ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΕΣΠΑ \Ε.Π. Ε&ΔΒΜ\Α.Π «Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στις 8 Π.Σ., 3 Π.Σ.Εξ., 2 Π.Σ.Εισ.» Με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε. Κ. Τ.) ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ (Σχέδια Μαθήµατος, Εκπαιδευτικά Σενάρια) 1) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 1.1 Τίτλος ιδακτικής Πρακτικής Αναφέρεται ο τίτλος της ιδακτικής Πρακτικής, ο οποίος θα αποτυπώνει τον σκοπό και θα προσδιορίζει την αρχική µορφή και το περιεχόµενό της. «Η τέχνη και η γραφή στα Γεωµετρικά χρόνια» 1.2 ηµιουργός/-οι Ονοµατεπώνυµο: Καγιάννης Χρήστος Πατρώνυµο: Γεώργιος Ιδιότητα: Εκπαιδευτικός Σχολικός Σύµβουλος Στέλεχος ιοίκησης Χ Στοιχεία Οργανικής Θέσης: 6ο ηµοτικό Σχολείο Πολίχνης Ταχυδροµική ιεύθυνση: Οδυσσέως 3 - Εύοσµος kagiannis@sch.gr ικτυακός τόπος / blog: 1

2 Η συγκεκριµένη ιδακτική Πρακτική έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο κάποιου εκπαιδευτικού προγράµµατος; ΝΑΙ ΟΧΙ Αν ναι, να αναφέρετε την ονοµασία του:.. Ιστοσελίδα / blog: Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Γνωστικό/-ά αντικείµενο/-α της ιδακτικής Πρακτικής: Ιστορία ηµοτικού Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειµένου: Η τέχνη και η γραφή (Γεωµετρικά χρόνια) Συµβατότητα µε το ΑΠΣ & το ΕΠΠΣ. (σε ποια ενότητα του ΑΠΣ εντάσσεται ο κεντρικός άξονας του θέµατος και ποια είναι η σχέση του µε το ΕΠΠΣ) Το συγκεκριµένο κεφάλαιο ανήκει στην 1η ενότητα του ΑΠΣ «Γεωµετρικά χρόνια» και ακολουθείται από την ενότητα «Αρχαϊκά χρόνια». Ανταποκρίνεται πλήρως στους γενικούς και ειδικούς σκοπούς του ΑΠΣ και του ΕΠΠΣ. Είναι συµβατό ως προς το ΕΠΠΣ, αφού υπηρετεί θεµελιώδεις έννοιες διαθεµατικής προσέγγισης, όπως αλληλεπίδραση (οµαδική εργασία των µαθητών), επικοινωνία (προφορική έκφραση κατά την παρουσίαση των εργασιών), οµοιότητα-διαφορά (σύγκριση της γραφής στη Γεωµετρική εποχή µε τη σηµερινή). Συµβατότητα µε τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραµµάτων σπουδών του Νέου Σχολείου Ως προς τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραµµάτων σπουδών του Νέου Σχολείου προωθεί νέες µεθοδολογίες που καλλιεργούν το βιωµατικό και συνεργατικό τρόπο µάθησης, προκαλεί το µαθητή να ερευνήσει και να ανακαλύψει τη γνώση, προωθεί την ενεργητική συµµετοχή στις δραστηριότητες µάθησης και αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες. 1.4 Βαθµίδα Εκπαίδευσης / Τάξεις στις οποίες θα το εφαρµόσατε Βαθµίδα εκπαίδευσης στην οποία αφορά η ιδακτική Πρακτική: Πρωτοβάθµια Χ ευτεροβάθµια Τάξη ή τάξεις στις οποίες θα το εφαρµόσατε: τάξη 2

