ΝΟΥΣ ΥΓΙΗΣ ΕΝ ΣΩΜΑΤΙ ΥΓΙΕΙ. 3 ο Λύκειο Χαλανδρίου

Transcript

1 ΝΟΥΣ ΥΓΙΗΣ ΕΝ ΣΩΜΑΤΙ ΥΓΙΕΙ 3 ο Λύκειο Χαλανδρίου

2 ΟΜΑΔΕΣ ΟΜΑΔΑ 1 ΟΜΑΔΑ 2 Κοσμαδοπούλου Ελισάβετ Ανδρεσάκη Κωνσταντίνα Μαγουλά Ολίνα Βλάνδου Αθηνά Οικονόμου Νατάσσα Μακροπούλου Ολίνα Μαστοράκου Πέννυ ΟΜΑΔΑ 3 ΟΜΑΔΑ 4 Θωμάκος Άκης Αβραμάκης Παναγιώτης Κώτσογλου Άγγελος Κοτσάτος Γιάννης Νικολακόπουλος Γιώργος Μπατσούλης Γιώργος Ντιριντής Ζάχος Παχής Θοδωρής ΟΜΑΔΑ 5 Καραγκούνης Γιάννης Μάρκου Θάνος Μονιώδης Μιχαήλ-Άγγελος Μπάτσης Παναγιώτης Υπεύθυνη Ομάδων Κα. Γρηγοριάδου Ροδάνθη

3 ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ : ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ{1 η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ} Τα θρεπτικά συστατικά των τροφών και η κατηγοριοποίηση τους. Ο ρόλος των θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό. Η πυραμίδα της διατροφής. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και βιολογικά προϊόντα. ΔΙΑΤΡΟΦΗ : Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ {2 η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ} Τρόποι διατροφής σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Χαρακτηριστικοί τρόποι διατροφής ανά τον κόσμο. Διατροφικές συνήθειες στην αρχαία Ελλάδα. Μεσογειακή Διατροφή. ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ {3 η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ} Πως συνδέονται οι διατροφικές συνήθειες με τη θρησκεία. Διατροφή και Χριστιανισμός. Παραδοσιακές συνταγές θρησκευτικών εορτών στην Ελλάδα και στον κόσμο. ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ {4 η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ} Πως συνδέονται οι διατροφικές συνήθειες με τον αθλητισμό Πως συνδέονται οι διατροφικές συνήθειες με την επίδοση στο σχολείο. Διατροφή και σύγχρονες ασθένειες (διαβήτης καρδιακά νοσήματα - παχυσαρκία) ΔΙΑΤΡΟΦΗ : ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ {5 η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ} Ενεργός καταναλωτής Πως αξιολογώ ένα προϊόν Διατροφή και τηλεόραση. Πως η οικονομική κρίση επηρεάζει την διατροφή και ποιες οι συνέπειές της. Καπνός και αλκοόλ

4 ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΟΜΑΔΑΣ Κάθε μαθητής έχει τη γνώμη του. Κάθε γνώμη έχει αξία. Καθένας μπορεί να λέει ελεύθερα την άποψή του και τη γνώμη του, αρκεί να μην προσβάλλει τους άλλους. Οι δραστηριότητες θα είναι ατομικές ή ομαδικές και θα πρέπει όλοι να είμαστε συνεπείς στα χρονοδιαγράμματα που θέτουμε κάθε φορά. Στις ομαδικές εργασίες θα λαμβάνουν μέρος και θα συμμετέχουν ενεργά όλα τα μέλη της ομάδας. Τα μέλη της ομάδας θα συνεργάζονται αρμονικά και όχι ανταγωνιστικά μεταξύ τους, αφού το αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων θα είναι ομαδικό. Θα ακολουθήσουμε όλοι τα παραπάνω για τα οποία συμφωνήσαμε.

5 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ Τα θρεπτικά συστατικά των τροφών και η κατηγοριοποίησή τους. ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Οι πρωτεΐνες απαρτίζονται από μεγάλα οργανικά μόρια, τα οποία με τη σειρά τους αποτελούνται από αμινοξέα, κατάλληλα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Υπάρχουν 20 διαφορετικά αμινοξέα, τα οποία συντίθενται από τα περισσότερα φυτά. Στα θηλαστικά, τα αμινοξέα ταξινομούνται σε απαραίτητα, τα οποία λαμβάνονται μέσω τροφών, και τα μη απαραίτητα, τα οποία παράγει ο οργανισμός. Υψηλής βιολογικής αξίας είναι οι πρωτεΐνες που το μόριό τους αποτελείται από απαραίτητα αμινοξέα ενώ χαμηλής βιοτικής αξίας είναι αντίστοιχα όσες έχουν χαμηλό ποσοστό απαραίτητων αμινοξέων. Πηγές πρωτεϊνών υψηλής βιοτικής αξίας είναι το κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ενώ χαμηλής είναι τα λαχανικά, τα χόρτα και τα σιτηρά.

6 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Οι υδατάνθρακες αποτελούνται από σάκχαρα, οργανικά μόρια, των οποίων χαρακτηριστικό γνώρισμα, εκτός της παρουσίας του C, είναι και η κατ αναλογία 2:1 παρουσία ατόμων Η και Ο. Ανάλογα με τον αριθμό των σακχάρων που αποτελούν το μόριό τους διακρίνονται σε απλούς υδατάνθρακες (μονοσακχαρίτες και δισακχαρίτες) και σε σύνθετους υδατάνθρακες (ολιγοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες). Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των ομάδων είναι η ριβόζη (μονοσακχαρίτης), η σακχαρόζη και η μαλτόζη (δισακχαρίτες), η κυτταρίνη και η αμυλόζη (πολυσακχαρίτες). Πηγές σακχάρων είναι τα φρούτα, τα λαχανικά και το μέλι, ενώ τρόφιμα πλούσια σε άμυλο είναι το ψωμί, τα ζυμαρικά, το ρύζι, οι πατάτες και τα όσπρια.

7 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΛΙΠΙΔΙΑ Τα λιπίδια είναι οργανικές ενώσεις διαλυτές σε οργανικό διαλύτη και αδιάλυτες σε νερό. Ως λιπίδια για διατροφική χρήση θεωρούνται όλα τα γλυκερίδια των διαφόρων λιπαρών οξέων φυτικής ή ζωικής προέλευσης. Τα πιο γνωστά λιπίδια είναι τα τριγλυκερίδια. Αυτά διακρίνονται σε λίπη και έλαια, ανάλογα με το αν υφίσταται σε στερεή ή υγρή μορφή. ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ Τα λιπαρά οξέα διακρίνονται σε κορεσμένα και ακόρεστα. Κορεσμένα χαρακτηρίζονται τα οξέα χωρίς κανένα διπλό δεσμό μεταξύ των ατόμων άνθρακα, ενώ ακόρεστα είναι τα οξέα με έναν ή περισσότερους διπλούς δεσμούς μεταξύ των ατόμων άνθρακα. Τα λιπαρά οξέα τα συναντάμε σε τρόφιμα όπως: βούτυρο, τυρί, γάλα, μαργαρίνη, ελιές, ξηροί καρποί, λιπαρά ψάρια, καρύδια, ηλιόσποροι κ.α.

8 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ/ ΑΛΑΤΑ Τα ανόργανα συστατικά είναι χημικά στοιχεία απαραίτητα για τις φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού. Διακρίνονται σε μακροστοιχεία και ιχνοστοιχεία. Χαρακτηριστικά μακροστοιχεία είναι το ασβέστιο, ο σίδηρος, το μαγνήσιο, ο φώσφορος, το κάλιο, το Νάτριο, το χλώριο και το θείο, ενώ τα συνηθέστερα ιχνοστοιχεία είναι το κοβάλτιο το σελήνιο, ο χαλκός, το χρώμιο, το ιώδιο, το μαγγάνιο κ.α.

9 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ Ο ρόλος των θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Οι βιταμίνες είναι οργανικές ενώσεις αρκετά πολύπλοκης δομής, οι οποίες είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Ανάλογα με τη διαλυτότητά τους και τη δράση τους κατατάσσονται σε διάφορες ομάδες. Ως λιποδιαλύτες θεωρούνται οι βιταμίνες Α, D, E, K και F, ενώ στις υδατοδιαλυτές συγκαταλέγονται η B, η H και η C. ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Προβιταμίνη Α. Βρίσκεται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα πορτοκάλια, στις τομάτες, στα κίτρινα φρούτα και κυρίως στο καρότο. Βιταμίνη Α. Απαραίτητη για τα περισσότερα θηλαστικά, αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό όμως δεν είναι υποχρεωτική η λήψη της σε καθημερινή βάση. Πηγές βιταμίνης Α είναι το συκώτι, ο κρόκος αυγού, τα ψάρια κ.α.

10 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ Βιταμίνη D. H βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τις βασικές λειτουργίες του μεταβολισμού του ανθρώπινου οργανισμού, αφού συμμετέχει ενεργά στην μεταβολική απόθεση ασβεστίου. Φυσικές πηγές της είναι τα λιπαρά ψάρια, το συκώτι, το μουρουνέλαιο, οι κρόκοι αυγών, το γάλα και μερικά δημητριακά. Βιταμίνη Ε. Πρόδρομες ενώσεις της βιταμίνης αυτής είναι οι τοκοφερόλες με σημαντικότερη της ατοκοφερόλη. Κυριότερες πηγές πρόσληψης αυτής είναι τα φυτικά έλαια, τα δημητριακά, οι ξηροί Καρποί και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Βιταμίνη Κ. Είναι σύμπλεγμα δύο ουσιών της Κ1(φυλλοκικόνη) και της Κ2 βιταμίνης. Η Κ1 λαμβάνεται μέσω της τροφής και βρίσκεται στα πράσινα λαχανικά και σε κάποια έλαια. Η Κ2 παράγεται από την εντερική χλωρίδα, ενώ είναι διαθέσιμη μέσω του τυριού.

11 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΤΡΩΩ ΣΩΣΤΑ ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ Βιταμίνη Β1. Βρίσκεται σε μεγάλη ποικιλία τροφών, τόσο σε φυτικούς όσο και σε ζωικούς ιστούς. Είναι από τις σημαντικότερες βιταμίνες, επειδή βοηθά την αποικοδόμηση της γλυκόζης, με αποτέλεσμα παραγωγή ενέργειας. Επίσης συμβάλλει στην υγεία των μυϊκών και νευρικών ιστών. Τη συναντάμε σε δημητριακά και όσπρια. Βιταμίνη Β2. Βρίσκεται στα περισσότερα τρόφιμα και είναι ευαίσθητη στην υπεριώδη ακτινοβολία. Τη συναντάμε στο συκώτι, στο ασπράδι του αυγού, στα αυγά ψαριών, στο γάλα και στα πράσινα λαχανικά. Βιταμίνη Β12. Είναι απαραίτητη η λήψη της σε καθημερινή βάση και τη συναντάμε στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στο ψάρι, στο κόκκινο κρέας και στα αυγά. Βιταμίνη C. Η λήψη της είναι απαραίτητη σε καθημερινή βάση, γιατί είναι αναγκαία για τις μεταβολικές λειτουργίες, όπως η σύνθεση του κολλαγόνου, η διατήρηση σταθερότητας των αιμοφόρων αγγείων και τον μεταβολισμό αμινοξέων. Πηγές της βιταμίνης αυτής είναι τα φρούτα, τα πράσινα λαχανικά και όργανα ζωικής προέλευσης. (νεφρά και συκώτι)

12 Η ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ

13 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η διατροφή στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο κάθε τόπος έχει τις δικές του διατροφικές συνήθειες ανάλογα με το κλίμα, την παράδοση και άλλους παράγοντες. Ενδεικτικά : Στη Σαντορίνη υπάρχει το παραδοσιακό τυρί χλωρό από κατσικίσιο γάλα, η γνωστή φάβα Σαντορίνης με βαθύ κίτρινο χρώμα και έντονη γεύση. Στη Σύρο το Σαν Μιχάλης και σε όλες τις κυκλάδες η κοπανιστή με κυριότερες τη Σύρο,τη Μύκονο και την Τήνο. Πολύ γνωστές είναι οι περίφημες χαλβαδόπιτες της Σύρου φτιαγμένες με ντόπια υλικά. Στη Ρόδο παραδοσιακά φαγητά είναι τα πιταρούδια,οι καραβολοί(σαλιγκάρια) και τα μελεκούνια.

14 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Στη Σύμη άφθονα είναι τα θαλασσινά και τα ψάρια και ιδιαίτερη θέση κατέχει η παραδοσιακή τούρτα δηλαδή τυρόπιτα με συμιακό τυρί. Στην Κάρπαθο και στην Κάσο κλασσικό γλυκό είναι ο μπακλαβάς και η σισαμόμελη με μέλι και σουσάμι που προσφέρεται σε γάμους κυρίως. Στην Κρήτη χαρακτηριστικές λιχουδιές το κρητικό απάκι (φέτες από καπνιστό χοιρινό ψαρονέφρι), τα χωριάτικα λουκάνικα με χοιρινό κιμά, το κυνήγι, οι χοχλιοί μπουρμπουριστοί (σαλιγκάρια), η γραβιέρα, το ημίσκληρο κεφαλοτύρι και το κρητικό γιαούρτι. Στην Κεφαλονιά τα τοπικά παραδοσιακά φαγητά είναι : το τυρί φέτα, οι κεφαλλονίτικες πίτες, τα μπουρμπουρέλια (είδος σούπας από μπιζέλια με αλάτι πιπέρι και ελαιόλαδο), η αλιάδα (τοπικό πιάτο με χυμό από βραστό χταπόδι, σκόρδο και πατάτες πουρέ), στραπατσάδα (αυγά με ντομάτες) και η ριγανάδα (φέτες ψωμιού με λάδι και ρίγανη). Τα κυριότερα γλυκά είναι το γαλακτομπούρεκο, οι μάντολες, το παστέλι και η αμυγδαλόπιτα.

15 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Η αφρικάνικη ήπειρος είναι η τρίτη σε σειρά μεγαλύτερη ήπειρος του πλανήτη με πληθυσμό που αγγίζει τα 900 εκατομμύρια. Η πολιτική αστάθεια και η απόλυτη φτώχεια είναι δυο φαινόμενα τα οποία μαστίζουν στην Αφρική. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ταλανίζετε εδώ και αιώνες από την απόλυτη φτώχεια η οποία φτάνει στα όρια της εξαθλίωσης. Οι αγρότες - γεωργοί της Αφρικής καλλιεργούν κυρίως σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι, ζαχαροκάλαμο, κασάβα, χουρμάδες, κόκκος, αράπικα φιστίκια, κακάο κ.α. Επιπλέον στις διατροφικές προτιμήσεις των αφρικανών κατατάσσονται τα φρούτα, τα λαχανικά αλλα και ορισμένα είδη κρέατος. Ο τρόπος παρασκευής και προετοιμασίας όλων σχεδόν των φαγητών είναι σχεδόν ίδιος, καθώς το μοναδικό εύχρηστο μαγειρικό σκεύος είναι η κατσαρόλα.

16 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Αγαπημένα τοπικά και παραδοσιακά πιάτα είναι το ματόκε, ugali, το ground nut sauce. Πιο συγκεκριμένα, το ματόκε είναι ένα ενδημικό είδος πράσινης μπανάνας,την οποία τυλίγουν με τα φύλλα της και την ψήνουν στον ατμό ώσπου να πάρει ένα κίτρινο χρώμα. Ύστερα την πολτοποιούν και την σερβίρουν ως συνοδευτικό σεπολλά από τα τοπικά τους πιάτα. Το ground nut sauce είναι ένας χυλός φιστικιού το οποίο επισης χρησιμεύει ως συνοδευτικό. Το ugali, γνωστό ως και posho είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα πιάτα. Κύριο συστατικό του είναι το αλεύρι καλαμποκιού και τρώγεται αρκετά ευχάριστα καθώς είναι άγευστο.

17 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Η Ασιατική κουζίνα περιλαμβάνει τα μαγειρικά στυλ και συνήθειες των ανθρώπων και των πολιτισμών της Ασίας. Σε όποια από αυτές τις χώρες και να εστιάσουμε τα κύρια συστατικά που απαρτίζουν την καθημερινή διατροφή τους παραμένουν κοινά. Αυτά είναι τα φρέσκα λαχανικά, το ρύζι, τα noodles, τα θαλασσινά, τα κρέατα χαμηλών λιπαρών, όπως το μοσχάρι και το κοτόπουλο, τα σπορέλαια όπως το σησαμέλαιο και το τσάι. Το ρύζι αποτελεί μαζί με τα noodles τη βάση της ασιατικής κουζίνας, παρέχοντας υδατάνθρακες που εξοπλίζουν τον οργανισμό με ενέργεια. Το ρύζι συνοδεύει σχεδόν κάθε γεύμα. Η κύρια πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας είναι τα θαλασσινά και τα άπαχα κρεατικά. Όσον αφορά τα θαλασσινά χρησιμοποιούν ψάρια, μαλάκια και οστρακοειδή. Τα κρέατα που χρησιμοποιούν είναι κυρίως το κοτόπουλο και το μοσχάρι. Τα μπαχαρικά δίνουν έντονη γεύση στα γεύματα της ασιατικής κουζίνας και τέλος το σούσι αποτέλει τρόφιμο υψηλής διατροφικής αξίας. Τα κυριότερα είδη σούσι είναι το Nigiri και το Μaki-roll.

18 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Η λιτότητα χαρακτήριζε τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων λόγω των δύσκολων συνθηκών κάτω από τις οποίες διεξάγετο η ελληνική γεωργική δραστηριότητα. Θεμέλιο τους ήταν η λεγόμενη «Μεσογειακή Τριάδα» σιτάρι, λάδι, κρασί. Στην βάση της διατροφής των αρχαίων Ελλήνων συναντούμε τα δημητριακά, ζεία και σε περιπτώσεις ανάγκης μείγμα κριθαριού με σιτάρι, από το οποίο παρασκευαζόταν ο άρτος. Η κατανάλωση κρέατος και θαλασσινών σχετιζόταν με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας, αλλά και με το αν κατοικούσε στην πόλη, στην ύπαιθρο ή κοντά στην θάλασσα. Οι Έλληνες κατανάλωναν ιδιαιτέρως τα γαλακτοκομικά και κυρίως το τυρί. Επίσης το φαγητό συνόδευε κρασί αναμειγμένο με νερό.

19 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Για τους αρχαίους Έλληνες τα γεύματα της ημέρας ήταν τρία στον αριθμό. Το πρώτο από αυτά (ακρατισμός) αποτελούσε κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε κρασί (άκρατος), συνοδευμένο από σύκα ή ελιές. Το δεύτερο (άριστο) λάμβανε χώρα το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα. Το τρίτο (δείπνον), το οποίο ήταν το σημαντικότερο της ημέρας, σε γενικές γραμμές καταναλωνόταν αφού η νύχτα πλέον είχε πέσει. Σε αυτά μπορεί να προστεθεί ένα επιπλέον ελαφρύ γεύμα (εσπέρισμα) αργά το απόγευμα. Τέλος το αριστόδειπνον ήταν ένα κανονικό γεύμα που μπορούσε να σερβιριστεί αργά το απόγευμα στην θέση του δείπνου. Στην Ελληνική αρχαιότητα εκτός από το καθημερινό δείπνο (βραδινό γεύμα) υπήρχε και το δειπνούμενο γεύμα με φίλους ή γνωστούς που ονομαζόταν συμπόσιο ή εστίαση που σήμερα λέγεται συνεστίαση.

20 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ.

21 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή και ιδιαίτερα η ελληνική παραλλαγή της, μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει τα ακόλουθα 8 βασικά χαρακτηριστικά. Χρησιμοποίηση ελαιόλαδου Μεγάλη κατανάλωση λαχανικών Μεγάλη κατανάλωση φρούτων Μεγάλη κατανάλωση δημητριακών και ψωμιού Μεγάλη κατανάλωση οσπρίων Μικρή κατανάλωση κρέατος Μέτρια κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων Μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος Στοιχεία θνησιμότητας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας παρέχουν ισχυρές ενδείξεις, πως κάτι ασύνηθες επηρεάζει την υγεία των μεσογειακών λαών. Γίνεται όλο και ευρύτερα αποδεκτό, ότι αρκετές πλευρές της μεσογειακής διατροφής, ιδιαίτερα η κατανάλωση ελαιολάδου σε συνδυασμό με λαχανικά και όσπρια, μπορούν να προσφέρουν σε μεγάλο βαθμό προστασία, από ένα ευρύ φάσμα χρόνιων νοσημάτων που ονομαζόταν συμπόσιο ή εστίαση που σήμερα λέγεται συνεστίαση.

22 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Πως συνδέονται οι διατροφικές συνήθειες με τη θρησκεία Ισλαμισμός Στον Ισλαμισμό το Kοράνι ορίζει ποιες τροφές είναι απαγορευμένες και ποιες επιτρέπονται. Οι κυριότεροι περιορισμοί αφορούν την κατανάλωση χοιρινού. Το Κοράνι απαγορεύει επίσης την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, ένα μέτρο που πέρα από τα μακροπρόθεσμα οφέλη στην υγεία των πιστών, πιθανώς στοχεύει στη διατήρηση της κοινωνικής τάξης. H κύρια υποχρέωση των πιστών είναι η νηστεία του Pάμανταν, σύμφωνα με την οποία εξασφαλίζουν μία θέση στον παράδεισο. H νηστεία του Pάμανταν προβλέπει αποχή από την τροφή και το νερό από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου. Οι πιστοί απέχουν επίσης από τη χρήση καπνού και τη σεξουαλική επαφή, ενώ πρέπει να αποφεύγουν να καταπίνουν εκούσια ακόμη και το σάλιο τους.

23 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Τα οφέλη της νηστείας του Pάμανταν είναι η μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης και η ελάττωση του σωματικού βάρους. Οι ειδικοί, ωστόσο, επισημαίνουν ότι η νηστεία του Pάμανταν ανατρέπει τους βιορυθμούς των πιστών και επιβραδύνει το ρυθμό του μεταβολισμού. H τροφή και το νερό, που είναι απαραίτητα για να αντεπεξέλθει ο πιστός στις καθημερινές δραστηριότητες, είναι απαγορευμένα, ενώ, όταν πλέον επιτρέπονται, πλησιάζει η ώρα του ύπνου.

24 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΙΝΔΟΥΙΣΜΟΣ- ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ H σημασία του φαγητού στις ανατολικές θρησκείες είναι πολύ μεγάλη. O ινδουισμός, όπως και ο βουδισμός, συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την παράδοση της φυτοφαγίας, χωρίς ωστόσο να την επιβάλλουν. H διάδοση μίας διατροφής που δεν περιέχει κρέας σε αυτές τις θρησκείες προκύπτει από δύο βασικές θρησκευτικές αρχές : α) Tην αρχή της μετενσάρκωσης β) Tην αχίμσα (=μη βία), που ισχύει για όλα τα έμβια όντα. Σε αυτή την περίπτωση πολλοί πιστοί αντιτίθενται στη θανάτωση των ζώων. Οι κυριότεροι κανόνες του ινδουισμού είναι η σύσταση στους πιστούς να αποφεύγουν το κρέας και το αλκοόλ, η απαγόρευση της θανάτωσης της «ιερής αγελάδας» και η απαγόρευση της κατανάλωσης χοιρινού. Επίσης απαγορεύεται η κατανάλωση αρπακτικών πουλιών καθώς και η κατανάλωση ορισμένων φυτών. Βασικό χαρακτηριστικό της ασιατικής κουζίνας είναι το ρύζι και συνήθως καταναλώνεται σε κάθε γεύμα.

25 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ Διατροφή και Χριστιανισμός ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Η θρησκεία μας δεν έχει την πληθώρα των διατροφικών περιορισμών που χαρακτηρίζουν τις άλλες θρησκείες (Ισλαμισμός, Ινδουισμός, βουδισμός). Σε περιόδους νηστείας όμως οι πιστοί απέχουν από τροφές ζωικής προέλευσης και αρκούνται στην φυτοφαγία για ένα διάστημα ημερών. Κατά την περίοδο της νηστείας όμως επιτρέπονται τα θαλασσινά, τα οποία ασκούν ευεργετική δράση στο καρδιαγγειακό μας σύστημα και θωρακίζουν την άμυνα του οργανισμού. Τα οφέλη στην υγεία μας είναι ο περιορισμός των επιπέδων της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, η μείωση της αρτηριακής πίεσης και η απώλεια βάρους.

26 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Παραδοσιακές συνταγές θρησκευτικών εορτών στην Ελλάδα και στον κόσμο Μερικές Ελληνικές θρησκευτικών εορτών συνταγές είναι: Μελομακάρονα Κουραμπιέδες

27 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ Βασιλόπιτα ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Γαλοπούλα γεμιστή

28 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Μερικές ξένες συνταγές είναι: Κινέζικη σούπα λόνγκ Πάπια Πεκίνου

29 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Ινδικό κοτόπουλο με κάρυ και λαχανικά Αρνάκι Μαροκινό της Φεζ

30 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Πως συνδέονται οι διατροφικές συνήθειες με τον αθλητισμό Η σωστή διατροφή αποτελεί τη βάση της πνευματικής και σωματικής υπόστασης ενός αθλητή. Η φυσική κατάσταση και η ψυχική ευεξία είναι ζωτικής σημασίας για κάθε αθλητή και αυτό επιτυγχάνεται με την κατάλληλη επιλογή τροφών σε καθημερινή βάση. Αυτό που χρειάζεται, είναι μια πειθαρχημένη προσέγγιση και κατευθυντήριες γραμμές για την διατροφή σας. Ανάλογα με το είδος της άσκησης σας και σε συνδυασμό με ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, που σας παρέχει πληροφορίες για τη σωστή ποσότητα θρεπτικών συστατικών και την αύξηση του επιπέδου της ενέργειας σας, τα καθιστούν απαραίτητα για την επίτευξη και τη διατήρηση της δύναμης, της ευελιξίας και της αντοχής σας.

31 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Η σωστή διατροφή μπορεί να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του κάθε αθλητή να βοηθήσει και να βελτιώσει τα προβλήματα του. Κάποια κύρια παραδείγματα που λείπουν απ την διατροφή του μεγαλύτερου ποσοστού σήμερα είναι: Υδατάνθρακες Λίπος Νερό

32 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Πως συνδέεται η διατροφή με την επίδοση στο σχολειό Η γνωστική λειτουργία και η σχολική επίδοση των μαθητών φαίνεται ότι βελτιώνεται με την κατανάλωση πρωινού γεύματος. Τα παιδιά που ξεκινάνε τη μέρα τους με ένα πλήρες και ισορροπημένο πρωινό, έχουν καλύτερη απόδοση, μεγαλύτερη ικανότητα εκμάθησης, μνήμης και συνδυαστικής σκέψης. Αντίστοιχη θετική επίδραση φαίνεται ότι έχει και η κατανάλωση τακτικών γευμάτων από τα παιδιά. Σε μελέτη, όπου χορηγήθηκε στα παιδιά ένα καλό πρωινό και μεσημεριανό γεύμα στο σχολείο, παρατηρήθηκε βελτίωση της τάξης του 16% στην σχολική επίδοση των παιδιών, ενώ παράλληλα πολλά παιδιά δεν εμφάνιζαν πλέον μαθησιακές δυσκολίες.

33 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Παιδιά που έχουν άσχημες διατροφικές συνήθειες έχουν αποδειχθεί ότι έχουν μειωμένη συμμετοχή και προσοχή στο μάθημα, μειωμένη σχολική επίδοση, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα υγείας, σε σύγκριση με τα παιδιά που ακολουθούν μια σωστή διατροφή. Μελέτη με ελληνικά δεδομένα σε 520 μαθητές λυκείου, ηλικίας ετών, έδειξε ότι η υψηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή είχε σαν αποτέλεσμα την καλύτερη σχολική επίδοση των εφήβων μαθητών. Μαθητές που καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών, προσλαμβάνοντας την απαιτούμενη ποσότητα φυτικών ινών και περιορίζοντας την πρόσληψη λιπαρών και ιδιαίτερα κορεσμένων λιπαρών, φαίνεται να έχουν πολύ καλύτερη απόδοση στο σχολείο.

34 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Έχει φανεί ότι οι έφηβοι που καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά πάνω από 3 φορές την εβδομάδα έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν καλές σχολικές επιδόσεις, σε σύγκριση με αυτούς που δεν καλύπτουν αυτή την κατανάλωση (72,6% έναντι 59,9%). Όσο καλύτερες είναι οι διατροφικές συνήθειες ενός μαθητή, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας, της ποσότητας αλλά και της ποικιλίας τροφίμων, τόσο μικρότερες είναι και οι πιθανότητες χαμηλής απόδοσης στο σχολείο.

35 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Διατροφή και Σύγχρονες Ασθένειες Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για τη σωστή λειτουργία και ανάπτυξη του σώματος είναι η διατροφή, μέσω της οποίας ο οργανισμός μας λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να επιτελέσει τις κύριες λειτουργίες του. Το τι τρώμε έχει μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία μας, ενώ πολλές σύγχρονες ασθένειες προκαλούνται ή επιδεινώνονται από τη διατροφή μας. Η διατροφή μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Οι διεθνείς διαφορές στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου σε μεγάλο βαθμό εξηγείται από τις πρακτικές του τρόπου ζωής που περιλαμβάνουν τη διατροφή, την άσκηση και τη χρήση αλκοόλ και καπνού. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η υψηλή κατανάλωση λίπους σχετίζεται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του προστάτη, της μήτρας και τον καρκίνο του μαστού. Μια αλλαγή στη διατροφή μας θα μπορούσε να αποτρέψει ασθένειες, όπως τη παχυσαρκία, το διαβήτη, τα εγκεφαλικά επεισόδια κ.α.

36 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Η πιο υγιεινή διατροφή θα μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης μιας ενδεχόμενης καρδιαγγειακής νόσου και είναι παρόμοια με τη δίαιτα που συνιστάται για την πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου. Επίσης η διατροφή φαίνεται να είναι ένας από τους παράγοντες που μπορεί να διαδραματίσει έναν προστατευτικό ρόλο στη νόσο του Alzheimer. Μέσω μιας σωστής διατροφικής συμπεριφοράς, όμως, μπορούμε να μειώσουμε σε μεγάλο βαθμό την εμφάνιση και τα συμπτώματα κάθε πάθησης. Σε γενικές γραμμές, συνεπώς, για να αυξήσουμε τις προστατευτικές «ασπίδες» υγείας και να μειώσουμε τον κίνδυνο νόσησης είναι καλό να ακολουθήσουμε ένα διατροφικό πλάνο που περιλαμβάνει άφθονη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και προϊόντων ολικής άλεσης, μειωμένη πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων και ζωικών λιπών, σε συνδυασμό με αυξημένη φυσική δραστηριότητα.

37 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός παιδιού το οποίο πάσχει από παχυσαρκία

38 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ενεργός καταναλωτής-πως αξιολογώ ένα προϊόν Η επιλογή προϊόντων δεν είναι εύκολη. Πρέπει να ξέρουμε τις ουσίες που περιέχουν για να μπορούμε να τα επιλέγουμε σωστά. Αρχικά η επιλογή τους, στις μέρες μας, γίνεται με βάση το οικονομικό αντίτιμο και όχι με βάση το πόσο θρεπτικά και ωφέλιμα είναι για τον οργανισμό μας. Η διαφήμιση παίζει και αυτή σημαντικό ρόλο στην λανθασμένη επιλογή προϊόντων τα οποία είναι άχρηστα στον οργανισμό μας. Ελκύουν το δέκτη με διάφορα τεχνητά μέσα και έχουν ως στόχο την παραπλάνησή του, δίνοντάς του φτηνά σε θρεπτικές ουσίες προϊόντα. Όμως για να είναι ενεργός και σωστός καταναλωτής θα πρέπει να ενημερώνεται για τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά, ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορεί να επιλέξει αυτό που θέλει.

39 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Διατροφή και τηλεόραση Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες έρευνες γίνονται σχετικά με την διατροφή μας. Στα Μ.Μ.Ε. συνεχώς φιλοξενούνται ειδικοί διαιτολόγοι και διατροφολόγοι, οι οποίοι ενημερώνουν το κοινό ότι μια σωστή και υγιεινή διατροφή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια καλή υγεία και ασπίδα σε πολλές παθήσεις. Παράγοντες που επηρεάζουν την διατροφή μας είναι οι εξής: Οικονομία Είναι φανερό ότι η διατροφή κάθε ανθρώπου επηρεάζεται από την οικονομική του άνεση. Όσα περισσότερα χρήματα έχει τόσο καλύτερη ποιότητα τροφής μπορεί να αγοράσει. Έτσι εξασφαλίζει μια καλύτερη και πιο υγιεινή διατροφή σε αντίθεση με κάποιον άλλο που έχει οικονομική δυσχέρεια.

40 ΔΙΑΤΡΟΦΗ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Υγεία Η κατάσταση της υγείας ενός ανθρώπου επηρεάζει άμεσα την επιλογή του φαγητού του. Οι διάφορες δυσανεξίες και αλλεργίες σε τρόφιμα όπως η λακτόζη, το ψάρι, οι ξηροί καρποί κ.α. επηρεάζουν τον τρόπο διατροφής του. Εδώ ο κάθε άνθρωπος περιορίζει ή ακόμα και απέχει από τις τροφές αυτές γιατί υπάρχει κίνδυνος ακόμα και θανάτου. Και τέλος Κοινωνία Ψυχολογία Τα περισσότερα άτομα στις μέρες μας εμφανίζουν πρότυπα διατροφικής συμπεριφοράς σε σχέση με άλλα άτομα. Για αυτό το λόγο συναντάμε πολλά παχύσαρκα άτομα, τα οποία λόγω της συνεχής κατάποσης γρήγορου και φθηνού φαγητού έχουν πολλά προβλήματα υγείας και διάφορα ψυχολογικά προβλήματα.