THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ MANUEL TRAJTENBERG

Transcript

1 THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ MANUEL TRAJTENBERG PROFESSOR OF ECONOMICS, TEL AVIV UNIVERSITY, ECONOMIST, FORMER CHAIR, PLANNING AND BUDGETING COMMITTEE OF THE COUNCIL FOR HIGHER EDUCATION, ISRAEL DAVID HORNER, PhD, PRESIDENT, THE AMERICAN COLLEGE OF GREECE TO A WORLD IN TRANSITION: THE NEW JOBS - THE NEW SKILLS Predicting the future in unpredictable times ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ

2 THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ MANUEL TRAJTENBERG PROFESSOR OF ECONOMICS, TEL AVIV UNIVERSITY, ECONOMIST, FORMER CHAIR, PLANNING AND BUDGETING COMMITTEE OF THE COUNCIL FOR HIGHER EDUCATION, ISRAEL DAVID HORNER, PhD, PRESIDENT, THE AMERICAN COLLEGE OF GREECE TO A WORLD IN TRANSITION: THE NEW JOBS - THE NEW SKILLS Predicting the future in unpredictable times ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018 Καλημέρα σε όλους. Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι εδώ, είναι σημαντικό το θέμα και είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να το συζητήσουμε. Στην προηγούμενη συνεδρία είδαμε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το θέμα της εκπαίδευσης και χαίρομαι ιδιαίτερα, μακάρι σε κάθε χώρα τα πολιτικά επιχειρήματα να είναι μόνο για την εκπαίδευση και όχι για άλλα πράγματα. Χαίρομαι λοιπόν που έχετε μόνο επιχειρήματα και αντικρούσεις για την εκπαίδευση. Αυτό που χαρακτηρίζει την εποχή μας, είναι ότι συνεχώς εκτιθέμεθα σε νέα τεχνολογία, gadget, εφαρμογές και αναδιαμορφώνουμε το χώρο που ζούμε, τον κόσμο που ζούμε. Αλλά αυτό μας δημιουργεί προβλήματα. Βλέπουμε αυτές τις νέες λέξεις, το internet of things και το ένα 2

3 και το άλλο και πολλές φορές μπερδευόμαστε με τη σημασιολογική τους προσέγγιση. Αλλά όλες οι καινοτομίες δεν είναι ούτε σημαντικές ούτε χρήσιμες. Δε λέω ότι είναι επιβλαβείς, αλλά δεν είναι και πολύ σημαντικές. Θα ήθελα να πω λοιπόν ότι πρέπει να είμαστε λογικοί με τα καινούργια πράγματα. Η ιδέα που λέω, είναι η GPTs, δηλαδή οι τεχνολογίες γενικού σκοπού. Η ατμομηχανή του 19 ου αιώνα ήταν ένα GPT. Ο ηλεκτρισμός ήταν GPT, οι ημιαγωγοί και ο υπολογιστής στο δεύτερο μισό του 20 ου αιώνα. Τί είναι το GPT λοιπόν; Είναι μια τεχνολογία με τρία χαρακτηριστικά: Εξελίσσεται και βελτιώνεται για μεγάλο διάστημα, βλέπουμε τους υπολογιστές, τους αναμεταδότες κτλ.. Δεύτερον, έχει μια ευρεία δυνατότητα εφαρμογών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις Υπηρεσίες, στην παραγωγή κτλ. Και τρίτον και σημαντικό, το GPT πυροδοτεί καινοτομίες στον τομέα των εφαρμογών. Δεν είναι δηλαδή μόνο ότι φέραμε τον ηλεκτρισμό και είναι καλύτερος από την ατμομηχανή, αλλά έφερε άλλες αλλαγές. Το ερώτημα λοιπόν είναι, ποιο είναι το GPT του 21 ου αιώνα. Και δεν ξέρουμε σίγουρα, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη και η μάθηση των μηχανών μπορεί να είναι το GPT του 21 ου αιώνα. Γιατί αν δούμε αυτά τα τρία χαρακτηριστικά, τα έχει. Και επιπλέον, τη δυνατότητα συνεχούς βελτίωσης. Αυτό είναι μέρος του machine learning, της μάθησης των μηχανών. Είναι μια τεχνολογία που βελτιώνεται από μόνη της καθώς συμβαίνει, καθώς δουλεύει. Και έχει μια μεγάλη, ευρεία γκάμα εφαρμογών. Θα επικεντρωθώ λοιπόν σε αυτό και όχι σε πολλά άλλα πράγματα. Παρατηρούμε ότι αυτό το GPT, αυτό που κάνει στην οικονομία και στην κοινωνία, αντικαθιστά κυριολεκτικά, κάποιες ανθρώπινες ικανότητες και τις βελτιώνει. Πρώτη: Μέχρι στιγμής η ατμομηχανή αντικαθιστούσε σωματικές ικανότητες. Οι μηχανές τα έκαναν πιο γρήγορα, πιο αποτελεσματικά, αυτό που έκαναν οι άνθρωποι με τα χέρια τους. Το δεύτερο ή το τρίτο GPT, δηλαδή οι υπολογιστές, έκαναν υπολογισμούς. Ο υπολογισμός λοιπόν σε μεγάλη κλίμακα είναι κάτι που γίνεται πιο εύκολα και πιο γρήγορα από τους υπολογιστές παρά από τους ανθρώπους. 3

4 Κάθε φορά που οι εργαζόμενοι αντικαθιστώνται, νέα επαγγέλματα δημιουργούνται και η απασχόληση ποτέ δεν υπολείπεται μακροχρόνια. Μακροχρόνια, αν δούμε τον αριθμό των ανθρώπων που δουλεύουν, αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου η εργασία και όχι η ανεργία. Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που κερδίζουν και αυτοί που χάνουν. Αλλά η κοινωνία στο σύνολό της γίνεται όλο και καλύτερη. Η τεχνητή νοημοσύνη λοιπόν και η μάθηση των μηχανών τί μπορεί να κάνει: Μπορεί να κατακτήσει ένα από τα τελευταία οχυρά της ανθρώπινης ικανότητας. Η κρίση δηλαδή μπορεί να κάνει προβλέψεις και να λάβει αποφάσεις. Αυτό είναι το machine learning. Για να δούμε την οδήγηση για παράδειγμα. Η οδήγηση σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις προβλέψεις σε δευτερόλεπτα τί πρόκειται να συμβεί, ν αποφασίσεις αν θα πατήσεις φρένο, αν θα στρίψεις δεξιά, αριστερά, ανταποκρίνεσαι δηλαδή στις πληροφορίες που έχεις. Αυτό κάνει η μάθηση των μηχανών και ισχύει και για την ιατρική με τις διαγνώσεις, μπορεί να προβλέψεις ποιες ασθένειες μπορεί ο ασθενής να παρουσιάσει στο μέλλον. Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σημαντικές. Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ, υπάρχουν 3,5 εκατομμύρια οδηγοί φορτηγών. Σε 10 χρόνια η πρόβλεψη είναι ότι θα εξαλειφθούν. Τί πρέπει λοιπόν να κάνουμε ενόψει αυτής της μεγάλης αλλαγής; Πρώτον: Εμείς ως κυβερνήσεις δε θα πρέπει να αγνοούμε αυτούς που κερδίζουν κι αυτούς που χάνουν. Πρέπει να εκδημοκρατίσουμε τις προσδοκίες. Κάθε άτομο περιμένει ότι πρέπει να επωφεληθεί από αυτές τις μεγάλες εξελίξεις και να μη χάσει. Μπορεί να χάνει πρόσκαιρα, αλλά μακροχρόνια να κερδίζει. Αυτή είναι η ευθύνη μας λοιπόν. Δεύτερον: Υπάρχει μια ομάδα επαγγελμάτων που θα αυξάνει συνεχώς. Προσωπικής φροντίδας ιδιαίτερα στην υγεία με τους ηλικιωμένους ανθρώπους και στην εκπαίδευση. Αυτό που χρειαζόμαστε λοιπόν είναι να δώσουμε μια επαγγελματική προσέγγιση, ένα επαγγελματικό επίπεδο στην κοινωνική φροντίδα, στη φροντίδα της υγείας, ώστε αυτά τα επαγγέλματα ν αναβαθμιστούν και να εκμεταλλευτούν το machine learning. Και το τρίτο είναι αν και η κατεύθυνση της καινοτομίας είναι κάτι που δε μπορούμε να ελέγξουμε. Η εκδήλωση μέσω των νέων τεχνολογιών, 4

5 μπορεί να μας επηρεάσει. Δηλαδή πρέπει να δώσουμε έμφαση σε αυτό που ο oνομάζουμε human enchasing innovations, δηλαδή καινοτομίες που βελτιώνουν τις ανθρώπινες δεξιότητες. Η WΑLMART για παράδειγμα είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στον κόσμο, 1 εκατομμύριο υπάλληλοι. Και αυτό το 1 εκατομμύριο υπάλληλοι δουλεύουν σε σκληρές συνθήκες γιατί η WALMART παλιά τους έβλεπε απλώς όχι ως ανθρώπινα όντα, αλλά ως ανθρώπινες μηχανές. Θέλουμε να κάνουμε το αντίθετο. Πρέπει να βρούμε τρόπο μέσω της τεχνολογίας να βελτιώσουμε τις ικανότητες των γιατρών, των νοσοκόμων και όχι να τους αντικαταστήσουμε. Προσέξτε το αυτό. Και οι δεξιότητες που συζητήθηκαν και θα το συζητήσουμε φαντάζομαι αρκετά, δεν έχω χρόνο απλώς θα πω δυο πράγματα: Δε μπορείτε να διδάξετε δεξιότητες, τις μηχανές που να έχουν συναισθηματικές δεξιότητες. Πρέπει όμως όλα αυτά να γίνουν μ έναν τρόπο που γίνεται και με τους ανθρώπους. Θα πρέπει όλα αυτά να συμπεριληφθούν στο ωρολόγιο πρόγραμμα των νέων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Η ικανότητα της ανθρωπότητας είναι να χτίζει, να γκρεμίζει και να ξεκινά από την αρχή. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. 5