3 Υπήρξε συνεργασία τάξεων του ίδιου σχολείου ή συνεργασία τάξεων διαφορετικών σχολείων; ΝΑΙ ΟΧΙ Χ Αν ναι, να αναφερθούν τα συνεργαζόµενα σχολεία/τάξεις Είδος ιδακτικής Πρακτικής Σηµειώστε αυτό / αυτά που κρίνετε ότι ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρότασή σας: 1. Σχέδιο Μαθήµατος (σχέδιο για διδασκαλία 45 ή λιγότερο ή διδακτικό δίωρο). 2. Ακολουθία Σχεδίων Μαθήµατος µε µεγαλύτερη διάρκεια (Σενάριο ιδασκαλίας). 3. Ολοκληρωµένη παιδαγωγική δραστηριότητα στη σχολική τάξη. 4. Επιτυχηµένο project που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του σχολικού έτους. 5. Λειτουργικός τρόπος υπέρβασης των δυσκολιών του αναλυτικού προγράµµατος. 6. Εκπαιδευτικό υλικό που χρησιµοποιήθηκε σε κάποιο διδακτικό αντικείµενο ή σε κάποια δράση. 7. Επιτυχηµένο παράδειγµα συνεργατικής διδασκαλίας στο σχολείο. 8. Αποδοτική περίπτωση ευρύτερης συνεργασίας µεταξύ συναδέλφων. 9. Πρακτική λειτουργικής συνεργασίας µε τους γονείς / κηδεµόνες των µαθητών ή την τοπική κοινωνία. 10. Πρακτική αποδοτικής αντιµετώπισης και διαχείρισης προβληµατικών καταστάσεων και κρίσεων στο σχολείο ή στην τάξη. 11. Καλές Πρακτικές µε την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ή την εφαρµογή σύγχρονων µεθόδων διδασκαλίας (συνεργασία µε άλλες τάξεις / µε άλλα σχολεία). 12. Άλλο Σκοπός & Στόχοι της ιδακτικής Πρακτικής Οι διδακτικές πρακτικές είναι στοχοκεντρικές. Ο γενικός σκοπός της διδακτικής πρακτικής και οι επιµέρους στόχοι εξαρτώνται από τη θεωρητική προσέγγιση που υποστηρίζει ο κάθε εκπαιδευτικός και την προσωπική του θεωρία για τη διδασκαλία και Χ 3

4 τη µάθηση. Αυτοί είναι που καθορίζουν τον τύπο των δραστηριοτήτων που θα ακολουθήσουν και το περιεχόµενό τους. Γενικός Σκοπός: Σκοπός της διδακτικής πρακτικής είναι να γνωρίσουν οι µαθητές τα δηµιουργήµατα των Γεωµετρικών χρόνων και να ευαισθητοποιηθούν απέναντι σ αυτά. Επιµέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείµενο και ως προς τη µαθησιακή διαδικασία. Ως προς το γνωστικό αντικείµενο - Να γνωρίσουν και να περιγράψουν στοιχεία της καθηµερινής ζωής των ανθρώπων της Γεωµετρικής εποχής -Να γνωρίσουν τα υλικά που χρησιµοποιούσαν για τις κατασκευές τους (κτίρια, αγάλµατα, αγγεία) και τη σηµασία της ανθεκτικότητάς τους στο χρόνο -Να εντοπίσουν στην τέχνη τους στοιχεία που δικαιολογούν την ονοµασία «Γεωµετρικά χρόνια» - Να γνωρίσουν πώς οι Έλληνες δηµιούργησαν το αλφάβητο -Να εντοπίσουν και να αναφέρουν οµοιότητες και διαφορές της γραφής εκείνης της εποχής µε τη σηµερινή - Να αντιληφθούν το γεγονός της χρήσης του φοινικικού αλφάβητου από τους Έλληνες ως αποτέλεσµα της γειτνίασης και της αλληλεπίδρασης των δύο λαών (Φοίνικες Έλληνες) και να το συνδέσουν µε τον αντίστοιχο δανεισµό και την ύπαρξη ξένων λέξεων στο ελληνικό λεξιλόγιο στη σύγχρονη εποχή Ως προς τη µαθησιακή διαδικασία - Να συνεργαστούν µε τους συµµαθητές τους για να σχεδιάσουν και να παρουσιάσουν στοιχεία από την καθηµερινή ζωή των ανθρώπων της Γεωµετρικής εποχής - Να επικοινωνήσουν µε τους συµµαθητές τους κατά την παρουσίαση των παραπάνω στοιχείων - Να αναπτύξουν τη δηµιουργικότητα και την κριτική τους σκέψη - Να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες. Σηµειώστε αν αξιοποιούνται εκπαιδευτικά λογισµικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) Αξιοποιείται ο φυλλοµετρητής (διαδίκτυο digitalschool) και ο κειµενογράφος. 4

5 1.7 Εκτιµώµενη διάρκεια Υπολογίζεται ο χρόνος που θα διαρκέσει η ιδακτική Πρακτική σε σχέση µε τις εκπαιδευτικές ανάγκες των µαθητών, των εκπαιδευτικών, το ΑΠΣ και το συνολικό πρόγραµµα του σχολείου. Συνήθως περιλαµβάνει τις παρακάτω πληροφορίες: Ώρα έναρξης: η έναρξη της ιδακτικής Πρακτικής µπορεί να συσχετίζεται µε άλλες δραστηριότητες της τάξης, που µπορεί να θεωρούνται προαπαιτούµενες της εφαρµογής της. ιάρκεια: η ιδακτική Πρακτική µπορεί να διαρκέσει από µια διδακτική ώρα µε τη διενέργεια µιας ή δύο δραστηριοτήτων (Σχέδιο Μαθήµατος) έως µια εβδοµάδα, ένα µήνα ή και ολόκληρο το σχολικό έτος (Εκπαιδευτικό Σενάριο). ύο διδακτικές ώρες. Συχνότητα: εξαρτάται από το θέµα της ιδακτικής Πρακτικής. Μπορεί να διενεργηθεί σε συνεχόµενη σχολική περίοδο ή σε χωριστές σχολικές περιόδους, κατά τη διάρκεια του χρόνου. 2) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 2.1 Γενική Περιγραφή ιδακτικής Πρακτικής - Περιγράφεται το θεωρητικό, παιδαγωγικό και µεθοδολογικό πλαίσιο. - Γίνεται αναλυτική περιγραφή της κάθε δραστηριότητας της ιδακτικής Πρακτικής. - Κάθε δραστηριότητα µπορεί να περιγράφεται ανά φάσεις εργασίας, εάν πρόκειται για την ανάπτυξη π.χ. ενός project (A Φάση: διαµόρφωση πρότερων εµπειριών και γνώσεων, Β Φάση: Αναζήτηση και συγκέντρωση υλικού από πηγές κτλ.) ή ανά διδακτική ώρα (1ο δίωρο: παρακολούθηση ταινίας της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης και διερεύνηση των εµπειριών των παιδιών για το εξεταζόµενο θέµα κτλ.). Η διδακτική προσέγγιση αντλεί στοιχεία από το Αναλυτικό Πρόγραµµα Σπουδών, τη διδακτική της Ιστορίας, τις σύγχρονες θεωρίες µάθησης, αξιοποιεί τις ιστορικές πηγές και στηρίζεται στη διερευνητική, ανακαλυπτική και οµαδοσυνεργατική διδασκαλία µε το δάσκαλο να έχει το ρόλο του καθοδηγητή και του εµψυχωτή των µαθητών. Περιγραφή δραστηριοτήτων ραστηριότητα 1η Ανασκόπηση-Προσανατολισµός 1η φάση: Οι µαθητές καλούνται να ανακαλέσουν τις πρότερες γνώσεις τους για την τέχνη και τη γραφή από το Μυκηναϊκό πολιτισµό, για τη σύνδεση µε το σηµερινό κεφάλαιο. 5

6 Ο δάσκαλος έχει ετοιµάσει µια έκπληξη στους µαθητές και υπόσχεται ότι θα τους κάνει να νοσταλγήσουν. Με χαρτί περιτυλίγµατος και σε συσκευασία δώρου έχει περιτυλίξει το Βιβλίο Μαθητή της Ιστορίας Γ τάξης και ζητά από τους µαθητές να µαντέψουν τι δώρο τους έχει φέρει. Αφού ανοίξουν και αναγνωρίσουν το δώρο, προβάλλονται στον πίνακα, µε τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα, εικόνες από τα τελευταία κεφάλαια «Η ακρόπολη των Μυκηνών» (εικ.3-η πύλη των λεόντων), «Η καθηµερινή ζωή των Μυκηνών» (εικ.5-η «Μυκηναία», εικ.6-χρυσά κοσµήµατα), «Η θρησκεία και η γραφή των Μυκηναίων» (εικ.2-η προσωπίδα του Αγαµέµνονα, εικ.4-πήλινη πινακίδα µε τη Γραµµική γραφή Β ), «Η τέχνη των Μυκηναίων» (εικ.1-τοιχογραφία µε σκηνή κυνηγιού, εικ.2-κρυστάλλινο αγγείο) πάντα από το βιβλίο µαθητή της Ιστορίας της Γ τάξης. Εκτιµώµενος χρόνος: 5 2η φάση: Καλείται ένας µαθητής να ανοίξει από την επιφάνεια εργασίας του Η/Υ το αρχείο «Ηµιδοµηµένος εννοιολογικός χάρτης-μυκηναϊκή τέχνη και γραφή». Ο χάρτης προβάλλεται στο λευκοπίνακα µε τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα, και µε την τεχνική των ερωτήσεων-απαντήσεων οι µαθητές τον συµπληρώνουν µε τις λέξεις ή φράσεις που αντιστοιχούν στις εικόνες που προβλήθηκαν. Εκτιµώµενος χρόνος: 5 ραστηριότητα 2η Μελέτη και επεξεργασία θεµάτων από την τέχνη και τη γραφή στη Γεωµετρική εποχή. Ο δάσκαλος ενηµερώνει τους µαθητές ότι θα γνωρίσουν και θα µελετήσουν στο σηµερινό µάθηµα την τέχνη και τη γραφή στη Γεωµετρική εποχή (1100π.Χ.-800π.Χ.). 6

7 ίνει σε κάθε οµάδα (η τάξη είναι οργανωµένη σε πέντε οµάδες) από ένα διαφορετικό Φύλλο Εργασίας και ζητά από αυτές να το µελετήσουν και να προχωρήσουν στις εργασίες και τις δραστηριότητες που ζητούνται. Αν χρειαστεί, καθώς κινείται διακριτικά ανάµεσα στις οµάδες, δίνει πρόσθετες διευκρινίσεις και πληροφορίες. Οµάδες: Οικοδόµοι -1 ο Φύλλο Εργασίας, Γλύπτες -2 ο Φύλλο Εργασίας, Αγγειοπλάστες-τεχνίτες -3 ο Φύλλο Εργασίας, Συντηρητές αγγείων -4 ο Φύλλο Εργασίας, Αρχαιολόγοι -5 ο Φύλλο Εργασίας. Σηµ.: Στην οµάδα Αγγειοπλάστες-τεχνίτες εκτός από το 3 ο Φύλλο Εργασίας, δίνεται επιπλέον ατοµικά- το συµπλήρωµα του Φύλλου Εργασίας, για να ζωγραφίσουν όλοι οι µαθητές της οµάδας. Ο χρόνος που δίνεται είναι 10. ραστηριότητα 3η Στην ολοµέλεια η κάθε οµάδα παρουσιάζει την εργασία της. Ταυτόχρονα, προβάλλεται στον πίνακα το αντίστοιχο Φύλλο Εργασίας υπάρχει σε ψηφιακή µορφή και το ανοίγει από την επιφάνεια εργασίας του Η/Υ ένας µαθητής της οµάδας- για να έχει πρόσβαση το σύνολο των µαθητών στο οπτικό υλικό (φωτογραφίες, σκίτσα κ.α). Σηµ.: Κατά την παρουσίαση του συµπληρώµατος του 3 ου Φύλλου Εργασίας, δίνεται έµφαση στο συσχετισµό του ονόµατος της Γεωµετρικής εποχής µε τα σχέδια διακόσµησης των αγγείων. Ανατρέχουµε στην παρουσίαση της οµάδας Οικοδόµοι και στα σχέδια διακόσµησης της οροφής. Στην παρουσίαση του 5 ου Φύλλου Εργασίας θα συµπληρωθούν στον πίνακα, κατά την προβολή, από µαθητές της οµάδας Αρχαιολόγοι οι β) και γ) εργασίες και θα ζητηθεί από την ολοµέλεια να προσπαθήσουν να διαβάσουν τα κείµενα. Ο συντονιστής της παραπάνω οµάδας θα συντονίσει τη συζήτηση µε ερωτήσεις-απαντήσεις µε την ολοµέλεια για τις δ) και ε) εργασίες. Εκτιµώµενος χρόνος: 15 ραστηριότητα 4η Κάποιοι µαθητές ανακεφαλαιώνουν τα όσα παρουσιάστηκαν για την τέχνη και τη γραφή στα Γεωµετρικά χρόνια και συµπληρώνεται ο ηµιδοµηµένος εννοιολογικός χάρτης στον πίνακα. Ανοίγει το σχετικό αρχείο «Ηµιδοµηµένος εννοιολογικός χάρτης-τέχνη και γραφή στη Γεωµετρική εποχή» ένας µαθητής από την επιφάνεια εργασίας του Η/Υ και τον προβάλλει µε τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα στον πίνακα. Εκτιµώµενος χρόνος: 10 7

8 Εργασία «κατ οίκον» Ο δάσκαλος αναθέτει στους µαθητές να κάνουν στο σπίτι τις εργασίες 1 και 2 του κεφαλαίου 4 από το Τετράδιο Εργασιών. Οι µαθητές της οµάδας Συντηρητές αγγείων θα εκτελέσουν την εργασία 2 προαιρετικά. Εναλλακτικά µπορούν την άσκηση 2 να την εκτελέσουν σε άλλο χαρτί, εκτός του Τετραδίου Εργασιών, για να κοπούν τα αγγεία και να κολληθούν σε χαρτόνι µε τίτλο «Αγγεία Γεωµετρικής Εποχής», το οποίο θα αναρτηθεί στην τάξη. 2.2 Φύλλα Εργασίας Οι ιδακτικές Πρακτικές είναι καλό να συνοδεύονται από φύλλα εργασίας, σε ψηφιακή/ έντυπη µορφή, τα οποία δόθηκαν στους µαθητές ως ένας οδηγός πραγµατοποίησης των προαναφερθέντων δραστηριοτήτων. 8

9 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 1 ο Φύλλο Εργασίας Οµάδα: Οικοδόµοι Είστε στη γεωµετρική εποχή και ασχολείστε µε οικοδοµικές εργασίες. Θα κατασκευάσετε ένα κτίριο της εποχής αυτής. Παρατηρήστε τις εικόνες και διαβάστε το κείµενο που ακολουθεί. 1.Πήλινο ομοίωμα μικρού κτιρίου που βρέθηκε στο ιερό της Ήρας κοντά στο Αργος (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) Από τις ανασκαφές που έχουν γίνει βγάζουµε το συµπέρασµα ότι τα κτίρια ήταν µικρά και απλά. Τα θεµέλια τα έκτιζαν µε πέτρες, ενώ για το υπόλοιπο µέρος χρησιµοποιούσαν άλλα υλικά. Από ένα πήλινο κατασκεύασµα του 8ου π.χ. αιώνα που βρέθηκε στην περιοχή του Άργους µπορούµε να πάρουµε µια ιδέα για τα κτίρια της εποχής. α) Συζητήστε για το µέγεθος του σπιτιού και τους χώρους που θα περιλαµβάνει β) Τι υλικά θα χρησιµοποιήσετε και πώς; γ) Με τι σχέδια θα διακοσµήσετε την οροφή; 2. Αναπαράσταση (τομή) σπιτιού χαρακτηριστικού δείγματος κυκλαδικής αρχιτεκτονικής της Γεωμετρικής Εποχής. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν: πέτρα, ξύλο, πηλός 9

10 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 2 ο Φύλλο Εργασίας Οµάδα: Γλύπτες Παρατηρήστε τις παρακάτω εικόνες και διαβάστε το κείµενο που ακολουθεί. 1. Χάλκινο άλογο (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) 2. Πήλινο ειδώλιο γυναικείας μορφής που βρέθηκε στη Θήβα (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) Τα πρώτα αγάλµατα ήταν ξύλινα και παρίσταναν θεούς. Απ αυτά δε σώθηκε κανένα. Και είναι φυσικό αυτό, αφού το ξύλο καταστρέφεται εύκολα. Αργότερα άρχισαν να φτιάχνουν µικρά αγάλµατα από µέταλλα. Είστε γλύπτες της Γεωµετρικής Εποχής. α) Τι υλικά χρησιµοποιείτε;. β) Τι µορφές θα παραστήσετε; 10

11 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 3 ο Φύλλο Εργασίας Οµάδα: Αγγειοπλάστες-τεχνίτες Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα και διαβάστε το κείµενο που ακολουθεί. Αγγείο Γεωμετρικών Χρόνων Όλες τότε οι οικογένειες χρησιµοποιούσαν διάφορα αγγεία για τις καθηµερινές τους ανάγκες. Σ αυτά αποθήκευαν λάδι, κρασί και άλλα προϊόντα. Οι τεχνίτες συνήθιζαν να ζωγραφίζουν πάνω σ αυτά κύκλους, τρίγωνα, τετράγωνα και άλλα γεωµετρικά σχήµατα. Γι αυτό και η τέχνη ονοµάστηκε γεωµετρική. Είστε αγγειοπλάστες-τεχνίτες της Γεωµετρικής Εποχής. Ζωγραφίστε το παρακάτω αγγείο µε γεωµετρικά σχήµατα και χρώµατα της αρεσκείας σας: 11

12 Οµάδα: Αγγειοπλάστες-τεχνίτες ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 3 ο Φύλλο Εργασίας - Συµπλήρωµα Είστε αγγειοπλάστες-τεχνίτες της Γεωµετρικής Εποχής. Ζωγραφίστε το παρακάτω αγγείο µε γεωµετρικά σχήµατα και χρώµατα της αρεσκείας σας: 12

13 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 4 ο Φύλλο Εργασίας Οµάδα: Συντηρητές αγγείων α) ιαβάστε το παρακάτω κείµενο: Στην αρχαιότητα υπήρχαν πολλά είδη αγγείων που εξυπηρετούσαν τις καθηµερινές ανάγκες του νοικοκυριού αλλά και τις θρησκευτικές ανάγκες των ανθρώπων. Τα πιο συνηθισµένα είδη αγγείων είναι τα εξής: Αµφορέας: µεγάλο κλειστό αγγείο µε δύο κάθετα χερούλια που το χρησιµοποιούσαν για να µεταφέρουν ή να αποθηκεύουν υγρά και στερεά. Κρατήρας: µεγάλο ανοικτό αγγείο για το ανακάτεµα του κρασιού µε το νερό. Οι αρχαίοι έπιναν νερωµένο κρασί. Λεκάνη: µεγάλο χαµηλό κα ανοικτό αγγείο µε οριζόντιες λαβές, χωρίς ή και µε σκέπασµα. Στο εσωτερικό της ίσως προετοίµαζαν φαγητό. Λήκυθος: ελαιοδοχείο µε στενό στόµιο και κάθετη λαβή. Λευκά τέτοια αγγεία αφιέρωναν στους νεκρούς. Πινάκιο: ανοικτό ρηχό αγγείο σαν το σηµερινό πιάτο. β) Παρατηρήστε και ονοµάστε τα παρακάτω αγγεία, σύµφωνα µ αυτά που διαβάσατε:

14 3 4 5 γ) Γράψτε δίπλα από κάθε αγγείο, ποια σκεύη χρησιµοποιούµε σήµερα για την ίδια ή παρόµοια χρήση: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Αµφορέας Κρατήρας Λεκάνη Λήκυθος Πινάκιο ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΟΧΗ 14

15 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 η 5 ο Φύλλο Εργασίας Οµάδα: Αρχαιολόγοι Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα και διαβάστε το κείµενο που ακολουθεί. Αγγείο, όπου είναι χαραγμένη η αρχαιότερη ελληνική επιγραφή που έχει σωθεί μέχρι σήμερα. Βρέθηκε στον Κεραμεικό της Αθήνας και μάλλον δόθηκε ως βραβείο σε αθλητή. Η επιγραφή είναι γραμμένη από δεξιά προς τα αριστερά (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) Αυτή την εποχή οι Έλληνες ήρθαν σε επαφή µε έναν άλλο λαό, τους Φοίνικες, από τους οποίους πήραν το αλφάβητο. Σ αυτό πρόσθεσαν φωνήεντα και τα σύµφωνα Φ,Χ,Ξ,Ψ κι έφτιαξαν έτσι δικό τους αλφάβητο. Στην αρχή µάλιστα οι Έλληνες έγραφαν από τα δεξιά προς τα αριστερά ή βουστροφηδόν µε κεφαλαία, χωρίς να χωρίζουν τις λέξεις. Τα φοινικικά γράµµατα. Στην αρχή οι Έλληνες είχαν τα γράµµατα που χρησιµοποιούν οι Φοίνικες, αλλά µε το πέρασµα του χρόνου άλλαξε µαζί µε την προφορά και η µορφή τους. Γείτονες των Φοινίκων στις περισσότερες περιοχές ήταν Έλληνες από την Ιωνία. Αυτοί διδάχτηκαν από τους Φοίνικες τα γράµµατα και, αφού τα άλλαξαν λίγο, τα χρησιµοποίησαν οι ίδιοι. Σωστά µάλιστα τα ονόµασαν φοινικικά γράµµατα, αφού τα είχαν πάρει από τους Φοίνικες. (Ηρόδοτος, Ιστορία, Ε, 58 -διασκευή-) α) Ποια γράµµατα αναγνωρίζετε στη χαραγµένη στο αγγείο επιγραφή; β) Γράψτε παρακάτω την πρώτη περίοδο του κειµένου µε κεφαλαία, από δεξιά προς τα αριστερά και χωρίς να χωρίζετε τις λέξεις:... γ) Γράψτε παρακάτω τη δεύτερη περίοδο του κειµένου µε κεφαλαία, βουστροφηδόν και χωρίς να χωρίζετε τις λέξεις: 15

16 Επιγραφή γραµµένη βουστροφηδόν που βρέθηκε στην Κρήτη δ) Συγκρίνετε µε τη σηµερινή γραφή. Βρείτε οµοιότητες και διαφορές: ε) Μπορείτε να βρείτε ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι ιταλικής και ποιες τούρκικης καταγωγής; αµανές, βίλα, λουκέτο, κανταϊφι, κάλτσα, αχταρµάς, µαχαλάς, κεφτές, καπέλο Ιταλικής: Τούρκικης: Συζητήστε γιατί οι λαοί δανείζονται λέξεις άλλης καταγωγής. 16

17 2.3 Υλικοτεχνική Υποδοµή Στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στην απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή για την υποστήριξη της κάθε δραστηριότητας της ιδακτικής Πρακτικής. Αναφέρονται εκπαιδευτικά λογισµικά και εφαρµογές, διαδικτυακά περιβάλλοντα και συστήµατα που µπορεί να χρησιµοποιήθηκαν, βιντεοταινίες, διαδικτυακές πηγές κτλ. Χρησιµοποιήθηκε ο Η/Υ της τάξης, ο οποίος είναι συνδεδεµένος στο διαδίκτυο, ο φυλλοµετρητής και ο επεξεργαστής κειµένου. Χρησιµοποιήθηκε επίσης ο βιντεοπροβολέας για την προβολή στο λευκοπίνακα. 3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Κατά την εφαρµογή της ιδακτικής Πρακτικής ή µετά την πραγµατοποίησή της, ο εκπαιδευτικός και οι µαθητές του ενδέχεται να έχουν πραγµατοποιήσει την αξιολόγησή της, µέσα από µια αναστοχαστική διεργασία. Αυτή µπορεί να έχει πραγµατοποιηθεί: κατά τη διάρκεια εφαρµογής των δραστηριοτήτων (διαµορφωτική αξιολόγηση) µε σκοπό την αναδιαµόρφωσή τους, στο τέλος της εφαρµογής της ιδακτικής Πρακτικής (τελική αξιολόγηση) για να ακολουθήσει µια εποικοδοµητική συζήτηση που θα οδηγήσει σε αναπροσαρµογές, επεκτάσεις κτλ. Στην αρχή της διδασκαλίας χρησιµοποιήθηκε η διαγνωστική αξιολόγηση µε αναφορά στις προϋπάρχουσες γνώσεις των µαθητών για τη µυκηναϊκή τέχνη και γραφή. Στη διάρκεια της διδασκαλίας ο δάσκαλος συζητούσε µε τους µαθητές για τα µαθησιακά τους επιτεύγµατα διαµορφωτική αξιολόγηση- και στο τέλος έγινε η τελική αξιολόγηση µε τη συµπλήρωση του ηµιδοµηµένου εννοιολογικού χάρτη «Η τέχνη και η γραφή στα Γεωµετρικά Χρόνια». 4) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΗΛΩΣΗ Με ατοµική µου ευθύνη και σύµφωνα µε το άρθρο 8 ν. 1599/1986, ο ηµιουργός που αναφέρεται στην παρ. 1.2 του παρόντος εντύπου, δηλώνω ότι: 1. Το Σχέδιο ιδακτικής Πρακτικής που υποβάλλω είναι δικό µου πρωτότυπο δηµιούργηµα και δεν προσκρούει σε κανένα δικαίωµα πνευµατικής ή βιοµηχανικής ιδιοκτησίας τρίτων. 2. ίνω το δικαίωµα και την άδεια στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο θα ενεργεί κατά την απόλυτη και ελεύθερη κρίση του, να αξιοποιεί, να διαθέτει, να αναπαράγει ή να διανέµει το υποβληθέν Σχέδιο ιδακτικής Πρακτικής, ολόκληρο ή τµήµα του ή συντετµηµένο ή ενσωµατωµένο σε άλλο υλικό, για εκπαιδευτικούς και διδακτικούς σκοπούς, µε κάθε πρόσφορο µέσο, ιδίως έντυπο ή ηλεκτρονικό. 3. ηλώνω ότι η πιθανή αξιοποίηση του υλικού αυτού για ερευνητικούς σκοπούς επιθυµώ να γίνει (επιλέξτε αυτό που επιθυµείτε): Επώνυµα Χ Ανώνυµα Αν δεν καταγράψετε την επιθυµία σας αυτό σηµαίνει ότι αποδέχεστε η πιθανή αξιοποίηση να γίνει ανώνυµα. *Για πρακτικούς λόγους, η χρήση του αρσενικού γραµµατικού γένους θεωρείται ότι συµπεριλαµβάνει και το θηλυκό. 17

18 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΓΙΑΝΝΗΣ 18