ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ ΕΠΑΛ

Transcript

1 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ ΕΠΑΛ 21/1/2018 ΧΡΥΣΟΥΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ/ΖΗΣΗ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ Ι. Μη λογοτεχνικό κείμενο Το κείμενο έχει αντληθεί από την εφημερίδα Huffington Post Greece και ο συγγραφέας του εστιάζει το ενδιαφέρον του στους λόγους που ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία συνεχίζεται. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία δεν τελειώνει Αν και όλοι συμφωνούν ότι ο εμφύλιος σπαραγμός στη Συρία είναι η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση που χτύπησε την ανθρωπότητα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί, άμαχοι και εκατομμύρια εκτοπισμένοι πρόσφυγες στην Ευρώπη), κανείς δεν ενδιαφέρεται να τελειώσει. Από τον Φεβρουάριο του 2011 μέχρι και σήμερα, λίγες ημέρες μετά τη χερσαία εισβολή της Τουρκίας στα συριακά εδάφη, η εμφύλια διαμάχη περιπλέκεται, οι συσχετισμοί δυνάμεων καθίστανται ακόμη πιο νεφελώδεις και σύνθετοι και όλα οδηγούν στο εξής συμπέρασμα: το μακρόπνοο ρίσκο του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, δεν είναι η Συρία, αλλά το πώς θα σχηματοποιηθεί η μεταπολεμική κατάσταση και τι θα συνεπάγεται για την ισχύ των περιφερειακών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν. Ας δούμε, όμως, μερικούς από τους λόγους για τους οποίους, αντί να τελειώνει, ο συριακός εμφύλιος εξελίσσεται σε ένα διαρκές σπιράλ θανάτου και τρομοκρατίας. Η ιστορία και η σχετική επιστημονική έρευνα επιβεβαιώνουν ότι οι εμφύλιοι πόλεμοι διαρκούν περισσότερο, όταν καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές δεν κατορθώνει να αφοπλίσει την άλλη, οδηγώντας σε στρατιωτικό αδιέξοδο. Αντίθετα, οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι σύντομοι, όταν οι συνθήκες ευνοούν την αποφασιστική νίκη της μιας ή της άλλης πλευράς. Η περίπτωση της Συρίας εμπίπτει στην πρώτη εκδοχή. Επιπλέον, σύμφωνα με τις στατιστικές μελέτες, ο μέσος όρος διάρκειας ενός εμφύλιου πολέμου προσδιορίζεται στα 10 χρόνια. Μάλιστα, επειδή ο αριθμός αυτός προσδιορίστηκε το 2002, οι εκτιμήσεις τείνουν στην παραδοχή ότι σήμερα ο μέσος όρος διάρκειας έχει πιθανότατα αυξηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διάρκεια των εμφύλιων πολέμων αυξάνεται σταθερά από το 1945 και μετά, με υψηλότερη τιμή διάρκειας τα 15,1 έτη το Η πρόσκαιρη τάση μείωσης της υψηλότερης τιμής διάρκειας που οφείλεται στα έτη που ακολούθησαν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και της επίλυσης αρκετών, συνδεδεμένων με αυτόν, εμφύλιων πολέμων, παρουσιάζει σήμερα σημάδια αλλαγής. Τέλος, γιατί το στρατιωτικό αδιέξοδο τρέφεται από την αβεβαιότητα για το πιθανό καθεστώς στη μεταπολεμική Συρία, όσο και για το τι αυτό θα σημαίνει για τις περιφερειακές δυνάμεις της περιοχής (βλέπε Σαουδική Αραβία και Ιράν). Τόσο οι αντιμαχόμενες πλευρές που βασίζονται στους ξένους χρηματοδότες, όσο και οι ίδιες οι ξένες δυνάμεις (Η.Π.Α, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Ιράν) 1

2 αντιλαμβάνονται ότι δε φαίνεται στον ορίζοντα κάποιο βιώσιμο σενάριο για τη Συρία, καθώς, στην πραγματικότητα, κάθε πλευρά δεν ενδιαφέρεται τόσο για μια στρατηγική συνολικής επικράτησης, όσο για τον περιορισμό να δοθεί η δυνατότητα στην αντίπαλη πλευρά να καταστρώσει κάποιο σχέδιο συντριπτικής νίκης. 1 η Δραστηριότητα Newsroom HuffPost Greece 26/08/2016, Διασκευασμένο κείμενο από το διαδίκτυο 1. Σε έρευνα που σας ανατέθηκε από την καθηγήτρια του σχολείου σας για τον πόλεμο στη Συρία, συλλέξατε μία σειρά από κείμενα. Ένα από τα κείμενα αυτά είναι το κείμενο που σας δόθηκε. Παρουσιάστε το περιληπτικά ( λέξεις) στους συμμαθητές σας. (Μονάδες 10) 2. Να βρείτε τον τρόπο και ένα από τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να στηρίξει την άποψή του στην 3 η παράγραφο του κειμένου: «Επιπλέον, σύμφωνα με τις στατιστικές μελέτες... παρουσιάζει σήμερα σημάδια αλλαγής.». Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με αναφορές από το κείμενο. (Μονάδες 5) 2 η Δραστηριότητα 1. «Η ιστορία... της Συρίας εμπίπτει στην πρώτη εκδοχή.». Να εντοπίσετε δύο τρόπους ανάπτυξης στη 2 η παράγραφο του κειμένου και να δικαιολογήσετε τις επιλογές σας. (Μονάδες 5) 2. Να ξαναγράψετε την παρακάτω παράγραφο, αντικαθιστώντας κάθε μία από τις υπογραμμισμένες λέξεις με μια συνώνυμή της, χωρίς ν αλλάξει το νόημα. (Μονάδες 5) Η ιστορία και η σχετική επιστημονική έρευνα επιβεβαιώνουν ότι οι εμφύλιοι πόλεμοι διαρκούν περισσότερο, όταν καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές δεν κατορθώνει να αφοπλίσει την άλλη, οδηγώντας σε στρατιωτικό αδιέξοδο. Αντίθετα, οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι βραχύβιοι, όταν οι συνθήκες ευνοούν την αποφασιστική νίκη της μιας ή της άλλης πλευράς. Η περίπτωση της Συρίας εμπίπτει στην πρώτη εκδοχή. 3. «Τέλος, γιατί το στρατιωτικό αδιέξοδο τρέφεται από την αβεβαιότητα για το πιθανό καθεστώς στη μεταπολεμική Συρία» (τελευταία παράγραφος). Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική. (Μονάδες 5) 3 η Δραστήριοτητα Με αφορμή το δοθέν κείμενο να γράψετε μια επιστολή ( λέξεις) στον Υπουργό εξωτερικών, αναπτύσσοντας την επιχειρηματολογία σας αναφορικά με τους τρόπους αποφυγής ενός πολέμου. Επικεντρώστε το ενδιαφέρον σας στον ρόλο των κρατών και των διεθνών οργανισμών. Υπογράψτε ως πρόεδρος του 15μελούς του σχολείου σας. (Μονάδες 20) 2

3 ΙΙ. Λογοτενικό κείμενο Το ακόλουθο ποίημα του Άγγελου Σικελιανού ( ) είναι απόσπασμα από τον Λυρικό Βίο Ε, από τη σειρά Επίνικοι Β και αναφέρεται στο πολεμικό μέτωπο των εχθροπραξιών, μεταξύ Ελλήνων και Ιταλών στον Β Παγκόσμιο πόλεμο. ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ «Σου γράφω... Κι όμως τόση είν' η σιγή που κυκλώνει, που, λέω, αν άνοιγα τα χείλη θ' άκουες τη φωνή μου... Εχτές ακόμη όλο βροντούσε το κανόνι σα να βρουχιόνταν γύρω - γύρω στις κορφές λιοντάρια σ' άγρια σφαγή, κι απάνωθέ μας οι ατσαλένιοι γυρνούσαν γυπαϊτοί, γυρνούσανε ολοένα τον ίσκιο ρίχνοντας του Χάρου και το χάρο στα νύχια τους κρατώντας... Αλλ' απ' όλα είναι τρανότερη η σιγή π' ακολουθάει κατόπι από τη μάχη, σα βαθιά μας το μεσότοιχο της ζωής και του θανάτου γκρεμίζεται κι ολόγυμνη η ψυχή μας, θωρώντας ζωντανούς και πεθαμένους να τους τυλίγει γύρω ένα σουδάρι 1 μονάχα, το σουδάρι του χιονιού, δεν απαντέχει σαν άλλοτε ένα ξύπνημα με κάποιαν ανάσταση από σάλπισμα μεγάλο, μια ανάσταση σε ορίζοντες που πρώτα, ξυπνώντας, δεν τους ζούσαμε... Μα οι άλλοι; Ακόμα είναι πολλοί αυτού κάτω; Αυτοί, που στο ζεστό τους το κρεβάτι 3

4 τρεμολογάν να ονειρευτούν το χιόνι, μα απ' τα παχιά τα στρώματά τους ξάφνου πετιώνται ωσά βρυκόλακες, να μπούνε στον ψεύτικο τους τάφο, να γλιτώσουν μιαν έρμη ζωή που οι ίδιοι ορίζοντές της πλατύτεροι απ' τον τάφο αυτό δεν είναι; Αυτοί, που τρέμουνε του λαού τη γλώσσα σαν άκουσμα σειρήνας; Πες μου, φίλε... Από τους Επίνικους Β ( ) Λυρικός Βίος Ε, 1946 (πρώτη έκδοση) 1.(το) σουράδι: το μαντήλι 1 η Δραστηριότητα 1.Σε κάθε μία από τις προτάσεις που ακολουθούν να δώσετε τον χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος», ανάλογα με το αν αποδίδουν το νόημα του κειμένου σωστά ή όχι. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο. (Μονάδες 5) Πληροφορία Σωστό / Λάθος Αιτιολόγηση με αναφορά στο κείμενο Ο συγγραφέας αισθάνεται ότι η φωνή του μπορεί να ακουστεί μέχρι την Ελλάδα. Πάνω από τα κεφάλια των μαχόμενων πετούσαν αεροπλάνα. Μετά από κάθε πολεμική αναμέτρηση επικρατεί αναταραχή και φασαρία. Το αντίκρισμα των ζωντανών και των πεθαμένων συνταράζει την ψυχή των στρατιωτών. Ο ποιητής προτρέπει τον αποδέκτη να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια. 4

5 2. Να αποδώσετε με δικά σας λόγια το βασικό θέμα που αναπτύσσεται στο ποίημα.(μονάδες 10). 2 η Δραστηριότητα 1. Το ποίημα του Σικελιανού ανήκει στη μοντέρνα ποίηση. Ποια στοιχεία του ποιήματος επαληθεύουν την άποψη αυτή; (Μονάδες 6) 2. Να εντοπίσετε στο κείμενο 1 μεταφορά και 1 παρομοίωση. (Μονάδες 9) 3 η Δραστηριότητα Ο συγγραφέας μάς περιγράφει στιγμές από το μέτωπο. Σε ένα κείμενο λέξεων, γράψτε τα συναισθήματα που θα είχατε εσείς, εάν βρισκόσασταν στην αντίστοιχη θέση. (Μονάδες 20) Σας ευχόμαστε επιτυχία!!! 5