Γεωργικός Πειραματισμός 1o Εργαστήριο «Διαδικασία της Τυχαιοποίησης»

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γεωργικός Πειραματισμός 1o Εργαστήριο «Διαδικασία της Τυχαιοποίησης»"

Σπύρο Μαγγίνας
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Γεωργικός Πειραματισμός o Εργαστήριο «Διαδικασία της Τυχαιοποίησης» Επαναληπτικοί Ορισμοί: Πείραμα: Μία σχεδιασμένη έρευνα που γίνεται είτε για να εξαχθούν νέα συμπεράσματα είτε για να ελεχθούν παλαιότερα. Σκοπός πειράματος: Από ένα δείγμα εξάγονται συμπεράσματα για ολόκληρο τον πληθυσμό. Επιτυγχάνεται με τη σύγκριση διαφόρων επεμβάσεων ή μεταχειρίσεων οι οποίες εφαρμόζονται στις πειραματικές μονάδες. Για παράδειγμα πειραματικές επεμβάσεις όπως ποικιλίες, λιπάσματα, εντομοκτόνα, εφαρμόζονται σε πειραματικές μονάδες όπως, ένα ή περισσότερα φυτά, ζώα, η πειραματικό τεμάχιο. Γεωργικός πειραματισμός: όλες οι διαδικασίες που ακολουθούνται για την σχεδίαση, εκτέλεση, ανάλυση και ερμηνεία των γεωργικών πειραμάτων ώστε να μπορέσουν να αξιολογηθούν οι πειραματικές επεμβάσεις σε ζώα και φυτά. Αρχές Γεωργικού Πειραματισμού: Τυχαιοποίηση, Επανάληψη, Τοπικός Ελεγχος. Τυχαιοποίηση: Εξασφαλίζει το γεγονός κάθε πειραματική μονάδα να έχει την ίδια πιθανότητα να δεχθεί την κάθε επέμβαση. Πίνακες Τυχαίων Αριθμών: Χρησιμοποιούνται στη διαδικασία τυχαιοποίησης. Περιέχουν τα ψηφία 0 μέχρι 9 καθένα από τα οποία εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα, π.χ το δεν ακολουθεί πιο συχνά το απ ότι το 8. Έτσι η αλληλουχία των ψηφίων ακολουθεί τους μαθηματικούς νόμους των πιθανοτήτων και κάθε ψηφίο έχει την ίδια πιθανότητα να εμφανιστεί. Ο Πίνακας Τυχαίων Αριθμών των F. Jamew Rohlf and R.R. Sokal 969, που θα χρησιμοποιηθεί περιέχεται στο βιβλίο Statistical Tables, όπως και στο βιβλίο, Πίνακες Γεωργικού Πειραματισμού, Π.Ι. Καλτσίκης 990, σελ 6. Ο Πίνακας αποτελείται από δέκα χιλιάδες τυχαίους αριθμούς. Σχέδια τυχαίας δειγματοληψίας: Μέθοδοι επιλογής τυχαίων δειγμάτων. Τυχαίο Δείγμα: Αντιπροσωπευτικό-τυχαίο κομμάτι του πληθυσμού το οποίο θα μετρηθεί ώστε να βγούν συμπεράσματα για όλο το πληθυσμό. Αυτό γίνεται γιατί στις περισσότερες αν όχι όλες τις περιπτώσεις είναι αδύνατο και λόγω υψηλού κόστους, να μετρηθούν όλα τα άτομα του πληθυσμού. Πειραματικός Αγρός: το οριοθετημένο μέρος-χωράφι που θα εκτελεστεί το πείραμα. Πειραματικό Τεμάχιο: το τμήμα του πειραματικού αγρού που δέχεται μία πειραματική επέμβαση.

2 Παράδειγμα : Σε ένα πείραμα που εφαρμόστηκε το Εντελώς Τυχαιοποιημένο Σχέδιο μετράμε την απόδοση τεσσάρων ποικιλιών σιταριού ( επεμβάσεις) με πέντε επαναλήψεις. Πειραματικός αγρός: κόκκινη γραμμοχάραξη Διάσταση Πειραματικού αγρού: 0 μέτρα*8 μέτρα Πειραματικό τεμάχιο: μωβ γραμμοχάραξη, σύνολο 0 Διάσταση πειραματικού τεμαχίου: μέτρα * μέτρα Επεμβάσεις= τέσσερις ποικιλίες σιταριού,,,,. Επαναλήψεις= η κάθε ποικιλία πρέπει να τοποθετηθεί πέντε φορές μέσα στα πειραματικά τεμάχια του αγρού. Χωρίζουμε το χωράφι σε 0 τεμάχια όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Σχεδιάγραμμα : 0 μέτρα μέτρα μέτρα μέτρα Με βάση τις αρχές του πειραματισμού πρέπει να τοποθετήσουμε τις ποικιλίες στα πειραματικά τεμάχια με βάση τις αρχές και τους κανόνες της τυχαιοποίησης. Μία μέθοδος είναι με τη χρήση των Πινάκων Τυχαίων Αριθμών. Διαδικασία:. Αριθμούμε τα πειραματικά τεμάχια με σειρά από το -0.. Πηγαίνουμε στον Πίνακα Τυχαίων αριθμών και τυχαία (αυθαίρετα) ξεκινάμε πχ. από τη στήλη της γραμμής 8. Βρίσκουμε τον πενταψήφιο αριθμό Με αφετηρία αυτόν τον πενταψήφιο αριθμό, αντιγράφουμε τους επόμενους προς τα κάτω 9 αριθμούς και τους τοποθετούμε με σειρά στα πειραματικά τεμάχια. (Σχεδιάγραμμα ). Στη συνέχεια κατασκευάζουμε ένα πίνακα (πίνακας ) όπου: στην η στήλη γράφουμε τους τυχαίους αριθμούς με σειρά, έτσι όπως προέκυψαν από τον Πίνακα Τυχαίων Αριθμών. Στην η στήλη τοποθετούμε τους τυχαίους αριθμούς κατ αύξουσα σειρά. Στην στήλη φαίνεται η κατάταξή τους.

3 Στην η στήλη αποφασίζουμε ότι, οι 5 πρώτοι πενταψήφιοι στην κατάταξη θα δεχθούν την επέμβαση, οι επόμενοι 5 την επέμβαση, οι επόμενοι 5 την επέμβαση και οι 5 τελευταίοι την Ε5 επέμβαση. 5. Για την τυχαιοποίηση αντιστοιχούμε τη στήλη με την στήλη. Δηλαδή τους τυχαίους αριθμούς κατ αύξουσα σειρά με τις επεμβάσεις. Έτσι για παράδειγμα στον τυχαίο αριθμό 079 αντιστοιχεί η επέμβαση και στον 779 η. 6. Πηγαίνοντας πάλι στο σχεδιάγραμμα του πειραματικού αγρού, κάτω από κάθε τυχαίο αριθμό θα τοποθετήσουμε την αντίστοιχη επέμβαση. 7. Έτσι μετά και την αντιστοίχηση, ο πειραματικός αγρός θα έχει την μορφή του σχεδιαγράμματος. Πίνακας : ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ οι τυχαίοι σειρά τυχαίοι αριθμοί κατ αριθμοί αύξουσα κατάταξη επέμβαση ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E ος E Σχεδιάγραμμα :

4 Παράδειγμα : Σε ένα πείραμα που εφαρμόστηκε το σχέδιο των Τυχαιοποιημένων Πλήρων Ομάδων, μετράμε την απόδοση πέντε ποικιλιών σιταριού (5 επεμβάσεις) με τρεις επαναλήψεις. Παρατηρήθηκε ανομοιογένεια του χωραφιού προς μία κατεύθυνση που είχε να κάνει με την κλίση που παρουσίαζε το χωράφι προς το νότο. Αυτό αποτελούσε μία πηγή παραλλακτικότητας-κλίση του χωραφιού. Έτσι αποφασίστηκε να χωριστεί ο αγρός σε τρεις ομάδες, όσες δηλαδή και οι επαναλήψεις, προκειμένου κάθε μία από τις πέντε επεμβάσεις να μετέχει σε κάθε ομάδα που έχει διαφορετική κλίση, και άρα τα δείγματα να είναι αντιπροσωπευτικά. Θα γίνει όμως η τυχαία κατανομή των 5 επεμβάσεων σε κάθε ομάδα από μία φορά? Επεμβάσεις= πέντε ποικιλίες σιταριού,,,,, Ε5 Ομάδες= τρεις όσες και οι επαναλήψεις, Ο, Ο, Ο, πράσινη γραμμοχάραξη. Πειραματικός αγρός: κόκκινη γραμμοχάραξη Πειραματικό τεμάχιο: μωβ γραμμοχάραξη, σύνολο. Τεμάχιο 5 Κλίση αγρού Επανάληψη = Ομάδα Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ5/Ο Επανάληψη= Ομάδα Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ5/Ο Επανάληψη= Ομάδα Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ/Ο Τ5/Ο5 Μεθοδολογία:. Σε κάθε ομάδα αριθμούμε τα πειραματικά τεμάχια/ Τ,Τ,Τ,Τ,Τ5. Αριθμούμε τις επεμβάσεις από το έως το 5./,,,, Ε5. Πηγαίνουμε στο Πίνακα τυχαίων αριθμών και τυχαία ορίζουμε ένα αριθμό πχ. 97 (στήλη 5, σειρά 55). Προσέχουμε και κρατάμε μόνο το τελευταίο ψηφίο από το πενταψήφιο νούμερο δηλαδή το. Προχωρώντας προς τα κάτω βρίσκουμε τους πενταψήφιους 995, κρατάμε το 5. Επόμενος πενταψήφιος αριθμός προς τα κάτω, το 70080, (-5*=70075, βρίσκουμε πάλι το 5 και τον απορρίπτουμε), προχωράμε στον επόμενο, 089, κρατάμε το ψηφίο, επόμενος 85, (δεν λαμβάνετε υπόψη γιατί έχει ήδη βρεθεί), επόμενος αριθμός 78, το ίδιο, επόμενος 6870, (-5=6865, απορρίπτεται έχει βρεθεί), το ίδιο για τους 9650, 685, 89, 900. Επόμενος πενταψήφιος αιθμός το 0756 (-5=), κρατάμε το ψηφίο. Η διαδικασία σταματά, αφού το τελευταίο ψηφίο θα είναι το αναγκαστικά. Αφαιρούμε πάντα αριθμό ίσο με τον αριθμό των επεμβάσεων.

5 Έτσι οι επεμβάσεις τοποθετούνται ως εξής: Τεμάχιο 5 Ομάδα Ε5 Ομάδα Ομάδα Με τον ίδιο τρόπο θα επαναληφθεί η διαδικασία προκειμένου να τοποθετηθούν με τυχαίο τρόπο οι επεμβάσεις και στις δύο άλλες ομάδες, Ομάδα, Ομάδα. Βιβλιογραφία:. Statistical Tables, F. James Rohlf and R.R Sokal, 969, 5p.. Πίνακες Γεωργικού Πειραματισμού, Π.Ι. Καλτσίκης 990, σελ 6.. Εισαγωγή στις Πιθανότητες και τη Στατιστική, Γ. Παπαδόπουλος, 05.. Απλά Πειραματικά Σχέδια, Π.Ι. Καλτσίκης, 997. Γκούφα Μαρίa MSc, ΕΔΙΠ, Εργαστήριο Βελτίωσης Φυτών και Γεωργικού Πειραματισμού, Γ.Π.Α. 5

6 Ονοματεπώνυμο: Αριθμός Μητρώου: Ημερομηνία: Άσκηση : Μία εταιρεία λιπασμάτων ενδιαφέρεται να μελετήσει την επίδραση τριών συνδυασμών λιπασμάτων στην απόδοση του σιταριού. Τα λιπάσματα που θα μελετηθούν είναι: Λίπασμα (Κ Ο+P O 5 ), Λίπασμα (K O), Λίπασμα (N+P O 5 ). Το πείραμα έχει συνολικά τρεις επεμβάσεις (Λ, λ, λ) και πρέπει να εκτελεστεί με τέσσερις επαναλήψεις για κάθε επέμβαση. Το πείραμα σχεδιάστηκε με το Εντελώς Τυχαιοποιημένο Σχέδιο. Συμπεραίνουμε ότι ο πειραματικός αγρός θα αποτελείται από πειραματικά τεμάχια και θα έχει τη μορφή του σχεδιαγράμματος.. Ορίστε τα πειραματικά τεμάχια.. Εφαρμόστε την τυχαιοποίηση των επεμβάσεων ( συνδυασμοί λιπάσματος, Λ,Λ,Λ επί επαναλήψεις) με τη χρήση των Πινάκων Τυχαίων Αριθμών. Γραμμοσκίαση: Πειραματικός Αγρός Σχεδιάγραμμα 6

7 Άσκηση : Αν το προηγούμενο πείραμα σχεδιαστεί με το Σχέδιο των Τυχαιοποιημένων Πλήρων ομάδων, θα έχει τη μορφή του σχεδιαγράμματος.. Τοποθετήστε τις τρεις επεμβάσεις στον πειραματικό αγρό με τυχαίο τρόπο και τη χρήση των Πινάκων Τυχαίων Αριθμών, με τρόπο ώστε κάθε επέμβαση να μετέχει μία φορά σε κάθε ομάδα. Γραμμοσκίαση: Πειραματικός Αγρός Σχεδιάγραμμα Ομάδα =Επανάληψη Ομάδα =Επανάληψη Ομάδα =Επανάληψη Ομάδα =Επανάληψη 7

Σχετικά έγγραφα

ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ 1ο Εργαστήριο «ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΑΓΡΟΥ»

ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ 1ο Εργαστήριο «ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΑΓΡΟΥ» Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΥ Ηλιοφάνεια Γονιμότητα εδάφους Γενετικό υλικό Απόδοση ποικιλίας Εντομολογικές και φυτοπαθολογικές