Συγκριτικά στοιχεία για τη σύνθεση της ορνιθοπανίδας σε λιβάδια των περιοχών ειδικής προστασίας (SPAs) Μενοικίου όρους και Χολομώντα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Συγκριτικά στοιχεία για τη σύνθεση της ορνιθοπανίδας σε λιβάδια των περιοχών ειδικής προστασίας (SPAs) Μενοικίου όρους και Χολομώντα"

Transcript

1 Συγκριτικά στοιχεία για τη σύνθεση της ορνιθοπανίδας σε λιβάδια των περιοχών ειδικής προστασίας (SPAs) Μενοικίου όρους και Χολομώντα Σ. Στάης και Μ. Πυροβέτση Τομέας Οικολογίας, Τμήμα Βιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη, Περίληψη Η ποικιλότητα και η κατανομή της ορνιθοπανίδας ερευνήθηκαν στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας του Μενοικίου όρους και του όρους Χολομώντα και συγκεκριμένα σε λιβαδικά συστήματα αυτών. Η συνολική έκταση της κάθε περιοχής μελέτης ξεπερνά τα 300 τ.χλμ. Το Μενοίκιο όρος βρίσκεται μεταξύ της οροσειράς της Ροδόπης και του Παγγαίου όρους ενώ το όρος Χολομώντας βρίσκεται στο νομό Χαλκιδικής, καταλαμβάνοντας το βόρειο τμήμα του. Οι καταγραφές πραγματοποιήθηκαν την άνοιξη και το καλοκαίρι των ετών 2001 έως 2004 με τη μέθοδο των διαδρομών στο πεδίο (line transect) και με τη βοήθεια GPS, χαρτών βλάστησης, χρήσεων γης και υψομέτρου. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι η ποικιλότητα και η κατανομή των ειδών της οδηγίας 79/409, α) δεν παρουσιάζει γενικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των δυο περιοχών (για τα περισσότερα είδη), β) ορισμένα είδη εμφανίζουν διαφορετική κατανομή στο Χολομώντα σε σχέση με το Μενοίκιο όταν μελετώνται παράγοντες όπως η χρήση γης και ο κατακερματισμός του ενδιαιτήματος και γ) η ανθρωπογενής όχληση επηρεάζει περισσότερο τα είδη της 79/409 που ενδιαιτώνται στο Μενοίκιο. Λέξεις κλειδιά: Ορνιθοπανίδα, ποικιλότητα, Ζώνη Ειδικής Προστασίας, λιβάδι, διαχείριση. Εισαγωγή Η Ελλάδα, με έκταση τ.χλμ., καταλαμβάνει το νότιο άκρο της Βαλκανικής χερσονήσου. Είναι μια χώρα με ορεινό χαρακτήρα, με το 65% περίπου της συνολικής της επιφάνειας να βρίσκεται πάνω από το υψόμετρο των 200 μ. και έντονο ανάγλυφο με ορεινούς όγκους, που διακόπτονται από κοιλάδες, λίμνες και παράκτιες πεδιάδες. Η παρουσία του ανθρώπου στο χώρο αυτό είναι ιδιαίτερα μακρόχρονη δημιουργώντας ένα έντονα ανθρωπογενές περιβάλλον. Παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση, η γεωλογία, το κλίμα αλλά και ο άνθρωπος, είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία τοπικών «θερμών κηλίδων» (hotspot areas) με αυξημένη βιοποικιλότητα (Blondel and Aronson 1999). Στην προσπάθεια προστασίας τέτοιων σημαντικών περιοχών και με βάση την οδηγία 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση των «άγριων πουλιών», απαιτήθηκε από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διατηρήσουν όχι μόνο τους πληθυσμούς που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση, αλλά και επαρκούς έκτασης και ποικιλίας βιοτόπων, για να διασφαλιστεί η προστασία τους. Τα κράτη μέλη καθόρισαν τις πιο κατάλληλες περιοχές οι οποίες ορίστηκαν ως «Ζώνες Ειδικής Προστασίας» (ΖΕΠ). Από τις 196 Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά στην Ελλάδα (Heath et al. 2000), οι 151 έχουν χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ σε εφαρμογή της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι η καταγραφή της ορνιθοπανίδας και η διερεύνηση ορισμένων παραγόντων που επηρεάζουν την κατανομή της σε δυο ΖΕΠ περιοχές, Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 285

