Αποτελεσματικότητα της θεραπείας και παραβατική συμπεριφορά.

Transcript

1 Αποτελεσματικότητα της θεραπείας και παραβατική συμπεριφορά. Αντιμετώπιση των προβλημάτων εξάρτησης στο πλαίσιο του ποινικού σωφρονισμού Θεσσαλονίκη Δεκεμβρίου 2016

2 Τομείς που επηρεάζονται από την κατάχρηση ουσιών η επαγγελματική απασχόληση το εκπαιδευτικό επίπεδο, η συνέχιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας η σωματική υγεία οι οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις η εμπλοκή με τον ποινικό νόμο η ψυχολογική και ψυχιατρική κατάσταση

3 Βασικά στοιχεία εφαρμογής μεθοδολογίας Τεχνική: Μέθοδος: Εργαλεία: Διάρκεια: Επανεξέταση των ατόμων που εισήχθησαν για θεραπεία 5 χρόνια μετά την εισαγωγή τους με αναδρομική μελέτη Προσωπική συνέντευξη Δείκτης Σοβαρότητας της Εξάρτησης εμπλουτισμένο με ερωτήσεις σχετικά με τη θεραπευτική εμπειρία και αναζητούμενες βελτιώσεις του συστήματος Έρευνα πεδίου 14 μήνες

4 Ορισμός και επιλογή του δείγματος Στρωματοποιημένο μη αναλογικό δείγμα 551 από 766 άτομα που εισήχθησαν μεταξύ και (72%) 75 πρώτοι άνδρες όλες οι γυναίκες Εισαγωγές σε 6 θεραπευτικές κοινότητες (4 διαμονής, 3 στην Αθήνα, 1 εφήβων) Μέσος χρόνος λειτουργίας 5.2 χρόνια (από 1 μέχρι 11) Σε δύο προγράμματα υπήρξε κάλυψη 100% από το δείγμα στα υπόλοιπα από 58,2% μέχρι 69,5%

5 Χρήση ουσιών: μακρύτεροι χρόνοι παραμονής στη θεραπεία συνδέονται με θετικότερα αποτελέσματα 80,00% 70,00% 67,70% < 90 ημέρες ημέρες > 360 ημέρες 60,00% 55,30% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 7,20% 25,60% 37,50% 32,10% 11,00% 42,30% 21,30% 0,00% Σε πλήρη αποχή Αποχή μετά από ολίσθηση Σε υποτροπή

6 Παραβατική συμπεριφορά: βασικές μεταβολές για το σύνολο των συμμετεχόντων * σημαντικότητα 99% (α=0.01) 32 πριν μετα 25 % συλλήψεις* φυλάκιση*

7 Νομική κατάσταση κατά την εισαγωγή σε θεραπεία Φυλάκιση 32,1 Καταδίκες 36,2 Κατηγορία για εγκλήματα βίας 15,4 Κατηγορία για φθορά ξένης περιουσίας 34 Κατηγορία για κατοχή και εμπορία ουσιών 47,6 Απαγγελία κατηγορίας για σοβαρό αδίκημα 66, %

8 Νομική κατάσταση κατά την εισαγωγή (διαφορές φύλου) ,2 60 Άνδρες Γυναίκες 50 50,7 51,1 % 40 34,7 38, ,3 12,7 2,7 0 Απαγγελία κατηγορίας για σοβαρό αδίκημα Κατηγορία για κατοχή και εμπορία ουσιών Κατηγορία για φθορά ξένης περιουσίας Κατηγορία για εγκλήματα βίας

9 100,00% Αποτελεσματικότητα ως προς την παραβατική συμπεριφορά 80,00% Σε πλήρη αποχή Αποχή μετά από ολίσθηση Σε υποτροπή 86,20% 66,70% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% 42,70% 20,00% 17,40% 13,70% 9,70% 7,40% 30,30% 18,90% 8,30% 0,00% 0,90% 0,00% 0,90% 1,70% Κατηγορία για κατοχή και εμπορία Κατηγορία φθοράς ξένης περιουσίας Εγκλήματα βίας 27,60% 10,80% 0,00% 34,20% Καταδίκες Φυλάκιση Φυλάκιση για αδίκημα μετά τη θεραπεία 27,10% 13,70% 44,80% Αναμονή απαγγελίας κατηγορίας 23,50% Αναμονή κατηγορίας για αδίκημα μετά τη θεραπεία

10 Η μείωση της παραβατικής συμπεριφοράς λειτουργεί ως προστατευτικός παράγοντας σε ότι αφορά την έκθεση του χρήστη ή του πρώην χρήστη ουσιών στο ποινικό σύστημα με όλες τις ευεργετικές επιπτώσεις που αυτό έχει για την κοινωνική του ένταξη αποτελεί ένα έμμεσο αλλά σαφή δείκτη αποτελεσματικότητας ως προς την αντιμετώπιση της αιτίας που γεννά τη συγκεκριμένη παραβατικότητα, την αναζήτηση, την απόκτηση, την κατοχή και κατανάλωση, δηλαδή, της ουσίας.

11 Αποτελεσματικότητα της θεραπείας και παραβατική συμπεριφορά ακόμα και αν κάποιοι διακόψουν τη θεραπεία τους πρόωρα έχοντας νομικές εκκρεμότητες ή συνεχίζοντας να εκτίθενται στο ποινικό σύστημα μετά τη θεραπευτική τους εμπειρία, είναι ευκολότερο να επιστρέψουν στη θεραπεία, και με βάση την προηγούμενη εμπειρία τους, με ωριμότερο αίτημα που μπορεί να τους επιτρέψει να βιώσουν τα θετικά αποτελέσματα που προσδοκούν. οι νομικές πιέσεις αναδεικνύονται σε παράγοντα που ενδέχεται να λειτουργεί πολυδιάστατα και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή η υποστήριξη στο πεδίο των νομικών προβλημάτων των ατόμων που βρίσκονται σε θεραπεία. οι νομικές πιέσεις, συχνά, αποτελούν κινητοποιητικό μηχανισμό που ευνοεί τη θεραπευτική εμπλοκή από την οποία προσδοκάται αποφυγή, αναβολή αντιμετώπισης ή υποστήριξη για αντιμετώπιση των νομικών εκκρεμοτήτων που εντέλει λειτουργούν ως ανασταλτικός μηχανισμός για την απρόσκοπτη κοινωνική ένταξη των ατόμων

12 Αποτελεσματικότητα της θεραπείας και παραβατική συμπεριφορά η μείωση της παραβατικής συμπεριφοράς και η αντιμετώπιση των νομικών εκκρεμοτήτων σε μεγάλο βαθμό άρουν σημαντικά εμπόδια στη διαδικασία ένταξης των ατόμων. η συνεχιζόμενη παραβατική συμπεριφορά αποτελεί ένα παράγοντα επικινδυνότητας για υποτροπή, είτε ως βιωμένη ηθική σύγκρουση του ατόμου, είτε ως αιτία έκθεσης στον κίνδυνο εγκλεισμού, σ ένα περιβάλλον δηλαδή, όπου η άμεση ή έμμεση σύνδεση με τη χρήση και τις επιπτώσεις της είναι πολύ πιθανή (Φαρσεδάκης και Συλίκος 1996)