«Ο ΔΡΟΜΕΑΣ» ΓΙΑ ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΣΤΕ ΤΕΤΡΑΜΗΝΙΑΙΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ & ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΟΜΕΝΩΝ

Transcript

1 «Ο ΔΡΟΜΕΑΣ» ΤΕΤΡΑΜΗΝΙΑΙΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ & ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΟΜΕΝΩΝ TEYXOΣ 08 ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011 ΓΙΑ ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΣΤΕ Δώστε την ψυχή μου στο Θεό και τα όργανά μου για τη σωτηρία των συνανθρώπων μου. Εάν κάνετε όλα αυτά, εγώ θα ζω για πάντα... Robert Test (δωρητής οργάνων)

2

3

4

5 Αφιερώνεται σε όλους εκείνους που με την αγάπη και την αλληλεγγύη τους κάνουν σκοπό της ζωής τους την προσφορά στον συνάνθρωπο. περιεχομενα ΓΙΑ ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΣΑΙ...06 ΜΗΝΥΜΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ I. ΑΡΚΑΣ η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ αθανασια μποτσα πανελληνιοι αγωνεσ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ παγκοσμιοι αγωνεσ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ οι ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ Παναγιώτης Μαντέλος...16 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ Καλέα Ζ. Αναστασία ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ Ελένη Νικ. Δάλλα...22 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Πανελλήνιος Αθλητικός Σύλλογος Μεταμοσχευμένων Φαραντάτων , Αμπελόκηποι τηλ.: φαξ.: Εκδότης: Αρκάς Ιωάννης Σε περίπτωση αναδημοσίευσης παρακαλούμε να αναφέρεται ως πηγή προέλευσης «Ο ΔΡΟΜΕΑΣ» Πρόεδρος Αρκάς Ιωάννης Αντιπροεδρος Μαντέλος Παναγιώτης Γ. Γραμματέας Μπότσα Αθανασία Ταμίας ξενοσ χρηστοσ Γεν.Έφορος Αθλημάτων Καλός Κωνσταντίνος Είς μνήμη του Παναγιώτη Μπογιάκη...24 ΣΚΙΤΣΟΓΡΑΦΙΑ...25 ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ...27 Δώστε τη δωρεά σας στον Σύλλογο Αρ. Τραπ. Λογαριασμού ALPHA BANK ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗΣ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ "Cliff's activities" ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗΣ Λάρνακος 72, Ν.Φιλαδέλφεια τηλ.: cliff@ath.forthnet.gr Έτος Ιδρύσεως dromeas@windowslive.com Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν υποχρεωτικά τις απόψεις του «ΔΡΟΜΕΑ». Εκδίδεται σε αντίτυπα.

6

7 Μήνυμα Προέδρου του Δ.Σ. Ιωάννης Αρκάς Πρόεδρος του Πανελλήνιου Αθλητικού Συλλόγου Μεταμοσχευμένων «ΔΡΟΜΕΑΣ» Αγαπητοί φίλοι και φίλες. Εύχομαι από βάθος καρδιάς καλό χειμώνα με υγεία, δύναμη και οικογενειακή ευτυχία. Από έως και διεξήχθηκαν στην Σουηδία οι Παγκόσμιοι Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών. Η χώρα μας επί συνόλου 60 χωρών έλαβε την 20η θέση κατακτώντας 15 μετάλλια. Στους αγώνες αυτούς υπήρξε πολύ μεγάλη συμμετοχή αθλητών από όλον τον κόσμο. Το αγωνιστικό επίπεδο δε των Αγώνων αλλά και των συμμετασχόντων αθλητών ήταν πολύ υψηλό που σημαίνει ότι χρόνο με το χρόνο ο ανταγωνισμός των αθλητών θα είναι μεγάλος για τη κατάκτηση μεταλλίων. Η Σουηδία μια χώρα με παράδοση στις αθλητικές δραστηριότητες διοργάνωσε αυτούς τους Αγώνες με επιτυχία και πιστεύω ότι όλες οι αποστολές των χωρών έμειναν ευχαριστημένες για τη διεξαγωγή των Αγώνων αλλά και τη φιλοξενία της. Ο Πανελλήνιος Αθλητικός Σύλλογος Μεταμοσχευμένων ΔΡΟΜΕΑΣ συγχαίρει όλους τους αθλητές που συμμετείχαν στην εθνική αποστολή στη Σουηδία για την αγωνιστικότητα τους, την άψογη αθλητική τους συμπεριφορά και την ομαδικότητα τους. Τους εύχεται επίσης καλή υγεία για τη συνέχιση των αθλητικών τους δραστηριοτήτων και νέες επιτυχίες στο μέλλον. Οι επόμενοι Παγκόσμιοι Αγώνες θα διεξαχθούν τον Αύγουστο του 2013 στη Νότιο Αφρική και οι επόμενοι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες στη Κροατία τον Αύγουστο του 2012.

8 16 ΚΑΙ 17 ΑΠΡΙΛΙΟΥ η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΜΙΑ ΑΞΕΧΑΣΤΗ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Αθανασία Μπότσα Ιδρυτικό μέλος της αθλητικής ομάδας από το 1978 Ιδρυτικό μέλος του «ΔΡΟΜΕΑ» Γενική Γραμματέας του Δ.Σ. Αθλήτρια Κ άθε πόλη, κάθε χωριό και τοποθεσία της ελληνικής γης όπως της Ιεράς Πόλης του Μεσολογγίου στην οποία γίνεται αναφορά, αφήνουν με το πέρασμα του χρόνου σε όλες τις επόμενες γενιές, την πλούσια ιστορική και πολιτιστική τους κληρονομιά, όπου το μεγαλείο της, μεταφέρεται και εκφράζεται μέσα από τα δρώμενα που πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια, ανάλογα με τον σκοπό, την ιδιαιτερότητα, την χρονική περίοδο και τον συμβολισμό τους. Στα πλαίσια αυτών των δραστηριοτήτων, το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων 16 και 17 Απριλίου 2011, πραγματοποιήθηκε στο Μεσολόγγι ο εορτασμός της 185ης επετείου, από την ηρωική Έξοδο των Μεσολογγιτών. Η αναφορά γίνεται με αφορμή και την δική μου συμμετοχή στις εορταστικές αυτές εκδηλώσεις εκείνο το συναρπαστικό διήμερο. Αισθάνθηκα ιδιαίτερη τιμή για το γεγονός, αφού είχα την ευκαιρία να παρελάσω, μέσα από τους σημαιοστόλιστους γραφικούς δρόμους του Μεσολογγίου μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της χορευτικής ομάδας του Πολιτιστικού Συλλόγου Άνω Λιούμη Αιγάλεω στον οποίο ανήκουμε. Σημείο εκκίνησης ο Μητροπολιτικός Ιερός Ναός του Αγίου Σπυρίδωνα. Τελικός προορισμός της τεράστιας και μεγαλειώδους πομπής που είχε σχηματισθεί, ο Κήπος των Ηρώων. Ολόκληρη η διαδρομή με την αρμόζουσα επισημότητα και το πλήθος κόσμου που είχε συγκεντρωθεί, μου δημιούργησε ανάμεικτα συναισθήματα περηφάνιας, έξαρσης, συγκίνησης και χαράς, ιδιαίτερα κατά την αναπαράσταση της ανατίναξης του δημογέροντα Χρήστου Καψάλη. Στο τέλος της πομπής ακολουθούσε με όλο το ιερατείο η Εικόνα της Εξόδου και του Τιμίου Σταυρού Αγιασμού του Επισκόπου Ιωσήφ των Ρωγών. Η μεταφορά της Εικόνας προς τον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, πραγματοποιείται με τιμητικό άγημα από το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης όπου φυλάσσεται, για να επιστραφεί και πάλι εκεί, μετά το 8 πέρας των εκδηλώσεων. Υπό τους ήχους φιλαρμονικών διαφόρων περιοχών της Ελλάδας, κάτω από πρωτοφανείς αντίξοες καιρικές συνθήκες με βροχή και τσουχτερό κρύο, παρουσία της Πολιτικής, Πολιτειακής και Θρησκευτικής Ηγεσίας της χώρας μας, αλλά και εκπροσώπων ξένων χωρών και παρουσία των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, παρελάσαμε με τις ανάλογες παραδοσιακές ενδυμασίες, μαζί με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και τα πολυάριθμα παιδικά τμήματα και τα τμήματα ενηλίκων Λαογραφικών και Πολιτιστικών Συλλόγων της Ελλάδας και της Κύπρου. Στον Ιερό αυτό Ναό, πραγματοποιήθηκε Μέγας Εσπερινός το Σάββατο και Δοξολογία την Κυριακή χοροστατούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Κοσμά. Πραγματοποιήθηκε επίσης τρισάγιο στους Αθάνατους Νεκρούς, επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των φιλελλήνων, καθώς και στο κενοτάφιο όπου φυλάσσεται η καρδιά του Άγγλου φιλέλληνα ποιητή Λόρδου Βύρωνα ο οποίος πέθανε στην αγαπημένη του πόλη, το Με μεγαλοπρέπεια πραγματοποιήθηκαν οι καταθέσεις στεφάνων στον Τύμβο των Ηρώων από όλους τους φορείς και τελικά η υποστολή της σημαίας στην κεντρική πλατεία Μάρκου Μπότσαρη. Τιμώμενο κράτος για φέτος η Ελβετία. Εξέχουσα προσωπικότητα της χώρας μας, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ.κ. Κάρολος Παπούλιας. Ας ξεδιπλώσουμε όμως για λίγο τα ιστορικά γεγονότα και ας αναλογισθούμε την συμβολική αξία της ηρωικής Εξόδου, στον Αγώνα της Παλλιγενεσίας. Η Ιερά Πόλις του Μεσολογγίου πρωτεύουσα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, αποτελεί ιστορικό Δήμο καθώς εκεί έλαβαν χώρα, μερικές από τις πιο δραματικές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης του Το όνομα του πρωτοαναφέρθηκε από έναν Βενετό ο οποίος περιέγραφε τη μάχη του Λεπάντο κοντά στην Ναύπακτο ενώ αρκετές ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι προέρχεται από την ένωση των δύο ιταλικών λέξεων mezzo και laghi που σημαίνει ένα

9 μέρος που περιβάλλεται από λίμνες. Το 1770, ο στρατός της πόλης όπου μέχρι τότε βρισκόταν υπό Βενετική κατοχή, ηττήθηκε από τους Οθωμανούς. Κατά την διάρκεια του προεπαναστατικού αγώνα, το Μεσολόγγι, υπήρξε εστία ανάπτυξης της εμπορικής ναυτιλίας και της άνθησης των γραμμάτων, αποκτώντας οικονομική και κοινωνική χειραφέτηση. Μεταλαμπάδευσε γόνιμες ιδέες από την φωτισμένη Ευρώπη, διατηρώντας παράλληλα ακέραιο το ελληνικό φρόνημα. Μετά την Γαλλική Επανάσταση, η πίστη των αγωνιστών που είχε καλλιεργηθεί κατά την διάρκεια των αιώνων υπό την επήρεια της παράδοσης για την ελευθερία και την δημιουργία ανεξάρτητου έθνους, λαμβάνει και νέο υποστασιακό χαρακτήρα. Οι εσωτερικές αντιθέσεις υποβαθμίζονται μπροστά στην αδιαπραγμάτευτη αντίθεση τους στο τυραννικό καθεστώς και την ανάγκη να διεξαχθεί μέσα σε πνεύμα ομοψυχίας, ο εθνικός αγώνας. Με την επανάσταση της 20ης Μαΐου του 1821, αναδεικνύεται η στρατηγική θέση του βαθύπεδου αυτού οικισμού, που αποτελεί μία από τις κυριότερες δυνάμεις του απελευθερωτικού αγώνα. Μετά την ματαίωση της πρόσβασης του τουρκικού στρατού στη νότια Ελλάδα μέσω της θαλάσσιας οδού, το Μεσολόγγι παρά τον περιορισμένο αριθμό των υπερασπιστών και την περιορισμένη οχυρωματική του προστασία λόγω του χαμηλού τείχους, προσφέρεται για να αποκόψει τις χερσαίες διόδους κατά μήκος της δυτικής Ελλάδας, σχηματίζοντας το 1822(Πρώτη πολιορκία), το1823(δεύτερη) και το 1825(Τρίτη), ένα αδιαπέραστο φράγμα. Η τρίτη επίθεση η οποία διαρκεί ένα χρόνο, χωρίζεται σε δύο επιχειρησιακές φάσεις. Η πρώτη ξεκινά στις 15 Απριλίου 1825 από τον Κιουταχή με στράτευμα ανδρών, όμως ο αποκλεισμός δεν είναι ισχυρός και επανειλημμένα διασπάται από τον στόλο του Μιαούλη ο οποίος ενισχύει με πολεμοφόδια και τρόφιμα την πόλη. Στις 25 Δεκεμβρίου, αρχίζει η δεύτερη φάση, όταν επιτίθεται ο Αιγύπτιος Ιμπραήμ που καταφθάνει με άνδρες από την Πελοπόννησο στην οποία είχε καταστείλει την Επανάσταση, όμως κι αυτός αποτυγχάνει και έτσι αναγκάζεται να συμπράξει με τον Κιουταχή. Τούρκοι, Τουρκαλβανοί και Αιγύπτιοι, διαθέτουν σύγχρονο πυροβολικό υπό την διοίκηση Γάλλων αξιωματικών. Από τις συνεχόμενες επιθέσεις και την πείνα και χωρίς ουσιαστική βοήθεια από τους υπόλοιπους Έλληνες λόγω του εμφυλίου, οι ελάχιστα οπλισμένοι και εξαθλιωμένοι κάτοικοι του Μεσολογγίου ανάμεσα στους οποίους και αρκετοί φιλέλληνες κυρίως Γερμανοί, ήταν αδύνατον να υπερασπισθούν την πόλη. Το συμβούλιο οπλαρχηγών και προκρίτων στις 6 Απριλίου, αποφασίζει την Έξοδο τη νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου προς την Κυριακή των Βαΐων (9 προς 10 Απριλίου 1826), όπου προκειμένου να διασπασθούν οι εχθρικές γραμμές, χωρίζονται σε τρεις ομάδες υπό τους Δημήτριο Μακρή, Νότη Μπότσαρη και Κίτσο Τζαβέλα Όμως οτιδήποτε κι αν έχει διαδραματισθεί κατά την διάρκεια της πολύμηνης πολιορκίας, το σημαντικότερο είναι αυτό που συντελείται μέσα σε διάστημα λίγων ωρών εκείνη τη νύχτα, αφού μετά την ατυχή έκβαση του εγχειρήματος της εξόδου, την απώλεια μεγάλου αριθμού Ελλήνων και την εισβολή του εχθρού στη πόλη, σημειώνονται δραματικές στιγμές. Ο δημογέροντας Χρήστος Καψάλης όταν κυκλώνεται στο σπίτι του όπου είχαν συγκεντρωθεί γυναικόπαιδα, τραυματίες και γέροντες, ανατινάζει την πυριτιδαποθήκη, ενώ ο Επίσκοπος Ιωσήφ των Ρωγών, ερείπια του Μεσολογγίου μαρτυρούν επικές στιγμές απαράμιλλης ανδρείας και θάρρους, αλλά και τρομερού πόνου και θρήνου. Λίγοι επιζούν ενώ τα γυναικόπαιδα, πωλούνται στα σκλαβοπάζαρα. Το Μεσολόγγι απελευθερώνεται στις 11 Μαίου 1829 και σήμερα φέρει τον μοναδικό στην Ελλάδα τιμητικό τίτλο Ιερά Πόλις του Μεσολογγίου, που αποδόθηκε το 1937 προς αναγνώριση του ηρωισμού των κατοίκων της. Πολύ ένδοξα, όλες οι μεγάλες αρετές των Ελλήνων 09

10 προβάλλονται μέσα από την ηρωική Έξοδο. Η απήχηση του δράματος και της θυσίας των Μεσολογγιτών που απέστρεψαν το βλέμμα στις καταστροφικές εμφύλιες διενέξεις, αποθανατίσθηκε σε πλήθος έργων τέχνης και λόγου όπως στον πίνακα <<Έξοδος>> του Θεόδωρου Π. Βρυζάκη το 1855, ενώ ο Διονύσιος Σολωμός, ευρισκόμενος απέναντι στο νησί της Ζακύνθου, εμπνεύσθηκε τον Ύμνο ακούγοντας τα πυροβόλα του Μεσολογγίου. Στο διαχρονικό μήνυμα της ημιτελούς ποιητικής σύνθεσης <<Ελεύθεροι Πολιορκημένοι>>, ο εθνικός μας ποιητής αναφέρει : Αγάπη κι έρωτας καλούν, τα σπλάχνα τους τινάζουν, τα σπλάχνα τους στη θάλασσα ποτέ δεν ησυχάζουν. Αμέσως μετά από την κατάληψη της μαρτυρικής πόλης, ο Κιουταχής κατευθύνεται προς την Ανατολική Στερεά Ελλάδα με σκοπό την κατάληψη της Αττικής, ο δε Ιμπραήμ επανέρχεται στην Πελοπόννησο, για να εξαλείψει και τις τελευταίες εστίες αντίστασης στη Μάνη και την Αργολίδα. Αν και η Επανάσταση μετά τη πτώση του Μεσολογγίου, έχει σχεδόν κατασταλεί, η φλόγα για την πολυπόθητη ελευθερία, παραμένει άσβεστη. Η Έξοδος σηματοδοτεί και σφραγίζει στην συνέχεια, την γενικότερη πορεία όχι μόνο του έθνους μας, αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας η οποία παίρνει θέση υπέρ των φαινομενικά ηττημένων και δραστηριοποιεί τον αγώνα για τα εθνικά δίκαια των Ελλήνων. Έτσι μετά την αμαύρωση του Αγώνα εξαιτίας του εμφύλιου σπαραγμού, αναδύεται ένα νέο κύμα Φιλελληνισμού, προς εκείνους που κράτησαν Θερμοπύλες με αξιοθαύμαστη αυτοθυσία. Κάθε ιδιωτική πρωτοβουλία υπέρ του Αγώνα, παρασύρει και τον πολιτικό κόσμο της Ευρώπης φιλελεύθερο και συντηρητικό. Αναγνωρίζεται πλέον ότι, ο πολιτισμός που λαμπρύνει την ιστορία του λαού που εκπολίτισε την ανθρωπότητα, καταπνίγεται από τις άγριες ορδές. Η Κυριακή των Βαΐων ημέρα μνήμης της Εξόδου, είναι η πιο σημαντική τοπική εορτή του Μεσολογγίου. Στα πλαίσια των τιμητικών εκδηλώσεων που έχουν ήδη αναφερθεί, μέσα στο χρονικό διάστημα των δύο εβδομάδων που περιελάμβανε το Σάββατο 2 Απριλίου, μέχρι και την Κυριακή των Βαΐων 17 Απριλίου 2011, έλαβαν χώρα επίσης, εκθέσεις τέχνης, φωτογραφίας κ.λ.π., παρουσίαση θεατρικών έργων από μαθητές, μουσικό πρόγραμμα από την Πανελλήνια Συνάντηση Χορωδιών του ΟΤΕ, ομιλίες, βραβεύσεις μαθητών που συμμετείχαν σε διαγωνισμούς και ανακηρύξεις Επίτιμων Δημοτών όπως του μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη και του Προέδρου της ΕΔΕΚ Δρα Βάσου Λυσσαρίδη με την απονομή και των Χρυσών Μεταλλίων της Ιεράς Πόλεως. Πραγματοποιήθηκαν επίσης συναυλίες, προβολή της βραβευμένης κινηματογραφικής ταινίας <<Έξοδος>> του σκηνοθέτη Αλέξανδρου Αριστόπουλου, ο Διεθνής Ποδηλατικός Γύρος Ελλάδος 2011 και εορταστικές εκδηλώσεις σε Τ.Ε.Ι., Λύκεια, Γυμνάσια και Δημοτικά Σχολεία. Ακόμα πραγματοποιήθηκε τιμητική εκδήλωση αφιερωμένη στους Ελβετούς Φιλέλληνες και την 185η επέτειο του ηρωικού θανάτου του Ελβετού Φιλέλληνα Ιωάννη Ιακώβου Μάγερ όπου απηύθυνε χαιρετισμό και ο Πρέσβης της Ελβετίας. Ακόμη διοργανώθηκαν επιτυχώς με απονομές επάθλων, ο 29ος Ιστιοπλοϊκός Αγώνας Θυσίας Πάτρας Μεσολογγίου και ο 65ος Δρόμος Θυσίας από το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Συμεών, στον Τύμβο των Ηρώων. Όλες αυτές οι εκδηλώσεις μαρτυρούν ότι, ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, το Ελληνικό πνεύμα βρίσκει τον τρόπο να υψωθεί. Οι Μεσολογγίτες, ήξεραν ότι δεν ήταν ούτε ξεχωριστοί, ούτε διαφορετικοί από τους υπόλοιπους Έλληνες. Ανταποκρίθηκαν όμως σε έναν σκοπό εγκαταλείποντας προσδοκίες, κρίσεις και αντιθέσεις εκπέμποντας ένα ανίκητο πνεύμα επιβίωσης και αντοχής. Με αίσθημα λοιπόν απέραντης ευγνωμοσύνης, υποκλινόμαστε μπροστά στην αποφασιστικότητα, τη γενναιότητα, το θάρρος και το μεγαλείο ψυχής των ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης που συνέβαλαν καθοριστικά, στην εδραίωση της εθνικής μας οντότητας και σφράγισαν την πορεία του έθνους μας κατά την διάρκεια του Αγώνα για την Ανεξαρτησία. Το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Άνω Λιούμη Αιγάλεω στο Μεσολόγγι. Απόσπασμα από τη παρέλαση στο Μεσολόγγι.

11

12 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟi aγωνεσ Μανουλάκης Εμμανουήλ (ΔΡΟΜΕΑΣ), Μπόουλινγκ Δερμιτζάκης Στυλιανός (Σ.Α.Ν), Μπόουλινγκ Μόκκας Κων/νος (Σ.Α.Ν), Μπόουλινγκ Κεχαγιάς Παύλος (Προπονητής Μπόουλινγκ) και Μαντέλος Παναγιώτης Αρκάς Ιωάννης (Πρόεδρος του ΔΡΟΜΕΑ), Αντωνίου Αντώνης (Πρόεδρος του Συλλόγου των Κυπρίων) και Πετράκης Μιχάλης (Διευθυντής Αγώνων) με Κύπριους αθλητές. Κουτόγλου Γεώργιος (ΔΡΟΜΕΑΣ),3000 μ. βάδην

13 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟi aγωνεσ Μαντέλος Παναγιώτης (ΔΡΟΜΕΑΣ), άλμα εις ύψος Τζουγανάκης Ιωσήφ (ΔΡΟΜΕΑΣ), Σπάτα Μπλεντάρ (ΔΡΟΜΕΑΣ) και Σερβέτης Θεόδωρος (Σ.ΑΝ), 100μ Ελ Λατίφ Ουρανία (Σ.Α.Ν), 100μ Αρκάς Ιωάννης (ΔΡΟΜΕΑΣ), ρήψη σφαίρας Ματσκίδης Ισίδωρος (Σ.Α.Ν), άλμα εις μήκος Αρκάς Ιωάννης, Μπότσα Αθανασία, Πασιάς Ιωάννης, και Αντωνίου Αντώνης