2 και πιο συγκεκριμένα σε λιβαδικά οικοσυστήματα των περιοχών του Μενοικίου όρους και του όρους Χολομώντα. Περιοχή μελέτης Τα όρη Μενοίκιο και Χολομώντας είναι χαρακτηρισμένα ως ζώνες ειδικής προστασίας για την ενδιαιτούμενη ορνιθοπανίδα τους. Πρόκειται για περιοχές με παρόμοια έκταση, περίπου 300 τ.χλμ., και πλούσιο μωσαϊκό βλάστησης, αποτέλεσμα της χλωρίδας, των βιοκλιματικών συνθηκών, της γεωλογικής σύστασης, του ανάγλυφου καθώς και του ιστορικού των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Τα υψόμετρα ποικίλουν από 100 έως 1963 μ. για το Μενοίκιο όρος και από 50 έως 1165 μ. για το Χολομώντα. Οι δυο περιοχές διαφέρουν σημαντικά στην ανθρωπογενή πίεση την οποία υφίστανται. Το Μενοίκιο παρουσιάζει σχετικά μικρή ανθρώπινη παρουσία, ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ ο Χολομώντας εμφανίζει μια συνεχώς εντεινόμενη πίεση γεγονός που επηρεάζει άμεσα το φυσικό περιβάλλον. Σε κατακόρυφη διάταξη στο Μενοίκιο διακρίνονται 4 ζώνες βλάστησης και 16 τύποι οικοτόπων (Γκατζογιάννης και συν. 2000) ενώ στο Χολομώντα 3 ζώνες βλάστησης και 6 τύποι οικοτόπων (Μαλαμίδης και συν. 2000). Παρά το δασικό χαρακτήρα των περιοχών, σημαντικό τμήμα και στις δυο ΖΕΠ καταλαμβάνουν οι χορτολιβαδικές εκτάσεις είτε ως ενιαίες ενότητες, είτε ως δασικά ανοίγματα. Οι εκτάσεις αυτές φιλοξενούν μια πλούσια σε είδη ορνιθοπανίδα, η οποία εξαρτάται άμεσα από την ύπαρξη των περιοχών αυτών. Μέθοδοι Για την ταξινόμηση της βλάστησης και την επιλογή των ενδιαιτημάτων της ορνιθοπανίδας χρησιμοποιήθηκε η περιγραφή των οικοτόπων μέσω της Οδηγίας ΕΕ 92/43, όπως παρουσιάζονται στις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες της κάθε περιοχής. Οι κοινοί οικότοποι οι οποίοι μελετήθηκαν στο Μενοίκιο όρος και στο Χολομώντα ήταν αυτοί των: Ψευδομακί (Μ), των ανοιγμάτων σε εγκαταλειμμένες γεωργικές εκτάσεις (A), των καλλιεργούμενων εκτάσεων (C), των δασικών ανοιγμάτων Οξυάς (F) (<0,10 τ.χλμ.) και των δασικών ανοιγμάτων Δρυός (Q) (<0,10 τ.χλμ.). Μόνο στο Μενοίκιο περιλήφθηκε και ο τύπος των ορεινών χορτολιβαδικών εκτάσεων πάνω από τα 1200 μ. (G). Ο τύπος αυτός είναι ιδιαιτέρα σημαντικός για τη φυσιογνωμία του Μενοικίου αλλά δεν υφίσταται στο Χολομώντα. Η καταγραφή των ειδών της ορνιθοπανίδας έγινε με τη μέθοδο των διαδρομών (line transect) (Buckalnd et al. 1993) από τα μέσα Μαρτίου έως και τα μέσα Ιουνίου ετών Καταγράφηκαν όλα τα είδη της ορνιθοπανίδας τα οποία παρατηρήθηκαν στην κάθε περιοχή με έμφαση στα είδη της οδηγίας 79/409 (Tucker et al. 1995). Παράλληλα έγινε αναφορά και των ειδών της οδηγίας τα οποία παρατηρήθηκαν πριν το Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 198 διαδρομές 250 περίπου μέτρων η κάθε μία και συγκεκριμένα 40 στα Ψευδομακί, 30 στα ανοίγματα των εγκαταλειμμένων αγρών, 30 σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, 36 σε δασικά ανοίγματα οξυάς, 32 σε δασικά ανοίγματα δρυός και 30 στα ορεινά χορτολίβαδα. Οι καταγραφές γίνονταν από την ανατολή του ήλιου και έως τις 10 π.μ. τις ημέρες χωρίς βροχή και άνεμο (Blondel 1981, Cody 1985, Colin et al. 1992). Η σχέση των ειδών της οδηγίας 79/409 εκτιμήθηκε με την Ιεραρχικά Ομαδοποιημένη Ανάλυση (Hierarchical Cluster Analysis) και με διαβάθμιση ανάλογη με την απόσταση μεταξύ τους (Jongman et al. 2002). Η ίδια ανάλυση χρησιμοποιήθηκε για να συγκριθούν μεταξύ τους οι τύποι των ενδιαιτημάτων στις δυο περιοχές. Για τη σχέση της ορνιθοπανίδας με χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος όπως, η γειτνίαση με άλλα ενδιαιτήματα, οι χρήσεις γης και η παρουσία ανθρώπων, έγινε χρήση της παραγοντικής ανάλυσης αντιστοιχιών (Canonical Correspondence Analysis-CCA) (Braak and Cajo 1988). Με τον τρόπο αυτό 286 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

3 πραγματοποιήθηκε ταξιθέτηση των ειδών της ορνιθοπανίδας σε συνάρτηση με τις μεταβλητές (χρήση γης, γειτνίαση με άλλα ενδιαιτήματα, παρουσία ανθρώπων). Η παρουσία ειδών της 79/409 ταξιθετήθηκε σε σχέση με τη χρήση γης η οποία ορίστηκε α) μη διαχειριζόμενη (none), β) αγροτική χρήση (agriculture), γ) βόσκηση (grazing), δ) υλοτομία (woodcutting) και ε) αναψυχή (recreation). Η ανθρώπινη όχληση στις θέσεις δειγματοληψιών ορίσθηκε α) καθόλου (none), β) μικρή (light), γ) έντονη (heavy). Όσον αφορά τη γειτνίαση των ενδιαιτημάτων με άλλους τύπους και τη σχέση της ορνιθοπανίδας με τον κατακερματισμό του χώρου, αφού οι περιοχές μελέτης χωρίσθηκαν σε κάναβο 500Χ500 μ., ανάλογα το αν η κάθε διαδρομή βρισκόταν σε επαφή με α) κανένα (none), β) ένα (one), γ) δύο (two) ή τρεις (three) διαφορετικούς τύπους βλάστησης, καταγράφονταν για να ταξιθετηθούν στη συνέχεια με τη χρήση της CCA. Αποτελέσματα Παρουσία και κατανομή της ορνιθοπανίδας Στο Μενοίκιο όρος βρέθηκαν 34 είδη της 79/409 (σε ένα σύνολο 133 καταγεγραμμένων ειδών) και στο όρος Χολομώντα 28 είδη της 79/409 (σε σύνολο 122 ειδών). Συγκεκριμένα στα μελετώμενα ενδιαιτήματα παρατηρήθηκαν 7 είδη της 79/409 (σε σύνολο 49 ειδών) σε ψευδομακί στο Μενοίκιο και 5 είδη της 79/409 (σε σύνολο 40 ειδών) σε ψευδομακί στο Χολομώντα. Σε ανοίγματα εγκαταλειμμένων εκτάσεων στο Μενοίκιο βρέθηκαν 13 είδη της 79/409 (σε σύνολο 60 ειδών) και 8 είδη της 79/409 (σε σύνολο 52 ειδών) στο Χολομώντα. Στις καλλιεργούμενες εκτάσεις και στα ενδιάμεσα ανοίγματά τους στο Μενοίκιο καταγράφηκαν 11 είδη της 79/409 (σε σύνολο 55 ειδών) ενώ στο Χολομώντα 14 είδη της 79/409 (σε σύνολο 78 ειδών). Σε δασικά ανοίγματα οξυάς στο Μενοίκιο παρατηρήθηκαν 6 είδη της 79/409 (σε σύνολο 49 ειδών) και 3 είδη της 79/409 (σε σύνολο 21 ειδών) στο Χολομώντα. Αντίστοιχα σε δασικά ανοίγματα δρυός στο Μενοίκιο βρέθηκαν 5 είδη της 79/409 (σε σύνολο 57 ειδών) ενώ στο Χολομώντα 15 είδη της 79/409 (σε σύνολο 61 ειδών). Στα ορεινά χορτολίβαδα του Μενοικίου καταγράφηκαν τέλος 17 είδη της 79/409 (σε σύνολο 42 ειδών) (Πίνακας 1). Πίνακας 1. Καθεστώς παρουσίας και τύπος ενδιαιτήματος των πουλιών που παρατηρήθηκαν στα όρη Μενοίκιο και Χολομώντα. ΕΙΔΟΣ Συντομ. Τύπος Ενδιαιτήματος M-M M-H A-M A-H C-M C-H F-M F-H Q-M Q-H G-M C. ciconia Cic cic + C. nigra Cic nig + M. migrans Mil mig + + N. percnopterus Neo per + G. fulvus * + C. gallicus Cir gal A. chrysaetos Aqu chr + A. pomarina Aqu pom + H. pennatus Hie pen P. apivorus Per api B. rufinus But ruf C. aeruginosus Cir aer + C. pygargus Cir pyg A. brevipes Acc bre F. naumanni Fal nau + Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 287

