«Ειδικά εδώ στην Ελλάδα, πρέπει να παίρνονται διαρκή μέτρα διατήρησης άσβεστης της ιστορικής μνήμης, και προπάντων για τα θέματα των βασανιστηρίων.

Transcript

1

2 Η ταράτσα της οδού Μπουμπουλίνας υπήρξε ένα κολαστήριο, ένας από τους πιο φριχτούς τόπους βασανισμού των αριστερών, των αγωνιστών Λαμπράκηδων, όσων εν γένει αρνήθηκαν να υποταχτούν στο καθεστώς της Δικτατορίας. Πάνω σ αυτή την ταράτσα, όταν γίνονταν τα απάνθρωπα βασανιστήρια, μαρσάριζαν μοτοσικλέτες, για να καλύπτουν τις κραυγές των ανθρώπων που βασανίζονταν, ώστε να μη γίνονται αντιληπτά όσα τεκταίνονταν από όσους βρίσκονταν στις γύρω πολυκατοικίες Όσοι, όμως, ήθελαν, «άκουγαν» Γιατί δεν ακούμε μόνο με τα αυτιά. Σημαντικός βοηθός των αυτιών είναι η καρδιά μας αλλά και η λογική, το μυαλό μας. Ακόμη και σήμερα γίνονται βασανιστήρια, επιστημονικού επιπέδου Δεν πρέπει να εφησυχάσουμε αλλά, αντιθέτως, «να ανησυχήσουμε βαθιά και να χτυπήσουμε τον κώδωνα του κινδύνου, απευθυνόμενοι ιδιαίτερα στις νεαρές ηλικίες. Τις ηλικίες, που δε γνώρισαν πολέμους, στρατοδικεία, φυλακές, εξορίες, χούντα και βασανιστήρια, παρά μόνον από τις διηγήσεις, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι τους αγνοεί τα σχετικά γεγονότα. Είναι γνωστό ότι οι νέοι, σήμερα, μαθαίνουν ένα μέρος της ζωής από την τηλεόραση, απ' όπου διαμορφώνουν πολλές φορές προτιμήσεις και στιλ ζωής.» «Υπάρχει, λοιπόν, σήμερα και πάλι η ανάγκη να τους ενημερώσουμε για ένα μείζον αποτροπιαστικό θέμα, που πάντα σχετίζεται με πολέμους ή φασιστικές εκτροπές και, που, στο παρελθόν, έκανε αρκετές φορές την ανθρωπότητα να ντρέπεται. Πρόκειται για τα βασανιστήρια.» «Αν τα βασανιστήρια μπορεί να αποτελούν τηλεοπτικά σόου για ορισμένες χώρες, για την Ελλάδα τα βασανιστήρια αποτελούν μια επώδυνη ιστορική μνήμη, που συνδέεται πρώτ' απ' όλα με τον αντικομμουνισμό σε όλες του τις μορφές. Από τη δικτατορία του Μεταξά (ρετσινόλαδο και πάγος) μέχρι τα φρικτά βασανιστήρια της μετεμφυλιοπολεμικής περιόδου στα κολαστήρια της Μακρονήσου, της Γυάρου και αργότερα στην Μπουμπουλίνας, στην Ασφάλεια της Μεσογείων επί χούντας, στο ΕΑΤ - ΕΣΑ, στις στρατιωτικές φυλακές Μπογιατίου.» «Θυμίζουμε, πιο πολύ για τους νεότερους, αλλά και για τους μεγαλύτερους υπενθυμίζουμε, πως στην Ελλάδα οι πατριώτες αγωνιστές βασανίστηκαν μαζικά και άγρια στη Μακρόνησο, ενώ από τα Γιούρα πέρασαν συνολικά, σε όλες τις περιόδους λειτουργίας τους, αγωνιστές πολιτικοί κρατούμενοι, πολλοί απ' αυτούς σακατεύτηκαν, άλλοι πέθαναν και άλλοι τρελάθηκαν. Πρέπει να σημειωθεί ότι κατηγορήθηκαν για κοινοί εγκληματίες, που τάχα είχαν διαπράξει φόνους, όπως τους παρουσίαζαν τα τότε εργαστήρια πτωματολογίας.» «Αλλά και κατά τη διάρκεια της χούντας έγιναν φρικτά βασανιστήρια σε βάρος των δημοκρατών που αντιστάθηκαν. Τα βασανιστήρια αυτά αποκαλύφθηκαν στις δίκες των βασανιστών. Από τον Αύγουστο του 1975 μέχρι το Νοέμβριο του 1976, έγιναν έξι δίκες για βασανιστήρια. Η πρώτη και δεύτερη δίκη των βασανιστών του ΕΑΤ - ΕΣΑ, η δίκη για τους βασανιστές του ΕΛΛΗ, η δίκη των βασανιστών της Ασφάλειας Αθηνών στη Χαλκίδα και η δίκη των βασανιστών για τα βασανιστήρια στην Μπουμπουλίνας, όπου λειτουργούσε και η περίφημη «ταράτσα» σαν τόπος βασανιστηρίων. Δεκάδες αγωνιστές κατέθεσαν για τα βασανιστήρια που υπέστησαν από το χουντικό καθεστώς. Ξυλοδαρμοί, φάλαγγα, ηλεκτροσόκ, απομόνωση,

3 παραισθησιογόνα. Από τις δίκες αυτές, πλούσιο υλικό συγκεντρώθηκε, τόσο για τις μεθόδους βασανισμού, όσο και για την εκπαίδευση των ίδιων των βασανιστών.» «Αποκαλύφθηκε ότι αρκετοί από αυτούς είχαν εκπαιδευτεί στην τέχνη των βασανιστηρίων στις Η.Π.Α. Άλλοι εκπαιδεύτηκαν από τη στρατιωτική αστυνομία, την περιβόητη Ε.Σ.Α. Να πώς περιγράφει η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας τη δημιουργία ενός βασανιστή. Μετά τη βασική εκπαίδευση, νεαροί κληρωτοί στρατιώτες από γνωστές αντικομμουνιστικές οικογένειες επιλέγονταν για ειδική εκπαίδευση από τη στρατιωτική αστυνομία. Από περαιτέρω εξονυχιστική εξέταση, ξεχώριζαν εκείνοι που θα εκπαιδεύονταν ως βασανιστές. Αυτή η διάκριση σήμαινε ιδιαίτερα προνόμια, γόητρο, χρήση αυτοκινήτου, βαθμό υπαξιωματικού, έξτρα μισθό και άδειες και μια θέση στην πρωτεύουσα μάλλον, παρά στην επαρχία ή τα σύνορα. Οι περισσότεροι απ' αυτούς ήταν από επαρχία ή από εργατικές οικογένειες κι έτσι αυτά τα προνόμια και η εγγυημένη θέση στο Δημόσιο μετά την αποστράτευσή τους ήταν ισχυρό κίνητρο για να δεχτούν μια θέση στο επίλεκτο στρατιωτικό σώμα. Στην αρχή δε γνώριζαν τα καθήκοντα αυτού του σώματος. Ένα μεγάλο μέρος της εκπαίδευσής τους αποτελείτο από χτυπήματα που έδιναν κι έπαιρναν από τους συναδέλφους τους. Οι αξιωματικοί που τους εκπαίδευαν τους διέταζαν να τρώνε τις λουρίδες από τους μπερέδες τους, να γονατίζουν και να ορκίζονται υποταγή σε πορτρέτα διοικητών, να κάνουν εξευτελιστικές πράξεις, όπως να προσποιούνται ότι κάνουν έρωτα σε μια γυναίκα μπροστά σε άλλους στρατιώτες. Μετά την ιδεολογική διδασκαλία και ψυχολογική προετοιμασία, τους ανέθεταν στην αρχή να φρουρούν φυλακισμένους, κατόπιν να συλλαμβάνουν υπόπτους και, τέλος, να τους βασανίζουν. Το να διστάζουν να βασανίζουν σήμαινε γελοιοποίηση, περισσότερο ξύλο, απειλές μετάθεσης και απώλειες των προνομίων και απειλές για την οικονομική υπόσταση των οικογενειών τους.» «Ειδικά εδώ στην Ελλάδα, πρέπει να παίρνονται διαρκή μέτρα διατήρησης άσβεστης της ιστορικής μνήμης, και προπάντων για τα θέματα των βασανιστηρίων.» «Πρόσφατα, το νησί Γυάρος, αυτό το σύγχρονο κάτεργο, αναγνωρίστηκε από την κυβέρνηση ως ιστορικό μνημείο. Δε φτάνει αυτό. Η ιστορία της Μακρονήσου, της Γυάρου, του Ε.Α.Τ. Ε.Σ.Α., της Μπουμπουλίνας, της Ασφάλειας, πρέπει να περάσει στα σχολικά βιβλία. Πρέπει τα σχολεία να επισκεφθούν τους χώρους βασανισμού και να μάθουν οι μικροί μαθητές όλη την αλήθεια για τα βάσανα και το αίμα που κόστισε η δημοκρατία στον τόπο μας. Να μάθουν τι ήταν η συκιά του Γλάστρα, τι είναι η φάλαγγα. Να μάθουν για τους νόμους 375 και 509, με βάση τους οποίους σύρθηκαν στα στρατοδικεία, στις φυλακές και στο εκτελεστικό απόσπασμα χιλιάδες αγωνιστές. Και πάνω απ' όλα, να μάθουν ότι αυτά ήταν τα αποτελέσματα της παρέμβασης του ξένου παράγοντα στην Ελλάδα, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Αυτή η ενημέρωση της νεολαίας θα αποτελέσει και την πιο σοβαρή μορφή αντίστασης στα κάθε λογής τηλεοπτικά παιχνίδια και παραγωγές ή εκτροπές made in USA. Αυτό θα είναι συμβολή στη θωράκιση της δημοκρατίας και της αξιοπρέπειας του λαού μας.» Αποσπάσματα από παρέμβαση του Παπλωματά Κωνσταντίνου, εκπροσώπου του Δ.Σ. της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας στο 4 ο Διεθνές Συμπόσιο κατά της απομόνωσης, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι από τις 16 έως τις 19 Δεκεμβρίου 2005

4 Η αναφορά μας στα βασανιστήρια και σε αυτούς που βασάνισαν αλλά και σε όσους βασανίστηκαν δεν υπηρετεί κάποια προσωπική ανάγκη (όσο κι αν αυτό δεν μπορεί τελείως να αποκλειστεί, μια και είναι απολύτως ανθρώπινο ). Είναι, κυρίως, ιστορικό και πολιτικό χρέος, ώστε να μην μείνουν ως μυθεύματα, να μην θεωρηθούν υπερβολές κάποιων θερμόαιμων και αμετανόητων κομμουνιστών Ειδικά στα χρόνια μας, που αναβιώνουν συμπεριφορές και απόψεις και παρελαύνουν από τα κανάλια πρόσωπα και ιδέες, που πολλοί δημοσιογράφοι τα κάνουν να είναι εύπεπτα ειδικά στα αυτιά και στις συνειδήσεις όσων δεν γνωρίζουν Και το εκπαιδευτικό μας σύστημα φροντίζει να διαπλάθει νέους πολίτες που δε γνωρίζουν και που τσουβαλιάζουν στον ίδιο σάκο όλες τις ιδεολογίες και όλους τους εκπροσώπους Ενισχύοντας την άποψή μας, παραθέτουμε παρουσίαση της επανέκδοσης του βιβλίου του Κοροβέση για τα βασανιστήρια επί δικτατορίας Ανθρωποφύλακες χωρίς όρια Μακάρι η επανέκδοση ενός βιβλίου για τα βασανιστήρια επί δικτατορίας στην Ελλάδα να είχε αξία ως ιστορική αποκλειστικά υπενθύμιση. Όμως οι "Ανθρωποφύλακες", του Περικλή Κοροβέση, συνιστούν πάντοτε μια μαρτυρία, με πολιτικό κυρίως ενδιαφέρον. Αν σήμερα -με εξαίρεση τους ισχυρισμούς των "ιστορικών" τύπου Πλεύρη ή Καψάλη- θεωρείται πλέον κοινός τόπος η ύπαρξη χώρων βασανισμού όπως η "Μπουμπουλίνα" ή το ΕΑΤ-ΕΣΑ, η ανάγνωση της κατάθεσης του Κοροβέση προσφέρει, σε όποιον δεν έχει "ιδία εμπειρία", μια συστηματική ανάλυση του μηχανισμού των βασανιστηρίων και του ρόλου τους στην αστυνόμευση της ζωής μιας χώρας. Γιατί η απόδοση των χουντικών εγκλημάτων στην παθογένεια μιας ομάδας βασανιστώντεράτων μπορεί να λειτουργεί καθησυχαστικά, αλλά δεν ερμηνεύει τίποτε. Καθησυχασμένη έμοιαζε, εξάλλου, και η διεθνής κοινή γνώμη, όταν επικράτησε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών. Έως τη στιγμή που δημοσιεύτηκε, για πρώτη φορά, η επώνυμη και ανατριχιαστική καταγγελία του Κοροβέση στο περιοδικό Look (Μάιος 1969), τα περί βασανιστηρίων αποδίδονταν σε ψίθυρο των ανθελλήνων και δάκτυλο των κομμουνιστών. Οι "σοβαροί" εκπρόσωποι της παγκόσμιας κοινότητας αρνήθηκαν, μέχρι τέλους, να αναγνωρίσουν την αλήθεια των καταγγελιών, καθώς κάτι τέτοιο θα απαιτούσε αλλαγές στην εξωτερική τους πολιτική. Όπως μας θυμίζει το υστερόγραφο του Κοροβέση, ο ερευνητής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Μαρτί δε βρήκε την ταράτσα της Μπουμπουλίνας, ενώ ο αμερικανός γερουσιαστής Πουσίσκυ "αφού συνομίλησε με εκατοντάδες κρατουμένων, κατέληξε εις το συμπέρασμα ότι αι καταγγελίαι περί βασανιστηρίων και απανθρωπιών ήσαν τελείως αναληθείς και καθαρά μυθεύματα". Το ίδιο ίσχυσε και για τους εγγλέζους βουλευτές που συμμετείχαν στην αποστολή Φρέιζερ. Δεν ήταν λοιπόν ούτε και τότε εύκολο να κινητοποιηθεί η κρυμμένη ευαισθησία των πολιτών σε όλο τον κόσμο. Πολύ περισσότερο, που η δικτατορία είχε στα χέρια της τους συγγενείς και τους φίλους όσων διέφευγαν στο εξωτερικό και διανοούνταν να δώσουν δημοσιότητα στις εμπειρίες τους. Όπως διαβάζουμε σε σχόλιο του επίσημου οργάνου της δικτατορίας, "τα μυθεύματα περί βασανιστηρίων εις την Ελλάδα είναι επινόησις των κομμουνιστών. Η εξεύρεσις "αποδείξεων" δεν είναι και τόσον δυσχερής υπόθεσις. Εάν ένας

5 κομμουνιστής φυλακισθή εις την Ελλάδα και κατόπιν αναχωρήση εις το εξωτερικόν, δεν διστάζει να καταθέση οπουδήποτε ενυπογράφως ότι εβασανίσθη και να περιγράψη μάλιστα με κάθε λεπτομέρεια τα "βασανιστήρια" αρκεί να του υποδειχθή από το κόμμα. Τα ψεύδη όμως αποκαλύπτονται, όπως συνέβη εις την περίπτωσιν κάποιου Π. Κοροβέση, ο οποίος διέδιδεν εις το εξωτερικόν ότι είχε βασανισθή από την "αστυνομίαν των συνταγματαρχών"" ("Ελεύθερος Κόσμος", ). Για να αποδείξει το "ψεύδος", η χουντική ασφάλεια είχε αποσπάσει σχετική επιστολή από τον πατέρα του Π. Κοροβέση... Τη δύναμη της προσωπικής μαρτυρίας για τα βασανιστήρια δεν τη φοβήθηκε μόνον η δικτατορία. Λίγες ημέρες μετά τη Μεταπολίτευση, η εφημερίδα "Αθηναϊκή" ανήγγειλε -χωρίς να το γνωρίζει ο συγγραφέας- τη δημοσίευση των "Ανθρωποφυλάκων" σε συνέχειες. Την επομένη, η εφημερίδα ανακοίνωσε την αναβολή της δημοσίευσης, καθώς "σήμερα, με την ορκωμοσία της δημοκρατικής κυβερνήσεως, το βιβλίο εξεπλήρωσε την αποστολή του", οπότε "γιατί να χάνουμε πολύτιμο χώρο;" Τα αμήχανα επιχειρήματα με δυσκολία έκρυβαν την άνωθεν παρέμβασηαπαγόρευση που έγινε, όπως αποκαλύπτει σήμερα ο Κοροβέσης, "διά στόματος του φίλτατού μου κ. Π. Λαμπρία". Βεβαίως η απαγόρευση δεν πέρασε. Η πίεση των αναγνωστών επέβαλε, τελικά, τη δημοσίευση. Η συνέχιση, όμως, και επί δημοκρατίας των περιπετειών του βιβλίου επιβεβαιώνει ότι ακόμη και η απλή αναφορά, πολύ περισσότερο η πλήρης αποκάλυψη, αυτών των μηχανισμών, δεν είναι επιθυμητή από κανένα καθεστώς. (Ελευθεροτυπία, 15/1/1995)

6 Τα βασανιστήρια στην οδό Μπουμπουλίνας Οι βασανιστές συνήθως επέδειξαν μία γνώση του έργου τους ανώτερη από ό,τι μπορεί να υποφέρει ένα ανθρώπινο σώμα. Σε μία άλλη περίπτωση που η Επιτροπή βρήκε ότι είναι αποδεδειγμένη, ο Πέτρος Βλάσσης, ο οποίος συνελήφθη επειδή ήταν μέλος ενός κινήματος νεολαίας της άκρας αριστεράς, περιέγραψε πώς του έδωσαν την φάλαγγα στην αίθουσα του καταιονισμού, στη στέγη του κτιρίου. Ύστερα, τον υποχρέωσαν να σταθεί όρθιος. "Με έκαμαν να τρέχω γύρω-γύρω μέσα σ' ένα κύκλο εκεί μέσα, στο ίδιο δωμάτιο των βασανιστηρίων. Είχαν μετακινήσει λίγο τον πάγκο σε μία πλευρά, και εγώ ήμουν στο κέντρο του κύκλου, ενός κύκλου

7 που τον αποτελούσαν δέκα άτομα. Ο καθένας απ' αυτούς κρατούσε κάτι - ένα ξύλο, ένα μεταλλικό αντικείμενο, ένα σχοινί. Έτσι, για να προστατευτώ από τα κτυπήματα, ήμουν υποχρεωμένος να τρέχω. Κινιόμουν από τη μία πλευρά στην άλλη, έτσι που, όταν έφευγα από ένα άτομο που με είχε κτυπήσει, πλησίαζα ένα άλλο άτομο που τότε με κτυπούσε. Πιστεύω ότι σκοπός αυτής της μεθόδου ήταν να με κάμουν να τρέχω, ώστε η κυκλοφορία να ξαναέλθει στα πόδια μου και να γίνουν πάλι τα πόδια μου ευαίσθητα στον πόνο. Γιατί πιστεύω ότι εξέχασα να σας πω ότι αφού δεχθεί ξυλοδαρμό ενός ορισμένου βαθμού στα πόδια, το βασανιζόμενο πρόσωπο δεν αισθάνεται πια τον πόνο. Είναι σαν το κορμί να έχει γίνει ένα με τον πόνο". (απόσπασμα άρθρου της Sunday Times για τα συμπεράσματα της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης - μαρτυρία του Πέτρου Βλάσση) ΑΝΑΡΤΉΘΗΚΕ ΑΠΌ DIADROMESZOIS ΣΤΙΣ 2:26 Π.Μ. ΕΤΙΚΈΤΕΣ ΑΠΟΣΠΆΣΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