Επανέλεγχος ηλεκτρικής εγκατάστασης

Transcript

1 Επανέλεγχος ηλεκτικής εγκατάστασης Οδηγίες διεξαγωγής μετήσεων και δοκιμών για επανελέγχους ηλεκτικών εγκαταστάσεων με τη χήση σύγχονων ογάνων 1. Εισαγωγή στις απαιτήσεις των επανελέγχων Τα οφέλη του τακτικού και αποδοτικού επανελέγχου της ηλεκτικής εγκατάστασης μιας κατοικίας ή ενός επαγγελματικού χώου είναι ιδιαίτεα σημαντικά. Οι κίνδυνοι ηλεκτοπληξίας ή πυκαγιάς από ηλεκτικά αίτια στους χώους αυτούς μποούν να μειωθούν δαστικά με τους επανελέγχους της ηλεκτικής εγκατάστασης. Επίσης, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, έχουν δημιουγηθεί απαιτήσεις και αποδίδονται ευθύνες τόσο στους ηλεκτολόγους όσο και στους ιδιοκτήτες για τους επανελέγχους αυτούς και όπως είναι γνωστό, άγνοια νόμων δεν αιτιολογείται. Μέσα ποστασίας Τίποτα δεν είναι πιο πολύτιμο και πιο σημαντικό από την ανθώπινη ζωή και από την υγεία. Eχουμε αναωτηθεί αν έχουν ληφθεί όλα τα απααίτητα μέτα ποστασίας έτσι ώστε να είμαστε ασφαλείς εμείς, τα αγαπημένα μας πόσωπα, οι συνεγάτες μας αλλά και οι πειουσίες μας από τους κινδύνους που μποεί να ποκύψουν από την καθημεινή χήση του ηλεκτικού εύματος στους χώους οπου ζούμε και εγαζόμαστε? Οι ειδήσεις για θανάτους ή για σοβαούς ταυματισμούς από ηλεκτοπληξία λόγω ελαττωματικών ηλεκτικών συσκευών ή μη ασφαλών ηλεκτικών εγκαταστάσεων γίνονται δυστυχώς όλο και πιο συχνές τα τελευταία χόνια. Επίσης, το βαχυκύκλωμα αναφέεται όλο και συχνότεα ως μια από τις συνηθέστεες αιτίες πυκαγιάς σε κατοικίες και επαγγελματικά κτίια. Επανέλεγχος Το βέβαιο είναι ότι με τα μέσα ποστασίας που διαθέτουμε σήμεα, οι κίνδυνοι αυτοί μποούν να μειωθούν δαστικά. Για να είστε σίγουοι ότι η ηλεκτική σας εγκατάσταση είναι παγματικά ασφαλής, θα πέπει να πληεί τις απαιτήσεις που οίζουν τα ισχύοντα Πότυπα αλλά και το ισχύον νομικό πλαίσιο. Γι αυτό θα πέπει να παγματοποιείται συστηματικός επανέλεγχος (ΦΕΚ 844, 16 Μαϊου 2011). Με βάση τη νομοθεσία αυτή, ο επανέλεγχος είναι επίσης υποχεωτικός μετά από μια φυσική καταστοφή που έχει επιδάσει στο κτίιο, όπως είναι κεαυνός, σεισμός ή πλημμύα, ή μετά από σοβαά ατυχήματα όπως η πυκαγιά ή η ηλεκτοπληξία. Οι επανέλεγχοι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία πέπει να παγματοποιούνται: Για κατοικίες, τουλάχιστον κάθε δεκατέσσεα (14) χόνια. Για κλειστούς επαγγελματικούς χώους που δεν έχουν εύφλεκτα υλικά, τουλάχιστον κάθε επτά (7) χόνια. Για κλειστούς επαγγελματικούς χώους με εύφλεκτα υλικά, τουλάχιστον κάθε δύο (2) χόνια. Για χώους ψυχαγωγίας και συνάθοισης κοινού, τουλάχιστον κάθε χόνο. Για επαγγελματικές εγκαταστάσεις στο ύπαιθο (μαίνες, πισίνες, κάμπινγκ) τουλάχιστον κάθε χόνο και σε πείπτωση διακοπής της ηλεκτοδότησης, πιν από την επανασύνδεση. Για όλες τις πααπάνω κατηγοίες εφόσον ποκύπτει αλλαγή χήσης της εγκατάστασης. Απαιτήσεις Οι επανέλεγχοι, για να είναι αξιοποιήσιμοι και αποδοτικοί, θα πέπει να διεξάγονται όπως καθοίζονται και απαιτούνται από το πότυπο ΕΛΟΤ HD 384. Στις απαιτήσεις του ποτύπου για τους επανελέγχους πειλαμβάνονται και ειδικές μετήσεις και δοκιμές, για να διαπιστώνεται από τα αποτελέσματά τους ότι η ηλεκτική εγκατάσταση είναι παγματικά ασφαλής. Οι μετήσεις αυτές και οι δοκιμές θα πέπει να διεξάγονται με ειδικά όγανα, τα οποία θα πέπει να πληούν συγκεκιμένες απαιτήσεις και κυίως αυτές των ποτύπων σειάς ΕΛΟΤ ΕΝ Τα αποτελέσματα των μετήσεων και των δοκιμών αυτών θα πέπει να τεκμηιώνονται σε ένα πωτόκολλο ελέγχου. Στόχος του άθου αυτού είναι να παουσιάσει τις απαιτήσεις του ποτύπου ΕΛΟΤ HD 384 για επανελέγχους μετήσεων και δοκιμών, που μποούν να γίνουν με τη βοήθεια ενος σύγχονου πολυογάνου.

2 Επισημάνσεις : Όλες οι δοκιμές και οι μετήσεις που θα αναφεθούν στη συνέχεια απαιτούνται από το πότυπο ΕΛΟΤ HD 384 όχι μόνο για τους επανελέγχους αλλά και για τους αχικούς ελέγχους των ηλεκτικών εγκαταστάσεων που κατασκευάζονται με βάση το πότυπο αυτό. Οι απαιτήσεις αυτές για τους επανελέγχους, όπως διατυπώνονται στο πότυπο ΕΛΟΤ HD 384, δεν ισχύουν για ηλεκτικές εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί με βάση τον ΚΕΗΕ. Όμως είναι χήσιμο και ιδιαίτεα ωφέλιμο να γίνονται και σε αυτές οι έλεγχοι και οι δοκιμές που θα αναφεθούν, όπου βέβαια αυτό είναι εφικτό. 2. Διεξαγωγή δοκιμών και μετήσεων για τον επανέλεγχο μιας ηλεκτικής εγκατάστασης 2.1 Έλεγχος συνέχειας αγωγών ποστασίας, κύιας και συμπληωματικής ισοδυναμικής σύνδεσης (απαιτείται από το άθο του ΕΛΟΤ HD 384) Ο ολοκληωμένος έλεγχος ποϋποθέτει τον έλεγχο της συνέχειας όλων των αγωγών ποστασίας, κύιας και συμπληωματικών ισοδυναμικών συνδέσεων (π.χ σε λουτά [βλ. εικόνα 2] ή λεβητοστάσια), ώστε να εξακιβώνεται ότι αυτοί συνδέονται αγώγιμα και με χαμηλή αντίσταση με το σύστημα γείωσης. Ο έλεγχος συνέχειας αγωγών ποστασίας και ισοδυναμικών συνδέσεων κυίως θα πέπει να παγματοποιείται μεταξύ: Ζυγού γείωσης Γενικού Πίνακα Διανομής (ΓΠΔ) και ζυγού γείωσης κάθε υποπίνακα (εφόσον υπάχει). Ζυγού γείωσης Γενικού Πίνακα Διανομής (ΓΠΔ) και κάθε Συγκεντωτικού Δακτύλιου Γείωσης (ΣΔΑΓ), εφόσον υπάχει. Ζυγού γείωσης υποπίνακα ή Γενικού Πίνακα Διανομής (ΓΠΔ) και ακοδέκτη γείωσης κάθε ευματοδότη. Κάθε εκτεθειμένου αγώγιμου αντικειμένου (όπως είναι μεταλλικά πειβλήματα συσκευών μηχανημάτων, μεταλλικές σωληνώσεις κλπ) και του συστήματος γείωσης της ηλεκτολογικής εγκατάστασης (βλ. εικόνα 1). Παάλληλα πέπει να γίνεται έλεγχος ποσιτών μεταλλικών στοιχείων, π.χ. εντός λουτών (βλ. Εικόνα 2). Σκοπός του ελέγχου είναι να εξακιβωθεί ότι υπάχει ηλεκτική συνέχεια μεταξύ ηλεκτοδίου γείωσης, αγωγού γείωσης, αγωγών ποστασίας (PE), αγωγών κύιας ισοδυναμικής σύνδεσης και αγωγών συμπληωματικής ισοδυναμικής σύνδεσης. Η τιμή αντίστασης των αγωγών ποστασίας, κύιας και συμπληωματικής σύνδεσης, δεν οίζεται από το πότυπο, όμως θα πέπει να είναι τέτοια ώστε να εξασφαλίζεται ότι : Αν συμβεί ένα σφάλμα αμελητέας σύνθετης αντίστασης σε οποιοδήποτε σημείο της εγκατάστασης μεταξύ ενός αγωγού φάσης και ενός εκτεθειμένου αγώγιμου μέους ή ενός αγωγού ποστασίας θα διακοπεί η τοφοδότηση μέσα στους χόνους που απαιτεί το πότυπο ΕΛΟΤ HD 384. Η διαφοά δυναμικού μεταξύ δύο οποιωνδήποτε ταυτόχονα ποσιτών αγώγιμων μεών δε θα ξεπεάσει τα 50V. Όπως έχει αναφεθεί και στην αχή του άθου, οι εικόνες που παουσιάζονται στη συνέχεια δείχνουν ένα αντιποσωπευτικό σύγχονο όγανο ελέγχου ηλεκτικών εγκαταστάσεων. Για κάθε έλεγχο ή μέτηση που θα αναφεθεί, αξιοποιείται μια από τις πολλές δυνατότητες που αυτοδιαθέτει.

3 OOP ow Ω I i mp = 25kA (10/350μs) I i mp = 25kA (10/350μs) PE U C = 255Vac U p = <4kV I imp = 100kA (10/350μs) Imax = 200kA (8/20μs) T a = <100ns T1 + T2 CE OOP ow Ω Πος Καταναλώσεις C Sa Εικόνα 1 : Έλεγχος συνέχειας αγωγού ποστασίας, από το ζυγό γείωσης του γενικού πίνακα διανομής έως μια ηλεκτική κατανάλωση (π.χ. Θεμοσίφωνας) C Sa Εικόνα 2 : Έλεγχος συμπληωματικής ισοδυναμικής σύνδεσης λουτού. 1 Συμπληωματικός ισοδυναμικός ζυγός γείωσης

4 PE U C = 255Vac U p = <4kV I imp = 100kA (10/350μs) Imax = 200kA (8/20μs) T a = <100ns T1 + T2 CE 2 Αγωγός ποστασίας 3 Μεταλλικοί σωλήνες θέμανσης 4 Μεταλλικοί σωλήνες ζεστού και κύου νεού θεμοσίφωνα 5 Μεταλλικοί σωλήνες ζεστού και κύου νεού λουτού 6 Μεταλλική βάση μπανιέας 2.2 Μέτηση αντίστασης μόνωσης (απαιτείται από το άθο του ΕΛΟΤ HD 384) Σκοπός της μέτησης της αντίστασης μόνωσης είναι ο έλεγχος της κατάστασης των μονωτικών υλικών (π.χ. της μόνωσης καλωδίων) αλλά και η τήηση της ηλεκτικής απομόνωσης για τον ασφαλή διαχωισμό των κυκλωμάτων, μεταξύ τους αλλά και ως πος το σύστημα γείωσης όπου αυτό απαιτείται (π.χ. Μ/Σ για ηλεκτικό διαχωισμό). Αν πέπει να παγματοποιηθούν μετήσεις αντίστασης μόνωσης μεταξύ ενεγών αγωγών θα πέπει να αποσυνδεθούν τα φοτία που αυτοί τοφοδοτούν, (βλ. Εικόνα 3), διαφοετικά το όγανο θα μετήσει την αντίσταση των φοτίων αντί για την αντίσταση μόνωσης. Επιπλέον, μποεί να ποκληθεί ζημιά στα φοτία. Στην πείπτωση που τα φοτία δεν είναι δυνατό να αποσυνδεθούν, μποεί να παγματοποιηθεί μόνο n μέτηση της αντίστασης μόνωσης μεταξύ κάθε ενεγού αγωγού και του αγωγού ποστασίας, (βλ εικόνα 4). Ποσοχή! Πιν παγματοποιηθεί η μέτηση της αντίστασης μόνωσης, θα πέπει να διαπιστωθεί οτι το υπό έλεγχο κύκλωμα δεν βίσκεται υπό τάση και οτι όλα τα φοτία που τοφοδοτούνται από αυτό να είναι αποσυνδεμένα. Γενικά, θα πέπει η μέτηση της μόνωσης να γίνεται καταχήν στο σημείο τοφοδότησης της εγκατάστασης. Αν η τιμή που ποκύπτει από τη μέτηση είναι μικότεη από την ελάχιστη επιτεπτή τιμή που οίζει το πότυπο, τότε είναι επιτεπτό, να διαμοιαστεί (κατατμηθεί ή διαιεθεί) η εγκατάσταση σε ομάδες κυκλωμάτων και να μετηθεί η αντίσταση μόνωσης για κάθε ομάδα χωιστά. Αν σε μια ομάδα η μετούμενη τιμή είναι μικότεη από την ελάχιστη επιτεπτή, τότε θα πέπει να μετηθεί η αντίσταση μόνωσης κάθε κυκλώματος της ομάδας αυτής χωιστά. Αν ένα κύκλωμα ή τμήματα κυκλωμάτων διακόπτονται από διατάξεις ποστασίας έναντι υποτάσεων, όπου όλοι οι ενεγοί αγωγοί διακόπτονται (πχ μέσω επαφών), τότε θα πέπει να μετιέται χωιστά η αντίσταση μόνωσης αυτών των κυκλωμάτων ή των τμημάτων των κυκλωμάτων. Πος Καταναλώσεις 500V! OOP C Sa ow Ω Εικόνα 3 : Έλεγχος αντίστασης μόνωσης στο σημείο τοφοδοσίας της ηλεκτικής εγκατάστασης (π.χ. στο γενικό πίνακα διανομής, αφού έχουν αποσυνδεθεί όλοι οι ενεγοί αγωγοί από την τοφοδότηση τάσης), μεταξύ όλων των ενεγών αγωγών (, ) και του αγωγού ποστασίας (ΡΕ).

5 OOP ow Ω I imp = 25kA (10/350μs) PE U C = 255Vac U p = <4kV I im p = 100kA (10/350μs) Imax = 200kA (8/20μs) T a = <100ns T1 + T2 CE Πος Καταναλώσεις 500V! C Sa Εικόνα 4 : Έλεγχος αντίστασης μόνωσης μεμονωμένης ηλεκτικής γαμμής (π.χ. από πίζα) μεταξύ ενεγών αγωγών (, ) και αγωγού ποστασίας (ΡΕ), ξεχωιστά για κάθε αγωγό (-PE & -PE, οι οποίοι έχουν αποσυνδεθεί στον πίνακα διανομής). Ειδικότεα για τους επανελέγχους, σύμφωνα πάντα με τις απαιτήσεις του ποτύπου ΕΛΟΤ HD 384 θα πέπει να παγματοποιούνται οι παακάτω μετήσεις και έλεγχοι που έχουν σχέση με την αντίσταση μόνωσης: Μέτηση της αντίστασης μόνωσης της ηλεκτικής εγκατάστασης. Έλεγχος διαχωισμού των κυκλωμάτων στην πείπτωση εφαμογής SEV. Έλεγχος διαχωισμού των κυκλωμάτων στην πείπτωση εφαμογής PEV. Έλεγχος διαχωισμού των κυκλωμάτων με ηλεκτικό διαχωισμό. Στον πίνακα 1 δίπλα αναφέονται οι τιμές τάσης ελέγχου και οι ελάχιστες επιτεπόμενες τιμές αντίστασης μόνωσης που απαιτεί το πότυπο και που θα πέπει να βεθούν στις αντίστοιχες μετήσεις: Σύντομη πειγαφή Συστήματα SEV ή PEV Συστήματα μέχι 500V με εξαίεση τις πειπτώσεις SEV και PEV Συστήματα πάνω από 500V Αντίσταση μόνωσης πατωμάτων και τοίχων σε εγκαταστάσεις κάτω από 500V Αντίσταση μόνωσης πατωμάτων και τοίχων σε εγκαταστάσεις πάνω από 500V Τάση ελέγχου 250VDC 500VDC 1000VDC 500VDC 1000VDC Ελάχιστη επιτεπτή τιμή > 0.250M > 0.500M > 1.0M > 50k > 100k Ηλεκτικοί πίνακες 230/400V 500VDC > 230k Ηλεκτικός εξοπλισμός μηχανημάτων 500VDC > 1M Επισήμανση : Το αποδεκτό σφάλμα μέτησης για αυτές τις μετήσεις είναι έως 30% με βάση το Πότυπο. Αυτό πέπει να λαμβάνεται υπόψη σε πειπτώσεις οιακών τιμών με βάση τον πααπάνω πίνακα.

6 OOP ow Ω SP D U C = 275 Vac I imp = 25kA (10/350μs ) I max = 20 0kA (8/20μs ) T a = <25 ns S PD U C = 275V ac I max = 200kA (8 /20μs) I im p = 25 ka (1 0/350μs) PE U C = 255Vac U p = <4kV I imp = 100k A (10 /350μs) Imax = 200kA (8/20μs) T a = <100 ns T1 + T2 CE 2.3 Έλεγχος λειτουγίας Διατάξεων Ποστασίας Διαφοικού Ρεύματος [ελέ]. (Απαιτείται από το άθο & Παάτημα Π.61-Β του ΕΛΟΤ HD 384) (βλ. Εικόνα 5). Σκοπός του ελέγχου είναι να εξακιβωθεί ότι τα ελέ, έχουν εγκατασταθεί και υθμιστεί σωστά, οτι λειτουγούν και ότι διατηούν τα χαακτηιστικά τους με την πάοδο του χόνου ώστε να παέχουν την ποβλεπόμενη ασφάλεια. Σύμφωνα με τα πότυπα κατασκευής και ελέγχου των ελέ, θεωείται ότι ένα ελέ λειτουγεί σωστά όταν το εύμα διακοπής του κυκλώματος (I) κυμαίνεται μεταξύ ½ και, όπου το ονομαστικό διαφοικό εύμα λειτουγίας. Η απαίτηση αυτή αφοά εναλλασσόμενο ημιτονοειδές εύμα. Ποειδοποίηση: Ο αυτόματος έλεγχος των χαακτηιστικών του ελέ που γίνεται από σύγχονα όγανα ελέγχου ποκαλεί διαοή σε αυτό. Για το λόγο αυτό ποτείνεται να αποσυνδεθούν τα φοτία που είναι συνδεδεμένα στο υπό έλεγχο ελέ και τα οποία θα μποούσαν να επηεαστούν από τη διακοπή τοφοδοσίας. Επιπλέον, ποτείνεται να ελεγχθούν όλα τα φοτία που συνδέονται στο ελέ, γιατί μποεί να ποσθέτουν εύματα διαοής σε αυτό που θα παάγει το όγανο, με αποτέλεσμα να επηεάσουν τη μέτηση. Ο έλεγχος του ελέ με το κουμπί test που είναι ενσωματωμένο σε αυτό, βεβαιώνει μόνο τη μηχανική λειτουγία του ελέ και δεν αποδεικνύει ότι είναι σύμφωνο με τα πότυπα (εύμα διακοπής κυκλώματος μέσα στα όια). Σύμφωνα με μία στατιστική ανάλυση, ο έλεγχος του ελέ μία φοά το μήνα μέσω του κουμπιού test μειώνει στο μισό το ενδεχόμενο μηχανικής βλάβης. Πος Καταναλώσεις 30mA 30mA Από 15 έως και 30mA C Sa! Εικόνα 5 : Έλεγχος εύματος διακοπής του κυκλώματος σε ελέ με I30mA μέσω πίζας 2.4 Μέτηση σύνθετης αντίστασης βόχου σφάλματος (απαιτείται από το άθο του ΕΛΟΤ HD 384) Σκοπός της μέτησης αυτής είναι να μετηθεί η σύνθετη αντίσταση του βόχου που θα δημιουγηθεί αν σε σύστημα σύνδεσης γειώσεων ΤΝ ή ΤΤ, συμβεί σφάλμα αμελητέας σύνθετης αντίστασης μεταξύ ενεγών αγωγών, ή μεταξύ ενός αγωγού φάσης και ενός εκτεθειμένου αγώγιμου μέους ή ενός αγωγού ποστασίας. Ο βόχος σφάλματος αποτελείται από : Πηγή (π.χ. μετασχηματιστή ΜΤ/ΧΤ υποσταθμού ΔΕΗ). Ενεγό αγωγό ( ή και Ν) μέχι το σημείο του σφάλματος. Δεύτεο ενεγό αγωγό ή αγωγό ποστασίας (PE) μεταξύ του σφάλματος και της πηγής.

7 889 9 k Whr OOP ow Ω SC P G E T * 0 # Αντίσταση γείωσης σε πείπτωση σφάλματος μεταξύ φάσης και ενός εκτεθειμένου αγώγιμου μέους σε σύστημα σύνδεσης γειώσεων ΤΤ. Ταυτόχονα με τη μέτηση της σύνθετης αντίστασης του βόχου σφάλματος πέπει να υπολογίζεται και το αναμενόμενο εύμα βαχυκυκλώσεως (= σφάλματος μεταξύ φάσης και γης, μεταξύ φάσεως και ουδετέου, ή μεταξύ δύο φάσεων). Η τιμή του εύματος βαχυκυκλώσεως θα πέπει να είναι μεγαλύτεη από την τιμή της διάταξης ποστασίας που ποστατεύει το κύκλωμα. Τα σύγχονα όγανα μετήσεων διεξάγουν αυτόματα το συγκεκιμένο υπολογισμό, κάνοντας ευκολότεο και αμεσότεο τον έλεγχο (βλ. εικόνα 6). F = 16A Z - PE I k > 16A OK C Sa Εικόνα 6 : Μέτηση αντίστασης βόχου σφάλματος μεταξύ αγωγού φάσης και αγωγού ποστασίας και έλεγχος ικανοποίησης της τιμής της ασφάλειας που ποστατεύει τον αγωγό της φάσης μέσω πίζας σε σύστημα σύνδεσης γειώσεων ΤΤ. Με τη σύνθετη αντίσταση βόχου σφάλματος μποεί να ελεγχθεί η σύνθετη αντίσταση και το αναμενόμενο εύμα βαχυκυκλώσεως μεταξύ: Αγωγού φάσης και αγωγού ουδετέου ( Z - ). Δύο αγωγών φάσεων( Z - ). Αγωγού φάσης και αγωγού ποστασίας( Z -PE ). Η πλέον σημαντική μέτηση για μονοφασικά κυκλώματα είναι η αντίσταση του βόχου σφάλματος μεταξύ αγωγού φάσης και αγωγού ποστασίας, κατα την οποία ελέγχονται το ονομαστικό εύμα διακοπής της ασφάλειας που ποστατεύει τον εν λόγω αγωγό φάσης. Η μέτηση αυτή μποεί να παγματοποιηθεί εύκολα και μέσω πίζας χησιμοποιώντας σύγχονα όγανα μετήσεων με πολύ καλή ακίβεια μέτησης, και μάλιστα χωίς την απόζευξη της διάταξης διαφοικού εύματος που ποστατεύει τη γαμμή αυτή.

8 OOP ow Ω k W hr SC PG ET * 0 # 2.5 Μέτηση τιμής αντίστασης γείωσης (απαιτείται από το άθο του ΕΛΟΤ HD 384) Γενικά Η μέτηση αυτή απαιτείται από το πότυπο ΕΛΟΤ HD384 στην παάγαφο , ιδιαίτεα για τις εγκαταστάσεις που τοφοδοτούνται με σύστημα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ. Η ακίβεια της μέτησης αυτής εξατάται από ένα πλήθος πααγόντων που θα πέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη μέτηση, όπως είναι : Η υγασία του εδάφους, η οποία μεταβάλλεται κατά τη διάκεια του έτους και επηεάζει την ειδική αντίσταση του εδάφους. Η ύπαξη υπογείων μεταλλικών εγκαταστάσεων πλησίον της γείωσης ή των βοηθητικών ηλεκτοδίων, όπως είναι καλώδια, δίκτυα ύδευσης, θεμελιώσεις, πειφάξεις. Η σύνδεση με άλλες μεταλλικές εγκαταστάσεις. Συνήθως οι μετήσεις αντίστασης γείωσης αφοούν δύο είδη γειώσεων : Τις σημειακές (όπως είναι ηλεκτόδιο άβδου / σταυού, τίγωνο, πλάκα γείωσης, γειωτής Ε, ταινία εως 10m μήκος). Τις εκτεταμένες (όπως είναι θεμελιακή ή πειμετική γείωση, πλέγμα γείωσης, κλπ.) Μέθοδος μέτησης σημειακής γείωσης Η συνδεσμολογία που ακολουθείται παιστάνεται στην εικόνα 7, όπου Ε το πος μέτηση σύστημα γείωσης, ενώ με C1 και P1 συμβολίζονται οι πάσσαλοι μέτησης. Ο πάσσαλος C1 τοποθετείται σε απόσταση πείπου 30m από το σημείο Ε, ενώ ο P1 σε απόσταση 15m από το σημείο Ε οίζοντας μία ευθεία (E C1). Λαμβάνεται η πώτη μέτηση, ενω άλλες δύο μετήσεις λαμβάνονται μετακινώντας πάντοτε επί της ίδιας ευθείας ΕC1 τον πάσσαλο P1, κατά πείπου 5m από την αχική του θέση, μία πος τη θέση της γείωσης Ε και μία πος τη θέση του πασσάλου C1. Εάν οι τιμές των τιών μετήσεων έχουν απόκλιση έως 5% η μία από την άλλη, τότε μποεί να ληφθεί ως τιμή της γείωσης Ε, ο μέσος όος των τιμώv. Εάν το αποτέλεσμα των τιών μετήσεων δεν βίσκεται στο εύος των ανοχών που έχουν τεθεί (διακύμανση 5%), οι μετήσεις θα πέπει να επαναληφθούν τοποθετώντας το βοηθητικό ηλεκτόδιο C1 σε μεγαλύτεες αποστάσεις, έως ότου οι μετήσεις κυμανθούν στο εύος αυτό. Μία ακίβεια της μέτησης 5%, όπως αναφέεται ανωτέω, θεωείται πολύ ικανοποιητική. Παόλα αυτά δεν είναι λίγες οι φοές που ποσεγγίσεις ±20%, ιδίως για μικές τιμές αντίστασης γείωσης, γίνονται αποδεκτές. C1 P1 C Sa + 5m - 5m E 30m 15m Εικόνα 7 : Διάταξη μέτησης σημειακής γείωσης.

9 OOP ow Ω S C PG E T * 0 # Μέθοδος μέτησης εκτεταμένης γείωσης Η μέθοδος μέτησης μίας εκτεταμένης γείωσης είναι ίδια με εκείνη που πειγάφεται για τη μέτηση μίας σημειακής γείωσης, με κάποιες διαφοές ως πος τη διάταξη των πασσάλων μέτησης και του πλήθους των μετήσεων (βλ. εικόνα 8). Ειδικότεα ο πάσσαλος εύματος C1 τοποθετείται από τη γείωση που πέπει να μετηθεί σε μια απόσταση, η οποία οίζεται τουλάχιστον στο πενταπλάσιο (και μποεί να φτάσει και το δεκαπλάσιο) της μεγαλύτεης διαγωνίου του κλειστού γεωμετικού σχήματος που σχηματίζουν οι κουφές των άβδων γείωσης ή που σχηματίζει το πειμετικό ηλεκτόδιο γείωσης (π.χ. πειμετική ή θεμελιακή γείωση). Στη συνέχεια λαμβάνονται όσο το δυνατόν πεισσότεες μετήσεις, μετακινώντας τον πάσσαλο της τάσεως P1 επί της ευθείας ΕC1, με βήμα από 5 έως και 15m. Οι μετήσεις μποούν να ξεκινήσουν από τη θέση C1 μέχι τη θέση Ε, ή και αντίστοφα. Ποειδοποίηση : Η ακίβεια μέτησης της γείωσης εξατάται από ένα πλήθος πααγόντων που θα πέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη μέτηση, όπως είναι : η υγασία του εδάφους (η οποία μεταβάλλεται κατά τη διάκεια του έτους και επηεάζει την ειδική αντίσταση του εδάφους), η ύπαξη υπόγειων μεταλλικών εγκαταστάσεων πλησίον της γείωσης ή των θέσεων τοποθέτησης των βοηθητικών ηλεκτοδίων (όπως είναι καλώδια, δίκτυα ύδευσης, θεμελιώσεις, πειφάξεις), η σύνδεσή της με άλλες μεταλλικές εγκαταστάσεις, καθοδικά εύματα που διαέουν τη γη, η σύσταση του εδάφους στις θέσεις των βοηθητικών ηλεκτοδίων κλπ. Οι κατασκευαστές ογάνων μέτησης συνιστούν τη χήση φυσικών στοιχείων (π.χ. ηλεκτόδιο γείωσης ουδετέου Μ/Σ, θαμμένους σωλήνες κτλ) ως βοηθητικών ηλεκτοδίων διευκολύνοντας τον ελεγκτή ώστε να μη χειαστεί να καφώσει δικά του βοηθητικά ηλεκτόδια. Σε τέτοιες πειπτώσεις, όμως, δεν είναι γνωστό το σημείο που είναι εγκατεστημένα τα φυσικά αυτά στοιχεία, και μποεί να είναι πολύ κοντά στο ηλεκτόδιο γείωσης που θέλει να μετήσει ο ελεγκτής. Στην πείπτωση αυτή η μέτηση μποεί να είναι εντελώς λανθασμένη και πααπλανητική. Ο μόνος αξιόπιστος τόπος μέτησης της αντίστασης γείωσης είναι με ανεξάτητα βοηθητικά ηλεκτόδια, όπως άλλωστε πειγάφεται και στο παάτημα Π.61-Γ του ΕΛΟΤ HD 384. C1 P1 C Sa 5-10m 25 μετακινήσεις E Min 5 x A A (Διαγώνιος) Εικόνα 8 : Διάταξη μέτησης εκτεταμένης γείωσης, όπου Α είναι η διαγώνιος του κτιίου. Επισήμανση : Σε πειπτώσεις επανελέγχων ή και αχικών ελέγχων οπου είναι αναγκαία η μέτηση της αντίστασης της γείωσης (π.χ. εγκαταστάσεις με σύστημα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ) και δεν υπάχουν οι ποϋποθέσεις που αναφέθηκαν ώστε να ποκύψει αξιόπιστο και αξιοποιήσιμο αποτέλεσμα μέτησης της γείωσης, το πότυπο ΕΛΟΤ HD 384 δέχεται την αντίσταση του βόγχου σφάλματος. Αυτό αναφέεται στην σημείωση 2 της πααγάφου Πωτόκολλο μετήσεων και ελέγχων Όπως έχει αναφεθεί και στην αχή του άθου, τα αποτελέσματα των μετήσεων και των ελέγχων κατά τη διεξαγωγή ενός επανελέγχου, όπως και κάθε αχικού ελέγχου, θα πέπει να τεκμηιώνονται σε ένα

10 πωτόκολλο, όπως ποβλέπεται από το Πότυπο ΕΛΟΤ HD 384 και τη Νομοθεσία, ώστε να υπάχει μια γαπτή τεκμηίωση ότι η ηλεκτική εγκατάσταση είναι παγματικά ασφαλής. Το πωτόκολλο μετήσεων αποτελεί μέος του πωτόκολλου ελέγχου που οίζει το πότυπο. 4. Επίλογος Εικόνα 11 : Ενδεικτικό πωτόκολλο μετήσεων Όπως αναφέθηκε και στην αχή του άθου, οι συστηματικοί επανέλεγχοι των ηλεκτικών εγκαταστάσεων μποούν να μειώσουν δαστικά τους κινδύνους από ηλεκτοπληξία και πυκαγιά. Εκτός από τη νομική υποχέωση, η υπευθυνότητα και ο επαγγελματισμός όλων των εμπλεκομένων με τις ηλεκτικές εγκαταστάσεις πέπει να έχει στόχο και σκοπό την καθιέωσή τους. Με τα σύγχονα όγανα ελέγχου και μετήσεων οι αναγκαίες μετήσεις και έλεγχοι μποούν να γίνονται εύκολα, γήγοα, αποτελεσματικά και αξιόπιστα, όπως παουσιάστηκαν στο άθο αυτό. Όμως, για τη συστηματικοποίηση και τα οφέλη των επανελέγχων θα πέπει να γίνεται έγκαιη, συστηματική και τεκμηιωμένη ενημέωση των τελικών καταναλωτών από όλο τον ελληνικό ηλεκτολογικό κλάδο. Στα πλαίσια της ποσπάθειας αυτής για ενημέωση εντάσσεται και το άθο αυτό. Τμήμα Τεχνικής Υποστήιξης ΕΛΕΜΚΟ ΑΒΕΕ Η ΕΛΕΜΚΟ ΑΒΕΕ επιθυμεί να ευχαιστήσει τον κύιο Γιώγο Σαή για την πολύτιμη βοήθειά του στη σύνταξη του παόντος άθου, αλλά και για τη συνεισφοά του στην εκπαίδευση και στη μετάδοση της γνώσης στον ηλεκτολογικό κλάδο. Ευχόμαστε και ελπίζουμε να συνεχίσει το ίδιο δυνατά και τα επόμενα χόνια.