Κλιματική Αλλαγή. Χρήστος Σπύρου ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 70, ΑΘΗΝΑ.

Transcript

1 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 70, ΑΘΗΝΑ Κλιματική Αλλαγή Χρήστος Σπύρου Βασικό σύγγραμμα: Κατσαφάδος Π. και Μαυροματίδης Η., 2015: Εισαγωγή στη Φυσική της Ατμόσφαιρας και τη Κλιματική Αλλαγή. Ψηφιακό σύγγραμμα στο πλαίσιο της δράσης Κάλλιπος. Αθήνα 2018

2 ΕΡΗΜΙΚΗ ΣΚΟΝΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

3 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΡΗΜΙΚΗ ΣΚΟΝΗ Με τον όρο «ερημική σκόνη» περιγράφουμε τα αερολύματα που πηγάζουν από τις ερημικές περιοχές του πλανήτη. Περίπου το 1/3 της Γης καλύπτεται από ερήμους, με μεγαλύτερη την έρημο Σαχάρα. Κάτω από κατάλληλες συνθήκες η σκόνη αυτή εισάγεται στην ατμόσφαιρα από ερημικές περιοχές που χαρακτηρίζονται ως πηγές. Η διάμετρος των σωματιδίων σκόνης κυμαίνεται από 0,5 80 μm, αλλά μόνο τα σωματίδια μέχρι ~10μm μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις από τις πηγές.

4 ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Η σύσταση της σκόνης που μεταφέρεται από τις ερημικές περιοχές εξαρτάται έντονα από τους διαφορετικούς τύπους εδάφους στις πηγές. Avila et al. 1997

5 ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΕΡΗΜΙΚΗΣ ΣΚΟΝΗΣ Παραγωγή Μεταφορά Εναπόθεση

6 ΠΗΓΕΣ

7 ΠΗΓΕΣ Global distribution of ilite (1 km resolution) Global distribution of phosphorus (1 km resolution)

10 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΚΟΝΗΣ Για να παραχθεί σκόνη χρειάζεται: Άνεμος Ξηρό έδαφος Η δύναμη του ανέμου πρέπει να υπερνικήσει τις δυνάμεις του βάρους, συνοχής και συνάφειας μεταξύ σωματιδίου, γειτονικών σωματιδίων και εδάφους Ελάχιστη ταχύτητα τριβής U * για την αποκόλληση σωματιδίου από το έδαφος Σωματίδια άμμου (D > 60 μm) ανασηκώνονται από το έδαφος αλλά επιστρέφουν στην επιφάνεια Από την πρόσκρουση ελευθερώνονται μικρότερα σωματίδια (saltation bombardment) Ύπαρξη τύρβης για την απομάκρυνση των σωματιδίων

11 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΚΟΝΗΣ Για να παραχθεί σκόνη χρειάζεται: Άνεμος Ξηρό έδαφος Η δύναμη του ανέμου πρέπει να υπερνικήσει τις δυνάμεις του βάρους, συνοχής και συνάφειας μεταξύ σωματιδίου, γειτονικών σωματιδίων και εδάφους Ελάχιστη ταχύτητα τριβής U * για την αποκόλληση σωματιδίου από το έδαφος Σωματίδια άμμου (D > 60 μm) ανασηκώνονται από το έδαφος αλλά επιστρέφουν στην επιφάνεια Από την πρόσκρουση ελευθερώνονται μικρότερα σωματίδια (saltation bombardment) Ύπαρξη τύρβης για την απομάκρυνση των σωματιδίων Wind Erosion Research Unit, USDA-ARS, GMPRC, Manhattan, Kansas, U.S.A.

12 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΚΟΝΗΣ Kok J.F and N.O. Renno (2008) Journal of Physics: Conference Series 142

13 ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ Άτλαντας Δυτική Σαχάρα Αίγυπτος Λιβυκή Έρημος Όρη Ahaggar Σουδάν Αιθιοπία Μαλί, Μαυριτανία Λίμνη Τσαντ Μποντελέ Image from NASA's MODIS instrument

14 ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ Κάθε περιοχή ενεργοποιείται διαφορετικές χρονικές περιόδους Image from NASA's MODIS instrument

15 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ Τα παραγόμενα σωματίδια σκόνης (μεγέθους μέχρι ~10μm) μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις με τη βοήθεια του ανέμου. Η μεταφορά σωματιδίων σκόνης παρουσιάζει έντονη εποχικότητα Οι κύριες τροχιές μεταφοράς είναι 3: Πάνω από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη Πάνω από τον Ατλαντικό προς τη Βόρεια Αμερική και την Καραϊβική. Προς την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή

16 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ Τα παραγόμενα σωματίδια σκόνης (μεγέθους μέχρι ~10μm) μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις με τη βοήθεια του ανέμου. Οι κύριες τροχιές μεταφοράς είναι 3: Πάνω από τον Ατλαντικό προς τη Βόρεια Αμερική και την Καραϊβική. Πάνω από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη Προς την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή Middleton and Goudie, 2002

17 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗ Οι τροχιές αυτές μεταφοράς δημιουργούνται από έντονα κυκλωνικά συστήματα τα οποία περνάνε από την ακτή της Βορείου Αφρικής με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Κατά μήκος του μετώπου που δημιουργείται μεταξύ του ψυχρού αυτού αέρα και των θερμών αερίων μαζών της Αφρικής δημιουργούνται βαθιά χαμηλά συστήματα, με έντονους οριζόντιους ανέμους (>10m/sec). Ο συνδυασμός των ισχυρών αυτών ανέμων και των έντονων κατακόρυφων ανοδικών κινήσεων εισάγει σωματίδια σκόνης στην ατμόσφαιρα και τα μεταφέρει σε μεγάλες αποστάσεις από τη Σαχάρα προς την κεντρική Ευρώπη. Οι τροχιές αυτές παρατηρούνται κυρίως τις μεταβατικές περιόδους του χρόνου (Μάρτιο Ιούνιο) και το χειμώνα.

18 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗ

19 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗ

20 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗ Met Office, April 2014

21 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗ Met Office, April 2014

22 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗ Η δυτική ροή μάζας πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό είναι η πιο ογκώδης, περιλαμβάνοντας ουσιαστικά έως και το 50% της μάζας που μεταφέρεται από την έρημο Σαχάρα συνολικά (SeaWiFS Project, NASA/Goddard Space Flight Center ORBIMAGE

23 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗ July 31 - August 2, 2013 NASA's Earth Observatory

24 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Μεταφορά σκόνης από τη Βόρειο Αφρική προς την Ανατολική Μεσόγειο παρατηρείται κυρίως την άνοιξη και συνήθως συνδέεται με το πέρασμα χαμηλών βαρομετρικών συστημάτων προς τα ανατολικά. Οι κυκλώνες αυτοί δημιουργούνται από τη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ των ψυχρών θαλάσσιων μαζών στα βόρεια και των θερμότερων ηπειρωτικών μαζών στα νότια (SeaWiFS Project, NASA/Goddard Space Flight Center ORBIMAGE

25 ΤΡΟΧΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΚΟΝΗΣ Global Deserts Outlook, UNEP/Earthprint, Nature

26 ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΣΚΟΝΗΣ Τα σωματίδια σκόνης που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα απομακρύνονται με 2 μηχανισμούς: Με ξηρή εναπόθεση : Από 0.1 έως 0.05 μm εναποτίθενται ακολουθώντας κίνηση Brown, από 2 έως 20 μm κυριαρχούν δυνάμεις αδράνειας, ενώ για διαμέτρους μεγαλύτερες των 20 μm η εναπόθεση πραγματοποιείται μέσω βαρυτικής καθίζησης (gravitational settling).

27 ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΣΚΟΝΗΣ Τα σωματίδια σκόνης που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα απομακρύνονται με 2 μηχανισμούς: Με υγρή εναπόθεση : Σάρωση από τις σταγόνες της βροχής που φτάνουν στο έδαφος (Precipitation Scavenging) Σταγόνες νέφους που έρχονται σε επαφή με το έδαφος, κυρίως σε βουνά (Cloud Interception) Εναπόθεση από σταγονίδια ομίχλης που φτάνουν στο έδαφος (Fog Deposition) Απομάκρυνση με τη βοήθεια νιφάδων χιονιού (Snow Deposition)

28 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΕΡΗΜΙΚΗΣ ΣΚΟΝΗΣ Μεταβάλλουν το ισοζύγιο ακτινοβολιών στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος (Miller et al., 2004; Perez et al., 2006; IPCC 2007; Heinold et al., 2008; Lau et al., 2009, Spyrou et al., 2010) Λειτουργούν ως πυρήνες συμπύκνωσης για το σχηματισμό νεφών αλλάζοντας τις μικροφυσικές, τις μικροχημικές και τις οπτικές ιδιότητες των νεφών (Levin et al., 2005; Solomos et al., 2011) Η ανάμειξη σκόνης φυσικής προέλευσης με σωματίδια ανθρωπογενούς προέλευσης μεταβάλλει τις φυσικές και χημικές ιδιότητες τους (Astitha et al., 2009) Αλλάζει τα χαρακτηριστικά εδαφικών οικοσυστημάτων (Reichholf,1986) Εναπόθεση στην επιφάνεια των ωκεανών σημαντικών θρεπτικών συστατικών για το θαλάσσιο οικοσύστημα (Herut et al., 2001; Goudie and Middleton 2001) Έντονη επίδραση στην ποιότητα του αέρα και κατ`επέκταση στον ίδιο τον άνθρωπο (Dockery and Pope, 1996, Mitsakou 2008) Έχει αποδειχθεί ότι η διείσδυση αερίων μαζών ερημικές περιοχές (Σαχάρα, Γκομπι κ.τ.λ.) αλλοιώνουν την παρακολούθηση των ανθρωπογενών εκπομπών μέσω μετρήσεων του PM10 (Querol et al., 2004,2009)

29 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Τα σωματίδια σκόνης επιδρούν και στις δύο πλευρές του ενεργειακού φάσματος (Direct Radiative Effect): Σκέδαση και απορρόφηση στην ορατή περιοχή του φάσματος της ηλιακής ακτινοβολίας (IPCC 2007; Otto et al., 2008; Spyrou et al., 2010) Στο υπέρυθρο κυριαρχεί η απορρόφηση και επανεκπομπή και η σκόνη λειτουργεί ως αέριο θερμοκηπίου (Tegen 2003; Helmert 2007; Spyrou et al., 2013)

30 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ IPCC, 2013

31 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

34 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 18E

35 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 18E Ψύξη στην ανώτερη τροπόσφαιρα λόγω ανάκλασης Θέρμανση στη μέση τροπόσφαιρα λόγω απορρόφησης Ψύξη κατώτερης τροπόσφαιρας λόγω εκπομπής και εξασθένησης SW από τα ανώτερα στρώματα Θέρμανση κοντά στην επιφάνεια λόγω εκπομπής των ανώτερων στρωμάτων και παγίδευσης υπέρυθρης ακτινοβολίας

36 ΣΥΝΟΨΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗΣ SW IN LW IN DAY UT SW OUT LW OUT SW IN LW IN WDE NDE DUST LAYER LT SW IN LW IN BL SW OUT LW OUT NIGHT LW OUT UT DUST LAYER LT WDE NDE LW IN LW OUT BL

37 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Ειδικότερα τα σωματίδια σκόνης : Κατά τη διάρκεια της ημέρας αυξάνουν τους ρυθμούς θέρμανσης του ατμοσφαιρικού στρώματος στο οποίο βρίσκονται Αντίθετα μειώνουν τους ρυθμούς ψύξης των υπερκείμενων και υποκείμενων στρωμάτων Κατά τη διάρκεια της νύχτας μειώνουν τους ρυθμούς ψύξης στο ατμοσφαιρικό στρώμα στο οποίο βρίσκονται Αυξάνουν τους ρυθμούς θέρμανσης στην ατμοσφαιρική στήλη κάτω από στρώμα της σκόνης Σε γενικές γραμμές η αιωρούμενη σκόνη επιδρά θερμικά στην ατμόσφαιρα όπως περίπου οι νεφικοί σχηματισμοί και μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένας θερμοκηπιακός παράγοντας

38 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ (IPCC, 2001)

39 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΕ ΝΕΦΗ ΒΡΟΧΗ Τα σωματίδια σκόνης λειτουργούν σαν πυρήνες συμπύκνωσης (CCN), πάνω στους οποίους συμπυκνώνονται υδρατμοί. Όταν ένα σύννεφο έρθει σε επαφή με σωματίδια σκόνης ο αριθμός των CCN στο περιβάλλον αυξάνεται. Σαν αποτέλεσμα το νερό στο νέφος μοιράζεται σε περισσότερα CCN. Ένα επιβαρυμένο νέφος έχει περισσότερες αλλά μικρότερες υδροσταγόνες, γεγονός που έχει μία σειρά επιπτώσεων: Η ανακλαστικότητα του νέφους αυξάνεται (cloud albedo effect), με αποτέλεσμα μικρότερα ποσά ακτινοβολίας να φτάνουν στο έδαφος. Η δυνατότητα του νέφους να δώσει βροχή μειώνεται, καθώς οι μικρότερες σταγόνες είναι πιο δύσκολο να ενωθούν και να δώσουν μεγάλες σταγόνες που θα καταλήξουν τελικά σε υετό. Με αυτόν τον τρόπο επηρεάζεται ο χρόνος ζωής του νέφους και τα ποσά βροχής. Ιδιαίτερα σε ερημικές περιοχές το φαινόμενο αυτό οδηγεί σε επιδείνωση της ξηρασίας, και μείωση των αποθεμάτων νερού, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε πιο ξηρά εδάφη και μεγαλύτερη παραγωγή σκόνης (dust feedback loop Rosenfeld et al., 2001)

40 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΕ ΝΕΦΗ ΒΡΟΧΗ

41 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ (IPCC, 2001)

42 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ IPCC, 2013

43 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ Σημαντικός είναι ο ρόλος των αιωρούμενων σωματιδίων σκόνης Σαχάρας και στη θάλασσα καθώς διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στον βιογεωχημικό της κύκλο. Μέσω εναπόθεσης μια σειρά από συστατικά φτάνουν στην επιφάνεια των ωκεανών, μερικά εκ των οποίων όπως ο σίδηρος και ο φώσφορος αποτελούν σημαντικά θρεπτικά συστατικά για το θαλάσσιο οικοσύστημα. Η σημασία αυτών γίνεται ακόμα πιο έντονη κατά τη διάρκεια μεγάλων σποραδικών επεισοδίων υγρής κυρίως απόθεσης στην επιφάνεια της θάλασσας (Paerl, 1997; Prospero et al., 1996; Spokes et al., 2000), σε ολιγοτροφικές θάλασσες κατά θερινή περίοδο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ευεργετικής αυτής επίδρασης αποτελεί η ανατολική Μεσόγειος, μια ολιγότροφη θάλασσα με υψηλές όμως ροές σκόνης Σαχάρας στην επιφάνειά της (Herut et al., 2001).

44 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ Τα δάση του Αμαζονίου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο κλίμα της γης. Λόγω των έντονων βροχοπτώσεων το έδαφος χάνει ζωτικά συστατικά για την επιβίωση και ανάπτυξη του δάσους, ιδιαίτερα φώσφορο. Τα συστατικά αυτά αναπληρώνονται από την ερημική σκόνη από την άλλη μεριά του Ατλαντικού. Κατά μέσο όρο εναποτίθενται στο έδαφος του Αμαζονίου 28 Tgr ερημικής σκόνης (Yu et al., 2015)

45 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ (Papayannis 2013) Η έκθεση του ανθρώπου σε υψηλές συγκεντρώσεις ερημικής σκόνης έχει συνέπειες στον άνθρωπο και την υγεία: Μπορούν να εισχωρήσουν και να επηρεάσουν το αναπνευστικό σύστημα (Watanabe et al., 2011). Οι παθογένειες που προκαλούν τα σωματίδια σκόνης αποδίδονται στην άμεση επαφή με την αναπνευστική οδό του ανθρώπου και ενισχύονται λόγω της τοξικότητας και των ενεργών βιολογικών συστατικών και μικροοργανισμών που μεταφέρονται με αυτή (Leski et al, 2011). Η επιβάρυνση του αναπνευστικού συστήματος μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις και δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος ως αντίδραση από την επιβάρυνση των πνευμόνων (Schulz et al, 2005).

46 ΣΥΝΟΨΗ Με τον όρο «ερημική σκόνη» περιγράφουμε τα αερολύματα που πηγάζουν από τις ερημικές περιοχές του πλανήτη. Κάτω από κατάλληλες συνθήκες η σκόνη αυτή εισάγεται στην ατμόσφαιρα από ερημικές περιοχές και μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις. Η ύπαρξη σωματιδίων φυσική σκόνης στην ατμόσφαιρα έχει πληθώρα επιπτώσεων: Μεταβάλει την ενεργειακή κατανομή στην ατμόσφαιρα και το έδαφος Αλλάζει την κατανομή της βροχής και τις ιδιότητες των νεφών Επιδρά στο ίδιο το οικοσύστημα Σε μεγάλες συγκεντρώσεις λειτουργεί σαν αέριος ρύπος

47

48 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Ισχυροί άνεμοι στα 850 hpa μεταφέρουν σωματίδια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στις 7 Απριλίου 2006 Τα σωματίδια σκόνης φτάνουν στην περιοχή της Κρήτης

49 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Μετρήσεις ηλιακής ακτινοβολίας από σταθμό στο ΤΕΙ Κρήτης (δεδομένα διαθέσιμα από AERONET) Η εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία ελαττώνεται από το πέρασμα της σκόνης κατά ~200 W/m2 στις 7/4/2006 Πολύ έντονη μεταβολή για να οφείλεται αποκλειστικά στη σκόνη

50 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ

51 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Θέρμανση λόγο απορρόφησης Ψύξη ανώτερου στρώματος λόγο ανάκλασης

52 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Θέρμανση λόγο απορρόφησης Ψύξη ανώτερου στρώματος λόγο ανάκλασης

53 ΗΜΙ-ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΚΟΝΗΣ Δημιουργία cirrus πάνω από το στρώμα σκόνης το οποίο εξηγεί την έντονη μείωση της εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας (semi- Θέρμανση λόγο απορρόφησης Ψύξη ανώτερου στρώματος λόγο ανάκλασης