To μεγάλο αδιέξοδο ή η μεγάλη μας ευκαιρία;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "To μεγάλο αδιέξοδο ή η μεγάλη μας ευκαιρία;"

Transcript

1 #135έτος 23 ο Μάιος Ιούνιος 2012 Δώστε στον πελάτη σας την επιστημονική συμβουλή που χρειάζεται, με μια ματιά! To μεγάλο αδιέξοδο ή η μεγάλη μας ευκαιρία; Όλα ανοιχτά Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι Τι μπορούμε να μάθουμε από τον Γκόγια; Μνημονίου ανεφάρμοστα Κώστας Λουράντος Γιώργος Κουτέπας Το φάρμακο την εποχή της οικονομικής κρίσης: κοινωνικό αγαθό ή εμπόρευμα; Το επιχειρείν στο φαρμακείο: Χτίζοντας το προφίλ του πραγματικού ηγέτη Συνεντευξεις: Στάθης Μαυρίδης Μαρία Πασχαλίδη-Αλεξίου ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 750 ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 442/91

2

3

4 editorial öáñìáêåßï Μόνο η ανατροπή της ανεξέλεγκτης υφεσιακής πορείας, η αύξηση του Α.Ε.Π., η δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και η αύξηση των αποδιδόμενων ασφαλιστικών εισφορών μπορούν να στηρίξουν το δημόσιο σύστημα υγείας και τα φαρμακεία μας. Όλα ανοιχτά Περάσαμε και περνάμε μια έντονη πολιτικά και συνδικαλιστικά περίοδο. Από πολιτική άποψη, το παλαιό δικομματικό καθεστώς κατέρρευσε βαρύγδουπα εξαιτίας της ανικανότητάς του, της κοινωνικής του αναλγησίας, της διαφθοράς, της αμετάκλητα χαμένης αξιοπιστίας του. Όμως, το καινούργιο, η ανατροπή της υφεσιακής κατάστασης, το ξεπέρασμα της φτωχοποίησης, της ηθικής και πολιτιστικής παρακμής, αργεί ακόμα. Το δείχνει η μεγάλη αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες, η συγκράτηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού σε πολιτικά σχήματα του χθες, η μη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ριζοσπαστικών κινημάτων και ρευμάτων, το δείχνει ο δημόσιος λόγος που μένει εγκλωβισμένος ακόμα και στην πιο προοδευτική του έκφραση σε στερεότυπα του παρελθόντος. Τα χαρακτηριστικά αυτής της μεταβατικής κατάστασης αποτυπώνονται έντονα και στο επαγγελματικό επίπεδο. Ο κλάδος οδηγείται σε κλείσιμο μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων φαρμακείων, με δεδομένη τη χρεωκοπία των ασφαλιστικών ταμείων, την επακόλουθη αδυναμία αποπληρωμής των χρεών τους προς τα φαρμακεία, την ασφυκτική πιστωτική πολιτική των προμηθευτών, την τοκογλυφική τακτική των τραπεζών, τις συνεχείς μειώσεις των κρατικών φαρμακευτικών δαπανών, τη ραγδαία μείωση της αγοραστικής δύναμης μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων εξαιτίας της συνεχιζόμενης υφεσιακής πολιτικής. Μπορεί αυτή κατάσταση να ανατραπεί; Σε συνδικαλιστικό επίπεδο, μόνο αν η παλαιοκομματική συνδικαλιστική εκπροσώπηση εγκαταλείψει τις εμμονές της και δώσει χώρο σε νέους ανθρώπους και ιδέες, γεννήματα του ριζοσπαστισμού των καιρών, που θα κινητοποιήσουν τον κλάδο πάνω σε δύο βασικές αρχές. Πρώτα, τη διατήρηση της κοινωνικής φαρμακευτικής δαπάνης σε ένα ισορροπημένο επίπεδο. Έπειτα, την εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου ζωής για το φαρμακοποιό. Για να ικανοποιηθεί η πρώτη αρχή, πρέπει: να αναστραφεί η απελπιστική κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα ασφαλιστικά ταμεία εξαιτίας της μείωσης των αποδιδόμενων εισφορών, να αυξηθεί η κρατική επιχορήγηση στο 0,6% του Α.Ε.Π., να ανακατευθυνθούν γενικότερα πόροι για την υγεία και τη φαρμακευτική περίθαλψη, να αποφευχθεί η ελαχιστοποίηση των δαπανών της δημόσιας φαρμακευτικής περίθαλψης, να ελεγχθεί πλήρως η πολυφαρμακία, μέσω της πλήρους και ολοκληρωμένης ηλεκτρονικής μηχανογράφησης του φαρμάκου, να παταχθούν τα φαινόμενα διαφθοράς στο χώρο του φαρμάκου, να εφαρμοστεί πλήρως το μέτρο της συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας του φαρμάκου, υπό την προϋπόθεση της εγγύησης του θεραπευτικού του αποτελέσματος, να συγκροτηθεί, σε συνεργασία με άλλους φορείς, δίκτυο επιτροπών βοήθειας και αλληλεγγύης για την παροχή φαρμακευτικής υποστήριξης στις οικονομικά ασθενείς κοινωνικές ομάδες. Για να βελτιωθεί η οικονομική, επαγγελματική, κοινωνική και επιστημονική θέση του φαρμακοποιού της μεσαίας και μικρής εισοδηματικής τάξης, πρέπει: να αποπληρωθούν έγκαιρα οι οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων, τα τρέχοντα και τα συσσωρευμένα χρέη που έχουν καταστεί βρόχος του μικρομεσαίου φαρμακείου, να συμψηφιστούν τα χρέη του φαρμακοποιού προς το δημόσιο με τις αντίστοιχες οφειλές του προς αυτόν, να πιεστεί το τραπεζικό σύστημα για την κάθε είδους χρηματοπιστωτική διευκόλυνση του μικρομεσαίου φαρμακείου, να αλλάξει η ασφυκτική πιστωτική πολιτική των προμηθευτών μας προς τα φαρμακεία, να μελετηθούν και να προταθούν νέες μορφές συλλογικής δράσης και οργάνωσης και διαχείρισης φαρμακείων, να δημιουργηθούν μορφές και δίκτυα αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης για τους συναδέλφους που δοκιμάζονται οικονομικά ή και κλείνουν οριστικά. Πόσα από αυτά μπορούν να γίνουν; Η συνδικαλιστική μόνο απάντηση δεν είναι αρκετή... Σε πολιτικό επίπεδο, η ειλικρινής απάντηση είναι ότι μόνο η ανατροπή της ανεξέλεγκτης υφεσιακής πορείας, η αύξηση του Α.Ε.Π., η δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και η αύξηση των αποδιδόμενων ασφαλιστικών εισφορών μπορούν να στηρίξουν το δημόσιο σύστημα υγείας και κατ επέκταση τη φαρμακευτική του περίθαλψη και τα φαρμακεία μας. Η ερώτηση επαναλαμβάνεται: και από αυτά πόσα μπορούν να γίνουν; «Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού», υποστήριζε κάποτε ο Μπίσμαρκ. Τα πράγματα δεν είναι έτσι. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πολιτική φαίνεται να είναι «η επιλογή μεταξύ του καταστροφικού και του δυσάρεστου» (Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ). Τάκης Χονδρογιάννης φαρμακοποιός - εκδότης

5

6 10 ðåñéå üìåíá 6 Editorial 12 Σχόλια: Σάσσα Αρβανιτάκη Αργύρης Αργυρόπουλος Γιάννης Δαγρές Ανίκα Καρουζάκη Γιώργος Κουτέπας Λιάνα Κυριακούλη Κώστας Μανωλόπουλος Θανάσης Μέντας Ηλίας Χαλιγιάννης 20 Γιάννης Δαγρές: Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι 22 Λευτέρης Μαρίνος: Τι μπορούμε να μάθουμε από τον Γκόγια; 24 Μανώλης Μιτάκης: Φαρμακοποιός: επιστήμονα της «πρώτης» ή της «δεύτερης» γνώμης; 26 Bασίλης Μπιρλιράκης: Αδράνεια και κίνηση 28 Κώστας Περαντζάκης: Ο φαρμακοποιός ως διαχειριστής του συστήματος υγείας (Μέρος δεύτερο) 30 Άρθρο: Το φάρμακο την εποχή της οικονομικής κρίσης: κοινωνικό αγαθό ή εμπόρευμα; 34 Παρουσίαση: Τh.Kohl 36 Το επιχειρείν στο φαρμακείο: Xτίζοντας το προφίλ του πραγματικού ηγέτη 42 Ο γιατρός... βοηθός: Αλλεργικές αντιδράσεις του καλοκαιριού: πρόληψη και αντιμετώπιση 48 Ό,τι απασχολεί Το φάρμακο που προσέξαμε: Qlaira (estradiol valerate dienogest) 50 Nέο φάρμακο για τη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων μερικής έναρξης 52 Η ανεπιθύμητη... σελίδα: Κουετιαπίνη και κατάθλιψη 54 Τεκμηρίωσέ το 56 Παρουσίαση: Όμιλος Εταιρειών Μedicum 58 Oδηγός ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.: Aναλγητικά από του στόματος 61 Παρουσίαση: Διημερίδα για την Ιπποκρατική Ιατρική από την Ελληνική Εταιρεία Εθνοφαρμακολογίας 64 Παρουσίαση: Λευτέρης Τσικανδηλάκης 68 Καλλυντική περιποίηση: Η προστασία των ευαίσθητων σημείων του σώματος από τον ήλιο 70 Παρουσίαση: Klorane 74 Συνέντευξη: Mαρία Πασχαλίδη-Αλεξίου 76 Nέα προϊόντα 81 Παρουσίαση: ΙΤeQ A.E. 88 Οι ευκαιρίες της αγοράς 89 Επιχειρηματικά νέα 95 Συνέντευξη: Στάθης Μαυρίδης 98 Ταξιδεύοντας με τους φαρμακευτικούς συλλόγους: Βοιωτία 102 #135 Μάιος Ιούνιος ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τάκης Χονδρογιάννης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Νίκος Μπαμπούνης ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Aνδρέας Καλλιβωκάς Γιώργος Κουτέπας Χάρης Κουτσούλας Kωνσταντίνος Λουράντος Βασίλης Μπιρλιράκης Αγγελική Προδρομίδη Αναστασία Σαράφη Κική Φέσκου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Νατάσσα Σέρβου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ Εύη Μπάβα ΑΤΕΛΙΕ - DTP Xρύσα Δανιηλίδου 2012 ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ MARKETING & ΠΩΛΗΣΕΩΝ Βαρβάρα Τασάκου ( b.tassakou@f-kosmos.gr) BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER Άρτεμις Ψαρρή ( a.psarri@f-kosmos.gr) OIKONOMIKH ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ RPS Oρκωτοί Ελεγκτές Λογιστές Επιχειρηματικοί Σύμβουλοι Α.Ε. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Ρίτα Κανδάκη Ευγενία Αρβανιτίδου ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ - ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Βιβλιοσυνεργατική Α.Ε.Π.Ε.Ε. Tα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συγγραφέων τους και δεν απηχούν απαραίτητα τις θέσεις του περιοδικού. Aναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση της ύλης επιτρέπεται μόνο μετά από συνεννόηση με τη διεύθυνση του περιοδικού. Kηφισιάς 15 & Ελπίδος 2, Ν. Ηράκλειο Αττική Τ , F Kωδικός εντύπου: (password: FK2007) ακολουθήστε μας Φαρμακευτικος Κοσμος

7 12 ó üëéá Θάνατος ή ξεσηκωμός; Σάσσα Αρβανιτάκη Στις 23 Μαΐου ο κλάδος μας μπήκε στον πόλεμο με όπλο του τη σύμπνοια, σε πανελλαδικό επίπεδο, για τα γνωστά σε όλους μας προβλήματα. Επικρατούντος του ευσεβούς μας πόθου, πιστέψαμε ότι αυτή τη φορά το μέτωπο του αγώνα θα ήταν αρραγές! Πόσο μεγάλη ήταν όμως η διάψευση και ακόμα μεγαλύτερη η απογοήτευση! Απογοήτευση για αυτούς που εμείς έχουμε επιλέξει και τοποθετήσει στις θέσεις των υπερασπιστών των συμφερόντων των τίμιων εργαζομένων αυτού του κλάδου. Αυτούς οι οποίοι, σαν άλλοι άξιοι πολιτικοί, μας χειραγωγούν με γνώμονα την προσωπική τους ανέλιξη. Το ερώτημα είναι ένα: θα τους επιτρέψουμε, παραμένοντας ο καθένας από εμάς στο μικρόκοσμό του, να τραφούν από τις σάρκες μας, σαν τα όρνεα που τρέφονται από τα πτώματα αυτών που ο πόλεμος άφησε στα πεδία της μάχης; Ο σκοπός τους και τα παιχνίδια τους είναι πια γνωστά. Υπάρχουν, βέβαια, και εξαιρέσεις, που τιμούν τον κλάδο. Αλλά λίγοι κούκοι, δυστυχώς, δεν φέρνουν την άνοιξη. Ας μην τους δώσουμε την ικανοποίηση να μας κάνουν παρελθόν! Στον δικό μας φαρμακευτικό κόσμο είμαστε ο λαός. Και ο λαός έχει τη δύναμη! Η Σάσσα Αρβανιτάκη είναι μέλος του Φ.Σ. Αττικής Η αξία του φαρμάκου (reloaded) Αργύρης Αργυρόπουλος Ένας χρόνος πέρασε από τον δια αλληλογραφίας σε εφημερίδες διαξιφισμό του κ. Μάνου με τον κ. Λοβέρδο, με αφορμή ένα άρθρο του πρώτου που είχε τον τίτλο «Η αξία των φαρμάκων». Γιορτάζουμε σήμερα αυτή την επέτειο του μνημειώδη διαλόγου μεταξύ δύο υψηλής διανόησης προσωπικοτήτων, ο καθένας εκ των οποίων τρέφει την εντύπωση πως γνωρίζει μόνο αυτός τη λύση για το πρόβλημα του φαρμάκου και της υγείας γενικότερα. Ο ένας εκ των δύο μάλιστα την εφάρμοσε ήδη, και τώρα δρέπουμε τους καρπούς του ευαγούς του έργου. Τον ρωτούν αντί να τον κατηγορούν τι κατάφερε τελικά στην υγεία, αφού όλα πάνε στραβά, κι αυτός απαντά πως στα χρόνια του δεν έκλεισε ούτε ένα νοσοκομείο. Δηλαδή σε ποιου υπουργού τα χρόνια έκλειναν νοσοκομεία; Και γιατί αυτό να είναι επιτυχία, τη στιγμή μάλιστα που αμέσως μετά την αποχώρησή του, όλα άρχισαν να καταρρέουν; Κι όχι γιατί ήταν απαραίτητος ο ίδιος, απλά ήταν απαραίτητη η αποχώρησή του για να φανεί η ζημιά που προκάλεσε, αυτή που με τόσο επιμέλεια έκρυβε και για την οποία εξακολουθεί να είναι υπερήφανος. Ο Αργύρης Αργυρόπουλος είναι μέλος του Φ.Σ. Θεσσαλονίκης Από την πλευρά του ασθενή, σε καθεστώς μη πληρωμής Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Γιάννης Δαγρές Άραγε πόσα χρήματα έχει κάθε φαρμακοποιός στην άκρη; Καθόλου; Αρκετά; Κάτι ενδιάμεσο; Ας πούμε, λοιπόν, ότι δεν μας πληρώνει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ή μας πληρώνει καθυστερημένα και βασανιστικά. Και κάθε φορά αναγκαζόμαστε να βάζουμε και λίγα χρήματα από την τσέπη μας για να καλύπτουμε τη ζημιά. Και ας πούμε ότι αποφασίζουμε να κάνουμε την υπέρτατη, την έσχατη θυσία: να συνεχίσουμε να αγοράζουμε φάρμακα και να τα χορηγούμε μέσω συνταγών. Χωρίς να ξέρουμε αν θα τα πληρωθούμε ποτέ ή όχι. Όλα ή μέρος τους. Θα αντέξουμε κάποιον καιρό στην αρχή. Ένας μερικές εβδομάδες, άλλος λίγο παραπάνω, άλλος λίγους μήνες. Και σιγά-σιγά θα αρχίσουμε να κλείνουμε. Ένας εδώ, ένας εκεί, λίγοι λίγο πιο δίπλα. Και μετά όλο και περισσότεροι. Θα μείνουν στο τέλος τα φαρμακεία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., των νοσοκομείων, και μερικοί ακόμα από εμάς που θα αργοπεθαίνουν. Μετά πώς θα πάρει τα φάρμακά του ο καημένος ο κοσμάκης; Σε τι θα τον έχει βοηθήσει η αυτοθυσία μας; Ο Γιάννης Δαγρές είναι μέλος του Δ.Σ. του Φ.Σ. Αττικής

8 14 ó üëéá Εσωτερική Αρχιτεκτονική Φαρμακείων Μοναδικές δημιουργίες με έμφαση στην αξιοπιστία, τον εργονομικό σχεδιασμό και το σύγχρονο στυλ Ας το ξανασκεφτούμε Ανίκα Καρουζάκη «Η αυταπάτη ότι έχουμε όλα τα προσόντα εκτός των τυπικών για να κρατήσουμε ένα φαρμακείο, θα μας οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερες ήττες στο μέλλον» (Φ.Κ., Μάρτιος 1998). Και το μέλλον ήρθε, και η αυταπάτη καλά κρατεί, μετά από 14 χρόνια, και οι ήττες διαδέχονται η μια την άλλη Όλο και περισσότεροι μας τραγουδούν το τραγούδι του έμπορα («Δεν ξέρω τι είναι το ρύζι την τιμή του ξέρω μόνο!») και κάποιοι από εμάς το σιγοψιθυρίζουμε Καιρός να το ξανασκεφτούμε Η απώλεια επαγγελματικής ύλης δεν αντιμετωπίζεται μόνο ούτε κυρίως φωνάζοντας, αλλά αποδεικνύοντας στην πράξη ότι το «δια χειρός φαρμακοποιού» δεν είναι κούφια φράση. Ο επιστήμονας φαρμακοποιός είναι ο δυνατός παίχτης. Αυτός που παρέχει πρωτοβάθμια περίθαλψη. Που έχει τη γνώση και τη δεοντολογία να αρνηθεί να εκτελέσει τη συνταγή, όταν πιστεύει ότι είναι λάθος. Έτσι χτίζονται οι σχέσεις εμπιστοσύνης. Και αυτές είναι η ασπίδα μας στους καιρούς που ζούμε. Ένα από τα κλειδιά για να ανοίξει η πόρτα της εμπιστοσύνης είναι το Εργαστήριο, που ήρθε ο καιρός να ξαραχνιαστεί. Με τις γνώσεις μας (ας τις φρεσκάρουμε) και με τη βιβλιογραφία που υπάρχει, μπορούμε να ανταγωνιστούμε αυτούς που, αφού τους αναδείξαμε, μας εγκατέλειψαν. Όσες κρέμες και αν πουλάει το πολυκατάστημα, η κρέμα του φαρμακοποιού -όταν τεκμηριώνεται- πάντα θα είναι πιο αποτελεσματική. Τα δικά μας πόδια και όχι τα δεκανίκια είναι αυτά που στηρίζουν το σώμα μας. Ας το συνειδητοποιήσουμε Η Ανίκα Καρουζάκη είναι μέλος του Φ.Σ. Αττικής Αντιφάσεις Γιώργος Κουτέπας Όταν μια φαρμακευτική εταιρεία γυρίζει την πιστωτική της πολιτική στο «τοις μετρητοίς» στραγγαλίζοντας την αγορά, αυτό είναι αναγκαία μια επιχειρηματική πολιτική στην οποία η αγορά θα πρέπει να υποταχτεί. Όταν οι φαρμακοποιοί αναγκάζονται εξαιτίας αυτού να γυρίσουν στο «τοις μετρητοίς», μη χορηγώντας φάρμακα με πίστωση, αυτό είναι κοινωνική αναλγησία που πρέπει να παταχτεί. Υποκρισία, ανοησία ή «σε όποιον μπορέσουμε να βάλουμε χέρι»; Ο Γιώργος Κουτέπας είναι αντιπρόσωπος του Φ.Σ. Αττικής στον Π.Φ.Σ. Το φαρμακείο στην Ελλάδα του 2012 το μεγάλο αδιέξοδο ή η μεγάλη μας ευκαιρία; Λιάνα Κυριακούλη Στηρίξαμε τη φαρμακευτική περίθαλψη σε μια εποχή απίστευτης κατασπατάλησης. Είμαστε ο βασικός και σκληρότερα χτυπημένος κρίκος της φαρμακευτικής αλυσίδας. Σαρωτικές οι αλλαγές που υποστηρίξαμε την τελευταία διετία αδιαφορώντας για κόστος και χρόνο. Τέλος μιας εποχής Αρχή μιας άλλης Μέσα από τις κινητοποιήσεις της διετίας καταλάβαμε τι πετυχαίνουμε με την ενότητα όταν την έχουμε και είδαμε που οδηγεί ο άκρατος λαϊκισμός και η αλλοπρόσαλλη και αξιοπερίεργη αλλαγή συμπεριφοράς των «ηγετών» λόγω προσωπικο-πολιτικών φιλοδοξιών. Η νέα πραγματικότητα σκληρή και απρόβλεπτη. O ρόλος μας στη διαμόρφωσή της είναι πρωταγωνιστικός. Φωνές καθαρές και έμπειρες, όσο κι αν τα ακούσματα πονάνε, ας γίνουν σύμμαχοί μας. Η εύρυθμη λειτουργία του φαρμακείου μας: η μεγάλη μας ελπίδα. Ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου μας: ο κύριος σκοπός μας. Η κάθαρση του χώρου από συνδικαλιστές ταγμένους στην κομματική γραμμή: η απαραίτητη κίνησή μας. Η διακίνηση του φαρμάκου στα χέρια των φαρμακοποιών, είτε μέσω συνεταιριστικών αποθηκών, είτε συστεγάσεων, είτε ενός νέου μοντέλου φαρμακείων: το μεγάλο μας όπλο. Το παρελθόν μας δίδαξε, το παρόν μας ζορίζει... το αύριο μας περιμένει! Together we stand, divided we fall... Pink Floyd, Hey you, The Wall (1979) Γ. Παπανδρέου 31Α, Δάσος Χαϊδαρίου, τ.κ φαρμακείο Kωνσταντίνος Τζαχρήστας, Άρτα Η Λιάνα Κυριακούλη είναι μέλος του Φ.Σ. Πειραιά Τηλ./fax: , κιν site: profarma@hotmail.gr

9 16 ó üëéá Μακέτες Κώστας Μανωλόπουλος Ηλεκτρονική συνταγογράφηση: 18 μήνες ταλαιπωρίας γιατρών και φαρμακοποιών, κατέληξε να γίνει σύντομο ανέκδοτο και κατέρρευσε μέσα σε μια νύχτα. Δραστική ουσία: Ουσιαστική εφαρμογή της μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα και μετά το Πάσχα μην την είδατε. Την καθολική της εφαρμογή ποιος την θυμάται μέσα στο καλοκαίρι; Ποσοστό κέρδους: Rebate αντί μείωσης, μετά νέες αυξημένες κλίμακες και μείωση ποσοστού, τελικά rebate ανεξάρτητα από το χρόνο πληρωμής. Κατάργηση εκπτώσεων, επαναφορά και μετά επανακατάργηση. Ωράριο: 1 νόμος και 5 διευκρινιστικές (!) υπουργικές αποφάσεις για να ανοίξουν 70 φαρμακεία το Σάββατο. Το 15ωρο τις 3 μέρες και το 9ωρο τις άλλες 3 εξακολουθεί να παραμένει παγκόσμια πρωτοτυπία. Δελτία Τιμών: Βγαίνει ένα κάθε 2 μήνες, με απανωτές μειώσεις, για να έχει ο κόσμος να ασχολείται. Με τις ελλείψεις, τις παράλληλες εξαγωγές, τα «κανόνια» των αποθηκών και τις απολύσεις στη βιομηχανία δεν ασχολείται κανείς. Ανέκαθεν στην Ελλάδα συνηθίζαμε να σχεδιάζουμε στο γόνατο, να φτιάχνουμε μακέτες, να ανακοινώνουμε με τυμπανοκρουσίες και μετά να τρώμε τα μούτρα μας. Μήπως όμως η εξαφάνιση του μικρομεσαίου φαρμακείου είναι ένα έργο που δεν είναι «μακέτα»; Ο Κώστας Μανωλόπουλος είναι μέλος του Δ.Σ. του Φ.Σ. Αττικής Τι μας δίδαξε η αναστολή πίστωσης στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Θανάσης Μέντας Δυστυχώς, απ ό,τι φαίνεται, η νοοτροπία του μέσου Έλληνα δεν έχει αλλάξει καθόλου μετά το τέλος της τουρκοκρατίας. Ό,τι του προσφέρεται σαν κοινωνικό αγαθό (δωρεάν) πολλές φορές το θεωρεί άχρηστο, μη αναγκαίο. Όλοι γνωρίζουμε ότι η έλευση της πατάτας στην Ελλάδα και η δωρεάν παραχώρησή της δεν είχε απήχηση παρά μόνο όταν ο πανέξυπνος Ιωάννης Καποδίστριας με τέχνασμα την πέρασε στον κόσμο σαν κάτι πολύτιμο και δυσεύρετο. Έτσι και τώρα, ο κόσμος θεωρεί ότι ένα ποσό της τάξεως του 10% του εισοδήματός του για φάρμακα είναι πολλά. Εμείς μπορεί απλά και κατανοητά να μιλάμε στον κόσμο για το θέμα της πληρωμής των φάρμακων από αυτόν, φαίνεται όμως ότι κανείς δεν θέλει να τα ακούσει. Ναι, ωραία, δίκιο έχετε, συνέχεια ακούτε «να το γράψω μετά και να σ το φέρω»... Δεν ξέρω αν θα αλλάξει η νοοτροπία αυτή, αλλά τώρα είναι μεγάλη ευκαιρία για μια νέα προσπάθεια, ίσως μια νέα προσέγγιση που μπορεί να εξασφαλίσει και τη βιωσιμότητα του συστήματος. Κάποιοι θα κερδίσουν κάποιοι θα χάσουν, αλλά μακροπρόθεσμα όλοι θα βγουν κερδισμένοι πιστεύω. Ας ελπίσουμε ότι ένας νέος Ιωάννης Καποδίστριας θα δώσει και πάλι τη λύση! Ο Θανάσης Μέντας είναι μέλος του Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου Κυκλάδων Μνημονίου ανεφάρμοστα Ηλίας Χαλιγιάννης Η αδυναμία των φαρμακοποθηκών να δείξουν ελαστικότητα στην πληρωμή των επιταγών μας οφείλεται προφανώς στις εταιρείες που, με τη σειρά τους, πιέζουν αδίστακτα. Άρα, λοιπόν, το πρόβλημα ξεκινάει απο την αδιάλλακτη στάση των εταιρειών, που δυστυχώς δεν έχουν τη διάθεση να διαπραγματευτούν επιμήκυνση της πίστωσης προς τις φαρμακαποθήκες. Το μνημόνιο, με όλα τα καταστροφικά του αποτελέσματα για τον κλάδο, έδωσε μια προοπτική διαμόρφωσης ενός νέου τοπίου στο χώρο του φαρμάκου, που θα οδηγούσε στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, πλήττοντας συμφέροντα που λυμαίνονταν το χώρο του φαρμάκου: αυτή της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία. Αρκετοί από εμάς προσεγγίσαμε λάθος το όλο ζήτημα. Δεν εμβαθύναμε. Κινδυνολογήσαμε. Φοβηθήκαμε. Γι αυτό και δεν επιμείναμε. Σκεφτείτε όμως την πιστωτική πολιτική μιας εταιρείας όταν το φάρμακό της επιλέγεται από τον ίδιο το φαρμακοποιό που την πληρώνει. Σίγουρα τα πράγματα θα λειτουργούσαν διαφορετικά... Μήπως τελικά χάθηκαν πολλά περισσότερα απ αυτά που θα κέρδιζε το επάγγελμα αν είχε εφαρμοστεί το μέτρο της δραστικής; Ο Ηλίας Χαλιγιάννης είναι πρόεδρος του Φ.Σ. Ροδόπης

10

11 20 áðüøåéò γιάννης δαγρές Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι Η αρχιτεκτονική του συστήματος διακίνησης του φαρμάκου μοιάζει σαν τρένο με βαγόνια. Για να κινηθεί ομαλά και να φτάσει στον προορισμό του (ομαλή πρόσβαση του ασθενή στο φάρμακο), πρέπει να πηγαίνουν όλα τα βαγόνια μαζί και με την ίδια ταχύτητα. Ο Γιάννης Δαγρές είναι φαρμακοποιός, μέλος του Δ.Σ. του Φ.Σ. Αττικής Η χρηματορροή που στηρίζει την παροχή φαρμακοθεραπείας στην εποχή μας περιλαμβάνει όλους εκτός των γιατρών: ασφαλιστικά ταμεία, φαρμακοποιούς, αποθήκες, εταιρείες-τράπεζες. Πρώτος κρίκος και κύριος πληρωτής είναι τα ασφαλιστικά ταμεία. Από εκεί ξεκινούν όλα στο σκέλος των αποζημιώσεων για τα χρησιμοποιούμενα φάρμακα. Στην άλλη άκρη της αλυσίδας βρίσκονται οι πρωτογενείς προμηθευτές (εταιρείες) και οι τράπεζες, μαζί και αγκαλιά ο ένας με τον άλλο. Τους ενδιάμεσους κρίκους αποτελούν οι φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία. Η όλη αρχιτεκτονική μοιάζει σαν τρένο με βαγόνια. Για να κινηθεί ομαλά και να φτάσει στον προορισμό του (ομαλή πρόσβαση του ασθενή στο φάρμακο), πρέπει να πηγαίνουν όλα τα βαγόνια μαζί και με την ίδια ταχύτητα. Αν το πρώτο βαγόνι (ασφαλιστικά ταμεία) για κάποιο λόγο επιβραδύνει, π.χ. δεν πληρώνει πια τα φάρμακα των ασθενών στην ώρα του, αυτό αργά ή γρήγορα θα συμπαρασύρει στην επιβράδυνση όλο το τρένο. Αν η επιβράδυνση γίνει ομαλά, το τρένο θα συνεχίσει να κινείται, έστω και βραδύτερα, και θα υπάρχει περιθώριο να ξαναεπιταχύνει αργότερα. Αν όμως ένα ενδιάμεσο βαγόνι, π.χ. τα φαρμακεία, αγνοήσει την επιβράδυνση του πρώτου βαγονιού και συνεχίζει να χορηγεί φάρμακα επί πιστώσει, θα πέσει στο μπροστινό βαγόνι και θα εκτροχιαστεί από τις ράγες της διαδρομής (πτωχεύσεις φαρμακείων), συμπαρασύροντας φυσικά όλο το τρένο. Αν επίσης το τελευταίο βαγόνι (εταιρείες-τράπεζες) αγνοήσει την επιβράδυνση του πρώτου (ασφαλιστικά ταμεία), δηλαδή διατηρήσει τις προηγούμενες πιστώσεις ή, ακόμη χειρότερα, τις μειώσει, με τον ίδιο τρόπο με το προηγούμενο παράδειγμα θα πέσουν στο ενδιάμεσο (φαρμακεία) και θα το εκτροχιάσουν, συμπαρασύροντας τελικά όλο το τρένο. Η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του ενδιάμεσου βαγονιού (φαρμακείο) να συνεχίζει να κινείται σαν να μην άλλαξε τίποτα (συνέχιση επί πιστώσει χορήγησης φαρμάκων παρά την επιβράδυνση εξόφλησης των φαρμακείων από τα ασφαλιστικά ταμεία), οδηγεί τελικά στο να στερηθεί ο επιβάτης (ασθενής) το τρένο (τα φάρμακά του). Η άλλη αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά, αυτή του τελευταίου βαγονιού (εταιρείες-τράπεζες), οδηγεί τελικά στις ίδιες ολέθριες συνέπειες για τον επιβάτη (ασθενή). Σε δύο τέτοια σενάρια, το τρένο (ομαλή τροφοδοσία με φάρμακα) όχι μόνο δεν θα φτάσει στον επιβάτη (ασθενή), ούτε καν αργοπορημένα, αλλά δεν θα έχει ούτε καν την ευκαιρία να μείνει τουλάχιστον στις ράγες μήπως και διορθωθεί το πρόβλημα της ταχύτητας αργότερα. Έτσι είναι στην ουσία τα πράγματα στην αλυσίδα του φαρμάκου. Το να συνεχίζουν τα φαρμακεία να εκτελούν συνταγές χωρίς να πληρώνονται στην ώρα τους και οι εταιρείες-τράπεζες να μην εναρμονίζουν/επιμηκύνουν χωρίς απαιτήσεις τις πιστώσεις τους, στο τέλος αποβαίνει πολύ καταστροφικότερο για τη Δημόσια Υγεία από το να σταματήσουν να χορηγούν φάρμακα επί πιστώσει, ως ανταπόκριση στις νέες δυσμενείς συνθήκες. Στην πραγματικότητα, δηλαδή, η συνέχιση εκτέλεσης συνταγών από τα φαρμακεία, σε περιβάλλον μη διορθώσιμης καθυστέρησης πληρωμών από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στο τέλος θα προκαλέσει τέτοια ολέθρια αλυσιδωτή αντίδραση που θα οδηγήσει στο να στερηθεί ο κόσμος οριστικά τα φάρμακά του.

12 22 áðüøåéò λευτέρης μαρίνος Τι μπορούμε να μάθουμε από τον Γκόγια; Ο πίνακας Μάχη με ρόπαλα (Duelo a garrotazos) του Φρανθίσκο Γκόγια Ο καθοριστικός τρόπος με τον οποίο εισέρχεται ο αγνοημένος τρίτος παράγοντας, το περιβάλλον, στο δυαδικό παιχνίδι των αντιμαχόμενων, μέλει να είναι και μοιραίος, θυμίζοντάς μας εμφατικά ότι δεν επιβιώνει απαραίτητα ο ικανότερος ή ο ισχυρότερος. Ο Λευτέρης Μαρίνος είναι M.Sc. φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής. elmarinos@gmail.com Οι άνθρωποι που καταφεύγουν στην τέχνη προσδοκώντας από εκείνη πολύ περισσότερα από μια απλή αναπαράσταση της ζωής, όπως την έμπνευση, την αλήθεια ή οτιδήποτε θα μπορούσε να αναζητήσει κρυφά ή φανερά το πνεύμα, έχουν συνήθως την τύχη να απολαμβάνουν τη δικαίωση αυτών των προσδοκιών. Επιπλέον, ένα από τα χαρίσματα της μεγάλης τέχνης είναι η ικανότητά της να αποκαλύπτει πτυχές της ζωής που, αν και ζωντανεύουν σε κάθε ανάσα της καθημερινότητας, παραμένουν πρακτικά αόρατες. Ο πίνακας «Μάχη με ρόπαλα» του Γκόγια παρουσιάζει δύο γυμνόστηθους αντιπάλους που μάχονται ο ένας τον άλλο. Θα μπορούσε να απεικονίζει μια φορτισμένη μάχη, σαν τις περισσότερες από αυτές των οποίων γίναμε μάρτυρες το τελευταίο χρονικό διάστημα, ικανή να προσφέρει συγκινήσεις, καθώς το δράμα της αναμέτρησης εξελίσσεται. Ο Γκόγια, όμως, ως πιο ρεαλιστής από τους περισσότερους που εξιστορούν αντιπαραθέσεις, ανάγοντάς τις σε θέαμα, εξαιτίας της αναπαραστατικής τεχνοτροπίας του ζωγραφίζει και τον τόπο της συμπλοκής, απεικονίζοντας τους δύο μαχητές να βυθίζονται στην κινούμενη άμμο. Με κάθε χτύπημα οι δύο μαχητές βυθίζονται όλο και περισσότερο. Αρχικά τα πόδια, αλλά μετά, καθώς η μάχη προχωρά, οι γοφοί, οι ώμοι, ώσπου στο τέλος, όταν φιμωθεί με άμμο το στόμα τους και είναι πλέον ανήμποροι έστω να φωνάξουν βοήθεια, θα έρθει η κορύφωση του δράματος και η ολοκλήρωση της τραγωδίας. Ο καθοριστικός τρόπος με τον οποίο εισέρχεται ο αγνοημένος τρίτος παράγοντας, το περιβάλλον, στο δυαδικό παιχνίδι των αντιμαχόμενων, μέλει να είναι και μοιραίος, θυμίζοντάς μας εμφατικά ότι δεν επιβιώνει απαραίτητα ο ικανότερος ή ο ισχυρότερος. Αν όμως οι δύο αντίπαλοι κατανοούσαν τις συνθήκες και προσπαθούσαν να συνεννοηθούν, ώστε τουλάχιστον να πάψουν να συνεχίσουν να βυθίζονται και να εξασθενούν από τα μάταια χτυπήματα, και να συνεργαστούν ώστε να αναζητήσουν βοήθεια ή λύση διαφυγής από την αμμώδη απελπισία τους, θα είχαν μάλλον καλύτερη τύχη. Η σημασία του πίνακα που φιλοτέχνησε ο Γκόγια είναι διαχρονική, όπως και οι επισημάνσεις του. Όμως είναι ωφελιμότερο να τον εκλάβει κανείς ως μια γενικότερη υπόδειξη της ανθρώπινης πνευματικής αδυναμίας να αντιλαμβάνεται κάποιες φορές τα ουσιαστικότερα, παρά να παρασυρθεί από το κλίμα των ημερών και να αντιληφθεί τα παραπάνω ως μια πολιτική αλληγορία. Πρόκειται για μια αδυναμία που βασανίζει και το δικό μας επαγγελματικό κλάδο, καθώς κάποιες επιμέρους διαφορές και οι λίγες ευτυχώς αντιπαλότητες διαμορφώνουν την εσφαλμένη αντίληψη ότι είμαστε ασύμπτωτοι. Η αλήθεια όμως είναι ότι όλοι ταυτιζόμαστε με την ίδια ανάγκη υπεράσπισης της εργασίας, του ρόλου, της αξίας, της υγείας των ασθενών και της προσφοράς μας. Και φαίνεται ότι όλα τα προηγούμενα μπορούν να διασωθούν, αρκεί να αντιληφθούμε ότι το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον θα κρίνει την ύπαρξή μας όχι βάσει των προσωπικών αρετών μας, αλλά κυρίως από τη συλλογική ικανότητά μας να συνεννοούμαστε, να συνεργαζόμαστε και να εξελισσόμαστε. Οι συνάδελφοί μας, πέρα από τον Ατλαντικό, στη Μέκκα του ατομισμού, όταν κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις προχώρησαν συλλογικά και σχημάτισαν συνεταιριστικές αλυσίδες διαχείρισης φαρμακείων. Εμείς πιθανόν να έχουμε ακόμα περισσότερες επιλογές αλλά μπορούμε να τις δούμε;

13 24 áðüøåéò μανώλης μιτάκης Φαρμακοποιός: επιστήμονας της «πρώτης» ή της «δεύτερης» γνώμης; Η φαρμακευτική στην ουσία της είναι ένας ύμνος στο έκδοχο. Και είναι ακριβώς αυτή η γνώση των εκδόχων που θα κάνει το φαρμακοποιό ex officio εκφραστή της δεύτερης γνώμης στα μάτια των ασθενών εάν επεκταθεί η συνταγογράφηση με δραστική. Ο Μανώλης Μιτάκης είναι φαρμακοποιός αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας Είναι εκτεταμένη πια η ελληνική βιβλιογραφία που καταδεικνύει την αξία του φαρμακοποιού ως «πρώτη γνώμη»: το φαρμακείο, στην Ελλάδα του διαρκούς σχεδιασμού του κατάλληλου μοντέλου (εθνικού) συστήματος υγείας, λειτούργησε ως κέντρο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, παρόλη τη γραφειοκρατία που του επέβαλαν προκειμένου να απαλλαγούν από τη βασανιστική ερώτηση του «τι να τους κάνουμε αυτούς τους ενοχλητικούς φαρμακοποιούς;». Ως λειτουργοί πρωτοβάθμιας περίθαλψης οι φαρμακοποιοί έγιναν στα μάτια των ασθενών οι μικροί τους γιατροί: έδιναν τις συμβουλές τους και χορηγούσαν φάρμακα μέσα από την εποπτεία του προφίλ ασφάλειας/αποτελεσματικότητάς τους. Με άλλα λόγια, τόσο φίλοι όσο και εχθροί αναγνωρίζουν ότι οι φαρμακοποιοί κατάφερναν τελικά να δίνουν λύσεις, βοηθώντας ένα σύστημα υγείας που όλο σχεδιαζόταν και ποτέ δεν δούλευε. Χάρη σε αυτούς, ο ασθενής δεν αφιέρωνε χρόνο ούτε πλήρωνε επίσκεψη σε γιατρό, το σύστημα υγείας δεν αποζημίωνε γιατρούς και φάρμακα και ο γιατρός ήξερε εάν τα φάρμακα δούλευαν ή όχι με εμπειρία «αλλονών». Η κρίση που διανύουμε αύξησε την ανασφάλεια των ασθενών και η πολιτική ηγεσία με τη βοήθεια και των μέσων μαζικής ενημέρωσης και τους «ειδικούς» έκαναν ό,τι μπορούσαν για να υποβαθμίσουν το ρόλο του επαγγέλματος του φαρμακοποιού στα μάτια του ασθενή: κάτω από το βάρος της οικονομικής του κατάρρευσης, ο ασθενής απευθύνεται πλέον στο γιατρό του για μια σίγουρη πρώτη γνώμη, η οποία αποτυπώνεται θεωρητικά με μια συνταγή που θα εκτελέσει ο φαρμακοποιός ασυζητητί. Το σχέδιο, όμως, σκόνταψε εκ των έσω σε δύο «μικρολεπτομέρειες»: τη συνταγογράφηση με γενόσημα και τη συρρίκνωση του χρόνου του ιατρικού ραντεβού λόγω της αθρόας συσσώρευσης περιστατικών. Η συνταγογράφηση με γενόσημα γεμίζει με ανησυχία τους γιατρούς. Δεν θα σταθώ στους οικονομίστικους λόγους. Τους ξέρετε, τους καταλαβαίνετε. Θα σταθώ μόνο στον εξής ένα επιστημονικό: η ιατρική μπερδεύει τη λέξη φαρμακευτική ουσία με τη λέξη φάρμακο. Αντίθετα, η φαρμακευτική στην ουσία της είναι ένας ύμνος στο έκδοχο. Αυτό είναι που μετατρέπει την (υποψήφια) φαρμακευτική ουσία σε πραγματικό φάρμακο. Και είναι αυτή η γνώση των εκδόχων που θα κάνει το φαρμακοποιό ex officio εκφραστή της δεύτερης γνώμης στα μάτια των ασθενών εάν επεκταθεί η συνταγογράφηση με δραστική. Η συρρίκνωση του χρόνου του ιατρικού ραντεβού αγχώνει ακόμη περισσότερο τους γιατρούς. Και τούτο γιατί έχουν μάθει να δαπανούν αρκετό χρόνο από τον προκαθορισμένο για να «πουλήσουν» στον ασθενή την εξουσία του ειδικού πράξη αναγκαία για να πετύχουν αφενός μεν τη συμμόρφωση του ασθενή στις οδηγίες τους, αφετέρου δε την επανεπίσκεψη του ασθενή στο ιατρείο τους. Μη έχοντας πλέον το χρόνο αυτό στη διάθεσή τους, οι γιατροί προσεγγίζουν τους ασθενείς απλά σαν περιστατικά. Έτσι, οι ταλαίπωροι αυτοί ασθενείς απευθύνονται για μια δεύτερη γνώμη πού αλλού; Εκεί που τόσα χρόνια ήξεραν. Στο φαρμακοποιό τους. Μόνο που ο φαρμακοποιός ακόμη και ως δεύτερη γνώμη ξέρει να βάζει γκολ από τα αποδυτήρια: έχει μάθει να καταλαβαίνει τον ασθενή, να τον σέβεται και να του δίνει λύσεις σε χρόνο ρεκόρ, επειδή από πίσω περιμένει η «ουρά». Και επειδή η «ουρά» ξέρει να μετατρέπει ηθικά και οικονομικά το φαρμακοποιό από επιστήμονα της δεύτερης γνώμης σε επιστήμονα της πρώτης γνώμης, κάθε φορά που νοιώθετε ότι πνίγεστε, έτσι για anti-stress, ξεφυλλίστε καμιά φαρμακευτική τεχνολογία για να θυμηθείτε τα έκδοχα και διαβάστε από τα φαρμακευτικά περιοδικά για τις νέες φαρμακευτικές ουσίες. Και θα δείτε ότι έχω δίκιο: δεν θα χρειαστεί να περιμένετε χρόνους και καιρούς...

14 26 áðüøåéò βασίλης μπιρλιράκης Αδράνεια και κίνηση Όσο αδιέξοδο είναι να μείνουμε σε αδράνεια και να περιμένουμε παθητικά να περάσει η «μπόρα», εξίσου αδιέξοδο είναι να προβούμε σε κινήσεις βεβιασμένες και μεμονωμένες οι οποίες δεν είναι αποτέλεσμα στρατηγικής σκέψης. Η κρίση που βιώνουμε σήμερα ως κλάδος είναι σίγουρα κρίση οικονομική, αλλά όχι μόνον. Με επιταχυνόμενους ρυθμούς λαμβάνει και την μορφή υπαρξιακής κρίσης, καθώς πέραν της χρηματοοικονομικής κατάρρευσης έχει αρχίσει να συντελείται και η κατάρρευση ενός μοντέλου που εδώ και δεκαετίες ακολουθούσε (σε κατάσταση αυτόματου πιλότου) ο φαρμακευτικός χώρος (όπως αυτός ορίζεται από τις φαρμακευτικές σχολές, τους επαγγελματικούς συλλόγους και τους χώρους πρακτικής, που κατεξοχήν στη χώρα μας είναι τα φαρμακεία). Η πορεία αυτή οδήγησε σε ατροφία των αντανακλαστικών μας, με αποτέλεσμα, ενώ δεχόμαστε ένα τόσο ισχυρό αρνητικό ερέθισμα, ένα τμήμα του συλλογικού μας εαυτού να αδρανεί (ευελπιστώντας στην παλινόρθωση ενός μοντέλου που μάλλον έχει αγγίξει το ιστορικό του τέλος) και ένα άλλο να κινείται σπασμωδικά (ζητώντας αλλαγές εδώ και τώρα, όπως άμεση συνένωση φαρμακείων κ.ά.). Όσο αδιέξοδο όμως είναι να μείνουμε σε αδράνεια και να περιμένουμε παθητικά να περάσει η «μπόρα» εναποθέτοντας την ελπίδα μας στην θεά τύχη, εξίσου αδιέξοδο είναι να προβούμε σε κινήσεις βεβιασμένες και μεμονωμένες οι οποίες δεν αποτελούν τμήμα ενός σχεδίου, δεν είναι αποτέλεσμα μιας στρατηγικής σκέψης. Τα παραπάνω όμως δεν τα γράφω για να εξοστρακίσω ούτε την έννοια της αδράνειας ούτε της κίνησης. Αντιθέτως θεωρώ ότι οι δύο αυτές έννοιες, εάν τους δοθεί άλλο περιεχόμενο και εάν συζευχθούν, είναι αναγκαία συστατικά σε μια συνταγή εξόδου από την κρίση. Η αδράνεια ως χρονική παύση είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να σκεφτούμε, να δούμε πώς φτάσαμε εδώ, τι είναι αυτό που αντιμετωπίζουμε, πώς θα το αντιμετωπίσουμε και πού θέλουμε να πάμε. Η κίνηση ως ενσάρκωση της σκέψης, ως φυσικό επακόλουθό της, είναι απαραίτητη για να πραγματώσουμε μια πορεία που εμείς έχουμε χαράξει και όχι αυτή που οι άνεμοι μας επιβάλλουν. Πολλοί θα πούνε ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια εν μέσω τρικυμίας να σκεφτούμε, καθώς προϋποθέτει χρόνο τον όποιο και δεν έχουμε. Θα τους απαντήσω πως θα εκπλαγούν από την ταχύτητα με την οποία πραγματοποιούνται οι κοινωνικές διεργασίες σε περιόδους κρίσης, από την ταχύτητα με την οποία μεταλλάσσεται μια υπάρχουσα συλλογική συνείδηση ή συγκροτείται μια εξολοκλήρου νέα. Σκέψη και πράξη, λοιπόν, σε μια συνεχή εναλλαγή είναι μια εκ των προϋποθέσεων για να βγούμε με συλλογικό τρόπο από την κρίση και όχι σκορπισμένοι στους πέντε ανέμους. Ο Βασίλης Μπιρλιράκης είναι φαρμακοποιός, MBA συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ΜΔΕ χρηματοοικονομικά

15 28 áðüøåéò κώστας περαντζάκης Ο φαρμακοποιός ως διαχειριστής του συστήματος υγείας Μέρος δεύτερο Όταν τα φαρμακεία ασφυκτιούν οικονομικά, αυτόματα περιορίζεται η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών προς τους ασθενείς. Αντίστροφα, μια υγιής χρηματοοικονομική διαχείριση είναι η πρώτη και απαραίτητη συνθήκη για να μπορέσουν να προσφερθούν υπηρεσίες υγείας και φροντίδας σε κάθε επίπεδο. Ο φαρμακοποιός δεν ανοίγει ένα φαρμακείο. Ανοίγει μια επιχείρηση που διαχειρίζεται ένα φαρμακείο. Η διαφορά είναι ότι ενώ ένα φαρμακείο μπορεί να δουλεύει σωστά, να έχει πολλούς ασθενείς, να εφαρμόζει πρωτοποριακές μεθόδους εξυπηρέτησης και υπηρεσίες πολύτιμες στο σύστημα υγείας, να προσφέρει εξασφάλιση και φροντίδα υγείας στην κοινότητα, την ίδια στιγμή ως επιχείρηση μπορεί να βρίσκεται κάτω από το φάσμα της πτώχευσης και του μόνιμου και τελειωτικού κλεισίματος Ο βασικός στόχος μιας επιχείρησης είναι να παρουσιάζει κερδοφορία και να καθίσταται βιώσιμη. Αυτό ισχύει παντού, ακόμα και σε ΜΚΟ (Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις), όπως η Greenpeace, ή οι Γιατροί χωρίς Σύνορα, όπου ακόμα και με τις δωρεές που δέχονται οφείλουν να τηρούν ένα θετικό ισοζύγιο εσόδων-εξόδων. Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι άλλο είναι η προσπάθεια μεγιστοποίησης των κερδών, όπως π.χ. σε μια μεγάλη πολυεθνική που έχει στόχο να γιγαντώνεται συνέχεια, και τελείως άλλο το να υπάρχει ένα λογικό περιθώριο κέρδους που να καθιστά σταθερή και ζωντανή μια μικρή επιχείρηση. Στη δε περίπτωση των φαρμακείων έχουμε να κάνουμε με μια επιχείρηση που προσφέρει πολλούς και ειδικούς για τη δημόσια υγεία ρόλους. Εδώ βρίσκεται και ο αντίλογος σε όσους νομοθετούν μειώσεις στην κερδοφορία των φαρμακείων, κηρύττοντας την επικέντρωση των φαρμακοποιών σε επιστημονικά θέματα, μη θεσμοθετώντας όμως παράλληλα αμοιβή για αυτή την επιστημονική εργασία, όπως συμβαίνει σε άλλες προηγμένες χώρες (Γαλλία, Μ. Βρετανία, ΗΠΑ κλπ.). Όταν τα φαρμακεία ασφυκτιούν οικονομικά, αυτόματα περιορίζεται η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών προς τους ασθενείς. Αντίστροφα, μια υγιής χρηματοοικονομική διαχείριση είναι η πρώτη και απαραίτητη συνθήκη για να μπορέσουν να προσφερθούν, σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και με καλύτερη ποιότητα, υπηρεσίες υγείας και φροντίδας σε κάθε επίπεδο: φαρμακοεπαγρύπνηση, πρόληψη, ενημέρωση ασθενών, φαρμακευτική φροντίδα. Ο φαρμακοποιός είναι σε θέση και πρέπει να παραμείνει να διαχειρίζεται σωστά τόσο την πρώτη ύλη του (φάρμακα) και τα κόστη που συνεπάγονται της χρήσης της (συνταγές ταμείων), όσο και τη φαρμακοθεραπεία των ασθενών του (φαρμακευτική φροντίδα, υπηρεσίες υγείας). Είναι περιττό να αναφερθεί η πολλαπλή ωφέλεια που αποκομίζει από αυτή την πολυδιάστατη διαχείριση το σύστημα υγείας. Ας ελπίσουμε οι ιθύνοντες να τη στηρίξουν Ο Κώστας Περαντζάκης είναι φαρμακοποιός M.Sc. Κλινικής Φαρμακευτικής, μέλος του Φ.Σ. Αττικής,

16 30 Üñèñï Üñèñï 31 Η γενιά μας άσκησε το λειτούργημά της θεωρώντας αυτονόητη την παραδοχή πως η πρόσβαση της κοινωνίας στην υγεία γενικά και στο φάρμακο ειδικότερα αποτελεί κοινωνικό αγαθό. Η πλήρης καθιέρωση του κράτους πρόνοιας στα κράτη της Δυτικής Ευρώπης έθεσε το πλαίσια μέσα στο οποίο αυτό κατέστη δυνατό. Ακόμα και στις ΗΠΑ, όπου η υγεία αντιμετωπιζόνταν περισσότερο ως ιδιωτικό αγαθό, οι προεδρίες Κλίντον και Ομπάμα κατευθύνθηκαν ώστε να θέσουν ένα ελάχιστο υποχρεωτικό πλαίσιο πρόσβασης σε αυτή (στην πρώτη περίπτωση, η ρύθμιση δεν πέρασε το 1992, ενώ στη δεύτερη, η εφαρμογή της βρίσκεται σε εξέλιξη). Η παραδοχή πως το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό έφτασε να γίνει επιχείρημα στα χείλη του κλάδου, πολλές φορές χωρίς να κατανοούμε τη σημασία της, ούτε το διακύβευμα που αυτή συνεπάγεται. Πιστέψαμε ότι ένα κοινωνικό αγαθό θα μπορούσε να παρέχεται συνεχώς, ανεξαρτήτως του κόστους που αυτό συνεπάγεται. Όταν η κρίση του 2009 επέφερε τρομακτικές περικοπές στους προϋπολογισμούς της υγείας, όταν γράφουν: κώστας λουράντος γιώργος κουτέπας Το φάρμακο την εποχή της οικονομικής κρίσης: κοινωνικό αγαθό ή εμπόρευμα; Ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κώστας Λουράντος μοιράζεται με το Γιώργο Κουτέπα, σε ένα κοινό κείμενο, τον προβληματισμό του για το κοινωνικό αγαθό του φαρμάκου, που όλο και περισσότερο αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα. τα άδεια κρατικά ταμεία έφτασαν σε αδυναμία να στηρίξουν το κόστος, κληθήκαμε για πρώτη φορά να διαχειριστούμε μια νέα πραγματικότητα. Να αντιμετωπίσουμε de facto το φάρμακο με όρους εμπορεύματος! Και μάλιστα εμπορεύματος περιορισμένων πόρων, για τους οποίους θα έπρεπε να υπάρξει μια συγκεκριμένη επιλογή κατανομής. Πριν συνεχίσουμε, είναι απαραίτητο να θυμηθούμε τους ορισμούς του κοινωνικού αγαθού, αν θέλουμε η υγεία να συνεχίσει να παρέχεται ως τέτοιο. Γιατί το κοινωνικό αγαθό έφτασε να αντιμετωπίζεται ως δωρεάν αγαθό, γεγονός που οδήγησε σε θεωρήσεις εκτός πραγματικότητας (όπως για παράδειγμα ότι όταν το κράτος δεν μπορεί να το πληρώσει, είναι εφικτό οι φαρμακοποιοί να χορηγούν τα φάρμακα με πίστωση από την τσέπη τους!). Ως κοινωνικό αγαθό ορίζεται αυτό στο οποίο η πρόσβαση γίνεται εφικτή σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους. Αυτό σημαίνει πως, αν και δεν παρέχεται δωρεάν, η πολιτεία διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτό θεσπίζοντας τις χρηματοδοτι- κές δομές που απαιτούνται και αναλαμβάνοντας μέρος του κόστους, όποτε απαιτείται. Για να καταστεί αυτό δυνατό, θεσπίστηκε η κοινωνική υποχρεωτική καθολική ασφάλιση, ώστε να επιτευχθούν οι συγκεντρώσεις πόρων που απαιτούνται ώστε αυτό το κόστος να μπορεί να καλυφθεί. Μέσω των ασφαλιστικών εισφορών συγκεντρώνονται τα κεφάλαια που τα ασφαλιστικά μαθηματικά προϋποθέτουν ως αναγκαία και ικανά για το σκοπό αυτό. Στην περίπτωσή μας, τα κεφάλαια αυτά το πιθανότερο είναι πως θα επαρκούσαν, με δύο όμως προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι πως θα γινόταν συνετή διαχείριση και θα αποφεύγονταν οι σπατάλες. Η δεύτερη είναι πως οι επενδυτικές επιλογές των ταμείων όλα αυτά τα χρόνια δεν θα οδηγούσαν στην εξαΰλωση τους. Η τοποθέτησή τους στο χρηματιστήριο, στα δομημένα ομόλογα και, περισσότερο από όλα, στα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που «κουρεύτηκαν» με το PSI, επέφεραν τεράστιες απώλειες. Μαζί με αυτό, η υστέρηση εσόδων από εισφορές λόγω της ύφεσης και την ανεργίας που επέφερε η κρίση στην οικονομία μάς φέρνει μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Το φάρμακο ως υλικό αγαθό εμπεριέχει το κόστος της προμήθειάς του. Αυτό σημαίνει ότι η ροή χρηματοδότησής του μέσα στην αλυσίδα διανομής απαιτεί καθορισμένες ημερομηνίες συναλλαγών, όπως συμβαίνει και με κάθε άλλο εμπόρευμα. Όταν οι πόροι από το ασφαλιστικό σύστημα δεν επαρκούν ή δεν καταβάλλονται εμπρόθεσμα, η αγορά αντιδρά, όπως θα συνέβαινε και με κάθε άλλο εμπόρευμα. Η διανομή του σταματά, ξεκινώντας από τις εταιρίες παραγωγής ή εισαγωγής, που περιορίζουν ή και μηδενίζουν τις πιστώσεις, συνεχίζοντας με το τραπεζικό σύστημα που λόγω του περιορισμού της ρευστότητας αδυνατεί να χρηματοδοτήσει ροές μέσα στη διανομή, τις αποθήκες που με τις περικοπές του δανεισμού ζητούν ουσιαστικά πληρωμές τοις μετρητοίς από τα φαρμακεία και τέλος τα ίδια τα φαρμακεία, που είναι προφανώς αδύνατο να παρέχουν φαρμακευτική περίθαλψη πληρώνοντας τοις μετρητοίς χωρίς να πληρώνονται στην ώρα τους. Η σκέψη πως οι φαρμακοποιοί θα μπορούσαν να καλύψουν αυτό το κενό ρευστότητας είναι στην πράξη ανεδαφική. Το φάρμακο ως εμπόρευμα απαιτεί πληρωμές που ξεπερνούν κατά πολύ τη δυνατότητα οποιασδήποτε μικρομεσαίας επιχείρησης της χονδρικής ή της λιανικής. Όταν βλέπουμε το ίδιο το τραπεζικό σύστημα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στο ύψος των κεφαλαίων που απαιτούνται για δανεισμό για να καλυφθούν αυτές οι ροές (με τις αποθήκες και τους φαρμακοποιούς να αναλαμβάνουν το ρίσκο) αποδεικνύεται ότι η παραίνεση προς τους φαρμακοποιούς να καλύψουν αυτό το κόστος μπορεί να είναι προϊόν είτε υποκρισίας, είτε μειωμένης αναλυτικής ικανότητας. Μας αποκαλύπτεται λοιπόν, και μάλιστα με σκληρό τρόπο, ότι η φύση του φαρμάκου ως κοινωνικού αγαθού δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διάθεσή του όταν δεν καλύπτονται τα κόστη του ως εμπορεύματος. Ακόμη χει- H ίδια η πολιτεία, μπροστά στην έλλειψη πόρων που αντιμετωπίζει, επιλέγει να διαχειριστεί το φάρμακο αμιγώς ως εμπόρευμα. Καταλήγουμε όλο και περισσότερο να υπάρχει διαχωρισμός στην πρόσβαση σε αυτό ανάλογα με το εισόδημα. ρότερα, η ίδια η πολιτεία, μπροστά στην έλλειψη πόρων που αντιμετωπίζει, επιλέγει να διαχειριστεί το φάρμακο αμιγώς ως εμπόρευμα. Η ένταξη φαρμάκων αδιακρίτως στην αρνητική λίστα, η αύξηση των συμμετοχών με οικονομικά μόνο και όχι θεραπευτικά κριτήρια εμπορευματοποιούν το φάρμακο και καταλήγουμε όλο και περισσότερο να υπάρχει διαχωρισμός στην πρόσβαση σε αυτό ανάλογα με το εισόδημα. Ίσως ανταπαντήσει κάποιος πως η διαχείριση του φαρμάκου από μέρους μας όταν παρεχόταν με αφθονία ως κοινωνικό αγαθό δεν ήταν η βέλτιστη. Η απάντηση όμως σε αυτό δεν είναι οι περικοπές με αποκλειστικά οικονομικά κριτήρια. Απαιτείται έλεγχος στη διάθεση (ηλεκτρονική συνταγογράφηση), υπακοή σε φαρμακοοικονομικά κριτήρια, θεραπευτικά πρωτόκολλα, ανάλυση κόστους-αποτελέσματος-οφέλους από ενσωμάτωση της καινοτομίας. Όταν δούμε ποιο είναι το πραγματικά αναγκαίο κόστος της φαρμακευτικής θεραπείας, τότε θα εφαρμοστούν στο σύστημα και τα υπόλοιπα μέτρα εξοικονόμησης που αφορούν τους εμπλεκόμενους στο σύστημα (βιομηχανία, χονδρεμπόριο, φαρμακεία, ιατρούς και ασφαλισμένους) και θα προκύψει ένα λελογισμένο κόστος. Όλα αυτά όμως χωρίς την αναγκαία χρηματοδότηση του συστήματος δεν επαρκούν. Πρέπει να κατανοήσουμε πως ακόμη και στο άριστο ύψος, ακόμα και με τη βέλτιστη εφαρμογή όλων των κανόνων, αν το σύστημα δεν χρηματοδοτηθεί, είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει. Το αδιέξοδο συνεχώς θα ανακυκλώνεται και το φάρμακο θα μεταβάλλεται όλο και περισσότερο σε ένα εμπόρευμα διαθέσιμο μόνο σε όσους μπορούν να το πληρώσουν. Ο προβληματισμός φυσικά για τη διττή φύση του φαρμάκου δεν εξαντλείται. Τα δεδομένα και οι προοπτικές εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς. Οικονομικά, ασφαλιστικά, επιστημονικά ακόμα και γεωπολιτικά. Έχουμε πολλά δύσκολα χρόνια μπροστά μας και γι αυτό ο διάλογος αυτός δεν μπορεί να περιμένει.

17

18 34 ðáñïõóßáóç ðáñïõóßáóç 35 TH.KOHL Φαρμακείο Μαρκάτου: πρωτοποριακό design στην Κεφαλονιά Το φαρμακείο Μαρκάτου στο Αργοστόλι μεταφέρθηκε πρόσφατα σε νέο οίκημα, σε μικρή απόσταση από την προηγούμενη θέση του, αλλά πιο κοντά στα δημοτικά ιατρεία. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός της νέας εγκατάστασης είναι έργο της Th.Kohl, που κατάφερε να αναδείξει το χώρο του φαρμακείου με εύστοχες επιλογές διαμόρφωσης και επικοινωνιακής προσέγγισης. Μεγάλη προσοχή έχει δοθεί στον τομέα του φαρμάκου. Δύο μονοί κρυστάλλινοι πάγκοι σε αυτή την περιοχή διευκολύνουν την έκθεση των προϊόντων πίσω από το φαρμακοποιό. Το φαρμακείο βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα τουριστική περιοχή. Έτσι, ο τομέας των καλλυντικών έχει λάβει ειδική προσοχή από την άποψη της έκθεσης των προϊόντων. Χάρη στη χρήση ειδικού φωτισμού με ρυθμιζόμενα σποτάκια, τα εκτιθέμενα προϊόντα απολαμβάνουν ιδιαίτερη προσοχή από τον πελάτη. Στα πλαίσια του προσεκτικού σχεδιασμού έχει προβλεφθεί, επίσης, η ενσωμάτωση ενός χώρου αναμονής κοντά στον πάγκο, όπου έχει διαμορφωθεί ένας χώρος έκθεσης των προϊόντων βάσει της εποχής και των προσφορών. Η διαδρομή που έχει δημιουργηθεί μέσα στο φαρμακείο εξυπηρετεί πρακτικούς αλλά και εμπορικούς σκοπούς. Ακολουθώντας την, ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να ανακαλύψει εμπορικούς τομείς στους οποίους η έκθεση των προϊόντων γίνεται με το σύστημα XF, με τις χαρακτηριστικές λακαρισμένες με λευκή βαφή κρυστάλλινες πλάτες. Η Th.Kohl έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην εξωτερική επικοινωνία. Ειδικότερα, η επιγραφή του φαρμακείου αναδεικνύεται με την εισαγωγή ενός σήματος που έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά γι αυτό, ενώ εντυπωσιάζουν και οι προσεγμένες βιτρίνες στην πρόσοψη του φαρμακείου.

19 36 ôï åðé åéñåßí óôï öáñìáêåßï ôï åðé åéñåßí óôï öáñìáêåßï 37 ανδρέας καλλιβωκάς Χτίζοντας το προφίλ του πραγματικού ηγέτη Στο τεύχος αυτό θέλησα να γράψω για τους 21 απαράβατους νόμους της ηγεσίας, με την πεποίθηση ότι η παρουσίαση αυτή θα τύχει αυστηρής κριτικής και ειλικρινούς αντιπαράθεσης. Παράλληλα, ίσως αποτελέσει σημείο προσδιορισμού των σκέψεων και των πράξεων των πραγματικών ηγετών, που βρίσκονται ακόμη εν υπνώσει. Ίσως μπορέσουμε, ως κλάδος και ως κοινωνία, να αποβάλουμε τους ηγεμόνες και να δώσουμε θέση στους ηγέτες. Διαβάζοντας για τους νόμους της ηγεσίας, πρέπει να έχετε πάντα στο μυαλό σας 4 βασικές αρχές: 1. Οι νόμοι διδάσκονται Ορισμένοι είναι ευκολότεροι στην κατανόηση και στην εφαρμογή. Όλοι όμως διδάσκονται. 2. Οι νόμοι είναι αυτάρκεις Κάθε νόμος συμπληρώνει όλους τους άλλους, αλλά δεν χρειάζεται ο ένας για να μάθετε τον άλλον. 3. Οι νόμοι έχουν συνέπειες Αν εφαρμοστούν, οι άνθρωποι ακολουθούν. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε λείπει η ικανότητα και η αξία του ηγέτη. 4. Οι νόμοι αυτοί είναι το θεμέλιο της ηγεσίας Από τη στιγμή που κάποιος θα μάθει τις αρχές, χρειάζεται καθημερινή εξάσκηση και δια βίου εφαρμογή. «Μην απαρνείσαι ποτέ την ίδια σου την πείρα ή τις πεποιθήσεις σου για χάρη της ηρεμίας και της ησυχίας» Dag Hammarskjöld Στη σημερινή πλήρη απαξίωση των κοινωνικών δεσμών και αξιών, μέρος μεγάλο ευθύνης δεν έχουν μόνο οι δήθεν ηγέτες που καθορίζουν τις τύχες ενός λαού, αλλά και όλοι εκείνοι που, εν ονόματι της «ησυχίας και της ηρεμίας» αρνούνται να καταθέσουν την πείρα τους και τις πεποιθήσεις τους προς όφελος ενός κοινωνικού συνόλου. Αναφέρω συνειδητά τη φράση «δήθεν ηγέτες», πιστεύοντας ότι ο σωστός ηγέτης δεν απαξιώνει το σύνολο των κοινωνικών ομάδων προς όφελος των ολίγων, δεν ωφελεί το στενό του περιβάλλον εις βάρος του ευρύτερου περιβάλλοντος και, εν προκειμένω, στο μικρόκοσμο του δικού μας κλάδου, δεν μετατρέπει την ηγετική του θέση και καθοδήγηση ενός ολοκλήρου συνδικαλιστικού κινήματος σε πελατειακή συντεχνιακή διαδικασία. Οι ηγέτες δεν ωφελούν το χώρο τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, αλλά διεκδικούν τη λύση των προβλημάτων και την ανάπτυξη του χώρου τους μέσα από την λύση των προβλημάτων του συνόλου της κοινωνίας και την ανάπτυξή του μέσα από την ανάπτυξη του συνόλου της κοινωνίας. Ενσωματώνουν στα δικά τους θέλω τα βασικά θέλω του κοινωνικού ιστού που κινούνται και τον οποίο υπηρετούν. Οι νόμοι της ηγεσίας Ας διατρέξουμε μαζί του 21 απαράβατους νόμους της ηγεσίας, με την παρότρυνση ο κάθε αναγνώστης να κάνει πρωτίστως την αυτοκριτική του και στην συνέχεια την κριτική και το σχολιασμό του αναφορικά με καθέναν από αυτούς. Ο νόμος της οροφής Η ηγετική ικανότητα καθορίζει το επίπεδο αποτελεσματικότητας ενός ανθρώπου. Η επιτυχία βρίσκεται μέσα στις δυνατότητες του καθενός. Η προσωπική επιτυχία χωρίς ηγετική ικανότητα φέρνει περιορισμένη μόνο αποτελεσματικότητα. Όσο κάποιος χτίζει πιο ψηλά τα οράματά του, τόσο πιο πολύ χρειάζεται την ηγετική ικανότητα. Όσο μεγαλύτερο το όραμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιρροή του στους συμμετέχοντες σ αυτό και ιδιαίτερα στον ίδιο τον οραματιστή. Τόσο μεγαλύτερη και η ικανότητα να καθοδηγεί, να ερμηνεύει και να δίνει πραγματική αξία σε κάτι που ξεκινά με το χαρακτήρα του άυλου. Η ηγετική ικανότητα προσδιορίζει πάντα την οροφή. Αν είναι μεγάλη, τότε η οροφή βρίσκεται ψηλά. Αν όχι, τότε το καθετί μένει χαμηλά. Ο νόμος της επιρροής Το πραγματικό μέτρο της ηγεσίας είναι η επιρροή. «Έχεις φτάσει στην τελείωση ως ηγέτης όταν υπάρχουν άνθρωποι που θα σε ακολουθήσουν οπουδήποτε, έστω και από περιέργεια»: η φράση του Κόλιν Πάουελ αναδεικνύει το μέγεθος της αξίας αυτού του νόμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ηθική του ηγέτη, αλλά και το γεγονός ότι βλέπει το συνολικό καλό μέσα από τις πράξεις του, δίνει το θετικό πρόσημο στον νόμο της επιρροής. Επανερχόμενος στην εισαγωγική πρόταση του άρθρου, σημειώνω προς τους μη ενεργούς και πιθανώς εν υπνώσει ηγέτες, «Μην περιμένεις η θέση να σε αναδείξει ως ηγέτη. Ο ηγέτης αναδεικνύει τη θέση». Ο νόμος της διαδικασίας Η ηγεσία αναπτύσσεται μέρα με τη μέρα, όχι μέσα σε μια μέρα. Η ηγεσία είναι σαν τη συνεχή επένδυση. Συνεχώς επενδύεις πάνω σε συσσωρευμένο κεφάλαιο, ξοδεύοντας πάντα πιο λίγα από όσα επενδύεις. Ο ηγέτης θα πρέπει να έχει κατά νου ότι η διαδικασία της ανάπτυξης έχει 4 βασικές φάσεις: 1η φάση: Δεν ξέρω τι δεν ξέρω. 2η φάση: Ξέρω τι δεν ξέρω. 3η φάση: Αναπτύσσομαι και γνωρίζω, κι αυτό αρχίζει να φαίνεται. 4η φάση: Ενεργώ αβίαστα επειδή ξέρω. Ο νόμος της πλοήγησης Ο καθένας μπορεί να κρατήσει το τιμόνι, αλλά μόνο ο ηγέτης μπορεί να χαράξει την πορεία. Ο ηγέτης είναι αυτός που βλέπει περισσότερα από ό,τι οι άλλοι, που βλέπει μακρύτερα από τους άλλους και που βλέπει πριν από τους άλλους. Δείξε με σαφήνεια το δρόμο στους συνεργάτες σου. Μάθε αν κατανόησαν το δρόμο και τις δυσκολίες του. Στάσου δίπλα τους σ αυτό το δρόμο που εσύ χάραξες. Ο νόμος του κύρους Όταν μιλά ο πραγματικός ηγέτης, οι άλλοι ακούνε. Οι πραγματικοί ηγέτες μιλούν πάντα αργότερα και όχι πρώτοι. Χρειάζονται μόνο τη δική τους επιρροή για να καταφέρουν κάτι. Επηρεάζουν όλους τους παρευρισκόμενους. Ας θυμηθούμε μια φράση της Μάργκαρετ Θάτσερ, που δείχνει πραγματικά την αξία του κύρους: «Το να είσαι στην εξουσία είναι όπως το να είσαι πραγματική κυρία. Αν πρέπει να το λες εσύ, τότε δεν είσαι». Ο νόμος του στέρεου εδάφους Η εμπιστοσύνη είναι το θεμέλιο της ηγεσίας. Σε ζητήματα ηγεσίας δεν μπορείς να κόβεις δρόμο, όσον καιρό κι αν ηγείσαι των ανθρώπων σου. Ο χαρακτήρας και ο τρόπος που εκφράζεται κάνει δυνατή την εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη κάνει δυνατή την ηγεσία. Πώς κατακτούν οι ηγέτες την εμπιστοσύνη και το σεβασμό που κάνουν το έδαφος στέρεο; Παίρνουν

20 38 ôï åðé åéñåßí óôï öáñìáêåßï από αυτό που φαίνεται. Πολλές φορές πρέπει να δει ό,τι δεν φαίνεται και είναι σκεπασμένο από το σωρό που φαίνεται. Ο νόμος του μαγνητισμού Οι αποτελεσματικοί ηγέτες βρίσκονται πάντα σε πλήρη εναρμόνιση με το ρητό «Όμοιος ομοίω αεί πελάζει». Μη έχοντας ανασφάλεια, αλλά εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, δεν διστάζουν να βρουν πάντα τους κατάλληλους ανθρώπους. Εάν ο ηγέτης δεν πιστεύει ότι οι άνθρωποι τους οποίους προσελκύει θα μπορούσαν να γίνουν καλύτεροί του, τότε είναι ο καιρός να γίνει ο ίδιος καλύτερος. Ο νόμος της επαφής Οι ηγέτες αγγίζουν την καρδιά πριν ζητήσουν χείρα βοήθειας. Οι αποτελεσματικοί ηγέτες ξέρουν ότι δεν μπορούν να παρακινήσουν τους ανθρώπους σε δράση αν πρώτα δεν τους συγκινήσουν με το συναίσθημα. Η καρδιά έρχεται πριν το μυαλό. Ο νόμος του στενού κύκλου Δεν υπάρχουν ηγέτες μοναχικοί καβαλάρηδες. Εάν είσαι μόνος σου, δεν μπορείς να οδηγήσεις κανένα. Το στενό περιβάλλον εμπνέει, νουθετεί, συμβουλεύει, κρίνει τον ηγέτη. Έτσι κι αλλιώς, η κορυφή έχει μεγάλη μοναξιά. Χρειάζεσαι κάποιον μαζί σου. ορθές αποφάσεις. Εάν κάνουν λάθος, αναλαμβάνουν την ευθύνη. Βάζουν πάνω από τις προσωπικές τους επιδιώξεις ό,τι είναι καλύτερο για αυτούς που τους ακολουθούν. Ο νόμος του σεβασμού Οι άνθρωποι είναι φυσικό να ακολουθούν έναν ηγέτη που είναι ισχυρότερός τους. Όταν σεβόμαστε κάποιον ως πρόσωπο, τον θαυμάζουμε. Όταν σεβόμαστε κάποιον ως φίλο, τον αγαπάμε. Όταν όμως τον σεβόμαστε ως ηγέτη, τον ακολουθούμε. Ας θυμηθούμε την φράση του Clarence B. Randall: «o ηγέτης πρέπει να ξέρει, πρέπει να ξέρει ότι ξέρει, και πρέπει να κάνει σαφές στους γύρω του ότι ξέρει». Ο νόμος της διαίσθησης Οι ηγέτες διαβάζουν, αναλύουν και αξιολογούν τα πάντα κάτω από το πρίσμα της ηγετικής τους φυσιογνωμίας. Η διαίσθηση βασίζεται στα γεγονότα, αλλά και σε άλλους, μη χειροπιαστούς παράγοντες. Όλα όμως έχουν σχέση με το επίπεδο εσωτερικής μόρφωσης και αντίληψης του ηγέτη. Έχει σχέση με το κατά πόσο μπορεί να δει με ασφάλεια πιο πέρα Ο νόμος της ενδυνάμωσης Ο Θεόδωρος Ρούσβελτ είχε πει: «Ο καλύτερος ηγέτης είναι εκείνος που έχει την εξυπνάδα να διαλέγει ικανούς ανθρώπους να κάνουν αυτό που θέλει και την αυτοσυγκράτηση να μην μπαίνει στα πόδια τους ενώ το κάνουν». Ο αληθινός ηγέτης ενδυναμώνει, απαιτεί από τον άλλον να γίνει καλύτερος από αυτόν, γιατί έχει την επίγνωση του ότι έτσι θα βελτιωθεί και ο ίδιος. Ξέρει ότι κανείς δεν σπάει τα ρεκόρ χωρίς αντίπαλο. Ο νόμος της αναπαραγωγής Ο ηγέτης διδάσκει αυτά που γνωρίζει χωρίς όρια, χωρίς περιορισμούς. Επιζητά να αναπαράγει αυτό που ο ίδιος είναι, σε βελτιωμένη μάλιστα εκδοχή. Κάνει σκοπό της ζωής του το να δημιουργήσει το διάδοχο ηγέτη, από την ώρα που ο ίδιος γνωρίζει ότι το να συνεχιστεί το έργο του είναι πιο σημαντικό από τον ίδιο. Ο νόμος της αποδοχής Οι άνθρωποι δεν ξεκινούν ακολουθώντας αξιέπαινες υποθέσεις. Ακολουθούν άξιους ηγέτες, οι οποίοι προωθούν αξιέπαινες πράξεις. Εάν ο ηγέτης δεν ανταποκρίνεται στο όραμα που έχτισε, τότε οι άνθρωποι αναζητούν καινούργιο ηγέτη. Ο νόμος της νίκης Οι ηγέτες γεννιούνται νικητές. Θεωρούν εντελώς απαράδεκτη κάθε άλλη έκβαση από τη νίκη. Βρίσκουν τι πρέπει να κάνουν για να την κατακτήσουν και στη συνέχεια το επιδιώκουν με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους. Ο νόμος της ορμής Οι ηγέτες δοκιμάζονται την ώρα των αλλαγών. Οι άνθρωποι δεν αρέσκονται στο να αλλάζουν κάτι στο οποίο έχουν βολευτεί. Για να το κάνουν αυτό θέλουν ώθηση. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που για να ξεκολλήσει ένα αυτοκίνητο από την λάσπη πρέπει να ασκήσουμε δύναμη. Οι ηγέτες πάντα

21 40 ôï åðé åéñåßí óôï öáñìáêåßï βρίσκουν τελματωμένες καταστάσεις για να τις θέσουν σε κίνηση. Ο νόμος των προτεραιοτήτων Οι ηγέτες ποτέ δεν παύουν, όσο κι αν έχουν αναπτυχθεί, να έχουν την ανάγκη να χαράσσουν νέες προτεραιότητες. Σε κάθε φάση της ζωής τους, ανάλογα με τις συνθήκες και το περιβάλλον, βάζουν προτεραιότητες. Ξέρουν ότι χωρίς αυτές, θα είναι για πάντα χαμένοι σε πελάγη μη δημιουργίας. Ο νόμος της θυσίας Το να είσαι ηγέτης σημαίνει να δίνεις το παράδειγμα. Οι άνθρωποι δεν θα ακολουθήσουν ποτέ τα λόγια σου εάν αυτά δεν ντύνονται από τις ανάλογες πράξεις. Ο ηγέτης χάνει το δικαίωμα να σκέφτεται τον εαυτό του. Σκέφτεται μόνο τους άλλους. Ο νόμος της κατάλληλης στιγμής Σημαντικό για τον ηγέτη δεν είναι μόνο το τι θα κάνει, ούτε και το προς τα πού θα δώσει κατεύθυνση. Το πότε θα δράσει είναι εξίσου σημαντικό. Το να αξιολογεί σωστά μια κατάσταση και να καταλαβαίνει τι πρέπει να κάνει, δεν αρκεί για να αποκτήσει επι- τυχία ως ηγέτης. Μόνο η κατάλληλη κίνηση την κατάλληλη στιγμή θα φέρει την επιτυχία. Ο νόμος της εκρηκτικής ανάπτυξης Για να προσθέσει ανάπτυξη ο ηγέτης αποκτά οπαδούς. Για να πολλαπλασιάσει την ανάπτυξη δημιουργεί νέους ηγέτες. Οι πραγματικοί ηγέτες ξέρουν ότι για να φτάσουν στην κορυφή, όποια κι αν είναι, τότε σε κάθε τομέα της πορείας τους χτίζουν και θέτουν έναν ηγέτη. Ονειρεύονται να τους διαδέχονται ικανοί. Επενδύουν χρόνο στους άλλους, επηρεάζοντας ανθρώπους πολύ πέρα από το περιβάλλον. Ο νόμος της κληρονομιάς Η διαχρονική αξία ενός ηγέτη φαίνεται από τους διαδόχους του. Προσωπικά μου αρέσει να λέω σε όσους μου δίνουν την ευκαιρία και την τύχη να τους εκπαιδεύω στα μονοπάτια της δουλειάς μας ότι «Έχω ένα διαχρονικό όνειρο. Να χτίσω διαδόχους που στο διάβα της ζωής τους θα σβήσουν τα χνάρια της δικής μου περπατησιάς». Τα παραπάνω ήταν μια μικρή αναφορά στους σημαντικούς νόμους της ηγεσίας. Ας τους βάλουμε στην καρδιά μας. Ας μάθουμε να τους ακολουθούμε. Ίσως μπορέσουμε να αναδείξουμε τους πραγματικούς ηγέτες, στην θέση των ηγεμόνων, που κυριαρχούν. Σε εσάς τους αναγνώστες ανατίθεται σχολιασμός και η κριτική για το ποιος από αυτούς που έχτισαν τον κόσμο που ζούμε, αλλά και το μικρόκοσμό μας, το φαρμακευτικό, είναι οι ηγεμόνες και ποιοι οι πραγματικοί ηγέτες. Διαβάστε ακόμη: Daniel Goleman, Richard Boyatzis, Annie McKee. Ο νέος ηγέτης. Ελληνικά Γράμματα, 2002 Δημήτρης Μπουραντάς. Ηγεσία. Κριτική, 2005 Jοhn C. Maxwell. Αναπτύξτε τον ηγέτη μέσα σας. Κλειδάριθμος, 2008 Joseph L. Badaracco, James D. Berkley, Charles Farkas, κ.ά. Harvard Business Review για την ηγεσία. Κλειδάριθμος, 2003 John Maxwell. Οι 21 απαραίτητες αρετές του ηγέτη. Κλειδάριθμος, 2004 Ο Ανδρέας Καλλιβωκάς είναι φαρμακοποιός Μ.Sc., μέλος του Φ.Σ. Αχαΐας, Μηδενική συμμετοχή ταινιών μέτρησης σακχάρου και αναλώσιμων υλικών για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη. Συμμετοχή 10% στα αντιδιαβητικά δισκία. Για περισσότερες πληροφορίες ή διευκρινίσεις μπορείτε να απευθυνθείτε στην πρόεδρο της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. Αθανασία Καρούνου, τηλ Με το νέο Κανονισμό Παροχών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. (ΦΕΚ Β 1233/2012) καθορίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα μηδενική συμμετοχή των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (τύπου 1 και τύπου 2) για την αγορά αναλωσίμων υλικών, όπως ταινίες μέτρησης σακχάρου, βελόνες και σκαρφιστήρες. Επιπλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 38 του Ν. 4025/2011 (ΦΕΚ Α 228/2012) και της Υ.Α. Φ42000/οικ. 2555/353 (ΦΕΚ Β 497/2012), το ποσοστό συμμετοχής για τη χορήγηση αντιδιαβητικών δισκίων ορίζεται στο 10% αντί 25% που ίσχυε τα περασμένα χρόνια. Η υιοθέτηση αυτών των σημαντικών μέτρων που ανακουφίζει οικονομικά τους ασφαλισμένους με Σακχαρώδη Διαβήτη οφείλεται στις συνεχείς και αδιάλειπτες πιέσεις της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), αλλά και στα ευήκοα ώτα των αρμοδίων της Πολιτείας. Η ικανοποίησή μας είναι ακόμη μεγαλύτερη λόγω της δύσκολης οικονομικής περιόδου που διανύει η χώρα μας και αποτελεί δικαίωση των αγώνων μας για καλύτερη ποιότητα ζωής. Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.: Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων-Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη Ελευθερίου Βενιζέλου 236, Ηλιούπολη, Τ.Κ τηλ./fax: possasdia@yahoo.gr

22 42 ï ãéáôñüò... âïçèüò ï ãéáôñüò... âïçèüò 43 Συνέντευξη με το Δημήτρη Μήτσια Αλλεργιολόγο Παίδων και Ενηλίκων, Διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών Αλλεργικές αντιδράσεις του καλοκαιριού: πρόληψη και αντιμετώπιση Το καλοκαίρι είναι η εποχή όπου η πολύ μεγαλύτερη από άλλες περιόδους επαφή με τη φύση ενδέχεται να φέρει μαζί της, εκτός από την αναμφισβήτητη ψυχική και σωματική ευεξία, λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές αλλεργικές αντιδράσεις. Γνωρίζουμε βέβαια όλοι ότι εμείς οι φαρμακοποιοί είμαστε συνήθως οι άνθρωποι που πρώτα θα απευθυνθεί κάποιος που προσβάλλεται από ένα αιφνίδιο αλλεργικό επεισόδιο και πολύ περισσότερο σε περιόδους διακοπών. Έτσι, ο αλλεργιολόγος Δρ Δημήτρης Μήτσιας αναλαμβάνει να μας ενημερώσει για τις συνηθέστερες αλλεργίες της καλοκαιρινής περιόδου και για το πώς μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικότερα αντίστοιχα περιστατικά. Ποιες είναι οι συνηθέστερες αλλεργικές αντιδράσεις που εμφανίζονται το καλοκαίρι και πώς εκδηλώνονται; Ένας από τους κανόνες της Αλλεργιολογίας είναι ότι όσο πιο πολύ εκτίθεται κανείς σε αλλεργιογόνους παράγοντες, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσει αλλεργίες. Η εποχή του καλοκαιριού χαρακτηρίζεται από ορισμένες ειδικές εκδηλώσεις που οφείλονται αφενός στην αυξημένη έκθεση λόγω τρόπου ζωής, αφετέρου στην καθ υπεροχή ύπαρξη την εποχή αυτή ειδικών αλλεργιογονικών παραγόντων. Καταρχάς το καλοκαίρι πολλαπλασιάζονται τα κρούσματα αλλεργίας σε υμενόπτερα, δηλαδή μέλισσες και σφήκες. Η αντίδραση μετά από νυγμό ποικίλλει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (κυριότερος από τους οποίους είναι το είδος της αντίδρασης σε προηγούμενο νυγμό από το ίδιο έντομο). Στην καλύτερη περίπτωση δεν παρατηρείται τίποτα ή εμφανίζεται τοπικά οίδημα και πόνος που μπορεί να κρατήσει 2-3 ημέρες. Πιο βαρειά είναι η γενικευμένη δερματική αντίδραση με τη μορφή της γενικευμένης κνίδωσης ή και αγγειοοιδήματος (δηλαδή οιδήματος στα βλέφαρα, τα χείλη, τα πτερύγια των αυτιών κλπ.). Η πιο σημαντική και δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή αντίδραση είναι η αναφυλαξία. Ως αναφυλαξία ορίζεται η ταυτόχρονη εμφάνιση συμπτωμάτων από δύο ή περισσότερα συστήματα. Συνήθως το ένα από αυτά είναι το δέρμα (είτε με τη μορφή της κνίδωσης που προαναφέρθηκε, είτε ως flushing δηλαδή ερυθρότητα και αίσθημα θερμότητας). Το άλλο σύστημα μπορεί να είναι το αναπνευστικό (εκδηλώνεται ως αλλοίωση της φωνής ή του κλάματος στα παιδιά, βράγχνιασμα, βήχας, καταρροή ή δύσπνοια), το γαστρεντερικό (έμετοι), το γεννητικό (συσπάσεις της μήτρας σε γυναίκες) και το καρδιαγγειακό (υπόταση, λιποθυμία). Η τελευταία περίπτωση συνιστά το αναφυλακτικό σοκ. Το καλοκαίρι έχουμε μεγάλη έκθεση και σε άλλα έντομα, όπως τα κουνούπια, οι σκνίπες κ.ά. Οι γνήσια αλλεργικές αντιδράσεις σε ενδεχόμενους νυγμούς είναι εξαιρετικά σπάνιες. Πρέπει να τονιστεί ωστόσο ότι σε άτομα με προδιάθεση, κυριότερη κατηγορία των οποίων είναι τα παιδιά με δερμογραφισμό ή και ατοπική δερματίτιδα, το τσίμπημα από ένα κουνούπι, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη τοπική αντίδραση με έντονο κνησμό και δευτερογενή επιμόλυνση. Δεν είναι σπάνια η εικόνα ασθενών με πομφούς σε όλο το σώμα μετά από επανειλημένα τσιμπήματα ανάλογων εντόμων. Το ευτύχημα στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι σπανιότατα περιγράφονται αναφυλαξίες από τέτοιους νυγμούς. Σπάνιες είναι οι αναφυλαξίες και από θαλάσσιους οργανισμούς όπως οι τσούχτρες, οι αχινοί κλπ. Στις περιπτώσεις, βέβαια, αυτές, κύρια χαρακτηριστικά είναι ο έντονος πόνος, η αίσθηση καύσου και η λύση της συνέχειας του δέρματος που προκαλεί πολύ ευκολότερα δευτερογενή δερματική λοίμωξη. Σχετική με τη θάλασσα είναι και η κνίδωση εκ ψύχους. Πρόκειται για φυσική κνίδωση που οφείλεται στην έκθεση του ασθενούς σε χαμηλή θερμοκρασία, όπως μπορεί να είναι αυτή της θάλασσας. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται μετά την έξοδο από το νερό, κατά την επαναθέρμανση του δέρματος, και μπορεί να είναι αμιγώς δερματικά, δηλαδή πομφοί σε όλο το σώμα ή μόνο στα μέρη του που μπήκαν στο νερό, μπορεί όμως να γίνουν και συστηματικά, οπότε έχουμε αναφυλαξία, ακριβώς με τον τρόπο που περιγράφηκε και σχετικά με τα υμενόπτερα. Τέλος, το καλοκαίρι εμφανίζονται συχνότερα τροφικές αλλεργίες, κυρίως σε θαλασσινά, όπως ψάρια σε παιδιά και καρκινοειδή (γαρίδες, καραβίδες κ.ά.) σε ενήλικες, καθώς και σε φρούτα, όπως το ροδάκινο, το ακτινίδιο, το σταφύλι κ.ά. Πρόκειται για αντιδράσεις που ακολουθούν άμεσα και μέχρι 1 με 2 το πολύ ώρες τη βρώση ακόμη και πολύ μικρής ποσότητας του τροφίμου. Σπανιότατα, ακόμη και μόνο η επαφή με αυτό μπορεί να προκαλέσει συστηματική αντίδραση. Ποια μέτρα προφύλαξης μπορεί να πάρει κάποιος; Η προφύλαξη εξαρτάται από το ιστορικό προηγούμενων εκθέσεων. Αν ο ασθενής γνωρίζει ότι είναι αλλεργικός σε υμενόπτερο, σε κάποιο τρόφιμο ή το ψύχος, η αποφυγή είναι το Α και το Ω. Τα υμενόπτερα επιτίθενται όταν βρίσκονται σε άμυνα, επομένως θα πρέπει να μην προκαλούνται. Χρήσιμο είναι να αποφεύγονται δραστηριότητες όπως τα υπαίθρια γεύματα, το περπάτημα χωρίς παπούτσια, η κηπουρική (ιδιαίτερα το κλάδεμα φυτών), η συλλογή φρούτων, η απομάκρυνση φωλιών από στέγες, σοφίτες κλπ. και η

23 44 ï ãéáôñüò... âïçèüò Σε αμιγώς δερματικές εκδηλώσεις, τα αντιισταμινικά είναι τα φάρμακα πρώτης γραμμής. Αν πρόκειται για μονήρεις βλάβες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια αντιισταμινική κρέμα που θα δράσει τοπικά μειώνοντας τον κνησμό και το οίδημα. Αν αντίθετα η κνίδωση είναι πιο γενικευμένη θα πρέπει να δοθεί από του στόματος αντιισταμινικό, κατά προτίμηση νέας γενιάς. διαμονή κοντά σε μελίσσια. Επίσης, ρούχα με έντονα χρώματα ή μοτίβα λουλουδιών προσελκύουν τα υμενόπτερα. Η χρήση εντομοαπωθητικών και σίτας στα κουφώματα μειώνει την πιθανότητα νυγμού από κουνούπια και άλλα έντομα και προτείνεται για παιδιά με γνωστές έντονες δερματικές αντιδράσεις. Αντίθετα, ο ύπνος σε σκηνές ή την ύπαιθρο αυξάνει την πιθανότητα νυγμών. Αν ο ασθενής έχει γνωστή τροφική αλλεργία σε ροδάκινο ή άλλα φρούτα (ανάλογα με τις εξετάσεις του) θα πρέπει να αποφεύγει τη βρώση μεγάλων ποσοτήτων, ειδικά αν έχει και κάποιους επιπλέον παράγοντες, όπως ιογενή συνδρομή, αν πρόκειται να αθληθεί, αν έχει έμμηνο ρύση (κορίτσια και γυναίκες) ή αν είναι νηστικός. Προσοχή όμως: ακόμη και ελάχιστες ποσότητες μπορεί να είναι επικίνδυνες και για αυτό θα πρέπει να ακολουθεί τη συμβουλή του αλλεργιολόγου του. Αναφορικά με τις αλλεργίες σε θαλασσινά, χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή στα γεύματα σε ταβέρνες και εστιατόρια. Ακόμη κι αν το άτομο δεν παραγγείλει ψάρι ή άλλο θαλασσινό, το τηγάνισμα, για παράδειγμα, σε λάδι όπου είχε τηγανιστεί προηγουμένως ψάρι μπορεί να προκαλέσει αντίδραση. Γι αυτό θα πρέπει οι εστιάτορες να ενημερώνονται για τις αλλεργίες και να φροντίζουν επιμελώς την αποφυγή επαφής με τα υπεύθυνα τρόφιμα. Δυστυχώς, όμως, τις περισσότερες φορές οι αλλεργικές αντιδράσεις την πρώτη φορά εκδηλώνονται ξαφνικά και χωρίς να μπορούν να προβλεφθούν. Σπάνια εξαίρεση αποτελούν ασθενείς με γνωστή μαστοκυττάρωση (υμενόπτερα) ή άλλες φυσικές κνιδώσεις (κνίδωση εκ ψύχους), οι οποίοι έχουν αυξημένο κίνδυνο αντίδρασης. Επομένως, επί απουσίας συμβατού ιστορικού, οι προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις δεν έχουν αξία (τις περισσότερες φορές) και γι αυτό δεν συνιστάται η πραγματοποίησή τους. Πώς αντιμετωπίζονται αυτές οι αλλεργικές αντιδράσεις όταν εμφανιστούν; Εξαρτάται πάντα από το είδος και την ένταση της αντίδρασης. Αν πρόκειται για αμιγώς δερματικές εκδηλώσεις, τα αντιισταμινικά είναι τα φάρμακα πρώτης γραμμής. Αν πρόκειται για μονήρεις βλάβες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια αντιισταμινική κρέμα που θα δράσει τοπικά μειώνοντας τον κνησμό και το οίδημα. Αν αντίθετα η κνίδωση είναι πιο γενικευμένη θα πρέπει να δοθεί από του στόματος αντιισταμινικό, κατά προτίμηση νέας γενιάς (π.χ. δεσλοραταδίνη ή λεβοσετιριζίνη), καθώς έχει πολύ λιγότερες παρενέργειες, όπως υπνηλία, σε σχέση με τα πρώτης γενεάς. Πλέον τα σκευάσματα αυτά μπορούν να χορηγηθούν και από πολύ νεαρή ηλικία. Σε μικρότερες ηλικίες χρησιμοποιούμε υδροξυζίνη. Εδώ καλό είναι να γίνουν δύο παρατηρήσεις: πρώτον, σε περίπτωση που ο κνησμός είναι έντονος και έχει προκαλέσει επιμόλυνση των βλαβών, η χορήγηση κρέμας με διπλή δράση (αντιβιοτική και αντιφλεγμονώδη) έχει σαφή θέση. Παράδειγμα τέτοιων σκευασμάτων είναι οι συνδυασμοί φουσιδικού οξέος με υδροκορτιζόνη ή βηταμεθαζόνη. Επίσης, θέση έχουν και καλλυντικές κρέμες με αντικνησμώδη δράση, όπως Pruzax, Tefirax, La Roche Posay Baume AP κ.ά. Δεύτερον, η άμεση χορήγηση κορτιζόνης από το στόμα δεν συνιστάται, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι η κνίδωση υποτροπιάζει όταν αυτή διακοπεί. Μόνο αν μετά από λίγες ημέρες και παρά τη χορήγηση αντιισταμινικής αγωγής η κνίδωση παραμένει μπορεί να χορηγηθεί κορτιζόνη από το στόμα. Η παρεντερική χορήγηση κορτιζόνης δεν έχει θέση στην αντιμετώπιση της κνίδωσης. Αντίθετα, η αντιμετώπιση της αναφυλαξίας είναι πιο πολύπλοκη και χρειάζεται εγρήγορση από τη μεριά του ασθενή και της οικογένειάς του. Αν υπάρχει

24 46 ï ãéáôñüò... âïçèüò Αφού γίνει στον ασθενή η αδρεναλίνη, τότε αυτός κατευθύνεται στο πλησιέστερο κέντρο υγείας ή νοσοκομείο. Στο δρόμο για αυτό, χορηγείται δόση αντιισταμινικού, κορτιζόνη από το στόμα και, αν συνυπάρχει συμπτωματολογία από το αναπνευστικό, όπως βήχας ή συριγμός, χορηγούνται δύο εισπνοές σαλβουταμόλης μέσω ειδικής συσκευής. θετικό ιστορικό, θα πρέπει ο αλλεργιολόγος να εκπαιδεύσει τον πάσχοντα στην αναγνώριση της νέας αναφυλαξίας και να χορηγήσει συγκεκριμένο πλάνο με τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. Επίσης, ενημέρωση και εκπαίδευση πρέπει να έχουν και οι άμεσοι συγγενείς του ασθενούς, είτε πρόκειται για παιδί είτε όχι. Θα πρέπει λοιπόν πάντα μαζί με τον ασθενή να υπάρχουν τα ακόλουθα φάρμακα: αυτοενιέμενη αδρεναλίνη (Anapen junior 150mg για παιδιά, Anapen 300mg για ενήλικες), η οποία χορηγείται άμεσα, στον τόπο της αντίδρασης, μόλις αυτή αναγνωριστεί ως αναφυλακτική. Υπενθυμίζεται ότι αναφυλακτική είναι η αντίδραση στην οποία συμμετέχουν 2 ή περισσότερα συστήματα επομένως, μια κνίδωση, όσο γενικευμένη κι αν είναι, αν δεν έχει συνοδά συμπτώματα (από το αναπνευστικό ή το γαστρεντερικό, για παράδειγμα) δεν είναι αναφυλαξία. Αφού γίνει στον ασθενή η αδρεναλίνη, τότε αυτός κατευθύνεται στο πλησιέστερο κέντρο υγείας ή νοσοκομείο. Στο δρόμο για αυτό, χορηγείται δόση αντιισταμινικού (π.χ. χάπι ή σιρόπι δεσλοραταδίνης ή λεβοσετιριζίνης), κορτιζόνη από το στόμα (δόση μεθυλπρεδνιζολόνης ή πρεδνιζόνης ανάλογη με το σωματικό βάρος) και, αν συνυπάρχει συμπτωματολογία από το αναπνευστικό, όπως βήχας ή συριγμός, χορηγούνται δύο εισπνοές σαλβουταμόλης μέσω ειδικής συσκευής. Ποιος ο ρόλος του φαρμακοποιού όταν αντιμετωπίζει έναν ασθενή που παρουσιάζει παρόμοιες αλλεργικές αντιδράσεις; Ο ρόλος του φαρμακοποιού είναι θεμελιώδης, καθώς πάρα πολλές φορές (αν όχι όλες) αυτός έρχεται σε πρώτη επαφή με ασθενή ο οποίος εμφανίζει αλλεργικές αντιδράσεις. Το βασικό, σύμφωνα με τα παραπάνω, που πρέπει να γίνει είναι να αναγνωρισθεί αν η αντίδραση είναι αμιγώς δερματική ή αναφυλακτική. Στην πρώτη περίπτωση καθησυχάζει τον ασθενή και την οικογένειά του, μπορεί να χορηγήσει αντιισταμινική αγωγή (κρέμα ή από του στόματος) και αποφεύγει την άσκοπη χορήγηση κορτιζόνης. Αν, αντίθετα, αναγνωρίσει αναφυλαξία και δεν υπάρχει ιατρική βοήθεια, θα πρέπει να χορηγήσει αδρεναλίνη ενδομυϊκά 0,01ml/kg βάρους σώματος (από το διάλυμα της αμπούλας που έχει συγκέντρωση 1mg/ml) με όριο τα 0,3ml για παιδιά και 0,5ml για ενήλικες. Πιο απλά, με σύριγγα ινσουλίνης χορηγεί τόσες «γραμμές» όσα είναι τα κιλά του ασθενή (maximum 30kg για παιδιά, 50kg για ενήλικες). Στη συνέχεια, ακολουθεί το πλάνο που περιγράφηκε. Με τον τρόπο αυτό θα έχει αποτρέψει μια δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή του ασθενούς εξέλιξη. Μετά από αυτά, θα πρέπει να παραπέμψει τον ασθενή σε αλλεργιολόγο. Εκείνος θα επιβεβαιώσει την αλλεργική φύση της αντίδρασης, θα τον ενημερώσει για τους κινδύνους που διατρέχει σε ενδεχόμενη επανέκθεσή του, θα αποτρέψει άστοχες παρεμβάσεις, θα του χορηγήσει φαρμακευτικό πλάνο και θα καταστρώσει, αν είναι εφικτό, σχέδιο σταδιακής απευαισθητοποίησης.

25 48 ü,ôé áðáó ïëåß έρευνα - επιμέλεια: κική φέσκου εκείνους τους ασθενείς όμως στους οποίους η δόση των 10 mg δεν επιφέρει ικανοποιητικό αποτέλεσμα, προτείνεται η δόση των 20mg, με μέγιστη συχνότητα λήψης του φαρμάκου μία φορά την ημέρα. Οι ασθενείς που προσδοκούν συχνή χρήση του Cialis μπορούν να λαμβάνουν ένα καθημερινό θεραπευτικό σχήμα με τις χαμηλότερες δόσεις του Cialis πάντα σύμφωνα και με τη σύσταση του θεράποντα ιατρού. Στην περίπτωση αυτή, η δόση είναι 5mg ημερησίως, λαμβανόμενα πάντα την ίδια ώρα καθημερινά. Η δόση μπορεί να μειωθεί σε 2,5mg ανάλογα την ανοχή του κάθε ασθενή στη θεραπεία. Προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα της ταδαλαφίλης είναι η ύπαρξη σεξουαλικής διέγερσης. Τα προϊόντα για μαύρισμα χωρίς ήλιο προστατεύουν το δέρμα από τον ήλιο; Ποια συστατικά των τροφίμων επηρεάζουν την απορρόφηση του ιωδίου; Το σελήνιο, η βιταμίνη Α και ο σίδηρος, αφού η ανεπάρκειά τους μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα της ανεπάρκειας του ιωδίου. Το σελήνιο, βασικό ιχνοστοιχείο για την υγεία, ενσωματώνεται σε πρωτεΐνες, οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των οποίων βοηθούν στο να αποτραπεί η καταστροφή των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες. Άλλα μεταλλικά στοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα συστατικά των αντιοξειδωτικών αυτών ενζύμων είναι ο χαλκός, ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος. Ποια είναι η συνιστώμενη δόση ταδαλαφίλης; Γενικά η προτεινόμενη δόση της ταδαλαφίλης (π.χ. Cialis) είναι 10mg τουλάχιστον 30 λεπτά πριν τη σεξουαλική δραστηριότητα. Σε Τα προϊόντα αυτομαυρίσματος (self tan) δεν έχουν αντηλιακή δράση. Το χρώμα που προσδίδουν στο δέρμα είναι απλώς αποτέλεσμα μιας διαδικασίας οξείδωσης, όπως ένα μήλο που όταν κοπεί στα δύο γίνεται καφέ. Παρόλα αυτά, ο τύπος αυτός της κρέμας προτείνεται για ένα ομοιόμορφο χρώμα καθ όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς είναι απολύτως ασφαλής και δεν έχει τις επικίνδυνες παρενέργειες του σολάριουμ. To μαυρισμένο δέρμα προσφέρει την καλύτερη αντηλιακή προστασία; Το μαυρισμένο δέρμα προσφέρει πολύ μικρή αντηλιακή προστασία, αντίστοιχη ενός αντηλιακού με SPF 4. Για το λόγο αυτό, κρίνεται αναγκαία η συμπληρωματική χρήση αντηλιακού με υψηλότερο SPF. Η αντιστοίχηση κάθε δείκτη με μία κατηγορία προστασίας είναι: μικρή (SPF 6, 10), μεσαία (SPF 15, 20, 25), υψηλή (SPF 30, 50) και πολύ υψηλή προστασία (SPF 50+). Ποιες είναι οι αιτίες εμφάνισης μελανώματος; Η κύρια αιτία ανάπτυξης μελανώματος είναι η υπερέκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Η διαλείπουσα έκθεση, ειδικά όταν συμβαίνει σε ανοικτόχρωμο άτομο, τα έντονα ηλιακά εγκαύματα, οι γενετικοί παράγοντες, η ανοσοκαταστολή, η ύπαρξη συγγενών σπίλων αλλά και σπάνιες κληρονομικές δερματοπάθειες (π.χ. μελαγχρωματική ξηροδερμία) είναι από τους βασικούς παράγοντες δημιουργίας μελανώματος. Συνεπώς, τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο είναι αυτά με ιστορικό υπέρμετρης έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία (άτομα που έχουν υποστεί έντονα ηλιακά εγκαύματα), αλλά και άτομα με συγκεκριμένο τύπο δέρματος που εμφανίζει μεγάλη ευαισθησία στον ήλιο ή με δυσπλαστικούς ή μελαγχρωματικούς σπίλους. Το μελάνωμα συνήθως εμφανίζεται στην ηλικία των χρόνων αλλά και σπανιότερα στην παιδική ή εφηβική ηλικία. Η Κική Φέσκου είναι φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής, feskoy@otenet.gr

26 50 ôï öüñìáêï ðïõ ðñïóýîáìå Qlaira estradiol valerate/dienogest από τη Bayer Το Qlaira είναι το πρώτο παγκοσμίως διαθέσιμο από του στόματος αντισυλληπτικό που παρέχει οιστρογόνο όμοιο με αυτό που παράγεται φυσιολογικά από το σώμα και είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για τις γυναίκες που μπορεί να έχουν ανησυχίες σχετικά με την ορμονική αντισύλληψη. HO O O O Η βαλεριανική οιστραδιόλη N Η διενογέστη Το Qlaira είναι ένα αντισυλληπτικό χάπι που χρησιμοποιείται για την πρόληψη της εγκυμοσύνης και για τη θεραπεία της βαριάς εμμηνορρυσίας σε γυναίκες χωρίς οργανική παθολογία που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν από του στόματος αντισύλληψη. Κάθε χρωματιστό δισκίο περιέχει είτε βαλεριανική οιστραδιόλη (1mg ή 3mg), είτε βαλεριανική οιστραδιόλη σε συνδυασμό με διενογέστη (2mg και 2mg ή 3mg αντίστοιχα). Τα 2 λευκά δισκία δεν περιέχουν δραστικές ουσίες και ονομάζονται αδρανή δισκία. Η βαλεριανική οιστραδιόλη είναι o εστέρας του βαλεριανικού οξέος της 17β-οιστραδιόλης, του οιστρογόνου που παράγεται φυσιολογικά στο γυναικείο σώμα, και μεταβολίζεται σε οιστραδιόλη σύντομα μετά τη λήψη. Η διενογέστη είναι ένα παράγωγο της νορτεστοστερόνης χωρίς ανδρογονική, αλλά με αντιανδρογονική δράση. Η αντισυλληπτική δράση βασίζεται στην αλληλεπίδραση διάφορων παραγόντων, όπως είναι η αναστολή της ωορρηξίας, οι μεταβολές στην έκκριση της τραχηλικής βλέννης και οι μεταβολές στο ενδομήτριο. Το Qlaira χορηγείται μέσω ενός σχήματος σταδιακής μείωσης του οιστρογόνου και σταδιακής αύξησης του προγεσταγόνου. Τα δισκία πρέπει να λαμβάνονται με τη σειρά που αναγράφεται στη συσκευασία, για 28 συνεχόμενες ημέρες, περίπου την ίδια ώρα κάθε ημέρα. Κάθε επόμενη συσκευασία ξεκινά την ημέρα μετά το τελευταίο δισκίο της προηγούμενης συσκευασίας. Η αιμορραγία εκ διακοπής συνήθως ξεκινά κατά τη διάρκεια της λήψης των τελευταίων δισκίων μιας συσκευασίας, αν και σε ορισμένες γυναίκες ξεκινά μετά τη λήψη των πρώτων δισκίων της νέας συσκευασίας. Η συμβουλή στην ασθενή Συστήστε εντόνως στην ασθενή να διακόψει το κάπνισμα, ιδιαίτερα σε ηλικίες >35 ετών. Συμβουλέψτε την ασθενή να επικοινωνήσει αμέσως με το γιατρό εάν παρατηρήσει ενδείξεις θρόμβωσης στο αίμα ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως έντονο πόνο και/ή πρήξιμο σε ένα από τα κάτω άκρα, αιφνίδιο έντονο πόνο στο στήθος, δύσπνοια ή βήχα χωρίς φανερή αιτία, οποιοδήποτε ασυνήθιστο, έντονο ή παρατεταμένο πονοκέφαλο ή επιδείνωση της ημικρανίας, απώλεια όρασης ή διπλωπία, δυσκολία ομιλίας, ίλιγγο ή λιποθυμία, αδυναμία, μούδιασμα σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, έντονο και ξαφνικό πόνο στο στομάχι. Ενημερώστε την ασθενή ότι κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της αγωγής ενδέχεται να παρουσιαστεί μη αναμενόμενη αιμορραγία. Εάν εμφανιστεί για >3 συνεχόμενους μήνες ή εάν αρχίσει να εμφανίζεται μετά από κάποιους μήνες, πρέπει να ενημερώνεται ο γιατρός.

27 52 íýï öüñìáêï Νέο φάρμακο για τη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων μερικής έναρξης Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε πρόσφατα θετική γνωμάτευση για την κυκλοφορία του σκευάσματος Fycompa (perampanel) ως πρόσθετη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων μερικής έναρξης, με ή χωρίς δευτερεύουσα γενικευμένη επιληψία, σε επιληπτικούς ασθενείς ηλικίας 12 ετών και άνω. Η επιληψία είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση, από την οποία πάσχουν περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως. Μπορεί να είναι είτε κληρονομική είτε να προκληθεί από ασθένεια ή εγκεφαλικό τραυματισμό παρ όλα αυτά, στο 70% των περιπτώσεων η αιτία είναι άγνωστη. Η πάθηση χαρακτηρίζεται από συχνές κρίσεις, προκαλούμενες από ανώμαλη εγκεφαλική λειτουργία. Πρόκειται για μια επαναλαμβανόμενη διαταραχή της ηλεκτροχημικής λειτουργίας του εγκεφάλου, κατά τη διάρκεια της οποίας μια ομάδα νευρώνων εκφορτίζεται χωρίς ουσιαστικό σκοπό. Η κλινική εκδήλωση της επιληπτικής κρίσης εξαρτάται από τη λειτουργία των νευρώνων που συμμετέχουν στη διαταραχή. Η διαταραχή προκαλεί κρίσεις είτε μερικές (εστιακές), με έναρξη στη μία πλευρά του εγκεφάλου, είτε γενικευμένες, που ξεκινούν και στις δύο πλευρές του εγκεφάλου. Ανάλογα με το είδος της κρίσης, ο ασθενής παρουσιάζει συσπάσεις ενός χεριού και του προσώπου, αισθητηριακές αλ- λαγές, απώλεια μνήμης και συνείδησης ή/και γενικευμένους τονικοκλονικούς σπασμούς. Δεν υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για την επιληψία. Οι υπάρχουσες θεραπείες στοχεύουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων της πάθησης, δηλαδή των επιληπτικών κρίσεων. Αυτές οι θεραπείες είναι αποτελεσματικές, αν και σε πάνω από το 30% των ασθενών δεν επιτυγχάνεται επαρκής έλεγχος των επιληπτικών κρίσεων, γεγονός το οποίο αυξάνει το ενδιαφέρον για την ανάπτυξη νέων αντιεπιληπτικών φαρμάκων, είτε πιο αποτελεσματικών είτε καλύτερα ανεκτών σχετικά με τις παλαιότερες θεραπείες. Οι ασθενείς που πάσχουν από επιληπτικές κρίσεις μη ελεγχόμενες ικανοποιητικά από τη φαρμακευτική αγωγή, μπορεί στο μέλλον να παρουσιάσουν συμπτωματολογία κυρίως από την ψυχική σφαίρα, όπως αλλαγή (διαταραχές) της συμπεριφοράς, ευερεθιστότητα, αδυναμία συγκέντρωσης-κρίσης και διαταραχές ψυχωσικού τύπου. Η δραστική ουσία του Fycompa είναι η περαμπανέλη (perampanel), ένας μη συναγωνιστικός ανταγωνιστής των ιονοτροπικών, τύπου AMPA (α-αμινο- 3-υδροξυ-5-μεθυλο-4-ισοξαζολεπροπιονικού οξέος), υποδοχέων του γλουταμικού. Ο νευροδιαβιβαστής γλουταμικό εμπλέκεται ουσιαστικά στη διαδικασία εμφάνισης επιληπτικών κρίσεων και η περαμπανέλη είναι ο μόνος παράγοντας που στοχεύει εκλεκτικά στην αναστολή των μετασυναπτικών AMPA υποδοχέων του γλουταμικού. Το Fycompa φαίνεται να έχει την ικανότητα να μειώνει τη συχνότητα των κρίσεων, σε δόσεις 4mg, 8mg και 12mg ημερησίως, όπως δείχνουν τρεις ελεγχόμενες µε εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες που διεξήχθησαν σε ασθενείς 12 ετών και άνω με επιληψία, διαγνωσμένους με επιληπτικές κρίσεις μερικής έναρξης, με ή χωρίς δευτερεύουσα γενίκευση. Οι πιο κοινές ανεπιθύμητες ενέργειες που παρουσιάζονται με το Fycompa είναι ζάλη και υπνηλία. Εταιρεία παραγωγής είναι η Eisai Europe Ltd.

28 54 ç áíåðéèýìçôç... óåëßäá έρευνα - επιμέλεια: βασίλης μπιρλιράκης Κουετιαπίνη και κατάθλιψη Η κατάθλιψη είναι ψυχική νόσος χαρακτηριζόμενη από μια έντονα αρνητική διάθεση του ατόμου και συνοδευόμενη από ποικιλία σωματικών και ψυχικών συμπτωμάτων. Η κουετιαπίνη ανήκει σε μια κατηγορία νευροληπτικών φαρμάκων γνωστών ως άτυπα αντιψυχωσικά. Η κουετιαπίνη χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση τόσο των θετικών συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας (ψευδαισθήσεις, παραληρήματα και σύγχυση) όσο και των αρνητικών (απάθεια, αδιαφορία, μείωση προσοχής). Κλινικό Περιστατικό Γυναίκα λευκή, 50 ετών, με διαγνωσμένη σχιζοφρένεια, αρχίζει να λαμβάνει κουετιαπίνη (π.χ. Seroquel) ως μέρος της θεραπείας της. Η ασθενής λαμβάνει τις πρώτες τρεις ημέρες 50mg/24h και εν συνεχεία αυξάνει την δόση σε 200mg/24h. Σταδιακά η ασθενής αρχίζει να χάνει τη διάθεσή της και να κλείνεται στον εαυτό της. Μετά από ένα μήνα θεραπείας με κουετιαπίνη και με βάση τα κριτήρια DSM-IV τής διαγιγνώσκεται κατάθλιψη, γεγονός που επιβεβαιώνεται με όλες τις κλίμακες αξιολόγησης. Αποφασίστηκε η αντικατάσταση της κουετιαπίνης με ρισπεριδόνη (π.χ. Risperdal). Μετά από 2 εβδομάδες θεραπείας, τα συμπτώματα της κατάθλιψης αναστράφηκαν και η γυναίκα επέστρεψε στην αρχική της κατάσταση. Η βελτίωση αυτή επιβεβαιώθηκε επίσης από τις κλίμακες αξιολόγησης. Η ασθενής συνέχισε τη θεραπεία με ρισπεριδόνη και η ψυχική της κατάσταση συνέχισε να βελτιώνεται στη διάρκεια των επόμενων πέντε μηνών παρακολούθησης. (Mergui J, Jaworowski S, Lerner V. (2005). Quetiapine-associated depression in a patient with schizophrenia. Clinical Neuropharmacology; 28: 133-5) Ο Έλεγχος Γνώσεων 1. Η συγχορήγηση ατορβαστατίνης (π.χ. Lipitor) και ενός ισχυρού αναστολέα CYP3A4, όπως η ιτρακοναζόλη (π.χ. Sporanox), μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση: α) νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων β) στοματικού έλκους γ) διαβήτη τύπου ΙΙ Ο 2. Ο ασθενής που πρόκειται να λάβει βαρενικλίνη (Champix) θα πρέπει να ενημερώνεται για συμπτώματα: α) διπολικής διαταραχής β) υπομανίας γ) αυτοκτονικής διαταραχής Νέα της Φαρμακοεπαγρύπνησης FDA: Πιθανώς αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακών θανάτων σε χρήστες αζιθρομυκίνης (πχ. Zithromax) ΕΜΑ: Νέες αντενδείξεις και νέες προειδοποιήσεις για την αντιυπερτασική ουσία αλισκιρένη (π.χ. Rasilez) ΕΟΦ: Πιθανώς η συσκευή αυτοχορήγησης Anapen να μη λειτουργήσει σωστά, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μη λάβει την απαραίτητη ποσότητα αδρεναλίνης σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης. Λύση: Σχόλιο Στο κλινικό αυτό περιστατικό, το συμπέρασμα ότι η σχέση μεταξύ κουετιαπίνης και κατάθλιψης είναι σχέση αιτίου-αιτιατού στηρίχτηκε στην απουσία συμπτωμάτων κατάθλιψης τόσο πριν την έναρξη της χρήσης του συγκεκριμένου φαρμάκου όσο και μετά την παύση της. Είναι πιθανό σε κάποιες περιπτώσεις η κουετιαπίνη να ενεργεί πάνω στα συστήματα νευρομεταβίβασης που χρησιμεύουν για τη διατήρηση ομαλού συναισθηματικού τόνου και να τα επηρεάζει αρνητικά. Η αναφορά ανεπιθύμητων ενεργειών είναι δικαίωμα και υποχρέωση του Έλληνα φαρμακοποιού. 1η ερώτηση: το α, 2η ερώτηση: το γ

29 56 ôåêìçñßùóý ôï έρευνα - επιμέλεια: βασίλης μπιρλιράκης Άκουσα ότι τα αντιοξειδωτικά κάνουν καλό, ότι θα με βοηθήσουν να ζήσω περισσότερα χρόνια Η οξείδωση είναι χημική αντίδραση κατά την οποία γίνεται μεταφορά ηλεκτρονίων από ένα υπόστρωμα σε έναν οξειδωτικό παράγοντα. Η οξειδωτική αντίδραση μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό ελεύθερων ριζών, οι οποίες έχουν την ικανότητα να ενεργοποιούν αλυσιδωτές αντιδράσεις οξείδωσης που προκαλούν κυτταρικές βλάβες ή/και τον κυτταρικό θάνατο. Τα αντιοξειδωτικά έχουν την ικανότητα να τερματίζουν την αλυσιδωτή αντίδραση, αφού οξειδώνονται αυτά στην θέση άλλων κυτταρικών υποστρωμάτων. Τα αντιοξειδωτικά χρησιμοποιούνται ευρύτατα ως συμπληρώματα διατροφής και αρχικές έρευνες έδειξαν ότι η χρήση τους πριν ή κατά την διάρκεια της ασθένειας πιθανώς να είναι ευεργετική για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ωστόσο οι πλέον πρόσφατες έρευνες όχι μόνο δεν διαπίστωσαν οφέλη, αλλά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η χρήση τους μπορεί να είναι επιβλαβής. Το ερώτημα που θέτει ο ασθενής θα πρέπει να το μεταμορφώσουμε σε κλινικό ερώτημα. Επομένως, θα μπορούσε να διατυπωθεί με την εξής μορφή: «Στην προσπάθεια παράτασης του ανθρώπινου βίου η χρήση αντιοξειδωτικών συμπλη- ρωμάτων, σε υγιείς ή ασθενείς είναι περισσότερο αποτελεσματική από το εικονικό φάρμακο ή από καμία παρέμβαση;». Ως φαρμακοποιοί οφείλουμε να απαντήσουμε τεκμηριωμένα στο ερώτημα του ασθενή και όχι απλά να του παραθέσουμε μια πληροφορία την οποία διαβάσαμε σε ένα βιβλίο ή μία μόνο μελέτη. Για να απαντήσουμε τεκμηριωμένα, θα πρέπει να μελετήσουμε το σύνολο των κλινικών δοκιμών που έχουν γίνει επί του ζητήματος, κάτι που φυσικά δεν είναι εφικτό από ένα και μόνο άτομο. Για το λόγο αυτό, αναζητούμε την τεκμηριωμένη αυτή πληροφόρηση σε βάσεις δεδομένων, όπως το Cochrane Collaboration ( Ίδρυμα για την Τεκμηριωμένη Πληροφόρηση στον Χώρο της Υγείας), στις οποίες μπορούμε να εντοπίσουμε τέτοιες ανασκοπήσεις κλινικών μελετών. Πράγματι, στο Cochrane Collaboration υπάρχει δημοσιευμένη ανασκόπηση 78 κλινικών δοκιμών στις οποίες συμμετείχαν άτομα. Στους συμμετέχοντες είτε δόθηκαν αντιοξειδωτικά συμπληρώματα (β-καροτένιο, βιταμίνη Α, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, σελήνιο), είτε δόθηκε εικονικό φάρμακο, είτε δεν έγινε καμία παρέμβαση. Από το σύνολο των κλινικών δοκιμών, οι 26 περιλάμβαναν υγιείς συμμετέχοντες, ενώ οι υπόλοιπες 52 δοκιμές περιλάμβαναν συμμετέχοντες με διάφορες ασθένειες (του γαστρεντερικού, του καρδιαγγειακού, του νευρικού, των οφθαλμών, του δέρματος, των νεφρών, ενδοκρινολογικές ή άλλες) σε σταθερή κατάσταση. Το συμπέρασμα που εξάγουν οι συγγραφείς της ανασκόπησης είναι το εξής: «Δεν βρέθηκαν στοιχεία που να στηρίζουν τη χρήση αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη. Το β-καροτένιο και η βιταμίνη E φαίνεται να αυξάνουν τη θνησιμότητα, το ίδιο φαίνεται να κάνει και η βιταμίνη Α σε υψηλότερες δόσεις. Τα αντιοξειδωτικά συμπληρώματα θα πρέπει να θεωρηθούν φαρμακευτικά προϊόντα και θα πρέπει να υποβάλλονται σε επαρκή αξιολόγηση πριν την εμπορία τους». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τελική κλινική απόφαση για το εάν ο ασθενής θα κάνει χρήση ή όχι αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στα τεκμήρια, αλλά είναι σύζευξη τεκμηρίων, κλινικής εμπειρίας του θεραπευτή και ιδιαιτεροτήτων του ασθενή. Bjelakovic G, Nikolova D, Gluud LL, Simonetti RG, Gluud C. (2012). Antioxidant supplements for prevention of mortality in healthy participants and patients with various diseases. Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 3. Η υπεραξία της υπηρεσίας φαρμακευτικής πληροφόρησης δεν προκύπτει μόνον από την πληροφορία, αλλά κυρίως από το βαθμό τεκμηρίωσής της.

30 58 ðáñïõóßáóç Όμιλος Εταιρειών MEDICUM Στο πλευρό του Έλληνα ομοιοπαθητικού Ο γενικός διευθυντής του Ομίλου Εταιρειών Medicum Γιώργος Παπαϊωάννου μας μίλησε για τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τη συνεχή στήριξη που ο όμιλος παρέχει στους ομοιοπαθητικούς φαρμακοποιούς. Με ποιόν τρόπο μπορεί η εταιρεία σας να βοηθήσει τον ομοιοπαθητικό φαρμακοποιό; Η εταιρεία μας από ίδρυσή της μέχρι και σήμερα έχει ως κύριο σκοπό της την ολοκληρωμένη υποστήριξη του φαρμακοποιού και κυρίως την ανάπτυξη του εργαστηρίου του φαρμακείου, με: Προϊόντα: πρώτες ύλες ομοιοπαθητικής, φυτοθεραπείας, γεμμοθεραπείας, αρωματοθεραπείας, λιθοθεραπείας, φαρμακευτικές και καλλυντικές πρώτες ύλες, εξοπλισμό εργαστηρίου φαρμακείου, υλικά συσκευασίας, ανθοϊάμματα, συμπληρώματα διατροφής, φυτικά καλλυντικά, software Medicum Homeoplus (διαχείριση ομοιοπαθητικού φαρμάκου-ασθενή-συνταγής γιατρού, ονοματολογία, φαρμακοτεχνικές μορφές, κοστολόγηση, πωλήσειςστατιστικά στοιχεία), με καθημερινή αποστολή σε όλη την Ελλάδα. Υπηρεσίες: συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση στην ομοιοπαθητική, φυτοθεραπεία, αρωματοθεραπεία, εργαστήριο φαρμακείου-παρασκευές, οργάνωση εργαστηρίου, νομοθεσία. Ενημέρωση μέσω του μοναδικού τριμηνιαίου περιοδικού «Ομοιοπαθητική Ιατρική», στο οποίο υπάρχει επιστημονική ενημέρωση και πληροφόρηση για τα νέα του χώρου. Συμβάλλετε με κάποιον τρόπο στην εκπαίδευση των φαρμακοποιών που ασχολούνται με τον τομέα των ομοιοπαθητικών; Στον Όμιλο Εταιρειών Medicum ανήκει το εργαστήριο ελευθέρων σπουδών Medicum College, το οποίο παρέχει εκπαίδευση στις εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες σε επαγγελματίες του χώρου της υγείας. Το Medicum College επί 20 χρόνια παρέχει συνεχή εκπαίδευση σε φαρμακοποιούς, φοιτητές φαρμακευτικών σχολών, βοηθούς και υπαλλήλους φαρμακείου, στην Εναλλακτική Φαρμακευτική Τεχνολογία Marketing. Είμαστε η μοναδική εταιρεία που, πέραν της θεωρητικής εκπαίδευσης και της πρακτικής εξάσκησης σε φαρμακευτικό εργαστήριο, στηρίζουμε καθημερινά το φαρμακοποιό και επιλύουμε τα προβλήματά του όσον αφορά το εργαστήριο. Για ποιο λόγο ο φαρμακοποιός να προτιμήσει τη συνεργασία με την εταιρεία σας; Ο Όμιλος Εταιρειών Medicum, με την εικοσάχρονη εμπειρία του στο χώρο, εγγυάται την ποιότητα του φαρμάκου, τη σωστή παρασκευή και στήριξη της συνταγής του γιατρού, με την παρεχόμενη εκπαίδευση στους φαρμακοποιούς, βοηθούς και υπαλλήλους φαρμακείων, την καθημερινή αποστολή και ενημέρωσή τους, την οργάνωση και προώθηση του ομοιοπαθητικού-εναλλακτικού τμήματος του φαρμακείου. Για όλα αυτά ο φαρμακοποιός μας προτιμά για συνεργάτες, γιατί του παρέχουμε όλα εκείνα τα εργαλεία ώστε να είναι πραγματικά φαρμακο-ποιός. Η εταιρεία μας στηρίζει με καθημερινή αποστολή 850 ομοιοπαθητικά φαρμακεία σε όλη την Ελλάδα και τα ευχαριστούμε για την στήριξη τους.

31 ïäçãüò ÌÇ.ÓÕ.ÖÁ. 61 κατερίνα σπανίδου Αναλγητικά από του στόματος Το άλγος είναι το υποκειμενικό αίσθημα δυσφορίας (πόνος) που μπορεί να εντοπιστεί σε όλο το σώμα αλλά εκδηλώνεται και τοπικά. Πρόκειται για μια δυσάρεστη αισθητική και συναισθηματική εμπειρία που οφείλεται σε κάποια βλάβη, σε ερεθισμό ειδικών απολήξεων των αισθητικών νεύρων από κάκωση ή νόσο. Τα αναλγητικά που λαμβάνονται από του στόματος είναι μια κατηγορία φαρμάκων που αντιμετωπίζει τον πόνο. Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται τρεις μεγάλες ομάδες ουσιών, οι οποίες έχουν παυσίπονη, αντιπυρετική και αντιφλεγμονώδη δράση. Διατίθενται συνήθως σε μορφή σιροπιού ή χαπιού συμπαγούς ή αναβράζοντος. Οι ουσίες αυτές είναι η παρακεταμόλη, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ και η ιβουπροφαίνη, οι οποίες σε πολλά σκευάσματα συνδυάζονται με άλλες ουσίες, όπως το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) και την καφεΐνη, για καλύτερο αποτέλεσμα. Η παρακεταμόλη έχει την ελάχιστη αντιφλεγμονώδη δράση αλλά πολύ καλή αντιπυρετική και παυσίπονη δράση, ενώ δεν ερεθίζει το στομάχι. Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ έχει ισχυρή αντιπυρετική, παυσίπονη και αντιφλεγμονώδη δράση. Ως μειονέκτημα πρέπει να αναφερθεί η υψηλή συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών από το γαστρεντερικό σωλήνα και ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες δόσεις (άνω των 3,5g σε 24 ώρες). Αν χορηγηθεί σε μικρότερες δόσεις (κάτω των 2,5g σε 24 ώρες) αμέσως μετά τη λήψη τροφής, περιορίζονται οι ανεπιθύμητες ενέργειες. Η ιβουπροφαίνη έχει ισχυρή δράση και αντιπυρετική και παυσίπονη και αντιφλεγμονώδη και γενικά είναι καλά ανεκτή. Η Κατερίνα Σπανίδου είναι φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής

32 62 ïäçãüò ÌÇ.ÓÕ.ÖÁ. ïäçãüò ÌÇ.ÓÕ.ÖÁ. 63 Aναλγητικά από του στόματος Αλγκόν LAVIPHARM Δισκία (tabl.) που περιέχουν 400mg acetylsalicylic acid, 200mg paracetamol και 50mg caffeine το καθένα. Advil PFIZER ΕΛΛΑΣ Καφέ, αμφίκυρτα, στρογγυλά, επικαλυμμένα δισκία (c.tabl.) ή μαλακά καψάκια (soft.caps.), τα οποία περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Algine ADELCO Δισκία λευκού χρώματος που περιέχουν 500mg paracetamol και 65mg caffeine το καθένα. Algofren ΙΟΥΛ. & ΕΙΡ. ΤΣΕΤΗ INTERMED Επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία (f.c.tabl.) που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Apotel UNI-PHARMA Δισκία (tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Σιρόπι (syr.) που περιέχει 120mg paracetamol ανά 5ml. Πόσιμο διάλυμα σε σταγόνες (or.sol.d.) που περιέχει 100mg paracetamol ανά 1ml διαλύματος. Υπόθετα (supp.) που περιέχουν paracetamol 125mg (bebe) ή 250mg (enfant) ή 500mg (adult). Apotel C-500 UNI-PHARMA Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol και 300mg ascorbic acid (vitamin C) το καθένα. Apotel Extra UNI-PHARMA Δισκία (tabl.) ή αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol και 65mg caffeine το καθένα. Aspirin BAYER ΕΛΛΑΣ Δισκία (tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid το καθένα. Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid το καθένα. Κοκκία (granules) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid ανά φακελάκι. Aspirin-C BAYER ΕΛΛΑΣ Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 400mg ακετυλοσαλικυλικό οξύ και 240mg ασκορβικό οξύ. Brufen ABBOTT LABORATORIES Επικαλυμμένα δισκία (c.tabl.) που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Bufferin NOVARTIS (HELLAS) Δισκία (tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid το καθένα. Depon BRISTOL-MYERS SQUIBB Δισκία (tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία (f.c.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Σιρόπι (syr.) που περιέχει 120mg paracetamol ανά 5ml διαλύματος. Υπόθετα (supp.) που περιέχουν paracetamol 200mg (enfant) ή 600mg (adult). Depon Maximum BRISTOL-MYERS SQUIBB Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 1g paracetamol το καθένα. Depon (Odis) BRISTOL-MYERS SQUIBB Διασπειρόμενα στο στόμα δισκία (or.disp.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Depon Vit. C BRISTOL-MYERS SQUIBB Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 330mg paracetamol και 200mg ascorbic acid το καθένα. Dolal ALAPIS Σιρόπι (syr.) που περιέχει 125mg paracetamol ανά 5ml διαλύματος. Υπόθετα (supp.) που περιέχουν paracetamol 150mg (bebe) ή 250mg (enfant). Egicalm SANOFI-AVENTIS Κόνις μίας δόσης για πόσιμο υγρό (pd.or.sd.) που περιέχει 900(500)mg acetylsalicylate lysine ανά φακελάκι. Kalmaline AC COUP Δισκία (tabl., envelope tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid και 30mg caffeine το καθένα. Nurofen ΡΕΚΙΤ ΜΠΕΝΚΙΖΕΡ ΕΛΛΑΣ Επικαλυμμένα δισκία (c.tabl.) ή μαλακά καψάκια (soft.caps.) που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Nurofen Express ΡΕΚΙΤ ΜΠΕΝΚΙΖΕΡ ΕΛΛΑΣ Επικαλυμμένα δισκία (c.tabl.) που περιέχουν 256mg ή 512mg ibuprofen sodium dehydrate το καθένα. Nurofen Liquid ΡΕΚΙΤ ΜΠΕΝΚΙΖΕΡ ΕΛΛΑΣ Μαλακά καψάκια (soft.caps.) που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Nurofen (Lemon) ΡΕΚΙΤ ΜΠΕΝΚΙΖΕΡ ΕΛΛΑΣ Διασπειρόμενα δισκία (disp.tabl.) με γεύση λεμονιού που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Nurofen (Mint) ΡΕΚΙΤ ΜΠΕΝΚΙΖΕΡ ΕΛΛΑΣ Διασπειρόμενα δισκία (disp.tabl.) με γεύση μέντας που περιέχουν 200mg ibuprofen το καθένα. Panadol GLAXOSMITHKLINE Επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία (f.c.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Πόσιμο διάλυμα (oral.sol.) που περιέχει 160mg paracetamol ανά 5ml διαλύματος. Υπόθετα που περιέχουν 250mg ή 500mg paracetamol το καθένα. Panadol Advance GLAXOSMITHKLINE Επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία (f.c.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol το καθένα. Panadol Extra GLAXOSMITHKLINE Δισκία (tabl.) ή αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg paracetamol και 65mg caffeine το καθένα. Paracetamol/ITF ITF HELLAS Αναβράζοντα κοκκία που περιέχουν 1g paracetamol ανά φακελάκι. Ponotex/Adelco ADELCO Δισκία (tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid, 100mg magnesium hydroxide και 27mg aluminium hydroxide dried gel το καθένα. Salospir UNI-PHARMA Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid το καθένα. Salospir-C UNI-PHARMA Αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 500mg acetylsalicylic acid και 300mg ascorbic acid (vitamin C) το καθένα. Splentir UNI-PHARMA Δισκία (tabl.) ή αναβράζοντα δισκία (ef.tabl.) που περιέχουν 400mg acetylsalicylic acid, 200mg paracetamol και 50mg caffeine το καθένα. ΠροσοχH Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ δεν πρέπει να χορηγείται σε παιδιά κάτω των 12 ετών, διότι είναι πιθανό να προκαλέσει μια επιπλοκή που ονομάζεται σύνδρομο Reye ένα σύνδρομο οξείας εγκεφαλοπάθειας και λιπώδους διήθησης των σπλάγχνων.

33 64 ðáñïõóßáóç Στις 28 και 29 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στην Κω, το νησί του Ιπποκράτη, διημερίδα με θέμα την Ιπποκρατική Ιατρική. Η διημερίδα οργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Εθνοφαρμακολογίας σε συνδιοργάνωση με την ΜΚΟ «Ιπποκράτης 2500 χρόνια». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με τη χορηγία της Apivita. Διημερίδα για την Ιπποκρατική Ιατρική από την Ελληνική Εταιρεία Εθνοφαρμακολογίας Ανοίγοντας τις ομιλίες της διημερίδας, ο πρόεδρος της ΜΚΟ «Ιπποκράτης 2500 χρόνια» καθηγητής χειρουργικής του πανεπιστήμιου της Ζυρίχης και τ. καθηγητής της ιστορίας της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γερουλάνος αναφέρθηκε στην αξία της αρχαίας ελληνικής Ιπποκρατικής Ιατρικής, δίνοντας έμφαση τόσο στην επιστημονική όσο και στην ηθική βαρύτητα των λογισμών του μεγάλου Έλληνα σοφού, που όπλισαν τη σύγχρονη ιατρική. Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο πρόεδρος του δικτύου πολιτιστικών πρωτευουσών Ευρώπης κ. Μερκούρης, ο οποίος αναφέρθηκε στη δύναμη του ελληνικού πολιτισμού, μέρος του οποίου αποτελεί και η ιπποκρατική σκέψη. Στην ομιλία του ο κ. Μερκούρης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι στα πρώιμα προϊόντα του ελληνικού πολιτισμού συγκαταλέγεται η δημοκρατία, η οποία με τη σειρά της συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη υγιούς επιστημονικής σκέψης και τέτοια ήταν η ιπποκρατική. Ο κ. Νεκτάριος Αληγιάννης, από το φαρμακευτικό τμήμα του πανεπιστημίου Αθηνών (στον τομέα της φαρμακογνωσίας) αναφέρθηκε στο πώς η γνώση των αρχαίων Ελλήνων γιατρών αποτελεί θεμέλιο για τη σύγχρονη θεραπευτική. Στην ομιλία του, ο κ. Αληγιάννης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, σε διάφορες δρόγες που χρησιμοποιούνται σήμερα στην εξαγωγή φαρμάκων με βάση τα ιπποκρατικά κείμενα. Επόμενη ομιλήτρια ήταν η κα Τσιομπάνου, ειδική παθολόγος και διατροφολόγος στο πανεπιστήμιο του Surray της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία ανέπτυξε το θέμα της αξίας της σωστής διατροφής στην Ιπποκρατική Ιατρική, που συνοψίζεται στο γνωστό ιπποκρατικό ρητό: «Το φάρμακό σου να είναι η τροφή σου, και η τροφή σου το φάρμακό σου». Η ιπποκρατική σκέψη για την αξία της σωστής διατροφής έδωσε τη βάση για τη γένεση της φαρμακοδιατροφικής. Τέλος, η βιολόγος Ειρήνη Βαλλιανάτου, που προΐσταται του ιπποκρατικού κήπου στην Κω, αναφέρθηκε στη βιοποικιλότητα του νησιού. Η εκδήλωση την οποία χαιρέτησαν ο δήμαρχος της Κω και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου πραγματοποιήθηκε στο Ιπποκράτειο Ίδρυμα, στο οποίο στεγάζεται και το μουσείο του Ιπποκράτη, ένας ζωντανός κήπος με τις δρόγες που χρησιμοποιούνταν στην Ιπποκρατική Ιατρική. Οι παρευρισκόμενοι ξεναγήθηκαν στην ιπποκρατική συλλογή από την κα Βαλλιανάτου. Επιπλέον, οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να παραστούν στην αναπαράσταση του όρκου του Ιπποκράτη, που έγινε στο Ασκληπιείο της Κω σε συνδιοργάνωση με την Ελληνική Εταιρεία Ανοσολογίας, σε μια τελετή που αναμεταδόθηκε σε παγκόσμια κλίμακα μέσω διαδικτύου.

34

35 68 ðáñïõóßáóç ðáñïõóßáóç 69 ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΣΙΚΑΝΔΗΛΑΚΗΣ Φαρμακείο Τριανταφύλλου Μαρία στην Ομόνοια, στην Αθήνα Ο χώρος πριν την ανακαίνιση Ο χώρος μετά την ανακαίνιση Έχοντας μια μακρά και επιτυχημένη πορεία στο χώρο του φαρμακείου, το αρχιτεκτονικό γραφείο Τσικανδηλάκης Λευτέρης εξειδικεύεται σε αυτόν τον τομέα και έχει εξυπηρετήσει περισσότερα από 200 φαρμακεία στην Κρήτη, αλλά και εκτός αυτής, με άριστα αποτελέσματα. Η διαφορετικότητα και η ιδιαιτερότητα της μελέτης του φαρμακείου Τριανταφύλλου Μαρία στην Ομόνοια, στην Αθήνα, προέκυψε από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής και τις ανάγκες του συγκεκριμένου χώρου, συνδυάζοντας άριστα τη βέλτιστη εργονομία και λειτουργικότητα με την επιθυμητή οικεία ατμόσφαιρα που ζητήθηκε για το χώρο του φαρμακείου της. Ο νέος χώρος, ο οποίος αντιπροσωπεύει τις επιθυμίες και την προσωπικότητα της κ. Τριανταφύλλου, ακολουθεί παράλληλα το καινοτόμο και σύγχρονο σχεδιαστικό ύφος του αρχιτεκτονικού γραφείου και έχει μοναδικό και σύγχρονο χαρακτήρα που απέχει εμφανώς από τη συνήθη τυποποίηση, προσδίδοντας μια «νέα δυναμική» στο περιβάλλον του, καθιστώντας έτσι το φαρμακείο ανταγωνιστικό στην αγορά. Οι βασικές παράμετροι που επηρέασαν το σχεδιασμό ήταν αφενός ο μικρός σχετικά χώρος, αλλά και η τοποθεσία του, με στόχο πρώτον τη λειτουργικότητα του χώρου, δεύτερον την αισθητική και τρίτον την ξεχωριστή ταυτότητα του φαρμακείου. Η τυπολογία, ο εμπλουτισμός της σήμανσης, οι σχέσεις των διαφορετικών τμημάτων του φαρμακείου και η πλήρης εκμετάλλευση του χώρου, με την εφαρμογή έξυπνων λύσεων στην αποθήκευση και προβολή-έκθεση των προϊόντων, αποτέλεσαν βασικά κριτήρια σχεδιασμού, στοχεύοντας σε μία νέα και ξεκάθαρη ταυτότητα του φαρμακείου, τόσο στα πλαίσια της Ελλάδας όσο και διεθνώς. Τα τμήματα προβολής και παρουσίασης των προϊόντων οργανώνονται περιφερειακά στο χώρο, ώστε να εξασφαλίζουν απρόσκοπτη θέαση όλων των προϊόντων και να ενισχύονται με έμμεσο εσωτερικό φωτισμό που τοποθετείται πίσω από κάθε ενότητα ραφιών, φωτίζοντας διακριτικά τα προϊόντα και αναδεικνύοντάς τα. Το τελικό αποτέλεσμα, με υψηλή αισθητική, προσδίδει στο φαρμακείο το χαρακτήρα ενός καταστήματος με υψηλά τεχνολογικά χαρακτηριστικά, απαντώντας συγχρόνως σε όλες τις νέες ανάγκες για λειτουργικότητα, αισθητική, προσαρμοστικότητα, εκθεσιακή ευλυγισία και ελκυστικότητα για τους ενδιαφερόμενους πελάτες. Η «Λευτέρης Τσικανδηλάκης Κατασκευαστική», με την προσεκτική επιλογή των υλικών από ηγετικούς οίκους εξοπλισμού στην Ελλάδα και το εξωτερικό με τους οποίους συνεργάζεται, ολοκλήρωσε το έργο στα πλαίσια του χρονοδιαγράμματος που είχε συμφωνηθεί και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μία μόλις εβδομάδα εξασφαλίζοντας έτσι την ομαλή λειτουργία του νέου ανακαινισμένου χώρου. Με ευαισθησία για τις απαιτήσεις των σημερινών δύσκολων εποχών, η προτεινόμενη αρχιτεκτονική λύση ήταν προσαρμοσμένη οικονομικά στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της κ. Τριανταφύλλου, εξασφαλίζοντας γρήγορη απόσβεση της επένδυσής της και μεγάλη αύξηση των πωλήσεων.

36 70 êáëëõíôéêþ ðåñéðïßçóç êáëëõíôéêþ ðåñéðïßçóç 71 Καλοκαίρι Η αυξημένη έκθεση στον ήλιο είναι αναπόφευκτη και όχι μόνο για όσους αποφασίζουν να χαρούν την καθιερωμένη ηλιοθεραπεία κάνοντας κάτι παραπάνω από απαραίτητη την καθημερινή χρήση του αντηλιακού. Ιδιαίτερα όμως ορισμένα σημεία του σώματος παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στις ηλιακές ακτίνες, απαιτώντας ξεχωριστή αντηλιακή προστασία. Στις σελίδες που ακολουθούν ενημερωνόμαστε για τον τρόπο προστασίας των ματιών, των βλεφάρων, του στόματος, του ντεκολτέ, του στήθους και των χεριών και των ποδιών από τον ήλιο και για τη συμβουλή που οφείλουμε κάθε φορά να δώσουμε στους πελάτες μας σχετικά με την χρήση τους Η προστασία των ευαίσθητων σημείων του σώματος από τον ήλιο ΤΑ ΜΑΤΙΑ Για τα μάτια, όπως και για το δέρμα, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο έχει καταστροφικές συνέπειες, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα: ζάλη, δακρύρροια, κερατίτιδα, πρόωρη πρεσβυωπία, καταρράκτη, εκφυλισμό του αμφιβληστροειδούς κλπ. Εξάλλου, το χιόνι, η άμμος και το νερό αποτελούν επιφάνειες αντανάκλασης με άμεσο κίνδυνο για τα μάτια, που μπορεί να προκαλέσει έως και δακρύρροια, ερυθρότητα στο μάτι και παροδική μείωση της οπτικής οξύτητας. Η χρήση γυαλιών ηλίου υψηλής ποιότητας, που δεν αφήνουν να περνούν ούτε οι UV ούτε οι IR, επιτρέπει να αποφευχθούν όλα αυτά τα προβλήματα. Οι στόχοι Μείωση έντασης του φωτός, ώστε να αποφευχθεί η ζάλη και να βοηθηθεί το μάτι να αντέξει στις απότομες αλλαγές φωτεινότητας. Το φιλτράρισμα ορισμένων βλαβών, μη ορατών ακτινών (UV, IR). Η συμβουλή σας Ο πελάτης θα πρέπει να επιλέξει γυαλιά ηλίου ανάλογα με τη χρήση για την οποία τα θέλει και ανάλογα με την ευαισθησία του. Στα γυαλιά που θα επιλέξει θα πρέπει να αναγράφονται: το σήμα CE (συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα) το σήμα του παρασκευαστή ή του εμπόρου ή του διανομέα το επίπεδο προστασίας και ο τομέας χρήσης υπό τη μορφή συμβόλου: κατηγορία 1: άνετο ηλιακό φως κατηγορία 2: μέτριο ηλιακό φως κατηγορία 3: έντονο ηλιακό φως Απόσπασμα από το βιβλίο «Κοσμητολογία. Η συμβουλή του φαρμακοποιού», Δρ. Marie-Noëlle Estrade, Επιμέλεια: Βασιλική Μπουρνάζου, εκδ. Φαρμακευτικός Κόσμος κατηγορία 4: εξαιρετικά έντονο ηλιακό φως Η κατηγορία 0 εξυπηρετεί αποκλειστικά την άνεση και την αισθητική και όχι την αντηλιακή προστασία. η οπτική ποιότητα: η κατηγορία 1 συνιστάται για παρατεταμένη χρήση. Τα γυαλιά κατηγορίας 2 φυλάσσονται για περιστασιακή χρήση, κάτι που θα πρέπει να αναφέρεται στην ετικέτα. Συμπληρωματικές συμβουλές Για να βοηθήσετε τον πελάτη σας να επιλέξει το χρώμα των γυαλιών: καφέ: βελτιώνει την ευαισθησία στις αντιθέσεις συνιστάται για άτομα με μυωπία γκρι: σέβεται τα χρώματα, αποτρέπει την κούραση των ματιών κατάλληλο για άτομα με υπερμετρωπία πράσινο: ξεκουράζει πολύ τα μάτια, αλλά αλλοιώνει λίγο τα χρώματα κίτρινο: πολύ αποτελεσματικό σε περίπτωση ομίχλης δεν συνιστάται για έκθεση στον ήλιο μπλε: ευνοεί τα πέρασμα των UV μικρού μήκους κύματος να αποφεύγεται αν ούτε το ίδιο το τζάμι έχει καλά φίλτρα. Καθένα από αυτά τα χρώματα μπορεί να κυκλοφορεί σε διάφορες αποχρώσεις: όσο πιο σκούρο είναι το χρώμα, τόσο περισσότερο απορροφά το ορατό φως. Η αποτελεσματικότητα της προστασίας ωστόσο δεν εξαρτάται από το χρώμα των γυαλιών. Ακόμα και αν είναι σκούρα, τα γυαλιά κακής ποιότητας είναι επικίνδυνα για τα μάτια. Η προστασία των ματιών πρέπει να ξεκινά από μικρή ηλικία. Πριν από την ηλικία των 6 ετών, τα μάτια των παιδιών είναι πολύ διαφανή και αφήνουν να περνά μεγάλη ποσότητα UV. Θα πρέπει και για τα παιδιά να επιλέγονται προστατευτικά γυαλιά άψογης ποιότητας. Αν δεν υπάρχουν, τα παιδιά θα πρέπει να φορούν καπέλο με γείσο, γνωρίζοντας ωστόσο ότι αυτός ο τύπος προστασίας δεν αρκεί, ιδίως αν υπάρχει ισχυρή αντανάκλαση. Ενημερώστε τους γονείς σχετικά με την επικινδυνότητα των εντυπωσιακών/ψεύτικων γυαλιών. Τα σκούρα αλλά χωρίς φίλτρα γυαλιά προκαλούν τη διαστολή της κόρης του ματιού, αφήνοντας να περάσουν ακόμη πιο επιβλαβείς ακτίνες. ΤΑ ΒΛΕΦΑΡΑ Το άνω βλέφαρο γενικά δεν εκτίθεται στον ήλιο, παρά μόνο όταν είμαστε ξαπλωμένοι, κάτι το οποίο δεν συνιστάται ιδιαίτερα. Το κάτω βλέφαρο, χάρη στο σχήμα του οφθαλμικού βολβού, προστατεύεται καλά. Θα πρέπει ωστόσο να δίνεται προσοχή στην περιοχή πάνω από τα μάγουλα και στην εσωτερική γωνία του ματιού. Επίσης το περίγραμμα των ματιών δεν είναι ανθεκτικό στις κλιματικές επιθέσεις, όπως στον άνεμο, στο κρύο και στον ήλιο, που κάνουν τα βλέφαρα να «ζαρώνουν», συμβάλλοντας έτσι στην επιτάχυνση της γήρανσης σε αυτό το σημείο. Η συμβουλή σας Να χρησιμοποιούνται γυαλιά ηλίου καλής ποιότητας. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατόν, να απλώνεται ένα αντηλιακό προϊόν ειδικό για την περιοχή γύρω από τα μάτια ή ένα κλασικό προϊόν με βάση από οργανικά φίλτρα, ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος δυσανεξίας (δακρύρροια, ερεθισμοί). ΣΤΟΜΑ Στα χείλη, το δέρμα είναι ιδιαίτερα λεπτό. Το κάτω χείλος είναι 10 φορές πιο εκτεθειμένο από ό,τι το άνω χείλος, διότι συνήθως βρίσκεται σε σκιά και εκτίθεται στον ήλιο όταν ξαπλώνουμε. Τα χείλη, καθώς δεν διαθέτουν μελανινοκύτταρα, δεν μπορούν να προστατευθούν από μόνα τους. Ξηραίνονται, ξεφλουδίζουν και στα άτομα με ευαισθησία μπορεί να εμφανιστεί έρπης λόγω της ανοσοκατασταλτικής δράσης του ήλιου. Ο καρκίνος των χειλιών εμφανίζει, όπως και εκείνος του δέρματος, αυξητικές τάσεις. Η συμβουλή σας Να απλώνεται ένα προϊόν φωτοπροστασίας για τα χείλη και να ανανεώνεται πολλές φορές την ημέρα, ανάλογα με τις ανάγκες. Συμπληρωματικές συμβουλές Μπορεί να χρησιμοποιηθεί προστατευτικό κραγιόν χειλιών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν περιέχει εωσίνη (κίνδυνος φωτοευαισθησίας). ΤΟ ΝΤΕΚΟΛΤΕ Το ντεκολτέ είναι πολύ ευαίσθητο στην ακτινοβολία, διότι καθ όλη τη διάρκεια του έτους δεν εκτίθεται πολύ στον ήλιο. Εκεί εμφανίζεται συχνότερα το καλοήθες θερινό εξάνθημα, η πιο συχνή από τις ηλιακές αλλεργίες, που προκαλεί κυστίδια, φουσκάλες και κνησμό. Οι δυσχρωμίες, που μαρτυρούν διαταραχή των μελανινοκυττάρων, είναι συχνές σε αυτή την περιοχή. Οφείλονται στη σχέση ήλιου-ορμονών ή στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Η συμβουλή σας Να εφαρμόζεται αντηλιακό προϊόν με υψηλό δείκτη προστασίας, ιδίως αν το δέρμα έχει δυχρωμίες από τον ήλιο. Έτσι, οι υπάρχουσες δεν θα επιδεινωθούν (δεν θα

37 72 êáëëõíôéêþ ðåñéðïßçóç σκουρύνουν περισσότερο) και δεν θα εμφανιστούν νέες. ΤΟ ΣΤΗΘΟΣ Το στήθος είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, διότι δεν εκτίθεται ποτέ στον ήλιο και μαυρίζει λιγότερο εύκολα από ό,τι το υπόλοιπο σώμα, διότι διαθέτει λιγότερα μελανινοκύτταρα. Επίσης, το δέρμα είναι πιο λεπτό και εύθραυστο, με τάση για χαλάρωση. Σε περίπτωση υπερβολικής έκθεσης, οι ακτίνες του ήλιου σπάνε τις ελαστικές ίνες, το δέρμα χαλαρώνει και δεν στηρίζει καλά το στήθος πλέον. Η συμβουλή σας Να απλώνεται ένα αντηλιακό προϊόν με υψηλό δείκτη προστασίας. Σε περίοδο εγκυμοσύνης, η περιοχή καλύτερα να προστατεύεται με ρουχισμό, διαφορετικά με αντηλιακό με το μέγιστο δείκτη προστασίας. Το βράδυ, να απλώνεται ένα προϊόν σύσφιξης. ΤΑ ΧΕΡΙΑ Όταν χρησιμοποιούνται αντηλιακά προϊόντα, υπάρχει η τάση να παραμελείται η ραχιαία επιφάνεια των χεριών, η οποία μετά από λίγα χρόνια είναι διάσπαρτη από δυσχρωμίες. Η συμβουλή σας Κατά την πώληση ενός αντηλιακού προϊόντος, υπενθυμίστε στον πελάτη ότι θα πρέπει να το χρησιμοποιεί και στη ραχιαία επιφάνεια των χεριών, έως τη βάση των νυχιών. Συστήστε στα άτομα που έχουν δυσχρωμίες να απλώνουν, πριν βγουν σε εξωτερικό χώρο, μια κρέμα για τα χέρια με αντηλιακό φίλτρο. Αν απαιτείται θεραπεία αποχρωματισμού, αυτή δεν πρέπει να γίνει σε θερινή περίοδο. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, επιλέξτε για τον πελάτη σας μια κρέμα κατά των δυσχρωμιών με αντηλιακά φίλτρα. ΤΑ ΠΟΔΙΑ Λαμβάνοντας υπόψη τα φλεβικά προβλήματα που παρατηρούνται συχνά στα άτομα που εκτίθενται στον ήλιο, είτε λόγω της φύσης τους είτε λόγω υπερβολικής έκθεσης, γίνεται αντιληπτό ότι τα πόδια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στον ήλιο, ιδίως με την πάροδο της ηλικίας. Να αποφεύγεται η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο σε ακίνητη ή ξαπλωμένη στάση Το καλοκαίρι, το φαινόμενο της αίσθησης βάρους στα πόδια και της αγγειοδιαστολής εντείνεται. Επίσης, με τον καιρό σχηματίζονται υπομελαγχρώσεις, λευκά σημαδάκια των 2-3mm, τα οποία δεν φεύγουν. Η συμβουλή σας Τα πόδια να προστατεύονται με αντηλιακό προϊόν κατά των UVB, UVA και IR. Συμπληρωματικές συμβουλές Να πλένονται τα πόδια με δροσερό νερό, τρίβοντάς τα προς την κατεύθυνση της φλεβικής ροής (από κάτω προς τα πάνω) και μετά να απλώνεται ένα προϊόν φροντίδας που βοηθά την κυκλοφορία. Στη συνέχεια στον ύπνο, να τοποθετούνται τα πόδια ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα.

38 74 ðáñïõóßáóç KLORANE Oλοκληρωμένη φροντίδα από την κορυφή ως τα νύχια Η Klorane φροντίζει για την ομορφιά και την υγιεινή των μαλλιών και της επιδερμίδας, παρέχοντας στο φαρμακείο προϊόντα που θα καλύψουν τις ανάγκες ολοκληρωμένης περιποίησης ακόμη και της πιο απαιτητικής πελάτισσας. Θέλοντας να χαρίσει ζωντάνια και δύναμη στα μαλλιά, η Klorane επέλεξε το Κίτρο της Κορσικής (Citrus medica L.), με τις αυστηρές προδιαγραφές της Διαδικασίας Καθαρής Εκχύλισης (Phytofiliere ), για τις τονωτικές και αποτοξινωτικές ιδιότητές του. Το σαμπουάν και το συμπληρωματικό προϊόν φροντίδας χωρίς ξέπλυμα με πολτό κίτρου θωρακίζουν τα μαλλιά από τις καθημερινές επιθέσεις, τη μόλυνση και τα άλατα ασβεστίου και δρουν σαν ένα δροσερό κοκτέιλ ζωτικότητας και ανάλαφρης αίσθησης για τα μαλλιά. Τώρα το καλοκαίρι που ο υδράργυρος ανεβαίνει με φρενήρεις ρυθμούς, το ντους είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο. Η Klorane φροντίζει ώστε να είναι και απολαυστικό, με τη νέα σειρά Ζελ ντους, που είναι κατάλληλο ακόμη και για το πιο ευαίσθητο και ξηρό δέρμα χάρη στο θρεπτικό Εκχύλισμα βλαστού λεύκας. Δεν περιέχει σάπωνες, paraben και φαινοξυαιθανόλη και έχει ουδέτερο ph. 9 υπέροχα αρώματα με ζωηρά χρώματα θα ικανοποιήσουν ακόμη και τα πιο απαιτητικά γούστα. Το λαμπερό μεταξένιο δέρμα και το υπέροχο μπρούντζινο χρώμα των γυναικών της Πολυνησίας αποτέλεσε την έμπνευση για τη δημιουργία της αντηλιακής σειράς Polysianes, με βασικό φυτικό συστατικό το Monoi από την Ταϊτή, ένα αρωματισμένο έλαιο που προκύπτει από την εμβροχή των λουλουδιών του Tiare (Gardenia tahitensis) με καρυδέλαιο. Χάρη στην περιεκτικότητά του σε απαραίτητα λιπαρά οξέα, το Μοnoi τρέφει και ενυδατώνει σε βάθος το δέρμα και τα μαλλιά. Η σειρά Polysianes περιλαμβάνει μια ποικιλία αντηλιακών προϊόντων για το πρόσωπο και το σώμα αλλά και δροσιστικά καταπραϋντικά προϊόντα για μετά τον ήλιο, για λαμπερό μαύρισμα με τη φροντίδα και την ασφάλεια της Klorane.

39 76 óõíýíôåõîç óõíýíôåõîç 77 Το κέντρο αισθητικής της βρίσκεται στο 2ο όροφο μιας πολυκατοικίας στο κέντρο του Αμαρουσίου. Με σπουδές αρχικά στην αισθητική και στη συνέχεια στη φαρμακευτική, η Μαρία Πασχαλίδη-Αλεξίου έχει μια συνεχώς εμπλουτιζόμενη ομάδα πελατισσών, που εδώ και χρόνια «πίνουν νερό στο όνομά της» Όπως μας λέει η ίδια, αυτό που ουσιαστικά εκτιμούν είναι η επιστημονικότητα, η υπευθυνότητα και η εμμονή στην ασφάλεια που χαρακτηρίζουν τον τρόπο που αντιμετωπίζει τα ζητήματα της αισθητικής θεραπείας και της καλλυντικής περιποίησης, ακόμη και στην απλούστερη μορφή τους. Μαρία Πασχαλίδη-Αλεξίου «Η αισθητική θεραπεία είναι σε μεγάλο βαθμό ιατρική πράξη. Πρέπει να συνειδητοποιούμε αυτή την ευθύνη» Γιατί μια αισθητικός επιλέγει την φαρμακευτική σαν επιπλέον γνώση; Τελειώνοντας το Λύκειο πέρασα κατευθείαν στο τμήμα Αισθητικής στα ΤΕΙ Αθηνών, αυτό είχα επιλέξει. Άλλωστε, από φοιτήτρια ακόμη, το 1983, μπήκα αμέσως στη δουλειά και, αφού πήρα το πτυχίο μου, άνοιξα κατευθείαν το δικό μου κέντρο αισθητικής. Στη συνέχεια, όμως, αποφάσισα να δώσω στη φαρμακευτική από την οποία αποφοίτησα το 1992 γιατί πάντα με απασχολούσε ιδιαίτερα το ζήτημα της ασφάλειας του καλλυντικού, ώστε να μπορώ να παρέχω αισθητικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Βεβαίως, δεν είχα σκοπό να ανοίξω φαρμακείο, οι βλέψεις μου ήταν πάντα στην κοσμητολογία. Αισθάνεστε ότι σας βοήθησε τελικά η γνώση πάνω στη φαρμακευτική; Απίστευτα. Μου άνοιξε τα μάτια στη βιοχημεία, που είναι κάτι που δεν είχα διδαχτεί ουσιαστικά στην αισθητική. Όσον αφορά τη δουλειά μου, το επίπεδο αντιμετώπισης είναι τελείως διαφορετικό, μπορώ να αντιληφθώ αλλιώς το πρόβλημα που βλέπω. Βλέποντας δερματολογικά ένα πρόσωπο το οποίο έχει π.χ. έκζεμα, θα του δώσω ένα καλλυντικό προϊόν βιονομικό δηλαδή φιλικό προς το δέρμα που ξέρω ότι θα βοηθήσει και θα έχει αποτέλεσμα, κάτι που ίσως να μην μπορούσα να το κάνω αν δεν ήμουν και φαρμακοποιός. Θεωρώ λοιπόν ότι είμαι πολύ τυχερή γιατί μπορώ και συνδυάζω την παροχή σε ιατρικό επίπεδο με τη γνώση της κοσμητολογίας, με πολύ καλό αποτέλεσμα. Αυτό θεωρώ ότι είναι η επιτυχία μου. Όταν πρωτομπήκα πριν από ενάμιση χρόνο στην ερευνητική ομάδα στην Γ Κλινική του νοσοκομείου Συγγρού, πολλοί συνεργάτες δεν περίμεναν ως αισθητικός να γνωρίζω κάποια πράγματα, τα οποία όμως είχα διδαχθεί στη φαρμακευτική και τα δουλεύω καθημερινά. Τι είναι αυτή η ερευνητική ομάδα; Σ αυτή την ομάδα κάνουμε έρευνα πάνω σε διάφορες ουσίες και πρόσφατα παρασκευάσαμε ένα πολύ καλό νέο προϊόν, το Skin Tend, μια αμπούλα με βάση το υαλουρονικό οξύ, την οργανική βιταμίνη C, τις ανθοκυανιδίνες του ροδιού και το πυρίτιο, ουσίες που όλες μαζί προκαλούν αναδόμηση του κολλαγόνου, διότι προστατεύουν το δέρμα από τη δράση των υπεριωδών ακτίνων. Εγώ την παρασκεύασα, έχει πάρει έγκριση από τον ΕΟΦ, και αυτή τη στιγμή πωλείται και μέσω διαδικτύου, στο skin-tend.gr. Υπάρχει μια σκέψη να συνεργαστούμε με τον ιατρικό κόσμο και με φαρμακεία ενδεχομένως, απλώς αυτή τη στιγμή το προϊόν έχει ένα κόστος που ίσως να μην εξυπηρετεί απόλυτα τα φαρμακεία αλλά προς το παρόν δεν μας ενδιαφέρει το κόστος, μας ενδιαφέρει η ποιότητα. Ένα προϊόν το οποίο είναι πάρα πολύ καλό και έχει άμεση ανταπόκριση από το κοινό θα έλεγα πλήρη αποδοχή δεν μπορεί να διατεθεί σε χαμηλότερη τιμή, γιατί μετά θα πρέπει να αλλοιωθεί και η ποιότητά του. Διαθέτετε κι άλλα προϊόντα δικής σας παρασκευής; Επειδή τα ελληνικά δεδομένα ήταν δύσκολα και παραμένουν δύσκολα για να κάνεις κάτι καλό δικό σου, προτίμησα να ψάξω στο εξωτερικό ταξιδεύω συνέχεια και βρήκα τα καλλυντικά Dr. Baumann από τη Γερμανία, τα οποία έχουν μοναδική σύνθεση. Είναι τα μόνα, θα έλεγα, που είναι καθαρά από κάθε τοξική και χημική ουσία. Έτσι, σήμερα είμαι αντιπρόσωπος των προϊόντων Dr. Baumann στην Ελλάδα. Βλέψεις μου βέβαια είναι να παρασκευάσουμε κάποια παρεμφερή προϊόντα στην Ελλάδα. Σ αυτό υστερεί πάρα πολύ η χώρα μας. Στην Ελλάδα δίνουμε, ας πούμε, υπερβολική σημασία στο φυτικό προϊόν, το οποίο όμως μπορεί μεν να παρέχει φυτικές ουσίες, ωστόσο η ύπαρξη χημικών τοξικών ουσιών δεν του επιτρέπει να είναι φιλικό προς το δέρμα. Έτσι, λοιπόν, το θέμα δεν είναι το να είναι κάτι φυτικό, αλλά το να είναι φιλικό προς το δέρμα. Το δέρμα να μην αντιδρά, να το δέχεται σαν δικό του, να το απορροφά, να εισχωρεί στη βασική στοιβάδα, να μην προκαλεί ενδογενείς αλλεργίες. Πρόσφατα μάλιστα διαφημίζονταν και στην τηλεόραση κάποια καινούργια προϊόντα, τα οποία τα ήλεγξα και είχαν μέσα χημικές τοξικές ουσίες. Υπάρχει λοιπόν ζήτημα ασφάλειας στα καλλυντικά σήμερα; Σαφώς. Υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες κατά τις οποίες έχουν απομονωθεί όγκοι, είτε στο γυναικείο πληθυσμό είτε στον αντρικό, μέσα στους οποίους βρέθηκαν τοξικές ουσίες καλλυντικών. Ή έχουν βρεθεί αντηλιακά φίλτρα τα έχει κατονομάσει επανειλημμένως ο FDA τα οποία έχουν βρεθεί ατόφια μέσα στο μητρικό γάλα. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αυτές τις τοξικές ουσίες τις απορροφά το μωρό με το θηλασμό και πολλές φορές τα βρέφη αναπτύσσονται με αλλεργικές ευαισθησίες. Αυτά βέβαια αγνοούνται από πολύ κόσμο. Κι εγώ τα έμαθα γιατί ασχολήθηκα ιδιαιτέρως, όχι γιατί τα σπούδασα. Όσοι λοιπόν επιστήμονες γιατί πρέπει να είμαστε επιστήμονες όσοι δουλεύουμε με το δέρμα του ανθρώπου ασχολούνται με το καλλυντικό, πιστεύω ότι θα έπρεπε να ενημερώνονται γύρω απ αυτά τα θέματα σχολαστικά. Πιστεύω ότι πρέπει να αποκτήσουμε ευθύνη και αυτή την ευθύνη να τη μεταδώσουμε στους πελάτες μας, γιατί είναι πολύ σημαντικό να ξέρουν και οι ίδιοι τι αγοράζουν. Να ξέρουν ότι το θέμα δεν είναι να καλύψουμε το αποτέλεσμα, αλλά να χτυπήσουμε την αιτία. Γι αυτό το λόγο, έχω δημιουργήσει ένα σάιτ, το point-of-skin.gr, το οποίο έχει σχεδόν σελίδες, όπου έχουμε αναρτήσει με απλά λόγια όλη την αισθητική δερματολογία και την κοσμητολογία. Πρέπει ο απλός πελάτης ή ο συνεργάτης να μπορεί να καταλάβει άμεσα, μέσα από το διαδίκτυο, ποια είναι η φιλοσοφία μας, φιλοσοφία η οποία δυστυχώς λείπει σε μεγάλο βαθμό από τον ελλαδικό χώρο, αλλά και από το

40 78 óõíýíôåõîç εξωτερικό, γιατί το κέρδος είναι πάνω απ όλα. Εμείς τονίζουμε πάντα ότι δεν υποσχόμαστε θαύματα, υποσχόμαστε βελτίωση. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσει το άτομο που χρησιμοποιεί το καλλυντικό προϊόν ότι δεν το παίρνει για να αλλάξει εμφάνιση, το χρησιμοποιεί για να τη βελτιώσει. Πέρα από τα καλλυντικά προϊόντα, τι υπηρεσίες προσφέρετε στο κέντρο αισθητικής; Ό,τι έχει αποτέλεσμα είτε αυτό είναι ενυδάτωση, είτε σύσφιξη, είτε απίσχναση, είτε αποτρίχωση. Ουσιαστικά ό,τι προσφέρουν όλα τα επιστημονικά κέντρα. Βασικές μας παροχές με το λέιζερ είναι η αποτρίχωση, η αφαίρεση πανάδων και μικρών αγγείων, και η αναδόμηση του δέρματος (κολλαγονογένεση). Επιπλέον, δουλεύουμε πάρα πολύ τη φυσική κατάσταση του σώματος μέσα από το Huber της LPG, ένα μηχάνημα που γυμνάζει τους εν τω βάθει μύες της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα να δίνει υγεία σε όλο το σώμα, οπότε έχουμε αφενός γράμμωση των μυών, δηλαδή σύσφιξη, αφετέρου έχουμε, θα έλεγα, έως και εξαφάνιση διάφορων πόνων μέσης, αυχένα ή γονάτων, οι οποίοι δημιουργούνται με την καθιστική ζωή, με την κακή διατροφή, με τη μη σωστή γυμναστική. Αυτό το μηχάνημα μπορεί και ελέγχει τη στάση και την ένταση της εκγύμνασης, κάτι που είναι πάρα πολύ δύσκολο να το προσφέρει είτε κάποιος γυμναστής, ακόμη και αν είναι προσωπικός, είτε κάποιο γυμναστήριο. Σίγουρα τα μηχανήματα που χρησιμοποιούμε είναι από τα καλύτερα της αγοράς. Είναι πολύ ακριβά, αλλά και πολύ καλά σε απόδοση και ασφάλεια. Όπως σας είπα με ενδιαφέρει πάρα πολύ η ασφάλεια των πελατισσών μου. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μια ανησυχία του κόσμου για την ασφάλεια στα κέντρα αισθητικής. Κοιτάξτε, δεν φταίμε απόλυτα εμείς οι αισθητικοί. Οι νόμοι που υπάρχουν στην Ελλάδα είναι διφορούμενοι και Δεν υποσχόμαστε θαύματα, υποσχόμαστε βελτίωση. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσει το άτομο που χρησιμοποιεί το καλλυντικό προϊόν ότι δεν το παίρνει για να αλλάξει εμφάνιση, το χρησιμοποιεί για να τη βελτιώσει. μισοί. Πιστεύω ότι θα έπρεπε να υπάρχει μια πάρα πολύ καλή συνεργασία σε επιστημονικό επίπεδο μεταξύ του αισθητικού και του δερματολόγου ή του πλαστικού. Εάν αυτό υπήρχε, που δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει και είμαι σίγουρη γι αυτό, θα είχαμε μια παροχή υπηρεσιών άψογη και απολύτως ασφαλή. Από εκεί και ύστερα, είναι θέμα του καθενός το πώς θα δουλέψει, πού θα φτάσει, με τι θα ασχοληθεί και τι θα επενδύσει, γιατί τα πάντα κρίνονται σε μια βάση επένδυσης. Δηλαδή, είναι στο χέρι σου το αν θες να επενδύσεις ή , διότι και το ύψος της επένδυσης δυστυχώς παίζει σημαντικό ρόλο, και από εκεί κι έπειτα θα έχεις τα ανάλογα αποτελέσματα. Πόσο εύκολη είναι όμως η απόσβεση; Η απόσβεση είναι δύσκολη, ειδικά σήμερα. Πριν από ενάμιση χρόνο πήρα ένα πολύ ακριβό μηχάνημα, το καινούργιο λέιζερ της Cutera, το οποίο βέβαια, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, πάει μια χαρά, υπάρχει πελατεία, υπάρχει δουλειά. Δόξα τω Θεώ, η επιμονή μου και η αγάπη για τη δουλειά με έχει κάνει να έχω ένα πολύ καλό αποτέλεσμα και να μου έρχεται συνέχεια κόσμος. Θα ήταν ψέμα βέβαια να σας έλεγα ότι δεν έχω μειώσει τις τιμές. Σαφώς και έχω μειώσει και έχω κάνει προσφορές γιατί δεν θέλω να μείνω «ούτε λεπτό» χωρίς δουλειά. Και θεωρώ ότι η γυναίκα η οποία θέλει να κάνει κάτι, εάν βρει μια πολύ καλή τιμή με άψογα αποτελέσματα, με πολύ καλή παροχή υπηρεσιών, θα το κάνει. Ή, τουλάχιστον, θα το κόψει πιο δύσκολα. Να σας πω κάτι; Όταν είχα πάει το 90 στη Ρωσία, επισκεπτόμενη το Κρεμλίνο είδα μια τεράστια ουρά περίπου 600 μέτρων και με απορία διερωτήθηκα πού καταλήγει. Ρώτησα την ξεναγό για τι περιμένει τόσος κόσμος και μου είπε ότι τη μέρα εκείνη είχε φτάσει μια κρέμα της Estée Lauder. Τότε είπα μέσα μου ότι η Αισθητική δεν πεθαίνει ποτέ. Και το πιστεύω αυτό. Δηλαδή, αν δουλεύεις σωστά, η τάση για την ομορφιά, την ωραιοποίηση της γυναίκας, υπάρχει και θα υπάρχει πάντα. Υπήρχε από την αρχαιότητα και θα συνεχιστεί.

41 81 νέα προϊόντα ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ Π. & ΣΙΑ Ο.Ε. DAY-VIT ACTIVE & IMMUPROBIO της Health Aid από τη PHARMA CENTER Δύο νέα προϊόντα προστίθενται στην οικογένεια συμπληρωμάτων διατροφής της Health Aid. Το Day-Vit Active προσφέρει ενέργεια και ζωντάνια όλη την ημέρα, χάρη στη σύνθεσή του, εμπλουτισμένη με 3 βασικά συστατικά: Λουτεϊνη, αντιοξειδωτικό για την υγεία των ματιών και του δέρματος, Συνένζυμο Q10, για την παραγωγή ενέργειας και την διατήρηση υγιών ιστών, κυττάρων και οργάνων, και εκχύλισμα από Panax ginseng, που βοηθά να διατηρείται η σωματική και πνευματική ενέργεια σε υψηλά επίπεδα. Είναι κατάλληλο για όσους θέλουν να ανεβάσουν τα επίπεδα ενέργειας τους, δεν διατρέφονται υγιεινά και ισορροπημένα, έχουν μεγάλα επίπεδα στρες, σπουδαστές που θέλουν τόνωση κατά την διάρκεια των εξετάσεων και για όσους ακολουθούν δίαιτα αδυνατίσματος και θέλουν ένα πλήρες πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα. Το ImmuProbio είναι ένας μοναδικός συνδυασμός με 50 δισεκατομμύρια από 10 είδη προβιοτικών μαζί με πρεβιοτικό (FOS), για αναπλήρωση των φιλικών βακτηρίων και διατήρηση υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος. Προλαμβάνει τις διαταραχές της ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας από την λήψη φαρμάκων (π.χ. αντιβιοτικών) και βοηθά στην πέψη. Το ImmuProbio αποτελείται από ειδικά στελέχη που δεν καταστρέφονται από τα οξέα του στομάχου και τη, χολή ώστε να φτάνουν ανέπαφα στο έντερο.

42 82 íýá ðñïúüíôá íýá ðñïúüíôá 83 1 BUSCOPAN & BUSCOPAN PLUS hyoscine butylbromide BOEHRINGER INGELHEIM Το Buscopan και το Buscopan plus κυκλοφορούν σε ανανεωμένες συσκευασίες, σύμφωνες με την εμφάνιση του προϊόντος και στις υπόλοιπες χώρες, επιβεβαιώνοντας έτσι την παγκόσμια ταυτότητα του προϊόντος, που πλέον εμφανίζεται σε όλο τον κόσμο με την ίδια συσκευασία και την ίδια χρήση, η οποία υποστηρίζεται από μακροχρόνια κλινική εμπειρία. Το Buscopan είναι καταξιωμένο φάρμακο για την αντιμετώπιση επώδυνων σπασμών που οφείλονται σε λειτουργικές διαταραχές του γαστρεντερικού (ευερέθιστο έντερο, πυλωρόσπασμος, καρδιόσπασμος), σε κολικούς χοληφόρων και ουροφόρων οδών και σε δυσμηνόρροια. Σε συνδυασμό με τους Η 2 -αναστολείς, εμφανίζει συνεργική δράση στην αναστολή της γαστρικής έκκρισης. φάρμακα PRODILAC FREZYDERM Η Frezyderm παρουσιάζει τη νέα σειρά προβιοτικών Prodilac, για την αποκατάσταση και προστασία της φυσιολογικής εντερικής μικροχλωρίδας και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, με την πατενταρισμένη τεχνολογία Pro-Target, που εξασφαλίζει τη μεταφορά και απελευθέρωση των προβιοτικών στο έντερο και όχι στο στομάχι. Τα Prodilac περιέχουν προβιοτικά στελέχη με κλινικά πιστοποιημένα πλεονεκτήματα, που συμβιώνουν με πρεβιοτικό παράγοντα και διατηρούνται ενεργά ως την ημερομηνία λήξης. Σχεδιάστηκαν με πρότυπο τη σύσταση της εντερικής χλωρίδας της κάθε ηλικίας: το Prodilac Start για βρέφη, νήπια και παιδιά έως 2 ετών, το Prodilac Kids για παιδιά και εφήβους από 2 έως 16 ετών, το Prodilac Restore για εφήβους και ενήλικες από 16 έως 50 ετών και το Prodilac Ease για ενήλικες άνω των 50 ετών. 6 φάρμακα διαγνωστικά συμπληρώματα διατροφής φυσικά-εναλλακτικά καλλυντικά ορθοπαιδικά παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας οργάνωση-εξοπλισμός υπηρεσίες 2 RUBRUM risperidone TARGET PHARMA Η Target Pharma κυκλοφόρησε το Rubrum, που περιέχει ως δραστική ουσία ρισπεριδόνη, η οποία ανήκει στη κατηγορία των αντιψυχωσικών ουσιών. Ενδείκνυται για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, των μανιακών επεισοδίων στη διπολική διαταραχή, για τη βραχυχρόνια θεραπεία της επίμονης επιθετικότητας σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή άνοια τύπου Alzheimer, για τη θεραπεία διαταραχών συμπεριφοράς και άλλων παρορμητικών διαταραχών παιδιών (από 5 ετών), εφήβων και ενηλίκων με διανοητική λειτουργία κάτω του μέσου όρου. Κυκλοφορεί σε περιεκτικότητες των 3mg και 4mg ρισπεριδόνης, σε συσκευασία των 30 διχοτομούμενων δισκίων. 3 VIAGRA sildenafil PFIZER Η Pfizer ανακοίνωσε πρόσφατα την κυκλοφορία του νέου κουτιού του Viagra και της συσκευασίας τύπου blister. Το νέο κουτί ενσωματώνει πρωτοποριακή κατασκευαστική τεχνολογία, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε φαρμακοποιούς και ασθενείς να ξεχωρίζουν τα γνήσια δισκία Viagra από τα παραποιημένα σκευάσματα που παρασκευάζονται και διανέμονται παράνομα. Το υπάρχον Ευρωπαϊκό Σήμα Ασφάλειας Ασθενών (EPS) που βρίσκεται στο κουτί έχει εξελιχθεί και έχει μετατραπεί σε Σήμα Επόμενης Γενιάς (NGL), το οποίο περιλαμβάνει νέα, κρυφά διακριτικά στοιχεία, καθώς και το φανερό στοιχείο της αλλαγής χρώματος. Η Pfizer έχει αλλάξει επίσης το σχέδιο της εσωτερικής συσκευασίας τύπου blister, προκειμένου η συσκευασία να είναι κοινή για όλο το δοσολογικό εύρος του Viagra. 4 CENTRUM CARDIO PFIZER Η Pfizer Consumer Healthcare διαθέτει και στην ελληνική αγορά το νέο Centrum Cardio, που συμβάλλει στη διατήρηση της καλής λειτουργίας της καρδιάς. 2 δισκία την ημέρα παρέχουν στον οργανισμό 1000mg φυτικές στερόλες, που βοηθούν στη διατήρηση της χοληστερόλης σε φυσιολογικά επίπεδα, βιταμίνη Β1, C και μαγνήσιο, που συμβάλλουν στη διατήρηση της καλής λειτουργίας της καρδιάς, ασβέστιο και βιταμίνη D, που συντελούν στη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλά και όλες τις βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία του Centrum. Έτσι, η καθημερινή κατανάλωση του νέου Centrum Cardio, σε συνδυασμό με διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, συμβάλλοντας στη διατήρηση της κακής χοληστερόλης του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα. 5 LIPOTROPIC FACTORS της Solgar ΙSO-PLUS A.E. Το Lipotropic Factors είναι ένας συνεργιακός αποτελεσματικός συνδυασμός τριών φυσικών συστατικών: της χολίνης, της ινοσιτόλης και της L-μεθειονίνης. Συμβάλλει στη διάσπαση του διατροφικού λίπους και στην απομάκρυνση του λίπους από το ήπαρ, επιδρά θετικά στη μείωση της χοληστερίνης και βοηθά στον έλεγχο του σωματικού βάρους, βοηθώντας έτσι με φυσικό τρόπο στην επίτευξη αλλά και τη διατήρηση μιας καλλίγραμμης σιλουέτας. Παράγεται-συσκευάζεται στις ΗΠΑ και εισάγεται μέσω Μεγάλης Βρετανίας. συμπληρώματα διατροφής 25mg mg 100mg 3 7 BEAUTY 2 GO KOΡΡΕΣ Η Κορρές προσθέτει περισσότερα δημοφιλή προϊόντα προσώπου στη σειρά Beauty 2 Go, στη mini, εύχρηστη εκδοχή τους (σωληνάριο 16ml). Το μικρό κόστος και πρακτικό μέγεθος των προϊόντων εξυπηρετεί το συνδυασμό και την εναλλαγή τους ανάλογα με τις ανάγκες. Εκτός από τα ήδη υπάρχοντα προϊόντα εβδομαδιαίας φροντίδας, η σειρά πλέον περιλαμβάνει το υγρό ζελέ καθαρισμού Λευκό Τσάι, την απολεπιστική κρέμα καθαρισμού Άγριο Τριαντάφυλλο, το γαλάκτωμα καθαρισμού 3 σε 1 Πρωτεΐνες Γάλακτος, τη μάσκα με Φυσική Άργιλο και το scrub με Κουκούτσια Ελιάς, κατάλληλα για βαθύ καθαρισμό. 8 COMPLETE LIFT VOLUME RESTORER της RoC JOHNSON & JOHNSON Τα προϊόντα της σειράς Complete Lift Volume Restorer της RoC βασίζουν τη σύνθεσή τους στην εξειδικευμένη τεχνολογία για αύξηση όγκου από δύο δραστικά συστατικά: το σύμπλεγμα πρωτεΐνης γάλακτος MPC και το εκχύλισμα άνηθου Dill extract. Τα αποτελέσματα είναι εμφανή μετά από 4 εβδομάδες χρήσης, με επαναφορά του όγκου του προσώπου εκ των έσω. Η σειρά περιλαμβάνει την αντιγηραντική κρέμα ημέρας Complete Lift Volume Restorer Day, με SPF 20, και την αντιγηραντική κρέμα νύκτας Complete Lift Volume Restorer Night. Η κρέμα ημέρας διατίθεται σε σωληνάριο 50ml με αντλία και δοσομετρητή στην προτεινόμενη Λ.Τ. των 37 και η κρέμα νύκτας σε βαζάκι 50ml στην προτεινόμενη Λ.Τ. των PEAUX INTOLÉRANTES AVÈNE Η σειρά για το μη ανεκτικό δέρμα των Δερματολογικών Εργαστηρίων Αvène περιέχει Παρσερίνη, ένα νέο κατοχυρωμένο με ευρεσιτεχνία δραστικό συστατικό, που έχει αποδειχθεί ότι μειώνει κατά 60% την παραγωγή ιντερλευκίνης-8, ουσίας που συμμετέχει στην εμφάνιση της φλεγμονής στην επιδερμίδα. Οι 2 κρέμες της σειράς είναι απόλυτα αποστειρωμένες (χάρη στην ειδική μέθοδο θέρμανσης με έγχυση). Επιπλέον, η συσκευασία τους επωφελείται του συστήματος Α.Β.Α.Σ. που αναπτύχθηκε από τα Δερματολογικά Εργαστήρια Αvène με σκοπό να γίνει εφικτή η κατάργηση όλων των συντηρητικών στη σύνθεση των καλλυντικών. Η κρέμα για το μη ανεκτικό δέρμα (κανονικό και μεικτό) και η κρέμα riche για το μη ανεκτικό δέρμα (ξηρό και πολύ ξηρό) διατίθενται στη Λ.Τ. των 18,10. Η λοσιόν για το μη ανεκτικό δέρμα διατίθεται στη Λ.Τ. των 12, DEODORANTS KOΡΡΕΣ Τα 3 νέα roll-on αποσμητικά Equisetum προσφέρουν αποτελεσματική προστασία από την εφίδρωση και την κακοσμία σε συνδυασμό με τη φροντίδα ακόμη και της πιο ευαίσθητης επιδερμίδας. Δεν περιέχουν οινόπνευμα και parabens, εκμηδενίζουν την πιθανότητα ερεθισμών, ενώ βασίζονται σε συνδυασμό εξειδικευμένων συστατικών φυσικής προέλευσης. Το Αποσμητικό 24ωρης Προστασίας, για πολύ ευαίσθητες επιδερμίδες χωρίς άλατα αλουμινίου, αξιοποιεί τις δυνατότητες φυσικών συστατικών, όπως τα λιποαμινοξέα. Τα δύο Αποσμητικά Antiperspirant 48ωρης Προστασίας (με και χωρίς άρωμα) μειώνουν την εφίδρωση, ενώ φροντίζουν την επιδερμίδα χάρη στις ισχυρές καταπραϋντικές, αντιμικροβιακές, αντισηπτικές και αντι-ερεθιστικές ιδιότητες των αλάτων αλουμινίου με Αλλαντοΐνη. καλλυντικά

43 84 íýá ðñïúüíôá íýá ðñïúüíôá DERCΟS NUTRI-REPARATEUR VICHY Η Vichy παρουσιάζει τη νέα σειρά θρέψης και επανόρθωσης για ξηρά/ταλαιπωρημένα μαλλιά Dercos Nutri-Reparateur. Η σύνθεση της σειράς βασίζεται σε ένα κοκτέιλ 5 αμινοξέων, φυσικών συστατικών της κερατίνης, που λειτουργούν αντιοξειδωτικά, αναδομούν την κερατίνη και εμποδίζουν την τριχόπτωση. Παράλληλα, τη σύνθεση της σειράς συμπληρώνουν 3 φυτικά έλαια επιλεγμένα για την υψηλή περιεκτικότητά τους σε Ωμέγα 3, 6 και 9 και τις θρεπτικές τους ιδιότητες στις ίνες της τρίχας. Η σειρά Dercos είναι εμπλουτισμένη με αντηλιακά φίλτρα προστασίας UV, διασφαλίζοντας έτσι τη μέγιστη προστασία και λάμψη των βαμμένων μαλλιών. Η σειρά περιλαμβάνει Σαμπουάν, Μαλακτική Κρέμα και Μάσκα και είναι ειδικά σχεδιασμένη για τις διαφορετικές ανάγκες θρέψης και επανόρθωσης των ξηρών και ταλαιπωρημένων μαλλιών, ακόμη και όσων συνδυάζονται με ευαίσθητο τριχωτό κεφαλής. 12 EYESLICES PROFESSIONAL BIOIN Το επαγγελματικό eyeslices αποτελείται από ειδικές φόρμουλες συστατικών που θεραπεύουν όλες τις γνωστές παθήσεις των ματιών. Με ένα μόνο ζευγάρι επιθεμάτων κρυογέλης eyeslices professional τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά σε μαύρους κύκλους, ρυτίδες, πρηξίματα, ερεθισμούς, ερυθρότητα. Συμβάλλει στην επανόρθωση, ανάπλαση και προστασία από την πρόωρη γήρανση, προάγοντας την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Βελτιώνουν την επιδερμική μικροκυκλοφορία, τόνωση, σύσφιξη και την αναδόμηση της επιδερμίδας, διεγείρουν τον αμυντικό μηχανισμό του δέρματος και του χαρίζουν νεανική όψη, ενώ αναζωογονούν και φρεσκάρουν το βλέμμα. Είναι επαναχρησιμοποιήσιμο και προσφέρεται για χρήσεις των 7 λεπτών καθημερινά. Διατίθενται στη Λ.Τ. των 29, HERBAL CREAMS APIVITA H Apivita παρουσιάζει τις κρέμες με θεραπευτικά βότανα Apivita herbal creams, μια νέα σειρά που αξιοποιεί τα θεραπευτικά βότανα σύμφωνα με την iπποκρατική θεώρηση και παράδοση. Η πολύχρονη εμπειρία και τεχνογνωσία της Apivita στην εκχύλιση των φαρμακευτικών βοτάνων, καθώς και η βαθιά γνώση των φυτικών συστατικών και των δράσεών τους, εγγυώνται την αποτελεσματικότητα των προϊόντων. Οι κρέμες προσφέρουν πρώτες βοήθειες για καθημερινά προβλήματα όπως επούλωση, ανάπλαση, αντισηψία, καταπράϋνση, ανακούφιση μυϊκών πόνων, απελευθέρωση της αναπνοής, τόνωση της μικροκυκλοφορίας και ενυδάτωση. Κάθε προϊόν της σειράς περιέχει ένα ξεχωριστό δραστικό συστατικό: καλέντουλα, βάλσαμο, ευκάλυπτο, άρνικα, πρόπολη. Οι κρέμες με θεραπευτικά βότανα της Apivita είναι δερματολογικά ελεγμένες, ευχάριστες στη χρήση, με ελαφριές υφές. καλλυντικά NUTRIEXTRA VICHY 13 Η Vichy παρουσιάζει το νέο λάδι περιποίησης Nutriextra, που συνδυάζει ταυτόχρονα την ξηρή υφή με τη μεγάλη θρεπτική αξία. Σχεδιασμένο για γυναίκες με ξηρό έως πολύ ξηρό δέρμα που επιθυμούν να συνδυάσουν την απόλαυση ενός ξηρού ελαίου με την αποτελεσματικότητα μια βαθιάς φροντίδας. Η αποτελεσματικότητά του οφείλεται στον πολύτιμο συνδυασμό 9 επιλεγμένων φυτικών ελαίων που χαρίζουν απαλότητα και λείανση για 24 ώρες, χωρίς αίσθηση λιπαρότητας. Η ελαφριά του σύνθεση γλιστρά στην επιδερμίδα χωρίς να κολλάει, καθιστώντας την εφαρμογή του μια απολαυστική εμπειρία μασάζ. Το άρωμά του, ταυτόχρονα ζεστό και λουλουδένιο, αιχμαλωτίζει σαγηνευτικές ευωδιές περγαμόντου, κανάγκας και ανθών πορτοκαλιάς. 17 SOLEIL PROTEXION+ της RoC JOHNSON & JOHNSON H Soleil Protexion+ αποτελεί μια σειρά προϊόντων ενάντια στον ήλιο που προστατεύει, ενυδατώνει, καταπραΰνει την επιδερμίδα και παράλληλα προσφέρει προστασία ενάντια στη φωτογήρανση. Η τεχνολογία της αντηλιακής σειράς RoC Soleil Protexion+ περιλαμβάνει ένα πατενταρισμένο συνδυασμό φίλτρων τελευταίας τεχνολογίας ενάντια στη UVA & UVB ακτινοβολία και προσφέρει ασφάλεια και αποτελεσματικότητα μέσω της διπλής προστατευτικής δράσης ενάντια στην πρόωρη γήρανση της επιδερμίδας και στα ηλιακά εγκαύματα. Η σειρά περιλαμβάνει: Kρέμα Προσώπου για ξηρές επιδερμίδες SPF 50, Kρέμα Προσώπου για επιδερμίδες με σκούρες κηλίδες SPF 50+, Κρέμα Προσώπου για κανονικές επιδερμίδες SPF 50+, Κρέμα Προσώπου για λιπαρές επιδερμίδες SPF 30. Οι ειδικά σχεδιασμένες υφές της σειράς είναι λεπτόρρευστες, δεν κολλάνε και δεν αφήνουν λευκά κατάλοιπα. 18 TOLERIANE ULTRA LA ROCHE-POSAY Η La Roche-Posay παρουσιάζει τη νέα Toleriane Ultra για εντατική καταπραϋντική και ενυδατική φροντίδα, ειδικά σχεδιασμένη για ευαίσθητες, ακόμη και αλλεργικές επιδερμίδες. Με τη χρήση της, μέρα με τη μέρα η ευαισθησία της επιδερμίδας μειώνεται και η άνεσή της αποκαθίσταται. Με καταπραϋντική δράση, υψηλή ανοχή και πρωτοποριακή μινιμαλιστική σύνθεση, η Toleriane Ultra κυκλοφορεί σε συσκευασία που κλείνει ερμητικά και προσφέρει απόλυτη στεγανότητα από τον αέρα, εμποδίζοντας έτσι την επιμόλυνση και την οξείδωση του προϊόντος. Χάρη στην μοναδική της σύνθεση η Toleriane Ultra είναι κατάλληλη για χρήση ακόμη και στην ευαίσθητη περιοχή των ματιών. Διατίθεται στην τιμή των 19, HUILE DE DOUCHE TONIFIANTE της ELANCYL ΚLORANE Η Elancyl συμπληρώνει τη σειρά περιποίησης σώματος με ένα προϊόν ομορφιάς και τόνωσης: το Huile de Douche Tonifiante, ένα τονωτικό έλαιο για το ντους, πλούσιο σε φυτικά έλαια χωρίς σάπωνες, που καθαρίζει με απαλότητα το ξηρό, ακόμα και ευαίσθητο δέρμα, εξουδετερώνοντας τα άλατα του νερού. Στην επαφή με το νερό, η φίνα σύνθεσή του μετατρέπεται σε έναν ανάλαφρο και απολαυστικό αφρό: χαρίζει μεταξένια αίσθηση, τροφή και απαλότητα στο δέρμα. Το τονωτικό εκχύλισμα κισσού, που είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες και σαπωνοσίδες, αποσυμφορεί το δέρμα, βοηθώντας το να ανακτήσει τη φυσική του απαλότητα ΛΕΒΑΝΤΑ/CITRONELLA της Camoil Johnz ZARBIS Η Zarbis παρουσιάζει το εντομοαπωθητικό και ενυδατικό γαλάκτωμα σώματος της σειράς καλλυντικών Camoil Johnz, με λεβάντα, citronella, ευκάλυπτο, βασιλικό, μέντα και βιταμίνη Β5. Με 91,4% φυσικά συστατικά, δεν περιέχει ούτε αλκοόλ ούτε parabens, και είναι δερματολογικά και μικροβιολογικά ελεγμένο, κατάλληλο ακόμη και για μικρά παιδιά μεγαλύτερα των 3 ετών. Το προϊόν αναπτύχθηκε και παράγεται στην Ελλάδα. Διατίθεται σε συσκευασία των 100ml με Χ.Τ. 4,30 πριν την έκπτωση και προτεινόμενη Λ.Τ. 7,10. παραφαρμακευτικά - προϊόντα υγείας 15 HYDROVIT SUN TARGET PHARMA H Target Pharma παρουσιάζει την ολοκληρωμένη σειρά αντηλιακών προϊόντων Hydrovit Sun, η οποία περιλαμβάνει: το παιδικό αντηλιακό γαλάκτωμα Hydrovit Baby Sun SPF 30, αποκλειστικά με φυσικά φίλτρα, σε συσκευασία των 100ml, την κρέμα υψηλής προστασίας Hydrovit Sun Cream SPF 50 (50ml), το γαλάκτωμα υψηλής προστασίας Hydrovit Sun Emulsion SPF 30 (100ml) και το Spray υψηλής προστασίας Hydrovit Sun Spray SPF 30 (150ml). Τα προϊόντα της σειράς προσφέρουν φωτοπροστασία από τη UVA και UVB ακτινοβολία, προλαμβάνουν τη φωτοδερματίτιδα, τις μελαγχρωματικές βλάβες, την πρόωρη γήρανση του δέρματος, ενώ παράλληλα προστατεύουν, ενυδατώνουν και ανακουφίζουν την ευαίσθητη επιδερμίδα. Είναι κατάλληλα για κάθε τύπο δέρματος, για το πρόσωπο και το σώμα, σε παιδιά και ενήλικες ΣΑΜΠΟΥΑΝ ΓΙΑ ΨΕΙΡΕΣ FLERIANA POWER HEALTH Το Σαμπουάν για ψείρες Fleriana αποτελεί μια ολοκληρωμένη φυσική λύση για την άμεση απομάκρυνση της ψείρας και της κόνιδας, με κλινικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα 98% από την πρώτη εφαρμογή. Η άμεση δράση του βασίζεται στο μείγμα φυτικών ελαίων από καρύδα (Cocos nucifera), το οποίο έχει την ικανότητα να εμποδίζει τις αναπνευστικές οδούς της ψείρας και της κόνιδας, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν με ασφαλή τρόπο από ασφυξία. Χάρη στο μηχανικό τρόπο δράσης του προϊόντος, οι ψείρες και τα αυγά τους δεν δημιουργούν κάποια αντίσταση στα φυσικά αυτά συστατικά, όπως γίνεται στα αντίστοιχα χημικά προϊόντα. Επίσης, είναι πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά συστατικά, ώστε να φροντίζει τα μαλλιά, αφήνοντας μια δροσερή και καθαρή αίσθηση. 20

44 86 íýá ðñïúüíôá 21 DERMAPLAST KIDS ANTIBACTERIAL HARTMANN Τα παιδικά αυτοκόλλητα επιθέματα DermaPlast Kids antibacterial για γόνατα και αγκώνες διαθέτουν αντιβακτηριακή επένδυση τραύματος με ιόντα αργύρου ενεργοποιούμενα στο υγρό περιβάλλον του τραύματος και διάφανη μεμβράνη πολυουρεθάνης με παιδικά μοτίβα ζώων. Διατίθενται σε ειδικό σχήμα που εφαρμόζει εξαιρετικά στις αρθρώσεις. Μειώνουν τον κίνδυνο μόλυνσης χάρη στην αντιβακτηριακή επένδυση τραύματος και διαθέτουν υψηλή απορροφητικότητα εξιδρώματος χάρη στην αποκαλούμενη τεχνολογία στεγνής προστασίας (Dry Barrier). Το πάχος της επένδυσης τραύματος δρα ως προστατευτικό κάλυμμα, ενώ η ειδική κολλητική επιφάνεια με λεπτά άκρα διασφαλίζει απόλυτη και άνετη επικόλληση στο δέρμα και αφαιρείται σχεδόν ανώδυνα. Η κασετίνα περιέχει 6 επιθέματα (76x76 mm). παραφαρμακευτικά - προϊόντα υγείας DERMAPLAST TEXTILE ELASTIC FINGERS HARTMANN Η κασετίνα DermaPlast textile elastic fingers περιέχει 16 επιθέματα σε 4 διαφορετικά μεγέθη, τα οποία είναι κατασκευασμένα από ελαστικό ύφασμα, σε ειδικά σχήματα προκειμένου να προσαρμόζονται εύκολα και άνετα επάνω, γύρω και ανάμεσα στα δάχτυλα. Η σειρά DermaPlast διαθέτει μια ολοκληρωμένη γκάμα αυτοκόλλητων επιθεμάτων για μικροτράυματα, τα οποία ειναι υποαλλεργικά, χάρη στο φιλικό προς το δέρμα υλικό συγκόλλησης. Διαθέτουν απορροφητικό κάλυμμα, το οποίο δεν κολλάει στο τράυμα. Εφαρμόζουν με ασφάλεια και επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει. Ιδανικά για την απαλή περιποίηση μικροτραυμάτων σε ευαίσθητες επιδερμίδες FLERIANA LICE PROTECTOR SPRAY POWER HEALTH Το Fleriana Lice Protector Spray είναι κατάλληλο για πρόληψη και προστασία από τις ψείρες, ιδιαίτερα για τα παιδιά που, κατά την περίοδο του καλοκαιριού, πηγαίνουν σε κατασκηνώσεις και έρχονται σε επαφή με πολλά άλλα παιδιά. Με το φυσικό μόριο PMDBRO από τον ευκάλυπτο της λεμονιάς (Eucalyptus citriodora) απωθεί τις ψείρες και αποτρέπει την αποίκησή τους στο τριχωτό της κεφαλής και την εναπόθεση αυγών. Εύκολο στη χρήση του, έχει υπέροχο άρωμα και δεν λαδώνει τα μαλλιά. Η δράση του διαρκεί 6 ώρες και προστατεύει το παιδικό κεφαλάκι από τις ψείρες με απόλυτα φυσικό, ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο. Είναι ιδανικό για όλη την οικογένεια FARMACROSS INNOVO CONSTRUCTIONS Η Innovo Constructions παρουσιάζει το νέο πράσινο σταυρό Farmacross, τεχνολογίας led, διπλής όψεως, με διάρκεια ζωής ώρες. Το λογισμικό του είναι 100% προγραμματιζόμενο, με αποχρώσεις του πράσινου, κείμενο, ώρα, ημερομηνία, θερμοκρασία, κινούμενα σχέδια. Διατίθεται σε διαστάσεις 77,1x77,1cm - 96x96cm - 120x120cm. οργάνωση - εξοπλισμός SAT TH.KOHL Δίπλα στα παραδοσιακά συστήματα με τα οριζόντια συρτάρια για το εμπόρευμα, μπαίνουν τα νέα είδη τραπεζιών, ραφιών, επίπλων και εξαρτημάτων έκθεσης του συστήματος SAT, που τοποθετούνται εύκολα και μπορούν να μετακινηθούν σε στρατηγικά σημεία της περιοχής των πωλήσεων. Από τη βιτρίνα των ειδικών σημείων έκθεσης μέχρι και τα σημεία ειδικής εξυπηρέτησης ή τους πάγκους έκθεσης και προώθησης, το σύστημα SAT μπορεί να «σταθεί» με προσοχή στο χώρο και να διευκολύνει την αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών, αλλά και να υποστηρίξει σημαντικά την επιχείρηση. Δημιουργείται έτσι ένα φαρμακείο που βασίζεται στη προσωπική σχέση, διευκολύνοντας την ξεχωριστή σχέση με τον πελάτη/ασθενή και δίνοντας τη δυνατότητα στον φαρμακοποιό και τους συνεργάτες του να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες με όλο και υψηλότερο επίπεδο επαγγελματισμού. 25

45 88 ðáñïõóßáóç 89 ITeQ A.E. Σύγχρονα εργαλεία marketing για το φαρμακείο οι ευκαιρίες της αγοράς Farmakeia.gr Προσφορές φαρμακείου Εφημερίες Διαφημιστικά μηνύματα Προσφορές φαρμακείου Άρθρα φαρμακείου Εφημερίες Εξειδικευμένες, καινοτόμες υπηρεσίες και εφαρμογές για την ενίσχυση της επικοινωνίας στο χώρο των φαρμακείων Στην εποχή που το σύγχρονο φαρμακείο οφείλει να προσεγγίσει νέες αγορές (παραφάρμακο, καλλυντικό κλπ.), η επικοινωνία με τον πελάτη αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιτυχίας. Η PharmaTeQ.TV και το συνθέτουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σύγχρονων εργαλείων marketing στο χώρο του φαρμακείου. Η PharmaTeQ.TV, με οθόνες σε περισσότερα από 750 φαρμακεία σε όλη τη χώρα, αποτελεί ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό εργαλείο marketing στο σύγχρονο φαρμακείο. Τα οφέλη για το φαρμακείο είναι τα ακόλουθα: 1. Προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προς στοχευμένο κοινό και επακόλουθη αύξηση των πωλήσεων του φαρμακείου. 2. Προβολή προσφορών του φαρμακείου που επιτρέπει την ταχεία κίνηση «ξεχασμένων» κωδικών. 3. Προβολή ενημερωτικών μηνυμάτων για την ενίσχυση της επικοινωνίας με τον πελάτη. 4. Προβολή εφημεριών για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. 5. Προβολή μηνυμάτων γενικού εποχικού ενδιαφέροντος για την υπενθύμιση αναγκών και την ενημέρωση για νέα προϊόντα. Η ιστοσελίδα παρουσιάζει εφημερίες από 35 περιοχές σε όλη την χώρα και φροντίζει για την προβολή του φαρμακείου και των προσφορών του στο internet. Επιπλέον, με την εφαρμογή για iphone και ipad, φροντίζει για την προσέγγιση μιας από τις πλέον επιθυμητές ομάδες καταναλωτών. Τα οφέλη για το φαρμακείο είναι τα ακόλουθα: 1. Προβολή των προσφορών του φαρμακείου στο internet. 2. Εξίσωση του κάθε φαρμακείου με τα μεγαλύτερα φαρμακεία της χώρας. 3. Προβολή της επιστημονικότητας του φαρμακείου και ανάδειξη της αναγκαιότητάς του στην αλυσίδα του φαρμάκου. 4. Αύξηση της επισκεψιμότητας στο φαρμακείο. 5. Ενίσχυση της επικοινωνίας με τον πελάτη. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το: LINEA MAMMA της Helan srl από τη HQBBS Η HQBBS προσφέρει την τοποθέτηση ενός stand με 3 τεμάχια ανά κωδικό της Βιολογικής σειράς Linea Mamma με έκπτωση 15%. Με αρχική τιμή του stand τα 353, η τελική τιμή των 300 αποφέρει επιπλέον κέρδος 53 για το φαρμακοποιό. Η ολοκληρωμένη σειρά Linea Mamma έχει δημιουργηθεί για να βοηθήσει το δέρμα να προσαρμοστεί και να αντιμετωπίσει καλύτερα τις αλλαγές που συνδέονται με την εγκυμοσύνη και τη γαλουχία. Η σειρά περιλαμβάνει: Κρέμα προσώπου κατά των κηλίδων με δείκτη αντηλιακής προστασίας SPF 50+ UVA/UVB Κρέμα εντατικής θεραπείας ενάντια στις ραγάδες για στήθος, κοιλιά, γοφούς και γλουτούς Λάδι γλυκού αμυγδάλου και argan για μαλακό και ελαστικό δέρμα Βούτυρο-κρέμα γλυκού αμυγδάλου για ενυδάτωση, θρέψη και αναζωογόνηση του σώματος Σπρέι με αίσθηση πάγου για τα κουρασμένα πόδια και τους αστραγάλους Κρέμα που ενυδατώνει και τονώνει μαστούςκοιλιά-γοφούς-γλουτούς Κρέμα στήθους για ανακούφιση και θεραπεία για τις ξηρές-στεγνές θηλές Απαλό σαμπουάν-αφρόλουτρο για το σώμα και τα μαλλιά Υγρό για την ευαίσθητη περιοχή με ελαφρώς αλκαλικό ph, για την πρόληψη των ερεθισμών και της κατιντίασης. Τα προϊόντα Linea Mamma δεν περιέχουν γλουτένη και καφεΐνη, SLS & SLES, χρωστικές, βαρέα μέταλλα, ενώ έχουν παραχθεί χωρίς τη χρήση γενετικά τροποποιημένων πρώτων υλών.

46 90 ïé åõêáéñßåò ôçò áãïñüò ïé åõêáéñßåò ôçò áãïñüò 91 για το φαρμακοποιό ΚΑΣΕΤΙΝΕΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ Η Frezyderm προσφέρει την αγορά τεσσάρων τεμαχίων από τις νέες καλοκαιρινές κασετίνες στην τιμή των τριών. Οι κασετίνες περιλαμβάνουν: Color Protect Spray με δώρο το Self Tan Body Shape από τη FREZYDERM ΑΝΑΒΡΑΖΟΥΣΕΣ HEALTH AID από την PHARMA CENTER για τον καταναλωτή 75ml, για λαμπερό χρώμα μαλλιών και μαύρισμα χωρίς ήλιο. Color Protect Shampoo με δώρο το Sun Screen Lip Balm SPF 50+, για την προστασία του χρώματος των μαλλιών και των χειλιών. Color Protect Spray με δώρο το Color Protect Shampoo 100ml, για λαμπερά μαλλιά. Η Pharma Center προσφέρει ένα περιστρεφόμενο σταντ πάγκου και έκπτωση 50%, με την αγορά 96 τεμαχίων από την πλήρη σειρά Αναβραζουσών Health Aid, που περιλαμβάνει Vitamin C, A to Z Active, Β-Vital πολυβιταμίνες και Osteoflex Fizzy & Zimacal για την οστεοαρθρίτιδα. CERA DI CUPRA SUN από τη ΗΕΑLTH PLUS SA PHARMA BOOSTER από τη PHARMALINE TM Η εταιρεία Health Plus SA παρέχει στα φαρμακεία, με κάθε αγορά προϊόντων Cera di Cupra Sun, δωρεάν διαφημιστικές μπάλες beach volley για να δίνονται στους καταναλωτές ύστερα από αγορά των προϊόντων Cera di Cupra Sun. Ήδη αρκετά φαρμακεία έχουν διαμορφώσει κατάλληλα τις βιτρίνες των καταστημάτων τους, ώστε να προσελκύσουν περισσότερους καταναλωτές στην αγορά αντηλιακών προϊόντων Cera di Cupra Sun, στα πλαίσια της συγκεκριμένης προσφοράς. Η Pharmaline TM προσφέρει τον αυτόματο πωλητή ρομποτικής τεχνολογίας για φαρμακεία Pharma Booster, με έκπτωση 20%, στην τιμή των (+ Φ.Π.Α.). Το αυτοματοποιημένο σύστημα πώλησης Pharma Booster μπορεί να διαθέτει μέχρι και 700 κωδικούς προϊόντων ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ., εκδίδοντας καθόλα νόμιμες αποδείξεις για κάθε πώληση και παρέχοντας στο φαρμακοποιό τη δυνατότητα απομακρυσμένης διαχείρισης μέσω ίντερνετ και ζωντανής συνομιλίας (video conference) με τον πελάτη. KAΨΟΥΛΙΕΡΑ από τηv INNOVO CONSTRUCTIONS SS12 LIMITED EDITION SETS από την KOΡΡΕΣ Η Innovo Constructions προσφέρει μηχανή πλήρωσης 100 καψουλών και γεμιστήρα για την παραγωγή παρασκευασμάτων σε κάψουλες εύκολα, γρήγορα και με πολύ υγιεινό τρόπο, με πλάκα Νο 00, 0, 1, 2, 3, 4, στην τιμή των 360, από την αρχική τιμή των 436. Στα SS12 Limited Edition sets της σειράς Κορρές Άρωμα, το δροσερό eau de toilette White Tea/ Bergamot/ Freesia και το φρέσκο, ανδρικό Vetiver Root/ Green Tea/ Cedarwood συνδυάζονται με το αφρόλουτρο και το bar-soap για το σώμα από τις αντίστοιχες αρωματικές σειρές περιποίησης. Τα 3 premium προϊόντα προσφέρονται στην τιμή του αρώματος. HUILE DE MANGUE από την KLORANE ΚΑΣΕΤΙΝΕΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ από τη FREZYDERM Η Klorane προσφέρει ένα σταντ με 6 τεμάχια και ένα tester του Ελαίου Μάνγκο για την αντηλιακή προστασία των μαλλιών, με προνομιακή έκπτωση 20%. Η Frezyderm δημιούργησε 3 νέες καλοκαιρινές κασετίνες περιποίησης: Color Protect Spray με δώρο το Self Tan Body Shape στα 75ml, για λαμπερό χρώμα μαλλιών και μαύρισμα χωρίς ήλιο. Color Protect Shampoo με δώρο το Sun Screen Lip Balm SPF 50+, για την προστασία του χρώματος των μαλλιών και των χειλιών. Color Protect Spray με δώρο το Color Protect Shampoo 100ml, για λαμπερά μαλλιά.

47 92 ïé åõêáéñßåò ôçò áãïñüò για τον καταναλωτή CERA DI CUPRA SUN από τη ΗΕΑLTH PLUS SA Η εταιρεία Health Plus SA προσφέρει, με κάθε αγορά προϊόντων Cera di Cupra Sun, δώρο διαφημιστικές μπάλες beach volley με το λογότυπο Cera di Cupra. SOLEIL PROTEXION+ της RoC από τη JOHNSON & JOHNSON H RoC προσφέρει ένα αντηλιακό προσώπου Soleil Protexion+ μαζί το αντίστοιχο γαλάκτωμα σώματος στην ειδική τιμή των 19,90. MYDIET GUM από την POWER HEALTH Το συμπλήρωμα διατροφής Size One, που βοηθά στην απώλεια κιλών, στη μείωση της αποθήκευσης της τροφής σε λίπος, στο κάψιμο του λίπους, αλλά και στη μείωση της λαχτάρας για γλυκά, κυκλοφορεί με δώρο ένα μπλίστερ με τσίχλες mydiet gum, που μειώνουν την τάση για τσιμπολόγημα, συμβάλλοντας στο αδυνάτισμα και τονώνοντας το μεταβολισμό. SIZE ONE 6PACK SLIM & ENERGY NOW από την POWER HEALTH Tο ανδρικό αδυνατιστικό Size One 6pack slim, που συμβάλλει στη μείωση του βάρους και του λίπους και ενισχύει τη γράμμωση των μυών με 1 ταμπλέτα την ημέρα, κυκλοφορεί με δώρο ένα tube των 10 δισκίων του τονωτικού Energy Now, που τονώνει άμεσα σώμα και διάθεση, χαρίζοντας ενέργεια που κρατάει ώρες.

48 95 επιχειρηματικά νέα Ξεφυλλίστε τον Φαρμακευτικό Κόσμο με ένα κλικ Από τις 11 Ιουνίου το περιοδικό «Φαρμακευτικός Κόσμος» είναι διαθέσιμο και σε μορφή ηλεκτρονικής παρουσίασης μέσα από την ιστοσελίδα Κάνοντας κλικ στην επιλογή «περιοδικό ΦΑΡΜΑ- ΚΕΥΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» στην αρχική σελίδα του site, μεταφέρεστε σε ξεχωριστή σελίδα, όπου μπορείτε να ξεφυλλίσετε το περιοδικό όπως ακριβώς θα κάνατε και στην έντυπη έκδοσή του, έχοντας πρόσβαση σε όλα τα άρθρα και το διαφημιστικό υλικό του κάθε τεύχους. Πέρα από το απλό ξεφύλλισμα, έχετε τη δυνατότητα αναζήτησης μέσα από συγκεκριμένες λέξεις, να μοιραστείτε την ανάγνωση με όποιον επιθυμείτε είτε μέσω είτε μέσω facebook ή twitter, να εκτυπώσετε όποιο θέμα του τεύχους θέλετε, να επιλέξετε και να αντιγράψετε κείμενα, να βάλετε τους δικούς σας σελιδοδείκτες στις σελίδες που επιθυμείτε, αλλά ακόμη και να αποθηκεύσετε ολόκληρη την έκδοση σε μορφή pdf. Τώρα η πρόσβαση στη διμηνιαία έκδοση του «Φαρμακευτικού Κόσμου» γίνεται ακόμη πιο εύκολη, προσφέροντας ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες!

49 96 åðé åéñçìáôéêü íýá åðé åéñçìáôéêü íýá 97 TH.KOHL Επιτυχής συμμετοχή στην έκθεση Hellas Pharm 2012 To περίπτερο της Th.Kohl Italia στην έκθεση Hellas Pharm 2012 PAUL HARTMANN HELLAS A.E. Συμμετοχή στην 7η Διεθνή Έκθεση Medic Expo 2012 Η Hartmann συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία στην 7η Διεθνή Έκθεση Medic Expo 2012, η οποία διεξήχθη από την Παρασκευή 30 Μαρτίου έως και την Κυριακή 01 Απριλίου στον εκθεσιακό χώρο Helexpo, στην Θεσσαλονίκη. Η προβολή νέων προϊόντων, όπως τα MoliMed, Menalind, Peha-soft nitrile κ.ά., συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Πολλοί μάλιστα επισκέπτες επωφελήθηκαν από τις προσφορές έκθεσης της εταιρείας, σε επιμέρους κατηγορίες προϊόντων στις οποίες εστιάζει: Θεραπεία Τραυμάτων (Επιθέματα παραδοσιακής και μοντέρνας τραυματολογίας, γαζοεπιδεσμικό υλικό, ταινίες στερέωσης κλπ.) Ακράτεια & Υγιεινή (Πάνες ακράτειας, σλιπ ακράτειας, ειδικά επιθέματα ακράτειας, υποσέντονα ασθενών, ιατρική σειρά περιποίησης δέρματος κλπ.) Πρόληψη Κινδύνου (Χειρουργικά πεδία, ιματισμός, γάντια κλπ.) Με αξιόπιστα προϊόντα στον τομέα της πρόληψης, της διάγνωσης, της θεραπείας, της περιποίησης και της υγιεινής, η Hartmann συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που επιλέγουν να την εμπιστευτούν, καθιστώντας το μπλε οβάλ λογότυπο εγγύηση ποιότητας. Τρισδιάστατη απεικόνιση του φαρμακείου Μάνιας Αλεξίου στην Αθήνα, όπως θα είναι μετά την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΣΙΚΑΝΔΗΛΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Συνέχιση της επιτυχημένης πορείας σε όλη την Ελλάδα Με μεγάλη επιτυχία το αρχιτεκτονικό γραφείο Τσικανδηλάκης Λευτέρης και η «Λευτέρης Τσικανδηλάκης Κατασκευαστική» ολοκλήρωσαν το φαρμακείο Μενεγάκη Ελένη και Μωυσάκη Λήδα στην Αλικαρνασσό Ηρακλείου Κρήτης. Η κ. Μενεγάκη δήλωσε: «Oι καινοτόμες ιδέες του αρχιτέκτονα Λευτέρη Τσικανδηλάκη και οι λύσεις που έδωσε στο χώρο μου έναν πολύ δύσκολο χώρο δημιούργησε ένα φανταστικό αποτέλεσμα. Κατάφερε με τη βοήθεια των συνεργατών του τα μειονεκτήματα του κτηρίου να τα κάνει πλεονεκτήματα! Αποτέλεσμα εντυπωσιακό, αισθητικά μοναδικό και πλήρως λειτουργικό». Συνεχίζοντας την επιτυχημένη πορεία και εκτός Κρήτης, στην Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα, οι εργασίες στο φαρμακείο Αλεξίου Μάνια στην Αθήνα ξεκίνησαν και το έργο θα ολοκληρωθεί στα πλαίσια του συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος με value for money που ανταποκρίνεται απόλυτα στις απαιτήσεις ακόμη και των σημερινών δύσκολων εποχών, με αισθητικό αποτέλεσμα που αντιπροσωπεύει τις επιθυμίες και την προσωπικότητα της φαρμακοποιού, ακολουθώντας παράλληλα το καινοτόμο και σύγχρονο σχεδιαστικό ύφος του αρχιτεκτονικού γραφείου. ΠΡΟ.ΣΥ.Φ.Α.Π.Ε. ΚΟΡΡΕΣ Ανακοίνωση νέας συνεργασίας με την Κέρδος Εκδοτική Α.Ε. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Υποτροφιών 2012 Όπως κάθε χρόνο, η Th.Kohl Italia συμμετείχε με επιτυχία στην έκθεση Hellas Pharm, που διεξήχθη στην Αθήνα από τις 31 Μαρτίου έως την 1 Απριλίου. Στο περίπτερο της εταιρείας παρουσιάστηκαν τα νέα συστήματα διακόσμησης Forma, Europa, καθώς και το πιο πρόσφατο σύστημα XF, που σχεδίασε ο Alberto Meda. Τα καινοτόμα χαρακτηριστικά του συστήματός XF αποτέλεσαν αντικείμενο σημαντικού ενδιαφέροντος από την πλευρά των επισκεπτών. Παράλληλα, το έντονο ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων συγκέντρωσε το σύστημα Kohl Visual System, μια πρωτοποριακή σχεδιαστική λύση στο ζήτημα του οπτικού merchandising μέσα στο φαρμακείο. Χρώματα, υλικά και φινιρίσματα συνεργούν στη δημιουργία δομών με απλό προσανατολισμό αλλά με ισχυρή οπτική παρουσία, που μπορούν να προβάλουν τα εμπορεύματα με αποτελεσματικό τρόπο. PHARMA CENTER Χορηγία στο 3ο Πανελλήνιο συνέδριο «Κρητική Διατροφή & Υγεία» Η Pharma Center ήταν χορηγός στο 3ο Πανελλήνιο συνέδριο «Κρητική Διατροφή & Υγεία», που διοργανώθηκε από την Ελληνική Διατροφολογική Εταιρεία (ΕΛ.Δ.Ε.), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής Unesco, του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων, του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου και της Παγκρητίου Ενώσεως και πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 12 Μαΐου στο ξενοδοχείο Τιτάνια. Το stand της Pharma Center με τα Φυσικά Διατροφικά Συμπληρώματα Health Aid συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων, που κατά τη διάρκεια του συνεδρίου είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν αναλυτικά για όλα τα προϊόντα της σειράς, να πάρουν προϊόντα προς δοκιμή και να προμηθευτούν τον αναλυτικό οδηγό της σειράς. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας Δημήτρης Γρηγοράκης, με τους συνεργάτες της εταιρείας Ο Όμιλος ΠΡΟ.ΣΥ.Φ.Α.Π.Ε., συνεχίζοντας την παράδοση που έχει στον τομέα ενημέρωσης των μελών του, ανακοίνωσε τη νέα συνεργασία του με την Κέρδος Εκδοτική Α.Ε. όσον αφορά την περιοδική έκδοση της εφημερίδας «Κέρδος» στον τομέα της υγείας (παλαιό έντυπο «Υγεία»). Τα φαρμακεία-μέτοχοι του Ομίλου θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης ηλεκτρονικής ειδοποίησης μέσω και ενημέρωσης για το περιεχόμενο της έκδοσης. Ο Όμιλος, με τις ειδικές ενέργειες και παροχές του, συνεχίζει να βρίσκεται στο πλευρό του μετόχου φαρμακοποιού, με ένα άρτιο και έγκυρο δίκτυο ενημέρωσης. Περισσότερες πληροφορίες για τη συνεργασία μπορείτε να βρείτε στο site του Ομίλου ΠΡΟ.ΣΥ.Φ.Α.Π.Ε. στην ενότητα Νέα-Ανακοινώσεις / Εταιρικά Μαζί μπορούμε καλύτερα... Ολοκληρώθηκε το αρχικό στάδιο του Προγράμματος Προπτυχιακών Υποτροφιών 2012, το οποίο υλοποιείται για 2η χρονιά από την Κορρές, σε συνέχεια της θετικής ανταπόκρισης που είχε το Πρόγραμμα Υποτροφιών Όσοι υπέβαλαν υποψηφιότητα καλούνται να προσκομίσουν το Ατομικό Δελτίο Επιτυχίας στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, θεωρημένο από το αντίστοιχο σχολείο (επικυρωμένο φωτοαντίγραφο), με καταληκτική ημερομηνία την 28η Σεπτεμβρίου. Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Υποτροφιών 2012 της Κορρές απευθύνεται σε παιδιά βοηθών φαρμακείου, ως ανταπόδοση της εποικοδομητικής συνεργασίας και της υποστήριξής τους ήδη από το ξεκίνημα της εταιρείας. Οι πέντε υπότροφοι, σε κάθε έναν από τους οποίους θα απονεμηθεί το ποσό των 1.000, έχοντας διακριθεί βάσει της συγκεντρωτικής βαθμολογίας τους στις εισαγωγικές εξετάσεις (μεταξύ των συμμετεχόντων στο Πρόγραμμα), θα ανακοινωθούν μέσα στον Οκτώβριο, με την ολοκλήρωση της β φάσης της διαδικασίας. Παράλληλα, η κίνηση αυτή θα ενισχυθεί με την προσφορά προϊόντων Κορρές αξίας σε κάθε έναν από τους επιτυχόντες. Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν το site της εταιρείας

50 98 óõíýíôåõîç óõíýíôåõîç 99 Το εργαστήριο του φαρμακείου του δεν μοιάζει με οποιοδήποτε άλλο. Πέρα από τον αναμενόμενο εξοπλισμό του εργαστηρίου, το χώρο συμπληρώνουν ζωγραφικοί πίνακες, σχέδια, υλικά ζωγραφικής, ακόμη και μια αρχαία προτομή, από αυτές που οι σπουδαστές ζωγραφικής χρησιμοποιούν σαν μοντέλα για το ελεύθερο σχέδιο. Για το Στάθη Μαυρίδη η ζωγραφική αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη στη ζωή του, στην οποία όμως «βρήκε τον εαυτό του», με αποτέλεσμα σήμερα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς του να αφιερώνεται στις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ο ίδιος έχει μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση: «Έχουμε το σώμα και το πνεύμα μας. Για τη φυσική μου κατάσταση είχα ασχοληθεί παλιότερα με αγώνες αντοχής, ακόμη πιο παλιά με πολεμικές τέχνες, ως φοιτητής. Η ζωγραφική, από την άλλη μεριά, είναι αυτό που κάνω για να εξελίσσομαι πνευματικά». Φαρμακείο και ζωγραφική; Πώς έγινε αυτό το «πάντρεμα»; Συμπτωματικά θα έλεγα. Αφού τέλειωσα τη φαρμακευτική στην Πάτρα, άνοιξα το 2000 το φαρμακείο για την ακρίβεια το αγόρασα. Ψάχνοντας να βρω κάτι δημιουργικό να γεμίζω τον ελεύθερο χρόνο μου, κάτι που θα με βοηθούσε να καλλιεργήσω κάποιες δεξιότητες και να ακονίσω και το μυαλό μου λίγο, άρχισα να κάνω κάποια σχεδιάκια, αρχικά με μολύβι, με μελάνι κλπ. Στην πορεία, γνώρισα ανθρώπους που είχαν κάποιες Στάθης Μαυρίδης «Η σπουδή μου στη ζωγραφική είναι για μένα μια διαδικασία αυτογνωσίας» γνώσεις πάνω στο αντικείμενο. Μπήκα στον κόσμο αυτό και είδα τα χρώματα, τη μαγεία των υλικών. Έπιασα, ένα κουτί παστέλ, ανακάλυψα το χρώμα, τις δυνατότητες που σου δίνει. Ασχολήθηκα όλο και περισσότερο, πήρα βιβλία, συζήτησα με ανθρώπους που ήξεραν. Στην πορεία, γνώρισα μια ζωγράφο που δίδασκε και αποφάσισα να κάνω κάποια μαθήματα για να πατήσω σε πιο στέρεες βάσεις, οπότε σιγά σιγά το πράγμα πήρε το δρόμο του και σήμερα σπουδάζω πια στο δεύτερο έτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Πώς πήρες αυτή την απόφαση; Εγώ αρχικά δεν ήξερα, ακόμη και στην ηλικία των 35 χρονών που ήμουν τότε ίσως και λίγο πιο μεγάλος ότι μπορείς να σπουδάσεις ζωγραφική σε μια ανώτατη σχολή. Πήγα πρώτη φορά να δώσω εξετάσεις, γιατί έδινε μια κοπέλα γνωστή μου. Μαγεύτηκα από το περιβάλλον και από το χώρο και αποφάσισα ότι αξίζει τον κόπο να περάσω εκεί και να συνεχίσω τις σπουδές πάνω στο αντικείμενο έκανα δύο χρόνια προετοιμασία για να περάσω. Παράλληλα βέβαια εργαζόμουν και τότε στο φαρμακείο μου. Δεν συναντάς δυσκολίες στο να τα συνδυάζεις; Η σχολή είναι πάρα πολύ κοντά στο φαρμακείο μου, ένα τέταρτο με τα πόδια, είμαι πολύ τυχερός σ αυτό. Αυτό μου επιτρέπει να φεύγω το μεσημέρι, να πηγαίνω να δουλέψω και να γυρίσω το απόγευμα πάλι, όταν δουλεύουμε πρωί-απόγευμα, ή να κάθομαι μέχρι πιο αργά το βράδυ όταν είναι κλειστά τα φαρμακεία. Τώρα βέβαια έχω και την κόρη μου είναι 16 μηνών τώρα και δυσκολεύομαι λίγο στο ζήτημα του χρόνου. Βέβαια, έχω και στο φαρμακείο ένα χώρο όπου μπορώ να δουλέψω. Είναι η αποθήκη ουσιαστικά, όπου έχω ένα καβαλέτο κι ένα τραπέζι και μπορώ να βρω κάποιες ώρες που το φαρμακείο είναι κλειστό και να δουλέψω κι εκεί. Και στο σπίτι έχω κάτι αντίστοιχο, ένα πολύ μικρό χώρο, που μπορώ έστω στοιχειωδώς να δουλέψω αν και για κάποια πράγματα δεν χρειάζεται και ιδιαίτερος χώρος, δηλαδή και το τραπέζι της κουζίνας είναι επαρκές για κάποια πράγματα, για να κάνεις ένα σχέδιο, ας πούμε. Τι σου αρέσει να ζωγραφίζεις; Στην αρχή με μάγευε πάρα πολύ το τοπίο, νόμιζα ότι η ζωγραφική είναι να ζωγραφίζεις τοπία, δεν ήξερα ότι υπάρχει και κάτι άλλο πέρα απ αυτό. Στην πορεία όμως, μέσα από τη σχολή, ανακάλυψα τον άνθρωπο, την ανθρώπινη φιγούρα και νομίζω ότι πια αυτό με ενδιαφέρει πιο πολύ, η απεικόνιση του ανθρώπου. Ούτε είχα μπει στη διαδικασία να ζωγραφίσω ελεύθερες συνθέσεις, αλλά ήταν κάτι που έκανα φέτος στα πλαίσια ενός πειραματισμού, προσπαθώντας να ανακαλύψω τι μου αρέσει, τι με ενδιαφέρει εμένα να κάνω. Ουσιαστικά, αυτός είναι ο κύριος λόγος ύπαρξης αυτής της σχολής. Να βρεις ακριβώς εσύ ποιος είσαι και τι ακριβώς θέλεις να κάνεις και παράλληλα βέβαια να εξασκήσεις και τη δεξιοτεχνία σου, αλλά αυτό είναι δευτερεύον, απ ό,τι υποστηρίζουν και οι άνθρωποι που είναι πιο έμπειροι. Είναι πολύ ωραίο αυτό, το να αλλάζεις, δηλαδή, να βρίσκεις κάτι που δεν είχες ανακαλύψει τόσο καιρό και να δεις ότι τελικά αυτό είναι κάτι που σε ενδιαφέρει και σε συγκινεί, ενώ δεν θα το φανταζόσουν πριν. Είναι μια διαδικασία ωρίμανσης, αυτογνωσίας. Εσωτερικός χώρος. Σπουδή σε λάδι. Έχεις προτίμηση για συγκεκριμένα υλικά που δουλεύεις; Στο κομμάτι του σχεδίου τα δοκιμάζω όλα, κυρίως κάρβουνο, μολύβι, μελάνι ίσως λιγότερο. Το καθένα έχει τις δικές του δυνατότητες και τους δικούς του περιορισμούς και μπορείς να εκφραστείς διαφορετικά, ανάλογα με τη στιγμή, τον τόπο και το χρόνο που θα κάνεις κάποιο σχέδιο. Ένα σκίτσο σε μια καφετέρια θα το κάνεις αναγκαστικά με ένα μολυβάκι ή ένα πενάκι. Ένα σχέδιο στο εργαστήριο της σχολής μπορεί να το κάνεις πιο μεγάλο, να έχεις πιο πολύ χρόνο, μεγαλύτερη ευχέρεια στην κίνησή σου και να χρησιμοποιήσεις άλλα υλικά, όπως είναι το κάρβουνο. Στη ζωγραφική νομίζω ότι έχω μία τάση προς την ακουαρέλα και προσπαθώ να μάθω και το λάδι σαν υλικό, γιατί είναι ένα πολύ δυναμικό υλικό που σου δίνει πάρα πολλές δυνατότητες, αλλά θέλει και αυτό τη σπουδή του. Από εκεί και πέρα, έχω δει ότι και ξυλογραφία έχει ένα ενδιαφέρον. Δεν ξέρω με τι άλλο θα ασχοληθώ στο μέλλον. Στη σχολή υπάρχει η δυνατότητα να ασχοληθείς με πάρα πολλά πράγματα που ξεφεύγουν από την παραδοσιακή ζωγραφική: βίντεο, πολυμέσα, φωτογραφία Δεν το αποκλείω κάποια στιγμή να ασχοληθώ και μ αυτά, αν και η αγάπη μου είναι η ζωγραφική. Στην ίδια τη ζωγραφική, πώς εκφράζεσαι; Αρχίζω να ανακαλύπτω κι εγώ σιγά σιγά ότι κάποια πράγματα είναι μάλλον μέσα μας. Ο τρόπος που ζωγραφίζεις έχει να κάνει μάλλον με το ποιος είσαι. Νομίζω ότι εγώ είμαι κάπου ανάμεσα στον ιμπρεσιονισμό και

51 100 óõíýíôåõîç óõíýíôåõîç 101 Εσύ επιδιώκεις να περάσεις μέσα από την τέχνη σου τους προβληματισμούς σου για το κοινωνικό γίγνεσθαι; 1 2 Όχι, δεν θα το έλεγα. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω αν σήμερα μπορείς να το αποτυπώσεις αυτό με το έργο σου, τουλάχιστον να γίνει αυτό με έναν εμφανή τρόπο. Ίσως δεν είναι και ο ρόλος της τέχνης να πει κάτι με τόσο συγκεκριμένο τρόπο. Πηγαίνοντας στη σχολή είχες απώτερο στόχο να ασχοληθείς με τη ζωγραφική σαν κύριο επάγγελμα; Εγώ θέλω να ικανοποιώ τη δική μου ανάγκη. Θέλω δηλαδή να μπορώ να ασχοληθώ με το αντικείμενο που με ενδιαφέρει και να μπορώ να το κάνω όσο το δυνατόν καλύτερα. Τα υπόλοιπα είναι προβλήματα που δεν με αφορούν, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή. Aυτοπροσωπογραφία Ίσως έχω και την τύχη να έχω το επάγγελμά μου και μπορώ να το πω με μια ευκολία ότι δεν με ενδιαφέρει. Ίσως είναι και ζητούμενο να μη σε ενδιαφέρει το κομμάτι το επαγγελματικό. Αν έχεις ήδη τη δουλειά σου, δεν αναγκάζεσαι τελικά να κάνεις καμία έκπτωση σ αυτό που κάνεις. 3 Αρχίζω να ανακαλύπτω ότι κάποια πράγματα είναι μάλλον μέσα μας. Ο τρόπος που ζωγραφίζεις έχει να κάνει μάλλον με το ποιος είσαι. Σαν συμπέρασμα, τι αισθάνεσαι λοιπόν ότι σου προσφέρει αυτή η ασχολία της ζωγραφικής; Το ότι πάω λίγες ώρες στη σχολή είναι σίγουρα ένα αντίδοτο στις δυσκολίες του φαρμακείου, θα έλεγα πιο πολύ στις ψυχολογικές δυσκολίες, δηλαδή την καθημερινότητα, τη ρουτίνα, το δύστροπο, τον απαιτητικό πελάτη και την καθημερινή στενοχώρια που μπορεί να έχεις γιατί έρχεσαι σ επαφή με ασθένειες, με ανθρώπους που τους ξέρεις, τους συναναστρέφεσαι και δεν σου είναι αδιάφοροι. Ένα πρόβλημα υγείας ενός πελάτη σε επηρεάζει, όσο και να είσαι επαγγελματίας. 4 τον εξπρεσιονισμό, αν πρέπει να αναφερθούμε σε κάτι που να έχει βάση στο παρελθόν και σε εκφράζει σήμερα. Προφανώς δεν θα υπάρξει ξανά ιμπρεσιονισμός όπως υπήρξε το 1800, ούτε εξπρεσιονισμός όπως υπήρξε τη δεκαετία του Ας δεχτούμε ότι είναι κάποιοι καλλιτέχνες που τους νιώθεις σαν προγόνους σου ή σαν συγγενείς σου. Λέει ένας φίλος μου ότι ψάχνουμε να βρούμε «τους ζωγραφικούς συγγενείς μας». Κάτι άλλο που μου έχει προσφέρει είναι ότι γνωρίζω ανθρώπους που έχουν ένα ενδιαφέρον, σαν δασκάλους σαν συμφοιτητές, σαν φίλους κλπ. Και έχει ένα ενδιαφέρον το ότι συναναστρέφεσαι με νέα παιδιά. Είναι ένα αντιστάθμισμα από το φαρμακείο, όπου οι περισσότεροι πελάτες του φαρμακείου είναι μεγάλοι, με τα δικά τους προβλήματα, με τις δικές τους σκέψεις, με τη δική τους ψυχολογία. Εγώ κινούμαι τώρα σε δύο χώρους που στον ένα έχω να κάνω με ανθρώπους αρκετά νεότερους και στον άλλο με αρκετά μεγαλύτερους. 7 Σήμερα όμως δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο ρεύμα που να θεωρείται πρωτοπόρο ή δυναμικό. Μιλάμε για ατομικές περιπτώσεις καλλιτεχνών, εικαστικών εν προκειμένω, που ο καθένας κάνει κάτι που το βρίσκει αυτός ενδιαφέρον και οι υπόλοιποι ίσως τον κατατάσσουν σε κάποιου είδους νέο ρεύμα, δηλαδή νέο-ιμπρεσιονιστής, νέο-εξπρεσιονιστής ή βίντεο άρτιστ, αλλά νομίζω ότι δεν υπάρχει πια η αίσθηση του ανήκειν σε ένα ρεύμα. Τέλος, μου προσφέρει έναν τρόπο ωρίμανσης διαφορετικό, μια εξέλιξη στον τρόπο που σκέφτομαι, εκφράζομαι ή αντιλαμβάνομαι τον κόσμο. Και νομίζω και ένα κομμάτι αυτογνωσίας, αλλά αυτό νομίζω ότι πρέπει να κάνεις μια αποτίμηση μετά από κάποια χρόνια. Σίγουρα βλέπω ήδη κι εγώ κάποια στοιχεία στον εαυτό μου που δεν τα ήξερα και τα ανακαλύπτω μέσα απ αυτή τη διαδικασία της σχολής και της ζωγραφικής γενικότερα. Και δεν μπορεί παρά να με ευχαριστεί αυτό Ναυάγιο ΙΙ 2 Σχέδιο εξωτερικού χώρου (Αθήνα) σε τέμπερα 3 Σχέδιο γυναικείας μορφής σε τέμπερα 4 Αφηρημένη σύνθεση 5 Χαρακτικό 6 Σχέδιο προτομής του Μεγάλου Αλεξάνδρου σε κάρβουνο 7 Σπουδή σε λάδι

52 102 ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò 103 Ο παλιός νερόμυλος στον ποταμό Έρκυνα Ο νομός Βοιωτίας, μία από τις ιστορικότερες περιοχές της χώρας, αποτελείται από την επαρχία Λιβαδειάς και την επαρχία Θήβας, κάθε μία από τις οποίες διαθέτει αντίστοιχο φαρμακευτικό σύλλογο. Μετά από συνεργασία των δύο συλλόγων, που πραγματοποιήθηκε με αφορμή τη στήλη αυτή του «Φαρμακευτικού Κόσμου», παρουσιάζουμε ένα οδοιπορικό στο νομό και τα σημαντικότερα ιστορικά και φυσικά αξιοθέατά του. γράφει ο Σεραφείμ Ζήκας, φαρμακοποιός, πρόεδρος Φαρμακευτικού Συλλόγου Θήβας Με αφετηρία την Αττική και ακολουθώντας την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας, με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη, θα συναντήσετε πρώτα το δήμο Τανάγρας. Οι δύο μεγάλες κωμοπόλεις Οινοφύτων και Σχηματαρίου αποτελούν την κυριότερη βιομηχανική ζώνη εκτός Αθηνών. Το μικρό χωριό Τανάγρα, δίπλα στο στρατιωτικό αεροδρόμιο, διαθέτει ένα σημαντικότατο μουσείο, στο οποίο φιλοξενούνται οι παγκοσμίως γνωστές Ταναγραίες, πήλινα αγαλματίδια γυναικείων μορφών, και πολλές επιγραφές γραμμικής Β. Στα ανατολικά του δήμου θα σας γοητεύσουν οι όμορφες παραλίες Δήλεση και Δράμεση και δυτικά τα ξακουστά για τις ωραίες ταβέρνες τους Δερβενοχώρια. Βοιωτία Συνεχίζοντας, η πόλη της Θήβας θα σας καταπλήξει. Είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις, που η ύπαρξή της χάνεται στα βάθη της προϊστορίας. Η αρχαία πόλη είχε επτά πύλες που σώζονται μέχρι σήμερα, γι αυτό και ονομαζόταν επτάπυλη. Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως το παλάτι του βασιλιά Κάδμου και του μυθικού ήρωα Ηρακλή. Άλλωστε, οι αρχαίες τραγωδίες του θηβαϊκού κύκλου συγκινούν ακόμη εκατομμύρια ανθρώπους όπου γης και διδάσκονται τόσο στα σχολεία της μέσης εκπαίδευσης, όσο και στα πανεπιστήμια όλου του πολιτισμένου κόσμου. Στο μουσείο της πόλης, το οποίο βρίσκεται σε περίοπτη θέση και αγναντεύει όλο τον κάμπο της Θήβας, στεγάζεται η πλουσιότερη παγκοσμίως συλλογή επιγραφών γραμμικής Β και πολλά ακόμη σημαντικά εκθέματα. Αξίζει ένας περίπατος στους δρόμους της πόλης, στον πεζόδρομό της, που φέρει το όνομα του Επαμεινώνδα, στην κεντρική πλατεία με τα πλατάνια. Κατηφορίζοντας θα δείτε την πλούσια αγορά της πόλης, και μπαίνοντας στα σοκάκια θα φτάσετε στον Προσκυνητικό Ναό του Ευαγγελιστή Λουκά, όπου βρίσκεται η λάρνακα που τοποθετήθηκε η σορός του Ευαγγελιστή.

53 104 ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò 105 Το μοναστήρι του Οσίου Λουκά Σφίγγειον όρος και τη Μονή Αγίου Ιωάννη Μαζεράκη, και το Λεοντάρι με την παρακείμενη μονή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, που εορτάζει την 14η Σεπτεμβρίου, ημέρα εορτής των φαρμακοποιών. Η Αράχωβα Στην ίδια περιοχή συναντάμε το χωριό Άσκρη, την πατρίδα του Ησίοδου, όπου σήμερα περιβάλλεται από ωραιότατες αμπελοκαλλιέργειες και λειτουργούν πέντε (5) επισκέψιμα οινοποιεία. Στο ίδιο χωριό, ο επισκέπτης θα θαυμάσει το αρχαίο θέατρο που πρόσφατα ανακαλύφθηκε, στους πρόποδες της κοιλάδας των Μουσών, στο θεϊκό βουνό του Ελικώνα, που εκτός των άλλων φημίζεται και για τις ωραιότατες ορειβατικές διαδρομές (μονοπάτι Ε22) μέσα στα έλατα και στα γάργαρα νερά. Η πόλη περιβάλλεται από ωραία φυσικά τοπία, όπως η τοποθεσία Μοσχοπόδι, ένας τόπος γεμάτος βλάστηση, με το σύγχρονο ανοιχτό θέατρο, που αποτελεί και τόπο περιπάτου, και το Άλσος της Αγίας Τριάδας. Κατεβαίνοντας στον κάμπο, το τοπίο αλλάζει και μπορείς να δεις τις λίμνες Υλίκη και Παραλίμνη. Στη συνέχεια, ανεβαίνετε το Υπάτιο όρος, όπου στις πλαγιές του βρίσκεται το ομώνυμο χωριό Ύπατο και το Μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα «Σαγματά», κτίσμα του 12ου αιώνα. Στο δρόμο προς την Λιβαδειά βρίσκεται το Ιερό των Καβείρων, με το αρχαίο θέατρο, όπου πραγματοποιούνταν τα Καβείρια μυστήρια. Αν βρεθείτε Απόκριες στην περιοχή, μην παραλείψετε να παρακολουθήσετε το Βλάχικο Γάμο, δρώμενο με διονυσιακές καταβολές, που αναβιώνει κάθε χρόνο, με τοπικές ενδυμασίες και πιπεράτους διαλόγους. Σε απόσταση αναπνοής από την πόλη της Θήβας βρίσκονται οι κωμοπόλεις Πλαταιές και Λεύκτρα, όπου δόθηκαν οι πασίγνωστες μάχες κατά την αρχαιότητα. Στα Λεύκτρα σώζεται το τρόπαιο που στήθηκε μετά τη μάχη. Το 1981 αυτά τα χωριά καταστράφηκαν από τους σεισμούς και ανοικοδομήθηκαν εξαρχής και πλέον έχουν αρχίσει να γίνονται παγκοσμίως γνωστά ως ένα από τα σημαντικότερα κέντρα αεροπτερισμού, με αποτέλεσμα να συρρέουν αθλητές από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Το ενδιαφέρον του περιηγητή θα τραβήξει και η κωμόπολη των Θεσπιών, καθώς το όνομά της φέρνει στο νου τους 700 Θεσπιείς που θυσιάστηκαν μαζί με το Σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα και τους 300 στη μάχη των Θερμοπυλών. Αλλά και η περίφημη εταίρα Φρύνη, που καταγόταν από τις Θεσπιές, περιβάλλει με αίγλη την πόλη, που στα αρχαία χρόνια τιμούσαν ιδιαίτερα τις θεότητες του Έρωτα και της Υγείας. Οι Θεσπιές περιβάλλονται και από ωραιότατα ιστορικά χωριά, όπως το Μαυρομμάτι με την ιστορική Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, τα Βάγια με το Συνεχίζοντας την περιήγησή μας στα αρβανιτοχώρια του Ελικώνα, δυτικά του καναλιού του Μόρνου, που αρδεύει την πόλη των Αθηνών, βρίσκονται τα ηρωικά χωριά που έκαψαν οι Γερμανοί κατακτητές το 1944 και τα ισοπέδωσε ο σεισμός του 81. Εκεί, στη Δομβραίνα, σώζεται ο πύργος όπου είχε οχυρωθεί ο Καραϊσκάκης με τα παλικάρια του, σε μια νικηφόρα μάχη κατά των Τούρκων, αλλά και το Μοναστήρι της Μακαριώτισσας, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 11ου αιώνα. Στη νότια πλευρά της επαρχίας, στον Κορινθιακό κόλπο, βρίσκονται οι υπέροχες παραλίες Σαράντη (αρχαίες Κορσιές), Άγιος Νικόλαος, Αλυκή (αρχαίες Τίθες), με σωζόμενο κάστρο, Λιβαδόστρα, Άγιος Βασίλης, που αποτελούν τόπο παραθερισμού για τους ντόπιους, αλλά στερούνται υποδομών και δεν έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά. Οι πηγές της Κρύας Αφήνοντας την Επαρχία της Θήβας και πριν φθάσουμε στη Λιβαδειά, συναντάμε την Αλίαρτο, την πατρίδα του Κέκροπος και της Αλκμήνης. Εδώ αξίζει να δούμε το Μοναστήρι της Ευαγγελίστριας, την αρχαία Ακραίφια, και το Ιερό του Απόλλωνα Πτώου. Και φτάνουμε στην πρωτεύουσα του νομού, τη Λιβαδειά. Χτισμένη στους βόρειους πρόποδες του Ελικώνα, ιδρύθηκε, σύμφωνα με την μυθολογία, από τον Αθηναίο ήρωα Λέβαδο. Η πόλη διαρρέεται από το μικρό ποταμό Έρκυνα. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει το πλακόστρωτο της πόλης μέχρι τις πηγές της Κρύας υπάρχουν πολλά μαγαζάκια στη διαδρομή και να θαυμάσει το εξαιρετικό, σαν σμιλεμένο στο βράχο πέτρινο θέατρο της Κρύας, καθώς και τον παλιό νερόμυλο στον ποταμό Έρκυνα. Τα ερείπια που έχουν βρεθεί στο ιερό άλσος της αριστερής οχθης του ποταμού, προς τον Προφήτη Ηλία, πιστεύεται ότι αποτελούν ό,τι απέμεινε από το περίφημο αρχαίο Τροφώνιο Μαντείο. Συνεχίζοντας προς τα βορειοδυτικά της Λιβαδειάς, βρίσκουμε την Χαιρώνεια, γενέτειρα του Πλουτάρχου και πεδίο σύγκρουσης των Μακεδόνων του Φιλίππου Β με τις ενωμένες δυνάμεις διαφόρων ελληνικών πόλεων το 338 π.χ. Εδώ αξίζει να επισκεφθείτε την αρχαία πόλη, με σημαντικότερα αξιοθέατα: το Λέοντα της Χαιρώνειας, επιτύμβιο μνημείο, το θέατρο, την ακρόπολη, με τείχος των ελληνιστικών χρόνων, το μουσείο, με νεολιθική και επιγραφική συλλογή, και το Μοναστήρι Λυκούρες, ορμητήριο του Αθανάσιου Διάκου στον αγώνα του για την απελευθέρωση της Λιβαδειάς. Στη συνέχεια της διαδρομής, αφήνοντας πίσω τη Λιβαδειά και πηγαίνοντας προς τον Παρνασσό, νοτιοδυτικά του νομού Βοιωτίας, περνάμε έξω από τον οικισμό Δίστομο. Έγινε ευρέως γνωστό από τη σφαγή τον Ιούνιο το 1944, όταν οι Ναζί εκτέλεσαν εκατοντάδες Διστομίτες. Γι αυτό το λόγο υπάρχει το μνημείο των θυμάτων, το «Μαυσωλείο του Διστόμου». Ο επόμενος σταθμός είναι η Αράχωβα. Εδώ σας προτείνουμε να περπατήσετε. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική συνδέεται με την άγρια ομορφιά που προσφέρουν οι πλαγιές του Παρνασσού. Στον απόκρημνο βράχο θα δείτε τον πύργο με το ρολόι, ενώ λίγο πιο δίπλα στέκεται ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου και το λαογραφικό μουσείο. Στο νότιο τμήμα θα συναντήσετε τον ιστορικό ναό του Αγίου Ιωάννη, το ξωκκλήσι της Ευαγγελίστριας και πηγαίνοντας προς τα δυτικά θα βρεθείτε μπροστά στην προτομή του Καραϊσκάκη. Το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού είναι σε κοντινή απόσταση και έχει εύκολη πρόσβαση στα φυσικά αξιοθέατα του βουνού. Μην το αναβάλλετε! Σε απόσταση αναπνοής από την πόλη της Αθήνας, η Βοιωτία περιμένει να γνωρίσετε την πλούσια ιστορία της και να ανακαλύψετε τις ενδιαφέρουσες επιλογές αναψυχής που έχει να προσφέρει σε κάθε επισκέπτη της... Το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού

54 106 ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò Διοικητικό Συµβούλιο Φ.Σ. Θήβας Πρόεδρος: Σεραφείμ Ζήκας Αντιπρόεδρος: Ξενοφών Παπαναστασίου Γραµµατέας: Ευαγγελία Μαρανή Ταµίας: Ιωάννης Τσεκές Μέλη: Κωνσταντίνος Αγγέλου Φαρμακευτικός Σύλλογος Θήβας To χθες Στην Θήβα του 1900 ο πρώτος φαρμακοποιός λεγόταν Τιμολέων Καλόπαις. Μεταξύ 1912 και 1920 υπήρχαν τρία φαρμακεία στην πόλη: του Σταυρή, του Μαρίνου και του Χατζήνα. Ο Παντελής Χατζήνας αγόρασε το φαρμακείο από τον φαρμακοποιό Γιώργο Λιανό. Η φαρμακοποιός Ελένη Χατζήνα, κόρη του Παντελή Χατζήνα υπήρξε η πρώτη πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου, ο οποίος ιδρύθηκε το To σήμερα Από το 2009 ο Σύλλογος στεγάζεται σε ιδιόκτητα γραφεία στο κέντρο της Θήβας. Σήμερα αριθμεί συνολικά 48 μέλη και διοικείται από πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, που εκλέγεται ανά τριετία από τη Γενική Συνέλευση. Δραστηριότητες και κοινωνική προσφορά Στο σύλλογο τηρείται μητρώο των εγγεγραμμένων φαρμακοποιών, καθώς και ατομικοί φάκελοι για τον καθένα. Ο σύλλογος παρέχει στα μέλη του πολλαπλές υπηρεσίες, όπως: Έχει συνάψει συμβάσεις με ασφαλιστικά ταμεία. Παρεμβαίνει δυναμικά σε περιπτώσεις προβλημάτων μελών του με Ταμεία, με τα οποία συνάπτουν ατομικές συμβάσεις. Συμμετέχει στους ελέγχους που διενεργούν τα εντεταλμένα όργανα της Περιφέρειας κατά την επιθεώρηση των υπό ίδρυση ή μεταφορά φαρμακείων προκειμένου να τους δοθεί άδεια λειτουργίας. Ενημερώνει για όποια καινούρια εγκύκλιο ή ρύθμιση υπάρχει από τα ασφαλιστικά Ταμεία. Παρεμβαίνει σε ρυθμίσεις που βλάπτουν τον κλάδο ή την ατομική εργασία των μελών. Παραδίδει τις βεβαιώσεις εισφορών του ΤΣΑΥ. Φαρμακείο ΚΑΛΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ & ΣΙΑ Ε.Ε., Υμηττού 86 - Παγκράτι Η επαφή Οι συνάδελφοι που θα επισκεφθούν το νομό μπορούν να απευθύνονται στο Φαρμακευτικό Σύλλογο Θήβας: Κάδμου 1, Θήβα, τηλ.: fax: fsthivas@gmail.com web site: Εκτός των υπηρεσιών εξυπηρέτησης, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θήβας φροντίζει εξίσου για την ενημέρωση των μελών του, διοργανώνοντας επιμορφωτικά σεμινάρια για τους φαρμακοποιούς αλλά και για τους υπαλλήλους των φαρμακείων, με στόχο την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών μέσα από το φαρμακείο. Έντονο ενδιαφέρον όμως, έχει δείξει ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θήβας και για τα κοινωνικά προβλήματα της πόλης, με συμμετοχή στον αγώνα για την αποτροπή της δημιουργίας εργοστασίου καύσης και θερμικής επεξεργασίας απορριμάτων στην πόλη της Θήβας, αντικαπνιστική εκστρατεία, εκστρατεία ενημέρωσης για ναρκωτικά κ.λπ. Τα προβλήματα Tο μεγαλύτερο πρόβλημα του κλάδου αυτή τη στιγμή είναι η ρευστότητα, η οποία εξαρτάται από τις πληρωμές των ασφαλιστικών ταμείων, τις πιστώσεις των προμηθευτών μας και τη συρρίκνωση των εισοδημάτων μας. Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί ακόμη η επιβάρυνση της καθημερινότητας με την καθημερινή έκδοση εγκυκλίων οι οποίες αναιρούν αυτές που εκδόθηκαν την προηγουμένη, με αποτέλεσμα έναν αγώνα δρόμου για την ενημέρωση των μελών του συλλόγου. Η λύση που έχει υιοθετηθεί για το πρόβλημα αυτό είναι η καθημερινή ενημέρωση των μελών μέσω της ιστοσελίδας του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θήβας, αλλά και η πιο άμεση πληροφόρησή τους μέσω SMS. ολοκληρωμένες λύσεις υψηλή ποιότητα χαμηλό κόστος H Medonshelf, θέλοντας να προσφέρει ό,τι καλύτερο στην κατασκευή και τον εξοπλισμό φαρμακείου, συνεργάζεται με διακεκριμένες ευρωπαϊκές εταιρείες, όπως η Willach (Γερμανία) και η Icas (Iταλία), προσφέροντας νέες υπηρεσίες, όπως: κατηγοριοποίηση και σήμανση (merchandising) των προϊόντων, πλήρη ηλεκτρονική υποστήριξη του χώρου του φαρμακείου (υπολογιστές - λειτουργικά συστήματα, συστήματα ασφαλείας κλπ., προμήθεια ηλεκτρονικών σταυρών, μονόχρωμων (πράσινων) και έγχρωμων, αλλά και επιγραφών τελευταίας τεχνολογίας 3D led. Tα στελέχη μας φροντίζουν ώστε το φαρμακείο σας να μη χρειαστεί να κλείσει ούτε μία μέρα κατά τη διάρκεια των εργασιών, ενώ εξειδικευμένο τμήμα service είναι έτοιμο να σας εξυπηρετήσει σε οτιδήποτε χρειαστεί και μετά την ολοκλήρωση του έργου. Η εταιρεία εξοπλισμού φαρμακείων MEDONSHELF - ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΙΟΥΚΟΣ ΕΠΕ προσφέρει τον ηλεκτρονικό σταυρό 3D led στην τιμή των (δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α. και το κόστος τοποθέτησης) Δράμας 54 - Aθήνα, τ.κ τηλ.: φαξ: κινητό: medonshelf@yahoo.gr info@medonshelf.com (νέο) web site: (νέο)

55 108 ôáîéäåýïíôáò ìå ôïõò öáñìáêåõôéêïýò óõëëüãïõò Διοικητικό Συµβούλιο Φ.Σ. Λιβαδειάς Πρόεδρος: Γεώργιος Βασιληάς Αντιπρόεδρος: Πολυτίμη Βενιζέλου Γραµµατέας: Μαγδαληνή Παπαγεωργίου Ταµίας: Στυλιανή Παπανικολάου Μέλη: Κωνσταντίνος Γούλας, Δημήτριος Διαγούρτης, Κωνσταντίνα Καράμπελα, Δέσποινα Μίχου, Ανδρέας Περλεπές Φαρμακευτικός Σύλλογος Λιβαδειάς To χθες Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λιβαδειάς ιδρύθηκε στις Τα πρώτα φαρμακεία που ιδρύθηκαν ήταν: στη Λιβαδειά, του Δημήτρη Δημητρίου ( ) και του Κωνσταντίνου Δρόσου ( ), στον Ορχομενό, του Ιωάννη Κυριαζή ( ) και του Αναστάσιου Γούλα ( ), στην Αράχωβα, του Αθανασίου Καστανά ( ), στον Άγιο Γεώργιο, της Αικατερίνης Δημητριάδου ( ), στο Παύλο, του Κωνσταντίνου Αναγνωστόπουλου ( ) και στη Δαύλεια, του Δημήτρη Στιβακτά ( ). Πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο Κωνσταντίνος Δρόσος, πρώτη γραμματέας η Κων. Πανουργιά και ταμίας ο Δημήτριος Δημητρίου. Με απόφαση του Δ.Σ., στις , υπήρξε εισφορά εκάστου φαρμακοποιού (100 δρχ.) υπέρ των σεισμοπαθών. To σήμερα Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λιβαδειάς στεγάζεται στο φαρμακείο του προέδρου και αριθμεί σήμερα 55 μέλη. Το σημερινό Δ.Σ. προέκυψε στις Ο νυν πρόεδρος εκλέγεται ανελλιπώς από το 1979 έως το Η προσφορά Η επαφή Οι συνάδελφοι που θα επισκεφθούν το νομό μπορούν να απευθύνονται στον πρόεδρο: τηλ.: και στη γραμματέα του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λιβαδειάς: τηλ.: Ο Σύλλογος παρέχει στα μέλη του διάφορες υπηρεσίες, όπως: Ενημέρωση για όποια καινούρια εγκύκλιο ή ρύθμιση υπάρχει από τα ασφαλιστικά ταμεία. Παρέμβαση σε ρυθμίσεις που βλάπτουν τον κλάδο ή την ατομική εργασία των μελών. Συμμετοχή στους ελέγχους που διενεργούν τα εντεταλμένα όργανα της περιφέρειας κατά την επιθεώρηση των υπό ίδρυση ή μεταφορά φαρμακείων, προκειμένου να τους δοθεί η άδεια λειτουργίας. Ο Σύλλογος φροντίζει επίσης για την ενημέρωση των μελών του: σε συνεργασία με φαρμακευτικές εταιρείες, διοργανώνει επιμορφωτικά σεμινάρια για τους φαρμακοποιούς αλλά και για τους υπαλλήλους των φαρμακείων, για την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών μέσα από το φαρμακείο. Τέλος, στο κοινωνικό έργο του Συλλόγου εντάσσονται: Ετήσια ενίσχυση των κοινωφελών ιδρυμάτων (Γηροκομείο, Εστία Μητέρας κ.ά.) Προώθηση φαρμάκων στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα και την Ορθόδοξη Ιεραποστολή, με δράση σε περιοχές όπως η Αλβανία, η Ινδία, η υποσαχάρια Αφρική κλπ. Τα προβλήματα Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Φαρμακευτικού Συλλόγου είναι η μη ύπαρξη γραφείων και προσωπικού. Βέβαια, το σύλλογο και τα μέλη του απασχολούν ιδιαίτερα και τα προβλήματα που πλήττουν συνολικά τον κλάδο, με κυριότερα: τις οφειλές των ταμείων, το διευρυμένο ωράριο, τις μειώσεις του ποσοστού κέρδους.

56

57

ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΩΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ. Ομιλία Κ. Λουράντου

ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΩΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ. Ομιλία Κ. Λουράντου ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΩΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Ομιλία Κ. Λουράντου Το φάρμακο ως κοινωνικό αγαθό Tο φάρμακο ειδικότερα αποτελεί Δημόσιο και Κοινωνικό αγαθό. Η πλήρης καθιέρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών από ασφαλιστικά ταμεία

Μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών από ασφαλιστικά ταμεία ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ ΥΦΕΣΗΣ Ο Δεκάλογος των Προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Φαρμακείο 1. Μεγάλος αριθμός φαρμακείων 3. Μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών από ασφαλιστικά ταμεία 2. 4. 5. 6. 7. 8.

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Πρώτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Πρώτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε το ένα ένα λάθος που στερεί από όλους

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΙΣ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ. Αθήνα, 18 Ιουνίου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΙΣ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ. Αθήνα, 18 Ιουνίου 2014 Αθήνα, 18 Ιουνίου 2014 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΙΣ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ Στο πλαίσιο της μεγάλης διάρκειας συνάντησης (4 ωρών) που πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Υπουργείο Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης Φαρμακείων. Αθανάσιος Βοζίκης Λέκτορας Οικονοµικών της Υγείας Πανεπιστηµίου Πειραιώς

Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης Φαρμακείων. Αθανάσιος Βοζίκης Λέκτορας Οικονοµικών της Υγείας Πανεπιστηµίου Πειραιώς Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης Φαρμακείων Αθανάσιος Βοζίκης Λέκτορας Οικονοµικών της Υγείας Πανεπιστηµίου Πειραιώς Για τι θα συζητήσουµε... 1. Καλή χρονιά??? 2. Η φαρµακευτική δαπάνη και η

Διαβάστε περισσότερα

στόχοι καινοτομία επιτυχίες πωλήσεις προϊόντα γκάμα ιδέες μερίδιο αγοράς επιτυχίες στρατηγική αγοραστές πτώση άνοδος αγορές επιδιώξεις αστοχίες πώληση

στόχοι καινοτομία επιτυχίες πωλήσεις προϊόντα γκάμα ιδέες μερίδιο αγοράς επιτυχίες στρατηγική αγοραστές πτώση άνοδος αγορές επιδιώξεις αστοχίες πώληση αγοραστές άνοδος στόχοι πτώση προϊόντα επιτυχίες μερίδιο αγοράς αγορές καινοτομία επιδιώξεις πώληση ιδέες στρατηγική επιτυχίες αστοχίες γκάμα πωλήσεις ρεκόρ 5 ΜΕ ΤΙ ΕΧΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ 7 ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ 21-22 ΜΑΡΤΙΟΥ HELLAS PHARM HELEXPO MAROUSSI

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ 21-22 ΜΑΡΤΙΟΥ HELLAS PHARM HELEXPO MAROUSSI Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ 21-22 ΜΑΡΤΙΟΥ HELLAS PHARM HELEXPO MAROUSSI Ο ρόλος του φαρμακείου στην διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτικής φαρμάκου είναι ιδιαίτερα σημαντικός και πολυδιάστατος.

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-14 Σημειώσεις... 15 2 Μάθημα Πέμπτο- Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις πώς να διαχειριστείς την λεπτή γραμμή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 29.05.2015 Ερωτήματα που μας απασχολούν Τι κάνουμε όταν αμφιβάλλουμε για το αν θα τα καταφέρουμε να κρατήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη από την Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας

Συνέντευξη από την Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας Της Αθανασίας Κωνσταντίνου Συνέντευξη από την Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας Με δεδομένες τις αρχές στις οποίες στηρίχτηκε η οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Ηγεσία Διδάσκουσα: Αφροδίτη Δαλακούρα ΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΗΓΕΤΗΣ MANAGER COACH 1 Κλασική-μηχανιστική αντίληψη Το παλιό μοντέλο διοίκησης: οικονομικές-υλικές

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Έβδομο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-15 Σημειώσεις... 16 2 Μάθημα Έβδομο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε τη δύναμη της αντίληψης. Θα ανακαλύψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Μετά το εικαστικό project "Gradient: From Gray to Color Scale" που διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία και άφησε το αποτύπωμά του στην πόλη, τη σκυτάλη παίρνει για τα τέλη

Διαβάστε περισσότερα

Με ρυθμό χελώνας και μετά από πιέσεις πληρωνόμαστε με απαράδεκτη καθυστέρηση. Για ακόμη μια φορά θέλω να δηλώσω πως οι αντοχές μας εξαντλήθηκαν.

Με ρυθμό χελώνας και μετά από πιέσεις πληρωνόμαστε με απαράδεκτη καθυστέρηση. Για ακόμη μια φορά θέλω να δηλώσω πως οι αντοχές μας εξαντλήθηκαν. Λίγο πριν την αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας και λίγο μετά από άλλη μια δραματική επίσκεψη της τροίκας στη χώρα μας όπου αναδείχθηκε το δυσθεώρητο έλλειμμα του ΕΟΠΥΥ, ο αντιπρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

Ηγηθείτε για να φέρετε εξαιρετικά αποτελέσματα. Δημήτρης Σαμαράς Πρόεδρος - CEO Όμιλος Εταιριών ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

Ηγηθείτε για να φέρετε εξαιρετικά αποτελέσματα. Δημήτρης Σαμαράς Πρόεδρος - CEO Όμιλος Εταιριών ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ηγηθείτε για να φέρετε εξαιρετικά αποτελέσματα Δημήτρης Σαμαράς Πρόεδρος - CEO Όμιλος Εταιριών ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ποιοι είμαστε Όμιλος Εταιριών Σαμαράς & Συνεργάτες ( 5 εταιρείες ). One Stop Consulting

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Αξιολόγηση Ικανοτήτων Αξιολόγηση Ικανοτήτων Γενική Περιγραφή της Ενότητας: Αυτή η ενότητα στοχεύει στην αξιολόγηση των ηγετικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή επιστολή 9 ΦΣ προς Α.Λοβέρδο

Κοινή επιστολή 9 ΦΣ προς Α.Λοβέρδο Κοινή επιστολή 9 ΦΣ προς Α.Λοβέρδο Αξιότιμε κύριε υπουργέ, Δεν είχαμε την τύχη να κληθούμε στην τελευταία δημόσια διαβούλευση που έγινε στο Υπουργείο σας, με την συμμετοχή των υπολοίπων κλάδων στους οποίους

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Ηγούμαι 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Ηγούμαι 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Επαγγελματική Βελτίωση Ηγούμαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Τι είναι Ηγεσία «Η Ηγεσία, δεν είναι θέση! γιαυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΚΤΥΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΛΥΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

ΔΙΚΤΥΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΛΥΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΔΙΚΤΥΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΛΥΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ Τερζής Αναστάσιος, Πτυχίο Φαρμακευτικής ΑΠΘ M.B.A., ΠΑΜΑΚ M.Sc, Κλινική Φαρμακολογία και Θεραπευτική ΔΠΘ Πρόεδρος ΦΣ Έβρου, Γραμματέας ΣΥ.ΦΑ. Έβρου Βόλος,

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις 135 Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 1. Κρίση; ποια κρίση; Μήπως την έχουμε εμείς; Ή μήπως κάποιοι άλλοι; Κάποια στιγμή πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία σημαντικού εισοδήματος.

Δημιουργία σημαντικού εισοδήματος. ΤΑΛΑΝΤΟ: Αρχαίο νόμισμα Ικανότητες, Δυνατότητες, Χαρίσματα Αυξήστε τα Τάλαντά σας!!! Ασφαλίζοντας το αυτοκίνητό σας ή δίνοντας 15 ως έναντι ασφαλίστρων και συστήνοντας 2 τουλάχιστον άτομα έχετε ΔΩΡΕΑΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Η Λελέκα δεν είναι μόνη Πολλά παιδιά ταλαιπωρούνται από φοβίες και νιώθουν ανήμπορα να τις αντιμετωπίσουν. Υπάρχουν όμως και πολλά παιδιά που ξεπερνούν τελικά τους

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Εκτελεστικού Αντιπροέδρου Χάρη Κυριαζή. «Προκλήσεις, προτάσεις, στρατηγικές ανάπτυξης της εξωστρέφειας» ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΣΕΒΕ EXPORT SUMMIT

Ομιλία Εκτελεστικού Αντιπροέδρου Χάρη Κυριαζή. «Προκλήσεις, προτάσεις, στρατηγικές ανάπτυξης της εξωστρέφειας» ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΣΕΒΕ EXPORT SUMMIT Ομιλία Εκτελεστικού Αντιπροέδρου Χάρη Κυριαζή «Προκλήσεις, προτάσεις, στρατηγικές ανάπτυξης της εξωστρέφειας» ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΣΕΒΕ EXPORT SUMMIT Roadmap to Growth Θεσσαλονίκη, 3 Μαΐου 2012 Κυρίες & Κύριοι,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ

Η ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ Η ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ Φίλες και φίλοι συνάδελφοι, Οι εκλογές στους ιατρικούς συλλόγους στις 21 & 22 Οκτωβρίου πραγματοποιούνται σε πολύ ιδιαίτερες συνθήκες για τον κλάδο μας. Άστοχες πολιτικές προσθέτουν

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014

Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014 Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014 Σεβασμιότατε, κύριοι βουλευτές, αγαπητοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, Με την παρουσία σας απόψε, τιμάτε όλους

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013)

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013) 1 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013) Κύριε Υπουργέ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, φίλε Θανάση Τσαυτάρη, Υψηλοί προσκεκλημένοι,

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Πουλάω 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Πουλάω 1 Επαγγελματική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Επαγγελματική Βελτίωση Πουλάω 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Η καταναλωτική συμπεριφορά των πελατών

Διαβάστε περισσότερα

Οι τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο του φαρμάκου

Οι τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο του φαρμάκου Οι τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο του φαρμάκου 1 Τρέχουσα Κατάσταση Έλλειψη χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ αδυναμία διάθεσης σημαντικών φαρμάκων από Νοσοκομεία, Φαρμακεία ΕΟΠΥΥ, ιδιωτικά Φαρμακεία Συσσώρευση

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ήταν παρόντες οι Θ. Αμπατζόγλου, Α. Βαλτάς, Κ. Θεοδοσιάδης, Ι. Μακρυγιάννης και Ι. Παπαδόπουλος.

Από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ήταν παρόντες οι Θ. Αμπατζόγλου, Α. Βαλτάς, Κ. Θεοδοσιάδης, Ι. Μακρυγιάννης και Ι. Παπαδόπουλος. Αθήνα, 4 Ιανουαρίου 2012! Χθες στις 3:30 το απόγευμα στο γραφείο του κου Κουτρουμάνη ξεκίνησε η συζήτηση για την κινητοποίησή μας. Παρόντες ήταν οι υπουργοί Εργασίας κος Κουτρουμάνης, Οικονομικών κος Σαχινίδης

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

«Προγραμματίζοντας την Επιτυχία μας εν μέσω κρίσης»

«Προγραμματίζοντας την Επιτυχία μας εν μέσω κρίσης» ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ 2013 «Προγραμματίζοντας την Επιτυχία μας εν μέσω κρίσης» Δημήτρης Γκόντας Περιβάλλον κρίσης! Τι σημαίνει κρίση; Μισθοί της πείνας. Οικονομικό αδιέξοδο. Ανεργία άνω του 25%, δεν βρίσκω

Διαβάστε περισσότερα

ζωή για τη δική της ευδαιμονία. Μας κληροδοτεί για το μέλλον προοπτικές χειρότερες από το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά.

ζωή για τη δική της ευδαιμονία. Μας κληροδοτεί για το μέλλον προοπτικές χειρότερες από το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά. Φίλες και Φίλοι, Από το 2007, όταν έθεσα για πρώτη φορά υποψηφιότητα για την ηγεσία της προοδευτικής παράταξης, χάσαμε πολλά. Μία ολόκληρη δεκαετία. Γύρω μας, ο κόσμος αλλάζει. Δυστυχώς,τώρα που ξαναγράφεται

Διαβάστε περισσότερα

Maria Gravani Open University of Cyprus

Maria Gravani Open University of Cyprus Εστιάζει σε δυο σημεία του ρόλου του ΣΕΠ στο ΑΠΚΥ: 1) ως εκπαιδευτή ενηλίκων, δεδομένου ότι το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται αποτελείται κατά αποκλειστικότητα από ενήλικους εκπαιδευόμενους. 2) ως συνεργάτη

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Προέδρου Σ.Υ.Ε.Τ.Ε. Γ. Μότσιου στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Ε.Τ.Ε.

Ομιλία Προέδρου Σ.Υ.Ε.Τ.Ε. Γ. Μότσιου στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Ε.Τ.Ε. Ομιλία Προέδρου Σ.Υ.Ε.Τ.Ε. Γ. Μότσιου στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Ε.Τ.Ε. Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και κύριοι μέτοχοι, Απευθύνομαι σήμερα σε εσάς ως εκπρόσωπος του Σ.Υ.Ε.Τ.Ε.. Ως εκπρόσωπος του μεγαλύτερου

Διαβάστε περισσότερα

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Απρίλιος 2013 Χαρακτηριστικά που ζητούν οι εργοδότες αναπηρία Πως θα όριζες τη λέξη προσόν ή τη λέξη δεξιότητα ; Και τι εννοούν οι εργοδότες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΚΑΙ ΤΗΣ Π.Ο.Π. Ο.Τ.Α. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2007 Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ Θ. ΜΠΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Π.Ο.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

*Στοιχεία Επικοινωνίας. Φιλελλήνων 1, Αθήνα, τηλ.: 210 3232500, fax: 210 3242537 e-mail: info@frontco.gr, url: www.frontco.gr. 58 insurance w * rld

*Στοιχεία Επικοινωνίας. Φιλελλήνων 1, Αθήνα, τηλ.: 210 3232500, fax: 210 3242537 e-mail: info@frontco.gr, url: www.frontco.gr. 58 insurance w * rld *Στοιχεία Επικοινωνίας Φιλελλήνων 1, Αθήνα, τηλ.: 210 3232500, fax: 210 3242537 e-mail: info@frontco.gr, url: www.frontco.gr 58 insurance w * rld Frontco Με συνέπεια και αποτελεσματικότητα στην ασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος των Key Account Managers (ΚΑΜs) στην ανάπτυξη των φαρμακευτικών εταιρειών στα επόμενα χρόνια

Ο ρόλος των Key Account Managers (ΚΑΜs) στην ανάπτυξη των φαρμακευτικών εταιρειών στα επόμενα χρόνια Ο ρόλος των Key Account Managers (ΚΑΜs) στην ανάπτυξη των φαρμακευτικών εταιρειών στα επόμενα χρόνια Σάββατο 07 Μάρ 2009 Τα επόμενα χρόνια θα δούμε μεγάλες αλλαγές στις φαρμακευτικές εταιρείες. Παραδοσιακοί

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία

Εισαγωγή. Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο. Πώς να ζήσετε 150 χρόνια µε Υγεία Εισαγωγή «Όποιος έχει υγεία, έχει ελπίδα. Και όποιος έχει ελπίδα, έχει τα πάντα.» Τόμας Κάρλαϊλ Γιατί είναι χρήσιμο το παρόν βιβλίο Ο πατέρας μου είναι γιατρός, ένας από τους καλύτερους παθολόγους που

Διαβάστε περισσότερα

Πόπη Χαραμή - Φαρμακοποιός Σύμβουλος Marketing & Επικοινωνίας

Πόπη Χαραμή - Φαρμακοποιός Σύμβουλος Marketing & Επικοινωνίας ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΛΛΑΖΕΙ Πόπη Χαραμή - Φαρμακοποιός Σύμβουλος Marketing & Επικοινωνίας ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΛΛΑΖΕΙ ας δράσουμε έγκαιρα Χρειάζονται άλματα πιο γρήγορα απ τη φθορά! Πόπη Χαραμή - Φαρμακοποιός Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1. α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος. Στις μέρες μας, η ελεύθερη πληροφόρηση και διακίνηση της πληροφορίας

Πρόλογος. Στις μέρες μας, η ελεύθερη πληροφόρηση και διακίνηση της πληροφορίας Πρόλογος Στις μέρες μας, η ελεύθερη πληροφόρηση και διακίνηση της πληροφορίας αποτελεί δημόσιο αγαθό, το οποίο πρέπει να παρέχεται χωρίς περιορισμούς και εμπόδια στα μέλη της κοινωνίας. Οι πολύπλευρα πληροφορημένοι

Διαβάστε περισσότερα

Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ

Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ Ζάππειο Μέγαρο, Αθήνα, 9 Μαρτίου 2000 Σήμερα είναι μια ιστορική στιγμή για την χώρα. Η αίτηση ένταξης στην ΟΝΕ σηματοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΣΥΕΤΕ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗ Γ.Σ. ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΤΕ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011 Βασικές προϋποθέσεις συγχωνεύσεων: Η μη αλλοίωση της μετοχικής

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τρίτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Τρίτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις τις 7 συνήθειες των πετυχημένων ανθρώπων.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΑΠΟ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ

ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΑΠΟ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΑΠΟ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΕΛΟΣ Δ.Σ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ Η προσέγγιση του θέματος της

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ

Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ Ομιλία Δημάρχου Αμαρουσίου Γιώργου Πατούλη Έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημέρωσης ΑΜΕΑ Κυρίες και κύριοι Αγαπητοί εργαζόμενοι Φίλες και φίλοι Θέλω να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας σήμερα εδώ, στο

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ Αγγελική Γουδέλη, 2011 Κοινωνικό Άγχος Αμηχανία Φόβος Το κοινωνικό άγχος, ή αλλιώς κοινωνική φοβία, θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

Κάνω για επιχειρηματίας; Είμαι κατάλληλος για ιδιοκτήτηςδιευθυντής μιας μικρομεσαίας επιχείρησης;

Κάνω για επιχειρηματίας; Είμαι κατάλληλος για ιδιοκτήτηςδιευθυντής μιας μικρομεσαίας επιχείρησης; Κάνω για επιχειρηματίας; Είμαι κατάλληλος για ιδιοκτήτηςδιευθυντής μιας μικρομεσαίας επιχείρησης; Αφού διαβάσετε την κάθε ερώτηση, σημειώστε με Χ την εναλλακτική απάντηση που σας εκφράζει καλύτερα. Για

Διαβάστε περισσότερα

«Γκρρρ,» αναφωνεί η Ζέτα «δεν το πιστεύω ότι οι άνθρωποι μπορούν να συμπεριφέρονται έτσι μεταξύ τους!»

«Γκρρρ,» αναφωνεί η Ζέτα «δεν το πιστεύω ότι οι άνθρωποι μπορούν να συμπεριφέρονται έτσι μεταξύ τους!» 26 σχεδιασε μια ΦωτογρΑΦιΑ τήσ προσκλήσήσ που ελαβεσ Απο τον ΔΑσκΑλο σου. παρουσιασε το λογοτυπο και το σλογκαν που χρήσιμοποιει το σχολειο σου για τήν εβδομαδα κατα τήσ παρενοχλήσήσ. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Πιθανότατα αισθάνεστε πολύ αναστατωµένοι αφού λάβατε µια διάγνωση καρκίνου. Συνήθως είναι δύσκολο να αποδεχθείτε τη διάγνωση αµέσως και αυτό είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Μπασκόζος για 3. ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΣΚΟΖΟΣ (Αντιπρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ Καταρχάς, βασική προϋπόθεση για το κλείσιμο μιας συνάντησης είναι να έχουμε εξακριβώσει και πιστοποιήσει ότι μιλάμε με τον υπεύθυνο που λαμβάνει μια απόφαση συνεργασίας ή επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Εποικοδομητική κριτική Οι ενότητες κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας έχουν αναπτυχθεί για να σας βοηθήσουν να προετοιμαστείτε για το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τότε που άρχισα να γράφω για τους άλλους, πάνε τώρα τριάντα και πλέον χρόνια, και ειδικά από τότε που κάποιος αποφάσισε να υποδαυλίσει το θράσος μου δημοσιεύοντας τα γραπτά μου, προσπαθώ να

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρικός Σύλλογος. Ηρακλείου. Συνέντευξη τύπου

Ιατρικός Σύλλογος. Ηρακλείου. Συνέντευξη τύπου Ιατρικός Σύλλογος Ηρακλείου Συνέντευξη τύπου 01.02.2010 Η πολιτεία τα τελευταία τριάντα χρόνια αδυνατεί ή δεν θέλει, να λάβει αποφάσεις, να κάνει τομές, να δώσει λύσεις σε θέματα που αφορούν την Υγεία.

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1 1 a) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΤΡΕΑ ΞΑΝΘΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ, ΕΛΛΑΔΑ TO THE 20 th ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE EUROPE: SHAKEN AND STIRRED? GREECE: A SKILFUL ACORBAT? ΤΕΤΑΡΤΗ 22 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 THE ECONOMIST

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ O Υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε στην

Διαβάστε περισσότερα

Το φαρμακείο στην εποχή του internet. Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας

Το φαρμακείο στην εποχή του internet. Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας Το φαρμακείο στην εποχή του internet Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας Χαρακτηριστικά της εποχής μας Χαρακτηριστικά της εποχής μας είναι: η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας η ευρεία

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK SECOND YOUTH SUMMIT THE FUTURE WORKPLACE: THE NEW JOBS THE NEW SKILLS The youth takes over ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 1 THE ECONOMIST

Διαβάστε περισσότερα

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr»

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Επεξήγηση web site με λογικό διάγραμμα «Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Web : www.e-base.gr E-mail : support@e-base.gr Facebook : Like Twitter : @ebasegr Πολλοί άνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΝΝΕΔ 06-03-2010 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΝΝΕΔ 06-03-2010 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΝΝΕΔ 06-03-2010 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΟΝΝΕΔΙΤΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΟΝΝΕΔΙΤΕΣ, Όλοι όσοι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, νιώθουμε ιδιαίτερα περήφανοι για την παράταξή μας. Και αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί;

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί; www.agaliazo.gr ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Λεωσθένους 21-23, 18536 Πειραιάς - Τ: 210 4181641 - F: 210 4535343 e: oekk@otenet.gr - www.oekk.gr ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ν. ΑΧΑΙΑΣ Πατρέως 8-10, 26221 Πάτρα - Τ/F: 2610 226122 e:

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηματικότητα. Εισαγωγή σε μια γνωστή άγνωστη έννοια. Δημήτρης Βέργαδος Συντονιστής Επικοινωνίας ΣΕΒ

Επιχειρηματικότητα. Εισαγωγή σε μια γνωστή άγνωστη έννοια. Δημήτρης Βέργαδος Συντονιστής Επικοινωνίας ΣΕΒ Επιχειρηματικότητα Εισαγωγή σε μια γνωστή άγνωστη έννοια Δημήτρης Βέργαδος Συντονιστής Επικοινωνίας ΣΕΒ Τι είναι επιχειρηματικότητα; Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία δημιουργίας μιας νέας επιχειρηματικής

Διαβάστε περισσότερα

Το Συνεταιριστικό Μοντέλο και ο ρόλος των Εργαστηριακών Ιατρών στο Σύστημα Υγείας

Το Συνεταιριστικό Μοντέλο και ο ρόλος των Εργαστηριακών Ιατρών στο Σύστημα Υγείας Το Συνεταιριστικό Μοντέλο και ο ρόλος των Εργαστηριακών Ιατρών στο Σύστημα Υγείας Δρ. Μακρίδης Παναγιώτης Ιατρός Βιοπαθολόγος, Πρόεδρος ΔΣ Medisyn Αθήνα 5 Οκτωβρίου 2017 Το Συνεταιριστικό Μοντέλο Εργαστηριακών

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας.

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. Φωνή δυνατή. Φωνή

Διαβάστε περισσότερα

Όταν προκαλούν, μας εκπαιδεύουν! Τρίτη, 10 Ιούλιος :16

Όταν προκαλούν, μας εκπαιδεύουν! Τρίτη, 10 Ιούλιος :16 Καθημερινά οι γονείς παλεύουν να κατανοήσουν καταστάσεις, γεγονότα και συμπεριφορές που προκλήθηκαν από τα παιδιά τους και αδυνατούν. Τις πιο πολλές φορές θεωρούν ότι ευθύνονται τα παιδιά τους γι αυτό.

Διαβάστε περισσότερα

The Economist Events The 17th Roundtable with the Government of Greece

The Economist Events The 17th Roundtable with the Government of Greece Κ. ΦΡΟΥΖΗΣ: Κυρίες και κύριοι, κύριοι Υπουργοί, καλημέρα. Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Πράγματι αξίζουν συγχαρητήρια στους διοργανωτές, γιατί έχουν κάνει το συνέδριο αυτό θεσμό για την ανταλλαγή απόψεων,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ EΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Δελτίο Τύπου 26 Οκτωβρίου 2015 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Ο Αντιπρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ: Να καταθέσει εγγράφως η ελληνική κυβέρνηση ότι εκβιάστηκε για το ιδιοκτησιακ Πέμπτη, 26 Ιανουάριος :11

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ: Να καταθέσει εγγράφως η ελληνική κυβέρνηση ότι εκβιάστηκε για το ιδιοκτησιακ Πέμπτη, 26 Ιανουάριος :11 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Να καταθέσει εγγράφως η ελληνική κυβέρνηση ότι εκβιάστηκε για τις άδειες τωνφαρμακείων σε μη φαρμακοποιούς, αποφάσισε η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μετά από Αναφορά του

Διαβάστε περισσότερα

KKE ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ : Για την κατάρρευση του Τ.Υ.Δ.Ε. (Ταμείο Υγείας Δικηγόρων Επαρχίας) Κοινοβουλευτική Ομάδα

KKE ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ : Για την κατάρρευση του Τ.Υ.Δ.Ε. (Ταμείο Υγείας Δικηγόρων Επαρχίας) Κοινοβουλευτική Ομάδα Προς τους Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Οι δικηγόροι και δικαστικοί επιμελητές της επαρχίας είναι οι πρώτοι από τους επαγγελματίες του

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ και το δημοσιογράφο Μπ.

Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ και το δημοσιογράφο Μπ. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ημερομηνία: Τετάρτη, 20 Οκτωβρίου 2010 Θέμα: Συνέντευξη της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη, στο ραδιοφωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου Ημερομηνία 28/3/2106 Μέσο Συντάκτης Link http://www.islandofman.me/ Άντρυ Κούννου http://www.islandofman.me/interviews/i-epitychia-kryvotan-sto-komodino-mou/ Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Νίκος Τσιαμούλος Ανακοίνωση Υποψηφιότητας Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Αγαπητοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ, Κυρίες και Κύριοι, Πρώτα απ' όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη σημερινή σας παρουσία και την

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ημερομηνία: Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ημερομηνία: Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ημερομηνία: Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 Θέμα: Ομιλία Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της

Διαβάστε περισσότερα

«Το αγόρι στο θεωρείο»

«Το αγόρι στο θεωρείο» Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα «Το αγόρι στο θεωρείο» Μανώλης Λεγάκης Στο βιβλίο της Α. Δαρλάση τα ιστορικά στοιχεία συνυφαίνονται με τα μυθιστορηματικά: πρόσωπα φανταστικά υφίστανται σε ατομικό και

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Συνεργάζομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Συνεργάζομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Συνεργάζομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Τι είναι Συνεργασία 2. Γιατί χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΤΑΞΗ: ΘΕΜΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΧ.ΕΤΟΣ:

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΤΑΞΗ: ΘΕΜΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΧ.ΕΤΟΣ: [1] ΣΧΟΛΕΙΟ: ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΤΑΞΗ: Β ΘΕΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΓΙΑΝΝΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΟΦΙΑ ΣΧ.ΕΤΟΣ: 2012-2013 [2] ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περίληψη - στόχοι εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 3. Ικανότητα ανάληψης δράσης.

Μέρος 3. Ικανότητα ανάληψης δράσης. Μέρος 3. Ικανότητα ανάληψης δράσης. - 2 - Συσσωρευµένη γνώση και ικανότητες Ευαισθητοποίηση και αξιολόγηση της ατοµικής ικανότητας ανάληψης δράσης. Κοινωνική δεξιότητα Ικανότητα εκµάθησης Μεθοδικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΖΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΠΟ 6 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Κριός Αυτή την εβδομάδα η δυναμικότητα που θα έχεις θα είναι πολύ μεγάλη και να ξέρεις ότι θα σου συμβαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ. Έκδοση και ημερομηνία: Στοιχεία Οργανισμού. Όνομα Οργανισμού / Επιχείρησης: (Διεύθυνση): (Ημερομηνία έναρξης Επιχείρησης):

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ. Έκδοση και ημερομηνία: Στοιχεία Οργανισμού. Όνομα Οργανισμού / Επιχείρησης: (Διεύθυνση): (Ημερομηνία έναρξης Επιχείρησης): ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Έκδοση και ημερομηνία: Στοιχεία Οργανισμού Όνομα Οργανισμού / Επιχείρησης: (Διεύθυνση): (Τ.Κ.): Τηλέφωνο: (Ημερομηνία έναρξης Επιχείρησης): (Νομική Υπόσταση): (Κύριες Δραστηριότητες):

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης 1 Κάθε οικονομικό σύστημα λειτουργεί με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών. Μέσα σε αυτό υπάρχουν οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, τράπεζες, επιχειρήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΥΓΓΡΟΥ 183 Ν. ΣΜΥΡΝΗ ΤΗΛ ΚΙΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο.Λ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΥΓΓΡΟΥ 183 Ν. ΣΜΥΡΝΗ ΤΗΛ ΚΙΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο.Λ. ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΥΓΓΡΟΥ 183 Ν. ΣΜΥΡΝΗ ΤΗΛ. 210 9213445 ΚΙΝ 6945303931 ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο.Λ.Π Ο ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΣ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α. ιδρύθηκε το 1977, είναι

Διαβάστε περισσότερα