Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μετανάστευση

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μετανάστευση"

Transcript

1 Βασίλης ΠΑΝΤΑΖΗΣ Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μετανάστευση Μ ΙΑ ΚΡΙΣΙΜΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ να αποδέχονται τις πολιτισμικές διαφορές χωρίς να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Με άλλα λόγια, η πρόκληση είναι η εξεύρεση κάποιου λειτουργικού συμβιβασμού, τόσο για το εθνικό κράτος όσο και για τους πολίτες, ανάμεσα στα ίσα δικαιώματα και στο δικαίωμα στη διαφορετικότητα. Η αντίφαση ανάμεσα στις απαιτήσεις για ίσα δικαιώματα και για το δικαίωμα στη διαφορετικότητα τονίζεται προς το παρόν από δύο κυρίως τάσεις: Κατ αρχήν, έχει γίνει κατανοητό στις δημόσιες συζητήσεις, σχεδόν ογδόντα πέντε χρόνια μετά τη Διακήρυξη της αυτοδιάθεσης των λαών, ότι τα εθνικά κράτη είναι πολυπολιτισμικά και κάθε ιδεολογία που διακηρύττει πως μόνο άνθρωποι «κοινής καταγωγής» θα έπρεπε να ζουν σε ένα εθνικό κράτος είναι δυνητικά επικίνδυνη. Οι πολυπολιτισμικές κοινωνίες που βρίσκονται υπό «μεταναστευτική πίεση» και στις οποίες ζουν διάφορες εθνοτικές-πολιτισμικές ομάδες και μειονότητες πρέπει να παραιτηθούν από την «ιδέα» μιας εθνικά ομοιογενούς κοινωνίας και να αναγνωρίσουν την εθνοτική-πολιτισμική πολλαπλότητα. Η ένταξη σε ένα σύγχρονο κράτος με δημοκρατικό καθεστώς μπορεί να δημιουργήσει μια διαλογική κατάσταση όπου οι αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνονται κοινός παρονομαστής για όλες τις ομάδες και τα άτομα που συνθέτουν το κράτος. Η αναγνώριση της πολιτισμικής πολλαπλότητας που δε συγκρούεται με τις αρχές των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να δημιουργήσει ένα πρότυπο κράμα. Η «ολοκληρωτική» μη αναγνώριση των πολιτισμικών στοιχείων της κάθε κουλτούρας είναι που οδηγεί στην εθνικιστική έξαρση και το φονταμενταλισμό και όχι η αναγνώριση των στοιχείων αυτών που καθιστούν τα άτομα ικανά να συμμετέχουν ενεργά στο σύγχρονο κράτος. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι η ανάλυση του κοινωνικού φαινομέ- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

2 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ νου της μετανάστευσης στο πλαίσιο της εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχοντας ως αφετηρία τις έννοιες μετανάστευση, ισότητα, αξιοπρέπεια και δικαιώματα, αναπτύσσονται τα κύρια χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα και επιδιώκεται συγχρόνως να απαντηθεί το ερώτημα τι σημαίνει να είσαι πολίτης σε μία σύγχρονη χώρα υποδοχής μεταναστών και σε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου. Για το σκοπό αυτό θα παρουσιαστούν τα σημαντικότερα διεθνή έγγραφα και διακηρύξεις σχετικά με τη μετανάστευση. 1. Μετανάστευση Περίπου 190 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν εκτός της χώρας προέλευσής τους. Οι μετανάστες αυτοί εμπλουτίζουν τις κοινωνίες στον κοινωνικό, πολιτισμικό, πνευματικό και οικονομικό τομέα. Υπάρχουν όμως και αρνητικές πτυχές, όπως η σχολική αποτυχία στους νεαρούς μετανάστες, η ανεργία μεταξύ των μεταναστών και, φυσικά, η μη «ελεγχόμενη» μετανάστευση. Τέτοιες προκλήσεις μπορούν να μετατρέψουν το κοινωνικό φαινόμενο της μετανάστευσης σε «πολιτικό αλεξικέραυνο» και έντονο θέμα συζήτησης (Keeley 2009). Τα κράτη έχουν επανειλημμένα προσπαθήσει να ελέγξουν τη μετανάστευση με νόμους και σε επίπεδο πολιτικών συζητήσεων τίθεται εκτενώς το θέμα της μετανάστευσης και της ένταξης των μεταναστών. Γεγονότα και απόψεις για τις παγκόσμιες τάσεις της μεταναστευτικής ροής και το θέμα ασύλου βρίσκονται στο προσκήνιο των συζητήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημαντική κινητήρια δύναμη για τη μετανάστευση αποτελεί η παγκοσμιοποίηση, της οποίας ο αντίκτυπος έχει ως αποτέλεσμα: Κατά πρώτον, επιδιώκουν όλα τα κράτη τον έλεγχο της μετανάστευσης. Η ένταση του ελέγχου είναι πράγματι διαφορετική και μερικά κράτη είναι πιο ανοιχτά στη μετανάστευση από άλλα. Ωστόσο, ισχύει: κάθε κράτος ελέγχει και κανένα κράτος δεν έχει ως στόχο την πολιτική των ανοικτών συνόρων. Κατά δεύτερον, οι άνθρωποι δεν μεταναστεύουν μόνο για οικονομικούς λόγους: οι πρόσφυγες αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας μετανάστευσης. Δεν εγκαταλείπουν την πατρίδα τους πρωτίστως για μια καλύτερη ζωή για τους ίδιους και την οικογένειά τους, αλλά και επειδή αναζητούν προστασία από την καταπίεση και τις διώξεις (Angenendt 2009). 12 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

3 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Η Ελλάδα έχει γίνει για χιλιάδες ανθρώπους, που αναζητούν προστασία, η πύλη προς την Ευρώπη. Προσπαθώντας να ξεφύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις, κυρίως από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Σομαλία, έρχονται στην Ελλάδα. Μεταξύ των ανθρώπων αυτών είναι και πολλοί ανήλικοι αλλά και έγκυες γυναίκες και ηλικιωμένοι. Η δοκιμασία γι αυτούς τους ανθρώπους δεν έχει τελειώσει, η άφιξή τους στην Ελλάδα δεν σημαίνει ούτε προστασία ούτε ασφάλεια. Συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπερπλήρη κέντρα κράτησης και η έλλειψη ενός αποτελεσματικού συστήματος παροχής ασύλου είναι εικόνες μέσα από τις οποίες βλέπει κάποιος την ευρωπαϊκή πραγματικότητα (Pro Asyl 2012). Το μεταναστευτικό κύμα αυξάνει στο σύνολό του και σε πολλές χώρες επικρατεί η αντίληψη ότι οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις που α- πορρέουν από αυτήν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω εντονότερης διεθνούς συνεργασίας. 2. Διεθνής προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σύντομη επισκόπηση Οι φρικαλεότητες του Β Παγκοσμίου Πολέμου οδήγησαν τους ανθρώπους να αναζητήσουν έναν τρόπο για να αποκτήσουν παγκοσμίως ι- σχύ τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο όφειλαν να έχουν βασικά δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες. Αυτός ήταν ένας από τους κύριους σκοπούς που οδήγησαν στην ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών. Μέσα από την ένωση όλων των κρατών θα όφειλαν τα ανθρώπινα δικαιώματα να μην αποτελούν ζήτημα ενός μεμονωμένου κράτους, αλλά της διεθνούς κοινότητας. Αυτό τονίστηκε από το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών το 1945, όπου αναφέρεται ότι όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται από κοινού και καθένα χωριστά να συνεργάζονται με τον Οργανισμό για την επίτευξη των στόχων του Οργανισμού και αυτό περικλείει την υλοποίηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Pohanka 2009, 11). Μέσα από αυτή τη βασική αρχή υποχρεούται κάθε μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για να προσδιοριστεί αυτό συνέταξαν τα Ηνωμένα Έθνη την «Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση το Η Διακήρυξη περιλαμβάνει σε 30 άρθρα ατομικά και πολιτικά, καθώς και οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα. Με τη Διακήρυξη αυτή αρχίζει η διαδικασία ανάπτυξης προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαί- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

4 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ σιο των Ηνωμένων Εθνών. Η Οικουμενική Διακήρυξη διαπιστώθηκε ότι ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό διεθνές πεδίο αναφοράς. Στον απόηχο της αποαποικιοποίησης στη δεκαετία του 1950 και του 1960, για παράδειγμα, απελευθερωμένα κράτη ένταξαν διατάξεις της Οικουμενικής Διακήρυξης στα νέα Σύνταγματά τους (Motakef 2009, 10). Για πολλές στη συνέχεια διακηρύξεις, συστάσεις και νομικά δεσμευτικές συμφωνίες των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί η Οικουμενική Διακήρυξη τη βάση τους. Σε άμεση σύνδεση με αυτήν ψηφίσθηκαν το 1966 και τέθηκαν σε ισχύ το 1976 οι δύο Συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα: το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, όπου στο άρθρο 13 καθορίζεται το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Το 1965 ψηφίστηκε η Διεθνής Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Φυλετικής Διάκρισης. Η εν λόγω αντιρατσιστική σύμβαση τέθηκε σε ισχύ το 1969 και έχει επικυρωθεί μέχρι τώρα από 170 κράτη. Με την επικύρωση υποχρεώνονται τα συμβαλλόμενα κράτη να χαράξουν μια πολιτική που θα οδηγεί στην εξάλειψη κάθε μορφής ρατσιστικής διάκρισης. Η χρήση του όρου «φυλετική διάκριση» οφείλεται στο ιστορικό πλαίσιο γένεσης της σύμβασης. Θα πρέπει, μάλλον, αντί αυτού να σημαίνει «ρατσιστική φυλετική διάκριση» για να παραπέμπει στην ιδεολογία που αποκρύπτεται πίσω από αυτό (ό.π.). Επειδή, φυσικά, δεν υπάρχουν ανθρώπινες φυλές, αλλά μόνο ένα ανθρώπινο είδος, η UNESCO κάλεσε το 1950 τα κράτη να μη χρησιμοποιούν την έννοια της φυλής, διότι δεν αντικατοπτρίζει κανένα βιολογικό γεγονός, αλλά ένα κοινωνικό μύθο, ο οποίος αποτελεί την αιτία πολλών μορφών βίας (UNESCO 1950). Με τη Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διάκρισης κατά των Γυναικών, η οποία ψηφίσθηκε το 1979 και τέθηκε σε ισχύ το 1981, δεσμεύονται τα συμβαλλόμενα κράτη για την πρόληψη σχετικά με τη διάκριση κατά των γυναικών να διασφαλίσουν μια πραγματική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ιδίως, πρέπει να υπερνικήσουν χαρακτηριστικές μορφές διάκρισης κατά των γυναικών, όπως η ενδοοικογενειακή βία, ο καταναγκαστικός γάμος ή η μη δυνατότητα πρόσβασης στην εκπαίδευση. Τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Γυναικών έχουν επικυρώσει μέχρι σήμερα 182 κράτη. Στις 5 Φεβρουαρίου του 1988 ψηφίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το κείμενο της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Στις 8 Μαρτίου του 1989 η επιτροπή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Ε- θνών επικύρωσε το σχέδιο, ενώ στις 20 Νοεμβρίου η 61η Ολομέλεια των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη Σύμβαση. Στις 21 Οκτωβρίου 1991 τη 14 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

5 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού είχαν επικυρώσει ήδη εκατό χώρες. Έως σήμερα έχει επικυρωθεί από 192 χώρες. Η Ελλάδα την επικύρωσε στις 2 Δεκεμβρίου του 1992 με τον Ν.2101/92.Ν. 2101/92 (ΦΕΚ Α' 192). Η Σύμβαση απαγορεύει κάθε αρνητική διάκριση απέναντι στα παιδιά βάσει της φυλής, του χρώματος, του φύλου, της γλώσσας, της θρησκείας, πολιτικών ή κοσμοθεωρητικών αντιλήψεων, εθνοτικής και κοινωνικής προέλευσης, περιουσιακής κατάστασης, αναπηρίας ή οποιασδήποτε άλλης επίκτητης ιδιότητας. Η από πλευράς Διεθνούς Δικαίου προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν περιορίζεται στο επίπεδο των Ηνωμένων Εθνών. Στην Αφρική, την Ευρώπη και την Αμερική έχουν αναπτυχθεί Περιφερειακά Συστήματα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ως επιτυχημένο παράδειγμα ενός περιφερειακού συστήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρείται η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ) του 1950 (τέθηκε σε ισχύ το 1953) (ό.π., 11). Παρέχει τη δυνατότητα στους πολίτες των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης να απαιτήσουν τα δικαιώματά τους ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. 3. Η ανθρωποδικαιική απαγόρευση των διακρίσεων Η προστασία κατά των διακρίσεων αποτελεί θεμελιώδη αρχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δηλαδή κάθε ανθρώπινο δικαίωμα είναι έμφυτο σε όλους τους ανθρώπους χωρίς διάκριση. Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και οι μεταγενέστερες συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών προβλέπουν την απαγόρευση των διακρίσεων. Η Οικουμενική Διακήρυξη στο άρθρο 2, παράγραφος 1 αναφέρει ότι όλα τα δικαιώματα που προβλέπονται πρέπει να ισχύουν για όλους «χωρίς καμία απολύτως διάκριση, ειδικότερα ως προς τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τις θρησκείες, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση». Παρόμοια διατύπωση βρίσκεται στο άρθρο 2, παράγραφος 1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και στο άρθρο 2, παράγραφος 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Κοινωνικά, Οικονομικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα. Άλλες διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα συγκεκριμενοποιούν την απαγόρευση των διακρίσεων σε σχέση με συγκεκριμένες μορφές διάκρισης. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

6 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ Η Σύμβαση κατά του ρατσισμού ορίζει τη «φυλετική διάκριση» ως «κάθε διάκριση, αποκλεισμό, περιορισμό ή προτίμηση με βάση τη φυλή, το χρώμα, την καταγωγή ή την εθνική ή εθνοτική προέλευση, που έχει σκοπό ή αποτέλεσμα να εξαλείψει ή να θίγει την αναγνώριση, την απόλαυση ή την άσκηση, σε ισότιμη βάση, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό ή οποιοδήποτε άλλο τομέα της δημόσιας ζωής». H Σύμβαση των Δικαιωμάτων των Γυναικών άρθρο 1 ορίζει ως διάκριση «κάθε διαχωρισμό, εξαίρεση ή περιορισμό που βασίζεται στο φύλο και που έχει σαν αποτέλεσμα ή σκοπό να διακυβεύσει ή να καταστρέψει την με βάση την ισότητα ανδρών και γυναικών αναγνώριση, απόλαυση ή άσκηση από τις γυναίκες, ανεξαρτήτως της οικογενειακής τους κατάστασης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών στον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και αστικό τομέα ή σε κάθε άλλο τομέα». Οι διαστάσεις της διάκρισης είναι πολύμορφες. Κυρίως παρατηρείται η άμεση και η έμμεση διάκριση. Επίσης, στις μορφές διάκρισης περιλαμβάνονται σύμφωνα με την ανθρωποδικαιική προστασία κατά των διακρίσεων και δομικές μορφές διάκρισης (ό.π., 12). Άμεση διάκριση σημαίνει ότι ένα άτομο βιώνει με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα διάκρισης μη ευνοϊκή μεταχείριση σε συγκριτική κατάσταση με άλλο άτομο. Χαρακτηριστικό αυτού είναι ότι η μειονεκτική μεταχείριση συνδέεται άμεσα με ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό (όπως το χρώμα του δέρματος ή το φύλο). Στην περίπτωση αυτή, η αναφορά στο χαρακτηριστικό γνώρισμα διάκρισης δεν πρέπει ρητά να κατασκευάζεται. Αρκεί να προκύπτει σαφώς από το πλαίσιο και την κατάσταση και να αναπαράγεται π.χ. λόγω των εξωτερικών χαρακτηριστικών γνωρισμάτων (ό.π.). Ως έμμεση διάκριση αντιλαμβάνεται κάποιος τη μειονεκτική μεταχείριση που γεννιέται στο πλαίσιο τυπικά ουδέτερων εμφανιζόμενων κανονισμών για ορισμένες ομάδες ανθρώπων. Έτσι, για παράδειγμα, μπορούν να αποδεικνύονται διαφορετικοί κανονισμοί για πλήρη και μερική απασχόληση στην πραγματικότητα ως έμμεση διάκριση σε βάρος των γυναικών, επειδή οι γυναίκες απασχολούνται δυσανάλογα με μειωμένο ωράριο (ό.π.). Στην εκπαίδευση η έμμεση διάκριση εμφανίζεται στην υποεκπροσώπηση των παιδιών από οικογένειες με μεταναστευτικό υπόβαθρο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και κυρίως στο Λύκειο. Υπάρχουν επίσης δομικές μορφές διάκρισης. Ο αποκλεισμός των ατόμων με ειδικές ανάγκες από την κοινωνική ζωή δεν είναι αποτέλεσμα μό- 16 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

7 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ νο εσκεμμένων ενεργειών υποτίμησης και αποκλεισμού, αλλά για παράδειγμα, από την έλλειψη αναγκαίων μέτρων πρόσβασης σε δημόσια κτίρια ή σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Ακόμη και σε μορφές τυπικής ισότητας όλων των μαθητών στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα παρατηρούνται σε διαφόρους τομείς της σχολικής ζωής μηχανισμοί επιλογής, οι ο- ποίοι οδηγούν de facto στη διάκριση παιδιά και εφήβους από φτωχές οικογένειες ή από οικογένειες με μεταναστευτικό υπόβαθρο (ό.π.). Στη συζήτηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα τις τελευταίες δεκαετίες έχει προκύψει μια «γενική συναίνεση» ότι επίσης οι μορφές έμμεσης και δομικής διάκρισης θεωρούνται παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των οποίων την ευθύνη φέρει το κράτος και η κοινωνία. 4. Παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα Αν και δεν υπάρχει ένας ενιαίος ορισμός της παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα (Müller 2001, Flowers 2004), διαπιστώνεται ωστόσο μια ευρεία παραδοχή της σπουδαιότητάς της διεθνώς. Απεικονίζεται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948), άρθρο 26, στη Διεθνή Σύμβαση για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα (1996), άρθρο 13, στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989), άρθρο 29, στη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών φυλετικής διάκρισης (1965), άρθρο 7, στη Διακήρυξη του Συνεδρίου της Βιέννης (1978) και στα διεθνή προγράμματα δράσης των Ηνωμένων Ε- θνών (δεκαετία της παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σχέδιο δράσης για τη δεκαετία). Σκοπός της παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι να οικοδομηθεί ένας πολιτισμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τη μετάδοση των γνώσεων και την ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων, καθώς επίσης κανόνων και στάσεων. Αυτός ο πολιτισμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων οφείλει να αναπτύξει ένα μεγαλύτερο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Αυτό συνίσταται στην πλήρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας και ανάπτυξη της αίσθησης για την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, την προώθηση της κατανόησης, της ανεκτικότητας, της ισότητας των φύλων και της φιλίας μεταξύ όλων των εθνών, εθνοτικών και πολιτισμικών ομάδων, θρησκειών και γλωσσών, τη δυνατότητα να συμμετέχουν όλοι αποτελεσματικά σε μια ελεύθερη κοινωνία και την προώθηση της δραστηριότητας των Ηνωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης (Γεν. Συνέλευση του Ο.Η.Ε, 1996). Επίσης δίδεται ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι μέσω της παι- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

8 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ δείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν επιδιώκεται μόνο η απλή μετάδοση γνώσεων αλλά κυρίως η αλλαγή στάσεων (Alefsen 2004, 72). Αυτός ο αρκετά εκτενής ορισμός επικαλύπτεται σε πολλά σημεία και με άλλες έννοιες. Συγκεκριμένα η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια έννοια που προήλθε από την κοινωνική και πολιτική αγωγή, την α- ντιρατσιστική εκπαίδευση, την εκπαίδευση για την ειρήνη, τη δημοκρατία και την ανεκτικότητα (Mihr 2005). Όλες αυτές οι μορφές εκπαίδευσης - ανάλογα με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση - επιδιώκουν μια ειρηνικότερη, δικαιότερη και δημοκρατικότερη κοινωνία. Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν επιδιώκει μόνο να γνωρίζουν οι πολίτες μιας χώρας το πολίτευμα και τους νόμους, οι οποίοι θεωρητικά μπορούν να αλλάζουν με κάθε αλλαγή της κυβέρνησης, να τίθενται εκτός ισχύος ή να αγνοούνται. Αποσκοπεί πολύ περισσότερο τόσο στο να καλλιεργεί την ηθική έννοια των ανθρωπίνων νομικών εγγυήσεων ελευθερίας στη συνείδηση του ανθρώπου και να διατηρεί άσβεστο το ενδιαφέρον για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (Bielefeldt, 2004, 26) όσο και στο να συνειδητοποιήσουν οι άνθρωποι την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του H παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα περιέχει τόσο κοινωνικά, οικονομικά όσο και πολιτικά και ατομικά ανθρώπινα δικαιώματα και απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως επαγγέλματος, ηλικίας, καταγωγής, υπηκοότητας ή εθνότητας. Αυτή η αποστολή ανατίθεται όχι μόνο στο σχολείο αλλά σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης και τελικώς αναφέρεται στο συνολικό πεδίο του κοινωνικού και πολιτικού πολιτισμού. Επιδιώκει να εκπαιδεύσει και να επιμορφώσει πολιτικούς, δικηγόρους, γιατρούς, μαθητές, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς λειτουργούς, μέλη μειονοτικών ομάδων και αλλοδαπούς. Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι διά βίου μάθηση. Δεν αποκλείει καμιά ομάδα και πρέπει, επομένως, ο εκπαιδευτικός προγραμματισμός να διαμορφώνεται α- νάλογα. Οφείλουν όλοι, γυναίκες, άνδρες, παιδιά και έφηβοι, να γνωρίζουν και να κατανοούν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και να αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητά τους για την εκπλήρωση των επιδιώξεών τους. Η κατανόηση των αρχών και των διαδικασιών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθιστά τους ανθρώπους ικανούς να συμμετέχουν στις αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή τους. Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα συμβάλλει στην επίλυση των συγκρούσεων και τη διασφάλιση της ειρήνης, η οποία καθοδηγείται μέσα από τα ανθρώπινα δικαιώματα, και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στρατηγική για την ατομική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. 18 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

9 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει - ανάλογα με την ιδιάζουσα κατάσταση σε κάθε χώρα - να προσαρμόζεται στις ανάγκες των ανθρώπων, να αντιλαμβάνεται και να ενατενίζει τα προβλήματα κατοχύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε αυτή την ενατένιση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, να διδάσκεται και να γίνεται αντιληπτή η ολιστική αρχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Mihr 2005). Δεν μπορεί, παραδείγματος χάριν, ένα μέλος μιας μειονοτικής ομάδας ή μιας κοινότητας να γνωρίζει μόνο τα «δικά του» μειονοτικά δικαιώματα και να αξιώνει αυτά για τον ίδιο χωρίς να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα των άλλων ομάδων σε μια κοινωνία, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για κοινωνικά ή πολιτικά δικαιώματα. Η ολιστική αρχή της παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα συνίσταται στα εξής: γνώση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συναίσθηση, αντίληψη της αδικίας και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διαμόρφωση κοινής συνείδησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα (Müller 2002), η οποία καθιστά τον άνθρωπο ικανό να συμμετέχει ενεργά στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αναπτύσσει μια ανθρωποδικαιική πληρότητα. 4.1 Εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και μετανάστευση: Νέες προκλήσεις Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις και οι πρόσφατες επιλογές στην πολιτική της μετανάστευσης, της ένταξης των μεταναστών και η έκταση του φαινομένου της μετανάστευσης με τις συνολικές κοινωνικές συνέπειές της αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση για την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές σε μια χώρα υποδοχής μεταναστών οδηγούν την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα σε νέες προκλήσεις. Ειδικότερα, οι συζητήσεις σχετικά με την ιθαγένεια και το νόμο για τη μετανάστευση. Αυτό αντικατοπτρίζεται σε ένα ευρύ φάσμα της μεταναστευτικής πολιτικής που σχετίζεται με την εκπαίδευση. Κυμαίνεται από διεθνείς συναντήσεις μέχρι τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και σε σεμινάρια που απευθύνονται σε μετανάστες ή σε εργασιακά θέματα. Πρέπει να διακρίνουμε δύο προσεγγίσεις: Πρώτον, θα πρέπει να σχεδιαστούν εκπαιδευτικές πολιτικές για θέματα μετανάστευσης και ένταξης που να απευθύνονται στους «ντόπιους», να είναι ανοιχτές και για μετανάστες και να πραγματεύονται θέματα μετανάστευσης. Δεύτερον, να α- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

10 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ ναπτυχθούν εκπαιδευτικές πολιτικές που να απευθύνονται σε ανθρώπους με μεταναστευτικό υπόβαθρο (Müller-Hofstede 2009). Στις εκπαιδευτικές πολιτικές για την «κοινωνία της πλειονότητας» περιλαμβάνονται η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η επιμόρφωση (ό.π.). Ε- νημέρωση για τις τρέχουσες αμφιλεγόμενες συζητήσεις, τα γεγονότα, τις πολιτικές αποφάσεις, για τη μετανάστευση και τις νομικές αρχές. Επίσης, εκπαιδευτική πολιτική με στόχο την κοινωνία των πολιτών, ιδίως σε πολυπολιτισμικές γειτονιές. Ντόπιοι και μετανάστες οφείλουν να αναπτύξουν ανθρωποδικαιικές ικανότητες και δεξιότητες που θα τους καθιστούν ικανούς να ασχολούνται με την πολιτισμική ποικιλομορφία, τη μετανάστευση και τις προκλήσεις και να οδηγούνται στη λύση των συγκρούσεων. Μια αμιγώς κανονιστική, ηθικολογία (αποκλειστικά σε προβλήματα, όπως ο ρατσισμός ή οι διακρίσεις) ή ακόμη ένας διάλογος επικεντρωμένος στον πολιτισμό δεν είναι αποτελεσματικές προσεγγίσεις. Θα πρέπει να είναι ρεαλιστικές και εστιασμένες σε θεματικά πεδία που θα οδηγούν στην ανάπτυξη ανθρωποδικαιικής πληρότητας. Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα δεν απευθύνεται μόνο στους ντόπιους αλλά και στους μετανάστες. Όλοι οι πολίτες μιας χώρας υποδοχής μεταναστών είναι αποδέκτες της εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα. Εκπαιδευτικές πολιτικές απευθυνόμενες κυρίως σε μετανάστες πρέπει να λάβουν υπόψη ότι οι μετανάστες από χώρες που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στερούνται των ευκαιριών συμμετοχής σε μεγάλο βαθμό στα κοινά. Όποιος δεν είναι πολίτης του κράτους που διαμένει ή δεν μπορεί να γίνει, είναι κοινωνικά και πολιτικά περιθωριοποιημένος και η πολιτική συμμετοχή του παραμένει περιορισμένη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορεί να αντισταθμίσει το γεγονός αυτό, αλλά μπορεί να θεματοποιήσει αυτό το πρόβλημα ακόμη και να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πολιτογράφηση μέσα από μια ενεργό και ίσων ευκαιριών πολιτική. 5. Ανθρώπινα δικαιώματα, μετανάστευση και εκπαίδευση Οι δυνατότητες της πολιτικής, κοινωνικής, επαγγελματικής και πολιτισμικής συμμετοχής των μεταναστών αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για τις διαδικασίες ένταξής τους. Κατ αρχήν παρέχεται η δυνατότητα στους μετανάστες να συμμετέχουν ως ενεργά μέλη στην πολιτική του κάθε κράτους (Reißlandt 2007). Η αναγνώριση των δικαιωμάτων των μεταναστών αποσκοπεί επίσης στην εξάλειψη των ανισοτήτων. Κατά συνέ- 20 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

