«ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Ο.Τ.Α.»

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Ο.Τ.Α.» ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΚΑΛΑΝΤΖΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Σ/χης ΑΝΑΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Σεπτέμβριος 2011

2 Ευχαριστίες Η πραγματοποίηση της παρούσας εργασίας δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την πολύτιμη βοήθεια του κ. Αλεξανδρή Δημήτριου Τμηματάρχη Τμήματος Σχεδιασμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασία,, της κ. Κωνσταντίνα Νίκα, Εισηγήτρια Τμήματος Ελέγχου και Παρακολούθησης Σχεδίων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας καθώς και της κ Μέλλου Φωτεινής Εισηγήτριας Τμήματος Εθελοντισμού της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για τις πολύτιμες γνώσεις τις στον εθελοντισμό. Επιπλέον θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Μπέκα Περικλή, Επιχειρησιακό Υπεύθυνο του Εθνικού Κέντρου Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Κ.ΕΠ.Υ.), για την παροχή σημαντικών πληροφοριών ιδιαίτερα για την περίπτωση της μελέτης περίπτωσης (case study) για το σεισμό της Ανδραβίδας. Τέλος, ιδιαίτερα ευχαριστώ τον επιβλέποντα καθηγητή μου κ. Αναστόπουλο Παναγιώτη για την υποστήριξη του καθώς και για το χρόνο που αφιέρωσε κατά τη διάρκεια εκπόνησης της εργασίας μου. 2

3 ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Ο.Τ.Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Περίληψη Summary Σκοπός της εργασίας Στόχος της εργασίας 1.5 Μέσα 1. Μεθοδολογία 1.7 Τεκμηρίωση αναγκαιότητας εκπόνησης της παρούσας εργασίας Υπόθεση εργασίας 1.8 Ορισμοί Διάρθρωση κεφαλαίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 13 ΝΕΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 2.1 Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας Περιφέρεια Ηπείρου Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας Περιφέρεια Θεσσαλίας Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιόνιου Περιφέρεια Πελοποννήσου Περιφέρεια Ιονίων Νήσων 23 3

4 2.4.3 Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας 2.5 Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής Μητροπολιτική Περιφέρεια Αττικής 2. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου 2.7 Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης Περιφέρεια Κρήτης 29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 31 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΜΕΧΡΙ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ 3.1 Νόμος 3013/02 για Ο.Τ.Α Καθορισμός Αποκεντρωμένων Οργάνων Πολιτικής Προστασίας (Άρθρο ) Αρμοδιότητες Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας και σύσταση Διευθύνσεων Πολιτικής Προστασίας στις Περιφέρειες (Άρθρο 11) Αρμοδιότητες Νομάρχη Σύσταση Γραφείων Πολιτικής Προστασίας στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (Άρθρο ) - Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο Αρμοδιότητες Δημάρχων και Προέδρων Κοινοτήτων Σύσταση Γραφείων Πολιτικής Προστασίας σε Ο.Τ.Α. (Άρθρο 13)- Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Εθελοντικές Οργανώσεις - Ειδικευμένοι Εθελοντές (Άρθρο 14) Νόμος 313/ Νόμος 353/ Ξενοκράτης για Ο.Τ.Α Περιφέρειες Χώρας Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης 43 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 44 ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΓΙΑ Ο.Τ.Α. 4.1 Αρμοδιότητες Περιφερειών (Άρθρο 18) Αυτοτελής Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας Άρθρο 30 Π. Δ. Περιφέρειας Περιφερειάρχης 47 4

5 4.1.3 Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Σ.Ο.Π.Π.) Αντιπεριφερειάρχες (Άρθρο 10) Αντιπεριφερειάρχης Αρμοδιότητες Δήμων Σύσταση και λειτουργία Εκτελεστικής Επιτροπής (Άρθρο 2) Αρμοδιότητες (Άρθρο 3) Υπηρεσιακές μονάδες δήμων (Άρθρο 97) Δήμαρχοι Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (Σ.Τ.Ο.) Γραφείο Πολιτικής Προστασίας Μητροπολιτικές Λειτουργίες (Άρθρο 2) Μητροπολιτική Περιφέρεια Αττικής αρμοδιότητες Περιφερειάρχης Αντιπεριφερειάρχης Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Σ.Ο.Π.Π., Σ.Μ.Ο.) Δ/νση Πολιτικής Προστασίας Τμήματα Πολιτικής Προστασίας Περιφερειακών Ενοτήτων Μητροπολιτική Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης αρμοδιότητες Περιφερειάρχης Αντιπεριφερειάρχης Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Σ.Ο.Π.Π., Σ.Μ.Ο.) Δ/νση Πολιτικής Προστασίας Τμήματα Πολιτικής Προστασίας Περιφερειακών Ενοτήτων 71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 73 ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ Ο.Τ.Α. 5.1 Χρηματοδότηση Ο.Τ.Α 73 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 74 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ.1 Σχέδια ανά Ο.Τ.Α 7.2 Νόμος 313/07 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 78 ΔΟΜΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 7.1 Σύστημα διοίκησης 78 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

6 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ (CASE STUDY) ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΑΒΙΔΑ, ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΟΤΑ ΒΑΣΕΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 8.1 Εισαγωγή Σεισμός στην Ανδραβίδα απώλειες καταστροφές Φονικός σεισμός Κατέρρευσαν κτήρια Μεγάλες καταστροφές Κλειστοί δρόμοι από κατολισθήσεις Σε ετοιμότητα οι Αρχές Ανοικτή γραμμή του πρωθυπουργού από Βιέννη Ιστορικό από Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας Εκκένωση Νοσοκομείου Πάτρας Ερωτήματα για το χρόνο της εκκένωσης Η εκκένωση έγινε σύμφωνα με το σχέδιο Σώστρατος Προβληματισμοί Ελλείψεις Σχεδιασμού Εκκένωση νοσοκομείου 89 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 90 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 9.1 Έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού λόγω ελλείψεως μίας προϊστάμενης Αρχής Ελλείψεις σχεδιασμού λόγω Καλλικράτη Αναντιστοιχία παροχής κονδυλίων και ελέγχου δράσεων Πολιτικής Προστασίας Συνεπικούρηση κεντρικής διοίκησης με Ο.Τ.Α Έλλειψη τεχνογνωσίας Ελλιπής αξιοποίηση εθελοντών από τους Ο.Τ.Α 91 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 91 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 92 ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ 92 ΑΡΘΡΑ 92 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΠΟΙ 92

7 ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ 93 ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ 94 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 9 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Περίληψη Η εργασία περιλαμβάνει τον τακτικό σχεδιασμό πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τις αυξημένες αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α. λόγω Καλλικράτη και αναδεικνύει τις δυνατότητες συμμετοχής των Ο.Τ.Α. στα πλαίσια της πολιτικής προστασίας με βάση τα υλικά και μέσα που διαθέτουν και τη χρηματοδότηση που λαμβάνουν. Ο στόχος της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση του θεσμικού πλαισίου και η απόδοση ενός πλάνου δράσεων των Ο.Τ.Α για την καλύτερη αντιμετώπιση των καταστροφών σε επίπεδο τακτικού σχεδιασμού. Πρώτα αναλύονται οι έννοιες της Πολιτικής Προστασίας και οι δράσεις της διαχείρισης πρόληψης ετοιμότητας και αποκατάστασης. Έπειτα παρουσιάζεται ο νέος διοικητικός χάρτης της Ελλάδος με τις αποκεντρωμένες διοικήσεις, τις περιφέρειες, τις περιφερειακές ενότητες και τους Καλλικρατικούς δήμους και αναλύεται η νομοθεσία που αναφέρεται στον τακτικό σχεδιασμό, τις αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α. και τις νέες αρμοδιότητες και λειτουργίες των Δήμων των Περιφερειών, καθώς και των νέων Μητροπολιτικών Περιφερειών Ενοτήτων. Ακόμα, η εργασία αυτή αναφέρεται στην απογραφή του ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ. και την χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α., όπως επίσης και τα χαρακτηριστικά για τη δημιουργία ενός σχεδίου δράσης. Ακολουθούν τα σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων και τα κύρια μέρη τους και έπειτα αναλύεται η δομή διοίκησης σε ότι αφορά το σύστημα, τις κύριες κατηγορίες και τις λειτουργίες της διοίκησης. Η μελέτη περίπτωσης (case study) αναφέρεται στο σεισμό της Ανδραβίδας όπως παρουσιάστηκε από τα Μ.Μ.Ε., τα αρχεία του Κ.Ε.Π.Π. και τις αναφορές των υπευθύνων των φορέων και του προσωπικού που ασχολήθηκαν προσωπικά με το θέμα, όπως και με τους προβληματισμούς που διατυπώθηκαν. Στο τέλος παρατίθενται τα συμπεράσματα, που συνίστανται στην έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού λόγω ελλείψεως μίας προϊστάμενης αρχής, στις ελλείψεις σχεδιασμού λόγω Καλλικράτη, στην αναντιστοιχία παροχής κονδυλίων και ελέγχου δράσεων της Πολιτικής Προστασίας αλλά και στη δυνατότητα συνεπικούρησης κεντρικής διοίκησης με ΟΤΑ. 8

9 1.2 Summary This essay includes regular civil protection planning in Greece combined with the increased responsibilities of local government due to Kallikrates and highlights the potential involvement of local government within the frame of civil protection based on materials and resources available as well as the funding they receive. The purpose of this essay is to analyze the institutional framework and the performance of an action plan of local government to better deal with disasters at the level of regular planning. At first, concepts of Civil Protection and actions of management prevention, preparedness and recovery are analyzed. Then the new administrative map of Greece with the devolved administrations of regions, prefectures and municipalities that have been formed by Kallikrates is presented. Later on, there is an analysis of the legislation referred to tactical planning, the responsibilities of local government as well as the new powers and functions of Municipalities of the Regions and the new metropolitan regions - prefectures. Also, this essay mentions the inventory of the Ministry of Interior and the financing of local government and also the elements for creating an action plan, followed by the plans and key parts of a project crisis. Lastly, system s chain of command, the main categories and management s functions are resolved. The case study refers to Andravida s earthquake as presented by the media, Civil s Protection Operational Centre files and reports of the heads of agencies and staff that dealt personally with the issue, as well as with the concerns that were raised. At the end lists the conclusions that consist in the absence of central planning due to the lack of a supervisory authority, the lack of planning due to Kallikrates, the supply mismatch of funds and monitoring activities of Civil Protection but also in the capability of mutual aid between central and local authorities. 1.3 Σκοπός της εργασίας Σκοπός της εργασίας είναι να θίξει το ευαίσθητο θέμα του τακτικού σχεδιασμού στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τις αυξημένες αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α. λόγω Καλλικράτη και να καταδείξει τις δυνατότητες εμπλοκής - συμμετοχής των Ο.Τ.Α. στα πλαίσια της πολιτικής προστασίας με βάση τα υλικά και μέσα που διαθέτουν και τη χρηματοδότηση που λαμβάνουν. 9

10 1.4 Στόχος της εργασίας Ο στόχος της εργασίας αυτής, είναι να αναλύσει το θεσμικό πλαίσιο βάση του οποίου οι Ο.Τ.Α. αναλαμβάνουν δράση και συνεπικουρούν στο έργο της Πολιτικής Προστασίας στις καταστροφές. Επίσης, να αποδώσει ένα πλάνο δράσεων των Ο.Τ.Α. για την καλύτερη αντιμετώπιση των καταστροφών, βάση τακτικού σχεδιασμού. 1.5 Μέσα Τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την συγκέντρωση στοιχείων και πληροφοριών για την παρούσα τελική εργασία, ήταν ποικίλα. Έγινε καταρχήν χρήση επιλεγμένης βιβλιογραφίας (θεσμικό πλαίσιο), πραγματοποίηση επαφών και συνεντεύξεων με ανθρώπους με σημαντική εμπειρία στην Πολιτική Προστασία, όπως επίσης και χρήση διαδικτυακών τόπων κυρίως για την εύρεση διοικητικών χαρτών της Ελλάδος, επίκαιρων γεγονότων για την μελέτη περίπτωσης (case study), καθώς και για την εύρεση εγκυκλίων που αναφέρονται στον τακτικό σχεδιασμό που έχουν αναλάβει οι Ο.Τ.Α. 1. Μεθοδολογία Η μεθοδολογία της εργασίας συνίσταται στο να ορίσει βασικές έννοιες Πολιτικής Προστασίας, έπειτα να δείξει τη νέα διοικητική οργάνωση και τα νέα όρια των ΟΤΑ που δημιουργούνται λόγω Καλλικράτη, ώστε να καθορίσει το νέο γεωγραφικό περιβάλλον που λειτουργούν οι νέοι δήμοι και περιφέρειες και στη συνέχεια να αναλύσει το θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τις δράσεις των Ο.Τ.Α., δεδομένων των μέσων και υλικών που διαθέτουν και της χρηματοδότησης που λαμβάνουν για την αντιμετώπιση των καταστροφών. Μετά, να παρουσιάσει συστήματα σχεδιασμού και διοίκησης, όπως αποτυπώνονται πρώτα στη θεωρία, για να καταλήξει να αναδείξει πως λειτουργούν σε πρακτικό επίπεδο. Τέλος, να αναδείξει τους προβληματισμούς, τα συμπεράσματα και τις προτάσεις βελτίωσης που προκύπτουν μέσα από την συσχέτιση του θεωρητικού επιπέδου στην πράξη. 1.7 Τεκμηρίωση αναγκαιότητας εκπόνησης της παρούσας εργασίας Υπόθεση εργασίας Λόγω της αναπροσαρμογής του τακτικού σχεδιασμού των Ο.Τ.Α. βάση των υλικών και μέσων που διαθέτουν σε νέες χωρικές ενότητες, κρίνεται ως επείγουσα η επίκαιρη προσαρμογή του σχεδιασμού τους, δεδομένου του υψηλού επιπέδου επικινδυνότητας της Ελλάδας όσον αφορά τις καταστροφές. Συνεπώς, η υπόθεση εργασίας που αναλύεται στην παρούσα εργασία είναι η εξής:

11 Ανταπόκριση - δράσεις των Ο.Τ.Α σε σεισμική καταστροφή, βάση τακτικού σχεδιασμού και αρμοδιοτήτων Ελλείψεις, προβληματισμοί, συμπεράσματα, προτάσεις. 1.8 Ορισμοί Με τον όρο πολιτική προστασία προσδιορίζεται διεθνώς, ένα σύνολο δράσεων οι οποίες έχουν σκοπό την προστασία των ατόμων και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από τις φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές. Οι δράσεις της πολιτικής προστασίας καλύπτουν όλες τις φάσεις διαχείρισης των εκτάκτων αναγκών/καταστροφών και στοχεύουν στη πρόληψη των καταστροφών και το μετριασμό των συνεπειών από την εκδήλωση επικίνδυνων φαινομένων ή συμβάντων, μέσα από διαδικασίες και μέτρα πρόληψης, προετοιμασίας αντιμετώπισης και αποκατάστασης. Οι δράσεις πολιτικής προστασίας προσδιορίζονται, σχεδιάζονται και υλοποιούνται στην υφιστάμενη οργάνωση του κράτους και σε συνάρτηση με το ευρύτερο πλαίσιο πολιτικών για το περιβάλλον, την ανάπτυξη, την παιδεία, την υγεία και την ασφάλεια, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Ένα ευρύ φάσμα δημοσίων υπηρεσιών και φορέων συνθέτουν τις δυνάμεις πολιτικής προστασίας και συμβάλλουν στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των δράσεων διαχείρισης εκτάκτων αναγκών/καταστροφών.η διαχείριση μιας έκτακτης ανάγκης/καταστροφής είναι μια κυκλική διεργασία η οποία περιλαμβάνει τέσσερις φάσεις: την πρόληψη, την ετοιμότητα, την απόκριση και την αποκατάσταση. Η πρόληψη περιλαμβάνει το σύνολο των ενεργειών/δράσεων που πρέπει να γίνουν πριν την καταστροφή, διασφαλίζοντας ότι οι καταστροφή θα αποτραπεί ή θα καταστεί δυνατόν ο μετριασμός των συνεπειών αυτής. Η ετοιμότητα περιλαμβάνει το σύνολο των ρυθμίσεων που διασφαλίζουν ότι όλες οι υπηρεσίες και οι πόροι που είναι απαραίτητοι για την αντιμετώπιση των συνεπειών της καταστροφής θα κινητοποιηθούν αποτελεσματικά. Η απόκριση περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων που υλοποιούνται κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την καταστροφή, για να διασφαλίσουν ότι οι επιπτώσεις της ελαχιστοποιούνται και ότι δίδονται στους πληγέντες τα απαραίτητα. Η αποκατάσταση είναι το σύνολο των δράσεων με τις οποίες υποστηρίζονται οι πληγείσες περιοχές στην ανακατασκευή των υποδομών. Διασφαλίζεται έτσι, η επαναφορά στην προ της καταστροφής κατάσταση από οικονομικής, κοινωνικής και ψυχολογικής 11

12 πλευράς. Ο τακτικός σχεδιασμός αναφέρεται κυρίως στους τομείς της ετοιμότητας, απόκρισης και αποκατάστασης. (πηγή: Γκουντρομίχου Χρύσα (2011) Δομή και Οργάνωση Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης) 1.9 Διάρθρωση κεφαλαίων Στο πρώτο κεφάλαιο (Εισαγωγή) αναλύεται ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι της παρούσας εργασίας καθώς και τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η μεθοδολογία της εμπειρικής διερεύνησης καθώς και η τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα εκπόνησης της συγκεκριμένης εργασίας. Έπειτα, παρουσιάζονται οι αναλύσεις των εννοιών της Πολιτικής Προστασίας και των δράσεων της διαχείρισης πρόληψης ετοιμότητας και αποκατάστασης και τέλος, διασαφηνίζονται οι υποθέσεις και το αντικείμενο που θα μας απασχολήσει και αναλύεται συνοπτικά η δομή και το περιεχόμενο της εργασίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρατίθεται ο νέος διοικητικός χάρτης της Ελλάδος με τις αποκεντρωμένες διοικήσεις, τις περιφέρειες, τις περιφερειακές ενότητες και τους Καλλικρατικούς δήμους. Στο τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται η νομοθεσία που υφίσταται μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου του Καλλικράτη που αναφέρεται στον τακτικό σχεδιασμό και τις αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α., κυρίως τον 3013/02, τον 99/03 (Ξενοκράτης) και τον 313/07. Το τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται στον Καλλικράτη και τις αρμοδιότητες που επιφέρει στις λειτουργίες των Δήμων των Περιφερειών και των νέων Μητροπολιτικών Περιφερειών Ενοτήτων Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα υλικά και μέσα των Ο.Τ.Α. σύμφωνα με την απογραφή του ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ. όπως και η χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. Στο έκτο κεφάλαιο αναφέρονται τα χαρακτηριστικά για τη δημιουργία ενός σχεδίου δράσης όπως και οι κυριότεροι σκοποί, τα σχέδια αντιμετώπισης και τα κύρια μέρη ενός σχεδίου αντιμετώπισης κρίσεων, σε αντιδιαστολή με την πραγματικότητα που επικρατεί στους Ο.Τ.Α., όπως αυτό θα φανεί στην πράξη σε επόμενο κεφάλαιο. Στο έβδομο κεφάλαιο αναλύεται η δομή διοίκησης, σε ότι αφορά το σύστημα, τις κύριες κατηγορίες και τις λειτουργίες της διοίκησης. Στο όγδοο κεφάλαιο παρουσιάζεται η μελέτη περίπτωσης (case study) για το σεισμό της Ανδραβίδας όπως παρουσιάστηκε από τα ΜΜΕ, το ιστορικό του ΚΕΠΠ και τις αναφορές των

13 υπευθύνων των φορέων και του προσωπικού που ασχολήθηκαν προσωπικά με το θέμα, όπως και με τους προβληματισμούς που διατυπώθηκαν. Στο ένατο κεφάλαιο παρατίθενται τα συμπεράσματα που συνίστανται στην έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού λόγω ελλείψεως μίας προϊστάμενης αρχής, στις ελλείψεις σχεδιασμού λόγω Καλλικράτη και στην αναντιστοιχία παροχής κονδυλίων και ελέγχου δράσεων της Πολιτικής Προστασίας, αλλά και στην δυνατότητα συνεπικούρησης κεντρικής διοίκησης με Ο.Τ.Α. Τέλος στο δέκατο κεφάλαιο αναφέρονται τα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι μέσω συνεντεύξεων έδωσαν σημαντικές πληροφορίες για τη συγγραφή της εργασίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΝΕΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΑΣΗ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ (Χάρτης 1) ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΗΠΕΙΡΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΡΗΤΗΣ ΠΗΓΗ: gov.gr 13

14 (Τελευταία επίσκεψη /07/2011) 2.1 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (Χάρτης 2) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (Πίνακας 1) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Δράμας Δ. Δοξάτου Δ. Παρανεστίου Δ. Δράμας Δ. Προσοτσάνης Δ. Κάτω Νευροκοπίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Έβρου Δ. Αλεξανδρούπολης Δ. Σαμοθράκης Δ. Διδυμοτείχου Δ. Σουφλίου Δ. Ορεστιάδας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας 14

15 Δ. Θάσου Δ. Νέστου Δ. Καβάλας Δ. Παγγαίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης Δ. Αβδήρων Δ. Ξάνθης Δ. Μύκης Δ. Τοπείρου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης Δ. Αρριανών Δ. Κομοτηνής Δ. Ιάσμου Δ. Μαρωνείας Σαπών ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Χάρτης 3) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) 15

16 Περιφερειακές Ενότητες της Κεντρικής Μακεδονίας (Πίνακας 2) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας Δ. Αλεξάνδρειας Δ. Νάουσας Δ. Βέροιας Δήμοι Μητροπολιτικής Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης Δ. Αμπελοκήπων - Μενεμένης Δ. Καλαμαριάς Δ. Βόλβης Δ. Κορδελιού Ευόσμου Λαγκαδά Δ. Δέλτα Δ. Νέαπολης Συκεών Δ. Θερμαϊκού Δ. Παύλου Μελά Δ. Θέρμης Δ. Πυλαίας Χορτιάτη Δ. Θεσσαλονίκης Δ. Χαλκηδόνος Δ. Ωραιοκάστρου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς Δ. Κιλκίς Δ. Παιονίας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Πέλλης Δ. Αλμωπίας Δ. Πέλλας Δ. Έδεσσας Δ. Σκύδρας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας Δ. Δίου - Ολύμπου Δ. Πύδνας Κολινδρού Δ. Κατερίνης Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Σερρών Δ. Αμφίπολης Δ. Νέας Ζίχνης Δ. Βισαλτίας Δ. Σερρών Δ. Εμμανουήλ Παππά Δ. Σιντικής Δ. Ηρακλείας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής Δ. Αριστοτέλη Δ. Πολυγύρου Δ. Κασσάνδρας Δ. Σιθωνίας Δ. Νέας Προποντίδας ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 1

