Σχεδιασμός λαχανόκηπου - Ειδικές κατασκευές. Μιχαήλ Β. Παπαγεωργίου Γεωπόνος Γ.Π.Α. Εγγείων Βελτιώσεων & Γεωργικής Μηχανικής

Transcript

1 Σχεδιασμός λαχανόκηπου - Ειδικές κατασκευές Μιχαήλ Β. Παπαγεωργίου Εγγείων Βελτιώσεων & Γεωργικής Μηχανικής

2

3 Σχεδιασμός λαχανόκηπου 1. Οργανώστε το χώρο σας. Οριοθετήστε την περιοχή που θέλετε, καθαρίστε πολύ καλά το χώρο και δημιουργήστε γεωμετρικά σχήματα Οριοθετήστε τις άκρες τους με σκληρά υλικά, όπως κεραμότουβλα, κυβόλιθους, πέτρες, ή ακόμη και με φυτά χαμηλά κλαδεμένο. Φυτέψτε από Βορά προς Νότο, για τον άνεμο και τον ήλιο.

4 Σχεδιασμός λαχανόκηπου 2. Δημιουργήστε «καθαρά» μονοπάτια με στρώση γεωυφάσματος και χαλικιού, με κυβόλιθους ή φυσικές πέτρες, έτσι ώστε να εξασφαλίσετε την ελεύθερη πρόσβαση στα επιμέρους τμήματα του λαχανόκηπου. Όταν είναι βατά από όλες τις πλευρές, είναι πιο εύκολο να τα περιποιείστε

5 Σχεδιασμός λαχανόκηπου 3. Ελέγξτε το χώμα, μετρήστε το PH και επιλέξτε την ποιότητα του χώματος ανάλογα με την καλλιέργεια που θα κάνετε. Φροντίστε να είναι καθαρό από ξένα σώματα, ρίζες, σκουπίδια, να στραγγίζει καλά, να είναι αφράτο και πλούσιο σε οργανικά στοιχεία. Δημιουργήστε ένα φυσικό οικοσύστημα, το οποίο να βασίζεται στη δική σας ανακύκλωση

6 Σχεδιασμός λαχανόκηπου 4. Τοποθετήστε κάθε είδος σε διαφορετικό χώρο, ακολουθώντας μια καθαρή γραμμική διάταξη. Aν πρόκειται να ομαδοποιήσετε διαφορετικού είδους φυτά, επιλέξτε ανάμεσα σε είδη που έχουν παρεμφερείς ανάγκες για νερό και φως και φυτοπροστασία. Τοποθετήστε μπροστά τα πιο διακοσμητικά και χαμηλά είδη, όπως το φασκόμηλο, με ενδιαφέρον χρώμα φυλλώματος. Aν αφιερώσετε μεγάλο μέρος του κήπου σας σε καλλιέργειες λαχανικών και χόρτων, φροντίστε να συνδυάσετε και λουλούδια ή φυτά με διακοσμητικό χαρακτήρα, έτσι ώστε ο κήπος να έχει ενδιαφέρον όλο το χρόνο. Ωραίο φύλλωμα έχουν και τα παντζάρια, ενώ οι κολοκύθες δίνουν την εικόνα μικρών γλυπτών. Mπορείτε ακόμα, στα σημεία που έχετε επιλέξει να καλλιεργείτε λαχανικά το καλοκαίρι, το χειμώνα να φυτέψετε χειμωνιάτικους και ανοιξιάτικους βολβούς.

7 Σχεδιασμός λαχανόκηπου 5. Eπιλέξτε τα είδη ανάλογα με τις διατροφικές σας προτιμήσεις. Mια ποικιλία από σαλάτες, μαρούλια και ραπανάκια γίνονται εύκολα, με ένα ενδιαφέρον αισθητικό αποτέλεσμα. Aνταμειφθείτε για τους κόπους σας, αν όχι πλουσιοπάροχα, σίγουρα όμως ποιοτικά.

