Πλατεία Οµονοίας ΕΛΕΝΗ. ΜΠΟΥΧΑΛΑΚΗ

Transcript

1 Πλατεία Οµονοίας ΕΛΕΝΗ. ΜΠΟΥΧΑΛΑΚΗ 1

2 ANTI ΠΡΟΛΟΓΟΥ Oλα έµοιαζαν τόσο µακρινά απ' τον τόπο που µε γέννησε H σκέψη αλαργινή και συννεφιασµένη έµοιαζε να χάνεται στα µάτια των περαστικών, αγκαλιά µ' έναν παραπονιάρη ήλιο που ετοιµαζόταν να ξεπροβάλλει στην απρόσωπη, µεγάλη πόλη. "Καφέ ΝΕΟΝ". Εκεί που τα πάντα µπορείς να δεις, να παρατηρήσεις, ν' "αγγίξεις" χωρίς να σε καταλάβουν οι άλλοι, οι δίπλα, οι απέναντι Πολλά µπορεί να δει κανείς απ' το τραπέζι τούτο που κάθοµαι τώρα και πίνω τον καφέ µου. Eίναι αυτοί που περιµένουν σαν "µάννα εξ ουρανού" τα ταξί να περάσoυν, για να τους πάνε στα τσιµεντένια "κλουβιά" τους, κι όλοι εκείνοι που τρέχουν στην πλατεία Oµονοίας, κι ο καθένας χωριστά κι όλοι µαζί, γίνονται ένα σµήνος από µέλισσες που κάνει µια ακατάπαυστη και ακατανόητη βουή Aλλοι φευγάτοι απ' τα χωριά τους χρόνια πολλά πριν, άλλοι "µετανάστες της ζωής", άλλοι, αυτοί οι "καθώς πρέπει", όλοι µαζί σ' ένα συρφετό από θολωµένα βλέµµατα. Oλοι όµως έχουν ένα κοινό σκοπό, να επιβιώσουν, σκέφτηκα. H επιβίωση όµως είναι εντελώς διαφορετικό θέµα για τον καθένα. Aλλοι την κυνηγούν όπως-όπως, ένα "σωσίβιο" τους είναι αρκετό για να "ταξιδεύουν" στη ζωή, κι άλλοι µέσα στα "πολυτελή τους σκάφη" αρµενίζουν σε ξένοιαστες θάλασσες Mα εγώ θα 'θελα να ταξιδέψω στην επιφάνεια της θάλασσας, σαν γλαροπούλι κι έπειτα να σταθώ στη µέση της πλατείας, να ρίξω σε όλους λίγες σταγόνες δροσιάς Αυτό αισθάνοµαι τώρα. Κι έτσι ξεκινώ και γράφω Τόση κίνηση παντού Θεέ µου πώς ν' αντέξει το βλέµµα χωρίς να κουραστεί; 2

3 O ΛΟΥΣΤΡΟΣ Mόλις είχα φτάσει στην πλατεία Oµονοίας. Tα περισσότερα καταστήµατα ήταν ακόµα κλειστά, εκτός από το καφέ «NEON» και ένα-δυο καφέ στην απέναντι γωνία. Oι αισθήσεις µου είχαν τόση ανάγκη έναν µέτριο ελληνικό για να ξυπνήσουν, που µε λαχτάρα έτρεξα προς το καφέ «NEON» προτού ακόµα καληµερίσω τον ήλιο. Eξάλλου κι εκείνος, δεν είχε πει ακόµα την πρώτη του καληµέρα. Βρισκόταν στα στενά σοκάκια τ ουρανού και προσπαθούσε να ξεγλιστρήσει... Eίχα λοιπόν καιρό να τον καληµερίσω, πρώτα όµως, έπρεπε οπωσδήποτε να πιω τον καφέ µου. Hµουν ήδη αρκετά κουρασµένη τη νύχτα που πέρασε, από το ταξίδι µε το πλοίο, και η ανάγκη µου για ν απολαύσω έναν καφέ, όσο προχωρούσαν τα λεπτά γινόταν όλο και πιο έντονη. Eντελώς ξαφνικά, σταµάτησα, όπως φρενάρει το αυτοκίνητο όταν συναντήσει εµπόδιο σε εθνική οδό...!!! Λούστρος!!! Πόσα χρόνια Θεέ µου είχα ν αντικρίσω αυτή την εικόνα... Λούστρος στη µεγάλη τσιµεντένια πόλη!!! εν πίστευα στα µάτια µου, και η έκφρασή µου πρέπει να είχε γίνει τόσο αλλόκοτη πρωί-πρωί, που αν κάποιος µε παρατηρούσε, σίγουρα θα νόµιζε ότι είδα κάποιον εξωγήινο Ο λούστρος που µόλις είχα δει, ετοίµαζε το µικρό του «κατάστηµα», ελπίζοντας σήµερα να είχε περισσότερη πελατεία από χτες... εν είχε ακόµα ξηµερώσει καλά-καλά, κι αυτός ο χριστιανός ήθελε να γυαλίσει παπούτσια, σκέφτηκα. Μα φυσικά- επανήλθε µια άλλη σκέψη µου να απαντήσει στην πρώτη, την πονηρή- υπήρχαν κι όλοι αυτοί που θα πήγαιναν πρωί-πρωί στα γραφεία τους κι έπρεπε να είναι περιποιηµένοι και καθαροί. Κι είναι στ αλήθεια ωραίο τα παπούτσια που φοράµε να είναι καλογυαλισµένα και καθαρά. Ισως να υπήρχαν και κάποιοι φαντάροι, που βιαστικά έπρεπε να επιστρέψουν στο στρατόπεδό τους, σκέφτηκα ξανά, κι αυτοί έχουν ένα λόγο παραπάνω µια και το επιβάλει ο στρατός, να έχουν γυαλισµένα τα άρβυλά τους... Οπως και να χε όµως το θέµα, λούστρο δεν συναντά κανείς πια συχνά εν ξέρω γιατί, µα η καρδιά µου νοστάλγησε να γευθεί άρωµα από γιασεµί κι αγιόκληµα, από τις λίγες «αυλές του κόσµου», που ακόµα έχουν αποµείνει... Η εικόνα του λούστρου έβγαλε από µέσα µου, ένα «αχ» παραπονιάρικο, µακρινό, ατίθασο, παγιδευµένο... Η καρδιά µου πληµµύρισε νοσταλγία για εποχές που χάθηκαν πια χωρίς επιστροφή, εποχές που εµείς οι ίδιοι διώξαµε µακριά λες κι ήταν κατάρα, λες κι ήταν ανίατη αρρώστια... Ο,τι όµορφο, ότι µοσχοβολούσε γιασεµί... γέµισε τσιµέντο και... γρήγορο γυάλισµα. Γρήγορο γυάλισµα στο µυαλό, γρήγορο γυάλισµα στα αισθήµατα, να τα µοστράρουµε όπως-όπως, γρήγορο γυάλισµα στα λόγια να βγουν απ τα χείλη, για ν αρέσουµε στους άλλους, στους πολλούς. Στεκόµουν εκεί ώρα πολύ και τον κοιτούσα, καθώς ετοίµαζε ν ανοίξει το κατάστηµά του, και το µυαλό µου ταξίδευε... Η δύναµη της νοσταλγίας, είχε ξυπνήσει τις αισθήσεις µου και τα 3

4 βήµατά µου είχαν κολλήσει εκεί, καθώς παρακολουθούσα κάθε του κίνηση, τόσο, που ακόµα και την έντονη ανάγκη µου για καφέ την είχα λησµονήσει... εν είχε προλάβει καλά-καλά να τοποθετήσει τα µπουκαλάκια µε τα χρώµατα στη σειρά, όταν κατέφθασε βιαστικός ο πρώτος πελάτης... Οπως είχα «µαντέψει» στην αρχή, ήταν ένας φαντάρος. Bιαστικός, τρέχοντας σχεδόν, και φτιάχνοντας ταυτόχρονα τη γραβάτα του, σταµάτησε µπροστά στο «κατάστηµα» του λούστρου. - Καληµέρα µάστορα, γυάλισε µου γρήγορα τις αρβύλες όσο πιο καλά µπορείς Ο λούστρος που είχε σκυµµένο το κεφάλι, χωρίς να το σηκώσει, χαµογέλασε, και του είπε... O,τι πει το παλικάρι, σε δυο λεπτά θα είσαι σένιος... Tο παλικάρι, σε δύο λεπτά ήταν σένιος, µε αρβύλες που αστραποβολούσαν από το γυάλισµα και την καθαριότητα. Ο λούστρος είχε πάρει τα χρήµατά του, κι εγώ είχα µείνει να τον κοιτάζω, έχοντας χαθεί σε αλλοτινές εποχές... O λούστρος συνέχιζε να τακτοποιεί τα µπουκαλάκια του µε τις βαφές, που είχε αφήσει ατακτοποίητα όταν βιαστικά είχε έρθει ο πρώτος του πελάτης κι αυτό που µου έκανε εντύπωση είναι ότι δεν σήκωσε το κεφάλι του, ούτε για µια στιγµή να δει το φαντάρο καθώς έφευγε. Γιατί να το σηκώσει εξάλλου... Aυτός ήξερε µόνο να γυαλίζει παπούτσια, να τα κάνει όσο πιο καθαρά µπορούσε... εν τον ενδιέφερε αν ο πελάτης του ήταν άντρας, γυναίκα, ή παιδί, αν ήταν νέος ή γέρος, πλούσιος ή φτωχός. Ηθελε µόνο να γυαλίζει καλά τα παπούτσια. Αυτό ήξερε, αυτό είχε µάθει να κάνει χρόνια και χρόνια τώρα. Tα χρώµατα απ τα µπουκαλάκια, είχαν σφιχταγκαλιάσει το δέρµα του Οι παλάµες των χεριών του είχαν σφιχταγκαλιάσει χιλιάδες παπούτσια Τώρα είχε αποµείνει εκεί σαν ξεχασµένος καβαλάρης σε κουρασµένο άλογο, χωρίς να λέει να ξεπεζέψει. Kουβαλούσε το κασελάκι µε τα χρώµατά του, τη βούρτσα κι ένα πανί και γυάλιζε παπούτσια... Ισως είχε την ίδια γωνία χρόνια τώρα, ίσως σε λίγο να άλλαζε γωνία. Τι σηµασία είχε Το χρώµα απ το βερνίκι, είχε πια χρωµατίσει την καρδιά του 4

5 TO ΨAΘINO KAΠEΛO Mια χούφτα άνθρωποι που είχαν µαζευτεί πιο κει σε µια άκρη, µου τράβηξαν την προσοχή γιατί διέκρινα στα βλέµµατά τους περίεργες γκριµάτσες. Θέλησα να πλησιάσω κι εγώ, µα σκέφτηκα ότι µόλις πριν λίγα λεπτά είχε έρθει ο καφές που είχα παραγγείλει, κι αν έφευγα, κάποιος άλλος σίγουρα θα έπαιρνε τη θέση µου στο τραπέζι που καθόµουν. ε βαριέσαι, είπα στον εαυτό µου, εξάλλου είναι τόσο πρωί που σίγουρα θα ξαναβρώ τραπέζι κι όσο για τον καφέ θα παραγγείλω άλλον. H επιθυµία µου και η περιέργεια ίσως, να δω τι συνέβαινε σε κείνη τη γωνία, ήταν πιο δυνατή από την διάθεση που είχα να πιω ένα ελληνικό µέτριο σε κείνο το ήσυχο τραπέζι στο καφέ "NEON". Hταν γύρω στα σαράντα του χρόνια. Ψηλός σαν κυπαρίσσι και πληµµυρισµένος από µια κουρασµένη περηφάνια. Ισως είχε να πλυθεί περισσότερο από 2-3 χρόνια. Tο πρόσωπό του "σκαµµένο" από κείνα τα φουρτουνιασµένα ταξίδια της ζωής, και τα µάτια του βαθιά ρουφηγµένα στις άκρες του δέρµατος. Φορούσε ένα µπλου τζην που είχε γίνει ένα πια µε το σώµα του κι ένα φανελάκι που πριν από πολύ καιρό πρέπει να είχε χρώµα άσπρο. Ποιός ξέρει πόσες µέρες θα έχει να φάει ήταν η πρώτη µου σκέψη. Kι όµως η όλη του παρουσία µαρτυρούσε πως "κρατούσε από µεγάλο τζάκι" όπως λέµε στο νησί µου (αυτή ήταν η δεύτερη σκέψη). εν σκέφτηκα τίποτε άλλο έπειτα. Eµεινα να τον χαζεύω µ' όλα εκείνα που προσπαθούσε να κάνει για να καταφέρει να γελάσουν όσοι ήταν µαζεµένοι γύρω του. Xοροπήδαγε σα λαγός, έκανε τούµπες πάνω στο πεζοδρόµιο, και τέντωνε τα χέρια του τόσο ψηλά λες κι ήθελε ν' αγγίξει τον ουρανό. Oι περισσότεροι γέλαγαν, άλλοι τον κορόιδευαν κι άλλοι έβαζαν το χέρι στην τσέπη και άφηναν "ό,τι είχαν ευχαρίστηση" σ' ένα παλιό ψάθινο καπέλο που είχε κάτω στο έδαφος. Aυτό ήταν για κείνον η ζωή του σκέφτηκα. Tο ψάθινο καπέλο. Tον κοίταξα βαθιά στα κουρασµένα του µάτια για τελευταία φορά, δεν του άφησα "ό,τι είχα ευχαρίστηση", του χαµογέλασα µόνο µε θαυµασµό, για όσα είχε το κουράγιο να κάνει. Tα βλέµµατά µας συναντήθηκαν, κι έφυγα 5

6 Ο ΜΑΓΕΜΕΝΟΣ ΑΥΛΟΣ Η µυρωδιά του ελληνικού καφέ ήταν έντονη, και οι νυσταγµένες µου ακόµα αισθήσεις, αναζητούσαν απεγνωσµένα να τον γευτούν. Βρισκόµουν µόλις µερικά µέτρα από το µαγαζί που θα επέστρεφα να καθίσω, και παρόλα αυτά τα βήµατά µου ήταν τόσο αργά, θαρρείς και διέσχιζα µια µεγάλη λεωφόρο. Εψαξα την τσέπη µου για να σιγουρευτώ ότι είχα τσιγάρα, κι έτσι, θα µπορούσα να απολαύσω το ξύπνηµα της µεγάλης πόλης, και το δικό µου, συντροφιά µε τον καφέ µου. Τσιγάρα τέλος. Τα είχα καπνίσει όλα το προηγούµενο βράδυ στο πλοίο, κι έτσι έπρεπε να σταµατήσω σ ένα περίπτερο, απ αυτά που όλο το 24ωρο εξυπηρετούν τους πελάτες τους. Νυσταγµένος και κουρασµένος ο περιπτεριούχος, ούτε καν απάντησε στην καληµέρα µου, και µου έδωσε αυτό που του ζήτησα, µηχανικά, όπως σίγουρα θα κάνει κάθε µέρα. Γύρισα να φύγω, κι ακριβώς πίσω µου στεκόταν ένα παλικάρι µε θολωµένο βλέµµα. Μόλις τον κοίταξα έβγαλε απ την τσέπη του ένα αυλό κι άρχισε να παίζει µια πολύ όµορφη µελωδία, που στο ξηµέρωµα της πλατείας ακουγόταν όπως το κελάηδισµα που κάνουν τα χελιδόνια όταν χτίζουν τις φωλιές τους. εν µπορούσα να ξεφύγω απ αυτή την πρωτάκουστη µα τόσο όµορφη µελωδία. Μελωδία της µοναξιάς, σκέφτηκα. Μου άρεσε τόσο, που το χαµόγελο στόλισε τα χείλη µου, κι εκείνος το κατάλαβε και µου άπλωσε το χέρι. Μα και να µη µου άρεσε πάλι το ίδιο θα έκανε, θέριεψε η πονηρία του νου µου Ηταν προφανές ότι ζητούσε χρήµατα. Του πρόσφερα µια σοκολάτα. Ετσι ένιωσα κι έτσι έκανα, και χωρίς άλλη σκέψη επέστρεψα στο καφέ ΝΕΟΝ, βιαστικά για να προλάβω τον καφέ µου, βιαστικά να µην δω την δυσαρεστηµένη ίσως αντίδρασή του. Ο ήλιος ετοιµαζόταν να απλωθεί µεγαλόπρεπα στον ουρανό, κι εγώ έπρεπε να ξεκινήσω για τον προορισµό µου. Ο νέος µε τον αυλό καθόταν ακόµα εκεί. ίπλα στο περίπτερο. Τον είχα ξεχάσει εντελώς Θα ανάψω ακόµα ένα τσιγάρο και θα µείνω εδώ για λίγο να τον παρατηρήσω, είπα στον εαυτό µου. Εξακολουθούσε να παίζει τον αυλό του, µόνο που ο ήχος δεν ακουγόταν εκεί που ήµουν εγώ. Τα µάτια του ήταν ακίνητα, αφοσιωµένα θαρρείς σε ό,τι ένιωθε (ποιος ξέρει τι) και µόνο έπαιζε τη µουσική του. Μια µητέρα µε το κοριτσάκι της τον πλησίασε και του έδωσε χρήµατα. Το κοριτσάκι προσπάθησε να χαϊδέψει τα ξανθά µαλλιά του, ίσως γιατί η µαµά θα του είχε µιλήσει µε συµπόνοια για τους ζητιάνους Ο νέος τότε χαµογέλασε, κι άπλωσε το χέρι του να ευχαριστήσει το µικρό κορίτσι. Τότε πρόσεξα πως τα χέρια του ήταν σαν οργωµένο χωράφι µε σηµάδια από ενέσεις, και πως πίσω απ το χαµόγελό του υπήρχαν µόνο ελάχιστα κατάµαυρα δόντια. Κι ήταν ξανθός, ίσως κάποτε να ήταν κι άγγελος, που του έµεινε µόνο ο µαγεµένος αυλός να κρατά στα χέρια Το κοριτσάκι καθώς ξεµάκραινε κρατώντας το χέρι της µητέρας του, γύριζε το µικρό του κεφαλάκι και κοιτούσε τον ξανθό άγγελο Ισως ήταν απ τις λίγες φορές που κι εκείνος θυµήθηκε ξανά πως χαµογελούν 6

7 Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ Ξαφνικά η αίθουσα του καφέ ΝΕΟΝ γέµισε βαριά αρώµατα, µεθυστικά κι ενοχλητικά σ όσους καθόταν εκεί, αφού καλά-καλά δεν είχε ακόµα ανατείλει ο ήλιος Εστρεψα το βλέµµα να κοιτάξω ποιος ήταν αυτός που τόσο πρωί, είχε αδειάσει πάνω του όλο το µπουκάλι απ το βαρύ άρωµα. εν πρόλαβα όµως, γιατί ένας περίεργος θόρυβος, ντρίγκι-ντρίγκι, ντρίγκιντρίγκι, σαν µαχαιροπήρουνα που χτυπιόταν µεταξύ τους, τράβηξε την προσοχή µου. Μαζί µ εµένα πρόσεξα πως όσοι βρισκόταν στο κατάστηµα, κοιτούσαν προς την είσοδο. Ηταν γύρω στα 50, µελαχρινή σαν έβενος και µε µια κορµοστασιά που περισσότερο θύµιζε πρόωρα γερασµένο παιδί, παρά γυναίκα. Το ύψος της δεν θα ξεπερνούσε το Τα ρούχα της, ήταν τόσο αλλοπρόσαλλα για πρωινή έξοδο Τι είµαστε εµείς οι άνθρωποι, σκέφτηκα. Πόσο µας αρέσει να παρατηρούµε τους άλλους ανθρώπους γύρω µας, κι άραγε πόσοι από µας να κοιτάζονται προσεκτικά στον καθρέπτη πριν βγουν απ το σπίτι τους. Πόσοι από µας να κοιτάζουν προσεκτικά τα παράθυρα της ψυχής µην έχουν βρωµιά και σκόνη, κι έπειτα να ρίχνουν τη θωριά και στους γύρω εν διαφέρω σε τίποτα απ τους άλλους, µονολόγησα και ντράπηκα, γιατί και το δικό µου βλέµµα ήταν καρφωµένο πάνω σ αυτή τη γυναίκα. Μα εγώ δεν την κοιτάζω χλευαστικά, βιάστηκα να δικαιολογήσω τον εαυτό µου Αλλά πώς την κοιτάζεις, µου απάντησε η φωνή της συνείδησής µου. Την εξερευνάς µήπως είναι κάποια καινούργια ανακάλυψη; Όπως και να είχε το θέµα, δεν ξέρω γιατί, ίσως γιατί δεν είχα και σπουδαία πράγµατα να κάνω, τέτοια ώρα που ήταν, άναψα ένα τσιγάρο και άρχισα να παρατηρώ το θέαµα που ήδη είχε καθίσει τρία τραπέζια πέρα από µένα κι είχε κιόλας παραγγείλει Χρυσά και πολύχρωµα βραχιόλια, στόλιζαν τα χέρια της. Αν τα έβαζες στη ζυγαριά µπορεί και να ήταν πάνω από ένα κιλό. Μια µπλούζα µε χρυσαφί χρώµα, που διέγραφε όλα τα κάλλη των πενήντα της χρόνων, αναστέναζε απ τα πολλά αρώµατα που είχαν κυλιστεί πάνω της Η πολύχρωµη κοντή φούστα και οι κόκκινες γόβες συµπλήρωναν το «θέαµα». Το πρόσωπό της ήθελε να µείνει ακόµα νεανικό κι αγωνιζόταν να το πετύχει µε τα βαριά καλλυντικά που είχαν απλωθεί πάνω του. Κι έπειτα καθώς άναβα κι άλλο τσιγάρο, µόνιµη συντροφιά του καφέ, παρατήρησα τα µάτια της που βιαζόταν να διώξουν τον ήλιο Ηθελαν να δύσουν, να ξεκουραστούν, φαινόταν πως µέσα τους ζούσε ένας βιαστικός κουρασµένος καβαλάρης, που ήθελε να κατέβει απ τ άλογό του γιατί είχε κουραστεί όλη τη νύχτα να τρέχει. Επινε βιαστικά τον καφέ της, όταν µπήκε µέσα ένας νεαρός και την έπιασε απ το µπράτσο. - Σουλίτσα µανάρι µου, ήσουν φωτιά χτες βράδυ είπε, και τον άκουσε όλο το µαγαζί. Η Σουλίτσα που είχε τον κουρασµένο καβαλάρη στα µάτια της, και στην ψυχή της, δεν ντράπηκε καθόλου. Ξέσπασε σε γέλια περίεργα, σε γέλια µικρού χαιρέκακου παιδιού, σα να λεγε Σ εκδικήθηκα και πάλι Σουλίτσα, κι άσε να νοµίζουν ότι το κάνεις για πάρτη τους Πήρε από το χέρι το νεαρό που όλο χικ και χικ έκανε από την παινδαισία του ποτού, κι έφυγε για άλλη µια φορά να πάει ποιος ξέρει πού Ποιος ξέρει σε τίνος την αγκαλιά, θα έδενε για λίγο τα γκέµια του αλόγου που χλιµίντριζε στα µάτια της Ποιος ξέρει από πού ήταν η 7

8 Σουλίτσα, η 50άρα η αρχόντισσα της νύχτας, και ποιο δρόµο τράβηξε ο καβαλάρης της ψυχής της Ένα δάκρυ κύλησε στα µάτια µου 8

9 ΝΑΤΑΛΙΑ εν είχα προλάβει να συνειδητοποιήσω το χλιµίντρισµα που έκανε η ψυχή της... Σουλίτσας. Τα βλέφαρά µου εξακολουθούσαν να είναι βαριά, από το ταξίδι της προηγούµενης νύχτας µε το πλοίο, κι όµως είχαν πει ήδη καληµέρα σε τόσες... παραστάσεις της ζωής...χωρίς να το περιµένουν. - Πάρε ένα λουλούδι..., είπε µια παιδική φωνή απ αυτές που... βιάζονται να µεγαλώσουν, ξυπνώντας µε βιαστικά, από τα µεθυστικά αρώµατα της αρχόντισσας που πριν µερικά λεπτά είχε φύγει... Πάνω που είχα αποφασίσει ότι επιτέλους θα απολαύσω τον καφέ µου χωρίς άλλες παραστάσεις, για να ξεκινήσω έπειτα για τις δουλειές µου, µια καινούργια σκηνή ήρθε να παίξει το ρόλο της µπροστά µου Να δω πότε θα πιω επιτέλους τον καφέ µου, σκέφτηκα... Κι έπειτα τι να το κάνω εγώ το λουλούδι, πρωί-πρωί... Και καθώς ήµουν έτοιµη να σηκώσω το κεφάλι µου και να πω στο κοριτσάκι πως, όχι, δεν ενδιαφερόµουν για την πραµάτεια του, αντίκρισα δυο πελώρια µάτια, έτοιµα να γείρουν στον πρώτο ήλιο που θα έβγαινε για να τα ζεστάνει... Ηταν σίγουρο ότι το παιδί αυτό που δεν ήταν πάνω από επτά ετών, ήταν πολύ κουρασµένο. Η νύχτα που πέρασε είχε αφήσει τα... σηµάδια της στο παιδικό του πρόσωπο, κι όλη η αθωότητα που είχε στην ψυχή του, έψαχνε να βρει παράθυρο να δραπετεύσει σ έναν ήλιο, που δεν θα είχε άλλα γαρίφαλα γιατί θα τα είχε πλέον ξεπουλήσει Ποιός ξέρει σε ποιούς δρόµους, σε ποιά κέντρα διασκεδάσεως, τριγυρνούσε όλη τη νύχτα για να πουλήσει τα λουλούδια του... εν ήταν όµως µόνο αυτό... Ηταν τα δυο µεγάλα του µάτια, που στο βάθος τους έκρυβαν τόσο σκοτάδι... Η παιδική του αθωότητα είχε ήδη δύσει, πριν καν ανατείλει... εν ξέρω το γιατί, µα το κοριτσάκι δεν έφευγε από δίπλα µου. Ολες αυτές οι σκέψεις τριγυρνούσαν στο µυαλό µου και το κοριτσάκι µε τα γαρίφαλα ήταν ακόµα εκεί... - Πάρε ένα λουλούδι, µου είπε για δεύτερη φορά... - Θα ήθελες να σε κεράσω µια πορτοκαλάδα µικρή;, τη ρώτησα αυθόρµητα, χωρίς να της απαντήσω για το λουλούδι που επέµενε να αγοράσω. - Νυστάζω και θέλω να κοιµηθώ, αλλά πορτοκαλάδα θα πιω, µου είπε. Σε πολύ λίγο, έπινε την πορτοκαλάδα της αµίλητη, και καθώς κρατούσε το ποτήρι, τα µικρά χεράκια της, έτρεµαν από την κούραση και τη νύστα. Eίχα συγκεντρώσει όλο µου το ενδιαφέρον τώρα σε τούτη τη µικρή, σα να µην είχε υπάρξει χρόνος πριν, ούτε και µετά. - Πώς σε λένε;, τη ρώτησα. - Nαταλία µε λένε, εµένα. Tο µπαµπά µου Γιώργο και τη µαµά µου Xαρούλα, κι έχω άλλα τρία αδέλφια, βιάστηκε να µου πει η µικρή, µ όλο τον παιδικό της αυθορµητισµό Να την είχαν άραγε ρωτήσει κι άλλοι τ όνοµά της, ή µήπως ήθελε να µου πει ότι δεν ήταν µόνη της, ότι είχε µάνα, πατέρα, αδέλφια 9

10 - Λοιπόν Nαταλία, φαίνεσαι κουρασµένη. Mένεις εδώ κοντά;, τουλάχιστον να πας γρήγορα να κοιµηθείς στο κρεβατάκι σου, της είπα. - Nαι, µένω εδώ κοντά. Πίσω από εκείνη τη µεγάλη πολυκατοικία, (µου έδειξε µε το χεράκι της), έχει ένα πάρκο, και πίσω από το πάρκο έχει δυο µεγάλα δέντρα. Kάτω από το ένα µεγάλο δέντρο µένω εγώ. Αν και δεν είχα καταφέρει ακόµα να πιω τον καφέ µου, όπως οι αισθήσεις µου τον είχαν ανάγκη εκείνο το πρωινό, ξύπνησα απότοµα, σαν από λήθαργο της ψυχής µου, κι έψαχνα να βρω το µεγάλο δέντρο πίσω από την πολυκατοικία. Τόσο πολύ θόλωσε το µυαλό µου που πίστεψα πως θα το έβλεπα. - Τί λες Ναταλία; Σε ποιά πολυκατοικία, σε ποιό δέντρο;, τη ρώτησα µε φωνή που είχε µπερδέψει την ίδια της την ηχώ... - Μα αφού σου είπα, στο µεγάλο δέντρο, πίσω από την πολυκατοικία... εν φαίνεται όµως από εδώ, είπε το µικρό κοριτσάκι, και µε κοίταξε απορηµένο, που εγώ έψαχνα να βρω το δέντρο, ενώ καλά-καλά δεν φαινόταν ούτε η πολυκατοικία από εκεί που καθόµασταν. Κάτω απ το δέντρο;!!! Πώς ήταν δυνατόν να έµενε κάτω από ένα δέντρο, σκεφτόµουν, και µόνο στην ιδέα ότι µπορεί να έλεγε αλήθεια, κρύος ιδρώτας κύλησε στις άκρες των χεριών µου, γιατί δεν µπορούσα ν αγγίξω την πραγµατικότητα, αν αυτή ήταν η πραγµατικότητα της Ναταλίας Καθώς η µικρή έπινε την πορτοκαλάδα της, αργά και νωχελικά, εγώ παρατηρούσα τα δυο µεγάλα της µάτια, κι έψαχνα να βρω αν µου έλεγε αλήθεια. Με κοίταξε τυχαία εκείνη τη στιγµή, και σα να µάντεψε τις σκέψεις µου, µου είπε: Μήπως δεν µε πιστεύεις ότι µένω κάτω από το δέντρο; Εγώ κάτω από το δέντρο µένω, πολύ καιρό τώρα, κι αν θέλεις έλα να πάµε να σου δείξω. Θα φύγω τώρα, την πορτοκαλάδα µου την τελείωσα. εν της απάντησα, δεν ήθελα να της απαντήσω αν την πίστευα ή όχι. Τι νόηµα είχε αν την πίστευα; Πολλές φορές η αλήθεια είναι τόσο βαριά για την πιστέψει κανείς, και οι εικόνες τόσο γκρίζες και θολές που δεν αντέχει το βλέµµα να τις αντικρίσει Για άλλη µια φορά «κρύφτηκα» από µια αλήθεια που πληγώνει γιατί ήξερα ότι πίσω στο νησί µε περίµενε ο δικός µου κόσµος Η Ναταλία σηκώθηκε να φύγει. εν ανταλλάξαµε καµιά κουβέντα. Μου άφησε επάνω στο τραπέζι το τελευταίο της κόκκινο γαρίφαλο 10

11 ΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ Tα µάτια του ήταν θολά από τον ύπνο, που βιαστικά διέκοψε στο απόγειο της δόξας του, κι αυτό φαινόταν απ τα βλέφαρά του που αγωνιζόταν να κρατηθούν ανοιχτά, παρόλη την εξωτερικά πεντακάθαρη και κοµψή του εµφάνιση. Στα χέρια του κρατούσε σφιχτά έναν δερµάτινο χαρτοφύλακα, και καθώς περίµενε στη στάση του λεωφορείου, έφτιαχνε επιµελώς την γκριζοπράσινη γραβάτα του, που συµπλήρωνε την καθωσπρέπει όψη του 35άρη νεαρού. Kοιτούσε διαρκώς το ρολόι, και από τις κινήσεις που έκανε µεταξύ ρολογιού και γραβάτας, φαινόταν καθαρά ότι µάλλον ήταν αργοπορηµένος στη δουλειά του. εν κοιτούσε πουθενά γύρω του. εν παρατηρούσε κανέναν συνάνθρωπό που περνούσε από δίπλα του. Kοιτούσε µόνο το ρολόι, διαρκώς το ρολόι. Γι αυτόν εκείνη τη στιγµή, η ώρα που κυλούσε, σήµαινε ίσως τα κέρδη της ηµέρας του. Tο µεροκάµατό του ίσως, ή κάτι άλλο... Πάντως η αγωνία του, σίγουρα είχε να κάνει µε την καθυστέρηση σε κάποια δουλειά του. Kι εγώ βιαζόµουν, γιατί είχα ήδη αργήσει στις δουλειές που έπρεπε να κάνω στη µεγαλούπολη, µα σα να ήθελα να χαράξω στο µυαλό µου τις τελευταίες εικόνες από την πλατεία Oµονοίας και την καθηµερινή της ζωή, στεκόµουν εκεί και παρατηρούσα τώρα εκείνον τον νεαρό. Oσο το λεωφορείο αργούσε, τόσο το χρώµα από το νυσταγµένο του πρόσωπο άρχισε να χάνεται. Mα γιατί δεν παίρνει κάποιο ταξί, αναρωτήθηκα... Aπάντηση δεν βρήκα να δώσω στον εαυτό µου κι ούτε ασχολήθηκα ιδιαίτερα. Eκείνο που συγκράτησα στο µυαλό µου, ήταν οι κινήσεις του µεταξύ ρολογιού και γραβάτας, και ο ιδρώτας που άρχισε να κυλά στο πρόσωπό του από το άγχος της καθυστέρησης του λεωφορείου. O ήλιος είχε ήδη ανέβει στα πρώτα σκαλοπάτια του ουρανού, κι από κει έκανε την πέτρινη πλατεία να αρχίσει να δυσανασχετεί µε τη ζέστη που όλοι αισθανόταν ότι θα επακολουθούσε. Tο λεωφορείο µετά από αρκετή ώρα ήρθε, κι ένα ανθρώπινο µελίσσι που το περίµενε στο ίδιο σηµείο µε το νεαρό, επιβιβάστηκε στριµώχνοντας ο ένας τον άλλον. Πρόλαβα να δω ότι σκούπισε τον ιδρώτα από το πρόσωπό του, κι αναστέναξε µε ανακούφιση, για το λεωφορείο που επιτέλους θα τον µετέφερε και τούτη τη µέρα στη δουλειά του. Σίγουρα σε κάποιο τσιµεντένιο κλουβί θα χωνόταν κι εκείνος Κι όλη αυτή η αγωνία, όλος αυτός ο ιδρώτας του προσώπου του για να πάει εκεί που εργαζόταν γρήγορα Για να βγάλει χρήµατα, για να. κρυφτεί από τη µέρα, απ τον ήλιο, απ τον ήχο του µαγεµένου αυλού Για να κρυφτεί από την ίδια τη ζωή Αναστέναξα βαθιά, έσφιξα στα χέρια µου το γαρίφαλο που µου είχε χαρίσει η Ναταλία, και κατευθύνθηκα προς τον ηλεκτρικό, µήπως κατάφερνα επιτέλους να πάω κι εγώ στις δικές µου δουλειές Πόσο γρήγορα ήθελα να γυρίσω πίσω στο νησί µου 11

12 Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ Ολα εκείνα που είχαν αντικρίσει τα µάτια µου, µε έκαναν να µην µπορώ να σύρω τα βήµατά µου. Είχα ήδη καθίσει για τον τρίτο καφέ, αναβάλλοντας πάλι για λίγο τις δουλειές µου, γιατί σκέφτηκα ότι µε τη διάθεση που είχα, έπρεπε οπωσδήποτε να κάνω κάτι για να τονώσω κάπως τις δυνάµεις µου. Οι τύψεις και οι ενοχές που είµαι άνθρωπος είχαν φτάσει στο αποκορύφωµά τους. Μόνο που αυτή τη φορά είχα φύγει από το καφέ ΝΕΟΝ και κάθισα σ ένα άλλο µικρότερο µαγαζί, απ αυτά που τόσο βιαστικά σου σερβίρουν τον πρωινό καφέ. Την είδα να έρχεται από µακριά, σαν ξεχασµένη οπτασία, σαν σκοτεινιασµένο ξηµέρωµα Ισως κάποτε να ήταν µάνα ή και πατέρας µαζί Σηµασία έχει ότι ίσως κάποτε είχε συντροφιά ένα παιδί, έναν σύζυγο, κάποιον δικό της άνθρωπο. Σ αυτή τη γυναίκα, ήταν που τα µάτια µου καρφώθηκαν σαν ατσάλινες λεπίδες χωρίς να µπορούν να ξεκολλήσουν ούτε στιγµή από πάνω της. εν κοίταζε, δεν µιλούσε, µόνο τάϊζε τα περιστέρια που σε κάποια γωνιά της πλατείας Οµονοίας είχαν µαζευτεί να την καλωσορίσουν κι αυτό το πρωινό. Ολη της η περιουσία βρισκόταν σε µερικές σκόρπιες σακούλες που κείτονταν στο πεζοδρόµιο, κουρέλια της ζωής, αποφάγια που της πέταξαν ψυχές των δικών της ανθρώπων Μέσα απ αυτά τ αποφάγια έβγαζε µε υποµονή λίγο ψωµί και το σκόρπιζε στα περιστέρια που βρισκόταν γύρω της Στα περιστέρια που την είχαν κυκλώσει και της ζητούσαν αυτό που κι εκείνη ζητούσε απ τους ανθρώπους, µα δεν της το έδιναν. Τη δύναµη της ζωής, µια αιτία για να ζήσει Άραγε καταλάβαινε τη βουή γύρω της; Οι σταθερά ίδιες κινήσεις των χεριών της να µοιράζει το ψωµί στα περιστέρια, έδειχναν πως 12

13 µάλλον δεν καταλάβαινε τίποτε απ όσα γινόταν γύρω της. Μόνο κοιτούσε τις φτερούγες των περιστεριών σα να θελε να χωθεί ανάµεσά τους, να την ζεστάνουν, να την σεργιανίσουν στις λεωφόρους της ζωής Ένα τρελό συναίσθηµα φύτρωσε στη καρδιά µου. Να τρέξω να την αγκαλιάσω, να την πλύνω, να της φορέσω ρούχα καθαρά ψυχή καινούργια Την παρατηρούσα ώρα πολλή κάθε της κίνηση, µόνο τα περιστέρια είχε µάθει πια να ταϊζει Κι εκείνα την κοιτούσαν στα ξεθωριασµένα της µάτια και περίµεναν το ψωµί που θα τα έκανε να κρατηθούν ζωντανά Κι εκείνη τους το έδινε απλόχερα Ηταν ευτυχισµένη εν χρειαζόταν ούτε να την πλύνω, ούτε να της φορέσω ρούχα καθαρά γιατί η ψυχή της σίγουρα ήταν πιο καθαρή απ τη δική µου Μετά από αρκετή ώρα έφυγα απλά έφυγα 13

14 ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΗΣ ΑΥΛΑΙΑΣ Στη δεξιά πλευρά της πλατείας όµως, φαίνεται πως έπρεπε να δω την τελευταία σκηνή της παράστασης εκείνου του πρωινού... Μια καλογυαλισµένη λιµουζίνα που είχε παρκάρει προσωρινά, περίµενε κάποιον. Αυτό έλειπε για να συµπληρωθεί το σηµερινό πρωινό, είπα µάλλον δυνατά, γιατί κάποιος περαστικός γύρισε και µε κοίταξε µε απορία. Εδωσα περιθώριο στον εαυτό µου µερικά λεπτά ακόµα, για να ικανοποιήσω την περιέργειά µου. Ηθελα να δω το πρόσωπο αυτού του ανθρώπου, που φαίνεται ότι ζούσε µέσα στην απόλυτη χλιδή. Που ζούσε στην άλλη πλευρά της ζωής, εκεί που υπάρχουν ισχυρά συρµατοπλέγµατα, εκεί που υπάρχει ένας άλλος κόσµος Πράγµατι µετά από λίγο ένας καλοντυµένος κύριος που συνοδευόταν από µια εξίσου καλοντυµένη κυρία, έβγαιναν από µια κοντινή τράπεζα. Ο οδηγός της λιµουζίνας, τους άνοιξε την πόρτα, υποτακτικά, ευγενικά, σκλαβωµένα. Επιβιβάστηκαν στο άροτρο του πλούτου, κι έφυγαν. εν έχει σηµασία ποιοι ήταν, πως ήταν τα ονόµατά τους ή από πού ερχόταν και που πήγαιναν. Ο,τι κι αν συνέβαινε, σίγουρα δεν θα πήγαιναν να κοιµηθούν κάτω απ το µεγάλο δέντρο που ήταν πίσω από την πολυκατοικία που έµενε η Ναταλία. Σίγουρα δεν θα έκαναν τούµπες, ούτε θα άπλωναν τα χέρια τους ν αγγίξουν τον ουρανό, γιατί δεν θα είχαν ποτέ τους φορέσει «ψάθινο καπέλο», ούτε θα είχαν παίξει µουσική µε κάποιον «µαγεµένο αυλό», κι ακόµα πιο σίγουρα ίσως να µην είχαν ταϊσει ποτέ στη ζωή τους περιστέρια Ηταν αυτό που ήταν. Η άλλη πλευρά της ζωής. Μια πλευρά που χρόνια τώρα, τόσο παλιά όσο κι η ανθρώπινη ύπαρξη, έχει βάλει µια µεγάλη ταµπέλα σε µια περιοχή που λέει ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ. Απαγορεύεται για όλους τους άλλους να ζήσουν όπως εκείνοι Ισως να µην έφταιγαν οι ίδιοι, γιατί µπορεί έτσι να έµαθαν να ζουν από τη στιγµή που πρωταντίκρυσαν το φως σ αυτή τη ζωή. Το πρώτο τους κιόλας δάκρυ ίσως να το σκούπισε κάποιο µεταξωτό µαντήλι, κι ο πρώτος τους ύπνος να τους αγκάλιασε µε κατάλευκα ολοκέντητα σεντόνια. Κι έτσι, δεν έψαξαν στην άλλη µεριά της θάλασσας να δουν τον άλλο κόσµο. εν αναρωτήθηκαν ποτέ πως κάπου δίπλα τους µπορεί να υπάρχει µια Ναταλία µια Σουλίτσα Κατευθύνθηκα για να πάρω τον ηλεκτρικό µε µια µεγάλη απορία µέσα µου. εν µπόρεσα να καταλάβω αν τελικά ήταν πιο ευτυχισµένη η Ναταλία που κοιµόταν κάτω απ το µεγάλο δέντρο, η Σουλίτσα η αρχόντισσα, το παλικάρι µε το ψάθινο καπέλο, ο ταξιδιώτης της ζωής µε τον µαγεµένο αυλό, η γυναίκα µε τα περιστέρια, ή όλοι όσοι «κάνουν βόλτες στη ζωή», µέσα σε µια καλογυαλισµένη λιµουζίνα Τα µεγάλα θλιµµένα µάτια ενός σκύλου που είχε ξαπλώσει νωχελικά σε κάποια γωνιά της πλατείας, µε αποχαιρετούσαν. Ο ήλιος, ήταν ήδη ο κυρίαρχος του ουρανού, και άλλη µια µέρα µπήκε ξανά στο ρυθµό της. Έναν ρυθµό που γι άλλους είχε τη µελωδία της µοναξιάς και σ άλλους µοίραζε απλόχερα χαρούµενες νότες. Ετσι θα συµβαίνει πάντα, σιγοψιθύρισα στον εαυτό µου 14

15 Νοστάλγησα τόσο πολύ να γυρίσω πίσω στο νησί µου, κι ας είχαν περάσει µόλις µερικές ώρες που ήµουν µακριά... Ισως η αλµύρα της θάλασσας να ξέπλενε την ψυχή µου, απ όλα όσα είδε και έζησε εκείνο το πρωινό, απ όλα ίσως ήδη ήξερε, µα ποτέ δεν κατάφερε να τ αγγίξει... 15