14 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ αγωνεσ 2011 Εληνική Αποστολή, τελετή έναρξης Καμαράτος Νικόλαος και Μανουλάκης Εμμανουήλ, χρυσό μετάλλιο στο μπόουλινγκ διπλό Μανίκας Ιωάννης, Αρκάς Ιωάννης, Μαντέλος Παναγιώτης,Καμαράτος Νικόλαος, Δερμιτζάκης Στυλιανός, Μανουλάκης Εμμανουήλ και Κεχαγιάς Παύλος (Προπονητής μπόουλινγκ) Ανδρεάδης Δημήτριος, πινγκ πονγκ Ξένος Χρήστος,Κεχαγιάς Παύλος και Αρκάς Ιωάννης, 3η θεση χαλκινο μεταλλιο πιγκ-πογκ διπλο. Ξένος Χ.,Ανδρεάδης Δ.,Αρκας Ι.,Καλός Κ.,Καμαράτος Ν. και Κεχαγιάς Π.(προπονητής), αναμνηστική φωτογραφία με το κύπελλο των Παγκόσμιων Αγώνων στη Σουηδία

15 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ αγωνεσ 2011 Μαντέλος Παναγιώτης και Αρκάς Ιωάννης, αργυρό μετάλλιο μπόουλινγκ διπλό Μαντέλος Π., Αρκάς Ι.,Θανασιά Ελένη (Ιατρός Εθνικής Αποστολής), Καμαράτος Νικόλαος και Μανουλάκης Εμμανουήλ Μαντέλος Παναγιώτης αργυρό μετάλλιο μπόουλινγκ και Καραντάκος Νικόλαος χάλκινο μετάλλιο άλμα εις ύψος Ματσκίδης Ισίδωρος, χρυσό μετάλλιο άλμα εις ύψος Ελληνική Αποστολή στο γήπεδο του Γκέτεμποργκ της Σουηδίας Μανουλάκης Εμμανουήλ, Καλός Κων/νος, Τζουγανάκης Ιωσήφ,Καμαράτος Νικόλαος και Ανδρεάδης Δημήτριος, τελετή λήξης αγώνων.

16 18οι ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ ΓΚΕΤΕΜΠΟΡΓΚ, ΣΟΥΗΔΙΑ (17-24 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011) Παναγιώτης Μαντέλος Αντιπρόεδρος και Αθλητής του ΔΡΟΜΕΑ Tο χρονικό διάστημα Ιουνίου 2011 διεξήχθησαν οι 18οι Παγκόσμιοι Αγώνες Μεταμοσχευμένων Αθλητών στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας. Η Εθνική Ομάδα της Ελλάδας, αποτελούμενη από 19 αθλητές του ΔΡΟΜΕΑ, του Σ.Α.Ν και των ΛΕΟΝΤΩΝ του ΠΕΙΡΑΙΑ κατέκτησαν 15 μετάλλια (4 χρυσά-3 αργυρά-8 χάλκινα) και κατέλαβε την 21η θέση μεταξύ 56 χωρών. Τα μετάλλια κατέκτησαν οι κάτωθι: ΚΑΜΑΡΑΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1 Χρυσό (Bowling Διπλό) 1 Αργυρό (Bowling Μονό) ΜΑΝΟΥΛΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 1 Χρυσό (Bowling Διπλό) 1 Χάλκινο (Bowling Μονό) ΑΡΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1 Αργυρό (Bowling Διπλό) 2 Χάλκινα (Bowling Μονό- Επιτρ. Αντισφαίριση Διπλό) ΜΑΤΣΙΚΙΔΗΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ 1 Χρυσό (Άλμα εις Ύψος) 1 Χάλκινο (Δίσκος) ΜΑΝΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1 Χρυσό (Bowling Μονό) δρομεασ ΣΑΝ ΜΑΝΤΕΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 1 Αργυρό (Bowling Διπλό) ΚΑΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1 Χάλκινο (50μ-Πρόσθιο) ΞΕΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1 Χάλκινο (Επιτρ.Αντισφαίριση Διπλό) ΚΑΡΑΝΤΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1 Χάλκινο (Άλμα εις Ύψος) ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ 1 Χάλκινο (Bowling Μονό) 16 Συγχαρητήρια σε όλους! Οι επόμενοι 19οι Παγκόσμιοι Αγώνες θα γίνουν στο DURBAN της ΝΟΤΙΑΣ ΑΦΡΙΚΗΣ από 28 Ιουλίου έως 4 Αυγούστου το 2013.

17

18 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Αναδημοσίευση από το 18Ο τεύχος της Πανελλήνιας Ένωσης Αμφιβληστροειδοπαθών Καλέα Ζ. Αναστασία Επιστήμων Κλινικής Διαιτολογίας και Διατροφής Ηαίσθηση της όρασης αποτελεί μια από τις βασικότερες αισθήσεις, οι οποίες καθιστούν τον άνθρωπο ικανό να αντιληφθεί το περιβάλλον του και να προστατευθεί από τους κινδύνους που αυτό του επιφυλάσσει, να αναπτύξει την ατομικότητά του και να επιβιώσει. Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη και θεραπεία των διαταραχών της όρασης, συνιστά πρόσφατο αντικείμενο ερευνών, οι οποίες μελετούν τη συμμετοχή των θρεπτικών συστατικών στο παθογενετικό μηχανισμό των οφθαλμοπαθειών, καθώς και tη συσχέτιση της διαιτητικής πρόσληψης, με την συχνότητα εμφάνισής τους. Στόχος τους είναι η θέσπιση συστάσεων και οδηγιών στους πληθυσμούς των πασχόντων από προβλήματα όρασης. Οι συνήθως παρατηρούμενες οφθαλμοπάθειες συναντώνται συχνά στις περιπτώσεις που διαταράσσεται ο μεταβολισμός των θρεπτικών συστατικών, καθώς και στην περίπτωση που συνυπάρχουν σοβαρές ανεπάρκειες στην πρόσληψη αυτών. Τέτοιες οφθαλμικές διαταραχές είναι ο καταρράκτης, το γλαύκωμα, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδή, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, η ξηροφθαλμία, καθώς και οφθαλμικές διαταραχές νευρικής φύσης, όπως η οπτική νευροπάθεια και η τοξική αμβλυωπία. Η χορήγηση συμπληρωμάτων θρεπτικών συστατικών, των οποίων η δράση είναι θεραπευτική ή προστατευτική στην εκδήλωση της νόσου, δεν έχει αποδειχθεί πάντα ικανή να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα. Όπως συμβαίνει στην περίπτωση των καροτενοειδών και του ασκορβικού οξέος, τα ερευνητικά δεδομένα είναι ακόμη ανεπαρκή να οδηγήσουν στην εισήγηση συστάσεων και οδηγιών στον γενικό πληθυσμό των πασχόντων από τις διάφορες οφθαλμοπάθειες. Οι περισσότερες διαταραχές της όρασης επέρχονται είτε εξ αιτίας των εκφυλιστικών επιπτώσεων της γήρανσης των κυττάρων, είτε εξ αιτίας της ύπαρξης ανεπαρκειών ορισμένων θρεπτικών συστατικών ή ως αποτέλεσμα της υπερβολικής πρόσληψης άλλων, ενώ πολλές από αυτές αποτελούν επιπλοκές σοβαρών οργανικών παθήσεων, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη. 8Σαν γενικό συμπέρασμα των ερευνών οι οποίες παρουσιάστηκαν τα τελευταία χρόνια προκύπτει ότι παρά τα θετικά αποτελέσματα των ερευνητών τα οποία επιβεβαιώνουν κάποια ισχυρή ή λιγότερο ισχυρή συσχέτιση της διατροφής με τις οφθαλμοπάθειες, οι περισσότερες από αυτές, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν έχουν παρουσιάσει συμπεράσματα ικανά να οδηγήσουν στην θέσπιση διεθνών συστάσεων στον πληθυσμό για την πρόληψη των προβλημάτων. Οι θρεπτικές ύλες οι οποίες βρίσκονται στα τρόφιμα και με τη λήψη τους συντελούν στην ανάπτυξη και συντήρηση του οργανισμού είναι: Οι υδατάνθρακες (ή σάκχαρα) Οι πρωτεΐνες Τα λιποειδή Τα ανόργανα συστατικά (μέταλλα και ιχνοστοιχεία) Οι βιταμίνες Το νερό Αν και οι συνήθειες διατροφής ποικίλουν στα διάφορα άτομα, ή ακόμα διαφέρουν, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από όλες τις τάξεις των παραπάνω θρεπτικών υλών. «Ιδανικό» τρόφιμο, το οποίο να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού σε όλα τα θρεπτικά συστατικά, δεν υπάρχει. Συνεπώς, για να επιτευχθεί η πρόσληψη των θρεπτικών υλών στις απαιτούμενες ποσότητες, χρειάζεται η διατροφή να είναι ισορροπημένη, πρακτικά να περιέχει τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων. Οι ομάδες στις οποίες κατατάσσονται τα τρόφιμα είναι: Γάλακτος και γαλακτοκομικών (γάλα, γιαούρτι, τυριά) Φρούτων Λαχανικών Ψωμιού και δημητριακών (στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα όσπρια, οι πατάτες, το ρύζι κ.α. ) Κρέατος Λίπους και ελαίων (στην οποία ανήκων και οι ξηροί καρποί) Σε ότι αφορά επί μέρους τις οφθαλμοπάθειες, οι περισσότεροι ερευνητές, συμφωνούν ότι η υπεργλυκαιμία (αυξημένες τιμές γλυκόζης/σακχάρου στο αίμα) είναι η βάση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Συνεπώς, δεδομένου του καθοριστικού ρόλου της υπεργλυκαιμίας στην ανάπτυξη του αγγειακού συνδρόμου, πρέπει να αναμένεται πλέον ότι η καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, δρα ευεργετικά στην μη ανάπτυξη των αγγειακών αλλοιώσεων.

