Κάπνισμα και Υγεία. Παρασκευή Αργυροπούλου-Πατάκα Μπούτου Αφροδίτη

Transcript

1 Κάπνισμα και Υγεία Παρασκευή Αργυροπούλου-Πατάκα Μπούτου Αφροδίτη

2 Σχηματική αναπαράσταση των τεσσάρων σταδίων εξέλιξης της πανδημίας του καπνίσματος Lopez et al, Tobacco Control, 1994

3 Επιπολασμός καπνίσματος στους άνδρες Mackay J, et al The Tobacco Atlas, 2006

4 Επιπολασμός καπνίσματος στις γυναίκες Mackay J, et al The Tobacco Atlas, 2006

5 Επιπολασμός του καπνίσματος στην Ελλάδα (2006) Μη καπνιστές: 41% Πρώην καπνιστές: 17% Καπνιστές: 42% EE: Καπνιστές: 32% Μη Καπνιστές: 47% Πρώην Καπνιστές: 21% ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_272c_en.pdf

6 Υπόδειγμα Θανάτων που Προλαμβάνονται ή Αναβάλλονται μέσω της Μείωσης των Παραγόντων Κινδύνου Θάνατοι που Προλαμβάνονται ή Αναβάλλονται (N) Διακοπή Καπνίσματος Μείωση Μείωση Αρτηριακής Χοληστερόλης Πίεσης Unal B et al. BMJ. 2005;331:1 6.

7 Κάπνισμα και μείωση προσδόκιμου επιβίωσης Μακροχρόνιο κάπνισμα οδηγεί σε προσδόκιμου κατά 10 έτη Διακοπή καπνίσματος στα 60, 50, 40, ή 30 έτη οδηγεί σε του προσδόκιμου κατά 3,6,9 ή 10 έτη Survival From Age 60 (%) Cigarette Smokers Age (years) Nonsmokers Doll et al. BMJ. 2004;328:

8 Περίπου ένας στους τρεις θανάτους ανδρών μέσης ηλικίας οφείλεται στο κάπνισμα Έλληνες κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του καπνίσματος!!! WHO, European HFA-DB, 2006

9 Επιλεγμένες αέριες χημικές ουσίες παραγόμενες από καύση φύλλων καπνού Αέριες ουσίες Ποσότητα κύριας mg/τσιγάρο στήλης Carbon monoxide Carbonyl sulphide Benzene Toluene 160 Formaldehyde > Acrolein Acetone Pyridine Ammonium Nitric oxides Nicotine Phenol Aniline 0,36 Cadmium 0,1 Polonium 0,04

10 Επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία Καρκίνος Αναπνευστικά νοσήματα Καρδιαγγειακά νοσήματα Έλκος Στομάχου- Δωδεκαδάκτυλου Οδοντιατρικά- Αισθητικά προβλήματα Σεξουαλική δυσλειτουργία- Υπογονιμότητα Επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό Επιδείνωση άλλων παθολογικών καταστάσεων

11 Κάπνισμα και Καρκίνος Ευθύνεται για : 87% των καρκίνων του πνεύμονα 30% όλων των καρκίνων Σημαντικός παράγοντας κινδύνου για Ca ουροδόχου κύστης, παγκρέατος, μαστού, στομάχου Συνέχιση του καπνίσματος μετά τη διάγνωση: Επηρεάζει την απάντηση στη θεραπεία Επιδεινώνει την ποιότητα ζωής πιθανότητας υποτροπών προσδόκιμου επιβίωσης C. Lerman. J Clin Oncol (23) 2 ; 2005

12 Ετήσιος Επιπολασμός καρκίνου του πνεύμονα σε άντρες <45 ετών Ε.Ε.. : 2,5/ πληθυσμού Ελλάδα: 4,1/ πληθυσμού International Agency for Research on Cancer, Lyon 1997

13 Κάπνισμα και αναπνευστικό Χρόνια βρογχίτιδα ΧΑΠ Αφορά το 8 12 % των καπνιστών Ηλικία > 40 έτη οικονομικό κόστος απουσίες από εργασία ποιότητα ζωής Επιδείνωση άσθματος ERS/ELF. European Lung White Book 2003

14 Αιτίες θανάτου στις Δυτικο-Ευρωπαϊκές Χώρες Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. Pneumonia 5. COPD 6. Colon and rectum cancers 7. Stomach cancer 8. Breast Cancer 9. Road traffic accidents 10. Cirrhosis of the liver Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. COPD 5. Pneumonia 6. Colon and rectum cancers 7. Stomach cancer 8. Cirrhosis of the liver 9. Breast cancer 10. Road traffic accidents ERS/ELF. European Lung White Book 2003

15 Αιτίες θανάτου στις Ανατολικο-Ευρωπαϊκές Χώρες Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. Pneumonia 5. Stomach cancer 6. Road traffic accidents 7. Self-inflicted injuries 8. COPD 9. Colon and rectum cancers 10. Cirrhosis of the liver Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. COPD 5. Stomach cancer 6. Road traffic accidents 7. Pneumonia 8. Colon and rectum cancers 9. Self-inflicted injuries 10. Cirrhosis of the liver ERS/ELF. European Lung White Book 2003

16 αγγειακό Κάπνισμα και καρδιαγγειακό σύστημα Νικοτίνη Μονοξείδιο άνθρακα Βενζοπυρένια Γλυκοπρωτεϊνες Συμπαθητικό νευρικό σύστημα ΑΠ, ΚΣ Συσταλτικότητα μυοκαρδίου Αγγειοσύσπαση CO Hb Υποξία ιστών Υποξία μυοκαρδίου Ισχαιμία μυοκαρδίου Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου Αιμοπετάλια Ινωδογόνο, ομοκυστείνη Ρίζες οξυγόνου Καταστροφή ενδοθηλίου Αθηρογένεση Υπέρταση Περιφερική αρτηριακή αποφρακτική νόσος

17 12 Κάπνισμα και θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο Relative Risk (95% CI) a Δοσοεξαρτώμενη!!!! 1,7 3,7 5,4 0 Nonsmokers 1-14/Day14/Day 15-24/Day Cigarettes/Day Current Smokers 25/Day a The probability of an event (developing a disease) occurring in exposed people compared with the probability of the event in nonexposed people. Adjusted for age.willett et al. N Engl J Med. 1987;317(21):

18 Κάπνισμα και ΑΕΕ Στο κάπνισμα οφείλεται το 12-14% όλων των θανάτων από ΑΕΕ Το κάπνισμα μπορεί να εντείνει την δράση και άλλων παραγόντων κινδύνου Μηχανισμοί δράσης καπνίσματος: Οξέως: επίδραση σε σχηματισμό θρόμβου Χρονίως: επίταση αθηροσκλήρωσης MRI εγκεφάλου με οξύ ισχαιμικό ΑΕΕ Goldstein et al. Stroke. 2006;37: ; Accessed October 19, 2007.

19 Κάπνισμα και θνησιμότητα από ΑΕΕ (στους άντρες) Δοσοεξαρτώμενη!! 50,6 Mortality Rate a ,9 39, Cigarettes/Day Current Smokers a Twenty-year age-adjusted mortality per 10,000 person-years for men. P<.014 for trend. Hart et al. Stroke. 1999;30:

20 Κάπνισμα και σακχαρώδης διαβήτης Οι καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ τύπου ΙΙ Ινσουλινοαντοχή ( 15-20% απαιτήσεων) Επίπτωση επιπλοκών: -ΣΝ και περιφερική αγγειοπάθεια -Αμφιβληστροειδοπάθεια -Διαβητική νεφροπάθεια Beziaud et al. Diabetes Metab. 2004;30:

21 Κίνδυνος ανάπτυξης Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου ΙΙ 3,0 Relative Risk (95% CI) a 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 1,00 1,79 1,71 0,0 Nonsmokers Light Smokers (1-19/Day) 19/Day) Moderate/Heavy Smokers ( 20/Day) Cigarettes/Day Current Smokers a The probability of an event (developing a disease) occurring in exposed people compared with the probability of the event in nonexposed people. Adjusted for age and BMI. Wannamethee et al. Diabetes Care. 2001;24(9):

22 Κάπνισμα και γαστρεντερικό Συχνότερα έλκη-βαρύτερα έλκη Συχνότερες υποτροπές Επιδείνωση συμπτωμάτων Γ.Ο.Π Νόσος Crohn Eastwood JL.J Clin Gastroenterology 1997 Mahid SS Mayo Clin Proc. 2006

23 Κάπνισμα και σεξουαλική υγεία ανικανότητα, κακή ποιότητα σπέρματος 28% μικρότερη γονιμότητα, επιτυχία υποβοηθούμενης γονιμοποίησης, πρόωρη εμμηνόπαυση Baird D, Wilcox A. JAMA 1985 Harrison KL et al. Aust NZ J Obstet Gynaecol 1990

24 Κάπνισμα: αισθητικά και άλλα προβλήματα πρόωρες ρυτίδες γκρίζα μαλλιά τριχόπτωση περιοδοντικών παθήσεων άσχημη οσμή σε μαλλιά και ρούχα

25 Κινδυνεύουν οι "παθητικοί" καπνιστές??

26 Κάπνισμα και εγκυμοσύνη Κίνδυνος για αυτόματη αποβολή Ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης Πρώιμη ρήξη εμβρυικών μεμβρανών Κίνδυνος για εμβρυικό θάνατο Πρόωρος τοκετός Αποκόλληση του πλακούντα Αυξημένη νεογνική αιμοσφαιρίνη Νεογνά λιποβαρή Αιφνίδιος βρεφικός θάνατος Andres et al. Semin Neonatol. 2000;5: ; Cnattingius. Nicotine Tob Res. 2004;6(suppl 2):S125-S140.

27 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