ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ - ΟΡΜΟΝΕΣ - ΜΕΤΑΓΩΓΗ ΣΗΜΑΤΟΣ

Transcript

1 ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ - ΟΡΜΟΝΕΣ - ΜΕΤΑΓΩΓΗ ΣΗΜΑΤΟΣ Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται οι ορµόνες µε βάση τη χηµική τους φύση. Αναφέρετε από ένα παράδειγµα Περιγράψτε πως γίνεται η επικοινωνία των κυττάρων µε µηνυµατοφόρα µόρια που διαπερνούν την κυτταροπλασµατική µεµβράνη. Περιγράψτε το µηχανισµό ενεργοποίησης/απενεργοποίησης των G-πρωτεϊνών. Περιγράψτε δύο βασικές κατηγορίες µεµβρανικών υποδοχέων και εξηγείστε πώς γίνεται η µεταγωγή του σήµατος. Να ορίσετε σε δύο γραµµές κάθε υπογραµµισµένο όρο στο παρακάτω κείµενο: Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας έχουν στο κυτταροπλασµατικό τους τµήµα µία περιοχή ενεργότητα κινάσης. Ο µηχανισµός µε τον οποίο µεταφέρουν την πληροφορία στον στόχο τους µέσα στο κύτταρο είναι περίπου ο εξής. Όταν ένα µηνυµατοφόρο µόριο δεσµευθεί σε έναν υποδοχέα µε ενεργότητα κινάσης, επάγεται ο διµερισµός του υποδοχέα, µε αποτέλεσµα την ενεργοποίηση της κινάσης. Η ενεργοποίηση του ενζύµου διεγείρει την αυτοφωσφορυλίωση του υποδοχέα, ο οποίος φωσφορυλιώνει κατόπιν κυτταροπλασµατικές πρωτεΐνες, οι οποίες µε τη σειρά τους ενεργοποιούν άλλες πρωτεΐνες, στις οποίες µεταφέρουν τις φωσφορικές ρίζες κ.ο.κ καταλήγοντας στην ενεργοποίηση γονιδίων. Περιγράψτε το µηχανισµό ενεργοποίησης υποδοχέων που έχουν δράση κινάσης τυροσίνης Μέσω τι είδους υποδοχέα δρα καθεµιά από τις πιο κάτω ουσίες: βιταµίνη D, ακετυλοχολίνη ινσουλίνη αδρεναλίνη Αντιστοιχίστε τους υποδοχείς της στήλης Α µε το στοιχεία της στήλης Β. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β Α. Υποδοχείς µε 7 διαµεµβρανικές περιοχές 1. G-πρωτεΐνες Β. Υποδοχείς µε δράση κινάσης τυροσίνης 2. PLC Γ. Ιοντικοί δίαυλοι 3. camp Δ. Πυρηνικός υποδοχέας 4. Ca++ 5. MAPK 6. Ρετινοειδή Αντιστοιχίστε τις λειτουργίες της στήλης Α µε το υποκυτταρικό διαµέρισµα στο οποίο επιτελούνται (στήλη Β). ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β Α. σύνθεση στεροειδών ορµονών 1. ελεύθερα ριβοσώµατα Β. βιοσύνθεση εκκριτικών πρωτεϊνών 2. αδρό ενδοπλασµατικό δίκτυο Γ.βιοσύνθεση µιτοχονδριακών πρωτεϊνών 3. λείο ενδοπλασµατικό δίκτυο Δ. πρωτεολυτική ωρίµανση πρωτεϊνών 4. σύµπλεγµα Golgi Ε. γλυκοζυλίωση εκκριτικών πρωτεϊνών ΣΤ. βιοσύνθεση πυρηνικών πρωτεϊνών 1

2 Αντιστοιχίστε τα ρυθµιστικά µόρια της αριστερής στήλης µε την κατηγορία στην οποία ανήκουν (δεξιά στήλη). 1. θυροξίνη Α. Ορµόνες παράγωγα λιπαρών οξέων 2. ντοπαµίνη Β. Νευροδιαβιβαστές 3. προσταγλαδίνη Γ. Στεροειδείς ορµόνες 4. οιστραδιόλη Δ. Πεπτιδορµόνες 5. αδρεναλίνη Ε. Ορµόνες παράγωγα αµινοξέων 6. ινσουλίνη 7. τεστοστερόνη 8. κορτιζόλη Αντιστοιχίστε τους όρους της αριστερής στήλης µε αυτούς της δεξιάς. (µονάδες 8) Α. κορτιζόλη 1. ορµόνη-παράγωγο λιπαρού οξέος Β. αιθυλένιο 2. ορµόνη- παράγωγο αµινοξέος Γ. γ- αµινοβουτυρικό οξύ 3. στεροειδής ορµόνη Δ. γλυκαγόνο 4. πεπτιδορµόνη Ε. προσταγλαδίνη 5. νευροδιαβιβαστής ΣΤ. αδρεναλίνη Ζ. σεροτονίνη Η. οιστραδιόλη Από ποιές πρόδροµες ουσίες σχηµατίζονται τα: Α: αδρεναλίνη Β: ισταµίνη Γ: ο δακτύλιος της πυριµιδίνης Δ: φωσφορική πυριδοξάλη Ε: το DNA ΣΤ: το RNA Αναφέρατε σε 10 γραµµές το µοριακό µηχανισµό δράσης των στεροειδών ορµονών. Αναφέρατε τις ουσίες που δρουν ως δεύτερα µηνύµατα µετά τη διέγερση των µεµβρανικών υποδοχέων; Αναφέρατε τις ουσίες που δρουν ως δεύτερα µηνύµατα µετά τη διέγερση των µεµβρανικών υποδοχέων; Ποιό ή ποιά από τα κυτταρικά οργανίδια/υποκυτταρικές δοµές περιβάλλονται από διπλή µεµβράνη και σε ποιό(ά) οργανίδια ανιχνεύονται νουκλεϊκά οξέα; Τι εννοούµε µε τον όρο «ασυµµετρία» της κυτταροπλασµατικής µεµβράνης; Δώστε παραδείγµατα που να αποδεικνείουν την ασυµµετρία. Αντιστοιχίστε τις κυτταρικές δοµές της αριστερής στήλης µε τις λειτουργίες (δεξιά στήλη) που επιτελούν. Οι αντιστοιχίσεις δεν είναι απαραίτητα µία προς µία. 1. Ριβόσωµα Α. εµπλέκεται στη σύνθεση εκκρινόµενων πρωτεϊνών. 2. Αδρό ενδοπλασµατικό δίκτυο Β. συµµετέχει στη µεταφορά γλυκόζης στο εσωτερικό του κυττάρου. 3. Σύστηµα Golgi Γ. εµπλέκεται στη σύνθεση κυτταροπλασµατικών πρωτεϊνών 4. Λυσόσωµα Δ. συντελείται ο κύκλος του Krebs 5. Μιτοχόνδριο 6. Πλασµατική µεµβράνη Αναφέρατε ονοµαστικά τις λειτουργίες της κυτταρικής µεµβράνης. Με ποιο τρόπο µπορεί να περάσει ένα µεγάλου µοριακού βάρους υδρόφοβο µόριο την κυτταρική µεµβράνη; Αιτιολογείστε την απάντησή σας; 2

3 Σηµειώστε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος και αναδιατυπώστε όσες είναι λάθος 1. Όσο αυξάνεται το µήκος της αλυσίδας των λιπαρών οξέων τόσο µειώνεται η θερµοκρασία µετάπτωσης της µεµβράνης 2. Όσο αυξάνεται ο βαθµός κορεσµού των λιπαρών οξέων τόσο µειώνεται η θερµοκρασία µετάπτωσης της µεµβράνης 3. Η ασυµµετρία των µεµβρανών αφορά µόνο τις πρωτεΐνες 4. Οι φλιπάσες βοηθούν στη µετακίνηση πρωτεϊνών στη µεµβράνη 5. Τα ιόντα νατρίου δεν µπορούν να περάσουν τη κυτταρική µεµβράνη µε διάχυση Δίπλα από κάθε κυτταρικό οργανίδιο γράψτε την(τις) κύρια(ες) λειτουργία(ες) που επιτελεί Αδρό ενδοπλασµατικό δίκτυο Σύµπλεγµα Golgi Μιτοχόνδριο: Λυόσωµα: Υπεροξειδιόσωµα Σηµειώστε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος και αναδιατυπώστε όσες είναι λάθος. Α. Οι πρωτεογλυκάνες αποτελούν σύµπλοκα πρωτεϊνών µε βιολογικές µεµβράνες. Β. Η κυτταρίνη είναι πολυµερές της Ν-ακετυλογλυκοζαµίνης. Γ. Τα ζωϊκά κύτταρα περιβάλλονται από εξωκυτταρική ύλη. Δ. Η προσκόλληση του κυττάρου σε ακυτταρική επιφάνεια γίνεται µε τη βοήθεια των σελεκτινών. Ε. Η φιµπρονεκτίνη ανήκει στις προτεογλυκάνες της εξωκυτταρικής ύλης. Συµπληρώστε τα κενά Οι χλωροπλάστες διαθέτουν µεµβράνη και περιέχουν ανεξάρτητους πακεταρισµένους µεµβρανικούς επιµηκυσµένους σάκους που ονοµάζονται. Η υδάτινη φάση του χλωροπλάστη ονοµάζεται και περιέχει κυκλικό, RNA και ριβοσώµατα τύπου. Ποιά(ές) απο τις πιο κάτω προτάσεις ΔΕΝ είναι αληθής(είς) για τα µιτοχόνδρια και τους χλωροπλάστες: α. Οι χλωροπλάστες αλλά όχι τα µιτοχόνδρια είναι παρόντα στα κύτταρα που φωτοσυνθέτουν β. Και τα δύο οργανίδια περιβάλλονται από διπλή µεµβράνη γ. Και τα δύο οργανίδια περιέχουν DΝΑ και ριβοσώµατα δ. Κανένα από τα δυο δεν αποτελεί µέρος του συστήµατος των κυτταροπλασµατικών µεµβρανών ε. Και τα δύο οργανίδια πιστεύεται ότι προήλθαν από προκαρυωτικά κύτταρα Ποιές από τις ακόλουθες προτάσεις για την κυτταροπλασµατική µεµβράνη ΔΕΝ είναι αληθείς: α. Τα λιπίδια της µεµβράνης µπορούν να διαχυθούν ελεύθερα µέσα στη µεµβράνη β. Οι µεµβρανικές πρωτεΐνες δεν µπορούν να διαχυθούν ελεύθερα µέσα στη µεµβράνη γ. Διαµεµβρανικές πρωτεΐνες επιτρέπουν την δίοδο ιόντων διαµέσου της µεµβράνης δ. Μιας και τα µόρια γλυκόζης δεν είναι φορτισµένα, µπορούν να περάσουν ελεύθερα τη λιπιδική διπλοστοιβάδα Σηµειώστε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος και αναδιατυπώστε όσες είναι λάθος. 1. Η διαλογή µιας πρωτεΐνης στο σύµπλεγµα Golgi καθορίζεται από τη διαµόρφωση της πρωτεΐνης στο χώρο. 2. Οι ενσωµατωµένες µεµβρανικές πρωτεΐνες συνθέτονται σε ελεύθερα ριβοσώµατα. 3. Τα ενδοσώµατα προέρχονται από τα καλυµµένα κυστίδια, αφού έχουν αποβάλει το κάλυµµα. 4. Για την διαµετακίνηση των βιοµορίων µε υποβοηθούµενη διάχυση απαιτείται η κατανάλωση ενέργειας. 5. Τα ηµιδεσµοσώµατα συγκρατούν στερεά τα κύτταρα µεταξύ τους. Οι πιο κάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος; Αναδιατυπώστε όσες είναι λάθος 1. Οι υποδοχείς µε επτά διαµεµβρανικές περιοχές σχηµατίζουν οµοδιµερή όταν προσδεθεί σε αυτούς το µηνυµατοφόρο µόριο-προσδέτης τους. 2. Οι ετεροτριµερείς G πρωτεΐνες υφίστανται µερική διάσταση όταν η α υποµονάδα συνδεθεί µε το GDP. 3. Τα δευτερογενή λυοσώµατα περιέχουν υδρολυτικά ένζυµα, δεν έχουν όµως ακόµη εµπλακεί στη διαδικασία της πέψης. 4. Το σωµατίδιο αναγνώρισης σήµατος συµµετέχει στην τοποθέτηση νεοσυντιθέµενων πρωτεϊνών στο αδρό ενδοπλασµατικό δίκτυο. Περιγράψτε τη δοµή των µεµβρανών αναφέροντας όλες τις χηµικές ενώσεις που συµµετέχουν στη 3

4 συγκρότησή τους. Τι θα συνέβαινε αν 1. Οι υδρογονανθρακικές αλυσίδες των λιπιδίων της µεµβράνης ήταν βραχύτερες (αν π.χ. είχαν µήκος 10 ατόµων C) 2. Όλες οι υδρογονανθρακικές αλυσίδες ήταν ακόρεστες 3. Κάθε λιπιδικό µόριο ήταν οµοιοπολικά συνδεδεµένο µέσω του τελικού ατόµου άνθρακα της µιας υδρογονανθρακικής αλυσίδας, µε ένα λιπιδικό µόριο της αντίθετης µονοστοιβάδας; 4. Η διπλοστοιβάδα περιείχε µείγµα δυο ειδών λιπιδικών µορίων, το ένα µε δύο κορεσµένες αλυσίδες και το άλλο µε δυο ακόρεστες Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές και ποιες Λάθος. Ξαναδιατυπώστε σωστά τις λανθασµένες προτάσεις. 1. Όσο αυξάνεται το µήκος της αλυσίδας των λιπαρών οξέων τόσο µικρότερη είναι η θερµοκρασία µετάπτωσης µιας µεµβράνης. 2. Η µεµβράνη των µιτοχονδρίων περιέχει περισσότερα λιπίδια από ότι η µεµβράνη των νευρικών κυττάρων. 3. Η φωσφατιδυλοσερίνη απαντάται στην κυτταροπλασµατική µεριά της κυτταρικής µεµβράνης. 4. Η υποβοηθούµενη διάχυση γίνεται αντίθετα από τη βαθµίδωση της συγκέντρωσης. 5. Οι πρωτεϊνες των µεµβρανών δεν παρουσιάζουν καµµιά κινητικότητα. 6. Η κυτταροπλασµατική µεµβράνη των ερυθροκυττάρων έχει µεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερίνη. Πως σχηµατίζονται και σε ποιές λειτουργίες συµµετέχουν τα κυστίδια που καλύπτονται από κλαθρίνη; Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές και ποιες Λάθος. Ξαναδιατυπώστε σωστά τις λανθασµένες προτάσεις. 1. Η διαίρεση των µιτοχονδρίων γίνεται κατά την διάρκεια της πρόφασης. 2. Τα µιτοχόνδρια περιέχουν DNA και ριβοσώµατα προκαρυωτικού τύπου και είναι ικανά να συνθέτουν όλες τις πρωτεΐνες που υπάρχουν σε αυτά. 3. Σύµφωνα µε την ενδοσυµβιωτική υπόθεση τα µιτοχόνδρια προήλθαν µετά την ενδοκυττάρωση ενός αερόβιου βακτηρίου από ένα ευκαρυωτικό κύτταρο. 4. Τα µιτοχόνδρια περιβάλλονται από µονή µεµβράνη και το µέγεθός τους είναι ανάλογο της µεταβολικής δραστηριότητας του κυττάρου στο οποίο υπάρχουν 5. Στα µιτοχόνδρια γίνεται η β-οξείδωση και η οξειδωτική φωσφορυλίωση 6. Τα ένζυµα του κύκλου του Krebs βρίσκονται στην εσωτερική µεµβράνη των µιτοχονδρίων Να συµπληρώσετε τα κενά στις προτάσεις που ακολουθούν. Α. Τα βακτήρια αναπαράγονται µε διχοτόµιση. Β. Οι κύριες κατηγορίες των λιπιδίων των µεµβρανών είναι τα, η και τα γλυκολιπίδια. Γ. Οι πρωτεΐνες που βρίσκονται έξω από τη λιπιδική διπλοστοιβάδα των µεµβρανών ονοµάζονται. Δ. Οι πρωτεογλυκάνες είναι σύµπλοκα µε πρωτεΐνες. Αντιστοιχίστε ένα προς ένα τα οργανίδια της αριστερής στήλης µε τους όρους της δεξιάς στήλης. Α. Υπεροξειδιόσωµα 1. συντίθενται τα λιπίδια των µεµβρανών Β. αδρό ER 2. συµµετέχει στην ωρίµανση και έκκριση των πρωτεϊνών Γ. πυρήνας 3. οξειδώνει τα λιπαρά οξέα και συµµετέχει στην αποτοξίνωση από διάφορες τοξικές ενώσεις. Δ. κυτταρόπλασµα 4. συντίθενται οι πρωτεΐνες του κυτταροσκελετού Ε. χυµοτόπιο 5. περιβάλλεται από διπλή µεµβράνη ΣΤ. σύµπλεγµα Golgi 6. χρησιµεύει για την αποθήκευση νερού, ιόντων και θρεπτικών συστατικών Τι είδους πρωτεΐνες απαντώνται στην κυτταροπλασµατική µεµβράνη και ποιά λειτουργία έχουν; Με ποιο τρόπο µπορεί να περάσει ένα µεγάλου µοριακού βάρους υδρόφοβο µόριο την κυτταρική µεµβράνη; Αιτιολογείστε την απάντησή σας. 4

5 Σηµειώστε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος και ξαναδιατυπώστε σωστά αυτές που είναι λάθος: 1. Στην υποβοηθούµενη διάχυση η µετακίνηση των βιοµορίων γίνεται αντίθετα προς την ηλεκτροχηµική βαθµίδωση. 2. Οι χασµατοσύνδεσµοι συνδέουν τα κύτταρα µε µη κυτταρικές επιφάνειες. 3. Τα µηνυµατοφόρα µόρια είναι πάντοτε πρωτεΐνες. Να εξηγείστε µε συντοµία γιατί η παρουσία εκτεταµένων πτυχών στα µιτοχόνδρια αποτελεί δείκτη έντονης µεταβολικής δραστηριότητας του κυττάρου. Περιγράψτε πώς ο βαθµός κορεσµού των λιπαρών οξέων των λιπιδίων επηρεάζει τη θερµοκρασία µετάπτωσης της κυτταροπλασµατικής µεµβράνης. Ποιά είδη λιπιδίων απαντώνται στην κυτταροπλασµατική µεµβράνη και ποιός ο ρόλος/λειτουργία του καθενός από αυτά; Ποιό(α) από τα παρακάτω οργανίδια περιβάλλεται από απλή (1) και διπλή (2) κυτταρική µεµβράνη: 1. Χυµοτόπια 2. Μιτοχόνδρια 3. Ριβοσώµατα 4. Πυρήνας 5. Κεντροσώµατα 6. Λυοσώµατα Μεταφορά ουσιών µέσω µεµβρανών. Συσχετίστε τις έννοιες: Α. Απλή διάχυση 1. Βαθµίδωση συγκέντρωσης Β. Υποβοθούµενη διάχυση 2. Πρωτείνες-µεταφορείς Γ. Ενεργός µεταφορά 3. Πρωτείνες-δίαυλοι 4. ATP 5. Πρωτείνες-φορείς Εντοπίστε στη πιο κάτω παράγραφο τις λέξεις που είναι λάθος και αντικαταστήστε τις µε τις ορθές: 1. Ένα τυπικό προκαρυωτικό κύτταρο έχει πολλά υποκυτταρικά οργανίδια και περιβάλεται από µία µεµβράνη που αποτελείται κυρίως από τριγλυκερίδια. 2. Ο πυρήνας περιέχει όλο το DNA του κυττάρου. 3. Το DNA πακετάρεται µε 4. τη βοήθεια φωσφολιπιδίων δηµιουργώντας µια δοµή που είναι γνωστή ως νουκλεολιπίδιο. 5. Το ενδοπλασµατικό δίκτυο είναι αδρό ή λείο ανάλογα µε το εάν έχει κυστίδια προσκολληµένα στην εξωτερική του επιφάνεια. 6. Το ph των λυοσωµάτων είναι µεγαλύτερο από ότι του κυτταροπλάσµατος καθιστώντας το περιβάλλον αυτό ιδανικό για τα λυοσωµατικά ένζυµα, τα οποία συµµετέχουν στη σύνθεση µακροµορίων που προσλάµβόντονται από τα κύτταρα. 7. Ο κυτταροσκελετός βοηθά στη διατήρηση της δοµής των µιτοχονδρίων. Αντιστοιχίστε τους όρους (1-10) της αριστερής στήλης µε τους όρους (Α, Β, Γ) της δεξιάς. 1. κυτταρικό τοίχωµα Α. φυτικά κύτταρα 2. ενδοπλασµατικό δίκτυο Β. ζωϊκά κύτταρα 3. χλωροπλάστης Γ. προκαρυωτικά κύτταρα 4. σύµπλεγµα Golgi 5. πυρήνας 6. πυρηνοειδές 7. ριβοσώµατα 8. χρωµατοσώµατα 9. µιτοχόνδρια 10. χυµοτόπια Περιγράψτε τη δοµή των µεµβρανών αναφέροντας όλες τις χηµικές ενώσεις που συµµετέχουν στη συγκρότησή τους. 5

6 Εξηγείστε µε συντοµία τη σχέση χοληστερίνης, ρευστότητας των µεµβρανών και αρτηριοσκλήρωσης. Τι εννοούµε µε τον όρο «ασυµµετρία» της κυτταροπλασµατικής µεµβράνης; Δώστε παραδείγµατα που να αποδεικνείουν την ασυµµετρία. Τι επίδραση θα έχει στη θερµοκρασία µετάπτωσης µιας µεµβράνης: 1. η αύξηση του µήκους της αλυσίδας των λιπαρών οξέων και 2. η αύξηση του ποσοστού ακόρεστων λιπαρών οξέων Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές και ποιες Λάθος. Ξαναδιατυπώστε σωστά τις λανθασµένες προτάσεις. 1. Η υποβοηθούµενη διάχυση απατεί την κατανάλωση ενέργειας µε τη µορφή του ΑΤΡ. 2. Τα ιόντα νατρίου περνούν ελεύθερα την κυτταροπλασµατική µεµβράνη. 3. Η κινητήρια δύναµη για τη µετακίνηση ιόντων είναι η διαφορά στην συγκέντρωση του ιόντος στις δύο πλευρές της µεµβράνης. 4. Αν βάλουµε επιθηλιακά κύτταρα σε ένα υπότονο διάλυµα αυτά θα συρρικνοθούν. 5. Η κυστική ίνωση οφείλεται στην µη φυσιολογική λειτουργία µιας διαµεµβρανικής πρωτεΐνης που µεταφέρει ιόντα υδρογόνου. 6. Οι πρωτεΐνες-δίαυλοι µετακινούν βιοµόρια µε αλλαγή της διαµόρφωσής τους. Αναφέρατε παραδείγµατα για το πως οι πρωτεΐνες µπορούν να κατευθυνθούν σε συγκεκριµένα υποκυτταρικά οργανίδια/διαµερίσµατα. Προτείνετε λειτουργίες που µπορεί να εξυπηρετούν οι διαµεµβρανικές πρωτεΐνες. Αντιστοιχίστε τα µόρια της αριστερής στήλης µε τις ιδιότητες της δεξιάς στήλης. Οι αντιστοιχίσεις είναι περισσότερες της µίας σε κάθε περίπτωση Α. Τριγλυκερίδια 1. Μη πολικά λιπίδια Β. Φωσφολιπίδια 2. Λιπίδια των βιολογικών µεµβρανών Γ. Σφινγκοµυελίνες 3. Αποθηκεύονται στα λιποκύτταρα Δ. Χοληστερόλη 4. Περιέχουν γλυκερόλη 5. Λιπίδια µε πολικό χαρακτήρα 6. Αφαιρούνται εύκολα από τις µεµβράνες 7. Βοηθούν στην λειτουργία των νευρώνων 8. Καταλύουν την απελευθέρωση λιπαρών οξέων 9. Μόρια τα οποία δύνανται να τροποποιήσουν την ρευστότητα της µεµβράνης Αντιστοιχίστε τις παρακάτω βιοχηµικές διεργασίες της δεξιάς στήλης µε το κυτταρικό οργανίδιο ή το υποκυτταρικό διαµέρισµα: 1. Ριβόσωµα Α. Κύκλος ουρίας 2. Κυτταρόπλασµα Β. Σύνθεση των πρωτεϊνών 3. Πυρήνας Γ. Οξειδωτική φωσφορυλίωση 4. 4Πυρηνίσκος Δ. Ροή ηλεκτρονίων από το H 2 O στην πλαστοκινόνη 5. Μιτοχόνδριο Ε. Σύνθεση λιπαρών οξέων 6. Εσωτερική µεµβράνη χλωροπλαστών ΣΤ. Αντιγραφή του DNA 7. Ενδοπλασµατικό δίκτυο Z. Σύνθεση ριβοσωµικού RNA 8. Λυσοσώµατα H. Μεταβίβαση σήµατος-υποδοχέα 9. Κυτταρική µεµβράνη Θ. Διαλογή πρωτεϊνών I. Αποικοδόµηση πρωτεϊνών Αναφέρατε τις ουσίες που δρουν ως δεύτερα µηνύµατα µετά τη διέγερση των µεµβρανικών υποδοχέων; α. Κυκλικό αδενυλικό οξύ (camp) β. Κυκλικό γουανυλικό οξύ (cgmp) γ. διάκυλογλυκερόλη δ. τριφωσφορική ινοσιτόλη 6

7 Σηµειώστε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λάθος και αναδιατυπώστε όσες είναι λάθος. Α. Η αντλία νατρίου-καλίου αλλάζει διαµόρφωση όταν γλυκοζιλιώνεται Β. Η βιταµίνη Ε βοηθά στη πήξη του αίµατος. Γ. Το νερό είναι ένας από τους διαλύτες στους ζωντανούς οργανισµούς. Δ. Τα ιόντα µετακινούνται ελεύθερα µέσα στις µεµβράνες Ε. Το µεγαλύτερο σε ποσότητα ανόργανο στιχείο στο σώµα είναι το νάτριο ΣΤ. Τα διττανθρακικά προέρχονται από το Ca και αποσταθεροποιούν το ph. 7