17 2.2 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΗΠΕΙΡΟΥ - ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Χάρτης 4) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας (Πίνακας 3) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών Δ. Γρεβενών Δ. Δεσκάτης Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς Δ. Καστοριάς Δ. Ορεστίδος Δ. Νεστορίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης Δ. Βοίου Δ. Κοζάνης Δ. Εορδαίας Δ. Σερβίων Βελβεντού Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Φλωρίνης Δ. Αμυνταίου Δ. Φλώρινας Δ. Πρεσπών 17

18 ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) Περιφέρεια Ηπείρου (Χάρτης 5) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Ηπείρου (Πίνακας 4) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Άρτης Δ. Αρταίων Δ. Κεντρικών Τζουμέρκων Δ. Γεωργίου Καραϊσκάκη Δ. Νικολάου Σκουφά Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας Δ. Ηγουμενίτσας Δ. Φιλιατών Δ. Σουλίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων Δ. Βορείων Τζουμέρκων Δ. Ιωαννιτών 18

19 Δ. Δωδώνης Δ. Κόνιτσας Δ. Ζαγορίου Δ. Μετσόβου Δ. Ζίτσας Δ. Πωγωνίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Πρεβέζης Δ. Ζηρού Δ. Πρέβεζας Δ. Πάργας ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2.3 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Περιφέρεια Θεσσαλίας (Χάρτης ) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλίας (Πίνακας 5) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας Δ. Αργιθέας Δ. Μουζακίου Δ. Καρδίτσας Δ. Παλαμά 19

20 Δ. Λίμνης Πλαστήρα Δ. Σοφάδων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Λαρίσης Δ. Αγιάς Δ. Τεμπών Δ. Ελασσόνας Δ. Τυρνάβου Δ. Κιλελέρ Δ. Φαρσάλων Δ. Λαρισαίων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας Δ. Αλμυρού Δ. Ρήγα Φερραίου Δ. Βόλου Δ. Αλοννήσου Δ. Ζαγοράς Μουρεσίου Δ. Σκιάθου Δ. Νοτίου Πηλίου Δ. Σκοπέλου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων Δ. Καλαμπάκας Δ. Τρικκαίων Δ. Πύλης Δ. Φαρκαδόνας ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (Χάρτης 7) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) 20

21 Περιφερειακές Ενότητες της Στερεάς Ελλάδας (Πίνακας ) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας Δ. Αλιάρτου Δ. Λεβαδέων Δ. Διστόμου-Αράχοβας - Αντίκυρας Δ. Ορχομενού Δ. Θηβαίων Δ. Τανάγρας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας Δ. Διρφύων Μεσσαπίων Δ. Κύμης Αλιβερίου Δ. Ερέτριας Δ. Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας Δ. Ιστιαίας Αιδηψού Δ. Σκύρου Δ. Καρύστου Δ. Χαλκιδέων Δήμος Περιφερειακής Ενότητας Ευρυτανίας Δ. Καρπενησίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδος Δ. Μώλου - Αγίου Κωνσταντίνου Δ. Λαμιέων Δ. Αμφίκλειας - Ελάτειας Δ. Μακρακώμης Δ. Λοκρών Δ. Στυλίδος Δ. Δομοκού Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδος Δ. Δελφών Δ. Δωρίδος ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2.4 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ Περιφέρεια Πελοποννήσου (Χάρτης 8) 21

22 ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Πελοποννήσου (Πίνακας 7) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδος Δ. Άργους Μυκηνών Δ. Ερμιονίδας Δ. Επιδαύρου Δ. Ναυπλιέων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας Δ. Βόρειας Κυνουρίας Δ. Νότιας Κυνουρίας Δ. Γόρτυνος Δ. Τρίπολης Δ. Μεγαλόπολης Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας Δ. Βέλου Βόχας Δ. Νεμέας Δ. Κορινθίων Δ. Ξυλοκάστρου Ευρωστίνης Δ. Λουτρακίου - Αγ. Θεοδώρων Δ. Σικυωνίων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας 22

23 Δ. Ανατολικής Μάνης Δ. Μονεμβασιάς Δ. Ελαφονήσου Δ. Σπάρτης Δ. Ευρώτα Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας Δ. Δυτικής Μάνης Δ. Οιχαλίας Δ. Καλαμάτας Δ. Πύλου Νέστορος Δ. Μεσσήνης Δ. Τριφυλίας ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (Χάρτης 9) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) 23

24 Περιφερειακές Ενότητες των Ιονίων Νήσων (Πίνακας 8) Δήμος Περιφερειακής Ενότητας Ζακύνθου Δ. Ζακύνθου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κερκύρας Δ. Κέρκυρας Δ. Παξών Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας Δ. Κεφαλονιάς Δ. Ιθάκης Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Λευκάδος Δ. Λευκάδος Δ. Μεγανησίου ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (Χάρτης ) ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) 24

25 Περιφερειακές Ενότητες της Δυτικής Ελλάδας (Πίνακας 9) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας Δ. Αγρινίου Δ. Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου Δ. Άκτιου Βόνιτσας Δ. Ναυπακτίας Δ. Αμφιλοχίας Δ. Ξηρομέρου Δ. Θέρμου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αχαϊας Δ. Αιγιαλείας Δ. Καλαβρύτων Δ. Δυτικής Αχαΐας Δ. Πατρέων Δ. Ερυμάνθου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας Δ. Ανδραβίδας Κυλλήνης Δ. Ήλιδας Δ. Ανδρίτσαινας Κρεστένων Δ. Πηνειού Δ. Αρχαίας Ολυμπίας Δ. Πύργου Δ. Ζαχάρως ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2.5 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ Μητροπολιτική Περιφέρεια Αττικής (Χάρτης 11) 25

26 ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Αττικής (Πίνακας ) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής (Βορείου Τομέα Αθηνών) Δ. Αγίας Παρασκευής Δ. Νέας Ιωνίας Δ. Αμαρουσίου Δ. Παπάγου Χαλαργού Δ. Βριλησσίων Δ. Πεντέλης Δ. Ηρακλείου Δ. Φιλοθέης Ψυχικού Δ. Κηφισιάς Δ. Χαλανδρίου Δ. Λυκόβρυσης - Πεύκης Δ. Μεταμορφώσεως Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής (Δυτικού Τομέα Αθηνών) Δ. Αγίας Βαρβάρας Δ. Περιστερίου Δ. Αγίων Αναργύρων - Καματερού Δ. Πετρούπολης Δ. Αιγάλεω Δ. Χαϊδαρίου Δ. Ιλίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής (Κεντρικού Τομέα Αθηνών) Δ. Αθηναίων Δ. Ζωγράφου Δ. Βύρωνος Δ. Ηλιουπόλεως Δ. Γαλατσίου Δ. Καισαριανής Δ. Δάφνης Υμηττού Δ. Φιλαδέλφειας Χαλκηδόνος Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής (Νοτίου Τομέα Αθηνών) Δ. Αγίου Δημητρίου Δ. Καλλιθέας Δ. Αλίμου Δ. Μοσχάτου Ταύρου Δ. Γλυφάδας Δ. Νέας Σμύρνης Δ. Ελληνικού - Αργυρούπολης Δ. Παλαιού Φαλήρου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής ( Ανατολικής Αττικής) Δ. Αχαρνών Δ.Μεσογαίας Δ. Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης Δ. Παιανίας Δ. Διονύσου Δ. Παλλήνης Δ. Κρωπίας Δ. Ραφήνας Πικερμίου 2

27 Δ. Λαυρεωτικής Δ. Σαρωνικού Δ. Μαραθώνος Δ. Σπάτων Αρτέμιδος Δ. Μαρκοπούλου Δ. Ωρωπίων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής (Δυτικής Αττικής) Δ. Ασπροπύργου Δ. Μεγαρέων Δ. Ελευσίνας Δ. Φυλής Δ. Μάνδρας Ειδυλλίας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής Πειραιώς Δ. Κερατσινίου - Δραπετσώνας Δ. Πειραιώς Δ. Κορυδαλλού Δ. Περάματος Δ. Νικαίας - Αγίου Ιωάννου Ρέντη Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής ( Νήσων ) Δ. Αγκιστρίου Δ. Σαλαμίνας Δ. Αίγινας Δ. Σπετσών Δ. Κυθήρων Δ. Τροιζηνίας Δ. Πόρου Δ. Ύδρας ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2. ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΙΓΑΙΟΥ 2..1 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (Χάρτης ) 27

28 ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες του Βορείου Αιγαίου (Πίνακας 11) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής Λέσβου Δ. Λέσβου Δ. Λήμνου Δ. Αγίου Ευστρατίου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής Σάμου Δ. Σάμου Δ. Φούρνων Κορσέων Δ. Ικαρίας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Αττικής Χίου Δ. Οινουσσών Δ. Ψαρών Δ. Χίου ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2..2 Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Χάρτης 13)

29 ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες του Νοτίου Αιγαίου (Πίνακας ) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Κυκλάδων Δ. Άνδρου Δ. Σίφνου Δ. Ανάφης Δ. Μυκόνου Δ. Θήρας Δ. Αμοργού Δ. Ιητών Δ. Νάξου & Μικρών Κυκλάδων Δ. Σικίνου Δ. Αντιπάρου Δ. Φολέγανδρου Δ. Πάρου Δ. Κέας Δ. Σύρου - Ερμούπολης Δ. Κύθνου Δ. Τήνου Δ. Κιμώλου Δ. Σερίφου Δ. Μήλου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Δωδεκανήσου Δ. Αγαθονησίου Δ. Κώ Δ. Αστυπάλαιας Δ. Νισύρου Δ. Καλυμνίων Δ. Μεγίστης Δ. Καρπάθου Δ. Ρόδου Δ. Κάσου Δ. Σύμης Δ. Λειψών Δ. Τήλου Δ. Λέρου Δ. Χάλκης Δ. Πάτμου ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ επίσκεψη 11/07/2011) 2.7 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΡΗΤΗΣ Περιφέρεια Κρήτης (Χάρτης 14) 29

30 ΠΗΓΗ: Αθανασόπουλος Σταύρος blog επίσκεψη /07/2011) Περιφερειακές Ενότητες της Κρήτης (Πίνακας 13) Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου Δ. Αρχανών Αστερουσίων Δ. Μαλεβιζίου Δ. Βιάννου Δ. Μινώα Πεδιάδας Δ. Γόρτυνας Δ. Φαιστού Δ. Ηρακλείου ΚΡΗΤΗΣ Δ. Χερσονήσου Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου Δ. Αγίου Νικολάου Δ. Οροπεδίου Λασιθίου Δ. Ιεράπετρας Δ. Σητείας Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης Δ. Αγίου Βασιλείου Δ. Μυλοποτάμου Δ. Αμάριου Δ. Ρεθύμνης Δ. Ανωγείων Δήμοι Περιφερειακής Ενότητας Χανίων Δ. Αποκορώνου Δ. Πλατανιά Δ. Γαύδου Δ. Σφακίων Δ. Καντάνου - Σέλινου Δ. Χανίων Δ. Κισσάμου ΠΗΓΗ: ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΔ 30

31 επίσκεψη 11/07/2011) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΜΕΧΡΙ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ 3.1 ΝΟΜΟΣ 3013/02 ΓΙΑ Ο.Τ.Α Καθορισμός Αποκεντρωμένων Οργάνων Πολιτικής Προστασίας (Άρθρο ) Πέραν του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, ο οποίος έχει την ευθύνη του συντονισμού και της επίβλεψης του έργου της πολιτικής προστασίας σε ολόκληρη την επικράτεια, αποκεντρωμένα όργανα σχεδιασμού και εφαρμογής μέτρων πολιτικής προστασίας είναι: α. οι Γενικοί Γραμματείς των Περιφερειών, β. οι Νομάρχες και γ. οι Δήμαρχοι και οι Πρόεδροι των κοινοτήτων Αρμοδιότητες Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας και σύσταση Διευθύνσεων Πολιτικής Προστασίας στις Περιφέρειες (Άρθρο 11) Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζει και επιβλέπει το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών. Στο πλαίσιο της ίδιας αρμοδιότητας συντονίζει επίσης, τη διάθεση του απαραίτητου δυναμικού και μέσων. β. Έχει την ευθύνη εφαρμογής του ετήσιου εθνικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας, κατά το σκέλος που αναφέρεται σε πρόγραμμα, μέτρα και δράσεις που αφορούν την περιφέρειά του. γ. Διατυπώνει προτάσεις για το σχεδιασμό της πολιτικής προστασίας, σε σχέση με προγράμματα, μέτρα και δράσεις που αναφέρονται στην περιφέρειά του. Οι προτάσεις αυτές υποβάλλονται στο Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας προκειμένου να αποτελέσουν αντικείμενο της εισήγησης, για τον ετήσιο εθνικό σχεδιασμό πολιτικής προστασίας από τη Διυπουργική Επιτροπή του άρθρου 4 του παρόντος. δ. Εισηγείται στο Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας την έκδοση της απόφασης για την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, στις περιπτώσεις τοπικών καταστροφών και εκδίδει αποφάσεις κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης, προκειμένου για τοπικές καταστροφές μικρής έντασης, μετά από προηγούμενη εξουσιοδότηση του από το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας και 31

32 ε. Εκδίδει την απόφαση του άρθρου 3 παρ. 2α του παρόντος, μετά προηγούμενη εξουσιοδότησή του από το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. 2. Στην έδρα κάθε Περιφέρειας συνιστάται Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας, η οποία υπάγεται απευθείας στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. 3. Η ανωτέρω Διεύθυνση, η οποία είναι αρμόδια για το σχεδιασμό και την οργάνωση, σε θέματα πρόληψης, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και για το συντονισμό όλων των υπηρεσιών της περιφέρειας, και του δημόσιου, ιδιωτικού δυναμικού και μέσων, για την εξασφάλιση της ετοιμότητας, την αντιμετώπιση των καταστροφών και την αποκατάσταση των ζημιών, συγκροτείται από δύο τμήματα: α. Τμήμα Σχεδιασμού και Πρόληψης, και β. Τμήμα Αντιμετώπισης και Αποκατάστασης. Το ήδη λειτουργούν τμήμα Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης (Π.Σ.Ε.Α.) εξακολουθεί να διέπεται, σε ότι αφορά τη διάρθρωση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητές του, από τις κείμενες ειδικές διατάξεις. 4. α. Για κάθε Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας συνιστώνται τρεις (3) οργανικές θέσεις μόνιμων υπαλλήλων, οι οποίες μπορεί να ανήκουν στους κλάδους ΠΕ Γεωλόγων, Τοπογράφων Μηχανικών, Δασολόγων, Χημικών Μηχανικών, Χημικών και Πολιτικών Μηχανικών, κατά την ειδικότερη πρόβλεψη της οικείας προκήρυξης. β. Οι υπάλληλοι αυτοί, μετά προηγούμενη εκπαίδευση, αποτελούν ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας της Περιφέρειας. γ. Για τα ανωτέρω ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας δεν είναι επιτρεπτή η μετάταξή τους για μια δεκαετία από το διορισμό τους. Επίσης δεν είναι δυνατή η μετακίνησή τους σε άλλη οργανική μονάδα της Περιφέρειας. δ. Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας τοποθετείται ειδικευμένο στέλεχος πολιτικής προστασίας. Μέχρι τη συμπλήρωση των απαιτούμενων τυπικών προσόντων από τους υπηρετούντες και κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 283/1999 (ΦΕΚ 19 Α ), προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας τοποθετείται ειδικευμένο στέλεχος πολιτικής προστασίας, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Αρμοδιότητες Νομάρχη Σύσταση Γραφείων Πολιτικής Προστασίας στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (Άρθρο ) Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο 32

33 1. Ο Νομάρχης ασκεί τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζει και επιβλέπει το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών, εντός των ορίων του νομού. β. Έχει την ευθύνη εφαρμογής του ετήσιου εθνικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας, κατά το σκέλος που τα οικεία περιφερειακά προγράμματα, μέτρα και δράσεις έχουν τοπικό χαρακτήρα σε επίπεδο νομού. γ. Διατυπώνει εισήγηση για το σχεδιασμό πολιτικής προστασίας του νομού, η οποία υποβάλλεται στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας για τη διαμόρφωση σχετικής πρότασης, στο πλαίσιο της πρόβλεψης του άρθρου 11 παρ. 1γ. του παρόντος. δ. Εισηγείται στο Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας την έκδοση της απόφασης για την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, στις περιπτώσεις τοπικών καταστροφών και εκδίδει αποφάσεις κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης, προκειμένου για τοπικές καταστροφές μικρής έντασης, μετά από προηγούμενη εξουσιοδότησή του από το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. ε. Έχει την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του απαραίτητου δυναμικού και μέσων για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών του νομού και στ. Προεδρεύει του Συντονιστικού Νομαρχιακού Οργάνου. 2. α. Στην έδρα κάθε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και κάθε Νομαρχιακού Διαμερίσματος συνιστάται, ως οργανική μονάδα, αυτοτελές Γραφείο Πολιτικής Προστασίας, το οποίο υπάγεται απευθείας στο Νομάρχη. β. Το ανωτέρω Γραφείο είναι αρμόδιο για το σχεδιασμό και την οργάνωση, σε θέματα πρόληψης, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και για το συντονισμό όλων των υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των Νομαρχιακών Διαμερισμάτων, καθώς και του δημόσιου, ιδιωτικού δυναμικού και μέσων, για την εξασφάλιση της ετοιμότητας, την αντιμετώπιση των καταστροφών και την αποκατάσταση των ζημιών. γ. i. Για κάθε Γραφείο Πολιτικής Προστασίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και των Νομαρχιακών Διαμερισμάτων συνιστάται μία οργανική θέση μόνιμου υπαλλήλου, η οποία μπορεί να ανήκει σ έναν από τους κλάδους Π.Ε. Γεωλόγων, Τοπογράφων Μηχανικών, Δασολόγων, Χημικών Μηχανικών και Πολιτικών Μηχανικών, κατά την ειδικότερη πρόβλεψη της οικείας προκήρυξης. ii. Οι υπάλληλοι αυτοί, μετά προηγούμενη εκπαίδευση, αποτελούν ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας, σε επίπεδο νομού. 33

34 iii. Για τους ανωτέρω υπαλλήλους δεν είναι επιτρεπτή η μετακίνησή τους σε άλλη οργανική μονάδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. 3. α. Στην έδρα κάθε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και κάθε Νομαρχιακού Διαμερίσματος συνιστάται Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο. β. Το ανωτέρω Όργανο αποτελείται από τους: i. Νομάρχη, ως Πρόεδρο. ii. Δύο μέλη του Νομαρχιακού Συμβουλίου, οριζόμενα με απόφαση του ίδιου Συμβουλίου, εκ των οποίων το ένα προέρχεται από τη μειοψηφία. iii. Πρόεδρο ή οριζόμενο εκπρόσωπο της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (Τ.Ε.Δ.Κ.). iv. Προϊστάμενο Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας και Προϊστάμενο Γραφείου Πολιτικής Προστασίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. v. Στρατιωτικό Διοικητή της περιοχής ή εκπρόσωπό του, Διευθυντή της Αστυνομικής Διεύθυνσης του νομού, Λιμενάρχη, σε όσους νομούς υφίσταται Λιμενική Αρχή, και Διοικητή Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της έδρας του νομού. vi. Προϊστάμενο Διεύθυνσης Δασών της Περιφέρειας, Προϊστάμενο Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, Προϊστάμενο Διεύθυνσης Υγείας - Πρόνοιας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και τον οριζόμενο εκπρόσωπο του Περιφερειακού Εθνικού Συστήματος Υγείας και vii. Εκπροσώπους εθελοντικών οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας. γ. Οι υπό στοιχεία iv έως vi μετέχοντες εισηγούνται, στο ανωτέρω όργανο, τα αναγκαία μέτρα προς υποβοήθηση του έργου του Νομάρχη. δ. Στις συνεδριάσεις λαμβάνουν μέρος, κατά περίπτωση, εκπρόσωποι δήμων ή κοινοτήτων των πληττόμενων περιοχών, εκπρόσωποι λοιπών εθελοντικών οργανώσεων και κοινωνικών φορέων του νομού, καθώς και άλλοι εκπρόσωποι υπηρεσιών, μετά από πρόσκληση του προέδρου. ε. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης της καταστροφής, καθώς και του έργου αποκατάστασης των ζημιών, το πιο πάνω Όργανο λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, με δυνατότητα συνέχισης της συνεδρίασης και με τους οριζόμενους, από τους μετέχοντες, αναπληρωτές τους και στ. Θέματα σχετικά με τη λειτουργία του ίδιου Οργάνου μπορεί να ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. 34

35 3.1.4 Αρμοδιότητες Δημάρχων και Προέδρων Κοινοτήτων - Σύσταση Γραφείων Πολιτικής Προστασίας σε Ο.Τ.Α. (Άρθρο 13) Συντονιστικό Τοπικό Όργανο 1. Οι Δήμαρχοι και οι Πρόεδροι Κοινοτήτων έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζουν και επιβλέπουν το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών, εφόσον συμβαίνουν εντός των διοικητικών ορίων των αντίστοιχων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.). β. Έχουν την ευθύνη εφαρμογής του ετήσιου εθνικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας, κατά το σκέλος που τα οικεία περιφερειακά προγράμματα, μέτρα και δράσεις έχουν τοπικό χαρακτήρα αναφορικά με τους αντίστοιχους Ο.Τ.Α. γ. Διατυπώνουν εισήγηση για το σχεδιασμό πολιτικής προστασίας του Ο.Τ.Α., η οποία υποβάλλεται στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας για τη διαμόρφωση σχετικής πρότασης, στο πλαίσιο της πρόβλεψης του άρθρου 11 παρ. 1γ του παρόντος νόμου. δ. Έχουν την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του απαραίτητου δυναμικού και μέσων για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών εντός των ορίων του οικείου Ο.Τ.Α. 2. Σε όλους τους δήμους, λειτουργεί στο πλαίσιο της υπάρχουσας οργανικής διάρθρωσης, γραφείο πολιτικής προστασίας, οι αρμοδιότητες του οποίου συναρτώνται με την εξασφάλιση της αναγκαίας οργάνωσης και υποδομής προς λήψη μέτρων πολιτικής προστασίας. 3. α. Στην έδρα κάθε δήμου συνιστάται Συντονιστικό Τοπικό Όργανο. β. Το ανωτέρω Όργανο αποτελείται από τους: i. Δήμαρχο ως Πρόεδρο. ii. Δύο Δημοτικούς Συμβούλους, που ορίζονται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, εκ των οποίων ο ένας προέρχεται από τη μειοψηφία. iii. Ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας της Περιφέρειας και του νομού. iv. Εκπρόσωπο Στρατιωτικού Διοικητή της περιοχής, Διοικητή Αστυνομικού Τμήματος της έδρας του δήμου, Προϊστάμενο του Ειδικού Προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας, εκπρόσωπο της Λιμενικής Αρχής, εφόσον έχει ως έδρα τον αντίστοιχο δήμο και διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της έδρας του δήμου ή εκπρόσωπο της αντίστοιχης της έδρας του νομού. v. Προϊστάμενο τεχνικών υπηρεσιών του Ο.Τ.Α. vi. Προϊστάμενο του οικείου δασαρχείου ή εκπρόσωπο της Διεύθυνσης Δασών της Περιφέρειας. vii. Εκπροσώπους Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας. 35

36 γ. Στις συνεδριάσεις λαμβάνουν μέρος εκπρόσωποι κοινωνικών φορέων της έδρας του δήμου, καθώς και άλλοι εκπρόσωποι υπηρεσιών, μετά από πρόσκληση του Προέδρου. δ. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης της καταστροφής, καθώς και του έργου αποκατάστασης των ζημιών, το πιο πάνω Όργανο λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, με δυνατότητα συνέχισης της συνεδρίασης και με τους οριζόμενους, από τους μετέχοντες, αναπληρωτές τους Εθελοντικές Οργανώσεις - Ειδικευμένοι Εθελοντές (Άρθρο 14) Εθελοντικές οργανώσεις που μπορούν να ενταχθούν με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας στο Μητρώο είναι νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και ομάδες προσώπων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο των Ο.Τ.Α. και των οποίων ο σκοπός επικεντρώνεται σε δράσεις πολιτικής προστασίας, όπως προκύπτει είτε από το καταστατικό τους είτε από την αποδεδειγμένη συμμετοχή τους κατά το πρόσφατο παρελθόν, σε δράσεις που αφορούν την πρόληψη, αντιμετώπιση και αποκατάσταση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών. Ο καθορισμός των κριτηρίων δράσης των εθελοντικών οργανώσεων, η τηρούμενη διαδικασία για την εγγραφή τους στο οικείο Μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, ο χαρακτηρισμός τους ως εθνικών, περιφερειακών, νομαρχιακών και τοπικών, η δυνατότητα χρήσης από τα μέλη τους των αναγκαίων μέσων και εξοπλισμού που διαθέτουν οι Ο.Τ.Α., καθώς και η διαδικασία επιχειρησιακής ένταξής τους στα αντίστοιχα Συντονιστικά Νομαρχιακά Όργανα και Συντονιστικά Τοπικά Όργανα και η περαιτέρω δραστηριοποίησή τους στο πλαίσιο λειτουργίας των ίδιων Οργάνων, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Ειδικευμένοι εθελοντές, οι οποίοι, ομοίως, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, εγγράφονται στο οικείο Μητρώο είναι φυσικά πρόσωπα, τα οποία, είτε λόγω της φύσεως της επαγγελματικής ή επιστημονικής τους ενασχόλησης είτε λόγω ύπαρξης αποδεδειγμένης εμπειρίας, μπορούν να ανταποκριθούν με πληρότητα στα καθήκοντα πρόληψης, αντιμετώπισης και αποκατάστασης φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών Νόμος 313/07 Προς συμπλήρωση του νόμου 3013/02 για τον εθελοντισμό, ψηφίστηκε ο νόμος 313/07 ο οποίος αναβαθμίζει το ρόλο των Ο.Τ.Α. στον εθελοντισμό. «Εθελοντικές οργανώσεις που μπορούν να ενταχθούν με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας στο ανωτέρω Μητρώο είναι νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων 3

37 μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και ομάδες προσώπων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο των ΟΤΑ. και των οποίων ο σκοπός επικεντρώνεται σε δράσεις πολιτικής προστασίας, όπως προκύπτει είτε από το καταστατικό τους είτε από την αποδεδειγμένη συμμετοχή τους, κατά το πρόσφατο παρελθόν, σε δράσεις που αφορούν την πρόληψη, αντιμετώπιση και αποκατάσταση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών.» Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αναβάθμιση του ρόλου των Ο.Τ.Α. οι οποίοι μπορούν να πιστοποιήσουν δράσεις εθελοντικών οργανώσεων μέσα στην χωρική τους ενότητα, ώστε ακόμα και χωρίς να το αναφέρει το καταστατικό τους, να μπορεί να τις εντάξει ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας στο μητρώο εθελοντών. Σύμφωνα με την κυρία Μέλλου Φωτεινή, Εισηγήτρια Τμήματος Εθελοντισμού της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, ο αριθμός των εθελοντικών οργανώσεων είναι 30 και των ειδικευμένων εθελοντών 75 και παρά τον μεγάλο αριθμό τους δεν έχει ψηφιστεί ακόμα το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την αξιοποίησή τους από τους Ο.Τ.Α. 3.2 ΝΟΜΟΣ 353/07 Το αίτημα των κρατικών Υπηρεσιών (Π.Σ., Λ.Σ., Ε.Κ.Α.Β., ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ, Ο.Α.Σ.Π., Υπηρεσίες της Περιφέρειας, των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, τοπικής αυτοδιοίκησης, Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε., Ε.ΥΔ.Α.Π., Ε.Μ.Υ.) για συνδρομή άλλων Αρχών, Υπηρεσιών και φορέων της ημεδαπής ή της αλλοδαπής με σκοπό την αντιμετώπιση κάθε μορφής καταστροφών, υποβάλλεται αποκλειστικά μέσω της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. 3.3 ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ ΓΙΑ Ο.Τ.Α. Το σχέδιο Ξενοκράτης έχει εκδοθεί κατ εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 17 του ν. 3013/2002 ( Α 2) «Αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας και λοιπές διατάξεις». Ο σκοπός του σχεδίου είναι η διαμόρφωση ενός συστήματος αποτελεσματικής αντιμετώπισης καταστροφικών φαινομένων και ως εκ τούτου, στα πλαίσια του δυνατού, της προστασίας της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Πλέον συγκεκριμένα : 1. Προσδιορίζονται οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες και φορείς καθώς και τα όργανα που διευθύνουν και συντονίζουν τις επιχειρησιακές δυνάμεις σε όλα τα επίπεδα. 37

38 2. Παρέχονται ουσιώδη στοιχεία στις αρμόδιες υπηρεσίες για την εκτίμηση καταστάσεων, αξιολόγηση κινδύνων, επισήμανση ευπαθών χώρων και ακολούθως εκπόνηση ειδικών σχεδίων στα πλαίσια του βασικού σχεδίου «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» προς αντιμετώπιση των, κατά περίπτωση, κινδύνων. 3. Δίδονται κατευθυντήριες γραμμές για την χάραξη στρατηγικών και τακτικών, την ορθή οργάνωση και εξοπλισμό των υπηρεσιών και διαμόρφωση επιχειρησιακής φιλοσοφίας, για την έγκαιρη κινητοποίηση, δραστηριοποίηση, διεύθυνση και συντονισμό του ανθρωπίνου δυναμικού και μέσων. 4. Προβλέπεται η δημιουργία δυνατοτήτων διοικητικής μέριμνας για την αντιμετώπιση προβλημάτων τόσο των επιχειρησιακών δυνάμεων, όσο και των πληγέντων πολιτών. 5. Τέλος, προβλέπεται η δημιουργία συστήματος επικοινωνίας και ροής πληροφοριών μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και παραγόντων στη διαχείριση των κρίσεων. Επιπρόσθετα, οι έννοιες ορισμοί που βοηθούν στην κατανόηση και λειτουργία του Σχεδίου «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» είναι οι εξής : Καταστροφή νοείται κάθε ταχείας ή βραδείας εξέλιξης φυσικό φαινόμενο ή τεχνολογικό συμβάν στο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, το οποίο προκαλεί εκτεταμένες δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, καθώς και στο ανθρωπογενές ή φυσικό περιβάλλον. Η ένταση της καταστροφής καθορίζεται από το μέγεθος των απωλειών ή ζημιών που αφορούν στη ζωή, στην υγεία και στην περιουσία των πολιτών, στα αγαθά, στις παραγωγικές πηγές και στις υποδομές. Κίνδυνος νοείται η πιθανότητα εκδήλωσης ενός φυσικού φαινομένου ή τεχνολογικού συμβάντος ή και λοιπών καταστροφών σε συνδυασμό με την ένταση των καταστροφών, που μπορεί να προκληθούν στους πολίτες, στα αγαθά, στις πλουτοπαραγωγικές πηγές και στις υποδομές μιας περιοχής. Γενική Καταστροφή νοείται η καταστροφή που εκτείνεται σε περισσότερες από τρεις περιφέρειες της χώρας. Περιφερειακή καταστροφή μικρής έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκεί το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας της περιφέρειας. Περιφερειακή καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλες περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς. Τοπική καταστροφή μικρής έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκεί το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας σε επίπεδο νομού. 38

39 Τοπική καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλους νομούς, περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς. Κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας είναι η ενεργοποίηση και η κλιμάκωση της δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από καταστροφές ή και για τον έλεγχο και περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, που σχετίζονται με τους αντίστοιχους κινδύνους. Η κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας διακρίνεται σε : α. Κατάσταση ετοιμότητας πολιτικής προστασίας, λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου, στην οποία περιλαμβάνεται η κλιμάκωση της ετοιμότητας του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας, κατά την εξειδίκευση που γίνεται στο σχεδιασμό ετοιμότητας. β. Κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας στην οποία περιλαμβάνεται η κατάσταση, που σχετίζεται με συγκεκριμένη καταστροφή, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται : Ειδικός συντονισμός από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του δυναμικού και των μέσων των υπηρεσιών και των φορέων, που αναλαμβάνουν δράση σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και Κινητοποίηση δυναμικού και μέσων επιπλέον του διατιθεμένου υπό κανονικές συνθήκες. Τέλος, με το εν λόγω Σχέδιο, παρέχονται οδηγίες σε όλα τα υπουργεία προκειμένου να καταρτίσουν τα ειδικά σχέδια της αρμοδιότητάς τους και να τα διαβιβάσουν στο Υπουργείο Εσωτερικών για τελική έγκριση. Ως Παραρτήματα, το εν λόγω Σχέδιο περιλαμβάνει τα ακόλουθα: Αρμόδιοι προς σχεδίαση φορείς [Παράρτημα Α ] Επιστημονική Επιχειρησιακή Ορολογία [Παράρτημα Β ] Διαγράμματα ροής πληροφοριών [Παράρτημα Γ ], Όργανα Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών [Παράρτημα Δ ] Αναφορές Καταστροφών [Παράρτημα Ε ], οι οποίες διακρίνονται σε «συνοπτικές αναφορές έκτακτου συμβάντος», καθώς και «λεπτομερής αναφορά έκτακτου συμβάντος» Οδηγίες Σχεδίασης [Παράρτημα ΣΤ ]. Σήμα πολιτικής προστασίας [Παράρτημα Ζ ] Δίνονται οδηγίες σχεδίασης με σκοπό στην ορθή και ομοιόμορφη σχεδίαση όλων των φορέων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η τυποποίηση των σχεδίων για τον καλύτερο 39

40 έλεγχο, εφαρμογή και αξιολόγηση καθώς και η δημιουργία ενιαίου συστήματος αναφοράς, προσεγγίσεως και αντιμετωπίσεως των προβλημάτων από τους εμπλεκόμενους φορείς Περιφέρειες Χώρας 1. Συντάσσουν για την περιοχή ευθύνης τους σχέδια αντιμετώπισης κινδύνων από φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές, όπως αυτές φαίνονται στην προσθήκη 2 του παραρτήματος Α του παρόντος σχεδίου, με βάση τις οδηγίες σχεδίασης του παραρτήματος ΣΤ και τις λοιπές οδηγίες των αρμοδίων Υπουργείων. 2. Αναλύουν και εξειδικεύουν τις βασικές απαιτήσεις και τις οδηγίες σχεδίασης του παρόντος σχεδίου και των Υπουργείων κατά το μέτρο που τους αφορούν και εκδίδουν οδηγίες σχεδίασης προς τις Νομαρχιακές τους Αυτοδιοικήσεις για την εκ μέρους των σχεδίαση. 3. Διαβιβάζουν τα συντασσόμενα σχέδια στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας για έγκριση. 4. Συντονίζουν και επιβλέπουν το έργο της πολιτικής προστασίας, όσον αφορά την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών και τη διάθεση του απαραίτητου δυναμικού και μέσων. 5. Ευθύνονται για την εφαρμογή του ετήσιου εθνικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας κατά το μέρος που αναφέρεται σε προγράμματα, μέτρα και δράσεις που αφορούν την περιφέρειά τους.. Τηρούν στοιχεία του υπάρχοντος στους Νομούς της περιοχής τους δυναμικού και μέσων. 7. Προγραμματίζουν και εκτελούν έργα ορεινής υδρονομικής για την συγκράτηση εδαφών και αποφυγή πλημμυρών σε περιοχές που επλήγησαν από πυρκαγιές, καθώς επίσης και έργα αναδασώσεων όπου αυτό απαιτείται. 8. Συνεργάζονται με τις περιφερειακές υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας και λοιπών φορέων για την εναρμόνιση των σχεδίων τους. 9. Χαρτογραφούν στη ζώνη ευθύνης τους τις περιοχές υψηλού κινδύνου, από φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές.. Οργανώνουν στα πλαίσια των υφισταμένων δυνατοτήτων κέντρα επιχειρήσεων. 11. Προγραμματίζουν και ζητούν τις απαιτούμενες οικονομικές πιστώσεις με τον ετήσιο προϋπολογισμό τους για την υποστήριξη εφαρμογής των σχεδίων τους.. Κινητοποιούν, σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών, τις κρατικές υπηρεσίες στους Νομούς της περιφέρειάς τους και παρέχουν τα αναγκαία κρατικά μέσα για την αντιμετώπιση των φαινομένων. Σε περιπτώσεις δε μεγάλων καταστροφών, ενισχύουν τον πληγέντα Νομό με δυναμικό και μέσα από άλλους Νομούς της περιοχής τους. 40