19 Η ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος στο σακχαρώδη διαβήτη επιτυγχάνεται με την ομοιόμορφη κατανομή των υδατανθράκων που προσλαμβάνονται στη διάρκεια της ημέρας. Πρακτικά αυτό σημαίνει σε γενικές γραμμές μικρά και συχνά γεύματα, προτίμηση των υδατανθράκων με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (δείκτης που καθορίζει την ικανότητα μιας τροφής να αυξάνει το σάκχαρο του αίματος π.χ. το ψωμί έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από τη ζάχαρη), αυξημένη κατανάλωση τροφίμων με φυτικές ίνες (φρούτα και λαχανικά), καθώς και σωστή ρύθμιση του σωματικού βάρους, στην οποία βοηθά και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (άσκηση). Στις περιπτώσεις διαταραχών στο λιπιδαιμικό προφίλ (π.χ. υψηλές τιμές χοληστερόλης, λιπιδίων, τριγλυκεριδίων) παρουσιάζονται διαφόρων τύπων εκφυλίσεις στον αμφιβληστροειδή, εξαιτίας της αθηρωμάτωσης των μικρών αγγείων του. Η αυξημένη κατανάλωση των κεκορεσμένων λιπαρών οξέων και της χοληστερόλης συνεπάγεται συνήθως και μικρότερη συχνότητα κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών πολύ πλούσιων σε πιθανούς προστατευτικούς παράγοντες για τη νόσο, όπως είναι τα καροτενοειδή. Τέτοιου είδους διατροφικές συνήθειες ευοδώνουν την αθηρωμάτωση και συνεπώς την εμφάνιση των αγγειοπαθειών στον οργανισμό, οι οποίες με τη σειρά τους προωθούν εκφυλιστικές αλλαγές στον αμφιβληστροειδή και στην ωχρά. Οι γενικότερες συστάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν για να επιτευχθεί η σωστή ρύθμιση των επιπέδων των λιπιδίων στο αίμα είναι: Η χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών οξέων (τα οποία βρίσκονται στα ζωικής προέλευσης τρόφιμα π.χ. βούτυρο) Η αυξημένη πρόσληψη τροφίμων που έχει αποδειχθεί ότι έχουν προστατευτικό ρόλο, όπως οι φυτικές ίνες, το ελαιόλαδο, τα λιπαρά ψάρια, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, τα φρούτα και λαχανικά καθώς και Η ρύθμιση του σωματικού βάρους και Η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας Σε ότι αφορά τις λιποδιαλυτές βιταμίνες, η βιταμίνη Α έχει συσχετισθεί απόλυτα με την ξηροφθαλμία, η οποία στις αναπτυσσόμενες χώρες έχει λάβει διαστάσεις προβλήματος δημόσιας υγείας. Αρχικά χρειάζεται ειδική εκπαίδευση του πληθυσμού που να αφορά τις τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α. Τέτοια τρόφιμα χρειάζεται να καταναλώνονται τόσο σε αυξημένη συχνότητα όσο και σε μεγάλες ποσότητες. Πλούσιες πηγές της βιταμίνης Α είναι τα ιχθυέλαια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το συκώτι, τα αυγά, τα πράσινα και κίτρινα φυλλώδη λαχανικά. Η ανεπαρκής πρόσληψη της, οφείλεται σε οικολογικούς και οικονομικούς παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα των τροφίμων. Η περιοδική χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης Α σε δόσεις, ανάλογες με το βαθμό της ανεπάρκειας και την αιτιολογία της, με στόχο τη διόρθωση της ανεπάρκειας, έχει αποδειχθεί το επικρατέστερο πρόγραμμα παρέμβασης. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του προγράμματος στην πρόληψη της ανεπάρκειας της βιταμίνης Α είναι συνήθως δεδομένη, όταν η συχνότητα χορήγησης των συμπληρωμάτων είναι τετράμηνα και εξάμηνα διαστήματα [Underwood BA at al, WHO, 1996]. Στη χώρα μας το σχετιζόμενο με τη βιταμίνη Α πρόβλημα της ξηροφθαλμίας, παρουσιάζεται σπάνια και μόνο σε περιπτώσεις που η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών δεν είναι επαρκής και πλήρης, ιδιαίτερα στην περίπτωση των παρεντερικά σιτιζόμενων ασθενών. Η αντιοξειδωτική δράση των καροτενοειδών, αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεδία έρευνας. Εξ αιτίας ακόμη της ανεπάρκειας επαρκών χημικών αναλύσεων για την περιεκτικότητα σε καροτενοειδή στα διάφορα τρόφιμα, οι θετικές τους επιπτώσεις στην υγεία προσδίδονταν μέχρι πρόσφατα στο γνωστό ως τότε β-καροτένιο. Πολλές από τις πρόσφατες έρευνες για την δράση και την τοξικότητα των καροτενοειδών έχουν περιοριστεί στην έρευνα του β-καροτένιου, χωρίς ωστόσο να είναι ικανός ο παραλληλισμός της δράσης του με αυτή των υπόλοιπων καροτενοειδών. Η απορρόφηση και ο καταμερισμός στους ιστούς, η βιοδιαθεσιμότητα και η πορεία μεταβολισμού μπορεί να διαφέρει σημαντικά σε πολλά σημεία για τα περισσότερα. Είναι απαραίτητο να γίνουν περισσότερες μελέτες που να αφορούν τα συγκεκριμένα διατροφικά συστατικά με στόχο την αποσαφήνιση της δράσης τους στην προστασία, πρόληψη και θεραπεία της γεροντικής εκφύλισης της ωχράς. Ωστόσο, τα δεδομένα που έχουν προκύψει και αφορούν τα δύο καροτενοειδή, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη είναι τα περισσότερο αξιόπιστα, πλήρη και επαρκή, για να μπορέσουν να υποστηρίξουν την θετική επίδραση τους στην αύξηση της πυκνότητας της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδούς [Pratt St. 1999]. Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη, οι οποίες βρίσκονται σε μεγάλη συγκέντρωση στο σπανάκι, στο γογγύλι, στη λαχανίδα και σε πολλά πράσινα φυλλώδη λαχανικά, θεωρούνται ιδιαίτερα προστατευτικές για την λειτουργία του οφθαλμού. Είναι τα μόνα καροτενοειδή, τα οποία συσσωρεύονται στον αμφιβληστροειδή και στους υπόλοιπους ιστούς. Τελευταίες έρευνες έχουν δείξει ότι η αυξημένη πρόσληψη των δύο αυτών καροτενοειδών, είναι ικανή να επηρεάσει και τις συγκεντρώσεις τους στην ωχρά κηλίδα του αμφιβληστροειδούς, ενώ οι υψηλές προσλήψεις τους αυξάνουν την πυκνότητα και τη συνοχή των φακών και περιορίζουν την θόλωση των φακών (Brawn et al, 1999). Στις έρευνες που αφορούν τον καταρράκτη, δεν έχει ακόμη διερευνηθεί η δοσολογία και το διάστημα κατά τη διάρκεια του οποίου χρειάζεται να χορηγούνται συμπληρώματα καροτενοειδών, για να είναι και ικανό να οδηγήσει στην εξαγωγή συμπερασμάτων (Teikari JM et al, 1997). Πολλοί τύποι καταρράκτη απαιτούν πιο προσεκτική μελέτη της 19

20 επιμέρους συσχέτισης με τα θρεπτικά συστατικά (Christen WG, 1994). Τα αντικρουόμενα αποτελέσματα των επιδημιολογικών ερευνών και των κλινικών μελετών, δεν ενθαρρύνουν την θέσπιση συστάσεων για τη χορήγηση συμπληρωμάτων β-καροτενίου, για την πρόληψη του καταρράκτη (Teikari JM at al, 1997). Γενικά όμως στις πρόσφατες επιδημιολογικές έρευνες, βρέθηκαν συσχετίσεις της επαρκούς ή υψηλής πρόσληψης ποικιλίας φρούτων και λαχανικών με την μειωμένη συχνότητα εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, όπως ο καταρράκτης και η γεροντική εκφύλιση της ωχράς (Mares Perlman et al, 1997). Ωστόσο, για να είναι εφικτή η εξαγωγή συμπερασμάτων τα οποία να αφορούν ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό, που βρίσκεται στα φρούτα και στα λαχανικά, απαιτούνται περισσότερες έρευνες παρέμβασης, οι οποίες να επικεντρώνονται στα αποτελέσματα της πρόσληψης αποκλειστικά αυτού του θρεπτικού συστατικού (Mares Perlman et al, 1997). Η πλήρης κατανόηση του ρόλου των καροτενοειδών στην πρόληψη των οφθαλμοπαθειών είναι προφανώς αρκετά δύσκολη. Αμφισβητήσιμη είναι ακόμη και η άποψη ότι η αύξηση της πρόσληψης φρούτων και λαχανικών είναι ικανή να αυξήσει σημαντικά και την πρόσληψη των καροτενοειδών, από τη στιγμή που υπάρχουν πολλά αδιευκρίνιστα σημεία στο κεφάλαιο της βιοδιαθεσιμότητας των μορίων (Susan Taylor Mayne, 1996). Το σίγουρο είναι ότι η επίδραση των διαφόρων διατροφικών παραγόντων είναι διαφορετική όταν πρόκειται για θρεπτικά συστατικά, τα οποία προσλαμβάνονται με τον φυσικό τρόπο από τα τρόφιμα και διαφορετική με μορφή συμπληρωμάτων (Christen W.G., 1994). Με δεδομένο το γεγονός ότι τα επίπεδα καροτενοειδών συσχετίζονται σημαντικά με την καθυστέρηση των οφθαλμοπαθειών, οι οποίες αναφέρθηκαν παραπάνω, γίνεται προφανές ότι στο μέλλον η χρησιμότητα των θρεπτικών αυτών συστατικών είναι ανάγκη να μελετηθεί εκτενώς (Taylor A., Nutr Rev., 1989, 47(8), ). Η βιταμίνη Ε αποτελεί ένα από τα περισσότερα ισχυρά αντιοξειδωτικά θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι έρευνες οι οποίες έχουν επικεντρωθεί στη μελέτη της επίδρασης της α-τοκοφερόλης. Είναι αυτή που ανταγωνίζεται στην πορεία του μεταβολισμού και στη δράση των λιποπρωτεϊνών (Mares Perlman JA, 1995). Η απουσία σοβαρής στατιστικής συσχέτισης μεταξύ των επιπέδων των τοκοφερολών και της γεροντικής εκφύλισης της ωχράς, πιθανότατα αντικατοπτρίζει την αδυναμία πρόκλησης σοβαρής παθολογικής κατάστασης προκαλούμενης αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο, από την ανεπάρκεια της βιταμίνης (Mares Perlman JA et al, Arch Ophthalmol, 1995). Για τον καταρράκτη δεν βρέθηκε επίσης σημαντική στατιστική συσχέτιση. Τα 0αποτελέσματα ήταν αντικρουόμενα και δεν επιβεβαίωσαν κάποια προστατευτική δράση όσο κι αν θεωρητικά κάποια άποψη, θα μπορούσε να στηριχθεί στην αντιοξειδωτική δράση της βιταμίνης. Ενδιαφέρον παρουσιάζει έρευνα του Πανεπιστημίου του Harvard, η οποία αναφέρει ότι οι ασθενείς που προσλάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης Ε ημερησίως, αναμένονταν να εκδηλώσουν τα συμπτώματα βιταμίνης μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας περίπου στην ηλικία των 58 χρόνων, σε αντίθεση με όσους προσλάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης Α, που αναμένονταν τα ίδια συμπτώματα στην ηλικία των 70 χρόνων. Η παραπάνω παρατήρηση ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική από τη στιγμή που η χορήγηση της βιταμίνης, αποτελούσε την θεραπευτική προσέγγιση της παραπάνω οφθαλμοπάθειας (Berson EL, 1993). Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες, σχετίστηκαν σε πολλές περιπτώσεις με τις οφθαλμοπάθειες και κατά κύριο λόγο με τις οπτικές νευρίτιδες. Οι έρευνες που διεξήχθησαν για την διερεύνηση της συσχέτισης του ασκορβικού οξέος ( ή βιταμίνης C ), με την σχετιζόμενη με την ηλικία εκφύλιση της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδή, δεν οδηγήθηκαν σε στατιστικώς σημαντικά συμπεράσματα. Η αναζήτηση της συσχέτισης, έγινε με βάση την υπόθεση ότι η βιταμίνη C σαν φυσική αντιοξειδωτική ουσία, θα μπορούσε να δράσει προστατευτικά στον σχηματισμό ελευθέρων ριζών, οι οποίες εμπλέκονται στην παθογενετική διαδικασία της νόσου (van Hagen AM et al, 1993). Όταν μελετήθηκε η πρόσληψη της βιταμίνης C αποκλειστικά από συμπληρώματα που χορηγήθηκαν, επίσης δεν βρέθηκε συσχέτισή της με την πρόληψη, την εξέλιξη ή την θεραπεία της εκφύλισης της ωχράς (ARMD Group, J Am Optom Assoc, 1997). Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η ύπαρξη οξειδωτικού στρές, είναι υπεύθυνη για την καταρρακτογένεση, πιθανότατα μέσω της αλλοίωσης της δομής των φακών του οφθαλμού. Ταυτόχρονα οι αντιοξειδωτικές ουσίες προστατεύουν τις πρωτεάσες των φακών, από την φωτοοξειδωτική καταστροφή (Christen GW et al, 1994). Η επικρατέστερη παρατήρηση ήταν ότι άτομα που εμφάνιζαν υψηλές συγκεντρώσεις στο πλάσμα τουλάχιστον δύο εκ των τριών βασικών αντιοξειδωτικών ουσιών, δηλαδή της βιταμίνης C, βιταμίνης Ε και καροτενοειδών, είχαν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν καταρράκτη, συγκριτικά με όσους εμφάνιζαν χαμηλές τιμές ενός ή περισσοτέρων αντιοξειδωτικών (Jacques PF et al, 1988). Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C, είναι όλα τα φρούτα, ιδιαίτερα τα εσπεριδοειδή, τα λαχανικά και οι πατάτες. Οι συγκεντρώσεις της βιταμίνης C που θεωρήθηκαν από τους ερευνητές ως προστατευτικές για την πρόληψη του καταρράκτη, είναι σχετικά υψηλές και επιτυγχάνονται μόνο με τη λήψη συμπληρωμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα (Hankinson SE et al, 1992) (Jacques PG et al,

21 1991) (Jacques PF et al, 1997). Σε ότι αφορά την προστασία των αντιοξειδωτικών βιταμινών, δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ακόμα ότι υπάρχει στενή αλληλεπίδραση μεταξύ των αντιοξειδωτικών βιταμινών, δηλαδή μεταξύ του ασκορβικού οξέος, των τοκοφερολών και των καροτενοειδών, η οποία είναι και υπεύθυνη για την ισχυρή ταυτόχρονη αντιοξειδωτική τους δράση. Η ύπαρξη διατροφικής ανεπάρκειας ορισμένων μετάλλων και ιχνοστοιχείων, τα οποία δρουν σαν προσθετικοί παράγοντες των ενζυμικών συστημάτων, διαταράσσει την ισχύ του αντιοξειδωτικού αμυντικού συστήματος του οργανισμού (van der Hagen, 1993). Στατιστικώς σημαντική, μα μέτρια συσχέτιση παρατηρήθηκε μεταξύ της πρόσληψης ψευδαργύρου και της εμφάνισης αλλοιώσεων στο μελάγχρουν επιθήλιο, ενώ δεν ήταν σημαντική η συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης ψευδαργύρου και της εμφάνισης των συμπτωμάτων της εκφύλισης της ωχράς στο σύνολό τους. Παρόλο που οι αλλοιώσεις στο μελάγχρουν επιθήλιο αποτελούν καταστροφές του τελικού σταδίου της εκφύλισης της ωχράς, δεν μπορεί να προκύψει το συμπέρασμα ότι η υψηλή πρόσληψη ψευδαργύρου, σχετίζεται με την εξέλιξη της σοβαρότητας της πάθησης (VandenLangenberg GM et al, 1998). Η συσχέτιση του ψευδαργύρου ακόμη και με την αρχικού σταδίου εκφύλιση της ωχράς δεν είναι αρκετά ισχυρή για να μπορέσει να οδηγήσει σε συστάσεις στον πληθυσμό. Για την έκδοση συστάσεων χρειάζεται να ληφθούν υπ όψη και όλες οι επιπτώσεις της χρόνιας πρόσληψης ψευδαργύρου ή της τοξικότητας, με πιθανή την εμφάνιση επιπλοκών όπως η τερατογένεση, που συνεπάγεται η πρόσληψη του ιχνοστοιχείου σε μεγάλες δόσεις (Newsome DA et al, 1988) (Russell RM et al, 1983). Η χαμηλή συγκέντρωση σεληνίου, δεν ήταν δυνατό να σχετιστεί με την πρόκληση της εκφύλισης της ωχράς. Τα χαμηλά επίπεδα του σεληνίου, πιθανότατα οφείλονταν σε παράγοντες ανεξάρτητους από την οφθαλμοπάθεια και τέτοιοι είναι η διατροφική πρόσληψη, η επαγγελματική έκθεση σε χημικά στοιχεία, περιβαλλοντικοί παράγοντες, ή ακόμη και το κάπνισμα (Mayer MJ et al, 1998). Υπάρχει η ανάγκη να πραγματοποιηθούν μεγαλύτερες έρευνες, με σημαντικότερο αριθμό συμμετοχών, για να επανεξετασθεί η συσχέτιση του σεληνίου με την εκφύλιση της ωχράς. Η μορφή με την οποία λαμβάνονται τα συμπληρώματα σεληνίου, είναι ικανή να επηρεάσει τη βιοδιαθεσιμότητα του ιχνοστοιχείου, ενώ η δόση και η χρονική διάρκεια της πρόσληψης των συμπληρωμάτων, σαφέστατα χρειάζεται να προσδιοριστούν με ακρίβεια από τους ερευνητές, πριν ακόμη αναζητηθεί συσχέτιση της πρόσληψης συμπληρωμάτων, με την εμφάνιση ή πρόληψη της οφθαλμοπάθειας (Mayer MJ et al, 1998). Σε ότι αφορά τις τοξικές ουσίες, αξιοσημείωτο είναι ότι το κάπνισμα συνιστά παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της εκφύλισης της ωχράς, για χρονικό διάστημα 20 χρόνων μετά τη διακοπή του (Delcourt et al, 1998). Ωστόσο, σε ασθενείς με εκφύλιση της ωχράς, στους οποίους συγκαταλέγονται και καπνιστές, μετά από μεταβολή των διατροφικών τους συνηθειών οπότε και αύξησαν τις ποσότητες κατανάλωσης λαχανικών, αποδείχθηκε ότι ο κίνδυνος προσβολής από τη νόσο μειώθηκε κατά 46% (AMD Research, 1996). Παρόλα αυτά όμως, οι έρευνες που έχουν λάβει χώρα μέχρι στιγμής, δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε αναμφισβήτητη και άμεση αιτιολογική σχέση που να είναι ικανή να στηρίξει προγράμματα αγωγής υγείας, τα οποία θα πρότειναν αλλαγή στον τρόπο ζωής και στις διατροφικές συνήθειες των ατόμων (Editorial, Arch Opthalmol, 1997). Όσο περισσότερο κάδμιο από τα φύλλα του καπνού συνδέεται με τις πρωτεΐνες του αίματος, τόσο μικρότερη είναι η ικανότητα της αιμοσφαιρίνης να μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς και συνεπώς και στους ιστούς του οφθαλμού. Αυτό θα σήμαινε λιγότερη διαθέσιμη ενέργεια. Πιθανή είναι και η σύνδεση του καδμίου με τις πρωτεΐνες των φακών του οφθαλμού, με αποτέλεσμα την αλλαγή της δομής τους. Παράλληλα εμποδίζει σημαντικά και την απορρόφηση άλλων μετάλλων όπως ο ψευδάργυρος, το σελήνιο και ο χαλκός, τα οποία συμμετέχουν στην αντιοξειδωτική προστασία του οργανισμού (Ramakrishnan S., 1995). Η χρησιμοποίηση συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων, για την προστασία από οφθαλμικές παθήσεις και διαταραχές, οι οποίες σχετίζονται με τη δράση των ελευθέρων ριζών, αποτελεί ιδιαίτερα πρόσφατη παρατήρηση. Η βέλτιστη ποσότητα του κάθε θρεπτικού συστατικού που απαιτείται για την επίτευξη των απαιτούμενων αποτελεσμάτων, καθώς και για την αποφυγή των δυσάρεστων επιπτώσεων από την τοξικότητα στην περίπτωση υπερβολικής δόσης αυτών, είναι ακόμη άγνωστα αντικείμενα τα οποία απαιτούν ιδιαίτερη έρευνα. Έρευνα απαιτείται και για τον καθορισμό της μορφής στην οποία χρειάζεται να χορηγηθεί κάποιο θρεπτικό συστατικό για την εξασφάλιση τόσο της μέγιστης ευληπτότητας και βιοδιαθεσιμότητας αυτού, όσο και του ελάχιστου κόστους. Πολλά ερωτηματικά ακόμη διατηρούνται για το αν θα πρέπει να δίνονται συμπληρώματα διατροφής στους ασθενείς, όταν η νόσος ακόμη είναι υπό εξέλιξη, καθώς και για το στάδιο στο οποίο η χορήγηση των συμπληρωμάτων αυτών είναι προτιμότερη. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας γενικότερα, χρειάζεται να στηρίζονται και να λαμβάνονται υπ όψη τρεις παράγοντες. Αυτοί είναι το όφελος, ο κίνδυνος και το κόστος. Μόνο όταν κάποια θεραπευτική τακτική επιφέρει το μεγαλύτερο θεραπευτικό όφελος, ενέχει τον μικρότερο ικανό κίνδυνο προς την υγεία του ατόμου και το κόστος της είναι δυνατόν να καλυφθεί, σε έναν πληθυσμό που μπορεί να συσταθεί. 21

22 ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ Ελένη Νικ. Δάλλα Ποιήτρια Συγγραφέας Ποιος θα μπορούσε να πιστέψει πως ο χρόνος λιγοστεύει την αγάπη προσφοράς για έναν συνάνθρωπό μας, όταν η λύπη και ο πόνος κρατούν την ελπίδα για ζωή μακριά του. Ποιος θα μπορούσε να μη θαυμάσει το θάρρος, τη μεγαλοπρέπεια και τη δύναμη της ψυχής, όσων στρέφονται μ επιτυχία σ αγώνες δρόμου αψηφώντας κινδύνους υγείας έχοντας όμως δύναμη, δίνοντας έτσι μάθημα ζωής σ όλους μας. Δεν θα μπορούσα ν αντέξω την εικόνα ενός παιδιού να μη μου χαμογελάει, στα πολλά γιατί που υπάρχουν χαραγμένα στο πρόσωπό του αν μπορεί να συνεχίσει τη ζωή του, εκεί όπου δεν υπάρχουν σύνορα και η προσφορά αγγίζει και το τελευταίο κύτταρο ζωής, σαν μελωδίες ψυχής από ήχους αστεριών π αγγίζουν την γήινη διάστασή μας. Χτυπήματα καρδιάς που ενώνονται μ άλλη καρδιά μ ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη ζωή που έζησε και που εξακολουθεί να ζει σ άλλο ανθρώπινο σώμα. Μάτια που βλέπουν μια ηλιόλουστη μέρα, περπατώντας κι αφουγκράζοντας σ ότι μας χάρισε ο θεός, σ ολάκερη τη φύση. Η ζωή ξανακυλά με το πέταγμα μιας πεταλούδας σ αρώματα λουλουδιών στο τραγούδι των πουλιών στην άνοιξη αισιοδοξίας, να σου λένε «καλημέρα».

23

24 Είς μνήμη του Παναγιώτη Μπογιάκη Ο Παναγιώτης στο βάθρο, πρώτος στους Πανευρωπαικούς Αγώνες στην Σλοβενία. Φίλε και αξέχαστε Παναγιώτη, τι κι αν μας λείπεις 9 μήνες και 9 χρόνια, αλλά και 109 χρόνια να περάσουν, αφ ης στιγμής πέταξες ψηλά στα υπερκόσμια, εκεί όπου οι ψυχές απολαμβάνουν την αιώνια αγάπη και γαλήνη της Θείας ευλογία. Ήσουν ένας άξιος ήρωας της ζωής. Άξιος - γιατί μόνο οι άξιοι ήρωες της ζωής τα δίνουν όλα για τα πιστεύω τους και ο Παναγιώτης τα έδινε όλα σε ότι πιο ευγενικό και τίμιο σε άνθρωπο. Ο Παναγιώτης μας, ο άνθρωπός μας, ο σύζυγος, ο πατέρας που ακολούθησε στη ζωή του τον ωραίο δρόμο, απολαμβάνει τώρα την απόλυτη χαρά μιας ουράνιας ζωής, χωρίς πόνους και στεναγμούς. Η προβληματική όμως ζωή στη γη μας, συνεχίζεται. Η απουσία του Παναγιώτη άφησε δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένειά του, στην πιστή και αφοσιωμένη σύζυγό του Γωγώ αλλά και στα υπέροχα παιδιά του Δημήτρη και Νικόλα. Αγαπητέ φίλε, μας λείπεις πολύ, από την παρέα της Καλοπούλας του Υμηττού που εγώ βιώνω εδώ κι 9 μήνες από τη στιγμή που έφυγες και πέταξες ψηλά στα ουράνια στρώματα της φύσης, και από εκεί μας αγναντεύεις με αγάπη, γιατί πραγματικά μας αγαπούσες, όλους ανεξαιρέτως. Η παρέα του βουνού δε θα σε ξεχάσει ποτέ. Ήσουν, είσαι και θα είσαι στην καρδιά μας το αγαπημένο παιδί της παρέας. Γειά σου φίλε Κ. ΜΠΑΚΑΣ

25

26 ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΚΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΤΩΤΙΚΗΣ ΚΑΡΤΑΣ ΤΟΥ ΔΡΟΜΕΑ ΕΧΕΤΕ ΕΚΠΤΩΣΗ 10% ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΣΑΣ

27 Ο ΔΡΟΜΕΑΣ προτρέπει τους αναγνώστες του περιοδικού αλλά και όλους τους Έλληνες να αγοράζουν τα Ελληνικά Προϊόντα και να στηρίζουν τα Ελληνικά καταστήματα. ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΠαΝΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ 2012 Οι Πανευρωπαικοί Αγώνες θα διεξαχθούν στην Κροατία και καλούμε όλους τους αθλητές να προπονηθούν ώστε να συμμετάσχουν και να προκριθούν στους αγώνες. ΑΝαΚΟΙΝΩΣΗ «ΣΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΥΜΕ ΟΤΙ ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ ΜΕΤΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΛΑΪΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΦΑΡΑΝΤΑΤΩΝ 38 Τ.Κ ΣΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΥΣ» ΑΝαΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΝΕ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ «ΔΡΟΜΕΑ» Έμπειροι προπονητές αναλαμβάνουν το προπονητικό μας πρόγραμμα. Αυτό προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες του κάθε αθλητή, ο οποίος έτσι μπορεί να αθληθεί αφενός για να δημιουργήσει καλή φυσική κατάσταση αφετέρου για να συμμετάσχει: Α) στους Πανελλήνιους Αγώνες Αιμοκαθαρομένων και Μεταμοσχευμένων Β) στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες Αιμοκαθαρομένων και Μεταμοσχευμένων Γ) στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων Όλοι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τα γραφεία του Συλλόγου Βερανζέρου 15 στην Πλατεία Κάνιγγος καθημερινά έως τις 2.00 μ.μ. ή στο τηλ: , προκειμένου να τους δοθούν οι κατάλληλες πληροφορίες εγγραφής και συμμετοχής τους στις προπονήσεις για τα κάτωθι αθλήματα που καλλιεργεί ο «ΔΡΟΜΕΑΣ»: ΣΤΙΒΟΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ BOWLING ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗ Μην ξεχνάτε ότι η άθληση προσφέρει καλή ποιότητα στην λειτουργία του μοσχεύματος, αλλά και την δυνατότητα να απολαύσουμε τις χαρές της ζωής και του αθλητισμού.

28 28