ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ «Θαλάσσιος τουρισμός. Μελέτη της αγοράς σκαφών αναψυχής των Βορείων Σποράδων.» Διπλωματική Εργασία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Χρίστος Τσαλαπάτας ΧΙΟΣ

2 Χρίστος Τσαλαπάτας (Θαλάσσιος τουρισμός. Μελέτη της αγοράς σκαφών αναψυχής των Βορείων Σποράδων.) Διπλωματική Εργασία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Συγγραφέας: Χρίστος Τσαλαπάτας Επιβλέπουσα: Μαρία Λεκάκου ΧΙΟΣ

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Keywords: Θάλασσα, Τουρισμός, Μαρίνες, Σκάφη Κατάλογος Διαγραμμάτων Διάγραμμα 1: Καταπλεύσεις ιστιοπλοϊκών σκαφών το Διάγραμμα 2: Καταπλεύσεις ιστιοπλοϊκών σκαφών το Διάγραμμα 3: Καταπλεύσεις ιστιοπλοϊκών σκαφών το Διάγραμμα 4: Αριθμός καταπλεύσεων Διάγραμμα 5: Σημαία καταπλέοντων πλοίων 33 Διάγραμμα 6:Αφίξεις αλλοδαπών τουριστών με κρουαζιέρες την περίοδο Διάγραμμα 7:Διακύμανση του αριθμού των επιβατών στο λιμάνι του Βόλου την περίοδο Διάγραμμα 8: Κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου το έτος Διάγραμμα 9: Κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου το έτος Διάγραμμα 10: Κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου το έτος Διάγραμμα 11: Κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου το έτος Διάγραμμα 12: Κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου το έτος Διάγραμμα 13: Εθνικότητα τουριστών στο λιμάνι του Βόλου την περίοδο Διάγραμμα 14: Εθνικότητα τουριστών ιστιοπλοΐας το έτος Διάγραμμα 15: Εθνικότητα τουριστών ιστιοπλοΐας το έτος Διάγραμμα 16: Εθνικότητα τουριστών ιστιοπλοΐας το έτος Διάγραμμα 17: Εθνικότητα τουριστών ιστιοπλοΐας το έτος Διάγραμμα 18: Εθνικότητα τουριστών ιστιοπλοΐας το έτος Διάγραμμα 19: Εποχικότητα τουριστών την περίοδο Κατάλογος Πινάκων Πίνακας 1: Στοιχεία διανησιωτικής ιστιοπλοϊκής διαδρομής 46 Πίνακας 2: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1997 ανά πλοίο.60 Πίνακας 3: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1998 ανά πλοίο...61 Πίνακας 4: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1999 ανά πλοίο...62 Πίνακας 5: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 2000 ανά πλοίο...63 Πίνακας 6: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 2001 ανά πλοίο...64 Πίνακας 7: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1997 ανά μήνα...65 Πίνακας 8: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1998 ανά μήνα...66 Πίνακας 9: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 1999 ανά μήνα...67 Πίνακας 10: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 2000 ανά μήνα...68 Πίνακας 11: Κίνηση κρουαζιερόπλοιων 2001 ανά μήνα...69 Πίνακας 12: Εθνικότητα τουριστών στο λιμάνι του Βόλου την περίοδο Πίνακας 13: Προορισμός επιβατών...72 Πίνακας 14: Κατάπλοι ιστιοπλοϊκών σκαφών

4 Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή...1 Κεφάλαιο 2 Τουρισμός : Εισαγωγή : Τα χαρακτηριστικά της τουριστικής ζήτησης : Η ετερογένεια : Οι χώρο-χρονικές συγκεντρώσεις : Οι παράγοντες της τουριστικής ζήτησης : Οι κοινωνικό οικονομικοί παράγοντες : Οι υποκειμενικοί παράγοντες ή κοινωνικό - ψυχολογικοί παράγοντες : Οι παράγοντες που σχετίζονται με το τουριστικό προϊόν : Οι τύπoι τoυ τoυρισμoύ : Οι ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού : Η τουριστική προσφορά : Τα χαρακτηριστικά του τουριστικού προϊόντος : Οι ταξινομήσεις του τουριστικού προϊόντος : Η πρωτογενής τουριστική προσφορά : Η δευτερογενής ή απορρέουσα τουριστική προσφορά : Η ζήτηση του Ελληνικού τουρισμού : Αφίξεις και διανυκτερεύσεις τουριστών : Κατά κεφαλή δαπάνη : Προέλευση τουριστικής ζήτησης : Εποχικότητα ζήτησης του Ελληνικού τουρισμού : Η Προσφορά τουριστικών υπηρεσιών : Τουριστικά Καταλύματα : Εγκαταστάσεις ειδικής υποδομής...22 Κεφάλαιο 3 Θαλάσσιος Τουρισμός : Όροι Ορισμοί : Η Ανάπτυξη του Θαλάσσιου Τουρισμού στη Μεσόγειο : Ο Θαλάσσιος Τουρισμός στην Ελλάδα : Σύντομο ιστορικό : Προβλήματα στους Κλάδους του Θαλάσσιου Τουρισμού : Στατιστικά για τα ιστιοπλοϊκά σκάφη : Στατιστικά για τις Κρουαζιέρες :Υποδομή θαλάσσιου Τουρισμού : Διοίκηση Διαχείριση Εκμετάλλευση και Χωροθέτηση Τουριστικών λιμένων :Δημιουργία Τουριστικού Λιμένα - Πρωτοβουλία- Διαδικασία- Εκμετάλλευση : Απαλλοτριώσεις :Δημιουργία ζωνών αγκυροβολίου και καταφυγίων τουριστικών σκαφών : Λιμένες ξενοδοχειακών μονάδων : Προτεινόμενο σύστημα ζωνών ναυσιπλοΐας αναψυχής (Ζ.Ν.Α.) : Υπάρχουσες υποδομές...45 Κεφάλαιο 4 Μελέτη της αγοράς σκαφών αναψυχής των Βορείων Σποράδων : Οριοθέτηση περιοχής ενδιαφέροντος : Η πόλη του Βόλου : Βόρειες Σποράδες : Νήσος Αλόννησος...51

5 4.3.2: Νήσος Σκιάθος : Νήσος Σκόπελος : Κίνηση κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι του Βόλου : Στατιστικά για τα ιστιοπλοϊκά σκάφη : Προτεινόμενο τουριστικό προϊόν...76 Κεφάλαιο 5 Συμπεράσματα και προτάσεις για περαιτέρω έρευνα...78 Βιβλιογραφία...79 Παράρτημα...80

6 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα εργασία εξετάζει τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός τουριστικού προϊόντος θαλάσσιας περιήγησης, που συνδυάζει την κρουαζιεροπλοϊα με την ιστιοπλοΐα και αναφέρεται στη γεωγραφική περιοχή των Βορείων Σποράδων. Η περιοχή αυτή διαθέτει φυσικούς και πολιτισμικούς πόλους έλξης τουριστών. Στη Σκιάθο είναι αναπτυγμένος ο μαζικός τουρισμός, στη Σκόπελο εκτός του μαζικού τουρισμού υπάρχει και δυνατότητα για εναλλακτικές μορφές τουρισμού για όποιον τις αναζητήσει, ενώ στην Αλόννησο λόγω του θαλάσσιου πάρκου δίνεται και η δυνατότητα θαλάσσιας περιήγησης. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια εισαγωγή στο θέμα. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναφέρονται όροι και ορισμοί σχετικά με τον τουρισμό και παρουσιάζεται η τουριστική ζήτηση και προσφορά στην Ελλάδα. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση του όρου θαλάσσιος τουρισμός, παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης στην Μεσόγειο και στην Ελλάδα καθώς και ανάλυση των υποδομών θαλάσσιου τουρισμού. Στο τέταρτο κεφάλαιο μελετάται η αγορά σκαφών αναψυχής των Βορείων Σποράδων και προτείνεται συγκεκριμένο πρόγραμμα για την περιοχή μαζί με τις εναλλακτικές του προσεγγίσεις. Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο αναφέρονται τα συμπεράσματα της εργασίας και γίνονται προτάσεις για περαιτέρω έρευνα. Με την ολοκλήρωση αυτής της εργασίας θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Χαράλαμπο Σκυργιάννη συγκοινωνιολόγο μηχανικό διευθυντή του Διεθνές Ερευνητικού Κέντρου Ανατολικής Μεσογείου για τις Μεταφορές, τον κύριο Νίκο Βισβίκη διευθυντή του πρακτορείου Vis Travel, τον κύριο Ευάγγελο Κορωναίο υπεύθυνο στατιστικής του Οργανισμού Λιμένος Βόλου Α.Ε, τον κύριο Δημήτρη Γεωργιάδη διευθύνων σύμβουλο του Οργανισμού Λιμένος Βόλου Α.Ε, τον κύριο Θέμη Μιχαηλίδη αντιπρόσωπο της εταιρείας Athenian yachts στη μαρίνα της Σκιάθου, τον κύριο Μιχάλη Καλοκαιρινό αντιπρόσωπο της εταιρείας MG yachts στη μαρίνα της Σκιάθου καθώς και τα λιμεναρχεία Βόλου, Σκιάθου, Σκοπέλου και Αλοννήσου για τις πληροφορίες που μου παρείχαν. Τέλος πολλές ευχαριστίες και στην επιβλέποντα καθηγήτρια μου, Μαρία Λεκάκου λέκτορα του τμήματος ναυτιλίας και επιχειρηματικών υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που η βοήθεια της ήταν πολύτιμη στην υποστήριξη των ιδεών μου και οι συμβουλές της πολύτιμες για την ολοκλήρωση της εργασίας μου.

7 Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή Η θάλασσα είναι πηγή ζωής και αποτελεί μία από τις πιο ελκυστικές προτάσεις τουρισμού. Η ομορφιά που διαθέτει σε συνδυασμό με την περιπέτεια και την περιπλάνηση στο άγνωστο συνιστά μία πρόκληση σε κάθε ταξιδιώτη. Ο όρος «θαλάσσιος τουρισμός» παραπέμπει στην επαφή του περιηγητή με τη θάλασσα. Για να πραγματοποιηθεί όμως θαλάσσια περιήγηση χρειάζεται ένα πολύ καλά οργανωμένο και επαρκές δίκτυο υποδομών. Χρειάζονται μεγάλα λιμάνια, καλά οργανωμένες μαρίνες με επαρκής θέσεις ελλιμενισμού σκαφών και καταφύγια σκαφών. Ακόμα χρειάζονται τα μέσα της ναυτιλίας, δηλαδή τα ίδια τα σκάφη ώστε να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα πλήρως ενταγμένο στις δραστηριότητες της κρουαζιεροπλοϊας, της ακτοπλοΐας και της ιστιοπλοΐας. Με τη συμμετοχή της ναυτιλίας ο θαλάσσιος τουρισμός αποκτά το πραγματικό του περιεχόμενο και εκφράζεται με τη θαλάσσια περιήγηση, αφού παρέχει στον περιηγητή την επιλογή να βιώσει πολλές από τις προσδοκώμενες εμπειρίες του μέσα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Η σύγχρονη κρουαζιεροπλοϊα παρέχει αμιγή στοιχεία ολοκληρωμένου θαλάσσιου τουρισμού, αφού πέρα από την προσέγγιση λιμένων τουριστικού ενδιαφέροντος, η διαμονή του περιηγητή επί του πλοίου συνδέεται με μια σειρά εν πλω δραστηριοτήτων αναψυχής όπως χορός, αθλοπαιδιές (τένις, μπάσκετ, πόλο, κολύμβηση κ.α), κινηματογράφο, θέατρο, συνέδρια, εκθέσεις αλλά και δραστηριότητες εκτός του πλοίου όπως θαλάσσια σπορ(σκι, ιστιοσανίδα, κατάδυση κ.α). Η ιστιοπλοΐα παρέχει στον περιηγητή αμεσότητα με τη θάλασσα σε μεγάλο βαθμό συνδυάζοντας την εμπειρία διαμονής του περιηγητή σε σκάφος, την εμπειρία πλοήγησης του σκάφους σε προορισμούς προσωπικής επιλογής με την αμεσότητα της επαφής με το υγρό στοιχείο. Η ακτοπλοΐα εκτός της μετακίνησης των επιβατών στους προορισμούς τους προσφέρει και άλλες υπηρεσίες όπως δυνατότητα θαλάσσιας περιήγησης αφού τα πλοία προσεγγίζουν διάφορος λιμένες κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Ο συνδυασμός κρουαζιεροπλοϊας και ιστιοπλοΐας ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τουριστικές απαιτήσεις, αφού αφενός απομακρύνεται από το πρότυπο του μαζικού τουρισμού και αφετέρου δε εισάγει τη διάσταση του ενεργού/ συμμέτοχου περιηγητή. Σε ότι αφορά την πρώτη παράμετρο η άποψη αυτή είναι ώριμη και αποτελεί μια αδιάκοπη αναζήτηση, ενώ η δεύτερη είναι επίκαιρη όπως προκύπτει από πρόσφατες έρευνες που αφορούν την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού θαλάσσιου τουρισμού (Opaschowski, 1997). Επίσης, ο προαναφερόμενος συνδυασμός άρει τους επιμέρους φυσικούς και λειτουργικούς περιορισμούς (χωρικής εμβέλειας και προσβασιμότητας) των δύο δραστηριοτήτων. Το κρουαζιερόπλοιο προσφέρει τη δυνατότητα σε μεγάλο αριθμό περιηγητών να επισκέπτονται μεγάλα λιμάνια μετά από μεγάλες διαδρομές, ενώ αντίθετα το ιστιοπλοϊκό δίνει την ευκαιρία της πρόσβασης μικρού αριθμού περιηγητών σε μικρά λιμάνια μετά από μικρές διαδρομές. Ένα τουριστικό προϊόν αμιγούς κρουαζιεροπλοϊας, για την επίτευξη υψηλής προσβασιμότητας σε ένα περιορισμένο χώρο προκαλεί υψηλό κοινωνικό και ιδιωτικό κόστος (μεγάλα τεχνικά έργα, πολλαπλές και κοντινές αφιξοαναχωρίσεις, έκθεση μικρών περιοχών σε μεγάλο αριθμό επισκεπτών). Ένα αμιγώς ιστιοπλοϊκό πρόγραμμα διακοπών περιορίζεται ως προς τη χωρική εμβέλεια της περιήγησης, λόγω της αύξησης της επικινδυνότητας της ναυσιπλοΐας αλλά και του κόστους για μεγάλες διαδρομές. 1

