Προδιαγραφές και ποιότητα πετρελαίου κίνησης σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα

Transcript

1 Προδιαγραφές και ποιότητα πετρελαίου κίνησης σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ ECOCITY Μανόλης Μαρκάκης Χημικός Μηχανικός (M.Sc., D.I.C.)

2 Ποιότητα αέρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ιστορικό 40 εκατομμύρια Ευρωπαίοι στις 115 μεγάλεςπόλειςαντιμετωπίζουν προβλήματα στην ποιότητα αέρα Πρώτες παρεμβάσεις σε καύσιμα βιομηχανίας οδήγησε σε μείωση των εκπομπών SO2 κατά 20% μεταξύ 1980 και 1990 Από το 1990 «νέοι» ρύποι (Nox, VOCs, σωματίδια) στον στόχο της Ε.Ε. Πρόκειται για ρύπους συνδεδεμένους με τα οχήματα. Ενέργειες της Κοινότητας Ανάπτυξη ορίων ή στόχων για ποιότητα αέρα Ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών για διασυνοριακούς ρύπους (π.χ. όξινη βροχή) -2- Εντοπισμός τομέων που υπάρχει δυνατότητα παρεμβάσεων (αυτοκίνητο- καύσιμα αυτοκινήτων) Τοπικού χαρακτήρα μέτρα.

3 Θέσπιση ορίων και λήψη μέτρων Οδηγία 96/62/EC για την ποιότητα του αέρα Οδηγία 99/30/EC για την ποιότητα του αέρα Οδηγία 70/220/EEC έθεσε όρια εκπομπών για επιβατηγά αυτοκίνητα Οδηγία 93/59/EEC για φορτηγά και βαρέα οχήματα Ως αποτέλεσμα αναμενόταν ως το 1997 μείωση των υπό παρακολούθηση ρύπων κατά 90% από τα επίπεδα του Περαιτέρω μείωση απαιτούσε την εφαρμογή πιο ολοκληρωμένων προγραμμάτων -3-

4 To πρώτο πρόγραμμα Auto-Oil Το 1992 η Επιτροπή προσκάλεσε τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες και τις ευρωπαϊκές εταιρίες πετρελαίου σε συμμετοχή σε τεχνικό πρόγραμμα για την από κοινού χάραξη πολιτικής με λογικό κόστος για την κοινωνία. Αναπτύχθηκε μοντέλο πρόβλεψης εκπομπών Έρευνα για αλληλεπίδραση καυσίμων- ρύπων και κινητήρων Εκτίμηση κόστους προτεινόμενων μέτρων Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε το 1996 Επακόλουθα του προγράμματος COM 96/248 Στρατηγική για τον έλεγχο των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές Νέα όρια εκπομπών επαγγελματικών οχημάτων Οδηγίες 98/69/ΕC και 98/70/EC Εκτίμηση για περαιτέρω μείωση (70%) των ρύπων

5 Η Οδηγία 98/70 /Ε.Κ./ Νέες περιβαλλοντικές προδιαγραφές για βενζίνη και ντήζελ από Κατευθύνσεις για περαιτέρω αλλαγή των προδιαγραφών από Κατάργηση της μολυβδωμένης βενζίνης από Επανεξέταση της προόδου και λήψη τυχόν νέων μέτρων άπό το Εφαρμογή της Οδηγίας Εκπόνηση από το CEN (COMMITE EUROPE EN EN DE NORMALISATION) Πρότυπο ΕΝ-590 για το ντήζελ Πρότυπο ΕΝ-228 για την βενζίνη Εφαρμογή της Οδηγίας στην Ελλάδα Αποφάσεις του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου : 2/2000 (ΦΕΚ( 426/Β/31 / ) 354,355,356 / 2000 (ΦΕΚ( 410/Β/11 / ) -5-

6 To δεύτερο πρόγραμμα Auto-Oil και τα καύσιμα μηδενικού θείου To 1997 η ΕπιτροπήξεκίνησετοAuto Oil II με στόχους την περαιτέρω διερεύνηση όλων των παραμέτρων που επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα πλην του θείου. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε το : H γερμανική κυβέρνηση θέτει θέμα καυσίμων μηδενικού θείου και επιτυγχάνει: Φορολογικά κίνητρα για καύσιμα 50 ppm θείου από 2001 Φορολογικά κίνητρα για καύσιμα 10 ppm θείου από 2003 Διαδικασία επανεξέτασης των προδιαγραφών θείου που έληξε παράλληλα με το Auto Oil II Το Μάιο 2001 η Επιτροπή ξεκίνησε την διαδικασία αναθεώρησης της 98/70. Βάσεις της αναθεώρησης το Auto Oil II και η διαδικασία επανεξέτασης των προδιαγραφών θείου. Η διαδικασία οδήγησε στην Οδηγία 2003/17-6-

7 Η Οδηγία 2003 / 17 Από 1/1/2005 όλες οι βενζίνες και το πετρέλαιο κίνησης που χρησιμοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν μέγιστο θείο 50 ppm Επίσης από 1/1/2005 σεόλεςτιςχώρεςτηςευρωπαϊκήςένωσηςθα πρέπει να διατίθενται καύσιμα μηδενικού θείου (10 ppm). Δυνατότητα φορολογικώνκινήτρωνγιατηνπροώθησήτους. Από 1/1/2009 όλες οι βενζίνες και το πετρέλαιο κίνησης που χρησιμοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν μέγιστο θείο 10 ppm Τα μη οδικά μηχανήματα και τρακτέρ από 1/1/2008 θα χρησιμοποιούν πετρέλαιο με θείο μέγιστο 1000 ppm και από 1/1/ ppm Άμεση έναρξη επανεξέτασης της προόδου και αναθεώρησης της Οδηγίας για το

8 Εφαρμογή της Οδηγία 2003 / 17 Εφαρμογή της Οδηγίας σε Ευρώπη Αναθεώρηση από το CEN των δύο προτύπων ΕΝ-590 (για( το ντήζελ) και ΕΝ-228 (για( την βενζίνη) ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο Εφαρμογή της Οδηγίας στην Ελλάδα Απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου 291/2003 (ΦΕΚ 332/Β/11 / ) 2004) Είμασταν πλέον εμπρόθεσμα έτοιμοι από πλευράς θεσμικού πλαισίου Από 1/1/2005 όλα τα καύσιμα αυτοκινήτων ( βενζίνες και πετρέλαιο κίνησης) που διακινούνται στην ελληνική αγορά, είτε είναι παραγόμενα στην Ελλάδα, είτε είναι εισαγόμενα, είναι πλέον προδιαγραφών 2005 με θείο 50 ppm -8-

9 Η ανταπόκριση των ΕΛΠΕ στην 98/70 και στην 2003/17 Τα Ελληνικά Πετρέλαια : Από 1/1/2000 παράγουν και διαθέτουν στην αγορά βενζίνες και ντήζελ ευρωπαϊκών προδιαγραφών (2000), πριν τις σχετικές νομοθετικές καθυστερήσεις. Το Καλοκαίρι του 2003 προχώρησαν σε αναβάθμιση της μονάδας αποθείωσης ντήζελ του Διυλιστηρίου Ελευσίνας με αποτέλεσμα να παράγουν ήδη από το Φθινόπωρο 2003 πετρέλαιο κίνησης προδιαγραφών 2005 που διετέθη στην ελληνική και την κυπριακή αγορά από την ΕΚΟ-ΕΛΔΑ ως Kinitron Diesel 2005 (και στα λεωφορεία της ΕΘΕΛ). Μέσα στον Νοέμβριο ολοκληρώθηκε στο Διυλιστήριο Ασπροπύργου εκτεταμένο πρόγραμμα συντήρησης μονάδων που συνδυάσθηκε με αναβάθμιση τεσσάρων μονάδων με στόχο την δυνατότητα παραγωγής καυσίμων 2005 Τον Δεκέμβριο ολοκληρώθηκε στο Διυλιστήριο Θεσσαλονίκης η κατασκευή της νέας μονάδας αποθείωσης ULSADO Ως αποτέλεσμα από 1/1/2005 όλη η παραγωγή πετρελαίου κίνησης των ΕΛΠΕ είναι προδιαγραφών 2005 Από 1/1/2005 τα ΕΛΠΕ μπορούν να διαθέσουν σε όποιον επιθυμεί καύσιμα μηδενικού θείου. Μελετούν την υλοποίηση επένδυσης Μονάδας Hydrocracker για την πλήρη κάλυψη της μελλοντικής αγοράς σε καύσιμα μηδενικού θείου σε περίπτωση που επιτραπεί η πετρελαιοκίνηση -9-

10 Εξέλιξη ευρωπαϊκών Προδιαγραφών ντήζελ κίνησης Ιδιότητα από από από από Πολυαρωματικά (%κ.β.) Θείο (ppm) Πυκνότητα σε 15 0 C Αρ.Κετανίου (ελαχ) Θερμοκρασία απόσταξης 95% Λιπαντικότητα Οι εξελίξεις αυτές δίνουν την δυνατότητα ανάπτυξης και εφαρμογής νέων προηγμένων πετρελαιοκινητήρων και συστημάτων επεξεργασίας καυσαερίων για την επίτευξη χαμηλών εκπομπών -10-

11 Σημαντική μείωση εκπομπών Regulated emissions limits, % Gasoline HC+NOx LD Diesel HC+NOx LD Diesel PM HD Diesel PM HD Diesel NOx -11-

12 Έτι περαιτέρω δυνατότητες μείωσης εκπομπών με τα καύσιμα μηδενικού θείου PM, g/km Car A Car B D2 D3 D4 D5 D6 D7 D8 Fuel Code Ο συνδυασμός υπό ανάπτυξη νέων τεχνολογιών πετρελαιοκινητήρων με τα καύσιμα χαμηλού και μηδενικού θείου οδηγεί σε πολύ σημαντικές μειώσεις εκπομπών, κάτι που θα αντικατοπτρίζεται στα νέα όρια εκπομπών των Euro 5 και

13 Μειώσεις ρύπων στα βαρέα οχήματα -13-

14 Μειώσεις ρύπων στα επιβατηγά πετρελαιοκίνητα -14-

15 Η ποιότητα στον καταναλωτή κρίσιμη Με τις νέες τεχνολογίες η ποιότητα του καυσίμου έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στις εκπομπές Η επιμόλυνση με πετρέλαιο θέρμανσης έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στο τελικό προϊόν : 1% θέρμανσης έδινε προϊόν με 5% απόκλιση στην προδιαγραφή θείου. 1% θέρμανσης θα δίνει προϊόν με 39% απόκλιση στην προδιαγραφή θείου. Απαραίτητη η προσαρμογή των κυκλωμάτων διακίνησης των εταιριών εμπορίας Η νοθεία θα αποτελέσει πολύ μεγάλη απειλή για τις εκπομπές. Θα πρέπει να αποτελέσει θέμα πρώτης προτεραιότητας για την πολιτεία -15-

16 Σύνοψη συμπερασμάτων Οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές ντήζελ εξελίσσονται παράλληλα με την εξέλιξη της τεχνολογίας των πετρελαιοκινητήρων με στόχο την συνεχή μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων. Οι ελληνικές προδιαγραφές από το 2000 είναι ίδιες με τις ευρωπαϊκές Τα Ελληνικά Πετρέλαια παράγουν ήδη από το 2003 πετρέλαιο κίνησης προδιαγραφών 2005 Από 1/1/2005 όλη τους η παραγωγή πετρελαίου κίνησης είναι προδιαγραφών 2005 Είναι έτοιμα να διαθέσουν σε όποιον επιθυμεί καύσιμα μηδενικού θείου Οι δύο αυτές ποιότητες επιτρέπουν την κυκλοφορία πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων νέας τεχνολογίας αλλά και συμβάλλουν στην μείωση εκπεμπόμενων ρύπων από τα παλαιά. Η καταπολέμηση της νοθείας κρίσιμος παράγοντας για την επίτευξη μειωμένων εκπομπών. -16-