Εισαγωγικά. Slide 1. Slide 2. Slide 3. Ανάπτυξη χωρίς όρια; Περιβαλλοντική Στρατηγική

Transcript

1 Slide 1 Περιβαλλοντική Στρατηγική Γιώργος Παπαγιαννάκης, PhD Slide Εισαγωγικά Slide 3 Ανάπτυξη χωρίς όρια; Αισιοδοξία ότι η βιομηχανική ανάπτυξη θα έλυνε όλα τα προβλήματα. Όλα για την οικονομική ανάπτυξη Αλόγιστη εκμετάλλευση πόρων Ρύπανση αέρα, εδάφους και υδάτινου ορίζοντα Εξάρτηση από το πετρέλαιο Θεωρήθηκε δεδομένοότι οι πόροι είναι απεριόριστοι και η ανθρώπινη δραστηριότητα ανίκανη να διαταράξει την ισορροπία της φύσης (Και το πρόβλημα με το να παίρνεις κάτι ως δεδομένο είναι ότι απλά το παίρνεις ως δεδομένο...)

2 Slide 4 H κλιµατική αλλαγή λύνει και προβλήµατα... Το νησί New Moore αποτελούσε αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στην Ινδία και το Μπαγκλαντές εδώ και 30 χρόνια «Αυτό που δεν κατάφεραν να πετύχουν οι δύο χώρες έπειτα από χρόνια διαλόγου τελικά επιλύθηκε από την κλιματική αλλαγή» σχολίασε ο ΣουγκάταΧάζρα, καθηγητής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Τζανταβπούρτης Καλκούτας Εφημερίδα Το Βήμα, 24/3/2010 Slide 5 Λόγοι µη-ενεργοποίησης Δεν έχει ανθρώπινη υπόσταση.ο άνθρωπος νοιάζεται για τις πράξεις άλλων ανθρώπων (π.χ. τρομοκρατία) και όχι για ατυχήματα... Δεν παραβιάζει τον ηθικό μας κώδικα.δεν προκαλεί αισθήματα θυμού, απέχθειας (όπως για π.χ. το κάψιμο της σημαίας) και άρα δεν ενεργοποιεί τους μηχανισμούς δράσης Δεν απειλεί το παρόν μας αλλά το μέλλον μας.η ικανότητα της πρόβλεψης δεν έχει προλάβει να αναπτυχθεί όπως θα έπρεπε. Ο ανθρώπινος νους δεν αντιλαμβάνεται μικρές αλλαγές. (Το παράδειγμα του βατράχου...) Daniel Gilbert, Prof. of Harvard Slide Προσδιοριστικοί παράγοντες περιβαλλοντικής στρατηγικής

3 Slide 7 Προσδιοριστικοί Παράγοντες 1. Νομιμοποίηση Συμμόρφωση με νομοθεσία Προσδοκίες καταναλωτών (επικροτούν αλλά και τιμωρούν...) Ευαισθητοποίηση κοινής γνώμης Πιέσεις περιβαλλοντικών οργανισμών Αντιδράσεις τοπικής κοινωνίας Μέσα μαζικής ενημέρωσης Βελτίωση φήμης-εικόνας Slide 8 Προσδιοριστικοί Παράγοντες 2. Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα Στρατηγική κόστους Ενεργειακή απόδοση Μείωση Α υλών Στρατηγική διαφοροποίησης Πράσινα προϊόντα Καινοτομίες σε προϊόντα, διαδικασίες Εισαγωγή σε νέες αγορές 3. Αξίες Ηθική υποχρέωση Αξίες, στάσεις επιχειρηματιών Slide Περιβαλλοντικές Πρακτικές-Στρατηγικές

4 Slide 10 Διαφορά πρακτικών - στρατηγικής Περιβαλλοντική Στρατηγική Μακροχρόνιοι στόχοι, όραμα, φιλοσοφία Πρακτική 1 Πρακτική 2 Πρακτική v Μέσαεπίτευξηςτων στόχων που έχουν προσδιοριστεί από τη στρατηγική Q: Μία επιχείρηση που τοποθετεί κάδο ανακύκλωσης χαρτιού, ασκεί περιβαλλοντική στρατηγική; Slide 11 Ενσωµάτωση Στρατηγικών Στα όρια του νόµου Πέρα από το νόµο Όραµα ιάσπαρτες πρακτικές Καθορισµένη στρατηγική ιαµορφώνει τάσεις Slide 12 Αποχρώσεις End of the pipe technologies (φίλτρα, καθαρισµοί) Environmental management practices (ISO, εκπαίδευση) Ανάπτυξη πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών Production-based (ενέργεια, πρώτες ύλες, καθαρή τεχνολογία) Design (επανασχεδιασµός προϊόντος-συσκευασίαςυπηρεσίας Η κύρια δραστηριότητα έχει πράσινα χαρακτηριστικά

5 Slide 13 Minnesota Mining Manufacturing Έτος Ίδρυσης: 1902 Προϊόν: Κορούνδιο & Ανορθωσίτης Αποτυχηµένη προσπάθεια για παραγωγή υαλοχάρτου Εισαγωγή ορυκτών από Ισπανία 1914: Παράπονα ότι το υαλόχαρτο διαλυόταν Αιτία: Εµπλουτισµός µε λάδι από ταξίδι µέσω Ατλαντικού Ωκεανού Έπρεπε να βρεθεί λύση Η επένδυση σε R&D απέδωσε Ήταν απλώς η αρχή... Slide 14 Το προφίλ της 3Μ Εταιρία παραγωγής βιομηχανικών και καταναλωτικών προϊόντων. Στηρίζεται στην καινοτοµία και το R&D Πολυεθνικός κολοσσός Χώρες στις οποίες λειτουργούν παραγωγικές μονάδες: 29 Χώρες στις οποίες λειτουργούν εργαστήρια: 35 Χώρες στις οποίες πουλάει προϊόντα: >200 Υπάλληλοι: > Προϊόντα: >75.000(πχ Scotch brite, Post-it ) Κύκλος εργασιών: 23 δισ $ (2006) Καθαρό κέρδος: 3,8 δισ $ (2006) Slide 15 Πρόγραμμα 3P (Pollution Prevention Pays) Φιλοσοφία προγράμματος: Πρόληψη αντί για θεραπεία Αναμόρφωση προϊόντων Τροποποίηση παραγωγικών διαδικασιών Επανασχεδιασμός τεχνολογικού εξοπλισμού Ανακύκλωση βιομηχανικών υπολειμμάτων Αποτέλεσμα:Στα 32 χρόνια: έχουν αποφευχθεί τόνοι ρύπων και έχουν εξασφαλισθεί 1 δισ $

6 Slide 16 Παράδειγµα: Η µεταφορά προϊόντων από τη Μινεσότα στη Γερµανία µέσω πλοίων γινόταν σε ξύλινα κιβώτια µεταφοράς (crate) τα οποία στη συνέχεια τα πετούσαν Ιδέα: Χρησιµοποίηση ατσάλινων κιβωτίων µεταφοράς τα οποία αφού έφταναν στη Γερµανία, συρρικνώνονταν στο 1/3 του ύψους τους και µεταφέρονταν πίσω στη Μινεσότα για επαναχρησιµοποίηση Αποτέλεσµα: Μείωση 315 τόνων απορριµµάτων κέρδος $ ετησίως Slide 17 Παράδειγµα: Η παραγωγική µονάδα στην Πολωνία κατάφερε να µειώσει την κατανάλωση Φυσικού Αερίου (α) Μειώνοντας τη θέρµανση στους αποθηκευτικούς χώρους, (β) Επανασχεδιάζοντας το σύστηµα για καλύτερη ρύθµιση της θέρµανσης στο κτήριο και µείωση της «άσκοπης» θέρµανσης Αποτέλεσµα: Μείωση κατανάλωσης ΦΑ κατά Btus ετησίως - εξοικονόµηση 50 χιλ. $ ετησίως Slide 18 Παράδειγµα: Η παραγωγική µονάδα στη Βραζιλία αντικατέστησε στη διαδικασία επεξεργασίας ξύλου τους διαλύτες µε νερό Αποτέλεσµα: Μείωση των VOC κατα 47 τόνους ετησίως. Παράλληλα, κατάργησαν το (µη αναγκαίο πλέον) σύστηµα µείωσης αποβλήτων, µε αποτέλεσµα τη µείωση της χρησιµοποιούµενης ενέργειας και τη µείωση κατά 127 τόνους αερίων του θερµοκηπίου, ετησίως

7 Slide 19 Παράδειγµα: Η παραγωγική µονάδα στις ΗΠΑ επανασχεδίασε τη συσκευασία των Post-it Flags (α) Αφαιρώντας το χαρτόνι στο πίσω µέρος της συσκευασίας (β) Αφαιρώντας την πλαστική προεξοχή του περιτυλίγµατος Αποτέλεσµα: Μείωση 35 τόνων αποβλήτων εξοικονόµηση 350 χιλ. $ ετησίως Slide 20 Life Cycle Management για συνεχή βελτίωσητων περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία της επιχείρησης Κίνητρα Βραβεία για εργαζοµένους Παράδειγμα: 3M Pollution Prevention Pays (3P) Award: Απονέμεται σε άτομα και ομάδες εργαζομένων που αναπτύσσουν ή εφαρμόζουν καινοτόμες διαδικασίες που συντελούν σε σημαντική μείωση αποβλήτων-ρύπανσης Περιβαλλοντικά σεμινάρια Slide 21 COCO-MAT

8 Slide 22 Ταυτότητα Ίδρυση: 1989 Ορθοπεδικά στρώματα Υφάσματα οικιακά έπιπλα COCO-MAT Εργοστάσια: 2 (Ελλάδα και Κίνα) Καταστήματα 34 σε 7 χώρες Αφοσίωση στη Βιώσιμη Ανάπτυξη: Η ποιότητα είναι η φιλοσοφία μας και τα φυσικά προϊόνταη αποστολή μας...προασπίζουμε το περιβάλλον και αγωνιζόµαστε για την Βιώσιµη Ανάπτυξη Slide 23 COCO-MAT Ανακύκλωση αποβλήτων σε ποσοστό 98% Παραγωγικές διαδικασίες φιλικές προς το περιβάλλον Π.χ. επεξεργασία ξύλου χωρίς προσθήκη χηµικώνή τοξικών ουσιών Αποδοτική χρησιμοποίηση Α Υλών Π.χ. Χρησιµοποίηση των υπολειµµάτωναπό την παραγωγή στρωμάτων για: γέμισμα μαξιλαροθηκών παραγωγή παντόφλων Video Slide 24 Intelen Ίδρυση: 2006 Έρευνα και εφαρμογή της πληροφορικής, του διαδικτύου και της αλγοριθμικής στην Ενέργεια και τις Υπηρεσίες ΤΠΕ (τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών) Ιδρυτές: υποψήφιοι διδάκτορες μηχανικοί του ΕΜΠ Δημιουργεί προχωρημένες καινοτόμες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διαχείρισης ενεργειακών πόρων και υπηρεσίες έξυπνης διαχείρισης ενεργειακής γνώσης

9 Slide 25 Intelen Υπηρεσίες (ενδεικτικές) On-line υπηρεσίες διαχείρισης ενέργειας και μέτρησης κατανάλωσης Υπηρεσίες εξοικονόµησης ενέργειας σε κτίρια, βιοµηχανία και μεταφορές e-consulting σε ενεργειακά και θέµατα ενεργειακών υπηρεσιών Πράσινη Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (Green CSR) ιαχείριση και Αποθήκευση Ψηφιακού Ενεργειακού Ιστορικού Βραβείο πράσινης επιχειρηματικότητας 2008 Video Slide 26 Slide 27

10 Slide 28 Wood energy solutions Video Slide 29 Green restaurant Video Slide 30 Χρήση παραπροϊόντων και αποβλήτων άλλων βιομηχανιών ως εναλλακτικών πρώτων υλών(ιπτάμενη τέφρα) Βελτίωση της θερμικής απόδοσης των εργοστασίων και χρήση εναλλακτικών καυσίµων(π.χ.λάστιχα) Εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και νερού

11 Slide 31 Περιορισµός της εκπεµπόµενης σκόνηςμε τον εκσυγχρονισμό των φίλτρων Μείωση του θορύβουμε χρήση σύγχρονου εξοπλισμού και κατάλληλο προγραμματισμό δραστηριοτήτων Slide 32 Σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO14001 Εκπαιδευτικά σεµινάρια σε εργαζομένους Περιβαλλοντικές δραστηριότητες(πχ δενδροφύτευση) Επενδύσεις 20 εκατ. για την προστασία του περιβάλλοντος Slide 33 Σύστημα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Αποτέλεσμα: -30% των υγρών αποβλήτων Μείωση κατανάλωσης ενέργειας κατά 25% και νερού κατά 90% Δημιουργία Μονάδας Φυσικού Εξευγενισμού (1993) Παραγωγή φιλική προς το περιβάλλον Ελαχιστοποίηση των απωλειώντων πρώτων υλών Μείωση περιβαλλοντικής επιβάρυνσης κατά 70% Υιοθέτηση φυσικού αερίου Κόστος: / Απόσβεση επένδυσης: 6 μήνες

12 Slide 34 Πρωτοποριακό Σύστημα Τηλεθέρμανσης Σχολείου (1997) Αξιοποιείται το αποβαλλόμενο νερό από τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου και εξασφαλίζεται δωρεάν θέρμανση σε σχολικό κτίριο μαθητών Επένδυση:6.000, απόσβεση: 3μήνες Σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO14001(από το 1996) Συνεχής περιβαλλοντική εκπαίδευση εργαζομένων Συνεργασία με WWF Χρηματοδότηση του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF) Slide 35 Προώθηση πράσινων τραπεζικών προϊόντων Πχ Δάνεια με ευνοϊκούς όρους για επενδύσεις σε ΑΠΕ Εξοικονόμηση Ενέργειας Ανακατανομή των πηγών φωτισμού Εφαρμογή τοπικών διακοπτών λειτουργίας Αποτέλεσμα: μείωση κατανάλωσης ενέργειας κατά 22% Απόσβεση επένδυσης: <4 μήνες Ανακύκλωση χαρτιού Το 33% χαρτιού στις κεντρικές υπηρεσίες Το 55% των εφημερίδων Σχετική ενημέρωση εργαζομένων μέσω Μείωση μετακινήσεων για επαγγελματικά ταξίδια Slide 36 Πράσινα Κτίρια Ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου Διοίκησης στη Λ. Συγγρού Αύξηση της απόδοσης του συστήματος θέρμανσης-ψύξης Αξιοποίηση φυσικού φωτισμού Αποδοτική σκίαση του κτιρίου Εφαρμογή "έξυπνου" εξαερισμού Μετρήσιμοι ετήσιοι στόχοι Αύξηση ανακύκλωσης χαρτιού κατά 5% Αύξηση ανακύκλωσηςεφημερίδων κατά 5% Μείωση των ταξιδιών κατά 5% Εφαρμογή συγκεκριμένων επαναλαμβανόμενων & συγκρίσιμων συστημάτων μέτρησης και παρακολούθησης (monitoring) κατανάλωσης χαρτιού, νερού, ενέργειας και μετακινήσεων

13 Slide 37 Χρηματοδότηση περιβαλλοντικών οργανώσεων Για τη διάσωση της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus Χορηγός μηνιαίου οικολογικού περιοδικού με κυκλοφορία φύλλα Σχεδιασμός συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης Slide Αποτελέσµατα Περιβαλλοντικών Στρατηγικών Slide 39 Αποτελέσµατα Άµεσα, αντιλαµβανόµενα οφέλη: MME Μεγάλες Αντιλαµβανόµενα Οφέλη Καθόλου Σε µεγάλο βαθµό Βελτίωση εικόνας Βελτίωση σχέσεων µε ενδιαφ. µέρη Τεχνογνωσία Μείωση κόστους παραγωγής Καινοτοµίες Εισαγωγή σε νέες αγορές Οικονοµικό αποτέλεσµα 4,7 4,8 4,3 4,9 4,3 4,7 4,4 4,4 4,0 4,1 3,2 2,9 3,4 3,7

14 Slide 40 Αποτελέσµατα Έµμεσα, µακροχρόνια οφέλη: Συσσώρευση εµπειρίας και γνώσης σχετικά µε τα περιβαλλοντικά θέµατα Ανάπτυξη ικανότητας διαχείρισης περιβαλλοντικών ζητηµάτων Αφοσίωση εργαζοµένων (ταύτιση µε αξίες επιχείρησης) ηµιουργία οράµατος Τα οφέλη αυτά: Χρειάζονται χρόνο για να αναπτυχθούν ύσκολο να αντιγραφούν Μπορούν να αποτελέσουν πηγή διαρκούς ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος