ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ

Transcript

1 ΣΟΚΟΛΑΤΑ

2 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ ιστορία της σοκολάτας στην Ευρώπη ξεκινάει με την ανακάλυψη της Αμερικής, πριν από 500 περίπου χρόνια. Μέχρι τότε οι κάτοικοι της Ηπείρου μας, δεν ήξεραν τίποτα για το συναρπαστικό αυτό φυσικό και απολαυστικό προϊόν, που έμελλε να γίνει με τα χρόνια η πιο αγαπημένη γεύση μικρών και μεγάλων. Οι πρώτες πληροφορίες που έχουμε για την καλλιέργεια κακαόδεντρων είναι από την εποχή του πολιτισμού των Μάγια κάπου στο 600 μ.χ. Στην εποχή των Αζτέκων το είδος ήταν σπάνιο και άξιζε όσο και το χρυσάφι. Οι καρποί προσφέρονταν συνήθως στους Θεούς και τους βασιλιάδες και χρησίμευαν ακόμα ως μέσο εμπορικών συναλλαγών, ως χρήμα. H σοκολάτα όμως δεν ήταν τότε γνωστή με τη σημερινή στερεά μορφή της. Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τους καρπούς του κακάο - αφού πρώτα τους έτριβαν μεταξύ τους και τους έκαναν σκόνη - για την παρασκευή ενός ροφήματος που το ονόμαζαν "Choclatl". Το ρόφημα αυτό, στο οποίο πρόσθεταν και άλλα μπαχαρικά, το έπιναν ζεστό και θεωρούσαν ότι ήταν χωνευτικό, δυναμωτικό και το καλύτερο φάρμακο της εποχής εκείνης, που μπορούσε να γιατρέψει κάθε αρρώστια. O πρώτος Ευρωπαίος που Θεωρείται ότι ανακάλυψε και έφερε το κακάο στην Ευρώπη είναι o Hernando Cortez, o οποίος το Πάσχα του 1519 προσάραξε με το στόλο του στη χερσόνησο Γιουκατάν. Εκεί τον υποδέχτηκε ο βασιλιάς των Αζτέκων, Μοντεζούμα, που του πρόσφερε χρυσάφι, πολύτιμους λίθους και ένα καλάθι γεμάτο με κόκκους κακάο. Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία το 1528, o Cortez έφερε μαζί του τους πρώτους καρπούς του κακάο και τα απαραίτητα σύνεργα για την προετοιμασία του ροφήματος "Choclatl". Το νέο αυτό ρόφημα κατέκτησε αμέσως τη Βασιλική Αυλή της Ισπανίας και απέκτησε σύντομα πιστούς φίλους μεταξύ της Ισπανικής αριστοκρατίας. Στα επόμενα χρόνια το ρόφημα έγινε μόδα της εποχής, που απλώθηκε σιγά - σιγά σε όλη την Ευρώπη. Για πρώτη φορά σοκολάτα σε στερεά μορφή παρασκεύασε το παραδοσιακό μαγαζί του Λονδίνου "Ο Μύλος του Καφέ", που το 1674 παρουσίασε σοκολατένια ραβδάκια "αλά ισπανικά" και ένα γλύκισμα σοκολάτας σε συμπαγή μορφή.

3 ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΚΑΚΑΟ Το δέντρο του κακάο είναι ένα τροπικό φυτό που ευδοκιμεί αποκλειστικά σε τροπικά κλίματα, εκεί που υπάρχει ζέστη και πολύ υγρασία. Είναι δέντρο ύφους 6-8 μέτρων με πυκνή φυλλωσιά και χρειάζεται περίπου 4 χρόνια από τη στιγμή που φυτεύεται για να αποδώσει καρπούς. Κάθε δέντρο παράγει κατά μέσο όρο 20 με 30 καρπούς το χρόνο από τους οποίους συλλέγονται 2 κιλά κόκκοι κακάο. H συγκομιδή των ώριμων καρπών γίνεται με τη βοήθεια μιας λεπίδας προσαρμοσμένης σε ένα μακρύ κοντάρι. Οι καρποί ανοίγονται στη μέση από όπου ξεπροβάλλουν οι κόκκοι του κακάο, τυλιγμένοι μέσα σε ένα άσπρο πολτό. Οι κόκκοι του κακάο αποχωρίζονται από το εξωτερικό περίβλημα του καρπού και τοποθετούνται σε μεγάλα καλάθια για να υποστούν τη ζύμωση που είναι απαραίτητη για να αποβληθεί ο πολτός και να ξεχωρίσουν οι κόκκοι. Τα καλάθια σκεπάζονται με πλατιά φύλλα μπανανιάς. Αναπτύσσεται έτσι θερμοκρασία 50 βαθμών Κελσίου, ο πολτός λειώνει και παραμένουν καθαροί οι κόκκοι του κακάο. Στη συνέχεια απλώνονται σε μεγάλες ψάθες πάνω στο έδαφος και εκτίθενται στον ήλιο, προκειμένου να ξεραθούν. Εκεί παίρνουν το καφέ χρώμα τους και αρχίζει να αναπτύσσεται το λεπτό άρωμά τους. Έτοιμοι πια συσκευάζονται σε σάκους και παίρνουν το δρόμο για εξαγωγή. Οι ποικιλίες ταυ κακάο είναι πολλές. Η κάθε μια έχει τα δικά της ποιοτικά χαρακτηριστικά, ο συνδυασμός όμως των διαφόρων ποικιλιών είναι απαραίτητος για τη δημιουργία της ιδιαίτερης γευστικής απόλαυσης κάθε είδος σοκολάτας. ΚΥΡΙΟΙ ΤΥΠΟΙ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ ΠΑΣΤΑ ΚΑΚΑΟ Πρόκειται για κακάο σε σπόρους που μετατρέπεται σε πάστα μέσω μιας μηχανικής διαδικασίας η οποία δεν στερεί οποιοδήποτε μέρος της φυτικής λιπαρής ύλης του. Το ποσοστό Βουτύρου κακάο που περιέχει είναι 54%. ΚΑΚΑΟ ΣΕ ΣΚΟΝΗ Παράγεται από την πάστα κακάο με μια ειδική μηχανική διαδικασία που το μετατρέπει σε σκόνη. Περιέχει τουλάχιστον 20% βουτύρου κακάο ποσοστό που υπολογίζεται βάση της ξηρής του πρώτης ύλης.

4 ΚΑΚΑΟ ΦΤΩΧΟ ΣΕ ΣΚΟΝΗ Πρόκειται για κακάο σκόνη σύμφωνα με το βάρος της ξηρής πρώτης ύλης του.είναι γύρω στο 8%. ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΣΕ ΣΚΟΝΗ Παράγεται από μίγμα κακάου σκόνης και σακχαρόζης με τέτοια αναλογία ώστε 100 γρ. Προϊόντος να περιέχουν τουλάχιστον 32γρ. Κακάο σε σκόνη. ΒΟΥΤΥΡΟ ΤΟΥ ΚΑΚΑΟ Πρόκειται για τη λιπαρή ύλη των κόκκων του κακάο. Υπάρχουν τρεις τύποι βουτύρου κακάο ανάλογα με τον τρόπο που εξάγεται από το καρπό του κακάο. ΜΑΥΡΗ ΣΟΚΟΛΑΤΑ Η διαφορά ανάμεσα στην κουβερτούρα και την κοινή σοκολάτα, έγκειται στην περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες, δηλαδή σε βούτυρο κακάο, που στην κουβερτούρα είναι πολύ πιο υψηλή. Αυτό την κάνει πιο ρευστή και κατάλληλη για τη ζαχαροπλαστική. Η άριστη σοκολάτα κουβερτούρα αποτελείται από 60 % κακάο, 40 % ζάχαρη και 38 % λιπαρές ουσίες. Έξτρα πικρή είναι η σοκολάτα που αποτελείται από 70 % κακάο, 30 % ζάχαρη και 38 % λιπαρές ουσίες. Για την κουβερτούρα γάλακτος, η μέση περιεκτικότητα σε κακάο είναι 36 % με 42 % ζάχαρη και 38 %συνολικά λιπαρά.100 γραμμάρια, δηλαδή περίπου μια μεσαία σοκολάτα του εμπορίου, μας δίνουν περίπου 543 θερμίδες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανάλογα με την περιεκτικότητα σε κακάο διαφοροποιούνται ελαφρώς και οι θερμίδες από σοκολάτα σε σοκολάτα.περιέχει υδατάνθρακες και απλά σάκχαρα. Περιέχει ακόμη απαραίτητα αμινοξέα όπως η τυροσίνη, η οποία σχετίζεται και με την καλύτερη διάθεση που μπορεί να έχουμε μετά την κατανάλωση λίγης σοκολάτας. Αν προσθέσουμε και ουσίες όπως η θειοβρωμίνη και η φαινυλαιθυλαμίνη, που επιδρούν θετικά στο νευρικό σύστημα, εξηγείται εν μέρει γιατί η σοκολάτα μπορεί σε πολλούς να προκαλεί εξάρτηση. Επίσης περιέχει λιπαρά, στην πλειοψηφία τους «κακά» κορεσμένα και λιγότερα μονοακόρεστα, καθώς επίσης και μέταλλα όπως το κάλιο και λίγο ασβέστιο. Σημαντικό της πλεονέκτημα είναι ότι δεν έχει πολλή χοληστερίνη,μόλις 8 mgr ανά 100 γρ. Περιέχει και καφεΐνη, περίπου όσο ένα φλιτζανάκι ελληνικός καφές. Ίσως όμως το πιο σημαντικό είναι ότι η μαύρη σοκολάτα έχει γίνει σήμερα αντικείμενο έντονου επιστημονικού ενδιαφέροντος λόγω της περιεκτικότητάς της σε αντιοξειδωτικές ουσίες, κυρίως πολυφαινόλες που βρίσκουμε και στο πράσινο τσάι, το κόκκινο κρασί κα., με θετικότατες επιδράσεις για την υγεία του οργανισμού. ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Όσον αφορά τη σοκολάτα γάλακτος, η περιεκτικότητα σε κακάο πρέπει να είναι 25 % τουλάχιστον. Είναι ένα προϊόν στο οποίο έχει προστεθεί ζάχαρη και έχει ως βάση το γάλα ( τουλάχιστον 14 % ). Είναι γλυκιά και κρεμώδης.η βασική της διαφοροποίηση από τη μαύρη σοκολάτα είναι το ότι περιέχει λιγότερο κακάο το οποίο έχει αντικατασταθεί από γάλα. Αυτό δεν διαφοροποιεί ιδιαίτερα τις θερμίδες που περιέχει. Παρότι οι περισσότεροι θεωρούν ότι η μαύρη είναι καλύτερη για δίαιτα θερμιδικά διαφέρουν μόλις κατά περίπου θερμίδες. Η βασική τους διαφορά είναι ότι η σοκολάτα γάλακτος έχει τριπλάσια χοληστερίνη σε σχέση με τη μαύρη, αλλά και 3 4 φορές περισσότερο ασβέστιο. Λιγότερη καφεΐνη και θειοβρωμίνη, ουσίες που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αλλά και λιγότερα αντιοξειδωτικά. Με βάση τη σύστασή της θα λέγαμε ότι είναι καλύτερη για τα παιδιά και τους έφηβους, νεαρότερες δηλαδή ηλικίες, λόγω του ασβεστίου και της χαμηλής καφεΐνης της. Όταν όμως μιλάμε για

5 ενήλικες και άτομα τρίτης ηλικίας θα συστήναμε τη μαύρη σοκολάτα λόγω των αντιοξειδωτικών της αλλά και λόγω της χαμηλότερης περιεκτικότητας σε «κακά» λιπαρά και χοληστερίνη. ΛΕΥΚΗ ΣΟΚΟΛΑΤΑ Υπάρχουν δύο είδη. Με ζάχαρη και χωρίς. Περιέχει κατά 24 % τουλάχιστον βούτυρο κακάο, είναι κρεμώδης και γλυκιά και τη βρίσκουμε σε πλάκες, μίνι σοκολάτες και μεγάλα κομμάτια.σε αντίθεση με τις άλλες δύο κατηγορίες φτιάχνεται από το βούτυρο του κακάο και για αυτό έχει λίγο περισσότερες θερμίδες, χειρότερης ποιότητας λιπαρά και χοληστερίνη λίγο περισσότερη και από τη γάλακτος. Εμπεριέχει επίσης αρκετά απαραίτητα αμινοξέα, μέταλλα και ιχνοστοιχεία και ικανοποιητικότατα ποσά ασβεστίου. Δεν έχει καθόλου καφεΐνη και θεοβρωμίνη, γιαυτό δεν έχει ιδιαίτερη διεγερτική και εξαρτησιογόνο δράση. Πολύ καλή επιλογή για έγκυες και θηλάζουσες, λόγω έλλειψης καφεΐνης. ΕΞΤΡΑ ΠΙΚΡΗ Χρησιμοποιείται πολύ στη ζαχαροπλαστική και περιέχει κακάο σε ποσοστό 70 % και καθόλου ζάχαρη. Πωλείται σε μίνι σοκολάτες, μεγάλα κομμάτια, πλάκες ή σταγόνες. ΠΙΚΡΗ Περιέχει υψηλό ποσοστό κακάο που ξεκινά από % και μπορεί να φτάσει ακόμα και 99 %. Όσο πιο υψηλή είναι η περιεκτικότητα σε κακάο τόσο πιο καλή είναι η ποιότητα της σοκολάτας. Έχει έντονη και ξηρή γεύση, χρησιμοποιείται πολύ στη ζαχαροπλαστική και τη λατρεύουν οι γευσιγνώστες. Η διατροφική της ταυτότητα ανά 100 γρ. Μαύρη σοκολάτα Σοκολάτα γάλακτος Λευκή σοκολάτα Θερμίδες: Λίπη: 52,3 γρ. 29,7 γρ. 32 γρ. Χοληστερίνη: 0 23 mg 5 mg Φυτικές ίνες: 17 γρ. 0 0 Καφεΐνη: 80mg 20mg 0 Ασβέστιο: 101mg 189mg 199 mg Φώσφορος: 327mg 208mg 176 mg

6 ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

7 Διατροφική αξία Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα. Δίνει ενέργεια, είναι τονωτική και αποτελεί πλούσια πηγή ζωτικότητας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο αλλά και ένα πλήθος από βιταμίνες όλων των κατηγοριών. Συστατικά της σοκολάτας Ανά 100 g Σοκολάτα υγείας Σοκολάτα γάλακτος Θερμίδες (kcal) 479,00 513,00 Πρωτεΐνη (γρ.) 4,20 6,90 Λιπαρά (γρ.) 30,00 30,70 Υδατάνθρακες (γρ.) 63,10 59,20 Διαιτητικές ίνες (γρ.) 5,90 3,40 Ασβέστιο (mg) 32,00 191,00 Σίδηρος (mg) 3,13 1,39 Μαγνήσιο (mg) 115,00 60,00 Φώσφορος (mg) 132,00 216,00 Κάλιο (mg) 365,00 385,00 Νάτριο (mg) 11,00 82,00 Ψευδάργυρος (mg) 1,62 1,38 Χαλκός (mg) 0,70 0,39 Καροτίνη (Βιταμίνη Α) mg_re 2,00 55,00 Βιταμίνη Ε (mg) mg_ate 1,19 1,24 Χοληστερίνη (mg) 0,00 22,00 Καφεΐνη (mg) 62,00 26,00 Θεοβρωμίνη (mg) 486,00 189,00 Η σοκολάτα προάγει την υγεία; Η μέτρια κατανάλωση καλής σοκολάτας είναι ωφέλιμη για τον οργανισμό. Το κάλιο, το ασβέστιο και το μαγνήσιο της σοκολάτας, συμβάλλουν στην πρόληψη της υπέρτασης και τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, το μαγνήσιο όταν είναι χαμηλό στο αίμα

8 αυξάνει τους πόνους που έχουν οι γυναίκες πριν από την έναρξη της περιόδου τους. Ο χαλκός συμβάλλει στο μεταβολισμό του σιδήρου, βοηθάει στη σύνθεση της μελανίνης στο δέρμα, στα μαλλιά και βοηθάει στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης η οποία μεταφέρει το οξυγόνο μέσα στα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος. Ειδικά η μαύρη σοκολάτα περιέχει τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά σε μεγαλύτερες ποσότητες. Επιπρόσθετα, η σοκολάτα και κυρίως η μαύρη, αποτελεί πολύ σημαντική πηγή πολυφαινολών, ουσιών με αντιοξειδωτική δράση. Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες οι οποίες προκαλούν βλάβες στις μεμβράνες των κυττάρων και αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρδιακής νόσου. Επιπλέον, οι ελεύθερες ρίζες συμβάλλουν στην πρόωρη γήρανση. Τα φλαβονοειδή συμβάλλουν επίσης στη μείωση της υπέρτασης και βελτιώνουν τη συνολική αγγειακή μας λειτουργία. Ακόμη, η σοκολάτα, εκτός από την απόλαυση που χαρίζει στον ουρανίσκο μας, η κατανάλωση της βοηθάει σημαντικά στη βελτίωση της ψυχικής μας διάθεσης. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο, ότι με την κατανάλωση της ενεργοποιείται συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου και εκκρίνονται χημικές ουσίες που είναι οι ίδιες που απελευθερώνονται όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ψυχικής ευφορίας και ικανοποίησης. Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, ασκεί προληπτική δράση ενάντια στον καρκίνο, στα καρδιαγγειακά νοσήματα και σε εκφυλιστικές παθήσεις. Τα κυριότερα λιπαρά οξέα της σοκολάτας είναι το ελαϊκό οξύ (35%- μονοακόρεστο), το λινελαϊκό (5%- πολυακόρεστο), το στεατικό (35%- κορεσμένο) και το παλμιτικό (25%- κορεσμένο). Η αναλογία αυτή των λιπαρών οξέων της σοκολάτας δεν επηρεάζει αρνητικά τα λιπίδια του αίματος, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι η σοκολάτα υγείας δεν περιέχει χοληστερόλη. Το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο που περιέχονται στη σοκολάτα έχουν βρεθεί ότι προλαμβάνουν την υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ συμμετέχουν στον μεταβολισμό των οστών και δοντιών (πρόληψη οστεοπόρωσης). Ακόμα ο χαλκός και ο σίδηρος αποτελούν δύο πολύ σημαντικά συστατικά στη σύνθεση της σοκολάτας προσφέροντας τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον οργανισμό μας. Συγκεκριμένα ο χαλκός βοηθά στη σύνθεση μελανίνης στο

9 δέρμα και τα μαλλιά και διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει το οξυγόνο στα ερυθρά κύτταρα του αίματος. Η σοκολάτα περιέχει, επίσης, και αντιοξειδωτικές ουσίες, οι κυριότερες των οποίων είναι οι πολυφαινόλες, τις οποίες ο Αμερικάνικος Σύλλογος Διαιτολόγων τις ονομάζει θρεπτοφαρμακευτικές λόγω της συμβολής τους στη διατήρηση της καλής υγείας. Οι πολυφαινόλες, στις οποίες ανήκουν τα φλαβονοειδή, εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου που δημιουργούνται από τον φυσιολογικό μεταβολισμό και δημιουργούν βλάβες στην επιφάνεια των κυττάρων. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Πιο πλούσια σε πολυφαινόλες είναι η σοκολάτα υγείας (τα 100γρ. περιέχουν 600mgr πολυφαινολών) και ακολουθούν το πράσινο τσάι (τα 240ml -ένα ποτήριπεριέχει 400mgr πολυφαινολών) και το κρασί (τα 140ml -ένα ποτηράκι κρασιού- περιέχει 170mgr πολυφαινολών). Οι ψυχοδιεγερτικές ιδιότητες που αποδίδονται στη σοκολάτα οφείλονται στην περιεκτικότητά της σε φαινυλαιθυλαμίνη. Η ουσία αυτή σε υψηλά επίπεδα προκαλεί αισθήματα έλξης, ενθουσιασμού, επιπολαιότητας αλλά και φόβου. Λειτουργεί διεγείροντας τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου και φθάνει σε πολύ υψηλές τιμές κατά τον οργασμό. Επίσης, μετά την κατανάλωση της σοκολάτας απελευθερώνονται ενδορφίνες, φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν τη διάθεση. Αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών για τη σοκολάτα Η μαύρη σοκολάτα πιθανόν να χαμηλώνει την υψηλή πίεση σε υπερτασικούς ασθενείς (πανεπιστήμιο Βοστόνης). Η σοκολάτα μπορεί να δρα κατά του πολλαπλασιασμού των καρκινικών κυττάρων (πανεπιστήμιο Georgetown). Η θεοβρωμίνη της σοκολάτας παρουσιάζεται να έχει ισχυρή αντιβηχική δράση (Imperial College του Λονδίνου). Η σοκολάτα δεν προκαλεί εθισμό. Η σοκολάτα συμβάλλει στη μακροβιότητα. Φυσικά, απαιτείται περαιτέρω έρευνα έως τα στοιχεία αυτά να είναι πλήρως τεκμηριωμένα και εννοείται πως η σοκολάτα δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει

10 οποιουδήποτε είδους θεραπευτική αγωγή. Λευκή, γάλακτος ή μαύρη σοκολάτα; Λευκή σοκολάτα: Η σοκολάτα που δεν είναι σοκολάτα! Όσο περίεργο και αν σας φαίνεται η λευκή σοκολάτα δεν είναι σοκολάτα. Κι αυτό γιατί δεν περιέχει κακάο, αλλά μόνο φυτικά βούτυρα τεχνητά γευστικά πρόσθετα που δίνουν γεύση κακάο, γάλα, ζάχαρη και βανίλια. Αποφύγετε την αν θέλετε να ακολουθήσετε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή καθώς έχει πολλές θερμίδες και επίσης όλα τα παραπάνω την καθιστούν ένα κοινό γλυκό χωρίς καμία θερμιδική αξία.

11 Σοκολάτα γάλακτος: Η αδυναμία των περισσοτέρων. Η σοκολάτα γάλακτος από θρεπτικής αξίας είναι αναμφίβολα καλύτερη από τη λευκή. Περιέχει κακαοβούτυρο αλλά και κακαόμαζα, άρα και ωφέλιμα αντιοξειδωτικά! Έχει επίσης φώσφορο, ασβέστιο και βιταμίνη Β τα οποία όμως (δυστυχώς για εμάς) συνοδεύονται από πολλά ζωικά λιπαρά και πλούσιο θερμιδικό περιεχόμενο. Επίσης, οι πρωτεΐνες γάλακτος πιθανόν συνδέονται με τα αντιοξειδωτικά, καθιστώντας τα μη διαθέσιμα για τον οργανισμό. Μαύρη σοκολάτα: Η βασίλισσα της σοκολάτας! Η καταλληλότερη επιλογή που μπορείτε να κάνετε! Κατέχει την πρωτιά όσο αφορά την περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά και περιέχει λιγότερες θερμίδες από τις προηγούμενες. Η μαύρη σοκολάτα περιέχει ένα μεγάλο αριθμό αντιοξειδωτικών ουσιών (περίπου 8 φορές τον αριθμό που βρέθηκε σε φράουλες). Μια καλή μαύρη σοκολάτα περιέχει κακάο σε ποσοστό μεγαλύτερο από 72% και το αναγράφει στην μπροστινή όψη της συσκευασίας. Γι αυτό θα πρέπει να είσαστε προσεκτικοί με παραπλανητικούς τίτλους όπως «μαύρη σοκολάτα», «σοκολάτα υγείας», «dark», «noir» και να στρέψετε την προσοχή σας στο ποσοστό κακάο που περιέχει η κάθε σοκολάτα. Επομένως Για να αποκτήσετε όλα τα οφέλη της σοκολάτας για την υγεία, επιλέξτε μαύρη σοκολάτα αντί σοκολάτα γάλακτος. Θα πρέπει επίσης να προσέξετε να μην καταναλώνετε μαύρη σοκολάτα με γάλα ή προϊόντα που περιέχουν γάλα. Επίσης, κατά την επιλογή μαύρης σοκολάτας για να επωφεληθείτε στο μέγιστο από τα αντιοξειδωτικά που περιέχει, θα πρέπει να επιλέγετε όσο το δυνατόν πιο σκούρα

12 σοκολάτα. Τα φλαβονοειδή συμβάλλουν στη χρωστική ουσία της σοκολάτας, και ως εκ τούτου ένα πιο σκούρο χρώμα δείχνει υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι 30γρ ανά ημέρα, ή έως 200γρ την εβδομάδα, ως μια υγιή πρόσληψη. Η ποσότητα των 30γρ μπορεί να ικανοποιήσει την επιθυμία σας για γλυκό και ταυτόχρονα να βοηθήσει στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού, χωρίς να σας επιβαρύνει με μεγάλη ποσότητα λίπους, ζάχαρης και θερμίδων στην καθημερινή σας διατροφή. Προσοχή λοιπόν στη μερίδα, γιατί το μέγεθος μετράει! Αρνητικές επιπτώσεις Παρά τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά της και τις έρευνες που υποδεικνύουν μια θετική επίδρασή της στον οργανισμό μας, η σοκολάτα έχει ενοχοποιηθεί για πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η σοκολάτα θεωρούνταν σαν μια από τις κύριες αιτίες για πρόκληση βλαβών στα δόντια και την εκδήλωση ακμής στο πρόσωπο. Οι έρευνες, όμως, δεν καταδεικνύουν κάποιο από τα συστατικά της σοκολάτας υπεύθυνο πρόκλησης ακμής, ενώ για την πρόκληση τερηδόνας και άλλων οδοντικών βλαβών υπεύθυνη είναι η διατροφή στο σύνολό της. Η παχυσαρκία είναι μια ακόμα πάθηση που οι περισσότεροι «χρεώνουν» στη σοκολάτα και είναι η συγκεκριμένη άποψη που συγκρατεί και, θα λέγαμε, στερεί την απόλαυση της γλυκιάς γεύσης μιας πλάκας σοκολάτας από έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Η αλήθεια είναι πως η σοκολάτα, εκτός από μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι και προϊόν με μεγάλο ενεργειακό περιεχόμενο (μια σοκολάτα υγείας 100γρ αποδίδει 479 θερμίδες). Με απλά λόγια, μικρές ποσότητες σοκολάτας μπορούν να μας δώσουν πολλές θερμίδες. Είναι γνωστό πως όταν, μέσω της διατροφής μας, προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που ξοδεύουμε, οδηγούμαστε σε αύξηση βάρους. Φυσικά, αυτό συμβαίνει με οποιοδήποτε τρόφιμο, όσο υγιεινό και αν είναι και δεν είναι δυνατόν να καταλογίζουμε στο ίδιο το τρόφιμο την πιθανή αδυναμία μας να ελέγξουμε την ποσότητα που καταναλώνουμε. Το ξέρετε πως... Η μαύρη σοκολάτα δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη. Μια σοκολάτα μετρίου μεγέθους περιέχει περίπου 6mg καφεΐνης, ενώ 1 φλιτζάνι καφέ περιέχει mg. Η μαύρη σοκολάτα είναι πιο πλούσια σε πολυφαινόλες (φυσικά αντιοξειδωτικά) από το τσάι, το κρασί, τα φρούτα και τα λαχανικά. Από το 16ο ως τον 20ο αιώνα η σοκολάτα χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση εντερικών προβλημάτων, αναιμίας, κόπωσης και πυρετού.

13 Σοκολάτα και αθλητές Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, αποτελεί μια καλή επιλογή σνακ για τους περισσότερους ασκούμενους και αθλητές, αρκεί να καταναλώνεται με μέτρο, ακόμα και για καθημερινή χρήση. Ιδανικά θα μπορούσε να καταναλωθεί μετά από την προπόνηση ή τον αγώνα για τη γρήγορη αποκατάσταση του γλυκογόνου των μυών, σε σύντομο χρονικό διάστημα από το τέλος της προσπάθειας, όπου είναι αυξημένη και η αντίστοιχη ενζυμική δραστηριότητα στον μυϊκό ιστό. Παράλληλα, είναι χρησιμη η καταναλώσή της από αθλητές λόγω των παρακάτω ευεργετικών επιδράσεων στο Κ.Ν.Σ. καθώς είναι: α) Τονωτική Η σοκολάτα και το κακάο λόγω της θεοβρωμίνης, που μαζί με το μαγνήσιο και το φώσφορο είναι συστατικά που μειώνουν την κούραση, διώχνουν την υπνηλία και φτιάχνουν αμέσως τη διάθεση. Τονώνουν τις πνευματικές δυνάμεις και δραστηριοποιούν το σώμα, για να παράγει περισσότερη ενέργεια. β) Αγχολυτική Η σοκολάτα περιέχει μικρές ποσότητες φαινυλαιθυλαμίνης, συστατικό που έχει τη δύναμη να καταστέλλει το στρες, να διεγείρει τον εγκέφαλο και να προκαλεί αίσθημα ευφορίας. Έτσι πετυχαίνει να αναζωογονεί το κουρασμένο μυαλό, ενώ πολλαπλασιάζει την αντοχή για δημιουργική εργασία και άσκηση, διώχνοντας το άγχος. Παν μέτρον άριστον Ολα τα τρόφιμα έχουν ξεχωριστές ευεργετικές ιδιότητες και καλούμαστε να επωφεληθούμε από αυτές, εισάγοντάς τα στο καθημερινό μας διαιτολόγιο. Δεν υπάρχει καλή και κακή τροφή και όλα βρίσκονται υπό το δικό μας έλεγχο για τον τρόπο που θα επιλέξουμε να τα χρησιμοποιήσουμε. Σε μια ισορροπημένη διατροφή, η σοκολάτα έχει τη δική της θέση. Απολαύστε τη σοκολάτα με μέτρο και να θυμάστε πως η υπερβολή οδηγεί στο να γευόμαστε την... πικρή πλευρά του χαρακτήρα της. Ομορφαίνει δεν παχαίνει Οχι μόνο δεν παχαίνει τους νέους η σοκολάτα, αλλά μάλιστα όσο περισσότερη τρώει κανείς, τόσο μειώνεται το επίπεδο του λίπους στο σώμα του, σύμφωνα με μια νέα ισπανική επιστημονική έρευνα, που έρχεται να απενοχοποιήσει την εν λόγω γλυκιά απόλαυση. Είναι η μεγαλύτερη έως τώρα μελέτη που εστίασε αποκλειστικά στην επίδραση της σοκολάτας στους εφήβους. Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Γρανάδα, με επικεφαλής τη Μαγδαλένα Κουένκα - Γκαρθία, που έκαναν τη σχετική

14 δημοσίευση στο περιοδικό διατροφολογίας Nutrition, μελέτησαν περίπου ευρωπαίους εφήβους ηλικίας 12 έως 17 ετών. Η έρευνα έδειξε ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση σοκολάτας συσχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα λίπους στον οργανισμό (τόσο του συνολικού λίπους, όσο και ειδικότερα του λίπους της κοιλιάς), με συνέπεια να μειώνεται ο δείκτης σωματικής μάζας (βάρος προς τετράγωνο ύψους). Η γενικευμένη αυτή μείωση του λίπους συμβαίνει ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, τη σεξουαλική ωρίμανση, από το αν ο νέος ασκείται, από το τι τρώει και πίνει κατά τα άλλα. Η μελέτη εντασσόταν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα HELENA (Healthy Lifestyle in Europe by Nutrition in Adolescence), που χρηματοδοτείται από την ΕΕ και μελετά σε εννέα χώρες πώς η υγιεινή διατροφή των εφήβων μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της υγείας τους. Όπως είπε η Μαγδαλένα Κουένκα - Γκαρθία, μολονότι η σοκολάτα θεωρείται τροφή υψηλής ενεργειακής - θερμιδικής αξίας, καθώς είναι πλούσια σε σάκχαρα και κορεσμένα λίπη, «οι πιο πρόσφατες μελέτες σε ενηλίκους έχουν δείξει πως η κατανάλωση σοκολάτας σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρδιομεταβολικών διαταραχών». Οι ισπανοί επιστήμονες τονίζουν ότι η βιολογική επίδραση των τροφών, όπως της σοκολάτας, δεν πρέπει να αξιολογείται μόνο με μέτρο το περιεχόμενό τους σε θερμίδες. Επειδή η σοκολάτα, όπως επεσήμαναν, είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, ιδίως κατεχίνες, έχει πολλές υγιεινές ιδιότητες, όπως αντιοξειδωτικές, αντιθρομβωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιυπερτασικές, με αποτέλεσμα να δρα προστατευτικά από ισχαιμικά καρδιακά επεισόδια. Μια άλλη πρόσφατη αμερικανική έρευνα από επιστήμονες του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια κατέληξε στο παρόμοιο συμπέρασμα ότι η συχνή κατανάλωση σοκολάτας σχετίζεται με χαμηλότερο δείκτη σωματικής μάζας, δηλαδή ακριβώς το αντίθετο του να παχαίνει. Το «κλειδί» πιθανώς βρίσκεται στην επίδραση των κατεχινών αφενός πάνω στην παραγωγή της ορμόνης κορτιζόλης και αφετέρου πάνω στην ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη, παράγοντες που και οι δύο σχετίζονται με την παχυσαρκία. ΠΟΛΥΤΙΜΗ Η βιολογική αξία της σοκολάτας οφείλεται στις πρωτεΐνες και τους υδατάνθρακες που αποτελούν τα κύρια συστατικά τους. Περιέχει τόσες περίπου πρωτεΐνες όσες και το κρέας, ενώ έχει λιγότερα λιπαρά συστατικά, τα οποία βεβαίως είναι φυσικά. Η περιεκτικότητά της σε υδατάνθρακες είναι ελάχιστα χαμηλότερη από τα όσπρια. Τα συστατικά της αφομοιώνονται από τον οργανισμό το ίδιο εύκολα με τα συστατικά του κρέατος και των φυσικών τροφίμων, αλλά πολύ πιο γρήγορα. Γι αυτό δίνουν άμεσα ενέργεια, όποτε την έχουμε ανάγκη. Αυτό οφείλεται στη ζάχαρη που περιέχεται στη σοκολάτα και η οποία απελευθερώνει ενέργεια σε ταχύτερους ρυθμούς. Η σοκολάτα δεν παχαίνει όταν η κατανάλωσή της γίνεται με μέτρο και

15 σύνεση, κάτι που ισχύει βεβαίως και για τις περισσότερες τροφές. Το βούτυρο κακάο, που περιέχει, από διατροφικής άποψης ανήκει στα «καλά» λίπη, όπως όλα τα φυτικά, που επηρεάζουν ελάχιστα ή και καθόλου τα επίπεδα της χοληστερίνης. ΤΟΝΩΤΙΚΗ Η σοκολάτα και το κακάο περιέχουν τη θεοβρωμίνη που μαζί με το μαγνήσιο και το φώσφορο είναι συστατικά που μειώνουν την κούραση, διώχνουν την υπνηλία και φτιάχνουν αμέσως τη διάθεση. Τονώνουν τις πνευματικές δυνάμεις και δραστηριοποιούν το σώμα, για να παράγει περισσότερα έργα. Γι αυτό η σοκολάτα είναι λατρεμένη τροφή από μικρούς και μεγάλους ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΗ Η σοκολάτα περιέχει μικρές ποσότητες φαινυλαιθυλαμίνης, συστατικό που έχει τη δύναμη να καταστέλλει το στρες, να διεγείρει τον εγκέφαλο και να προκαλεί αίσθημα ευφορίας. Μαζί περιέχονται και μικρές ποσότητες θεοβρωμίνης. Έτσι πετυχαίνει να αναζωογονεί το κουρασμένο μυαλό ενώ πολλαπλασιάζει την αντοχή για δημιουργική εργασία, διώχνοντας το άγχος. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Για όλους αυτούς τους λόγους η σοκολάτα είναι βασικό συμπλήρωμα της διατροφής των αθλητών των στρατιωτών των ορειβατών, των αστροναυτών, αλλά και όσων επιτελούν πνευματικό έργο. Η σοκολάτα είναι μια από τις χαρές της ζωής. Είναι προϊόν φυσικό, που χαρίζει απόλαυση και ζωντάνια. Ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε μερικές ουσίες που περιέχει η σοκολάτα Καφεΐνη: Η ουσία αυτή διεγείρει το κεντρικό νευρικό μας σύστημα. Λιπαρές ουσίες: Η σοκολάτα αποτελείται μέχρι και κατά 50% (ανάλογα με το είδος της) από κορεσμένα λίπη. Πρωτεΐνες: Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητες στον μεταβολισμό των κυττάρων. Ασβέστιο, φωσφόρο, μαγνήσιο: Αυτά είναι όλα ανόργανα στοιχεία που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην κατασκευή, συντήρηση και μεταβολισμό των οστών και των δοντιών. Σίδηρος: στοιχείο που είναι απαραίτητο για την σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει οξυγόνο μέσα στα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος. Χαλκός: Ο χαλκός στο σώμα συμβάλλει στην ενεργειακή παραγωγή, στη σωστή δόμηση των οστών, στον μεταβολισμό και στην αποθήκευση σιδήρου, στην λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος κλπ. Βιταμίνη Ε: Μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, σημαντική για την δομή των μεμβρανών των κυττάρων, με αντιοξειδωτική δράση. Φυτικές ουσίες: Το κακάο από το οποίο παρασκευάζεται η σοκολάτα, περιέχει περισσότερες από 600 φυτικές ουσίες, όπως οι πολυφαινόλες.εκτός από το ότι η σοκολάτα περιέχει κάποιες ουσίες και κάποια στοιχεία που είναι απαραίτητα για το

16 σώμα, έχουν γίνει και έρευνες που αποδεικνύουν την ευεργετική επίδραση και τις θεραπευτικές ιδιότητες της σοκολάτας στην υγεία μας, γνωστές ήδη από την εποχή των Μάγια και των Αζτέκων, όπως: Αντιοξειδωτική δράση: Το κακάο από το οποίο φτιάχνεται η σοκολάτα περιέχει, μεταξύ άλλων, κάποιες ουσίες που λέγονται φλαβονοειδή και κατεχίνες. Οι ουσίες αυτές έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας το σώμα από την εσωτερική και εξωτερική ζημία από την κυτταρική και αγγειακή φθορά, εξαιτίας της οξείδωσης που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες. Έτσι, καθυστερούν και οι συνέπειες της γήρανσης του οργανισμού. Κατά του βήχα: Η σοκολάτα αποτελεί, μια από τις κύριες φυτικές πηγές της ουσίας theobromine (θεοβρωμίνης) στην οποία αποδίδονται ιδιότητες που καταστέλλουν τον βήχα, έναντι άλλων φαρμάκων. Ωστόσο, η δράση της θεοβρωμίνης, δεν σταματά εδώ καθώς έχει και διουρητική δράση, ενώ προκαλεί αγγειοδιαστολή και βρογχοδιαστολή κ.ά. Διεγείρει το νου: Μία άλλη δράση της θεοβρωμίνης, είναι η αύξηση της γνωσιακής λειτουργίας, έτσι η σοκολάτα έχει αποδειχθεί πως βελτιώνει την λειτουργία εγκεφάλου. Έτσι μπορείτε καλύτερα να εκτελέσετε τους διάφορους διανοητικούς στόχους. Χαρίζει ενέργεια: Η θεοβρωμίνη προσφέρει επίσης μυϊκή τόνωση. Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι η σοκολάτα περιέχει απλούς υδατάνθρακες, ταχείας απορρόφησης, αποτελεί τροφή που προσφέρει άμεσα ενέργεια στο σώμα. Εξ' αιτίας αυτής της περιεκτικότητας σε απλούς υδατάνθρακες η σοκολάτα συνιστάται να καταναλώνεται με μέτρο, για να αποφεύγεται η αύξηση του βάρους. Μειώνει την πίεση: Η σοκολάτα έχει αποδειχθεί πως μειώνει την αρτηριακή πίεση. Μελέτη της Αμερικανικής Ένωσης Καρδιολογίας έδειξε πως τα φλαβονοειδή που περιέχονται στην μαύρη σοκολάτα μπορούν να βοηθήσουν στην ομαλότερη λειτουργία των αρτηριών, και πιθανότατα να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου για την εκδήλωση καρδιακού επεισοδίου. Μειώνει την κακή χοληστερίνη: Η σοκολάτα έχει αποδειχθεί πως βοηθάει στη μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL) και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να βοηθήσει και προστατεύσει από καρδιακά επεισόδια. Ρυθμίζει τη διάθεση: Δεν χρειάζεστε την επιστήμη για να σας πει πως η σοκολάτα μπορεί να ωθήσει την διάθεσή σας, καθώς συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης και ενδορφινών, των φυσικών δηλαδή οπιοειδών του οργανισμού, που ρυθμίζουν την διάθεση και χαρίζουν ευφορία. Κατ' επέκταση η σοκολάτα έχει και αγχολυτική δράση. Όσο για τους διάφορους ισχυρισμούς που συνδέουν την σοκολάτα με ημικρανίες, προβλήματα ακμής και αλλεργίες, έχουν όλοι πλέον καταρριφθεί. Από τα πιο πάνω προκύπτουν αρκετές ευεργετικές επιδράσεις που φαίνεται να έχει η σοκολάτα στον οργανισμό μας. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνούμε το «μέτρον άριστον», που έλεγαν οι αρχαίοι.

17 ΕΜΠΟΡΙΟ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ Ακτή Ελεφαντοστού: Παιδιά σκλάβοι στις φυτείες κακάο Στο εθνικό πάρκο Mont Peko στα δυτικά της Ακτής Ελεφαντοστού, δεκάχρονα παιδιά από την Μπουρκίνα Φάσο αποτελούν μέρος της εκμετάλλευσης του παράνομου εμπορίου κακάο. Το πάρκο είναι στα σύνορα με την Λιβερία, όπου βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα δάση της χώρας. Από το 2003 η περιοχή ελέγχεται από τους

18 άνδρες του Ouérémi Amade, ενός αρχηγού στον πόλεμο της Μπουρκίνα Φάσο, που κατάφερε να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους εμπόρους κακάο, ξυλείας, διαμαντιών, ελεφαντοστού και κάνναβης. Μετά την πολιτική και στρατιωτική κρίση του 2002, είχε αναλάβει τον έλεγχο του δάσους, εκδιώχνοντας από τον τόπο τους αυτόχθονες, Ο Amade Ouérémi που πολέμησε στο πλευρό των Νέων Δυνάμεων καταζητούνταν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και την δολοφονία 800 περίπου ατόμων. Παρότι οι αρχές κατάφεραν να τον συλλάβουν, τα βουνά συνεχίζουν να είναι περιοχές παράνομης δράσης.τον Ιούλιο, ο υπουργός Άμυνας έδωσε διορία τριών μηνών για να εγκαταλείψουν την περιοχή. Πριν ένα μήνα ο αρχηγός της Αρχής για τον Αφοπλισμό και την Επανένταξη ζήτησε από τους κατακτητές να καταθέσουν τα όπλα τους. Βάσει εκτιμήσεων άνθρωποι απασχολούνται στα στρατόπεδα- οικισμούς του Mont Peko. Ο Marius που πήγε να συναντήσει τα παιδιά που εργάζονται στις παράνομες φυτείες κακάο στο Mont Péko λέει: «Αυτά τα παιδιά έχουν παγιδευτεί, έχουν πολύ μικρή πιθανότητα διαφυγής. Έχω επισκεφθεί πολλούς παράνομους οικισμούς και μπορώ να πω ότι το 90% των ανθρώπων εκεί είναι παιδιά και νέοι ηλικίας μεταξύ ετών». Τα περισσότερα είναι 9-10 ετών και προέρχονται από την Μπουρκίνα Φάσο και τις γύρω περιοχές, απ όπου κατάγονται και οι οργανωτές της διακίνησης σε αυτά τα στρατόπεδα- οικισμούς.τα περισσότερα δεν γνωρίζουν για ποιον δουλεύουν. Σύμφωνα με τους φύλακες των οικισμών πρόκειται για κάποιους επιχειρηματίες από την Μπουρκίνα Φάσο, που έκαναν περιουσίες και πήραν την θέση του Amade Ouérémi. «Όταν έφτασα, οι οργανωτές βιάστηκαν να κρύψουν τα μαχαίρια που χρησιμοποιούν τα παιδιά»

19 Είναι υποχρεωμένα να μαζεύουν το κακάο σε μεγάλα πανέρια και να το μεταφέρουν μέσα από δύσκολα μονοπάτια. Κάποια άλλα πρέπει να συλλέγουν το καουτσούκ από τα δέντρα. Πρόκειται για μια ορεινή περιοχή με δύσβατα μονοπάτια. Τα παιδιά περπατούν ως και 40 χιλιόμετρα με τα γεμάτα και βαριά καλάθια, στηριγμένα στο κεφάλι τους. Πολλά από αυτά έχουν μαχαίρια και εργαλεία, ακατάλληλα για την ηλικία τους. Όταν έφτασα, οι οργανωτές μάζεψαν γρήγορα τα μαχαίρια από τα παιδιά και έκαναν πως τα μαλώνουν. Κοιμούνται κάτω, τριάντα παιδιά σε εφτά τετραγωνικά. Κατάφερα να μιλήσω με κάποια. Τα πιο μεγάλα είναι εδώ από το 2005 και δεν έχουν δει τίποτα άλλο εκτός από το Mont Péko. Είναι αποκομμένα, προφανώς δεν πηγαίνουν σχολείο. Ο μισθός τους ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία τους. Για παράδειγμα ένας 14χρονος κερδίζει ετησίως περίπου 130 ευρώ. Όμως, δεν αντιλαμβάνονται την αξία των χρημάτων, γι αυτά είναι μια μικρή περιουσία. Όσοι είναι από παλιά στην δουλειά έχουν κερδίσει μια «κοινωνική καταδίωξη» και ίσως να έχουν γίνει και ιδιοκτήτες φυτείας. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι τραγικές. Πολλά παιδιά δεν αντέχουν τη δουλειά. Όταν ήμουν εκεί ένα παιδί έκλαιγε από την κούραση.

20 Με λυγμούς μου είπε ότι θέλει να επιστρέψει στο σχολείο, εκεί που είναι και οι υπόλοιποι και όχι εδώ στην μέση του πουθενά, που δεν γνωρίζει που βρίσκεται. Είναι εκεί δύο χρόνια τώρα και δεν έχει λάβει κανένα νέο από τους γονείς του. Δεν έχει το θάρρος να δραπετεύσει, γιατί ξέρει ότι οι πιθανότητες να επιβιώσει μόνο του στο Mont Péko είναι μηδαμινές. Το πιο ανησυχητικό από όλα στην υπόθεση αυτή, είναι ότι μετά την σύλληψη του Amade Ouérémi τον Μάιο, κανείς δεν ασχολείται με αυτά τα παιδιά. Κάποια παραμένουν απλήρωτα για τη δουλειά τους. Τους έχουν πει ότι πρέπει να περιμένουν και να συνεχίζουν να δουλεύουν. Καθώς μια επιχείρηση εκκαθάρισης της περιοχής, από το μέρος της κυβέρνησης, θα λάμβανε χώρα τον προηγούμενο μήνα, οι οργανωτές ενημέρωσαν τα παιδιά ότι για κάποιο διάστημα θα χρειαστεί να μεταφερθούν αλλού, σε περιοχές πιο δύσβατες και πιο επικίνδυνες. η πικρή γεύση του κακάο Δεκαπέντε εκατομμύρια άνθρωποι στον Νότο (Κεντρική και Νότια Αμερική, Νοτιοανατολική Ασία και κυρίως Αφρική) ασχολούνται με την καλλιέργεια του κακάο. Κύριες χώρες παραγωγής είναι η Ακτή Ελεφαντοστού (με τη μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως), η Γκάνα, η Ινδονησία, η Νιγηρία, η Βραζιλία, το Καμερούν, το Εκουαδόρ, το Μεξικό και η Μαλαισία. Ωστόσο, οι άνθρωποι που το απολαμβάνουν ζουν κυρίως στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ και καταναλώνουν πέντε εκατομμύρια τόνους προϊόντων με βάση το κακάο τον χρόνο. Όλη η διαδρομή του κακάο, από την εισαγωγή του μέχρι και την παραγωγή της σοκολάτας, βρίσκεται στα χέρια μερικών πολυεθνικών εταιρειών, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο και στον καθορισμό της τιμής του. Εισαγωγείς, εμπορικές εταιρείες που μεταφέρουν το κακάο με πλοία, άλλες που το αλέθουν και σοκολατοβιομηχανίες καρπώνονται το 70% της τελικής τιμής του προϊόντος, ενώ στους παραγωγούς πηγαίνει μόλις το 5%. Έξι μόνο πολυεθνικές (Mars, Nestlé, Hershey Foods, Cadbury- Schweppes, Ferrero, Kraft Foods) μοιράζονται το 70% του τζίρου των σοκολατοβιομηχανιών.

21 Το κακάο είναι μία από τις κυριότερες πρώτες ύλες που αποτιμώνται στο χρηματιστήριο. Στη Νέα Υόρκη αποφασίζεται πόσο «αξίζει» το κακάο της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, ενώ στο Λονδίνο εκείνο της Αφρικής και της Ασίας. Όπως ισχύει και με άλλα αγροτικά προϊόντα, όσο λιγότερη επεξεργασία έχει υποστεί το κακάο τόσο χαμηλότεροι φόροι καταβάλλονται κατά την εισαγωγή του. Ένα σύστημα ευνοϊκό για τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες και καταστροφικό για τις οικονομίες των παραγωγών χωρών. Σαν να μην έφτανε αυτό, το 2000 η Ευρωπαϊκή Ένωση, με οδηγία της, άνοιξε τον δρόμο στη χρήση φυτικών λιπαρών έως 5% αντί του βουτύρου του κακάο στην παρασκευή της σοκολάτας (λιγότερο βούτυρο σημαίνει χαμηλότερο κόστος παραγωγής). Από αυτό και μόνο οι παραγωγοί χάνουν την πώληση περίπου τόνων και οι πολυεθνικές κερδίζουν δολάρια. Όσο για τους καταναλωτές, τα φυτικά λιπαρά ανεβάζουν τις αξίες της χοληστερίνης στο αίμα και πιθανόν να προέρχονται από γενετικά τροποποιημένα φυτά, τα οποία τις περισσότερες φορές έχουν πατεντάρει οι εταιρείες. οι συνεταιρισμοί Το κακάο που διακινεί ο Σπόρος παράγεται από τον συνεταιρισμό El Ceibo (Βολιβία) και φτάνει ως εμάς από τη Γερμανία μέσω του συνεταιρισμού Café Libertad. Οι σοκολάτες, η κρέμα κακάο με φουντούκι και οι σοκολάτες για ρόφημα παρασκευάζονται χειροποίητα σε ένα μικρό ιταλικό εργαστήρι με ζάχαρη από τους συνεταιρισμούς Camari (Εκουαδόρ), Mimbipá (Παραγουάη) και Funorsal (Εκουαδόρ) και κακάο από τους συνεταιρισμούς Cabruca (Βραζιλία) και Camari (Εκουαδόρ) και συνεταιρισμούς που ανήκουν στις οργανώσεις MCCH (Εκουαδόρ) και Nogamu (Ουγκάντα). Φτάνουν σε μας μέσω Ιταλίας, σε συνεργασία με τον κοινωνικό συνεταιρισμό Libero Mondo. συνεταιρισμός El Ceibo Δημιουργήθηκε το 1977 στο Άλτο Μπένι, περιοχή της Βολιβίας στην Αμαζονία με μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια του κακάο. Στόχος των παραγωγών ήταν να αναλάβουν μόνοι τους την επεξεργασία και τη διακίνηση του κακάο που παρήγαν και να απαλλαγούν από την εκμετάλλευση των μεσαζόντων. Γρήγορα έφτιαξαν μια αποθήκη και ένα αποξηραντήριο και λίγα χρόνια αργότερα ένα απλό εργοστάσιο παραγωγής κακάο. Ήταν η πρώτη φορά που κάποιοι παραγωγοί κακάο αποτολμούσαν παρόμοιο εγχείρημα. Το 1985, ο συνεταιρισμός αποφάσισε να πουλάει το κακάο που παρήγε μέσα από το δίκτυο του δίκαιου εμπορίου. Σήμερα, στις εγκαταστάσεις του στη Λα Πας παράγει κακάο σε σκόνη, βούτυρο κακάο και σοκολάτα. Έτσι, όλα τα βήματα, από την καλλιέργεια ως τη συσκευασία και τη διανομή, πραγματοποιούνται από τα μέλη του συνεταιρισμού. Ο El Ceibo αποτελείται από 38 συνεταιρισμούς βάσης, δηλαδή περίπου 800 οικογένειες καλλιεργητών. Οι παραγωγοί κατέχουν 12 εκτάρια γης, από τα οποία τα 8 χρησιμοποιούνται για καλλιέργεια, και κάθε υπο-συνεταιρισμός καλλιεργεί κακάο μόνο στο 1/4 αυτής της έκτασης. Η υπόλοιπη γη χρησιμοποιείται για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών των μελών του (φασόλια, καλαμπόκι, ρύζι) και την καλλιέργεια λεμονιών, ενώ η μονοκαλλιέργεια έχει απαγορευτεί. Η καλλιέργεια και η παραγωγή του κακάο γίνεται χωρίς χρήση χημικών και ανέρχεται σε 600 με 700 τόνους τον χρόνο.

22 Οι οργανώσεις δίκαιου εμπορίου πληρώνουν στον συνεταιρισμό υψηλότερη τιμή από αυτή που διαμορφώνεται στην παγκόσμια αγορά. Ο συνεταιρισμός πληρώνει στα μέλη του τρεις φορές περισσότερα απ όσο προσφέρουν οι μεσάζοντες έμποροι και ένα ποσό επενδύεται σε προγράμματα προς όφελος των κοινοτήτων των μελών του, όπως επιδόματα στους μαθητές για τη φοίτησή τους στο σχολείο, ασφάλιση για ασθένειες και ατυχήματα, χρηματοδότηση καταναλωτικών συνεταιρισμών, αγορά φορτηγών, επενδύσεις στο εργοστάσιο, φυτώριο με δέντρα κακάο όπου δοκιμάζονται νέες μέθοδοι καλλιέργειας, αγροτικά προγράμματα για τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών με στόχο τον περιορισμό της εξάρτησης από ένα και μοναδικό προϊόν εξαγωγής. συνεταιρισμός αλληλέγγυου εμπορίου Camari Δημιουργήθηκε στο Εκουαδόρ το 1981 για να στηρίξει τους μικρούς παραγωγούς στη διακίνηση των προϊόντων τους και να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τους μεγαλέμπορους, τους μεσάζοντες, τους πιστωτές και τους μεταφορείς. Σκοπός του ήταν να λειτουργήσει ως απευθείας εμπορικός δίαυλος μεταξύ οργανωμένων παραγωγών αγροτικών και χειροτεχνικών προϊόντων και καταναλωτών. Σήμερα έχει 200 μέλη (αγροτικές οργανώσεις, οργανώσεις χειροτεχνών, αυτόνομους χειροτέχνες και παραγωγούς της υπαίθρου, αλλά και περιθωριοποιημένων αστικών περιοχών), εμπλέκει δηλαδή οικογένειες. Στα μέλη του παρέχει επιμόρφωση και τεχνική βοήθεια κατά τη διάρκεια της παραγωγής, της επεξεργασίας, της μεταποίησης και της εμπορίας. Αρχές του είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος, η διαφάνεια στην εμπορική διαδικασία, η προώθηση της βιολογικής γεωργίας και της παραγωγής με φυσικές πρώτες ύλες, η διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ της οικονομικής βιωσιμότητας και της υπηρεσίας στην κοινότητα. Μερικά από τα προϊόντα του συνεταιρισμού είναι μαρμελάδες, ξηροί καρποί, όσπρια, δημητριακά, αρτοποιήματα, ζάχαρη, καφές, μέλι, τσάι, σοκολάτα, αλλά και κεντήματα, ρούχα, παιχνίδια, κοσμήματα, μουσικά όργανα και ξύλινα διακοσμητικά αντικείμενα που φτιάχνονται με φυσικές πρώτες ύλες. Διακινούνται μέσω καταστημάτων στις μεγάλες πόλεις της χώρας και εξάγονται μέσω οργανώσεων δίκαιου εμπορίου. Τα έσοδα επιστρέφουν σε 18 από τις 22 επαρχίες του Εκουαδόρ. συνεταιρισμός Mimbipá Η Mimbipá είναι μια οργάνωση στην Παραγουάη που συντονίζει μια ομάδα μικρών παραγωγών με στόχους την προώθηση της απευθείας οικονομικής ανταλλαγής ανάμεσά τους και την πώληση των προϊόντων τους, τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους παραδοσιακά αποκλεισμένους και τη βελτίωση του επιπέδου ζωής. Παρέχει στα μέλη της τεχνική και οικονομική υποστήριξη για την αγορά εργαλείων και πρώτων υλών, καθώς και για την εμπορία του τελικού προϊόντος. Επίσης, έχει προωθήσει προγράμματα αποταμίευσης, κοινοτικών πιστώσεων και χρηματοδότησης για δραστηριότητες μεταποίησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Τα προϊόντα που διακινεί είναι κυρίως η ζάχαρη, τα ξύλινα αντικείμενα και τα βαμβακερά υφάσματα. συνεταιρισμός Cabruca

23 «Cabruca» ονομάζεται ένα παραδοσιακό σύστημα καλλιέργειας του κακάο, το οποίο βασίζεται στη μικρή καλλιέργεια υπό σκιάν σε αγροδασικό περιβάλλον και εγγυάται την ποιότητα του προϊόντος και την προστασία της βιοποικιλότητας. Παράλληλα, αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση στις μεγάλες εντατικές φυτείες και διασώζει τις μικρές ιδιοκτησίες από τη συγκέντρωση της γης στα χέρια λίγων μεγαλοϊδιοκτητών. Ο ομώνυμος βραζιλιάνικος Συνεταιρισμός Βιολογικών Παραγωγών του Νότου της Μπαΐα δημιουργήθηκε το 2000 και συνενώνει 35 παραγωγούς βιολογικού κακάο, οι οποίοι καλλιεργούν στη σκιά των αυτοφυών δέντρων που έχουν απομείνει στο Ατλαντικό Τροπικό Δάσος, ένα σημαντικό οικοσύστημα που τις τελευταίες δεκαετίες έχει μειωθεί στο 1/8 της αρχικής του έκτασης. Κύριος στόχος του συνεταιρισμού είναι η ισορροπία ανάμεσα στην καλλιέργεια του κακάο και τη διατήρηση του δάσους. Τα προϊόντα του παράγονται σε εκτάρια μη εντατικής καλλιέργειας και είναι κυρίως το κακάο, αλλά και τα αποξηραμένα τροπικά φρούτα. Παρέχει στα μέλη του τεχνική και επαγγελματική βοήθεια, πιστοποιεί και εμπορεύεται τα προϊόντα τους. το δίκτυο MCCH Ιδρύθηκε στο Κίτο, πρωτεύουσα του Εκουαδόρ, το Το πλήρες όνομά του είναι Μaquita Cushunchic Commercializamos como Hermanos οι πρώτες δύο λέξεις στη γλώσσα των ιθαγενών κέτσουα, οι άλλες στα ισπανικά που σημαίνει: «Ενώνουμε τα χέρια και εμπορευόμαστε σαν αδέλφια». Ξεκίνησε ως μια προσπάθεια εναλλακτικής εμπορικής διακίνησης αγροτικών προϊόντων με σκοπό την παροχή στις παραγκουπόλεις του Κίτο τροφίμων που προέρχονταν κατευθείαν από μικρούς παραγωγούς και συνεπώς διανέμονταν σε χαμηλές τιμές. Σήμερα, έχει εξελιχθεί σε μια μαζική λαϊκή οργάνωση παραγωγών, διανομέων και καταναλωτών, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 400 συνεταιρισμοί και οργανώσεις από 21 επαρχίες της χώρας. Κάθε οργάνωση παίρνει μέρος στη λειτουργία του μέσω περιφερειακών συνελεύσεων, καθώς και της γενικής συνέλευσης. Κύριος στόχος του MCCH είναι η οργάνωση των μικροπαραγωγών ώστε να διαθέτουν περισσότερη δύναμη στην τοπική και διεθνή αγορά και η κυκλοφορία βασικών αγαθών χωρίς μεσάζοντες και κερδοσκόπους. Μία από τις βασικές του αρχές είναι η βιολογική παραγωγή που δεν καταστρέφει το περιβάλλον και την υγεία. Οι παραγωγοί παράγουν πρώτα για δική τους κατανάλωση και για την τοπική αγορά και έπειτα για να εξάγουν μια μικρή ποσότητα προϊόντων μέσω εναλλακτικών δικτύων. Το πιο γνωστό προϊόν του δικτύου είναι το κακάο, όμως επίσης διακινεί ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, αποξηραμένα μανιτάρια και χειροτεχνίες. Το ΜCCH αγοράζει είδη διατροφής από τις συμμετέχουσες οργανώσεις παραγωγών και τα μεταπουλά σε προσιτές τιμές σε λαϊκά μαγαζιά σε όλη τη χώρα, προσφέρει στις οργανώσεις των παραγωγών εγκαταστάσεις επεξεργασίας, διαθέτει κοινοτικό ταμείο (όπου κατατίθενται οι οικονομίες των οργανώσεων-μελών και επενδύονται σε προγράμματα κοινοτικής ανάπτυξης, ένα είδος λαϊκής τράπεζας) και πραγματοποιεί σεμινάρια και εργαστήρια για γυναίκες. οργάνωση Nogamu Το Εθνικό Βιολογικό Γεωργικό Κίνημα της Ουγκάντα Nogamu είναι μια οργάνωσηομπρέλα που συνενώνει γεωργούς, παραγωγούς, εμπόρους και εξαγωγείς.

24 Δημιουργήθηκε το 2001, αντιπροσωπεύει περισσότερους από αγρότες, επιδιώκει την προώθηση των προϊόντων τους και συνεργάζεται με άλλες οργανώσεις της χώρας. Κύριος στόχος της είναι ο συντονισμός και η προώθηση της πιστοποιημένης βιολογικής γεωργικής ανάπτυξης, σε μια χώρα όπου το 80% της εργατικής δύναμης απασχολείται στη γεωργία. Άλλες δραστηριότητές της είναι η έρευνα, η εκπαίδευση και η επιμόρφωση, η δημιουργία βάσης δεδομένων και ενός κέντρου τεκμηρίωσης για τη βιολογική παραγωγή. Στην Ουγκάντα, τα περισσότερα αγροκτήματα είναι μικρής έκτασης, ενώ η χώρα διαθέτει τον πιο ανεπτυγμένο τομέα πιστοποιημένης βιολογικής παραγωγής στην Αφρική και ένα από τα μικρότερα ποσοστά στη χρήση αγροχημικών στην ήπειρο. ο συνεταιρισμός Funorsal Το 1972 δημιουργείται στη φτωχή και ξεχασμένη περιοχή Σαλίνας, σε υψόμετρο μέτρων στις Άνδεις του Εκουαδόρ, ο πρώτος συνεταιρισμός. Οι κοινοτικές οικονομικές δραστηριότητες αρχίζουν να ξεπηδούν η μία μετά την άλλη, ώσπου το 1982 δημιουργείται το Ίδρυμα των Αγροτικών Οργανώσεων του Σαλίνας Funorsal, για να συντονίσει τους επιμέρους συνεταιρισμούς. Σήμερα, υποστηρίζει τη δουλειά 29 συνεταιρισμών και αγροτικών ενώσεων (που αριθμούν συνολικά οικογένειες-μέλη σε ισάριθμες κοινότητες). Μέσω μικροδανείων και πιστώσεων προωθεί προγράμματα παραγωγής (σε οικογενειακό ή κοινοτικό πλαίσιο), βιώσιμης αξιοποίησης των φυσικών πόρων και εκπαίδευσης των αγροτών. Επιπλέον, εμπορεύεται, στην τοπική και εγχώρια αγορά, τα προϊόντα της περιοχής (κυρίως αλλαντικά, γαλακτοκομικά, σοκολάτα, ζάχαρη, μαρμελάδα, αιθέρια έλαια και ποικίλες χειροτεχνίες και υφάσματα) που φέρουν τη επωνυμία «Salinerito». Το 2003 δημιουργείται και η κοινοτική οργάνωση Κέντρο Εξαγωγών Grupo Salinas, με στόχο την καλύτερη οργάνωση και επέκταση των εξαγωγών προϊόντων στην Ευρώπη σε συνεργασία με οργανώσεις αλληλέγγυου εμπορίου. Τα έσοδα από την πώληση των προϊόντων επενδύονται προς όφελος όλης της κοινότητας σε αυτοδιαχειριζόμενες και αυτοχρηματοδοτούμενες δραστηριότητες (προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, δομές επεξεργασίας - μεταποίησης προϊόντων, έργα υποδομής, προγράμματα αναδάσωσης κ.λπ.). Η κοινότητα Σαλίνας θεωρείται πλέον πρότυπο βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης με 30 κοινοτικές παραγωγικές, χειροτεχνικές, μεταποιητικές και αγροβιομηχανικές μικρές επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα με βάση τις πρώτες ύλες της περιοχής. Στην κοινότητα λειτουργούν επίσης δεκάδες κέντρα γυναικών και νέων, σχολεία, συνεταιριστικός κοινοτικός αγροτικός ξενώνας και πολλά κοινοτικά καταστήματα. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει πολλές θέσεις εργασίας, εκμηδενίζοντας σχεδόν τη μετανάστευση και βελτιώνοντας σημαντικά το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων. Οσα δε γνώριζες για τη σοκολάτα Πολύτιμη και ακριβοθώρητη κάποτε για τους πολλούς, η σοκολάτα έμελλε να κατακτήσει μέσα στους επόμενους αιώνες τον κόσμο. Η συνεισφορά της σοκολάτας στη ζαχαροπλαστική και τη μαγειρική με τον τρόπο που τη γνωρίζουμε σήμερα είναι σχετικά σύγχρονη. Μέχρι να φτάσει χάρη στους αποικιοκράτες στην Ευρώπη, να αξιολογηθεί ως πολύτιμο υλικό και να πάρει τη

25 σημερινή μορφή της, η σοκολάτα τύγχανε διαφορετικής χρήσης στον τόπο καταγωγής της. Οι Μάγια από τον 14ο μέχρι τον 16ο αιώνα πίστευαν ότι το κακάο ήταν προνόμιο των ευγενών, ενώ μέχρι το 1850 οι κάτοικοι της Κεντρικής Αμερικής χρησιμοποιούσαν τον καρπό του κακαόδεντρου ως μέσο οικονομικής συναλλαγής. Θεωρούσαν τη σοκολάτα γιατρικό και την απολάμβαναν κρύα, χωρίς ζάχαρη, ενώ εμπλούτιζαν τη γεύση της με αρκετά μπαχαρικά και καυτερή πιπεριά. Οι Ευρωπαίοι πρόσθεσαν αργότερα το γάλα και τη ζάχαρη, ισοπεδώνοντας με αυτήν την πρακτική τη γεύση της σοκολάτας για χάρη της ενοποιημένης αγοράς. Σήμερα, η τάση αυτή διαφοροποιείται και βλέπουμε δεκάδες νέους σεφ να επιστρέφουν στις «ρίζες», αντλώντας την έμπνευσή τους για τη δημιουργία σοκολατένιων γλυκών και ροφήματων από την προκολομβιανή εποχή. Πρώτοι οι Ιταλοί προσπάθησαν να εισαγάγουν τη σοκολάτα στη μαγειρική, δανειζόμενοι πολλές λατινοαμερικανικές τεχνικές: Σε πολλά ιταλικά βιβλία μαγειρικής του 18ου αιώνα εμφανίζονται συνταγές για «συκώτι τηγανητό με κρούστα κακάου», «πολέντα με αμύγδαλα, βούτυρο και σοκολάτα» και «σούπα σοκολάτας με αβγό και μπαχαρικά σερβιρισμένη με φρυγανισμένο ψωμί». Στην ευρωπαϊκή μαγειρική, η σοκολάτα αποτέλεσε το όχημα για τη δημιουργία βελούδινης υφής. Αντίθετα, στη Λατινική Αμερική έδινε στο φαγητό την πικρή γεύση η οποία πίστευαν ότι ταίριαζε απόλυτα με την αίσθηση του καυτερού. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Couverture Στα γαλλικά σημαίνει «επικάλυψη». Είναι η επαγγελματική σοκολάτα, φτιαγμένη με πολύ καλά υλικά, παρόμοια με την κανονική σοκολάτα, αλλά με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε βούτυρο κακάο. Cacahuatl Ή xocolatl Στη γλώσσα των Αζτέκων σήμαινε «πικρό ύδωρ». Η σύγχρονη λέξη «σοκολάτα» αντλεί τις ρίζες της από αυτές τις λέξεις.

26 Fudge Μια παραδοσιακή συνταγή γλυκού, στην οποία αναμειγνύουμε ζάχαρη, βούτυρο, γάλα και σοκολάτα, τα ζεσταίνουμε σε θερμοκρασία 112 C και αφού τα βγάλουμε από τη φωτιά, τα χτυπάμε μέχρι να αποκτήσουν βελούδινη υφή. Kakawa Το όνομα της σοκολάτας κατά την παλαιότερη φυλή Ινδιάνων, τους Ολμέκους, στο Μεξικό Metate Το είδος πέτρας που χρησιμοποιούσαν στο Μεξικό για να τρίβουν τους σπόρους της σοκολάτας Molinillo Ο ξύλινος αναδευτήρας που χρησιμοποιούσαν για την ανάδευση της σοκολάτας έτσι ώστε να δημιουργηθεί αφρός. Υπάρχει ακόμη και σήμερα στη Λατινική Αμερική. Οι Γάλλοι τον αποκαλούν «moussoir». Μousse au chocolat Η πασίγνωστη μους σοκολάτας. «Mousse» στα γαλλικά σημαίνει «αφρός». Οι Γάλλοι σεφ ασχολήθηκαν με τους «αφρούς» πολύ πριν από την εμφάνιση του κακάου, αλλά η τεχνική της εισαγωγής αέρα σε μια παρασκευή πήρε την πραγματική της θέση με την ενσωμάτωση της σοκολάτας τον 19ο αι. Επιπλέον οι τιμές στις αγορές αναμένεται να απογειωθούν εφέτος και εξαιτίας της έλλειψης κακάο. Αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι για πρώτη φορά από το 2010 η παγκόσμια ζήτηση θα υπερβεί την προσφορά. Ο ξηρός καιρός που προβλέπεται για εφέτος αναμένεται να βλάψει την επόμενη σοδειά κακάο στη Δυτική Αφρική όπου καλλιεργείται το 70% της παγκόσμιας παραγωγής. Παράλληλα οι καλλιέργειες στην Ακτή του Ελεφαντοστού, που είναι η πρώτη παραγωγός χώρα κακάο στον κόσμο, πλήττονται τις τελευταίες εβδομάδες από έναν καταστροφικό ιό, απειλώντας ακόμη περισσότερο την παραγωγή. Σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων Euromonitor International η τιμή ενός κιλού σοκολάτας στην αμερικανική αγορά εκτιμάται ότι θα αγγίξει την τιμή ρεκόρ των 12,25 δολαρίων, ποσό που συνιστά αύξηση ως και 45% σε σύγκριση με το Η ίδια εταιρεία προβλέπει ότι η ζήτηση για σοκολάτα θα αυξηθεί στις ΗΠΑ για πρώτη φορά από το 2008, ενώ στη δυτική Ευρώπη θα αυξηθεί για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Στις αγορές παραγώγων των ΗΠΑ οι τιμές του κακάο έχουν αυξηθεί 21% στο τρίτο τρίμηνο του 2013 και σύμφωνα με τη WSJ πολλά επενδυτικά σχήματα ποντάρουν στην περαιτέρω αύξηση λόγω της κατανάλωσης στις ανεπτυγμένες χώρες αλλά και σε αναδυόμενες αγορές όπως η Βραζιλία. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

27 Ο πόλεμος της σοκολάτας Το σίριαλ της εξαγοράς της Cadbury από την Κraft επιβεβαιώνει ότι η σοκολάτα «αντέχει» στην ύφεση ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/01/ :51 Διαδηλωτής ντυμένος γορίλας εικονίζεται έξω από το βρετανικό κοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο, κρατώντας ένα γιγαντιαίο περιτύλιγμα σοκολάτας «Dairy Μilk». Οι εργαζόμενοι της Cadbury αντιδρούν στην ενδεχόμενη πώληση της βρετανικής εταιρείας στην αμερικανική Κraft ΛΕΝΕ ότι η σοκολάτα «ταιριάζει» στην ύφεση. Οτι στις περιόδους οικονομικής κρίσης οι βιομηχανίες που την παρασκευάζουν βγαίνουν κερδισμένες. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 1930 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τους τελευταίους μήνες επιβεβαιώνεται από τις πωλήσεις σοκολάτας παγκοσμίως και από το σίριαλ της εξαγοράς της Cadbury, την οποία διεκδικούν βιομηχανίες-κολοσσοί, με κυριότερη την αμερικανική Κraft. Την εποχή της Μεγάλης Υφεσης οι εταιρείες που διέθεταν σοκολάτες στην αγορά έκαναν χρυσές δουλειές. Μια μπάρα σοκολάτας ήταν φθηνή σε τιμή και πλούσια σε θερμίδες, και σε πολλές περιπτώσεις υποκαθιστούσε το μεσημεριανό γεύμα. Οι πωλήσεις εκτινάχθηκαν, ενώ στην αγορά εμφανίστηκαν μάρκες που παρέπεμπαν σε αλμυρά πιάτα. Η εταιρεία Sperry Candy κυκλοφόρησε μπάρες σοκολάτας με ονομασίες όπως «Πιάτο με κοτόπουλο» και «Κλαμπ σάντουιτς» και πέτυχε να... ξεγελάσει την πείνα των καταναλωτών της εποχής. Το 2009 οι πωλήσεις σοκολάτας «αψήφησαν» για άλλη μία φορά την παγκόσμια