4 ΕΙΔΟΣ Συντομ. Τύπος Ενδιαιτήματος M-M M-H A-M A-H C-M C-H F-M F-H Q-M Q-H G-M F. columbarius Fal col F. biarmicus* + F. eleonorae* + F. peregrinus Fal per B. bubo* + + C. europaeus Cap eur C. garrulus Cor gar P. canus Pic can D. martius Dry mar + D. syriacus Den syr + + D. medius Den med D. leucotos Den leu + + M. calandra Mil cal + + C. brachydactyla Cal bra L. arborea Lul arb A. campestris Ant cam + + F. parva Fic par + + F. albicollis Fic alb + F. semitorquata Fic sem + L. collurio Lan col L. minor Lan min E. hortulana Emb hor Συντομ.: Συντομογραφία των ειδών, Τύπος ενδιαιτήματος: Μ: Ψευδομακί, Α: εγκαταλειμμένοι αγροί, C: καλλιεργούμενες εκτάσεις, F: ανοίγματα οξυάς, Q: ανοίγματα δρυός, G: ορεινά χορτολίβαδα και όπου Μ: Μενοίκιο, όπου Η: Χολομώντας, + παρατήρηση στο συγκεκριμένο ενδιαίτημα, * καταγραφές προ του 2000 οι οποίες δε χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση των ενδιαιτημάτων. Ομαδοποίηση ενδιαιτημάτων Με τη χρήση της Ιεραρχικά Ομαδοποιημένης Ανάλυσης (Εικόνα 1) τα ενδιαιτήματα της ορνιθοπανίδας διαχωρίστηκαν σε δυο κύριες ομάδες. Η πρώτη περιλαμβάνει τα ενδιαιτήματα της οξυάς (F-M, F-H), των ψευδομακί (M-M, M-H), και της δρυός στο Μενοίκιο (Q-M). Στη δεύτερη ομαδοποιούνται τα ενδιαιτήματα με τη μεγαλύτερη παρουσία ειδών της 79/409, δηλαδή των εγκαταλειμμένων καλλιεργειών (Α-Μ, A-H), των καλλιεργημένων εκτάσεων (C-M, C- H), της δρυός στο Χολομώντα (Q-H) και των ορεινών λιβαδιών του Μενοικίου (G-M). Εικόνα 1. Ομαδοποίηση των ενδιαιτημάτων της ορνιθοπανίδας στα όρη Μενοίκιο και Χολομώντας 288 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

5 Ομαδοποίηση της ορνιθοπανίδας Τα είδη της ορνιθοπανίδας διακρίνονται σε τέσσερις ξεχωριστές ομάδες (Εικόνα 2). Η πρώτη περιλαμβάνει κυρίως μεταναστευτικά τα οποία δε φωλιάζουν ή περαστικά είδη με μικρή συχνότητα παρουσίας, όπως τα C. αeruginosus, F. parva, F. albicollis. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει κυρίως αρπακτικά, όπως το N. percnopterus, A.chrysaetos, και F. peregrinus. Η τρίτη συγκεντρώνει δασικά είδη όπως οι δρυοκολάπτες P. canus, D. medius D. leucotos αλλά και δασικά αρπακτικά όπως τα A. brevipes, A. pomarina και H. pennatus. Τέλος η τέταρτη ομάδα περιλαμβάνει μεταναστευτικά είδη ανοιχτών εκτάσεων όπως τα L. collurio, L. arborea και E. hortulana. Εικόνα 2. Ομαδοποίηση των ειδών της οδηγίας 79/409 του Μενοικίου και του Χολομώντα Ορνιθοπανίδα και χρήσεις γης Οι χρήσεις γης και η παρουσία της ορνιθοπανίδας ταξιθετήθηκαν στο χώρο με τη βοήθεια της CCA. Στο Μενοίκιο (Εικόνα 3) είδη όπως το Lanius collurio (Lan col) και Caprimulgus europaeus (Cap eur) έδειξαν θετική συσχέτιση με την βόσκηση, ενώ οι δρυοκαλάπτες όπως το Picus canus (Pic can) και το Dendrocopos leucotos (Den leu) με τα απομονωμένα ενδιαιτήματα. Αντίθετα στο Χολομώντα (Εικόνα 4) τα Lan col και Cap eur δείχνουν να επηρεάζονται θετικά και από χρήσεις όπως η καλλιέργεια και τα ανοίγματα χώρων αναψυχής. Αντίστοιχα και τα Pic can και Den leu δείχνουν προτίμηση σε ανοιχτότερα ενδιαιτήματα. Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 289

6 Ορνιθοπανίδα και ανθρώπινη όχληση Η ανθρώπινη παρουσία επιδρά αρνητικά στα καθαρά δασικά είδη του Μενοικίου όπως τα διάφορα είδη των δρυοκολαπτών αλλά και ορισμένων δασόβιων αρπακτικών (Εικόνα 5). Παρόμοια εικόνα παρουσιάζεται και στην περίπτωση του Χολομώντα (Εικόνα 6) αλλά ενώ στην περίπτωση του Μενοικίου τα είδη ομαδοποιούνται γύρω από το κάθε διαφορετικό επίπεδο όχλησης στο Χολομώντα η κατανομή των πουλιών είναι περισσότερο διάχυτη. ΑΞΟΝΑΣ 2 Εικόνα 3. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 Εικόνα 4. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 στο Μενοίκιο σε σχέση με τη χρήση της γης. στο Χολομώντα σε σχέση με τη χρήση της γης. ΑΞΟΝΑΣ 2 ΑΞΟΝΑΣ 2 ΑΞ ΟΝΑΣ 2 Εικόνα 5. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 Εικόνα 6. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 στο Μενοίκιο σε σχέση με την όχληση. στο Χολομώντα σε σχέση με την όχληση. 290 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

