Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής μετά από μεταμόσχευση ήπατος και επεμβάσεις για όγκους γαστρεντερικού συστήματος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής μετά από μεταμόσχευση ήπατος και επεμβάσεις για όγκους γαστρεντερικού συστήματος"

Transcript

1 Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN REVIEW Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής μετά από μεταμόσχευση ήπατος και επεμβάσεις για όγκους γαστρεντερικού συστήματος Η ορθοτοπική μεταμόσχευση ήπατος (ΟΜΗ) αποτελεί τη θεραπεία εκλογής για πολλούς ασθενείς με τελικού σταδίου ηπατική ανεπάρκεια. Επίσης, μεγάλος αριθμός ασθενών που διαγιγνώσκονται με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή νεοπλάσματα του γαστρεντερικού συστήματος υποβάλλονται σε μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις, με την επιβίωσή τους να σχετίζεται με διάφορους παράγοντες, όπως η θέση εντόπισης του όγκου, το μέγεθός του, η διάγνωσή του σε πρώιμο στάδιο, η ύπαρξη υποκείμενων νοσημάτων, η προεγχειρητική κατάσταση, η εμφάνιση επιπλοκών μετά από τη χειρουργική επέμβαση κ.ά. Τόσο στην ΟΜΗ όσο και στις άλλες επεμβάσεις, η υγεία κάθε ασθενούς δεν συνίσταται μόνο στη νόσο και τη θεραπεία αυτής, αλλά και στις συνακόλουθες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του. Συνεπώς, εύκολα καθίσταται αντιληπτό ότι αποτελεί πλέον ουσιαστική ανάγκη για τη μελέτη των ασθενών αυτών να συνυπολογίζεται η επίπτωση και η επίδραση των ενεργειών που πραγματοποιούνται για την ίαση των διαφόρων νοσημάτων στην ποιότητα ζωής των ασθενών.... Χ. Καρούνη, 1 Δ. Μαντάς, 2 Ε. Αντωνίου, 2 Γ. Κουράκλης 2 1 Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, 2 Β Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιατρική Σχολή, Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό», Αθήνα Quality of life after liver transplantation or surgery for cancers of digestive system Λέξεις ευρετηρίου Abstract at the end of the article Γαστρεντερικό σύστημα Ορθοτοπική μεταμόσχευση ήπατος Ποιότητα ζωής Χειρουργικές επεμβάσεις Υποβλήθηκε Εγκρίθηκε ΟΡΘΟΤΟΠΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΗΠΑΤΟΣ Τα ποσοστά επιβίωσης μετά από ορθοτοπική μεταμόσχευση ήπατος (ΟΜΗ) αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, γεγονός που καταδεικνύει τη σημαντική βελτίωση των χειρουργικών τεχνικών και της κλινικής παρακολούθησης των ασθενών αυτών. 1,2 Tα ποσοστά επιβίωσης αποτελούσαν παραδοσιακά και ένα μέτρο επιτυχίας των μεταμοσχεύσεων ήπατος. Τα τελευταία 15 χρόνια, η επιβίωση μετά από ΟΜΗ έχει βελτιωθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να διευρυνθεί το φάσμα των ενδείξεων για υποβολή των ασθενών στη μεταμόσχευση και να μεγαλώσει ο κατάλογος αναμονής των ασθενών. 3 Τα περισσότερα κέντρα αναφέρουν ότι το ποσοστό επιβίωσης των ενηλίκων ασθενών τον 1ο χρόνο μετά τη μεταμόσχευση ήπατος κυμαίνεται από 80 90%, 4,5 ενώ τον 9ο χρόνο φθάνει το 55 60%. 6,7 2. ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σε ασθενείς με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή νεοπλάσματα γαστρεντερικού συστήματος η επιβίωσή τους σχετίζεται με διάφορους παράγοντες, κυρίως με τη θέση εντόπισης του όγκου και το μέγεθός του, τη διάγνωσή του σε πρώιμο στάδιο, την ύπαρξη υποκείμενων νοσημάτων, την προεγχειρητική κατάσταση, την εμφάνιση επιπλοκών μετά τη χειρουργική επέμβαση κ.ά. Το ποσοστό της πενταετούς επιβίωσης των ασθενών μετά από χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του στομάχου κυμαίνεται από 10 30%. 8,9 Όσον αφορά στον καρκίνο πλακώδους επιθηλίου του οισοφάγου, η τριετής επιβίωση μετά από χειρουργική αφαίρεση υπολογίζεται στο 26 27%, ενώ για αδενοκαρκίνωμα οισοφάγου ανέρχεται στο 39%. 10 Η πενταετής επιβίωση ασθενών που υποβλήθηκαν σε χειρουργική αφαίρεση καρκίνου του παγκρέατος κυμαίνεται από 20 25%, ενώ για τον καρκίνο του παχέος εντέρου έχει αναφερθεί ποσοστό πενταετούς επιβίωσης για ολική εκτομή του όγκου 82%. 14 Τέλος, τα ποσοστά επιβίωσης για τη χειρουργική αντιμετώπιση ασθενών με ηπατοκυτταρικό καρκίνο, ένα χρόνο μετά από την επέμβαση υπολογίζονται στο 80 90%, για τα 3 χρόνια στο 70% και για τα 5 χρόνια στο 50%. 15,16

2 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Η υγεία κάθε ασθενούς δεν συνίσταται μόνο στη νόσο και τη θεραπεία αυτής, αλλά και τις συνακόλουθες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η υγεία ορίζεται ως μια κατάσταση πλήρους σωματικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλά ως απουσία νόσου. 17 Με βάση τα παραπάνω, όταν ερευνάται κάθε ασθένεια και ο τρόπος θεραπείας, θα ήταν φρόνιμο να συνυπολογίζεται η επίπτωση και η επίδραση των ενεργειών που πραγματοποιούνται για την ίαση αυτής, στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Από τη δεκαετία του 1980, η έννοια της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής έχει εξελιχθεί, ώστε να συμπεριλάβει εκείνες τις πτυχές της συνολικής ποιότητας ζωής που αποδεδειγμένα επηρεάζουν τη σωματική, αλλά και την πνευματική υγεία Η ποιότητα ζωής των ασθενών που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση ήπατος είναι παρόμοια με εκείνη των ασθενών που δεν έχουν υποβληθεί στην εν λόγω επέμβαση, σε αντίστοιχη ηλικία. Αυτή επίσης, όπως και το μακρόχρονο της επιβίωσης, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προεγχειρητική κατάσταση του ασθενούς. 21 Αντίθετα, η ποιότητα ζωής των ογκολογικών ασθενών σχετίζεται κυρίως με τη θέση εντόπισης του πρωτοπαθούς όγκου, την ανάγκη συμπληρωματικής χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας και τη βιολογία του εκάστοτε νεοπλάσματος. Ο προσδιορισμός της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής των ασθενών που υποβάλλονται σε διάφορες θεραπείες ή σε μείζονες επεμβάσεις καθίσταται πλέον αναγκαίος, όπως προκύπτει από διάφορες μελέτες. Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί ότι πολλοί ασθενείς ενδιαφέρονται περισσότερο για την ποιότητα της ζωής τους παρά για τη μακροβιότητα. 22,23 Κατ επέκταση, οποιαδήποτε παρέμβαση επιχειρείται αποκλειστικά με γνώμονα την επιμήκυνση της ζωής ή την επιβίωση δεν χαρακτηρίζει απόλυτα την έκβαση της υγείας που ενδιαφέρει τους ασθενείς. 24 Βλέποντας το ζήτημα της ποιότητας ζωής από μια πιο πρακτική σκοπιά, η κατανόηση της ποιότητας ζωής των ασθενών μετά από μείζονες ογκολογικές επεμβάσεις ή μια μεταμόσχευση ήπατος βοηθά τους επαγγελματίες υγείας να ενημερώσουν όσο καλύτερα γίνεται τους ασθενείς σχετικά με την επέμβαση. Έτσι, οι ασθενείς έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα, γεγονός που όχι μόνο διευκολύνει το δίλημμά τους να προχωρήσουν ή όχι με την επέμβαση, αλλά και τους βοηθά στην προετοιμασία για τη μετεγχειρητική περίοδο, όπου η συμμετοχή τους σε θεραπευτικά προγράμματα, τα οποία επικεντρώνονται στους τομείς της ζωής τους που επηρεάζονται περισσότερο, μπορεί να κριθεί αναγκαία Ποιότητα ζωής μετά από μεταμόσχευση ήπατος Οι Bravata et al 25 σε ανασκοπική μελέτη χρησιμοποίησαν δημοσιευμένη βιβλιογραφία που αφορούσε στη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής μετά από μεταμόσχευση ήπατος. Σε ένα σύνολο ασθενών με αρνητικά επηρεασμένη ποιότητα ζωής πριν από τη μεταμόσχευση, διαπίστωσαν βελτίωση μετά την επέμβαση. Οι πιο σημαντικές βελτιώσεις αφορούσαν στη σωματική υγεία, στη σεξουαλική λειτουργία, στην καθημερινή δραστηριότητα και γενικότερα στην ποιότητα ζωής. Ακόμη και μικρή πρόοδος στην ικανότητα του ασθενούς να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες μπορεί να οδηγήσει στην αντίληψη της βελτίωσης της γενικής ποιότητας ζωής, έστω και αν δεν έχει αποκατασταθεί η υγεία στην προ-νοσηρή κατάσταση. 26 Μικρότερη πρόοδος σημειώθηκε στους τομείς της ψυχολογικής και της κοινωνικής λειτουργικότητας. Σε άλλη έρευνα φαίνεται ότι τα αποτελέσματα έχουν βελτιωθεί σημαντικά μετά από τη μεταμόσχευση ήπατος σε κάθε τομέα υγείας, ο οποίος έχει μετρηθεί είτε με γενικά είτε με εξειδικευμένα για την ασθένεια εργαλεία. Τα στοιχεία του ερωτηματολογίου SF-36 που χρησιμοποιήθηκε και αφορούσαν στην πνευματική υγεία επέστρεψαν στα φυσιολογικά επίπεδα, ενώ επέμεινε μια υπολειμματική δυσλειτουργία στη σωματική υγεία και σε συγκεκριμένες πτυχές της νόσου. 27 Στην ίδια έρευνα βρέθηκε και μια συσχέτιση μεταξύ του χρόνου που πραγματοποιήθηκε η αξιολόγηση (μια ομάδα εκτιμήθηκε μεταξύ 2 4 μηνών μετά την επέμβαση και μια άλλη ομάδα αξιολογήθηκε σε χρονικό διάστημα >5 μηνών μετά από τη μεταμόσχευση ήπατος) και του τομέα του άγχους. Καθώς παρερχόταν περισσότερος χρόνος μετά τη μεταμόσχευση, τα αποτελέσματα για τον τομέα του άγχους αυξάνονταν, υποδεικνύοντας μια μείωση στη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής στον τομέα του άγχους. Σε μελέτη κατά την οποία αξιολογήθηκε η σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής πριν και ένα χρόνο μετά τη μεταμόσχευση ήπατος σε 67 ενήλικες ασθενείς, σ ό,τι αφορά στη σωματική υγεία διαπιστώθηκε σημαντική βελτίωση σε συμπτώματα που τουλάχιστον στο 70% των ασθενών προκαλούσαν δυσφορία, όπως η κόπωση, η μυϊκή αδυναμία, το άλγος στη ράχη και η κοιλιακή διόγκωση. Η μεγαλύτερη βελτίωση σημειώθηκε στα συμπτώματα που σχετίζονται άμεσα με την ηπατική νόσο, όπως είναι ο ίκτερος και τα σκουρόχρωμα ούρα. Παρ όλη τη βελτίωση της σωματικής υγείας, εξακολούθησε να βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα του γενικού πληθυσμού. 2 Στο ίδιο συμπέρασμα σχετικά με την καλύτερη σωματική δραστηριότητα του γενικού πληθυσμού καταλήγουν και οι Bryan et al, 28 οι Hellgren et al 29 και οι Hunt et al. 30 Η ψυχολογική κατάσταση των ασθενών επίσης παρουσίασε βελτίωση για τα συμπτώματα της νευρικότητας και της

3 280 Χ. ΚΑΡΟΥΝΗ και συν εναλλαγής της διάθεσης, όχι όμως για την αϋπνία. Μολονότι το 60% των ασθενών δήλωναν δυστυχισμένοι πριν από τη μεταμόσχευση, ποσοστό <10% των ασθενών δήλωσαν δυστυχισμένοι μετά την επέμβαση. Σε γενικές γραμμές, η ψυχολογική κατάσταση των ασθενών έφθασε στα επίπεδα του γενικού πληθυσμού. 2 Οι O Carrol et al 31 αναφέρουν επίσης βελτίωση της ψυχολογικής κατάστασης των ασθενών ένα χρόνο μετά την ΟΜΗ και, επεκτείνοντας χρονικά την παρακολούθηση των ασθενών, σημειώνουν ότι και 3 χρόνια μετά την ΟΜΗ η ψυχολογική κατάσταση των ασθενών παραμένει βελτιωμένη. Οι ασθενείς παρουσίασαν καλύτερη προσωπική και κοινωνική λειτουργικότητα μετά τη μεταμόσχευση, σε χαμηλότερο όμως επίπεδο από αυτό του γενικού πληθυσμού. Τέλος, από την έρευνα προέκυψε σημαντική βελτίωση στη γενική αντίληψη της υγείας των ασθενών σε επίπεδα παρόμοια με αυτά του γενικού πληθυσμού. 2 Κλείνοντας με τον τομέα των μεταμοσχεύσεων ήπατος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι, ενώ οι άνδρες παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης στα 5 και στα 10 χρόνια μετά την ΟΜΗ σε σύγκριση με τις γυναίκες, εμφανίζουν καλύτερη ποιότητα ζωής απ ό,τι οι γυναίκες. 32 Από έρευνες προκύπτει ότι οι γυναίκες αναφέρουν μεγαλύτερη νοσηρότητα λόγω των διαφορών ως προς τη συμπεριφορά σε σχέση με τη νόσο, και όχι λόγω ουσιαστικών διαφορών στην ασθένεια αυτή καθ εαυτή. 33,34 Ωστόσο, η υπόθεση αυτή έχει καταρριφθεί από μελέτες που υποστηρίζουν ότι οι διαφορές στη νοσηρότητα οφείλονται σε πραγματικά στοιχεία διαφοροποίησης όσον αφορά στην υγεία 32,35,36 και είναι απόρροια κοινωνικών και ψυχολογικών παραγόντων. 37, Ποιότητα ζωής μετά από μείζονες επεμβάσεις γαστρεντερικού συστήματος Λίγες μελέτες έχουν αξιολογήσει τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής των ασθενών μετά από παγκρεατοδωδεκαδακτυλική εκτομή για κακοήθη νεοπλάσματα. Σε έρευνα που συνέκρινε την ποιότητα ζωής 192 ασθενών μετά από παγκρεατοδωδεκαδακτυλική εκτομή, 37 ασθενών μετά από χολοκυστεκτομή και 31 υγιών ατόμων φάνηκε ότι η ποιότητα ζωής και των τριών κατηγοριών δεν παρουσίασε μεγάλες διαφορές, 39 αποτέλεσμα με το οποίο συμφωνούν σε έρευνά τους και οι McLeod et al. 40 Οι ασθενείς που υποβλήθηκαν στην επέμβαση λόγω παγκρεατικού αδενοκαρκινώματος ανέφεραν σημαντικά χαμηλότερη βαθμολογία στους τομείς της σωματικής και της ψυχολογικής υγείας, ενώ κοινά προβλήματα μετά την επέμβαση ήταν απώλεια βάρους, κοιλιακό άλγος, κόπωση, στεατόρροια και διαβήτης. 39 Σε δύο μελέτες, κατά τις οποίες αξιολογήθηκε η γαστρική κένωση και η λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος μετά από παγκρεατοδωδεκαδακτυλική εκτομή, πολλοί ασθενείς παρουσίασαν ήπια συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα, 41,42 ενώ όταν χρησιμοποιήθηκε η κάρτα αξιολόγησης πόνου Memorial Sloan-Kettering σε 23 ασθενείς που υποβλήθηκαν στην ίδια επέμβαση, προέκυψε η παρουσία μικρού ελλείμματος στη συνολική λειτουργία των ασθενών. 43 Στην αξιολόγηση της ποιότητας ζωής 45 ασθενών μετά από παγκρεατοδωδεκαδακτυλική εκτομή εφαρμόστηκε το ερωτηματολόγιο SF-36, ενώ ελήφθησαν υπ όψη διατροφικοί παράγοντες και η εξωκρινής λειτουργία του παγκρέατος. Στους 21 ασθενείς διατηρήθηκε ο πυλωρός και στους 24 πραγματοποιήθηκε εκτομή, ενώ και οι δύο ομάδες ήταν όμοιες ηλικιακά. Παρά το γεγονός ότι οι διαφορές ήταν σημαντικές, σε μόνο 3 από τους 8 τομείς της ποιότητας ζωής τα αποτελέσματα φάνηκαν να ευνοούν τη διατήρηση του πυλωρού. 44 Τέλος, σε μελέτη κατά την οποία χρησιμοποιήθηκε το σύστημα απόδοσης μέσω αυτοαναφοράς Karnofsky ως δείκτης ποιότητας ζωής, οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εκτομή για εντοπισμένο καρκίνο του παγκρέατος είχαν βελτιωμένη ποιότητα ζωής και επιβίωση σε σχέση με εκείνους που δεν υποβλήθηκαν σε επέμβαση. 45 Η κατάλληλη διαχείριση των ασθενών με καρκίνο του οισοφάγου παραμένει αμφιλεγόμενη, καθώς οι ασθενείς συχνά είναι ηλικιωμένοι, ενώ συνήθως αντιμετωπίζουν και κάποια σημαντική συνυπάρχουσα νόσο. Μέχρι την έναρξη εμφάνισης των συμπτωμάτων της νόσου η κατάσταση έχει προχωρήσει τοπικά, ενώ οι προτεινόμενες θεραπείες, όπως η ριζική χειρουργική επέμβαση ή η εφαρμογή χημειοθεραπείας, σχετίζονται με υψηλό ποσοστό επιπλοκών και επακόλουθη θνησιμότητα. 46 Η αξιολόγηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και στους εν λόγω ασθενείς. Οι Blazeby et al 46 χώρισαν τους ασθενείς σε τρεις υποομάδες, προκειμένου να καταγράψουν την ποιότητα ζωής τους: Στην ομάδα 1 όπου οι ασθενείς επιβίωσαν για διάστημα >2 χρόνια, στην ομάδα 2 όπου οι ασθενείς κατέληξαν μέσα σε χρονικό διάστημα 2 ετών και στην ομάδα 3 όπου στους ασθενείς εφαρμόστηκε παρηγορητική θεραπεία. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι ασθενείς της ομάδας 1 ανέκτησαν την ποιότητα ζωής τους μέσα σε χρονικό διάστημα 6 9 μηνών, ενώ οι ασθενείς της ομάδας 2 παρουσίασαν μια μη αναστρέψιμη πτώση της ποιότητας ζωής τους. Οι ασθενείς της ομάδας 3 είχαν χειρότερη ποιότητα ζωής από εκείνους που επιλέχθηκαν για χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, μετά από τη θεραπεία τους παρουσίασαν όμοια ποιότητα ζωής με εκείνους που απεβίωσαν μέσα σε 2 χρόνια, με σταδιακή επιδείνωση των περισσότερων πτυχών της ποιότητας ζωής τους έως το θάνατό τους. Στους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση παρατηρήθηκε βελτίωση της δυσφαγίας, η οποία και παρέμεινε μέχρι το θάνατο των ασθενών ή το τέλος της έρευνας.

4 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ 281 Κατά την εφαρμογή του ερωτηματολογίου SF-36 για την αξιολόγηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής μετά από οισοφαγεκτομή, σημαντικές διαφορές διαπιστώθηκαν όσον αφορά στα συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα, με τη συχνότητα εμφάνισης του αισθήματος καύσου να παρουσιάζει μείωση. 47 Επί πλέον, προέκυψε η ανάγκη για ελάττωση της ταχύτητας κατανάλωσης φαγητού. Το 79% των ασθενών περιέγραψαν τη ρουτίνα κατανάλωσης φαγητού ως φυσιολογική ή ως μη σημαντικά επηρεασμένη. Οι Lagergren et al, 48 σε έρευνά τους, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρατηρούμενη μετεγχειρητική αύξηση των συμπτωμάτων και η επιδεινούμενη λειτουργικότητα των ασθενών βελτιώθηκαν ως επί το πλείστον σε χρονικό διάστημα 6 12 μηνών μετά την επέμβαση. Παρ όλα αυτά, η βαθμολογία για τη σωματική λειτουργία, τη δύσπνοια, την παλινδρόμηση και τη διάρροια ήταν σημαντικά χειρότερη 3 χρόνια μετά. Αντίθετα, η συναισθηματική κατάσταση των ασθενών ήταν σημαντικά καλύτερη 3 χρόνια μετά από την επέμβαση. Από την έρευνα αυτή προκύπτει ότι οι ασθενείς που επιβιώνουν 3 χρόνια μετά την οισοφαγεκτομή απολαμβάνουν μια γενικά καλή ποιότητα ζωής. Και άλλες έρευνες αναφέρουν ότι οι ασθενείς που επιβιώνουν 2 5 χρόνια μετά από την επέμβαση έχουν παρόμοια ποιότητα ζωής με αυτή του γενικού πληθυσμού και ότι εμμένουν συμπτώματα, όπως δύσπνοια και παλινδρόμηση. 47,49,50 Όταν παρακολουθήθηκε η σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ασθενών 6 μήνες, 3 χρόνια και 5 χρόνια μετά από τη χειρουργική εκτομή καρκίνου του οισοφάγου, η πλειοψηφία των ασθενών ανέφερε σταθερή ή βελτιωμένη ποιότητα ζωής με την πάροδο του χρόνου. Πέντε χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση, το 86% των ασθενών είχε σταθερή ή βελτιωμένη σωματική λειτουργία, ενώ η βαθμολογία γι αυτόν τον τομέα ήταν όμοια με εκείνη του γενικού πληθυσμού. Όσον αφορά στα συμπτώματα, η δυσκολία στην κατάποση για παράδειγμα ήταν σταθερή ή βελτιώθηκε στο 84% των ασθενών, με τη βαθμολογία να είναι όμοια με αυτή του γενικού πληθυσμού. Εκείνοι οι ασθενείς που επιδεινώθηκαν με την πάροδο του χρόνου ανέφεραν στατιστικά σημαντικές διαφορές για όλες τις λειτουργίες και τα συμπτώματα, ενώ οι ασθενείς που παρουσίασαν σταθερότητα ή βελτίωση ανέφεραν παρόμοια ποιότητα ζωής με αυτή του γενικού πληθυσμού. 51 Καθώς τα ποσοστά επιβίωσης για καρκίνο του παχέος εντέρου βελτιώνονται, ένα ποσοστό ασθενών διαρκώς αυξανόμενο βιώνει τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις της αγωγής-θεραπείας. Πολλοί είναι εκείνοι που θα συνεχίσουν τη ζωή τους με μια εντερική στομία. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης για τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής των συγκεκριμένων ασθενών μπορεί να διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλο, καθώς έχουν αναφερθεί διαφορές σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου. 52 Όταν μελετήθηκε η ποιότητα ζωής 190 ασθενών μετά την πάροδο ενός μήνα από τη χειρουργική επέμβαση, 53 τα ψυχομετρικά αποτελέσματα των ασθενών για τις κλίμακες που αφορούσαν στην εικόνα του σώματος, στη σεξουαλική λειτουργία, στα ανδρικά σεξουαλικά προβλήματα και στα προβλήματα αφόδευσης ήταν ικανοποιητικά. Αναντίστοιχα ψυχομετρικά αποτελέσματα αναφέρθηκαν για τις κλίμακες που αφορούν στα προβλήματα ούρησης, στα συμπτώματα από τη γαστρεντερική οδό και στην απώλεια βάρους. Λόγω του περιορισμού της μελέτης ως προς την ομοιογένεια του πληθυσμού σε σχέση με το στάδιο και τη σοβαρότητα της νόσου και τις επιδόσεις, δεν ήταν δυνατόν να αξιολογηθούν άλλα σημεία, όπως για παράδειγμα τα γυναικεία σεξουαλικά προβλήματα. Μελέτη με δύο ομάδες ασθενών, την ομάδα που χρειάστηκε μόνιμη στομία μετά το χειρουργείο για καρκίνο του παχέος εντέρου (ομάδα 1) και την ομάδα που δεν χρειάστηκε στομία (ομάδα 2), έδειξε ότι από την ομάδα 1 τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ανέφεραν σημαντικά χειρότερη κοινωνική ζωή σε σχέση με την ομάδα 2, ενώ μόνο οι γυναίκες της ομάδας 1 ανέφεραν σημαντικά χειρότερη συνολική ποιότητα ζωής και ψυχολογικής ευεξίας. Για τις νεότερες γυναίκες της ομάδας 1 (<75 ετών), η στομία είχε αρκετά ισχυρότερη επίδραση στη σωματική ευεξία, απ ό,τι στις γηραιότερες της ομάδας. Χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο SF-36 οι ερευνητές διαπίστωσαν στατιστικά σημαντικές και ουσιαστικές διαφορές στις 7 από τις 8 κλίμακες αξιολόγησης, αλλά και στη βαθμολογία για τη σωματική και την πνευματική υγεία. Η αναλογία των γυναικών προς τους άνδρες που εμφάνισαν κατάθλιψη μετά το χειρουργείο ήταν 2:1. 54 Ομοίως και σε άλλες έρευνες έχει βρεθεί ότι περίπου το ένα τέταρτο των ασθενών με στομία παρουσιάζουν πολλά συμπτώματα στον ψυχολογικό τομέα, 55 ενώ όσον αφορά στην κατάθλιψη οι γυναίκες εμφανίζουν μεγαλύτερη συχνότητα κατάθλιψης. 54 Επίσης, έχει φανεί ότι οι γυναίκες ασθενείς παρουσιάζουν αυξημένη ροπή στη δυσφορία, ενώ τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες αντιμετωπίζουν προκλήσεις με τη σεξουαλικότητά τους και την οικειότητα. 56 Σε άλλη έρευνα εξετάστηκε η σεξουαλική λειτουργία των ασθενών μήνες μετά από το χειρουργείο και, όπως προέκυψε, ποσοστό 61% δεν ανέφερε σεξουαλική δυσλειτουργία, ενώ το 24% δεν ανέφερε κάποιο πρόβλημα με τη σεξουαλική λειτουργία και συνακόλουθα είχε και καλύτερη ποιότητα ζωής. 57 Τέλος, μελέτη η οποία πραγματεύεται την ακράτεια και το στιγματισμό που επιφέρει έδειξε ότι οι ασθενείς με κολοστομία ή ειλεοστομία ουσιαστικά έχουν ως τρόπο ζωής την ακράτεια κοπράνων, γεγονός που οδηγεί σε στιγματισμό αλλά και σε δυσχέρεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων. 58

5 282 Χ. ΚΑΡΟΥΝΗ και συν Σε περιπτώσεις καλοήθων ή κακοήθων νόσων του ήπατος, η κοινή θεραπευτική προσέγγιση είναι η εκτομή τμήματος του ήπατος. Τόσο οι μείζονες όσο και οι ελάσσονες ηπατεκτομές είναι αρκετά ασφαλείς διαδικασίες. Παρ όλα αυτά, λίγα είναι γνωστά για τη μετεγχειρητική ποιότητα ζωής των ασθενών. 59 Οι Poon et al 60 διέκριναν τους ασθενείς σε δύο ομάδες, την ομάδα 1 με 66 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική εκτομή του καρκίνου του ήπατος και την ομάδα 2 με 10 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χημειοεμβολισμό, αφού μετά από διερευνητικό χειρουργείο αποφασίστηκε ότι δεν ήταν δυνατή η εκτομή του καρκίνου. Οι ασθενείς της ομάδας 1, 3 μήνες μετά από το χειρουργείο παρουσίασαν καλύτερη ποιότητα ζωής από αυτή που είχαν προεγχειρητικά, στους τομείς της σωματικής, της κοινωνικής και της συναισθηματικής ευεξίας. Στους ασθενείς της ομάδας 2 δεν παρατηρήθηκε κάποια διαφορά στη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής, 3 μήνες μετά από τη χειρουργική διερεύνηση. Από την ομάδα 1, σε χρονικό διάστημα 2 ετών κατέληξαν 20 ασθενείς. Παρ όλα αυτά, η ποιότητα ζωής τους παρέμενε καλύτερη απ ό,τι προεγχειρητικά σε κάθε μέτρηση, ενώ στην ομάδα 2 παρατηρήθηκε σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ζωής 9 μήνες μετά το χειρουργείο. Από τους 46 ασθενείς της ομάδας 1 που επιβίωσαν, οι 13 παρουσίασαν υποτροπή του καρκίνου τους και επιβάρυνση της ποιότητας ζωής, ενώ για τους υπόλοιπους δεν αναφέρεται κάποια ιδιαίτερη αλλαγή. Σε άλλη μελέτη με 96 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ηπατεκτομή (21% λόγω καλοήθων βλαβών και 79% λόγω κακοήθων όγκων), με σκοπό την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής μετά το χειρουργείο, κανένας από τους ασθενείς δεν παρουσίασε υποτροπή της νόσου μέχρι τη στιγμή της αξιολόγησης. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι ασθενείς με ηλικία <50 έτη είχαν χειρότερη ποιότητα ζωής απ ό,τι τα άτομα του γενικού πληθυσμού ίδιας ηλικίας και τους ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας. Αντίθετα με την ηλικία, το φύλο δεν φάνηκε να επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ασθενών. 59 Έκπληξη προκάλεσε το γεγονός ότι οι ασθενείς με μείζονα ηπατεκτομή ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ζωής από τους ασθενείς με ελάσσονα ηπατεκτομή, ενώ δεν αναφέρθηκε κάποια διαφορά στις δύο αυτές ομάδες ασθενών σχετικά με την εμφάνιση χειρουργικών ή ιατρικών επιπλοκών. Συμπτώματα όπως το άλγος και οι δυσκολίες στην καθημερινή ρουτίνα παρουσίασαν σημαντική συσχέτιση με την ποιότητα ζωής. Σε 3 36 μήνες μετά την έξοδο των ασθενών από το νοσοκομείο, τα αποτελέσματα για τη σωματική και την πνευματική υγεία ήταν παραπλήσια αυτών του γενικού πληθυσμού, εφ όσον απουσίαζαν οι παράγοντες που επιδείνωναν την ποιότητα ζωής. Όταν συγκρίθηκε η λαπαροσκοπική με την ανοικτή ηπατεκτομή για ηπατοκυτταρικό καρκίνο φάνηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, ότι η ποιότητα ζωής βελτιώθηκε νωρίτερα στους ασθενείς με λαπαροσκοπική ηπατεκτομή. 61 Οι Dasgupta et al, 62 στην έρευνά τους, βρήκαν ότι η ποιότητα ζωής μετά από ηπατεκτομή για κακοήθεια παρουσίασε στους 6 μήνες μετά το χειρουργείο μια άνευ σημασίας ροπή προς επιδείνωση, ενώ στους 12 μήνες επανήλθε στα προεγχειρητικά επίπεδα. Η σωματική λειτουργία και η δύσπνοια επιδεινώθηκαν σημαντικά στους 6 μήνες και δεν επανήλθαν στους 12 μήνες. Οι ασθενείς που επιβίωσαν χωρίς υποτροπή ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ζωής στους μήνες, απ ό,τι οι ασθενείς με υποτροπή της νόσου. Σε άλλη σειρά 32 ασθενών, από τους οποίους οι 24 υποβλήθηκαν σε μείζονα ηπατεκτομή για κακοήθη όγκο και οι 8 σε ελάσσονα ηπατεκτομή, οι ασθενείς με μείζονα ηπατεκτομή ανέφεραν ότι η σωματική τους κατάσταση και η λειτουργικότητά τους, αλλά και όλοι οι τομείς της ποιότητας ζωής, επιβαρύνθηκαν σημαντικά μέχρι την πρώτη αξιολόγηση μετεγχειρητικά και μετά από 6 εβδομάδες, ενώ επέστρεψαν στα αρχικά επίπεδα στους 3 μήνες και σημείωσαν προοδευτική βελτίωση μέχρι τους 6 μήνες. Οι ασθενείς με ελάσσονα ηπατεκτομή παρουσίαζαν σημαντική επιδείνωση στην πρώτη μετεγχειρητική επίσκεψη, ενώ επέστρεψαν στα προηγούμενα επίπεδα ποιότητας ζωής στις 6 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. 63 Μετά τη διενέργεια γαστρεκτομής για καρκίνο του στομάχου, οι σημαντικότερες ανησυχίες όσον αφορά στη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής συνδέονται με τη λειτουργία του στομάχου, την απουσία της ταχείας γαστρικής εκκένωσης, την απουσία ή τη μείωση του μηχανισμού της παλινδρόμησης και την παρουσία ικανοποιητικής σίτισης για διατήρηση του βάρους. Ο έλεγχος αυτών των γαστρεντερικών συμπτωμάτων αποδεικνύεται καίριος για την αποφυγή της επιδείνωσης της ποιότητας ζωής μετά από ολική ή μερική γαστρεκτομή. Σε μελέτη 58 ασθενών με καρκίνο του στομάχου που υποβλήθηκαν σε γαστρεκτομή, οι 30 ασθενείς επέζησαν 2 ή περισσότερα χρόνια μετά το χειρουργείο (ομάδα 1), ενώ οι 28 κατέληξαν μέσα σε 2 χρόνια μετά από την επέμβαση (ομάδα 2). Οι ασθενείς που επιβίωσαν παρουσίαζαν καλύτερη ποιότητα ζωής και λιγότερα συμπτώματα πριν τη γαστρεκτομή από τους υπόλοιπους. Ειδικά για τους ασθενείς της ομάδας 1, στην πρώτη μετεγχειρητική αξιολόγηση 6 εβδομάδες μετά το χειρουργείο οι δείκτες λειτουργικότητας επιδεινώθηκαν σε τουλάχιστον 10 σημεία, εκτός από τη συναισθηματική, την κοινωνική και τη γνωστική λειτουργία. Οι ασθενείς με συμπτώματα όπως απώλεια όρεξης, διάρροια και περιορισμό στο φαγητό αυξήθηκαν, ενώ δεν ίσχυε το ίδιο για το σύμπτωμα της δυσφαγίας. Η σωματική και η κοινωνική λειτουργία των ασθενών άρχισε να επανακάμπτει εντός 3 μηνών από το χειρουργείο. Έξι μήνες μετά τη γαστρεκτομή,

6 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ 283 οι ασθενείς σε ποσοστό >50% ανέφεραν σε ένα βαθμό ως συμπτώματα ναυτία και έμετο, διάρροια, άλγος, παλινδρόμηση, ξηροστομία και δυσκολία στον ύπνο, ενώ σε ποσοστό >70% κόπωση και προβλήματα σίτισης. Η γνωστική και συναισθηματική λειτουργία δεν μεταβλήθηκαν μετά το χειρουργείο. Όσον αφορά στους ασθενείς της ομάδας 2, τουλάχιστον οι μισοί κατέληξαν πριν από τους 6 μήνες. Για εκείνους που έζησαν >6 μήνες, αλλά λιγότερο από 2 χρόνια, οι τομείς της ποιότητας ζωής που αφορούσαν στη λειτουργικότητα γενικά επανήλθαν για μικρό χρονικό διάστημα πριν από την επιδείνωσή τους. Οι ασθενείς αυτοί ανέφεραν ανακούφιση από τη δυσφαγία μετά το χειρουργείο, αλλά εμμένοντα προβλήματα με απώλεια όρεξης, διάρροια και περιορισμούς στο φαγητό. 64 Όταν και πάλι συγκρίθηκε η ποιότητα ζωής των ασθενών που υποβλήθηκαν σε γαστρεκτομή με λαπαροσκοπική μέθοδο, με εκείνους που υποβλήθηκαν σε ανοικτό χειρουργείο για καρκίνο του στομάχου, προέκυψε ότι η λαπαροσκοπική μέθοδος είναι ευεργετική ως προς το άλγος, την ανάρρωση και τη νοσηρότητα σε σχέση με το ανοικτό χειρουργείο σε ασθενείς που είχαν ίδια έκβαση. Οι ασθενείς που υποβλήθηκαν στη λαπαροσκοπική γαστρεκτομή είχαν σημαντικά καλύτερη βαθμολογία για τη σωματική, τη συναισθηματική και την κοινωνική λειτουργικότητα, αλλά και για τα ακόλουθα συμπτώματα: κόπωση, άλγος, απώλεια όρεξης, διαταραχές ύπνου, δυσφαγία, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, περιορισμοί στο φαγητό, άγχος, ξηροστομία και εικόνα σώματος ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η μέτρηση και η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής παρουσιάζει ταχεία ανάπτυξη, αφού όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται η σημασία της κατανόησης των επιπτώσεων που έχουν οι παρεμβάσεις της υγειονομικής περίθαλψης στη ζωή των ασθενών και όχι μόνο στο σώμα τους. 66 Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς με χρόνια ή απειλητικά για τη ζωή νοσήματα, τα οποία έχουν επίδραση στη σωματική, στην ψυχολογική και στην κοινωνική ευεξία. 66 Οι επαγγελματίες υγείας συχνά αποφασίζουν για την ποιότητα ζωής, όταν καταλήγουν στην κατάλληλη θεραπεία για τους ασθενείς, 67 ενώ η άποψη του επαγγελματία για την αναμενόμενη ποιότητα ζωής αποτελεί συχνά τον καθοριστικό παράγοντα για το αν θα χορηγηθεί κάποια θεραπεία στον ασθενή ή όχι. 68 Οι πληροφορίες που συλλέγονται για τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής των ασθενών μετά από ιατρικές παρεμβάσεις, όπως αυτές που αναφέρθηκαν, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ενός πλήρως ενημερωμένου εντύπου συγκατάθεσης πριν από το χειρουργείο. 69 Οι τρέχουσες οδηγίες στο Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια της συγκατάθεσης ο ασθενής θα πρέπει να είναι ενημερωμένος για το τι ενδέχεται να αντιμετωπίσει ως αποτέλεσμα μιας παρέμβασης, περιλαμβανομένων και τυχόν αλλαγών στον τρόπο ζωής του. 64 Η αναμενόμενη ποιότητα ζωής, κατά συνέπεια, θα πρέπει πάντα να συνυπολογίζεται κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού της θεραπείας. ABSTRACT Quality of life after liver transplantation or surgery for cancers of digestive system C. KAROUNI, 1 D. MANTAS, 2 E. ANTONIOU, 2 G. KOURAKLIS 2 1 Intensive Care Unit, 2 Second Propedeutic Surgical Department, National and Kapodistrian University of Athens, School of Medicine, Laiko General Hospital, Athens, Greece Archives of Hellenic Medicine 2014, 31(3): Health is defined as not only the absence of disease, but as a state of complete physical, mental and social well-being. Evaluation of the quality of life should therefore include all these parameters. As the survival rate of patients subjected to liver transplantation for end-stage liver disease or surgical resection for malignancies of the digestive system improves, much attention has been focused by health systems on the quality of life of these patients following surgery. Many studies regarding the assessment of the physical, mental and social well-being of patients undergoing surgical treatment have been conducted. This is a review of the current documentation of the quality of life of patients after liver transplantation and major gastrointestinal system surgical procedures. Key words: Gastrointestinal system, Orthotopic liver transplantation, Quality of life, Surgical procedures

7 284 Χ. ΚΑΡΟΥΝΗ και συν Βιβλιογραφία 1. ADAM R, McMASTER P, O GRADY JG, CASTAINQ D, KLEMPNAUER JL, JAMIESON N ET AL. Evolution of liver transplantation in Europe: Report of the European Liver Transplant Registry. Liver Transpl 2003, 9: KARAM V, CASTAINQ D, DANET C, DELVART V, GASQUET I, ADAM R ET AL. Longitudinal prospective evaluation of quality of life in adult patients before and one year after liver transplantation. Liver Transpl 2003, 9: MAGEE JC, BUCUVALAS JC, FARMER DG, HARMON WE, HULBERT- SHEARON TE, MENDELOFF EN. Pediatric transplantation. Am J Transplant 2004, 4(Suppl 9): SMITH CM, DAVIES DB, McBRIDE MA. Liver transplantation in the United States: A report from the UNOS Liver Transplant Registry. Clin Transpl 1999: NORDIC LIVER TRANSPLANTATION GROUP. Annual report NLTG, Available at: members/nltr/annual_report_2011.pdf 6. SEABERG EC, BELLE SH, BERINGER KC, SCHIVINS JL, DETRE KM. Liver transplantation in the United States from : Updated results from the Pitt-UNOS Liver Transplant Registry. Clin Transpl 1998: SEABERG EC, BELLE SH, BERINGER KC, SCHIVINS JL, DETRE KM. Longterm patient and retransplantation-free survival by selected recipient and donor characteristics: An update from the Pitt- UNOS Liver Transplant Registry. Clin Transpl 1997: GREEN D, PONCE DE LEON S, LEON-RODRIQUEZ E, SOSA-SANCHEZ R. Adenocarcinoma of the stomach: Univariate and multivariate analysis of factors associated with survival. Am J Clin Oncol 2002, 25: HARRISON LE, KARPEH MS, BRENNAN MF. Extended lymphadenectomy is associated with a survival benefit for nude-negative gastric cancer. J Gastrointest Surg 1998, 2: POLEDNAK AP. Trends in survival for both histologic types of esophageal cancer in US surveillance, epidemiology and end results areas. Int J Cancer 2003, 105: WAGNER M, REDAELLI C, LIETZ M, SEILER CA, FRIESS H, BÜCHLER MW. Curative resection is the single most important factor determining outcome in patients with pancreatic adenocarcinoma. Br J Surg 2004, 91: CONLON KC, KLIMSTRA DS, BRENNAN MF. Long-term survival after curative resection for pancreatic ductal adenocarcinoma. Clinicopathologic analysis of 5-year survivors. Ann Surg 1996, 223: BACHMANN J, MICHALSKI CW, MARTIGNONI ME, BÜCHLER MW, FRIESS H. Pancreatic resection for pancreatic cancer. HPB (Oxford) 2006, 8: ANDREONI B, CHIAPPA A, BERTANI E, BELLOMI M, ORECCHIA R, ZAMPI- NO M ET AL. Surgical outcomes for colon and rectal cancer over a decade: Results from a consecutive monocentric experience in 902 unselected patients. World J Surg Oncol 2007, 5: TAKAYAMA T. Surgical treatment for hepatocellular carcinoma. Jpn J Clin Oncol 2011, 41: MAKUUCHI M, SANO K. The surgical approach to HCC: Our progress and results in Japan. Liver Transpl 2004, 10(Suppl 2):S46 S WORLD HEALTH ORGANIZATION. Constitution in basic documents. WHO, Geneva, CENTERS FOR DISEASE CONTROL AND PREVENTION. Measuring healthy days: Population assessment of health-related quality of life. CDC, Atlanta, Georgia, GANDEK B, SINCLAIR SJ, KOSINSKI M, WARE JE Jr. Psychometric evaluation of the SF-36 health survey in Medicare managed care. Health Care Financ Rev 2004, 25: McHORNEY CA. Health status assessment methods for adults: Past accomplishments and future challenges. Annu Rev Public Health 1999, 20: KARAM VH, GASQUET I, DELVART V, HIESSE C, DORENT R, DANET C ET AL. Quality of life in adult survivors beyond 10 years after liver, kidney, and heart transplantation. Transplantation 2003, 76: GAGE BF, CARDINALLI AB, OWENS DK. The effect of stroke and stroke prophylaxis with aspirin or warfarin on quality of life. Arch Intern Med 1996, 156: McNEIL BJ, WEICHSELBAUM R, PAUKER SG. Speech and survival: Tradeoffs between quality and quantity of life in laryngeal cancer. N Engl J Med 1981, 305: OWENS DK. In the eye of the beholder: Assessment of healthrelated quality of life. Hepatology 1998, 27: BRAVATA DM, OLKIN I, BARNATO AE, KEEFFE EB, OWENS DK. Healthrelated quality of life after liver transplantation: A meta-analysis. Liver Transpl Surg 1999, 5: TARTER RE, SWITALA J, ARRIA A, VAN THIEL DH. Impact of liver disease on daily living in transplantation candidates. J Clin Epidemiol 1991, 44: YOUNOSSI ZM, McCORMICK M, PRICE LL, BOPARAI N, FARQUHAR L, HENDERSON JM ET AL. Impact of liver transplantation on health-related quality of life. Liver Transpl 2000, 6: BRYAN S, RATCLIFFE J, NEUBERGER JM, BURROUGHS AK, GUNSON BK, BUXTON MJ. Health-related quality of life following liver transplantation. Qual Life Res 1998, 7: HELLGREN A, BERGLUND B, GUNNARSSON U, HANSSON K, NOR- BERG U, BÄCKMAN L. Health-related quality of life after liver transplantation. Liver Transpl Surg 1998, 4: HUNT CM, TART JS, DOWDY E, BUTE BP, WILLIAMS DM, CLAVIEN PA. Effect of orthotopic liver transplantation on employment and health status. Liver Transpl Surg 1996, 2: O CARROLL RE, COUSTON M, COSSAR J, MASTERTON G, HAYES PC. Psychological outcome and quality of life following liver transplantation: A prospective, national, single-center study. Liver Transpl 2003, 9: COWLING T, JENNINGS LW, GOLDSTEIN RM, SANCHEZ EQ, CHINNA- KOTLA S, KLINTMALM GB ET AL. Liver transplantation and healthrelated quality of life: Scoring differences between men and women. Liver Transpl 2004, 10: VERBRUGGE LM. Females and illness: Recent trends in sex differences in the United States. J Health Soc Behav 1976, 17: VERBRUGGE LM. Sex differentials in morbidity and mortality in the United States. Soc Biol 1976, 23: CLEARY PD, MECHANIC D, GREENLEY JR. Sex differences in medical care utilization: An empirical investigation. J Health Soc Behav 1982, 23: MARSHALL JR, GREGORIO DI, WALSH D. Sex differences in illness

8 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ 285 behavior: Care seeking among cancer patients. J Health Soc Behav 1982, 23: NATHANSON CA. Illness and the feminine role: A theoretical review. Soc Sci Med 1975, 9: GOVE WR, HUGHES M. Possible causes of the apparent sex differences in physical health: An empirical investigation. Am Sociol Rev 1979, 44: HUANG JJ, YEO CJ, SOHN TA, LILLEMOE KD, SAUTER PK, COLEMAN J ET AL. Quality of life and outcomes after pancreaticoduodenectomy. Ann Surg 2000, 231: McLEOD RS, TAYLOR BR, O CONNOR BI, GREENBERG GR, JEEJEEB- HOY KN, ROYALL D ET AL. Quality of life, nutritional status, and gastrointestinal hormone profile following the Whipple procedure. Am J Surg 1995, 169: PATTI MG, PELLEGRINI CA, WAY LW. Gastric emptying and small bowel transit of solid food after pylorus-preserving pancreaticoduodenectomy. Arch Surg 1987, 122: FINK AS, DeSOUZA LR, MAYER EA, HAWKINS R, LONGMIRE WP Jr. Long-term evaluation of pylorus preservation during pancreaticoduodenectomy. World J Surg 1988, 12: PATEL AG, TOYAMA MT, KUSSKE AM, ALEXANDER P, ASHLEY SW, RE- BER HA. Pylorus-preserving Whipple resection for pancreatic cancer. Is it any better? Arch Surg 1995, 130: MELVIN WS, BUEKERS KS, MUSCARELLA P, JOHNSON JA, SCHIRMER WJ, ELLISON EC. Outcome analysis of long-term survivors following pancreaticoduodenectomy. J Gastrointest Surg 1998, 2: KOKOSKA ER, STAPLETON DR, VIRGO KS, JOHNSON FE, WADE TP. Quality of life measurements do not support palliative pancreatic cancer treatments. Int J Oncol 1998, 13: BLAZEBY JM, FARNDON JR, DONOVAN J, ALDERSON D. A prospective longitudinal study examining the quality of life of patients with esophageal carcinoma. Cancer 2000, 88: MORACA RJ, LOW DE. Outcomes and health-related quality of life after esophagectomy for high-grade dysplasia and intramucosal cancer. Arch Surg 2006, 141: LAGERGREN P, AVERY KN, HUGHES R, BARHAM CP, ALDERSON D, FALK SJ ET AL. Health-related quality of life among patients cured by surgery for esophageal cancer. Cancer 2007, 110: DE BOER AG, GENOVESI PI, SPRANGERS MA, VAN SANDICK JW, OBER- TOP H, VAN LANSCHOT JJ. Quality of life in long-term survivors after curative transhiatal oesophagectomy for oesophageal carcinoma. Br J Surg 2000, 87: HALLAS CN, PATEL N, OO A, JACKSON M, MURPHY P, DRAKELEY MJ ET AL. Five-year survival following oesophageal cancer resection: Psychosocial functioning and quality of life. Psychol Health Med 2001, 6: DEROGAR M, LAGERGREN P. Health-related quality of life among 5-year survivors of esophageal cancer surgery: A prospective population-based study. J Clin Oncol 2012, 30: SCHMIDT CE, BESTMANN B, KÜCHLER T, LONGO WE, KREMER B. Tenyear historic cohort of quality of life and sexuality in patients with rectal cancer. Dis Colon Rectum 2005, 48: THAYSEN HV, JESS P, LAURBERG S, GROENVOLD M. Validation of the Danish version of the disease specific instrument EORTC QLQ-CR38 to assess health-related quality of life in patients with colorectal cancer. Health Qual Life Outcomes 2012, 10: KROUSE RS, HERRINTON L, GRANT M, WENDEL CS, GREEN SB, MOHLER MJ ET AL. Health-related quality of life among long-term rectal cancer survivors with an ostomy: Manifestations by sex. J Clin Oncol 2009, 27: WHITE CA, HUNT JC. Psychological factors in postoperative adjustment to stoma surgery. Ann R Coll Surg Engl 1997, 79: TUINSTRA J, HAGEDOORN M, VAN SONDEREN E, RANCHOR AV, VAN DEN BOS GA, NIJBOER C ET AL. Psychological distress in couples dealing with colorectal cancer: Gender and role differences and intracouple correspondence. Br J Health Psychol 2004, 9: GRANT M, McMULLEN CK, ALTSCHULER A, MOHLER MJ, HORN- BROOK MC, HERRINTON LJ ET AL. Gender differences in quality of life among long-term colorectal cancer survivors with ostomies. Oncol Nurs Forum 2011, 38: GARCIA JA, CROCKER J, WYMAN JF, KRISSOVICH M. Breaking the cycle of stigmatization: Managing the stigma of incontinence in social interactions. J Wound Ostomy Continence Nurs 2005, 32: BRUNS H, KRÄTSCHMER K, HINZ U, BRECHTEL A, KELLER M, BÜCHLER MW ET AL. Quality of live after curative liver resection: A single center analysis. World J Gastroenterol 2010, 16: POON RT, FAN ST, YU WC, LAM BK, CHAN FY, WONG J. A prospective longitudinal study of quality of life after resection of hepatocellular carcinoma. Arch Surg 2001, 136: KANEKO H, TAKAGI S, OTSUKA Y, TSUCHIYA M, TAMURA A, KATAGI- RI T ET AL. Laparoscopic liver resection of hepatocellular carcinoma. Am J Surg 2005, 189: DASGUPTA D, SMITH AB, HAMILTON-BURKE W, PRASAD KR, TOOGOOD GJ, VELIKOVA G ET AL. Quality of life after liver resection for hepatobiliary malignancies. Br J Surg 2008, 95: MARTIN RC, EID S, SCOGGINS CR, McMASTERS KM. Health-related quality of life: Return to baseline after major and minor liver resection. Surgery 2007, 142: AVERY K, HUGHES R, McNAIR A, ALDERSON D, BARHAM P, BLAZEBY J. Health-related quality of life and survival in the 2 years after surgery for gastric cancer. Eur J Surg Oncol 2010, 36: KIM YW, BAIK YH, YUN YH, NAM BH, KIM DH, CHOI IJ ET AL. Improved quality of life outcomes after laparoscopy-assisted distal gastrectomy for early gastric cancer: Results of a prospective randomized clinical trial. Ann Surg 2008, 248: ADDINGTON-HALL J, KALRA L. Who should measure quality of life? Br Med J 2001, 322: MANARA AR, PITTMAN JA, BRADDON FE. Reasons for withdrawing treatment in patients receiving intensive care. Anaesthesia 1998, 53: PELLEGRINO ED. Decisions to withdraw life-sustaining treatment: A moral algorithm. JAMA 2000, 283: BLAZEBY JM, AVERY K, SPRANGERS M, PIKHART H, FAYERS P, DON- OVAN J. Health-related quality of life measurement in randomized clinical trials in surgical oncology. J Clin Oncol 2006, 24: Corresponding author: D. Mantas, 17 Agiou Thoma street, GR Athens, Greece dvmantas@med.uoa.gr...

ΠΛΟΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ DNA ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΤΙΚΗΣ ΚΥΤΑΡΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΕ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ.

ΠΛΟΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ DNA ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΤΙΚΗΣ ΚΥΤΑΡΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΕ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ. ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΜΕ ΑΝΑΛΥΣΗ 1 Hepatobiliary and Pancreatic Surgical Department, Oxford Radcliffe Hospitals NHS Foundation Trust, UK., 2 Institute of Liver Studies, King s College Hospital, School of Medicine,

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ Β Χειρουργική Κλινική, Γ.Ν.Α. "Γ. Γεννηματάς", Αθήνα Εισαγωγή Ο καρκίνος του ορθού αποτελεί μια συχνή αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες, με συνεχώς αυξανόμενο επιπολασμό τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΜΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝ Α Π Λ Η Ρ Ω Τ Ρ Ι Α Π Ρ Ο Ϊ Σ ΤΑΜ Ε Ν Η ΟΥ Ρ ΟΛΟ Γ Ι ΚΟΥ- Ο Γ ΚΟΛΟ Γ Ι ΚΟΥ Τ Μ Η Μ ΑΤΟ Σ ΑΝ Θ «Θ Ε ΑΓ Ε Ν Ε Ι Ο» ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Βασική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Brinia A 1, Katsaounou P 1, Rovina N 1,Kompoti E 2, Mikos N 2, Kontodimopoulos N 3, Syrigou

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και ο ρόλος του νοσηλευτή.

Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και ο ρόλος του νοσηλευτή. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή

Διαβάστε περισσότερα

Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού

Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού Μαρούλης Ιωάννης Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Χειρουργική Κλινική ΠΓΝΠ Μάιος 2018 Ηπατεκτομή για κολοορθικές ηπατικές

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Γ.Παπανικολάου Καρκίνος Πνεύμονα Πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2.

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΎΠΟΥ 2. Α. Σωτηρόπουλος1, Χ. Ταμβάκος1, Α. Κουτσοβασίλης1, Α. Μπούσμπουλα2,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Καρδιολογικό τμήμα, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Prognostic groups in 1676 patients with T3 rectal cancer treated without preoperative

Διαβάστε περισσότερα

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Επιθηλιακά νεοπλάσματα με επικρατούσα νευροενδοκρινική διαφοροποίηση Συχνότητα εμφάνισης NET 1,9-5,76/100,000/

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Γνώσεις, στάσεις και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με λέμφωμα Οι ασθενείς που πάσχουν από λέμφωμα στην Ελλάδα εμφανίζονται ελλιπώς ενημερωμένοι σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

Program MSc in HPB Surgery Ακαδημαϊκό Έτος 2014-2015

Program MSc in HPB Surgery Ακαδημαϊκό Έτος 2014-2015 Δευτέρα 08 Ιουνίου 2015 09.00-09.45 Ο σακχαρώδης διαβήτης στην χειρουργική του παγκρέατος Παπάνας Ν. Αν. Καθηγητής Παθολογίας, Δ.Π.Θ. 10.00-10.45 Μεταμοσχεύσεις νησιδίων παγκρέατος Παπαλόης Α. Βιολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

Ψαλτοπούλου Θεοδώρα, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Ψαλτοπούλου Θεοδώρα, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ψαλτοπούλου Θεοδώρα, Παθολόγος, Επίκ. Καθηγήτρια Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Συσχέτιση της σωματικής δραστηριότητας (ΣΔ) με τον κίνδυνο για νεοπλασίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας. Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010

Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας. Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010 Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010 Το πεδίο αλλάζει Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης παγκοσμίως Καλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

Τι θα προτείνατε σε έναν υγιή 71-χρονο με ένα ενδοφυτικό νεφρικό όγκο 5 cm; Ριζική νεφρεκτομή

Τι θα προτείνατε σε έναν υγιή 71-χρονο με ένα ενδοφυτικό νεφρικό όγκο 5 cm; Ριζική νεφρεκτομή Τι θα προτείνατε σε έναν υγιή 71-χρονο με ένα ενδοφυτικό νεφρικό όγκο 5 cm; Ριζική νεφρεκτομή Dr. med. Αποστολος Π. Λαμπαναρης MD, PhD Χειρουργός Ουρολόγος Πιστοποιημένος Χειρουργός Ρομποτικής Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Οι εµφυτεύσιµοι απινιδωτές µε ή χωρίς δυνατότητες για αµφικοιλιακή βηµατοδότηση µειώνουν την θνητότητα σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο και σε ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος δήλωση συμφερόντων δηλώνω ότι δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος

Διαβάστε περισσότερα

παράκαμψη κατά Roux-en-Y σε 4 ασθενείς με κρανιοφαρυγγίωμα

παράκαμψη κατά Roux-en-Y σε 4 ασθενείς με κρανιοφαρυγγίωμα παράκαμψη κατά Roux-en-Y 1 Hôpital Bichat-Claude Berard, Paris, 2 ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ», Αθήνα, 3 Hôpital Bichat-Claude Berard, Paris, 4Hôpital Bichat-Claude Berard, Paris, 5 Hôpital Bichat-Claude Berard, Paris,

Διαβάστε περισσότερα

Τόπος: Children s Hospital Los Angeles Children s Hospital San Diego

Τόπος: Children s Hospital Los Angeles Children s Hospital San Diego Συγγραφείς & έτος 2004 Kathleen Meeske et al. 2009 Sung L. et al Σκοπός & επιμέρους στόχοι Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να εξετάσει την ποιότητα ζωής και τα επίπεδα κούρασης παιδιών που διαγνώστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων. Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ.

HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων. Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. HPV εµβολιασµός εναντίον κονδυλωµάτων Α.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. Η σηµασία των κονδυλωµάτων ως πρόβληµα υγείας Επίπτωση:

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Καρκίνος του προστάτη Επιδημιολογία: Αποτελεί τον συχνότερα διαγνωσμένο καρκίνο στον άνδρα. 186.320

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΝΟΙΚΤΗ» ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ. Υπέρ. Dr Βασίλης Αλιβιζάτος Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Χειρουργική Κλινική Γ. Ν. Πατρών «Ο Αγιος Ανδρέας»

«ΑΝΟΙΚΤΗ» ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ. Υπέρ. Dr Βασίλης Αλιβιζάτος Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Χειρουργική Κλινική Γ. Ν. Πατρών «Ο Αγιος Ανδρέας» «ΑΝΟΙΚΤΗ» ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ Υπέρ Dr Βασίλης Αλιβιζάτος Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Χειρουργική Κλινική Γ. Ν. Πατρών «Ο Αγιος Ανδρέας» ΧΟΛΟΚΥΣΤΕΚΤΟΜΗ (open / lap) Η συχνότερη χειρουργική επέμβαση. 20.000.000 ασθενείς με

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2.

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2. Χαράλαμπος Ταμβάκος, Αναστάσιος Κουτσοβασίλης, Αλέξης Σωτηρόπουλος, Μαρία Παππά, Ουρανία Αποστόλου,

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Εισαγωγή Η διάγνωση καρκίνου του μαστού αποτελεί ιδιαίτερα τραυματικό γεγονός 1,2 Στην τελευταία έκδοση του Diagnostic and Statistical

Διαβάστε περισσότερα

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ 3 ης ΗΛΙΚΙΑΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ 3 ης ΗΛΙΚΙΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ 3 ης ΗΛΙΚΙΑΣ Dr. med. Καλλιόπη Αθανασιάδη Χειρουργός Θώρακος Επιµελήτρια Α ΕΣΥ, Π.Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» /ντρια του Θωρακοχειρουργικού Τµήµατος της

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ POUCH ΚΑΙ Η ΜΟΝΙΜΗ ΣΤΟΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΛΥΣΗ

Η ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ POUCH ΚΑΙ Η ΜΟΝΙΜΗ ΣΤΟΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΛΥΣΗ Η ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ POUCH ΚΑΙ Η ΜΟΝΙΜΗ ΣΤΟΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΛΥΣΗ Δημήτριος Πατσούρας MD, MSc, PhD, FRCS, FEBS Coloproctology Αν/της Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ No conflicts of interests

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Ιδιαιτερότητες του καρκίνου που αναπτύσσεται σε ασθενείς με Ε.Κ. Μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου από το γενικό πληθυσμό (2-5Χ) Συχνότητα ανάπτυξης 1% ανά έτος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ Αλέξανδρος Στεφανίδης Καρδιολόγος Α Καρδιολογικό τμήμα, Γ.Ν.Νίκαιας Παρουσίαση περιστατικού Ανδρας 60 ετών, εισάγεται λόγω ΟΠΟ. Ιστορικό ΑΥ, υπερλιπιδαιμίας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης; Γιατί απαιτήθηκε η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI

Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης; Γιατί απαιτήθηκε η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI Αυτή είναι μια σύνοψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, η οποία είναι ένας σπάνιος τύπος νόσου των πνευμόνων. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι μια νόσος που μπορεί να προληφθεί και να θεραπευθεί, και περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Indications for HIPEC in HPB Cancer: if any.

Indications for HIPEC in HPB Cancer: if any. Indications for HIPEC in HPB Cancer: if any. Ιωάννης Δ. Σπηλιώτης, MD, PhD Συντονιστής Διευθυντής Α Χειρουργικής Κλινικής Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά ΜΕΤΑΞΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Κυτταρομειωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κριτήρια επιλογής ασθενούς Κλινικές ενδείξεις Καρκίνος πνεύµονα Χαρακτηριστικά ασθενούς Υψηλού κινδύνου Περιορισµένη υποτροπή Κυτταροµειωτική θεραπεία Έλεγχος τοπικής νόσου Ανθεκτική

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Νοσος Crohn Πολλαπλές γειτονικές στενώσεις Στενωματοπλαστικές

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Νοσος Crohn Πολλαπλές γειτονικές στενώσεις Στενωματοπλαστικές Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Νοσος Crohn Πολλαπλές γειτονικές στενώσεις Στενωματοπλαστικές Ν.Crohn: Στενωματοπλαστικές Η αντιμετώπιση της στενωτικής νόσου του Crohn μπορεί να είναι ενδοσκοπική ή

Διαβάστε περισσότερα

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος ΣΥΝΕΔΡΙΑ 4 SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος Ilias Athanasiadis, MD Medical Oncologist Director of the Oncology Department MITERA Hospital, HYGEIA Athens, November 11, 2017 Presenter: Nikolaos Pistamaltzian,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ Dr. ΜΕΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, PhD ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ - ΑΓΓΕΙΟΛΟΓΟΣ Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στρατιωτικός Ιατρός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ?

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Α ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Η ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ κατέχει ένα ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Σε τι αναφέρεται αυτή η μελέτη; Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI

Σε τι αναφέρεται αυτή η μελέτη; Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI Αυτή είναι μια περίληψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, ένας σπάνιος τύπος πνευμονικής νόσου. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που είναι εύκολα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Γιώργος Γιαννακόπουλος, Ειδ. Παιδοψυχίατρος Στρογγυλό Τραπέζι: «Οι διάφορες διαστάσεις της Διασυνδετικής-

Διαβάστε περισσότερα

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Μάθημα: Ψυχολογική Υποστήριξη σε Κλινικούς Πληθυσμούς Γνωστικοί & συναισθηματικοί παράγοντες Γνωστική Ψυχική ευεξία λειτουργία Υγεία & fittness

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ 1 ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. Θ. "Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ", 2 Α' ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ, 3ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΔΠΘ, Π. Γ. Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙII. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών

Παράρτημα ΙII. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών Παράρτημα ΙII Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών Σημείωση: Όπου εφαρμόζεται, η περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και

Διαβάστε περισσότερα

συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος

συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος ΗΠΑΡ συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος Χειρουργικη εκτομη ηπατικων μεταστασεων(πλην παχεος-ορθου) Αμφισβητουμενη Μονον στα πλαισια

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Σακχαρώδης Διαβήτης Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Number of people with diabetes by IDF Region, 2013 IDF Diabetes Atlas.

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτόκολλο εξατομίκευσης της χειρουργικής θεραπείας στον καρκίνου του οισοφάγου

Πρωτόκολλο εξατομίκευσης της χειρουργικής θεραπείας στον καρκίνου του οισοφάγου Πρωτόκολλο εξατομίκευσης της χειρουργικής θεραπείας στον καρκίνου του οισοφάγου ΜΟΝΑΔΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ, Α ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» Γ.Ν.Α. Δουλάμη Γεωργία, Θεοδώρου

Διαβάστε περισσότερα

Σπήλιος Μανωλακόπουλος. Γαστρεντερολόγος Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Σπήλιος Μανωλακόπουλος. Γαστρεντερολόγος Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Πότε και ποιους ασθενείς πρέπει κατά προτεραιότητα να θεραπεύσουµε,ώστε να επιτύχουµε την εξάλειψη των κλινικών επιπλοκών της νόσου (Καρκίνος & Κίρρωση) Σπήλιος Μανωλακόπουλος Γαστρεντερολόγος Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ασθενών μετά από μεταμόσχευση ήπατος

Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ασθενών μετά από μεταμόσχευση ήπατος ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ORIGINAL PAPER ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2008, 25(3):334-340 Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ασθενών μετά από μεταμόσχευση ήπατος Copyright Athens Medical Society www.mednet.gr/archives

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μεταστασιεκτομής στον καρκίνο του νεφρού. Σεραφετινίδης Εφραίμ Επιμελητής Α Ουρολογική Κλινική Ασκληπιείο Βούλας Δντης: Αν. Καθ. Δ.

Ενδείξεις μεταστασιεκτομής στον καρκίνο του νεφρού. Σεραφετινίδης Εφραίμ Επιμελητής Α Ουρολογική Κλινική Ασκληπιείο Βούλας Δντης: Αν. Καθ. Δ. Ενδείξεις μεταστασιεκτομής στον καρκίνο του νεφρού Σεραφετινίδης Εφραίμ Επιμελητής Α Ουρολογική Κλινική Ασκληπιείο Βούλας Δντης: Αν. Καθ. Δ. Δελακάς Η επιδημιολογία που αντιστέκεται Το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Ριζική προστατεκτομή

Ριζική προστατεκτομή Ριζική προστατεκτομή Ηρακλής Χ. Μητσογιάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. Σύγκρουση συμφερόντων Ερευνητής, Ομιλητής, Σύμβουλος (κατά την τελευταία 5ετία) για τις

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαιτερότητες χειρουργικής αντιμετώπισης ΝΕΤ εντέρου

Ιδιαιτερότητες χειρουργικής αντιμετώπισης ΝΕΤ εντέρου Ιδιαιτερότητες χειρουργικής αντιμετώπισης ΝΕΤ εντέρου Γεώργιος Χ. Σωτηρόπουλος, MD, PhD, FACS, FEBS Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Essen Αν. Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ Αθήνα 11.11.2017 Αντιμετώπιση

Διαβάστε περισσότερα

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure.

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure. Otorhinolaryngologia - Head and Neck Surgery Issue 50, October - November - December 2012, pages 18-22 ORIGINAL REVIEW ARITCLE Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΈς ΕΛΛΕΊΨΕΙς ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΎς

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΈς ΕΛΛΕΊΨΕΙς ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΎς ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΈς ΕΛΛΕΊΨΕΙς ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΎς Ιωάννης Γκιουλμπασάνης MD, PhD Παθολόγος - Ογκολόγος Τμήμα Χημειοθεραπείας Γενική Κλινική Λάρισας E. Πατσίδης Conflict of interest: Received lecture fees,

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογιστές ογκολογικού κινδύνου: Καρκίνος Νεφρού - Ουροδόχου Κύστης

Υπολογιστές ογκολογικού κινδύνου: Καρκίνος Νεφρού - Ουροδόχου Κύστης Υπολογιστές ογκολογικού κινδύνου: Καρκίνος Νεφρού - Ουροδόχου Κύστης Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές του στομάχου.

Διαταραχές του στομάχου. Διαταραχές του στομάχου. Δυσπεψία Η δυσπεψία δεν είναι μια ασθένεια αλλά ένα σύνολο συμπτωμάτων. Πρόκειται για κατάσταση κακής λειτουργίας του πεπτικού συστήματος που δημιουργεί δυσχέρειες κατά την πέψη.

Διαβάστε περισσότερα

¹ Ά Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. Ιπποκράτειο ²Μονάδα Μικροχειρουργικής, Νοσοκομείο Κ.Α.Τ Αθηνών

¹ Ά Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. Ιπποκράτειο ²Μονάδα Μικροχειρουργικής, Νοσοκομείο Κ.Α.Τ Αθηνών ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΝΕΓΧΕΙΡΗΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ. ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΑΥΤΟ ΙΑΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΔΟΠΡΟΘΕΣΗΣ Βρακοπούλου Γαβριέλλα- Ζωή ¹, Δουλάμη Γεωργία¹,Λαρεντζάκης

Διαβάστε περισσότερα

Γαστροστομία. Αθηνά Καπράλου,MD. Γενικός Χειρουργός. Δεκέμβριος, 2013

Γαστροστομία. Αθηνά Καπράλου,MD. Γενικός Χειρουργός. Δεκέμβριος, 2013 Γαστροστομία Αθηνά Καπράλου,MD Γενικός Χειρουργός Δεκέμβριος, 2013 ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΓΙΑ ΓΑΣΤΡΟΣΤΟΜΙΑ Νευρολογικές παθήσεις Ογκολογικές παθήσεις Άλλες κλινικές καταστάσεις Α.Ε.Ε. Όγκοι ώτων Ανορεξία/ Άρνηση

Διαβάστε περισσότερα

Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος

Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ψυχική υγεία είναι μια κατάσταση συναισθηματικής,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ 1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Δ. Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων European SCOPE fellow 1η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ελληνική Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος Χρήστος Α. Βενέτης MD, MSc Μαιευτήρας- Γυναικολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρ Α.Π.Θ. Μονάδα Ανθρώπινης Αναπαραγωγής Α Μαιευτική- Γυναικολογική Κλινική Ιατρική Σχολή, Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση της Ακτινοθεραπείας στην ποιότητα ζωής

Επίδραση της Ακτινοθεραπείας στην ποιότητα ζωής Επίδραση της Ακτινοθεραπείας στην ποιότητα ζωής Χρυσοβαλάντης Τουτζιάρης MSc,PhD,FEBU,FECSM Επιμελητής Α Α Ουρολογική Κλινική Α.Π.Θ Γ.Ν.Θ Γ.Γεννηματάς Ενδείξεις Ακτινοθεραπείας CaP Ενδείξεις Ακτινοθεραπείας

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010)

Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010) Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010) Καραγιάννη Δ. 1, Μπάμπα Α. 2, Σουμανίδησ τ. 2, Ρίζοσ Π 2., Μπαλτζήσ Δ. 3, κούτασ Δ., ΚοτςαμίδηΙ.

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Γραµµές για την Ερµηνεία της Δύναµης Ανύψωσης της Γλώσσας (P max )

Κατευθυντήριες Γραµµές για την Ερµηνεία της Δύναµης Ανύψωσης της Γλώσσας (P max ) Κανονικές Τιµές Κανονικές Τιµές Δύναµης Ανύψωσης Γλώσσας Κανονικές Τιµές Γλωσσικής Αντοχής Κανονικές Τιµές Δύναµης Χειλιών Κατευθυντήριες Γραµµές για την Ερµηνεία της Δύναµης Ανύψωσης της Γλώσσας (P max

Διαβάστε περισσότερα

Parts Manual. Trio Mobile Surgery Platform. Model 1033

Parts Manual. Trio Mobile Surgery Platform. Model 1033 Trio Mobile Surgery Platform Model 1033 Parts Manual For parts or technical assistance: Pour pièces de service ou assistance technique : Für Teile oder technische Unterstützung Anruf: Voor delen of technische

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ. Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ»

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ. Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ» Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ Πάρις Α. Κοσμίδης Παθολόγος Ογκολόγος Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ» ΑΘΗΝΑ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη. Σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιδημιολογία της Καρδιαγγειακής Νόσου στην Ελλάδα, από το 1950

Η Επιδημιολογία της Καρδιαγγειακής Νόσου στην Ελλάδα, από το 1950 Η Επιδημιολογία της Καρδιαγγειακής Νόσου στην Ελλάδα, από το 1950 ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ Β. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ ΑΡ Ο ΚΟ Π Ε Ι Ο Π ΑΝ Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Keys A et al. Epidemiological studies related to coronary

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ. Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

Διαβάστε περισσότερα

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ.

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ Σκοπός της μελέτης η αξιολόγηση των επιπλοκών σε ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ALMA - ATA: ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΟΜΟΦΩΝΙΑΣ

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ALMA - ATA: ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΟΜΟΦΩΝΙΑΣ Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Σεπτέμβριος 2018 ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ALMA - ATA: ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΟΜΟΦΩΝΙΑΣ Αθηνά Τατσιώνη Επίκουρη Καθηγήτρια Γενικής Ιατρικής,

Διαβάστε περισσότερα

«Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παχυσαρκία στην προσχολική ηλικία»

«Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παχυσαρκία στην προσχολική ηλικία» ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ «Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παχυσαρκία στην προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE «ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE We would like to invite you to participate in GAMIAN- Europe research project. You should only participate if you want to and choosing

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Παχυσαρκία και νεφρική νόσος ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κριτήρια* Η διαπίστωση για 3 μήνες: Νεφρικής βλάβης GFR < 60 ml/min/1.73m2 με ή χωρίς νεφρική

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ. Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ. Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Η σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον ΚΠΕ Όλγα Ι Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Β Προπ. Παθολογική Κλινική ΓΠΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ καρκίνος παχέος εντέρου (ΚΠΕ) Ευρώπη: 2 η αιτία θανάτου

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμοί στη χρήση των νεότερων. αντιπηκτικών

Περιορισμοί στη χρήση των νεότερων. αντιπηκτικών Περιορισμοί στη χρήση των νεότερων αντιπηκτικών Στέλιος Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής A - Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν ΥΠΕΡ νεότερων αντιπηκτικών γιατί. Προβλέψιμη φαρμακοκινητική /

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΚΑΡΚΙΝΟΣ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΚΑΡΚΙΝΟΣ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S The "Annual Report to the Nation on the Status of Cancer,, 1975-2001*"

Διαβάστε περισσότερα

καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος δήλωση συμφερόντων δηλώνω ότι δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος της οικογένειάς

Διαβάστε περισσότερα

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης;

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Καμπέρης Ευστάθιος Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης 6 Νοεμβρίου 2015

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ.

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ. Στατίνες σε νέους < 30 ετών και ηλικιωμένους > 80 ετών ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ ΔΕΝ ΕΧΩ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Δρ. Λαμπρινού Αικατερίνη Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η συμμόρφωση στην υγεία. Αικατερίνη Βενέτη Νοσηλεύτρια MSc, PhD (c) Οικονομολόγος

Η συμμόρφωση στην υγεία. Αικατερίνη Βενέτη Νοσηλεύτρια MSc, PhD (c) Οικονομολόγος Η συμμόρφωση στην υγεία Αικατερίνη Βενέτη Νοσηλεύτρια MSc, PhD (c) Οικονομολόγος Η διεθνής βιβλιογραφία για τη συμμόρφωση των ασθενών είναι εκτεταμένη. Tα τελευταία 50 χρόνια, υπήρξαν 32.550 σχετικές αναφορές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ COLON LIFE

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ COLON LIFE ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΤΟΡΙΝΟ DR. ASTEGIANO DR. VERNERO ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ SAN GIOVANNI ANTICA SEDE DELLA CITTA DELLA SALUTE E DELLA SCIENZA DI TORINO ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων Θωμάς Μακατσώρης Επίκ. Καθ. Παθολογίας-Ογκολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών 5-11-2017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας:

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης.

Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης. Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης. Αν είστε 55-70 ετών ελάτε και εσείς για ΔΩΡΕΑΝ προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο παχέος εντέρου, από 1-31 Μαρτίου σε Αθήνα-Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο. Πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Συντονιστές: Κ. Γεννατάς Δ. Ρούκος. Οι σημερινές δυνατότητες του Γενετικού ελέγχου. Καρκίνος Μαστού και Ωοθηκών. Ορθοκολικός καρκίνος

Συντονιστές: Κ. Γεννατάς Δ. Ρούκος. Οι σημερινές δυνατότητες του Γενετικού ελέγχου. Καρκίνος Μαστού και Ωοθηκών. Ορθοκολικός καρκίνος Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΛΕΜΦΑΔΕΝΑ ΦΡΟΥΡΟΥ Εισηγητής: Mohammed R. S. Keshtgar 09.00-13.00 Θεωρητικό μέρος 14.00 17.00 Πρακτική σε προσομοιωτές ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΩΣΕΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Παρασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 1 Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α.Π.Θ., Γ.Π.Ν. «Γ.Παπανικολάου» 2 Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο

Διαβάστε περισσότερα

Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ

Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ σύνδρομο μετά από ΡΕ 50% μετά ΡΕ: υπολοιπόμενα ελλείμματα πλήρωσης δύσπνοια

Διαβάστε περισσότερα

Program MSc in HPB Surgery Ακαδημαϊκό Έτος

Program MSc in HPB Surgery Ακαδημαϊκό Έτος Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017 09.00-09.45 Σχεδιασμός πειραματικού ερευνητικού πρωτοκόλλου Υψηλάντης Πέτρος, Αν. Καθ. Πειραματικής Χειρουργικής, Δ.Π.Θ. 10.00-10.45 Ζωικά πρότυπα για την πρόκληση πειραματικής

Διαβάστε περισσότερα

Vol. 36, pp , 2008

Vol. 36, pp , 2008 235 Vol. 36, pp. 235243, 2008 25 643 : 20 6 24 1982 2006 25 643 6.5 1.4 : 1 50 57 30 10 643 62 96 5 20 5 56p 0.05 5 12.6 5 8.6 44.827.7 19.518.8 1,500 g 1500 g 31.7 vs 3.6, P0.001 5 1960 1964 1982 220

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Καρκίνος Παγκρέατος: πρόγνωση Κακή πρόγνωση Συνολική πενταετής επιβίωση 6%.

Διαβάστε περισσότερα