~ ΧΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΕΡΙΑ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ. Αρ.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download ".------------.4~ ΧΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΕΡΙΑ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ. Αρ."

Transcript

1 ~ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΕΡΙΑ ΣΠΟΥ ΔΑΣΤΗΣ: ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Αρ. Μητρώου: ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΕΦΕΝΤΑΚΗ ΑΘΗΝΑ ΑΙΓΜΕΩ 2009

2 ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΕΡΙΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

3 1. ΓΕΝΙΚΑ Εισα ωυ!) Τα κεριά χρησιμοποιούνταν για φως και για διακόσμηση στις γιορτέ ς των ανθρώπων για πάνω από χρόνια. Παρ ' όλα αυτά λίγα γνωρίζουμε για την καταγωγή τους και την προέλευσή τους. Η παραφίνη - η πρώτη ύλη για παραγωγή κεριών - έγινε γνωστή στο κόσμο το 1850, όταν οι χημικοί κατάφεραν να εξαγάγουν το χημικό συστατικό, την παραφίνη, από το πετρέλαιο και το εξευγένισαν. Άοσμη και λευκή στο χρώμα η παραφίνη ήταν καταπληκτική για τους κηροπλάστες γιατί καιγόταν καθαρά και συνεχώς ενώ ήταν πιο οικονομική στη παραγωγή από οποιοδήποτε άλλο είδος καυσίμου. Το μόνο μειονέκτημα ήταν το χαμηλό σημείο τήξης. Αυτό γρήγορα ξεπεράστηκε προσθέτοντας στεατίνη η οποία είχε γ ίνει ευρέως γνωστή. Με την εφεύρεση της λάμπας τα κεριά άρχισαν να χάνουν έδαφος. Όμως στα πρώτα μισά του 20 u αιώνα άρχισαν πάλι να κερδίζουν την δημοτικότητα τους όταν η ανάπτυξη της Αμερικής στην παραγωγή πετρελαίου έφερε και μια αύξηση στα παραπροϊόντα του τα οποία ήταν τα κύρια συστατικά παραγωγής κεριών όπως η παραφίνη και η στεατίνη. Η δημοφιλία των κεριών παρέμεινε σταθερή ως τα μέσα του 1980, όταν το ενδιαφέρον στα κεριά ως είδος διακόσμησης και δώρου άρχισε να αυξάνεται ραγδαία. Τα κεριά ήταν ξαφνικά διαθέσιμα σε ένα μεγάλο εύρος σχημάτων, με γ εθών και χρωμάτων καθώς επίσης το ενδιαφέρον των καταναλωτών και σε αρωματικά κεριά, μεγάλωνε. 2

4 Στην δεκαετία του 1990 μεγάλωσε περισσότερο η δημοφιλία των κεριών και για πρώτη φορά νέα είδη κεριών αναπτύχθηκαν. Στην Αμερική χημικά άρχισαν να αναπτύσσουν κερί από την παραφίνη. Μεγάλες προσπάθειες, επίσης γινόντουσαν για την ανάπτυξη του φυτικού κεριού (Palm Wax) και την χρήση του στα κεριά Ιστορική Αναδρομή τ 0 κερί ήταν μια από τις πρώτες μορφές παραγωγής τεχνητού φωτισμού. Εύκολο να παραχθεί, να μεταφερθεί, και σε πολλές περιπτώσεις φαγώσιμο. Για δύο χιλιάδες χρόνια φώτιζε τον δρόμο στους εξερευνητές, τους στρατιώτες, τους ιερείς και τους διανοούμενους. Πενία τέχνας κατεργάζεται, και τα πρώτα κεριά μερικές φορές πήραν παράξενες μορφές για να αξιοποιήσουν τις διαθέσιμες πηγές. Όπως 0 πολιτισμός έτσι και τα κεριά εξελίχθηκαν και πολλά από τα παλιά κεριά ελάχιστα μοιάζουν με αυτά που χρησιμοποιούνται σήμερα. Η χρήση και η εξέλιξη των κεριών φαίνεται ότι ξεκινάει από την προϊστορική εποχή, ωστόσο πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά σχετικά με την καταγωγή των κεριών. Εικάζεται ότι τα πρώτα κεριά 3

5 δημιουργήθηκαν από τους αρχαίους Αιγυπτίους οι οποίοι χρησιμοποιούσαν πυρσούς από καλάμια που τα βουτούσαν σε λίπος, ωστόσο αυτές οι κατασκευές δεν είχαν φυτίλι για να μπορούν να θεωρηθούν κεριά. Πήλινα κηροπήγια που χρονολογούνται από τον 4 αιώνα π. Χ. βρέθηκαν επίσης στην Αίγυπτο. Τα αρχαία Κινέζικα και Ιαπωνικά κεριά φτιάχτηκαν από κερί που προέρχεται από έντομα και σπόρους μέσα σε χάρτινα καλούπια σε σωληνωτό σχήμα. Κερί που προέρχονταν από βράσιμο κανέλας ήταν η βάση για δαδάκια που χρησιμοποιούσαν στους ναούς στην Ινδία. Στην Αμερική τα πρώτα γνωστά κεριά ανάγονται στον 1 αιώνα μ. Χ. Οι ινδιάνοι της Αμερικής έκαιγαν λιπώδη ψάρια (κερόψαρα) σφηνωμένα σε διχαλωτά κλαδιά. Από γραπτές πηγές κι από ευρήματα, είναι γνωστό πως στην Ευρώπη το κερί, χρησιμοποιείται ευρύτατα από τους Γαλάτες, τους Ρωμαίους, τους Ετρούσκους και τους Έλληνες στην εθνική και θρησκευτική λατρεία, αλλά και σε τελετές και σε γάμους, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Πλουτάρχου. Η κηροπλαστική ωστόσο, σαν ξεχωριστός κλάδος τέχνης και όχι σαν παραγωγή φωτισμού, ήταν γνωστή στους Αιγυπτίους, στους Πέρσες, στους ανατολικούς λαούς και φυσικά στους Έλληνες. Στην αρχαία Ελλάδα, οι κηροτέχνες φτιάχνανε κυρίως πλαγγόνες, ανθρώπινα ομοιώματα και στέφανα, άνθη κ. α. που τα χρησιμοποιούσαν στις εαρινές θρησκευτικές γιορτές. Από τον 4 π. Χ. αιώνα ο αγαλματοποιός Λυσίστρατος ο Σικυώνιος χρησιμοποιεί κέρινα προπλάσματα και η κηροπλαστική γνωρίζει άνθιση. 4

6 Οι Ρωμαίοι είναι αυτοί που θεωρούνται ότι κατασκεύασαν πρώτοι κεριά με φυτίλι για να οδηγούν τους ταξιδιώτες μέσα στο σκοτάδι και για να φωτίζουν τα σπίτια τους και τους τόπους λατρείας τη νύχτα. Όπως οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, έτσι και οι Ρωμαίοι βασίζονταν στο λίπος που συνέλεγαν από βοοειδή και πρόβατα σαν βασικό συστατικό για κεριά. Δεν ήταν πριν τον μεσαίωνα όταν το μελισσοκέρι, ένα υλικό που παράγουν οι μέλισσες για να φτιάξουν τις κυψέλες τους, εμφανίστηκε σαν πρώτη ύλη για κεριά. Τα κεριά από μελισσοκέρι ήταν σημάδι βελτίωσης, ανατρέποντας τα φτιαγμένα από λίπος, καθώς αυτά δεν κάπνιζαν και δεν ανέδιδαν δυσάρεστη μυρωδιά όταν καίγονταν. Έτσι τα μελισσοκέρια καίγονταν αγνά και καθαρά. Όμως ήταν ακριβά και γι' αυτό μόνο οι εύποροι είχαν τη δυνατότητα να τα διαθέτουν. Παράλληλα η κηροπλαστική σαν τέχνη έφτασε σε ακμή κατά το μεσαίωνα, ιδίως στην Ιταλία και στη Γαλλία. Γύρω στον 13 αιώνα μ.χ. περιπλανώμενοι κηροποιοί πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα φτιάχνοντας καντήλια και κεριά για τους πελάτες τους από λίπος και μελισσοκέρι (για τους πλουσιότερους πελάτες). Τα πρώτα καλούπια για την κατασκευή κεριών εμφανίζονται τον 15 αιώνα στο Παρίσι. Η χρήση των κεριών αποκτά και θρησκευτική διάσταση. Από την εθνική λατρεία των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων πήραν τη χρήση του κεριού και οι Χριστιανοί και μάλιστα, έχουν βρεθεί σε κατακόμβες παραστάσεις με παλαιοχριστιανικά κεριά. Στις μεγάλες Χριστιανικές γιορτές και τελετές έπαιρναν πανηγυρικό χαρακτήρα οι λαμπάδες και η χρήση τους συνδέονταν και με καθαρά λειτουργικές ανάγκες. Στο Βυζάντιο μάλιστα, σύμφωνα με μια προφορική παράδοση, ορισμένες 5

7 λαμπάδες με ανάγλυφες κέρινες παραστάσεις δικέφαλων αετών και σταυρών, άναβαν μπροστά στο θρόνο της εκκλησίας, όπου κάθονταν ο αυτοκράτορας. Τέτοιες λαμπάδες άναβαν και δεξιά κι αριστερά από την ωραία πύλη και μπροστά σε εικονίσματα αγίων. Οι γυναίκες των αποικιών προσέφεραν την πρώτη αμερικάνικη συμβολή στην κατασκευή κεριών, όταν ανακάλυψαν ότι βράζοντας τους γκριζωπούς καρπούς από φυτά δάφνης παρασκευάζονταν ένα κερί με γλυκιά μυρωδιά που καιγόταν καθαρά. Όμως, η παραγωγή κεριού με αυτόν τον τρόπο ήταν πολύ κουραστική. Σαν αποτέλεσμα, η διάδοση των κεριών από καρπούς δάφνης σύντομα υποβαθμίστηκε. Η ανάπτυξη της φαλαινοθηρικής βιομηχανίας στα τέλη του 18 υ αιώνα, έφερε την πρώτη σημαντική αλλαγή στην κατασκευή κεριών από την εποχή του μεσαίωνα, όταν το σπαρματσέτο, ένα κερί που γινόταν από κρυσταλλοποιημένο λάδι κήτους, έγινε διαθέσιμο σε ποσότητα. Όπως και το μελισσοκέρι, το σπαρματσέτο δεν προκαλούσε την εκδήλωση αποκρουστικής μυρωδιάς όταν καιγόταν. Επιπλέον το κερί σπαρματσέτο ήταν σκληρότερο από τα άλλα δύο είδη, που γίνονταν από λίπος και μελισσοκέρι. Δεν μαλάκωνε ούτε έλιωνε το καλοκαίρι. Οι ιστορικοί σημειώνουν ότι τα πρώτα τυποποιημένα κεριά φτιάχτηκαν από κερί σπαρματσέτο. Κατά τη διάρκεια του 19 u αιώνα, σημειώθηκε η πιο σημαντική ανάπτυξη της εποχής στην κατασκευή κεριών. Το 1811 ανακαλύπτεται η στεατίνη, το 1825 το στριφτό φυτίλι και το 1834 ο εφευρέτης Joseph Morgan παρουσίασε μια μηχανή, η οποία επέτρεπε την διαρκή παραγωγή κεριών με καλούπι, χρησιμοποιώντας ένα κύλινδρο που ωθούσε ένα κινούμενο πιστόνι και εξήγαγε τα κεριά καθώς στερεοποιούνταν. 6

8 Περισσότερες εφαρμογές στην κατασκευή κεριών αναπτύχθηκαν το 1850 με την παρασκευή κεριού παραφίνης από λάδι και αργιλικό σχιστόλιθο (πετροκάρβουνο). Με διαδικασία διύλισης το ίζημα που έμενε μετά την απόσταξη του «αργού» πετρελαίου, έδινε ένα γαλαζωπό - άσπρο κερί που καιγόταν καθαρά και χωρίς ανεπιθύμητη οσμή. Η μεγαλύτερη σπουδαιότητα ήταν το κόστος του - το κερί παραφίνης ήταν πολύ οικονομικό στην παρασκευή σε σχέση με κάθε προηγούμενη καύσιμη ύλη. Και ενώ το χαμηλό σημείο τήξης της παραφίνη ς μπορούσε να ε ίναι απειλή για την δημοτικότητά της, η ανακάλυψη του στεατικού οξέος έλυσε το πρόβλημα. Σκληρό και ανθεκτικό, το στεατικό οξύ παρασκευαζόταν σε ποσότητες από το τέλος του 19 u αιώνα. Από αυτήν την περίοδο, τα περισσότερα βιομηχανικά κεριά αποτελούνται από παραφίνη και στεατίνη. Με την παρουσίαση των φωτεινών λαμπτήρων το 1879, η κατασκευή κεριών παρήκμασε μέχρι το τέλος του αιώνα που το ενδιαφέρον για τα κεριά αναζωπυρώθηκε. Η βιομηχανία κεριών αναβαθμίστηκε κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 2 αιώνα με την ανάπτυξη των αμερικάνικων βιομηχανιών πετρελαίου και κρεάτων. Με την εξάπλωση του αργού πετρελαίου και των προϊόντων κρέατος, ήρθε επίσης και η εξάπλωση των υποπροϊόντων που είναι τα βασικά συστατικά της σύγχρονης κηροπλαστικής, της παραφίνης και της στεατίνης. Η κηροπλαστική συνεχίζεται και σήμερα με λίγες αλλαγές, κυρίως στις φόρμες και στο στυλ. Η τεχνολογία των καλουπιών αναπτύχθηκε και νέα πρόσθετα όπως βαφές και αρώματα είναι πια διαθέσιμα. Τα 7

9 περισσότερα μοντέρνα κεριά είναι φτιαγμένα από παραφίνη αν και το μελισσοκέρι τα τελευταία χρόνια έχει ανέβει σε δημοτικότητα. Αν και η βιομηχανοποίηση έφερε πολλές αλλαγές στον κόσμο μας, ένας μεγάλος αριθμός κεριών γίνεται ακόμα με το χέρι. Αν και χρησιμοποιούνται πια ηλεκτρικές κουζίνες και συσκευές για να λιώνουν τα κεριά, όπως επίσης και μοντέρνα καλούπια και υλικά η βασική διαδικασία παρασκευής τους παραμένει η ίδια εδώ και αιώνες. [1] 2. ΧΗΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΙΩΝ 2.1. Χημικές ιδιότηm Η πρώτη ύλη για παραγωγή κεριών είναι η παραφίνη. Στην χημεία, οι παραφίνες είναι το γενικό όνομα των αλκανίων, κορεσμένων υδρογονανθράκων με χημικό τύπο CνΗ 2ν+2. Το παραφινικό κερί αναφέρεται στους στερεούς υδρογονάνθρακες όπου το ν είναι από ν=20 έως ν=40. Το πιο απλό παραφινικό μόριο είναι το μεθάνιο, το οποίο είναι αέριο σε θερμοκρασία δωματίου. Τα ενδιάμεσα μέλη της σειράς αυτής, όπου ν> 7 όπως το οκτάνιο είναι υγρά. Η παραφίνη για κεριά είναι ένα λευκό, άοσμο, άγευστο στερεό, με σημείο τήξεως ανάμεσα στους 47 C - 64 C, και με πυκνότητα γύρω στα 0,9 g/cm 3. Είναι αδιάλυτη στο νερό, αλλά διαλυτή στους περισσότερους εστέρες. Δεν επηρεάζεται εύκολα από τα περ ισσότερα χημικά και καίγεται ομοιόμορφα στη μάζα της χωρίς να καπνίζει και να αναδύει δυσάρεστη οσμή. Την παραφίνη ως πρώτη ύλη για κατασκευή κεριών την χαρακτηρίζουν κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές. 8

10 Αυτές είναι: 1) Το σημείο τήξεως (melting point), μας δείχνει τα σημ ε ίο που λιώνε ι η παραφίνη και από στε ρ ε ή γίν εται υγρή. 2) Περιεκτικότητα σε λάδι, (Oil Content), όσο πιο χαμηλό είναι αυτό, τόσο καλύτερης ποιότητας είναι το κερί που φτιάχνεται. 3) Η σκληρότητα (Needle penetration) δηλαδή το πόσο συμπαγής είναι η παραφίνη, επηρεάζει το τελικό προϊόν. 4) Το χρώμα της παραφίνης. Η λευκή παραφίνη, δέχεται καλύτερα τα χρώματα και δίνει πιο έντονες και ανοιχτές αποχρώσεις από μια και μουντή σε χρώμα παραφίνη. 5) Τέλος μια παραφίνη που είναι τελείως άοσμη μπορεί να πάρει άρωμα και το κερί που θα παραχθεί να έχει διάφορους τόνους αρώματος και χρώματος. Η παραφίνη πουλιέται σε διάφορους τύπους, οι οποίοι διαφέρουν κυρίως στο σημείο τήξης (melting point). Γενικά κάθε τύπος καλύπτει ένα εύρος με διαφορά 2 C στο melting point π.χ. 60 C - 62 C. Τα σημεία τήξης δίνονται από ένα αποδεκτό standard. Το σημείο τήξης ειδικά του κεριού είναι η θερμοκρασία στην οποία εμφανίζεται η παραμικρή διαφορά στην εμφάνιση του. Οι πιο γνωστοί τύποι παραφίνης στην αγορά είναι ή ραφιναρισμένη, ημιραφιναρισμένη. Οι διαφορές ανάμεσα τους έχουν σχέση με την περιεκτικότητα σε λάδι, το σημείο τήξης και το πιο σημαντικό την μυρωδιά τους. Η ραφιναρισμένη (refined) παραφίνη είναι εκείνη που χρησιμοποιείται ευpέως για την κατασκευή κεριών. Οι προδιαγραφές αυτού του τύπου παραφίνης δίνονται στον παρακάτω πίνακα : 9

11 Σημείο τήξης (Melting point ASTM) : c Χρώμα Co\or (Say bolt) : Σημείο Ανάφλεξης Flash Point : 201 c Σκληρότητα Penetration at 250 C : mm. Περιεκτικότητα σε αλκάλια Saponification Value : Ο Περιεκτικότητα σε οξεά Acid Value :Ο Ιξώδες Viscosity at 100 C 39 Δομή Structure : Crystalline Περιεκτικότητα σε λάδι Οί\ Content : 0,5% Με σκοπό να κατανοηθούν οι ιδιαιτερότητες της παραφίνης που θα γίνει κερί πρέπει να μελετηθούν οι σχέσεις ανάμεσα στο σημείο τήξης και την περιεκτικότητα σε λάδι, το σημείο τήξης, και την πυκνότητα. Για την περαιτέρω ανάλυση των προδιαγραφών της παραφίνης, όπως για παράδειγμα την περιεκτικότητα σε λάδι (oil content), υπάρχει μια αντικειμενική δυσκολία στον σωστό καθορισμό της περιεκτικότητας αυτής στο κερί Η περιεκτικότητα σε λάδι καθορίζεται κατά την κρυσταλλοποίηση του κεριού από ένα διαλύτη κάτω από καθορισμένες συνθήκες και αναφέροντας σαν λάδι το υλικό που μένει στο διάλυμα, και δεν έχει κρυσταλλωθεί. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στα δύο συστατικά που η μέθοδος προσπαθεί να διαχωρίσει. Η παραφίνη, αναμιγνύεται μέσα στο λάδι, και το αντίστροφο. Όσο πιο υψηλό είναι το σημείο τήξης του υδρογονάνθρακα τόσο χαμηλότερη είναι η διαλυτότητα του σε ένα διαλύτη. Γενικά στα εμπορικά κεριά παραφίνης η περιεκτικότητα σε λάδι μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε από χαμηλή περιεκτικότητα εώς πολύ υψηλή. 10

12 Σταθερότητα στο φως, (stability to light) πολλές παραφίνες σκουραίνουν αν εκτεθούν στο ηλιακό φως για συγκεκριμένο χρονικ ό διάστημα. Αυτό έχει να κάνει με τις ιδιότητες του πρωτογενούς λαδιού (crude) που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή της παραφίνης. Έπειτα από έρευνες διαπιστώθηκε ότι τα στερεά συστατικά της παραφίνης είναι αξιοθαύμαστα σταθερά στην υπεριώδη ακτινοβολία και αλλάζουν χρώμα μόνο αν εκτεθούν για πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στο φως. Βρέθηκε επίσης ότι το λάδι που περι έ χει η παραφίνη είναι πολύ ασταθές και η οξείδωση του, ακόμα αν υπάρχει και σε μικρά ποσοστά μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη την παραφίνη και να την σκουραίνει. Η σταθερότητα στο φως είναι μια προφανής προδιαγραφή που απαιτείται για τα κεριά τα οποία πωλούνται σε καταστήματα και μένουν στις βιτρίνες για αρκετό καιρό. Υπάρχουν δύο μέθοδοι διαθέσιμοι για να βεβαιώσουν την σταθερότητα του κεριού στο φως. Η απομάκρυνση του λαδιού ή το ραφινάρισμα ώσπου να γίνει έτσι πιο σταθερή. Παραφίνη που περιέχει περισσότερο από Ο, 1% λάδι είναι ασταθής στο υπεριώδες φως (ultraνiolet rays) Η οξείδωση (oxidation). Σχεδόν σε όλες τις εφαρμογές, οι παραφίνες πρέπει να λιώσουν για να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή κεριών. Το σκεύος που θα χυτευτεί η παραφίνη είναι συνήθως μεταλλικό από σίδηρο, ή αλουμίνιο το οποίο θερμαίνεται με ατμό, απ ' ευθείας φλόγα ή ηλεκτρισμό. Γενικά ο ατμός είναι η πιο συνηθισμένη εφαρμογή θέρμανσης και η θερμοκρασία του λιωμένου κεριού φτάνει στους 120 C. Σε τέτοια θερμοκρασία το κερί 11

13 οξειδώνεται με μεγάλη ταχύτητα, εκτός αν ληφθεί πρόληψη με κατάλληλο τρόπο. Οι παράγοντες που οξειδώνουν ένα κερί είναι η θερμοκρασία, ο χρόνος, η επιφάνεια έκθεσης, και η επαφή με τα μέταλλα. Σε δείγματα από ραφιναρισμένη αποθηκευμένη παραφίνη έγιναν δοκιμές σε διαφορετικές θερμοκρασίες, σε επαφή με μέταλλα, και βγήκαν τα εξής συμπεράσματα. Η οξείδωση χειροτερεύει το κερί. Αυτό φαίνεται γιατί το κερί γίνεται σκούρο, αυξάνει η οξύτητα του, χαμηλώνει το σημείο τήξης και χάνεται η σκληρότητά του. Τα υψηλά σημείου τήξεως κεριά είναι πιο σταθερά από τα αντίστοιχα χαμηλού σημείου τήξεως. Τα ραφιναρισμένα κεριά είναι πιο σταθερά από τα μη ραφιναρισμένα του ίδιου σημείου τήξεως γιατί τα οξειδωτικά στοιχεία έχουν απομακρυνθεί κατά την διαδικασία του ραφιναρίσματος. Η επιφάνεια της έκθεσης επηρεάζει αρνητικά την οξείδωση έτσι αυτή πρέπει αν είναι όσο το δυνατόν μικρότερη [2] Φυσικες ιδιότητες: Πυκνότητα - Ελαστικότητα. (Density and Tensile Strength) η ελαστική δύναμη της παραφίνης αυξάνει απότομα από τους C. Πάνω από τους 30 C το κερί συμπεριφέρεται σαν πλαστικό στερεό λόγω υγροποίησης μερικών υδρογονανθράκων του. Κάτω από τους 25 C η πυκνότητα της παραφίνης είναι μια ευθεία γραμμή με την θερμοκρασία. Εάν η πυκνότητα συγκρίνεται με την ελαστικότητα η γραφική παράσταση είναι καμπύλη. Είναι αποδεδειγμένο ότι τόσο η 12

14 πυκνότητα όσο και η ελαστικότητα επηρεάζονται από την φύση του κρυστάλλου της παραφίνης Πλαστικότητα, πλαστική παραμόρφωση, γενικά τα ραφιναρι σμένα κεριά (refined waxes) περιγράφονται ως μη πλαστικά και εύθραυστα. Όμως είναι θερμοπλαστικά κάτω από το σημείο τήξης τους, και αυτή η αλλαγή επηρεάζει την πλαστική παραμόρφωσή τους. Στις παραφίνες που προορίζονται για εμπορική χρήση, αυτές με χαμηλότερο σημείο τήξης είναι πιο πλαστικές από αυτές με υψηλότερο σημείο τήξης, πιθανόν γιατί είναι πιο κοντά στην υγρή φάση Θερμοκρασία τήξης, (Heat of Fusion). Παραφίνη με ένα μέσο μοριακό βάρος γύρω στο 400 έχει μια θερμοκρασία τήξης γύρω στις cal Διαστολή (Expansion), ο συντελεστής διαστολής κατά την θέρμανση μιας στερεής παραφίνης είναι περίπου Cal/g.mole. Παραφίνη που έχει παραχθεί από πίσσα έχει τον ίδιο συντελεστή διαστολής, σε στερεά μορφή αλλά στην λιωμένη μορφή αυτός σχεδόν διπλασιάζεται Σημείο τήξης (melting point). Παραφίνες από διαφορετικές πηγές έχουν πολύ όμοιες συνθέσεις. Διαφορές στα σημεία τήξεως των παραφινών οφείλονται στις διαφορές τους στην περιεκτικότητα σε λάδι. Λόγω των στερεών συστατικών, η παραφίνη δεν έχει ακριβές σημείο τήξης. Πειράματα έχουν δείξε ι ότι σε θερμοκρασίες κάτω από την θερ μ οκρασία στερεοποίησης της παραφίνης, συχνά συμβαίνουν αλλαγές στην κρυσταλλική της δομή. Η θερμοκρασία που αυτό συμβαίνει είναι γνωστή ως transition point. 13

15 Παραφίνες που δεν έχουν καθορισμένα transition points, φαίνεται να είναι πιο διαφανείς από αυτές που το transition point είναι καθορισμένο. Τα κεριά φτιάχνονται καλύτερα από παραφίνες με ακριβή transition points. Αυτό γίνεται γιατί τα κεριά αυτά δείχνουν μεγαλύτερη συστολή κατά την ψύξη τους και έτσι ξεκολλούν ευκολότερα από το καλούπι Κρυστάλλωση (Blocking). Η δημιουργία κρυστάλλων μέσα στην παραφίνη είναι ένα σύνηθες φαινόμενο και οφείλεται σχεδόν εξ' ολοκλήρου στο χαμηλό σημείο τήξης. Επιπροσθέτως σ' αυτό, υπάρχουν και άλλοι δύο παράγοντες που επηρεάζουν το φαινόμενο αυτό σε μικρότερο βαθμό. Ο πρώτος παράγοντας είναι η περιεκτικότητα σε λάδι. Όταν είναι υψηλή, η δημιουργία κρυστάλλων,, ',,, ειναι εντονοτερη, γι αυτο και στα ραφιναρισμενα κερια η περιεκτικότητα σε λάδι είναι κάτω από 0,5%. Ο δεύτερος είναι η πλαστικότητα. Τα πλήρως ραφιναρισμένα κεριά (fully refined waxes), έχουν μια άμεση σχέση με την σκληρότητα και την θερμοκρασία που δημιουργούνται οι κρύσταλλοι. Γενικά, το ιξώδες, η πυκνότητα, το μοριακό βάρος, ο όγκος και όλες οι άλλες ιδιότητες της παραφίνης συνδέονται μεταξύ τους. Με την εξαίρεση του μοριακού βάρους όλες οι άλλες ιδιότητες αλλάζουν με την θερμοκρασία. Η παραφίνη που θα χρησιμοποιηθεί για κερί πρέπει να έχει σταθερότητα στο φως και στην οξείδωση. 14

16 \ ιι ο tιο.. Σ ο !.. ΙΖΟ ~ BENOS BENDS 8BENDS BENOS 106 BENOS BENOS 88ENOS BENOS \ ENOS BENOS )00 ft[ι8'11tagtiv( 8'1110[)1, ΑΤ ιιz, f\1orh ι. t ι s ο~ l{ι : ι " π ηη. nf WAx f<' naι : τιnns ΛΤ 7::1 F loo ιοσ ισ lκl 60 'ο - Ο -! ΖΟ ιο δ ~ ' ο 15

17 PHYSICAL PROPERTIES OF WAXES (From cxpansion mcasuremenιs) Mίcrocrystallίne 8aιnple Refined Parajfin Petrowax Type grade 125 Amp 128Amp 133 Amp 136Amp Α Crystal poinι, C Transition poinι, C Δ Τ requircd for complcιc phasc change, C Αι fusion Αι transition Ο Expansion Coefficient, cc/g/deg Liquid Solid form Α Solid form Β Nonisothcrmal expansion2 At fusion cc/g % Αι transiιion cc/g % Solid form n at ιransition point to 1iquid at crystal point cc/g , υ οι Isothcrmal expansion Αι fιιsion ccίg % At transiιion cc/g % Solid form Β ιο liqιιid aι crysιal point. cc/g % Specific volιιmc', cc/g Αι crystal point Αι ιransition point

18 3. Παραγωγή παραφίνης για κατασκευή κε ιών Όπως ειπώθηκε προηγουμένως τα κλάσματα του πετρελαίου είναι σύνθετα μίγματα πολλών συστατικών. Οι ιδιότητες τους εξαρτώνται από δύο παράγοντες. Το μέσο μοριακό βάρος τους και τη μέση διαμόρφωση τους (Configuration). Οι διαφορές στις ιδιότητές τους χρησιμοποιούνται για τον διαχωρισμό τους ενός κλάσματος από το άλλο Μέθοδος Διύλισης Το βαρύ κλάσμα του πετρελαίου πρώτα διυλίζεται για να διαχωρισθεί σε κλάσματα τα οποία διαφέρουν στο σημείο βρασμού και στο ιξώδες. Από τα παραφινικά βαριά κλάσματα ( crude) επιλέγεται ένα κλάσμα γνωστό ως παραφινικό διύλισης το οποίο αποτελείται από ένα μίγμα ελαφρών λαδιών και διάφορα παραφινικά μίγματα με σημείο βρασμού 70 C. Το πρώτο βήμα για το διαχωρισμό του κεριού (Wax) είναι το φιλτράρισμα στερεού κεριού από υγρό λάδι σε χαμηλές θερμοκρασίες. Το προϊόν που βγαίνει απ ' αυτή την διαδικασία ονομάζεται Slack Wax. Το διυλισμένο προϊόν αντιδρά με ένα ήπιο οξύ για να ανοιχτεί το χρώμα του και να απομακρυνθούν οι διάφορες ακαθαρσίες. Έπειτα το Slack πλένεται με νερό, εξουδετερώνεται με σόδα και πλένεται ξανά. Τέλος, κρυώνει στους C ώστε να πέσε ι σαν ίζημα. Οι υψηλότερου σημείου τήξεως υδρογονάνθρακες, όπως η παραφίνη, χωρίζονται από το λάδι με μια μέθοδο γνωστή ως solνent pressing, όπου γίνεται κρυσταλλοποίηση από ένα μίγμα διαλυτών. 17

19 Το Slack wax που είναι πρωτογενής ύλη πρεσσάρεται με συμβατικές διαδικασίες και διαλύεται σε ένα κατάλληλο διαλύτη ο οποίος μπορεί να είναι νάφθα ή ένα μίγμα βενζίνης και μεθύλ-αιθύλ- κετόνης. Στη μέθοδο αυτή, 3 μέρη από slack wax και 2 μέρη διαλύτη κρυώνουν ως τους 45 C και φιλτράρονται σε μια πρέσα ώστε να παραχθεί ένα προϊόν το οποίο περιέχει 3% λάδι από 5% που ήταν το slack. Το ενδιάμεσο προϊόν στη συνέχεια επιδέχεται επαναλαμβανόμενες διαδικασίες φιλτραρίσματος και κρυσταλοποίησης ώστε να παραχθεί κατάλληλο κερί. Η ποσότητα του διαλύτη που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το επιθυμητό σημείο τήξης της παραφίνης που παράγεται Μέθοδο~Ψ-ίδρωσrn; (Sweating Qrocess Το slack wax το οποίο λιώνει, γύρω στους 42 C πρέπει να υποστεί περαιτέρω επεξεργασία. Μια απ' αυτές είναι μια δεύτερη επεξεργασία με ένα ήπιο οξύ. Το λιωμένο κερί προωθείται σε μηχανές που λέγονται sweaters, οι οποίες έχουν σχήμα ταψιού. Ένα συμβατικό sweater περιλαμβάνει ένα δωμάτιο ή ένα φούρνο το οποίο περιέχει μια στήλη από δέκα ως δεκαπέντε, οριζόντιους δίσκους όπου ο κάθε ένας είναι εξοπλισμένος με αυλάκια βαρύτητας. Το slack στερεοποιείται πάνω σε νερό του οποίου η επιφάνεια έχει ρυθμιστεί έτσι ώστε να είναι στο ίδιο επίπεδο με κάθε δίσκο. Όταν το κερί είναι τελείως στερεό, το νερό απομακρύνεται και η πρωτογενής πάστα (slack cake), παραμένει διασπαρμένη μέσα στο δίσκο. 18

20 Η θερμοκρασία μέσα στο sweater ανυψώνεται σταδιακά με ένα ρυθμό 2 C/h κυκλοφορώντας ζεστό νερό μέσα σε σωλήνες οι οποίοι υπάρχουν μέσα στο φούρνο που λιώνει το κερί. Η αυξημένη θερμοκρασία δημιουργεί σταγόνες λαδιού στην επιφάνεια του κεριού. Το λάδι και το χαμηλότερου σημείου τήξης κερί απομακρύνονται καθώς η θερμοκρασία αυξάνει. Τελικά ένα cake από υψηλού σημείου τήξεως κερί, παραμένει, το οποίο λιώνει και διαχωρίζεται. Αυτό είναι γνωστό ως κίτρινο πρωτογενές κερί (yellow crude scale wax), του οποίου η περιεκτικότητα σε λάδι κυμαίνεται στο 5% και το σημείο τήξης γύρω στους C. Το crude scale wax, επιδέχεται άλλη μια επεξεργασία με ένα ήπιο οξύ, πλένεται, εξουδετερώνεται και πλένεται ξανά. Οι μεταγενέστεροι εφιδρωτές (sweaters) είναι συνήθως πιο εξειδικευμένοι και περιέχουν σαν πρώτη φάση την ανακύκλωση των χαμηλότερων σημείων τήξεως κλασμάτων για να παράγουν μια σειρά από 3-4 grades κεριού. Για παράδειγμα κεριά με σημείο τήξης γύρω στους C, C, και C μπορούν να παραχθούν. Αυτά τα κεριά περιέχουν λάδι μόνο Ο,4% ή ακόμα και λιγότερο. Η τελική λευκή παραφίνη παράγεται με ανάμιξη και φιλτράρισμα σε βωξίτη του πρωτογενούς κεριού. Πολλά από τα λευκά πρωτογενή κεριά (white crude scale waxes), παράγονται με τον ίδιο τρόπο αλλά λόγω της φύσης τους, δεν μπορούν να παραχθούν οι προδιαγραφές για ραφιναρισμένα κεριά (refined wax). Δηλαδή παράγονται κεριά που περιέχουν 2% λάδι και έχουν πολύ χαμηλή ελαστικότητα. Επίσης δεν είναι καθόλου σταθερά στο φως και αλλάζουν χρώμα. Η παραφίνη στερεοποιείται γύρω στους 60 C και έχει πολύ υψηλό σημείο όσον αφορά την σκληρότητά της (Penetration) [3]. 19

21 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ - ~ 1 Natur al 6as Ροιιν der. ~1 _R_e_for.-- τ11_et_ -, ~ ( -~- ~ % ο Bulk Liquid FT - S ~trιthesis \fι.ι'a χ O x γdation Flakes r Ν - Ρ ar affins 'ύtfa xy Oil Ρ ar affin ΊJVa x, a -!~ w 1 H y drogenatiorι 1 Pastilles Hard Vl/ax 1 Mi c r o rιized Powder 1

22 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ 1 i Ra~ν Material Purchasing \ / i Supply S er ν i ce ( -~- ~ 00 i Blending ( -~- ~ 4 ο i Packaging Slabbing Units Π {_> or 'd Pastilizer!--+~ - r 1 / Powdering Plant ~ li!l li!i ' 'ίί''"t-_,..

23 4. Μέθοδοι παραyωy_ής κεριών Τα εμπορικά κεριά πωλούνται σε μορφή πλακών ή σκόνης. Καλύτερα λιώνουν μέσα σε καζάνια με διπλό τοίχωμα όπου κυκλοφορεί ζεστό νερό ή λάδι, ή σε ηλεκτρικές κατσαρόλες όπου η θερμοκρασία μπορεί να ελεγχθεί καλύτερα. Η απ' ευθείας επαφή με την φλόγα είναι καλύτερα να αποφεύγεται γιατί αυτό δημιουργεί αποχρωματισμό και αποσύνθεση του κεριού. Για κεριά τα οποία δεν είναι ευαίσθητα στην οξείδωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανοιχτοί κάδοι. Πολλά κεριά, κυρίως φυσικά είναι μολυσμένα με ξένα στοιχεία, όπως φύλλα, σκόνη, ίνες. Σ' αυτήν την περίπτωση χρειάζεται φιλτράρισμα για να καθαριστούν αυτά τα στοιχεία. Τα κεριά δεν πρέπει να θερμαίνονται παραπάνω απ' ότι χρειάζεται. Η διαδικασία θέρμανσης σε οποιαδήποτε θερμοκρασία πρέπει να είναι της μικρότερης διάρκειας. Αυτές οι προφυλάξεις είναι απαραίτητες έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η περίπτωση αποχρωματισμού του κεριού, και τυχόν φυσικές αλλαγές στη δομή του. Καλή ανάμιξη με μηχανικό τρόπο βοηθάει ώστε το κερί να λιώνει γρήγορα και ομοιόμορφα. Μερικά κεριά περιέχουν ορισμένες ποσότητες νερού - υγρασίας. Όταν υγροποιούνται, το νερό, ανεβαίνει στην επιφάνεια και βράζει. Αυτό προκαλεί υπερχείλιση του λουτρού, δημιουργία αφρού και υπερβρασμό. Για να αποφευχθεί αυτό, η θερμοκρασία του λουτρού πρέπει να ανεβαίνει προσεχτικά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η χρησιμοποίηση ενός εξαεριστήρα που θα τραβάει τον αφρό είναι απαραίτητη. 22

24 Χρώματα πιγμέντα (pigments), βερνίκια, και άλλα βοηθητικά τα οποία αναμιγνύονται με το κερί μπορεί να περιέχουν μικρές ποσότητες υγρασίας. Αυτά πρέπει να στεγνώνουν πριν προστεθούν στο κερί. Για την αποφυγή τοπιάρικου χρώματος καλό είναι να λιώνουν τα κεριά σε ανοξείδωτα σκεύη και να χυτεύονται σε ανοξείδωτα καλούπια. Σιδερένια και χάλκινα σκεύη πρέπει να αποφεύγονται γιατί αντιδρούν με τη στεατίνη και δημιουργούν πρόβλημα στο τελικό προϊόν. Όταν το κερί λιώνει μαζί με άλλα υποκατάστατα είναι καλύτερα να λιώνει πρώτα το συστατικό με το υψηλότερο σημείο τήξης. Έπειτα προστίθεται το επόμενο συστατικό με το υψηλότερο σημείο τήξης κτλ. Αργή ανάδευση απαιτείται για την σωστή ομογενοποίηση του μίγματος, και την ομαλή ανάμιξη όλων των συστατικών. Τα κεριά παράγονται με διαφορετικούς τρόπους και σε μια μεγάλη ποικιλία σχεδίων και χρωμάτων. Για να κατασκευαστεί ένα κερί χρειάζεται ένα καλούπι, συνήθως μεταλλικό και φυτίλι το οποίο είναι συνήθως πλεκτό, βαμβακερό για να κάψει ευκολότερα την παραφίνη. Ο συνδυασμός χρωμάτων, αρωμάτων και καλουπιών - σχεδίων, είναι απεριόριστος και έγκειται στην φαντασία του κάθε κατασκευαστή. Η διαδικασία παραγωγής κεριών με τον παραδοσιακό τρόπο, όχι μηχανικό είναι η εξής: Λιώνει η παραφίνη σε ένα λουτρό, και αφήνεται να έρθει σε υγρή μορφή. Προστίθεται χρώμα και άρωμα και γίνεται ανάμιξη μέχρι να διαλυθούν τα συστατικά μέσα στην παραφίνη. Μέσα στο καλούπι μπαίνει το φυτίλι όρθιο και στερεώνεται. Χυτεύετε η παραφίνη στο καλούπι και αφήνετε να κρυώσει. Αφού σταθεροποιηθεί και σκληρύνει γυρίζετε ανάποδα το καλούπι και το κερί είναι έτοιμο. 23

25 Τα βασικά υλικά για την κατασκευή κεριών λοιπόν είναι η παραφίνη, που είναι και η πρώτη ύλη και ακολούθως τα χρώματα, τα αρώματα και τα φυτίλια. Τα προϊόντα κεριού πρέπει συχνά να είναι βαμμένα και χρωματιστά με σκοπό να γίνουν πιο ελκυστικά στην αγορά ή γιατί η ίδια τους η ύπαρξη βασίζεται εξ ολοκλήρου στο γεγονός ότι είναι χρωματιστά. Τέτοιες περιπτώσεις είναι τα κεριά, τα παιχνίδια και διάφορα Κ/Υ είδη. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται γα κεριά είναι δύο κατηγοριών, αυτά που είναι διαλυτά σε κεριά (solνents dyes) και αυτά που είναι αδιάλυτα, τα χρώματα (Pigments), σε μορφή κόκκων. Στην πρώτη περίπτωση το χρώμα συνήθως διαλύεται μέσα στο κερί σε όσο το δυνατόν χαμηλότερη θερμοκρασία, διαφορετικά πρώτα αναμιγνύεται με στεατικό οξύ, ομογενοποιείται και έπειτα διαλύεται μέσα στην παραφίνη. Στην δεύτερη περίπτωση το πίγμέντο πρώτα διασπείρεται σε στεατικό οξύ όπου σχηματίζεται ένα διάλυμα χρώματος.το κερί βουτιέται μέσα σ' αυτό το διάλυμα και απορροφά εξωτερικά το χρώμα που επιθυμείται, δηλαδή η βαφή γίνεται στην επιφάνεια του κεριού. Αυτός ο τύπος του χρώματος είναι συνήθως πιο ακριβός από το ελαιοδιαλυτό χρώμα (solνent dye) γιατί κατασκευάζεται με έναν ειδικό τρόπο έτσι ώστε να μπορεί να διασπείρεται εύκολα μέσα στην παραφίνη. Αυτά τα χρώματα (pigment), χρησιμοποιούνται ευρέως και δίνουν έντονες και ανοιχτές αποχρώσεις. Χρώματα διαλυτά σε οργανικό διαλύτη (spirit - soluble), μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν. Αυτά αρχικά διαλύονται σε μια αλκοόλη 24

26 και το διάλυμα αναμιγνύεται πάλι με στεατικό οξύ. Το μίγμα αφήνεται να σταθεροποιηθεί και προστίθεται συγκεκριμένη ποσότητα χρώματος στην παραφίνη για να επιτευχθεί η επιθυμητή απόχρωση. Τα διακοσμητικά κεριά και παρόμοια αντικείμενα μπορεί να ετοιμαστούν από βαμμένο stock ή από άβαφτο. Εάν ετοιμαστούν από ήδη βαμμένο stock σαν τελικό στάδιο τότε εμβαπτίζονται σε ένα χρωματιστό λουτρό για λίγη ώρα και ύστερα απομακρύνονται. Για χρωματιστά κεριά, πιγμέντα που περιέχουν δηλητηριώδη και επικίνδυνα συστατικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται. Ανάμεσα στα πιγμέντα που δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την βαφή κεριών, ή για οτιδήποτε που θα πιαστεί με τα χέρια, όπως παιχνίδια, απαγορεύονται αυτά που περιέχουν μόλυβδο και χρώμιο. Μη διαλυτά γήινα χρώματα και σκούρα μαύρα μερικές φορές χρησιμοποιούνται για φτηνές κατασκευές. Αυτά ναι μεν διαλύονται μέσα στη λιωμένη παραφίνη αλλά είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί πλήρη διάλυση και ομογενοποίηση του χρώματος μέσα στο κερί. Τα χρώματα και τα πιγμέντα που είναι κατάλληλα για τον χρωματισμό κεριών ανήκουν σε αρκετά διαφορετικές χημικές κατηγορίες. Ανάμεσα στα κατάλληλα χρώματα και τα πιγμέντα τα παρακάτω Sudans είναι διαλυτά στο κερί και έχουν καλή αντοχή στο φως και στην υπεριώδη ακτινοβολία. Sudan Yellow GRD, Sudan Red ΒΒΑ, Sudan Red 4ΒΑ, Sudan Brans SBA, Sudan Corinth Band, Sudan Block BR. Παρακάτω δίνεται μια γενική φόρμουλα για την κατασκευή κεριών με επικάλυψη χρώματος από τα Sudan Colors. 25

27 Διάλυση (Dissolve): 0,05 g. Sudan Color in a melt of g. Stearic acid and add a melt of g. Paraffin Wax Παρ ' όλα αυτά όταν απαιτείται εξαιρετική αντοχή στο φως, στη μετανάστευση, στην υπεριώδη ακτινοβολία, τα παρακάτω Fast Candle Colors είναι κατάλληλα, Fast Candle Yellow, Orange Α, Orange Β, Red Α, Blue Β, Green Α, Green Β and Green C. Αυτά τα χρώματα πολύ εύκολα διασπείρονται. Η συνταγή για την δική τους χρήση, είναι παρόμοια με αυτή την Sudan, πιο συγκεκριμένα Διάλυση (Dissolve): 2 g Fast Candle Color g Stearic Acid and add a melt of g Paraffin Wax Εάν επιθυμούνται πολύ έντονα και φωτεινά χρώματα και η αντοχή στο φως δεν είναι πάρα πολύ σημαντική, η χρήση των παρακάτω χρωμάτων συνιστάται Auramine Base, Chrysoidine Υ Base, Rhodamine Β Base, Victoria Blue ΒΑ Base, Methyl Violet Base Α etc. Αυτά τα χρώματα απαιτούν την χρήση, τουλάχιστον 3 φορέ ς περισσότερου στεατικού οξέος για να αποκτήσουν πλήρη ισχύ διείσδυσης στην παραφίνη. Τα χρώματα, nigrosine και indulines, είναι στην ίδια κλάση και έχουν καλή αντοχή στο φως. Εάν επιθυμείτε να π αραχθούν πιο οπάκ ή λευκότερα κεριά τότε ως χρώμα χρησιμοποιείται το διοξείδιο του τιτανίου (Τ 1 Ο 2 ). 26

28 Τα χρώματα για κεριά και για τα συστατικά τους μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με την χημική τους επεξεργασία. Όταν τα χρώματα αυτά χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κεριών, πρώτα φτιάχνεται μια μικρή ποσότητα χρώματος με στεατικό οξύ. Τα χρώματα συνήθως επηρεάζονται από την θερμοκρασία, γι' αυτό το λόγο είναι επιθυμητό να διαλύονται σε όσο το δυνατόν χαμηλότερη θερμοκρασία στο λιγότερο δυνατόν χρόνο. Γι' αυτό όταν πρόκειται να διαλυθούν μέσα στο κερί, πρέπει να προστίθενται αφού έχουν αναμιχθεί όλα τα υπόλοιπα συστατικά και έχουν λιώσει Έπειτα στην χαμηλότερη δυνατή θερμοκρασία, εκεί που είναι το σημείο τήξης της παραφίνης προστίθεται το χρώμα και συμπληρώνεται το λουτρό βαφής. Τα χρώματα τυποποιούνται από τους κατασκευαστές και τους διανομείς με δεξτρίνη. Αυτό το συστατικό δεν είναι διαλυτό στην παραφίνη και μερικές φορές μπορεί να είναι επικίνδυνο έτσι τα χρώματα πρέπει να φιλτράρονται πριν την διάλυση τους μέσα στο κερί. Το χρώμα που χρησιμοποιείται πρέπει να έχει αντοχή και ο κατασκευαστής να εγγυάται την ποιότητά του. Εάν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε οξειδωτικό μέσο δεν πρέπει να επηρεάζεται από αυτό. Κατάλληλα χρώματα έχουν κατασκευαστεί πλέον για όλες τις χρήσεις, και οι συνδυασμοί τους είναι απεριόριστοι. Το τελικό αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις είναι εκπληκτικό αφού ο περιορισμός στην χρήση τους έγκειται μόνο στην φαντασία του κάθε κατασκευαστή. 27

29 system 2208 effect: effect spraying wax, not overlacquered big candle : darkbrι middle candle: green small candle: yellow eff ekt: effect spraying wax, overlacquered big candle: darkt pearlι middle candle: greer pearl! small candle: yello\ pearl!

30 system 2208 effect: icecrystal wax, applied by brush big candle: lilac light grey middle candle: blue lilac small candle: turquoise blue effect: icecrystal wax, sprayed with spray wax gun big cand le: lilac light grey middle candle: blue lilac small candle: turquoise blue, ' ". ; 11~ ~""' ~ ; : ' ι ' ι Ι

31 system 2208 effect: effect spraying wax, not overlacquered big candle: darkbrown middle candle: green small candle: yellow effekt: effect spraying wax, overlacquered big candle: darkbrown pearlred middle candle: green pearlgreen small candle: yellow pearlgold

32 system 1117 effect: candle over dippίng lacquer mat big candle: silver red middle candle: silver orange small candle: mother of pearl yellow effect: candle over dipping lacquer mat with sparkles big candle: silver red colourless middle candle: silver orange colourless small candle: mother of pearl yellow colourless

33 system 1106 / 1114 effect: candle dipping lacquer metallic silkshiny NEW big candle: brown middle candle: green small cand le: orange effect: candle dipping lacquer pearlmetallic matnew big ca ndle: brown middle candle: green small candle: orange

34 5. Φυσικά κεριά Μελισσοκέρι (Bees Wax) Χρησιμοποιε ίτα ι ευρέως στα κεριά εκκλησίας όπου έχε ι το μεγαλύτερο μερίδιο, ενώ έχει κάποιες χρήσεις και στα καλλυντικά. Το μελισσοκέρι παράγεται από την μέλισσα όταν δημιουργείται η κηρήθρα. Οι κηρήθρες λιώνουν, το μελισσοκέρι βράζει με νερό και έπειτα εξατμίζεται ώστε να μείνει το πρωτογενές μελισσοκέρι. Το μελισσοκέρι ποικίλει στο χρώμα από καφέ σκούρο ως κίτρινο ανοιχτό. Γενικά το ανοιχτό κίτρινο χρώμα είναι καλύτερης ποιότητας και προτιμάται για χρήση. Στο διυλιστήριο το πρωτογενές υλικό (Crude) λιώνει και πλένεται ενώ τυχόν υπολείμματα ξεπλένονται και απομακρύνονται. Το μελισσοκέρι μπορεί επιπλέον να αποχρωματιστεί και να καθαριστε ί με φιλτράρισμα σε φίλτρα άνθρακα. Το ραφιναρισμένο μελισσοκέρι παράγεται, σε 25 Kg πλάκες έτοιμες γα χρήση. Το κερί που πρόκειται να παραχθεί επεξεργάζεται με οξειδωτικά χημικά και αφήνεται να αποχρωματιστεί στο ηλιακό φως στην υγρή του φάση. Στο τέλος αυτής της επεξεργασίας το μελισσοκέρι πλένεται, φιλτράρεται ξανά και παρασκευάζεται σε πλάκες. Ένα από τα μεγάλα του πλεονεκτήματα είναι το χαρακτηριστικό του άρωμα. Τ 0 φυσικό μελισσοκέρ ι ε ίναι άμορφο και ποικίλει στο χρώμα. Έχει μια χαρακτηριστική μυρωδιά μελιού και αρωματική γεύση. Είναι ελαστικό όταν ζυμώνεται στο χέρι, αλλά σκληραίνει όταν αφήνεται στο κρύο περιβάλλον. 28

35 Όταν το μελισσοκέρι ζεσταθεί στους C, αυξάνεται η οξύτητα του καθώς και οι εστέρες που περιέχει, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με το σημείο τήξης του. Παρόμοιες αλλαγές συμβαίνουν όταν κρατιέται σε υγρή κατάσταση σε χαμηλές θερμοκρασίες για ορισμένο χρόνο. Η συνεχόμενη θέρμανση προκαλεί μεταεστεροποίηση (reesterification) και μείωση στους εστέρες και τους σαπουνοποιητές. Το μελισσοκέρι σχεδόν διαλύεται σε κρύα αλκοόλη. Οι τυπικές προδιαγραφές του (specifications) είναι: Σημείο τήξης Melting Point : c Σημείο ανάφλεξης Flash Point : F Πυκνότητα Specific Graνity at 25 C : Αριθμός οξέων Acid Number : Αριθμός εστέρων Ester Number : Σχέση οξέων-εστέρων Ester-Acid Ratio : Αριθμός σαπουνοποίησης Saponification Number : Αριθμός Ιωδίου lodine Number : 8-11 Μη σαπουνοποιημένη ύλη Unsaponifible Matter % : Χρώμα Color : White Yellow Οσμή Odor : honey Διηλεκτρική σταθερά Dielectric Constant : Όγκος Volum Resistiνity :Ο,9-1,5 29

36 Το μελισσοκέρι έχει ευρεία χρήση σε: Candles - κεριά Cosmetics - Καλλυντικά Emulsions - Γαλακτώματα Finishes for Textile, paper - Φινιριστικά υλικά Lithography - Λιθογραφία Modeling - Μοντελισμό Polishes, wood, leather - Γυαλιστικά υλικά Όσον αφορά τα κεριά χρησιμοποιείται για την παραγωγή λαμπάδων και κεριών ταμάτων στην εκκλησία. Η παραγωγή είναι πολύ απλή. Σε ένα μεγάλο καζάνι λιώνει το κερί μέχρι να έρθει στην υγρή κατάσταση. Φυτίλια από βαμβάκι των οποίων η μια άκρη είναι δεμένη σε ένα σταθερό βραχίονα βουτιούνται στο διάλυμα και απομακρύνονται. Υλικό έχει απορροφηθεί πάνω στο φυτίλι ενώ γίνονται τόσα «βουτήγματα» ώστε να βγει το επιθυμητό πάχος του κεριού που επιθυμείτε. Έπειτα αφήνονται τα κεριά να στεγνώσουν και συσκευάζονται. 30

37 ΜΕΛΙΣΣΟΚΕΡΙ ΓΙΑ ΚΆΜ ΥΝΤΙΚΆ ΕΧΕΙ Χ Ρ Η ΣΗ ΣΕ ΚΡΕΜΕΣ ΛΟΤΙΟΝ ΚΡΑΓΙΟΝ ΚΡΕΜΕΣ ΕΝΥΔΑΤΩΣΗΣ ΟΔΟΝΤΟΠΑΣΤΕΣ

38 6. Ε~αwογές τrι_ς πgρα~ίνης σε άλλους κλάδους Οι παραφίνες και γενικά τα υποκαταστήματα κεριών είνα ι πάρα πολύ χρήσιμα βοηθητικά στην κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία. Αυτά χρησιμοποιούνται στο φινίρισμα, φιξάρισμα, στην τυποβαφή, για αδιοβροχοποίηση, στα νήματα κατά την κλώση για αποφυγή χνουδιού. Σχεδόν κάθε συνταγή για sizing, finishing, waterproofing, περιέχει σε μια μορφή κάποιο κερί ή υποκατάστατο του. Οι περισσότερες φυσικές ίνες περιέχουν φυσικό κερί ως προστατευτικό μέσο εναντίον στις επιρροές του περιβάλλοντος. Αυτά τα φυσικά κεριά απομακρύνονται κατά την παραγωγική διαδικασία μέσω βρασμού και πλυσίματος έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ομοιομορφία κατά την βαφή των ινών. Απομακρύνοντας τα κεριά από τις ίνες αλλάζουν μερικές από τις πιο σημαντικές τους ιδιότητες όπως η απαλότητα, η ελαστικότητα, ευλυγισία. Φυσικά με κατάλληλες επεξεργασίες επαναφέρονται αυτές οι ιδιότητες οι οποίες είναι πολύ χρήσιμες για τα τελικά προϊόντα. Στην Κ!Υ τα κεριά μπορούν να χρησιμοποιηθούν με δύο διαφορετικούς τρόπους: 1. Να παράγουν ένα μη μόνιμο εφέ το οποίο αργότερα θα απομακρυνθεί από την ίνα αλλά είναι και απαραίτητο για να διασφαλίσει καλύτερα αποτελέσματα. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται κατάλληλα κεριά τα οποία θα απομακρυνθούν χωρίς να επηρεάσουν τις ίνες. Για παράδειγμα θα ήταν λάθος να χρησιμοποιηθεί σε μαλλί ένα κερί το οποίο χρειάζεται ισχυρά αλκάλια για σαπουνοποίηση. 32

39 2. Να παράγουν ένα μόνιμο εφέ, το οποίο επιθυμείτε για να δώσει στα φινιρισμένα προϊόντα μια συγκεκριμένη εμφάνιση, όπως απαλότητα ή αδιαβροχοποίηση. Σε αυτή την περίπτωση η χρήση του κεριού πάντα συνδυάζεται με μα μηχανική μεταεπεξεργασία όπως Καλάνδρα, τρίψιμο κτλ ΦιξάQισ~α (Sizing) Ο σκοπός του είναι να προσδώσει στην ίνα καλύτερη επιφάνεια, συγκεκριμένο φινίρισμα και να αυξήσει το βάρος της. Ο σημαντικός ρόλος που παίζουν τα κεριά στο φιξάρισμα (sizing) είναι ότι βελτιώνουν την συγκόλληση του φινιριστικού στην ίνα και επιπλέον μειώνουν τον σχηματισμό σκόνης κατά την επεξεργασία. Τα πιο κοινά κεριά που χρησιμοποιούνται είναι το μελισσοκέρι (beeswax) και τα ραφιναρισμένα κεριά (refined paraffin wax). Στην αγορά υπάρχουν πολλά μαλακτικά τα οποία και περιέχουν γαλακτώματα κεριών και άλλα συστατικά. Προσοχή, στο φινίρισμα πρέπει να χρησιμοποιούνται τα κεριά εκείνα που εύκολα απομακρύνονται αργότερα. Ένα μη σαπουνοποιημένο κερί εύκολα μπορεί να προκαλέσει ανομοιομορφία στη βαφή. Η ίδια προσοχή πρέπει να δείχνεται και στην χρήση των γυαλιστικών (polishes). Το παραφινάρισμα των ινών είναι χρήσιμο όταν απαιτείται απαλότητα, όπως στο πλέξιμο. Αυτό γίνεται πολύ απλά, περνώντας τις ίνες πάνω από ρολλούς κεριού. 33

40 6.2. Τυποβα~ή (Printing.l Η τυποβαφή σαν διαδικασία χρησιμοποιεί μεγάλες ποσότητες κεριού. Η μέθοδος μπατίκ (batik) παράγει υψηλής αισθητικής σχέδια. Στην μέθοδο αυτή το σχέδιο βάφεται εξ' ολοκλήρου. Εμφανίζεται και στις δύο μεριές του ρούχου με την ίδια ένταση. Η μέθοδος batik είναι πιο πολλή βαφή παρά τυποβαφή. Τα κεριά που χρησιμοποιούνται είναι ραφιναρισμένα κεριά (refined Wax), και κάποια φυτικά κεριά. Τα αποχρωματισμένα βαμβακερά ρούχα διαποτίζονται με το λιωμένο κερί διαμέσου πιεστικών κυλίνδρων. Αφού το κερί σκληρύνει, τα υλικά σπάνε, ενώ ακολούθως βάφονται. Η βαφή γίνεται σχεδόν αμέσως σε χαμηλές θερμοκρασίες χρησιμοποιώντας νat dyes. Η χρωστική διεισδύει στην ίνα στο σημείο εκέινο που υπάρχει ρωγμή του κεριού ενώ στο υπόλοιπο - καλυμμένο κομμάτι δεν διεισδύει. Αφού στεγνώσει η βαφή, το κερί απομακρύνεται με οργανικούς διαλύτες. Το εφέ που σχηματίζεται είναι ένα μονόχρωμο σχέδιο σαν μάρμαρο. Επαναλαμβάνοντας την διαδικασία και βάφοντας με άλλο χρώμα δημιουργούνται όμορφα, πολύχρωμα σχέδια Φινί ρισm.q_jfinishing) Η παραγωγή προϊόντων με μια υψηλή με μεγάλη διάρκεια λάμψη και γυαλάδα ήταν πάντα η επιθυμία κάθε φινιριστηρίου. Η απομίμηση της απαλότητας της μεταξένιας υφής σε φτηνά προϊόντα όπως τα βαμβακερά ήταν το όνειρο των φινιριστηρίων. Ο μερσερισμός ήταν ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Τα κεριά μπορούν να δώσουν ένα υψηλό φινίρισμα όταν εφαρμόζονται σε Κ/Υ υλικά και γίνεται προσεχτική μετεεπεξεργασία. Υπάρχουν πάρα πολλά υλικά 34

41 και τύποι αυτών με συγκεκριμένες προδιαγραφές που ε ίναι σε αυτή την κατεύθυνση. Ένα παράδειγμα είναι το κρετόν. το γνωστό επικαλυπτικό καναπέδων, ένα τυπικό λούστρο το οποίο δουλεύει ως εξής : τα βαμμένα και τυπωμένα υλικά υγροποιούνται τυλίγονται και κρατώνται σε υγρό περιβάλλον για πάνω από 24 ώρες έτσι ώστε να διανεμηθεί η υγρασία ομοιόμορφα σε όλο το προϊόν. Πριν γίνει η υγροποίηση, ένα φ ινιριστικό, το οποίο περιέχει δεξτρόζη και μια μεγάλη ποσότητα κεριού απλώνονται πάνω στο υλικό. Έπειτα τα υγρά υλικά μπαίνουν στην καλάνδρα για επεξεργασία. Μια παρόμοια μέθοδος χρησιμοποιείτε για την παραγωγή ραιγιόν και βισκόζης με ειδικό εφέ για κορδέλες ή ταινίες που απευθύνονται στην βιομηχανία πιλοποιίας. Είναι αποδεδειγμένο ότι αυτά τα ειδικά εφέ δεν έχουν μόνιμη διάρκεια. Στο πρώτο πλύσιμο ή στεγνό καθάρισμα απομακρύνονται. Η ικανότητα των κεριών να δίνουν απαλότητα και γυαλάδα σε Κ/Υ προϊόντα χρησιμοποιείται σε ειδικές εφαρμογές όπως στις κλωστές ραπτομηχανών, στις κλωστές που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή παπουτσιών, κορδόνια και πολλά άλλα. Το κερί συνήθως μαζί με άλλα υλικά όπως για παράδειγμα άμυλο, απλώνονται στις ίνες. Μετά το στέγνωμα οι ίνες γυαλίζονται με βούρτσισμα και τρίψιμο. Υπάρχει άλλη μια μέθοδος για αυτή την επεξεργασία μόνο που το κερί είναι σε μορφή γαλακτώματος το οποίο διαλύεται σε κάποιον οργανικό διαλύτη. Αυτή η επεξεργασία δίνει υψηλότερο λούστρο, ένα βαθύτερο φωτεινότερο χρώμα και φυσικά υψηλότερη ελαστικότητα. 35

42 6.4. Αδιαβροχοποίηση (Waterproofingl Ο σκοπός της αδιαβροχοποίησης είναι να εμποδίσει την διείσδυση του νερού μέσα στο ύφασμα. Υπάρχουν 2 διαφορετικοί τύποι φινιρίσματος γι ' αυτό Φινίρισμα αδιαβροχίας Έχει να κάνει με την δημιουργία μιας υψηλά υδροφοβικής λωρίδας στη μία ή και στις δύο μεριές της ίνας, η οποία γεμίζει τους πόρους του υλικού και το κάνει ν' αποτρέπει την διείσδυση νερού μέσα στο ρούχο. Μια μεγάλη ποικιλία ουσιών χρησιμοποιείται για την επίτευξη αυτού του στόχου. Κεριά σε συνδυασμό με λάδια και μεταλλικά σαπούνια είναι τα πιο συνηθισμένα. Το μίγμα των υλικών που χρησιμοποιείται απλώνεται ως υγρό και αφήνεται να στεγνώσει. Έπειτα ακολουθεί μια μετεεπεξεργασία όπως η μέθοδος της καλάνδρας (Calendering). Αντικείμενα που έχουν επεξεργαστεί με αυτόν τον τρόπο χρησιμοποιούνται για αδιάβροχα Φινίρισμα Υδροφοβίας Υδρόφοβο φινίρισμα καλείται η κατεργασία του προϊόντος κατά την οποία μεταβάλλεται η δυνατότητα διαβροχής της επιφάνειας της ίνας έτσι ώστε η βροχή που πέφτει πάνω στο προϊόν να σχηματίζει σταγόνα με μορφή στρογγυλής χάντρας επί αρκετό χρόνο και να μην εισέρχεται σ ' αυτό. Ταυτόχρονα επιτρέπει την ελεύθερη διέλευση του αέρα δια μέσου των πόρων του. Αντίθετα, το φινίρισμα αδιαβροχίας συνίσταται στο σχηματισμό ενός κλειστού στρώματος (φιλμ) πάνω στο προϊόν που εμποδίζει εντελώς και μόνιμα την είσοδο του νερού. Όμως, με το κλείσιμο όλων των πόρων του προϊόντος 36

43 εμποδίζεται η αναπνοή του ανθρώπινου δέρματος καθώς και η μεταφορά του ιδρώτα προς τα έξω. Η αρχή του υδρόφοβου φινιρίσματος περιλαμβάνει το φιξάρισμα υδρόφοβων ουσιών πάνω στην επιφάνεια της ίνας. Αυτό μπορε ί να γίνει είτε με δυνάμεις προσρόφησης (δεσμούς υδρογόνου, δυνάμεις νan deer Waal κλπ). είτε με ομοιοπολικό δεσμό των υδροξυλίων της κυτταρίνης γεγονός που οδηγεί στην αιθεροποίηση ή στην εστεροποίησή της. Οι περισσότερες ουσίες που έχουν καθιερωθεί για το υδρόφοβο φινίρισμα είναι και αυτές χημικά ομοειδείς δηλαδή υδρόφοβες. Αποτελούνται από μακρά αλυσίδα υδρογονανθράκων ( = C 17 ) που πολλάκις φέρει στο τέλος του μορίου ομάδα που είναι υπεύθυνη για το φιξάρισμα πάνω στην ίνα. Οι ουσίες που χρησιμοποιούνται στο υδρόφοβο φινίρισμα είναι οι εξής: Α) Αδιάλυτα άλατα λιπαρών οξέων (σάπωνες) Τα άλατα των λιπαρών οξέων με πολυσθενή μέταλλα (π.χ. παλμιτικού C 15 H 35 COOH ή στεατικού C 17 H 3 COOH) είναι αδιάλυτα στο νερό. Εάν, λοιπόν, τα άλατα αυτά εναποθετηθούν με κατακρήμνιση πάνω στο προϊόν, τότε του προσδίδουν πολύ καλές υδρόφοβες ιδιότητες, αλλά με όχι καλή αντοχή στο πλύσιμο. Η διαδικασία γίνεται με την μέθοδο του διπλού λουτρού όπου κατ' αρχήν εμποτίζεται το προϊόν με διάλυμα σάπωνα, στεγνώνει και ακολούθως γίνεται μεταπεξεργασία σε διάλυμα άλατος αλουμινίου ή χαλκού όπου σχηματίζεται πάνω στην ίνα αδιάλυτος αλουμινοσάπων ή χαλκοσάπων. Η αντίδραση που λαμβάνει χώρα είναι: 37

44 Άλας παλμιτικού οξέως σαπούνι) CH3COO... c 15H31coo... CH3COO ---- ΑΙ. c 15H3,coo _.--ΑΙ +3CH3COONa CH3COO c 15H31 coo Οξικό αλουμ ίνιο Εξάλλου, η χρήση χαλκοσάπωνος προσδίδει και αντισηπτικές ιδιότητες και γι' αυτό χρησιμοποιείται σε αντίσκηνα, μουσαμάδες φορτηγών κ.α. Τέλος και για την πράσινη απόχρωσή του ευρίσκει ευρεία εφαρμογή. Β) Παραφίνες ή στέατα Οι παραφίνες ή τα στέατα (κεριά) ενδείκνυνται σαν φινιριστικά υδροφοβίας και δύνανται να χρησιμοποιηθούν είτε υπό μορφή οργανικών διαλυμάτων είτε υπό μορφή υδατικών γαλακτωμάτων. Η πρώτη περίπτωση εφαρμόζεται συχνά στο χημικό (ξηρό) καθάρισμα. Η εφαρμογή υδατικών γαλακτωμάτων απαιτεί και προσθήκη τόσο αλάτων των μετάλλων αλουμινίου ή Ζιρκονίου όσο και προστατευτικών κολλοειδών (π.χ. κόλλας). τα άλατα των μετάλλων επιδρούν στο καλίτερο φιξάρισμα της παραφίνης πάνω στην ίνα επειδή φορτίζουν θετικά τα κηρώδη σωματίδια που στη συνέχεια έλκονται από την επιφάνεια της αρνητικά φορτισμένης ίνας. Εξ άλλου στην περίπτωση χρήσης αλάτων του Ζιρκονίου η προσρόφηση των ιόντων του από την ίνα είναι πάρα πολύ ισχυρή επειδή το ζιρκόνιο φέρει μεγαλύτερο φορτίο (Ζr4 ++ )απ' ότι το αλουμίνιο (ΑΙ 3 + ). Αυτό το γεγονός έχει σαν αποτέλεσμα να είναι η αντοχή του φινιρίσματος στο πλύσιμο και σε οργανικούς διαλύτες πολύ καλή. Η παραφίνη και τα υποπροϊόντα της χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία και καλύπτουν ένα τεράστιο εύρος εφαρμογών τόσο στα τρόφιμα όσο στην ξυλεία, στην αυτοκινητοβιομηχανία, στην φαρμακευτική κ.α. 38

45 ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΞΥΛΕΙΑ Γ ΑΛΑΚΤΩΜΑ ΓΙΑ ΑΔΙΑΒΡΟΧΟΠΟΙΗΣΗ

46 ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΠΙΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΦΡΟΥΤΩΝ

47 ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΤΟΠΟΙΙΑ

48 ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΦΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ HydroWax 730

49 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΙΩΝ

50 7. ΠQόσθετε ιδιότητες κεqιών ΦθοQισμός κεqιών Ανίχνευση προσμίξεων σε κεριά βάση του φθορισμού τους. Κεριά ή άλλα υλικά παρόμοιας φύσης είτε είναι φυσικά ή τεχνητά όταν τοποθετηθούν κάτω από υπεριώδες φωτισμό φθορίζουν και λάμπουν για όσο διάστημα παραμένουν κάτω από αυτό το φωτισμό. Ο φθορισμός είναι ένα χαρακτηριστικό της ουσίας που εξετάζεται όσον αφορά την φυσική και χημική της φύση, καταγωγή, ηλικία και κατασκευή. Στην τεχνολογία των κεριών ο φθορισμός μας βοηθάει σε πολλές εφαρμογές. Μια από αυτές είναι ο προσδιορισμός ενός συγκεκριμένου υλικού, η φύση του, και η καταγωγή του. Ο Rodley έχει εξετάσει μια μεγάλη ποικιλία κεριών με βάση τον φθορισμό. Βρήκε ότι τα κεριά συνήθως έχουν ένα χαρακτηριστικό φθορίζον χρώμα, το οποίο είναι ανιχνεύσιμο ακόμα και αν έχει γίνει ανάμιξη ενός κεριού με μικρές ποσότητες άλλου υλικού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κερί καρναούμπα (Carnauba Waχ), το οποίο κάτω από υπεριώδες φως ανταποκρίνεται με ένα πολύ φωτεινό κίτρινο χρώμα ενώ εάν διαλυθεί σε διάλυμα χλωροφορμίου εμφανίζει ένα φωτεινό, μπλε χρώμα. Είναι τόσο δυνατό το συγκεκριμένο φθορίζον χρώμα που η παρουσία έστω και 1 % Carnauba σε άλλα κεριά μπορεί να ανιχνευθεί με μια απλή εξέταση σε διάλυμα χλωροφορμίου. Συνήθως στο μελισσοκέρι για μείωση του κόστους προστίθεται παραφίνη η οποία είναι πιο οικονομική και πουλιέται το έτοιμο κερί για γνήσιο προϊόν. Με βάση τα παραπάνω όμως, η παρουσία ακόμα και 10% παραφίνη σαν νοθευτικό σε οποιοδήποτε υλικό μπορεί να ανιχνευτεί πάλι με μια εξέταση σε διάλυμα χλωροφορμίου. 45

46 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ- ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ, ΑΛΚΑΝΙΑ

46 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ- ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ, ΑΛΚΑΝΙΑ 46 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ- ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ, ΑΛΚΑΝΙΑ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΚΕΡΙΑ από τις Σεμπιτράση Σεμίνα και Τάνα Θεοδώρα Σχολικό έτος: 2011-2012

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΠΟΥΝΙΟΥ. Η εργαστηριακή αυτή άσκηση πραγματοποιήθηκε στο ΕΚΦΕ Ιωαννίνων

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΠΟΥΝΙΟΥ. Η εργαστηριακή αυτή άσκηση πραγματοποιήθηκε στο ΕΚΦΕ Ιωαννίνων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΠΟΥΝΙΟΥ Η εργαστηριακή αυτή άσκηση πραγματοποιήθηκε στο ΕΚΦΕ Ιωαννίνων 1/3/2013 και 6/3/2013 Μάντζιου Μαρία χημικός ΣΤΟΧΟΙ Στο τέλος του πειράματος αυτού θα πρέπει να μπορείς:

Διαβάστε περισσότερα

R 1 R 2 R 3 ΕΞΕΤΑΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΥΛΩΝ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΛΑΔΙΩΝ. Λινολενικό (C 18:3 ) Ελαϊκό (C 18:1 ) Λινελαϊκό (C 18:2 )

R 1 R 2 R 3 ΕΞΕΤΑΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΥΛΩΝ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΛΑΔΙΩΝ. Λινολενικό (C 18:3 ) Ελαϊκό (C 18:1 ) Λινελαϊκό (C 18:2 ) ΕΞΕΤΑΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΥΛΩΝ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΛΑΔΙΩΝ Ελαϊκό οξύ διάρκεια 2 ώρες Στόχοι της άσκησης: Η εξοικείωση με τη χημική σύσταση των λιπαρών υλών. Η κατανόηση της όξινης υδρόλυσης ως παράγοντα

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευή σαπουνιού από ελαιόλαδο και υδροξείδιο του νατρίου.

Παρασκευή σαπουνιού από ελαιόλαδο και υδροξείδιο του νατρίου. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Παρασκευή σαπουνιού από ελαιόλαδο και υδροξείδιο του νατρίου. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος αυτού του πειράματος θα πρέπει ο μαθητής: Να περιγράφει τον τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνσης Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 4 η Ενότητα ΦΥΣΙΚΑ ΚΕΡΙΑ Δ. Λαμπάκης Ποιά οργανικά υλικά έχουν χρησιμοποιηθεί στα κειμήλια; 2)

Διαβάστε περισσότερα

VIDEO Test ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΣΤ 1 ΜΙΓΜΑΤΑ

VIDEO Test ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΣΤ 1 ΜΙΓΜΑΤΑ ΜΙΓΜΑΤΑ Καθημερινά χρησιμοποιούμε πολλά αντικείμενα, που είναι κατασκευασμένα από διαφορετικά υλικά. Ορισμένα από τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι καθαρές ουσίες. Οι καθαρές ουσίες μπορεί να είναι χημικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΠΕ ΠΕΡΤΟΥΛΙΟΥ-ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ

ΚΠΕ ΠΕΡΤΟΥΛΙΟΥ-ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ ΚΠΕ ΠΕΡΤΟΥΛΙΟΥ-ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ Σαπούνι Θεωρητικό μέρος Το σαπούνι είναι ένα ουδέτερο μίγμα (άλας) λιπαρών οξέων, κυρίως του παλμιτικού, του στεατικού και του ελαϊκού με νάτριο ή κάλιο (βάσεις). Το άλας αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση της σοκολάτας ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΚΟΡΥΦΑΙΑΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΟΠΟΙΪΑ & ΤΗ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

Η χρήση της σοκολάτας ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΚΟΡΥΦΑΙΑΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΟΠΟΙΪΑ & ΤΗ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ Η χρήση της σοκολάτας ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΚΟΡΥΦΑΙΑΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΟΠΟΙΪΑ & ΤΗ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΥΒΕΡΤΟΥΡΕΣ 1. Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ Όλες οι σοκολάτες γενικά είναι πολύ ευαίσθητες

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία της ζάχαρης

Η ιστορία της ζάχαρης ΖΑΧΑΡΗ Η ιστορία της ζάχαρης H λέξη ζάχαρη προέρχεται ετυμολογικά από την σανσκριτική λέξη śarkara, που αρχικά σήμαινε άμμος ή χαλίκι. Το αρχαίο ινδικό όνομά της γκάουρα προφανώς προήλθε από την ονομασία

Διαβάστε περισσότερα

Μελισσοκέρι Βασικός παράγοντας για την υγεία των μελισσών. Αθανασία Αγγέλου Υπεύθυνη Γεωπόνος Κέντρου Μελισσοκομίας

Μελισσοκέρι Βασικός παράγοντας για την υγεία των μελισσών. Αθανασία Αγγέλου Υπεύθυνη Γεωπόνος Κέντρου Μελισσοκομίας Μελισσοκέρι Βασικός παράγοντας για την υγεία των μελισσών Αθανασία Αγγέλου Υπεύθυνη Γεωπόνος Κέντρου Μελισσοκομίας KΕΡΙ Παράγεται από τους κηρογόνους αδένες της μέλισσας και χρησιμοποιείται για την κατασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βιοχημείας

Εργαστήριο Βιοχημείας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Βιοχημείας Γαλακτώματα- Ζελατίνες Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου, Καθ. M. E. Λέκκα, Αναπλ. Καθ. Ε. Πάνου, Καθ. Ε. Παπαμιχαήλ, Καθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΞΕΩΝ Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. Αντιδρούν με μέταλλα και παράγουν αέριο υδρογόνο (δες απλή αντικατάσταση) Αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και παράγουν αέριο CO2. Έχουν όξινη

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Κεφάλαιο: Πετρέλαιο - Υδρογονάνθρακες

2 ο Κεφάλαιο: Πετρέλαιο - Υδρογονάνθρακες 2 ο Κεφάλαιο: Πετρέλαιο - Υδρογονάνθρακες Δημήτρης Παπαδόπουλος, χημικός Βύρωνας, 2015 Καύσιμα - καύση Τα καύσιμα είναι υλικά που, όταν καίγονται, αποδίδουν σημαντικά και εκμεταλλεύσιμα ποσά θερμότητας.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΥΣΗ και ΚΑΥΣΙΜΑ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΥΣΗ και ΚΑΥΣΙΜΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΥΣΗ και ΚΑΥΣΙΜΑ Καύση ονομάζεται η αντίδραση μιας οργανικής ή ανόργανης ουσίας με το Ο 2, κατά την οποία εκλύεται θερμότητα στο περιβάλλον και παράγεται φως. Είδη καύσης Α.

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός. Για τι χρήση; ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ 1

Ορισμός. Για τι χρήση; ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ 1 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ 1 Ορισμός Διαφανές φινίρισμα (αποχρ.ξύλου ή άχρωμο) σατινέ, για ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΞΥΛΕΙΑ σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Ανανεώνεται εύκολα. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ: Αδιάβροχο - anti-uv - μικροπορώδες

Διαβάστε περισσότερα

19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Μια σπουδαία ικανότητα του νερού, η διαλυτική Ξέρουμε ότι το νερό κάνει έναν κύκλο στη φύση. Εξατμίζεται, γίνεται σύννεφο και πέφτει στη γη ως βροχή. Ένα μεγάλο μέρος από το βρόχινο

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευαστικό διαχωρισμό πολλών ουσιών με κατανομή μεταξύ των δύο διαλυτών.

Παρασκευαστικό διαχωρισμό πολλών ουσιών με κατανομή μεταξύ των δύο διαλυτών. 1. ΕΚΧΥΛΙΣΗ Η εκχύλιση είναι μία από τις πιο συνηθισμένες τεχνικές διαχωρισμού και βασίζεται στην ισορροπία κατανομής μιας ουσίας μεταξύ δύο φάσεων, που αναμιγνύονται ελάχιστα μεταξύ τους. Η ευρύτητα στη

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής. Ενότητα: Στερεά. Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης. Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης

Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής. Ενότητα: Στερεά. Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης. Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής Ενότητα: Στερεά Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης 7. Στερεά Η επιβεβαίωση ότι τα στερεά σώματα αποτελούνται από μια ιδιαίτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ Ι 2 Κατηγορίες Υλικών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ Παραδείγματα Το πεντάγωνο των υλικών Κατηγορίες υλικών 1 Ορυκτά Μέταλλα Φυσικές πηγές Υλικάπουβγαίνουναπότηγημεεξόρυξηήσκάψιμοή

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανία μπισκότων. Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος

Βιομηχανία μπισκότων. Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος Βιομηχανία μπισκότων Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος 2017-18 Μπισκότο Το μπισκότο είναι γλύκισμα από ζύμη διαμορφωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 15: Διαλύματα Αν. Καθηγητής Γεώργιος Μαρνέλλος e-mail: gmarnellos@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

DESMOS LAC W. Σ. ΚΥΒΡΙΚΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε (ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ) Φιλιππουπόλεως 30-561 23 Αµπελόκηποι Θεσσαλονίκη-Τηλ. 2310 730759.

DESMOS LAC W. Σ. ΚΥΒΡΙΚΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε (ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ) Φιλιππουπόλεως 30-561 23 Αµπελόκηποι Θεσσαλονίκη-Τηλ. 2310 730759. Σελίδα 1 από 5 Πολυουρεθανική Λάκα Λευκή δύο (2)Συστατικών βάσης ρητινών ( πολυολών ) σε συνδυασµό µε κατάλληλα πιγκµέντα ( ιοξείδιο του τιτανίου ) απλωτικά µέσα,οργανσικούς διαλύτες ( αρωµατικοί υδρογονάνθρακες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Οργανικές ενώσεις Οργανική Χημεία είναι ο κλάδος της Χημείας που ασχολείται με τις ενώσεις του άνθρακα (C). Οργανικές ενώσεις ονομάζονται οι χημικές ενώσεις που

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. 4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1. Να αντιστοιχίσετε το προϊόν της στήλης Ι με την πρώτη ύλη της στήλης ΙΙ. Ι ΙΙ Προϊόν Πρώτη ύλη 1. μακαρόνια α. ξύλο 2. πλαστικά β. λιγνίτης 3. ηλεκτρική ενέργεια γ. βωξίτης

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή

Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή Φύλλο Εργασίας 1: Μετρήσεις μήκους Η μέση τιμή Φυσικά μεγέθη: Ονομάζονται τα μετρήσιμα μεγέθη που χρησιμοποιούμε για την περιγραφή ενός φυσικού φαινομένου. Τέτοια μεγέθη είναι το μήκος, το εμβαδόν, ο όγκος,

Διαβάστε περισσότερα

Aqua-Siegel. ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046. Γυαλιστερό και Μεταξένιο- µατ. Ι. Προϊόν

Aqua-Siegel. ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046. Γυαλιστερό και Μεταξένιο- µατ. Ι. Προϊόν ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046 Aqua-Siegel Γυαλιστερό και Μεταξένιο- µατ Ι. Προϊόν Τύπος: Το προϊόν einza Aqua-Siegel είναι υδατοδιαλυτο, καθαρό βερνίκι ενός συστατικού για εµποτισµό/βαφη ξύλων και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ TΩΝ ΔΙΚΩΝ ΣΑΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΚΕΡΙΩΝ

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ TΩΝ ΔΙΚΩΝ ΣΑΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΚΕΡΙΩΝ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ TΩΝ ΔΙΚΩΝ ΣΑΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΚΕΡΙΩΝ Η κατασκευή των δικών σας χειροποίητων κεριών μπορεί να είναι ένας φθηνός και ευχάριστος τρόπος για να περάσετε τα απογεύματά σας στο σπίτι σας. Η τέχνη της

Διαβάστε περισσότερα

Άρης Ασλανίδης Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια Οδηγός προετοιμασίας για τα Φυσικά

Άρης Ασλανίδης Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια Οδηγός προετοιμασίας για τα Φυσικά Άρης Ασλανίδης Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια Οδηγός προετοιμασίας για τα Φυσικά Ε Δημοτικού 5 Υλικά σώματα Μαθαίνω χρήσιμες πληροφορίες του Βιβλίου Μαθητή Παντού γύρω μας υπάρχει ύλη. Η ύλη μπορεί να είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση ph διαλυμάτων καθημερινή χρήσης με την βοήθεια δεικτών και πεχαμετρικού χαρτιού. Μεταβολή του χρώματος των δεικτών

Μέτρηση ph διαλυμάτων καθημερινή χρήσης με την βοήθεια δεικτών και πεχαμετρικού χαρτιού. Μεταβολή του χρώματος των δεικτών Μέτρηση ph διαλυμάτων καθημερινή χρήσης με την βοήθεια δεικτών και πεχαμετρικού χαρτιού Η τιμή του ph ενός διαλύματος εξαρτάται από την συγκέντρωση των υδρογονοκατιόντων του [Η+]. Ορίζεται σαν τον αρνητικό

Διαβάστε περισσότερα

1.4 Καταστάσεις της ύλης - Ιδιότητες της ύλης -Φυσικά και Χημικά φαινόμενα

1.4 Καταστάσεις της ύλης - Ιδιότητες της ύλης -Φυσικά και Χημικά φαινόμενα 1.4 Καταστάσεις της ύλης - Ιδιότητες της ύλης -Φυσικά και Χημικά φαινόμενα Μάθημα 4 Θεωρία Καταστάσεις της ύλης 4.1. Πόσες και ποιες είναι οι φυσικές καταστάσεις που μπορεί να έχει ένα υλικό σώμα; Τέσσερις.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 2017 9 ο ΜΑΘΗΜΑ Τα (ΔΥ) είναι μία μη καταστροφική μέθοδος που βασίζεται στην οπτική παρατήρηση. Τα ΔΥ αυξάνουν την πιθανότητα παρατήρησης ενδείξεων επιφανειακής

Διαβάστε περισσότερα

1.5 Αλκένια - αιθένιο ή αιθυλένιο

1.5 Αλκένια - αιθένιο ή αιθυλένιο 19 1.5 Αλκένια - αιθένιο ή αιθυλένιο Γενικά Αλκένια ονομάζονται οι άκυκλοι ακόρεστοι υδρογονάνθρακες, οι οποίοι περιέχουν ένα διπλό δεσμό στο μόριο. O γενικός τύπος των αλκενίων είναι C ν Η 2ν (ν 2). Στον

Διαβάστε περισσότερα

µε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος

µε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος Θερµικά τροποποιηµένη ξυλεία: Μία νέα τεχνική για ξύλο µε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος Εισαγωγή Το ξύλο αποτελεί ιδανική πρώτη ύλη για πολλές κατασκευές. Η βιοµηχανία ξύλου

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Το νερό ως διαλύτης - μείγματα

2.2 Το νερό ως διαλύτης - μείγματα 1 2.2 Το νερό ως διαλύτης - μείγματα 2.2-1. Τι ονομάζεται μείγμα; Μείγμα ονομάζεται κάθε σύστημα που προκύπτει από την ανάμειξη δύο ή περισσότερων ουσιών. Τα περισσότερα υλικά στη φύση είναι μίγματα. 2.2-2.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία Συγκολλήσεων και

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ Η υγρή εκχύλιση βρίσκει εφαρμογή όταν. Η σχετική πτητικότητα των συστατικών του αρχικού διαλύματος είναι κοντά στη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. Οι μεταξύ τους μεταβολές εξαρτώνται από τη θερμοκρασία και την πίεση και είναι οι παρακάτω: ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Μg + 2 HCL MgCl 2 +H 2

Μg + 2 HCL MgCl 2 +H 2 Εργαστηριακή άσκηση 3: Επεξήγηση πειραμάτων: αντίδραση/παρατήρηση: Μέταλλο + νερό Υδροξείδιο του μετάλλου + υδρογόνο Νa + H 2 0 NaOH + ½ H 2 To Na (Νάτριο) είναι αργυρόχρωμο μέταλλο, μαλακό, κόβεται με

Διαβάστε περισσότερα

καρβοξυλικά οξέα μεθυλοπροπανικό οξύ

καρβοξυλικά οξέα μεθυλοπροπανικό οξύ 112 4.1. Κορεσμένα μονο - Αιθανικό οξύ Γενικά Τα κορεσμένα μονο προκύπτουν θεωρητικά από τα αλκάνια, αν αντικαταστήσουμε ένα άτομο υδρογόνου με τη ρίζα καρβοξύλιο -COOH. Έχουν το γενικό τύπο: C ν H 2ν+1

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ ;

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ ; ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Ορισμός: Είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν μέρει ή ολικά οτιδήποτε αποτελεί έμμεσα ή άμεσα αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2013 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Στοιχεία Διαγωνιζόμενων

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2013 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Στοιχεία Διαγωνιζόμενων ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2013 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Αριθμός ομάδας: Ονόματα Διαγωνιζόμενων: Στοιχεία Διαγωνιζόμενων 1) 2) 3) Σχολείο: Όνομα Υπεύθυνου Καθηγητή: ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ.

1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. 1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. Ο σίδηρος πολύ σπάνια χρησιμοποιείται στη χημικά καθαρή του μορφή. Συνήθως είναι αναμεμειγμένος με άλλα στοιχεία, όπως άνθρακα μαγγάνιο, νικέλιο, χρώμιο, πυρίτιο, κ.α.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ STEM: ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ STEM: ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ 1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ STEM: ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ Ελένη Κάτανα & Κατερίνα Σάλτα STEM Φυσικές Επιστήμες Τεχνολογία Εκπαίδευση STEM Science (Φυσικές Επιστήμες) Technology

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων)

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) 6 η Εργαστηριακή Άσκηση Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) Εργαστήριο Τριβολογίας Μάιος 2011 Αθανάσιος Μουρλάς Λιπαντικό λίπος (γράσσο) Το λιπαντικό λίπος ή γράσσο είναι ένα στερεό

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 2. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ Ποικιλία χρωμάτων και οσμών, πυκνότητα, σκληρότητα, θερμική και ηλεκτρική αγωγιμότητα

Μάθημα 2. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ Ποικιλία χρωμάτων και οσμών, πυκνότητα, σκληρότητα, θερμική και ηλεκτρική αγωγιμότητα Μάθημα 2 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ Ποικιλία χρωμάτων και οσμών, πυκνότητα, σκληρότητα, θερμική και ηλεκτρική αγωγιμότητα Καθένας από εμάς διακρίνεται από τους άλλους από τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του, όπως, το

Διαβάστε περισσότερα

O ειδικός στη φροντίδα του ξύλου

O ειδικός στη φροντίδα του ξύλου ΕΞΩΦΥΛΛΟ O ειδικός στη φροντίδα του ξύλου Προϊόντα περιποίησης και φροντίδας όλων των ξύλινων επιφανειών Από το 1957, ο Γαλλικός όμιλος της V33 πρωτοπορεί στην ανάπτυξη προϊόντων περιποίησης και φροντίδας

Διαβάστε περισσότερα

Cromopav. ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ Δοχείο των 12 και 25 Kg

Cromopav. ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ Δοχείο των 12 και 25 Kg ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ Cromopav ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΘΑΛΑΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΗΡΑΓΓΕΣ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Το CROMOPAV απομακρύνει τα άλατα από τα τζάμια και τις βαμμένες επιφάνειες στις σήραγγες των πλυντηρίων αυτοκινήτων,

Διαβάστε περισσότερα

Epoxy Aqua Paint. Epoxy Aqua Primer. Ειδικά Χρώματα. Εποξειδικό χρώμα νερού 2 συστατικών

Epoxy Aqua Paint. Epoxy Aqua Primer. Ειδικά Χρώματα. Εποξειδικό χρώμα νερού 2 συστατικών Ειδικά Χρώματα Epoxy Aqua Paint Εποξειδικό χρώμα νερού 2 συστατικών Εποξειδικό τελικό χρώμα νερού δύο συστατικών, εσωτερικής και εξωτερικής χρήσης, κατάλληλο για την προστασία τσιμεντένιων, μεταλλικών

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: vyridis.weebly.com

Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: vyridis.weebly.com Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: vyridis.weebly.com 1 1.2 Καταστάσεις των υλικών 1. Συμπληρώστε το παρακάτω σχεδιάγραμμα 2. Πώς ονομάζονται οι παρακάτω μετατροπές της φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Μεταθετικές αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης οι οποίες οδηγούν σε σχηματισμό ιζήματος. Το ίζημα σε πολλές περιπτώσεις επιτρέπει την ταυτοποίηση ενός αντιδρώντος σώματος

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 11. ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε. Ουσίες και μείγματα

Μάθημα 11. ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε. Ουσίες και μείγματα Μάθημα 11 ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε Είμαστε εξοικειωμένοι με πολλές χημικές ουσίες, όπως οξυγόνο, άζωτο, θειάφι, νερό, σίδηρο, αλάτι, χαλκό, γαλαζόπετρα,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τοιχώματα του δοχείου που τα περιέχει Σε προηγούμενα μαθήματα αναφερθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθως ο διαλύτης βρίσκεται στη μεγαλύτερη αναλογία στο διάλυμα.

Συνήθως ο διαλύτης βρίσκεται στη μεγαλύτερη αναλογία στο διάλυμα. Οξέα Διάλυμα ονομάζεται κάθε ομογενές μείγμα. Το διάλυμα έχει την ίδια σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες σε όλη του τη μάζα. Τα συστατικά του διαλύματος δεν μπορούν να διακριθούν ούτε με γυμνό μάτι, ούτε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ (Μονάδες 65/100) ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΧΡΟΝΟΣ:10:30 12:30 (Φυσική-Χημεία) ΒΑΘΜΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΣ:.

Διαβάστε περισσότερα

Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας:

Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας: 12 Κεφάλαιο 1ο 1.2 ΟΞΕΑ ΚΑΤΑ ARRHENIUS Που οφείλεται ο όξινος χαρακτήρας; Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας: Τα γράμματα είναι τα σύμβολα των χημικών

Διαβάστε περισσότερα

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-22: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευή αιθανικού αιθυλεστέρα (εστεροποίηση κατά Fischer)

Παρασκευή αιθανικού αιθυλεστέρα (εστεροποίηση κατά Fischer) Παρασκευή αιθανικού αιθυλεστέρα (εστεροποίηση κατά Fischer) Πολλές από τις οσμές προϊόντων της καθημερινής μας ζωής οφείλονται σε χημικές ενώσεις γνωστές ως εστέρες. Για παράδειγμα η πλούσια μυρωδιά του

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος

ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος Τα λίπη και έλαια αποτελούν σπουδαία πηγή ενέργειας για τον άνθρωπο. Η παρουσία των λιπαρών στις τροφές συντελεί στην αύξηση της ικανότητας κορεσμού

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Οξυγόνο. 2-3. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου. Οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου εμφανίζονται στον παρακάτω πίνακα.

3.2 Οξυγόνο. 2-3. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου. Οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου εμφανίζονται στον παρακάτω πίνακα. 93 Ερωτήσεις θεωρίας με απαντήσεις 3.2 Οξυγόνο 2-1. Ποιο είναι το οξυγόνο και πόσο διαδεδομένο είναι στη φύση. Το οξυγόνο είναι αέριο στοιχείο με μοριακό τύπο Ο 2. Είναι το πλέον διαδεδομένο στοιχείο στη

Διαβάστε περισσότερα

Περιοδικό: Αισθητική Σήμερα Τεύχος: 21, Ιανουάριος Μάρτιος 2003

Περιοδικό: Αισθητική Σήμερα Τεύχος: 21, Ιανουάριος Μάρτιος 2003 Περιοδικό: Αισθητική Σήμερα Τεύχος: 21, Ιανουάριος Μάρτιος 2003 Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ C ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Δρ. Des Fernandes (πλαστικός χειρουργός, ιδρυτής της Environ Skin Care και δημιουργός των

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Τεχνολογία παρασκευής παγωτών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Τεχνολογία παρασκευής παγωτών ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Τεχνολογία παρασκευής παγωτών Γενικά Πολύπλοκο προϊόν με πολλούς ορισμούς και ταξινομήσεις από χώρα σε χώρα Ελληνική νομοθεσία: Παγωτά ορίζονται τα προϊόντα που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΗΡΟΙ- ΛΙΠΗ- ΕΛΑΙΑ- ΣΑΠΩΝΕΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ- ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου

ΚΗΡΟΙ- ΛΙΠΗ- ΕΛΑΙΑ- ΣΑΠΩΝΕΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ- ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου ΚΗΡΟΙ- ΛΙΠΗ- ΕΛΑΙΑ- ΣΑΠΩΝΕΣ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ- ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου ΚΗΡΟΙ Κηροί είναι μίγματα εστέρων καρβοξυλικών οξέων και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον 1. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Η ανάγκη της ταξινόμησης των στοιχείων Ενώ στην αρχαιότητα ήταν γνωστά γύρω στα 13 περίπου στοιχεία, τον 18o αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοκρασία - Θερμότητα. (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης)

Θερμοκρασία - Θερμότητα. (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης) Θερμοκρασία - Θερμότητα (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης) Θερμοκρασία Ποσοτικοποιεί την αντίληψή μας για το πόσο ζεστό ή κρύο είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ. Πορώδες αερίων

ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ. Πορώδες αερίων ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ Πορώδες αερίων Πορώδες που προέρχεται από αέρια διαλυμένα στο υγρό τα οποία εκροφώνται κατά τη στερεοποίηση λόγω μικρής διαλύτότητας. Κυρίως υδρογόνο είναι το αέριο

Διαβάστε περισσότερα

Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων

Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων Αποφλοίωση και καθαρισμός Πολλά φυτικά προϊόντα π.χ, μήλα, πατάτες χρειάζονται αποφλοίωση ή καθαρισμό μερικών τμημάτων τους πριν από την κατεργασία.

Διαβάστε περισσότερα

Spectral KLAR 535 MAT

Spectral KLAR 535 MAT Τεχνικό Φυλλάδιο KLAR 535 MAT Δύο Συστατικών Ακρυλικό Βερνίκι KLAR 535 Ματ H 6125 SOLV 855 PLAST 775 EXTRA 835 ΠΡΟΪΟΝΤΑ Βερνίκι Ματ Σκληρυντής Standard, Γρήγορος, Αργός Διαλυτικό Standard, Γρήγορο, Αργό

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

Cromopav ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΘΑΛΑΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΗΡΑΓΓΕΣ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ

Cromopav ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΘΑΛΑΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΗΡΑΓΓΕΣ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ Cromopav ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΘΑΛΑΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΗΡΑΓΓΕΣ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Το CROMOPAV απομακρύνει τα άλατα από τα τζάμια και τις βαμμένες επιφάνειες στις σήραγγες των πλυντηρίων αυτοκινήτων,

Διαβάστε περισσότερα

Aqua-Siegel. ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046. Γυαλιστερό και Μεταξένιο- ματ. Ι. Προϊόν

Aqua-Siegel. ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046. Γυαλιστερό και Μεταξένιο- ματ. Ι. Προϊόν ΤΕΧΝΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Νο.046 Aqua-Siegel Γυαλιστερό και Μεταξένιο- ματ Ι. Προϊόν Τύπος: Το προϊόν einza Aqua-Siegel είναι υδατοδιαλυτο, καθαρό βερνίκι ενός συστατικού για εμποτισμό/βαφη ξύλων και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ

ΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ ΚΟΡΕΣΜΕΝΕΣ ΜΟΝΟΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΕΣ Πρόκειται για αλκοόλες που διαθέτουν µόνο ένα υδροξύλιο και η ανθρακική τους αλυσίδα είναι κορεσµένη (µόνο απλοί δεσµοί). Ο γενικός τους τύπος είναι C ν ν+1 H ή R-H (όπου

Διαβάστε περισσότερα

H Χημεία του άνθρακα: 2. Πετρέλαιο Φυσικό Αέριο - Πετροχημικά. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

H Χημεία του άνθρακα: 2. Πετρέλαιο Φυσικό Αέριο - Πετροχημικά. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός H Χημεία του άνθρακα: 2. Πετρέλαιο Φυσικό Αέριο - Πετροχημικά Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να γνωρίζουμε τα κυριότερα συστατικά του πετρελαίου Να περιγράφουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΧΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΧΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Παρακάτω παρατίθενται μια σειρά από στόχοι που θα μπορούσε κάποιος εκπαιδευτικός να επιδιώξει να επιτύχουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μέσα από δραστηριότητες (στόχοι του εκπαιδευτικού).

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικό αέριο. Ορισμός: Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αέριων υδρογονανθράκων με κύριο συστατικό το μεθάνιο, CH 4 (μέχρι και 90%).

Φυσικό αέριο. Ορισμός: Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αέριων υδρογονανθράκων με κύριο συστατικό το μεθάνιο, CH 4 (μέχρι και 90%). Φυσικό αέριο Ορισμός: Το φυσικό αέριο είναι μίγμα αέριων υδρογονανθράκων με κύριο συστατικό το μεθάνιο, CH 4 (μέχρι και 90%). Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ως καύσιμο και παρουσιάζει δύο βασικά πλεονεκτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ-ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ-ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ-ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ Όλη η ύλη αποτελείται από άτομα και μόρια που κινούνται συνεχώς. Με το συνδυασμό τους προκύπτουν στερεά, υγρά, αέρια ή πλάσμα, ανάλογα με κίνηση των μορίων. Το πλάσμα είναι η πλέον

Διαβάστε περισσότερα

// AESTHETICS G-DECO. Silk-Screen Printing

// AESTHETICS G-DECO. Silk-Screen Printing GDECO SilkScreen Printing GR SilkScreen Printing Το γυαλί, χάρη στις ιδιότητές του, χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως διακοσμητικό υλικό, καθώς μπορεί να συνδυαστεί με χρώμα για να επιτύχει ένα εικαστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-14 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΑΞΗ :Γ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΒΑΘΜΟΣ:.. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 04/06/14 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (Βιολογία Χημεία) Αριθμός σελίδων γραπτού:7

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ Εισαγωγή ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ Το γαλβανικό κελί (γαλβανική διάβρωση) είναι μια ηλεκτροχημική αντίδραση οξείδωσης-αναγωγής (redox), η οποία συμβαίνει όταν δύο ανόμοια μέταλλα

Διαβάστε περισσότερα

Οξέα (Π. ΤΟΦΗ) Ποια υγρά επηρεάζουν μέρη του σώματος;

Οξέα (Π. ΤΟΦΗ) Ποια υγρά επηρεάζουν μέρη του σώματος; Σύντομη Περιγραφή Διερεύνησης Οξέα (Π. ΤΟΦΗ) Ποια υγρά επηρεάζουν μέρη του σώματος; Στόχος της διερεύνησης ήταν να διαφανεί το αν κάποια υγρά επηρεάζουν μέρη του σώματός μας. Αρχικά, θελήσαμε να διερευνήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Hidrozol & Hidrozol Elastik Αδιάβροχο Τσιμεντοειδές Υλικό Στεγάνωσης

Hidrozol & Hidrozol Elastik Αδιάβροχο Τσιμεντοειδές Υλικό Στεγάνωσης Hidrozol & Hidrozol Elastik Αδιάβροχο Τσιμεντοειδές Υλικό Στεγάνωσης 1. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Hidrozol & Hidrozol Elastik: Αδιάβροχο Τσιμεντοειδές Υλικό Στεγάνωσης Αδιάβροχο Ελαστικό Τσιμεντοειδές Υλικό Στεγάνωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 2 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 16 Απριλίου 2006 Ώρα: 10:30 13.00 Προτεινόµενες Λύσεις ΜΕΡΟΣ Α 1. α) Η πυκνότητα του υλικού υπολογίζεται από τη m m m σχέση d

Διαβάστε περισσότερα

Επαλειφόμενο ταχυστέγνωτο αλειφατικό σύστημα πολυουρίας χωρίς διαλύτες. Γυαλιστερό 2Α:1Β

Επαλειφόμενο ταχυστέγνωτο αλειφατικό σύστημα πολυουρίας χωρίς διαλύτες. Γυαλιστερό 2Α:1Β Επαλειφόμενο ταχυστέγνωτο αλειφατικό σύστημα πολυουρίας χωρίς διαλύτες. Περιγραφή προϊόντος Το Neodur Fast Track SF είναι ένα άκρως καινοτομικό σύστημα επαλειφόμενης πολυουρίας χωρίς διαλύτες. Στεγνώνει

Διαβάστε περισσότερα

Θρεπτικές ύλες Τρόφιµα - Τροφή

Θρεπτικές ύλες Τρόφιµα - Τροφή ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 1 Θρεπτικές ύλες Τι καλούµε θρεπτικές ύλες; Ποιες είναι; Τρόφιµα Τι καλούµε τρόφιµο; Χηµεία Τροφίµων Θρεπτικές ύλες Τρόφιµα - Τροφή Προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν τρόφιµο; 2

Διαβάστε περισσότερα

σημείο ζέσεως, σημείο τήξεως, σημείο πήξεως, εξάτμιση, εξάχνωση, συμπύκνωση, απόθεση

σημείο ζέσεως, σημείο τήξεως, σημείο πήξεως, εξάτμιση, εξάχνωση, συμπύκνωση, απόθεση 1.2 Καταστάσεις των υλικών Πρώτες σκέψεις: Η διπλανή φωτογραφία δείχνει ένα υδάτινο τοπίο. Το νερό βρίσκεται σε τρεις διαφορετικές καταστάσεις: ως αέριο, ως υγρό και ως στερεό. Τα διάφορα υλικά μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ιωάννης Πούλιος ΔΥΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΖΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Για τις προτάσεις A1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.

ΘΕΜΑ Α Για τις προτάσεις A1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 2 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 16 Απριλίου 26 Ώρα : 1:3-13: Οδηγίες: 1)Το δοκίµιο αποτελείται από τρία (3) µέρη. Και στα τρία µέρη υπάρχουν συνολικά δώδεκα (12)

Διαβάστε περισσότερα

[ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ]

[ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ] 2017 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ ΚΑΡΑΚΑΣΙΔΟΥ ΓΙΩΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΒΟΗΘΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΔΙΕΚ [ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ] Οι παρούσες σημειώσεις είναι πνευματική ιδιοκτησία της συγγραφέως. H αναπαραγωγή,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4. ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΙΓΜΑΤΑ Δύο η περισσότερες ουσίες μαζί φτιάχνουν ένα μείγμα

Μάθημα 4. ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΙΓΜΑΤΑ Δύο η περισσότερες ουσίες μαζί φτιάχνουν ένα μείγμα Μάθημα 4 ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΙΓΜΑΤΑ Δύο η περισσότερες ουσίες μαζί φτιάχνουν ένα μείγμα Στο προηγούμενο μάθημα διαπιστώσαμε πειραματικά ότι το χώμα είναι ένα μείγμα. Στο μάθημα αυτό θα μελετήσουμε περισσότερο

Διαβάστε περισσότερα

Υδατοδιάλυτη εποξειδική βαφή δύο συστατικών. Πυκνότητα (EN ISO ) 1,50±0,1kg/l (Συστατικό Α), 1,12±0,1 kg/l(συστατικό Β) 100Α:25Β

Υδατοδιάλυτη εποξειδική βαφή δύο συστατικών. Πυκνότητα (EN ISO ) 1,50±0,1kg/l (Συστατικό Α), 1,12±0,1 kg/l(συστατικό Β) 100Α:25Β Υδατοδιάλυτη εποξειδική βαφή δύο συστατικών Χρήσεις Εφαρμόζεται σε δάπεδα και τοίχους εργοστασίων, καταστημάτων, εργαστηρίων, αποθηκών, κλιμακοστασίων, σταθμούς αυτοκινήτων και χώρους που αναπτύσσεται

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ Στο τέλος του πειράματος αυτού θα πρέπει να μπορείς : 1. Να αναγνωρίζεις ότι το φαινόμενο της διάλυσης είναι

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος:

Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: Χημεία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: 1 1.2 Καταστάσεις των υλικών 1. Συμπληρώστε το παρακάτω σχεδιάγραμμα 2 2. Πώς ονομάζονται οι παρακάτω μετατροπές της φυσικής κατάστασης; 3 1.3

Διαβάστε περισσότερα

28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε Στα προηγούμενα μαθήματα, αναφέραμε και χρησιμοποιήσαμε πολλές φορές διάφορες χημικές ουσίες, όπως οξυγόνο, θειάφι,

Διαβάστε περισσότερα

διατήρησης της μάζας.

διατήρησης της μάζας. 6. Ατομική φύση της ύλης Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η ύλη αποτελείται από δομικά στοιχεία ήταν ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Δημόκριτος. Το πείραμα μετά από 2400 χρόνια ήρθε και επιβεβαίωσε την άποψη αυτή,

Διαβάστε περισσότερα

1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να διαπιστώνουμε τον όξινο χαρακτήρα σε προϊόντα καθημερινής χρήσης Να ορίζουμε τα οξέα κατά τον Arrhenius

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα