Λογοθεραπευτικό Πρωτόκολλο Παρέµβασης σε Άτοµα µε Αφασία. Αναστασία Αρχοντή Ευαγγελία Αντωνία Ευστρατιάδου

Transcript

1 Λογοθεραπευτικό Πρωτόκολλο Παρέµβασης σε Άτοµα µε Αφασία Αναστασία Αρχοντή Ευαγγελία Αντωνία Ευστρατιάδου ΑΘΗΝΑ 2013

2 Μέλη Ερευνητικής Οµάδας Ø Συντονιστής: Ø Κύρια Ερευνητική Οµάδα: Ηλίας Παπαθανασίου Αρχοντή Αναστασία Ατσιδάκου Μαργαρίτα Δεληγιώργη Γεωργία Ευστρατιάδου Ευαγγελία Αντωνία Ø Οµάδα Εξωτερικών Συνεργατών: Κωτσοπούλου Αγγελική Χείλαρη Αικατερίνη

3 Πρωτόκολλο Λογοθεραπείας Ø Στόχος: Η διερεύνηση της αποτελεσµατικότητας της άµεσης και έµµεσης λογοθεραπευτκής παρέµβασης και των επιπτώσεων αυτών στην ποιότητα ζωής σε άτοµα µε αφασία. Ø Διαδικασία: Οι συµµετέχοντες θα αξιολογηθούν µε βάση ένα πρωτόκολλο δοκιµασιών πριν την έναρξη της θεραπείας, αµέσως µετά την θεραπεία και 3 µήνες µετά την ολοκλήρωσή της, για να διαπιστωθεί κατά πόσο έχουν διατηρήσει και γενικεύσει τις επικοινωνιακές δεξιότητες που αποκτήθηκαν κατά την θεραπεία.

4 Πρωτόκολλο Λογοθεραπείας (συνέχεια) Ø Τρόπος Χορήγησης: Οι συµµετέχοντες χωρίζονται σε 3 οµάδες. 3 ώρες θεραπείας εβδοµαδιαίως,για 12 εβδοµάδες. Α Οµάδα : Άµεση Θεραπεία Ατοµική θεραπεία εστιασµένη είτε σε επίπεδο λέξης είτε σε προτασιακό επίπεδο. Β Οµάδα :Έµµεση Θεραπεία Οµαδική θεραπεία εστιασµένη είτε σε επίπεδο λέξης είτε σε προτασιακό επίπεδο. Γ Οµάδα :Συνδυασµός Άµεσης & Έµµεσης Θεραπείας Οµαδική και ατοµική θεραπεία εστιασµένη είτε σε επίπεδο λέξης είτε σε προτασιακό επίπεδο.

5 Πρωτόκολλο Λογοθεραπείας (συνέχεια) Ø Λογοθεραπευτικές Προσεγγίσεις Σε επίπεδο λέξης Η θεραπευτική παρέµβαση αφορά στη βελτίωση ανάκλησης λέξεων µέσω της δηµιουργίας και ανάπτυξης µίας λίστας σηµασιολογικών χαρακτηριστικών σχετικών µε µία συγκεκριµένη έννοια (Semantic Feature Analysis, Boyle, 2004b; Collins & Loftus, 1975). Η παρέµβαση στοχεύει στην ανάκληση ουσιαστικών. Σε επίπεδο πρότασης Η θεραπευτική παρέµβαση αφορά στις εννοιολογικές σχέσεις των προτάσεων και την έκφραση των σχέσεων αυτών µέσω της συντακτικής δοµής (Mapping Therapy, Marshall J., 2012).

6 Το Μοντέλο ICF Η παρούσα ερευνητική πρόταση πραγµατοποιείται στο πλαίσιο του µοντέλου της Διεθνούς Ταξινόµησης Λειτουργικότητας, Αναπηρίας και Υγείας (International Classification of Functioning, Disability and Health framework) (ICF) (WHO, 2002).

7 Το Μοντέλο ICF Αφασία διαταραχή του λόγου περιορισµοί στην επικοινωνιακή διαδικασία περιορισµοί στην κοινωνική συµµετοχή περιβαλλοντικοί παράγοντες ατοµικοί παράγοντες

8 Η Λογοθεραπευτική Αξιολόγηση σύµφωνα µε το Μοντέλο ICF Οι παράµετροι που αξιολογούνται είναι: Η διαταραχή του λόγου Αξιολογείται µε τις σταθµισµένες µπαταρίες: A. BDAE (Boston Diagnostic Assessment for Aphasia, Papathanasiou et al., 2008) B. ΒΝΤ (Boston Naming Test, Simos, Kasselimis & Mouzaki, 2011) C. Δοκιµασία Γραµµατικών Δοµών στην Ελληνική (υπό κατασκευή, σε συνεργασία µε τη Δράση 1 Μορφολογία & Σύνταξη, Οµάδα Νευρογλωσσολόγων) Οι περιορισµοί στην επικοινωνιακή διαδικασία Αξιολογούνται µε την σταθµισµένη δοκιµασία: q Αφηγηµατικού Λόγου (Oµάδα Aφήγησης των Nευρογλωσσολόγων)

9 Η Λογοθεραπευτική Αξιολόγηση σύµφωνα µε το Μοντέλο ICF (συνέχεια) Οι περιορισµοί στην κοινωνική συµµετοχή Αξιολογούνται µε το σταθµισµένο ερωτηµατολόγιο: q Εγκεφαλικό και Αφασία: Ποιότητα ζωής (SAQOL-39g, Kartsona & Hilari, 2007; Efstratiadou et al., 2012) Οι περιβαντολλογικοί και ατοµικοί παράγοντες Αξιολογούνται µε τα σταθµισµένα ερωτηµατολόγια: A. Ερωτηµατολόγιο Λειτουργικής Εκτίµησης των Επικοινωνιακών Δεξιοτήτων των Ενηλίκων του Αµερικανικού Συλλόγου Οµιλίας Γλώσσας Ακοής (ΑSHA FACS, Χαίρη & Χαλκιά, 2006; Frattali et al., Holland, Thompson, Wohl, & Ferketic, 1995 ) B. Ερωτηµατολόγιο Γενικής Υγείας (GHQ-12, Γαρύφαλλος και συνεργάτες, 2001) C. Ερωτηµατολόγιο Αυτοεκτίµησης του Επιπέδου Υγείας(EQ-5D, Κοντοδηµόπουλος, 2008)

10 Δοκιµασίες σε επίπεδο διαταραχής BDAE:Διαγνωστική Δοκιµασία Βοστώνης για την Αφασία Στόχος της δοκιµασίας, η διάγνωση των κλασικών συνδρόµων των αφασιών σύµφωνα µε την τοπογραφία της εγκεφαλικής βλάβης. Αξιολογούνται οι επιµέρους λειτουργίες του λόγου: I. Λόγος και οµιλία κατά τη συνοµιλία II. Ακουστική κατανόηση III. Προφορική έκφραση IV. Ανάγνωση V. Γραφή (Papathanasiou et al., 2008) ΒΝΤ: Διαγνωστική Κατονοµασία Βοστώνης Σκοπός είναι η αξιολόγηση οπτικής κατονοµασίας µε ασπρόµαυρες εικόνες 45 οικείων αντικειµένων. (Simos et al., 2010)

11 Ανάπτυξη Δοκιµασίας Γραµµατικών Δοµών στην Ελληνική Σε συνεργασία µε τη Δράση 1 Μορφολογία & Σύνταξη (Οµάδα Νευρογλωσσολόγων) Στόχος Η δηµιουργία πρωτοκόλλου αξιολόγησης αφασικών διαταραχών σε λεξικό και προτασιακό επίπεδο. Το πρωτόκολλο περιλαµβάνει δοκιµασίες q Κατανόησης q Παραγωγής Ελέγχονται οι λεξικές δοµές q Ουσιαστικών q Ρηµάτων

12 Ανάπτυξη Δοκιµασίας Γραµµατικών Δοµών στην Ελληνική (συνέχεια) Ελέγχονται οι προτασιακές δοµές: q Απλές Μεταβατικές Προτάσεις µε Εναλλαγές Σειράς Όρων (SVO, OVS) Παράδειγµα: Η νύφη λερώνει την γιαγιά. Η γιαγιά λερώνει τη νύφη. q Κλιτικές και Αυτοπαθείς Αντωνυµίες Παράδειγµα:Η κότα την βάφει (την γάτα). Η κότα βάφεται. q Αναφορικές Προτάσεις Υποκειµένου / Αντικειµένου Παράδειγµα:Δείξε µου τον παππού που φιλάει τον παπά Δείξε µου τον παππού που φιλάει ο παπάς. q Ερωτηµατικές Προτάσεις Αναφορικές Υποκειµένου/Αντικειµένου Παράδειγµα:Ποια κλωτσάει την κότα; Ποιον κλωτσάει η χελώνα; q Μη Αναφορικές Ερωτηµατικές Υποκειµένου / Αντικειµένου Παράδειγµα:Ποιο φίδι πιάνει την γάτα; Ποιο φίδι πιάνει η γάτα;

13 Δοκιµασίες σε επίπεδο συµµετοχής SAQOL-39g: Εγκεφαλικό και Αφασία: Ποιότητα Ζωής Ερωτηµατολόγιο σχετικά µε το αντίκτυπο του εγκεφαλικού επεισοδίου και της αφασίας στην λειτουργικότητα των ατόµων µε αφασία στους ακόλουθους τοµείς: q Κίνηση (αυτοεξυπηρέτηση, κινητικότητα, εργασία, λειτουργία άνω άκρων, επιπτώσεις φυσικής κατάστασης στην κοινωνική ζωή) q Ψυχοκοινωνικός (σκέψη, προσωπικότητα, διάθεση, οικογένεια και κοινωνικές λειτουργίες) q Επικοινωνία (γλωσσική λειτουργία, επιπτώσεις των γλωσσικών δυσκολιών στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή) q Ενέργεια Αποτελείται από 39 ερωτήµατα. Η βαθµολόγηση γίνεται σε κλίµακα 1-5 σηµείων.υψηλές βαθµολογίες υποδηλώνουν καλύτερα επίπεδα υγείας σχετικά µε την ποιότητα ζωής.

14 Δοκιµασίες σε επίπεδο δραστηριότητας GHQ-12: Ερωτηµατολόγιο Γενικής Υγείας Σταθµισµένο ερωτηµατολόγιο που ελέγχει την τρέχουσα (τελευταία εβδοµάδα) ψυχική υγεία. Επικεντρώνεται σε δύο σηµαντικούς τοµείς - αδυναµία εκτέλεσης σύνηθων λειτουργιών και εµφάνιση νέων και οδυνηρών εµπειριών. Κάθε ερώτηµα βαθµολογείται σε µια κλίµακα τεσσάρων σηµείων.

15 Δοκιµασίες σε επίπεδο δραστηριότητας ASHA FACS: Ερωτηµατολόγιο Λειτουργικής Εκτίµησης των Επικοινωνιακών Δεξιοτήτων των Ενηλίκων του Αµερικανικού Συλλόγου Οµιλίας Γλώσσας Ακοής Σταθµισµένο ερωτηµατολόγιο που προσδιορίζει 4 τοµείς επικοινωνίας: q κοινωνική επικοινωνία (πχ κατανόηση τόνου φωνής) q επικοινωνία βασικών αναγκών (γνωστοποίηση αναγκών πχ φαγητού) q ανάγνωση, γραφή και αριθµητικές έννοιες (πχ ικανότητα χρηµατικών συναλλαγών) q καθηµερινή οργάνωση (πχ χρήση τηλεφώνου) Εκτιµώνται 43 στοιχεία. Ποσοτική ανάλυση σε κλίµακα 1-7 σηµείων. Ποιοτική ανάλυση σε κλίµακα 1-5 σηµείων. Οι εκτιµήσεις δίνονται από οικεία πρόσωπα ή/και φροντιστές του ενήλικα.

16 Δοκιµασίες σε επίπεδο δραστηριότητας EQ-5D: Ερωτηµατολόγιο Αυτοεκτίµησης του Επιπέδου Υγείας Σταθµισµένο ερωτηµατολόγιο που ελέγχει την κατάσταση υγείας. Αναπτύχθηκε από τον Όµιλο EuroQol προκειµένου να παρέχει ένα απλό, µετρήσιµο τρόπο του επιπέδου υγείας, για την κλινική και οικονοµική αξιολόγηση. Περιλαµβάνει τις ακόλουθες 5 διαστάσεις: q κινητικότητα q αυτοεξυπηρέτηση q καθηµερινές δραστηριότητες q πόνος / δυσφορία q άγχος / κατάθλιψη Κάθε διάσταση έχει 3 επίπεδα: δεν υπάρχουν προβλήµατα, µερικά προβλήµατα, σοβαρά προβλήµατα.

17 Πρόγραµµα Λογοθεραπείας Στόχος είναι η παροχή λογοθεραπευτικής παρέµβασης σε 96 συµµετέχοντες. 32 Άµεση Θεραπευτική Προσέγγιση 16 Επίπεδο Λέξης 16 Επίπεδο Πρότασης 96 συµµετέχοντες 32 Έµµεση Θεραπευτική Προσέγγιση 16 Επίπεδο Λέξης 16 Επίπεδο Πρότασης 32 Συνδυαστική Θεραπευτική Προσέγγιση 16 Επίπεδο Λέξης 16 Επίπεδο Πρότασης

18 Πρόγραµµα Λογοθεραπείας Η κατανοµή των συµµετεχόντων στη θεραπευτική προσέγγιση γίνεται αριθµητικά. Αριθμός Συμμετεχόντων Άµεση Θεραπεία Έµµεση Θεραπεία Συνδυασµός Άµεσης & Έµµεσης Θεραπείας Πρώτη Χρονιά Συλλογής Δείγματος Δεύτερη Χρονιά Συλλογής Δείγματος

19 Ατοµική, Οµαδική και Συνδυαστική Λογοθεραπεία Ατοµική λογοθεραπεία Είναι η πιο διαδεδοµένη µέθοδος λογοθεραπείας στην αφασία. Αναφέρεται στην 1-1 θεραπεία, µε στόχο συγκεκριµένα γλωσσικά και γνωστικά ελλείµµατα (Davis & Wilcox, 1985; Rosenbek, LaPointe & Wertz, 1989; Sarno,1991). Εστιάζει στις δυνατότητες και αδυναµίες του ασθενούς (Elman, 2007).

20 Ατοµική, Οµαδική και Συνδυαστική Λογοθεραπεία Οµαδική λογοθεραπεία Μέθοδος πιο οικονοµικά αποτελεσµατική (Kearns & Elman, 2001). Αναφέρεται σε έµµεσο τρόπο παρέµβασης, µε στόχο τη βελτίωση στην λειτουργική επικοινωνία, δηλαδή την ικανότητα του ατόµου να επικοινωνεί το µήνυµά του µε οποιοδήποτε τρόπο (Green,1982; Kearns & Elman, 2001; Lyon, 1992, 1996; Elman, 2007). Εστιάζει στις κοινές γλωσσικές δυσκολίες και στη ταυτόχρονη βελτίωση των ψυχοκοινωνικών λειτουργιών των ασθενών µέσα σε ένα οµαδικό υποστηρικτικό περιβάλλον (Hermann & Wallesch 1989; Lyon,1996; Sarno,1991; Elman, 2007).

21 Ατοµική, Οµαδική και Συνδυαστική Λογοθεραπεία Συνδυαστική θεραπεία Μέθοδος που δεν έχει ερευνηθεί βιβλιογραφικά. Αναφέρεται στο συνδυασµό ατοµικής και οµαδικής λογοθεραπείας. Εστιάζει στις ατοµικές γλωσσικές αδυναµίες και ταυτοχρόνως στη βελτίωση των ψυχοκοινωνικών του λειτουργιών µέσα σε οµαδικό υποστηρικτικό περιβάλλον.

22 Υλικό για Λογοθεραπεία στα Ελληνικά Στο επίπεδο λέξης επιλέχθηκαν οι 260 εικόνες των Snodgrass & Vanderwart (1980) σε έγχρωµη µορφή (Rossion & Pourtois, 2004). Σε συνεργασία µε την κ. Οικονόµου προβήκαµε στην αντικατάσταση 10 πολιτισµικά ακατάλληλων εικόνων: - σε 5 αντικαταστάθηκε η απεικόνιση, όχι η λέξη στόχος (εκκλησία, µύλος, µπαστούνι, κράνος,µαρούλι) - σε 5 αντικαταστάθηκε η λέξη στόχος µε σηµασιολογικά συγγενή λέξη (γάντι (µε ενωµένα δάχτυλα) κασκόλ; σέλινο µαιντανός; καροτσάκι εργαλείων φτυάρι; φυστίκια καρύδι; µπάλα µπέιζµπολ µπάλα ποδοσφαίρου). Στο επίπεδο πρότασης επιλέχθηκε το υλικό θεραπείας για προτάσεις του Πανεπιστηµίου του Newcastle (Newcastle University Aphasia Therapy: Sentence Processing).

23 Θεραπεία Σηµασιολογικών Χαρακτηριστικών (ESFA) Εστιάζει στη δυσκολία ανάκλησης λέξεων, κύριο σύµπτωµα της αφασίας. Η θεωρητική θεµελίωση της προσέγγισης αυτής βασίζεται στην έννοια της ενεργοποίησης της εξάπλωσης / διάδοσης εντός του σηµασιολογικού συστήµατος (Collins & Loftus, 1975). Το σηµασιολογικό επίπεδο επεξεργασίας γίνεται αντιληπτό ως ένα δίκτυο σηµασιολογικών αναπαραστάσεων που οι συνδέσεις του είναι διασυνδεδεµένες µε άλλες σχετικές παραστάσεις.

24 Θεραπεία Σηµασιολογικών Χαρακτηριστικών (ESFA) Επικεντρώνεται στην ενίσχυση των σηµασιολογικών χαρακτηριστικών της εικόνας - στόχου,προκειµένου να διευκολυνθεί η εύρεση του ονόµατος της εικόνας. Η λογική είναι η εκ νέου µάθηση ή η εκµάθηση µιας στρατηγικής ενεργοποίησης των στενών χαρακτηριστικών της λέξης - στόχου που θα διευκολύνει, στη συνέχεια, την κατονοµασία της αντίστοιχης εικόνας (Naomi Hashimoto & Amber Frome, 2011).

25 Θεραπεία Σηµασιολογικών Χαρακτηριστικών (ΕSFA) Χαρακτηριστικά Είναι Οµάδα Τι είναι; Εικόνα Στόχος Χρήση Τι κάνουµε µε αυτό; Συσχέτιση Μοιάζει / Ταιριάζει µε Τοποθεσία Το βρίσκουµε Ενέργεια Τι κάνει;

26 Θεραπεία Σηµασιολογικών Χαρακτηριστικών (ΕSFA) Οµάδα οικιακό σκεύος Χαρακτηριστικά αλουµίνιο µεταλλικό Ενέργεια ξεπλένω Πρόταση: Στην αλουµινένια κατσαρόλα βράζουµε νερό. Συσχέτιση µπρίκι /χύτρα

27 Θεραπεία Σηµασιολογικών Χαρακτηριστικών (ΕSFA) Στην βιβλιογραφία παρουσιάζεται ικανοποιητικός αριθµός ερευνών (Boyle, 2004; Boyle & Coelho, 1995; Conley & Coelho, 2003; Coelho et al.,2000; Lowell et al., 1995) που αναφέρουν βελτίωση στην ανάκληση λέξεων µετά το πέρας της προσέγγισης και ικανοποιητικά ποσοστά γενίκευσης.

28 Θεραπεία Χαρτογράφησης (Mapping Therapy) Εστιάζει στη δυσκολία συντονισµού των περιγραφών της προτασιακής δοµής και του προτασιακού νοήµατος για την ερµηνεία και δόµηση, απλών και σύνθετων, προτάσεων (Schwartz et al., 1985). Πρόκειται για θεραπεία εφαρµοσµένη κυρίως σε ασθενείς µε αγραµµατική αφασία (Schwartz et al., 1985; Marshall et al., 2012). Επικεντρώνεται στην αποσαφήνιση των νοηµατικών σχέσεων των προτάσεων και την έκφραση των σχέσεων αυτών µέσα από την επιφανειακή δοµή, ιδιαίτερα την σειρά λέξεων. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές της θεραπείας, εστιασµένες είτε στην κατανόηση (Berndt & Mitchum, 1998; Mitchum, Haendigesn & Berndt, 1995) είτε στην παραγωγή (Marshall et al., 1997, 2012; Rochon et al., 2005) προτάσεων.

29 Θεραπεία Χαρτογράφησης (Mapping Therapy) Υπάρχουν ερευνητικά δεδοµένα αποτελεσµατικότητας της θεραπείας από µελέτες περιπτώσεων (Byng, Nickels & Black, 1994; Mitchum, Greenwald & Berndt, 1997) και µικρών οµάδων (Rochon et al., 2005) που αναφέρουν βελτίωση στην κατανόηση ή/ και παραγωγή προτασιακών δοµών µετά το πέρας της θεραπείας.

30 Θεραπεία Χαρτογράφησης (Mapping Therapy) Το λογοθεραπευτικό πρόγραµµα παρέµβασης αποτελείται από 3 βασικά στάδια, διαφορετικά ως προς την εστίασή τους. Η θεραπεία βασίζεται στο θεραπευτικό πρωτόκολλο των Byng et al.(1994). Η διάρκεια του κάθε σταδίου καθορίζεται από την πορεία και το ρυθµό προόδου του συµµετέχοντα.

31 Θεραπεία χαρτογράφησης Στόχος Στάδιο 1 Στάδιο 2 Στάδιο 3 Λεκτική και µη λεκτική εννοιοποίηση των συµβάντων Παραγωγή δοµηµένων προτάσεων Γενίκευση της παραγωγής δοµηµένων προτάσεων

32 Θεραπεία Χαρτογράφησης (Mapping Therapy) τρώει Ο άνδρας το µήλο το ψωµί

33 Θεραπεία χαρτογράφησης: Όλα τα στάδια Χρησιµοποιούνται µόνο µεταβατικά ρήµατα. Στο πρώτο στάδιο, χρησιµοποιούνται µόνο εικόνες µη αναστρέψιµων συµβάντων και οι αντίστοιχες µη αναστρέψιµες προτάσεις. Στα επόµενα στάδια, εισάγονται αντιθέσεις µεταξύ της αλλαγής του δράστη, της ενέργειας και του παθόντα, προκειµένου η έµφαση να δοθεί στο τρόπο που θα δοµηθεί ένα συµβάν και να εκφραστεί λεκτικά. Σηµαντική η ενθάρρυνση του συµµετέχοντα να αποφασίζει µόνος του σχετικά µε τις κατάλληλες θέσεις για συγκεκριµένα λεξιλογικά στοιχεία µέσα σε ένα προτασιακό πλαίσιο.

34 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Σχετικά µε το υλικό αξιολόγησης Δοκιµασία γραµµατικών δοµών στην ελληνική: - Επιλογή λέξεων (ρηµάτων και ουσιαστικών) βάσει συχνότητας (υψηλής/χαµηλής) και αριθµού συλλαβών. Πηγές λέξεων: 1) η βάση δεδοµένων του ΙΕΛ 2) το βασικό λεξιλόγιο Δηµοτικού 3) η πιλοτική χορήγηση των επιλεγµένων λέξεων σε 100 ενήλικες για να αξιολογηθεί η συχνότητά τους στον προφορικό λόγο. - Εύρεση σηµασιολογικών και φωνολογικών διασπαστών για τις λέξεις στόχους. - Επιλογή δοµών βάσει ερευνητικών δεδοµένων στην επεξεργασία προτάσεων στην αφασία. - Δηµιουργία προτάσεων βάσει των επιλεγµένων λέξεων. - Δηµιουργία εικόνων από σκιτσογράφο για τις επιλεγµένες λέξεις. Επόµενο βήµα Πιλοτική χορήγηση των σχεδιασµένων εικόνων σε φυσιολογικό πληθυσµό. Οι παράµετροι που θα αξιολογηθούν είναι: κατονοµασία, οικειότητα, οπτική πολυπλοκότητα, συχνότητα, συµφωνία απεικονιστικότητας µε την λέξη - πρόταση στόχο.

35 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Σχετικά µε το υλικό θεραπείας Επίπεδο λέξης: - Επιλογή έγχρωµων εικόνων ως θεραπευτικό υλικό. - Αντικατάσταση πολιτισµικά ακατάλληλων εικόνων. - Εύρεση των παραµέτρων στάθµισης των εικόνων Snodgrass σε φυσιολογικό πληθυσµό (κατονοµασία, οικειότητα, οπτική πολυπλοκότητα, συχνότητα, συµφωνία απεικονιστικότητας µε την λέξη στόχο). - Διαµόρφωση των παραµέτρων και των οδηγιών. - Δηµιουργία φόρµας καταγραφής. Επόµενο βήµα: Η στάθµιση σε φυσιολογικό πληθυσµό.

36 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Σχετικά µε το υλικό θεραπείας Επίπεδο πρότασης: Επιλογή προτάσεων θεραπείας του Πανεπιστηµίου του Newcastle (Newcastle University Aphasia Therapy: Sentence Processing). Επόµενα βήµατα: - Πιλοτική στάθµιση των επιλεγµένων προτάσεων σε Ελληνικό φυσιολογικό πληθυσµό. - Εύρεση των παραµέτρων στάθµισης των προτάσεων σε φυσιολογικό πληθυσµό (κατονοµασία, οικειότητα, οπτική πολυπλοκότητα, συχνότητα, συµφωνία απεικονιστικότητας µε την λέξη στόχο) - Διαµόρφωση των παραµέτρων και των οδηγιών. - Δηµιουργία φόρµας καταγραφής.

37 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Συµµετέχοντες που έχουν αξιολογηθεί Μέχρι στιγµής έχουν ολοκληρώσει την πρώτη αξιολόγηση 6 συµµετέχοντες BDAE sub 1 sub 2 sub 3 sub 4 sub 5 sub 6 Ακουστική Κατανόηση Σύνολο: ,5 111,5 21,5 26,5 101,5 110 Προφορική Έκφραση Σύνολο: Ανάγνωση Σύνολο: Γραφή Σύνολο: ΒΝΤ Σύνολο:

38 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Συµµετέχοντες σε θεραπεία - 2 συµµετέχοντες έχουν ξεκινήσει λογοθεραπεία. - Βάσει των δοκιµασιών ΒΝΤ και ΒDAE (Cookie Theft) επιλέχθηκε ως πιο κατάληλη θεραπευτική προσέγγιση το επίπεδο λέξης. - Αυτή την εβδοµάδα ξεκινάνε ακόµα 2 συµµετέχοντες θεραπεία στο επίπεδο λέξης.

39 Πορεία και πρόοδος µέχρι τώρα...που βρισκόµαστε Πλάνο για το Έναρξη και ολοκλήρωση λογοθεραπευτικής παρέµβασης σε ατοµικό επίπεδο σε 16 ασθενείς. - Έναρξη της οµαδικής και συνδυαστικής λογοθεραπευτικής παρέµβασης αρχές Σεπτεµβρίου. - Παροχή λογοθεραπευτικής παρέµβασης σε συνολικά 48 ασθενείς µέχρι το τέλος του έτους. - Στάθµιση των εικόνων Snodgrass & Vanderwart για την θεραπεία σηµασιολογικών χαρακτηριστικών. - Στάθµιση των εικόνων της δοκιµασίας των γραµµατικών δοµών στην Ελληνική. - Στάθµιση των προτάσεων θεραπείας σε επίπεδο πρότασης.

40 Ευχαριστούµε πολύ για την προσοχή σας!