Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο:

Transcript

1 - Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο: Δημιουργία και Εμπλουτισμός Ιδρυματικού Καταθετηρίου - Αποθετηρίου της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ Καβάλας Αναθέτουσα Αρχή: ΤΕΙ Καβάλας Προϋπολογισμός: (χωρίς ΦΠΑ) (συμπεριλαμβανόμενου ΦΠΑ) Διάρκεια: 12 μήνες (από την υπογραφή της σύμβασης) Διαδικασία Ανάθεσης: Ανοικτός Τακτικός Διαγωνισμός με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά Ημερομηνία διενέργειας διαγωνισμού: 14/01/14 Κωδικός ΟΠΣ: Ημερομηνία αποστολής στο ΦΕΚ Δημοσίων Συμβάσεων: 06/12/2013 Ημερομηνία αποστολής στον ελληνικό τύπο: 06/12/2013 Σελίδα 1

2 Πίνακας Περιεχομένων Α1. Συνοπτικά στοιχεία Έργου... 4 Α2. Συντομογραφίες... 4 Α2.1 Συντομογραφίες γενικά... 4 Α2.2 Συντομογραφίες έργου... 5 Α3. Περιβάλλον του Έργου... 6 Α3.1 Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου... 6 Α3.1.1 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Λειτουργίας & Υλοποίησης... 6 Α3.1.2 Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ... 8 Α3.1.3 Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου... 9 Α3.1.4 Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου)... 9 Α3.2 Υφιστάμενη κατάσταση (σε σχέση με τις απαιτήσεις του Έργου)... 9 Α3.2.1 Συνοπτική περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα Λειτουργίας Α3.2.2 Οργανωτική Δομή και Στελέχωση του Φορέα Α3.2.3 Περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών Α3.2.4 Ανάλυση υποδομών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Α4. Αντικείμενο, στόχοι και κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Α4.1 Αντικείμενο του Έργου Α4.2 Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη Α4.3 Στόχοι και Έκταση του Έργου Α4.4 Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Α4.5 Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου Α4.5.1 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Α4.6 Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος Α4.6.1 Λογική Αρχιτεκτονική Α4.6.2 Φυσική Αρχιτεκτονική Α4.6.3 Βασικοί ρόλοι και σενάρια αλληλεπίδρασης Απαιτήσεις ολοκλήρωσης Α4.7 Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου Α4.8 Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών) Α4.8.1 Λειτουργική Ενότητα «Ομαδοποίηση Περιεχομένου» Α4.8.2 Λειτουργική Ενότητα «Πρόσβαση, Επεξεργασία και Χρήση Περιεχομένου» Α4.8.3 Λειτουργική Ενότητα «Κατάθεση / Εισαγωγή Δεδομένων» Α4.8.4 Λειτουργική Ενότητα «Εξαγωγή / Μεταφορά Περιεχομένου» Α4.8.5 Λειτουργική Ενότητα «Ανάθεση Αναγνωριστικών» Α4.8.6 Λειτουργική Ενότητα «Αναζήτηση / Πλοήγηση Περιεχομένου» Α4.8.7 Λειτουργική Ενότητα «Διαχείριση Αποθετηρίου» Α4.8.8 Λειτουργική Ενότητα «Υπηρεσίες Εξατομίκευσης» Α4.8.9 Λειτουργική Ενότητα «Διαχείριση Μεταδεδομένων» Α Λειτουργική Ενότητα «Μετάπτωση Δεδομένων» Σελίδα 2

3 Α Λειτουργική Ενότητα «Ψηφιοποίηση / Εμπλουτισμός ΙΑ» Εμπλουτισμός ΙΑ Α4.9 Προδιαγραφές Οριζόντιων Λειτουργιών Α4.10 Διαλειτουργικότητα Α4.11 Πολυκαναλική προσέγγιση Α4.12 Ανοιχτά πρότυπα - δεδομένα Α4.13 Απαιτήσεις Ασφάλειας Α4.14 Απαιτήσεις Ευχρηστίας Συστήματος Α4.15 Απαιτήσεις Προσβασιμότητας Α4.16 Χρονοδιάγραμμα και Φάσεις Έργου Α4.17 Πίνακας Παραδοτέων Α4.18 Υπηρεσίες Δοκιμών Ελέγχου Α4.19 Υπηρεσίες Εκπαίδευσης Α4.20 Υπηρεσίες Πιλοτικής και Δοκιμαστικής Παραγωγικής Λειτουργίας Α4.21 Υπηρεσίες Εγγύησης «Καλής Λειτουργίας» Α4.22 Μέθοδοι και Τεχνικές Υλοποίησης και Υποστήριξης Σελίδα 3

4 Α1. Συνοπτικά στοιχεία Έργου Το παρόν έργο αποτελεί το υποέργο 1 της ενταγμένης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» πράξης με τίτλο Δημιουργία και Εμπλουτισμός Ιδρυματικού Καταθετηρίου-Αποθετηρίου της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ Καβάλας. Σκοπός του προτεινόμενου έργου είναι η υλοποίηση της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ ΑΜΘ. Το παρόν έργο έχει ως κύριο στόχο την: Δημιουργία και Εμπλουτισμό Ιδρυματικού Καταθετηρίου Αποθετηρίου της ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ Καβάλας. Ανάπτυξη Υπηρεσίας για την πιστοποίηση και τη δικτύωση του Ιδρυματικού Καταθετηρίου / Αποθετηρίου. Εγκατάσταση και Ολοκλήρωση του Πληροφοριακού Συστήματος Ερευνητικής Δραστηριότητας (CRIS) στο πληροφοριακό περιβάλλον. Α2. Συντομογραφίες Α2.1 Συντομογραφίες γενικά ΑΑ Αναθέτουσα Αρχή ΕΕ Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΣΠΑ Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς ΕΠ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΨΣ Ψηφιακή Σύγκλιση ISO International Organization for Standarization HTML Hyper Text Markup Language SMS Short Message Service ΕΠ Εκπαιδευτικό - Ερευνητικό Προσωπικό ΕΕΕΚ Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων/ επίσημο έντυπο όπου δημοσιεύεται η Νομοθεσία, καθώς και διοικητικές πράξεις, ανακοινώσεις, προκηρύξεις κλπ, που έχουν νομικές ή άλλες δεσμεύσεις για τα κράτη μέλη ή αυτούς που αφορούν. ΕΛΚΕ Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων και Έρευνας ΕΠ ΨΣ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» ΕΠΠΕ Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου ΕΤΕΠ Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό ΙΚΥ Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Π.Σ. Πληροφοριακό Σύστημα ΟΠΣ Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα ΥΠΔΒΜΘ Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων Σελίδα 4

5 Α2.2 Συντομογραφίες έργου ΑΑ ΑΕΙ ΕΛΚΕ ΕΣ ΕΤΠ ΛΕ ΛΣ ΟΠΣ ΕΔΔΑΠ ΠΔΕ ΠΔΗΔ ΠΕΣ ΣΔΠΕ ΣΗΔΕ-ΡΕ ΤΕΙ ΦΕΚ ΠΕΣ AS ΒΔ ή DΒ ECTS Αναθέτουσα Αρχή Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Ελεγκτικό Συνέδριο Ειδικό Τεχνικό Προσωπικό Λειτουργική Ενότητα Λειτουργικό Σύστημα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Συνολική Περίοδος Εγγύησης και Συντήρησης του Έργου Σχέδιο Διαχείρισης και Ποιότητας Έργου Σύστημα Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων και Ροής Εργασιών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως Συνολική Περίοδος Εγγύησης και Συντήρησης του Έργου Application Server Βάση Δεδομένων / Data Base European Credit Transfer and Accumulation System Συνθήκης Bologna, βλέπε προδιαγραφές DS Diploma Supplement Συνθήκης Bologna, βλέπε προδιαγραφές ml Σελίδα 5

6 Α3. Περιβάλλον του Έργου Α3.1 Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου Για την υλοποίηση του Έργου της παρούσας Διακήρυξης εμπλέκονται οι ακόλουθοι: ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ Ειδικός Λογαριασµός ΦΟΡΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΠΡΟΟΡΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΑ ΟΣΗΣ ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΔΔΑΠ - Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών ΕΠΠΕ - Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) ΤΕΙ ΑΜΘ ΤΕΙ ΑΜΘ ΤΕΙ ΑΜΘ Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Βλ. παρ. Α3.1.4 Βλ. παρ. Α3.1.4 ΑΝΑΔΟΧΟΣ Ο ανάδοχος θα προκύψει μετά την διενέργεια του διαγωνισμού Α3.1.1 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Λειτουργίας & Υλοποίησης Το ΤΕΙ ΑΜΘ ιδρύθηκε το Η μορφή που έχει σήμερα είναι αποτέλεσμα πολλών θεσμικών μεταρρυθμίσεων και μεταβολών. Πρώτα λειτούργησε ως Κέντρο Ανωτέρας Τεχνικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕ). Ένα χρόνο μετά ως Κέντρο Ανωτέρας Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕΕ). Το 1983 ως Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΤΕΙ). Το 2001 ως Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΤΕΙ). Και από το 2007 ως Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΕΙ). Αρχικά ( 76-83) το ΚΑΤΕ/ΚΑΤΕΕ είχε 6 Τμήματα, γνωστότερα σήμερα ως τα αρχαία Τμήματα του ΤΕΙ ΑΜΘ. Το 1985 ιδρύθηκε το 1ο Παράρτημα του ΤΕΙ στη Δράμα όπου εγκαταστάθηκε το Τμήμα Δασοπονίας, το οποίο όμως ξεκίνησε να λειτουργεί το Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, το οποίο εντάχθηκε στη ΣΔΟ. Την περίοδο προστεθήκαν 4 ακόμη Τμήματα, στο ΤΕΙ ΑΜΘ, γνωστότερα ως Τμήματα Διεύρυνσης. Με την λειτουργία του δευτέρου Τμήματος στη Δράμα, δηλαδή της Αρχιτεκτονικής Τοπίου (2003), θεσμοθετήθηκε και 3η Σχολή στο ΤΕΙ ΑΜΘ με την επωνυμία Σχολή Τεχνολογιών Γεωπονίας (ΣΤΕΓ). Το 2009 ιδρύθηκε και τρίτο Τμήμα στη Δράμα: το Τμήμα Οινολογίας. Το Τμήμα Οινολογίας δεν ανήκει στη ΣΤΕΓ και λειτουργεί ως ανεξάρτητο Τμήμα έως ότου θεσμοθετηθεί η Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής όπου επιστημονικά ανήκει. Σελίδα 6

7 Το σημερινό κτίριο του ΤΕΙ ΑΜΘ είναι αμφιθεατρικής δόμησης, με απαραμίλου θέας οπτικό πεδίο προς τον κόλπο της Καβάλας. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1983 και παραδόθηκε οριστικά το Το συγκρότημα (campus) καταλαμβάνει έκταση m2 με κάλυψη m 2, από τα οποία m 2 σε αίθουσες διδασκαλίας m 2 σε εργαστήρια (ΤΟΛ και Συνεργεία), m 2 σε 3 φοιτητικές εστίες δυναμικότητας 450 κλινών, και m 2 στο κτίριο Βιβλιοθήκης. Στο ΤΕΙ ΑΜΘ λειτουργούν έξι(6) Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ). Με εξαίρεση τα νεότερα Τμήματα του ΤΕΙ ΑΜΘ, Οινολογίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου, για τα οποία επίκειται η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ) όλα τα άλλα Τμήματα έχουν θεσμοθετημένα επαγγελματικά δικαιώματα. Το ΤΕΙ ΑΜΘ είναι 8 ο ανάμεσα στα 16 ΤΕΙ και 25 ο ανάμεσα στα 50 ΑΕΙ και Κολλέγια της χώρας. Στην παγκόσμια κατάταξη είναι στο πρώτο τρίτο (3.744) των καλύτερων Πανεπιστημίων στον κόσμο. Η μέτρηση (μεθοδολογία) είναι σύμφωνα με τους δείκτες της Cybermetrics Lab και ειδικότερα αυτών που σχετίζονται με την παραγωγή και ακαδημαϊκή δημοσίευση της επιστημονικής γνώσης. Η εκπαιδευτική διαδικασία στο ΤΕΙ ΑΜΘ διενεργείται από τα μέλη του ΕΠ (μόνιμοι), τα οποία ιεραρχικά κατανέμονται σε 4 βαθμίδες: α) Καθηγητής, β) Αναπληρωτής Καθηγητής, γ) Επίκουρος Καθηγητής, και δ) Καθηγητής Εφαρμογών. Τα μέλη του ΕΠ συνεπικουρούνται στο έργο τους από Επιστημονικούς και Εργαστηριακούς Συνεργάτες (έκτακτοι), από Τεχνικούς Εργαστηρίων και από Διοικητικούς Υπαλλήλους. Το ΤΕΙ ΑΜΘ δίνει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στην έρευνα και την καινοτομία. Στόχος του Ιδρύματος είναι να εγκαταστήσει αυστηρές διαδικασίες ερευνητικής αριστείας σε όλα τα επίπεδα της ακαδημαϊκής του λειτουργίας. Προς αυτή την κατεύθυνση το ΤΕΙ ΑΜΘ εκδίδει δύο επιστημονικά περιοδικά στην αγγλική. Ένα σημαντικό θεσμικό εργαλείο που συνδέει το ακαδημαϊκό προσωπικό του ΤΕΙ ΑΜΘ με την έρευνα και την καινοτομία είναι το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΚΤΕ- ΑΜΘ). Το Κέντρο ιδρύθηκε το 2004 και είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ), και δραστηριοποιείται σε 7 τομείς: α) Ακτινοβολιών, β) Καυσίμων, γ) Μαρμάρου, δ) Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων, ε) Μάρκετινγκ, στ) Πληροφορικής, και ζ) Περιβάλλοντος. Σκοπός του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων και Έρευνας είναι η διάθεση και διαχείριση κονδυλίων που προέρχονται από οποιαδήποτε πηγή και προορίζονται για την κάλυψη δαπανών, οποιουδήποτε είδους, που είναι απαραίτητες για τις ανάγκες ερευνητικών, εκπαιδευτικών, επιμορφωτικών, αναπτυξιακών καθώς και έργων συνεχιζόμενης κατάρτισης και έργων για την παροχή επιστημονικών, τεχνολογικών και καλλιτεχνικών υπηρεσιών, την εκπόνηση ειδικών μελετών, την εκτέλεση δοκιμών, μετρήσεων εργαστηριακών εξετάσεων και αναλύσεων, την παροχή γνωμοδοτήσεων, τη σύνταξη προδιαγραφών για λογαριασμό τρίτων, ως και άλλων σχετικών υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη σύνδεση της εκπαίδευσης και της έρευνας με την παραγωγή και εκτελούνται ή παρέχονται από το επιστημονικό προσωπικό των ΑΕΙ και με τη συνεργασία άλλων ειδικών επιστημόνων. Οργανόγραμμα Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) ΤΕΙ ΑΜΘ Σελίδα 7

8 Α3.1.2 Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ Η ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη αποτελεί τον χώρο αναζήτησης της πληροφόρησης σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον. Σκοπός της είναι η υποστήριξη και προώθηση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου του Ιδρύματος. H Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ σχεδιάσθηκε και λειτουργεί ως μια Βιβλιοθήκη, εργονομική, ευέλικτη, ανοικτή στις σύγχρονες ανάγκες του ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσωπικού, των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας του Ιδρύματος αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί από το 1988, απασχολεί τρείς (3) βιβλιοθηκονόμους και έχει μία συλλογή από τόμους (βιβλία, πολλαπλά συγγράμματα, συγγράμματα σπουδών, και τίτλους περιοδικών) εκ των οποίων οι προσφέρονται για δανεισμό. Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ που είναι συνδρομητής σε 17 ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης (on-line βάσεις δεδομένων, ψηφιακές βιβλιοθήκες, βάσεις στατιστικών δεδομένων, κτλ) παρέχει πρόσβαση σε 550 τίτλους επιστημονικών περιοδικών. Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ επικουρεί στην υλοποίηση προγραμμάτων έρευνας, κατάρτισης και εξειδίκευσης καθώς και προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης τα οποία προϋποθέτουν: Την ύπαρξη πλήρως ενημερωμένης βιβλιογραφικής υποδομής. Τον εκσυγχρονισμό και τη διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. Την πλήρως αναμορφωμένη υλικοτεχνική υποδομή τους. Την παροχή στον κάθε ενδιαφερόμενο της άνετης πρόσβασης σε μια εκτενή βιβλιογραφία, έντυπη και ηλεκτρονική, καθώς και σε έναν ευρύ κύκλο βάσεων δεδομένων, γενικού και ειδικού ενδιαφέροντος. Οι σκοποί της Βιβλιοθήκης είναι: Σελίδα 8

9 Η έρευνα, ο εντοπισμός, η αξιολόγηση και η απόκτηση υλικού, καθώς και η πρόσβαση σε πηγές πληροφόρησης. Η οργάνωση του υλικού της ώστε να είναι εύκολο να αναζητηθεί, να εντοπιστεί και να χρησιμοποιηθεί από τους χρήστες. Η παροχή εκπαίδευσης για την καλύτερη χρήση του καταλόγου της συλλογής (OPAC) και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών (βάσεις δεδομένων-ηλεκτρονικά περιοδικά). Η συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα (Συλλογικός Κατάλογος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών- HEAL-LINK). Τέλος στη Βιβλιοθήκη λειτουργεί αναγνωστήριο με εμβαδό 800 m 2. Διαθέτει 200 θέσεις μελέτης και 22 θέσεις Η/Υ. Στο Παράρτημα της Δράμας λειτουργεί επίσης Βιβλιοθήκη με εξειδικευμένους τίτλους. Συγκριτικά με τα άλλα ΤΕΙ η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ είναι 6 η σε αριθμό βιβλίων. Για την υλοποίηση του παρόντος έργου, η Bιβλιοθήκη θα συνεργαστεί με το Τμήμα Πληροφορικής της Δ/νσης Πληροφορικής και Τεχνικών Υπηρεσιών του Ιδρύματος. Ο ειδικός Λογαριασμός (ΕΛΚΕ) θα έχει την οικονομική διαχείριση του έργου. Α3.1.3 Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου Δεν εμπλέκονται άλλοι φορείς για την επιτυχή έκβαση του έργου. Α3.1.4 Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου) Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών (ΕΔΔΑΠ) Για τις ανάγκες υλοποίησης του Έργου της παρούσας Διακήρυξης θα οριστεί «Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών (ΕΔΔΑΠ)» με βάση το άρθρο 38 του ΠΔ 118/2007 και το άρθρο 26 του νόμου 4024/2011. Αρμοδιότητα της ΕΔΔΑΠ αποτελεί η διενέργεια του διαγωνισμού και η αξιολόγηση των προσφορών του παρόντος Έργου. Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων (ΕΑΕ) Για τις ανάγκες εξέτασης ενστάσεων που ενδεχομένως να υποβληθούν θα οριστεί «Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων (ΕΑΕ)» με βάση το άρθρο 38 του ΠΔ 118/2007 και το άρθρο 26 του νόμου 4024/2011. Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου (ΕΠΠΕ) Για τις ανάγκες παρακολούθησης και τελικής παραλαβής του Έργου όπως θα προκηρυχθεί με την παρούσα διακήρυξη θα ορισθεί από την Επιτροπή Ερευνών του ΤΕΙ ΑΜΘ η «Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου (ΕΠΠΕ)» με βάση το άρθρο 38 του ΠΔ 118/2007. Αρμοδιότητα της ΕΠΠΕ είναι η παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης και η τμηματική και οριστική παραλαβή του παρόντος Έργου. Α3.2 Υφιστάμενη κατάσταση (σε σχέση με τις απαιτήσεις του Έργου) Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ προσφέρει μία σειρά από επιτόπιες και ηλεκτρονικές υπηρεσίες δωρεάν στους χρήστες της, όπως αυτοματοποιημένο κατάλογο online μέσω του Διαδικτύου (Internet), δανεισμό του υλικού της, παραγγελία βιβλιογραφίας, πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά και οnline βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων, φωτοαντιγραφικά μηχανήματα για τους χρήστες, αναγνωστήριο και προσωπικούς υπολογιστές για τις εκάστοτε ανάγκες των χρηστών. Σελίδα 9

10 Α3.2.1 Συνοπτική περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα Λειτουργίας Η ομάδα υποστήριξης λειτουργίας της προτεινόμενης Πράξης θα είναι υπεύθυνη για: τη σχεδίαση, τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων για αξιοποίηση των δεδομένων το καθορισμό των λειτουργικών και τεχνικών προδιαγραφών τη διαχείριση του ΟΠΣ, των ΒΔ, του δικτυακού τόπου, το καθορισμό των διαδικασιών ανάπτυξης, λειτουργίας, υποστήριξης και συντήρησης των συστημάτων, των εργαλείων, των εφαρμογών και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών τον έλεγχο και την αξιολόγηση των συστημάτων που θα παραδοθούν από τον Ανάδοχο την οργάνωση της εκπαίδευσης του μόνιμου προσωπικού προκειμένου να καταστεί δυνατή η περαιτέρω συντήρηση και υποστήριξη των υπηρεσιών μετά τη λήξη της Πράξης. Α3.2.2 Οργανωτική Δομή και Στελέχωση του Φορέα Στο έργο θα συμμετέχουν σύμφωνα με το οργανόγραμμα και τη διοικητική δομή του ΤΕΙ ΑΜΘ και ανάλογα θα παρέχουν το απαραίτητο υλικό ή θα υποστηρίζουν επί μέρους ενέργειες απαραίτητες για την εκ μέρους του αναδόχου σωστή υλοποίηση του έργου: Για το επιστημονικό μέρος του έργου: Οι υπεύθυνοι των Παραρτημάτων της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, παρέχοντας στοιχεία απαραίτητα για την υλοποίηση των ενεργειών, όπως αναφέρεται και στην προηγούμενη παράγραφο. Για τη Διαχείριση του έργου: Η διαχείριση της προτεινόμενης Πράξης θα γίνει μέσω του Υπευθύνου της Πράξης/ Επιστημονικού Υπεύθυνου της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος και της Ομάδας Διαχειριστικής Υποστήριξης της Πράξης. Η Ομάδα αυτή θα απαρτίζεται από 2 άτομα με εμπειρία σε διαχειριστική, γραμματειακή και διεκπεραιωτική υποστήριξη αντίστοιχων προγραμμάτων και θα είναι υπεύθυνα για την επικοινωνία με τη ΕΥΔ και τη διαχειριστική παρακολούθηση της πράξης (π.χ Προσυμβατικός Έλεγχος, Ενσωμάτωση σχολίων διαβούλευσης, Δελτίο Δήλωσης Δαπανών στο ΟΠΣ, κλπ). Α3.2.3 Περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών Το ΤΕΙ ΑΜΘ είναι οργανωμένο σε Σχολές και Τμήματα όπως όλα τα Τ.Ε.Ι. Σε κάθε Τμήμα λειτουργεί γραμματεία, η οποία είναι υπεύθυνη για όλα τα φοιτητικά θέματα τα οποία σχετίζονται με τις σπουδές και τα συγγράμματα. Η ακαδημαϊκή οργάνωση της Αναθέτουσας Αρχής διαμορφώνεται σήμερα ως εξής: Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Λογιστικής Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διαχείρισης Πληροφοριών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Ηλεκτρολογίας Τμήμα Μηχανολογίας Τμήμα Τεχνολογίας Πετρελαίου & Φυσικού Αερίου Τμήμα Βιομηχανικής Πληροφορικής Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Παράρτημα Δράμας Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Τμήμα Αρχιτεκτονικής Τοπίου Τμήμα Οινολογίας Παράρτημα Διδυμοτείχου Σελίδα 10

11 Τμήμα Νοσηλευτικής Η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος ακολουθεί τη δομή του. Η κεντρική Βιβλιοθήκη στεγάζεται στο κτιριακό συγκρότημα του ΤΕΙ ΑΜΘ στην πόλη της Καβάλας. Κάθε Παράρτημα Βιβλιοθήκης διαθέτει τη δική του φυσική Βιβλιοθήκη που εξυπηρετεί τα επιστημονικά αντικείμενα των Τοπικών Σχολών και Τμημάτων. Η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ υποστηρίζει το OAI 2.0 με URL βάσης το Οι Βιβλιοθήκες του Ιδρύματος προσφέρουν μία σειρά από επιτόπιες και ηλεκτρονικές υπηρεσίες δωρεάν στους χρήστες της, όπως αυτοματοποιημένο κατάλογο online μέσω του Διαδικτύου (Internet), δανεισμό του υλικού της, παραγγελία βιβλιογραφίας, πρόσβαση σε ηλεκτρονικά περιοδικά και οnline βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων, φωτοαντιγραφικά μηχανήματα για τους χρήστες, αναγνωστήριο και προσωπικούς υπολογιστές για τις εκάστοτε ανάγκες των χρηστών. Με το προτεινόμενο έργο θα επιδιωχθεί η οριοθέτηση μιας διαδικασίας κατάθεσης, χαρακτηρισμού, ευρετηρίασης και τεκμηρίωσης των πτυχιακών εργασιών, διδακτορικών και δημοσιεύσεων τόσο των φοιτητών όσο και των μελών ΕΠ και εν συνεχεία διάθεσης του υλικού αυτού μέσω διαδικτύου στην εκπαιδευτική κοινότητα, υιοθετώντας κατάλληλες δικλείδες ασφαλείας. Με το προτεινόμενο έργο επιθυμείται η αναβάθμιση των λειτουργιών διαχείρισης και τεκμηρίωσης των συλλογών και των δραστηριοτήτων της Βιβλιοθήκης του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος προκειμένου να οργανωθούν μεθοδολογικά ώστε να υπάρξει διασύνδεση και διαλειτουργικότητα τους με τη χρήση νέων πληροφοριακών συστημάτων και τεχνολογιών όπως και συνεργατικών εργαλείων του Διαδικτύου, με σκοπό τη διαφύλαξη, προβολή και ανάδειξη του περιεχομένου της Βιβλιοθήκη ς, της ερευνητικής δραστηριότητας και της επιστημονικής παραγωγής του Πανεπιστημίου καθώς και του ψηφιακού αποθέματος που θα δημιουργηθεί στα πλαίσια του έργου. Συγχρόνως, είναι πρωταρχικό μέλημα του ΤΕΙ ΑΜΘ να συμμετάσχει και να συμβάλει με το υλικό του στις συνεργατικές δράσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των ΑΕΙ και αφορούν τη συγκέντρωση, καταγραφή και προβολή της ερευνητικής και επιστημονικής παραγωγής στη χώρα, μέσω προηγμένων τεχνολογιών πληροφορικής. Το έργο επομένως στοχεύει Να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες των βιβλιοθηκών του, ενεργοποιώντας όλες τις λειτουργίες του διαθέσιμου λογισμικού, σε όλες τις βιβλιοθήκες των παραρτημάτων. Να εμπλουτίσει τον Κατάλογο της Βιβλιοθήκης ενσωματώνοντας ψηφιακό περιεχόμενο, περιεχόμενο από άλλες πηγές (ελληνικές ή ξένες μέσω διαδικτύου) και να εγκαταστήσει συνεργατικές λειτουργίες που υποστηρίζονται από τα πρότυπα κοινωνικής δικτύωσης (Web 2.0, Web 3.0) Να δημιουργήσει νέες πηγές πληροφόρησης από υλικό που ήδη διαθέτει και το οποίο θα εμπλουτίζεται σταδιακά (Ιδρυματικό Αποθετήριο, Ψηφιακές Συλλογές, Course reserves, κλπ) Να εξασφαλίσει ενοποιημένη πρόσβαση στο σύνολο των ανωτέρω υπηρεσιών μέσω ενός λειτουργικού, διαδραστικού Portal Να εξασφαλίσει διαλειτουργικότητα και επικοινωνία με άλλες συνεργατικές δράσεις που αναπτύσσονται στην Ακαδημαϊκή κοινότητα και ιδιαίτερα με την Οριζόντια Δράση ΑΕΙ & ΤΕΙ. Θεωρούμε ότι με τον τρόπο αυτό η Βιβλιοθήκη θα καταστεί το επίκεντρο της εκπαιδευτικής και ερευνητικής διαδικασίας στο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα και θα συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη τόσο του Ακαδημαϊκού προσωπικού όσο κα κυρίως των σπουδαστών, προσφέροντας πολυδιάστατη και πολυκάναλη πρόσβαση στη γνώση. Α3.2.4 Ανάλυση υποδομών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Η τεχνολογική υποδομή που διαθέτει η Βιβλιοθήκη σήμερα περιλαμβάνει: 1) Την υλική υποδομή που αναλύεται ως εξής: Web Server (1) Σελίδα 11

12 Προσωπικοί Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές συνδεδεμένοι σε Δίκτυο (17) Προσωπικοί Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές μη συνδεδεμένοι σε Δίκτυο (1) LASER εκτυπωτές (4) INKJET εκτυπωτές (2) Scanners (1) 2) Το software που χρησιμοποιεί η Βιβλιοθήκη είναι: Πρόγραμμα δανεισμού είναι το HORIZON Πρόγραμμα OPAC της DYNIX Λειτουργικό σύστημα του web server είναι windows 2003 με IIS Λειτουργικό σύστημα του OPACείναι windows 2003 με IIS Βιβλιοθήκης Λειτουργικό σύστημα των τερματικών του HORIZON είναι windows xp Λειτουργικό σύστημα των υπολογιστών της Βιβλιοθήκης είναι windows 7 και Vista Τα όσα αναφέρονται στην ενότητα αυτή θα τεθούν στην διάθεση του αναδόχου που θα επιλεγεί. Οι υπηρεσίες που παρέχονται από την Βιβλιοθήκη είναι οι εξής: 1) Ο έλεγχος του Βιβλιοστασίου (η Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ ΑΜΘ περιλαμβάνει περίπου βιβλία). 2) Ο δανεισμός βιβλίων (οι κάτοχοι καρτών δανεισμού είναι τουλάχιστον 6000). 3) Ο διαδανεισμός βιβλίων επιστημονικών εργασιών κ.λ.π. (μέσω του συλλογικού καταλόγου των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών της Ελλάδος γίνεται ο διαδανεισμός κατόπιν σχετικών αιτημάτων). 4) Η επιστημονική ενημέρωση μέσω της διασύνδεσης με την υπηρεσία HEALINK (Επιστημονικά Περιοδικά). 5) Οι WEB υπηρεσίες προβολής του υλικού της Βιβλιοθήκης. 6) Η παροχή πρόσβασης σε φοιτητές μέσω διαδικτύου στο υλικό της Βιβλιοθήκης και σε επιστημονικά περιοδικά. 7) Σύστημα καταγραφής των πτυχιακών εργασιών που εκπονούνται στο ΤΕΙ. Όλες οι παρεχόμενες υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης γίνονται ηλεκτρονικά. Α4. Αντικείμενο, στόχοι και κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Α4.1 Αντικείμενο του Έργου Με την υλοποίηση του παρόντος έργου, το οποίο αποτελεί υποσύνολο της συνολικής, χρηματοδοτούμενης από το ΕΣΠΑ Πράξης χρηματοδότησης του ΤΕΙ ΑΜΘ, η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος αποβλέπει στο να: Δημιουργήσει ένα Ιδρυματικό Αποθετήριο (IR) για αυτοματοποιημένη συλλογή, οργάνωση, καταχώρηση της ερευνητικής παραγωγής του Ιδρύματος από τα ίδια τα μέλη του και να διευρύνει την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη. Αναπτύξει ηλεκτρονικές υπηρεσίες o κοινωνικής δικτύωσης και διαμόρφωσης του ψηφιακού περιεχομένου του IR μέσω Web 2.0, blog, wiki, RSS, αναπτύσσοντας τη «συλλογική ευφυΐα», o ενιαίας αναζήτησης, πρόσβασης στο Ιδρυματικό Αποθετήριο και δυνατότητας σύνδεσης με τις Βάσεις Δεδομένων της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, μέσα από ένα κοινό interface αναζήτησης με προηγμένες μορφές και χρήση εργαλείων σημασιολογικής αναζήτησης και αναζήτησης βάσει εναλλακτικών προτάσεων, παρεμφερών υποδείξεων, Σελίδα 12

13 o ενοποιημένης παρουσίασης/ταξινόμησης των αποτελεσμάτων αναζήτησης (συγχώνευση και απαλοιφή διπλοεγγραφών), o προσωποποιημένης πληροφόρησης ώστε να διαχέονται πληροφορίες σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα του χρήστη, o εμπλουτισμού του IR - απόθεσης, τεκμηρίωσης με δημοσιεύσεις, διδακτορικά, μεταπτυχιακές, προπτυχιακές εργασίες υπηρεσία αυτοαρχειοθέτησης στο Ιδρυματικό Αποθετήριο, υπηρεσία ψηφιακών βάσεων ειδικού σκοπού, o αναδρομικής απόθεσης και μετάπτωσης των δεδομένων/μεταδεδομένων o ευέλικτης πιστοποίησης χρηστών με single sign on που θα υποστηρίζουν ανοιχτά πρότυπα και ανοιχτά δεδομένα. Ψηφιοποιήσει πολύτιμο υλικό και να το καταστήσει προσβάσιμο από ΑμεΑ. Προσφέρει προσωποποιημένες υπηρεσίες (myir). Φροντίσει για την προστασία και διατήρηση των ψηφιακών τεκμηρίων της. Καταστήσει δυνατή την πρόσβαση στις υπηρεσίες της μέσα από εναλλακτικά κανάλια επικοινωνίας. Δημιουργήσει μια ενιαία Πύλη Πληροφόρησης, ανοιχτή σε περιεχόμενο και υπηρεσίες. Αυτοματοποιήσει τις ροές διοχέτευσης της επιστημονικής παραγωγής του Ιδρύματος προς κεντρικά αποθετήρια για προβολή της και να συνεργαστεί με κοινοπραξίες. Α4.2 Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη Η αναγκαιότητα της συγκεκριμένης πράξης προκύπτει από την επιθυμία του Ιδρύματος να διευρύνει της δυνατότητες του και τις παρεχόμενες από αυτό υπηρεσίες. Οι καινούργιες αυτές υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί από τη σύγχρονη τεχνολογία δεν είναι σε θέση να υποστηριχτούν από το Ίδρυμα από μόνο του. Κατά συνέπεια κρίνεται απαραίτητο όπως το Ίδρυμα να συμμετάσχει στην από κοινού με τα λοιπά Ιδρύματα κοινοπραξίας της Οριζόντιας Δράσης στην εν λόγω δράση προκειμένου: Να διασφαλίσει την περαιτέρω συνέχιση της φύλαξης αλλά και των δυνατοτήτων πρόσβασης στις εκπονούμενες από τους σπουδαστές, πτυχιακές εργασίες, καθώς ο όγκος τους αλλά και η παρέλευση του χρόνου δεν επιτρέπει πλέον την άνετη και με τα σύγχρονα δεδομένα πρόσβαση σε αυτές αχρηστεύοντας το πνευματικό περιεχόμενό τους. Να αντιμετώπιση την αδυναμία κάλυψης της υπηρεσίας Πρόσβασης στις Ψηφιακές Πηγές Επιστημονικής Πληροφόρησης των Ελληνικών ΑΕΙ/ΤΕΙ. Να αντιμετώπιση την αδυναμία κάλυψης της Υπηρεσίας Ιδρυματικής Ερευνητικής Πύλης και Εντοπισμού Ερευνητών. Επίσης δε θα πρέπει να παραγνωριστεί ότι καινούργιες τεχνολογίες όπως σημειολογικός ιστός (semantic web) και κοινωνικός ιστός (social web) οι οποίες συνιστούν πολύ σημαντικά και δυναμικά εργαλεία και οι οποίες τεχνολογίες μπορούν να προσθέσουν τεράστιες δυνατότητες στην ανάπτυξη των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών Οι οποίες δεν μπορούν να υποστηριχθούν από το Ίδρυμα μόνο του. Το Έργο θα ενισχύσει την εκπαίδευση, τη διάδοση της πληροφορίας και της γνώσης και θα εκσυγχρονίσει τις παρεχόμενες από τη Βιβλιοθήκη υπηρεσίες. Θα συμβάλει στη συνεργασία με ΑΕΙ ΤΕΙ του εσωτερικού και εξωτερικού και θα ενισχυθεί κατ αυτόν τον τρόπο η παρουσία του Ιδρύματος με άμεση επίπτωση στην αξιολόγησή του. Η νέα ψηφιακή στρατηγική, που επιλέγεται με την υλοποίηση του Έργου, αντιμετωπίζει με ενιαίο τρόπο την πληροφορική και τις νέες τεχνολογίες με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της Σελίδα 13

14 ανταγωνιστικότητας του Ιδρύματος, τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης των σπουδαστών και κατ επέκταση της απασχόλησής τους. Τα αναμενόμενα οφέλη είναι: η ενίσχυση της εκπαίδευσης και της έρευνας, η διαχείριση και διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας, η παροχή σύγχρονων και ποιοτικών υπηρεσιών βασισμένων σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Ο άμεσα ωφελούμενος πληθυσμός είναι οι σπουδαστές (προπτυχιακοί- μεταπτυχιακοί), το Ίδρυμα καθώς και άλλα Ιδρύματα εσωτερικού και εξωτερικού. Έμμεσα οφέλη προκύπτουν για το Υπουργείο Παιδείας, το Σύνδεσμο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ), τη ΜΟΠΑΒ, την Τοπική αυτοδιοίκηση, την Περιφέρεια, καθώς και για Οργανισμούς και Επιχειρήσεις. Επιπλέον θα προκύψουν θετικές επιπτώσεις στην Απασχόληση καθώς: Θα αναβαθμισθεί η ποιότητα και το εύρος της εκπαίδευσης που παρέχεται στους φοιτητές, πράγμα το οποίο θα κάνει ανταγωνιστικούς και ελκυστικούς τους αποφοίτους στην αγορά εργασίας Στο πλαίσιο του έργου τόσο εσωτερικά στο Ίδρυμα όσο και στους φορείς που θα αναλάβουν την υλοποίηση των δράσεων θα απασχοληθεί προσωπικό. Η ίδια η τεχνολογία που θα εγκατασταθεί και θα λειτουργήσει στο Ίδρυμα θα δώσει επιπρόσθετα προσόντα στους αποφοίτους του ιδρύματος πράγμα το οποίο θα υποστηρίξει τη θέση τους στην Αγορά Εργασίας. Συγκεκριμένα για την υλοποίηση του υποέργου προβλέπονται τα παρακάτω τμήματά του: Α4.3 Στόχοι και Έκταση του Έργου Όπως αναφέρθηκε στα προηγούμενα, η υλοποίηση του έργου θα έχει πολλαπλές θετικές επιπτώσεις στους σπουδαστές και το εκπαιδευτικό προσωπικό του Ιδρύματος, καθώς και στην ευρύτερη Ακαδημαϊκή Κοινότητα. Η Βιβλιοθήκη θα είναι σε θέση να παρέχει και περισσότερο ολοκληρωμένες υπηρεσίες. Μετρήσιμος Στόχος Τιμή Ποσοστό αύξησης χρηστών βιβλιοθήκης λόγω ολοκλήρωσης των συλλογών και Δημιουργίας Ιδρυματικού Αποθετηρίου Αριθμός εκπαιδευτικών και εφαρμογών επιστημονικής πληροφόρησης που καθίστανται διαθέσιμες Αριθμός επιχειρησιακών διεργασιών του Δικαιούχου που αυτοματοποιούνται πλήρως από την έναρξη μέχρι την λήξη τους Αριθμός εφαρμογών πολλαπλής πρόσβασης στις υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης Πίνακας 1 Ποσοτικοποίηση των Στόχων του Έργου >60% Α4.4 Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου απαιτείται η αντιμετώπιση από τον ανάδοχο με συνέπεια μίας σειράς θεμάτων: Οι εργασίες για την επέκταση αναβάθμιση των συστημάτων, πρέπει να υλοποιηθούν ενσωματωθούν, χωρίς τη διαταραχή των λειτουργιών και των δραστηριοτήτων του Ιδρύματος. Η μετάπτωση στο νέο αναβαθμισμένο σύστημα, αποτελεί κομβικό σημείο αναφοράς στη λύση Σελίδα 14

15 και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής προκειμένου να εξασφαλιστεί η αδιάλειπτη λειτουργία των δραστηριοτήτων του Ιδρύματος. Οι πρόσθετες λειτουργικότητες (υποσυστήματα και διασυνδέσεις) που θα αναπτυχθούν θα πρέπει να συν-λειτουργούν με τις υφιστάμενες σε πλήρως ενιαίο περιβάλλον και να εξασφαλίζουν την αυτόματη on line μεταξύ τους αλληλοενημέρωση. Η οποιαδήποτε αλλαγή προταθεί από τον υποψήφιο ανάδοχο είτε στις υφιστάμενες λειτουργικότητες του ΟΠΣ, είτε στον τρόπο καθημερινής λειτουργίας των υπηρεσιών, θα πρέπει γίνει χωρίς να προκληθεί καμία αναστάτωση και χωρίς να απαιτηθεί επιπλέον απασχόληση των χρηστών για εργασίες επανεκπαίδευσης παραμετροποίησης καταχωρήσεων τεστ ορθής λειτουργίας κλπ. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει ο υποψήφιος ανάδοχος να περιγράψει αναλυτικά τον τρόπο που θα το πετύχει. Η απόλυτη κάλυψη των αναγκών λειτουργικότητας και η μεταφορά τους σε λογισμικό αποτελεί το κύριο ζητούμενο από τον ανάδοχο. Η αποτυχία πλήρους εξυπηρέτησης των αναγκών με τρόπο εύληπτο και αποδοτικό ενδέχεται να οδηγήσει στην απόρριψη του πληροφοριακού συστήματος. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατάλληλα η ενδεχόμενη ανάγκη διαφοροποίησης (προσαρμογής) κάθε περιοχής εφαρμογής, κατά τη φάση της μελέτης εφαρμογής. Η ευκολία προσαρμογής των χρηστών στο εφαρμοζόμενο πληροφοριακό σύστημα είναι ένα σύνηθες πρόβλημα εφαρμογής μηχανογραφικής λύσης σε μεγάλο εργασιακό χώρο και θα πρέπει να απαιτηθεί η ελάχιστη προσπάθεια από μέρους του χρήστη, ώστε να περιοριστεί το μεσοδιάστημα προσαρμογής και να μειωθεί ο κίνδυνος απόρριψης του συστήματος από τους χρήστες. Το σύστημα θα πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του χρήστη. Πολύ σημαντικό θέμα αποτελεί η διαλειτουργικότητα με τα κεντρικά πληροφορικά συστήματα, τα οποία είτε ήδη λειτουργούν είτε αναπτύσσονται είτε προβλέπονται και τα οποία σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη λειτουργία του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος (πχ. φοιτητολόγιο). Η ενημέρωση και εκπαίδευση τεχνικών και χρηστών του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος σε όποιο αντικείμενο ο Ανάδοχος κρίνει απαραίτητο και περιγράφει στην πρόταση του. Η ύπαρξη διαρκούς και καλής ποιότητας τεχνικής υποστήριξης. Κατά την υλοποίηση του έργου ο ανάδοχος θα φέρει την ευθύνη: Της έγκαιρης εγκατάστασης και παραμετροποίησης του λογισμικού. Της υλοποίησης ρυθμίσεων και παραμετροποιήσεων που απαιτούνται για την καλή λειτουργία του συστήματος, όπως αυτή προσδιορίζεται από τις προδιαγραφές και την τεχνική του πρόταση. Της παροχής σχετικού υλικού τεκμηρίωσης για το λογισμικό αλλά και όποιες επιπλέον ενέργειες εγκατάστασης και παραμετροποίησης έγιναν επ αυτού, το οποίο θα επικαιροποιείται σε κάθε φάση μεταβολής. Α4.5 Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου Α4.5.1 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Πρόσβαση Περιεχομένου Πρωταρχική σημασία για ένα αποθετήριο είναι η παροχή πρόσβασης στον τελικό χρήστη στους ψηφιακούς πόρους που αυτό διαθέτει. Παρά το γεγονός ότι τα αποθετήρια συνδέονται άμεσα με την Σελίδα 15

16 έννοια της ανοιχτής πρόσβασης, η πρόσβαση σε ένα τεκμήριο εξαρτάται από το είδος του χρήστη, το Ίδρυμα που ανήκει, καθώς και τα δικαιώματα που αυτός διαθέτει. Συγκεκριμένα για το ΤΕΙ ΑΜΘ θα υπάρξουν τρία είδη πολιτικών πρόσβασης στο ψηφιακό περιεχόμενο, ενώ η πρόσβαση στα μεταδεδομένα είναι ελεύθερη, Οι πολιτικές πρόσβασης είναι οι εξής: Ελεύθερη πρόσβαση Πρόσβαση ΤΕΙ ΑΜΘ ή περιορισμένη (μέσω IP διευθύνσεων του Ιδρύματος) Έλλειψη πρόσβασης για 1 3 χρόνια (embargo period) Κατάθεση / εισαγωγή περιεχομένου. Ο Εμπλουτισμός του αποθετηρίου με νέο περιεχόμενο θα γίνεται είτε μέσω της απλής κατάθεσης από έναν πιστοποιημένο χρήστη, είτε μέσω της μαζικής εισαγωγής περιεχομένου από ένα εξωτερικό σύστημα. Εξαγωγή / μεταφορά περιεχομένου. Το περιεχόμενο του αποθετηρίου θα εξάγεται σε μια προκαθορισμένη, ευρέως διαδεδομένη μορφή και θα δύναται να χρησιμοποιηθεί για εισαγωγή σε άλλα αντίστοιχα συστήματα. Αναζήτηση / πλοήγηση περιεχομένου. Η Αναζήτηση / πλοήγηση του περιεχομένου του αποθετηρίου θα γίνεται με τρόπο διαισθητικό και εύκολο στην κατανόηση. Διαχείριση Στη διαχείριση του αποθετηρίου περιλαμβάνονται διαδικασίες, όπως η διαχείριση χρηστών, η παραμετροποίηση συστήματος και περιβάλλοντος τελικού χρήστη, ο έλεγχος πρόσβασης σε τεκμήρια, η διαχείριση περιεχομένου, καθώς και καθήκοντα τεχνικής φύσεως όπως η παρακολούθηση πιθανών σφαλμάτων συστήματος ή η τήρηση αντιγράφων ασφαλείας. Περιγραφή Υπηρεσίας Ανάσυρση τεκμηρίου από το ΙΑ Ανάσυρση τεκμηρίου από το ΙΑ Ανάσυρση τεκμηρίου από το ΙΑ με αναζήτηση σε πλήρες κείμενο Υπηρεσία (Κατάθεση τεκμηρίου στο περιβάλλον με τη χρήση μεταδεδομένων και / ή το έγγραφο σε μορφή PDF) Αναδρομική απόθεση και μετάπτωση των δεδομένων / μεταδεδομένων Απαιτούμενα στοιχεία (δεδομένα εισόδου) Βιβλιογραφικά στοιχεία δεδομένου Μεταδεδομένα Λέξεις κλειδιά Μεταδεδομένα του τεκμηρίου και/ή το έγγραφο σε μορφή PDF Εισαγωγή δεδομένων από παλαιότερες βάσεις δεδομένων Στοιχεία αποτελέσματος (δεδομένα εξόδου) Το τεκμήριο σε PDFormat Το έγγραφο σε μορφή PDF με μεταδεδομένα για την πλήρη περιγραφή του Το έγγραφο σε μορφή PDF με μεταδεδομένα για την πλήρη περιγραφή του Ένας ή περισσότεροι ηλεκτρονικοί σύνδεσμοι πρόσβασης στο τεκμήριο, (ο σύνδεσμος μπορεί να είναι προσωρινός αν το τεκμήριο τίθεται σε «αναμονή έγκρισης» Πλήρης ενημέρωση σε διάσταση παρελθόντος χρόνου Παρατηρήσεις (π.χ. επίπεδο «ηλεκτρονικο ποίησης», επίπεδο Υπηρεσίας κλπ.) Σελίδα 16

17 Σημειώνεται ότι τα παραπάνω δεδομένα εισόδου-εξόδου είναι ενδεικτικά. Τα δεδομένα ενδέχεται να επικαιροποιηθούν ή / και να οριστικοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος υλοποίησης του Έργου. Υπηρεσία (Ανάσυρση τεκμηρίου με παροχή βιβλιογραφικών στοιχείων) Η ανάσυρση δεδομένων θα γίνεται με βιβλιογραφικά δεδομένα εισόδου. Θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικοποίησης (επίπεδο 4), αφού θα διενεργείται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτύου. Υπηρεσία (Ανάσυρση τεκμηρίου με χρήση μεταδεδομένων) Η ανάσυρση δεδομένων θα γίνεται με επίκλιση μεταδεδομένων εισόδου. Θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικοποίησης (επίπεδο 4), αφού θα διενεργείται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτύου. Υπηρεσία (Ανάσυρση τεκμηρίου με αναζήτηση σε πλήρες κείμενο) Η ανάσυρση δεδομένων θα γίνεται με αναζήτηση στο πλήρες κείμενο του τεκμηρίου. Θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικοποίησης (επίπεδο 4), αφού θα διενεργείται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτύου. Υπηρεσία (Κατάθεση τεκμηρίου στο περιβάλλον με τη χρήση μεταδεδομένων και/ή το έγγραφο σε μορφή PDF): Η υπηρεσία θα επιτρέπει την αυτο-αρχειοθέτηση άρθρων και άλλων εγγράφων από τον τελικό χρήστη. Η κατάθεση του τεκμηρίου θα περιλαμβάνει την παροχή μεταδεδομένων και πιθανόν και το ίδιο το ψηφιακό τεκμήριο αν είναι απαραίτητο ως είσοδο και θα παράγει τον ή τους ηλεκτρονικούς σύνδεσμους του αποθηκευμένου υλικού ως έξοδο, ή θα θέτει το τεκμήριο σε κατάσταση «αναμονής έγκρισης» από εξουσιοδοτημένο προσωπικό. Η υπηρεσία της κατάθεσης θα επιτρέπει τον προσδιορισμό ροών εργασιών, δυναμική διασύνδεση τουλάχιστον με τη βάση ROMEO για πολιτικές περιοδικών σε πνευματικά δικαιώματα, έλεγχος καθιερώσεων και υποστήριξη βασικών στοιχείων μοντέλου CERIF. Θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικοποίησης (επίπεδο 4), αφού θα διενεργείται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτύου. Υπηρεσία (Αναδρομική απόθεση και μετάπτωση των δεδομένων / μεταδεδομένων): Η υπηρεσία θα δέχεται ως είσοδο ένα ή περισσότερα μεταδεδομένα του τεκμηρίου σε μια φόρμα αναζήτησης και θα ανακτά την πλήρη περιγραφή του τεκμηρίου σε μεταδεδομένα εάν βρεθεί ανάμεσα σε αυτές που υπάρχουν ήδη αποθηκευμένες στη Βιβλιοθήκη ΤΕΙ ΑΜΘ. Αν δε βρεθεί κάποια εγγραφή θα επιστρέφει τα μεταδεδομένα που έδωσε ο χρήστης κατά τη χρήση της υπηρεσίας «Κατάθεση τεκμηρίου στο περιβάλλον» όπου και η αρχειοθέτηση θα τίθεται σε κατάσταση «αναμονής έγκρισης». Η υπηρεσία αυτή θα παρέχεται σε συνδυασμό με την υπηρεσία «Κατάθεση τεκμηρίου στο περιβάλλον» και θα αφορά μόνο τον άξονα δημιουργία Ιδρυματικού Αποθετηρίου. Θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ηλεκτρονικοποίησης (επίπεδο 4), αφού θα διενεργείται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτύου. Α4.6 Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος Στις ενότητες που ακολουθούν περιγράφονται διαδοχικά η Λογική και Φυσική Αρχιτεκτονική του συστήματος ΙΑ, οι βασικοί ρόλοι και λειτουργίες των χρηστών του, καθώς και οι αρχές και απαιτήσεις για την ολοκλήρωση (integration) και τη μετάβαση της υπάρχουσας υποδομής του ΤΕΙ ΑΜΘ στη νέα κατάσταση. Επιπλέον, καταγράφονται οι γενικές απαιτήσεις αλλά και οι απαιτήσεις που απορρέουν από το κάθε δομικό στοιχείο ή υποσύστημα, σε σχέση πάντα με την ιδιαιτερότητα του έργου, από το οποίο θα εξυπηρετούνται χιλιάδες χρήστες σε καθημερινή βάση. Πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι το ΙΑ θα στηριχθεί πάνω στην πλατφόρμα λογισμικού ιδρυματικών αποθετηρίων Dspace 2 το οποίο θα προσφέρεται εγκατεστημένο σε κατάλληλη υποδομή της Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε.. Η βασική εγκατάσταση Σελίδα 17

18 του λογισμικού περιλαμβάνει ορισμένη βασική λειτουργικότητα Ο Ανάδοχος έχει την υποχρέωση να πιστοποιήσει την λειτουργία των ήδη υλοποιημένων λειτουργιών και να αναπτύξει / παραμετροποιήσει τις επιπλέον. Α4.6.1 Λογική Αρχιτεκτονική Στο διάγραμμα λογικής αρχιτεκτονικής παρουσιάζεται το σύστημα ΙΑ σε λογικές ενότητες, ομαδοποιώντας παρόμοιες λειτουργίες και υπηρεσίες, χωρίς να περιγράφεται η άμεση διασύνδεση με στοιχεία λογισμικού ή υλικού. Στόχος του διαγράμματος, είναι η αποτύπωση του συστήματος, με το διαχωρισμό του σε επίπεδα (multi level tiers) και σε δομικές μονάδες ή υποσυστήματα (modules ή subsystems), χωρίς να περιγράφονται άμεσα οι δυνατές αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους. Παρουσίαση επιπέδων λογικής αρχιτεκτονικής Όπως σε όλα τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, έτσι και στο παρόν σύστημα θα πρέπει να υπάρχει πλήρης διαχωρισμός μεταξύ των δεδομένων, των εφαρμογών και του επιπέδου παρουσίασης (αρχή 3-tier ή web-tier). Η αρθρωτή δόμηση του συστήματος οδηγεί στην υποστήριξη πολλαπλών επιλογών σε σχέση με τη φυσική ανάπτυξη, καλύτερη δόμηση, μεγαλύτερη σταθερότητα, επεκτασιμότητα (extensibility), κλιμάκωση (scalability), εύκολη συντήρηση κ.λπ. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα επίπεδα και υποσυστήματα που κατ ελάχιστον θα πρέπει να ικανοποιούνται από την προσφερόμενη λύση: Επίπεδο Παρουσίασης (Presentation Layer) Πρόκειται για το επίπεδο το οποίο έχει άμεση επαφή με το χρήστη, είτε αυτός ανήκει στο προσωπικό των βιβλιοθηκών, είτε στην κατηγορία του τελικού χρήστη, δηλαδή είναι μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας (φοιτητής, καθηγητής, ερευνητής κ.λπ.) ή στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η πρόσβαση στα διάφορα υποσυστήματα θα πρέπει να πραγματοποιείται μέσω του παγκοσμίου ιστού (web) για Σελίδα 18

19 τους τελικούς χρήστες και για το προσωπικό των βιβλιοθηκών. Το εν λόγω σύστημα καλείται επίσης, να παρέχει πρόσβαση και παρουσίαση του περιεχομένου του σε εξωτερικά συστήματα (άλλα συστήματα ΙΑ, εργαλεία χρηστών), με τη χρήση των καθιερωμένων πρωτοκόλλων (OAI-PMH και OAI-ORE). Επίπεδο Εφαρμογών (Application Layer) Πρόκειται για το επίπεδο στο οποίο εκτελούνται όλες οι υπηρεσίες του συστήματος και υλοποιούνται όλοι οι κανόνες λειτουργίας του. Βασικός ρόλος του συγκεκριμένου επιπέδου είναι η διάδραση με το επίπεδο δεδομένων και η τροφοδότηση του επιπέδου παρουσίασης με τις κατάλληλες πληροφορίες. Το επίπεδο των εφαρμογών θα πρέπει να είναι εξ ολοκλήρου αρθρωτό (υποστήριξη διαφορετικών subsystems), υλοποιώντας με διακριτό τρόπο τις βασικές λειτουργίες του συστήματος, όπως εισαγωγή και εξαγωγή περιεχομένου, ευρετηρίαση και αποθήκευση του, αναζήτηση και πλοήγηση σε αυτό, κ.α., καθώς και τις βασικές λειτουργίες διαχείρισης, όπως ορισμό δικαιωμάτων πρόσβασης, διαχείριση των χρηστών, των κοινοτήτων και των συλλογών του ΙΑ, εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, κ.ά. Απαραίτητο συστατικό είναι επίσης η ικανότητα επικοινωνίας του συστήματος ΙΑ με εξωτερικά συστήματα για την παροχή λειτουργιών, όπως οριζόντια αναζήτηση (στο σύνολο των ΙΑ), πιστοποιημένη πρόσβαση και παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών (επικοινωνία π.χ. με χρήση του LDAP πρωτοκόλλου με καταλόγους χρηστών του Ιδρύματος), ανάθεση και επίλυση αναγνωριστικών (μέσω υπηρεσιών όπως π.χ. Handle, DOI), κ.ά. Επίπεδο Δεδομένων (Data Layer) Πρόκειται για το επίπεδο στο οποίο αποθηκεύονται όλα τα δεδομένα λειτουργίας του συστήματος. Για την ομαλή λειτουργία του συστήματος, θα πρέπει κατ ελάχιστον να εξασφαλίζεται η αποθήκευση (άμεσα ή κατόπιν μετατροπής) όλων των υποστηριζόμενων μορφοτύπων και η τήρηση αντιγράφων ασφαλείας. Το σύστημα θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα χρήσης των υποδομών υπολογιστικού νέφους (Cloud Computing) της Ε.Δ.Ε.Τ.. Η ύπαρξη ενός σύγχρονου και ώριμου Συστήματος Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (Σ.Δ.Β.Δ.) κρίνεται απαραίτητη. Η υιοθέτηση τεχνολογιών υλοποίησης ή έτοιμων λογισμικών για τα διάφορα επίπεδα της λογικής αρχιτεκτονικής θα πρέπει να αφορά σε σύγχρονα, δημοφιλή και πλήρως τεκμηριωμένα εργαλεία. Είναι απαραίτητη η παροχή όλου του κώδικα των διάφορων εφαρμογών, του περιβάλλοντος υλοποίησης αλλά και των σχημάτων των βάσεων δεδομένων, της τεκμηρίωσής τους και των λεπτομερειών των παραμετροποιήσεων. Η πλήρης περιγραφή των λειτουργικών δομικών μονάδων ή υποσυστημάτων (modules ή subsystems), καθώς και τα χαρακτηριστικά και οι προδιαγραφές των επιμέρους λειτουργικών ενοτήτων που θα εξυπηρετούν τις υπηρεσίες αναλύονται στο κεφάλαιο. Α4.6.2 Φυσική Αρχιτεκτονική Το σύστημα ΙΑ θα φιλοξενηθεί στις υποδομές του Data Center της Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε. και θα περιλαμβάνει την εγκατάσταση διαφόρων εικονικών εξυπηρετητών (με τη χρήση Virtual Machines, VMs), όπως Εξυπηρετητές Διαδικτύου, Εξυπηρετητές Βάσεων Δεδομένων και Εξυπηρετητές Εφαρμογών. Επιπλέον, η διασύνδεση με τα ιδρύματα και τους τελικούς χρήστες θα πραγματοποιείται μέσα από το δίκτυο υπερ-υψηλών ταχυτήτων της Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε., το οποίο διασυνδέει όλα τα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα και Ερευνητικούς Φορείς της χώρας. Εκτός από την εγκατάσταση του ΙΑ στις υποδομές του υπολογιστικού νέφους θα πρέπει να προταθεί και να δημιουργηθεί από τον Ανάδοχο ένας εναλλακτικός αποθηκευτικός χώρος για την αποθήκευση των δεδομένων, ώστε να είναι εφικτή η ανάκτηση και η αποκατάσταση πλήρους λειτουργίας στο μικρότερο δυνατό χρόνο. Οι εναλλακτικές τοποθεσίες μπορεί να βρίσκονται είτε σε εγκαταστάσεις του ΤΕΙ ΑΜΘ είτε σε εγκαταστάσεις του Αναδόχου. Σελίδα 19

20 Στο σχήμα που ακολουθεί απεικονίζεται η Φυσική Αρχιτεκτονική του ΙΑ σε σχέση με τις υποδομές υπολογιστικού νέφους και τη διασύνδεση με τα ιδρύματα-μέλη. Α4.6.3 Βασικοί ρόλοι και σενάρια αλληλεπίδρασης Απαιτήσεις ολοκλήρωσης Οι βασικοί ρόλοι/χρήστες που θα πρέπει να διαχειρίζεται το σύστημα είναι οι εξής: Καταθέτες, χρήστες δηλαδή στους οποίους δίδεται το δικαίωμα κατάθεσης τεκμηρίων στο ηλεκτρονικό αποθετήριο. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι προπτυχιακοί, και μεταπτυχιακοί φοιτητές, καθώς επίσης και όλο το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό του καθώς και το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό. Αναγνώστες, χρήστες δηλαδή οι οποίοι επισκέπτονται το αποθετήριο ενός ιδρύματος με σκοπό να αποκτήσουν πρόσβαση σε τεκμήρια του. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των περιεχομένων ενός αποθετηρίου είναι ελεύθερα διαθέσιμο στο κοινό, την ιδιότητα του αναγνώστη μπορεί να φέρει κάθε χρήστης του Διαδικτύου. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε περιπτώσεις όπου η πρόσβαση σε συγκεκριμένο περιεχόμενο του αποθετηρίου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί υπό προϋποθέσεις (για παράδειγμα, μόνο σε μέλη του ιδρύματος), οπότε και ως αναγνώστης μπορεί να θεωρηθεί μόνο όποιος πληροί τα αντίστοιχα κριτήρια (για παράδειγμα κατέχει διεύθυνση του ακαδημαϊκού δικτύου, έγκυρα αναγνωριστικά χρήστη, Σελίδα 20

21 κ.λπ.) ώστε να αρθούν οι δικλείδες ασφαλείας και να επιτραπεί η πρόσβαση στα επιθυμητά τεκμήρια. Διαχειριστές αποθετηρίου, οι οποίοι αποτελούν την κύρια διαχειριστική μονάδα ενός ηλεκτρονικού αποθετηρίου. Οι αρμοδιότητες τους περιλαμβάνουν τόσο τεχνικής φύσεωςλειτουργίες διαχείρισης, όπως ο καθορισμός/τροποποίηση ομάδων χρηστών καθώς και των αντίστοιχων δικαιωμάτων αυτών, ή η προσθαφαίρεση πεδίων μεταδεδομένων που χαρακτηρίζουν τα διατηρούμενα τεκμήρια, όσο και βιβλιοθηκονομικής φύσης, όπως για παράδειγμα ο έλεγχος εγκυρότητας και πληρότητας των παρεχόμενων από τους καταθέτες μεταδεδομένων. Τεχνικοί υποδοµής, οι οποίοι αποτελούν τον κύριο διαχειριστή τόσο της υπολογιστικής υποδομής που φιλοξενεί ένα αποθετήριο, όσο και των συνεργαζόμενων λογισμικών πάνω στα οποία στηρίζεται η λειτουργία του τελευταίου, μεριμνώντας τόσο για την εγκατάσταση και αρχική παραμετροποίηση του αποθετηρίου, όσο και για την διασφάλιση της αδιάλειπτης και εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος, για την τήρηση αντιγράφων ασφαλείας, για την παρακολούθηση της κατάστασης των διαθέσιμων υπολογιστικών πόρων, καθώς και για την υλοποίηση ή τροποποίηση του διαθέσιμου λογισμικού ώστε να καλυφθούν πιθανές νέες ανάγκες ή να απαλειφθούν δυσλειτουργίες και ασυμβατότητες. Στη συνέχεια, και στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης, πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα στη διαδικασία μετάπτωσης από το παλαιό σύστημα ΙΑ του ΔΠΘ στο νέο, εξασφαλίζοντας σε πρώτη φάση τουλάχιστον τη λειτουργικότητα του παλαιού συστήματος. Αναγκαία απαίτηση είναι η διασύνδεση του αποθετηρίου με λοιπά υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα του Ιδρύματος όπως Βάσεις Δεδομένων, Εξυπηρετητές Αλληλογραφίας, καταλόγους χρηστών, καθώς επίσης και με την Κεντρική Πύλη Διασύνδεσης. Κρίνεται ακόμα βασική απαίτηση για το σύστημα ΙΑ η ευκολία επέκτασης της αρχιτεκτονικής του με την διασύνδεση του με επιπλέον εξωτερικά συστήματα. Α4.7 Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου Ο σχεδιασμός του συστήματος να ακολουθεί βέλτιστες προγραμματιστικές τεχνικές (καλά ορισμένες προγραμματιστικές διεπαφές, διαίρεση του συστήματος σε διακριτά μέρη - modules, και σύνθεσή τους - aggregation) και να εξασφαλίζει την απαιτούμενη ευελιξία, ώστε μελλοντικές αναβαθμίσεις του, απαραίτητες για την ικανοποίηση νέων λειτουργικών απαιτήσεων, να πραγματοποιούνται με τους ελάχιστους δυνατούς χρονικούς και χρηματικούς πόρους. Απαραίτητη, υπό αυτή την έννοια, είναι η χρήση μιας ήδη υπάρχουσας ελεύθερα διαθέσιμης πλατφόρμας λογισμικού ανοικτού κώδικα ως βάση για το σύστημα του αποθετηρίου, κατά προτίμηση με ισχυρή κοινότητα χρηστών και δοκιμασμένες εγκαταστάσεις σε ακαδημαϊκά ιδρύματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, που εγγυάται ως ένα βαθμό τη συνεχή βελτίωση και εμπλουτισμό του λογισμικού με νέα λειτουργικότητα. Η προτεινόμενη λύση να λαμβάνει υπόψη της τις δυνατότητες και περιορισμούς που προκύπτουν από το γεγονός ότι το ΙΑ πρέπει να μπορεί να φιλοξενηθεί στις εγκαταστάσεις της Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε. Στα πλαίσια του συγκεκριμένου υποέργου θα παρέχεται ήδη εγκατεστημένη η πλατφόρμα λογισμικού ιδρυματικού αποθετηρίου Dspace στις εγκαταστάσεις της Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε. πάνω στην οποία θα στηριχθούν όλες οι υπηρεσίες του ΙΑ.Ο Ανάδοχος θα πρέπει αφού πιστοποιήσει τη σωστή λειτουργία τους να προχωρήσει στην κατάλληλη υλοποίηση / παραμετροποίηση ώστε να προσφέρει τις απαιτούμενες λειτουργίες όπως περιγράφονται στα τεύχη διακήρυξης. Τα πρότυπα, οι μηχανισμοί και οι διεπαφές που θα πρέπει να υλοποιηθούν δεν θα περιορίζονται μόνο στη διαχείριση και περιγραφή του περιεχομένου του αποθετηρίου αλλά και στην γενικότερη λειτουργικότητά του (π.χ. υποστήριξη LDAP, shibboleth, IP based authentication κ.α.) Σελίδα 21

22 Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η υιοθέτηση, κατά προτίμηση ανοικτών, ευρέως διαδεδομένων προτύπων στο χώρο των αποθετηρίων ανοικτής πρόσβασης και ψηφιακών βιβλιοθηκών γενικότερα. Αυτά αναφέρονται σε πρωτόκολλα συγκομιδής μεταδεδομένων (π.χ. OAI-PMH), κοινά αποδεκτά πρότυπα μεταδεδομένων (π.χ. Dublin Core, OAI-ORE), αλλά και γενικά μοντέλα περιγραφής πόρων (π.χ. RDF). Τέλος, κρίνεται απαραίτητο όλο το ιδρυματικό αποθετήριο να υποστηρίζει πολυγλωσσικό περιβάλλον προσφέροντας όλη τη λειτουργικότητά του τουλάχιστον στην ελληνική (UTF-8) και αγγλική γλώσσα. Α4.8 Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών) Περιγράφονται οι ελάχιστες διακριτές λειτουργικές ενότητες με χρήση μετρικών ποιότητας (αποδοτικότητας, συνέπειας και ανταπόκρισης) με αναφορά και ολοκλήρωση στην παραπάνω αρχιτεκτονική που επιτελούν το συνολικό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Α4.8.1 Λειτουργική Ενότητα «Ομαδοποίηση Περιεχομένου» Μια από τις βασικές λειτουργικές απαιτήσεις του ιδρυματικού αποθετηρίου του ΤΕΙ ΑΜΘ είναι η δυνατότητα ομαδοποίησης των τεκμηρίων σε συλλογές (αλλιώς ομάδες ή κλάσεις τεκμηρίων) με βάση ένα ή περισσότερα ποιοτικά κριτήρια που επιλέγονται από το ίδρυμα και εφαρμόζονται από το διαχειριστή του συστήματος. Για παράδειγμα, η ομαδοποίηση των τεκμηρίων μπορεί να ακολουθεί και να αντανακλά κάποια εξωτερική οργανωτική δομή (π.χ. Σχολές/Τμήματα/Τομείς του ιδρύματος), γεγονός συνηθισμένο ιδιαίτερα σε ιδρύματα με πολυπληθές ανθρώπινο δυναμικό. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ύπαρξη μιας δενδρικής ή γενικότερα, ιεραρχικής δομής διευκολύνει τη διαχείριση, αναζήτηση και εμφάνιση των τεκμηρίων, ενώ βελτιώνει παράλληλα την απόδοση, την ασφάλεια καθώς και την διατήρηση των τεκμηρίων στο σύστημα. Τα πλεονεκτήματα από τη δυνατότητα ομαδοποίησης τεκμηρίων σε συλλογές αυξάνονται, αν επιπλέον προσφέρεται και η δυνατότητα ορισμού διαφορετικών επιλογών διαχείρισης και λειτουργίας (π.χ. δυνατότητα ορισμού προκαθορισμένων τιμών για τα μεταδεδομένα των τεκμηρίων μιας συλλογής, παραμετροποίηση της διεπαφής του χρήστη ανά συλλογή κ.α.), κατάλληλα προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης ομάδας χρηστών της κάθε συλλογής. Με αυτόν τον τρόπο, το ίδιο σύστημα αποθετηρίου είναι σε θέση να ικανοποιήσει τις διαφορετικές ανάγκες του προσωπικού μεγάλων και επιστημονικά ετερογενών ιδρυμάτων. Απαραίτητη προϋπόθεση σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να είναι η ευκολία διαχείρισης του συστήματος ταξινόμησης, επιτρέποντας τη μεταβολή του δενδρικού σχήματος (π.χ. μετακίνηση ενός τεκμηρίου σε νέα συλλογή, εναπόθεση του τεκμηρίου σε πολλαπλές συλλογές, μεταφορά μιας συλλογής σε νέα θέση στο σχήμα ταξινόμησης), διατηρώντας ακέραια τα περιεχόμενα του, και ενημερώνοντας τον διαχειριστή για πιθανά σφάλματα ή ασυμβατότητες που προκύπτουν. Α4.8.2 Λειτουργική Ενότητα «Πρόσβαση, Επεξεργασία και Χρήση Περιεχομένου» Παρά το γεγονός ότι τα ηλεκτρονικά αποθετήρια συνδέονται άμεσα με την έννοια της ανοικτής πρόσβασης, σε ένα αποθετήριο συνήθως δεν διατίθεται ελεύθερα όλο το περιεχόμενό του, αλλά αντίθετα είναι απαραίτητος ο περιορισμός της πρόσβασης σε ορισμένα τεκμήρια. Περιορισμοί πρόσβασης αυτού του είδους μπορεί να επιβάλλονται για διάφορους λόγους, όπως για αποφυγή παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων, για προστασία μιας πρωτότυπης ερευνητικής εργασίας που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο (οπότε μπορεί να υιοθετηθεί ο περιορισμός πρόσβασης για άτομα που Σελίδα 22