8 Είδη για τον λαχανόκηπο Allium cepa Kρεμμύδι Allium porrum Πράσο Allium sativum Σκόρδο Brassica oleracea Κουνουπίδι, Λάχανο Μπρόκολο Solanum melongena Μελιτζάνα Lactuca sativa Μαρούλι Lycopersicon lycopercicum Τομάτα Cucumis sativus Αγγούρι Cucurbita pepo Κολοκύθι Eruca sativa Ρόκα Spinacea oleracea Σπανάκι Phaseoluws ulgaris Φασόλι Dacus carota Καρότο Cichorium indybus Ραδίκι Pisum sativum Αρακάς Raphanus sativus Ρεπάνι Cichorium endivia Αντίδια Beta vulgaris Σέσκουλο Capsicum frutescens Πιπεριά Chamaemelum nobile Xαμομήλι Coriandrum sativum Kολίανδρο Cuminum cyminum Kύμινο Cynara scolymus Aγκινάρα Ocinum bassilicum Βασιικός Lavandula sp. Λεβάντα Mentha sp. Δυόσμος Origanum majorana Mαντζουράνα Salvia officinalis Φασκόμηλο Thymus sp. Θυμάρι Zingiber officinale Tζίντζερ

9 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου 1. Άπλετος ήλιος: φροντίστε η θέση του λαχανόκηπου να έχει τουλάχιστον 6 8 ώρες απ ευθείας ήλιο την ημέρα. Προσέξτε να μην σκιάζεται από δέντρα ή άλλες κατασκευές.

10 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου 2. Καλό χώμα: φροντίστε το χώμα του λαχανόκηπου να έχει άφθονη οργανική ουσία. Να περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία.

11 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου 3. Θέση φύτευσης: χωρίστε το λαχανόκηπο σε 4-8 κομμάτια και φυτεύετέ τα διαδοχικά. Μην φυτεύετε το ίδιο λαχανικό στην ίδια θέση δεύτερη χρονιά. Αμειψισπορά. Αποφεύγουμε ασθένειες εχθρούς και τροφοπενίες

12 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου 4. Επιλογή καλλιέργειας: (φυτεύετε όποια λαχανικά τρώτε). Tα αρωματικά χόρτα (π.χ. θυμάρι, δεντρολίβανο, ρίγανη, κρεμμυδάκια) είναι σίγουρη και εύκολη λύση. O βασιλικός, ο δυόσμος, η μέντα, ο άνηθος και ο μαϊντανός έχουν ανάγκη περισσότερο νερό. Όσο περισσότερη ποικιλία έχετε τόσο λιγότερα προβλήματα θα αντιμετωπίσετε.

13 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου 5.Συγκαλλιέργεια. Εννοούμε την ταυτόχρονη καλλιέργεια δύο ή περισσότερων διαφορετικών ειδών φυτών στο ίδιο χωράφι. Η συνήθης πρακτική εφαρμογής του συστήματος αυτού είναι η φύτευση κηπευτικών (κυρίως), με διαφορετικό χρόνο ωρίμανσης και συγκομιδής, στο ίδιο κομμάτι του καλλιεργούμενου χωραφιού. Επίσης, τα φυτά που επιλέγονται θα πρέπει να έχουν διαφορετικό ριζικό σύστημα αλλά και διαφορετικές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία. Παραδείγματα Συγκαλλιέργειας Αγγούρι Μπορεί να καλλιεργηθεί με καλαμπόκι, φασόλια, μπιζέλια, ραπανάκια, ηλίανθο, ραδίκια, καρότα, άνηθο. Μπορείτε επίσης να φυτέψετε μερικά κρεμμύδια ανάμεσα από τις αγγουριές για να απωθήσετε βλαβερά έντομα. Τα ραδίκια μπορούν να αποτρέπουν τα σκαθάρια των αγγουριών. Συνιστάται να μην καλλιεργείται μαζί με ντομάτα ή αρωματικά βότανα (κυρίως φασκόμηλο).

14 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου Παράδειγμα Ψυχανθή με Αγρωστώδη. Αποφεύγουμε ασθένειες εχθρούς και τροφοπενίες. Mειώνετε έτσι τον ανταγωνισμό μεταξύ των φυτών

15 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου Παραδείγματα Συγκαλλιέργειας Κρεμμύδια Σκόρδα Καλλιεργούνται με αγγούρι, φράουλες, μαρούλια, κολοκυθιές, παντζάρια, καρότα, ντομάτες, θρούμπι. Το μαρούλι, προσελκύει τους γυμνοσάλιαγκες από τα κρεμμύδια. Όταν η καλλιέργεια κρεμμυδιού ακολουθεί στο χωράφι προηγούμενη καλλιέργεια από λάχανα ή πατάτες η παραγωγή είναι μειωμένη. Αντίθετα, η παραγωγή αυξάνεται όταν τα κρεμμύδια καλλιεργηθούν μετά από αντίδια, πιπεριές, σπανάκι ή σαλάτες. Δεν συνιστάται η συγκαλλιέργεια με αρακά, πατάτα, κουκιά.

16 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου Παραδείγματα Συγκαλλιέργειας Ντομάτα Καλλιεργείται με σκόρδο, κατιφέ, κρεμμύδι, μαϊντανό, σχοινόπρασο, καρότο, τσουκνίδα, βασιλικό, μέντα, μελλισόχορτο. Η καλλιέργεια σκόρδου και κρεμμυδιού ανάμεσα στις ντομάτες τις προστατεύει από τον τετράνυχο και ο κατιφές από τις βρωμούσες και άλλα έντομα και τους νηματώδεις ενώ η τσουκνίδα, η μέντα και το μελλισόχορτο καλυτερεύει την ποιότητά της. Ο βασιλικός απωθεί τις μύγες, τα κουνούπια και τα σκουλήκια των καρπών, τις βοηθάει στις ασθένειες και συμβάλει στην ανάπτυξή τους. Δεν καλλιεργείται με πατάτες, μάραθο, καλαμπόκι, αγγούρι, λάχανο, μπρόκολο, κουνουπίδι, γογγύλι, άνηθο, αρακά. Επίσης, στο μέρος που θα κάνουμε την καλλιέργεια της ντομάτας δεν θα πρέπει να έχει προηγηθεί καλλιέργεια τομάτας, πατάτας, μελιτζάνας, πιπεριάς και μπάμιας. Μην τις φυτεύετε κάτω από καρυδιές.

17 Μυστικά της επιτυχίας του λαχανόκηπου Παραδείγματα Συγκαλλιέργειας Πατάτα Καλλιεργείται με νάνα φασόλια, καρότο, σέλινο, κατιφέ, μπιζέλια, καλαμπόκι, κρεμμύδι, σινάπι, σπανάκι. Ο κατηφές βοηθά στην απομάκρυνση του δορυφόρου της πατάτας. Για καλύτερα αποτελέσματα, μπορεί να προηγηθεί μια καλλιέργεια σιναπιού ή σπανακιού. Κολοκυθιές Καλλιεργούνται με καλαμπόκι, πεπόνι, ραπανάκια, κατιφέ, ρίγανη. Ο κατιφές αποτρέπει τα σκαθάρια και η ρίγανη παρέχει τη γενική προστασία παρασίτων. Δεν συνιστάται η καλλιέργεια με πατάτες.

18 1. Ανεμοφράκτες και περίφραξη.. Προφυλάσσουν τον λαχανόκηπο από τον άνεμο. Βοριά το χειμώνα, Νοτιά θερμό το καλοκαίρι. Η περίφραξη του περιβολιού είναι ένα σημαντικό θέμα, ώστε να περιορίσετε τα ζώα σας και απρόσκλητους επισκέπτες, όπως σκαντζόχοιρους, χελώνες, κουνέλια. Ιδανικός ανεμοφράκτης είναι αυτός που είναι διαπερατός στον άνεμο, φιλτράροντας τον και μειώνοντας την ορμή του

19 1. Ανεμοφράκτες και περίφραξη..οι τεχνητοί ανεμοφράκτες αποτελούνται από καλαμωτές, ξύλα ή πλεγμένα κλαδιά, ενώ οι φυτικοί από δένδρα ή θάμνους. Φυτέψτε τα φυτά σε τέτοια απόσταση από τα παρτέρια, ώστε να μη σκιάζουν το λαχανόκηπο και να μην τον ανταγωνίζονται για τα θρεπτικά στοιχεία και το νερό. Η τοποθέτηση αντιανεμικού πλαστικού διχτιού είναι μία καλή, προσωρινή κάλυψη μέχρι να μεγαλώσει ο φυτικός φράχτης

20 1. Σπορείο.. Ο χώρος που θα γίνεται η σπορά και η ανάπτυξη των νεαρών φυταρίων για όσα δεν σπέρνονται κατευθείαν στην τελική τους θέση.. Πρέπει να είναι προστατευμένο από τις χαμηλές θερμοκρασίες και τους κρύους ανέμους Ψυχρό σπορείο Οφείλει το όνομα του στο γεγονός ότι τα νεαρά φυτάρια απλώς προστατεύονται αλλά δε θερμαίνονται, είναι μία τετράγωνη, χαμηλή κατασκευή από τούβλα, τσιμεντόλιθους ή ξύλα η οποία δεν έχει πυθμένα, ακουμπάει στο χώμα δηλαδή. Το πάνω μέρος της καλύπτεται από γυαλί ή διαφανές πολυαιθυλένιο

21 2. Σπορείο. Θερμό σπορείο Είναι μια κατασκευή η οποία βασίζεται στην εκμετάλλευση της θερμότητας που για παράδειγμα ελευθερώνεται κατά την αποσύνθεση οργανικών υλικών. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ρηχή τρύπα στο έδαφος την οποία γεμίζετε με κομπόστ που δεν έχει αποσυντεθεί ή αχώνευτη κοπριά. Αφήνετε το μείγμα για πέντε περίπου ημέρες, οπότε οι μικροοργανισμοί του εδάφους θα αρχίσουν τη διαδικασία της αποσύνθεσης, ανεβάζοντας τη θερμοκρασία των υλικών. Τότε ισοπεδώνετε και απλώνετε από επάνω ένα στρώμα αργιλοχώματος πάχους τουλάχιστον 10 εκ. Αυτό θα εξασφαλίσει ένα σταθερό ρυθμό αποσύνθεσης και, επομένως, παραγωγής θερμότητας. Τα δισκάκια ή τα γλαστράκια όπου σπείραμε θα ακουμπήσουν πάνω στην άργιλο και έτσι θα θερμαίνονται. Τοποθετήστε και ένα κάλυμμα από γυαλί ή διαφανές πολυαιθυλένιο από επάνω για να συγκρατεί τη ζέστη. Το κάλυμμα αφαιρείται κατά τις πολύ θερμές ημέρες.

22 3. Χαμηλό τούνελ. Αποτελείται από ένα σκελετό από γαλβανισμένο χοντρό σύρμα ή σίδερο σε μορφή αψίδων, επάνω στο οποίο στερεώνονται διαφανή φύλλα πλαστικού για την κάλυψη των φυτών. Το ύψος των αψίδων είναι μικρό, ίσα ίσα να καλύπτουν τα φυτά, γι' αυτό και λέγεται «χαμηλό». Είναι κατάλληλο για ερασιτεχνικές καλλιέργειες κι αυτό γιατί παρέχει την προστασία ενός θερμοκηπίου, στοιχίζει πολύ λιγότερο και μπορεί να στηθεί και να ξεστηθεί μέσα σε λίγη ώρα, όταν πια είναι δεν είναι απαραίτητο. Το πιο σημαντικό όφελος που αποκομίζετε από τη χρήση του είναι ότι μπορείτε να καλλιεργήσετε πρώιμα λαχανικά. Στην πράξη, σας επιτρέπει να ξεκινήσετε την καλλιέργεια 1,5-2 μήνες νωρίτερα απ'ό,τι αν φυτεύατε σε εξωτερικό χώρο

23 4. Μικρό θερμοκήπιο. Δεν είναι απλή κατασκευή. Χρειάζεται δουλειά για να το φτιάξετε μόνοι σας. Βέβαια, μπορείτε να αγοράσετε ένα μικρό έτοιμο θερμοκήπιο. Πάντως, στην καλλιέργεια λαχανικών δεν είναι περιττή πολυτέλεια, αν κατοικείτε σε περιοχή με βαρύ χειμώνα ή αν θέλετε να έχετε λαχανικά εκτός εποχής

24 4. Μικρό θερμοκήπιο.

25 5. Κομποστοποιητής Πρόκειται για μια απλή και φτηνή κατασκευή. Το ιδανικό μέγεθος του κομποστοποιητή είναι 1 μ. x 1 μ. x 1 μ.. Αρχικά φτιάχνετε από ξυλοσανίδες ή παλέτες τις τέσσερις πλευρές σε αυτές τις διαστάσεις. Κατόπιν τις στερεώνετε με πασσάλους πάνω στο χώμα και τις δένετε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην ανοίξει η όλη κατασκευή, όταν τη γεμίσετε με υλικά. Το μειονέκτημα του αυτοσχέδιου κομποστοποιητή είναι ότι θα πρέπει να περιμένετε να κομποστοποιηθεί όλο το υλικό που βάλατε μέσα για να μπορέσετε να το πάρετε. Δύο τύποι υλικών χρειάζονται για να έχουμε ένα πετυχημένο μείγμα κομπόστ: Τα πράσινα υλικά που είναι πλούσια σε άζωτο και τα καφέ υλικά που είναι πλούσια σε άνθρακα. Πράσινο» Άζωτο Καφέ» Άνθρακας

26 5. Κομποστοποιητής Στην αγορά κυκλοφορούν πολλοί κομποστοποιητές διαφόρων μεγεθών και σχεδίων και μην ξεχνάτε πως θέλει γνώση η σωστή λειτουργία του.

27 6. Υπερυψωμένα παρτέρια - Φυτοδοχεία Σωστό είναι να οριοθετείτε το λαχανόκηπο σας φυτεύοντας μέσα σε παρτέρια. Τα μονοπάτια ανάμεσα στα παρτέρια πρέπει να έχουν πλάτος περίπου 1 μ., ώστε να χωράει τα μηχανήματα του κήπου. Η πρόσβαση στα λαχανικά σας θα είναι ευκολότερη, χωρίς να συμπιέζεται το καλλιεργήσιμο χώμα από το συνεχή συμπίεση. Είναι πιο εύκολο να τηρηθεί ένα πρόγραμμα αμειψισποράς. Ο κήπος δείχνει πιο εμφανίσιμος και περιποιημένος

28 6. Υπερυψωμένα παρτέρια - Φυτοδοχεία Χαμηλά τοιχία στα όρια των παρτεριών. Υπερυψωμένα παρτέρια και τα λαχανικά σας θα υποφέρουν λιγότερο απ' το κρύο του χειμώνα. Γι'αυτό και η κατασκευή τους συνηθίζεται σε περιοχές με ψυχρό κλίμα. Τα τοιχία μπορείτε να τα κατασκευάζονται με ξυλοσανίδες που θα στηρίζονται από γερές κάθετες ξύλινες σφήνες καρφωμένες στο χώμα ή με τούβλα ή και με τσιμεντόλιθους, οπότε θα είναι πιο ανθεκτικά

29 6. Υπερυψωμένα παρτέρια - Φυτοδοχεία Ιδανική λύση για αστικό κήπο και μεγάλα μπαλκόνια

30 6. Φυτοδοχεία Ειδικές κατασκευές για ευπαθείς καλλιέργειες όπως για παράδειγμα οι φράουλες.

31 7. Εδαφοκάλυψη.. Κάθε υλικό που καλύπτει την επιφάνεια του χώματος γύρω και κάτω από τα φυτά για να προστατέψει και να βελτιώσει τον κήπο θεωρείται εδαφοκάλυψη. Έχουμε τις οργανικές και τις συνθετικές εδαφοκαλύψεις καθώς και τις αδρανείς εδαφοκαλύψεις, συνήθως μαζί με μια συνθετική εδαφοκάλυψη. Οργανική: φυτικά υλικά όπως τύρφη, ροκανίδια, φλούδες δέντρων (τριμμένες ή ψιλοκομμένες), άχυρα, φύλλα, σανός, compost, πριονίδι, κομμένο γρασίδι, πευκοβελόνες, τσόφλια φιστικιού κ.ά Συνθετική: το διαφανές ή το μαύρο πλαστικό και το υφαντό προπυλένιο. Αδρανής : χαλίκι ή χοντρός άμμος

32 7. Εδαφοκάλυψη. Η εδαφοκάλυψη προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα: Βοηθάει στον έλεγχο των ζιζανίων Ρυθμίζει επίσης τη θερμοκρασία του εδάφους, κάτι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη πολλών φυτών. Βοηθάει στη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους Μειώνει τη διάβρωση και τη σκλήρυνση του χώματος. Προστατεύει τα φυτά από τους διάφορους παθογόνους οργανισμούς και προστατεύει λαχανικά εμποδίζοντας την επαφή του καρπού με το γυμνό χώμα. Μερικές οργανικές προστατεύουν πολλά πολυετή φυτά κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Οι περισσότερες βελτιώνουν την εμφάνιση του κήπου όταν χρησιμοποιούνται σωστά

33 8. Στήριξη φυτών.. Πολλά λαχανικά χρειάζονται στήριξη για να ολοκληρώσουν τον κύκλο τους και να αποδώσουν τα μέγιστα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών τους, όπως το αγγούρι και διάφορες ποικιλίες φασολιού. Παραδοσιακές μέθοδοι όπως τα καλάμια ή άλλα πασσάλους σε διάφορες διατάξεις

34 8. Στήριξη φυτών. Σύγχρονες μέθοδοι

35 9. Σκίαση φυτών και Αντιχαλαζική προστασία. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή ομάδα διχτυών, τα οποία συνδυάζουν την αντιχαλαζική προστασία με την σκίαση και την διαχείριση του φάσματος του ηλιακού φωτός. Ανήκουν στην κατηγορία των πλεκτών διχτύων και διαθέτουν σταθεροποιητές για υψηλή προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία.

36 9. Σκίαση φυτών και Αντιχαλαζική προστασία ΔΙΚΤΥΟΚΗΠΙΑ. Η ΕΞΥΠΝΗ τεχνολογία του διχτυοκηπίου επιτρέπει την καλλιέργεια κυρίως κηπευτικών κατά την καλοκαιρινή περίοδο με την επίτευξη υψηλών και ποιοτικών παραγωγών αντάξιων των θερμοκηπιακών με πολύ μικρότερο όμως επενδυμένο αρχικό κεφάλαίο.

37 10. Ειδκές κατασκευές για το πότισμα του λαχανόκηπου. Σχεδιάστε σωστά ανάλογα των απαιτήσεων το αρδευτικό σας σύστημα. Μην ποτίζετε τα λαχανικά σας με καταιονισμό. Κάντε σωστή διαχείριση του νερού. Μην καταφεύγετε σε πρωτοπόρες πολυδάπανες συσκευές. ΡΩΤΗΣΤΕ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ

38 10. Ειδκές κατασκευές για το πότισμα του λαχανόκηπου. Χρησιμοποιείστε όσο μπορείτε τα νερό της βροχής και όχι του δικτύου Φτιάξτε τη δική σας ομβροδεξαμενή ή λιμνούλα δίπλα στον κήπο σας και ποτίστε με σταγόνα.

39 11. Κατασκευές για μπαλκόνι.. Κάθετος κήπος. Είναι πολύ μικρού χώρου

40 11. Κατασκευές για μπαλκόνι.. Κάθετος κήπος. Με υδρορροές. Και δικτυωτά σακκιά.

41 12. Κατασκευές και συσκευές προστασίας από εχθρούς.. Σαλιγκάρια. Είναι πολύ περίεργοι τύποι. Αγαπούν υπερβολικά την μπύρα

42 12. Κατασκευές και συσκευές προστασίας από εχθρούς.. Ποντίκια. Είναι πολύ φοβισμένοι τύποι. Αποφεύγουν το νερό και το θόρυβο

43 12. Κατασκευές και συσκευές προστασίας από εχθρούς.. Έντομα. Πολεμάμε τους εχθρούς με ήπια μέσα

44 12. Κατασκευές και συσκευές προστασίας από εχθρούς.. Έντομα. Ή τους απαγορεύουμε την είσοδο Υπάρχουν σε διάφορες διαστάσεις, όσον αφορά το μέγεθος της οπής, όπως 17, 25, 40, 50,75 mesh.

45 12. Κατασκευές και συσκευές προστασίας από εχθρούς.. Έντομα. Ενημερωνόμαστε και προφυλάσσουμε τα ωφέλημα

46 13. Χώρος για αποθήκευση και συντήρηση σπόρων.. Ξήρανση. Μετά τη συλλογή τους μπορούν να ξηραθούν σε ζεστό και ξηρό μέρος με καλό αερισμό. Η θερμοκρασία δεν πρέπει ποτέ να ξεπεράσει τους 25ο C για να μην καταστραφεί ο σπόρος. Όταν έχει την σωστή ξηρότητα ο σπόρος πρέπει να σπάζει και όχι να λυγίζει. Αμέσως μετά από την ξήρανση μεταφέρετε τους σπόρους σε βάζα που κλείνουν αεροστεγώς. Έτσι θα προστατευτούν από την υγρασία της ατμόσφαιρας

47 14.Εργαλεία συντήρησης και κατασκευές.

48 15. Kατασκευές υδροπονίας & λίπανσης καλλιέργειας. Τα φυτά μεγαλώνουν το ριζικό τους σύστημα σε διάλυμα θρεπτικών στοιχειών ισορροπημένο Θυμηθείτε τον κανόνα του ελαχίστου.