8 Η περιοχή μελέτης, οι Βόρειες Σποράδες, είναι περιοχή με πλούσια ομορφιά και πολιτισμικό πλούτο. Αποτελείται από τρία νησιά, την Σκιάθο, την Σκόπελο και την Αλόννησο. Βρίσκεται στο Βορειοδυτικό Αιγαίο κοντά στον Παγασητικό κόλπο και στην πόλη του Βόλου. Το πρώτο νησί που συναντάμε καθώς βγαίνουμε από τον Παγασητικό κόλπο είναι η Σκιάθος, μετά συναντάμε την Σκόπελο και μετά την Αλόννησο. Η απόσταση από την Σκιάθο στην Σκόπελο είναι 18 ναυτικά μίλια, από την Σκόπελο στην Αλόννησο 10 ναυτικά μίλια. Και τα τρία νησιά χαρακτηρίζονται από όμορφες παραλίες, πυκνά δάση και ήπιο κλίμα. Αποτελούν μια περιοχή ιδανική για διακοπές και ακόμα πιο ιδανική για θαλάσσιο τουρισμό. Η θαλάσσια περιήγηση στις Βόρειες Σποράδες μπορεί να συνδυαστεί και με περιήγηση στα όμορφα και γραφικά λιμανάκια του Πηλίου αφού βρίσκονται πολύ κοντά μεταξύ τους. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της περιοχής που αποτελεί μια μοναδική και ανεξάντλητη πρόκληση εξερεύνησης πολιτισμού και φύσης ενώ παράλληλα παρουσιάζει δυσκολίες πρόσβασης, η κρουαζιεροπλοϊα και η ιστιοπλοΐα λειτουργούν συμπληρωματικά στο χώρο. Το παραγόμενο τουριστικό προϊόν είναι καινοτόμο και μπορεί να αναδείξει τις ομορφιές των Βορείων Σποράδων. Τα στοιχεία της εργασίας συλλέχθηκαν μέσα από προσωπικές συνεντεύξεις με ναυτιλιακούς πράκτορες του Βόλου και με τη βοήθεια των λιμεναρχείων, Βόλου, Σκιάθου,Σκοπέλου και Αλοννήσου. Στην κατάρτιση του ερωτηματολογίου βοήθησε η κυρία Μαρία Λεκάκου διδάσκουσα του τμήματος ναυτιλίας και επιχειρηματικών υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Για την συλλογή των στατιστικών στοιχείων βοήθησε ο κύριος Χαράλαμπος Σκυργιάννης συγκοινωνιολόγος μηχανικός διευθυντής στο Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Ανατολικής Μεσογείου για τις Μεταφορές ( ΔΕΚΑΜΜ) καθώς και ο κύριος Ευάγγελος Κορωναίος υπεύθυνος του τμήματος στατιστικής του Οργανισμού Λιμένος Βόλου Α.Ε. 2

9 Κεφάλαιο 2 Τουρισμός 2.1 Εισαγωγή Η λέξη τουρισμός σημαίνει γύρος, περιήγηση και προέρχεται από την γαλλική λέξη (tour) και την αγγλική λέξη (touring). Και οι δύο λέξεις προέρχονται από την λατινική λέξη (tornus). Σύμφωνα με την Διεθνή Ακαδημία του Τουρισμού, τουρισμός είναι το σύνολο των ανθρώπινων μετακινήσεων και των δραστηριοτήτων που προκύπτουν απ αυτές. Αυτές υποκινούνται, σε διαφορετικό βαθμό και ένταση, από τον πόθο της απόδρασης, που ενυπάρχει στα άτομα. Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού ορίζει ότι: Τουρίστας είναι το άτομο που πραγματοποιεί μια μετακίνηση, για οποιαδήποτε αιτία, πέραν του συνήθους περιβάλλοντός του και το οποίο χρησιμοποιεί τον ελεύθερο του χρόνο για την ικανοποίηση της περιέργειάς του, σε όλες τις μορφές της, καθώς και της ανάγκης του για ανάπαυση και ψυχαγωγία. Μια επιστημονική ερμηνεία του τουρισμού αναφέρει ότι: Τουρισμός είναι το σύνολο των ενεργοποιημένων σχέσεων και γεγονότων κατά τη διάρκεια της μετακίνησης και παραμονής των ατόμων εκτός του τόπου της συνήθους κατοικίας τους, υπό τον περιορισμό ότι τόσο η μετακίνηση όσο και η παραμονή τους δεν έχουν ως κίνητρο την άσκηση οποιασδήποτε κερδοσκοπικής δραστηριότητας (Hunziker και Krapf 1942). Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι δύο είναι οι κύριες έννοιες που οριοθετούν τον ορισμό του τουρισμού, το κίνητρο και η μετακίνηση. Στο κίνητρο εμπεριέχεται ο σκοπός του ταξιδιού και στην μετακίνηση εμπεριέχεται η διάρκεια της παραμονής. Η συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τον τουρισμό και τα διεθνή ταξίδια, τον Αύγουστο του 1963 στη Ρώμη, όρισε ως επισκέπτη κάθε άτομο που μετακινείται σε μια άλλη χώρα, διαφορετική από εκείνη της μόνιμης κατοικίας του, για οποιονδήποτε άλλο λόγο εκτός από εκείνον της άσκησης αμειβόμενου επαγγέλματος. Αυτός ο ορισμός καλύπτει δύο κατηγορίες επισκεπτών: τους τουρίστες και τους εκδρομείς. Τουρίστες είναι οι προσωρινοί επισκέπτες, η παραμονή των οποίων υπερβαίνει τις 24 ώρες στην επισκεπτόμενη χώρα. Τα κίνητρά τους μπορεί να είναι διακοπές, ανάπαυση, υγεία, θεραπεία, σπουδές και σπορ ή επαγγελματικές υποθέσεις, οικογενειακοί λόγοι, συνέδρια. Εκδρομείς είναι οι προσωρινοί επισκέπτες, η παραμονή των οποίων δεν υπερβαίνει τις 24 ώρες στην επισκεπτόμενη χώρα. 2.2 Τα χαρακτηριστικά της τουριστικής ζήτησης Η ετερογένεια 3

10 Ο τουρίστας, τόσο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού όσο και κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον τόπο υποδοχής, ζητά και καταναλώνει μια πληθώρα αγαθών και υπηρεσιών, που αποσκοπούν στην ικανοποίηση των αναγκών του. Ζητά δηλαδή να καταναλώσει, στα πλαίσια του περιορισμένου χρόνου των διακοπών του, μεταφορικά μέσα, φυσικούς πόρους, τουριστικά καταλύματα, τρόφιμα και ποτά, υπηρεσίες αναψυχής, καλαισθησία κτλ. Ως εκ τούτου, η ζήτηση των αγαθών και υπηρεσιών που επιδιώκει να καταναλώσει ο τουρίστας φαίνεται να είναι ετερογενής και να απεικονίζει ουσιαστικά την ίδια τη δομή του τουριστικού τομέα. Άρα, εφόσον η ζήτηση αφορά ετερογενή τουριστικά προϊόντα που προέρχονται από διαφορετικούς οικονομικούς κλάδους, συνεπάγεται ότι δεν υπάρχει ένα τουριστικό προϊόν ή ένας τουριστικός κλάδος και η τουριστική δραστηριότητα συμμετέχει σ όλους σχεδόν τους οικονομικούς κλάδους μιας χώρας Οι χώρο-χρονικές συγκεντρώσεις Η τουριστική ζήτηση χαρακτηρίζεται από την εποχικότητα και από τις χωρικές συγκεντρώσεις. Η εποχικότητα της τουριστικής δραστηριότητας δημιουργείται από α. την προτίμηση των τουριστών να έχουν τις διακοπές τους κατά τη διάρκεια της «καλής εποχής», η οποία για τις παραθαλάσσιες περιοχές είναι η θερινή περίοδος και για τις ορεινές περιοχές η χειμερινή περίοδος και β. την φιλοσοφία οργάνωσης του χρόνου στις χώρες προέλευσης των τουριστών. Αυτή περιλαμβάνει μία περίοδο διακοπών, οι οποίες μπορούν να διακριθούν σε τρεις επιμέρους κατηγορίες: τις σχολικές διακοπές, τις διακοπές των εργαζομένων στη βιομηχανία και τις διακοπές των απασχολουμένων στον τριτογενή τομέα. Οι χωρικές συγκεντρώσεις εξαρτώνται από: το βαθμό συγκέντρωσης και την ακινησία. Ο βαθμός συγκέντρωσης αναφέρεται στο ότι οι υπηρεσίες υποδοχής των τουριστών, τα τουριστικά καταλύματα και οι εγκαταστάσεις αναψυχής βρίσκονται συγκεντρωμένες σε συγκεκριμένες γεωγραφικές ζώνες. Αυτές οι συγκεντρώσεις οφείλονται: στην ποιότητα των φυσικών πόρων της περιοχής, στην ύπαρξη υποδομών και στη χωροταξική διάρθρωση της περιοχής και σε οικονομικούς λόγους. Η ακινησία αναφέρεται στους φυσικούς πόρους και στα ιστορικά μνημεία. Τα τουριστικά καταλύματα δεν μπορούν να μετακινηθούν, ούτε φυσικά, να ανεγερθούν σε οποιοδήποτε μέρος. Μόνο μερικές πολιτιστικές δραστηριότητες ή δραστηριότητες παραγωγής ειδών χειροτεχνίας μπορούν να μετακινηθούν. Οι χοροί, η μουσική, τα παραδοσιακά συγκροτήματα, τα είδη λαϊκής τέχνης κτλ μπορούν να μετακινηθούν από τον τόπο προέλευσης ή παραγωγής τους προς τα τουριστικά κέντρα. Η ακινησία της προσφοράς των διαφόρων τουριστικών υπηρεσιών δημιουργεί ταυτόχρονα και την εξάρτηση τους από τα μέσα μεταφοράς. Επομένως, εάν οι υποδομές των χρησιμοποιούμενων μεταφορικών μέσων χαρακτηρίζονται ως μέτριες ή κακές, δυσχεραίνονται οι μετακινήσεις προς τις ζώνες υποδοχής και συχνά υποβαθμίζονται και οι υπόλοιπες μεταβλητές που συνθέτουν το συνολικό τουριστικό προϊόν. 2.3 Οι παράγοντες της τουριστικής ζήτησης 4

11 Η συνθετότητα της ανάλυσης της τουριστικής ζήτησης σχετίζεται με εκείνη της τουριστικής προσφοράς. Τα άτομα τα oποία συμμετέχουν στην τουριστική μετακίνηση επιδιώκουν να ικανοποιήσουν ένα μεγάλο αριθμό αναγκών μέσω της τουριστικής κατανάλωσης. Δεδομένης όμως της ετερογένειας που χαρακτηρίζει την τουριστική ζήτηση, θα πρέπει να προστεθούν τα κίνητρα του ταξιδιού, τα οποία διαφέρουν μεταξύ των διαφόρων τύπων τουρίστα, ώστε να ερμηνευθεί και να καταγραφεί η δομή της απορρέουσας καταναλωτικής τους συμπεριφοράς. Επομένως, όλα εκείνα τα στοιχεία που καθορίζουν και ερμηνεύουν το τουριστικό φαινόμενο και την εξέλιξή του συμμετέχουν για να εξηγήσουν την τουριστική ζήτηση και να υπογραμμίσουν τη συνθετότητα των παρεμβαλλόμενων μεταβλητών. Η ερμηνεία και η πρόβλεψη των τάσεων της τουριστικής ζήτησης απαιτεί απαραιτήτως τη γνώση της φύσης, της εξέλιξης και του συσχετισμού αυτών των μεταβλητών, οι οποίες αφενός ανταποκρίνονται σε μια οικονομική λογική, αφετέρου δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή των ατόμων στην τουριστική μετακίνηση, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με τους παράγοντες χώρο και χρόνο. Μια μελέτη της τουριστικής ζήτησης φαίνεται επομένως να είναι αρκετά σύνθετη και δύσκολη, λόγω του πλήθους και της μεγάλης αλληλεξάρτησης των μεταβλητών του τουρισμού. Ο R. Baretje και ο P. Deffert διαπιστώνουν ότι, για να συμμετέχει κάποιος σε μια τουριστική μετακίνηση, θα πρέπει να ικανοποιούνται οι παρακάτω συνθήκες: Να έχει ελεύθερο χρόνο Να διαθέτει χρήματα Να θέλει να μετακινηθεί. Να υπάρχουν οι τεχνικές δυνατότητες για να πραγματοποιήσει τη μετακίνηση. Τρεις μεγάλες κατηγορίες παραγόντων διαμορφώνουν την τουριστική ζήτηση, επηρεάζοντας σημαντικά τα ποσοστά αναχώρησης για διακοπές. Αυτές είναι οι παρακάτω: α. Οι κοινωνικό οικονομικοί παράγοντες, τους οποίους τα άτομα ελάχιστα μπορούν να επηρεάσουν, ακόμα και όταν σχετίζονται με την κοινωνική τους διαστρωμάτωση. β. Οι κοινωνικό ψυχολογικοί, ή υποκειμενικοί παράγοντες, οι οποίοι σχετίζονται με την προσωπικότητα των ατόμων και τις βαθύτερες ανάγκες τους. γ. Η επίδραση των παραγόντων που σχετίζονται με το τουριστικό προϊόν της χώρας υποδοχής και οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως δυναμικοί (προβολή, σχεδιασμός κτλ.) ή παθητικοί Οι κοινωνικό οικονομικοί παράγοντες Το εισόδημα Στο μακρό - οικονομικό πλαίσιο, επιχειρήθηκε σ ένα αρχικό στάδιο του τουριστικού φαινομένου να αποδειχτεί ότι το επίπεδο τού εθνικού εισοδήματος προσδιορίζει τις τουριστικές μετακινήσεις. Η σύνθεση, ο τρόπος κατανομής και οι 5

12 διακυμάνσεις του εισοδήματος επηρεάζουν την εμφάνιση της τουριστικής ζήτησης σε μικρότερο βαθμό απ ό,τι πριν, λόγω των σταδίων που διάνυσε το τουριστικό φαινόμενο και του μεγάλου βαθμού εκδημοκρατισμού του, περνώντας από τα αγαθά πολυτελείας στα αγαθά πρώτης ανάγκης. Η αύξηση του εθνικού εισοδήματος και συνεπώς των μεσαίων ατομικών εισοδημάτων μετέβαλαν σημαντικά τη φύση και τις δομές του τουριστικού φαινομένου, προς όφελος φυσικά της ποσότητας, χωρίς να αποκλείεται ωστόσο και η ποιότητα. Η αύξηση του εθνικού εισοδήματος των αναπτυγμένων χωρών προέλευσης των τουριστών συνοδεύτηκε από μια αλλαγή στην προέλευση των εισοδημάτων (αυτά προέρχονται κυρίως από την εργασία). Όσο τα εισοδήματα αυτά αυξάνουν, παρατηρείται μια μεταβολή στη διάρθρωση της κατανάλωσης, η οποία εξηγείται από τις επιδράσεις που ασκεί το εισόδημα στις διάφορες μεγάλες κατηγορίες δαπανών, μεταξύ των οποίων ανήκουν και οι διακοπές. Μια αναφορά της επιτροπής τουρισμού του ΟΟΣΑ 1 υπογραμμίζει ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας τόσο υψηλότερες είναι οι τουριστικές δαπάνες. Το ποσοστό αναχώρησης για διακοπές αυξάνει διαδοχικά με το επίπεδο του εισοδήματος. Αυτά τα ποσοστά αναχώρησης είναι ωστόσο διαφορετικά σε σταθερά εισοδήματα, εάν λάβουμε υπόψη μας και άλλες μεταβλητές που επηρεάζουν τα ποσοστά αναχώρησης, όπως π.χ. το μέγεθος των αστικών συγκεντρώσεων. Άλλες μεταβλητές που μπορούν να λειτουργήσουν διορθωτικά και επηρεάζουν το συνολικό εισόδημα είναι το μέγεθος του νοικοκυριού, γιατί από αυτό εξαρτάται το επίπεδο διαβίωσης που αντιστοιχεί στα μέλη του νοικοκυριού. Το επίπεδο διαβίωσης φαίνεται να ασκεί δύο επιμέρους επιδράσεις : α. Στα ποσοστά αναχώρησης για διακοπές. β. Στον τύπο και την κατηγορία του τουριστικού καταλύματος. Το εισόδημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται στις παραπάνω επιδράσεις. Επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη συνολική διάρκεια των διακοπών, χωρίς να επιδρά σημαντικά στη μέση διάρκεια παραμονής ανά άτομο, η οποία φαίνεται να εξαρτάται από την κοινωνικό επαγγελματική κατηγορία στην οποία αυτό ανήκει Η κοινωνικό επαγγελματική κατηγορία Η κοινωνικό επαγγελματική κατηγορία των τουριστών χαρακτηρίζεται ως μια διορθωτική μεταβλητή του εισοδήματος και ασκεί μια σειρά επιδράσεων στο ποσοστό αναχώρησης για διακοπές και στη μέση διάρκεια παραμονής. Οι τιμές Ο παράγοντας τιμή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την τουριστική ζήτηση. Μία διπλή παράμετρος θα πρέπει ωστόσο να ληφθεί σοβαρά υπόψη, αφ ενός μεν το επίπεδο των τιμών, αφ ετέρου δε διακυμάνσεις τους σε συσχετισμό με τη χώρο - χρονική συγκέντρωση της τουριστικής δραστηριότητας. Αναμφισβήτητα, η τουριστική ζήτηση εμφανίζεται αρκετά ευαίσθητη στις διακυμάνσεις των τιμών. Ωστόσο, ο τουρίστας φαίνεται περισσότερο διατεθειμένος να υποστεί αυτές τις διακυμάνσεις από το να αγοράσει συνηθισμένα καταναλωτικά αγαθά, εφόσον η οικονομική του λογική δεν 1 Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης 6

13 είναι πάντα ορθολογιστική και κυρίως ενώπιον της κατανάλωσης των τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών. Μερικές στατιστικές μελέτες φανερώνουν ότι τα ποσοστά αναχώρησης για διακοπές είναι λιγότερο ευαίσθητα έναντι των τιμών, απ ότι η διάρκεια των διακοπών και η δομή της τουριστικής κατανάλωσης. Η ανάγκη των ατόμων να συμμετέχουν στις τουριστικές μετακινήσεις χαρακτηρίζεται σήμερα βασική. Επομένως, θεωρείται ευκολότερο να μετατρέψουν τη διάρθρωση της τουριστικής κατανάλωσης παρά την ίδια την κατανάλωση. Η επιμήκυνση της διάρκειας των διακοπών Η βιομηχανική επανάσταση και η εξέλιξη της τεχνολογίας είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας και κατ επέκταση του διαθέσιμου χρόνου για μεγαλύτερη συμμετοχή των ατόμων στις τουριστικές μετακινήσεις. Η αύξηση τη διάρκειας των διακοπών μετ αποδοχών και η σταδιακή μείωση της ηλικίας συνταξιοδότησης είναι δύο επιπλέον παράγοντες που συμβάλλουν στην επιμήκυνση του ελεύθερου χρόνου και τη μεγαλύτερη συμμετοχή των ατόμων στις τουριστικές δραστηριότητες. Η δημογραφική εξέλιξη Η αύξηση του πληθυσμού μιας χώρας είναι στενά συνδεδεμένη με τα ποσοστά αναχώρησης για διακοπές, χωρίς ωστόσο να σημαίνει ότι τροφοδοτεί οπωσδήποτε την τουριστική μάζα. Η διάθεση το ελάχιστου χρηματικού εισοδήματος θεωρείται απαραίτητη και αυτός ο παράγοντας θεωρείται σημαντικός όσον αφορά τη σύγκριση των ποσοστών αναχώρησης μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών. Οι δημογραφικές εξελίξεις και μεταβολές μπορούν με τη σειρά τους να μεταβάλλουν την πυραμίδα των ηλικιών και τη σχέση : ενεργός πληθυσμός /μη ενεργός πληθυσμός. Η διατάραξη της δημογραφικής διάρθρωσης η οποία απορρέει από την παραπάνω σχέση μεταβάλλει αργά αλλά σταθερά την τουριστική αγορά. Η γήρανση των πληθυσμών και η αύξηση του ποσοστού των νέων στο γενικό σύνολο ενδιαφέρει τις οικονομίες όλων σχεδόν των χωρών. Ενδιαφέρει επίσης και το σύνολο της τουριστικής δραστηριότητας, εφόσον διαμορφώνει το γενικότερο προφίλ της τουριστικής πελατείας. Μπορούμε, π.χ. να διακρίνουμε τρεις κατηγορίες τουριστών: Τους νέους. Τους μεσήλικες. Της τρίτης ηλικίας. Δύο κύρια σημεία είναι άξια προσοχής σχετικά με τις σύγχρονες δημογραφικές εξελίξεις. α. Ο ενεργός πληθυσμός πολλών χωρών έχει την τάση να αυξάνεται αργά. β. Ο μη ενεργός πληθυσμός, οι νέοι και η τρίτη ηλικία, αυξάνουν με ταχύτερους ρυθμούς. Οι προεκτάσεις των δύο αυτών σημείων εναπόκεινται στην ανάλυση της καταναλωτικής τουριστικής συμπεριφοράς των δύο αυτών δημογραφικών ομάδων, 7

14 με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται στην οργάνωση του τουρισμού των τόπων υποδοχής. Η αστικοποίηση Ο τουρισμός σε μεγάλο βαθμό οφείλει την ανάπτυξή του στον τεχνολογικό και βιομηχανικό πολιτισμό που χαρακτηρίζει τις χώρες προέλευσης των τουριστών. Αυτός ο πολιτισμός γεννά μια αυξανόμενη αστικοποίηση, η οποία με τη σειρά της υποβαθμίζει το πλαίσιο της καθημερινής ζωής (άγχος, μολυσμένη ατμόσφαιρα, έλλειψη χώρων πρασίνου, καταναλωτικές τάσεις κτλ.). Η αντίδραση του πληθυσμού των μεγάλων αστικών κέντρων εκδηλώνεται μέσα από τη μεγέθυνση όλων εκείνων των αναγκών του ατόμου που σχετίζονται με την αλλαγή του περιβάλλοντος, την ανάπαυση αναψυχή, την ανεύρεση της ψυχικής τους ισορροπίας κτλ. Δηλαδή, η αυξημένη αστικοποίηση, απόρροια του σύγχρονου πολιτισμού μας, συνέβαλε στην μεγέθυνση του τουριστικού φαινομένου. Το ποσοστό αναχώρησης για διακοπές, εφ όσον το επίπεδο της ζωής γίνεται υψηλότερο, είναι μικρότερο στις μικρές κοινότητες απ ότι στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι παράγοντες φυσικό περιβάλλον και οικονομικές δραστηριότητες ερμηνεύουν σε μεγάλο βαθμό τα διαμορφούμενα ποσοστά. Η συνεχιζόμενη συγκέντρωση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού σε μεγάλα αστικά κέντρα και ο αυξανόμενος βαθμός αστικοποίησης επιδρά σημαντικά: Στη μεγαλύτερη μαζικοποίηση του τουριστικού φαινομένου. Στη διαμόρφωση χωρικά οροθετημένων μεγάλων τουριστικών αγορών. Στη συνεχή αύξηση των ενδείξεων των ποσοστών αναχώρησης για διακοπές. Στην καθιέρωση του τουρισμού ως αγαθού πρώτης ανάγκης, παρ όλη την αύξηση μιας σειράς άλλων δαπανών που σχετίζονται άμεσα με το βαθμό αστικοποίησης. Οι τεχνικοί παράγοντες - Τα μεταφορικά μέσα Η τουριστική δραστηριότητα συντίθεται από ένα δυναμικό στοιχείο, το οποίο είναι το ταξίδι, και από ένα στατικό, που είναι η παραμονή. Η μείωση του κόστους των μεταφορικών μέσων, και κατεξοχήν του αυτοκινήτου και του αεροπλάνου, καθώς και η συνεχής αύξηση της μηχανοκίνησης και της κινητικότητας βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του τουρισμού και συνέβαλαν ουσιαστικά στον εκδημοκρατισμό του. Οι επιμέρους παράγοντες που συνέβαλαν εξίσου στη μεγέθυνση του τουριστικού φαινομένου είναι οι ακόλουθοι: Η ανάπτυξη των μεταφορικών μέσων που τέθηκαν στη διάθεση των τουριστών. Η συνεχής αύξηση της ταχύτητας των αεροσκαφών. Η βελτίωση της ασφάλειας και της άνεσης μεταφοράς. Η βελτίωση και η επέκταση των υποδομών των ζωνών υποδοχής. Οι συνθήκες διαφοροποίησης και ανταγωνισμού που επικρατούν μεταξύ των μεταφορικών εταιρειών Οι υποκειμενικοί παράγοντες ή κοινωνικό - ψυχολογικοί παράγοντες 8

15 Οι κοινωνικό οικονομικοί παράγοντες ερμηνεύουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά του τουρίστα καταναλωτή, χωρίς ωστόσο να επεξηγούν πλήρως το τουριστικό φαινόμενο, παρ όλη την αντικειμενικότητά τους. Οι κοινωνικό ψυχολογικοί ή υποκειμενικοί παράγοντες επιδιώκουν να δώσουν μια σφαιρικότερη ερμηνεία στον τουρισμό μέσα από τον προσδιορισμό των επιθυμιών και των προτιμήσεων του τουρίστα καταναλωτή. Παράλληλα με τα κίνητρα τα οποία ενεργοποιούν το σύγχρονο τουρίστα και του δημιουργούν την ανάγκη για συμμετοχή στις τουριστικές μετακινήσεις, υπάρχει μία άλλη ομάδα κινήτρων που σχετίζεται με τις ανθρώπινες λειτουργίες, σύμφωνα με τη θεωρία της ψυχολογίας. Οι κοινωνικό ψυχολογικές αναλύσεις του τουρισμού, χρησιμοποιήθηκαν στα πλαίσια της ανάλυσης των βαθύτερων και λανθανόντων κινήτρων του τουρίστα επάνω στα οποία βασίζεται το μάρκετινγκ. Οι κοινωνικοί παράγοντες Η κοινωνιολογική ερμηνεία του τουριστικού φαινομένου δίνει μεγαλύτερο βάρος στις αιτίες της αναχώρησης για διακοπές και λιγότερο στο σκοπό. Όπως φάνηκε και από την ανάλυση των κοινωνικό οικονομικών παραγόντων, το τουριστικό φαινόμενο χαρακτηρίζεται ως απωθητικό. Τα άτομα θέλουν να εγκαταλείψουν το οικείο και καθημερινό τους περιβάλλον, θέλουν να δραπετεύσουν. Η έννοια δραπετεύω, η οποία υποδηλώνει τη μοναδική διέξοδο των ατόμων να αντιπαρατεθούν σε μία περιοριστικά μονόπλευρη και αγχωτική καθημερινότητα, υπήρξε αρκετά προσφιλής στους διαφημιστές του τουρισμού κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών. Η βιομηχανική κοινωνία, η γραφειοκρατία, οι στερητικές και συχνά προβληματικές συνθήκες εργασίας, η ζωή στα αστικά κέντρα με τις πολυποίκιλες αρνητικές επιπτώσεις της, η έξαρση της βίας κτλ. προσδίδουν μια συνεχώς αυξανόμενη δυναμική στην έννοια της φυγής και της δραπέτευσης. Αυτές οι έννοιες δρουν, τουλάχιστον αρχικά, κατά τέτοιον τρόπο ώστε ο τουρισμός να εμφανίζεται ως ένα φαινόμενο περισσότερο αρνητικό παρά θετικό. Άρνηση μιας καθημερινότητας που φαίνεται να είναι μάλλον απωθητική. Αυτές οι συνθήκες που χαρακτηρίζουν την καθημερινότητα επιδρούν στα άτομα τα οποία επιδιώκουν να ικανοποιήσουν ένα σύνολο από επιθυμίες και ανάγκες, οι οποίες απορρέουν από τις βαθύτερες αναζητήσεις που πηγάζουν από την ίδια την ανθρώπινη φύση. Αυτές συνοψίζονται στους προσωπικούς παράγοντες. Οι προσωπικοί παράγοντες Σύμφωνα με τον Α. Laurent το φαινόμενο των διακοπών έχει τις ρίζες του στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και, ως εκ τούτου, λιγότερο ή περισσότερο φανερά, επιδιώκει την ικανοποίηση αρχαϊκών, ή διαφορετικά, πανανθρώπινων αναγκών και επιθυμιών. Αυτές οι ανάγκες οι οποίες ορίζουν εν μέρει την τουριστική ζήτηση και συνεπώς τις τουριστικές ροές είναι οι παρακάτω : 9

16 α. Η ανάγκη της φύσης : Από την παρατήρηση των τουριστικών ροών συνάγεται το συμπέρασμα ότι μέσω των διακοπών τα άτομα επιχειρούν να ξαναβρούν τη φύση. Εξάλλου, οι αναφορές στο φυσικό περιβάλλον χαρακτηρίζουν αρκετά συχνά τον τόπο και τον τύπο των διακοπών (θάλασσα, όρη, ύπαιθρος). Η έννοια της φύσης, η οποία στο πνεύμα του σύγχρονου τουρίστα λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις, μπορεί να προσδιοριστεί από τα παρακάτω σύνολα στοιχείων και συμβόλων : Από τα αντιπροσωπευτικά στοιχεία (ήλιος, θάλασσα, ζέστη, φως, βλάστηση κτλ.). Από ένα ρυθμό ζωής που τον χαρακτηρίζει η απελευθέρωση σε σχέση με τον τόπο και το χρόνο και που δημιουργεί την αλλαγή αναφορικά με το συνηθισμένο αστικό περιβάλλον. Από ένα σύμβολο : θάλασσα, ήλιος = επικοινωνία με τη μητέρα φύση, πηγή της ζωής. Η αναζήτηση της "επιστροφής στην φύση" εκφράζει την ανάγκη ενός αναλλοίωτου περιβάλλοντος, καθαρού και διατηρημένου. Δεδομένων όμως των ανισορροπιών που παρουσιάζουν σήμερα τα οικοσυστήματα από μία υπεραναπτυγμένη τεχνολογία, φαίνεται να εντείνονται ακόμα περισσότερο οι απαιτήσεις για την ικανοποίηση των αρχαϊκών αναγκών που δημιουργεί ο χώρος στο άτομο. Η ικανοποίηση αυτών των αναγκών γίνεται ακόμα επιτακτικότερη εάν λάβουμε υπόψη μας το μέγεθος των αστικών συγκεντρώσεων στους μεγάλους τουριστικούς σταθμούς και τον υπερπληθυσμό κατά την περίοδο αιχμής, καθώς και το γεγονός ότι οι χώρο - χρονικές συγκεντρώσεις του τουριστικού φαινομένου αφήνουν ανικανοποίητες τις παραπάνω ανάγκες. β. Η ανάγκη του "παιχνιδιού" : Η τουριστική συμπεριφορά ερμηνεύεται σε μεγάλο βαθμό από την ανάγκη του "παιχνιδιού". Η ανυπαρξία της "συναλλαγής", που χαρακτηρίζει το παιχνίδι, το καθιστά την κινητήρια δύναμη για την ανεύρεση της ευχαρίστησης που αποζητούν οι τουρίστες. Το παιχνίδι βρίσκεται σε αρχαιότατες δραστηριότητες, όπως το κυνήγι και το ψάρεμα, καθώς και σε νέες, που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως το θαλάσσιο σκι, τις καταδύσεις, τα σπορ της παραλίας, το τένις κτλ. Ουσιαστικά, οι διακοπές μεταμορφώνονται σ' ένα μεγάλο παιχνίδι, όπου οι συμμετέχοντες παίζουν το ρόλο του χωρικού, του ψαρά, του εξερευνητή, του πλούσιου, του πρωτόγονου κτλ. Ο περιορισμένος χρόνος των διακοπών επιτρέπει στα άτομα να διαφοροποιηθούν από τον καθημερινό τρόπο ζωής, επιλέγοντας μια προσωπικότητα, με την οποία ταυτίζονται παίζοντας τον αντίστοιχο ρόλο. Η ανάγκη της επικοινωνίας και της γιορτής Οι διακοπές πραγματοποιούνται μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, όπου η αναζήτηση άλλων ατόμων και η ανάγκη επικοινωνίας μαζί τους θεωρείται καθοριστική. Πολλά άτομα δηλώνουν ότι κατά την περίοδο των διακοπών επιθυμούν να αναπαυθούν και να απομονωθούν. Αναμφισβήτητα, κάποια άτομα το πραγματοποιούν, η πλειοψηφία όμως αναχωρεί την ίδια χρονική περίοδο για να βρεθεί στα ίδια μέρη, συνθέτοντας μ' αυτό τον τρόπο ένα πλήθος ατόμων σε κατάσταση ευφoρίας, στους κόλπους του οποίου δημιουργείται μια πληθώρα από σχέσεις, συναντήσεις, φιλίες και έρωτες. 10

17 Τα παραπάνω υπογραμμίζουν την ανάγκη των ατόμων για επικοινωνία και την έντονη επιθυμία τους για τη δημιουργία ατμόσφαιρας γιορτής. Εάν στην πραγματικότητα όλα αυτά τα άτομα που διαμένουν στα ξενοδοχειακά καταλύματα ή τα κάμπινγκ και γεμίζουν τις παραλίες την περίοδο αιχμής επιθυμούσαν την απομόνωση και την ανάπαυση, θα άλλαζαν την καταναλωτική τους συμπεριφορά. Φυσικά, παρ' ό- λες τις δυσχέρειες που δημιουργεί η χώρο χρονική τους συγκέντρωση, επιμένουν να συγκεντρώνονται στα ίδια μέρη την ίδια περίοδο και αρκετά συχνά να ισχυρίζονται ότι νοιώθουν ευτυχείς. Αυτό το συναίσθημα είναι αποτέλεσμα, κατά τα λεγόμενά τους, της συνεύρεσης με άλλα άτομα και της δημιουργίας σχέσεων μ' αυτά. Τα περισσότερα άτομα αντιλαμβάνονται τις διακοπές σαν μια περίοδο γιορτής, η οποία βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τους υπόλοιπους έντεκα μήνες μιας μέτριας, συνηθισμένης, επαναλαμβανόμενης και στατικής ζωής. Οι διακοπές αντιπροσωπεύουν μια περίοδο αναψυχής, κατά τη διάρκεια της οποίας διαμορφώνονται σχέσεις περισσότερο έντονες και ελεύθερες με τους άλλους. Η ανάγκη της γιορτής αντιπροσωπεύει ουσιαστικά το "ξέσπασμα" των ατόμων στη χρονικά περιορισμένη διάρκεια των διακοπών, δηλαδή τη συλλογική τέρψη, και αποτελεί έναν καθοριστικό παράγοντα της ανάπτυξης του τουριστικού φαινομένου Οι παράγοντες που σχετίζονται με το τουριστικό προϊόν Η ικανοποίηση των βαθύτερων αναγκών και επιθυμιών των τουριστών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ίδιο τουριστικό προϊόν της ζώνης υποδοχής. Η επιλογή του τόπου υποδοχής από τους τουρίστες πραγματοποιείται σε συσχετισμό με μια ομάδα παραγόντων που χαρακτηρίζουν την τουριστική προσφορά. Αυτοί οι παράγοντες παρατίθενται παρακάτω: α. Η απόσταση και η προσπελασιμότητα. β. Οι σχέσεις μεταξύ χωρών προέλευσης και υποδοχής των τουριστών (πολιτιστικές, εθνικές, ιστορικές, γλωσσολογικές. πολιτικές, διπλωματικές κτλ.), γ. Το επίπεδο των τιμών, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες και το κόστος ζωής στη χώρα υποδοχής. δ. Ο βαθμός αποτελεσματικότητας της πληροφόρησης και της προβολής - προώθησης της χώρας υποδοχής στις χώρες προέλευσης των τουριστών. ε. Οι φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι καθώς και οι τουριστικές υπηρεσίες (τουριστική υποδομή και τουριστική ανωδομή), δηλαδή η τουριστική προσφορά της χώρας. 2.4 Οι τύπoι τoυ τoυρισμoύ Η ανάλυση των επιμέρους κινήτρων που ενεργοποιούν τα άτομα να συμμετέχουν στις τουριστικές μετακινήσεις και να καταναλώνουν τα ετερογενή τουριστικά προϊόντα που τους προσφέρονται στο εσωτερικό μιας χώρας ή στο εξωτερικό, μας δίνει τη δυνατότητα να ταξινομήσουμε τον τουρισμό σε μεγάλες κατηγορίες. Έτσι, σύμφωνα με τα κίνητρα διακρίνουμε τρεις μεγάλες ομάδες : α. Ο τουρισμός της αναψυχής: Σύμφωνα με μια σειρά αναλύσεων που έχoυν πραγματοποιηθεί σ' έναν αριθμό προηγμένων τουριστικά χωρών (Γαλλία, Καναδάς. Eλβετία κτλ.), αυτός ο τύπoς τoυρισμoύ χαρακτηρίζεται αρκετά ετερογενής, γιατί η 11

18 επιλογή της συναφούς τουριστικής δραστηριότητας εξαρτάται από υποκειμενικά και μόνο κίνητρα. Συνήθως διακρίνουμε ένα μεγάλο αριθμό επιμέρους κατηγοριών του τουρισμού αναψυχής, όπως : -Τουρισμός αναζωογόνησης και ανάπαυσης -Πολιτιστικός τουρισμός -Αθλητικός τουρισμός -Γαστρονομικός τουρισμός -Κυνηγετικός τουρισμός -Οικογενειακές επισκέψεις -Θρησκευτικός τουρισμός -Τουρισμός των φεστιβάλ κτλ. β. Ο επαγγελματικός τουρισμός : Αυτός ο τύπος τουρισμού περιλαμβάνει όλες εκείνες τις κατηγορίες ατόμων που μετακινούνται κυρίως για επαγγελματικούς λόγους. Διακρίνουμε τις παρακάτω επιμέρους κατηγορίες : -Επιστημονικός τουρισμός -Συνεδριακός τουρισμός -Τεχνικός τουρισμός -Τουρισμός εκθέσεων -Τουρισμός σεμιναρίων κτλ. γ. Ο τουρισμός υγείας : Αυτός ο τύπος τουρισμού αφορά όλα τα άτομα που μετακινούνται για λόγους θεραπείας, αναζωογόνησης, υγιεινής διαβίωσης κτλ. σε χωρικά οροθετημένες και άρτια οργανωμένες εγκαταστάσεις. Παραθέτουμε τις παρακάτω κατηγορίες του τουρισμού υγείας: -Τουρισμός ανάπαυσης -Ιαματικός - θεραπευτικός τουρισμός -Τουρισμός "υγιεινής και φυσικής διαβίωσης" -Τουρισμός θαλασσοθεραπείας -Τουρισμός για άτομα με ειδικές ανάγκες κτλ Ωστόσο, τα κίνητρα του ταξιδιού δεν αποτελούν τα μοναδικά κριτήρια για να ταξινομήσουμε τους διάφορους τύπους τουρισμού. Σ' ένα ευρύτερο πλαίσιο μπορούμε να επιχειρήσουμε διαφορετικές ταξινομήσεις του τουρισμού, βασιζόμενοι στην υιοθέτηση των ακόλουθων κριτηρίων : α. Σύμφωνα με το μεταφορικό μέσο: -Αεροπορικός τουρισμός -Σιδηροδρομικός τουρισμός -Ατμοπλοϊκός τουρισμός -Αυτοκινητικός τουρισμός -Ιπποτουρισμός -Περιπατητικός τουρισμός -Παραποτάμιoς τουρισμός -Ποδηλατικός τουρισμός κτλ. β. Σύμφωνα με τον προορισμό : Αυτή η κατηγορία οριοθετείται χώρο -χρονικά στον τόπο όπου παράγεται η συγκεκριμένη τουριστική δραστηριότητα. Διακρίνουμε τις παρακάτω κατηγορίες : 12

19 -Παραθαλάσσιος τουρισμός -Παραλίμvιος τουρισμός -Ορεινός τουρισμός -Τουρισμός υπαίθρου -Τουρισμός πόλεων -Εσωτερικός ή ημεδαπός τουρισμός : Αυτή η κατηγορία τουριστών αφορά τους κατοίκους μιας χώρας, οι μετακινήσεις των οποίων περιορίζονται εντός των φυσικών της ορίων. -Διεθνής ή αλλοδαπός τουρισμός : Ο διεθνής τουρισμός, όπως αναλύσαμε και στην εννοιολογική προσέγγιση του τουρίστα, αφορά τα άτομα που διαμένουν σε μια χώρα και μετακινούνται σε μία άλλη, για ένα συγκεκριμένο και συνήθως περιορισμένης χρονικής διάρκειας διάστημα, προκειμένου να ικανοποιήσουν βαθύτερες ανάγκες και επιθυμίες τους. γ. Σύμφωνα με το μέγεθος της ομάδας : -Μαζικός τουρισμός : Χαρακτηρίζεται από την ομαδική συμμετοχή των τουριστών στις διάφορες φάσεις της τουριστικής δραστηριότητας. Ο χαρακτήρας τoυ μαζικού τουρισμού οφείλεται στον τρόπο οργάνωσης του ταξιδιού, καθώς και στον επιλεγμένο τόπο διακοπών. Μαζικός τουρισμός και χώρο χρονικές συγκεντρώσεις ερμηνεύουν βασικά το σύγχρονο τουριστικό φαινόμενο. -Ατομικός τουρισμός : Ο ατομικός τουρισμός χαρακτηρίζεται από την ανεξάρτητη και ατομική οργάνωση τoυ ταξιδιού. Αντιτίθεται στο μαζικό τουρισμό και ερμηνεύεται από τον τύπο τουρισμού και το προφίλ του τόπου υποδοχής. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί εδώ ότι, όσον αφορά την διάκριση μεταξύ μαζικού και ατομικού τουρισμού, δε θα πρέπει να επέλθει σύγχυση σχετικά με την οργάνωση του ταξιδιού, δηλαδή την παρέμβαση ενός Tour - Operator ή ενός γραφείου ταξιδιών ή την ανυπαρξία παρέμβασης από αυτούς. Δηλαδή μπορούμε να έχουμε έναν ατομικό "οργανωμένο τουρισμό", που σημαίνει ότι ο τουρίστας απευθύνεται σε ένα γραφείο ταξιδιών και ζητά την οργάνωση ενός ταξιδιού ή ενός "package tour". δ. Σύμφωνα με την διάρκεια : -Τουρισμός παραμονής -Περαστικός τουρισμός -Τουρισμός weekend. ε. Σύμφωνα με το τουριστικό κατάλυμα : -Τουρισμός ξενοδοχείου -Τουρισμός πανδοχείου -Τουρισμός μπανγκαλόου και διαμερισμάτων -Τουρισμός κάμπινγκ -Τουρισμός δεύτερης κατοικίας -Τουρισμός σε οργανωμένα τουριστικά χωριά (clubs) -Τουρισμός ενοικιαζόμενων δωματίων -Τουρισμός σε γιοτ ή κρουαζιερόπλοιο κτλ. στ. Σύμφωνα με την ηλικία: -Τουρισμός νέων -Τουρισμός τρίτης ηλικίας ζ. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό των διακοπών: -Τουρισμός πολυτελείας 13

20 -Κοινωνικός τουρισμός 2.5 Οι ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού Η ανάπτυξη του μαζικού οργανωμένου τουρισμού, μ' όλες τις συνέπειες που συνεπάγονται οι χώρο - χρονικές συγκεντρώσεις του, τόσο στις χώρες υποδοχής, όσο και στις χώρες προέλευσης των τουριστών, ήρθε σε αντίθεση με τα αρχέγονα και βαθύτερα κίνητρα των τουριστών. Η αμφισβήτηση του μοντέλου του μαζικού οργανωμένου τουρισμού επήλθε με την ανάπτυξη των ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Εννοιολογικά, οι "ειδικές μορφές" τουρισμού προσδιορίζονται από τα επιμέρους ειδικά κίνητρα που ωθούν τα άτομα στην τουριστική μετακίνηση, ενώ οι "εναλλακτικές μορφές", οι οποίες αποτελούν τμήμα των ειδικών μορφών, ερμηνεύονται από τα κίνητρα των ατόμων που σχετίζονται με τον τρόπο οργάνωσης του ταξιδιού (αυτονομία) και τον προσανατολισμό της τουριστικής κατανάλωσης σε περιβαλλοντικά προϊόντα. Ουσιαστικά, η ομάδα κινήτρων που προσδιορίζει τον τύπο του ταξιδιού και την καταναλωτική συμπεριφορά του τουρίστα καθορίζει και την επιλογή μίας ή περισσότερων ειδικών ή εναλλακτικών μορφών τουρισμού, Ο συσχετισμός μεταξύ των τουριστικών προϊόντων του τόπου υποδοχής, καθώς και της τουριστικής οργάνωσης των ζωνών προέλευσης, της τμηματοποίησης της πελατείας και του προφίλ των τουριστών, αποδεικνύεται απαραίτητη όσον αφορά την ανάπτυξη και την εμπορικοποίηση αυτών των μορφών. Οι ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού είναι: 1. Κοινωνικός τουρισμός 2. Κοινωνικός τουρισμός επαγγελματικών ενώσεων 3. Αγροτοτουρισμός (διάφοροι τύποι) 4.Συμπλέγματα αγροτοτουρισμού σε σύγχρονους οικισμούς 5. Τουρισμός στην ύπαιθρο 6. Τουρισμός τρίτης ηλικίας 7. Αθλητικός τουρισμός 8. Περιηγητικός τουρισμός 9. Θαλάσσιος τουρισμός 10. Οικολογικός τουρισμός 11. Τουρισμός υγείας 12. Ιαματικός τουρισμός 13. Πολιτιστικός τουρισμός 14. Εκπαιδευτικός τουρισμός 15. Θρησκευτικός τουρισμός 16. Συνεδριακός τουρισμός 17. Εκθεσιακός τουρισμός 18. Τουρισμός κινήτρων 19. Επαγγελματικός τουρισμός 20. Ορεινός τουρισμός 21. Χειμερινός τουρισμός 22. Γυμναστικός τουρισμός 23. Χρονομεριστική μίσθωση 24. Τουρισμός περιπέτειας 25. Τουρισμός σε οργανωμένα τουριστικά χωριά (clubs) 14

21 26. Τουρισμός σε θεματικά πάρκα 2.6 Η τουριστική προσφορά Η "προσφορά" οικονομικά ορίζεται ως η ποσότητα των αγαθών και των υπηρεσιών που μπορούν να διοχετευτούν στην αγορά σε μια συγκεκριμένη τιμή. Η τουριστική προσφορά αντιπροσωπεύει το σύνολο των αγαθών και των υπηρεσιών που προτείνονται στον καταναλωτή, για να ικανοποιήσει μια σειρά αναγκών που χαρακτηρίζονται ως τουριστικές. Δεδομένης όμως της ετερογένειας που χαρακτηρίζει τον τουριστικό τομέα φαίνεται αρκετά δύσκολο να καθορίσουμε με ακρίβεια τα τουριστικά προϊόντα τα οποία παράγει και ομαδοποιεί η προοπτική των "διακοπών". Ως εκ τούτου. αναδεικνύεται αναγκαίο να προσδιορίσουμε εννοιολογικά το τουριστικό προϊόν. λαμβάνοντας υπόψη τη φύση του τουριστικού, τομέα και τις ιδιαιτερότητες παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων. Διακρίνουμε δύο κατηγορίες προϊόντων: α. Το σφαιρικό ή γενικό τουριστικό προϊόν, το οποίο αντιπροσωπεύουν οι διακοπές, δηλαδή ο χρόνος παραγωγής - διάθεσης και κατανάλωσης των αγαθών και υπηρεσιών που επιθυμούν και επιδιώκουν να καταναλώνουν οι τουρίστες. β. Τα τουριστικά υπό προϊόντα, τα οποία αποτελούν τα τμήματα του σφαιρικού τουριστικού προϊόντος. Ως τουριστικά υπό - προϊόντα θεωρούνται τα τουριστικά καταλύματα, οι μεταφορές, η αναψυχή κτλ., τα οποία αποκαλούνται ως επί το πλείστον τουριστικά προϊόντα. Στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής ή μιας χώρας, το τουριστικό προϊόν αντιπροσωπεύεται από την τουριστική προσφορά της συγκεκριμένης περιοχής ή χώρας, δηλαδή το σύνολο των τουριστικών πόρων που τη χαρακτηρίζουν. Σχετικά με τα γραφεία ταξιδιών, το "τουριστικό προϊόν" αναφέρεται στην παραγωγή και στη διάθεση ενός "οργανωμένου ταξιδιού," (package tουr) Τα χαρακτηριστικά του τουριστικού προϊόντος Το τουριστικό προϊόν εκ φύσεως θεωρείται ετερογενές, Οι οικονομολόγοι μέχρι πρότινος ταξινομούσαν τον τουρισμό στον τριτογενή τομέα της οικονομίας. Ωστόσο, ο τουρισμός φαίνεται να αντιπροσωπεύει ένα σύνθετο προϊόν, το οποίο ουσιαστικά είναι μείγμα υλικών (θάλασσα, τουριστικά καταλύματα. υποδομές κτλ,) και άυλων στοιχείων (ήλιος, κλίμα, image κτλ.), Επομένως, ο τουρισμός μπορεί να ταξινομηθεί στους λεγόμενους μεικτούς τομείς. Αυτή η ιδιομορφία του γεννά και μια σειρά από χαρακτηριστικά, τα οποία παρατίθενται παρακάτω, α. Η αδυναμία αποθήκευσης του τουριστικού προϊόντος : Το τουριστικό προϊόν, στο σύνολό του, χαρακτηρίζεται από την κατανάλωση χώρου (τόπος υποδοχής), ήλιου, τουριστικών καταλυμάτων, υπηρεσιών αναψυχής, αναμνηστικών δώρων κτλ. Η λειτουργία της κατανάλωσης οριοθετεί την ύπαρξη του σφαιρικού τουριστικού προϊόντος, το οποίο παράγεται και καταναλώνεται μετά από τη ζήτηση που δημιουργεί 15

22 η ίδια η παρουσία του πελάτη. Έτσι, τα δωμάτια ενός ξενοδοχειακού καταλύματος δεν μπορούν ν' αποθηκευτούν. Ωστόσο, μερικά τουριστικά προϊόντα είναι σε θέση ν' αποθηκευτούν, επιτρέποντας έναν καλύτερο καταμερισμό της εργασίας στη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου. Η αδυναμία αποθήκευσης του συνόλου των τουριστικών προϊόντων αποτελεί έναν από τους συμπληρωματικούς παράγοντες, οι οποίοι συνδράμουν στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει η καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των τουριστικών πόρων του τόπου υποδοχής. β. Η ανελαστικότητα του τουριστικού προϊόντος: Μία αύξηση της τουριστικής ζήτησης ή μια άνοδος των τιμών των τουριστικών υπηρεσιών δε συνεπάγεται παράλληλη αναλογική αύξησή τους. Αυτές χαρακτηρίζονται περιορισμένες και προσδιορίζονται από την ικανότητα υποδοχής της χώρας, η οποία προσδιορίζεται από τον αριθμό των τουριστικών καταλυμάτων, τη μεταφορική ικανότητα των μεταφορικών μέσων, τον αριθμό και το μέγεθος των τουριστικών συγκεντρώσεων κτλ. Δηλαδή, η ζήτηση επιπλέον κλινών ή ποιοτικών υπηρεσιών ή εξειδικευμένου προσωπικού τη χρονική περίοδο Χ προσκρούει σε μια ανελαστική προσφορά. Δεν μπορούν να παραχθούν τη στιγμή που ζητούνται τα συγκεκριμένα αγαθά και οι υπηρεσίες. Απαιτούνται επενδύσεις, οι οποίες μπορούν στο μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα να ικανοποιήσουν αυτές τις απαιτήσεις της τουριστικής ζήτησης, μετατρέποντας ταυτόχρονα τη διάρθρωσή της. γ. Το τουριστικό προϊόν δε χαρακτηρίζεται από μεγάλο βαθμό αυτοματισμού : Οι τουριστικές δραστηριότητες χαρακτηρίζονται ως εντάσεως εργασίας και είναι δύσκολο να μιλήσουμε στην παρούσα περίοδο για τη χρήση αυτοματισμού σ' εκτεταμένη κλίμακα. Θα πρέπει ωστόσο να υπογραμμίσουμε τη χρήση των συστημάτων μηχανοργάνωσης και των Η/Υ στη διαχείριση των ξενοδoχειακών καταλυμάτων. δ. Το τουριστικό προϊόν καταναλώνεται στον τόπο παραγωγής : Το τουριστικό προϊόν δεν μπορεί να αποσταλεί στον τόπο προέλευσης του τουρίστα και να καταναλωθεί εκεί. Αυτό απαιτεί τη μετακίνηση του τουρίστα από τον τόπο μόνιμης παραμονής του στον τόπο υποδοχής, για να καταναλώσει τα τουριστικά προϊόντα. Τόσο τα υλικά (θάλασσα, ξενοδοχειακά καταλύματα κτλ.) όσο και τα άυλα στοιχεία (ήλιος, κουλτούρα κτλ,) που τα χαρακτηρίζουν διακρίνονται για τη χωρική τους ακινησία. ε. Η παραγωγή και η κατανάλωση του τουριστικού προϊόντος πραγματοποιείται ταυτόχρονα και στον ίδιο χώρο : Μια διανυκτέρευση, ένα γεύμα, ένας αγώνας τένις παράγονται και καταναλώνονται ταυτόχρονα, μια χρονική στιγμή, σ' ένα συγκεκριμένο χώρο (ξενοδοχείο, εστιατόριο, γήπεδο τένις), Αυτά προϋποθέτουν αφενός μεν την παρουσία του τουρίστα, αφετέρου δε την ύπαρξη μιας κατάστασης ετοιμότητας υποδοχής του τουρίστα εκ μέρους των τουριστικών υπηρεσιών. Η εγγραφή ενός ατόμου στις λίστες ενός γραφείου ταξιδίων, όσον αφορά τη μελλοντική κατανάλωση ενός οργανωμένου ταξιδιού, του δίνει τη δυνατότητα μόνο μελλοντικής χρήσης των τουριστικών υπηρεσιών, αλλά όχι δυνατότητα άμεσης κατανάλωσής τους. στ. Η κατανάλωση των τουριστικών υπηρεσιών επιφέρει την καταστροφή τους : Μετά το τέλος των διακοπών, εκτός ίσως από την αγορά αναμνηστικών δώρων και την εμφάνιση του "απαραίτητου" φωτογραφικού υλικού, οι μόνες άυλες αξίες που σχετίζονται με το κίνητρο της μετακίνησης και την περίοδο διεξαγωγής των διακοπών και οι οποίες συνοδεύουν τα άτομα είναι οι "εμπειρίες" και οι "αναμνήσεις". 16

23 ζ. Τα τουριστικά υπό - προϊόντα μπορούν να υποκατασταθούν μεταξύ τους : Το διαθέσιμο εισόδημα για διακοπές είναι συχνά καθοριστικός παράγοντας για να υποκατασταθεί ένα ξενοδοχείο πρώτης κατηγορίας με ένα τρίτης, το αεροπλάνο με το αυτοκίνητο ή το τρένο, οι διακοπές στο εξωτερικό με τις διακοπές στο εσωτερικό κτλ. η. Τα τουριστικά υπό - προϊόντα χαρακτηρίζονται ως συμπληρωματικά : Παρ' όλο που το τουριστικό προϊόν είναι ετερογενές, μεταξύ των διαφόρων υπό -προϊόντων παρατηρείται μια συμπληρωματικότητα. Ο τουρίστας μπορεί να συνθέσει από μόνος του το σφαιρικό τουριστικό προϊόν, χωρίς ωστόσο να είναι σε θέση να αλλοιώσει τη μορφή και το χαρακτήρα των τουριστικών υπό -προϊόντων, τα οποία παραμένουν όπως έχουν. Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι αυτό το χαρακτηριστικό αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες που αποκαλούμε αρκετά συχνά ως τουριστικά προϊόντα τα υπάρχοντα τουριστικά υπό προϊόντα. Η συμπληρωματικότητα που διακρίνει τα τουριστικά προϊόντα καθώς και ο μεγάλος τους αριθμός δημιουργούν αρκετά συχνά προβλήματα όσον αφορά την ποιοτική τους διάσταση. Φαίνεται λοιπόν δύσκολο να παραχθεί η ίδια ποιότητα για ένα συγκεκριμένο προϊόν, εφόσον ο αριθμός των παρεμβαλλόμενων προϊόντων είναι μεγάλος, Η συμπληρωματικότητα ωστόσο δεν αφορά μόνο τις τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά και τις σχέσεις που αυτές διαμορφώνουν με τους υπάρχοντες τουριστικούς πόρους. θ. Η ευαισθησία της τουριστικής δραστηριότητας στις οποιασδήποτε μορφής κρίσεις (οικονομικές, πολιτικές, περιβαλλοντικές) καθώς και στις εποχικές διακυμάνσεις : Ο πόλεμος του Κόλπου μείωσε σε σημαντικό βαθμό τον αριθμό των τουριστικών αφίξεων στις άμεσα ή στις έμμεσα εμπλεκόμενες χώρες. Από την έναρξη της εισβολής στο Κουβέιτ τον Αύγουστο του 1990, η Αίγυπτος κατέγραψε μια μείωση στις αφίξεις των διεθνών τουριστών της τάξεως του 66% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, Η Τυνησία, επίσης, το πρώτο εξάμηνο του 1991 παρουσίασε μία πτώση των διεθνών τουριστικών της αφίξεων κατά 80% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σημαντικές μειώσεις, για τον ίδιο λόγο, παρουσίασαν επίσης η Τουρκία, το Μαρόκο, το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ρόδος και η Κρήτη. ι. Το μέγεθος των αρχικών επενδύσεων: Οι αρχικές επενδύσεις στον τουριστικό τομέα, που αφορούν τα έργα τουριστικής υποδομής και ανωδομής, είναι συχνά πολύ μεγάλες, γεγονός που δημιουργεί αρκετά προβλήματα στη διαχείριση και την αποδοτικότητά τους, δεδομένης της εποχικής λειτουργίας τους. Κυρίως όσον αφορά τις τουριστικές επιχειρήσεις, η εποχική λειτουργία τους συνεπάγεται την αποδοχή ιδιαίτερων κανόνων σχετικά με τη διαχείρισή τους. Αυτές υποχρεούνται να αντιμετωπίσουν τα μεταβλητά κόστη εκμετάλλευσης της περιόδου λειτουργίας τους και τα σταθερά κόστη ολόκληρου του έτους, τα οποία είναι δυσβάσταχτα κατεξοχήν στην ξενοδοχεία Οι ταξινομήσεις του τουριστικού προϊόντος Σε μια γενικότερη προσέγγιση, το τουριστικό προϊόν μιας περιοχής ή μιας χώρας. δηλαδή η τουριστική προσφορά, δεδομένης της ετερογένειας που την χαρακτηρίζει, μπορεί να διακριθεί σε μια πληθώρα διαφορετικών στοιχείων που την απαρτίζουν. Συνήθως διακρίνουμε τις ακόλουθες δύο μεγάλες κατηγορίες : α. Την πρωτογενή τουριστική προσφορά, η οποία περιλαμβάνει τους "τουριστικούς 17

15 η Διδακτική Ενότητα «Η ΟΡΓAΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟIΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΙΔΙΚΏΝ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΏΝ ΜΟΡΦΏΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ»

15 η Διδακτική Ενότητα «Η ΟΡΓAΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟIΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΙΔΙΚΏΝ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΏΝ ΜΟΡΦΏΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Πρόγραμμα επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ στην Oργάνωση, διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων και στην προώθηση τουριστικών προορισμών 15 η Διδακτική Ενότητα «Η ΟΡΓAΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟIΚΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού ΜΑΖΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 19ος αιώνας: Κλειδί: Ανάπτυξη σιδηροδρόμου, Ατμόπλοιο Οργανωμένος τουρισμός Αύξηση μεσαίας τάξης και εισοδημάτων Συρρίκνωση αγροτικού τομέα Μετακίνηση πληθυσμού

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητικός Τουρισμός. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ.

Αθλητικός Τουρισμός. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής, Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ. Είναι από τη φύση του ανθρωποκεντρικό Οι λειτουργίες του ταυτίζονται µε αυτές του γενικού

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ. Είναι από τη φύση του ανθρωποκεντρικό Οι λειτουργίες του ταυτίζονται µε αυτές του γενικού ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Είναι από τη φύση του ανθρωποκεντρικό Οι λειτουργίες του ταυτίζονται µε αυτές του γενικού µάνατζµεντ Άϋλες Ετερογενείς ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ταυτίζεται η παραγωγή και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 5 ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ

ΜΑΘΗΜΑ 5 ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ 5 ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Το άυλο των τουρ. υπηρεσιών Δε µπορούν να δειγµατιστούν ή να εξεταστούν πριν από την αγορά τους Η ετερογένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΘΜΟΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ. Έρευνα που έγινε από το. για το ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ.

ΒΑΘΜΟΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ. Έρευνα που έγινε από το. για το ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ. 1 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ ΒΑΘΜΟΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ Έρευνα που έγινε από το ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ για το ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Καινοτομία και επιχειρηματικότητα στον Τουρισμό Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Τσαρτας Πάρις Καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης ΑΘΗΝΑ 2016-17 Ενότητα 6η: ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΚΙΝΗΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

Τουριστική Ζήτηση και Τουριστικά Κίνητρα. Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων

Τουριστική Ζήτηση και Τουριστικά Κίνητρα. Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων Τουριστική Ζήτηση και Τουριστικά Κίνητρα Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων Παράγοντες που επηρεάζουν την τουριστική ζήτηση Ο ελεύθερος χρόνος Το διαθέσιμο

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 5 η : Το αγροτουριστικό προϊόν. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 5 η : Το αγροτουριστικό προϊόν. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 5 η : Το αγροτουριστικό προϊόν Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ THALATTA 2012 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012

ΟΜΙΛΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ THALATTA 2012 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΟΜΙΛΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ THALATTA 2012 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ 22 23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Κυρίες και Κύριοι, Αναμφίβολα ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελεί μια από τις δυναμικότερες και επιλεκτικότερες μορφές σύγχρονου τουρισμού και

Διαβάστε περισσότερα

Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς

Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς Λόγοι υψηλής ελκυστικότητας της Μυκόνου και δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης της σε άλλους προορισμούς Σαακιάν Χρήστος Απρίλιος 2013 Εισαγωγή Η παρούσα εργασία ασχολείται με τη Μύκονο

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιοριστικοί παράγοντες την τουριστικής ζήτησης.

Προσδιοριστικοί παράγοντες την τουριστικής ζήτησης. Τουριστική ζήτηση και προσφορά Οι τουριστικές ανάγκες πρέπει να ικανοποιηθούν και αυτό πραγματοποιείται δια των τουριστικών αγαθών. Με την ενέργεια αυτή διαμορφώνονται ορισμένες ανταλλακτικές σχέσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ημερίδα διάχυσης αποτελεσμάτων

ημερίδα διάχυσης αποτελεσμάτων ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΙΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΕΜΠ ημερίδα διάχυσης αποτελεσμάτων Διδακτορική έρευνα με τίτλο: «Εναλλακτικές μορφές τουρισμού και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα συγγραφέων..015 Πρόλογος Προλεγόμενα συγγραφέων ΜΕΡΟΣ Α : ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ...025

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα συγγραφέων..015 Πρόλογος Προλεγόμενα συγγραφέων ΜΕΡΟΣ Α : ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ...025 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σημείωμα συγγραφέων..015 Πρόλογος...017 Προλεγόμενα συγγραφέων....019 ΜΕΡΟΣ Α : ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ...025 Κεφάλαιο Α : Εισαγωγικές έννοιες για τον τουρισμό...027 1. Γενικά...027 Τουρισμός

Διαβάστε περισσότερα

12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον έμπειρο τουρίστα και οι περιηγήσεις του στον πολιτισμό ως σύγχρονη τουριστική επιχειρηματική δράση

12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον έμπειρο τουρίστα και οι περιηγήσεις του στον πολιτισμό ως σύγχρονη τουριστική επιχειρηματική δράση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Πρόγραμμα επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ στην οργάνωση, διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων και στην προώθηση τουριστικών προορισμών 12 η Διδακτική Ενότητα Οι προκλήσεις για τον

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό

Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό Εισαγωγή στον Επαγγελματικό Τουρισμό Γενικά Ο επαγγελματικός τουρισμός αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου συνόλου, αυτού των εναλλακτικών μορφών τουρισμού Οι εναλλακτικές μορφές, υιοθετήθηκαν για να δημιουργηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ (ΩΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ, ΝΗΣΩΝ ΑΛΙΕΙΑΣ (Υ.ΘΥ.Ν.ΑΛ) ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ) Η 5 η έκθεση για την οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ. Πρόλογος... 19 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ. Πρόλογος... 19 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ Πρόλογος................................................. 19 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Κεφάλαιο 1: Ο σύγχρονος τουρισμός και η Ελλάδα ως προορισμός................................ 25 1.1 Το φαινόμενο του

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Καινοτομία και επιχειρηματικότητα στον Τουρισμό Μάθημα: Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Τσαρτας Πάρις Καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης ΑΘΗΝΑ 2016-17 4.1. Λέξεις κλειδιά, ορολογία 4.2 Εισαγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4

Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4 ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ταυτότητα της Έρευνας... σελ. 4 ΜΕΡΟΣ Α : Στοιχεία για τους επισκέπτες της Ελλάδας 1. Αριθμός ημερών παραμονής στην Ελλάδα... 7 2. Αριθμός επισκέψεων στην Ελλάδα για διακοπές...

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος 15

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος 15 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος 15 1 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 17 1.1 Διαστάσεις και παράμετροι διαμόρφωσης των χαρακτηριστικών της τουριστικής ανάπτυξης 17 1.1.1 Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 3 η : Ο Αγροτικός Τουρισμός Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Οι Ελληνικές Τουριστικές Εισπράξεις

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Οι Ελληνικές Τουριστικές Εισπράξεις ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ Σταδίου 24, 105 33 Τηλ. 331 2253, 331 0022 Fax: 33 120 33 Email: itep@otenet.gr URL: http://www.itep.gr Αθήνα, 7 Σεπτεµβρίου 2005 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Οι Ελληνικές

Διαβάστε περισσότερα

«Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων»

«Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» Η δράση αφορά την ενίσχυση της υλοποίησης επενδυτικού σχεδίου για τη δημιουργία νέας ΜΜΕ τουριστικής επιχείρησης, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ_ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ 2/6

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ_ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ 2/6 Η. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚ50.10.19.04 8 Υπηρεσίες θαλάσσιων και παράκτιων μεταφορών επιβατών με πλοία που ενεργούν πλόες εσωτερικού 6. Τουρισμός Η. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚ50.10.19.05 8 Υπηρεσίες μεταφορών επιβατών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ Α, Β και Γ Γυμνασίου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ σχολικό έτος 2016-17 Κ Ε Ρ Α Μ Ω Τ Η Το επιχειρηματικό σχέδιο παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη επενδυτική πρόταση μιας επιχείρησης, με

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1. Χαρακτηριστικά του παγκόσμιου τουριστικού προϊόντος... 19 1.2. Η ανάπτυξη των εναλλακτικών και ειδικών μορφών τουρισμού... 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 2.1.

Διαβάστε περισσότερα

Georgios Tsimtsiridis

Georgios Tsimtsiridis Sustainable Touristic Development in the Municipality of Almopia Georgios Tsimtsiridis Vice Mayor of Almopia Δήμος Αλμωπίας Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη Η τουριστική ανάπτυξη σε οποιαδήποτε μορφή της προϋποθέτει

Διαβάστε περισσότερα

η πληρότητα των ξενοδοχείων στο σύνολο της χώρας την ίδια περίοδο, καθώς αυτό αποτελεί μια σημαντική ένδειξη του συνολικού τζίρου των τουριστικών

η πληρότητα των ξενοδοχείων στο σύνολο της χώρας την ίδια περίοδο, καθώς αυτό αποτελεί μια σημαντική ένδειξη του συνολικού τζίρου των τουριστικών ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 2005-2008 Η Ελλάδα είναι ένας από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως, ένας πόλος έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Ο τουριστικός τομέας αποτελεί, αδιαμφισβήτητα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ "ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ"

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Περιγραφή Τομέας Προτεραιότητας : Η. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ 49.39.2 5 Μεταφορές επιβατών με τελεφερίκ και ανελκυστήρες χιονοδρομικών κέντρων 6. Τουρισμός Η. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ 49.39.20 6 Μεταφορές

Διαβάστε περισσότερα

Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016

Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016 Βελισσαρίου Ευστάθιος Καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας 2016 1 Η τουριστική προσφορά Η τουριστική προσφορά (σύμφωνα με τον Hoffmann (1970) αποτελείται από την : Α) Φυσική προσφορά, Β) την

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 1 η : Από τον Μαζικό στις Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 1 η : Από τον Μαζικό στις Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Ενότητα 1 η : Από τον Μαζικό στις Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΣΠΑ Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων

ΕΣΠΑ Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων ΕΣΠΑ 2014-2020 ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΑ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ F O R O P L A N Μ Ε Ρ Α Ρ Χ Ι Α Σ

Διαβάστε περισσότερα

1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ

1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ 1Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ) ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥ Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού ( 27 Σεπτεμβρίου ) κέντρο του Ελληνικού Τουρισμού θα γίνει για μία ακόμη φορά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ "ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ"

ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ "ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ" Κωδικός Η. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗ 49.39.2 5 Μεταφορές επιβατών με τελεφερίκ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Ο επιχειρηματικός τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς τομείς της τουριστικής αγοράς παγκοσμίως. Συνέργιες Αγορών Ο επιχειρηματικός τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς τομείς της τουριστικής

Διαβάστε περισσότερα

Ο νησιωτικός τουρισμός και η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Προκλήσεις και Ευκαιρίες για τον Παράκτιο και Θαλάσσιο Τουρισμό στην ΕΕ».

Ο νησιωτικός τουρισμός και η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Προκλήσεις και Ευκαιρίες για τον Παράκτιο και Θαλάσσιο Τουρισμό στην ΕΕ». Ο νησιωτικός τουρισμός και η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Προκλήσεις και Ευκαιρίες για τον Παράκτιο και Θαλάσσιο Τουρισμό στην ΕΕ». Εισηγήτρια κα Ελευθερία Φτακλάκη, Αντιπεριφερειάρχης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΣΚΟΠΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Η Πράξη «Εναλλακτικός Τουρισμός» αφορά στην υλοποίηση επενδύσεων στον τομέα του τουρισμού από υφιστάμενες

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας

Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Διάλεξη 7 η Τουρισμός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Η Περίπτωση της Ελλάδας Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsη229

Διαβάστε περισσότερα

ΕCOANALYSIS. Σύμβουλοι Ανάπτυξης Επιχειρήσεων. Σωκράτους 33, ΜΟΣΧΑΤΟ, Τηλ : 210-9484880, e-mail: ecoinfo@otenet.gr ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΕCOANALYSIS. Σύμβουλοι Ανάπτυξης Επιχειρήσεων. Σωκράτους 33, ΜΟΣΧΑΤΟ, Τηλ : 210-9484880, e-mail: ecoinfo@otenet.gr ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕCOANALYSIS Σύμβουλοι Ανάπτυξης Επιχειρήσεων Σωκράτους 33, ΜΟΣΧΑΤΟ, Τηλ : 210-9484880, e-mail: ecoinfo@otenet.gr ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 1. ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων»

«Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» Στόχος Στόχος της Δράσης ς της Δράσης Βασικός στόχος της δράσης είναι η ενίσχυση της υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ: No 1. Προς. Τσιμισκή 29. 54626 Θεσσαλονίκη ΕΡΕΥΝΑ. Ακτοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης με τα νησιά του Βορείου Αιγαίου

ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ: No 1. Προς. Τσιμισκή 29. 54626 Θεσσαλονίκη ΕΡΕΥΝΑ. Ακτοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης με τα νησιά του Βορείου Αιγαίου Εταιρία Ερευνών-Δημοσκοπήσεων Τσιμισκή 3 54625 Θεσσαλονίκη ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ: No 1 Προς ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΒΕΘ) Τσιμισκή 29 54626 Θεσσαλονίκη ΕΡΕΥΝΑ Ακτοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ

ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ alco THE PULSE OF SOCIETY ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΕΝΤΟΛΕΑΣ: ΤΥΠΟΣ: ΔΕΙΓΜΑ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ: ΧΡΟΝΟΣ: ALCO Ε.Ο.Τ. ΠΟΣΟΤΙΚΗ (ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ) 1.500

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 2018

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 2018 Εκατομμύρια ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 2 Αυγούστου 219 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 218 Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει

Διαβάστε περισσότερα

«Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό»

«Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» Γνωμοδότηση European Economic & Social Committee Εισηγητής : κ.γκόφας Ο τουρισμός είναι δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένος Τουριστικός Σχεδιασμός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

Ολοκληρωμένος Τουριστικός Σχεδιασμός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ολοκληρωμένος Τουριστικός Σχεδιασμός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Δρ. Γιάννης ΣΠΙΛΑΝΗΣ, Επ. Καθηγητής, Τμήμα Περιβάλλοντος Δ/ντής Παρατηρητηρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Όλγα Ιακωβίδου, Καθηγήτρια ΑΠΘ Τµήµα Γεωπονίας, Τοµέας Αγροτικής Οικονοµίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης e-mail:olg@agro.auth.gr Ο αγροτουρισµός,

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρες και γυναίκες, 18 ετών και άνω. 892 νοικοκυριά

Άνδρες και γυναίκες, 18 ετών και άνω. 892 νοικοκυριά Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την ΚΑΠΑ RESEARCH Α.Ε. Περίοδος διεξαγωγής Η συλλογή των στοιχείων έγινε από 17 έως και 18 Απριλίου 2007 Περιοχή διεξαγωγής Πληθυσμός Δείγμα Τεχνική συλλογής πληροφοριών Μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

Οι ιδιαιτερότητες των τουριστικών υπηρεσιών. Reference: Ηγουμενάκης, Ν.Γ. (1999) Τουριστικό Μάρκετινγκ, Εκδόσεις Interbooks (pp.81-91).

Οι ιδιαιτερότητες των τουριστικών υπηρεσιών. Reference: Ηγουμενάκης, Ν.Γ. (1999) Τουριστικό Μάρκετινγκ, Εκδόσεις Interbooks (pp.81-91). Οι ιδιαιτερότητες των τουριστικών υπηρεσιών Reference: Ηγουμενάκης, Ν.Γ. (1999) Τουριστικό Μάρκετινγκ, Εκδόσεις Interbooks (pp.81-91). α) Το άυλο των τουριστικών υπηρεσιών Λόγω του ότι οι τουριστικές υπηρεσίες

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Ο Ρ Γ Α Ν ΩΣΗ Κ Α Ι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Τ Α Ξ Ι Δ Ι ΩΤΙΚΗΣ Β Ι Ο Μ ΗΧΑΝΙΑΣ Δ Ι Δ Α Σ Κ Ω Ν : Δ Ρ. Γ Ε Ω Ρ Γ Ι

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Σκοπός του Μαθήματος Τα τουριστικά προϊόντα/υπηρεσίες έχουν ιδιαιτερότητες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά τη διοίκηση και τη λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Κείμενο εργασίας στα πλαίσια του ερευνητικού έργου WASSERMed Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Μονάδα Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Σε ποιους απευθύνεται. Σε εργαζομένους Σε συνεργάτες της επιχείρησης Σε πελάτες

Σε ποιους απευθύνεται. Σε εργαζομένους Σε συνεργάτες της επιχείρησης Σε πελάτες Τουρισμός Κινήτρων Σε ποιους απευθύνεται Σε εργαζομένους Σε συνεργάτες της επιχείρησης Σε πελάτες Μορφές Κινήτρων Ηθική επιβράβευση με μορφή εγκωμίου Επιβράβευση με χρηματικά έπαθλα Επιβράβευση με συγκεκριμένο

Διαβάστε περισσότερα

Γ Σ Α Τ Σ Ρ Τ Ο Ρ ΝΟ Ν ΜΙΚΕ Κ Σ Ε Δ ΙΑΔ Α ΡΟ Ρ ΜΕΣ

Γ Σ Α Τ Σ Ρ Τ Ο Ρ ΝΟ Ν ΜΙΚΕ Κ Σ Ε Δ ΙΑΔ Α ΡΟ Ρ ΜΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ - Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΓΕΥΣΕΩΝ Νοέμβριος 2014 H ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ Προσπαθήσαμε να σχεδιάσουμε διαδρομές που στηρίζονται στην τοπική ταυτότητα και στο γαστρονομικό,

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Πτυχιακής Εργασίας Η Επίδραση της Κινηματογραφικής Εικόνα στη Δημιουργία Τουριστικής Κίνησης. Ονόματα Φοιτήτριας Μαρίνα Πατούλα

Θέμα Πτυχιακής Εργασίας Η Επίδραση της Κινηματογραφικής Εικόνα στη Δημιουργία Τουριστικής Κίνησης. Ονόματα Φοιτήτριας Μαρίνα Πατούλα ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Θέμα Πτυχιακής Εργασίας Η Επίδραση της Κινηματογραφικής Εικόνα στη Δημιουργία Τουριστικής Κίνησης Ονόματα Φοιτήτριας Μαρίνα Πατούλα ΜΑΙΟΣ, 2014 Εισαγωγή Αναφερόμενοι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ» 1/4 Κωδικός Δραστηριότητας. Περιγραφή Δραστηριότητας

ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ» 1/4 Κωδικός Δραστηριότητας. Περιγραφή Δραστηριότητας ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΑΔ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ» 1/4 Κωδικός Δραστηριότητας Επίπεδο Περιγραφή Δραστηριότητας 49.39.2 5 Μεταφορές επιβατών με τελεφερίκ και ανελκυστήρες χιονοδρομικών κέντρων 49.39.20 6 Μεταφορές

Διαβάστε περισσότερα

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της,

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της, ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 Ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Ολγα Ιακωβίδου Αν. Καθηγήτρια, Τµήµα Γεωπονίας, ΑΠΘ. 1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΟΥΒΑΡΗ ΣΤΑΥΡΙΑΝΗ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ 2014

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΟΥΒΑΡΗ ΣΤΑΥΡΙΑΝΗ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ 2014 ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΟΥΒΑΡΗ ΣΤΑΥΡΙΑΝΗ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ 2014 ΘΕΜΑ : «Η Θεωρητική και Κριτική Διάσταση των Εναλλακτικών και Ειδικών Μορφών Τουρισμού στην Ελλάδα» ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ 1. Η πρώτη τουριστική περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα διπλωµατική εργασία µε τίτλο «Η πόλη της Καστοριάς ως τουριστικός προορισµός», µελετάται η σχέση τουρισµού και πόλης, εξετάζοντας αν η αλλαγή που παρατηρείται σήµερα στη φυσιογνωµία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ 1 Κος ΚΟΚΚΩΣΗΣ: Καλημέρα. Είναι προφανές ότι ο τουρισμός υπήρξε από τους κατ εξοχήν κλάδους που είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. H επίδραση αυτή ήταν πιο πολύ έμμεση και λιγότερο

Διαβάστε περισσότερα

5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και η σημασία της Διοίκησης του Ανθρώπινου Δυναμικού στην περίπτωση των τουριστικών επιχειρήσεων

5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και η σημασία της Διοίκησης του Ανθρώπινου Δυναμικού στην περίπτωση των τουριστικών επιχειρήσεων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Πρόγραμμα επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ στην οργάνωση, διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων και στην προώθηση τουριστικών προορισμών 5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

Πολυσταδιακή δειγματοληψία με χρήση quota ως προς τη γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού, το φύλο και την ηλικία.

Πολυσταδιακή δειγματοληψία με χρήση quota ως προς τη γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού, το φύλο και την ηλικία. Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ Έρευνα κοινής γνώμης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 2017

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 2017 Χιλιάδες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 2 Αυγούστου 218 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ: Έτος 217 Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει

Διαβάστε περισσότερα

Εξελίξεις στα Βασικά Μεγέθη της Ελληνικής Ξενοδοχίας

Εξελίξεις στα Βασικά Μεγέθη της Ελληνικής Ξενοδοχίας Εξελίξεις στα Βασικά Μεγέθη της Ελληνικής Ξενοδοχίας και στον Ελληνικό και Παγκόσμιο Τουρισμό το 2017 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ 2 3 Εξελίξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σκοπός του προγράμματος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων εναλλακτικών μορφών τουρισμού, τα οποία συμβάλουν στην άμβλυνση της εποχικότητας της τουριστικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Οργάνωση μαθήματος Παραδόσεις: 2 ώρες θεωρία (Δευτέρα 15.00 17.00) 1 ώρα Άσκηση Πράξης (Δευτέρα 19.00 20.00) Αξιολόγηση φοιτητών Ι. Ασκήσεις πράξης (30 %) και

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Τουριστικού Προϊόντος Κρήτης, Αξιολόγηση ποιότητας τουριστικών υπηρεσιών

Έρευνα Τουριστικού Προϊόντος Κρήτης, Αξιολόγηση ποιότητας τουριστικών υπηρεσιών Έρευνα Τουριστικού Προϊόντος Κρήτης, Αξιολόγηση ποιότητας τουριστικών υπηρεσιών Παναγιώτης Μανωλιτζάς Εργαστήριο σχεδιασμού & Ανάπτυξης συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων Πολυτεχνείο Κρήτης ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Τει Ιονίων Νήσων Δρ. Γιώργος Ζωγράφος

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Τει Ιονίων Νήσων Δρ. Γιώργος Ζωγράφος ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Τει Ιονίων Νήσων Δρ. Γιώργος Ζωγράφος Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΠΟΡΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και Σχεδιασμός Μεταφορών Ι Ανάλυση Μεταφορικής Ζήτησης

Ανάλυση και Σχεδιασμός Μεταφορών Ι Ανάλυση Μεταφορικής Ζήτησης Ανάλυση Μεταφορικής Ζήτησης Παναγιώτης Παπαντωνίου Δρ. Πολιτικός Μηχανικός, Συγκοινωνιολόγος ppapant@upatras.gr Πάτρα, 2017 Περιεχόμενα Χαρακτηριστικά της Ζήτησης για μετακίνηση Ανάλυση καμπύλης μεταφορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΧΩΡΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ Ν. ΧΑΝΙΩΝ ΚΥΡΙΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ : ΕΝΤΟΝΗ ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ. ΜΟΡΦΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ : ΜΑΖΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΤΡΙΠΤΥΧΟ ΑΜΜΟΣ ΗΛΙΟΣ ΘΑΛΛΑΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ

ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ 1 2 ΕΙΝΑΙ: ένας ουσιαστικός τρόπος να συμπληρώνει η οικογένεια το εισόδημά της όλο το χρόνο ένας τρόπος να βρουν απασχόληση οι νέοι, οι αγρότισσες, οι κάτοικοι

Διαβάστε περισσότερα

http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ http://enallaktikos-tourismos-messinia.weebly.com ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Eναλλακτικός Τουρισμός - είναι μια καινούρια φιλοσοφία στον τομέα του τουρισμού και περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός Οινικού Τουρισμού

Ορισμός Οινικού Τουρισμού Οινικός Τουρισμός Εισαγωγικά Το κρασί είναι συνδεδεµένο µε την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισµού και µπορεί να αποτελέσει κίνητρο για µετακινήσεις µε σκοπό τη γνωριµία µαζί του Τα ίδια τα αµπέλια, από

Διαβάστε περισσότερα

Το προφίλ του Τουρισμού στη Κρήτη βάσει της Έρευνας Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος

Το προφίλ του Τουρισμού στη Κρήτη βάσει της Έρευνας Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος Το προφίλ του Τουρισμού στη Κρήτη βάσει της Έρευνας Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος Επεξεργασία:La.Re.T.S.A.& Quantos S.A. ΤτΕ Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών / Διεύθυνση Στατιστικής Η Έρευνα Συνόρων για

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 6 η : Μάρκετινγκ αγροτουριστικού προϊόντος. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 6 η : Μάρκετινγκ αγροτουριστικού προϊόντος. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 6 η : Μάρκετινγκ αγροτουριστικού προϊόντος Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Άξονας Τοπικής Ανάπτυξης

Άξονας Τοπικής Ανάπτυξης O Πολιτισμός ως Κομβικός Άξονας Τοπικής Ανάπτυξης Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης Πολιτικός Επιστήμων Διεθνολόγος Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης Κλεισθένης Πολιτιστικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. Ταύτισε το μέλλον σου με την μεγαλύτερη βιομηχανία της ελληνικής οικονομίας

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. Ταύτισε το μέλλον σου με την μεγαλύτερη βιομηχανία της ελληνικής οικονομίας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Ταύτισε το μέλλον σου με την μεγαλύτερη βιομηχανία της ελληνικής οικονομίας Η Τουριστική Βιομηχανία στην Ελλάδα Ο ξενοδοχειακός & τουριστικός τομέας στην Ελλάδα συμβάλλει κατά 16.28%

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. (ενημερωτική σύνοψη)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. (ενημερωτική σύνοψη) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ)», ΕΣΠΑ 2014 2020

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικός τουρισμός: Προοπτικές και δυνατότητες

Ελληνικός τουρισμός: Προοπτικές και δυνατότητες Ελληνικός τουρισμός: Προοπτικές και δυνατότητες 18 Οκτωβρίου 2016 Συνέδριο ΣΕΤΕ: «Ελληνικός Τουρισμός: Νέα Δεδομένα και Μελλοντικές Προκλήσεις» PwC REMACO/ Υπεργολάβος: ΕΚΠΑ Οι επιδόσεις της χώρας αποδεικνύουν

Διαβάστε περισσότερα

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΙΚΡΗΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ.

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΙΚΡΗΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ. ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΙΚΡΗΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ. Φωτεινή Ανδρέα Αναγνωστάτου Πτυχίο Οικονομικών Επιστημών, Πανεπιστημίου Πειραιώς. Υποβληθείσα για το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ Σκοπός του Μαθήματος Τα τουριστικά προϊόντα/υπηρεσίες έχουν ιδιαιτερότητες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά τη διοίκηση και τη λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Η σύνδεση του αγροτουρισμού με τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους

Η σύνδεση του αγροτουρισμού με τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους Εισήγηση του Γιώργου Αγοραστάκη στο WORKSHOP LEADER+ Εναλλακτικός τουρισμός: ποιότητα, ασφάλεια, δικτύωση, κανάλια διάθεσης, εμπορευματοποίηση» στο ΜΑΙΧ-Χανιά 22.ΙΙ.2007 Ορισμός Ο αγροτουρισμός ως δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα / Αποτίμηση / Σχολιασμός έρευνας τουριστικού προφίλ αλλοδαπού επισκέπτη στη Δυτ. Κρήτη. Συνάντηση 9 Δεκεμβρίου 2014

Αποτελέσματα / Αποτίμηση / Σχολιασμός έρευνας τουριστικού προφίλ αλλοδαπού επισκέπτη στη Δυτ. Κρήτη. Συνάντηση 9 Δεκεμβρίου 2014 Αποτελέσματα / Αποτίμηση / Σχολιασμός έρευνας τουριστικού προφίλ αλλοδαπού επισκέπτη στη Δυτ. Κρήτη Συνάντηση 9 Δεκεμβρίου 2014 Αερολιμένας Χανίων Ι. Δασκαλογιάννης Η έρευνα και ανάλυση συντονίστηκε από

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο

Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο Γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Οι διάφορες µορφές εναλλακτικού τουρισµού στην ύπαιθρο, µεταξύ των οποίων ο αγροτουρισµός, προέκυψαν από µια διπλή αναγκαιότητα. Η πρώτη αφορά στην ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ενότητα 3β: Πολιτισμικός Τουρισμός και Βιώσιμη Ανάπτυξη Αριστοτέλης Μαρτίνης Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΟΥ 1. Προστασία φυσικού & πολιτιστικού περιβάλλοντος 2. Ποιοτική βελτίωση της τουριστικής πελατείας 3. Δηµιουργία νέων τύπων τουρ/κών καταλυµάτων 4. Βελτίωση & εκσυγχρονισµός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η συγκέντρωση της τουριστικής ζήτησης σε λίγους μήνες του έτους Μέτρηση Εποχικότητας Διανυκτερεύσεις Αφίξεις Δαπάνες Δείκτες Συγκέντρωσης Herfindahl - Hirschman

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη Προφίλ εισερχόμενου τουρισμού για διακοπές στην Ελλάδα,

Σύνοψη Προφίλ εισερχόμενου τουρισμού για διακοπές στην Ελλάδα, Σύνοψη διακοπές στην Ελλάδα, 2016 2017 Οκτ. 2018 Δρ. Άρης Ίκκος, ISHC Επιστημονικός Διευθυντής Σεραφείμ Κουτσός Αναλυτής ΙΝΣΕΤΕ Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με την προϋπόθεση της αναφοράς στην πηγή Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα Εισαγωγή... Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών Κεφάλαιο 2. Ο Αντίκτυπος του Αθλητικού Τουρισμού...

Περιεχόμενα Εισαγωγή... Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών Κεφάλαιο 2. Ο Αντίκτυπος του Αθλητικού Τουρισμού... Περιεχόμενα Εισαγωγή... 11 Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών... 13 1.1 Τουρισμός, Αναψυχή και Αθλητικός Τουρισμός... 14 1.2 Εισερχόμενος Τουρισμός... 14 1.3 Ημεδαποί Τουρίστες...

Διαβάστε περισσότερα

Να χαρακτηριστούν οι παρακάτω προτάσεις ως Σωστό ή Λάθος :

Να χαρακτηριστούν οι παρακάτω προτάσεις ως Σωστό ή Λάθος : 1 Ο ΕΠΑΛ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΤΑΞΗ Γ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ΖΗΤΗΜΑ 1 Ο : (Ποσοστό 20%) Να χαρακτηριστούν οι παρακάτω προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εκθεσιακός Τουρισμός

Εκθεσιακός Τουρισμός Εκθεσιακός Τουρισμός Περιεχόμενα Γενικά Διακρίσεις των Εκθέσεων Χαρακτηριστικά του εκθεσιακού τουρισμού Οφέλη των προορισμών Η αγορά του εκθεσιακού τουρισμού Η διοργάνωση της έκθεσης Διεθνείς τουριστικές

Διαβάστε περισσότερα

Αξιοποιώντας τις Υποδοµές: η κρουαζιέρα και οι ευρύτερες στρατηγικές µετεξέλιξης της τουριστικής εµπειρίας

Αξιοποιώντας τις Υποδοµές: η κρουαζιέρα και οι ευρύτερες στρατηγικές µετεξέλιξης της τουριστικής εµπειρίας 2o ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ Αξιοποιώντας τις Υποδοµές: η κρουαζιέρα και οι ευρύτερες στρατηγικές µετεξέλιξης της τουριστικής εµπειρίας Δρ. ΑΓΓΕΛΟΣ Φ. ΒΛΑΧΟΣ Μέλος ιοικητικών

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση «Θαλάσσιος Τουρισμός»

Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση «Θαλάσσιος Τουρισμός» Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση «Θαλάσσιος Τουρισμός» Η ολοκληρωμένη προσέγγιση για μια βιώσιμη τοπική ανάπτυξη» Κωνσταντίνος Σέρβος Αντιδήμαρχος Λευκάδας Κοινωνικοοικονομικό προφίλ περιοχής Δήμου Λευκάδας

Διαβάστε περισσότερα

Τουριστικό Παρατηρητήριο και Ολοκληρωµένος Τουριστικός Σχεδιασµός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Μελέτη Περίπτωσης: Σέριφος

Τουριστικό Παρατηρητήριο και Ολοκληρωµένος Τουριστικός Σχεδιασµός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Μελέτη Περίπτωσης: Σέριφος Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τουριστικό Παρατηρητήριο και Ολοκληρωµένος Τουριστικός Σχεδιασµός στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Μελέτη Περίπτωσης: Σέριφος Δρ. Γιάννης ΣΠΙΛΑΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Προφίλ εισερχόμενου τουρισμού 3 ης ηλικίας για διακοπές στην Ευρώπη, 2016

Προφίλ εισερχόμενου τουρισμού 3 ης ηλικίας για διακοπές στην Ευρώπη, 2016 Προφίλ εισερχόμενου τουρισμού 3 ης ηλικίας για διακοπές στην Ευρώπη, 2016 Μάιος 2018 ΙΝΣΕΤΕ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο τουρισμός αποτελεί μια δραστηριότητα εξόχως ανταγωνιστική στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Συνεπώς,

Διαβάστε περισσότερα

«Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»

«Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» Ι ΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH Αθήνα, 25 Σεπτεµβρίου 2012 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» Επίίδραση του τουριισµού

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες

Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες Προοπτικές τουρισμού γκολφ στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες Ονοματεπώνυμο: Γεωργίου Παναγιώτης 113125 Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Γιωργής Κριτσωτάκης Δεκέμβριος 2014 Γκολφ - Τουρισμός Readman

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο 1. Γενικά για την επιχείρηση Η επιχείρηση αποτελεί ένα στοιχείο της κοινωνίας μας, το ίδιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα