ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ 26/2012. (Άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010) Προς. 1) κυρία *** 3)1 ο Δημοτικό Αστυνομικό Τμήμα.

Transcript

1 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 1 ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ 26/2012 (Άρθρο 77 παρ. 3 Ν.3852/2010) Προς 1) κυρία *** 2) Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας / Υποδιεύθυνση Κεντρικού Σχεδιασμού / Τμήμα Διοικητικής Υποστηρίξεως 3)1 ο Δημοτικό Αστυνομικό Τμήμα. 4) Διεύθυνση Δημοτικών Προσόδων - Τμήμα Τελών Κοινοχρήστων Χώρων (Υπ' όψιν: Προϊσταμένου, κ ου Γρηγορίου Συριανού) Κοινοποίηση 1)κ. Π.Μπέη, Πρόεδρο Δημοτικού Συμβουλίου Δ.Α 2)κ. Γ.Καμίνη, Δήμαρχο Αθηναίων 3)κ. Θ.Λιβάνιο, Γενικό Γραμματέα Δ. Α 4)κ. Ε.Κοντοσταθάκου, Αντιδήμαρχο Οικονομικών 5)κ. Γ.Αναγνωστόπουλο, Αντιδήμαρχο Δημοτικής Αστυνομίας Ι. Την υπεβλήθη στο η από της αυτής ημερομηνίας αναφορά της κ ας ***, η οποία έλαβε οικείο αριθμό πρωτοκόλλου ***. ΙΙ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 77 παρ. 3 του Ν.3852/2010, ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης δέχεται καταγγελίες άμεσα θιγομένων πολιτών για κακοδιοίκηση από τις υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις του Δήμου και διαμεσολαβεί για την επίλυση των σχετικών προβλημάτων. ΙΙΙ. Στις ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης ανέθεσε την σύνταξη εισηγήσεως σχετικής με την υπόθεση στον κ. Κωνσταντίνο Φατούρο, νομικό, στέλεχος του Γραφείου Συμπαραστάτη

2 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 2 του Δημότη και της Επιχειρήσεως. Το αίτημα της καταγγέλλουσας αφορά στην διαμαρτυρία για την κατάρτιση εκθέσεως ελέγχου καταλήψεως κοινοχρήστων χώρων από όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, επειδή έμπροσθεν και σε επαφή με την πρόσοψη του επί της οδού*** κειμένου καταστήματος της, είχε αναπτύξει είδη υποδύσεως καταλαμβάνοντα επιφάνεια εμβαδού 1m 2 * 2m 2 επί κοινοχρήστου χώρου (πεζοδρομίου). Α. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ 1. Εν πρώτοις, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν.3731/2008 Αναδιοργάνωση της δημοτικής αστυνομίας και ρυθμίσεις λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών (Φ.Ε.Κ: 263/Α/ ), ρητώς ορίζεται ότι: 1. Η Δημοτική Αστυνομία ασκεί στο πλαίσιο των διατάξεων των άρθρων 75 και 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με τον Ν.3463/2006 (Φ.Ε.Κ: 114/Α/2006), τις εξής αρμοδιότητες: (1)..... (2). Ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία και στις τοπικές κανονιστικές αποφάσεις που εκδίδουν οι δημοτικές και κοινοτικές αρχές, για την χρήση των αλσών και των κήπων, των πλατειών, των παιδικών χαρών και των λοιπών κοινοχρήστων χώρων. (3).... (4)..... (5)..... (6). Ελέγχει την τήρηση της καθαριότητας σε κοινόχρηστους υπαίθριους χώρους της εδαφικής περιφέρειας του οικείου δήμου ή κοινότητας και γενικότερα την τήρηση των κανόνων που προβλόπονται από την κείμενη νομοθεσία και τις τοπικές κανονιστικές αποφάσεις που εκδίδουν οι δημοτικές και κοινοτικές αρχές για την αναβάθμιση της αισθητικής των πόλεων και των οικισμών. (7)..... (8)..... (9)..... (10)..... (11) (28)....., ενώ με τις όμοιες της παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου και Νόμου ορίζεται ότι: Η Ελληνική Αστυνομία παρέχει συνδρομή στο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας κατά την άσκηση του έργου της και, ειδικότερα, σε προγραμματισμένους ελέγχους της Δημοτικής Αστυνομίας ή σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, όπου τούτο προβλέπεται. και με αυτές της περιπτώσεως α) της παραγράφου 3 του αυτού άρθρου και Νόμου διατυπώνεται ότι: Σε όσους Δήμους ή Κοινότητες έχει συσταθεί με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας Δημοτική Αστυνομία, η οποία στελεχώνεται με προσωπικό που υπερβαίνει τα πενήντα (50) άτομα, ασκούνται όλες οι αρμοδιότητες της παραγράφου 1., ενώ με αυτές της παραγράφου 6 του ιδίου άρθρου και Νόμου ορίζεται ότι: Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε, καθορίζεται ο τρόπος άσκησης των αρμοδιοτήτων της Δημοτικής Αστυνομίας, η διαδικασία ελέγχου και βεβαίωσης των παραβάσεων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.. 2. Ακολούθως, με τις διατάξεις του άρθρου 2 του αυτού Νόμου ρητώς αναφέρεται ότι: 1. Με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου ή της Κοινότητας μπορεί να συσταθεί Δημοτική Αστυνομία, η οποία λειτουργεί ως αυτοτελής υπηρεσία. Με τον Οργανισμό καθορίζεται η εσωτερική διάρθρωση της υπηρεσίας και το σύνολο των θέσεων της ιεραρχίας και του λοιπού προσωπικού Η υπηρεσία της Δημοτικής Αστυνομίας υποστηρίζεται διοικητικά και επιστημονικά από τις υφιστάμενες υπηρεσίες του Δήμου με αποκλειστική ή παράλληλη άσκηση καθηκόντων. 3. Το προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας κατά την άσκηση των καθηκόντων του, οφείλει να τηρεί τις διατάξεις του Συντάγματος,... και της σχετικής νομοθεσίας και να ενεργεί πάντοτε με γνώμονα τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της επιείκιας Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 17 του ιδίου Νόμου ορίζεται ότι: Κάθε γενική ή ειδική διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις των ανωτέρω άρθρων καταργείται, πλήν των ρυθμίσεων του άρθρου 15 του Π.Δ 23/2002, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στις ρυθμίσεις του παρόντος Νόμου και εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του παρόντος., ενώ με τις όμοιες του άρθρου 48 του αυτού Νόμου διατυπώνεται ότι: Από την έναρξη ισχύος αυτού του Νόμου καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη, που αντίκειται στις διατάξεις του παρόντος ή ρυθμίζει διαφορετικά τα θέματα που αποτελούν αντικείμενο αυτού, με την επιφύλαξη του άρθρου 17 του παρόντος. Κατ' εξουσιοδότηση δε, των διατάξεων των παρ. 1 περ. 15 και παρ. 6 του άρθρου 1 του προαναφερομένου Νόμου εξεδόθη η υπ' αρ /2009 (Φ.Ε.Κ: 1492/Β/2009) Υπουργική Απόφαση και συνεπώς, δεν

3 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 3 ισχύουν πλέον οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 του Π.Δ 23/2002 για τις οποίες υπήρχε η σχετική επιφύλαξη ισχύος του, στο προαναφερόμενο άρθρο 17 του Νόμου αυτού. 4. Εκ των προπαρατεθεισών διατάξεων σαφώς συνάγονται τα κάτωθι: α) Οι αρμοδιότητες που ασκεί το προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας απαριθμούνται περιοριστικά στις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν.3731/2008. Σε συνδυασμό και με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ιδίου Νόμου, οι εν λόγω αρμοδιότητες είναι αποκλειστικές, με εξαίρεση αυτές των περιπτώσεων 8 και 9 της αυτής παραγράφου (1), του αυτού άρθρου (1) και Νόμου, που αφορούν περί της οδικής κυκλοφορίας και που ασκούνται εκ παραλλήλου με την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ) και το Λιμενικό Σώμα (Λ.Σ), όπως ρητώς διατυπώνονται στο σχετικό κείμενο των διατάξεων αυτών, εφ' όσον βεβαίως δεν έχει εκδοθεί η προβλεπομένη στις διατάξεις του εδαφίου β της παραγράφου 4 του άρθρου 1 του ιδίου Νόμου απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφερείας (ήδη, Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοικήσεως). Στις εξαιρετικές αυτές περιπτώσεις, υπάρχει συντρέχουσα αρμοδιότητα με το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, το οποίο, όπου δεν έχει αρμοδιότητα, παρέχει την συνδρομή του στην Δημοτική Αστυνομία σε προγραμματισμένους ελέγχους ή σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Όπου δε συντρέχει αποκλειστική αρμοδιότητα της Δημοτικής Αστυνομίας, η βεβαίωση των διοικητικών παραβάσεων συντελείται μόνο από τα όργανα αυτής και όχι από τα όργανα της Ελληνικής αστυνομίας, ως καθ' ύλην αναρμοδίων. Ενώ σε όσους Δήμους οι υπηρεσίες της Δημοτικής Αστυνομίας στελεχώνονται με προσωπικό που υπερβαίνει τα πενήντα (50) άτομα, ασκούνται όλες αυτές οι αρμοδιότητες, είτε αποκλειστικές, είτε συντρέχουσες. β) Με τις ανωτέρω αναφερόμενες διατάξεις, δια των οποίων καταργείται κάθε προγενέστερη γενική ή ειδική αντίθετη ρύθμιση, δημιουργείται τεκμήριο αρμοδιότητος υπέρ της Δημοτικής Αστυνομίας για τον έλεγχο εφαρμογής των κανονιστικών ρυθμίσεων, οι οποίες αφορούν σε τοπικές υποθέσεις, η άσκηση δε αστυνομεύσεως από την Δημοτική Αστυνομία δεν συνεπάγεται ρωγμή στο σύστημα αστυνομεύσεως της χώρας, επειδή η Δημοτική Αστυνομία δεν αναλαμβάνει την άσκηση όλων των αρμοδιοτήτων αστυνομεύσεως εντός των προκαθορισμένων διοικητικών της ορίων, αλλά δρά συμπληρωματικά και δη, σε συνάφεια με την διοίκηση των τοπικών υποθέσεων (ως ανωτέρω σχετικώς εξετέθη). 5. Εν συνεχεία, δια των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του Ν.3463/2006 (Φ.Ε.Κ: 114/Α/ ), ρητώς διατυπώθηκε ότι: 1. Οι δημοτικές και κοινοτικές αρχές ρυθμίζουν θέματα της αρμοδιότητας τους εκδίδοντας τοπικές κανονιστικές αποφάσεις, στο πλαίσιο της κείμενης νομοθεσίας, με τις οποίες : α).... β).... γ).... δ) Καθορίζουν τους όρους και τις προϋποθέσεις: δ δ 2 Για την χρήση των αλσών και των κήπων, των πλατειών, των παιδικών χαρών και των λοιπών κοινοχρήστων χώρων. δ δ ε.... στ Οι αποφάσεις της ανωτέρω παραγράφου λαμβάνονται από τα δημοτικά ή κοινοτικά συμβούλια με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών τους, το συντομότερο δυνατό διάστημα από την έναρξη της δημοτικής ή κοινοτικής περιόδου. Την έκδοση των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων των Δήμων εισηγείται στο δημοτικό συμβούλιο η δημαρχιακή επιτροπή..... Για την διαμόρφωση της εισήγησης, η δημαρχιακή επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις των αρμοδίων κοινωνικών και επαγγελματικών φορέων και ομάδων πολιτών της περιφέρειας του Δήμου, με τους οποίους έρχεται σε διαβούλευση, καθώς και τυχόν ειδικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί για την αντιμετώπιση των ανωτέρω ζητημάτων. 3. Με τις κανονιστικές αποφάσεις της παραγράφου 1 μπορεί να καθορίζονται οι περιπτώσεις, για τις οποίες επιβάλλονται διοικητικά μέτρα και πρόστιμα, ορίζοντας το ύψος του προστίμου και την διαδικασία επιβολής τους. 4. Οι τοπικές κανονιστικές αποφάσεις δημοσιεύονται υποχρεωτικά, κατά το πλήρες κείμενο τους, στο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα του Δήμου ή της Κοινότητας, σύμφωνα με την διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 284 και περίληψη αυτών σε μια ημερήσια ή εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα. Οι αποφάσεις αυτές παραμένουν συνεχώς εκτεθιμένες σε χώρο του δημοτικού ή κοινοτικού καταστήματος, που είναι προσιτός στο κοινό. Οι ίδιες αποφάσεις, με φροντίδα του προέδρου του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, μπορεί να καταχωρούνται στην ιστοσελίδα του Δήμου ή της Κοινότητας. Επιπλέον, το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο λαμβάνει μέτρα για την όσο το δυνατόν ευρύτερη δημοσιοποίηση των αποφάσεων αυτών, μέσω των τοπικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, εκδίδοντας ειδικούς οδηγούς

4 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 4 ενημέρωσης των κατοίκων και των οικείων επαγγελματικών τάξεων και χρησιμοποιεί, για τον ίδιο σκοπό, οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.. 7. Εκ των ανωτέρω παρατιθεμένων διατάξεων, σαφώς συνάγονται τα ακόλουθα: Με τον, από το έτος 2006 θεσπισθέντα, νέο Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο Πρώτο του Ν.3463/2006 (Φ.Ε.Κ: 114/Α/ ) και εν συνεχεία, με τον Ν.3852/2010 (Φ.Ε.Κ: 87/Α/ ), επιχειρήθηκε για πρώτη φορά μια συστηματική κατηγοριοποίηση των απονεμημένων αρμοδιοτήτων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοικήσεως α βαθμού. Με γνώμονα την αποτελεσματικότερη άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών, ο εν λόγω Κώδικας προβαίνει στην, δια των διατάξεων του άρθρου 79 αυτού, παροχή εξουσιοδοτήσεως στους ανωτέρω Οργανισμούς, για τη θέσπιση κανόνων και ειδικότερων όρων και προϋποθέσεων, σε μια σειρά ζητημάτων της αρμοδιότητάς τους ανάλογα με τις κρατούσες τοπικές συνθήκες. Κατά την πρόθεση του νομοθέτη, με το ανωτέρω άρθρο εισάγεται μία αυτοτελής ρύθμιση, με την οποία προσδιορίζονται ρητώς και περιοριστικώς τα ζητήματα επί των οποίων τα δημοτικά... συμβούλια εκδίδουν τοπικές κανονιστικές αποφάσεις, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη διαδικασία που διατυπώνεται στο προειρημένο άρθρο. Όμως, κατά την νομολογιακή κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας (Σ.τ.Ε), οι ρυθμίσεις που αφορούν στη διαδικασία εκδόσεως των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων από τα οικεία δημοτικά (και κοινοτικά) συμβούλια (σήμερα πλέον μόνο δημοτικά, μετά τον Ν.3852/2010) διακρίνονται από τις αποφάσεις κανονιστικού περιεχομένου που προβλέπονται σε ειδικές διατάξεις νόμων και αφορούν περιπτώσεις επιβολής φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών (πρβλ. ενδεικτ. αποφάσεις ΣτΕ 2211/ 2003 και 1282/2002). Η νομολογιακή αυτή θέση του Σ.τ.Ε συμπορεύεται με τη νομοθετική πρακτική, κατά την οποία ο τρόπος και η διαδικασία επιβολής φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών προβλέπονται ρητά σε αυτοτελείς διατάξεις νομοθετημάτων, στις οποίες ο νομοθέτης, είτε θέτει ο ίδιος το πλαίσιο εντός του οποίου θα ρυθμιστεί ένα σχετικό ζήτημα κατά δεσμία αρμοδιότητα του οικείου Οργανισμού Τοπικής αυτοδιοικήσεως (πχ. σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 24 του Ν. 2130/1993, ο συντελεστής του τέλους ακίνητης περιουσίας καθορίζεται μεν με απόφαση του δημοτικού/κοινοτικού συμβουλίου, ωστόσο όμως, οριοθετείται εντός της προδιαγεγραμμένης, από την ανωτέρω διάταξη, κλίμακας από μηδέν εικοσιπέντε τοις χιλίοις, μέχρι μηδέν τριάντα πέντε τοις χιλίοις), είτε επιφυλάσσει διακριτική ευχέρεια στους Ο.Τ.Α για την επιβολή, δι αποφάσεως του οικείου δημοτικού...συμβουλίου, φόρων, τελών, εισφορών και δικαιωμάτων, εξουσιοδοτώντας περαιτέρω τους ανωτέρω όπως καθορίσουν το ύψος του τέλους, ή της εισφοράς, τους υπόχρεους στην καταβολή τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια (π.χ. με την παρ. 14 του άρθρου 25 του Ν. 1828/89, οι ΟΤΑ α βαθμού μπορούν να επιβάλλουν τέλη ή εισφορές ανταποδοτικού χαρακτήρα, αναφορικά με υπηρεσίες ή τοπικά έργα, που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην ανάπτυξη της περιοχής και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών). Με βάση την προπαρατεθείσα διάκριση των αποφάσεων των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων, αφενός μεν, σε τοπικές κανονιστικές αποφάσεις λαμβανόμενες κατά τις διατάξεις του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, αφετέρου δε, σε κανονιστικές αποφάσεις περί επιβολής φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών, καθίσταται σαφές ότι: Η επιβολή φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών υπέρ των Δήμων [...], στο πλαίσιο ασκήσεως της εκ του νόμου οριζομένης και προσδιοριζομένης αρμοδιότητάς τους, δεν εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων που εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Όμως, σε περίπτωση επιβολής φόρου, τέλους, δικαιώματος ή εισφοράς επί θεμάτων για τα οποία ο οικείος δήμος εκδίδει τοπική κανονιστική απόφαση, με την οποία θέτει κανόνες ή όρους και προϋποθέσεις για τη ρύθμισή τους (πχ. προσδιορισμός και λειτουργία των χώρων στάθμευσης των οχημάτων, καθορισμός χρήσεως κοινοχρήστων χώρων, λειτουργία του συστήματος ύδρευσης), απαιτείται η έκδοση δύο διακριτών αποφάσεων: ήτοι, η μία απόφαση θα καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις του υπό ρύθμιση θέματος (σύμφωνα με τη διαδικασία των διατάξεων του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων), ενώ με την άλλη απόφαση θα επιβάλλεται το αντίστοιχο οικονομικό βάρος (δηλαδή, ο φόρος, το τέλος, το δικαίωμα και η εισφορά), δυνάμει σχετικής προβλέψεως ειδικής διατάξεως Νόμου.

5 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 5 Υπό το πρίσμα των προδιαληφθέντων καθίσταται σαφές ότι τοπική κανονιστική απόφαση Δήμου, η οποία έχει συμπεριλάβει στο σώμα της και ρύθμιση επιβολής του αντίστοιχου φόρου, τέλους, δικαιώματος ή εισφοράς, πρέπει να τροποποιηθεί και να εναρμονιστεί προς τον τύπο των δύο διακριτών κανονιστικών αποφάσεων, κατά τους ορισμούς των ανωτέρω εκτεθέντων. Η κανονιστική απόφαση, δια της οποίας επιβάλλονται φόροι, τέλη, δικαιώματα και εισφορές, λαμβάνεται αποκλειστικά από το Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο αποτελεί το κυρίαρχο όργανο του Δήμου και ισχύει κατά κανόνα για το σύνολο της διοικητικής του περιφερείας. Ως εκ τούτου και κατά την έννοια των προαναπτυχθεισών σκέψεων, σαφώς συνάγεται ότι, οι διατάξεις του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, οι οποίες προβλέπουν ιδιαίτερη διαδικασία εκδόσεως των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων, (εισήγηση οικονομικής επιτροπής, γνώμη συμβουλίου τοπικής ή δημοτικής κοινότητος, εάν το ζήτημα αφορά την εν λόγω τοπική ή δημοτική κοινότητα και διαβούλευση με τοπικούς φορείς), δεν εφαρμόζονται για την έκδοση των αποφάσεων που αφορούν στην επιβολή φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών. Πάρα ταύτα όμως, το Δημοτικό Συμβούλιο δύναται να ζητεί, κατά διακριτική ευχέρεια, την γνώμη ή την άποψη των προαναφερομένων οργάνων ως προς το διαμορφωθησόμενο ύψος των προειρημένων οικονομικών βαρών ή και επί άλλου συναφούς, προς αυτό, ζητήματος. Εν τέλει, επισημαίνεται ότι, η δημοσίευση των κανονιστικών αποφάσεων των δημοτικών συμβουλίων επί θεμάτων επιβολής ή και αναπροσαρμογής συντελεστών φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών διέπεται αποκλειστικά από τις διατάξεις του άρθρου 66 του Β.Δ. της 24 9 / , όπως ισχύει, οι οποίες ως ειδικότερες κατισχύουν αυτών της παρ. 4 του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, δια των οποίων ρυθμίζονται αποκλειστικά τα της δημοσιεύσεως των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων των δημοτικών συμβουλίων). Τούτο σημαίνει ότι, η προαναφερομένη διάταξη του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων αφορά μόνο τις τοπικές κανονιστικές αποφάσεις, ως προεξετέθησαν και όχι, τις κανονιστικές αποφάσεις επιβολής φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών. 8. Περαιτέρω, κατά τις διατάξεις του άρθρου 13 του Β.Δ της 24.9/ («Περί κωδικοποιήσεως των ισχυουσών διατάξεων περί των προσόδων των δήμων», Φ.Ε.Κ: 171/Α/1958), όπως αντικαταστάθηκε από τα άρθρα 3 του Ν. 1080/1980 (Φ.Ε.Κ: 246/Α/1980) και 26 παρ. 5 του Ν. 1828/1989 (Φ.Ε.Κ: 2/Α/1989), ρητώς ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Επιτρέπεται η, υπέρ δήμου επιβολή τέλους εις βάρος των χρησιμοποιούντων διαρκώς ή προσκαίρως πεζοδρόμια, οδούς, πλατείας και εν γένει κοινοχρήστους χώρους 2. Τα τμήματα των κοινοχρήστων χώρων, των οποίων επιτρέπεται η παραχώρησις της χρήσεως, καθορίζονται δι αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου 3. α. Το κατά την παρ. 1 τέλος ορίζεται ετήσιον δι αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου κατά τετραγωνικόν μέτρον, ανεξαρτήτως χρόνου χρήσεως β γ Εις πάσαν περίπτωσιν το αναλογούν τέλος καταβάλλεται εξ ολοκλήρου προ της παραδόσεως της αδείας χρήσεως, εις το οικείον δημοτικόν ταμείον, αναγραφομένου επ αυτής του αριθμού του γραμματίου εισπράξεως 4. Η χρήσις των πλατειών διατίθεται εις τους εκμεταλλευομένους τα περί αυτάς καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, παρεμφερείς επιχειρήσεις και καταστήματα, κατά τα δι αποφάσεως της δημοτικής ή κοινοτικής αρχής ειδικώτερον οριζόμενα 5 6. Ο προτιθέμενος να χρησιμοποιήση τους κατά τας προηγουμένας παραγράφους κοινοχρήστους χώρους υποβάλλει, προ της χρήσεως, σχετικήν αίτησιν εις τον οικείον δήμον 7 8.Σε περίπτωση αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων, των οποίων έχει επιτραπεί η παραχώρηση της χρήσης, καταλογίζεται σε βάρος του υπόχρεου με απόφαση του δημάρχου, εκτός από το αναλογούν τέλος και χρηματικό πρόστιμο διπλάσιο προς το αναλογούν τέλος, ανεξάρτητα από το διάστημα της αυθαίρετης χρήσης 11. Ο δήμαρχος χορηγεί την άδειαν χρήσεως κοινοχρήστου δημοτικού χώρου, μη δυναμένην να εξικνείται πέραν του ημερολογιακού έτους δια τας περιπτ. α της παρ. 3, εις την οποίαν ορίζεται η τοποθεσία και η έκτασις του παραχωρουμένου κατά χρήσιν χώρου, το είδος και η διάρκεια της χρήσεως, ως και το τέλος, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά αναλόγως των διατάξεων της παρ Η χορηγηθείσα άδεια χρήσεως κοινοχρήστου χώρου δύναται να ανανεούται τη αιτήσει του ενδιαφερομένου υπό του δημάρχου Ουδεμία άλλη αρχή ή νομικόν πρόσωπον ή ίδρυμα έχει αρμοδιότητα να εκδίδη αδείας χρήσεως πεζοδρομίων, οδών, πλατείων, αλσών ανηκόντων εις δήμους και κοινοχρήστων χώρων εν γένει, πλην του δήμου 15».

6 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 6 Κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, η εξουσία των Δημοτικών Συμβουλίων προς καθορισμό του ύψους του προβλεπομένου υπ αυτής τέλους, το οποίον οφείλεται για την χρήση των κοινοχρήστων χώρων, δεν είναι απεριόριστη, αλλά πρέπει να ασκείται εντός του πλαισίου το οποίο διαγράφεται εκ του ύψους της αξίας την οποία έχει το παραχωρούμενο δικαίωμα της αυξημένης χρήσεως των κοινοχρήστων χώρων, εν όψει των ειδικωτέρων συνθηκών εκάστης περιοχής και των θεσπιζομένων συναφώς υπό των ανωτέρω Συμβουλίων αντικειμενικών κριτηρίων (ΣτΕ 574/1978, 2555, 3540/1981) και σε κάθε περίπτωση, η δράση των εν λόγω Συμβουλίων πρέπει να λαμβάνει χώρα εντός των τιθεμένων ορίων της παρεχομένης νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως, η οποία πρέπει να είναι ειδική, σαφής και ορισμένη και όχι, γενική και αόριστη, ειδάλλως, εισάγεται συνταγματικώς ανεπίτρεπτη ρύθμιση με αποτέλεσμα, τον κίνδυνο δικαστικής καταπτώσεως των σχετικώς εκδιδομένων πράξεων. 9. Έτι περαιτέρω, δια της υπ αρ. 2056/ πράξεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, εκδοθείσης σε εκτέλεση των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 3 του Ν.1080/1980, που αντικατέστησαν αυτές του άρθρου 13 του από 24/9 20/10/1958 Βασιλικού Διατάγματος, καθορίσθηκαν σωρευτικά, αφ' ενός μεν, οι όροι και οι προϋποθέσεις για την παραχώρηση κοινοχρήστων χώρων, προκειμένου να τοποθετηθούν εμπορεύματα, για το έτος 2008 και μετέπειτα, αφ' ετέρου δε, το επιβαλλόμενο τέλος χρήσεως κοινοχρήστων χώρων, έτους 2008 και εφεξής, για έκθεση εμπορευμάτων, οικοδομικών υλικών και τοποθέτηση προθηκών βιτρινών κλπ. Ειδικότερα, κατά την ρητή διατύπωση της προειρημένης πράξεως ορίζεται ότι:... ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Αφού έλαβε υπόψη το πιο πάνω Δημαρχιακό έγγραφο το Ν. 1080/80 την παρ. 2 του άρθρου 16 του Ν. 3254/04 και μετά τη συζήτηση που έγινε και τη ψηφοφορία, το αποτέλεσμα της οποίας αναφέρεται πιο πάνω ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΚΑΤΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ Καθορίζει, σύμφωνα και με τις διατάξεις του Ν 1080/80, τα τέλη χρήσης κοινοχρήστων χώρων για το έτος 2008 και μετά, για τις κατωτέρω αναλυτικά αναφερόμενες κατηγορίες, ως εξής : ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α : Χρήση κοινόχρηστου χώρου για την έκθεση οικοδομικών υλικών: ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β: Όροι και προϋποθέσεις παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων για την τοποθέτηση εμπορευμάτων για το έτος 2008 και μετά, και καθορισμός των αντίστοιχων τελών : Μη παραχώρηση κατάληψης κοινοχρήστου χώρου στις κάτωθι περιπτώσεις : α) Εντός των ορίων του Ιστορικού Κέντρου, όπως αυτό ορίζεται από το Π. Δ/γμα ΦΕΚ 567/ και περικλείεται από τους δρόμους: Λεωφ. Κωνσταντινουπόλεως και των οδών Ελευσινίων, Δεληγιάννη, Αγ. Κωνσταντίνου, Νικηφόρου, Σατωβριάνδου, 28 ης Οκτωβρίου, Μετσόβου, Καλλιδρομίου, Ασκληπιού, Χερσώνος, Σίνα, Ακαδημίας, Κανάρη, Πλ. Φιλικής Εταιρείας, Καψάλη, Ηροδότου, Ρηγίλλης, Ησιόδου, Λ. Βασ. Κωνσταντίνου, οδών Ευφορίωνος, Θράσωνος, Αρχιμήδους, Δικαιάρχου, Τριβωνιανού, Μάρκου Μουσούρη, Αρδηττού, Αθανασίου Διάκου, Λεωφ. Συγγρού, οδών Χατζηχρήστου, Καβαλλότι, Προπυλαίων, Θηραμένους, Μουσσών,

7 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 7 Παναιτωλίου, Πινότση, Φιλοπάππου, Αρακύνθου, Απόλλωνος, Μελιταίων, Παλλιναίων, Δημοφώντος, Θριασίων, Τριών Ιεραρχών, Πλ. Αφαίας, οδών Περσεφόνης και Δεκελέων. β) Στις περιοχές, όπου έχουν εκδοθεί ειδικά Προεδρικά Διατάγματα χρήσεως γης και απαγορεύουν την επέκταση των καταστημάτων διά της τοποθετήσεως εμπορευμάτων, Θησείο, Πλάκα, Εξάρχεια, Λόφο Στρέφη, Μουσείο, Εμπορικό Τρίγωνο, Ψυρρή, Μεταξουργείο (Π.Δ/γμα 60/89, 1329/93, 1075/93, 704/94, 233/98, 616/98). γ) Κατά μήκος των παρακάτω οδικών αξόνων και μέχρι βάθους ενός οικοδομικού τετραγώνου ως αυτοί αναφέρονται στην με αριθμό 31827/2003 απόφαση Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ και είναι οι κάτωθι: - 28 ης Οκτωβρίου (Πατησίων) από την αρχή μέχρι τη Λ. Αλεξάνδρας - Βασ. Ηρακλείου (από Πατησίων μέχρι Μπουμπουλίνας) - Ακαδημίας (περιοχή αφετηριών) - Καρόλου - Μάρνη - Κοραή (πεζόδρομος) - Πλ. Βάθης - Πλ. Καραϊσκάκη και ΟΤ 12 - Πλ. Εξαρχείων - Πλ. Φιλικής Εταιρείας δ) - Στην οδό Πατησίων από αριθμό 2 έως αριθμό 56 και από αριθμό 1 έως αριθμό 71 - Στην οδό 3 ης Σεπτεμβρίου από αριθμό 1 έως αριθμό 57 και από αριθμό 2 έως αριθμό 62 - Στην οδό Αχαρνών από αριθμό 2 έως αριθμό 24 και από αριθμό 1 έως αριθμό 17 - Στην οδό Λ. Συγγρού από αριθμό 1 έως αριθμό 19 και από αριθμό 2 έως αριθμό 24 Η παρούσα απόφαση θα αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τα εκάστοτε εκδιδόμενα Διατάγματα χρήσεων γης. ε) Στους πεζοδρόμους της πόλης στ) Στις νησίδες των οδών ζ) Σε πεζοδρόμια πλάτους κάτω των τριών (3) μέτρων πλην των περιπτώσεων καταστημάτων πώλησης οπωρικών (οπωροπωλεία, οπωρολαχανοπωλεία) και μικτών καταστημάτων (παντοπωλεία-οπωροπωλεία, κρεοπωλεία-οπωροπωλεία κλπ) η) Σε καταστήματα εμπορίας αυτοκινήτων και εξοπλισμού βαρέως τύπου θ) Δεν παραχωρείται κοινόχρηστος χώρος για τοποθέτηση ψυγείων, ανθρωποζυγών και ψυχόμενων πάγκων ι) Στα καταστήματα τροφίμων όπως αυτά αναφέρονται στα άρθρα 43 (εκτός των οπωροπωλείων και μικτών καταστημάτων), 44, 45 και 48 της ΑΙΒ/8577/ υγειονομικής διάταξης ια) Στις περιπτώσεις όπου η παραχώρηση κοινόχρηστου χώρου εμποδίζει την ελεύθερη ζώνη όδευσης ΑΜΕΑ και οδηγού τυφλών - Παραχώρηση κατάληψης κοινοχρήστου χώρου στις κάτωθι περιπτώσεις: α) Για την τοποθέτηση εμπορευμάτων αποκλειστικά και μόνο σε καταστήματα πώλησης οπωρικών και μικτών καταστημάτων ως προς τη δυνατότητα έκθεσης προϊόντων που προβλέπεται από την ΑΙΒ/8577/83 υγειονομική διάταξη (κηπευτικά και φρούτα που τρώγονται κατόπιν αποφλοίωσής τους) υπό την

8 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 8 προϋπόθεση ότι το πλάτος του πεζοδρομίου δεν είναι κάτω του 1,5 μέτρου εκτός εάν ενοποιείται με υφιστάμενο ευρύτερο κοινόχρηστο χώρο που επιτρέπει την ομαλή διέλευση των πεζών και σε καταστήματα που λειτουργούν σε χώρους οργανωμένων Δημοτικών Αγορών β) Σε όλα τα εμπορικά καταστήματα εκεί όπου επιτρέπεται η παραχώρηση του κοινοχρήστου χώρου με την προϋπόθεση ότι το πλάτος του πεζοδρομίου είναι άνω των τριών (3) μέτρων γ) Η τοποθέτηση εμπορευμάτων σε όλο το μήκος των κεντρικών οδών και από τις δύο πλευρές τους Λ. Αλεξάνδρας, Κηφησίας, Μιχαλακοπούλου, Λεωφ. Βουλιαγμένης και Ηλιουπόλεως - επί της Λεωφ. Συγγρού από τη μία πλευρά από την οδό Βούρβαχη (Λ. Συγγρού 21) μέχρι τέλους και από την άλλη πλευρά από την οδό Χατζηχρήστου (Λ. Συγγρού 26) μέχρι τέλους - επί της οδού Πατησίων από τη μία πλευρά από την οδό Λ. Αλεξάνδρας (Πατησίων 56) μέχρι τέλους και από την άλλη πλευρά από την οδό Φερρών (Πατησίων 71 ) μέχρι τέλους - επί της οδού 3 ης Σεπτεμβρίου και από τις δύο πλευρές της από την οδό Ηπείρου (3 ης Σεπτεμβρίου αρ. 57 και αρ. 62) μέχρι τέλους - επί της οδού Αχαρνών από τη μία πλευρά από την οδό Αβέρωφ (Αχαρνών 24) μέχρι τέλους και από την άλλη πλευρά από την οδό Σουρμελή (Αχαρνών 17) μέχρι τέλους δ) Αποκλειστικά και μόνο σε καταστήματα εμπορίας μοτοποδηλάτων Εκεί όπου επιτρέπεται η χρήση για την τοποθέτηση εμπορευμάτων θα παραχωρείται κοινόχρηστος χώρος εμβαδού: - Προκειμένου περί πεζοδρομίων πλάτους μέχρι 0,40 μέτρα και μήκος όσο η πρόσοψη του καταστήματος αφαιρουμένης της εισόδου - Προκειμένου περί εξωτερικών στοών κτιρίων (παρόδιες στοές) πλάτους μέχρι 1 μέτρο και μήκος όσο η πρόσοψη του καταστήματος αφαιρουμένης της εισόδου ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ: Χρήση κοινόχρηστου χώρου για την τοποθέτηση προθηκών (βιτρινών):.... Ο καθορισμός των τελών των κατηγοριών Β και Γ ανά τετραγωνικό μέτρο κατά δρόμο ή πλατεία θα είναι σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα που εμφανίζει στην πρώτη στήλη του τον βασικό συντελεστή που εμφανίζεται και στην δεύτερη στήλη τον πριμοδοτούμενο συντελεστή που θα ισχύει ως κίνητρο για τις νόμιμες καταλήψεις και βάσει αυτών θα εκδίδεται η σχετική άδεια της υπηρεσίας. ΠΙΝΑΚΑΣ Α/Α... ΔΡΟΜΟΙ - ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΡΙΝΩΝ ΕΤΟΥΣ 2008 ΒΑΣΙΚΟΣ ΝΟΜΙΜΩΣ ΠΑΡΑΧΩΡΟΥΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ ΔΡΟΜΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΑΧΩΡΟΥΝΤΑΙ... ΑΠΟ 2007 ΣΕ 2008 ΑΠΟ 2007 ΣΕ ΑΘΗΝΑΣ ,61 233,67 200,61 209,64 Δεν παραχωρείται...

9 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα Το τέλος αναπροσαρμόζεται έναντι του υφισταμένου που ίσχυσε κατά το έτος 2007 (και αναφέρεται σε παράπλευρες στήλες του συνημμένου πίνακα) κατά +4,5% σύμφωνα με το σκεπτικό που αναφέρθηκε στην κατηγορία Α. Σημειώνεται ότι για τις περιπτώσεις υπέρβασης του παραχωρηθέντος χώρου και τις περιπτώσεις αυθαιρέτων χρήσεων ο υπολογισμός του τέλους θα γίνεται με τον βασικό συντελεστή που ισχύει για την οδό, πλατεία όπως αυτός αναφέρεται στον παραπάνω πίνακα. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Δ: Κρεοπωλεία Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς επί των οδών Αθηνάς Φιλοποίμενος Αριστογείτονος.... ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ε: Χρήση κοινόχρηστου χώρου για τις εγκαταστάσεις επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ενέργειας, επικοινωνιών, συγκοινωνιών, αποχέτευσης:.... Σε περίπτωση αυθαίρετης χρήσης κοινοχρήστων χώρων που έχει επιτραπεί η χρήση καταλογίζεται εις βάρος του υπόχρεου εκτός του αναλογούντος τέλους και χρηματικό πρόστιμο διπλάσιο του αναλογούντος τέλους (Ν. 1828/89, 1900/90). Ομοίως, επιβάλλεται πρόστιμο εις βάρος εκείνου που χρησιμοποιεί κοινόχρηστους χώρους που δεν επιτρέπεται η χρήση των ίσο με το τριπλάσιο του μεγαλύτερου τέλους που έχει καθορίσει το Δημοτικό Συμβούλιο για χώρους που έχει επιτραπεί η χρήση (Ν. 1828/89, 1900/90) Σημειώνεται ότι η κύρια αποστολή των κοινοχρήστων χώρων είναι η εξυπηρέτηση του κοινού και η απρόσκοπτη χρήση των από τους κατοίκους και επισκέπτες της πόλης. Η λελογισμένη χρήση τμημάτων των κοινοχρήστων χώρων για την άσκηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εξυπηρετεί τόσο τις ανάγκες του κοινού όσο και τους επαγγελματίες που αναπτύσσονται εντός της πόλης. Επομένως, σαν κριτήρια προσδιορισμού των τελών, ελήφθησαν υπόψη μεταξύ άλλων, οι αντικειμενικές αξίες των περιοχών, η εμπορικότητα των οδών, πλατειών, πεζοδρομίων και εν γένει των κοινοχρήστων χώρων καθώς και τα σημεία της πόλης όπου παρατηρείται μεγάλη εμπορική κίνηση αλλά και το γεγονός ότι τα εμπορικά κέντρα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ζωή της περιοχής και την πολιτιστική ανάπτυξη. Ομοίως ελήφθησαν υπόψη και οι ιδιάζουσες κλιματολογικές συνθήκες της πόλης των Αθηνών που επιτρέπουν για μεγάλο χρονικό διάστημα την έκθεση εμπορευμάτων στον κοινόχρηστο χώρο με αποτέλεσμα την υπαίθρια επέκταση των καταστημάτων και την εκ του λόγου αυτού προκύπτουσα μεγαλύτερη επιχειρησιακή απόδοση. Έτερος προσδιοριστικός παράγων είναι η ύπαρξη πολλών συγκοινωνιακών μέσων μαζικής μεταφοράς που σε συνδυασμό με τις πολεοδομικές παρεμβάσεις της πολιτείας και του Δήμου (έργα συντήρησης και ανάπλασης κοινοχρήστων χώρων) προσδίδουν ιδιαίτερο όφελος στις εμπορικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων.. 9. Εκ της ρητής, κατά το γράμμα, κειμενικής διατυπώσεως, τόσο κατά το αιτιολογικό, όσο και κατά το διατακτικό, της ως ανωτέρω παρατιθεμένης, τοπικού χαρακτήρος, κανονιστικής διατάξεως, θεωρουμένης υπό το φως των προεκτεθεισών και αναλυθεισών αιτιολογικών σκέψεων ερειδομένων επί των διατάξεων του άρθρου 79 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και αυτών του άρθρου 3 του Ν.1080/1980, διαφαίνεται ότι, μη ευστόχως, εν προκειμένω, εχώρησαν σωρευτικά όροι και προϋποθέσεις περί της χρήσεως κοινοχρήστων χώρων (εφ' όσον, βεβαίως, εξελήφθησαν ή θεωρήθηκαν ως τέτοιοι ή τέτοιες, κατά

10 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 10 την διαδικασία νομοτεχνικής καταστρώσεως της κρισίμου κανονιστικής διατάξεως) και επιβολή αντιστοίχου τέλους επί της χρήσεως αυτών, πολλώ δε μάλλον, όταν τέτοια περίπτωση (δηλαδή, θέση όρων και προϋποθέσεων χρήσεως κοινοχρήστων χώρων) δεν διαλαμβάνεται ρητώς στην εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Ν.1080/1980 (η οποία περιορίζεται μόνον στον καθορισμό των τμημάτων των κοινοχρήστων χώρων, των οποίων επιτρέπεται η παραχώρηση χρήσεως) και εφ' όσον αυτό συμβαίνει, δεν δύναται, κατ' ανάγκην, να τύχει αποκλεισμού η περίπτωση κλονισμού της επιμάχου πράξεως, σε περίπτωση παρεμπίπτοντος δικαστικού ελέγχου επ' αυτής. 10. Σύμφωνα με το π.δ. της με τίτλο Καθορισμός χρήσεων γης και ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης στην περιοχή Ψυρρή Κέντρου (Ομόνοιας) του ρυμοτομικού σχεδίου Αθηνών (ΦΕΚ Δ' 233/ ) προσδιορίστηκαν οι σχετικοί περιορισμοί στην περιοχή Ψυρρή Κέντρου (Ομόνοιας) που περικλείεται από τις οδούς: Πειραιώς, Αγίων Ασωμάτων, Ερμού, Αθηνάς και πλατεία Ομονοίας. Κατά το άρθρο 3 παρ. 9 του εν λόγω π.δ., προβλέπεται απαγόρευση χρήσης και κατάληψης πεζοδρόμων και δρόμων για την εξυπηρέτηση και υπαίθρια επέκταση των καταστημάτων της περιοχής, ενώ κατ' εξαίρεση επιτρέπεται ύστερα από σχετική αδειοδότηση η τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, τεντών, πάγκων πλανοδίων πωλητών, σε περιορισμένα τμήματα πλατειών, πλατωμάτων, πεζοδρομίων και πεζοδρόμων. Ωστόσο, με την διάταξη αυτή προβλέπεται μεν απόλυτη απαγόρευση επέκτασης καταστημάτων σε δρόμους και πεζοδρόμους, ενώ η εξαίρεση που αφορά τα πεζοδρόμια δεν αναφέρει την δυνατότητα επέκτασης καταστημάτων σε αυτά. Συνεπώς, όπως έκρινε ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης και με την Ειδική Πρόταση 1/2012 προς τον Δήμαρχο Αθηναίων 1, η επέκταση καταστημάτων σε πεζοδρόμια της εν λόγω περιοχής του π.δ. δεν απαγορεύεται ρητώς από την διάταξη αυτή και, ως εκ τούτου για αυτή την χρήση δεν επιτρέπεται να επιβληθεί κύρωση, εκτός εάν εμποδίζεται η ελεύθερη διέλευση. Β. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ 11. Εν προκειμένω, εκ της μελέτης και εξετάσεως των στοιχείων του σχετικού της υποθέσεως φακέλου, που ετέθησαν υπ όψιν του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, προκύπτει ότι, δια της από 4/10/2012 καταγγελίας, η οποία υπεβλήθη ενώπιον του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχειρήσεως του Δήμου Αθηναίων την αυτή ημερομηνία και έλαβε οικείο αριθμό πρωτοκόλλου , η κ α ***, ιδιοκτήτρια εμπορικού καταστήματος κειμένου επί της οδού *** με αντικείμενο την εμπορία και πώληση υποδημάτων (εφεξής, η αναφέρουσα), προβάλλει το γεγονός της συντάξεως και καταρτίσεως Εκθέσεως Ελέγχου Καταλήψεως κοινοχρήστων Χώρων από όργανα της Διευθύνσεως Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, επειδή, κατά το περιεχόμενο της προειρημένης εκθέσεως, στον έμπροσθεν του καταστήματος της πεζοδρομιακό (κοινόχρηστο) χώρο και σε επαφή με την πρόσοψη αυτού, είχε αναπτύξει είδη υποδύσεως καταλαμβάνοντα κοινόχρηστη επιφάνεια εμβαδού 1 Χ 2 = 2 m 2 (δύο τετραγωνικών μέτρων). 12. Παρά το γεγονός ότι, καταγγέλλουσα εκλήθη τηλεφωνικώς από τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχειρήσεως του Δήμου Αθηναίων, προκειμένου να προσκομίσει ενώπιον του τα κρισίμως υποστηρικτικά της καταγγελίας της στοιχεία, εν τούτοις, ουδέποτε ανταποκρίθηκε στην κλήση αυτή. Σε κάθε περίπτωση, ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης παραμένει στη διάθεση της καταγγέλλουσας, για την αναγκαία με αυτήν συνεργασία προκειμένου να ασκήσει με επάρκεια και πληρότητα την διαμεσολαβητική του αρμοδιότητα. 1 Κείμενο αναρτημένο στην ιστοθέση:

11 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα 11 Γ. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 13. Εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων και επ' αφορμή της κρινομένης υποθέσεως, υπό το πρίσμα δε της διασφαλίσεως της σταθερότητος και ενότητος των νομικών και πραγματικών καταστάσεων, ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης προτείνει τα ακόλουθα: 1. Η Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, επί τη βάσει της αρχής της ασφάλειας του δικαίου και της φανερής δράσης της Διοικήσεως, να αναδιαμορφώσει το υπόδειγμα του εντύπου της Εκθέσεως Ελέγχου Καταλήψεως Κοινοχρήστων Χώρων, με την συμπερίληψη προσθήκη ρητής αναφοράς: α) Της υφισταμένης νομικής βάσεως, η οποία προβλέπει, ορίζει και καθορίζει την ασκουμένη αρμοδιότητα της και β) Της ισχύουσας νομικής βάσης, δυνάμει της οποίας διαπιστώνεται η συντελεσθείσα παράβαση, της εξ' αυτής θεσπιζομένης ρυθμίσεως. Επιπλέον, στο σώμα της προειρημένης εκθέσεως, πρέπει να λαμβάνει χώρα πλήρης και λεπτομερειακή περιγραφή και καταγραφή του διαπιστωθέντος πραγματικού γεγονότος, κατά τέτοιο τρόπο, που να μην επιδέχεται ουδεμίας αμφισβητήσεως. 2. Το Τμήμα Τελών κοινοχρήστων Χώρων της Διευθύνσεως Δημοτικών Προσόδων του Δήμου Αθηναίων, ως καθ' ύλην αρμοδία, επί της επιβολής και βεβαιώσεως του τέλους κοινοχρήστων χώρων, υπηρεσία, να προβεί στις εκ του νόμου οριζόμενες και προσδιοριζόμενες αρμοδιότητες της, προκειμένου να συνταχθεί και να καταρτισθεί ενιαίο και ομοιόμορφο κανονιστικό κείμενο, καθορίζοντος αναλυτικά τους όρους και τις προϋποθέσεις χρήσεως των εν γένει κοινοχρήστων χώρων, υπό τον τίτλο Κανονισμός Χρήσεως Κοινοχρήστων Χώρων Δήμου Αθηναίων, περιβαλλομένου τον νομικό τύπο τοπικής κανονιστικής αποφάσεως, εκδιδομένης δια πράξεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, κατά την έννοια των διατάξεων του εδαφίου δ 2 της παραγράφου 1 του άρθρου 79 του ισχύοντος Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, κυρωθέντος δια του άρθρου Πρώτου του Ν.3463/2006 (Φ.Ε.Κ: 114/A/ ). Η έκδοση του προτεινομένου Κανονισμού συνιστά νομική αναγκαιότητα, υπό την έννοια ότι, η, εκ των συναφώς τιθεμένων κανόνων, θεσπιζομένη νομική ρύθμιση περί της χρήσεως των κοινοχρήστων χώρων, στο πλαίσιο της κειμένης νομοθεσίας, πρέπει να τυγχάνει ενιαίας, ομοιομόρφου και αμερολήπτου εφαρμογής, προκειμένου να μην επιδέχεται ουδεμίας ασαφείας, παρερμηνείας και αμφισβητήσεως. Υπό το πρίσμα αυτό, καθίσταται αδηρίτως αναγκαία η εξ' υπαρχής συγκρότηση, σύνθεση και λειτουργία Επιτροπής Κοινοχρήστων Χώρων, καταλλήλως και ενδεδειγμένως στελεχωμένης, η οποία, αφού προηγουμένως μελετήσει και εξετάσει ενδελεχώς και εκ πρωταρχικής βάσεως το μείζον ζήτημα της σαφούς οριοθετήσεως των εν γένει κοινοχρήστων χώρων και της ασφαλούς παραχωρήσεως δικαιώματος χρήσεως επ' αυτών, θα υποβάλλει αρμοδίως τις πλήρως τεκμηριωμένες και ειδικώς εμπεριστατωμένες προτάσεις της, προκειμένου, κατόπιν ενεργείας των δεόντων, να περιβληθούν τον αναγκαίο νομικό τύπο και εν συνεχεία, να επιβάλλουν αμφίπλευρη δέσμευση μεταξύ Διοικήσεως και διοικουμένου. Συνακόλουθα, το αυτό Τμήμα να προτάξει αρμοδίως την αναγκαιότητα θεσπιστέας ρυθμίσεως περί του τρόπου και της μεθόδου καταβολής του επιδίκως επιβαλλομένου τέλους ή του επ' αυτού υπολογιζομένου προστίμου (ως επί παραδείγματι, η πρόβλεψη της ισοπόσου τμηματικής καταβολής αυτών) επί του παραχωρηθέντος δικαιώματος χρήσεως κοινοχρήστου εν γένει χώρου, αλλά και επί περιπτώσεων αυθαιρέτου καταλήψεως και χρήσεως κοινοχρήστων χώρων, των οποίων, είτε έχει επιτραπεί, είτε όχι, η παραχώρηση χρήσεως. Τούτο δε, εν προκειμένω, παρίσταται αναγκαίο, εν όψει και των εξαιρετικώς επικρατουσών κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών, καθ όσον, το, εξ αυτού του τρόπου, ποριζόμενο όφελος θα διαχέεται αμοιβαίως μεταξύ Διοικήσεως και διοικουμένου, ήτοι, η μεν Διοίκηση θα ενισχύσει, κατά το σκέλος των εσόδων, τον προϋπολογισμό της, ο δε διοικούμενος, θα διευκολυνθεί και θα ανακουφιστεί από την υποχρέωση εφ' άπαξ καταβολής του επιμάχου οικονομικού βάρους.

12 Διαμεσολάβηση 26/2012 Σελίδα Τα κατά νόμο επιφορτισμένα με ελεγκτικό και κυρωτικό έργο όργανα του Δήμου Αθηναίων, κατά την άσκηση των ελεγκτικών και κυρωτικών τους αρμοδιοτήτων, να εξαντλούνται στην αντικειμενική διαπίστωση των νομίμων προϋποθέσεων και εφ' όσον αυτές υφίστανται, τότε και μόνον τότε, να εξατομικεύουν έναν γενικό και απρόσωπο κανόνα, θέτοντας ατομική ρύθμιση, δια της εκδόσεως σχετικής ατομικής πράξεως.σε κάθε δε περίπτωση και κατά δικαιϊκή επιταγή, η άσκηση της κανονιστικής δράσεως της Δημοτικής Διοικήσεως επί θεμάτων τοπικού χαρακτήρος και ενδιαφέροντος, πρέπει να λαμβάνει χώρα εντός των ορίων της προς τούτο παρεχομένης νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως και όχι να εκτάσσεται αυτών. 4. Τα όργανα του Δήμου Αθηναίων καλούνται να ακολουθήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές για την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου σχετικά με την επιβολή προστίμων για χρήση κοινοχρήστων χώρων που έχουν ήδη περιληφθεί στην Ειδική Πρόταση 1/2012 του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης. Αθήνα, 5 Νοεμβρίου 2012 Ο ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ Βασίλης Σωτηρόπουλος