Εγκέφαλος-Ενέργεια και Βόλευ. Σπύρος Ευθυµιόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Νευροβιολογίας Τµήµα Βιολογίας, Πανεπιστήµιο Αθηνών

Transcript

1 Εγκέφαλος-Ενέργεια και Βόλευ Σπύρος Ευθυµιόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Νευροβιολογίας Τµήµα Βιολογίας, Πανεπιστήµιο Αθηνών

2 Βασικέςεισαγωγικέςγνώσεις Παραγωγή ενέργειας και ενεργειακή υποστήριξη οργάνων

3 Ηγλυκόζηείναιηκύριαουσίαπου χρησιµοποιείταιγιατηνπαραγωγή ενέργειαςστουςδιάφορους οργανισµούςµέσωπολύπλοκων χηµικώναντιδράσεωνπου περιγράφονταιµετονόρογλυκόλυση

4 Μέσωτηςγλυκόλυσης Παράγεται ενέργεια που χρησιµοποιείται για εκτελεστούν οι διάφορες λειτουργίες Παράγεται, χρησιµοποιώντας το οξυγόνο που παίρνουµε µε την εισπνοή, νερό Παράγεταιδιοξείδιοτουάνθρακα, που αποβάλλεται µε την εκπνοή Παράγονται χηµικές ουσίες (ενεργές µορφές οξυγόνου και ελεύθερες ρίζες) που µπορούν να επιτίθενται και να καταστρέφουν πρωτεΐνεςκαι DNA. Πρέπει να εξουδετερωθούν µε αντιοξειδωτικά, βιταµίνες

5 Μετάαπόέναγεύµαπλούσιοσε υδατάνθρακες Τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίµα αυξάνονται. Η γλυκόζη αυτή χρησιµοποιείται για να εξυπηρετηθούν οι άµεσες ανάγκες του οργανισµού σε ενέργεια. Αν περισσεύει γλυκόζη, αυτή αποθηκεύεται µε µορφή γλυκογόνου στο συκώτι και στους µυς.

6 Στέρησητηςτροφήςήσυνθήκες αυξηµένωνενεργειακώναπαιτήσεων (άσκηση) έχουνσαναποτέλεσµα Κατανάλωση της γλυκόζης που κυκλοφορεί στο αίµα Κατανάλωση του γλυκογόνου που είναι αποθηκευµένο στο συκώτι και στους µυς. Παραγωγή γλυκόζης ακόµα και από την αποικοδόµηση πρωτεϊνών του οργανισµού!!!!

7 Υποστήριξηοργάνουµεαυξηµένες ενεργειακέςαπαιτήσεις (πχοιµυς κατάτηνδιάρκειαάσκησης).

8 Σεπερίπτωσηαυξηµένων ενεργειακώναπαιτήσεωνενός οργάνου, οοργανισµόςαυξάνειτην παροχήαίµατοςπροςαυτόµέσω αύξησηςτουκαρδιακούρυθµούκαι διαστολήςτωναγγείων

9 Ρύθµισητηςπαροχήςαίµατος (γλυκόζηςκαιοξυγόνου) µέσωτης αγγειογένεσης Μάλιστα αν ένα όργανο «απαιτεί» συνεχώς λόγω της δραστηριότητάς του αυξηµένα ποσά γλυκόζης και οξυγόνου τότε ο οργανισµός «δηµιουργεί» σε αυτό το όργανο ένα πιο εκτεταµένο και πολύπλοκο σύστηµααιµοφόρωναγγείων. Το «όφελος» αυτό µπορεί να επεκταθεί και σε άλλα όργανα

10 Ηαγγειογέννεσηβελτιώνει: Την ικανότητα του οργανισµού να στέλνει την απαραίτητη ποσότητα αίµατος (θρεπτικών συστατικών-γλυκόζης και οξυγόνου) σε όλους τους ιστούς Την ικανότητα του οργανισµού να αποµακρύνει γρήγορα και αποτελεσµατικά τις τοξικές ουσίες από τους ιστούς και Τηνυγείατωνιστών. Π.χ.µυς, εγκέφαλος, δέρµα κλπ

11 Εγκέφαλος

12 Εγκέφαλος-ΝευρικόΣύστηµα Από τον εγκέφαλο και µόνο από τον εγκέφαλο πηγάζουν η ευχαρίστηση, οι ηδονές, οιχαρές, τογέλιο και οι λύπες µας. Μέσω του εγκεφάλου βλέπουµε ακούµε, γευόµαστε, διακρίνουµε το άσχηµο από το ωραίο και το ευχάριστο απότοδυσάρεστο. Ιπποκράτης π.χ.

13 Μετονεγκέφαλόσαςπαίζετεβόλευ καικερδίζετε

14 Οιενεργειακέςαπαιτήσεις του Εγκεφάλου Εντέρου Μυϊκούσυστήµατος

15 Εγκέφαλος-Μεταβολισµόςκαι Ενέργεια Ο εγκέφαλος έχει τις υψηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις από όλα ταάλλαταόργανα. Παρόλα αυτά δεν έχει αποθήκες ενέργειας. Βασίζεται αποκλειστικά στην ποσότητα της γλυκόζης αλλά και του οξυγόνου που µεταφέρεται σεαυτόνµετοαίµα.

16 Ηαιµάτωσητου εγκεφάλου Ο εγκέφαλος δέχεται ανά πάσα στιγµή το 20% του αίµατος του ανθρώπινου οργανισµού και έχει αναπτυχθεί, για τις ανάγκες του, ένα πολύ εκτεταµένο και πυκνό δίκτυο αγγείων. Μέσω του αρτηριακού αίµατος τροφοδοτείται µε γλυκόζη και οξυγόνο ενώ µέσω του φλεβικού αίµατος αποµακρύνεται το διοξείδιο του άνθρακακαιοιτοξικέςουσίες.

17 Αυτόσηµαίνειότιοεγκέφαλος δέχεταιανάπάσαστιγµή περισσότεροαπό 10 φορές περισσότεροαίµα (γλυκόζηκαι οξυγόνο) απόκάθεάλλοόργανο ίσουβάρους

18 ΟιΕνεργειακέςαπαιτήσειςτου εντέρου Το έντερο είναι το δεύτερο όργανο µετά τον εγκέφαλο που έχει υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις γιατί είναι επιφορτισµένο µε την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές.

19 ΟιΕνεργειακέςαπαιτήσειςτου µυϊκούσυστήµατος Το µυϊκό σύστηµα ιδιαίτερα κατά την διάρκεια άσκησης έχει υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις. Για να ανταποκριθεί στις ενεργειακές του απαιτήσεις έχει αποθήκες όπου συσσωρεύει γλυκογόνο που σχηµατίζεται από την ένωση πολλών µορίων γλυκόζης µαζί. Ένα άλλο όργανο που αποθηκεύει γλυκόζηµεαυτότοντρόποείναιτο συκώτι.

20 Ηκαλήλειτουργία τουµυϊκού συστήµατος εξαρτάταιαπότην καλήλειτουργία νευρικούσυστήµατος

21 Τονευρικόσύστηµαελέγχειτο µυϊκόσύστηµα Αναπαριστάται το κύκλωµα µέσω του οποίου ο εγκέφαλος στέλνει µελετηµένη εντολήσεέναµυγια σύσπαση. Η αποστολή της εντολής απαιτεί ενέργεια

22 Τονευρικόσύστηµαελέγχειτο µυϊκόσύστηµα Αναπαριστάται το κύκλωµα µέσω του οποίου αντανακλαστικά, άµεσα ελέγχεται η σύσπαση ενός µυός χωρίς να ενηµερωθεί πρώτα ο εγκέφαλος.

23 Τονευρικόσύστηµαµε πολύπλοκουςµηχανισµούςελέγχει: Ποιες και πόσες µυϊκές ίνες θα συσπαστούν. Πόση τάση θα αναπτυχθεί στις µυϊκές ίνες ώστε ναµηνέχουµερήξηαυτώνήτωνσυνδέσµωνκαι των τενόντων Το ρυθµό της σύσπασης

24 Μεταβολέςτηςλειτουργίαςτου εγκεφάλουκαιτωνενεργειακών απαιτήσεώντουκατάτηνεκτέλεση διαφόρωνδραστηριοτήτων. Για παράδειγµα, η ηµέρα ενός µαθητή ή µιας µαθήτριας.

25 Τοηλεκτροεγκεφαλογράφηµα «µετρά»τηνλειτουργίατου εγκεφάλου Ηλεκτροεγκεφαλογράφηµα σε συνθήκες ηρεµίας Ηλεκτροεγκεφαλογράφηµα σε συνθήκες αυξηµένης συγκέντρωσης της προσοχής

26 Αλλαγέςστηνλειτουργίατου εγκεφάλουµέσαστηνσχολικήτάξη Ηλεκτροεγκεφαλογράφηµα σε συνθήκες ηρεµίας Ηλεκτροεγκεφαλογράφηµα σε συνθήκες αυξηµένης συγκέντρωσης της προσοχής Όταν οι µαθητές και οι µαθήτριες συγκεντρώνουν την προσοχή τους να κατανοήσουν και να αντιληφθούν τις έννοιες στα µαθηµατικά, τηνφυσική, την χηµεία, την γλώσσα και τα άλλα µαθήµατα η δραστηριότητα του εγκεφάλου αυξάνεται και αυξάνεται και η κατανάλωση της γλυκόζης του αίµατος.

27 Μετάαπόµιαέντονη, γνωστικά απαιτητικήµέραστοσχολείο Αν ένα γνωστικά απαιτητικό πρωινό στο σχολείο ακολουθηθεί από ένα καλό γεύµαόλοισυνήθωςοιµαθητέςκαιοι µαθήτριες νοιώθουν υπνηλία και αν είναι ήρεµοι και το επιτρέπει το πρόγραµµά τους µπορεί να πάρουν και έναν υπνάκο. Γιατί νοιώθουµε υπνηλία;

28 Νοιώθουµευπνηλίαγιατίηπαροχή αίµατοςαυξάνεταιπροςτοέντεροκαι µειώνεταιπροςτονεγκέφαλο Μετάαπόέναπλούσιογεύµατο έντερο «ζητάει» περισσότερο αίµα γιαναέχειτηνποσότητατης γλυκόζης και του οξυγόνου που χρειάζεται για να καταφέρει να απορροφήσει όλες τις θρεπτικές ουσίεςτηςτροφής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα µείωση της παροχής αίµατος στον εγκέφαλο και κατέβασµα του διακόπτη.

29 Οεγκέφαλοςκαιτονευρικόσύστηµα αυξάνουντηνροήαίµατοςπροςτο έντεροκαισυγχρόνωςδηµιουργούν τιςπροϋποθέσειςγιαχαλάρωση. Τι πρέπεινακάνουµεσεαυτέςτις συνθήκες; Νασεβαστούµετην επιθυµίατουεγκεφάλουκαινα χαλαρώσουµε

30 Πώςναχαλαρώσουµε; Νακοιµηθούµεγιαλίγο. Ναµην παρακολουθήσουµε τηλεόραση και να µην µπούµεστονυπολογιστή.

31 Γιατίνακοιµηθούµεκαιγιατίνα κοιµόµαστεόσοχρειαζόµαστε; Για να µάθουµε (να αποθηκεύσουµε στην µνήµη µαςτιςπληροφορίεςστιςοποίεςεκτεθήκαµε). Για να περιορίσουµε την βιοχηµική ανισορροπία που προκαλείται από την ένταση, το άγχος, την κούραση και την έλλειψη ύπνου Να βελτιωθεί η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήµατος που µας βοηθά να αντιµετωπίσουµε ασθένειες

32 Γιατίνακοιµηθούµεκαιγιατίνα κοιµόµαστεόσοχρειαζόµαστε; Για να έχουµε το µεγαλύτερο δυνατό όφελος από την έκκριση των αυξητικών ορµονών που πραγµατοποιείται κατά την διάρκεια του ύπνου (νυκτερινού). Για να επιβραδύνουµε την γήρανση του οργανισµού. Π.χ. ο ύπνος είναι η καλύτερη «κρέµα» ενάντια στη γήρανση του δέρµατος

33 Γιατίναµηνπαρακολουθήσουµε τηλεόρασηήναµπούµεστον υπολογιστή; Επειδή δεν προσφέρει χαλάρωση και ο οργανισµόςτοδιαβάζειωςστρες. Ο εγκέφαλος συνεχίζει να «εργάζεται» αναλύει πολύπλοκες εικόνες, πολύπλοκα ηχητικά ερεθίσµατα και συναισθηµατικές και ψυχολογικέςκαταστάσεις.

34 Γιατίναµηνπαρακολουθήσουµε τηλεόρασηήναµπούµεστον υπολογιστή; Ξέρουµε σήµερα ότι όταν παρακολουθούµε κάποιον/κάποια να κάνει κάτι τότε και στον δικό µας εγκέφαλο ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές ακόµα και αν είµαστε ξαπλωµένοι στον καναπέ. Το ίδιο ισχύει και για τα συναισθήµατα. Θα λυπηθούµε, θα χαρούµε, θα κλάψουµε, θα θυµώσουµε κλπ ηλαδήοεγκέφαλοςσυνεχίζεινακουράζεται!! ενχαλαρώνει!!!!

35 Γιατίναµηνπαρακολουθήσουµε τηλεόρασηήναµπούµεστον υπολογιστή; Γιατί ο εγκέφαλος εκτός από την γλυκόζη έχει ανάγκη και από «διανοητική» τροφή. Είναι προγραµµατισµένος να του αρέσει να σκέφτεται και να µαθαίνει. Είναι τα προγράµµατα της τηλεόρασης η σωστή διανοητική «τροφή»;. Πιθανά, τα περισσότερα όχι!! Άρα στο σύνολο των περιπτώσεων ο εγκέφαλος δεν είναι «ευχαριστηµένος».

36 Οεγκέφαλοςσυνεχώςµας «καλεί»να τουδώσουµετησωστήδιανοητική τροφή. Νατονκάνουµεπερισσότερο έξυπνο. Πωςµπορούµενατοκάνουµε αυτό; Μπορούµε να το κάνουµε µε την µελέτη, µε τις δραστηριότητες και την ενασχόλησή µας µε έξυπνα πράγµατα, µε το να εξασκούµε τα ταλέντα µας

37 Γιατίναµηνπαρακολουθήσουµε τηλεόρασηήναµπούµεστον υπολογιστή; Αυτή η υπερδραστηριότητα που παρατηρείται στον εγκέφαλο ιδιαίτερα όταν σερφάρει κάποιος στο διαδίκτυο, όπωςδείχνουν τελευταίες µελέτες, πιθανά να µην διευκολύνει την µάθηση αλλά να προκαλεί «κάψιµο» του εγκεφάλου

38 ηλαδήτινακάνουµε; Ναµηνβλέπουµετηλεόραση; Ναµηνµπαίνουµεστον υπολογιστή; Νακάνετεεπιλογή!! «Πανµέτρονάριστον»

39 Ανοεγκέφαλοςδενέχειτηνενέργεια ναεκτελέσειόλεςτιςλειτουργίεςπου απαιτούνταιγιαµιαχρονικήπερίοδο κατεβάζεικάποιουςδιακόπτεςκαι εµποδίζεικάποιεςπεριοχέςτουνα λειτουργούνστο 100%.

40 Παράδειγµα Ο εγκέφαλος δεν κάνει τίποτα περισσότερο από αυτόπουθαέκανεοοποιοσδήποτεσπίτιτουαν ήξερε ότι αν έχει πολλές ηλεκτρικές συσκευές «ανοικτές» το ηλεκτρικό κύκλωµα δεν θα τις «αντέξει». Θα πρέπει να διαλέξει αν θα διακινδυνεύσει να πάρειφωτιάτοσπίτιήανθακλείσειαυτήπου του χρειάζεται λιγότερο

41 Οιεπιλογέςτουεγκεφάλουσε συνθήκεςέλλειψηςενέργειας Τιεπιλέγει; Επιλέγει να εκτελέσει τις λειτουργίες που είναι πιο απαραίτητες. Τι δεν επιλέγει; εν επιλέγει να σας εξασφαλίσει το καθαρό µυαλό που απαιτείται για να έχετε καλή απόδοση στο βόλευ. Π.χ. εν επιτρέπει την 100% λειτουργία των περιοχών του εγκεφάλου που ελέγχουν την συγκέντρωση και την εγρήγορση της αθλήτριας ή του αθλητή.

42 Οιεπιλογέςτουεγκεφάλουσε συνθήκεςέλλειψηςενέργειας Τιεπιλέγει; Επιλέγει να στείλει τις εντολές που χρειάζονται για να σηκώσετε τοχέρισαςκαι να κάνετε ένα service. Τι δεν επιλέγει; εν επιλέγει να σας εξασφαλίσει τον απαραίτητο λεπτό έλεγχο των κινήσεων του χεριού ώστε να στείλετε την µπάλα στο σηµείοπουθέλετεµετην δύναµηπουθέλετεκαιµετα φάλτσα που θέλετε.

43 Τιθακάνειοεγκέφαλοςστην ακραίαπερίπτωσηπουδεν µπορείναανταποκριθεί, κάτω απότηνπίεση, καιαναγνωρίσει ότιυπάρχεικίνδυνος Θα «προκαλέσει» απώλεια των αισθήσεων-λιποθυµία

44 Κατάσυνέπειαπριντηνδιάρκειαενός αθλητικούαγώναθαπρέπειναέχουν ολοκληρωθείόλεςοιδιαδικασίεςπέψης τωντροφώνκαιτηςαπορρόφησηςτων θρεπτικώνσυστατικώντουςώστεόληη διαθέσιµηενέργειαναµπορείνα διατεθείγιατιςλειτουργίεςτουµυϊκού συστήµατοςκαιτουεγκεφάλου

45 Οαθλητήςήηαθλήτριαπρέπει: Ναέχειέναπλούσιογεύµα 4 περίπου ώρες πριν τον αγώνα Τογεύµαπριντοναγώναναµην περιέχει πολλά λίπη ή/και φυτικές ίνες των οποίων η πέψη καθυστερεί

46 Παίζουµεβόλεϋµετοµυαλό!! Η λειτουργία του εγκεφάλου είναι σηµαντική για τηναπόδοσηενόςαθλητήήµιας αθλήτριας. Ένα παράδειγµα

47 Μιαφάσηβόλευ Όταν γίνεται ένα service, το λίµπερο συγκεντρώνει την προσοχή του στην µπάλα καιπαρόλοπουείναιστο οπτικό του πεδίο δεν βλέπειτίποτεάλλο, κανένα/καµία παίκτη/παίκτρια του βόλευ καιπαρόλοπουοιθεατές φωνάζουν δεν ακούει τις φωνές τους

48 Μιαφάσηβόλευ Γίνεται τέλεια υποδοχή της µπάλας από το λίµπερο προς την/τον πασαδόρο Ο/η επιθετικός αναπτύσσει την πρόθεση να «καρφώσει» Λαµβάνει αισθητική πληροφορία µέσω κυρίως των µατιών, αντιλαµβάνεται την θέσηςτουσώµατοςστοχώροκαι οριοθετεί το πλαίσιο µέσα στο οποίο θα κινηθεί εσµεύει τους νευρώνες και τα νευρωνικά δίκτυα τα οποία θα χρησιµοποιήσει και εξειδικεύει τις κινήσεις που θα κάνει και ξεκινά

49 Μιαφάσηβόλευ Η/ο πασαδόρος δεν κάνει τηντέλειαπάσααφούη µπάλα παρόλο που παίρνει το σωστό ύψος καιέχειτηνσωστή ταχύτητα και καµπύλη φεύγειλίγοπροςταπίσω Ο/η επιθετικός αντιλαµβάνεται ότιδενµπορείναβρειτην µπάλαανδεναυξήσειτοτόξο της πλάτης του/της. Για αυτό τροποποιεί το νευρωνικό σχέδιο ώστε να χρησιµοποιήσει επιπλέον µυς πουθατιςεπιτρέψουννα αυξήσειτοτόξοτηςπλάτηςτης καινακάνειτοκαρφί.

50 Μιαφάσηβόλευ ύο παίκτριες της αντίπαλης οµάδας σηκώνονται ψηλά και σωστάγιανα µπλοκάρουν την επίθεση Η επιθετικός αντιλαµβάνεται ότι το καρφί δεν θα περάσει. Ελέγχει τις θέσεις των παικτριών της αντίπαλης οµάδας και αντιλαµβάνεται ότι έχει καλύτερες πιθανότητες αν κάνει ένα πλασέ Τροποποιεί το νευρωνικό πρόγραµµα ώστε να περιορίσει την δύναµη µε την οποία θα χτυπήσει τηνµπάλακαιγιανατηςδώσειτην σωστή τροχιά

51 Μιαφάσηβόλευ Η επιθετικός αρχίζει να πέφτει Πρέπει να δώσει εντολή στους µυς που ελέγχουν την κάµψη της άρθρωσης του γονάτουκαιτουταρσούώστενα καµφθούν ελάχιστα και προοδευτικά και να λειτουργήσουν ως ελατήριο για να µην πέσει στο παρκέ Πρέπει να δώσει εντολή στους µυς που ελέγχουν την άρθρωση του ταρσού ώστεναµηνέχουµεπλάγιακάµψητης άρθρωσης, απώλειατηςισορροπίας, πτώση και τραυµατισµό.

52 Οαθλητήςκαιηαθλήτριαγιανα έχουνκαλήαπόδοσηπρέπεινα έχουν «καθαρόµυαλό»

53 Η καλή λειτουργία του εγκεφάλου είναι απαραίτητη για την απόδοση ενός αθλητή ή µιας αθλήτριας γιατί του επιτρέπει: Να αντιληφθεί τα συστήµατα της αντίπαλης οµάδας, τα δυνατά και τα αδύνατα σηµεία της Ναέχειανάπάσαστιγµήστοµυαλότης τις θέσεις των παικτών της οµάδας της/του αλλά και της αντίπαλης οµάδας Να αντιλαµβάνεται τις προθέσεις των συµπαικτριών της/του αλλά και των παικτών της αντίπαλης οµάδας Να αντιλαµβάνεται την εξέλιξη µιας φάσης

54 Η καλή λειτουργία του εγκεφάλου είναι απαραίτητη για την απόδοση ενός αθλητή γιατί του επιτρέπει: Να παίρνει γρήγορες αποφάσεις και να τροποποιεί το παιχνίδι του ανάλογα µε την περίπτωση Να τοποθετείται έγκαιρα µέσα στο γήπεδο Να αντιλαµβάνεται την πορεία και την ταχύτητα της µπάλας Να έχει καλύτερο έλεγχο των κινήσεών του και των αντιδράσεών του.

55 Στηνδιάρκειαενόςαθλητικούαγώνα αναπτύσσεταιενεργειακήκρίση Προϋπόθεση για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήµατος είναι η πλήρης κάλυψη των αναγκών τουςσεγλυκόζηκαιοξυγόνο. Όµως κατά την διάρκεια ενός αθλητικού αγώνα εµφανίζεται ενεργειακήκρίση. Οι απαιτήσεις του νευρικού και του µυϊκού συστήµατος για γλυκόζη και οξυγόνο αυξάνονται κατακόρυφα και αν οι αποθήκες του δεν είναι πλήρως γεµάτες πριν τον αγώνα ούτε ο εγκέφαλος ούτε το µυϊκό σύστηµα δέχονται τις απαραίτητες ποσότητες γλυκόζης και οξυγόνου.

56 Ανοεγκέφαλοςενόςαθλητήδενέχειτην απαραίτητηποσότηταγλυκόζηςκαι οξυγόνου: Μειώνεται η προσοχή του και η ικανότητα αντίληψης των συνθηκών του παιγνιδιού εν αντιλαµβάνεται τις προθέσεις των συµπαικτών του αλλά και των παικτών της αντίπαλης οµάδας εν αντιλαµβάνεται την εξέλιξη των φάσεων εν µπορεί να πάρει γρήγορες αποφάσεις

57 Ανοεγκέφαλοςενόςαθλητήδενέχειτην απαραίτητηποσότηταγλυκόζηςκαι οξυγόνου: Μειώνονται τα αντανακλαστικά του εν τοποθετείται έγκαιρα µέσα στο γήπεδο εν αντιλαµβάνεται την πορεία και την ταχύτητα της µπάλας ενέχειπλήρηέλεγχοτωνκινήσεώντουκαιτων αντιδράσεών του και µπορεί να τραυµατιστεί. Μπορείναζαλιστείήακόµαναχάσειτις αισθήσεις του.

58 Ησωστήδιατροφήτωναθλητών προσφέρειτηνενέργειαπουχρειάζεται τοµυϊκόσύστηµααλλάκαιοεγκέφαλος ώστεναανταποκριθούνστιςδύσκολες συνθήκεςενόςαθλητικούαγώνα. Όµωςησωστήδιατροφήπρέπεινα προσφέρειπολλάπερισσότερααπό τηναπαραίτητηενέργεια.

59 Ο έντονος µεταβολισµός του εγκεφάλου παράγει µεγάλες ποσότητες τοξικών ουσιών Ο έντονος µεταβολισµός του εγκεφάλου ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της άσκησης έχει σαν αποτέλεσµα να παράγονται χηµικές ουσίες που µπορεί να βλάψουν τις πρωτεΐνες του και το DNA του. Χηµικά γίνεται ένα πολύ επικίνδυνο περιβάλλον!! Οι βλαβερές ουσίες πρέπει να αποµακρύνονται γρήγορα ή να εξουδετερώνονται

60 Οαθλητισµόςκαιησωστήδιατροφή προάγειτηνυγείατουεγκεφάλου Γιααυτόηζωήµαςπρέπεινα περιλαµβάνει τον αθλητισµό για να έχουµε το καλύτερο δυνατόκυκλοφορικόσύστηµα. Καιηδιατροφήµαςπρέπεινα περιλαµβάνει πολλά και διαφορετικά φρούτα και λαχανικά που προσφέρουν αντιοξειδωτικά όπως βιταµίνες.

61 Ηέλλειψη βιταµινών µπορείνα µας προδιαθέσει ήναµας οδηγήσεισε διάφορες νευρολογικές ασθένειες

62 Οαθλητισµόςκαιηάσκηση προάγουντηνυγείατουεγκεφάλου Βελτιώνουν την λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήµατος και εξασφαλίζουν την σωστή αιµάτωση του εγκεφάλου Αυξάνουν την παραγωγή νέων νευρικών κυττάρων που µπορούν σε κάποιες περιπτώσεις να αντικαταστήσουν κάποια που έχουν πεθάνει. Αυξάνουν την ανθεκτικότητα των νευρώνων σε διάφορους τοξικούς παράγοντες Προστατεύουν από ασθένειες όπως η Alzheimer και η Parkinson

63 Οαθλητισµόςκαιηάσκηση προάγουντηνυγείατουσώµατος Βελτιώνουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήµατος Προστατεύουν από τον καρκίνο και καθυστερούν την εξέλιξή του. Συµβάλλουν σε µια νεανική, όµορφη και υγιή εµφάνιση Βελτιώνουν την διάθεσή µας Προωθούν την κοινωνικότητα των ανθρώπων

64 Ο αθλητισµός και η σωστή διατροφή πρέπει να είναι µέρος της καθηµερινότητας όλων των ανθρώπων σε όλες τις ηλικίες