7 Ορνιθοπανίδα και ετερογένεια του ενδιαιτήματος Η ομοιομορφία του ενδιαιτήματος επηρεάζει θετικά τα δασικά είδη στο Μενοίκιο (Εικόνα 7) αλλά και στο Χολομώντα (Εικόνα 8). Η γειτνίαση με ένα διαφορετικό ενδιαίτημα επηρεάζει την κατανομή αρκετών ειδών όπως τα Buteo ruffinus και τα Hieraetus pennatus. Τα κατακερματισμένα ενδιαιτήματα με δυο ή περισσότερες επαφές προτιμούνται από περισσότερα είδη στο Χολομώντα. Γενικά η ταξιθέτηση σε σχέση με τη γειτνίαση διαφορετικών τύπων ενδιαιτημάτων δεν παρουσιάζει αξιοσημείωτες διαφοροποιήσεις μεταξύ του Μενοικίου και του Χολομώντα εκτός από ορισμένα είδη όπως το Lanius minor το οποίο παρατηρείται σε πιο κατακερματισμένα ενδιαιτήματα στο Μενοίκιο. ΑΞΟΝΑΣ 2 ΑΞΟΝΑΣ 2 Εικόνα 7. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 Εικόνα 8. Ταξιθέτηση των ειδών της 79/409 στο Μενοίκιο σε σχέση με τον κατακερματισμό στο Χολομώντα σε σχέση τον κατακερματου ενδιαιτήματος σμό του ενδιαιτήματος. Συζήτηση Η κατανομή της ορνιθοπανίδας στους διάφορους τύπους ενδιαιτημάτων είναι πολύ καλά μελετημένη σήμερα, η γνώση όμως για την επιλογή ενδιαιτήματος, ιδιαίτερα σε περιοχές ειδικής προστασίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη διαχείριση του χώρου. Η ποικιλότητα και η αφθονία των πουλιών σχετίζεται άμεσα με τον τύπο βλάστησης (Farina 1997). Στην παρούσα μελέτη παρατηρούμε πως παρόμοια ενδιαιτήματα, όσον αφορά τη βλάστηση, εμφανίζουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, διαφορετικότητα όσον αφορά την παρουσία της ορνιθοπανίδας. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν θέλουμε να σχεδιάσουμε τη διαχείριση μιας περιοχής. Έτσι, τα δασικά ανοίγματα δρυός του Χολομώντα παρουσιάζουν σαφώς μεγαλύτερη ποικιλότητα από αυτά του Μενοικίου. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη μεγαλύτερη έκταση την οποία καταλαμβάνουν στο Χολομώντα αλλά και στον κατακερματισμό τους από γεωργικές καλλιέργειες. Αντίθετα στο Μενοίκιο τα δρυοδάση παρουσιάζουν μια πιο κλειστή, ομοιογενή μορφή. Τα ενδιαιτήματα της οξυάς στο Μενοίκιο εμφάνισαν υψηλότερη ποικιλότητα πιθανό λόγω της διασποράς τους σε πολλές θέσεις, οι οποίες παρουσιάζουν και άλλα χαρακτηριστικά που ελκύουν την ορνιθοπανίδα, (Στάης και Πυροβέτση 2004α) αντίθετα από το Χολομώντα όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα στο βόρειο Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 291

8 τμήμα του. Τα Ψευδομακί δεν έδειξαν σημαντική διαφορά όσον αφορά τον αριθμό των ειδών στις δύο περιοχές (7 είδη στο Μενοίκιο και 5 στο Χολομώντα) αλλά η σύνθεση της ορνιθοπανίδας ήταν διαφορετική. Διαφορετική σύνθεση έχουμε και στις καλλιεργούμενες εκτάσεις όπου κυριαρχούν αριθμητικά τα είδη του Χολομώντα. Στις μη καλλιεργούμενες εκτάσεις του Μενοικίου εμφανίζεται μεγαλύτερος αριθμός ειδών, χαρακτηριστικό το οποίο πρέπει να οφείλεται στη διασπορά τους μεταξύ εκτάσεων με διαφορετικές χρήσεις καθώς και τα επιμέρους ποικίλα χαρακτηριστικά τους (υψόμετρο, έκθεση, έκταση) (Στάης και Πυροβέτση 2004β). Τέλος στα ορεινά χορτολίβαδα του Μενοικίου παρατηρείται η μέγιστη ποικιλότητα ειδών, (17 είδη) της 79/409 σε σχέση με όλα τα υπό μελέτη ενδιαιτήματα. Αυτό σχετίζεται με τα γενικά χαρακτηριστικά της ζώνης όπως το εύρος του υψομέτρου ( μ.), η γειτνίαση με διαφορετικά ενδιαιτήματα (ανάλογα με το υψόμετρο και τον προσανατολισμό), η παρουσία απουσία ανθρώπων ανάλογα με τη θέση και φυσικά η σημαντική έκταση την οποία καταλαμβάνει (52,90 τ.χλμ.). Η βόσκηση στο Μενοίκιο και η καλλιέργεια της γης στο Χολομώντα φαίνεται να είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες από τις χρήσεις γης, όσον αφορά την ταξιθέτηση των ειδών της οδηγίας 79/409. Η παρουσία των ανθρώπων είναι συχνότερη στο Χολομώντα και έτσι τα είδη ταξιθετούνται στο χώρο σχετικά ομοιόμορφα σε σχέση με το Μενοίκιο όπου η όχληση παρατηρείται σε συγκεκριμένες θέσεις και τα είδη της ορνιθοπανίδας ομαδοποιούνται γύρω από τις διαφορετικές εντάσεις της. Η διατήρηση του μωσαϊκού των ενδιαιτημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για τη μεσογειακή ορνιθοπανίδα και συγκεκριμένα για είδη τα οποία χρειάζονται ανοιχτές εκτάσεις. Το κλείσιμο των ανοιγμάτων αυτών θα ευνοήσει πιθανόν ορισμένα δασικά είδη που έχουν όμως σχετικά πλούσιες δεξαμενές στα δάση της δυτικής και βόρειας Ευρώπης (Preis et al. 1997). Ο κατακερματισμός του ενδιαιτήματος και το φαινόμενο της ακμής (edge effect) που το ακολουθεί, έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση σημαντικής ποικιλότητας και στις δυο περιοχές. Φυσικά υπάρχουν εσωτερικά είδη τα οποία προτιμούν την ομοιογένεια αλλά ακόμα και αυτά παρατηρήθηκαν σε μικρή απόσταση από την επαφή δυο διαφορετικών ενδιαιτημάτων. Μια πληθυσμιακή καταγραφή μπορεί να δείξει το πόσο θετικά ή αρνητικά μπορεί να λειτουργήσει ο κατακερματισμός στα δασικά είδη και στα είδη τα οποία χρειάζονται την ακμή (forest-edge birds) (Reiko and Askins 2003), και να ορισθούν τα μεγέθη και η διασπορά των χρήσεων. Συμπερασματικά το πλούσιο μωσαϊκό της βλάστησης και τα διαφορετικά επίπεδα πίεσης που υφίστανται οι δυο ΖΕΠ έχουν ως αποτέλεσμα τη σχετικά διαφορετική κατανομή της ορνιθοπανίδας ακόμη και σε παρόμοια ενδιαιτήματα. Η παρουσία ανοιχτών λιβαδικών εκτάσεων εξασφαλίζει ενδιαιτήματα για σημαντικά είδη της Μεσογειακής Ευρωπαϊκής ορνιθοπανίδας. Ο δε πλούτος των παρατηρούμενων προστατευόμενων ειδών εύλογα τους δίνει τον τίτλο: Ζώνες Ειδικής Προστασίας. Βιβλιογραφία Blondel, J. and J. Aronson Biology and Wildlife of the Mediterranean Region. Oxford university press, New York, pp Blondel, J Practical and theoretical problems of bird censuring in a mosaic of Mediterranean habitats. Purroy F.J.(ed) p Procedures VII Int. Con. Bird Census IBCC, V Meeting EOAC. Leon. Spain,. Braak, T. and J.F. Cajo Canoco. A program for canonical community ordination by partial detrended canonical correspondence analysis, principal components analysis and redundancy analysis. Ministerie van Landbouw en Visserij Directoraat-Generaal Landdbooun en Voedselvoor ziening Directie Landbouwkudig Onderzoek. Wageningen, pp Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

9 Buckalnd, S.T., D.R. Anderson, K.P. Burnham, and J.L. Laake Distance Sampling: Estimating Abundance of Biological Populations. Chapman and Hall London Γκατζογιάννης, Σ., Θ. Παπαχρήστου, Ν. Γρηγοριάδης, Π. Κωνσταντινίδης, Σ. Στάης Ειδική περιβαλλοντική μελέτη και σχέδιο διαχείρισης: Περιοχή ειδικής προστασίας Μενοίκιο όρος-κούσκουρας. Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας Ι.Δ.Ε. Θεσσαλονίκη, Τόμος Α σελ 117, Τόμος Β, σελ Cody, L. M Habitat Selection in Birds. Academic Press, inc Sixth Avenue, San Diego, California pp Colin, J. Bibby, D. Burgess and A. Hill Bird Census Techniques. British Trust for Ornithology (BTO)-Royal society for the Protection of Birds (RSPB). Academic Press Limited. London. pp Heath, MF., MI. Evans, DG. Hoccom, AJ. Payne and NB. Peet Important Bird Areas in Europe: Priority Sites for Conservation. BirdLife International. Vol. 1, Southern Europe, pp Jonngman, R.H.G., C.J.F. Ter Braak, and O.F.R. Van Tongeren Data analysis in community and landscape ecology. Cambridge University Press, Cambridge, pp Farina, A Landscape structure and breeding bird distribution in a Sub-Mediterranean agro-ecosystem. Landscape Ecology. 12: Μαλαμίδης, Γ., Ι. Σπανός, Α. Καραλίβανος, Σ. Στάης Ειδική περιβαλλοντική μελέτη & σχέδιο διαχείρισης: Περιοχή ειδικής προστασίας Όρος Χολομών. Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας Ι.Δ.Ε. Θεσσαλονίκη, σελ 326. Preiss, e., J.L. Martin and M. Debussche Rural depopulation and recent landscape changes in a Mediterranean region: Consequences to the breeding avifauna. Landscape Ecology, 12: Reico, K. and R. A. Askins Effects of Habitat Fragmentation on Birds in Deciduous Forest in Japan. Conservation Biology, 17: Στάης, Σ. και Μ. Πυροβέτση. 2004α. Δομή, σύνθεση και κατανομή της ορνιθοπανίδας σε ορεινά ποολίβαδα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας Μενοικίου όρους. 4 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο. Βόλος, Νοεμβρίου Στάης, Σ. και Μ. Πυροβέτση. 2004β. Σύγκριση σύνθεσης και κατανομής της ορνιθοπανίδας σε βοσκούμενα και μη βοσκούμενα χορτολίβαδα πεδινών και ορεινών εκτάσεων στο όρος Μενοίκιο. 4 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο. Βόλος, Νοεμβρίου Tucker, M., H.Graham, and F. Melanie Birds in Europe, their conservation status. Cambridge U.K.: Birdlife International (Birdlife Conservation Series no 3). pp Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 293

10 Bird fauna diversity and distribution compare in Special Protected Area grasslands in Menikio and Holomontas Mountain. S. Stais and M. Pyrovetsi Department of Ecology, School of Biology, Aristotle University of Thessaloniki, Thessaloniki, Summary Species diversity and distribution of bird fauna were investigated at the Special Protected Areas in Menikio and Holomontas mountainous areas, in Northern Greece, exceeding 300 km 2 each. Bird fauna was recorded with the method of line transects and the description of the areas was carried out with the assistance of GPS, vegetation, land cover/use and altitude maps, during spring and summer Diversity of the 79/409 bird directive species has no significantly different between the two study areas. Some bird species had different distribution when we consider the land use and the human presence. Human presence also was a factor of great importance in the distribution of bird species, especially in Menikio mountain. Key words: Bird fauna, diversity, Special Protected Areas, grassland, management. 294 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

Σύγκριση σύνθεσης και κατανομής της ορνιθοπανίδας σε βοσκούμενα και μη βοσκούμενα ποολίβαδα πεδινών και

Σύγκριση σύνθεσης και κατανομής της ορνιθοπανίδας σε βοσκούμενα και μη βοσκούμενα ποολίβαδα πεδινών και Σύγκριση σύνθεσης και κατανομής της ορνιθοπανίδας σε βοσκούμενα και μη βοσκούμενα ποολίβαδα πεδινών και Σ. Στάης 1 και Μ. Πυροβέτση 2 1 Υψηλάντου 5, 661 00 Δράμα, e-mail: stais@dra.forthnet.gr, 2 Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

Oρνιθοπανίδα της Οίτης

Oρνιθοπανίδα της Οίτης Oρνιθοπανίδα της Οίτης Έργο: Παρακολούθηση ειδών και τύπων οικοτόπων Το Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ειδών και Τύπων Οικοτόπων Η παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το μέλλον

Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το μέλλον Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το Ι. Τσουγκράκης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 540 06 Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Δομή, σύνθεση και κατανομή της ορνιθοπανίδας σε ορεινά ποολίβαδα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας Μενοικίου όρους

Δομή, σύνθεση και κατανομή της ορνιθοπανίδας σε ορεινά ποολίβαδα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας Μενοικίου όρους Δομή, σύνθεση και κατανομή της ορνιθοπανίδας σε ορεινά ποολίβαδα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας Μενοικίου Σ. Στάης 1 και Μ. Πυροβέτση 2 1 Υψηλάντου 5, 661 00 Δράμα, e-mail: stais@dra.forthnet.gr, 2 Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Μακρή Μαρία, Βιολόγος, Υπ. Διδάκτορας Βλαχόπουλος Κωνσταντίνος, Περιβαλλοντολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας

Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας Α. Τσιόντσης 1, Ι. Μελιάδης 1 και B. Hallmann 2 1 ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Δασικών

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση

Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση Σταθµός Βάσης κινητής τηλεφωνίας 1404320 ΚΑΡΙΤΣΑ Χ2 ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1... 2 Εισαγωγή... 2 1.1 Γενικά... 2 1.2 Κύριος Έργου - Οµάδα Μελέτης - Υπεύθυνος Επικοινωνίας...

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νησίδα Βενέτικο»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νησίδα Βενέτικο» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Α. Ιώβη και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών Ι. Θεοδωρίδης και Ζ. Κούκουρα Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων (236), Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας- Ιχθυοπονίας Γλυκέων

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ανοικτή εκδήλωση με θέμα: «Περιβάλλον Πολιτισμός: Πυλώνες για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο Δήμο Αγίου Βασιλείου» Σπήλι, Κυριακή 28 Αυγούστου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Π. Κακούρος Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), (60394) 570 01 Θέρμη - Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΧΑ-ΠΟΤΑΜΙ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΧΑ-ΠΟΤΑΜΙ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μ. Αριανούτσου, Δρ. Καζάνης Δημήτρης Τομέας Οικολογίας - Ταξινομικής Τομέας Οικολογίας -Τμήμα Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ/ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, ΦΩΤΟΓΡΑΜΜΕΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΜΜΕΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΙΔΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΙΔΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ COSMOTE ΚΙΝΗΤΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΑ 3 ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ 4 ΣΚΟΠΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 5 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 5 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Ανοικτή Εκδήλωση Ενημέρωσης με θέμα: «Προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη» Αξός Μυλοποτάμου, 29 Μαΐου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Δρ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ Φυσικός

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση του τύπου ενδιαιτήματος στην κατανομή, αφθονία και ποικιλότητα της ορνιθοπανίδας σε αγροδασικά οικοσυστήματα

Επίδραση του τύπου ενδιαιτήματος στην κατανομή, αφθονία και ποικιλότητα της ορνιθοπανίδας σε αγροδασικά οικοσυστήματα Επίδραση του τύπου ενδιαιτήματος στην κατανομή, αφθονία και ποικιλότητα της ορνιθοπανίδας σε αγροδασικά οικοσυστήματα Σ. Πλεξίδα και Α. Σφουγγάρης Εργαστήριο Διαχείρισης Οικοσυστημάτων και Βιοποικιλότητας,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 2 η Άσκηση Μέτρηση της βιοποικιλότητας με τη χρήση δεικτών Εισηγητής: Δρ Γιώργος Καρρής

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK)

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK) Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Α. Γκαραβέλη Δ/νση Δασών, Ν. Μαγνησίας, Ξενοφώντος 1, 383 33 Βόλος, e-mail: anthi_gkaraveli@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Κουφονήσι, γύρω νησίδες και νησίδες Καβάλλοι»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Κουφονήσι, γύρω νησίδες και νησίδες Καβάλλοι» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

13 Νοεμβρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΑΡΑΜΑΛΙΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

13 Νοεμβρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΑΡΑΜΑΛΙΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ Χειμερινό εξάμηνο 2009 2010 Κ. Ποϊραζίδης Ανάλυση ψηφίδων ΕΙΣΗΓΗΣΗ 4 Οικολογία Τοπίου 22 Νοεμβρίου 2009 Ανάλυση ψηφίδων Το μέγεθος τους (Patch size / perimeter / edges ) Έκταση Περίμετρος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΖΕΠ "ΚΟΣΙΗ-ΠΑΛΛΟΥΡΟΚΑΜΠΟΣ

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΖΕΠ ΚΟΣΙΗ-ΠΑΛΛΟΥΡΟΚΑΜΠΟΣ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) - ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

24 Φεβρουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΔΙΑΡΙΖΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

24 Φεβρουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΔΙΑΡΙΖΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού Ορισμός: Μια χερσαία και/ή θαλάσσια έκταση με ιδιαίτερα οικολογικά και τοπικά χαρακτηριστικά, αφιερωμένη στην

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Τιμίου Προδρόμου - Μενοίκιο»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Τιμίου Προδρόμου - Μενοίκιο» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός Ικανοποιητικών Τιμών Αναφοράς και Στόχων Διατήρησης

Προσδιορισμός Ικανοποιητικών Τιμών Αναφοράς και Στόχων Διατήρησης Προσδιορισμός Ικανοποιητικών Τιμών Αναφοράς και Στόχων Διατήρησης Μια πρώτη προσέγγιση για την περίπτωση του Χρυσαετού στο Εθνικό Πάρκο Κορώνειας Βόλβης Σιδηρόπουλος, Λ., Navarrette, E., Αλιβιζάτος, Χ.,

Διαβάστε περισσότερα

Κατανομή στρουθιόμορφων ειδών σε λιβαδικά και δασικά

Κατανομή στρουθιόμορφων ειδών σε λιβαδικά και δασικά Κατανομή στρουθιόμορφων ειδών σε λιβαδικά και δασικά οικοσυστήματα Σ. Παπούλια 1, Σ. Καζαντζίδης 2, Σ. Γαλατσίδας 3 και Γ. Τσιουρλής 2,4 1 Ιοφώντος 2, 116 34 Παγκράτι, e-mail: papoulst@hotmail.com, 2 Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Achieving the delivery of multiple Ecosystem Services: the significance of Agro-ecosystems Δρ. Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση τοπίου με χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών: η περίπτωση της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA) «Ποταμός Πηνειός Αντιχάσια Όρη»

Αξιολόγηση τοπίου με χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών: η περίπτωση της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA) «Ποταμός Πηνειός Αντιχάσια Όρη» Αξιολόγηση τοπίου με χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών: η περίπτωση της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA) «Ποταμός Πηνειός Αντιχάσια Όρη» Σ. Πλεξίδα και Α. Σφουγγάρης Εργαστήριο Διαχείρισης Οικοσυστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Ρέθυμνο, Πέμπτη, 28 Ιουλίου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

Διαβάστε περισσότερα

NATURA 2000 NATURA 2000 ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ

NATURA 2000 NATURA 2000 ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ NATURA 2000 NATURA 2000 Το Natura 2000 (Φύση 2000) είναι ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας των ειδών και των ενδιαιτημάτων τους ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ)

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) εμφανίζεται ως έννοια για πρώτη φορά το 1993 (Baldock et al., 1993). επιβεβαιώνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ ορισμένων τύπων γεωργικών δραστηριοτήτων και των "φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Υμηττός» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Υμηττός» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις.

Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις. Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις. 2ο ΕΠΑ.Λ. Καρδίτσας 2014 Τι είναι η παρόχθια ζώνη; Η παρόχθια περιοχή είναι δίπλα σε κάποια όχθη ποταμών, χειμάρρων,

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Μαυροβούνι. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Μαυροβούνι. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και ορεινή γεωργία στο ΒΑ τμήμα του Ν. Τρικάλων

Κτηνοτροφία και ορεινή γεωργία στο ΒΑ τμήμα του Ν. Τρικάλων Κτηνοτροφία και ορεινή γεωργία στο ΒΑ τμήμα του Ν. Τρικάλων Σ. Πλεξίδα και Α. Σφουγγάρης Εργαστήριο Διαχείρισης Οικοσυστημάτων και Βιοποικιλότητας, Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

«ΧΩΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΔΙΚΑΣ (ALECTORIS GRAECA) ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ»

«ΧΩΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΔΙΚΑΣ (ALECTORIS GRAECA) ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ» ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ: ΕΔΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΟΥΣ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ «ΧΩΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

04 Νοεμβρίου ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΖΕΠ "ΦΡΑΓΜΑ ΑΧΝΑΣ "

04 Νοεμβρίου ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΖΕΠ ΦΡΑΓΜΑ ΑΧΝΑΣ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Φραγκοκάστελλο, Δευτέρα 29 Αυγούστου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και

Διαβάστε περισσότερα

Χρήσεις γης / Κάλυψη γης και οι αλλαγές τους στο χρόνο

Χρήσεις γης / Κάλυψη γης και οι αλλαγές τους στο χρόνο Χρήσεις γης / Κάλυψη γης και οι αλλαγές τους στο χρόνο Χρήσεις γης / Κάλυψη γης και οι αλλαγές τους στο χρόνο Η κάλυψη της γης, αφορά τη φυσική κατάσταση του εδάφους, η χρήση γης ορίζεται ως ο τρόπος χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονική παρακολούθηση βιοτόπων

Επιστημονική παρακολούθηση βιοτόπων Επιστημονική παρακολούθηση βιοτόπων Επιστημονική παρακολούθηση βιοτόπων Τύποι προγραμμάτων περιβαλλοντικής παρακολούθησης 1) Μακρόχρονες έρευνες 2) Παρακολούθηση προσαρμοζόμενης διαχείρισης 3) Προγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 1: Εισαγωγή Καθηγητής Παντής Ιωάννης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Μοίρες, Τρίτη, 28 Φεβρουαρίου 2017 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σάμος: Όρος Κέρκης»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σάμος: Όρος Κέρκης» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ Το κλίμα μιας γεωγραφικής περιοχής διαμορφώνεται κατά κύριο λόγο από τους 3 παρακάτω παράγοντες: 1)το γεωγραφικό πλάτος 2)την αναλογία ξηράς/θάλασσας 3)το

Διαβάστε περισσότερα

Διαμόρφωση προτύπων. 21 March Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου;

Διαμόρφωση προτύπων. 21 March Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου; Διαμόρφωση προτύπων Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου; Το χωρικό πρότυπο επηρεάζει τις οικολογικές διεργασίες (δυναμική των πληθυσμών, τη βιοποικιλότητα, οικοφυσιολογικές διεργασίες των οικοσυστημάτων,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα;

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα; ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 ο (Μονάδες 3,3) 1. Ποια είναι η διοικητική ιεραρχία των πόλεων στην Ελλάδα; Πως λέγεται ο διοικητής του κάθε διοικητικού τομέα; 2. Ποιους γεωλογικούς αιώνες περιλαμβάνει η γεωλογική

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Καντήλι» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Καντήλι» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΧΛΩΡΙΔΑ

ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΧΛΩΡΙΔΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ Ο Πενταδάκτυλος είναι μία από τις δύο οροσειρές της Κύπρου. Χωρίζει την πεδιάδα της Μεσαορίας από τις ακτές της Κερύνειας και θεωρείται το νοτιότερο τμήμα της ταυρο Δειναρικής Αλπικής

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 10 Ιουλίου (11.07) (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 10 Ιουλίου (11.07) (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 10 Ιουλίου (11.07) (OR. en) 11783/14 ENER 352 ENV 667 TRANS 360 AGRI 494 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Για το Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο

Διαβάστε περισσότερα

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Μ.Δ. Γιακουλάκη, Μ.Π. Ζαρόβαλη,

Διαβάστε περισσότερα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα Περιγραφή Η εκβολή του όρμου Λεύκα βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Αρνάς (ή Άρνη) στην Άνδρο. Πρόκειται για εκβολή ρύακα σχεδόν μόνιμης ροής, που τροφοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Μαυροβούνι»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Μαυροβούνι» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία του μωσαϊκού των ενδιαιτημάτων των αγροκτηνοτροφικών οροπεδίων του Εθνικού Δρυμού Βίκου Αώου για την ορνιθοπανίδα

Η σημασία του μωσαϊκού των ενδιαιτημάτων των αγροκτηνοτροφικών οροπεδίων του Εθνικού Δρυμού Βίκου Αώου για την ορνιθοπανίδα Η σημασία του μωσαϊκού των ενδιαιτημάτων των αγροκτηνοτροφικών οροπεδίων του Εθνικού Δρυμού Βίκου Αώου για την ορνιθοπανίδα Η σημασία του μωσαϊκού των ενδιαιτημάτων των αγροκτηνοτροφικών οροπεδίων του

Διαβάστε περισσότερα

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο /Ελληνικός χώρος Τα ελληνικά βουνά (και γενικότερα οι ορεινοί όγκοι της

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη ακαρεοπανίδας σε υπέργειο τμήμα και έδαφος φυσικού λειμώνα του Νομού Ιωαννίνων

Μελέτη ακαρεοπανίδας σε υπέργειο τμήμα και έδαφος φυσικού λειμώνα του Νομού Ιωαννίνων Μελέτη ακαρεοπανίδας σε υπέργειο τμήμα και έδαφος φυσικού λειμώνα του Νομού Ιωαννίνων E. Καπαξίδη 1, Χ. Τζιάλλα 2, Χ. Αυγουλάς 3 και Ν. Εμμανουήλ 1 1 Εργαστήριο Γεωργικής Ζωολογίας και Εντομολογίας, Γεωπονικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Η κατάσταση των οικοσυστημάτων ως βάση εφαρμογής του MAES: η περίπτωση των δασών της Ελλάδας. Δρ. Ιωάννης Κόκκορης Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος

Η κατάσταση των οικοσυστημάτων ως βάση εφαρμογής του MAES: η περίπτωση των δασών της Ελλάδας. Δρ. Ιωάννης Κόκκορης Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Η κατάσταση των οικοσυστημάτων ως βάση εφαρμογής του MAES: η περίπτωση των δασών της Ελλάδας Δρ. Ιωάννης Κόκκορης Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Η Στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα μέχρι το 2020 προτρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 9 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 Κεφάλαιο Πρώτο: Το μοντέλο του οικοσυστήματος 1.1. Βασικές αρχές και ορισμοί της Οικολογίας των Οικοσυστημάτων 1.2. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A.

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΕΙΣΑΓΩΓH (1) Ο προσδιορισμός των τύπων οικοτόπων σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ βασίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου

Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου Π. Κακούρος 1, Π. Κουράκλη 2, Π. Χασιλίδης 3 και Ρ. Τσιακίρης 4 1. Ελληνικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙO ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΟΥΣ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ» «Χωρικά μοντέλα πρόβλεψης αναβλάστησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Γαύδος, Σάββατο, 30 Ιουλίου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ. (μέρος 2 ο )

ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ. (μέρος 2 ο ) ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΠΙΟΥ (μέρος 2 ο ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΠΙΟΥ Δρ. Κώστας Ποϊραζίδης, Δασολόγος ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009 2010 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2009 Ποσοτικοποιώντας τα χαρακτηριστικά:

Διαβάστε περισσότερα

http://www.landscape-ecology.org/index.php?id=2 2oς Παγκόσμιος Πόλεμος. Περιφερειακή Γεωγραφία (regional geography) + Βοτανική + αεροφωτογραφία Ο γερμανός γεωγράφος Carl Troll (1899-1975) ήλπιζε ότι θα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Όλα τα έμβια όντα συνυπάρχουν με αβιοτικούς παράγοντες με τους οποίους αλληλεπιδρούν. Υπάρχουν οργανισμοί: 1. Αυτότροφοι (Δεσμεύουν την ηλιακή ενέργεια και μέσω της

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ι. Αναστασίου, Χ. Γεωργιάδης & Α. Λεγάκις Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Αιολικά Πάρκα σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις, η έως σήμερα εμπειρία. Αλεξάνδρα Κόντου

Αιολικά Πάρκα σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις, η έως σήμερα εμπειρία. Αλεξάνδρα Κόντου Αιολικά Πάρκα σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις, η έως σήμερα εμπειρία Αλεξάνδρα Κόντου WINDFARMS & WILDLIFE LIFE12 BIO/GR/000554 Επίδειξη Καλών Πρακτικών με στόχο τον

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Χίος»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Χίος» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Curran et al.,**. Davies et al ,**, ,***,**/

Curran et al.,**. Davies et al ,**, ,***,**/ * + *, * - *. * / + Curran et al.,**. Davies et al. +332 +332,**,,***,**/, +333 ++ Daisuke Hattori, Tanaka Kenzo, Kazuo Okamura Irino, Ikuo Ninomiya, Katsutoshi Sakurai : Rehabilitation of the Tropical

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή διατριβή

Μεταπτυχιακή διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών & Διαχείρισης Περιβάλλοντος Μεταπτυχιακή διατριβή ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΑΓΡΙΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ανδρούλλα Βαρνάβα Λεμεσός [2014] i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Passeriformes Στρουθιόµορφα πουλιά

Passeriformes Στρουθιόµορφα πουλιά Passeriformes Στρουθιόµορφα πουλιά 1. Τι είναι τα ωδικά πουλιά ; 2. Ποια η κατάταξή τους; 3. Πώς εξελίχθηκαν; 4. Πού ζουν; 5. Με τι τρέφονται; 6. Γιατί τραγουδούν; 7. Είναι καλοί περιβαλλοντικοί δείκτες;

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Σχετικά με το μάθημα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Σχετικά με το μάθημα ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ Εργαστήριο Εαρινό εξάμηνο 2010 2011 Κ. Ποϊραζίδης Ορισμός και έννοια του τοπίου. Δομή του τοπίου. Ποσοτικοποίηση των χαρακτηριστικών του τοπίου. Κατανόηση των βασικών δεικτών τοπίου. Ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2 ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ & ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Χριστοπούλου Α 1, Φύλλας ΝΜ 2, Αριανούτσου Μ 3 1 Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής,

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Από Καθηγητή Ιωάννη Ν. Χατζόπουλο, διευθυντή του Εργαστηρίου Τηλεπισκόπησης & ΣΓΠ του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Αχελώου και Όρη Βάλτου»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Αχελώου και Όρη Βάλτου» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

AND019 - Έλος Κρεμμύδες AND019 - Έλος Κρεμμύδες Περιγραφή Το έλος Κρεμμύδες βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Κόρθι στην Άνδρο. Τροφοδοτείται από δύο ρύακες περιοδικής ροής και λόγω της απομόνωσής του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αρτεμήσιο και Λύρκειο» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αρτεμήσιο και Λύρκειο» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Επιδράσεις της βόσκησης βοοειδών στην ορνιθοπανίδα των εκβολών του ποταμού Αξιού

Επιδράσεις της βόσκησης βοοειδών στην ορνιθοπανίδα των εκβολών του ποταμού Αξιού Επιδράσεις της βόσκησης βοοειδών στην ορνιθοπανίδα των εκβολών του ποταμού Αξιού Γ. Τσουγκράκης και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Σύρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Σύρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000

Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία 2018 Κάποτε Στις αρχές της δεκαετίας του 90, η βιοποικιλότητα στην Ευρώπη βρισκόταν σε κρίσιμο

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων Ι

Διαχείριση των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων Ι Διαχείριση των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων Ι Διάλεξη : Διατήρηση και προστασία βιοποικιλότητας Επίκουρος Καθηγητής Σπυρίδων Ντούγιας Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 18:00-21:00 Ώρα για εξ αποστάσεως συνεργασία

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία των υγρολιβαδικών εκτάσεων της περιοχής του Κατσικά για την διατήρηση των απειλούμενων υδρόβιων ειδών ορνιθοπανίδας της λίμνης Παμβώτιδας

Η σημασία των υγρολιβαδικών εκτάσεων της περιοχής του Κατσικά για την διατήρηση των απειλούμενων υδρόβιων ειδών ορνιθοπανίδας της λίμνης Παμβώτιδας Η σημασία των υγρολιβαδικών εκτάσεων της περιοχής του Κατσικά για την διατήρηση των απειλούμενων υδρόβιων ειδών ορνιθοπανίδας της λίμνης Παμβώτιδας Ν. Μπούκας-Ανέστης 1, Α.Δ. Γαλάνη 1, Κ. Στάρα 2 και Ρ.

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000 Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Το Δίκτυο Natura 2000 Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Οικολογικών Περιοχών το οποίο δημιουργήθηκε το 1992 με την

Διαβάστε περισσότερα

Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς

Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς Βαλκανικά και Εθνικά Σχέδια Δράσης για τους γύπες και η εφαρμογή τους στo Εθνικό Πάρκο Δαδιάς Βασιλάκης Δ., Σκαρτσή Θ., Ποϊραζιδης Κ., Μαρίνος Γ. Η συμβολή του Life-Φύση III στην ολοκληρωμένη διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΖΑΡΚΑΔΙΟΥ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΟΙΤΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΖΑΡΚΑΔΙΟΥ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΟΙΤΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΖΑΡΚΑΔΙΟΥ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΟΙΤΗ Τσαπάρης Δημήτρης (δρ. Βιολόγος), Ηλιόπουλος Γιώργος (δρ. Βιολόγος), 2013 Η Οίτη και οι γειτονικοί ορεινοί όγκοι των Βαρδουσίων,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χλωρίδα και Πανίδα ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση κτηνοτροφίας και άγριας πανίδας σε ημιορεινές περιοχές της νοτιοανατολικής Ροδόπης

Σχέση κτηνοτροφίας και άγριας πανίδας σε ημιορεινές περιοχές της νοτιοανατολικής Ροδόπης Επιπτώσεις της εξορυκτικής δραστηριότητας των μεταλλείων βωξίτη στα υδρο-γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των δασικών οικοσυστημάτων του ορεινού όγκου της Γκιώνας Σχέση κτηνοτροφίας και άγριας πανίδας σε

Διαβάστε περισσότερα

16 ΦΕΒ. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ "ΤΖΙΟΝΙΑ"

16 ΦΕΒ. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΖΙΟΝΙΑ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΙ ΩΝ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΠΤΗΝΟΠΑΝΙ ΑΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΙ ΩΝ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΠΤΗΝΟΠΑΝΙ ΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΙ ΩΝ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΠΤΗΝΟΠΑΝΙ ΑΣ Μασλαρινού Ο. 1,2, Μπίρτσας Π. 3 και Νικολάου Κ. 1,4 1 Σχολή Θετικών Επιστηµών & Τεχνολογίας, Ελληνικό Ανοικτό

Διαβάστε περισσότερα