11 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ πεια, η εκπαίδευση θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσο για την εξάλειψη του «στιγματισμού», των διακρίσεων και του αποκλεισμού (Lohrenscheit 2008). «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα» (ΟΔΔΑ, άρθρο 1). Το άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου περιλαμβάνει ήδη τις πιο σημαντικές έννοιες και τα θεμέλια για μια σύγχρονη θεώρηση και κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: ελευθερία, ισότητα, αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Οι έννοιες αυτές αποτελούν σημαντική πτυχή της εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα: εκμάθηση των κειμένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των εγγράφων που είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου τα άτομα να κατανοήσουν τις έννοιες που αυτά περιέχουν και να μπορέσουν να εφαρμόσουν τις έννοιες αυτές πιο αποτελεσματικά. Ελευθερία Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ελευθερίες. Το προοίμιο της Οικουμενικής Διακήρυξης του 1948 διευκρινίζει τις τέσσερις «βασικές ελευθερίες»: «Επειδή η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε πράξεις βαρβαρότητας, που εξεγείρουν την ανθρώπινη συνείδηση, η προοπτική ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι να μιλούν και να πιστεύουν, λυτρωμένοι από τον τρόμο και την αθλιότητα, έχει διακηρυχθεί ως η πιο υψηλή επιδίωξη του ανθρώπου» (Προοίμιο, Οικουμενικής Διακήρυξης). Το προοίμιο αντιλαμβάνεται την ελευθερία τόσο ως πολιτικό δικαίωμα (του λόγου και της πίστης), καθώς και ως ένα κοινωνικό δικαίωμα (λύτρωση-ελευθερία από τον τρόμο και την αθλιότητα). Μεταφορικά, η ελευθερία του λόγου μπορεί να θεωρηθεί ότι στοιχειοθετεί ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, όπως δηλώθηκε στην Οικουμενική Διακήρυξη σύμφωνα με το άρθρο 19 (ελευθερία γνώμης, έκφρασης και πληροφόρησης) και το άρθρο 20 (ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι). Δεν περιορίζεται μόνο στη θρησκεία, η ελευθερία των πεποιθήσεων περιλαμβάνει πνευματικά και θρησκευτικά δικαιώματα γενικά. Οι άνθρωποι είναι άτομα που σκέφτονται και αισθάνονται και προσπαθούν να προσδώσουν νόημα στη ζωή τους. Έχουν αυτό το δικαίωμα ελεύθερα και χωρίς διάκριση, εφόσον όλοι σέβονται το δικαίωμα του άλλου στην ίση ελευθερία. Η ελευθερία (λύτρωση) από τον τρόμο και την αθλιότητα περιλαμβάνει πολλές διαστάσεις. Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να προστατεύονται, για παράδειγμα, από τις αυθαίρετες ενέργειες του κράτους. Το κρά- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

12 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ τος έχει επίσης την υποχρέωση να μας προστατεύσει από τη βία (π.χ. τα άρθρα 2, 4 και 5, Οικουμενική Διακήρυξη) και να παράσχει δίκαιες και νόμιμες διαδικασίες (άρθρο 10, Οικουμενική Διακήρυξη). Συγχρόνως, ελευθερία από τον τρόμο και την αθλιότητα σημαίνει ότι οι άνθρωποι πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς ως προς την ικανοποίηση των θεμελιωδών αναγκών τους για νερό, τροφή και καταφύγιο. Η ελευθερία (λύτρωση) από στερήσεις περιλαμβάνει οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα. Ως ανθρώπινα όντα μάς αναγνωρίζεται το δικαίωμα να μπορούμε να αναπτύξουμε πλήρως τη συναίσθηση του εαυτού μας, μια διαδικασία που μπορεί να υλοποιηθεί καλύτερα σε ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τον τρόμο και τη στέρηση. Ισότητα των Φύλων Η προώθηση της ισότητας και η προστασία έναντι όλων των μορφών διάκρισης αποτελούν δομικά στοιχεία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάθε δικαίωμα θα πρέπει να παρέχεται σε όλους χωρίς διακρίσεις που βασίζονται σε ρατσιστική ή σεξιστική ιδεολογία ή σε ό,τι έχει σχέση με την κοινωνική τάξη, το χρώμα του δέρματος ή την εξωτερική εμφάνιση, τη σωματική ή διανοητική ικανότητα, το σεξουαλικό προσανατολισμό ή το πολιτισμικό υπόβαθρο. Τα Ηνωμένα Έθνη, καθώς και οι περιφερειακοί διακυβερνητικοί οργανισμοί, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, έχουν αναπτύξει ένα σύστημα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των διακρίσεων αυτών. Το άρθρο 2 της Οικουμενικής Διακήρυξης αναφέρει: «Κάθε άνθρωπος δικαιούται να επικαλεστεί όλα τα δικαιώματα και όλες τις ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη, χωρίς καμιά απολύτως διάκριση, ειδικότερα ως προς το φύλο, τη γλώσσα, τις θρησκείες ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση. Επίσης δεν είναι επιτρεπτό να γίνεται καμία διάκριση βασισμένη στο πολιτικό, νομικό ή διεθνές καθεστώς της χώρας από την οποία προέρχεται κανείς, είτε πρόκειται για χώρα ή εδαφική περιοχή ανεξάρτητη, υπό κηδεμονία ή υπό εξουσία ή που βρίσκεται υπό οποιονδήποτε άλλο περιορισμό κυριαρχίας». Το άρθρο 2 και το άρθρο 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα αποτελούν τη νομική βάση για την προώθηση της ισότητας και της προστασίας κατά των διακρίσεων. 22 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

13 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Ανθρώπινη αξιοπρέπεια - ανθρώπινα δικαιώματα για όλους Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ως η ιδέα που μπορεί να αποτελέσει την κοινή βάση κατανόησης έναντι ολοκληρωτικών «πράξεων βαρβαρότητας». Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948, ήδη στην πρώτη παράγραφο του προοιμίου της, κάνει λόγο για «αναγνώριση της αξιοπρέπειας που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ί- σων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους». Το άρθρο 1 αναφέρει: «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα» (Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Η προσπάθεια για την προάσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας όλων αποτελεί βασική αρχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θέτει το άτομο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Αυτά βασίζονται σε ένα κοινό και οικουμενικό σύστημα αξιών, το οποίο προασπίζει το απαραβίαστο της ζωής και προσφέρει έτσι ένα πλαίσιο για την οικοδόμηση ενός συστήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα και κανόνες. Ο σεβασμός για την αξιοπρέπεια του κάθε ανθρώπου βρίσκεται στο επίκεντρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χωρίς σεβασμό για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια δεν μπορεί να γίνεται λόγος για τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ως ανθρώπινα όντα έχουμε όλοι μια έμφυτη αξιοπρέπεια που είναι αναφαίρετη, αν και υπάρχουν φυσικά πάρα πολλοί τρόποι για την προσβολή της. Η αξιοπρέπεια ενός προσώπου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσωπικότητά του. Ο καθένας είναι μοναδικός: έχει γεννηθεί σε ένα συγκεκριμένο τόπο, χρόνο, με συγκεκριμένη ιδιοσυγκρασία, χαρίσματα και ευκαιρίες. Καθένας πρέπει να πάρει την απόφαση να σέβεται τη «δική του» αξιοπρέπεια, και στενά συνδεδεμένη με την απόφαση αυτή είναι και η απόφαση να σέβεται την αξιοπρέπεια των «άλλων». Δικαιώματα Το δικαίωμα στην εκπαίδευση Ελευθερία, ισότητα και αξιοπρέπεια δεν είναι φυσικά μόνο δικαιώματα, αλλά και αξίες στην εκπαίδευση. Είναι κατοχυρωμένα ως δικαιώματα, με στόχο την ανάπτυξη διεθνών προτύπων και ενός αποτελεσματικού συστήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αξίες συχνά παραμένουν ασαφείς, ή «κρύβονται στη σκιά», ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

14 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ και διαφέρουν από ομάδα σε ομάδα σε μικρο-, μεσο- και μακροεπίπεδο, τα δικαιώματα καθορίζονται με μεγαλύτερη σαφήνεια. Τα ανθρώπινα δικαιώματα - κατοχυρωμένα από το γεγονός ότι κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, μόνο και μόνο επειδή είναι ανθρώπινη, έχει το δικαίωμα σε αυτά - διαφέρουν ουσιαστικά από τα προνόμια, που είναι ειδικά δικαιώματα και χορηγούνται σε ορισμένες ομάδες ανθρώπων. Και όλοι γνωρίζουν ότι τα πρώτα δεν έχουν ακόμη καθοριστεί παγκοσμίως. Για να είναι εγγυημένα τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα κράτη πρέπει να τα ενσωματώσουν στην εθνική τους νομοθεσία. Ωστόσο, μερικές φορές οι κυβερνήσεις διστάζουν να εφαρμόσουν πλήρως τις συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν εγγυώνται πλήρως τα δικαιώματα που προστατεύονται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989), κάτι που φαίνεται, για παράδειγμα, στην αναγνώριση του δικαιώματος στην εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων, τα οποία θεωρούνται ως «παράνομοι μετανάστες», αντί να αντιμετωπίζονται με γνώμονα τους κανόνες της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού (ΕΣΠ Έκθεση 2012). Η εκπαιδευτική διάκριση των παιδιών που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, παρά τις προσπάθειες μεταρρύθμισης τις τελευταίες δεκαετίες, σε διάφορα κράτη, είναι περισσότερο ή λιγότερο έντονη. Το δεδομένο αυτό επαληθεύεται και συχνά υποστηρίζεται από επιστημονικές μελέτες (ό.π.). Ωστόσο, οι αιτίες είναι αμφιλεγόμενες: δεν είναι μόνο η έλλειψη γνώσης της γλώσσας της χώρας υποδοχής εκ μέρους των «αλλοδαπών» μαθητών, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των οικογενειών, αλλά και πτυχές του σχολικού συστήματος περιορίζουν τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες των παιδιών που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση είναι τόσο ένα αυτοδύναμο ανθρώπινο δικαίωμα όσο και ένα βασικό μέσο για την προώθηση της υλοποίησης και άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Ως empowerment right (Motakef 2009, 12) διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο για την ενδυνάμωση των ανθρώπων και έχει ιδιαίτερη σημασία για την ικανότητα αυτών να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και σε αλληλέγγυα δράση να συμμετέχουν στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα των άλλων. Το Προοίμιο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αξιώνει καθένας/ καθεμία και κάθε όργανο της κοινωνίας «μέσω της κατάρτισης και της εκπαίδευσης να προωθηθεί ο σεβασμός αυτών των δικαιωμάτων και των ελευθεριών». Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Γυναικών περιέχει συγκεκριμένες διατάξεις για τη δικαιοσύνη στην 24 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

15 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ εκπαίδευση μεταξύ αγοριών, κοριτσιών, γυναικών και ανδρών. Δεσμεύει τα συμβαλλόμενα κράτη να μειώσουν στην εκπαίδευση το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων και να αναλάβουν δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των γυναικών. Πέρα από τη δράση για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση δεσμεύονται τα συμβαλλόμενα κράτη να συμβάλουν στην αποδόμηση των στερεοτύπων μεταξύ των δύο φύλων μέσω της αναθεώρησης των αναλυτικών προγραμμάτων και των σχολικών εγχειριδίων. 6. Επίλογος Στα χρόνια που ακολούθησαν από την ίδρυση του ΟΗΕ και την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, προς έκπληξη πολλών, τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτέλεσαν έναν πολιτικό παράγοντα που δε θα μπορούσε να αγνοήσει κανείς, ακόμη και αν αντίκριζε τα πράγματα μέσα από το πρίσμα ενός ωμού ρεαλισμού. Η Οικουμενική Διακήρυξη κατέστη ένα μέσο, καθώς και το πιο σημαντικό σύμβολο, των αλλαγών που ενίσχυσαν τις φωνές των αδύνατων-ανίσχυρων απέναντι στην εξουσία. Πολλές καθημερινές διακρίσεις και διώξεις που έχουν ρατσιστικό χαρακτήρα μπορούν να αποδοθούν στην ελλιπή ή ανεπαρκή εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα. Για το λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητη η α- νάγκη για δράση. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση του ατόμου θεωρείται κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο πρέπει να είναι δεσμευτικό για κάθε κράτος. Κάθε κράτος οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη μιας παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θέμα και σκοπός της παιδείας για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι να ευαισθητοποιήσει τους ανθρώπους στην ιδέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προωθήσει την ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων που οδηγούν σε ετοιμότητα δράση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Από τις προσπάθειες υλοποίησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προκύπτει η υποχρέωση του σχολείου να συνειδητοποιήσουν όλοι οι μαθητές τις αρχές και αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η πραγμάτευση ανθρωποδικαιικών θεμάτων οφείλει να μεταδώσει συγκεκριμένες γνώσεις και να αναπτυχθούν δεξιότητες σχετικά με τη σημασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, τόσο για τα δικαιώματα των ατόμων όσο και για τις αρχές διαμόρφωσης και εξέλιξης της κοινωνίας. Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την α- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

16 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ νάπτυξη συνείδησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τη διασφάλιση των αξιών στην κοινωνία. Είναι επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η παιδεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανοίγει νέες ευκαιρίες, έχει να αντιμετωπίσει και νέες προκλήσεις. Σημαντικά προγράμματα ένταξης των μεταναστών είναι: η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να διευρυνθεί και να απευθύνεται σε όλους τους μαθητές και τους ενηλίκους, ντόπιους και μετανάστες στα σχολεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Βιβλιογραφία ALEFSEN, H. (2004), Menschenrechtsbildung bei den Vereinten Nationen. In: Mahler, G./Mihr, A. (Hrsg.): Menschenrechtsbildung. Bilanz und Perspektiven. Wiesbaden, ANGENENDT, S. (2009), Migration weltweit. Bundeszentrale für politische Bildung BIELEFELDT, H. (2004), Die Würde als Maßstab. In: Mahler, G. / Mihr, A. (Hrsg.): Menschenrechtsbildung. Bilanz und Perspektiven. Wiesbaden, 9-28 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (2012), Ασυνόδευτοι Ανήλικοι στα Ελληνοτουρκικά Σύνορα. Έβρος, Μάρτιος 2011-Μάρτιος Ορεστιάδα Έβρου, Επιμέλεια Έκθεσης Αγγελική Θεοδωροπούλου FLOWERS, N. (2004), How to Define Human Rights Education? Ιn: Georgi, V./ Seberich, M. (Eds.), International Perspectives in Human Rights Education. Gütersloh, KEELEY, B. (2009), Internationale Migration. Die menschliche Seite der Globalisierung. OECD LOHRENSCHEIT, C. (2008), Citizenship and Human Rights. In: Georgi, B. V. (Ed.): The Making of Citizens in Europa. Bonn, MIHR, A. (2005), Die UN-Dekade für Menschenrechtsbildung. Der Bürger im Staat 55(1/2), MOTAKEF, M. (2006), Das Menschenrecht auf Bildung. Deutsches Institut für Menschenrechte MÜLLER-HOFSTEDE, C. (2009), Politische Bildung und interreligiöser Dialog. Bundeszentrale für politische Bildung 26 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

17 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ MÜLLER, L. (2001), Didaktik der Menschenrechte. Trier MÜLLER, L. (2002), Menschenrechtserziehung an Schule und Hochschule. Universität Trier. Occasional Paper Nr. 6, Juni POHANKA, R. ( 2009 ), Dokumente der Freiheit. Wiesbaden PRO ASYL (2012), I CAME HERE FOR PEACE. The systematic illtreatment of migrants and refugees by state agents in Patras REIßLANDT, C. (2007), Politische Partizipation von Migrantinnen und Migranten. Bundeszentrale für politische Bildung UNESCO (1950), Statement on Race. Paris: UNESCO Zusammenfassung Wanderungsbewegungen prägen die gegenwärtigen Gesellschaften immer mehr. Durch die Zuwanderung der letzten Jahrzehnte sind viele Staaten, darunter auch Griechenland, kulturell und religiös pluralistischer geworden. Dadurch entstehen menschenrechtliche Herausforderungen. Für Menschen, die sich auf der Flucht befinden, müssen Aufnahmemöglichkeiten bestehen und der Zugang zu einem fairen Asylverfahren gewährleistet sein. Integrationsmaßnahmen für Menschen mit Migrationsgeschichte, aber auch die Kriterien für den Erwerb der Staatsbürgerschaft sind am Maßstab des Diskriminierungsverbots kritisch zu prüfen. Alle Menschen, die sich in einem Land aufhalten, und sei es auch ohne legalen Aufenthaltstitel, müssen die Möglichkeit haben, beispielsweise ihre Menschenrechte auf Bildung und Gesundheit wirksam in Anspruch zu nehmen. Ausgehend von unserem Verständnis von Menschenwürde und von Menschenrechten kann Menschenrechtsbildung dazu beitragen, sich näher mit menschenrechtlichen Problemen zu beschäftigen und die eigenen Rechte und die Rechte anderer besser verstehen zu lernen. Ο Βασίλης Πανταζής είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Π.Τ.Π.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σπούδασε στην Αθήνα και τη Χαϊδελβέργη Παιδαγωγικά, Κοινωνιολογία και Ψυχολογία. Από το 2005 διδάσκει στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επί- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/

18 ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ σης, διδάσκει στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι κύριες ερευνητικές του δραστηριότητες στρέφονται προς την προώθηση της Εκπαίδευσης για την Ειρήνη και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τα Δικαιώματα του Παιδιού καθώς και προς τη Διαπολιτισμική και Αντιρατσιστική Εκπαίδευση. Το έργο του έχει δημοσιευθεί σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, καθώς και σε βιβλία, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα. 28 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 2/2012

Τίτλος Μαθήματος: Εκπαίδευση για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα Τα δικαιώματα του παιδιού

Τίτλος Μαθήματος: Εκπαίδευση για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα Τα δικαιώματα του παιδιού Τίτλος Μαθήματος: Εκπαίδευση για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα Τα δικαιώματα του παιδιού Κωδικός Μαθήματος: ΠΔ1220 Διδάσκων: Βασίλης Πανταζής, pantazisv@uth.gr Είδος Μαθήματος: Επιλογής Εξάμηνο:

Διαβάστε περισσότερα

Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική

Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική Αγγελική Τοτόλου Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλληνίας 2 «Από την πορεία προς το φως, να μην αφήσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Νικόλαος Χ. Μπέκας Greek classroom of Masterστην "Κοινωνική Παιδαγωγική και μάχη ενάντια στη νεανική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1948 ΠΡΟΟΙΜΙΟ Επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων

Διαβάστε περισσότερα

Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ΠΡΟΟΙΜΙΟ Άρθρο 1.- Άρθρο 2.-

Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ΠΡΟΟΙΜΙΟ Άρθρο 1.- Άρθρο 2.- Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Υιοθετήθηκε με την από 10.12.1948 υπ αριθμ. 217 Α(ΙΙΙ) απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών Κείμενο: UN Document A/810, p. 71 (1948) ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί;

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Παιδιά θεωρούνται όλα τα αγόρια και τα κορίτσια από 0 έως 18 ετών. Ποια είναι τα δικαιώματα του παιδιού; Σύμφωνα με την Σύμβαση για τα Δικαιώματα των παιδιών Απαγόρευση διακρίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ.

Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ. Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ Καλλιέργεια στους μαθητές της ΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ της Διαπολιτισμικής

Διαβάστε περισσότερα

Η διαφορετικότητα είναι μια σύνθετη έννοια, η οποία δεν θα πρέπει να συγχέεται με την έννοια της ποικιλομορφίας.

Η διαφορετικότητα είναι μια σύνθετη έννοια, η οποία δεν θα πρέπει να συγχέεται με την έννοια της ποικιλομορφίας. Diversity Διαφορετικότητα Ο σεβασμός στην διαφορετικότητα του άλλου καθώς και η έμπρακτή αποδοχή της, συμβάλει στην δημιουργία κοινωνιών οι οποίες χαρακτηρίζονται από ιδέες ισότητας, αλληλοσεβασμού και

Διαβάστε περισσότερα

(Υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 11Μαίου 2010 στην 120 η Συνεδρία)

(Υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 11Μαίου 2010 στην 120 η Συνεδρία) Σύσταση CM/Rec(2010)7 Της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη για το Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Εκπαίδευση για τη Δημοκρατική Ιδιότητα του Πολίτη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Υιοθετήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής. σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής. σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Έγγραφο συνόδου B8-0296/2017 10.5.2017 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ εν συνεχεία δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Εργαστήριο με θέμα «Παιδική φτώχεια και ευημερία : 'Έμφαση στην κατάσταση των παιδιών μεταναστών στην Κύπρο και την Ευρωπαϊκή Ένωση» 17 Οκτωβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Ποια δικαιώματα προκηρύσσονται στην Οικουμενική Διακήρυξη

Ποια δικαιώματα προκηρύσσονται στην Οικουμενική Διακήρυξη Σελίδα 1 Ενεργοί Δεσμοί (links) Τοποθετήστε τον κέρσορα σε οποιαδήποτε λέξη των δικαιωμάτων (με γαλάζιο χρώμα) που προκηρύσσονται και πιέστε το πλήκτρο του ποντικιού. Αμέσως θα μεταβείτε στο πλήρες κείμενο

Διαβάστε περισσότερα

«Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων»

«Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων» «Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων» Ημερίδα: «Το Δικαίωμα στην Εργασία και η καταπολέμηση των διακρίσεων: Η σημερινή πραγματικότητα στην Ελλάδα και

Διαβάστε περισσότερα

Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια.

Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια. Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια. Οι διακρίσεις συνδέονται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

(Υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 11Μαίου 2010 στην 120 η Συνεδρία)

(Υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 11Μαίου 2010 στην 120 η Συνεδρία) Σύσταση CM/Rec(2010)7 Της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη-μέλη για το Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Παιδεία της Δημοκρατίας και την Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Υιοθετήθηκε από την

Διαβάστε περισσότερα

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Κωδικός μαθήματος: ΚΕΠ 302 Διδάσκων: Δημήτρης Θ. Ζάχος Πιστωτικές μονάδες: 10 Χρόνος και τόπος διεξαγωγής: Τετάρτη 6-9 αίθουσα 907 Εισαγωγικά Η επιτυχής συμμετοχή σ ένα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

Ο σκοπός του Κώδικα Συμπεριφοράς Κατά του Ρατσισμού στο σχολείο μας είναι: α)η αναγνώριση των οποιωνδήποτε άμεσων ή έμμεσων,

Ο σκοπός του Κώδικα Συμπεριφοράς Κατά του Ρατσισμού στο σχολείο μας είναι: α)η αναγνώριση των οποιωνδήποτε άμεσων ή έμμεσων, Ο σκοπός του Κώδικα Συμπεριφοράς Κατά του Ρατσισμού στο σχολείο μας είναι: α)η αναγνώριση των οποιωνδήποτε άμεσων ή έμμεσων, σκόπιμων ή άσκοπων λόγων, πράξεων και διαδικασιών που οδηγούν σε αρνητικές διακρίσεις

Διαβάστε περισσότερα

European Year of Citizens 2013 Alliance

European Year of Citizens 2013 Alliance European Year of Citizens 2013 Alliance MANIFESTO Η ενεργός συμμετοχή του ευρωπαίου πολίτη είναι άμεσα συνδεδεμένη με την επιδίωξη των Ευρωπαϊκών συλλογικών στόχων και αξιών που προβλέπονται στις Συνθήκες

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Διαπολιτισμική Εκπαίδευση E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέμα 1 ο (κληρώθηκε) Ο ευρωπαϊκός και διεθνής νομικός πολιτισμός αναγνωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2167(INI)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2167(INI) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων 17.12.2013 2013/2167(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ σε έναν κόσμο πολιτισμικών και θρησκευτικών διαφορών (2013/2167

Διαβάστε περισσότερα

are Αποδέχομαι Σέβομαι Συμμετέχω

are Αποδέχομαι Σέβομαι Συμμετέχω are Αποδέχομαι Σέβομαι Συμμετέχω www.cyprusaware.eu AWARE Αποδέχομαι Σέβομαι Συμμετέχω Ας μιλήσουμε για τους πρόσφυγες Η προσφυγιά και ο ξεσπιτωμός στον κόσμο δεν έχουν προηγούμενο Παγκόσμιες τάσεις βίαιου

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 21.4.2017 JOIN(2017) 14 final 2017/0084 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΣΤΟΧΟΣ 2 ος : Η ευαισθητοποίηση κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση της ισότητας και του σεβασμού

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΣΤΟΧΟΣ 2 ος : Η ευαισθητοποίηση κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση της ισότητας και του σεβασμού ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΣΤΟΧΟΣ 2 ος : Η ευαισθητοποίηση κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση της ισότητας και του σεβασμού Η ξεκάθαρη εφαρμογή της αντιρατσιστικής πολιτικής του Υ.Π.Π. στη σχολική

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών.

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Ορισμός του παιδιού Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Άρθρο 1 Απαγόρευση διακρίσεων Κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς διακρίσεις λόγω χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, άποψης, χώρας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Πίνακας Περιεχομένων 1. Εισαγωγή... 3 2. Ανθρώπινα Δικαιώματα... 3 3. Υγεία και Ασφάλεια... 3 4. Ικανότητες, δεξιότητες και υποχρεώσεις εργαζομένων... 4 5. Αρχές Επαγγελματικής

Διαβάστε περισσότερα

10279/17 ΔΑ/ακι 1 DG C 1

10279/17 ΔΑ/ακι 1 DG C 1 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Ιουνίου 2017 (OR. en) 10279/17 DEVGEN 135 ACP 59 RELEX 528 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 19 Ιουνίου 2017 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ

ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ Στόχος Η δηµιουργία του κατάλληλου ψυχολογικού υπόβαθρου έτσι ώστε τα παιδιά:! Να κατανοήσουν την αξία της διαφορετικότητας,! Να αναπτύξουν

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης

Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στo μάθημα της ερευνητικής εργασίας του πρώτου τετραμήνου του σχολικού έτους 2015-16 ασχοληθήκαμε με τον Φανατισμό και Ανεξιθρησκία. Το τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ κ. ΦΑΝΗΣ ΠΑΛΛΗ ΠΕΤΡΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ κ. ΦΑΝΗΣ ΠΑΛΛΗ ΠΕΤΡΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ κ. ΦΑΝΗΣ ΠΑΛΛΗ ΠΕΤΡΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ «e-πιμενω» Θέµα ηµερίδας:

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος υπό έμφαση για τη σχολική χρονιά 2015-2016

Στόχος υπό έμφαση για τη σχολική χρονιά 2015-2016 Στόχος υπό έμφαση για τη σχολική χρονιά 2015-2016 «Ευαισθητοποίηση των μαθητών κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και προώθηση της ισότητας και του σεβασμού, στο πλαίσιο της εκστρατείας κατά της

Διαβάστε περισσότερα

για τα 30 χρόνια από την ίδρυση της Ένωσης των Ευρωπαίων ικαστών για τη ηµοκρατία και Ελευθερίες [MEDEL].

για τα 30 χρόνια από την ίδρυση της Ένωσης των Ευρωπαίων ικαστών για τη ηµοκρατία και Ελευθερίες [MEDEL]. ΨΗΦΙΣΜΑ για τα 30 χρόνια από την ίδρυση της Ένωσης των Ευρωπαίων ικαστών για τη ηµοκρατία και Ελευθερίες [MEDEL]. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ- ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ- ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ Τον Ιούνιο 1985, µια οµάδα ευρωπαίων δικαστικών λειτουργών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 2009 Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων 12.11.2008 2008/0140(CNS) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπητοί συνάδελφοι Δήμαρχοι, εταίροι στο πρόγραμμα

Αγαπητοί συνάδελφοι Δήμαρχοι, εταίροι στο πρόγραμμα 1 Χαιρετισμός του Δημάρχου Λεμεσού, κ. Ανδρέα Χρίστου, στη δημοσιογραφική διάσκεψη του προγράμματος ένταξης από Τοπικές Αρχές με θέμα Λεμεσός: Μια πόλη, ο κόσμος όλος!, τη Δευτέρα, 22 Φεβρουαρίου 2016

Διαβάστε περισσότερα

Τρόποι αντιμετώπισης της φτώχειας και ο ρόλος της εκπαίδευσης

Τρόποι αντιμετώπισης της φτώχειας και ο ρόλος της εκπαίδευσης Τρόποι αντιμετώπισης της φτώχειας και ο ρόλος της εκπαίδευσης Έλενα Μιχαήλ Γ 1 Μαρία Τρύφωνος Γ 1 Γεωργία Πέγγερου Γ 1 Αγγελική Κουζμίδη Γ 1 Δήμητρα Δράκου Γ 4 1 Η φτώχεια στον κόσμο Σχεδόν ένα δισεκατομμύριο

Διαβάστε περισσότερα

Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση

Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση Για μεγάλο χρονικό διάστημα, τη νομική βάση για τα θεμελιώδη δικαιώματα σε επίπεδο ΕΕ αποτελούσε ουσιαστικά η αναφορά που γίνεται από τις Συνθήκες στην

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 3.4.2017 JOIN(2017) 12 final 2017/0071 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

(γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και. συµπεριφοράς) ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. 70

(γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και. συµπεριφοράς) ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. 70 Προβλήµατα διγλωσσίας ίγλωσση εκπαίδευση (γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και µαθησιακές δυσκολίες προβλήµατα συµπεριφοράς) Σαλτερής Νίκος ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

15312/16 ΙΑ/ακι 1 DGD 1B

15312/16 ΙΑ/ακι 1 DGD 1B Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 9 Δεκεμβρίου 2016 (OR. en) 15312/16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Με ημερομηνία: 9 Δεκεμβρίου 2016 Αποδέκτης: Αντιπροσωπίες

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος A: Γενικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus+

Μέρος A: Γενικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus+ Μέρος A: Γενικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus+ Το Erasmus+ είναι το πρόγραμμα της ΕΕ που αφορά τους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και του αθλητισμού για την περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

Διακήρυξη. των Δικαιωμάτων. και Ευθυνών. των Εθελοντών ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ

Διακήρυξη. των Δικαιωμάτων. και Ευθυνών. των Εθελοντών ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ Διακήρυξη των Δικαιωμάτων και Ευθυνών των Εθελοντών Συμμετέχω Διαμορφώνω Συμμετέχω Έχω ρόλο

Διαβάστε περισσότερα

ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση του σεβασμού και της ισότητας»

ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση του σεβασμού και της ισότητας» «Η ευαισθητοποίηση κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και η προώθηση του σεβασμού και της ισότητας» Στόχος υπό έμφαση για τη σχολική χρονιά 2016 2017 Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου ΕΔΕ 1 H ετερότητα στις

Διαβάστε περισσότερα

Πολυπολιτισμικότητα και Σχεδιασμοί Μάθησης

Πολυπολιτισμικότητα και Σχεδιασμοί Μάθησης Πολυπολιτισμικότητα και Σχεδιασμοί Μάθησης 5: Ορισμοί και πολυπολιτισμική πραγματικότητα στο ελληνικό σχολείο Αρβανίτη Ευγενία ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών Άδειες Χρήσης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2183(INI)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2183(INI) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 14.10.2013 2013/2183(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τον χάρτη πορείας της ΕΕ κατά της ομοφοβίας και των

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΨΗΦΙΣΜΑ OΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΤΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ

ΨΗΦΙΣΜΑ OΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΤΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ ΨΗΦΙΣΜΑ OΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΤΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ: ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Εγκρίθηκε από το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 21.3.2018 COM(2018) 168 final 2018/0078 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εγκρίνει, εξ ονόματος της Ένωσης, το Παγκόσμιο Σύμφωνο

Διαβάστε περισσότερα

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0431(APP)

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0431(APP) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 2011/0431(APP) 3.9.2012 *** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ Κεφάλαιο 2: Ατομικά & Κοινωνικά Δικαιώματα Περιεχόμενα 1. Δικαιώματα & υποχρεώσεις 2. Άσκηση & κατάχρηση δικαιώματος 3. Τα ατομικά δικαιώματα 4. Τα πολιτικά δικαιώματα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Νομοθεσία απασχόλησης για θέματα αναπηρίας Η εργασία είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων συμπεριλαμβανομένου των ανθρώπων με αναπηρία όπως αυτό ορίζεται και προστατεύεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ο Υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κ. Βασίλης Μαγγίνας μίλησε σήμερα Δευτέρα 16 Ιουλίου στο Όγδοο Διακυβερνητικό Συμβούλιο

Διαβάστε περισσότερα

Erasmus + EUROPEAN LANGUAGE LABEL ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ 2016

Erasmus + EUROPEAN LANGUAGE LABEL ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ 2016 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ------ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ (Ι.Κ.Υ.) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Erasmus

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER

ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER Πιστεύουμε ότι η επιχειρηματικότητα ανθεί μόνο σε κοινωνίες όπου υπάρχει προστασία και σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναγνωρίζουμε ότι οι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΤΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΚΑΡΤΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΡΤΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Κυπριακός Σύνδεσμος Οικογενειακού Προγραμματισμού(2012). Σεξουαλικά Δικαιώματα: μια Διακήρυξη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Οικογενειακού Προγραμματισμού(ΔΟΟΠ). Συνοπτική Έκδοση.

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Μαρία Δημοπούλου Υπεύθυνη Π.Ε Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών Συντονίστρια Τοπικού Δικτύου «Αειφόρα σχολεία Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών» ΤΟΠΙΚΟΥΔΙΚΤΥΟ ςχολειων AEΙΦΟΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Δίκτυο Συνηγόρων του Παιδιού (ENOC) Δημόσια Θέση «Ίσες Ευκαιρίες για Όλα τα Παιδιά στην Εκπαίδευση»

Ευρωπαϊκό Δίκτυο Συνηγόρων του Παιδιού (ENOC) Δημόσια Θέση «Ίσες Ευκαιρίες για Όλα τα Παιδιά στην Εκπαίδευση» Ευρωπαϊκό Δίκτυο Συνηγόρων του Παιδιού (ENOC) Δημόσια Θέση «Ίσες Ευκαιρίες για Όλα τα Παιδιά στην Εκπαίδευση» Υιοθετήθηκε στην 20 η Γενική Συνέλευση του ENOC, 22 Σεπτεμβρίου 2016, Βίλνιους Εμείς, τα μέλη

Διαβάστε περισσότερα

Σωτήρης Τοκαμάνης Φιλόλογος ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ν. Ηρακλείου Διαπολιτισμική εκπαίδευση: σύγχρονη ανάγκη

Σωτήρης Τοκαμάνης Φιλόλογος ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ν. Ηρακλείου Διαπολιτισμική εκπαίδευση: σύγχρονη ανάγκη Σωτήρης Τοκαμάνης Φιλόλογος ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ν. Ηρακλείου Διαπολιτισμική εκπαίδευση: σύγχρονη ανάγκη Από τη δεκαετία του 1990 επισυνέβη μια μεταβολή στη σύνθεση της ελληνικής κοινωνίας, ως συνέπεια της αθρόας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 26 Οκτωβρίου 2010 (04.11) (OR. fr) 15448/10 CULT 97 SOC 699

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 26 Οκτωβρίου 2010 (04.11) (OR. fr) 15448/10 CULT 97 SOC 699 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 26 Οκτωβρίου 2010 (04.11) (OR. fr) 15448/10 CULT 97 SOC 699 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς: την Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (1ο τμήμα)

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Συνάντησης. Υποστηρικτικό Υλικό Συνάντησης 1

Θέματα Συνάντησης. Υποστηρικτικό Υλικό Συνάντησης 1 ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΚΤΥΟΥ «ΕΛΕΝΗ ΣΚΟΥΡΑ» για την «Ενίσχυση της Συμμετοχής των Γυναικών που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες» στις Θέματα Συνάντησης Ολοκλήρωση προτάσεων για την

Διαβάστε περισσότερα

Μαθητές και πολιτισµική ετερότητα: Εµπειρίες, αντιλήψεις και στάσεις των µαθητών απέναντι στο διαφορετικό 2. Ιωάννινα 2004

Μαθητές και πολιτισµική ετερότητα: Εµπειρίες, αντιλήψεις και στάσεις των µαθητών απέναντι στο διαφορετικό 2. Ιωάννινα 2004 Αθανάσιος E. Γκότοβος 1 Μαθητές και πολιτισµική ετερότητα: Εµπειρίες, αντιλήψεις και στάσεις των µαθητών απέναντι στο διαφορετικό 2 Ιωάννινα 2004 1 Για τις επιστηµονικές θέσεις και απόψεις που διατυπώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Κώδικας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κοινωνικών Αρχών Ομίλου ΟΤΕ

Κώδικας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κοινωνικών Αρχών Ομίλου ΟΤΕ Κώδικας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κοινωνικών Αρχών Ομίλου ΟΤΕ Δήλωση Η δέσμευσή μας για το σεβασμό και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των κοινωνικών αρχών, όπου δραστηριοποιείται ο Όμιλος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΦΙΛΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΦΙΛΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ THEAM TRAINING HEALTHCARE MULTIDISCIPLINARY TEAMS ON CHILDREN S RIGHTS AND ON CHILD-FRIENDLY JUSTICE (THEAM) ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΦΙΛΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ-ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε: ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ-ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε: ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ-ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε: ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ενότητα Α: Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: ΤΑΣΕΙΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα

Ο ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα P7_TA(2012)0250 Ο ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Συµβούλιο της 13ης Ιουνίου 2012 σχετικά µε τον ειδικό εντεταλµένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Ο ρόλος της Δια βίου Μάθησης στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Τοζήτηματωνκοινωνικώνανισοτήτωνστηνεκπαίδευσηαποτελείένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ & ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ & ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ & ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Γ Ι Ο Υ Λ Η Π Α Π Α Δ Ι Α Μ Α Ν Τ Α Κ Η Η Μ Ε Ρ Ι Δ Α Δ Ι Α Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ι Κ Η Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Σ Η : Μ Ε Τ

Διαβάστε περισσότερα

Εγώ έχω δικαιώματα, εσύ έχεις δικαιώματα, αυτός/αυτή έχει δικαιώματα... Εισαγωγή στα Δικαιώματα του Παιδιoύ

Εγώ έχω δικαιώματα, εσύ έχεις δικαιώματα, αυτός/αυτή έχει δικαιώματα... Εισαγωγή στα Δικαιώματα του Παιδιoύ Εγώ έχω δικαιώματα, εσύ έχεις δικαιώματα, αυτός/αυτή έχει δικαιώματα... Εισαγωγή στα Δικαιώματα του Παιδιoύ Όλοι έχουν δικαιώματα. Επιπλέον, σαν αγόρι ή κορίτσι ηλικίας κάτω των 18 ετών, έχεις ορισμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 10: Μοντέλα εκπαίδευσης μειονοτήτων Αναστασία Κεσίδου

Διαβάστε περισσότερα

Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Ο κατάλογος των δικαιωμάτων αυτών αποτελεί τη βασική κατοχύρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 Ο ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 12.1 Η μετανάστευση 12.1 Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1/7 Μετανάστευση Η μετακίνηση ανθρώπων είτε μεμονωμένα είτε κατά ομάδες. 3 12.1 Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

«Η διεκδίκηση του αυτονόητου : Ανθρώπινα Δικαιώματα Δικαιώματα των Παιδιών»

«Η διεκδίκηση του αυτονόητου : Ανθρώπινα Δικαιώματα Δικαιώματα των Παιδιών» «Η διεκδίκηση του αυτονόητου : Ανθρώπινα Δικαιώματα Δικαιώματα των Παιδιών» Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Κουλάδη Στέλλα Α Αρσάκειο Τοσίτσειο Λύκειο Εκάλης Τάξη Β Σχολικό Έτος 2014-2015 Βεντούρη Μαριάννα Ντε Πιάν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΙI

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΙI ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΙI Ταχ. Δ/νση : Πειραιώς 40 Ταχ.Κώδικας : 101 82 - Αθήνα TELEFAX : Πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχή των Νέων και Παγκόσμια Πολιτότητα: Προκλήσεις και Συστάσεις για το `Εργο Future Youth Schools Forum. Συνοπτική Έκθεση

Συμμετοχή των Νέων και Παγκόσμια Πολιτότητα: Προκλήσεις και Συστάσεις για το `Εργο Future Youth Schools Forum. Συνοπτική Έκθεση 3 Συμμετοχή των Νέων και Παγκόσμια Πολιτότητα: Προκλήσεις και Συστάσεις για το `Εργο Future Youth Schools Forum Συνοπτική Έκθεση Συνοπτική Έκθεση Η παρούσα έκθεση αναλύει και αξιολογεί τις τρέχουσες ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

Τη ιακήρυξη και το Πρόγραµµα ράσης της Κοπεγχάγης που υιοθετήθηκε στην

Τη ιακήρυξη και το Πρόγραµµα ράσης της Κοπεγχάγης που υιοθετήθηκε στην ιακήρυξη των Αρχών για την Ανοχή * Προοίµιο Έχοντας κατά νου πως ο Χάρτης των Ηνωµένων Εθνών αναφέρει ότι «εµείς οι λαοί των Ηνωµένων Εθνών, αποφασισµένοι να σώσουµε τις ερχόµενες γενεές από τη µάστιγα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ

ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Γωνία Απελλή και Παύλου Νιρβάνα, 5 ος Όροφος, 1496 Λευκωσία Τηλ. : 22 873200 Φαξ : 22 872365 E-mail: childcom@ccr.gov.cy ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος παιδιών και γονέων που βασίζονται στο σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου.

Εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος παιδιών και γονέων που βασίζονται στο σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου. Εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος παιδιών και γονέων που βασίζονται στο σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου. Μετάφραση Επιμέλεια Προσαρμογή: Πολύχρωμο Σχολείο (2016) 1 Όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα

Διαβάστε περισσότερα

html

html https://www.youtube.com/watch?v=kyhycwpc06s http://vimeo.com/17503101 http://pat61lib.squat.gr/digital_archive_iles/ 044-198.html ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Πρόκειται για την πίστη στην υπεροχή μιας φυλής έναντι κάποιας

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ στις μερες μας

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ στις μερες μας ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ στις μερες μας 1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Ρατσισμός είναι να θεωρούμε κάποια άλλη ομάδα ανθρώπων ως κατώτερη ή ακόμη και άξια περιφρόνησης, λόγω της φυλετικής ή εθνικής τους καταγωγής. Αιτία του

Διαβάστε περισσότερα

«Σχολεία Υπερασπιστές των Παιδιών »

«Σχολεία Υπερασπιστές των Παιδιών » Σχολεία Υπερασπιστές των Παιδιών 2015-2016 Συμμετοχή της Δ τάξης του Πειραματικού Σχολείου Φλώρινας στο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα της UNICEF με τίτλο «Σχολεία Υπερασπιστές των Παιδιών 2015-2016»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ CRI(2004)26 Version grecque Greek version ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ ΣΎΣΤΑΣΗ ΓΕΝΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 8 ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΏΝΤΑΣ ΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΌ ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΊΑΣ ΤΗΣ 17ΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες Του Θωμά Κατσιώνη ΜΑ Διευθυντή του Ιδρύματος «Θεοτόκος» Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΓΙΛΕΚΟ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. Βόλφγκανγκ Κορν

ΠΩΣ ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΓΙΛΕΚΟ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. Βόλφγκανγκ Κορν ΠΩΣ ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΓΙΛΕΚΟ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Βόλφγκανγκ Κορν Β Ομάδα 1. Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας, μετά από αρκετές αναφορές στις αρνητικές όψεις της παγκοσμιοποίησης, καταλήγει στη διαπίστωση

Διαβάστε περισσότερα

Σύνολο δεικτών. Δημιουργήθηκε από την ΑΝΤΙΓΟΝΗ. Στο πλαίσιο του έργου DARE-Net Desegregation and Action for Roma in Education Network

Σύνολο δεικτών. Δημιουργήθηκε από την ΑΝΤΙΓΟΝΗ. Στο πλαίσιο του έργου DARE-Net Desegregation and Action for Roma in Education Network ΑΝΤΙΓΟΝΗ - Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Πτολεμαίων 29Α, 6 ος όροφος, 54630 Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ)

Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) Υποστήριξη της λειτουργίας των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΝΤΑΞΗΣ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αρβανίτη Ευγενία, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών

Αρβανίτη Ευγενία, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ Γ έτος: 2. Μορφές Ελληνικής Διασποράς: Ορισμοί, αίτια, οι διαδικασίες/πολιτικές μετανάστευσης, το ταξίδι, η εγκατάσταση Αρβανίτη Ευγενία, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 8.3.2017 JOIN(2017) 8 final 2017/0050 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

21 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα για

21 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα για 21 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα για Επειδή άλλη μάνα με γέννησε και σ άλλη γλώσσα άκουσες εσύ τα όμορφα παιδικά σου παραμύθια μη με φωνάζεις «ξένο» το ψωμί σου δε διαφέρει απ το δικό μου το χέρι σου είναι όμοιο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 9: Μετανάστευση και διαπολιτισμική εκπαίδευση Αναστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Έγγραφο συνόδου B8-1365/2016 9.12.2016 ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το άρθρο 134 παράγραφος 1 του Κανονισμού σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για την

Διαβάστε περισσότερα

Μάριος Βρυωνίδης Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Εθνικός Συντονιστής Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας

Μάριος Βρυωνίδης Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Εθνικός Συντονιστής Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας Μάριος Βρυωνίδης Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Εθνικός Συντονιστής Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας Χριστίνα Παπασολομώντος Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Μέλος Ομάδας Συντονισμού για Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 92/100 ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2017/652 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 29ης Μαρτίου 2017 σχετικά με την πρόταση πρωτοβουλίας πολιτών με τίτλο «Minority SafePack one million signatures for diversity in Europe» Η ΕΥΡΩΠΑΪΚH ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 4 Μαΐου 2018 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 4 Μαΐου 2018 (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 4 Μαΐου 2018 (OR. en) 8301/18 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: JEUN 48 MIGR 51 SOC 213 EDUC 134 Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (1ο Τμήμα) Συμβούλιο αριθ. προηγ.

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 5 Απριλίου 2018 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 5 Απριλίου 2018 (OR. en) Conseil UE Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 5 Απριλίου 2018 (OR. en) 7104/18 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες LIMITE JEUN 29 MIGR 35 SOC 139 EDUC

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Περιγραφή Συμβουλευτικής ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των Συμβουλευτικών Κέντρων. Τα Συμβουλευτικά Κέντρα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΟΣ

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΟΣ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΟΣ ΟΝΟΜΑ ΕΚΠ/ΚΟΥ: ΔΕΛΔΗΜΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΟΝΟΜΑ AMBASSADOR: ΤΣΙΛΙΓΚΙΡΙΑΝ ΕΡΜΙΟΝΗ ΤΑΞΗ : Ε ΤΑΞΗ ΣΧΟΛΕΙΟ : 15 Ο ΔΣ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΤΡΑ 2016-17 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εκπαίδευση ως θεσμός, μέσα από κατάλληλες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ CRI(97)36 Version grecque Greek version ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ ΣΎΣΤΑΣΗ ΓΕΝΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΤΗΣ ECRI ΑΡΙΘ. 2: ΕΙ ΙΚΕΥΜΈΝΑ ΣΏΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΈΜΗΣΗ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ, ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα