ΕΡΙΧ ΦΟΝ ΝΤΕΝΙΚΕΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΕΛΛΟΝ. 'Άλυτα αινεγματα τού παρελο6ντος. 26 φωτογραφικα. ντοκουμέντα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΡΙΧ ΦΟΝ ΝΤΕΝΙΚΕΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΕΛΛΟΝ. 'Άλυτα αινεγματα τού παρελο6ντος. 26 φωτογραφικα. ντοκουμέντα"

Transcript

1

2 ΕΡΙΧ ΦΟΝ ΝΤΕΝΙΚΕΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ το ΜΕΛΛΟΝ 'Άλυτα αινεγματα τού παρελο6ντος Με 26 φωτογραφικα ντοκουμέντα ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ

3 Τίτλος το;:; γερμοινικο;:; πρωτοτuπο\j: Erich νοη Diίniken, Erinnerungen an die Zukunft, Ungeloste Rii.tsel der Vergangenheit Bearbeitung: Wίlhelm Roggersdorf ΜετάφροισΊ) cxπό τχ γερμα:νικοι ΛΙΛΑ ΜΑΡΑΚΑ Έκ86σεΙζ στη Δυτικ-η Γερμοινίοι cxπό 1/2/ /1969 άντίτυποι Copyright 1968 by Econ Verlag Copyright 1971 γιοι την έ:λλί)νικ~ γλώσσοι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ- 'Αλ. Ποιποικώστα:ς ΜονοτόΠΙσΊ): Γ. Κόκκιζα:ς Διορθώσεις - έκτόπωσί): Χ. ΜοινουσοιρΙ3Ί)ς Έκ80τικ-η έπιμέλειοι: Α. Ποιποικώστοις

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος. ΕLσocγωΥη. Κεφάλocιο Ι Ύπάρχουν συγγεl,ικα με τον l1νθρωπο όντα στο Διάστημα; - Είναι δυνατη ή οργανικη αl!άπτυξη χωρις οξυγόνο; - Ύπάρχει ζω)) μέσα σε Οαι'ατηφόρο περιβάλλον; ΚεφάλOCLΟ Π. Το φω'ταστικο ταξίδι ένος διαστημόπλοιου στο Διάστημα - 'Η επίσκεψη τών ι(θεώ, )) - Ιχνη που δεν εξανεμίζol'ται. ΚεφάλOCLΟ ΠΙ ΓεωγραφικοΙ χάρτες ετών; - Προϊστορικά αεροδρόμια ; - Διάδρομοι προσγειώσεως γιά τούς θεούς; - 'ΕΙ ιιρχαιύτερη πολιτεία της Γης - Πότε λι(~i'ει το Πέτρωμα ; - 'Όταν 'ήλθε ό κατακλυσμος - Ή μυθολογία τών ΣΟ',!,Ι'ρίων - Όστα πού δεν προέρχονται απο πιθήκους - Είχuι' ί;λοι οι ιιρχαίοι σχεδιαστι'ς την ίδια παραξενιά; ΚεφάλrxLΟ ιν ljίβλος εχl ι 'ίπωσδήποτε δίκιο - Είχε,) Οεος χροι'ικι1 γρια.. ~~ ΊΙ κιβωη); τής ΛιαΟιίκηι; τοι> Μωυση ι:ίχε 'ιjλεκτρικ,) φορτίο - Οι ιιοωi)) l-ίχαl' ση)" ;""ρημιι,;χήματα πολλαπλι]ι; χρήιτl"lιjι;._- '() κιιτιικλι'ιτιιι)ς Ι';Χ' πριιγριιμματιστεί 1'111 παιι) λιίγο οι ((01'0/" ιιπιιιτοι>σω' ιίρισμι'ι'ιι μl'τιιλλιι.. 5

5 Κεφά.λOCLΟ ν Στους (θεους)) και στo!~'ς ανθρώπο!.ς άρεσε lια ζευγαρώ VO'IW - Μια έκθεση απο lιέα οχήματα - ΣτοιχεΈα για τις δ'ιwάμεις της επιτάχυνσης - Μια πρώτη εκ τού φυσικού περιγραφη της θέας απο ει'α διαστημόπλοιο - 'Η αφήγηση κάποιου που επέζησε μετα τον κατακλυσμό - Τί είναι ή αλήθεια; Κεφά.λocLO νι Είχαν ολοι οι χρονικογράφοι την [δια εκκεντρικη φαντασία; - «ουράνια oχήματαj) ξω α και ξαιια - ' Εκκριίξεις ύδρογόνου στrjν αρχαιότητα; - Πιος αl'ακα}:ύπτοναν πλανήτες χωρις τηλεσκόπια; - ΤΟ παράξει'ο ήμερολόγιο του Σείριου - ουδεν νεώτερον απο το Βορρά - Τί dπέγιl'αl Ι τα αρχαία βιβλία; - Άναμν)ίσεις από μας για το 69G'; - 1'ί θα απομείνει μετα. dnolflea ολοκληρωτικ)) καταστ(!οφή; Κεφά.λOCLΟ νπ. Μία πίστα γιά 1/(1 χο(!εύοιψ οί γίγαι'τες - :tαπό τί ζοπσαjι οί αρχαίοι ΑΙγl;πτιοι; - Ήται' 6 Χουφοί' απατεώι.ας; - Γιατί βρίσκονται οι πυραμίδες στό σημείο που βρίσκοιιται,ο - Ζωιι τανα πτώματα με τη βοήθεια της καταψύξεως; - Προϊστορικοι σχεδιαστές μόδας - ΊΙ μέθοδος C14 μας παρέχει lljldλυτη Κεφά.λOCLΟ βεβαιότητα; νιπ ,Εγκατέλειψαν μιίπως οι «θεοι)) τους γίγαιιτες στι) Νήσο τοlί Πάσχα στην τύχη τους; - Ποιος ι}ταν ό λευκος θεός; - ΟΙ dργαλειoι ηταν άγιιωστοι κι ομωςι'πήρχε καλλιέργεια βάμβακος - Ή τελευταία γνώση του αιιθριύπου. Κεφά.λOCLΟ ΙΧ Πολιτείες ση) ζούγκλα, που εχουν χτιστεέ σύμφωνα με ημερολόγια - ΤΗταν ή μετανάστευση των λαωι μια ο!κογει'ειακ)) εκδρομή " - Ένας θεός ξεχνα το ρωιτεβού του. - Γιατί t'ίναι τα αστεροσκοπεία στρογγυλά,' - 'Υπολογιστικες μηχuι'l'ς στυιι' αρχαιότητα - Σιψαπάντημα απο αστεία, παράδοξα πράγματα. Κεφά.λOCLΟ Χ WExo'IW τα διαστημικα ταξίδια κάποιο ι'όημα " [(αι ποιος οφελείται απο τα δισεκατομμύρια ποι\ έπε/ δύονται σ' αυτά; - 17ό- 6

6 λεμος lι τα~ίδια στό Διάστημα! - Τί νά συμβαί~'ει με τοι\ς τόσο δυσφημισμέi'ους ίπτάμενους δίσκους,. - Πρ1ν από 60 χρόνια ηδη έγινε μιά πυ(!ηνικη έκρηξη. - Μήπως ό δορυφόφόρος τού ~Αρη ε [ι'αι τεχνητός,. Κεφάλocιο ΧΙ Σψιατα προς το Διάστημα - Ύπάρχουν ι'1ραγε επαφες με τη σκέψη, πού είναι πιο γρήγορες κι απο την ταχύτητα του φωτός,. - Ή αξιοσημείωτη περίπτωση Κέυς - 'Ν ε!;ίσωση τού Γκρην - Μπάνκ - Σημαίνουσες προσωπικότητες Ι'ποστηρίζοlJ11 τη!, εξωβιολογία - Ποιά ειναι ή εργασία της ΝΑΣΑ,. - Συνομιλία με τόι' Βέρνερ φόν Μπράουι ι ΚεφOCλocιο ΧΩ ,Ι;;Ργοστάσια σκέψης έξασφαλίζουν προφι;τε;; σω'αvτoυσαν λιγώτερες κλεί/'ει. το μέλλον - οι αρχαίοι δυσκολίες - Ό κύκλος 7

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Άναμν'~σεις άπα το μ~λλoν' να:. ύπά,ρχει κά,-:ι τ~τoιo;,λναμν~σεις για:. κocτι που θα:. έπαν~λθει; 'Ύ'πOCρχει ocpcxre μια ά~ναί) XUXALx7j κίνί)crί) τ'ljς φύσ'ljς, μια αίι~νια συμβoλ'~ τι'";)ν έποχων; ΦαντOCζεται ~ κocμπια πως την &νοιςη θχ ξαναξυπν'~σει σαν πετlχλoύ3α; ΑίσθOCνεται το μόριο ':"ου άτμου το νόμο σύμφωνα με τον όπo~o άργα:. Υι γp~γopχ, ΙΗ ξανlχφoμoιωθε~ άπο τον 'Ήλιο; Γνωρίζει ~ 3ιάνoιIΧ π(},ς συν3έε-:αι με ολους τους χώρους τ'ljς lχίωνιότψοις; 'Ο ανθρωπος του σ~μεplχ εινχι 7..λλος άπο -:0'1 ocνθρωπο του χθες Υι του πρoχθ~ς. Ό ocνθρωπος εινχι πά,ντο-:ε κάτι καινούριο, που άνανεώνετlχι συνεχως πάνω σ-:'ην απεφί) ευοεια που όνομάζουμε ΧΡΟΝΟ. Ό ανθρωπος είναι άνσ..γκασμένος να:. κlχτανo~σει κlχι να:. έξουσιocσει ':"0'1 χρόνο! Γιατι ι~ ΧΙ'ΟΝΟΣ ειναι το σπ~ρμα. του Σύμπχντος. Κχι υπocρχει ενσ..ς χωρις ':"~λoς χρόνος που μ~σlχ του εντocσσοντα.ι ολες οι εποχές. ΆΛνα.μγ~σεις του μ~λλoν':"oς υπάρχουν. "O,-:L έμε~ς σ~μερα. 3εν ξέρουμε άκόμί), το κpα':"ε~ το Σ':ψ.πχν κρυφό. 'Ίσως μερικα:. μυστικα:. έξηγί)θουν' σ~μερoι, σ..οριο, κocποτε. ΤΟ Σίιμπαν άγνoε~ τον χρόνο, οπως άκόμοι &γνoε~ κα.ι,~ν ~ννoιoι 9

8 του χρ6νου. Αυτο το βιβλιο ~εν θoc είχε γίνει, χωρις τ/'ι tνθα:ρρu'jτικ-η άρωγύ) πολ/ων άνθρ(~πων. Ευχαρισ-;ω τη συζυγ6 μου, πού τoc τελευτα~α: χρ6νια. με είχε λιγο στο σπίτι, για την κατα. ν6'1)σ1j τ'l)ς. ΕΔχα:ριστω τον ψιλο μου χανς Νόινερ πού με ''>- Ψ " ',>-' '6", ' ~ '1' - \ συνοσε ε σε εκατoντgισες χιλια ες ΧΙΛωμετρoc ΤOCζιοιου κoι;~ πού μου 1jτα.ν r.rj:ιτα μια ποι.υτψυ) βουιθειιχ. Εύχαριστω,ούς Δρ. Στελι'l και Λούις "Εμριχ γι~,η οιαρκη o~θιy.η 'JOΤOστ+Ιριξή τως. ΕΔχαριστω δλους τούς ιχνορες της ΝΑΣΑ στο χιουστον, σ,ο ' Ακρω,Υιριο Κένεντυ κcδ σ-;ο Χάνστβιλ που με όό tιy φα'ι σ,ις γιγαντιoι~ες επισ,yjμο'lικες κοιι τεχνι,<ες tργοισ,'ι)ριocκες εγκαταστάσεις,ους. Ευχοιριστω τους ΚιΧθ'l)γ-ητας Κ.κ. Βέρνερ φο'l Μπρά.ουν, Βίλλυ Λέ,) χοιι,0'1 Κ. Μπερτ Σλά-;-;ερυ. EΔXlΧρισ,ω τούς άμέτρ'η,ους α'lορες ΚΙΧ), γυνlχiκες σε δλyj τ ο 1;ν υφήλιο, που με τι; συζψυ,σ::::ις, τις Ι~έες κα), με το},'ι ociλzcryj βοήθειά,ους εκcι:νoιν ~υνcι.τ 1;,+,ν OΊjμΙOυpγίlΧ CΙ:'J,o:::;,ο;:) βιβλίου. 10

9 ΕΙΣΛΓΩΓΗ Το να: γρά.ψε~ς Cι:.JΤΟ "':0 βιβλιο ε!νσ.'. ζ~::yjμα θά.ρρο\)ς" το ~oιo κιχι να. το διαβάσεις. ΟΙ λόγιοι θα -:0 εντάξοuν σαν OU-:Or.[x στον ;.~ατάλoγo εχεινων των &πα.γορεuμένων βιβλιων, τα: όπo~1x προτιμα. κcινεις να. μην &νcιφέρει, γιατι τόσο οί υποθέσεις ";οι> δσο ΚCΙΙ οί &ποοειξεις τοι) οεν ταιριάζοuν στο πολύμοχθο μωσcιϊχo της ~OY) σ\)μπαγους σχολcιστικyjς σοφια.ς. 'Αλλα. χαι οί &oαε~ς, αυτοι που &χόμί) κ,λ στόν υπνο τοuς α1σθάνονται &να.σφαλε~ς μπροστα: στα: όράματα ";ou μέλλοντος, δταν βρεθουν μπροστα. σ,~ οuνα,ό,1j,α Τι χocλ'jτερα την πιθιχνόn)τα, πως ";0 παρελθόν μας επιβάλλεται να: &ναχocλυφθε~ σάν χάη πιο μυστ1)ριωδες, πιο παρά.'70λμο, 7':'~O α~νιγματικo και άπο τό μέλλον, θα: ξα:νακρljφ::ουν σ,ο κocβο1)κι ένος ο1κει.rj1j γι' αυτους κόσμο\). Για,1. ενα ε!'} IΧ~ βέβα.ιο: με,ο παρελθόν μας, εχε~νo το παρελθον που βρισκεται χιλιάοες και έκα,oμμύp~oc χρόνια πισω, κάτι οεν πάει xlχλά.! Ε!ναι γεμά.,ο &;:0 αγνωστοuς θεούς, οί όπo~o? με επiχ'/opωμένα. Oιαστ/μόπλo~α. επισκέπτοντοιν,ην χαλ'η παλαιολιθικη Γ-η. 'lπηρχαν μυστικα: οπλα, υπερόπλoc χαl' &σύλλ1jπ,α τεχνικα. επιτεύγματα, των όποιων εν μέρει το know-llow οε } εχοuμε &κόμί) έπανocκτ~σει σ~- 11

10 μερoc. Κ,,,"', λ"" λ', Π' β' α.n σεν πocε~ κα. oc με ΤΊjν ocρχαιιο ογια μας. οτε ρισκουμε πocλ~ες 'ήλεκτριχες στ/λες x~λ~oc8ων f:των. Πότε βλέπουμε παιρά.ξεναι 6ντα ντυμένoc με τέλε~ες O~α.σΤ'Y)μ~κες στολες που κουμπώνουν με άγκρά.φες άπο πλιχ,[νιχ. 'Άλλοτε πά.λι συνocντocμε 8εκocπεν,α.Φ-~φ~oυς αριθμ'υ)τικοuς uπολογισμούς πού ομως οεν τούς εχει uπολογίσε~ 'ήλεχ-:-poν~κoς έυκέφιχλος. Σ,-ην π~o βαιθ~α: α.ρχocιότ/τιχ θα: συνocν-:~σoυμε όλόκλ'υ)ρ'υ) πα.ραικocτocθ~κ'y) απο αo~α.νό-ηται πρά.γμocται. ' Απο που ;)μως ij.ν-:-λrρα'j οι πpωτo~-πpωτo~ ij.νθρωποι τις απoc~τoύμενες ικocνότ-ητες γ~α: να: 01)μ~Qυργ~σουν ocότα: τα: ά.o~ocνότψix; Κocι με τις θpί)σκε~ες μocς κά.η 8εν πάει ΚIXΛrX! 'Όλες εχουν το κo~νo γνώp~σμoc να: έπocγγέλλον-:-oc~ στον ij.νθρωπο σωτ'υ)ρια και βo~θειoc. ' Ακόμ-fj ΚΙΧ\ οι 'Π~o παλαιοι θεοι εοωσocν τέτo~ες ύπoσ:x.έσε~ς. Για::-Ι οεν τις κρά.τ'υ)σαν; γ~ixτί ΧΡ'Υ) σ~μοποί-fjσocν ένάν-:~oc σε πρωτόγονους ανθρώπους τα: πιο έξελ~γμένα οπλoc; Koc\ γιocτι σχε8ιocσocν -:-0'1 άφocν~σμο ocότων των ανθρ(~πων ; Πρέπε~ να. συνίjθισoυμε σ-:-~'i Ιaέαι, πως ot κοσμοθεωρίες πού οιαμορφώθ'υ)χoc'j χocτα. -:-1ι Oιά.pκε~oc x~λ~ετ'y)pιoωy, θα. καταρρεύσουν. Λίγ:χ xpόν~oc έτοιστocμέυ'υ)ς ερευνocς γκρέμ~σαν κ~όλocς το θεωρψικο οίκομμ'υ)μoc ποu μocς είχε τόσο βολέ Ψε~. Γνώσε~ς κρυμμένες στις β~βλιoθίjκες μυστ~κων έτoc~ριων, άνακαλύφτyjκιχv πά),ι σα,ν κoc~νοuριεςa (ο αtώνας των o~:xστy)μ~κωy τocξ~o~ων 8εν μπqρε~ να ετνocι και OCί(~νocς των μυστηρίων. ΤΟ τocξίo~ στο Διάσ-:ημ.χ που 7εΙνε~ προς τον "Ηλιο και τα: &στρoc, μας βοί)θocει να: μετp-~σoυμεκocι τ/ν ij.βuσσο του παρελθόντος μας. Μέσoc άπο crxote~vqu; τocφους προβά.λλουν θεοι κocι ίεpε~ς, βα.σιλ~oc8ες κocι -Γιρωες. Πρέπε~ να: ζ'y)τ~σoυμε να. μocθουμε τα: μυστ~xά. τους, γιocτ\ στο xέρ~ μιχς ετνoc~ να: ιχνocκocλόψουμε το πιχρελθόν μocς άπο τις βά.σε~ς του κοιι-ιχν βέβoc~iχ";0 θέλοuμε-χωρις κενά.. 12 (Η ιxpxcxloaoylcl. πρέπεl να θεωρύjθε'l έπιστ ~μ1) που riπoιιτε~ έκσυγχρονισμένoc έργocστfιpιoι.

11 'Ο άρχαιολόγος πpέπε~ να: πληστ&ζει τους έρειπωμένους άρχαιολογικους χc:ψους έξοπλι,σμένος με ίιπερευαίσθητχ οργα'ια μετρήσεως. Ό Ιερέας που έρευνoc Πιν άλήθεια, πρέπει νoc ξαναρχίσει να. άμφ~σβ-rιτεϊ: καθετl καθιερωμένο, ΟΕ θεοl T~ς βαθιocς πρo~στop(ας αψίjσαν άs~α.φιλονίκίjτα txv'y), τα. όποϊ: α. όμως μόλις σ-~μερα εtμαστε σε θέσίj νoc οιαβάσουμε XIΧL να: έζ-ηγήσουμε, έπειs-~ το πpόβλίjμα των οιαστ/μαων τcι:ςιsιωv, που σήμερα ειναι καυ,ό, ~ταν άνίιπαρκτο γιoc,ον ανθρωπο έπl χιλιετ/ρίsες. Ίσχυρίζoμα.~ λοιπόν: οε πρόγονοί μα.ς ειχαν ~εxτεϊ: σt~ν βαθίιτατίj άpχα.~ό ΤΊjτα έπίσκεψη άπο το Διάστημα! ΚαΙ αν a-f;ilepiχ ~εν γνωρίζουμε άκόμη ποιος ~ταν αίιτος ό έξωγήινος νο\)ς xαol άπο,, " 3.λθ"" ", 'θ ποιο μακρινο cι:στρo,/ ε, εγω εχω εντουτοις ΤΎjν πεποι ηgίj, πως " αυτo~ (Υ,l οι ω;ενοι» 't:' Ee,Oλ'θ ο ρε αν ιι ενcι: Ι μερος... της Ι το τε, αν- Ψ θρωπότ/τας και ()ημωίιρίησαν ενα νέο τίιπο άνθρώπου, Ίσως τον πρωτο homo sapiens. Αίιτος ό ίσχυρισμος ειναι συντριπ-:-ιχός, Ίιατι γκρεμίζει το βάθρο που πάνω του ειχε στύjριχθεϊ: ενα ψαινομενικα: τέλειο θεωρηηκο σίιστημcι:. Κα.Ι σκοπος αυτο\) το\) βιβλίου εlνα~, β... \', ",~ ζ,......,... ακρι ως να. επιζεφησει τ'φ α.ποοειe,η αυτου του ισχυρισμου, 13

12 Ι Ύπάρχουν συγγενικα με τόν cίνθρωπο οντα στό Διάστημα; Είναι δυνατr) ή όργανικ,η ανάπτυξη χωρlς όξυγ6νο; Ύπάρχει ζωη μέσα σε θανατηφ6ρο περιβάλλον; Mπopε~ 'Ioc a~ανοηθε~ χανεις πως έμε~ς οί χοσμοπολιτες του είκοστου IΧtc:)vIΧ aev ε'ίμαστε 'oc μοναaικoc ανθρωπ6μορφα οντα στο ΔιάστημlΧ; Μια: και σε κlχνένα ανθρωπολογικο μoυσε~o aev aιiχτ'ijρε~ται το παρασκεόασμα ένος ((ανθρωποειaους άπο rj.λλον πλlχν'ήτίj», φlχινεται πειστικ η και alxoιlqλογί]μένyj ~ απάντηση, πως μ6νο ~ Γ~ μας κατoικε~τlχι απο ανθpώπινlχ OντlΧ. Το πλ~θoς των έρωτηματικων βέβlχιlχ l5λο και lχόξάνει, l5σο ΠPOσπlΧθOυμε voc φέρουμε σε μιοι αλλyjλου ΧΙΙΧ ιχ'ίτιου και ιχίτιατου "α: έπιτεόγματα άπο τις πρ6σφατες ερευνες και ανακαλuψεις. Ό γυμνος όφθαλμ6ς, λέγουν οί ασ"ρον6μοι, aιακρινει με ξαστερια: στο Στερέωμα γόρω στα: rj.cr"piχ. >1Ηaη το ΤYJλεσκ6πιο ένος μικρου αστεροσκοπειου κlχθιστoc όριχτoc περι τα a1lo έκατoμμόpιiχ, ένω ενα μοντέρνο ΚIΧΤOπτpικo τyjλεσκ6πιο συλλlχμβάνει το φως απο aισεκατομμύρια rj.στρα..., ~ισι:κiχτoμμύpια φωτεινoc σyjμε~α του ΓαλαξΙIΧ. ΣτΙς απιθανες l)μωc; ~ιαστάσεις του Σύμπαντος το alx6 μας αστρικο σύπτημα εlνlχι το πoλu μικρο μέρος ένος άσύγκpιτlχ μεγαλuπριι') συστήμlχτoς, με rj.λλα λόγια ένας γαλlχζιακoυ συμπλέγιuι: [Ιι':; πι)\) εχει aιάμετρο 1,5 έκiχτoμμύpιlχ ετη φωτος 15

13 (1 gτος φωτος=9,5 σlσεκατομμόρlα χιλιόμετρα) και πού neplλιχμβά.νει γόρω σ,ούς εϊκοσl γιχλαξίες. ' Αλλα. ακόμ-η ΚιΧΙ ιχύτο το πλίjθoς των αστρων ειναι μ-ηοαμινο σε σ';γκρισ-η με τις πολλες χιλιά.σες σπεφοεlο~ νεφελbψιχτιχ που gxouv unoxoylcrzl ~λεκτρονlκoc 'ΠJλεσκόΠLOC. ΑύτOC μέζρl τ/ σ-ημ,εplvη ~μ,έρα, που Z!VIΧL μόλlς ~ ocpχ~ τυις έ1nστημονlκίjς gρευνας. Ό ά.στρονόμ,ος Χά.ρλοου Σιiπλεϋ ύπολογίζεl μ,όνο στ/ν ιχκτίνα των τ'tιλεσκoπίων μ,ας περι τoc 1020 αστρα. ' Απο <ΧIJTιX δ Σά.πλεϋ μ,όνο gviχ σ,oc χίλloc XIΧTIΧTOCcrcrEL σε πλαν1jηκο σόcrt"l)tloc, gviχ πρocγμocηκα χocμ,"ι)λο ποσοστο σίjλoc/)~. "'Αν συνεχίσουμ,ε αύτον τον npogzxtlxo unoaoylcrtlo και ύποθέσουμ,ε πως gνιχς σ,ούς χίλlους άστέρες έκπλίjρώνεl τις προϋποθέσεις Υια ζωυ" τότε φθά.νουμε σ,ον α:ριθμο Και έρωτα. δ Σά.πλεϋ: πόσα ασ,ρα απ' ιχίnον τον πραγμ,αηκoc «άστρονομ,ικο» αριθμο εχουν ΚιΧΙ,,~ν XOCTocXXΊJAΎj OCτμόσφιΧΙΡOC yloc τ/ν άνocπτυζίj τίjς ζωίjς; 'ΈνιΧ στα zlxliχ; Kα~ τότε άκ6μύ) θα gtleve δ άνυπολόγlσ";"ος άρlθμος των 1011 άστέρων, πού θoc ειχιχν κατocλλ1)λες συνθίjκες YLιX ζωή. ' Ακόμ"l) Y-iΧΙ αν 'JnOθέσουμε, πως α:πο αύτον τον ιxplotlo μόνο σε κά.θε χίλωυς πλα:νίjτες ~:Ί.ει ιxναπτυχθε~ τελικoc ζωι και nocxl θoc gμεναν 100 έκατομμόρlα πλανίjτες σocν βά.σ1j ένος θεωρψlκου ύπο AOYLGtLOiJ. (Αίιτες οι παρατύjpήσεις βασίζονται σε τ"l)λεσκόπια: πού ιxvtιxnoxplvovtocl μεν στ~ς σ1jμερινες τεχνικες auvιxτότψες, βρίσκονταl ομως σε σιαρκ-η έξέλlζ"l)). Σύμ,φωνα με τις ύποθέσεις του βωχύjμlκου Δρ. Σ. Μίλλερ gxouv ιxναπτυχθε~ τόσο οι προϋποθέσεlς ylιx ζω"ή οσο κιχι ιχύτ/ ~ 'iοlα, σε μερlκούς ιχπο αίιτους τούς πλιxνίjτες πιθανως νωρίτερα πιχρoc στ/ ΓΊj. Σύμφωνα μ' ιχ\ιτον τον τολ- "λ / θ' J: ~,,./, e- μ"l)ρο υπο ογισμο, α,ιταν : ουνιχτον να εχουν ιχναπτυχ ει πά,νω σε πλαντιτες, πολιτισμοι πού προηυουντιχι τοι} σικου μας. Ό γνωστος έπιστύjμ,oνικoς συγγραφέας, κocθύjγύjτ/ς και φίλος του Βέρνερ φον ΜΠΡocουν, Δρ. Βίλλυ Λέυ μου gλεγε στύj Νέιχ 'TόΡΚΎj: 16

14 «Ό αριθμος των αστtρων το\) Γcι.λcι.ξΙcι. μcι.ς μ6νο δπολoύίζε'tα~ Ύ'~pω στα 30 8ισεκα..τομμύρια... 'Η {)πόθεσύ) 8ε πως ό Γαλcι.ξία..ς μας περιλαμβά.νει τουλά.χιστον 18 ~ισεκατoμμύρια.. πλα..νίjτικα. συστ~ματcι., θεωρειτα..ι ~ μερoc άπο την αστρονομια. πιθcι.ν~. "'Ας πρoσπcι.θήσoυμε τώρα: να: περιορισουμε στο ελά.χιστο τους άριθμους που ειναι " ουνατον ~, να.. 'λ'β α οuμε υπό "Ψ ΊJ και'''' ας υπόθ' εσουμε πως ot αποστά.σεις των πλανίjτικων συστίjμά.των ~xoυν ύπoλoγιστε~ κατ' αύτον τον τρόπο, ωστε μόνο σε μία απο έκατο περιπτώσε~ς ενα..ς πλανήτίjς να. περ~στρέφετίχι γύρω άπο τον ~λιo του μέσα στο κατά.λλίjλo περιβάλλον' κcι.ι πά.λι θα. εμεναν 180 έκατομμύρια πλανίjτες, που θα. ~ταν ουνατον να ύπιχρχει πά.νω τους ζω~. ΣυνεχΙζoντcι.ς ας ύποθέσουμε πως άπο τους έ ΚιΧΤΟ πχα.ν-ητες που θα. μπορουσα:ν να φ~λοξεν~σοuν ζωή, ό ενα.ς μόνο το πραγματoπoιε~' κα.ι πά.λι θα ε~χαμε τον άριθμο 1,8 έκατομμύρια. 'Ένα βίjμα. πά.ρα κά.τω θα. ~ταν να. υποθέσουμε, πως πά.νω στον ενα πλανήτίj άπο τους έκα..το ποιι φέρουν ζωή, θα. υπά:ρχουν οντα με τ/ oιανoψικ~ άνά:πτυξίj του llomo sapiens. 'Άλλα. κα/. ot'jτ/ ~ τελευταία υπόθεσύ) όέxετα~ για τον ΓαλαξΙα μας μια: στρα:τια. άπο κα ΤOΙΚΊJμένoυς πλα..νίjτες». Καθως ot τελευτα'ί:οι δπολογισμοι ά-ναφέρουν 100 οισεκατομμύρια απλocνε'ί:ς άστέρες στον Γαλαξίcι. μας, υπά:ρχουν φυσικα. μεγά:λες πιθανότψες ό άριθμος να. εινocι άσύγκριτιχ μεγαλύτερος άπο αύτων που προτείνει ό καθίjγίjτ~ς κ. Λέ\) με τους προσεκτικους ύπολογισμούς το\). Χ ' 'λ'β "Ψ' \, θ \ \ ~λ ωρις να. α. ουμε υπό ΊJ ουτοπικους αρι μο\)ς κocι α. - λους γαλα.ξίες, έπ~ τρέπεται νoc όεχτουμε πως σε σχετικιχ μικρ~ άπόστ<χσίj άπω τ/ ΓΎj ύπά:ρχουν πλανίjτες που πα..ρουσιά.ζο\)ν σ\)νθίjκες γιoc τ/ν άνά:πτυξ"l) ζωίjς, πα:ρόμοιες με α.ύτες που επικριχτουν στον οικό μιχς. Μπορουμε ΊSμως νιχ προχωρήσουμε στις ύποθέσεις μιχς κα./. να. ποσμε: κιχι αν 17

15 ιχκόμη ά.πο α.ύτους τους πλocνητες μόνο ~νocς στοuς έκατο κατoικε~τα.ι στ/ν πραγματικότητα, κoc1. πάλι θα: ~μενocν 180! '1Αρα ά.ναμφισβ"ήτητα ύπάρχο\)ν πλανίjτες που μοιάζουν με τ/ Γη, πο'; ~XO\)ν πocρόμοιoc σύστocση ά.τμόσφocφocς, παρόμοια έλξη, πocρόμοιoc χλωριοoc =η κα1. πocνιaα. ~σως. 'Αλλα: ετνocι όπωσi)ήποτε ά.πocρocιτητο να ύπάρχο\)ν σ\)νθίjκες παρόμοιες με OC1Jτες τυις ΓΊjς, για: να: ύπάρξει σε ~να.ν πλocνήτ/ ζωή; Η πεποίθηση πως ζω-η ετναι ίι\)νocτον να: ά.ναπτ\)xθε~ μόνο κάτω ά.πο γήινες σ\)νθίjκες, ετνocι έπιστημονικα ξεπερασμένyj. Ή πιστυ) π~)ς χωρ1.ς νερο κα.1. όξυγόνο ετναι ά.i)ύνocτο να ύπάρξει ζωή, ετνocι έσφα.λμένη. Στ/ν πραγμα.τικότητα ύπocρχουν ά.κόμυ) κα1. σ' αύτ-η τ-η Γ-η όργα.νισμο1. που i)ev χρειάζοντocι όξ\)γόνο: τα &ναερόβια βocκτηριi)ια.. Γι' α.ύτα μια όρισμένυ) ποσότητα όξυγόνο\) ένεργε~ σαν Οηλητήριο. ΓιατΙ ά.ποκλείετocι να: δπocρχουν κoc1. ά.νώτεροι όργocνισμο1. που οεν εχουν ά.νάγκη το όξυγόνο; Ή εντύπωση που προκαλουν κoc1. Ίj πιεσυ) που ά.σκουν οί νέες γνώσεις που καθyjμερινα ά.ποκτουμε, μας εξαναγκάζουν να έπocνεξετocσο\)με το 15λο σύστημα των θεωριων κα1. Ιοεων μας. Καθως μέχρι το πρόσφατο παρελθον ή επιστyjμονικ-η ~ρευνoc ετχε για: μονocοικο στόχο ΤYjς τ/ ΓΥι, ή χocρα: που γέμιζocν τον άνθρωπο τα επιτεύγμα.τα α.ύτ-ης T~ς ερε\) νας τον ~κανε να έξ\)μνε~ α.ύτον το οικό του κόσμο σαν τον ΙΟα.νικΟ πλα.νήτyj, που οεν ετνα.ι ο\5τε πολ\.ι θερμος ο\5τε πολυ Ψ,,Ι (Ι." θ,,~" \)χρος, πο\) πα.νω το\) υπα.ρχει ocφ 0'10 νερο, ο",\)γονο σε μεγάλες ποσότητες, κα.1. ή φυση ά.νανεώνεται συνεχως με όργανικες i)ιocοικocσιες. Π ραγμα.τικά., ίιεν επιτρέπετocι να: ύποστyjριζεται ή γνώμυ) πως μόνο σ' ~ναν πocρόμοιο με τ/ ΓΊj πλocνήτη ετναι ο\) νατον να: &νlxπτυχθε~ κoc1. να: i)ιατηρηθε~ ζωή. Πάνω στη ΓΊj - 15πως ύπολογιζουν - ζουν Μο έκιχτομμύριoc οιιχφορετικα E'iaYj όργανισμων. 'Απο ocύτους - πάλι καηχ τους ύπολογισμους - 1,2 έκατομμυριο ετναι «γνωστο1.» επιστημονικά. 18

16 Κα/. ιχπ' αuτους τους έπιστ'l]μονικα γνωστους οργανισμούς, μερικες xιλιά.~ες φυτοζωοϋν κά.τω άπο σuνθ1jκες που σύμφωνα με τις σuν1jθισμένες ιχντlλ~ψεις, όεν επιτρέπουν 'τ/ν fjπαρξύ) ζω1jς. Ot «ιχναγκαζοι» 8ροι για 'τ/ν {)παρξ1j ης ζω1jς πρέπει λοιπον να. άναθεωρ1jθοuν. Θά.'πρεπε να: παρα8εχτεζ κocνε/.ς π.χ., πως νερο με πυxv1j πεpιεκτlκότ/τα ραoιενέpγειlχς θα: ~ταν τελείως ιχποστειρωμένο! Σ'τ/ν πρlχγμoιτlκότητα 8μως ύπocρχουν μεριυ.α εtόη βακτίjριόίων που κατορθώνουν να επιβιώσουν π.χ. μέσα στο θocνατηφόρο νερό, που περιβάλλει πυρίj\lικoυς αντιοραστηρες. Το επιστ'υ)μονικο πείραμα "ου Δρ. Ζίγκελ προκαλεl ρίγος: ό Δρ. Ζίγκελ oίjμιoύργ'y)σε στο έργαστήριό του, τις σuνθ1jκες όιαβίωσης σ'τ/ν ιχτμόσφαφα του πλανfιτ'y) Δία κα/. μέσα σ' otuτyι 'τ/ν ά.τμόσφαιρα, που όεν εχει τίποτε κοινο με τους 8ρους που εμετς μέχρι τώρα θεωρούσαμε άπαροιίτ/τους για. τ~ ζωfι, καλλιέργ'υ)σε βακτηρί~ια κα/. παρlχσιτlκα: ζωύφια. 'Αμμωνία, μεθάνιο κα/. ύορογόνο οεν μπόρεσαν εντούτοις να απονεκρώσουν τους οργανισμους αuτούς. τα πειρocματα των εντομολόγων Χίντον κοιι Μπλουμ του Πανεπιστημίου του Μπόστον σ'τ/ν 'Αγγλία εφεραν τα 'COtIX συνταpακτlκα άποτελέσματα. Ot όύο επιστ/μονες άπoξfιpανlχν ~να ει00ς μύγας, εκθέτοντocς ΤΊj\l επι πολλες (;ψες σε θερμοκρασία μέχρι 1000 C. 'Αμέσως κlχτόπιν βύθισαν τα πειραματόζωά. τους μέσα σε ύγροποι'υ)μένο ~λloν που 8πως ειναι γνωστό, εχει όιιxστημικ~ θερμoκρασίlχ. Μετα άπο μία ίσχυp~ ιχκτινοβολία pα~ιενέργειας επocνέφερocν τα: εντομoc στις φυσloλογικες σuνθ1jκες όιαβίωσfις τους. Τότε συνέβη το ά~ύνlχτo: οι νύμφες συνέχισαν ~ν βloλoγιχ:~ εξέλιζ'ή τους και εγιναν τελείως «ύγιετς» μύγες. Μας εινlχι ακόμα γνωστα βοικτ'υ)ρίόια που ζουν μέσlχ σε ~φαίστειlχ, α.λ/ιχ που τρέφονται με πετρώματlχ Yj α.λ/α που παρocγουν σίόίjρo. τα: εpωτ/ματlκά. μας λωπον γίνονται 6λο και περισσότερα. Πειράματα γίνονται σε πολ/α. επιστ/μονικα: εργαστ/ρια και συσσωρεύονται ot άπο8είξεις, για το οτι ~ ζω~ με κlχνένα τρόπο όεν εξαρταται άπα τις ίιπαpζιlχκες προϋποθέσεις 19

17 του οικου μας πλαν~τ~. ΟΙ νόμοι και οι οροι ζω-ης, ΠΟ'] έπ~κρατουν στ-ιι ΓΎj θεωρήθηκαν επt αιώνες ό όμφαλος 70U κόσμου. AΔΤ-fι ~ πεποίθψτl) ομως εοινε μια στpαβίj και μτ:ερόεμένύj τ:ροοπτική. 'Έβαζε τ:αρωτ:ίόες στους έξερευνίjτές, τ:ου τους άνcχγxα.ζα.ν να. εφαρμόζουν στο Διάσ7ημα τα. δικά μας μέτρα xoιt συστ+,μα.τα λoγικύjς. Ό Τεϊλα.ρντ ντε Σαρντέν, εν ας διανool.ιμενoς που α.φύjσε εποχ,γι, εβiχζε σα:ν όρο, πως για: το ΔιάσΤΊjμα μόνο το φiχνταστικα στοιχεί-ο εχει πιθανότη'7ες να: είνα~ πρα.γματικό! 'ΑντιστΡΟΨ/ι,Ou τρόπου πο); εμε'ϊς σκεπτόμαστε - κά,τι που είναι μεν φαντασ7ικα άλλα: θα. μποροuσε να: συμβαίνει XIΧt στ-fιν πραγματικότ'ι)7α - θα. ~7αν, οτι XIΧt οί όιάνοιες ένας fj.aλou πλαν"ίjη θα. ετ:cιιρναν για. μέ'ψο τtς δικές τους προϋποθέσεις ζωύjς. "Αν τυχον ζοuσαν σε θερμοκρασία C ύπα 70 μί)όέν, θα. μποροuσαν να. θεωρ+,σουν τέ,οιες θερμοκροισίζς σα:ν προϋπόθεση για. τ"lιν ίjπαρξ"1) ζωίjς σε α.λλους πλανύjτες, ενώ αδτες θ' άφcχνιζαν τ"ιι όική μας ζωή. ΑΔτο αν-:ιστοιχε'ϊ κατα. κcχπoιo τρόπο σ7'1ι λoγικ"~, με τ-fιν όποία προσπαθοuμε να. ρίξουμε φώς σ,ο σκoτcχόι,ou παρελθόντος μας. Ό αδτοσεβασμος που κληρονομήσαμε απο γενεα. σε γενεά, μας ύτ:οχρεώνει να: εtμαστε λογικοt XIΧt αντικειμενικοί, με όυο λόγια να. παταμε με τα. ούο πόόια στ-η γύj σα.ν καλα. παιόιcχ. KcΧθε "ολμηρυι θεωρία ύπύjρξε οδτοπία για. χάποια εποχή. Πόσες ομως τέ"οιες οδτοπίες όεν εχουν γίνει πια. από καιρο κοινυι πραγματικότητα! Είναι τελείως φυσιολογικο λοιπον XIΧt σκόπιμο να: σκιαγραφηθουν εόώ με παραόείγμα.τα. οί πιο ριζοσπα.στικες Ουνατότητες. 'ΑΛΛα: κα.θως θα: πρoβcχλλεται το απ lθα.ν ο, αδτο τ:ου σ+,μερα ακόμύj είναι αόιανόητο, οί όιcχφopoι φρα.γμοt θα. πέσουν xoct θα. μπορέσου- \ ~ - \ λ ',, "λ \, ~ Ι \ με να. οουμε χωρις προκα.τα. η''!''εις ο α τα. «α.ουνα.τα» που ακόμη κρύβει το Σύμπαν. Οί ερχόμενες γενεες θα. συνα.ντήσουν στο ΔιcΧστημα. ενα πλύjθoς από απροσόόκψα. Οργα.νικα. Ι)ντα. 'AκόμΎj κι Clv όεν συμβε'ϊ κcχτι τέτοιο στtς μέρες μας, θα. πρέπει οί μεταγενέστεροι να. αποοεχθοuν τυιν Ιόέα., πως 20

18 ~εν ε~μocστε ή μoνocolχ~ κοι!. όπωσsήποτε οχι '~ πocλαιότερη εύφυ'toc του Σύμπocντος. 'Η ήλικίoc του Σύμπocντος ύπολογίζετοιι γύρω στα οκτω με ~ώi)εκoc ~ισεκoιτoμμύpιoc χρόνιοι. τα μικροσκόπιοι βρίσκουν ~χνη όpγoινικίjς ϋλης σε μετεωρόλιθους. ΒocκτηΡί~ιοι που υπίjpξoιν πρ!.ν &πο έκοιτομμύριοι χρόνιoc ξocνocξυπνουν σε νέoc ζωή. Σπόροι που ΤlΧλOΙντεύoντocι απο τ-γιν πίεση του φωτος κάποιου -ηλιου aιocσχίζουν το Διάστ-ημoc κoc!. συλλοιμβάνονται κ&ποτε απο Τ-ΓΙ βocρύτητα ένος πλocν-fιτ/. Έaω κιχ!. έκατομμύριoc χρόνιoc ανlχπτύσσετocι με τον ατέλειωτο κύκλο τ/ς ΔημLOυργίocς νέα ζωή. Πολυάριθμες και επιστάμενες ερευνες πολ/ων και aιιχφόρων πετρωμάτων σε πολλα σ'ημε~oι τίjς ΓΊjς, έχουν αποaείξει, πως ό φλοιος τυις ΓΊjς σχrιμocτίστ/ χε πριν άπο τέσσερoc περίπου aισεκιχτομμύριιχ χρόνια. Ή επιστήμη γνωρίζει μάλιστα, πως εοω xocr. ενιχ έκiχτoμμύριo χρόνια 'Jπάρχει κάτι σαν τον ανθρωπο! Μέσα σ' cx,jto το γιγoιντlα~o ρευμοι του χρόνου κοιτόρθωσε ή επιστημονικύι περιέργεια με μεγάλη επιμέλεια κlχι πολλες περιπέτειες να περιορίσει ενlχ μικρο ρυάκι χρόνων ίστορίocς τίjς άνθρωπότητlχς. τι αντιπροσωπεύουν δμως τα χρόνιoc lχύτ/ς τίjς ίστορίας μπροστα στα aισεκιχτομμ,jριιχ χρόνιlχ ':"Ίjς ίστοpίlχς του Σύμπαντος; Έμε~ς - ή κoρυφ~ τύjς ΔημιoυpγίlΧς; - χpειlχστήκαμε χρόνια για να φτάσουμε στ~ σ'υ)μερινή μας κατάσταση, στο σrιμεpινό μας &νάστ/μα. Ποιος θα μπορουσε να αποοείξει πως το περιβάλ/ον α)\λου πλανήτη οεν εχει προσφέρει εύνο'ίκότερες συνθυικες για να αναπτυχθουν σ.λ/ες ~ και παρόμοιες ευφυ'έες; Γιατί να μ-γιν εχουμε σε σ.λ/ους πλανίjτες «&ντrι.γωνιστές», που να είνrι.ι Ισάξιοι ~ κrι.ι άνώτεροί μrι.ς; Έπιτρέπετrι.ι να μύι λrι.μβάνoυμε ύπόψrι rι.ύτ/ν τύι ου'/ατότ'υ)τα, δπως κάναμε μέχρι τώρα; Πόσο συχνα οεν έχουν κrι.τocppεύσει ':"α λocμπρα οίκοοομήμocτα ':"Υις σοφίας μας! Πολ/ες έκατοντάaες γενεων πιστευαν πως ή ΓΊj είναι ενας aισκος. Πολλες χιλιάοες χρόνια 'lcrj,ue ό ατράνταχτος νόμος, πως ό 'Ήλιος περιστρέφεται 21

19 γύρω άπο τη Γ~. Κιχι εχουμε eχκ6μ'y) τώρlχ τ~ν πεποίθ1jσύ), πως ~ Γ~ μlχς ειναι το έπίκεντρο το;:; Σύμ.παντος, κlχι &ς εχει άπo3ειχτε~ πως εlνlχι ενlχ τελείως συν1jθισμένο, άσ~μlχντo ώς προς το μέγεθος, άστέρι πο\) βρίσκεται ετ'υ) φωτος μακρια: άπω το κέντρο το;:; ΓαλlΧξίlΧ... Ε '", ι ", λιψ, ", ιναι ΠΙIΧ καφος, με τοσες ιχνακα υ εις στο απεφο, ανεξερεύν-ητο ΔιocσΤ'Υ)μlχ, ν' άνocγνωρίσουμε τ/ μύ)3iχμιν6τ-ητoc μας. Τ6τε μ6νο θα: άντιλ1jψθοuμε, πως ε'~μαστε μικρα μυρμ~γχιlχ μέσlχ στ/ν πολιτειiχ το;:; Σύμπαντος. Πιχρ' 8λ' ιχύτα ~ μεγά. λί) μlχς 3υΙJlχτ6Τ'Υ)τα βρισκετlχι στο Διά.σΤ1jμα, έκε~ aίjλiχ~r, πο\) μας Τ'~ν ύποσχέθ'υ)καν οί θεοι Μ6νο μετα. απω ενα βλέμμα στο μέλλον, θα. άπoxτ~σoυμε τ~ν eχπαραίτ"ψ'y) Μνocμ'Υ) κocι τ6λμ'υ) γιoc να. έρευν-~σoυμε,ι " ') ψ'. θ' εντlμiχ κocι Ζωρις πρoκiχτoc 'Τι ΊJ το πcφελ ον μlχς. 22

20 ΙΙ Το φανταστικο ταξίδι ένος διαστημόπλοιου στο Διάστημα Ή επίσκεψη τών ((θεών)) 'Ίχνη που δεν εξανεμίζονται Ό 'Ιούλως Βέρν, πατέρα;ς του ούτοπιστικοσ μuθιστορ~μiχτoς, κlχτέλί)ζε σ~μερα να θεωρεί:ται εν ας καλόπιστος auyγραφέας γιατι ~ στρoφ~ τύjς φocντασίocς ΤΟι) προς τα &στρα 3εν είναι πια οδτοπία, μια κocι οί άστρονocυτες ττις 3εκαετίας μας xocvouv τον Γύρο του ΚόσμοΙ) ()χι σε 80 ~μέρες, άλλα σε 86 λεπτα ττις ωρocς. Έαν έμεί:ς τώρα σκιlχγρlχφ~σοuμε τις ~UνατόΤΊ)τες κocι τοuς στocθμοuς ένος φocνταστικου ταζι~ιoυ, πρέπει να γνωρίζουμε πως αύτο το τocζί3ι θα μπορέσει να γίνει πραγματικότί)7α μέσα σε πολυ λιγότερες ~εκocετίες, άπο αύτες που χρειά-στ ljκocν για ν~ μικρύνει ή θεότρελί) ίaέoc του ΠροΙ) του Κόσμου σε 80 -ημέρες, παο είχε ό 'Ιούλιος Βέρν, στο ταξί3ι-&στρlχη των 86 λεπτων τίjς ωρας. "Ας μ~ σκεπτόμlχστε ομως σε πά-ρoc πoλu στενα χρονικα πλαίσιlχ! "Ας υποθέσουμε πως το 3ιασΤΊ)μόπλοιό μας ξεκινά-ει μετα 150 χρόνιoc άπο τ/ ΓΊj για ενlχν ξένο, μακρινο ~λιo... Το 3ιασΤΊ)μόπλοιο θα: είχε το μέγεθος ένος σύjμερινοu υπερωκεά-νειου, με μία μά-ζα άρχικα γύρω στους τόνους, άπο τους όποιοuς οί θα ~σocν καύσιμα, όπότε -η oδσιαστικ~ χωρψικότψά- του θα: ~ταν μικρότερί) άπο 200 τόνους. 23

21 M~πως βρίσκετε πως κάτ~ τέτοιο ε!να~ &.auνατον; 'ΉaΊ) σήμερα ε'~μαστε σε θέση να συναρμολουήσουμε ενoc διocστ-ημόπλοιο κατα τ~ aιά.ρκε~α της.-ροχιocς Υύρω &.πο κάποιο πλαν-ήτη. 'Αλλα XOCL αύτ~ -fι συναpμoλόyίjσί) θα ε!να~ μέσα σε εrκοσ~ χρόνια περιττή, y~ατ!. θα μπορουμε να έτοιμάζουμε κoc!. να εκτοξ::λουμε το ΥΙΥάντειο αύτο aιαστημόπλοιο κατευθείαν άπο τ~ Σελ~νΊ). Έκτος αύτου, -fι ερεuνoc πocνω στους α\ψ~ανoυς πυρocυλικους κ~νί).-ηρες πρoχωpε~ με μευocλα βήματα. Αύτο!. οι ocύριocνοι κινί)τ/ρες θα ε!ναι κocτα κύριο λόυο κινψηρες συυκεν.-ρωμένί)ς άκτινοβολίocς XIΧL θα βα.σιζoντo':~ εϊτε στ/ν ΠUΡ1)ν~χ.~~ σuντυ;ξ1j του ύόρουόνοι> σε ~λιoν εrτε στ~ν μετocτpoπ~ της υλί)ς σε άκτινοβολία, XOCL θα άνocπτόσσουν.-αχύτί)τα εκπεμπομένων άερίων παρόμo~α με τ/ν ταχότψoc του φωτός. Ό πuρocυλος φωτονίων εξocλλου θα άνoίξε~ ενα νέο τολμί)ρο aρόμο. (Στο πεφrxμocτ~κo στocaιο πocνω σε μεμονωμένα μόρια εχει άποaειχτε~ fιaί), πως ocύτος ό aρόμος ε!ναι άνo~χτός). Τ α καόσιμα που θα: μετocφέρει ό φω.-ονικος πύραυλος θα: επιτρέπουν μία.-όσο μευocλί) πpoσέyy~σί) τ-ης.-ocχύτψocς πτήσεως μ' ocύτ~ν του φωτός, ώστε οι Ιδ~ότη.-ες τ'ijς σχετικότίjτας, κυρίως -ή χpoν~κ~ a~ocστολ~ μετocξυ δ~αστί)μoπλoίoυ xoc!. χώρου εκτοξεύσεως, να: αποκτουν πλήρη πpακτ~κ~ εφαρμουή. τα: καύσιμα θα μετocτρέπονται σε -ήλεκτρoμocyνίjτικ~ άκτινοβολία XIΧL θα: εκπέμπονται σocν aέσμί) κ~νίjτικίjς ακτίνας με τ~ν ταχύτίjτα του φωτός. 'Ένα a~αστί)μόπλοιο που ε!ναι εξοπλισμένο με κ~νψίjpες φωτονίου μπoρε~ θεω- " Ι,, -, '990/' ΡΊ)τικα νoc φτocσει την.-αχυτ/τoc του φωτος κατoc /0 και μ' ocύτ/ν θoc μπορουσε νoc ξεπεράσει τα op~α του alxou μocς -ήλιocκοu συστήματος! 'ΑλΊ)θινOC, νά μιoc LafIΧ που πpoξενε~ rλιυυο. 'Όμως κoc!. σ.ν άκόμί) βρισκόμocστε στο κocτώφλι μιας νέας εποχης, οφείι,ουμε να μ~ν ξεχναμε, πως τα τεράστιoc &λμocτα τ/ς τεχνικίjς προόδου που εζ-rισαν οι πocπποuοες μας, ~τocν κι ocιιτα: Υια τ~ν εποχ'ή τους εξίσου Ιλιyyιώδ-rι: σιδ-rιpόδpoμoς, -ήλεκτρισμός, ΤΊ)λέΥραφος, το πρώτο ocιιτoκίν-rιτo, το πρώτο αε- 24

22 ροπλocνο... Έμε~ς πpωτo~ ιχκουσocμε music ίn the air, έμε~ς βλέπουμε ~γχpωμίj ΤΊjλεόpαcrΊj, ζ'~σαμε τις πρωτες εκτοξεύσεις πυραυλων στο Δι±σΤΊjμα, και ~xoυμε aέκτες για: ε1a~σεις και εικόνες ιχπο aορυφόρους, που πεpιστpέφoντα~ γύρω α.πο τ~ Γ~. Και τα: εγγόνια μας π~α: θα: xocvouv aιαπλανητικα: ταξίa~α, καθως και' aιαστίjμικες ~ρευνες σε τεχνικες πανεπιστίjμ~ακες σχολές. ""Ας πιxpα:κoλoυθ~σoυμε το ταξίόι ΠΟ') χoc'lει το φocvτα. στικό μας aιαστίjμόπλοω με στόχο gvoι μακρινο άπλαν~ άστέρα. Θα: ~ταν βέβαια πoλu aιασκεaασ.ικο να: φανταστουμε τον τρόπο με τον όπo~o το πλ~pωμα σκοτώνει.'γιν ωρα του σ' αυτο το ταξίaι. 'Όσο τερ±στιες κι αν ειν:χι οι &ποστocσε~ς κι δσο άργoc κι αν κυλiχ ό καφος γι' αυτους που εμει'lαν πίσω περιμένοντας, ~ θεωρία ττις σχετικόη,ας,o~,αινστocιν ~χει άπόλυτίj Ισχυ! Mπopε~ να: φαίνεται άπίστευ.ο, άλλα: ΠΡ:Υ.γμα ΤLΚOC ό χρόνος περνα. μέσοι στο διαστημόπλοιο, που πετα εχοντας τ/ν LatLΧ σχε80ν τocχύτ~τα με το φως, π~o &pyoc παρ α στ~ Γ~. 'Εα:'Ι το aιαστ-fjμόπλοω ~χει ταχύτ'υ)'α ~σίj με,α 99% της ταχύτητας του φωτός, τότε παρέρχον,αι γιoc το πλ~pωμα κατιχ τ-γιν πτ~σίj στο ΔιocσΤΊjμα 14,1 χρόνια, ε,α'l γι' αυτους που ~μειναν στη ΓΊj περνουν 100 ~l.p6νια. ΤΓι aιαφορoc "... ι, ~, '\' -- \ αυτfj του χρονου, που uπαρχει γι(/. τους ασ7ροναυ,ες και 70υς κocτοίκους της Γ~ς, την uπολογ[ζο'jμε με "Γιν παρακocτω εξίσωστι, που προκύπτει άπο τους με7ασχίjμα.ισμoυς,;,ου Λόρεντς: t -_. f = V1-(v / c) 2 (Ι χρόνος άστροναυτων, Τ =χρό ιος Γ:r;ς, Υ=7αχ:j.'ΙΙ7α πτ~πεως, (:=ταχύηιτα φωτός). '11 ταχύτψα του aιαστ'υ)μόπλοιου ojπολογίζε.αι με την [1απικη πυραυλικη έξίσωσίj του XCle'fjY1j,oi) "Λκερε,: v/w 1_(1_t)2w/c...v/c [1+(1-t) 2w/o] 25

23 (v==τα.χύτ1jτα πτ~σεως, W==ΤOCΧUΤ"1jΤOC εκπεμ.πομένων ocερίων, C=ΤιΧχότYjΤιΧ φωτός, Ι=ποσοστό των κοωσίμων μέσιχ στό γενικο βocρος απογειώσεως). TΎj στιγμύj πο,) το aιιχστyjμόπλοιό μιχς θα: πλφιocζει το στόχο του, aev χωράει άμφιβολία πως το πλ~ρωμιχ θ' αρχίσει να έπι<πjμιχίνει και να έντοπίζει πλαν~τες, να μετρα μέ πρισματικές &.νιχμσεις την θερμοκριχσία τους ΚιΧΙ νιχ ύπολογίζει την τροχιoc τους. Θα: aιαλέξει τέλος για: πρoσγείω<πj, έκε~νoν τον πλιχν~τη πο,) ΠιΧρουσιOCζει τις πιό &.νάλογες με τη Γ η συνθίjκες. "Αν το 8ιαστημόπλοιό μας είχε μετα άπο ταξίaι 80 π.χ. έτι'";:,ν φωτός ζο3έψει ολα του τα κα'jσιμα, τότε θιχ έπρεπε το πλ~ρωμα να ξιχναεφοaιocσει τα: aoxzi:ot καυσίμων με πυρψικο ύλικό, πο,) θα: το έπαιρνε άπο τον τόπο του προορισμου. ''Ας ύποθέσουμε λοιπόν, π(~ς ό πλα.ν-ήτίjς πο,) θιχ γίνει -η προσγείωση ΠιΧρουσιOCζει όμοιότψες με Τ"~ ΓΊ]. ('Αναφέραμε ~ayj πως χάτι τέτοιο 8εν είναι και τ&σο ά3υνατο). "Ας άπoτoλμ'ήι:joυμε άκόμη 7"ην ύπόθεση, πως ό πολιτισμος αvτου το13 πλαν~τη άντιστοιχεi: με το στoc3ιο πα,) είχε φτocσει -η ΓΊj πριν χρόνια. ''Ολ' αvτα: βέβαια θα: είχαν εξιχκριβωθεi: με τα: οργανα μετρ"ήσεως πο,) aιαθέτει το 3ιασΤΎjμόπλοιο, πoλu πριν απο την προσγείωση. Είναι ιχύτονόητο, πως οι κοσμοναυ7ες μας θα: είχαν βpε~ γιιχ νιχ προσγειωθοϊίν ενα μέρος πλο'jσιο σε πυρψιχο δλικό, γιατι τιχ 5ργανα πο,) aliχθέτουν azlxvouv γρ'ήγορα και &λ&.νθαστα, σε ποια: όροσεφιχ μπορεi: να βρεθεi: οvρocνιο. (Η προσγειωσyj γινετocι σύμφωνα με το πρόγραμμ.α. ΟΙ κοσμοναυτες μας βλέπουν οντα ΠΟ') τροχίζουν λίθινα έργαλεi:α, βλέπουν πως αυτα: τα: οντα crxot!j)vouv στο κιιν~yι το θήραμιχ με άκόντια, βλέπουν κοπoc8ια πρόβατιχ και κατσίκες να. βόσκουν στύj στέπα και cχπλoϊκα: σκευ"1j νιχ παράγονται σε πρωτόυονα καμίνια. Μά την &λ~θεια, ενα &συν~θιστo θέαμα για. το,)ς άστροναυτες μιχς! "Ομως τί ocpιxyεo να σκέπτοντιχι τα: πρωτόγονα οντα αυτου τοϊί πλαγr,τη για: το τέρας πο,) μόλις προσγειώθyjκε και τις 26

24 μορφες ποιι βγ~καν άπ' αυτο; Πριν ιχπο χρόνια, &ς μ~ το ξεχναμε, εrμιχστε και με~ς το raιo μισοβάρβαροι. 'Έχουμε λοιπον κατανόίjσύ) γι' lχι)τοιις τοιις μισοβάρβαρους, ποιι μπροστα. σ' αuτο το γεγονός, ΚΡ'Jβουν το πρόσωπο στο χωμα και 3εν τολμουν να. σίjκώσoυ'l τα. μάτια. Ένω μέχρι έκεινίj τίjν ~μέρlχ λάτρευαν τον 'Ήλ~o και T~ Σελ+ιVΊJ, τώρα συνέβίj κάτι τρoμα.κτ~κό: θεοι ~λθα.ν άπο τον OUPIΧvb! Οί πρωτόγονοι κάτοικοι του πλαν+,τίj περιεργάζονται άπο, Ψ ι ')... \..., σιγoυρίj κρυ ωνα τους αστροναυτες μας, που φορουν στο κεφάλι παρά.ξενα. καπέλα με ραβδια. (κράνίj με κερα~ες), τα. χά.νουν ποιι ~ νυχτα γινεται λcι.μπερ~ σα.ν ~μέρα (προβολε~ς), τρομocζουν καθως IΧu.ix. 7α. σ.γνωσ7α. οντα μπορουν να. πετουν χωρις κόπο στον άέρα. (συσκευ~ πτ+,σεως), ξαναχώνουν τα. κεφάλια. τους σ,ο χωμα, δταν σ.γνωστα, φριχτα. «θίjρια.» άνυψ(:)νονται ΡΟυθΟυνLζΟψC"lχς, βροντώντας κα.ι βουtζοντας (λασnxένιlχ, παρα.γεμισμένα. με άέρα. έλιχόπτερα., οχ+, ματα γε'jικ~ς χρ+,σεως) κlχι τέλος,ο βάζουν σ-;-α. πόδια κατiχφε:,jγοντcι.ς στις άσφlχλε~ς σπ"ηλιές,ους, δτcι.ν άν,"ηχ+,σουν μέσα άπ' το βου'lο τρομακτιχοι κρό,οι κα.ι βροντες (άναγνωριστικ~ άνα.τίναζίj). Πραγμα,ικά, σε πρωτόγονους άνθρώπους πρέπει οί ιχστρoνcι.υτες μας να. φαίνονται παντomναμo~ ΟΕοί! 'Εν&') οί κοσμοναυτες θα. σ'j'jεχίζουν το δυσχολο ~μeρ+ισιό τ')υς πρόγρα.μμα έργασιων, εινα.ι μαλλον βέβαιο πως μετα. α.π;) ενα όρισμένο χρονικο δ~άσ,"ημα μία έπιτρoπ~ άπο ίερε~ς και μocγους θα. πλ"ησιάσει εναν άστροναυτί), α.uτον ποιι άπο cνπηκτο θα: θεωρ+,σουν για ά:ρχυίγό, και θα. προσπαθ+,σουν να ελοουν σε μια πρώ'ίj έπαφ~ με τοιις θεους, φέρνοντας ι')(;ψα για να.,ψ:ιισουν ":"οιις ξένους. ΕΤνοι'. πιθανο "ως οί δι )('ιί μα.ς οα. ε/ο,)'! μocθει yp"r;yoplχ, με τ/ βο+ιθειιχ ένος ~λε )( τρ,ινικ()υ έγχεφάλου τ~ γλώσσα. των πρωτόγονων κατοίκων ΓfJij πλαν+,τίj χ,λ θα. μπορέσουν να. ε:uχα.ριστ+,σουν για. τ~ φιιιιψpίινησύj. Παρ' ολ' lχ')τoc, δεν ΠiΧEζει κανένα ρόλο το δη ω c[ναι πε Οέση να. τοιις έξηυήσουν στ~ YX~JcrcrIΧ τους, πως ι)ι\ ν ΠΡ'J(jΎ:~Ι:)θ-ηχocν θζοι οϋτε τ~πoτε άν(~τ-εpα. οντα, αξ~ιχ να 27

25 τα προσκυνουν. A'JTQ ;)εν θα: το πισ7έψουν 01. τ:ρωτ6γονοι 'λ Ο', -:J.) θ " "1.)'1,Ι φι οι μlχς. ι OΙσΤΡOνlΧυτες 'j' lχν οιπο ΙΧ.ο ιχστρο, εχουν όλoφocνερlχ τρομοικτικί] ;)ύνlχμί) XIΧL τ-~ν 1.κoινότητlΧ να: κocνουν θlχύμlχτlχ. Πρέπει να: εlνlχι θεοί! ουτε θα: εχει κlχνένι:ι. ν6ίjμiχ να ΠΡOσ:τlΧθήσOυν να τους εξηy'~σoυ') δπoιo8'~πoτε χειρισμό, γιlχτ\ ολα θα ιj:τερβαίνoυν τα ορια τr.ς άντιλίjψης α.ύ7ων των κατατρομαγμένων &1'); τ/ν έπιόρoμ~~ Οντων. 'Όσο άφocντlχστo καl α.ν εlνlχι το πλυιθος των πραυμocτων πού θα: npox 1Jyouν άπο τ~ν ήμέρι:ι. τίjς πρoσyειωσίjς, θα μποροuσε πocντ{ι)ζ ενα- OC7'=U πριν μελε-:"r,μέ'i(j σχέ3ιο voc περιλocμβocνει μερικα: σίjμεϊ:oι σαν χι OCUTOC: 28 ΜΙα μερι80c -:ου πληθυσμοu πρέπ::;ι ν:ι. ;τεισθεϊ: XIΧL να εκπlχι8ευ-:εϊ: είόικoc, Υια να: μπορέσει να βουιθήσει στ/ν άνlχζ"~τηση του άπlχplχίτητoυ για: Τ!)'Ι έπισ-:ροφί] στ/ ΓΊj πυρψικου δλικου, μέσlχ σε κoc;τοιο κpoc-:+ιρiχ πού θα άνοιχ-:εϊ: γιιχ -:0 σκοπο fj:j-:6. Ό ευφυέστερος,ων ;τρωτόγονων χατοιχω') -:ου πλlχνfιτη πρέπει να: έκλευεϊ: «βlχσιλιocς». Σαν φlχνερo σίjμoc8ι τίjς έξoυσίlχς του θα του 80θεϊ: ενlχς άσύρμlχτoς, με τον όποϊ:ο θιχ μπορεϊ: κocθε στιyμ~ να ερxετlχι σε έπlχφ~ XIΧL να: ocπευθ'jνε,q(ι σ,ούς «θεούς». 01. άσ,ροναυπς μας θα έ;τιzεψfισoυ'l να τούς όι8:χξουν ενlχ στοιχειι:)()ί) πολι7ισμένο -:ρ6πο ζωτ,ς κocθως και μερικες ~θικες &ρχές, ετσι ωστε να ΥΙνει ()υνiχ7~ ή &νocπτuξη μιocς πιο έξελιυμέ'ιί)ς ΚOινωνίlΧς. ''Αν ή όμoc8oc μας 8εχ-:εϊ: "'",,'1 ε;τίθεσί) χoc;τοωυ ocλ/οu «λαου)), ΚΙΧ\ ΚiΧθως θα εχει μlχζευ7εϊ: &χ6μη οσο πυρηνιχο δλικο ετνlχι άπαραίη,ο, θα μπcιυ ) σε ένέργειαμετα άπο πολ/ες προει()οποιυισεις - μοντέρνα OπλlΧ ένα.ντιον των έχθρων. Μερικες γυνocϊ:κες θoc επιλεγουν XIΧL θιχ γo')ιμoπoιίjθουν ά,πο τούς ιχστρoνlχυ7ες. 'Έτσι θιi 8Ί)μιoυΡΎΊJθεϊ: μιοι νέα φυλfι, πού θιi εχει 'JπεΡΠfJόήσει δρωμένα στά-

26 Γνωρίζουμε &.πο προσωπικυι μας πείρα, πόσος χρόνος Ο:Χ χρ:::\xσ-.:::~, εως Ο,ου α~-. Ij ~ νέχ φυλη γίνεl [καν-ίj για: οιχστί)μικgc,αξίoιcι.. Γι' ωjτο το λόγο o~ άσ-.ρονασ-:ες πριν άναχωp~σoυν γι:χ,~ Γη, θ' άφήσουν μ:::ριχ.α όρα,:χ, oιαυγ'~ tx'γij,,α. όπo~α έντού,οις μόνον &.ργό-:-:::ρoc, πολu &.ργό-.:::ρoc θα μπορέσει ν,χ κα,αλ:χβ:::ι μίoc έξελιγμένη,:::χνικα: κοινωνία ποu βασίζετσα σε μocθ'f)ματικ~ σκέφτι.,αμφισβη-:'ήσψι) θα ειναι Υ; προσπάθεια να προεlδoπoι~σoυμz 'Ο'Jς προστατευόμ:::νοιjς μας για μελ/οντικοuς κινοιjνους. ' Ακόμ"') κι d'l τοuς δείξουμε τις πιο φρ\κιocσ,ικες κιν"')μocτογραφικες τocινίες με πολέμους πάνω σ,~ Γ~ και άτομικες έ:ψfιξεις, οεν πρόκειτocι να έμποδίσουμε "χ ()ν,α αύ,οϊ) τοσ "λαν-ήτ"') να οιαπράξουν τις ϊ~~ες άνoίjσ[ες, οπως έξά-λλου ~ έπίγνωσ1] δλων αύτων δεν έμποοίζ:::ι τ~ν άνθρωτ:ότ'ητα να παίζει και να ξαναπαίζει με,'ίj φω-.ια τοσ τ:ολέμου. Ένω το οιασ,ημόπλοιό μας θα: έξαφανίζεται π&λι μέσα:,πα: νεφελι:ψατα τοσ Διαστ~ματoς ο[ φίλοι μας θα: μιλοσν και οα ξαναμιλοσν για το θασμα τοσ «έρχομοσ των θεων». Θα. τ() μεταφέρουν στ~ν άπλο'ίκυι τους γλώσσα, θα το κάνουν Ορύλο, ποu θα μεταοι:)σουν στοuς γιοuς και τις θυγατέρες Τ(Juς, και θα θεωρ~σoυν τoc όωρcι, τoc έργαλεϊα. κα.ι o,τ~ α.αλ.ο., ~,... λ 'ψ, Τ, f αψησχν οι αστροναυτες, ει ανα που ειναι ιερα. "Οταν οί φίλοι μας άποκτήσουν τ~ν ίκανότ-ητα της γραψι)ζ, oiχ κα,αγράψουν tσως το γεγονός: άνατρlχlαστικό, παρά.~ι)ξ(), σiχν θασμα. Τότε θα. μπoρε~ κανεις να. διαβάσει (άλλα. χαι να δε~ σε οπτικες παραστ&σεις), πως θεοι ντυμένοl "τα. χρυσα. ειχαν ελο:::ι με ενα ίπ-.&μενο πλo~o, ποu προσγειώ ΟηΧΕ; χάνoντocς ενα ιχπίθχνο χαλασμό. Θα: γράψουν για: oχ~ιυ/τα π',,) όoίjγoσσαν οί θ:::οι πάνω άπα θάλασσες και κάμ Jιι,ιις, για. ψοβ:::ρα δπλα ποu μοιάζανε με άστραπές, και θα: 29

27 <:- - "θ', 'θ ', 'ψ οιηυουνται πως οι εοι υποσχε Υικαν να επιστρε ουν. Θαι σφυρηλατ~σoυν και θαι σκαλίσουν πocνω σε πετρώματα τις είκόνες που κάποτε ε!~α-ν: Κακόσχημους γίγαντες, που ~XO\)ν κρocν'υ) κα-ι ραβ3ιoc στο κεφocλι και κιβώτια μπροσται στο στηθος. Σφα-~ρες που πάνω το\)ς κάθονται άπροσ3ιόριστα ()ντα διασχίζοντας τον άέρoc. Ραβ3ιαι που έκπέμπουν άκτίνες με όρμ~ σαν νά 'ταν 1\λιοι. Κατασκευάσματoc, κάτι σαν {,χ~ματoc, που μοιάζουν με ΥΙΥάντεια ~ντoμα. Οί (')υνατότητες ναι φαντocσθο\)με, ποιες δίραγε παρocστάσε~ς είκόνων παρέμεινocν άπο τ~ν έπίσκεψη το\) 3ιocστημοπλοίου, ε!να~ άπεp~όρ~στες κα-ι λίγο πιο κάτω θoc 8ο\)με τί tχνη χάραξαν πocνω στους πίνocκες το\) παρελθόντος οί «θεοί», που έπισκέφηκαν προ'ίστορικα τ~ Γ η. Ε..., "λ" ~ 'ψ "ξ'λ ξ, ιναι αρκετoc απ ο νoc προοιαυρoc ουμε την ε ε ι η πocνω στον πλocν~τη που έπισκέφτηκε το (')ιocστημόπλοιό μocς: οί,,, θ'" Ψ ~~,, πρωτογονοι κα70ικοι του α. ocντεγρoc ocν ΠΟΛΛOC πραγματoc και θαι πλοότισαν τις γνώσεις τους. Ό τόπος που ΎΊταν προσγειωμένο το (')ιαστημόπλοlo θεωp~θίjκε πλέον ίερός, gνocς τόπος πpoσκυν~μα.τoς, δπου θα έξυμνο\)σαν ται ~pωικαι κατορθώμocτα των θεων, και θα ~χτιζαν ν!χους και πυραμί8ες (φυσικoc με σχέ3ια που άνταποκρίνονται στους νόμους της ά στρονομίας). Ό λαος θoc άναπτόσσεται, θαι ύπάρξουν πόλεμοι που θα παpαχ(~σoυν το xijjpo των θεων βαθια μέσα στ/ Υη xoct θα ελθοuν αλλες γενιές, που θα ανα,χαλυψουν τοος ίερους τόπους, θαι τους φέρουν πάλι στο φως και θα προσπαθ~σoυν ναι έξηy~σoυν τιχ σημά3ια. Ή συνέχεια είναι ypαμμένίj στιχ βιβλία της 'Ιστορίας μας... 'Όμως για ναι φτάσουμε στ/ν ίστopικ~ «άλ~θεια» πρέπει να άνοίξουμε στο πυκνο Μσος των έρωτηματικων ενα ξέφωτο, που να ό3ηυεί: στο παρελθόν μας. 30

28 πι Γεωγραφικοι χάρτες ετών; - Προϊστορικα αεροδρόμια,. - Δ ιάδρομοι προσγειώσεως για τους θεούς; - Ή αρχαιότερη πολιτεία τής Γής -Πότε λιώνει το πέτρωμα; - 'Όταν ήλθε ό κατακλυσμος - Ή μυθολογία τών Σουμερίων - Όστα που δεν προέρχω'ται απο πιθήκους - ΕΖχαν ολοι οί αρχαίοι σχεδιαστες την ί'δια παραξενιά,. Δ ' ("" ψ,\ \ Δ' εχτyjκα'i οι προγονοι μας επισκε' Yj απο το ια.στyjμα.; Βασίζεται, εν μέρει, ~ άρχαιολογία σε λανθασμένες προϋποθέσεις; 1\1 ~πως έχουμε ούτοπικο παρελθόν; Ni7. OCκολου6εΊ: α.ραγε και ~ ευφυ"ια στ-~ν εξέλιξ~ ΤYjς τ~ γραμμ-η ένος IΧt&MOU κύκλου ; Πριν i)ώσει κανεις μία κατyjγορyjμlχτικ-η άπάντyjσyj σε ε pωτ~ματα αυτου του ε'~i)οuς, πρέπει 'IcX γνωρίζει άπο τί άποτελείται xclt που στηρίζεται το Ιστορικο παρελθόν μας. Ή 'Ιστορία μας συναρμολογείται άπο εμμεσες γνώσεις. ΆνlΧσχαφές, άρχαίες γραφές, παραστάσεις στcx ΤOΙχώματlΧ σπηλαίων, θρύλοι κ.ο.κ. πηραν τ~ θέση τους μέσα σ' ενlχ θεωρητικο oίκoi)όμημα, σε μιcx ύπoθετικ~ i)ηλαi)-η θεωpίlχ. Λυτες οι πνευματικες άσκ~σεις ειχα.ν ylcx άπoτέλεσμlχ ενlχ άξιόλογο, ενi)ιαφέρον μωσlχ"ίκό, το όποίο δμως φτιάχτηκε πάνω σε προκα.θορισμένο crxti)ιo, ετσι ωστε τα: οιάφορα μέρ'yj του 'IcX ειναι σuγκολλyjμένα με όλοφάνερyj προσπάθεια.. Μ' αυτον η μ' αύτον τον τρόπο πρέπει 'IcX εγινε αύτο η εκείνο, 1) μ σ..ύτον τον τρόπο &χp~βως. Koct πραυμocτικά., ά.ρκεϊ:, \ θ'λ ',\ \ 'Ψ Δ ' μονο να ε ουμε κατι, για νr:ι.. το πιστε ουμε. υσπιστια. 31

29 ιχπένocντι σε κocθε θεωρύjτικo συσημoc εινocι aικocιολογημένη και μάλισ,oc ιχπα.ραιίτί)7'ι, γιoc,ι σταν πά.ψει ~ ocμφιgβήτyjσyj, σταματα κ'χι 'ιι Ζρευνα. τ Ο ίστορικο παρελθόν μας λοιπον εινcn.,., μονο σζε,ικα, α."1) ') θ ινο. ' ι 'Ε' 'αν προκ') 'ψ ουν νεες, απο- ",, ), θ " ti,..., Ψ εις, πρεπει το πα.,ω εωρητικο συg,"ημα, οσο οικε'.ο και αν ετναι, να ιχνηκcf.τασ,αθε'i; με ενα κocινοljριο. Κα.Ι φα.ίνεται πως ~λθε ~ ωρα να βά.λουμε ενoc καινο 1 JΡω σ.α επίκεντρο "Ύjς επιστημονιχυις εpευνcις του παρελθόντος μας. Νέες άπόψεις οιχιχιrjλουουν cι.υ.η 7'ην άςίωση. Δεν μocς επιτρέπετα.ι πια να έξε-;άζουμε πρocγμ'χ,α που νομίζουμε γνωστα με τον πocλι() τρόπο. Οί άριες το\) 'Πολιτισμοί) ~ όρισμένων θρησκα(~ν, θα μποροl)σαν να εινα.ι οιαφορε,υι-ες άπα ό,τι εμεϊς μέχρι τ(:ψα ίιποοέτουμε. Γνώσεις για 70 Διά.στημα. και τα ~λια:κ& συστ~μα..α, για. τον μocκρόχοσμο κα.ι τον μικρόκοσμο, τερά.στια πρόοοος τίjς τε)'.νικ~ς και -:-Ι;ς Ιιχτρικης,,:ης βωλογία.ς χα.ι γεωλογίας, ~ ά:ρχ~ 7ων οιχστυ;μικων ταξισιων, ολ' α.t)τα. και πολλα fι.λλα. α)λα.;α.ν τς:λείως τ ~v εικόνα 'ίtqu ειχocμε του κόσμου, μέσα σε λιγότερα άπο 50 χρόνια. Σ~μερα γνωρίζουμε πως ειναι ουνocτον να. κα,ασκευα. στουν Οια.σnίμικεζ στολές, που ν' άντέχουν τόσο στο ύπερβολικο ψόχος όσο και στην ύπερβολαη θερμότητα. Σ~μερα γνωρίζουμε πως το οιαστ/μικο ταξίοι οεν είναι οuτοπίoc. Γνωρίζουμε το θαυμα τίjς εγχρωμύjς τηλεόρασης, που πύjρε ~oη σάρκα και όστά. Μποροl)με να μετρ~σoυμε την ταχόητα τοl) φωτος και να ύπολογίσουμι:: με ακρίβεια τις επιπτώσεις T'ijc; θεωρίας τ-ης σχε-ηκότ/τος. Γνωρίζουμε όμως ~ τουλά-χιστον φαντα.ζόμαστε πως οεν εtμαστε οί μοναοικες eueputec; στο Σ':ψπαν; Γνωρίζουμε ~ τουλά-χιστον φocνταζόμαστε πως σ.υνωστα euepuyι οντoc ~τα:ν fι0η πριν ά.πο χρόνια: σε θέση να. γνωρίζουν ό,τι εμεϊς γνωρίζουμε ~μερα; 'Η εωυ '':')Λ 'Λιακη, ' ix/v'.iχ ",' συμπcιγης "ψ" κcιι κατε υγμενη, εικονα, του κόσμου που εtχαμε μέχρι σ'~μερα, άρχιζε ι νιχ μα,λακώνει. τα. νέα θεωρητικιχ συσγ~μα.τα επιβά-λλουν νέους κανόνες. Ή άρχα:ιολογία π.χ. o~ν 0ιΧ έπιτρέπετα:ι στο μέλλον νιχ 32

30 είναι ocπλως δπόθεση ανασκσ-φων. Δεν αρκεϊ: πλέον μ.όνο.η συλλoγ~ XIΧL ~ ταξινόμηση των εuρημocτων. Έα:ν θέλουμε να: ~ιαγρά.ψoυμε μια άξιόπιστί) είκόνα το\) παρελθόντος μας, θoc πρέπει νoc κσ-τοιψύγουμε XIΧL σε αλλες έπιστημες. "Ας βσ-3ισουμ.ε λοιπον χωρις πρoκαταλ~ψε~ς και γεμ.ά.τοι περιέργεια στον κόσμ.ο του ' Απ(θανου! "Ας πpoσπαθ~σoυμ.ε νoc κατακτήσουμε Τ~" κληρονομια. πού μ.ας αφησαν οι «θεοί»! ΣτΙς αρχες του 180υ αι βρέθηκαν στο άνα:κτορο Τοπκocπι της KωσταντινoύπoλΊJς μ.εplκoι παλιοι χα:ρτες, ποιι ιx'1'ijxiχ'! στον ναύαρχο ΠΙρι Ρocις, ά.ξιωματικο του ToUPY.LXou Ναυτικο\). ' Απο τ~ν 13toκτησίοι α,)του του ΠΙρι Ρά.ις, ποιι Ισχυρίζ \,Ι, "", λιψ "Α εται πως τους χαρτες του τους ειχε ανακα υ ει στην νατολ'ή, προέρχονται κα;' οι Μο &τλαντες της Έθ'/ικ'ijς Βιβλιοθ'ήκης -:ου Βερολίνου, πού περιέχουν ακριβε'i:ς άναπαραστά. σεις του χώρου τ-~ς Μεσογείου XIΧL της ΝεκρζΧς ΘOCλασσας. 'Όλος α,)τος ό σωρος των γεωγραφικων χαρτων όόθηκε προς μ.ελέτ-η σ-:ον ' Αμ.ερικανΟ XIΧpToypocepo 'Άρλινγκτον Μά.λλερυ. Ό Μά.λλερυ εκανε την αξtoσ-ημείωτη aιαπίστωσίj πως περιέχονται μεν δλες οι πληροφορίες, χωρlς δμως να: έχουν κατσ-γραφεί: στο σωστο GΊjfLe'i:o XIΧL ζ'ήτίjσε Τ'~ν συνaρομη του χαρτογρocψου ο,)ωλτερς τ'ijς ΎaατογΡαψικης 'γπηρεσιας του άμερικανιχου NαυΤLΚOυ. Ό Μά.λλερυ και ό ο,)ωλτερς κατασκεύασαν ~να βού)θητικο μεταλλικο σκελετο XΙXL μετέφεραν τούς παλιούς χά.ρτες σε μια: σύγχρονη δaρόγειο σφαίρα. 'Η ά:νακocλυψη πού εκαναν ηταν στ' ά:λήθεια συγκλονιστική: οι χάρτες ηταν α.πόλυτα. ά:χριβε'i:ς κα;' μά.λιστα i5xt μόνον στο χωρο της Μεσογείου XΙXL τ/ς Νεκρiiς Θάλασσας. Πάνω στούς χocρτες του Πίρι Ράις ηταν σχεόιασμένες με άπόλυτίj ά:χρίβεια τόσο οί άκτες τ-ης Βορείου κα;' τ/ς Νοτίου, Αμεριχ'ijς, δσο κα;' το όιάγραμμα τ-~ς, Ανταρκτίόος. οι χά.ρτες ~εν άπεικόνιζαν μόνο το περίγραμμα των ~πείρων, αλλα: περιε'i:χαν XΙXL την τοπογραφία το;:; έσωτερικου α,)των των χωρών! Όροσεφες κα;' κορυψες των βουνων, νίjσιoc, ποτά- " I~ J:. Ι, \ λ' " μια και οροπεοια,ιταν σίjμειωμενα με τ/ μεγα: υτερίj α:κριβεια. 33

31 ΤΟ 'Έτος Γεωφυσικ~ς - παροιχωρ+ιθηκαν αuτοι ot χά.ρτες στον Ίησουίτη Λά.ινχαμ, που ειναι συγχρόνως aιευθυνης το;:; 'Αστεροσκοπείου του Οuίστον και ύπευθυνος χαρτογρά.φος του αμερικανικου Ναυτικου. Μετα άπο αuστ/-, 'ξι '1' β β Ι \, Λ' \ (, " ΡΊJ ε εταση οια ε αιωσε και ο αινχαμ οι χαρτες πως εχουν έξαφετικ-η άκρίβεια, ιχκόμη και σε χώρους πο') σ+ιμερα aεν IixoU'; έξερευνύjθε~ τελείως. "Ας άναλογιστουμε μόνο, πως μόλις το 1952 ανακαλuφτηκαν σην Άνταρκτικ~ όροσεφές, οι όπo~ες βρίσκονται./1,'1' Ι \ Ι - Ρ' 'Ο' Ι ιιοη GΊ'jμειωμενες στους χοφτες του αις. ι προσφατες έργασίες του καθηγηt~ Τσαρλς Χά.πγκουντ, καθως και του μαθηματικου Ρίχαρντ Στρocχαν, μας παρέχουν πορίσματα που ξαφνιocζουν πραγματικoc. 'Η συγκριση με σ\jύxρoνες φωτογραφίες της 'γaρογείου, που εχουν ληφθεϊ: απο τεχνψους aορυφόρους, ιχποaεικνuει πως τα πρωτότυπα που αντιγρocφουν ot χά.ρτες του Πίρι Ρocις πρέπει να ήτοιν φωτογραφίες που IixoU'! ληφθε~ &πο πocρα πoλu μεγά.λο ϋψος! Πώς έξηγε~ται IΧUTb; "Ας ύποθέσουμε, πως ενα aιαστ'υ)μόπλοιο βρίσκεται σε 'λ dψ, " \ ΚΙ \ ", \ μεγα ο υ ος πανω απο το αφο και σκοπευει με το φακο ής φωτογραφικης του μηχανης κατευθείαν κά.τω. Έμφανίζοντας τ~ φωτογραφία θα είχαμε ην ακόλουθη είκόνα: 5,τι βρίσκεται μέσα σε μία περίμετρο χιλιομέτρων περίπου κά,τω άπο η φωτoγραφικ~ μ'y)xαν~ θα ειναι σωστα άνατυπωμένο, γιατι ήταν ακριβώς κά.τω άπο το φακό. 'Όσο 5μως θα απομακρυνόμαστεαπο το κέντρο της φωτογραφίας, θα παρατηρουμε πως ot χώρες κοιι ot ~πεφoι παρουσιά. ζονται περισσότερο παραμορφωμένες. Γιατί να συμβαίνει αuτό ; Λόγω -6jς σφαφικης μορφης τυις ΓΊjς «βυθίζονται προς τα κά.τω» οι 1)πεφοι που ειναι κά.πως απομακρυσμένες απο το κέντρο. Ή Ν. Άμερικ~ π.χ. φαίνεται ποιρά.aοξα παραμορφωμένη κατα μίjχ.oς, δπως άκριβώς και στους χά.ρτες του Πίρι Ρocις! 34 Σε μερικα έρωτ+ιμοιτα μπορουμε ν,χ άπαντ+ισουμε με εu-

32 κολία. Χωρι.ς άμφιβολ(α 8εν σx.ε~ίασlχν ot πρόγονοί μlχς ιχuτους τους χα.ρτες. Κιχι. 8μως εινlχι βέβlχιo πως πρέπει να εχουν γίνει με τη βo-ήθειlχ τ(;)ν πιο εκσυγχρονισμένων μεσωί, και'" απο μεγlχ ')'Ψ,ο U ος. πως να το Εζ-Υ)γ-ήσουμε ιχuτό; Ν α: πlχplχ~εxτoυμε το θριιλο, πως κocποιος θεος τους χιχρισε σ' ενlχν άρχιερέα; 'Ή να: θεωρ-ήσουμε το «θlχυμα» ασ-ήμlχντo κα/. να: τους αγνο-ήσουμε τελείως, μια: και. ;%'1 ταφιιχζουν με τι.ς ΠIΧPIΧ~Oσιακές μlχς αντlλ-ήψεις; 'Ή μ'~πως θιχ 'πρεπε να: άποτολμ-ήσουμε τον ίσχυρισμο πως ωjτα: τα XαΡΤOγρlΧφ-~μlΧτα της Μρογείου σφlχίρας εγιναν είτε με αεροπλάνο ocπο μεγα.λο ϋψος ε'ίτε με ~ιlχσπjμ6πλoιo ; Ot χάρτες του τουρκου ναυιχρχου 3εν ειναι φυσικα πρωτότuποι. ΕΙναι αντιγραφες απο άντίγρlχφα, πο') κι αύτα με τη σειρ:χ τους ειχαν άντιγράψει α.λλα ά.ντίγρlχφα. ' Αλλα: Ι)μως, Ι)ποιος κlχι. να: τους ειχε κ:χνει πριν άπο χιλιετ'υ)ρίaες, επρεπε να ειναι σε θέσ'υ) voc πετoc καθως άκόμ'υ) και. να φωτoγρlχφίζει! ΣίγOυρlΧ αύτος ό ίσχυρισμος θα: κιχνει πολλους να τα: χιχσουν. ΠlχνιΧρχαιοι χιχρτες, που εχουν λ'υ)φθε1 άπο μεγιχλα ϋψ'υ)... καλύτερα να μ'ιjν πρoxωρ-~σoυμε μέχρι το τέλος του συλλογισμου! Καμια: φορα: 3'Y)μιoυργε~τlΧι 'ή εντ{;πωσ'υ) πως ό ανθρωπος φοβiiταιι να 3ε1 να 3ιιχλΙJετιχι ~ όμίχλ'υ) που σκεπιχζει το παρελθόν του. Γιατί αραγε; Μ-ήπως γιατι ~ πlχρα 30σιαχofι σoφίlχ του επιτρέπει να ζε~ -'ήσυχα και ώρα1α; Στους πρόπ03ες των "Αν3εων στο ΠεΡΟ'J, οχι μακρια: ά.πο τη θιχλασσlχ, βρίσκεται Yj άρxαίlχ πόλ'υ) ΝιΧζκα. Κα/. άπο τι.ς Μο πλευρες της κοιλιχ3ας του ΠιΧλπα δπιχρχει ενα 'ίσωμlχ, σocν μία λουρί3α, μ-ήκους 60 καιι. πλιχτcιυς 2 χιλιομέτρων. λύτη 'ή λουρίaιχ εiνlχι όλόσπlχρτ'y) με μικρoc XlΧλίκια, που μοιιχζουν με ΚOμμlΧτιΧκιlΧ σκoυριlχσμένo σίaερο. Ot ν,όπιοι όνομιχζουν ιχύτο το μέρος «ΠιΧμπα» (κάμπο), παρ' ολο που ~εν δπιχρχει βλιχστyjgy). ΠετώντlΧς π:χνω άπο lχύτη την περιοχ-ή, την πε~ιιχalχ της Ν ιχζκα 3'Υ)λα3-ή, 3ιIΧκρίνει κανεις πελώριες, γεωμετρικoc 3ιατεταγμένες γρlχμμές, άπο τις όπο1ες l1.λλες εiνlχι παριχλλ'υ)λες, κlχι. rlλλες allχcrtiχupc:)vovtiχl -η περι- 35

33 βά.λλoντα:~ ά.πο μεγocλες τρα:πεζοε~aεις έπ~φά.νε~ες. 'Η &pχα:~oλoγία: ΙσΧUΡίζετca πως α:ίιτα: ετνα:~ aρόμ.ο~, πο\ι ετχα:ν κα:τα:σκεuά-σε~ OL "Ι νκα:ς... Πα:pά.ξενΊJ λoγ~κ~! τι &νά-γκη ετχα:ν ΟΙ ''Ινκα:ς ocπο aρόμους, πotι ετνoc~ πα:pά-λλίjλo~; 'Ή πού a~α:στα:uρώνοντα:ιj 'Ή πotι έχουν κτ~σθεi σε όμα:λό έaα:φος xoιt στα:μα:τοίίν άπότομα:; Όπωσa~ποτε δπά-ρχουν xcι:t iaw τα: κα:μ.ίνtα: και '1) χocρα: ΚΤΊJP~στικ~ χεpocμ~κ~ τίjς περωχυις τ-ης Νάζκoc. Άλλα: ετνoc~ πα:laα:ρlωaες, μόνο γ~' (Χ!JΤΟ το λ6γο να α.ποaίaο'jτα:l xt α:uτες OL Ύεωμε~ρr.χα ar.ατε:ταγμένες τ:ά.νω στο πεοίο γραμμες στον γεν~κo πολlτ~σμο του,όπου. MtXPL το 1952 οεν εγ~ψxν σ' IΧ'J7Ύj 7'!j'J πεpω;ιfι προγρocμμα:τ~σμένες ά:να:σκocφές, ο';τε τα ε{ιp~μoc7oc εlνoc~ τα:χτoπo~ίjμένα: χpoνoλoγ~κά-, κocι μόλ~ς τώρoc έπιχεφε'~τoct ν'χ κoc,ocμε ΤPΊJθoυν τα σχ'~μoc,oc κocι ΟΙ γρocμμές. τα α.ποτελέσμocτoc OCJJτΥις Tfjc; εργocσίocς έπιβεβoc~ώνoυν σocφι";)ς την ύπόθεσίj I5TL ΟΙ γρocμμες εχουν χocρocχ.τει σύμφωνoc με crxt3toc που ά.κολουθουν α.στpoνoμαotις κocνόνες. Ό καθίjy'ητ/ς 'Άλντεν Mέ~σον, ειa~κος ytix τις α.px.oc~ό'7]τες του ΠεΡ01), θεωρει ocutec; τις κocτocσκευες σύμβολα: κocπo~ocς θρίjσκειας, ~σως ομως κocι Ύιμερολόγω. Έμένoc πάντως ocuto το πε3ίο των 60 χ~λωμέ,ρων στ/ν περ~oχ~ τίjς Νά-ζκoc, άπο ψίjλα μου όινει όλοφά-νερoc τ/ν έντύπωσί] ένος ocεροaρομίοu! τι έξωφpεν~κo έχε~ ocuτ~ 'f, ιaέoc j Βέβoc"OC, κocνεις άρχα:ωλόγος με ΠOCνεπ~στ/μ~α:κ~ μόρφωσ7] ae'! θέλε~ να πocρα:aεχτει πι~ς ετ'ια~ auvoctov να έχουν έπ~σκεφθεi τ~ ΓΥι άστρονα.υτες. 'Ένας έξυπνος &νθρωπος aev Ο~α.κ~νauνεύε~ ε';κολα: να γελoωπo~ίjθεi κά-νoντlχς ενocν παρά.τολμο μέν, Ox.~ l5μως ΚOCΙ &o~ανόητo Ισxυρ~σμό. «Έπ~σΤΊJμo VLX~ έρευνα.» (γνι~σίj) γίνετα~ τότε μόνο 3υνα.τ+., l5τα.ν α.uτο πotι πpόκε~τα.~ να: έξερευνίjθεi, εxε~ ~oίj εδρεθει. ' Άφου - -,.,,~.,,,.., θ 'Υ β ρεθ ε~, περνoc μ~α. μα.κp~oc ZLO~IιΎJ επεςεpγα.σ~α., κα. (ψ~~ετα.l xat τpoπoπo~εiτoc~μέxp~ςοτοij γίνε~ - ω του θα.ύμα.τος! - ενα. 36

34 πετρι:χ~ocκι στα. μ.έτρα. του προκοιθορισμένου μωσοι'ίχου, που ε'ίπιψε πως OCντLσΤOΙχε~ με τις πoιρoι~oσια.κές μοις OCντLλή- Ψ \ \ Ι '1-1 λ \' λ ι \ "λλ λ ι εις γιοι τον κοσμο. κ οισικη α:ρχα:ιο ογια:, με α. οι 0- γιοι, ~εν έπιτρέπει τ/ν ύπ6θεσ1j, Ι)η ot προ-"ινκocς θα. μπορουσα:ν να. κocτέχουν μία τέλειoc τoπoγρα.φικίj τεχνική. Γι' α:uτ/ν πρέπει έξocλλου να. ε!να.ι κα:θα:ρ~ OCΠOCτ/ -η ύπόθεσ1j πως θoc ~ταν 'Cσως ουνατον να ύπάρχουν αεροπλάνα στ/ν αρχocιότ/τα. τε σκοπο 5μως ειχocν αυτες ot γρocμμες τίjς ΝOCζκoc; Κ \ \ ~ Ι, 'λ Ψ θ \ - \..., α:τoc τ/ οικη μου ocντι η η, α μπορουσε νoc εινocι η γιγαντια:ίoc μεγέθυνσ1j ένος προτύπου με τη βοήθεια ένος συστήμocτος συντετα.γμένων ~ να. gxel κα.τlχσκευocστε~ σύμφωνα. με ό~ηγιες που ~Ινoντα.ν OCπο gvlχ αεροπλάνο. Σήμερoc ~εν μπορουμε ακόμ'υ) να. πουμε με βεβlχιότητα:, &ν το πε~ίo τίjς Νά:ζκoc 1)τlΧν ποτε αεpo~ρόμιo. ΣΙγουρoc ~εν θα. βρεθουν σι~ερένιες σκlχλωσιές, γιlχτi. τα. περισσότερlχ μέτocλλlχ ύφίστocντocι?>ιά:βρωσ'υ) μέσlχ σε σύντομο χρονικο ~ιά:στ'y)μoc, ένω στα. πετρώμα.τoc ποτε aεν συμβα.ινει α.uτό. Να. εινocι τόσο έσφα.λμένη -η ύπόθεσ1j, πως ot γρlχμμες χlχράχτ/κlχν για. να ~ηλώσoυν στους «θεούς»: «Πρoσγειωθε~τε έ?>ω! "Ολoc εινocι gτοlμoc, Ι)πως gχετε?>ιocτά:ξει!». Mπopε~ ot κlχτlχσκευlχστες να μην ειχocν κα.ν συλλάβει τι gxoιvιxv, rσως Ι)μως να ~ξερα:ν τί 1)τα:ν απocρocίτητο για την πρoσyείωσ1j των «θεων». Σε πολλα μέρ'υ) του Περού, συνα:ντα κα:νεlς πάνω σε βουνοπλocγιες πελώριoc σχέaιoc, που όπωσi'5ήποτε 1)τocν σήμα:τoc για κάποιο ον που πετουσε στον OCέρoc. ΓιOCΤL, αλλιως, τί χρησιμ6τητoc θα. μπορουσα:ν να. gxouv; Σ \ 'λ - ΠΙ, \ Ι Ψ λ', τον κο πο του ισκο, πocνω στο κοκκινο η ο πετρωμoc τίjς απόκρ'υ)μνης ocκτύjς, εινοιι σκα:λισμένο gvoc απο τα πιο πα:ράξενα: σχέi'5ιoc. Κocθως gρχετοιι κα.νεlς OCπο τη θάλocσσoc κα.ι σε απόστα.σ1j OCκόμη Μο χιλιομέτρων, ανα.υνωριζει gvιx σχίjμα: ΊSψoυς 250 μέτρων. ''Αν πα.ίζocμε το πα.ιυνίi'5ι συνocνα. στρoφίjς «α.ύτο το πράγμoc μοιά:ζει σαν...»:θα. λέγα.με: Αuτο το γλυπτο μοιάζει σαν μια πελώρια: τρία:ινα: ~ σαν μιoc γιγα:ντια.ίοι τριφωτ/ λυχνίοι. Κα:;' στη μεσα:ία: στήλ'υ) του βρέθηκε 37

35 ενα. μα.κρύ, χοντρο σκωνί! Να. ΧΡΊJσίμευε αρα.γε τον κα,φο εκεινο σα.ν εκκρεμές; Για. να. ε~μασ,ε τίμιοι, πρέπει να. όμολογυισουμε πως, ι, t Ι Ψ λ -, λ-, επιχεφωντας μια. ερμηνεια, ΊJ α,φουμε εντε ως στα σκοτεινoc. Αύτο το φαινόμενο ~εν γίνεται voc συν~υαστεϊ: φυσιολογικα: με τα: ~~Ίj ύπά.ρχοντα., πανέτοψα θεωρητικoc συστυιμα,τα, πρά.γμoc ομως ποι> οεν σίjμαίνει πως ~εν ύπά.ρχει κoc/. κανένα σόφισμα, ποι> ταχuοακτljλουργιχoc eoc μας βο'υ)θουσε να. συμπεριλά.βουμε ακόμίj και αlιτσ σ,ο μεγά.λο μωσgaκο του πocρoc~oσιακoυ μεθόοου Ξ:ρευναζ. Tl πρocγμoc ομως Ξ:οωσε στοuς προ-''ινκας T~ν παρόρμ'υ)ση, ωστε voc κα.τα.σχευά.σουν αlιτες τις φανταστικες γραμμές, (οιαορόμους προσγειώσεως) της ΝOCζκα; ποια. τρέλα.,ο'jζ Ξ:οω"ε τ-ην ίοέα να. φ,ιά.ζουν αlιτo το" πετρινο εμ " βλ Ίjμα, με"250 τα μ. υ"ψ ος, στίjν " ΚOκκινΊj, απο-,, ΚPΊJμνΊJ ακτ/ νότια. τ:ης Λίμα; Χωρ/.ς τ-ην βουιθεια μοντέρνων μηχανίjμά.των και συσκευων, ολ' ιχύτα. αποτελοϊίν εργασίες ποι> χρειά.ζονται οεκαετίες yloc voc όλoκλίjρωθoυν. Θoc ~τlχν μία τελείως παρά.λoγίj απασχόλίjστι, εocν ~εν επρόκειτο με το προϊον των κόπων τους voc οώσουν συιματα. σε ον,α, ποι> ερχονταν σ' αuτοuς απο με- 'λ "ψ Δ' ι \ \, Ι \),, γα α υ Ίj. εν μενει παρα να απαντυισουμε και σ αυτ/ τ/ν ερώτυιστι ποι> ανlχστlχ,ώνει: γιατί άραγε 'oc Ξ:κocναν ολ' ocύτά., αν ~εν ε~χα.ν τ-ην ΠIΧΡOCμικρ-η ι~έα πως πρocγμocτι ύπύjρχocν οντoc ποι> μπορουσαν voc πετά.ζουν; Η αναγνώρισ'υ) κα/. επισυιμανστι ~εν επιτρέπεται πιoc voc είναι ~ουλειoc των αρχαιολόγων αποκλειστικά.. 'Ένα συμβούλιο απο επιστ+.μονες ~ια.φopετικων κλά.οων, eoc μας εφερνε ασφαλως πιο κοντoc στ/ λύστι του lχίνίγματος, γιατ/. ~ ζ ',., λλ ' "ψ θ' β θ - 'Ι:- συ ΊJΤYισΊJ και yj αντα. α.γ'υ) απο εων α OΊJ ουσε στ/ σια.- φώτισrι του προβλ+.ματος. Ό κίνουνος voc μύι φτocσει ποτε ~ επιστυιμονικύι ερευνα σε ενα κα.λο αποτέλεσμα εγκειτα.ι στο ()τι ιχύτου,,:ου ε~~oυς 'oc ερωτ/ματα ~εν λαμβά.νοντocι σοβαρoc ύπόψίj, αλλoc αν,,:ψε,,:ωπίζονται με συγχα.ταβlχτικo χα.μόγελο. Κοσμοναυτες στ/ν βαθιoc προϊστορία; Νά. μία απαρά.~εχτ ~ ερώτυιστι yloc τύιν cχπo κα.θέoρlχς επιστ+.μτι. το 38

36 καλυτερο ι:χ.π' Ολα. Ooc ηταν να. στείλουμε α.υτον πο,) ρωτα, Ψ, στον υχιατρο.,αλλα. τα:. ερωτήματα ειναι μπροστά μας και ~χoυν, 06ξα τω Θεω, την αύθάaικη ~aιότητα. να. ΠιΧραμένουν φορτικα μπροστά μας, μέχρι να. βρουν ι:χ.πocντ-ησί). Κα:Ι υπάρχουν πολλες τέτοιες ά.πιχρocaεκτης προέλευσης ερωτf,σεις. Τί θα. ~λεγε ΚιΧνεις π.χ. εα.ν \)πίjρχε ά.πο την ά.πώτερη ά.ρχιχιότητα ~να ήμερολόγιο, πο,) μ' αυτο θα μποροuσιχμε να. βρουμε τις ~σημεριες, τα. άστρoνoμlκα ~τ-η, τις θέσεις τίjς Σελ~νης για κocθε ωρα, οπως xlxt τις κινf,σεις της και μάλιστα σε σχέση με την περιστροφη τίjς ΓΊjς; Δεν πρόκειται οα για. μία φαντιχστικf" παράτολμη ερώτηση. Αυτο το "ημερολόγιο δπάρχει πραγματικoc! Βρέθηκε μέσα στην άποξηριχμένη ~λύ του ΤΙιΧχουιΧνάκο. ΠρόκειτιΧΙ για ~να ε'~ρημα πο,) στην ουσία μiiς ντροπιάζει, γιατι άναφέροντας άοιάσειστα. γεγονότα ι:χ.ποοεικνυει (μπoρε~ rlpocye: να., 'Ψ" 'θ' " ) Ι ~ ~ ), επιτρε ει -η αυτοπεποι ηση μιχς μιιχ τετοια. αποοειζί); πως τα. οντα πο,) aημιοuργησιχν, που υπολόγισαν και χρησιμοποιησαν αυτο το ήμερολόγιο ειχα.ν ~να πολιησμο α.νώτερο α.πο αυτον που ~xoυμε εμε~ς. το Τιαχουανάκο βplθει άπο μυστικά. Ή πόλη βρισκεται "λ -,,,,.Ψ' Θ', στο τε ος του κοσμου, σ ενα υ ομετρο. μ." α περιμενε κανεις να. cruνiχνtf,crel ε~oικα. σ' αύτο το μέρος ~να πανάρ ΧιΧιο, άνώτερο πολιτισμό; Στην πόλη και τον α.ρχαιολογικο χωρο φτάνει ΚιΧνεις άπο το κουσκο του Περου χρησιμοποιώντας τρα~νo και πλo~o μετα άπο ταξιaι μιiiς ήμέρας. ΤΟ όροπέaιο μiiς οίνει την εντuπωση τοπίου ά.πο ~ναν Cί.λλo πλαν~τύj. Για. τοuς ξένους κάθε σωματικη εργασια ειναι άληθινο μα.ρ "upto, γιατι ή άτμοσφαφικη πιεσίj ειναι ή μιση άπο EXEL'I"IJ τίjς επιφάνειας τίjς θαλάσσης και το ποσοστο του όξυγόνου είνιχι άνάλογα μικρό. Και παρ' οι.' αύτα. ίιπίjρχε κocποτε σ' α.υτο το όροπέοιο μια. γιγocντεια πολιτεια. Για. το ΤιαχουανOCχο aεν υπά.ρχουν άξιόπιστες παρα.06 πεις. 'Ίσως θα. ~πρεπε να. ε'ιμαστε ευχαριστημένοι, γιατι ετσι οεν μiiς ειναι aυνατο να φτocσουμε και σ' αύτη,,:ην περι- 39

37 πτωσ'υ) με τα: 3εκανίκια τίjς πocpα~oσιακ~ς, σ-ι.oλαστικύjς σοφίας στις γνωστες λυσεις. Αύτα: τα ερειπια, ποu εχουν μια: il3ιαν61j't'υ), άπροσ3ι6ριστ/ άκ6μ'ι) 'ήλικια, είναι σκεπασμένα «πο τ/ν όμίχλ'υ) το\) παρελθ6ντος, τ~ς &γνοιocς και των αίνιγμocτων. ΚομμOCτια &μμ6λιθου βocρους 100 τ6νων ύποβαστά.ζουν κυβικοιις 6γκους 60 τ6νων' λε~ες επιφocνειες με λεπτες χαραγμένες ραβaώσεις άκολουθο\)ν στ~ σεφα τερocστια τετρά. γωνα συναρμολογ'υ)μένα με χά.λκινες συνaέσεις - πρά.γμα. παρά.aοξο a1jλα8ή, ποιι μέχρι τώρα aεν εχουμε συναντήσει πουθενα άλλο\) στ~ν άρχαι6τψα. Ή εργocσία 8έ, εχει γίνει με μεγocλί) επιμέλεια. Σε όγκ6λιθους βά-ρους 10 τ6νων ύπocρχουν όπες 2,5 μ. μήκους, των όποιων 'ή ΧΡ'Υ)σιμ6τψα στocθ1jκε μέχρι τώρα άμνατον να εξ1jγ1jθε~' &'λλα και τα πολυπατ/μένα, μονοκ6μματα πλακocκια ποιι εχουν 5 μ. μίjκoς aεν μας βο1jθουν να ΛUσoυμε το α.~νιγμα ποιι κρύβει το ΤιαχουανOCκο. Μαλλον εξαιτίας κocποιας τpoμακτικίjς σε μέγεθος καταστρoφίjς βρισκονται σκορπισμένοι στο ε8αφος πέτρινοι σωλίjνες {)aρευσης, μήκους 2 μ., πλocτους 0,5 μ. και ι "",~, fιψ Κ \,,, Ι,(,, περιπου του Ισιου υ ους. αι αυτα επισ'yjς τα ευρ1jματα εκπλήσσουν με τ/ν τέλεια επεξεργασια τους. ' Αλ1Jθινoc, aεν είχocν οί πρ6γονοί μας στο ΤιαχουocνOCκο τίποτε καλuτεpo νoc κocνουν, &.πο το να κατασκευocζουν χρ6νιoc όλ6κλ1jρα (χωρις έργocλε~oc) σωλίjνες ()8ρευσ1Jς τέτοιocς τελει6τψocς ποιι μπροστoc τους νoc είναι OL χυμένοι άπα μπεταν alxol μας καθαρ~ χ οντ ρο30υλειά; Σε μια άναστ1jλωμέν1j σ-ήμερα αύλ~ ύπάρχει ενα άνακάτωμoc λlθινων προτομων, ποιι &'1 τις παρocτ1jρήσει κανεις προσεκτικα θoc σχ1jματισει τ~ν είκ6νoc μιας συνocντ/σ1jς 8λων των οιαφορετικων φυλων: πρ6σωπoc με λεπτα Ύι σαρκώ8'υ) χειλ1j, με μocκριες Ύι άγκυλωτες μύτες, με μικροκαμωμένα. Ύι χοντροκομμένoc ocύτιoc, με OCπαλOC ~ ocapoc χ oc ρακτυ)ρ ιστικoc. Μερικα κεφά.λια μά.λιστoc φέρουν πocρocξενoc xpocν1j. Μήπως «ύτες οί ξένες, πocράξενες μορφες θέλουν νoc μας μετα8ώσουν κα.νένα. μ~νυμα, χocι έμε~ς - που μocς έμπο8ίζεt ~ στενοκε-

38 λ ',. 'λ Ψ '1" - ~~, θ'λ φα ια και η ΠΡOκlΧτσ. η η - σεν μποροuμε η σεί ε OUfLE voc το κocτocλctβοuμε; 'Ένα: OCπο τoc fleyocxoc OCPXOCLOXOYLXOC θlχυματoc -:--ης ΝοτίοΙ) 'Aμερικ~ς ειναι -η μονολιθικη πυλη στο TtIXXOUΙXVOCXO: ενoc, λ"" 3 "ψ, 4 λ' Υιγαντειο γ υπτο, ποι) εχει μ. u ος κocι μ. π ατος, φτιoc- Υμένο OCπο ~νoc XIΧL flovocalxo κομμocτι βρά,χου. ΤΟ βά,ρος 'Tou Υλuπτοu IXUTou υπoλoγίζετlχι πως eiνocl πά,νω άπο atxcz τόνους. Σαράντoc οκτω τετρocγωνικες μορφες περιστοιχίζοuν σε τρείς σειρες ~να Ι)ν, που πocριστάνει ~να Ιπτάμενο θεό. τι aιηγοuνται οι Bp,jXot για,,-ην μuσ':"ηριώaη πόλη Τιαxouιxvιxxo; Έξισ':"ορουν, πως xocnote ~λθε ocno τα: άστέρια ~να: xpucro οιocστί)μόπλοιο, που ε:φερε μια γυναίκα: - Όριάνα ~τσ.ν τ' 6νομά της - με τ/ν εντολη νιχ γίνει -η άρχέγονη μητέρα πάνω στ/ ΓΥι. ΑύΤ'η -η Όριάνα ε!χε μόνο τέσσερoc Μχτυλoc, ένωμένα μετocξυ τοuς με μεμβράνί) σα:ν της πάπιocς, XOCL άφου γέννησε έβaομ~ντoc γ~ινoc παιδια: γυρισε πίσω στ' &στρoc. KClL πραγμocτικα: σuνocνταμε στο TtClxouoινocxo πocραστάσεις ιχπο Ι)ντoc με τέσσερα docχτυλα, σχεaιocσμένες πάνω σε βράχους. Η -ηλικία σλτων των παραστάσεων είναι ιχπροσδιόριστί). Κocνείς, σε xocfllιx εποχή, άπο ί)σο γνωρίζοuμε, οεν ε:χει οεί άλλιως το Ttocxouocvocxo' ~τocν πάντοτε ερειπωμένο. τι μυστικο μας κρυβει ocύτ/ -η πόλί); Ποιο μ~νυμoc άπο ~νocν &λλο κόσμο unιxpxet στο οροπέδιο αύτο τ~ς Βολιβίocς περιμένοντας να: άποκρυπτογραφί)θεί; Πειστικη έξήγί)σί) οεν ύπάρχει ο\)τε γιoc τ/ν άρχ η ο\)τε γιoc το τέλος ocύτοσ 'Tou πολιτισμου, χωρlς ocύτο νoc έμποδίζει μερικους άρχαιολ6γους, Ψ ~, " '6 \, " να ρι οκινσυνεuουν με αυτοπεποι Ύ)σΊ) τον ισχυρισμο, πως IXuTιX τα: ερείπια ε:χουν μια ~λικία ετων. Προσδιορίζουν Ι)ε αίιτη τ/ν ~λικίoc παlρνοντocς γιoc βά,ση μερικoc γελo~α ιχγocλμα:τί~ια: &πο πηλό, nou κι α:ίιτα. 5μως με κανένα τρόπο δεν μποροσν νoc ε:χοuν κάτι κοινο με τ/ν εποχη των μονολίθων. '11 σuντocγη ετνocι πάρoc πoλu άπλή: πα:lρνοuμε μερικα: cruvτρίμμια, τα σuγκολλοuμε, ψάχνουμε για κάποιοuς πocρεμφερεις πολιτισμους, βάζουμε μια έτικέτα στο OCPXoc~o OCντικεΙ- 41

39 μενο, που εχουμε άνxi)"t'ίiλ{~σει και - ((σουσά.μι ανοιξε!» -νά. πού ταιριά.ζουν ολα πά.λι θαυμά.σια στο τόσο ~oκιμασμένo θεωρητικο οίκοaόμrιμά, μας. Αuτ-η ~ μέθο80ς ε!ναι φυσιχα ά.συγκριτα άπλο';στψη, ocπο το νοι aιακινaυνεόσουμε τ-ην ίaέα, πως δπ'ijρxε,,:ον πol,,) παλιο καιρο μεα περεπλοκη τεχνικ-η έζέλιζύj ~ άκόμύj χειρότερα, πως δπ'1jρxαν κοσμοναυτες. Κάτι τέτοιο βέβαια θα περιέπλεκε έντελως ά8ικαιολ6γψα,,:οι πρα:γματα. Και 8εν πρέπει να: ξεχναμε το Σακσαi.ίχοuαμά.ν. 'Όχι τις φocντασμαγορικες χα.,,:ασκευες των "Ινχα.ς για τ-ην δπoστ~ριζ-η του έμφοijζ, που βρεσκονται μόλις λίγα. μέτρα: πάνω ά.πο το σύjμερινo κουσχο, οχι τους μονόλιθους, πού εχουν πά.νω ά.πο έχα:το τόνους βάρος, οχι το έπιχωμocτικο τε:~xoς, πού εχει 500 μ. μηκος κα.ι 18 μ. uψος, οχι ολ' αuτα που μπροστά. τους σ-;-ocματουν σ'~μερoc ο[ τουρίστες για να βγάλουν μια άναμνύjστικ'~ φωτογραφία, άλλα να μ-ην ζεχναμε το αγνωστο Σακσα:Οχουαμά.ν, που βρίσκεται μόνο ενα χιλιόμετρο μακρια ά.πο τα γνωστα οχυρώματα των "Ινκα.ς. Ή φαντασ[α μας ε!να.ι ocν[καν-η να: συλλά.βει με ποια τεχνικα μέσα ~ταν σε θέση οί πρόγονοε μας να βγάλουν ά.πο ενα λατoμε~o ενα μονολιθικο βρά.χο, που να εχει βά.ρος περισσότερο ά.πο 100 τόνους, να τον μεταφέρουν και να τον κατεργαστουν σε ενα αλλο τόπο. Παρ' ολο που ~ φαντασ[α μας εχει σε μεγάλο βαθμο 8εινoπαθ~σει με τα έπιτεόγματα της τεχνικης των ~μερων μα.ς, τα χάνουμε έντοότοις κυριολεκτικά, σταν βρεθουμε μπροστα σ' ενα ογκόλιθο περ[που τόνων βά.ρους. 'Επιστρέφοντας άπο τα οχυρώματα το\) ΣακσαΟχουαμαν σuναντα κανεις σε ά.πόστασ-η μερικων έκατοντά3ων μέτρων, στούς πρόποaες ένος κρατfιρoc, cxuto το μεγαθήριο; εν αν μονα3ικο ογκόλιθο που εχει το μέγεθος ένος σπιτιου με τέσσερα πατώματα. ΕΙναι έπεζεργασμένος με μεγάλη μαστοριά., χωρις ο\)τε ενα ψεγά3ι, εχει έξέaρες και σκαλοπάτια κα:ι ενα aιά,κοσμο ά.πο ελικες και οπές. '1 πocρχει τάχα ά.ντίκρουση στον ίσχυρισμό, πως ~ έπεξεργασ[α αuτοu Tou απεθανου ογκόλιθου 8εν μπoρε~ να ήταν ~ 42

40 ά:πλ~ άπασχόλ-φύj των 'Ίνκας στις ελεοθερες c1ρες τους, άλλα κά7ι που ε~υπίjρετoσσε ~ναν, σ+ιμερα ακόμη ανεξ+ιγη70, σκοπό: Και για. να. [Loc; 3υσκολfψει 7"~ ΛUση τοσ αίνίγματος ακόμη περισσότερο, στέκεται ολο ocυτο το θηρίο ανάπο3α: τα. σκαλοπάτια αρχίζουν άπο τ-~ν όροφή, ό3ηγοίίν 3ηλαaη απο πάνω προς τα. κάτω. Ot b7c~; εινocι, σαν να: ειχocν γίνει άπο χεφοβομβί3oc, σκορπισμένες σ' ολες τις κocτευθόνσεις. Πocράοοξες κοιλότητες, που μοιάζουν κάτ:ως σα:ν πολυθρόνες, κρέμονται ενα γ(;ρο. Ποιος μπορεί νά: aιανούjθε'i: πως ανθρι:jπιν1) (Ιύνocμη η ανθρώπινoc χέρια απομόνωσocν, μετέφεραν και κocτεργάστίjκocν αύταν τον όγκόλιθο; ΚcΛ ποια: auvιxtl 1J να: τον εχει αρocγε αναποι30γυρίσει; ποιες τιτανικες ι3υνάμεις εκocνocν αλτη τ-~ οουλειά; Και για. ποιο λόγο; 'Ενω άκόμ'lj ι3εν εχει συνέλθει απο τ~ν κocτάπλύjζύj πού προξενεί α')το το πέτρινο μεγoιθ'~pω crijyocvtoc κοινείς, μόλις 300 μ. μοι'ψjτερα άπο εκεί, δoιλoπoιίjμένoυς βράχους. Μια: τέ70ιοι ύαλoπoίύjσύj ειναι 3υνατ'~ μόνο με τ+ιξύj των πετρωμάτων κά7ω απα πάροι 7COxl. ύψί)λες θερμωφocσίες. Στον εκπλύjκτo ταζιoιώτύj ι3ίνεται ~ σοντομη έξ+ιγίjcrίj πως το πέτρωμα εχει λειανθεί άπο πcι.γετωνες τ:ου λιώνοντας κυλοίίσαν έπάνω τ(;υ. 'Η έξ+ιγίjσίj εινοιι παράλoγίj. Γιocτι ενας παγετώνοις θα: κυλοσσε φυσικά, οπως και κocθε (iλaύj ρευστη μάζα, μόνο άπα μία μεριά. ΕΙναι μocλλο'j άπιθανο να εχει άλλάξεt οιύτη ~ ι3ιότψα 7ης υλίjς, οποια έποχη και να: ι3ίjμωυργ+ιθίjκαν αυτες ot ύαλοποι fρεις. Πάντως ι3εν είναι ι3υνατον να: ύποθέσουμε πως πάνω σε μια: έπιφάνεια τετραγωνικων μέτρων, ό παγετώνας ΚόλΊjσε σε εξι aιαφορεηκες καπυθ,;νσεις! ΤΟ Σαr:σαuχουocμαν και το ΤιαΧ(Juανάκο κρόβουν ενα πληθος πρ(;ίστορικχ μυστικoc, που γι' ω)τχ [Loc; προσφέρονται μόνον επιπόλαιες, οχι δμως και πεισ";"ικες έξίjγ+ισεις. ΓαλoπoΙ'~σεις αμμου βρίσκει κανεις έξάλλου τόσο στ~ν ερίjμο Γόβη οσο κocι κοντα: σε αρχαιολογικούς χώρους στο ΊρOCκ. Ι Ι οιος μπορεί να: απαντfισει στο έρι:)τίjμα, γιατί αυτες ot 43

41 ύocλοποι1jσεις μοιάζουν με έκείνες ποu ~'YJμιουργ fιθ"l)καν στ~ν lρύ)μο της Ν εβoc8α με τι.ς ά.τομαες έκρ1jξεις; Μ1jπως κocτocβιχλλονται σοβαρες προσπocθειες, για να 80 θεί μι& πειστικ~ λύσύ) στα αίνίγμocτoc της προϊστορίας; Στο Τιαχουανάκο ύπάρχουν λόφοι με άφύσικoc 8ιocμορφωμένΎ) έπιφιχνεια, οπου OL κορυφές, πο'; lixouv εκτocσύ) τ.μ., εlνocι τελείως λείες. Το πιο πιθocνο εlνoclπως ά.πο κocτω κρύβοντocι οίκ080μ1jμocτoc. Μέχρι τώρoc 8εν lixouv γίνει άνocσκocφες στ/ σεφα ocuτ~ των λόφων, &στε να μπορέσει, 'ίσως, -ή σκocπιχνύ) να 8ώσει λύσύj στο oc'ίνιγμoc. ΎπιΧρχουν βέβocια οίκονομικες 8υσκολίες. Κι δμως ό τocξι8ι(~τύ)ς βλέπει στο μηκος της 8ιoc8ρομης συχνα στρocτιωτες κocι άξιωμocτικούς, ποu κocτα τα φocινόμενoc 8εν lixouv τίποτε άξιόλογο να κιχνουν. Θα ~τocν &ρocγε πocριχλογο, να άνocτεθουν OL άνocσκocφες σε ενoc λόχο κιχτω άπο τ~ν κocθ081jγύ)σύ) κιχποιου έμπεφογνώμονoc; Κocι γιocτί Γ1λλωστε, να μην ξ08ευτουν χρ1jμocτoc; Μια ερευνoc πο'; άποσκοπεί στο μέλλον εlνocι ζωτικ~ άνocγκύ). Όσο το πocρελθόν μocς πocρocμένει σκοτεινό, μένει κι ενoc γρocμμocτιο στον λογocριocσμο του μέλλοντος άνεξόφλύ)'t"o: 8εν θα μπορουσε 8 l)λoc8~ το πocρελθόν, να μας 8ώσει τις λύσεις για 8ιocφοΡOC τεχνικα προβλ1jμocτoc, λύσεις πο'; 8εν θα χρειocζότocν να βρεθουν xocv, μια κocι θα εlχocν ΊJ8Ύ) έφαρμοσθεί: σε πιο πocλιοuς κocφούς; Κ '" ", 'θ \, λιψ \ λθ' ocι ocν ακομύ) ο πο ος να ανακoc υ ουμε το πocρε ον μας 8εν εlναι τόσο δυνατός, &στε να μας υποκιν1jσει να κατocπιαστουμε με σύγχρονες, έπιστocμένες ερευνες, θα μπορουσε ομως rσως να μας κocνει να πιχρουμε μολύβι και χocρτι. κocι να άρχίσουμε τοuς υπολογισμούς. Κανένας έπιστ-ήμων πocντως 8εν άνέλαβε μέχρι τώρoc τ~ν άπoστoλ~ να έπιχεφ1jσει με έκσυγχρονισμένα μύ)χανf,ματoc άνιχλυσύ) της άκτινοβολίας στο ΤιocχουανιΧκο ~ στο ΣocκσαϋχουαμιΧν, στ/ν liρύ)μο ΓόβΎ) ~ στα θρυλικα Σό80μoc και Γόμορoc. Κείμενoc σφψοει80υς γραφης και πινocκί8ια άπο το Οίιρ (τα παλocιότερα βιβλία της άνθρωπότύ)'t"ας) 8ΙΎ)γουνται χωρις καμια έξαίρεσύj για «θεοuς» ποu πετουσαν με πλοιιχριoc στον oupoιv6, για «θεοuς» 44

42 που είχαν στην κατoχ~ τους φοβερα οπλα, που ~λθαν απο τα άστρα και έπέστρεψαν έχεί. Γιατί aev ψocχνουμε να βροϊίμε οιζιτους τους παλιους «θεούς»; τα ραaιοτηλεσκόπιά μας στέλνουν σ+ιματα στο ΔΙOCστΎjμOΙ και προσπα.θουν να λάβουν σ+ιματα απο ξένα εζιφυ~ 6ντα. Γιατί ομως aev ζψοϊίμε ~χνί) α.ζιτων των ξένων οντων ΠΡΟYJγουμένως ~ τουλάχιστον συγχρόνως πάνω στη ΓΥι, που βρίσκετω τόσο πιο κοντά μας; Δέν πρόκειται νoc ΨΊ)λαφουμΖ τυφλοι σ,& σκο-.εινά τoc ~χνί) που ίιπάρχουν είναι όλοχάθαρα. O~ Σουμέριοι α-ρχισαν ΠΖρΙ π.χ. να καταγράφουν το ενaοξο πocρελθον του εθνους τους. ' AκόμΊj xocl' σ+ιμερα aev γνωρίζουμζ τ'~ν προέλωσ-1) IΧ'J-.ou του λαου. Γνωρίζουμε αμως πως οι Σουμέριοι έφεραν μαζί τους και έπέβαλαν στους έν μέρει βάρβocρους άκόμί) ΣΊ)μί7ες, ~να ανώτερο, έξελιγμένο πολι-.ισμό. Γνωρίζουμε έπίσyjς, πως λάτρευαν τους θεούς,ους πocν-.ο,ζ σε κορυφές βουνων χαι πως οταν aev ίιπτιρχ.αν σ,~,} περιoχ'~ -.ους κορuφές, εφτιαχναν CZXVYJcιx «βουνα» στ"ην πεaιά.aα. Είχαν μίoc απίσ,ευτα έξελιγμένί) αστρονομία: τα άσ'εροσχοπεία τους έκαναν ίιπολογισμους ττις σελψιακης -,ροχ.ιας, που aιαφέρουν απο τους σί)μερινους μόνο κατα 0,4 aευτερόλεπ-.α:. Έκτος απο το θαυμά.σιο έπος «Γιλγαμές», που γι' αυτο θα μιλ~σoυμε πιο κά.τω, μας α.ψησαν και κά'n άλλο, ΠΟ') είναι σ-.' αλ+ιθεια: μια εκπληξ"l): στον λόφο 70υ KoUYLouνccrl.x (crr~v αρχαία ΝινΖυη) βρέθίjxε μία αpιθμψιx'~ πρά.ξ;η μέ αποτέλεσμα - στα δικά. μας ποσά.-, -'O'J αριθμο , 'Ένας azκαπενταψ'~φιoς αριθμός! ΟΙ πρόγονοι,,:ου aυ-.ικοωρωπα.'ίκοu πολιτισμου, οι αρχαίοι πoλυμ'~χα.νoι "Ελλψες, τους όποίους έχουμε -.όσο μελε7"~σει χαι στους όποίους αναφερόμαστε πά.ντα με -.bg"fj ίιπ:::ρίjψά.ν:::ια, ακόμ"1) κσιι σ,ην έπoχ~ τίjς ακμτις τους aev χατόρθωσσιν να ξ:::περά.σουν τον ά:ριθμο Ι{ά.θε μεγα.λυτεp~'ί άξία Ζα.ρα.χτ/ρτ.ζότα.ν με ά-;τλό";~,,,;α. «α.πετ.- ρον». ΟΙ παλιές σφηνο:::ιόείς ~oυμέριoι έψτσιναν σέ μία '\ -- \ t επιγραφες πιστοποιουν πως οι στ' αλ+ιθεια απίστευτα μεγά.λη 45

43 ~λικι~. Σόμφωνoc μέ oσ~ Ύρά.φουν, οι 8έχα πρώτοι βασ~λεlς β ιχσι'λε Ψ lχν ο"1. οι μα.,",ι Υ' '!. ι ' χρονια και" οι ε~κoσι " τρεις - επο-,, μενοι, o~ όποιοι μετα. τον κα7ακλυσμο έ:πρεπε 'JιX τα. ξα.ναχτίσουν δλα άτ.' ':"~ν άρx~, κα.τάφερocν εντοότοις να. κυβερν~σoυν και αύτοι χρόνια, 3 μηνες χιλ 31j 2 ~μέρες. Λύτες ε!να.ι, για. τις aικές μας cχν7ιλ-ήψεις,...-ελείως άκατα.'jόί;7ες χρονολογίες, παρ' δλο τ.οίι εχουμε μπροσ':"ά μας, σ' ενα. μακρο κατά.λογο, τα 6νόμα.τα δλων αύτων των ~γεμόνων, γραμμένα με 7ά.;Ί) και cχπoθανα.τισμένα πocνω σε τουβλα. και νομίσμα.τα. πως θα. μιχς φα..νόταν αρα.γε, Ην ~,ΠΟΤQλμο')σαμε και σ' αυτ/ τ~ν περίπτωσί) να (jyocxqjjflz ':"ις πα.ρωπίaες και να. ξαναβλέπα.με τα γνωσ70c IΧ'Jτα πρ:χγμα,7α. με νέοι, με σ'ημερινα. μocτια; "Άς ύποθέσο'ψε, π(~ς πρι'ι &τ;ο χιl.ιετ'γιρlaες εr.χrι.ν επισκεφθεί Τ'1]ν περισχ η το;:) Σουμερ ξένοι :Χσ7ροναυτες, πως Ι:βαλocν τις βocσεις για. 70'1 πολιτισμο των Σουμερίων και ά,φου ι:aωσαν αuτ!jν 7Υιν βο (ιθεια. για. ν' &ρχίσε.. '~ ιχνocπτυξίj, επεστρε " Ψ αν στον 'λ' π α'πiτίj 70υς. "Λ ς ')πο 'θ' εσουμε, πως " απο, περιέργεια επέσ7ρεφαν κocθε 100 '{'h,lνoc χρόνια. στον τόπο του πεφά.μα.τος για. 'ια. aouν πως προχωρουσε ~ ιχν:χπτυξ'η του σπόρου που ε!χα.ν σπείρει. Με 7α. σημερινα. μέ 'Ρ::r. aιocρκεια.ς τυις ζωης οι άστρr.,ναυτες θ,:χ μποροuσ::r.'1 να. ζήσqυ'1 ανετ::r. πocνω ά.πα 500 γήινα χρόνια, Δε,ι είναι {:-σι; Ή θεωρία "6jς σχετικότl1τος άποόειχνόει πως οί α.στροv(l.uτες μέσα σ' ενα. 3ιασΤΊjμόπλoLO ποο κ~νείται με τ-η'l 7αχΔτη7α σχεμν του φωτός, θα. είχαν yzpoccrzr. μόνο τ;::;ρίτ;ου 40 χρόνια. κ::r.θ' δλί) τ/ 3ιάρκεια,,:,ου ΤIJ'.ξ.. 3ωυ και 7.'ijς ετ;ισ7ροψγις,,:,ους! ΟΙ κα. θυστερίjμένoι Σουμέριοι πά.λι, θα. Ι:κτιζα'Ι έπι έκατo'l7αετίjpίaες πόργους, ΠUΡα.μlaες κα.ι ΚiΧ70ΙΎ-ίες με Ijλες 7ις άνέσεις, θα. θυσίαζαν σ70ος ιιθεοός» 70υς και θα. τ;ερίμεναν 7ην επιστροφή τους. Ι{αι νά ποο μετ:χ Ζχα70 ΥήινΥ.. χρόνια. o~ θεοι επέστρεφαν πραγμcf.7ιχoc. «Kc.<1. ΚIΧ7ότ;ιν ~λθε ό ΚiΧ7CΙ;Xλυσμoς και μετ α. 70'1 κατα.κλυσμο κατέβίjκε.~ Βασιλεί::r. για. μίlχ άκόμί) φορα. άπο τον OUp::r.νO...» Όπως μ7.ρτυρεί μία επιγpiχψη των 46

44 Σουμερίων. πως είχαν φα:νταστεϊ και π(7)ς τ:cφίστιχναν OL ΣουμέΡ~ΟL τούς «θεοός» τους; Σxετ~κες πληροφορίες μας i3ίνε~ -η μυθολογία των Σουμερίων, κα:θως και μεραοι ακκα:3αοι πίνα: κες κα:). εικόνες. Οί θεο). των Σουμερίων i3eν ει:χαν ανθρώπ~νη μoρφ~ κα:). το σόμβολο καθενος &πο α:uτοος είχε σχέση με ~νiχ ~στρo. Σε ά.κκα:i3~κούς πίνiχκες παρ~στocνoντα~ τoc αστρoc με τον 'ί~ιo τρόπο πού παρ~στocνoντα~ και σήμερα. Παρά. ξενο είνα~ μόνο πως γυρω ά.πο <XUTOC,α OCστρα περ~στρέφoντα~ πλανίj"ες i3~ιxqjbpwv μεγεθων. πως γνώp~ζαν οί Σουμέριo~, πού i3ev είχα:ν τα a~xoc μα:ς μέσα, o,,~ ~νας άτ:λαν ης άστέρας ~xε~ πλα:νυιτες; ΎπOCρχουν σκί"σα: πού πχρισ7:χνουν πρόσωπα: με αστρα: στο κεφocλ~ Ίι &λλα πού κ:χθo'i7x~ επάνω σε φτερωτες σφαϊρες. Μία παράστχση μ:χς aίνει άμέσως την εντ I)πωση του τόπου ένος &τόμου: ενας κuκλος σx.ηματ~σμένος άπο σφαϊρες, πού εναλλocζ ά.κτινοβολουν. Καμι,χ Cί.βυσσoς ~εν είναι "όσο "poμακτ~κ"ή, κανένας QIJΡανος 3εν tχε~,,6σα θαυματα, οσο γεμ:χ"η είνα:~ 'ή κληp()ν()μ~oc,,(7),1 Σουμερίων άπο έpωτημα,,~κoc, αινίγματα: και πα.ροιi30;6:-'f)7ες, 07αν τ~ν κo~τocξoυμε με «a~αστ1)μ~κα» μά.τ~oι. ΝOC μεp~κoc μόνο ά.ξιοθέατα άπο 7'J'I i:6ιo γζωγραφικο χωρο: Στο Γκε6υ ΤέΠΖ υπά.ρχουν σ/.ι,')ι7. στ:ζφι:ιζι6(';),1 γραμμων, ενα: σπocνιο πρocγμα γ~α μι:/. ~7:()/';~ 7:0') βρίσκετα~ xρ6ν~α: πίσω! Στο ΓκιΧρ Κομπε υπάpxε~ μία βωμ:fjχαv(χ 7:υ?ολΙθου, πο'; -η -ηλ~κία της άνέρxετα~ σε xp6ν~α. Στ,) Μπιχρcr.ντοστ~,χν -η Ί;λ~κΙα oμotων Ζ.'ψfJμ:f.7ων ά.νέριετlχι σε xpόν~α. ΕιSΙ:)λια, τιχφo~ κιχ). λlθι'ια έργ(f.λε~cr., ",r/) βρέθψ:lχν στο Τέπε Άσ~ocμπ εχουν μ~:χ 'Τ,λΙ;-:(Ζ 13.0UO χρόνων. Στ,)ν ti3ιo χωρο εχουν βpεθε~ άτ:(jλιθωμέν7. πεp~ττώματα, ΠΟ') οε\.' εχουν ισως άνθρι:j;:~νη 7:?(JέλΞ.1Jcη. 4ί

45 Στο Κ!Χριμ Σαχιρ βρέθηκαν έργαλεί:oc και κοπτ/ρες λίθου. Στο ΜπOCρντα ΜπOCλκα ύπ'ηρχα'l πελέκεις και έργαλεί:α. Στο σπ-γιλαιο ';"ou Σαντια:ρ βρέθηκαν οι σκελετοι μερικών ά.νaρων και ένος παιaιοu, πolι ~ χρονολογία τους κρα';"ocει άπο το π.χ. (συμφωνα με τ~ μέθοaο C14). Αύ.Ος ό κα:τά-λογος θα μπορουσε να συνεχιστεί: και να όλοκλ-ηρωθει. με πολλα α.λλα ΠiΧραaείγματα. ΚOCθε στοιχεϊο θα: έπικυρωνε ';"~ aιiχπίστωσ-η πως στο γεωγρiχφικo χωρο τοσ Σουμερ ζοσσε πριν TCZPLTCQ!) χρόνια ενα. κράμα πρωτόγονων α.νθρώπων. ΞαφνικιΧ, ά.πο αιτίες OCγνωστες μέχρι σύjμερα, έμφα:νίσ-:--ηκαν OL Σουμέριοι με τ~ν άστρονομία τους, τον πολιτισμό τους κiχι τ-~ν τεxνικ"~ τους έ;έλιζ-η. τα συμπερocσματα για μία παλαιότερη παρουσία ξένων έπισκεπτών άϊ.ο το ΔιOCστημα ε!ναι άκόμ-~ τελείως θεωρ-ητικoc. Πάντως ε!ναι auviχtov να: έμφανίσ.-ηκiχν «θεοί», πolι μάζεψαν γύρω τοuς τους μισοβάρβαρους κατοίκους τ/ς περιοχης του Σοuμερ XIΧl τolις μετέaωσαν ενα μέρος των γνώσεών τους. τα: ειa~)λια και τα άγάλματα, που βρίσκονται σύjμερα στα [LoucreLαo, ΠiΧΡOυσιά,ζoυν ~να φυλετικα κράμα: στρογγυλά, πεταγμένα μocτια, qjoucrxcutιx μέτωπα, λεπτα: χείλ-η και ώς έπι το πλετστον ί:σιες, μακριες μυ7ες. Νά μια: εικόνα πolι 8εν ταιριά.ζει καθόλου, μα καθόλου, με τις ά.ντιλ~ψεις για τις πρωτόγονες φυλές, πolι εχει το τuποποι-ημένο θεωρ-ητικο σύστ-ημα. Δια:σ-:-'r,μικοl έπισκέπτες στ/ν βαθια άρχαιότψα λοιπόν; 48 Στον Λίβανο ύπάρχουν ύαλοειa~ θραύσματα βράχων ( ') \, ", 'λ Ψ "Α τηκτι.αι, που περιεχουν, οπως ανακα υ ε ο μερικανος Δρ. Σ7έφ, Ραaιενεργα Ισό70πα άλουμινίου. Σ70 'Ιρα:κ και τ ην AryuTCTo βρέθ-ηκαν έπεςεργασμένοι

46 'λ' ' \' ", β 'θ κρυσ~α Λινοι φακοι, που σημερα μονο με ΤΊ) OΎj ειot τοίί οζι3tου '":ou xalatou είναι 3υνOCΤ(Ν ν~ κατασκευαστουν, ένας όξ~oίo') 8Ύ)λcχa~ πο'; πρέπε~ να παρασκευα. στε~ "ήλεκτροχυιμικά. Στο Χελουαν ύπάρχει gvrx κομμάτι Όφασμα, gνας ίστος τόσο λεπτος και. μαλακός, που σ-ήμερot θoc μποροίίσε να ύφανθε~ μόνο σ' gva έpγαστfιpιo με τέλειο τεχνικο έξοπλισμό. Στο Moυσε~o τίjς ΒαγΜΤΊ)ς ύπάρχουν ζύjρες ~λεκτρικεζ στ/λες,ποιι στί)ρtζονται σ,~ν άρx-~ τοίί γαλβανισμου. Στο 'Ι3ιο Moυσε~o έκτtθενται ~λεκτρικα συστήματα. με ~λεκτpό3ια άπο χαλκο κα.ι. με gνrx &.γνωστο ~λε ΚΤΡOλύ'Ύj. ΤΟ α.ίγυτ:τιολογικο τμύjμα του ΠανεπισΤ1JμΙου τοίί Aov3tvou εχει στ/ν κα.τοχυι του ενα. πανάρχα.ιο οστό, το όπo~o εχει &πoκoπε~ 3έκα έκατoστ~ πάνω άπο τον "Η ' θ' '" θ' ", β καρπο. τομί), κα αρί) και σε ορ Ί) γωνια με τον ραχιονα, εχει γινει συμφωνα με ολους τοος κανόνες τ/ς xειρoυpγικύjς. Στ/ν ορειν-η περιοχ-η του Κοχιστάν, βρέθί)κε gvιx σπ1jλαιολογικο σχέ'8ιο ποο παριστάνει τις άκριβε~ς θέσεις των άστέρων, αύτες που είχαν XΙXL στ/ν πραγματικότψα ΠΡLν χρόνια. l\hιx εύθεία συν3έει μάλιστα. τ/ν Άφρο3Ιτη με τ-η Γ-η. Στο όροπέ8ιο του Περου βρέθ~καν κoσμ~μcιτcι cχπo πλατtvί). Σε gvιx τάφο στο Χοο-Χοο (Ktvιx) βρέθηκαν κομμά'nα μιας ζώνης άπο άλουμινιο. Στο Δελχι. ύπάρχει gνας άρxα.~oς όρθοστά.τύ)ς άπο σίaί)ρο, πο'; 3εν περιέχει ουτε φώσφορο ουτε θε~o, και. κατα: συνέπεια. 3εν είνα.ι 3υνα.,Ον να: χlχτlχστρlχφε~ άπο τις άτμοσφαιρικεςσυνθίjκες. 49

47 Άλ~θεια θά 'πρεπε αυτο το ιχνακάτωμα ιχπο πράγματοι «ιχκατόρθωταη να: μας ά'lί]συχ~σέι κα:ι να μας ξυπν~σει την περιέργεια:. Με τι μέσα: il.ρα:γε κα:!. με ποια: aια:ισθίjσί] είχα:ν οί πρωτόγονοι il.νθρωποι των σπί]λα:ίων Γ~'I ίκανότί]τα να: σχεaιάσουν το';ς άστερισμο';ς στ-η σωστ-~ τους θέσί]; 'Απο ποιο εργαστ~ριo άκριβείας προέρχοντα:ι οί κρυστάλλινοι φocκοί; πως ~ταν aυνατον νeχ λιώσει κιχ!. νeχ πλοισθε'!: ~ πλατίνί], ~να: μέτocλλο πο'; άρχίζει νeχ λιώνει στους C; Κα:!. πως υπίjpχε άλουμίνιο, ενα: μέτocλλο πο'; βγocίνει με περίπλοκη aιαaικασία: άπο τον βωξίτί]; 'Απίθα:νες έρωτ'~σεις, το πα:ραaέχομαι, αλλeχ aev επιβάλλετα:ι να: τις θέσουμε; 'Αφου aev θέλουμε να: πα:ραaεχτουμε ~ τουλάχιστον να: υποθέσουμε, πως ύπηρχε πρ!.ν άπο τον aικό μα:ς πολιτισμο ~νocς OCνώτερος κα:ι πριν OCπο τ-η aικ~ μlχς τεχνικ-η εξέλιξί] μίoc έξισου τέλεια:, aev μας μένει πα:ρα: ~ υπόθεση πως ε~xα:με aια:στί]μικο,;ς έπισκέπτες! 'Όσο βέβα:ια: ~ άρχα:ιολογία: θα: συνεχίζει νeχ έργάζετα:ι με τ!.ς παλιές ΤΊ]ς μεθόaους aev πρόκειτα:ι να: μας aοθε~ ποτε ~ εύκαιρία να: μάθουμε, rι.ν ~ σκoτει'l~ μα:ς άρχα:ιό,ψα: ~τα:ν πράγμα:τι σκοτειν~... Είναι πιeχ κα:ιρος να: οργανώσουμε ~να 'Έτος Ούτοπικης 'Αρχα:ιολογίocς! Κα:τα: τ/ aιάρκεια: αύτου του 'Έτους θeχ έρευνουσα:ν OCρχαιολ6γοι, φυσικοί, ΧΊ]μικοί, γεωλόγοι, μετα:λλειολόγοι και έπιστ~μoνες ολων των πα:ρεμφερων xxάoawv ~να: κα:!. μονα:aικο πρόβλ'ημα: rι.ν aέχτί]κα:ν οί πρόγονοί μ:α:ς aιαστ/- \' Ι μικους επισκεπτες. "Ενα:ς μετα:λλειολ6γος π.χ. θα: μπορουσε να: έξί]~σει με Μο λόγια: σε ~να:ν OCρχα:ιολ6γο, πόσο Μσκολα: βγαινει το άλουμίνιο. Δεν ειναι πάλι λογικό, νeχ άνocγνωρισει ~να:ς φυσικος με τ-~ν πρώτί] μα:τιά, πως ~ παράστ:χσί] πο'; είναι χα:ρα:γμένί] πάνω σ' ~να: βρά.χο εινα:ι ~νας τύπος; "Ενα:ς ΧΊ]μικος με τα: πoλu έξελιγμένα, σύγχρονα: i.jpyocvάo του θα: μπορουσε ~σως να: έπιβεβα:ιώσει τ-~ν ύπόθεσί], πως οί οβελισκοι αποκόπί]κα:ν άπο ~να βράχο ε~τε με βρεγμένες ξύλινες σφηνες ε'~τε με κάποιο αγνωστο οξύ. Ό γεωλόγος οφείλει νeχ άπαντ~σει σ' 50

48 ενα. σωρο ερωτήμα":"α, για. να εξηγ~σε~ τι συμβαίνει με όρισμένα γεωλογικα άποθέματα, ποu άνέρχονται στ/ν έποχ-f] T(7J'! παγετ(~νων. ΣT~ν συνεργαζόμενη όμά.όα IΧlj-;OiJ του Ούτοπικου 'Αρχαιολογικου 'Έτους θα συμμετε~χαν βέβαια και. Μτες, ποu θα έρευνουσαν τ~ν Νεκρα Θάλασσα για να: όουν μ-ήπως ύπάρχουν ραόιενεργα: 'ίχνη μιας κάποιας άτομικης εκρηζης στ~ν πεpιoχ~ γυρω άπα τα: Σόόομα και Γόμορα. Γιατί να ειναι ο[ άρχαιότερες βιβλιoθίjκες του κόσμου άπόκρυφες; τι φοβocται OCραγε κανεις στ' άλ~θεια; Νά 'ναι μ~πως ό φόβος πως θα βγε~ στα φως ~ &λ~θεια, ποu για χιλιεηρίόες ~,αν καλoc κρυμμένη; Ή ερευνα και ~ πρόοόος ot'! ειναι όυνα70ν να: σταματ~σουν. Έπι χρόνια. θεωρουσαν ο[ Αίγυπτιοι 70uς «θεούς» τους πρocγματικιχ Οντα. ' Eμε~ς ο[ 'Lόιοι με ενα κυριολεκτικα: φλογερα ζίjλo κοσμοθεωρίας θocνocτώναμε άκόμη τον Μεσαίωνα «μάγισσες». 'Η είκocσίoc 7ων πνευματωόων άρχocίων, πως μπορουν να: όιαβάσουν το μέλλον σ-:-α έντόσθια...,,f', Υ... ", ~, μιocς χηνας, εχει σημερα: πια: ςεπερα:στει, οπως κα:ι η πεποιθηση αύτων, ποu μένοντας α:ίώνια: προσα:νατολισμένοι στο πα:ρελθον πιστεόουν πως ό Έθνικισμος εχει άκόμη κάποια άξία. Πρέπει νιχ όιορθώσουμε χίλιες όυο πλάνες του παρελθόντος. 'Η α:ύτοπεπο[θηση ποu προβάλλετα:ι εινα:ι ζεφτισμένη κα:ι όε~γμα: μόνο στενοκεφα:λιocς. 'ΑκόμΊ] έπικρα:τε~, τελείως έκτος πραγμα:τικότί]τα:ς, ~ πλάνί] πως κάτι πρέπει πρωτα: νιχ άπoόειχθε~ γιιχ νιχ μπορέσει μετα: ενocς «σοβocρος» OCνθρωπος να άσχoλί]θε~ μα:ζί του. ΚαΙ. ομως τα: πράγμα:τoc εχουν γίνει σ~μεpα: πoλu πιο άπλιχ κα:ι ευκολoc. Πα:λα:ιό.ερoc έκε~νoς που όια:τύπωνε μία: απόλυτα: νέα. ίόέα:, επρεπε νιχ άντιμετωπίσει τ~ν περιφρόνfjπη κα:ι τ~ν κιχταόίωζη τόσο του κλ~ρoυ, οσο κocl των συνιχϊ)έλφων του. Μα: φυσικά, θα: σκεφτε~ κα:νείς, τα πράγμα:τα: εχουν γίο/ει πιο όιπλά. ΤΟ άνά.θεμα: όεν ίσχοει πλέον κα:ι ό Οά.να.τος π&νω στ~ν πυρα όεν ύπ&ρχει πι&. Κι ομως ο[ μέθο ()(JΙ της έποχης μocς έμποόίζουν κι α.υτες το 'ίόιο τ~ν άν&πτυ- 51

49 ζίj τίjς προόοοu, μόνο ποι) οεν ετνln πιa τόσο θεαματικές. 'Όλoc γίνοντocι με λιγότερο θόρυβο xocl με πολι) λεπτότερο τρόπο. l\ιiε killer-phrases, οπως λένε οι Άμερικocνοί, κocλόπτονται και π:χγοποιουντocι θεωρίες xocl έπαναστατικες ΙΟέες. Mεγ&λΊJ ειναι ~ σuλλογ~ άπο τέτοιες φρ&σεις: ΕΙναι άντίθετο με ολοuς τούς θεσμούς! (Π&ντοτε σωστό 1) Ύστερε~ σε κλασαο ϋφος! (Κ&νει π&ντoc μεγά:λ'υ) έν,δπωση) ΕΙναι έζτρεμισμός 1 (Άσόγκριτη ~ έκφoβιστικ~ του ouναμίj!) Κά:τι τέτοιο οεν το uloez:t)uv τα πανεπιστήμια! (Πειστικό!) Λύτο το εχοuν έπιχειρήσει κι αλλοι! (' ΑναμφισβήτΤιτα! Με έπιτuχία ομως;) Για: μας αύτο οεν εχει νό'υ)μα 1 (Άκριβως γι' αυτό!) Λύτο το άπαγορεύει ή θρίjσκεία! (ΤΙ να: άπαντ'ίjσει κανείς έοω;) Δεν εχει άκόμη άπooειχτε~! (Quod erat demonstrandum!) «'Ο κοινος νους μας λέω> ειπε με οuνατ/ φων~ πριν άπο πεντακόσια χρόνια ενας έπιστ+,μονας στο Δικαστήριο «πως ~ Γ~ οεν μπoρε~ ποτε να: ειναι σφαιρική, γιατι τότε θα: επεφταν οί κά.τοικοι,,;ου κά:τω ~μισφαφίoi) στο κενό!» «llouezvιx οεν γράφει ~ Βίβλος» ειπε κάποιος άλλος «πως ~ Γ~ περιστρέφεται γόρω άπο τον 'Ήλιο. "Αρoc κάθε παρόμοιος ίσχυρισμος ειναι εργο του Σατανα!» Ή στενοκεφαλιa φαίνεται va ειναι το ίοιαίτερο χαρα ΚΤ1Jριστικο των έποχων λίγο ΠΡΙν έπικρατήσουν νέα θεωρ1jτιχa σuστ~ματα. Στο κατώφλι ομως του 210u αί{~να ea επρεπε ό έρεuνψιχος νους va ειναι ετοιμος να: oεχθε~ άοιανόίjτες πραγματικότψες. Θά:'πρεπε va φλέγεται άπο τ-ην έπιθυμία va οιορθώσει οιά:φορες γνώσεις και κανόνες, ποl1 52

50 γ~α έκoc",:οντocετηρίaες '~τocν τocμπου, κ(δ πο.; τι~poc ~χoυν πιot κλoνιστε~ άπο τα νέoc πορίσμocτoc. ' AκόμΊJ κι αν μια όλόκλίjρίj σεφot άπο ocuτοuς που κocτέχουν βραβε~oc Νόμπελ έπιχειρ1)σε~ νιχ περιορίσει τoό"':ίj τ/ νέα φουσκοθαλocσσια -rou πνεόματος, κocι πocλ~ πpέπε~, για χάρίj ης άλ1)θειocς κocι ης πραγματικότίjτας, να κατ:xκτίjθε~ lν:χς καινοόριος κόσμος ένocντlα στ-1) θέλίjcrίj ασων δεν θέλουν να συμμορφωθοuν. Πριν ιχπο ε~κoσι μόλις χρόνιoc το νιχ μιλήσει κocνεις σε επιστίjμoν~κo κυκλο γ~α τεχνψους δορυφόρους t;':"iχ'! άκόμίj κocτι σαν ocυτοκτονίoc, το τέλος μιcxς oπo~ocς έπιστίjμoνιχ'ljς καp~έρocς. Σ+,μερoc περιστρέφοντocι γυρω άπο ':"0'1 'Ήλιο τεχνψα. oupocνιoc σώματl7., οορυφόροι i)'fjλocδή, ένω &.λλoc ~xoυν φωτογρocφίσε~ τον "AΡΊJ κocι τfιν 'ΑφΡοi)ίΤf),.η ~xoυν προσγειωθε'l όμocλα πάνω στη ΣελήνΊJ για να ιχτ.οστείλουν με τις τ/ λεοπτικες (γιoc.ί οχι με τις.oυp~στlκές;) τους φω'ωγραφικες μίjxανες τ.ρ ώτt) ς τάξεως φωτογρocφίες άτ.ο τα ξένα τοπίoc στ/ ΓΎj. 'Όταν Τ~'I &.νοιξ Ι) του 1965 οι ΤΊ]λεοπτικες μ'ηχανες εστειλαν τις πρω.ες.έτοιες φω':"ογροιφίες άπο τον "ApΊJ στ/ ΓΎj, -ή ~λεκτριy.:~ ισχuς i)έξεως '~τocν 0, ΒιΧτ, μ' &.λλoc λόγιoc άπίστευτoc XαμΊJλή. K~ ομως: δεν είναι ΤΙΠΟΤΕ τ.ια άδιocνόψο. Ή λέξίj ιιάδυνocτον» θιχ'πρεπε να είχε γίνει γιιχ "':0'1 σ,';γχρονο έρευνψ'~ κιχτι κυριoλεxt~κιχ άouνocτον. Η πραγμocτικότψα θα συνθλίψει ocυριο έκε~νoν που σήμερα δεν θέλει νιχ συμβαδίσει. "Ας έπιμείνουμε λοιτ.ον στ/ν ύπ6θεσ'ή μocς πώς, &.γνωστο πριν άπο π6σες χιλιάδες χρ6νια, ετ.ισκέφτίjκαν τη ΓΊj άστρονοιϋτες άπο ξένους πλαν'ητες. Γνωρίζουμε πως οι άφελε~ς, πρωτ6γο'lοι πρόγονοί μοις οεν ijταν σε θέσίj να συλλιχβουν τ/ν άνώtερίj Τε-'/.νικ η έξέλιξίj των άστρονocυτων. Τοuς λιχτρευοιν σαν (ιθεους», πο.; ijλθαν άτ.ο filj..rj.. ασ.ρoc κocι έκε~νoι 8εν μπορουσα'ι νιχ κιχνουν τίποτε αλλο, πocρα να άτ.οi)εχτουν α,ύτ~ τ~ λατρεία,. ("Αλλωστε τ~ν raloc λατρείoc πρέπει κιχι οι 8ικοί μας άστρονocυ.ες να εινα,ι ΨυχιχOC τ.ροετοψocσμένοι νoc άντιμετωπίσουν σε αλλους πλανητες). Σε μεριχα μέρίj τ.'ης ΓΊjς ζουν άχόμίj σήμερoc τ.pωτόγoνo~ 53

51 λοιοί, για τους όποίους ~να πολυβόλο είναι 6ιαβολικο Οπλο. 'Ένα αεριωθούμενο 6εν θα είναι tσως γι' αύτους ένα ιjx'y)μα αγγέλων;,απο ~να ραaι6φωνο, ()Ε:ν θα πιστεόουν πως &κουνε η φων~ του Θεου; Kα~ αu70l o~ 7ελΕUτα~OΙ πρωτόγονοι λαοι εζιστορουν επίσί)ς με παιaιχ-~ αφέλεια κα~ &θωότύj7iχ στις παραaόσεις τους απο γενεα σε γενεα τις εντυπώσεις που είχαν άπο όρισμένα έπιτεόγματα τ~ς τεxνικ~ς, που γιoc μας είναι κ,χτι αύτo'lόύjτo πιά. 'Ακόμη τώρα σκαλίζουν σε βρά.χους και στα 70ιχΙ:)ματα Τ(;)'1 σπύjλαίων τ~ς μορφες των θεων τους, καθ ως zrlt,ιχ θαυμωτ:-,χ 70υς σκάφη, που ερχοντα.ι άπω τον οόρανό. λγ α ιjτον 70') τρόπο εχου'ι στ"~') πραγματικότύjτα ot πρω7όυονοι aιαφυλ,χζε., έκε~' lo πο'; σ-ίjμεpα &ναζψουμε. ΣΠΎJλαωλOγικες παρασ,άσ:ξ:ις σ-:ο KOXΙU7,χν, σ,-~ Γαλλία, στ'~ Βόρειο ' Λμεριx-~ και τύ;ν Νό-:ιο Ι)ο3επία, σ,-~ Σαχάρα και το Π ερο'), &κόμη κrλ πτ-~ Xιλ-ίj, ε,jθυγραμμ[ζονται με ην ύπόθεσ-'ι μας. Ό Γάλλος έξεp:ξ:υ'γγι7-~ς Άνρι Λοτε &νακάλυψε σ-:ο Τ απίλι τυις Σαχάρας μερικες έκατοντά3ες ζωγραφισμένους 70ίχους με πολλες χιλιάaες παραστάσεις ζώων,, θ ι,, Ι, \, Ι ψ' και αν ρωπωί και αναμεσα τους μορφες με κον,α, κομ iχ φορέματα, που κρα70υν ραβaια με &προσ3ιόρισ-;-α τετρiχyωνικα κιβώτια. 'ΕΚ70ς άπο τις &πεικονίσεις ζώων μας προξενουν κατάπληξ'!j και μερικα ιjν7α, που φορουν κάη σαν σκά.φανaρο. Ό Μεγάλος Θεος -:ou "ΑΡ'Υ)-οπως ονόμασε ό Λ '",~.,." 6 ",Ι. 'Ο " οτε το γιγαν,εω σχεσιο-ειχε αρχικα μ. υ't'ος. «'Χγριος» ομως που μας αφ'υ)σε (X,jco το σχέaω, ~ταν &3ύνατον νoc είναι τόσο πριυ':"όγονος οσο θχ θέλαμε, ωσ-:ε να ταιριάζουν ολα cr7 rr,') έντέλεια στο παραοοσιακό μα.ς θεωρύj7ικo σύσημα. Γιατι το λιγότερο πο'; όλοφάνερα θχ χρειαζότανε ό «αγριος», για να: μ:πορέσει να. ζωγραφίσει με τέ7οια προοπτικ+ι, είναι μια σκα.λωσιά, μια: και az,1 εχουν λάβει χι:ψα μέσα σ,ις τελευτα~ες χιλιετ'υ)ρί3ες μετατοπίσεις του έμφους αυτων των σπίjλαίων. Έγω πιστε';ω, χωρις νoc χρειάζεται γι' αύτο να καταβάλει ~ φαν7ασία μεγάλες προσπάθειες, πως ό Μεγάλος Θεος του "Ap'/j παριστάνεται φορών,ας aια- 54

52 στy)μικ~ στoλ~ ~ crxocιpiχvapo. Πocνω OCπο το1'>ς oγκώ~εις, oc~έξιους ωμους του ύπocρχει ενα κράνος, πο1'> σuνaέεται μέ τον κορμο μέ μία άρθρωσίj ~ κάτι ποφ6μοιο. 'Εκεί πο1'> κανονικα: βρίσκοντοιι στ6μοι κοιι μύτίj, ύπάρχουν στο κράνος aloιφορεηκες σχισμές. Πρ6θυμοι θα: πίστευε κοινεις σε μια: σύμπτωση ~ &.κ6μίj στ/ν παpασταηκ'~ φαντασία του προ"ίστορικου «καλλιτέχνψ>, φτάνει ~ ποιρocστασίj,0 1JτY) να: ~ταν μονiχalx~. 'Αλλα σ,ο Τοισίλι uπocρχουν &.ρκε-;ες,έτοιες &.~έξιες φιγουρες, με τον 'Cδιο πάντοτε έξοπλισμ6, όπως έχουν βρεθεί κοιι στις ΗΠΑ (στ/ν πεpιoχ~ Τουλάρι τ'ljς Κοιλιφόρνιοις) πάνω σέ βράχους, ποιρ6μοιες είκ6νες. Καθως δεν έχω τ~ν πρ6θεσίj να: έξετάσω τα: πράγμοιτα με πρoκoι,άληψίj, είμοιι πρ6θυμος να συζψ~σω &.κόμίj και,~ν περίπτωcrίj πως οί πρωτ6γονοι άνθρωποι ~τoιν &.aέξιοι κοιι OCΠΖικ6νισοιν (Χ1)τες τις μορφες μαλλον &.πoτυχίjμένoι. Τ6τε όμως πως μπ6ρεσοιν, οί ~διoι πρωτ6γονοι κάτοικοι σπηλοιίων, να: OCπεικονίσουν μέ τελει6τίjτoι βουβάλιοι κοιι φυσιολογικο1'>ς &.νθριj)πoυς; Γι' οιύτο μου φαίνετοιι περισσ6τερο &.ξι6πισ'ίj ~ δπ6θεσίj, πως αυ,οι οί «κοιλλιτέχνες» ~τoιν &.π6 λυτα. σε θέσίj να: OCποδώσουν α.ύτο πο1'> προιγμαηκα: έβλεπαν. Στο ''1νυο Κάουντρυ τ~ς Καλιφ6ρνιας δπάρχει ενα σπ"!jλαιολογικο σχέδιο, πο1'> χωρις έξτρεμιστικες δπερβολές, μπορεί να προσδιοριστεί σα:ν λογαριθμικος καν6νας με διπλο περίγραμμα. (Η άpχα~oλoγιcι βέβαια. πιστεύει πως πρόκειται για: ποιρ:χστάσεις θεων... Πάνω σ' εν:χ άγγείο, πο1'> βρέθ'!jκε στο Σιγια:λκ του 'Ιράν, σ,έκετ:χι περ'ήφανοι ενα ζωο άγνωστίjς ρά,σας, με ΠΖλώρια όλ6ισια κέρα,α στο κεφάλι. Για,ί όχι; Μ6νο Π0 1) και τα: Μο χέρατα έχουν δεξια: και &.ριστεριχ άπο πέν,ε ελικζς. Δύο ράβδοι μέ μεγάλους μονωτες άπο πορσελάνη, θχ σ.ντιστοιχουσα'l ~σως μ' αύτο το σzέ~ιo. Ποιχ γνώμ"ι) έχει ~ OCρχαιολογία γι' (Χ1J,6; - ιχπλούστατα, πρ6κειτα'. για: σύμβολο κάποιας θε6'ψας. Οί θεοι είναι άξιοι συγχαρψίjρίων! ΈρμΊjνεύει κοινεις πολλα πράγματα - σίγουρα πάντως όλα τα &.νεξ~fιύ!jτα-πcχ?απέμποντα.ς στην άχατocνόί1τυ} ύπερφυσικότyj- 55

53 τά. τους. Έκε'!: που κuρ~σφχεί: οιuτq. που εκ θέσεως δεν είνοιι ~U'Jlχτον να OCποδειχτεί:, λειπουν 01. διοιμά-χες. Κάθε ει~ώλιo που θα. βρεθε'!:, κάθε ά.'ι'nκείμενο που θα: συνlχρμoλoγηθεί:, κά.θε μορψη που είνlχι δυνοιτον να: όλοκληρωθεί: ιχπο συντριμμιχτοι, θα: ΤOΙζινOμΎjθεί: ά.μέσως σε κά-ποια θρησκεια. ''Αν 8μως ο\)τε δια: τ~ς βιlχς δεν ταιριάζει ~να τέτοιο πράγμα σε κά.ποια ιχπο τις γνωστες θρύjσκεί:ες, τότε με ταχυοοικτυλουργικο τρό- ~ β ι.,.,~,, 'Ψ λ' 'λ ' πο, οπως γlχι.ει κουνε"ια απο το η ο κlχπε ο του ο -riixxuaακτuλουργός, θα: εφευρεθεί: γρ~γoρiχ μιiχ νέα, ά.λλόκοτ/ λlχτρεια τ~ς ά.ρχαιότύjτlχς. Κιχι ετσι εχουμε πάλι δικω! τι θα: λέγαμε ομως, α.ν 01.,",οι:χ.ογραφίες του ΤocσΙλι η των ΗΠΑ ~ της ΓlΧλλίlΧς ιχποοιδουν πρlχγμlχτικα: κά-τι που ό πρωτόγονος (iνθρωπος είχε δεί:; η θοι ά.παντoόσlχμε, α.ν οί ~λικες των ράβδων παριστlχνocν πpά-γμlχτι κεplχί:ες, 8πως είχε δεί: ό πρωτόγονος νοι τις εχουν οί «θεοι»; 'Ένας «όίγρως», που εχει,"ijv 1.ΚOCνότητlΧ νοι κά-νει ΤOΙΧOγρlΧφιες, 8εν είνocι δυνlχτoν νοι είναι κlχι τόσο (iγρως πι&.. 'ΙΙ ",:οιχογροιφιoc τ~ς Λευκης ΚυρΙοις στο ΜπράντμπεΡΥΚ της ΝοτΙου ' Αφρικ-ης θα. μπορουσε να: είναι ~να σχέδιο του 200u αι~)νoι: κοντομάνικο πουλόβερ, εφοιρμοστο πoιντελόν~, γrχ'lτ~α, επιγονιχτιδες κοιι ποιντόφλες. Ή ΚυρΙοι οεν είνοιι μόνη. ΠΙσω της στέκετιχι ~νας Ισχνος (iνθρωπος, που κριχτii στο χέρ~ ~να πιχρά. ξενο ιχγκlχθωτο ραβδ/. κοιι φορίχ ~νlχ τ.εριπλοκο κρά.νος με κάτι σα.ν προσωπίδα. Μια. ζωyραφικ~ στα. πλα.ισιοι της σόγχρονης τεχνοτροπιας, χωρις κοιμια: ιχντlρρύjσ'lj! Κάπως ένοχλψικο είνοιι μόνο το γεγονος πως πρόκειται για. ~νoι σπηλoιloπαλlχιoντoλoγικo σχέδω. 01. θεοι, που είναι σχεοιασμένοι σε τοιχώματα σπύjλoιιων στ/ν ΣOυΎjδια κοι/. τ-η NoρβΎjγιOΙ, Exouv σχ.εδον όμοιόμορφoc, ολοι ιχπρoσδιόριστlχ κεφά-λιlχ. Πρόκειτοιι για. κεφάλιlχ ζώων, Aiyouν 01. rι.pχiχιoλόγoι. η πlχρlχλoγισμός! Να λlχτρεόεις ενοι «θεό», τον όποί:ο συγχρόνως σφάζεις για να φiiς. Σuχνα. συναντίχ κανεις φ",:ερωτα. σκάφύj κα/. πoλu συχνα. εν",:ελως ΧΙΧ ΡIΧΚΤΎjριστικες 56 κερlχί:ες. Στ/ν Βα.λ KαμόνικlΧ, στ~ν MπρέσκιlΧ τγις 'IτlΧλίlΧς, πά.λι

54 ~, \,,Ι Ψ'~' \',... υπαρχουν μορφες με ακομ oc ενquμα-roc κocι - XOCτL 'Που μocς έξοργίζει πια - με κέρατα στο κεφocλι. Δεν τολμουμε βέβocιιχ να: ίσχυριστουμε πως οι 'Ιτocλοι ΚOCΤΟLΚΟΙ σπ'ηλocιων βρισκοντocν σε πuκνη τοιζι3ιω πκη επικοινωνία με τ/ Βόρειο' Αμερικ~.~ τ/ν Σου"Υ)3ίοι, τ/ Σοιχocρα και την 'Ισπανία (το Θιοu Μ3 Pειfλ), ωστε να 'Πρα.γματοποιουν μια πνευματικ'~ αντocλλαγ-η τ'fjς ΠΡοόaου και του τocλέντου τους στις είκαστlκες τέχνες. "Αρα παραμένει το 3uσOCΡεστο ερώτημα., πως οι πρωτόγονοι λocο[, ανεζocρτψoc ό ~νocς &πο τον &.λλο, 3ημιούργ"Υ)- "..."ι Ψ, ~ι, σαν ΤΊ]ν πocροιστοιση μορφων με ocκομ oc ενσυμχτχ και κεpα~ες στο κεφά.λι... Δεν θα zrxoι καθόλου ασχoλ'ηθε~ με α.\;τες,ις :l.'ιε;τ,υ'ητες παροι30ξότητες, αν zrxoιν εμφocνιστε~ μόνο σ ενα. μέρος το\) κόσμου. ' Αλλα τις συνοιντocμε σχε3ον 7:ocντc.U. Μόλις παροιτηρ'r,σουμε το παρελθον με το 6ΙΖό μας βλέμμοι και το συμπληρώσουμε με την φοιντασία,c.u τεχνικοί) μας lχίι~να, αρχίζουν να ανασηκι~νoντα.ι τα: πέ7:λα. ποο σκεπάζουν Τ'~ν &.λ~θεια.. 'Η μελέτη επι πλέον -rι,jν πχν#ζσ.ιων ίερων βιβλίων, 3ίνει σt'~ θεωρί]τα:" μας ~π60ε(,.rι1 -.έ,οια βά.gί) -:τραγμα,,:ι.κότ-ητας, ί~στε -η Ε,Τ.ω-..,ι\l.'Ν.Ζ (ι Z;;E'J'IOC του παpελθό~ιiτoς 'Joc μ~ μπopε~ τ:ιoc γιtl T:.~ί',') '11: :Χ;:r.Jψε')'Υει 7:Χ επiχνσ.στoc-.ικα: ερωτήμα.,,;ιχ. 57

55 ιν Ή Βίβλος εχει όπωσδήποτε δίκιο - ΕΙχε ό θεος χρονικα Όρια; - Ή κιβωτος τής Διαθήκης του Μωυσή ειχε ηλεκτρικο φορτίο - Οί ((θεο!)) ειχαν στι}ν ερημο οχήματα πολλαπλής ΧΡ1ίσεως - Ό κατακλυσμος ειχε προγραμματιστεί - Γιrι. ποιο λόγο οί ιιοεοι)) α:;ι;αιτούσαν όρισμένα μέταλλα; 'Η Bίβλo~ ετναι γεμάτυ) μυστιχα. κιχι ά.ψ;νρocσεις. Ή ΓένεσΊJ άρχίζει με Τ-!) oίjμιoυρyία. της ΓΊjς κcλ η1ν έζιστορει με γεωλογικ!) ά.χρίβεια. 'Απο που δμως ~ζερε ό χρονικογρά.φος πως τα. όρωπα. πpoίjyήθηκαν άπο τα. ψυτα. και τα. ψυτα. άπο τα: ζωα; «Πoι~σωμ;;:ν ανθρωπον χατ' ε1κόνα ~μετέpαν...» οιαβάζουμε στο Α' βιβλίο του Μωυιτ/j. Γιατί αρχγ;;: μιλά;;:ι ό Θεος στον πληθυντικό; Γιατί λέ;;:ι «~μειςjj χχι οχι «έγ(:)), γιocτί «Ίjμετέραν» και οχι «έμ~ν»; Λογικο ετναι να. uπeιθέσουμε π(~ς ό 'Ένας και Μονocόικος Θεός, θα. ~7α'l συνεπr,ς, αν μιλeιυσ;;: στοίις άνθp(~πoυς για: τον έαυτό 70U G":o'J Ζνικο κα~ ;';χι σ-τ;ο,l πλυ)θuν7~κό. «Κocι έγένπeι "ί)νίκα }~ρζoc'iteι οί ανθρωποι πολλοι γίν;;:σθαι έπι της γης, χχι θυγατέ?ες έγεννr,θίjσαν IΧ1Jτοις- 10όντες οε ot utot 70U Θ;;:ου 7χς θυγα,έρocς των άνθρι:)πων δη χχλαί είσιν, ελoc~oν :χυ70ις γυνocικocς άπο πασων, i1'! έζ;;:λέζαντq)j. (Γένεσις 6, 1-2) Ποιος μπορει να. άτ;χ'l";ήσει στο εp(~"π)μα, τί λoγ~ς γιοι του Θεου πα'l'ψξ:ύ7ίjκocν θυγoc,έρες της γης ; ΤΟ 'Iσρα~λ γνώριζε ενoc') και μονα.;)ιχό, άπαρocβίχστο Θ;;:ό. 'Απο που ζεψ..'ι- 58

56 τρωσαν αlιτoι οί «γιοι του Θ:::ου»; «... οί 1)ε γίγcιντ:::ς ησαν έπι της γης έν ταϊς '~μέpocις έκείναις" xocl μ:::τ' έκεϊνο, ι~ς αν ε1σεπορεύοντο οί υίοι του Θεου προς τας θυυα,έρας τιλν α.νθρώπων, κ:χι έγεννωσα.ν έαυτοίς έκείνοι ~σαν οί γιγαν-:ες οί &-;-;' cι1.{;')νoς, οί ανθρωποι οί ονομαστοί». (Γένευις 6,4) 'Ε1)ω ΠOCΡΟ'J(nάζοντocι πάλι οί γιοι To:J Θεου και επψειγνύον,:χι με,;,οuς α.νθρώπους. Σ' αυτο,ο Ζωρίο ocναφέρονται για. πρώτυ) φορα και Γίγαντες! «Γίγαντες» έμφανίζονται -:ταψ;-ου και πάν-:-ο7ε: σ,ις μυθολογίες Άνα1'oλΊjς και Δύσεως, σ1'οuς θρω,ους -:-0;') Τιαχουανάκο κα\ σ-;α επη 1'[;)'1 'Εσκιμώων. «Γ[γαν-:::;ς)) ';';Ζριπλανων-:-χι ce οχα σχζ1)ον τα. παλocια βιβλία. Πρέτ:ει ί-οι-;-;ον ν± εχου'ι κάποτζ ύ-;τάρξζι. τι οντα να ~τα.ν αριχγε α1j~(..ιι. οι «Γίγαγ~zς»; Να ~Τ;Χ') o~ πρόγονοι μας, αυ1'οι πο') εζτισ:χ'ι τα γιγα'l':-ι7.!.cι 01κo1)oμ+Ιματcι και για 1'οuς όποίους η1'αν -;Τ.ΖιγνιΟάκι ν± μζ-:χκι,ιουν μονολ[θους, Yj μ+ιπως ~1'αν π::;-;τ:::φcιμένoι ά-:το τ:::χνικ'f) α-;του'1j κοσμοναυτζς από ενσ. αλλο χστρο; Ι':Ξγονος Πcl'),:,(uζ εiνx~ πi)ς ~ή Βίβλος άνα. φέρει ({ Γίγcι.νΤZζ» χαι τούς όνuμά~c!. «ULοuς του Θεου» και πως (Χ1JΤΟΙ οί «(!)ίοι ΘΖου)) έ-;τψ::::ιγν,;ον1'αι και -;τολλαπλασιά. ζονται. με 71ς θυγα::έρες των άνθρώπων. Ό Μωυιτ!jς μ:;.ς δίνει c1'o Λ' 1θ, 1 μια. όιzξooικ'~ και συναρπαc':"ιχ η c-:-ις ).Ζ';';70μέρειές n;ς -;ΤΖριγρα;:ιη της κατασ7ροφης σ':"± Σ600μcι κ:ι.ι Γ6μορα. "Αν cu'ιουάσοuμε,ις C'IJIJo:::ptνες γνι~σzις μcις με α67 η Γην τ.εριγραφ-ή, θα. μχς γζννηθουν κάθε α.λλο -;τcιpσι λ:χ'lοασμένες -;τοφαστά,σεις. Δ,;ο α.γγζλο( ~Xθ7.ν λοι-;τον βράόυ σ-:-α Σ630μα, άκριβως τ/ν ωριχ -;ΤΟ') ό Λx~τ καθ67cι'ι στις π,jλ::::ς,~ς π6λύjς. ΕΙνα( όλοφά.νε?ο 'ϊ:~jς (; Λω~ π~p[μενε αυ-:-οιιζ '":"ους αγγέλοuς, ΠΟ'J γρήγορ:χ -;Τ:XPO'J')ιά,σηκcιν με 7'~ μ'ψφ'~ αν3ρων, Ύ,.ατΙ,οuς &ναγνι:)ρισζ άμέu(u; χα~ φιλόξζ'ια τοuς προσκάλζσζ να ΠΖ; ρά,σουν ':"~ ν'';ζn c-;o σ-;τίτι ':"ου. Οί cpιλή30'iοι κά,70ικοι της π6λης, 3ιηγ:::ϊ-:αι 'f, Βίβλος, έπεθ,';μησ:χ'l ν± «συ'lzυρεθουν» με 1'ou; ξένους. Ο[ Μο ξένοι δμως μπ6ρζσαν, με μιcι μ6νο XΙν~σΎj, 'jrl &να.χ:l.!::-[r;fj\j'),,:,~~ν σεξουcιf.tχ:rι έ7:tθυμί~ α.uτ(;)'j των 59

57 «πλα:ιί)-μπ6ω) κα:ι να φονε 1jσοuν το;)ς ταρα:ξιες. Οί «ιχγγελοιjj έόωσα.ν έντολ'η στον Λι~τ (όπως &να.φέρει ~ Γένεσις: 19, 12-14) να ba"ijyr,crz, έστω κα.ι με τη βια. τ/ γυνα.ικα. του, -τους γιους κα.ι τις θυγα.τέρες του, -τοιις γα.μπροιις κα.ι τις νύφες του εζω &πο τ/ π6λη, για.τι α.υτ"ή, οπως τον προειόοποιυισαν, πρ6κειτα.ι νcχ κα.tα.σtpα.φε~ πocρα. πολιι συντομα.. Η οικογένεια. πά.λι όεν εόειξε κα.ι μεγά.λυι έμπιστοσύνί) σ' α.υτ-η τ"ην πα.ρά.ξενυι έντολή, π,δρνοντα.ς ην ΙστορΙα. για ενα. ιχσχυιμο &στε~o του γερο-λώτ. 'ΑλλOC ΟΙς πά.ρουμε τον Mωυσ~ κα:τοι λέξυι: «~νί.κα οε ορθρος έγινετο, εσπουοα.ζον ot αγγελo~ τον Λωτ λέγοντες" ά:να.σ'1"lχς λά.βε την γυνα.~κά. σω κα.ι τcχς Μο θυγlχtέρα.ς σου, ας εχεις, και εξελθε, tν!χ μ:η κα.ι συ συνiχπ6λη τα~ς &νομιαις τγις πόλεως, κcι.\ έτιχ ρά.ζθυισα.ν' κα.ι έκρά.τυισα.ν οι ιχγγελοι τί;ς Ζεφος α.υ,ου και ":f;; χειρ()ς -r'ij; γυνlχικoς αυτου κlχι 'rt7j'! χειρων των a'jo θυγ α.τέρων α.ιjτου, έν τ({) φεισcισθαι Κύριον OCU70U. xxt έγέν:;:7 ο, ~νίχcι. Εςγ,Υα.γον αλτούς έξω κlχι ε!παν' σψζων σ({)ζε τ"ην σεα'jτeιu '~uz"rlν' μ"η περιβλ 'ψ, " ι \:\,... "... Ι, ε η εις τα οπισω, μυιοε στγις εν πα.ση τη περιχωρc]}' εις το ορος σι~ζoυ, μ'γιποτε συμπα.plχλψρθ?)ς,.. σπευσoν οόν του σωθίjνlχι έκε~' ο,; γocρ όυν-ήσoμlχι ποιίjσα:ι πραγμοι, εως του έλθε~ν σε έκε~». (Α' 19,15-22) Σύμφωνα; μ' CΧ1Jτ/V τ~ν &φ~γησ'fj είνα.l ά.ν~μφισβ~fιτ-ητo, πως οι Μο ξένοι, οί «ιχγγελοω, ε!χαν στην ΚIΧ70X'ή τους μιiχ, '1 Ι " '\", Α " 'ψ για: τους κα70ιχους α:γνωστ'ιj σu'lcxij:lj. "~φoρμ"1j για: σχε εις μας όινει έπισ"ljς ό ύποβλυιτικος τρόπος ZφναγκlΧσμOυ και βιας, με τον όπeι~o παρoρμeιυ'l 7'ην οικογένεια: του Λώτ. "OτlΧν α:δτος όιστα.σε, τον εσυρα:ν &πο TOC χέριlχ. ΣOCν να πρ6 κει70 να όια:κινόυνευθουν τα πά.ν7α: μέσα: σε λιγα: λεπτά.. Διέτocξocν ()ε τον ΛΙ~7 να πά.ει σ70 βουνό, χω?ις νoc στρα:φε'!: πισω. Πά.,1τως, φocινετα:ι, π~)ς ό γερο- ΛΙ~7 όεν ε!ζε κοιι &πε-, β \, 1, ι... "'''' \ Ψ ριοριστο σε α:σμο για: τους «ιχγγε"ους», γιlχτι ΟΛΟ ΚIΧΙ ρι 0- κινόύνευε ιχ'iτφρr,σζις: «,.. έγω δε ο,; όυν-fjσομlχι όιiχσωθηνocι εις το ορος, μ'ήποτε κocτiχλά.βη με τοι κα:κα κlχι &ποθά.νω...)) (Α' 19, 19). ΛΙγο πά.ρα: κά.τω τέλος όμολογουν οί ιχγγελοι, 60

58 όεν θα: μπορέσουν να. κά.νουν, ι υπακoυσε~., ΤΙ-ΠΌτε γ~' αύτον άν η να: συνέβε~ α.ραγε στα Σ6δομoc; Είναι αδ~ocν6ψo πως ό πocντομναμος Θεος θα: -ηταν ανocγκασμένος νoc ακoλoυθ~σε~ ενα όπoιoδ~πoτε χρονοδιάγραμμα. Για ποιο λ6γο λo~πoν ocu Πι ~ βιασύνί'j --:ω,/ «αγγέλων)); M~πως δμως 'r, καταστροφη τ'ίjς π6λης είχε πρoκαθoριστε~ απο κάποια δύνcψη, γιoc μια: όρισμένίj και ακριβως κocθορ,cμέν1j σ--:ιγμ'ι]; Είχε μ~πως κιόλας άρ;cισει ~ άντίστροφος μέτρ1j C1J, πράγμα που "rjώριζαν ot «αγγελοι)); Τότε βέβαια θoc -η--:αν αδύνατον νoc α'/αβλίjθε~,η δρισμένίj &ρα τ~ς καταστρoφύjς. Και οεν υπύjpχε αραγε καμία ιχπλοijcτερίj μέθοδος, πο'; να όδ."γουσε τ'~ν οικογένεια του Λωτ σε ασφάλεια; Για:,ί επρεπε δπωσδ~πoτε νοι πάρει τοι βου'/ά; Και γιατί, γιοι ονομoc --:ou Θεου, δεν επρεπε με κα.νέ')ιχ τρ6πο να γυρίσουν νoc κocτάξoυν πίσω; Αύτες είναι, το παρα.δέχουμαι, &πρεπες έpωτ~σεις, πάνω σε ενα σοβαρο θέμα. ΆλλOC άπο τ6,:,ε που επεσαν στ/ν 'Ιαπωνία Μο ατομικες β6μβες, "rjωρίζουμε τί κατocστρoφες προκαλουν, καθως και δη ζωντανοι όργα:νισμοί, που βρίσκονται έκ-,εθεψένοι άπευθείας στ/ν ακτινοβολία, απoθν~σκουν Ίj ασθενουν άνίατα. "Ας διατυπώσουμε τ/ν υπ6θεg'1j λοιπόν, πως τοι Σ6δομα κrι.ι Γ6μορα καταστράφίjκαν θελημαηκα,, β' ασει σχεοιου ~'" με μια πυρίjνικί) '" εκρύ)c.,ίj. ζ "Ας συνεχίσουμε τον συλλογισμ6, υποθέτοντας πως ot «αγγελοι» ".ι!θ λ " 'ι",, ~, 'θ ισως 'ι ε αν μονο να καταστρεψουν ενα επικινουνο απο εμα: πυρύ)vικoυ υλαου, δπωσδ~πo,:,ε πάντως ~θελαν να: έξοντ6) σουν ενα δυσάρεστο γι' αύτους άνθρ<:)πινο γένος. 'Η άκριβης &ρα: της καταστρoφύjς -ηταν προκα:θορισμένύ). 'Όποιος επρεπε νoc διασωθε~-oπως 'r, οικογένεια του Λωτ--ηταν άπαραί ΤΎ)ΤΟ νoc κατocφύγει στο βουν6, σε μερικα: χιλι6μετρα: άπ6 στασύ) άπο το κέντρο τ'~ς εκρίjζίjς, γιατι τα: βραχώδύ) πετρώματα, δπως είναι φυσα6, απορροφοuν τις σκλύ)ρές, έπικίνουνες α.κτίνες. Και ~ yuvαo(xαo μάλιστα το\) Λωτ-ποιος οεν ξέρει ά.λ'ήθεια τ~ν tστορία: - γύρισε κα.ι κοίταξε κα:τευθεία:ν Πι λά.μψύ) τ'ίjς άτoμικύjς εκρύ)ξύ)ς. Κα:νεις δεν ά.πoρε~ πλέον, 61

59 για τον λόγο που επεσε αμέσως νεκρ"~ ~ ΣιΧρα «... και κυριος εβρεξε'l έπι Σόόομα και Γόμορρα. θε~o'l, κocι πυρ πocρα ΚυρίΟί) εξ ουρανου κα.ι κocτέσ7ρεψε 7α.ς πόλεις 70cυτας κcλ πασιχν Τ~'1 περίχωρο', και πιχντας τους χocτοιχ.οuντας έν τα~ς 'λ \ \' ')λ,... \ ", 'β' ψ', πο εσι και τα α'/ατε. ον7α εκ τ/ς γ"ης' και επε "ε 'εν Ί) YUVΎJ αυτου είς τα όπίσω κα.ι εγένετο στfιλy) άλός». (Α' 19,24-26) Ή περιγριxφ-~ της κιχταστροφ'ljς Υ-ΙΧΤ:Χ τ(-η,μωuσ~ τελειώνει ώς έξίjς: «'Ώρθρισε όε Άβριχαμ Τ(]) πρω"t εις τον τόπον, oi'.i είσt"fικει ενσ.ντίον Κυρίου. κιχι επέβλεψζν επι πρόσωπον Σoaόμων κlχι Γομόρρας κlχι επι πρόσωπον της περιχώρου κlχι είόε, ΜΙ Ιόου άνέβlχινε 9λΟξ εκ της γης, ώσει ά.τμις καμίνου». (Α' 19, 27-28) Mπoρε~ να ε'cμιχστε άκόμύj πιστοι στ~ν θρησκεία των πατέρων μας, πάντως δεν ε'cμαστε πια τόσο ε l;ϊ;ισ70ι. Παρ' 8λΎJ τ~ν καλ+, μας θέλύjση είναι ά,όυνcι.τo να φανταστουμε εν αν πανταχου πocρ6ντα, πocν,ομναμο, π:χνάγαθο Θεό, που aev γνωρίζει χρονικα 8ρια και συγχρόνως όεν γνωρίζει τί πρόκειται να. συμβεϊ:. Ό Θεος όημιoυργύjσε τον OCνθρωπο και ~ταν ίκανoπoιύjμένoς με 70 εργο του. Κι δμως 9αίνΖται, πως μετάνιωσε άργότερα για. τr,ν πρά-ξη του, γιoc7ι ό όημιουργος ό rόιος άποφά-σισε να εξολοθρέψει τον OCνθρωπο. Για μας, τα άναπτυγμένα πνευματικως Ttxvoc αυτης της επoχ'iις, είναι εξά-λλοί) Μσκολο να φανταστουμε εν αν πανά- γαθο Πατέρα, που άνά-μεσα σε ιχπειρα παιόια όιαλέγει μερικα χαϊόεμένα, δπως σ' αυτ~ τ~ν περίπτωση τ~ν οικογένεια του Λώτ. Ή Παλαια Διocθ+,χη όίνει εντονες περιγραφές, για το πως ό Θεος μόνος του :η οί OCγγελοί του κ:χτέβαιναν άπο το') οuρανο κατευθείαν στ~ Γ'iι κά-νοντας μεγά-λο θόρυβο και με πoλu καπνό. Μία πρωτότυπη περιγραφ~ τέτοιων γεγονότων εχει όιασ(~σει ό πρoφ-fιτης Ίεζεκιfιλ: «Κιχι εγένετο εν Tc() τριακοστ(]) ετει, εν Τ(]) TεTάoPTC» μηνι πέμπτη του μηνος και εγω ~μην εν μέσc» τ'iις αίχμαλωσίας επι του ποταμου Χοβά-ρ, και ~νoίχθύjσαν οί οuρανοι.. και είόον και Ιόου πνευμιχ εξαϊ:ρον ~ρχετo άπο βορρα, κlχι νεφέλύj μεγά-λη εν IXUT(]), κ:χι φέγγος XUXAC» αuτοu κlχι πυρ 62

60 εζιχ(r";-ρocπτον, και εν τφ μέσφ αuτοu ως ορocσις "'ιλέκ-;ρου εν μέσιμ του πuρος και φέγγος εν ocuτ<j). κocι εν 'T<j) μέσφ Ι:}ς όμοίωμoc 'TEcrcrocpwv ζιίjων, και αί>τ'υ] ή ορocσις OC,)των' όμοίωμα ανθρώποu επ' αυτo~ς, xoct τέσσαρα πρόσωπα 'T<j) ένί, και τέσσαρες πτέρuιyες π'}j ΖνΙ XIΧt τιχ σκέλη ocίιτων όρθά-, και πτερωτοι 01. πόsες αυτων, και σπlνθyjρες (ijς υ;ιχστρocr.των χαλκός, και ελαφριχι αί. πτέρuγες ιχύτω,ι». (ΊεζεΚL"~λ Α' 1-8) Ό ΊεζεΚL~λ IΗνεL μία πoλu ιχκpιβ~ ήμεpoμύjvία για ην πpoσγείωσίj ιχύτου του όχ ήμιχτος. ΠαpιΧΤΊjpε~ με ιχκρίβεια και βλέπει ενα. 0XΊjμα, που ερχεταl ιχπο τον βορρά-, που ιχκ'nνoβoλε~ και λά-μπει και σίjκι:jνει ενα τερocσηο σύννεφο rjμμοu στ-ην ερημο. 'Άς ocνcι.λoγισ,oυμε τον ΠιΧν,οSu'ιocμο Θεο να ερχεται τρέχοντας OCπο μια όρισμένίj XIΧ,Eueuvcr fj. Δεν μπopε~ να βρίσκετιχι εκε~ που θέλει χωρις κόποuς και φασαρία; Άλλα ας σuνε:χ.ίσοuμε ην περlγραψ~ των περιστατικων άπο τον Ίεζεκι~λ : «και ετsον και tsotj τροχος εις επι -;:Γις γυις έχόμενος των ζψων τo~ς τέσσαρσι' και το ετsος των τροχων ώς ετsος θαρσεις, ΚιΧι όμοίωμα εν τo~ς 'TtcrcrIΧpcrL, κcι.ι το εργον αίιτων ~ν καθως αν ε~ίj -;ροχος εν 'Tpo:x.<j). επι τα τέσσαρα μέρ'υ] αυτων επορεύοντο, ουκ επέστρεφον εν 'T<j) ΠΟΡε 1Jεσθ,χι αυτά, )... 'Ύ~,~) OUo t... οι νωτοl,... αuτων, \ XIΧL f'ψ u ος ';' 'Υ]ν αuτοlς" και εωον, ι αυτα, και 01. νωτοι αύτων πλ~ρεlς όφθαλμων κuκλόθεν,o~ς τέσaiχpcrl' και εν 'T<j) πορεύεσθαι τα ζ<j)α επορεύοντο ΟΙ τρο:χ.οι εχόμενοι αίιτων, και εν 'TC:} εξαίρειν τα ζ<j)α ιχπα τίjς γης εξfιpoντo ΟΙ τροχοί». (Α' 15-19) Ή περlγραφ~ ElVIΧL κα-;απληκηκα πετuχημένίj: ό Ίεζεκι~λ νομίζει πως ό ενας τροχος ~ταν μέσα στον rjxxo. Kαθαρ~ όπηκ~ OCπά-τη! Σύμφωνα με τις σίjμεpινές μας παραστά-σεις ετsε ενα σπειροειs'~ XUXlVSpo, σαν αυτους που ΧΡ'Υ] σιμοποιουν ΟΙ 'Αμερικανοι στ~ν ερ'υ]μο και στις βαλτώsεlς περιοχές. Ό Ίεζεκι~λ παpατ~pίjσε πως 01. τροχοι σ'υ]κώνον 'TIΧL ιχπο το εsαφος σuγχρόνως με τις πτέρυγες. Και αίιτο ιχκριβως σuνέβαινε, γιατι βέβιχια sεν μένουν 01. τροχοι ένος 63

61 πoλλα:πλ~ς χρήσεως όxfιμ,σιτoς, π.χ. ενος &.μ,φ~βίοu έλ~κoπτέροu, στο έaα:φος, οταν το ta~o άνuψώνετα:~ στον άέρσι. ''Ας έπ~σ'φέφoυμ,ε στον 'Iεζεκ~+Ιλ: «... ute: άνθρώπου, στ~θ~ έπ~,,:οuς πό8ιχς σου, κoc~ λα.λ+ισω προς σέ». (Β' 1) Ό άψηυητί;ς ~xoucre: oιuτίj τ~ φων~ κιχ~ εκρuψε άπο σεβocσμο κα~ φόβο το πρόσωπό -rou στο χ&'ψ.α.. OL ζένo~ ποu πα.ροuσ~ocστίjκlχν προσφώνί)σα.ν τον Ίεζεκ~+Ιλ μα.ς crocv «utov άνθρώποu» κα~ θέλί)σα.ν να. του μ~λήσοuν. "Ας aoufle: όμ,ως, πως π?οχωρει 'ή άφήυφη: «... κα:~ -ηκοuσlχ κα.τόπ~σθέν flou φωνίjν σε~σμoυ μευ&λοu' ευλoyίjμένίj ~ aόζιχ Kuplou έκ του τόπου rxutou. xrxt ziaov φων~ν των 7CτεΡUΥων των ζι{ιων πτερυσσομένων ετερσι προς έτέρα.ν, xoιt φων~ των τροχων έxoμ,έν"rι α.ύτ(;jv xrxl φωνίj του σε~σμoυ». (Γ' 12-13) Έκτος άπο τί;ν &ρκετα. άκpιβ~ πεp~yρα.φίj του όχ+ιμα: τος, σίjμε~ώνε~ έπίσίjς ό 'Iεζεκι~λ xlχl τον θόρuβο ποu κ&νε~ σιίιτο το e"l)p[o, 7Colι ~νθpωπoς aev τό'χε ζανα8ει, Οτα.ν ζεκ~νoc απο το εaα.φος. Χα.ραΚΤ"l)Ρlζει το θόρuβο ποu κ&νουν οί πτέ ΡUΥες σα.ν βoυ~σμα κα.~ το βροντολόυημα. των τροχων σα.ν ~να. Ισχυρότατο π&τα.υο. Δεν θ&'πρεπε α.υτί; ~.περ~yραψίj " ",,- β 'λ ' 'ψ Ο' θ \ ενος α.υτoπτίj fliχptupiχ να. μα.ς ιχ ε~ σε σκε εις; ~ «εοι» μιλησα.ν με τον Ίεζεχ.~Ίjλ κα.~ του έ8ωσα.ν τί;ν έντoλίj να. ψρoντισε~ να. έπ~κpα.τήσει στον τόπο τ&ξη κα~ ~θικ+ι. Τον π-ηραν μα.ζι τους στο ()X"l)fLIΧ χ.α.~ μ' α.ύτον τον τρόπο τον aliχβεβιχίωσα.ν πως aev εϊ.xr:ι.ν ακόμη έυκα.ταλείψει τ~ χώρα. "Ολ' αύτα: εκα.ναν flεyιix"l) έντυπωση στον Ίεζεχ.~+Ιλ, y~iχtt aeν σταμα.τoc να. περιyριiφε~ το ποιρ&ξενο ()χημα. Έπανα.λα.μβ&νει ακόμ"l) τρεις φορες τ~ν περ~yρα.φ~ των τροχων, ποu J. t. fl, \ "λλ,\... \,,ιτα.ν ο ενας μεσα. στον οι ο κα.~ ποu μπορουσαν να ΠΊjYα.ιvouv προς ολες τ~ς κα.τεuθuνσεις, χωρtς να. xρε~&ζετα~ να. στριχφουν. Kιx~ ίοια.ί τερα. μεyιiλί) έντόπωσίj του κ&νε~ το Υε Υονος πως ολο το xopflt του e"l)plou (~p&xη κoι~ ot βρα.χιονες, τα. φτερ&, ακόμίj xrxt οί Ρόaες) ~ταν Υεμ&το απο μ&τιοι. 64 Οί «ezot)) φα.νερώνοuν στον Xpoνικoypιiψo αρυότερσι τον

62 σκ.οπα του τlχξ~8~oυ, OτlΧν του λένε πως ζεϊ μέσlχ σ' ενlχ ιχτιθιχσο γένος, που ~xει μάτιlχ γιοι νοι βλέπει, κ.ι δμως όεν βλέπε~ τιποτε, ΚIΧΙ lχύτιοι γ~oι νοι ακούει, κlχι πάλι όεν ακoύε~ τίποτε. ' Αφο\) το\) &νοιζocν ~τσι τα. μάτ~α- για. το τι λογης ανθρώπους ε!χε γuρω του, ακoλoύθ'y)σlχν-oπως σ' ολες τις περιγρα-φες απο τέτοιες πρoσγειώσε~ς-συμβoυλες κlχι έντολες για. να. αποκατασταθεϊ ~ τάξ'υ) και ~ ~θικ~, συμβουλες εν γένει γιοι ενα πολιτισμένο τρόπο ζω~ς. Ό Ίεζεκι~λ π~ρε τ~ν απoστoλ~ του πολυ σοβαροι και όιεβίβιχσε τις εντολες των αύτά; «θεων». Πάλι ~xoυμε ενlχ βουνο ιχπο έρωτ~σεις. Πo~oς μιλφε με τον Ίεζεκι~λ; τι l5ντα νχ ητιχν &ραγε Όπωσό~πoτε 8εν ~ταν «θεοι», με τ ~ν ~ννoια που όινουμε συν~θως σ' αύτ/ τ/ λέξ'υ), γιατι τότε, βέβαια, όε,l θοι ε! χαν ιχνάγκ'υ) απα ενα I5Χ'Υ)μα γιοι νοι μετακινo\)ντα~ απο τον ενlχ τόπο στον &λλο. Αύτος ό τρόπος μετακίν'υ)σ'υ)ς μας φαινεται ασυμβιβαστος με -.1J'! εικόνα ένος παντοόι)ναμου θεο\). Στ/ν ΆγΙα Γραφ-η υπά.ρχει και &λλ'υ) μίoc τεxνικ~ έφευρεσ-η που &ξίζε~ να. τύjν ανlχφέρoυμε σ' ιχύτο έ8ω το σ'yjμε'ϊo χωρις περιστροφές. Στ/ν 'Έξοόο, ΚΕ' 10, εξιστορεϊ ό Mωυσ ~ς με άκριβεια τις υποόειξεις που ~όωσε ό «Θεος» γιοι να. κατασκευαστε'ϊ ~ κιβωτος τ~ς Διαθ~Κ'Y)ς. Οί όό'υ)γιες όόθ'υ)καν με άκριβεια έκατοστο\) όιευκρ~νιστ'y)κε σε ποιο σ'υ)μεϊο και με πo~o τρόπο ~πρεπε να. μπο\)ν ράβόοι και κρικοι και άπο 'τι κράμα ε πρεπε νοι ε!νlχι τοι μέτocλλlχ. Οί ό8'υ)γίες αποσκοπο\)σocν στ/ν εκτέλεσ'υ) του εργου δπως &κριβως το ~θελε ό «Θεός», που γι' αύτο εκανε κocι πολλες συσ'τάσεις σ-:ο Mωυ~, νοι προσέχει, νοι μύj γίνε~ κανένα λάθος. «ορα:, πoι~σει.ς κατσ: 70'1 Τ 1Jπον τον 8εόει.Υμένον σοι. έν τ«> l5ρει». ("Εξο80ς, ΚΕ' 40) Ό «Θεος» ε!πε έπίσ'υ)ς στο Mωυσ-~, πως θοι το\) μιλα ό ~όιoς και μάλιστα άπο το σκέπασμα. Κocνένας, τόνισε ό θεος στον Mωυ~, όεν επ~τρέπε7α~ νοι πλύjσ~άσε~ τύjν κιβωτο 65

63 τ/ς Διαθ-ήΚ"ηζ xιxt ~όωσε άκριβε~ς όόηγίες yloc τα: ένμματlχ xιxt τα: κατάλλτιλα ύπoό rιματα σε περίπτωστι μεταφορας ΤΤις., Άλλα: παρ' &λτι τ.ην προσοχ-ή, συνέβτικε μιoc φορα xιxt ~να άτύχτιμα! 'Όταν κάποτε όιέταξε ό Δαβιό νoc μεταφεpθε~ Ίι κιβωτος τ/ς Διαθ-ήΚ'Υ)ς, προχωρουσε στο πλάι ό Όζα: και καθως μια: άγέλτι άπο βόόια ποu τοuς είόαν, έπετέθτικαν και πηγocν να: ρίξουν το κιβώτιο, α.πλωσε αύτος το χέρι να: το πιάσει' ό Όζα ~πεσε &μέσως νεκρος κάτω, crocv να: τον είχε χτυπrισεl κεραυνός. (ΒασLλεLων Β', ΣΤ'). Ή κιβωτος της Διαθ-ήΚΤις είχε χωρις &μφlβολία -ηλεκτρικο φορτίο! Γιατι έα:ν άκολουθ-ήσουμε σ-ήμερα τις όότιγίες ποu εχουν όιασωθε~ στο κείμενο του Μωυση, θα: κατασκευάσουμε ~να πυκνωτ~ φορ-rισμένο με μερικες έκατοντάοες βόλτ, nou θα: τον &ποτελουν ouo χρυσες πλάκες, Ίι μία με θεηκο XClt Ίι α.λλτι με άρνψικο φορτίο. "Αν τώρα το ~να &πο τα: Μο Χερουβειμ nou ~ταν στο σκέπασμα λειτουργουσε σα:ν μαγν-ήτης, τότε ~ταν ενα τέλειο μεγάφωνο η rσως και μία συσκευ~ έπικοινωνίας &νάμεσα στον Μωυσ.η και το οιαστtjμόπλοlο. ΟΙ λεπτομέρειες ylcx T~ν κατασχευ'~ της κιβωτου -;ης Διιxθ-rιΚTις είναι με σχολα.στικότψα γραμμένες στ/ Βίβλο, άπ' σπου μπopε~ κανεις να: τις Οιαβάσει. Χωρις να χpειαστε~ να: καταφύγουμε έκε~ για: βο-ήθεια, θυμόμασ-;ε χωρις κόπο, πως το κιβώτιο ~βγαζε συχνα: σπινθηρες και π~)ς ό Μωυσ.ης ΧΡΤισιμοποιουσε αότον τον πομπο πάντα σταν είχε άνάγκτι &πο συμβουλες και βο+ιθεlα. Ό Mωυ~ς α.κουγε τ~ φων~ του Κυρίου του, χωρις σμως να: τον ~Ί.ει όε~ ποτέ. 'Όταν οε τον πiχpiχκάλεσε μίiχ φορα: να: φiχνεpωθε~ μπροστά,,;ου, ό «Θεός» του του &π-ήνττισε: «xoct είπε'l' οό όυν-ήση ίόε~ν το πρόσωπόν μου' οό γα:ρ μ~ '~oη α.νθρωπος το πρόσωπόν μου και ζ rισεταl. και είπεν Κύριος toou τόπος παρ' έμοί, στ-ήση έπι της πέτρας Ίινίκα ό' &'1 πiχpέλθη Ίι όόξiχ μου, xiχt θ-ήσω σε εις όπ~ν της πέτρας xoct σκεπάσω T{j χεφί μου έπι σέ, έως &'1 παρέλθω' και άφελ...'...,ι "ψ,~,,~", ω ΤΤιν χεφα, και τοτε ο ει ΤIΧ οπισω μου, το σε προσωπον μου οόκ όφθ-ήσεταί σοι». ('Έξοόος, ΛΓ', 20-23) 66

64 'Υπάρχουν καταπληκτικες συμπτώσεις. Kατ~ πολυ παρά30ξο τρόπο βρίσκεται στον πέμπτο πίνακα του Γιλγαμές, του επους οπως άναφέραμε τι7jν Σουμερίων, ποιι είναι πoλu άρχαιότερο άπο τύjν Βίβλο, -ή Ίοια φράση: «Κανεl.ς θνύ)τος 3εν ερxετα~ σ-:ο ορος, οπου κατο~κοuν οι θεο[, 'Όποιος κοιτάζει τους θεους κατα πρόσω7tο πρέπε~ να πεθαίνει». Σε 3ιάφορα άρxα~α βιβλία ποιι εξισ-:οροσν μέρ'lj άπο τύjν Ιστορία τ:ης ιχνθρωπόητας, βρίσκον-:αι παραπλήσιες περιγραφές. Γ~ατί Ιί..ραγε 3εν >~θελαν οι «OEOI'» να φ:ι:νερωθοuν πρόσωπο με πρόσωπο; Για,ί οεν εβγαζcχν -: ην προσωπί3α; τι είχαν να φοβηθοσν; 'Ή μήπως 'ή περιγραφ-η,ου l\ιωυση σ,ην 'Έξο80 ΠΡOέΡXετlΧ~ OCπο το επος,ων Σουμερίων; ΚαΙ. αύτο θα fιταν πιθocνό, μια ΚIΧΙ ό Μωυσ ης είχε, σι)μφωνα με τύjν παρά3οσύ), OCνlΧτρlΧφε~ σ-: ην Α'Jλη των Αίγυπ-;ίων βασ~λέων. 'Ίσως εκεί'!"') τ η,ι εποχη να -:ou είχε επι",;,ραπε~.η είσο Ι)ος στις βιβλιοθηκες ~ να είχε π):ηρoφoρ'ηθ:ε~ με ~λλo ",;,ρόπο πocνάρζα~α μυστικoc. 'Ίσως πρέπε~ να ιχναθεωρ-ήσουμε και -;'1)'1 'fιalzloc ποιι ι)ίνουμε σ-; ην Παλα~α Διαθ'ήκη, για-:!. 'Jπ:Χρχου'i πολλες ενοείξεις, πως ό Δαβίο, πo'~ πρέπε~ να εζ'φε πολυ &ργό,ερα, JroAEμoucrE άκόμη με Γίγαντες πo'~ είχαν εξι Μχ-:υλα: στα χέρια xoct τ~ πόl)ια (Βασιλειων Β', ΚΑ', 18-22). 'Αλλά, πρέπει να ληφθε~ υπόψη και -ή πιθανότψα πως ολες οι παν:χρχαιες Ιστορίες, οι θρυλοι και τ~ &φηγ t;μα-:α είχαν περισυλ/εγε~ και σ\)γy.εντρωθε~ σε ε'ια- μέρος ιχπο οπου &:ΡΥό"ερα, κάπως ocνocκατεμένες, άντιγράψηκαν και Ιί..ρχισαν να οι!χοίοον"αι άπο χώρα- σε χώρα. τα κείμενα του Κουμράν, που βρέθηκiχν τον "ροηγουμενο χρόνο σ,-η Νεκρα Θ:Χλασσα, Ιλοκληρώνουν με ocξιόλουο ΚlΧl' εκπληκτικο τρόπο,.η βιβλικ η Γένεση. Για μια &κόμη φορα OΙΊ)γε~τiΧΙ μ.ία σεφα α.γνωσ-:ων μέχρι τώρα. κειμένων γι~ ούρocνια OXYιμlΧτα, για γιοιις του ούρανου, γι~ -;ροχοιις κα-ι. γι~ καπνο ποιι έβγαζα-ν αύ,ες οι ίπτ:χμενες μορφές. Στ-ην Άποκάλυψη του Μωυσ:η (ΚεφOCλ7.ΙΟ 33) κοίτα-ξε ~ Ευα ψη- 67

65 λα: στον oupixvo xoιt e!i>e να πλησιixζεl άπο κε~ ενα φωτεινο OCρμoc. Κocνένα γί]ινο ον, λέγει ό.μωυσ+,ς, όεν θα μποροuσε, 'ψ', 'ί ' Δ',.", να περιγρσ; ει αυτύ) τ/ r,αμπρο't" fjτα. εν χρειoc",εται να τονίσοuμε πως oιurij ~ ~στoρίσ; όεν μocς μαθαίνει πολλα: καινοόριoc πριχγμσ;τoc' πocντως ομως άναφέρετocι για. πρώτύ) φορα. XIΧt μιχλιστoc άπο τον κocφο,ou ' ΑΜμ xoct τ/ς Eiίocς, ~ λocμπρ η έμφάνισ'fj φωτεινών άρμάτων, τροχων xoct XOCΠ'lou.,Απο Τ'~ν περγαμην-η το\) Λάμεχ, ιχποκρυπτογραψήθψ<ε ενoc περίεργο περιστατικό. Κocθως ή περγαμην-η ~xει 3Locτ/ρηθεϊ: μόνο ά.ποσπασμocτικα: λείτ:ουν άπο το κείμενο φρά. σεις xoct όλόκλύ)ρες πocρixγρocφοι, ά.λλα. πιχντως ο, τι εχει άπομείνει ε!ναι άρκετα έχ.πληk"c"ικό, ώστε να άξίζει να: το έξιστορήσοuμε. ΤΟ Ιστoρ~χό μας λέε~ πως κάποια μέρoc που ό J\ά.μεχ, ό πατέρocς το;:) Νώε, y'~>pισε σπίτι, τά.'χασε βρίσκο'ιτocς έκε"~ ενα. παιόί, Π01) στο παρουσιocστικο 8εν ~μoιαζε με τα: υπόλοιπoc μέλη τ"(jς οίκογένειocς. Ό Λά.μεχ εκανε εν't"ονες πα.ρocτ/ρήσεις G't"Ύj yuvoclxoc τοι> Bατ-Έν(~ς, λέγοντα,ς πως σ;uτο το πocιi>t 3εν ~'t"α,ν i)ικό του. Ή Βατ-Ένως πιχλι όρκίστ'υ)κε σ' Ο,τι. είχε ΙΖρό, πως το σπέρμα. ~ταν άπω αuτοv τον ϊaιο τον Λocμεχ κι οχι άπο κάποιον στρσ;τιώη Τι ξένο, o'~τε ocπο κocνένα «γιο,ou Οuρα,νου», (Koct ρωταμε έν ποφενθέσει: σε τι λογ'ijς «γιο του ΟΔρocνου» άναφέρθηκε αρα.υε ~ Βα:τ-Ένώς; KIXt να μύjν ξεχναμε, πως σ;'jτο το οίκογενεισ;κο 3ριΧμoc συνέβει πρtν ά.πο τον κσ;τα.κλuσμό). Πάντως ό ΛιΧμεχ 3εν πίστεψε τtς όισ;βεβσ;ι(;>σεις τ-(jς γυνσ;ίκocς του xoct σ'υ)κώθ'υ)κε, πολu άνήσυχος, να πocει να: ζψήσει τ/ συμβοuλύj,ou πατέρσ; του, του.μαθουσιχλα. Φθ&νοντας έκεϊ: του i)ιίjγ-ήθ'υ)κε τύjν τόσο σκoτειγ~ γι' OC'Jτον οίκογενειακή του υπόθεση. Ό.ΜαθουσιΧλσ;ς τον ακουσε, σκέφτύ)κε,xixt GΊ)κ(~θ'ηκε με τύj σειρά του, να: πάει να ρω,ήσει τον σοφο ΈνC:)χ. ΤΟ ανόμοιο πσ;ι8ί, σαν το ocδγο του X01JXOU σ,~ φωλιά, εφερε τόσ'υ) ανocστάτωσίj στ-ην οικογένεια, τ:οι> ό γεροντιχκος i>tv φοβ+,θύ)κε τtς τocλαιπωρίες του μακρινου τα-ζιόιου: ~ κατocγωγύj του πocιόιου επρεπε να όιocλευχoc'ιθε~! Ό ΜocθΟ'Jσά.λα-ς i>ιτιγήθψ(ε στον Έ,ιωχ πως 68

66 στ~ν 01κογένειoc του γloυ του πocρουσιάστηκε gvoc πocιaι, που εμοιοιζε περισσότερο με ΤΟI)ς γιους το\) OUPOCVOU, πocρoc με ij.vθρωπο' τoc μσ:noc, τoc μ:χλλιά, το aέρμοι, ολο του το ποιρουσιοιστικο aev τocεριοιζε στ/ν οίκογένειoc. Ό γνωστικος Ένωχ &.κουσε προσεκτικoc τ/ν ά.φ~γ'fjση κοι!. εστειλε πισω τον Μocθουσάλοι με τ~ν πιfpoι πολυ cruvtocροικτιχύ) ε~a'fjσ'fj, πως πρόχειτocι νoc ελθει '~μέρoc κρισεως xoc!. τιμωριocς γιoc -r'fj r'fj xocl τ/ν ά.νθρωπότητlχ ΚIΧΙ πως ~ «σιfρκoι)) πρόκειτocι νoc κocτιχστρocφε~ '(LocTL είνocι βρωμερ~ xoct σlχπισμέν'fj. ΤΟ μικρο ομως ξένο πocιaι, που ~ οίκογένειoc εβλεπε με κocχυποψιoc, είχε προκocθοριστε~ νoc γινει προπάτορocς τοσ γένους έκεινων που θoc έπιζοuσocν μετoc ά.πο OC')τ~ τ~ μεγιfλ'fj τιμωριiχ το\) κόσμου' γι' αιιτο επρεπε νoc aιocτάξει τον γιό του τον Λιfμεx, νoc βocφτισει το πocιaι Νωε. Ό Μocθουσάλocς έπιστρέφει και πλyjροφορε~ τον γιό του Λιfμεx γι' ocότο που πρόκειτocι νoc συμβε~ σε όλους τους. τι &.λλο μπορο\)σε να: κά.νει ό Λ&.μεχ, άπα το να: ά.ναtjωρισει ocuτο το &συν~θ~στo πocιaι γιoc alxb του xoct να: το όνoμιfσει Ν ωε; Αότ/ -ή οίκογενειocκ~ LcrTOpLIΧ μiχς παρέχει τ~ν έκπλ'fjκτικ~ πληροφορια, πως ~a'fj OL γoνε~ς το\) Νωε γνώριζocν γιoc τον κlχταxλυσμo που έπρόκειτο να έπέλθει xoct πως ά.κόμ'fj xoct ό ΠOCΠΠΟ I)ς του, ό Μocθουσιfλocς, είχε προετοιμocστε~ γι' ocότο το φοβερο γεγονος ά.πο τον Ένώχ, αότον που σόμφωνlχ με τ/ν πocράaοσ'fj, ύστερα ά.πό λεγο ά.ποχώρ'fjσε για πιfντα: μέσoc σ' ενα: φλογισμένο oιιριfνlo &ρμlχ. Δεν πρέπει να ρωτ/σουμε σ' ιχότο το σημε~o σoβα:ριf, μ~πως το ά.νθρώπινο γένος είνlχι ά.πoτέλεσμlχ μιiχς «κlχλλιέργειocς)) που εκocνlχν ξένlχ i:\vta ά.πο το Δ LιfcrT'fJ μα ;,Αλλιως τι νό'fjμα εχει 5τι συνlχντiχμε ξocνoc και ξocνα συνεχως γονιμοποι ~σεις τ'fjς ά.νθρωπότητocς με ΓΙγocντες και γιους τοσ OόΡIΧνοσ κocι τ/ν καταστρoφ~ τί~ν ά.ποτυχ'fjμένων ά.ντιτόπων που ά.κολουθοσσε;,απο lχότ/ τη σκοπια γινετlχι ό κατlχκλυσμoς το ΠΡOΚlΧθOρισμένo σχ,έaιο αγνωστων Ι)ντων, XρlΧτώντας μόνο μερικες έξευγενισμένες έξlχφέσεις. 'Αλλα έαν ό ΚIΧΤIΧκλυσμός, που τα: στάδιά του εχουν LcrTOpLXιX ά.πo8ειxτε~, εί- 69

67 χε -πpoσχεo~αστεί και 7:Ξ:θεί σε ενεργειoc με εν αν ξεκάθαρο σχοπο-καl. μάλιστίχ μερικους αιώνες πριν πάρει ό Νωε έντoλ~ να κα.τocσκευάσει -;'~ν κιβωτο-τό,,:: δεν ε!ναι πια ~υνατον να τον θεωρrισoυμε Θεία Δίκη, 'Η πιθανότητα να εχει καλλιεργ'~θε~ μία άνθρι~πιν"y) ψυλ-η με ιχνεπτυγμέν"υ) νο"υ)μοσuν"υ) δεν άντιμετωπίζεται πια σrιμεpoc σαν μια τελείως πα.ράλογ"υ) θεωρία. 'Όπως ό θρuλος του Τιocχουα')άκο και. ~ έπιγρα'ρ-η στο ιχέτωμα τ:ϊις πυλ"υ)ς του 'Ήλιου διηγουντocι για ενα οιαστ"υ)μόπλοιο, που αψ"υ)σε τ/ν Προμ1)-;ορα στ~ Γ~ με το σχοπο να γεννήσει παι~ιά, ετσι και. τα Π'Χλαια. ίερα βιβλία οεν σ-;αματοuν να ΟΙ"Υ)γουνται, π(~ς ό «Θεος» εφτιασε τον ανθρωπο συμφωνoc με τ-ην εικόνα του. 'Υπάρχου') κείμενα Π(1) σ"υ)μειώνουν πως χρειάστ"υ)καν διά. φορα πειράματα μέχρι που να πετυχμ τέλεια ή κατασκευ-η το;:; α.νθρώπου, οπως τον 1fιθελε ό «Θεός». Ή υπόθεση, πως ξένα εύφυ'~ οντα έπισχέφτίjχα') τ-η Γη άπο το ΔιάσΤ"Υ)μα, έπιτρέπει τον συλλογισμο οτι έμε~ς σήμερα εχουμε διαμορφοθε~ ομοια μ' έκε~να α.κριβως τα θρυλικα ξένα Οντα. Σ' αύτ-~ν τ-ην άλυσίδα α.πo~εικτικων στοιχείων ε!ναι και. τα ~ωρα, που οί «θεοι» ζψοuσαν άπο τους προγόνους μας σαν θυσία., παράξενα αινίγματα. Δεν α.παιτουσαν μόνο θυμίαμα και θυσίες ζώων, κάθε σ.λλο! Συχνα έπιθυμουσαν νομίσματα άπο ενα άκριβως προκαθορισμένο κράμα μετάλλου. Kocl. πραγμα'7ικα βρέθηκε στο 'Έζεον- Γκέμπερ το μεγαλuτερο ιχρχα~o χυτ1)ριο '7Ίjς, ΑνατολΊις, ενας κανονικος τελείως έκσυγχρονισμένος φουρνος, με συστί)μα διοχέτευσης του άέρα, καπνoaόχων χαι ειδικων είσόοων, Οί σ"υ)μερινοι είοικοl. της μεταλλουργίας οε'! μπορουν α.κόμ"υ) να έξ"y)γrισoυν το φαινόμενο, πως αραγε ~ταν ουνατον να οιϋλίζεται ό χαλκος,, \,,, 'Κ ' " β σ οωτες τις παναρχ(ηες εγκαταστocσεις. αι χωρις αμφι 0- λία συνέβαινε κά'7ι '7έτοιο, γιατl. στα σπήλαια και τις στοες ενα γυρο στο 'Έζεον-Γκέμπερ βρέθίjκαν μεγάλα α.ποθέματα α.πο θειιχο &'λας του xιxxxou. Σ' αύτα ολα τα ευρ'tιματα δίνεται μία ~λικία χρόνων το λιγότερο. 70 'Όταν κάποια μέρα συναντ-ήσουν οί ~ικoί μας άστρονοιυ-

68 τες πρωτόγονα οντα: πocνω σ εναν πλαν+ιτη, θα: θεωρηθοίίν μαλλον κι α:uτο~ σα.ν «γιοι του OUpavOU» Ί\ «θεοί». 'Η ~ικύι μας alocvola θα: προηγείται πιθανως για: τοιις πρωτόγονοuς κατοίκοuς έκείνων των τόπων, ποιι ~ φαντασία μας ~εν μπορεί ακόμη να: σuλλάβει, τόσο, οσο ΠΡΟ1jγοuντο και έκείνες οί θρuλικες μορφες ποιι ~λθαν άπο το "ΑπειΡΟ, άπο τοιις aικούς μας προγόνους. τι μεγάλη άπoγo+ιτωσίj ομως, OCν κα~ σ' έκείνο έπίσης τον άκόμύ) OCγνωστο τόπο ~ έξέλιζύ) είχε πρoxωρfισει και o~ άστροναστες μας άντι να: βροuν ύποaox~ «θεων)), αντιμετωπίζονταν με σuγκαταβατικο χαμόγελο, σα:ν καθuστερημένα οντα; 71

69 v Στους «θεους» και στους ανθρώπους αρεσε να ζευγαρώνουν - Μια έκθεση απο νέα οχήματα - Στοιχεία για τις δυνάμεις τής επιτάχυνσης - Μία πρώτη εκ του φυσικού περιγραψη τής θέας απο ενα διαστημόπλοιο - Ή αφήγηση κάποιου που επέζησε μετα τον κατακλυσμο - Τί ειναι ή αλήθεια; Κιχτα: τα: τέλη του περlχσμένoυ κlχι στις &ρχές!χιjτου του αίώνlχ ~γινε στο λόφο του Κουγιουντσικ μιiχ συντlχρlχκτικ-η lχνlχκlχ, 'λυ Ψ'1]: β ρε 'θ '1]κε χlχρlχγμενo '" πlχνω σε oωoεκlχ "" '" κερlχμικοuς πινlχκες ~νlχ ~ρωικo ~πoς σέ εντονο, ~υνlχμικo uφος ποu &ν~κε στ/ βιβλιοθήκ'1] του βlχσιλια των' ΑσσυρΙων ' ΑσσουρμπlΧνιπα:λ κlχι ~τlχν γρlχμμένo στ~ν &ΚΚIΧ~ΙKη γλι~σσlχ. Στο μετlχξυ εχει βρεθε~ κlχι ενlχ άλλο &ντιτυπο, ποu ΠΡOέρχετlΧι &πο τον βlχσιλια: XOυμlΧρlΧμπι. EτνlΧι ξεκάθlχρo, πως το πρωτότυπο του επους «ΓιλγlΧμές» OφειλετlΧι στοuς ΣουμερΙους, ιχuτον τον γεμάτο μυστήριο λlχό, ποu ~έν γνωριζουμε τ~ν προέλευσή του, ποu όμως μocς άφ'1]σε τις κlχτocπλ'1]κτικές &ριθμψικές πράξεις κocι μιiχ θlχυμάσιlχ &στρονομιiχ. ΤΟ r~ιo φlχνερo ετνlχι κocι το γεγονός, πως σέ γενικές γρocμμές oc\;το το επος ετνocι πocράλλ'1]λο μέ τ-η βιβλικ-η Γένεσ'1]. Ό πρωτος πινocκlχς &πο ιχuτοuς ποu βρέθ'1]κocν στο Κουγιουντσικ &φ'1]γε~τocι, πως ό εν~oξoς ~ρωlχς ΓιλγlΧμές εχτισε το τείχος τ~ς ΟUρούκ. Διocβάζουμε, πως ό «οuράνιος θεος» ζουσε σε μιiχ μεγlχλόπρεπ'1] κocτοικιoc με &πoθ~κες για: σιτ/ρα: κlχι πως φρουροι φύλlχγocν τα: τειxίj τ~ς πολιτειocς. MΙXθlΧί- 72

70 νουμ.ε πως ό Γιλγσ.μ.ες 1jτσ.ν ενσ. κριfμ.oc «θεου» και άνθρώπου, κlχι μ.ιfλιστlχ πως 1jτocν κσ.τα τα Μο τρίτσ. «ΟεΟζ» και κατα το ενσ. &νθρωπος. ΟΙ προσκυνητες που ερχονταν στ1jν Ούρουκ εβλεπocν το εtaωλό του μ.ε θαυμ.ασμ.ο κσ.ι φόβv, γιocτι ποτε πριν aεν ετχα'l ae!: κιfτι έφιfμ.ιλλo σε όμ.ορφια. και Μ ναμη. Συνανταμ.ε λοιπον πιfλι στ1jν ιxpx1j μιας ά.φ~γησης τ/ν laέσ. τ'ijς γονιμ.οποίί)σης, ά.νιfμ.εσα σε «θεο» και OCνθρωπο. Ό 8εύτερος πίνακσ.ς ά.ναφέρει πως ~ oύριfνια θεα ' Αρο6 ρου επλσ.σε μ.ίoc ocλλη μ.oρφ~, τον Ένκιντού, που περιγριfφεται λεπτομ.ερώς: 1jταν τριχωτος σ' 15λο το κορμ.ί, aεν γνώριζε τίποτε για τόπους και άνθρώπους, 1jταν ντυμένος μ.ε SΈρμ.ατα ζώων, ετρωγε xoρτιfpια του άγρου κocι επινε νερο άπο έκε!: ποο επιναν και τα ζώα, 15πως επocιζε χocι κολuμ.ποuσε στο ρεuμα μαζι με το πλύjθoς, ποο ζεί μέσoc στο νερό. 'Όταν &κουσε ό Γιλγαμές, βασιλιας τ/ς πόλης Ούρούκ, για τ~ν {)πσ.ρξη σ.ύτο;) το;) τόσο λίγο γοητευτικό;) πλι:χσμ.σ.τος, σκέφτηκε να aώσει σ' σ. IJτΟν τον πρωτόγονο μία ώραία γυναίκα, γιoc να μπορέσει νoc άποξενωθεί άπο ";0 χτηνος. Ό Ένκιντού, ό πρωτόγονος, τ/ν παθαίνει με το τέχνασμ.α το;) β λ - (' ".,\" "~,,~ 'Υ ~ ocσι ια με ευχαριστηση "fj 0ΧΙ, αυτό οεν το οιευκρινι("ει ο μύθος) και περνα εξι ν6χτες με μ.ία ~μιθε'ίκ1j καλλoν~. Aύτ~ η, μικρη\ β ασι λ ικη\ μocστροπεια,-μας β α 'ζ ει σε\ σκε 'Ψ εις: σε, ενoc " β ' β, ~,~ \,,, ~,~,..., σ.ρ σ.ρο κοσμ.ο οεν ειναι και το σο ocυτονοητ/ η ιοεα της επιμιξίας άνιfμεσoc σε ~μιθεo και κτηνάνθρωπο. Και ό τρίτος πίνακας πιfλι άνocφέρει πως 1jλθε άπο μocκρια ενoc σ6ννεφο άπο σκόνη: βρόντηξε ό ούρocνος κocι σείστ/κε ~ γη, ωσπου τέλος πocρoυσιιfστηκε ό «θεος το;) 'Ήλιοω> και &aρocξε τον Ένκιντοο με τα στιβαρoc φτερoc κocι νύχιoc του. Με κατιfπληξη 3ιαβιfζει κανεις πως ό θεος επεσε βαρος σαν μολύβι πιfνω στο σώμα το;) Ένκιντ06, στον όποίο το βιfρoς αύτο;) το;) κορμιο;) φιfνηκε σαν το βιfρoς ένος βριfχου. β 'Ακόμη κocι σ.ν παρα8εχτοuμ.ε πως ό άφηγητ~ς aεv εχει 'λ λ ', "" ~ θ' \, -, α ει ιγοτερη φαντocσια απο οση οιoc ετουμ.ε και εμεις, και αν &φαφέσουμε έπιπλέον τις προσθ'ijκες ποο ~καναν μετα- 73

71 φρocστες και ά:'1τιυρocφε~ς, xocl πocλι μένει το οι>τοπικο μέρος τί)ς ~ι~y-r,σyις: άπα πο:; -ητocν σε θέστ; οι ά:pxα~ω χρονικο Υράφοι να Υνωρίζοuν, 'Πως με 7'~'1 επιτά-χυ'ισ"υ),ο βά-ρος του σώμoc":"ος γί'lετocι βocρυ σαν μoλ>jβι; Έμε~ς γνωρίζοuμε ":"ους νόμοuς τ~ς βocρόητας XOCt τyjς επιτocχu'lσr;ς XOCl δπολουίζοuμε άπο πριν το γευονος π(~ς κocτα Τ~" έκχί'lί)στ; θ~ νιώσει ό άσ'ρο'locότr;ς ά:ρκετα yκρά~oς να τον πιέζοuν πάνω στο κocθισμά 'Ou. Tl ε'~ao'jς φαντασίoc ομως έaωσε ocuτ-η τ-ην ~~έα στον ά:ρxoc~o χρονικουρocφο; Ό πέμπτος πίνακας ~ιηγε~ται, πως ό ΓιλΥαμες XOCl ό Ένκιντου π'ljραν μαζί το aρόμο για να επισκεφτοuν το μέρος που κocτοικουσocν οί «θεοί». ' Απο μocκρια έβλεπε κανεις τ-η λ ocμψ'1) '.1, του -, πυρυου, που, ζ ουσε - η'θ εα\ 'Ι' ρνινις. Β'λ ε '1) και'" ο,-:ι lί.λ/o πέταξαν οί προσεκτικοι όaοιr.όροι άπο μακρια ενάντια στους φροuρους Υόρισαν χωρ1.ς να φέρουν άποτέλεσμα πίσω. 'Όταν ~ε εφτocσαν στο τέμενος --:ων «θεων», άντ'~χ'1)σε μια φων~: «ruplcrte πίσω! Κανείς θνί]";"ος ~εν ερχε,α.ι στο ίερο όρος, ΟΠΟΙ; κα70ικοuν οί θεοι 'Όποως κοιτάζει τους θεους κατ α πρόσωπο πρέπει να πεθαίνει». «ou ~')V~tT() ~~ε~ν το πρόσωπόν μοu' o'~ γαρ μ'~ ι~η ocvθρωπος το πρόσωπόν μου και ζ~σεται...» οπως άναφέρεται άπο τον Μωuσ'~ στ/ν "Εζοaο. Στον Eβ~oμo hlvocxiχ βρίσκεται ~ πρώττ; περιγραφ-η ένος ~ιαστ'1)μικoϊ) ταζι~ιοu, που ~ίνετocι άπο Ενα αυτόπτ'1) μάρτυρα, τον Ένκιντού, ό όπo~oς πετουσε τέσσερεις 6>ρες πιασμένος στα μετάλλινα νόχια ένος άετου. ΚαΙ νά ~ περιγρocψ-η κατ α λέζη: «Μο\) ε!πε: Κοίταζε κάτω 7Ίj γί)! Π ως ε!ναι; Δες τίj θάλασσα! πως σου ψαίνε,αι; ΚαΙ ~ γί) -ητoclj σαν Ε'Ια βοuνο,, θ'λ \', λ' Κ" Ι:'.1. λ' και 'Ί α ασσα σαν μια μικρ'ί ιμνυι αι πετα<.,ε ψ'1) οτερα Ι:' ".,..1, λ', - 'λ Κ' ~, <.,ανα, τεσσερεις ωρες ψ'1) α και μου μι '1)σε: οιταζε κατω τ/ γίj! Π ως εϊναι; Δες τ-η θάλασσoc! πως σο\) φocίνεται; ΚαΙ ~ γίj ~Tocv σαν ενocς κyjπος και ~ θocλασσα σαν τ' αυλάκια 74

72 \' \, t 'Ι"'" \, 1: Ψ λ' γ~oc ποτισμoc, που κανε~ ο Κ'Yjποuρος. \οιι πετoce.,ε ΎJ ΟΤεΡα αλλες "'CΊtσσερε~ς ώρες χαι μίλύjσε: Κοίτοιζε κάτω τ~ γ~! πως Elva~; Δες τ η θάλασσoc! Πί;}ς σο;:; φocίνε,α~; Κocι ~ γη εμ.o~αζε μ.ε χυλό, και 'ή θάλocσσα με μ~α γούρνα νερό». Έ~ω είνα~ &παρα(,ψο να ε;:cε~ o:::~ κάποιο ον τ~ σφαίρα Τ'ης - r- ''ις cιπo " μεγα'λ ο U 'Ψ ος. ι 'Η περιγρocψlj,.,., ε~νoc~ παρoc πολ' u σωστ~, ωστε οε,ι είνoc~ όυνατον να πρόχειτα~ γ~α: gνoc άπλο όύjμ~oύργύjμα τ'ιjς φαντocσίας! Πo~oς θα μποροuσε να: ό~ύj ΎΎ)θε~, π(~ς 'ή γη φαινό7α'ι σα:ν χυλος και 'ή θocλασσα σocν γούρνα με ν:::ρό, Ην οεν είχε ύπάpξε~ &κόμύj 'ή παpαμ~κρ~ ειχόνα τ-rjς 'Υόρογείου «&πο Υηλά\)' γ~ατ!. πραγμα't~χά., άπο " 'λ "ψ,- 'ζ " \,.,,., ενα μεγα ο υ ος, ΎJ γύj μοια ε~ σαν μ~α μαγ~χύj ε~χoνα απο χυλο και γοuρνες. "Ο7αν G'toν 'Ιοιο π(νocκα υπά.ρχει 'ή πλύjpoφoρία, πως μία πόρτα μιλοuσε σocν ανθρωπος, έμε!:ς ε'~μαστε σε θέσύj χωρις ' 'ψ λλ " λ θ'",ι, t/ Ι ΠΟ ΎJ σχε' ΎJ να α:ν,,~ 'ljιp ουμε, πως πpoκε~τα~ γ~α ενα μεγα;- φωνο. Στον ογοοο πίνακα π&λ~ ό Ένκ~ντoύ, αυτος που πρέπε~ νoc είοε &πο μεγ&λο uψος τ η Γ~, πεθαίνε~ &.πο μια: μυστ'ijρ~ώόύ) αρρώστια, τόσο μυστυιριώοη που ό Γιλγαμες c'ινocpωτιέτoc~, μ+,πως τον πείραζε 'ή oύjλψύjp~ασμένύj &.νocσα κανενος ουράνιου ζώου. 'Απο nou αραγε μπόρεσε ό Γ~λγαμες να: φανταστε~ πως 'ή Ο'lJλψ"ιJριασμέVΎJ &.νάσα. ένος ουράνιου ζώου μπoρε~ νοι πρoκαλέσε~ μία. ιχνίατί) και θανατύjφόρo άσθένε~α; Ό εννατος πίνακας περιγρά.φει πως ό Γιλγαμες θρύjvε!: το θάνα,ο του φίλου του Ένκιντου και &.ποφασίζει να: κocνε~ gvoc μεγάλο ταζίo~ και να: πάε~ στους θεούς, γιατ!. 'ή Ιοέα πως μπορε!: νιχ πεθά.νε~ ocno τ~ν 'Ι:οιoc c'ιρρώστ~α ΙSπως ό Ένκιντού, οεν τον άφ+,νε~ νιχ 'ήσυχ.άσει. ΤΟ κείμενο άναφέρει πως ό Γ~λγαμ.ες έφτασε σε S'JO βουνιχ πωί κράταγαν τον ουρανο και που ά,νάμεσά τους σχ'ijματ~ζ6ταν 'ή &ψίοα τ~ς ΠύλΎJς 'tou 'Ήλιου. Μπροσ7α: G"'C"Ijv ΠύλΎJ του "Ηλιου συνάντύjσε κάτ~ Πγαν7ες, που τον αψύjσαν μετα: ά.πα μιoc μαχp~oc συνoμ~λία να: περάσει, άφοϊ) και ό tοιος ηταν κατα: τα: Μο τρίτα θεός. Τελικα: βρ~κε ό Γιλγαμες τον κηπο των θεων, που πίσω Tou Cι.πλωνόταν 'ή απεφύj θά.λασσα. Σ' α'jτο το τσ#o~ προει- 75

73 ~oπo[ίjσαν οι θεοι τον Γιλγαμες Μο φορές: «Γιλγαμές, που Π'ηγα[νεις; Δεν θoc βρε ~ς αυτ/ τ/ ~ω~ που, ψ' ocχνεις. "0 ταί οι'θ εοι\" επλ ασαν το'l '" ocνθ... ρωπο ειπαν οη Q θάνocτος είναι για. τους OCνθρώπους και κράτίjσαν τ/ ζω~ για: τον έαυτό τους». 'Ο Γ λ '~",, ~' 'ΑΨ' ι γα μες σεν ακουσε τις ΠΡOεLσOΠOLησεις. ηφωντocς κocθε κ[νουνο ηθελε να: βρε ~ τον OuT-Ν απ[στι, τον Π ατέροι των ocνθρι~πων, που εμενε δμως απ' ην ocλλίj μερια: της μεγocλης θocλασσας. Κανένας ορόμος οεν QOYjYOucre έκε~ κοιι εκτος OCπο τον θεο του "Ηλιου οεν περνουσε κανένα πλο'!:ο απέναντι. Μετα: OCπο πολλους κοιl οιάφορους χινμνους οιέσχισε Q Γιλγοιμες τ/ θocλοισσoc κοιl ετσι ό ένοέκocτος π[νοικας μπορε'!: να: OCφηγηθε'!: τ/ν συνocντησ~ του με τον ΟUτ-ΝαπΙστι. Ό Γιλγocμες βρτικε πως Q Ποιτέρας τι'";)ν ocνθρώπων οεν J:. λ',, ι,, '''\' \, ~ ιιταν μεγoc υτερος στο ανοιστημα απο τον ισιο και πως εμοιαζαν ό ενας στον αλλο σα:ν πατέρας με γιό. Ό Οuτ-ΝοιπΙστι οιηγειται λοιπον στον Γιλγαμες το ποιρελθόν του, κατα: ποιρocοοξο τρόπο οε στο πρωτο ένικο πρόσωπο. Προς μεγάλη μοις χοιτocπλ'ηξί), ό Οuτ-Νocπ[στι ο[νει μ[oc ακριβ~ περιγροιφ-η του κοιτοικλυσμοu' OΙΊ)γ:::~τoιι πως οι «θεοι» τον προειοοπο[ησocν για: μια: επικε[μενη πλημμορα ΚOCΙ του εοωσοιν εντολη να: φτιocξει ενοι πλοιocριο, που μέσοι του επρεπε να: άσφαλ[σει ΤLς γυνoι~κες και. τα: ποιιοιoc του, τους συγγενεις του κοιl τεχν[τες OCπο κocθε έπocγγελμοι. 'Η περιγρoιφ~ της κοικοοοιιμον[ας, του σκοτοιοιου, του νερου που l5λο ύψι~νονταν και. ~ ocπόγνωgίj τωί άνθρώπων, που οεν μπορουσε να: πάρει μocζί του, είναι οοσμένα με τέτοια εντασί) που και. σ-ήμερα άκόμί) συγκινουν. Κι εοω έπ[σί)ς, δπως στ~ Β[βλο στη oι~γησ'y) του Νωε, συνανταμε τ/ν Ιστορ[οι του χόροικοι κοιl της περιστερας, που άφέθί)κοιν ελεοθεροι, κοιθως κοιl δτι στο τέλος, δτοιν χocμ~λωσocν τα: νερά, το πλοιάριο ocραξε πάνω σ' ενα βουνό. Ό παρocλλί)λισμος της περιγραφης του κατακλυσμου στο επος του Γιλγαμες και. στη Βίβλο είναι αναμφισβ~τψoς χαl πραγματιχoc οεν ύπocρχει έρευν'υ)της που να. τον εχει άμφισβψυισει. ΤΟ ι~pαιo σ' αυτον τον παραλληλισμο 76

74 ετνcn πως εχουμε aιοιφορετιχες προuποθέσεις χοιι aιocφορετιχονς (θεους». Έαν Τι περιγρα.ψη του κοιτοικλuσμου σ7"η Βίβλο ετνocι απο aεuτερο χέρι, το πρω,,:ο ένικο πρόσωπο στ~ ;)ι~γ"l)σ"l) του Οuτ-Νοιπίστι 70υλιΧχιστον ;)"Ι)λώνει πως έ;)ω εχει τον λόγο κάποιος πού έπέζ"l)σε, ~νocς οιuτόπτ"l)ς μocρτυρα.ς. <Υπάρχουν σocφε'i:ς ένaείξεις για το ότι πoλlj π!χλια: στ/ν Άνocτoλ~, ελαβε χώροι, πριν απο μερα=ς χιλιά3ες χρόνιoc, μια: κocτocστpoφ-η &πο -;τλίιμμυρα.. ' Αρχocίοι βσιβυλωνιocκα κείμενοι, σε σφψοειa~ γpoιφ~, &νocφέρουν με μεγιχλί) ακρίβεια., σε ποιο μέρος θά.' πρεπε να. βρίσκοντocι α.πομεινά,ριoc το\) πλοίου' στ~ νότια. πλευρα,,:ου ' ΛρlΧpατ βρέθυικocν τρίοι κομμάτιlχ ζ'.)λο, ΠDU vπο8"rιλώνο'jν ίσως το μέρος πού OCPlΧξε Τι κιβωτός. Koc,,:cX τα &λλoc ετνοιι έξοιφε7ικα. μ"l)8σιμινες οί πιθocνότψες να βρεθοijν UΠDλείμματοι ένος -;τλοίου, πού ~τoιν φτιοιγμένο κυρίως &πο ξω,ο κοιι πού 8ιοισώθΊ)κε απο μίoc πλί)μμυρα 'Πριν περισσό.εροι άπο εξι χιλιιχ8ες χρόνιοι. Στο επος του Γιλγαμες 8εν βρίσκουμε μόνο -;τανιχρχοιιες αφ"l)γ~σεις, αλλα κoι~ ΟU"t"Oπικες περιγραφές, ΠΟ'J 8εν ετναι δυνα.τον να έχει φαψ:α.σ,,:εi Τι δια-νό"l)σύj κάποιου άτόμου τ'ijς έποχ'ijς,ων ΠΙ'ιά,κω'ι ουτε κlχι να τις έχω') έπι'ιo~σει μετα. φραστες κοιι άvτιγραφε'i:ς των έπόμενων ΟΙΙb)νων. Γιοιτι, μέσα στις περιγραφες ε!νοιι κρυμμένα σιιχφοροι σττοιχείοι, πού,, "...,... " t κοιτωντοις τοι με τοι μσι-:ιcι ΤΊ)ς εποχης μcις, ειμα.στε υποχρεωμένοι να ποιρα8εχ.τουμε 'Πως πρέπει να -ητοιν όπωσ8ήποτε Υνωσ-:α σ-:ούς συγγρ:χφείς του επους του Γιλγα.μές. Θα: μπορουσε μήπως μίcι νέοι άντιμετι~πιση 70υ προβλήματος,ια ρίξει λίγο φως σ-:ο σκοιά-σι; ΕΤνοιι αραγε 8υνcιτόν, ή ίστορία το;:) ε'πους του Γι'λγαμες να μ-ην συνέβει κιχν, χοιτα τ-ην άρχοιιό,,:η-:α, στ/ν 'Ανοι-,,;ολ η άλλα: στην πεpιoχ~ 70υ Τια. χουα.νά,κο; Να σκεφτουμε πως άπόγονοι ":ο\) Γιλγcιμές, -;τού -ηλθαν απο ΓΓι ΝόιΙΟ 'Aμερικ~, εφερocν μαζί 70υς το έπος; Μια κα7αφοι7ικ-η άπά.νησύ] θα έσινε πά,ντως μιοι έξ~γ'y)σy) στο ()τι ανοιφέρε7οιι ή Π,)λη το\) 'Ήλιου, στο 07Ι 8ιασχίσΤΤιχε Τι θά.λοισσα κα.ι συγζρ6νως σ70 ΟΤΙ οί Σο'ψέριοι εκανocν τόσο 77

75 ξαφνικα: τ~ν εμφocνισ'~ τους, γιlχτι OλlΧ τα: μετέπειτlχ ~ημtoυp-, - Β β λ ι R'ζ 01'" Ι γί)μlχτoc των α υ ωνιωί l.:ιασι ΟΊται, οπως ειναι γνωστο, στούς Σουμέριους! Χωρις άμφιβολία στ/ν επox~.υις ocκμ~ς του αίυυπτιocκου πολιησμοσ των ΦαρlΧω Uπ'fjρχιχν βιβλιοθίjκες, ()που τα: φυλlχyμένα πlχνocρχαιlχ μυστικoc OΙ~OCσΚOντlΧν ~ άν-:ιγρocφονταν. 'Αναφέραμε1)01), πως ό λ1ωυσ-ης μεγάλωσε στην αίγυπηocκ~ Aύλ~ και σίγουρα θα: ε~χε ελεύθερη ε~σo~o στις ίερες αϊθουσες τ~ς βιβλιοθ~κ'f)ς. Ό Μωυσης ητlχν ενας φιλoμlχθ~ς κocι μορφωμένος &ν~pocς, γιocτι σύμφωία με τ~ν παpoc~oσ'η πρέπει να εγραψε ό ~oιoς άρχικoc πέί.ε ά.πο τα βιβλία του, πocρ' ολο πού μέχρι σ"ημερα εχει παραμείνει OCλυτο το πpόβλημlχ, σε ποια OCΡOCΊε γλώσσlχ να:.:χ ειχε γρocψει. "Αν OιlΧτυπώσoυμε 7';"'1 ύπιjθ:;ιγη π(~ς 70 επος το\) ΓιλγlΧμες ε~χε περιέλθει άπα το,jς Σουμέριους στους' Ασσι)ριους και Βαβυλώνιους ΚIΧΙ άπα έχεί: ι;-;ους Αίγυπτίους, οπου το είχε βρεί: ό νεlχpoς Μωυσ'r,ς Υ.OCΙ 70 είχε &φoμoι(~σε~ ΊΙ:Χ το,jς σκοπούς του, τότε ~εv είναι '~ βιβλιx~ ίσ.ορία του XOC.OCκλυσμοί) -η πρωτό-:υπη <i/j,:i -η σουμερικ'η... M~πως οεν πρέπει να: γίvovιίχl έρω.-ησεις γιχ.t70~oc ζ'ητ~μlχτα; Έγω πιστεύω π(~ς 'ή έπιστημοvιχ'η ερευνσ. των άπαρχων τί)ς ίστορίocς εχει φθocσει σε άοιέξοοο και ώς εκ Τ( 1)του (»εν μπορεί: να: παρουσιocζει άκλόνυ)τα. και άοιocβλητα Τ.ορίσματα.. ElνlΧι προσηλωμένη τελείως σ,ο τυποποιημένο θεωρητικό Τ'Υ)ς σύστημα, χωρις να: OCΨ'I'ιεΙ περιθc:ψιιχ στ'η φιχν,ασία ΚιΧΙ τον ύποθετικο συλλογισμό, τιχ μόνα. πράγμιχτα πι/.ι μπορουν να: οώσουν οημιουργιυ:η πνο'η. Μερικες άπο τις ~υνoc7ό'ίj,ες Π(j,J είχε 'ή tpz'j'iiχ "ης άρχαιότητocς στ ην ' AνlΧτoχ,η χα.τάρρευσιχν χωρις άμφιβoλίiχ έξαιτιας του άπα.ραβίocστου Κ7.Ι ";'ιίς ίερό'υlτocς τυις Βίβλου. Αύτο το ΤιΧμπο') οεν επέτρεπε να: ~ΙιΧτuπωθοuν ερωτ/σεις και άμφιβολίες. Οί τάχα. τόσγ.j OιlΧφω,ισμένoι έρευνψες άκόμα και του 190υ χocι το;; 200;; αί&)νιχ κρεμόντουσocν άπο τις πνευμocτικες ιχλυσίοες πα.λ:ι.ιων άπα χιλιε-:'υ)ρίί)ες λαθων, μόνο και μόνο γιocτι -η άνiχθεώρφ,η τους θα άμφισβη.οuσε μέρη ά.πα τις ά.φηγ~σεις τυις Βίβλου. Κι ομως θoc 'πρεπε άκόμη 78

76 κι ενας πολυ πιστος Χρισ7ιανος να: ocνηλαμβάνεται πως μερικα: περιστατικα: που ά.νocφέροντocι στ/ν Πocλocια: ΔΙOCθ~κη, ά.ληθινoc 8εν συμβιβάζοντocι με τις ί8ιότ-ητες ένος txyoceou, μεγάλου κocι πocνταχου παρόντoc ΘεοU. ' Ακριβως έκείνος που θέλει να 8ιατηp~σει ά.πocpαβί:χστlχ τα: 8όγμ:χτα τ'ijς Βίβλου, πρέπει να έν8ιαφέρε7ιχι να: έξ ηγ~σεr., ποιος ~τocν σ.ύτος που 8ιαΠiΧι8ocγώγησε τους ά.νθρc:)πους στ~ν ά.pxiχιόtύjtiχ, ποιος τους ~8ωσε τους κα.νόνες μια.ς κoινωνικύjς 8ιocβίωσης, ποιος τους μετέ8ωσε τους νόμους τ'ijς υγιειν'ijς κocι ποιος έξολόθρεψε τους Οιεφθαρμένους. Κocι OCν ακόμύj σκέφ70μαι κocl. ρω7άω μ' ocύτο'ι 7(.'1 ;ρόπο, οεν ειμιχι OCθεος. Πισπυω ocκλόνητoc, πως και 07'1.'1 ακoμύj και ~ τελευταία έpώτύjσίj για το παρελθόν μας βρε'!: μίcx ά.ληθιν-η και. πειστικ'~ απ cy.vtίjσ'η, ΚΑΤΙ θoc ΠCf,ρocμείνει στο "Απεφο, που μίj ~XO'/ΤOCς ενα καλuτεpo ονομα, θα: 70 όνομάζουμε ΘΕΟ,, Αλλα: ή υπόθεση, πως ό ά.συλλ ηπτος για τον &νθρι~πινo νου Θεος ειχε &νάγκύj ιχπο όx~μocτα με ρ68ες %:-ΙΙ φτερα: για: 'ια: μετακινηθεί, πως ζεuγάρωνε με πρω7όγuιο'jς &νθρώπους κocι του ~7αoι &οόνoc70 οια: βγάλει τ~ν προσωπί8oc, παραμένει, οσο λείποuν 01. &ποοείξεις, κά",. "εpcι.7ωoες και προκλητικό. Ή &πcy.νηση των θεολόγων, πι'uς ό Θεος ειoιlχι σοφος και. ό νους μας 8εν μπορεί να: cυλλ:-ί.βει με Τ.οιΟ'1 7ρόπο παρουσιcy.ζεται κocι έξοuσιάζει το λαό 70'J, οεν εινcι.ι σ,ο πνευμα του 8ικου μσ.ς προβλημσ.7ισμου και γι' α.ύ70 8εοι μ~ς [κocνοποιεί. Μπορεί καν εις να: κλείνει θελημα7ικ): 7α: μ:χ7ι:χ μπροστα: στις οιέες πραγμocτικ6"ψες, έοιτοι),οις το μέλλον ροκανίζει και κάνει θρυμματα μέρα με τίj μέρα,ο οίκο86μημα του παρελθόντος μσ.ς. Μέσσ. σε oι~oεxιx περίπου ϊ.?ό'llα θα: προσγειωθοuν 01. πρωτοι α-νθρωποι στο'ι "Λρη. Έχ'ι βρεθεί έκεί ενα και. μoνcι.oικό, πανάρχocιο, ά.πο παλι): έγκcx7cxλειμμένο κτίριο, έocν βρεθεί ενα και μονcx8ικο ά.ντικείμε'ιο, που να: ύπο8ηλώνει μία προγενέσ;ερη {)πcι.ρςη ε,jφuωv G'Ι7ων, έocν υπάρχει ενα σχέ8ιο πάνω σε βράχο, που ειναι oυ'liχ7(,'1 ά-κόμύj να &ναγνωρισπί, τότε iχ'j;oc τα: ε':ψί;ματcι. θα κα7χσ;'ί;σουν 79

77 τtς θpίjσκε~ες μας άμφ~σβίj"~σψες xιxt θα. άναστocτώσοuν \ λθ' 1\ 1' \ ~ \,, 'λ Ψ θ \ το πα:ρε ον μocς. lv ~α ΚIΧ~ μoνoco~κύj τετo~1χ α:νlχκα u ΎJ OC έπιψέpε~ την πιο μεγάλη επανάστlχσύj κα:! ιχναθεώpύjσύj στ/ν 'Ιστορία: τύjς,λνθρωπότψας. Δεν θα. ~ταν πιο ~ξ\)πνo, μ~α xlχt ή auyxpoua'y) με το μέλλον εlνlχ~ άνιχπόψεuκη, να. θuμ'υ)θοuμε το παρελθόν μocς, άνημετωπίζοντάς το με νέες Ι8έες γεμάτες ψα:ντα:σια; Χωρίς, ουτε κlχτα. 8~άνo~α, να. θέλοuμε να. ε'(μlχστε &πιστοι, εντούτοις 8εν μocς επ~τpέπετα.ι πλέον να. ε~μocστε ευπ~στo~. Κάθε θρ'υ)σκείχ ~xε~ το σχε8ιάγραμμoc τοί) Θεο::'; της και όψείλε~ να. σκέπτετlχι και να πιστεύει μέσα στα. πλα:ίσ~α ποu Επιτρέπει αύτο το σχε8ιάγραμμα:. Kιxt στο μεταξu πλ"l)σιά.ζε~ με τον ~ιαστyιμ~κo αιώνα ολο xιxt περισσότερο κοντά μας ή μέplχ τίjς πνεuμαhκίjς Δεuτέρας Παροuσίιχς. τα σκοτεινα: σύννεψα τ-ης θεολογίας θα εξανεμιστοuν, θα. εξατμιστοuν σαν όμίχλη. Κά.νον,ας το ιχπoφocσιστικo βύjμoc στο Δ~ocστημα θα: ιχνocγκlχσ,,:οuμε να. πlχρlχ8εχτοuμε, πως aev 'Jπάρχουν Μο έκlχ ΤOμμύριlΧ θεοί, 06τε ε~κoσι χιλιά.8ες lχίρέσεις.η 8έκIΧ μεγά.λες θp'y)σκε~ες, άλλα μόνο μια xιxt μoνα8ικ~., Λλλα. ας σuνεχίσοuμε να χτίζοuμε το ύποθετικο οικοδ6μύjμα το\) ούτοπικοί) μας παρελθόντος! Μέχρι σηγμίjς ~χοuμε α,jτ.η,,:τιν εικόνlχ: Σε πoλu παλιο'jς, ιχπροσ8ιόριστοuς πλέον ΧΡ6νοuς, άνακάλuψε τον πλlχν~τί) μlχς ~νlχ ξένο 8ιlΧστ-ιιμ6πλoιo. Το πλ'ήρωμα τοί) 8ιασΤΊ)μ6πλοιοΙ) κlχτάλαβε πολ,) γp~γopiχ πως ή ΓΊj εlχε 6λες τις προϋποθέσεις για. τ.ην άνάπτuζ'yj τύjς ζωίjς ευφuων ()ντων. Βέβαια, ό «α.νθρωπος» εκείνων των χρόνων 8εν ~ταν άκ6μί) ό homo sapiens, ά.λλα: κάη άλλο... Οί ξένοι κοσμονιχuτες Π?OβΎjκlΧν σε τεχνη,,:.η γονψοποίησ'η μεραων γuνlχικων ιχπο αύτα τα ()ντα, άψοί) τtς ιχπoκo(μ'ησlχν, Ι)πως aιηγοuντιχι τ.αλιες πιφlχmσεις, xlχt ~rpuyαov πάλι. Μετα άπο χιλιετηρίδες επέστρεψlχν οί κοσμονιχuτεζ xαot βpύjκαν μεμονωμένα- δε(γμlχτlχ τοσ ε'~δοuς homo sapiens. Έπανέλαβαν τ.ην «εξί)μέρωση» μερικες ψορές, μέχρις l)τοι) δί)μιοuρ Υήθηκε ~,I,χ ()ν, τέτοιας διανοηηκότητας, πο!) νιχ μπopε~ ΚIΧ- 80

78 νεις νιχ το;:) dl8ά:ξεt κανόνες ένός κοtνωvιχοu τρόπου ζωης. Έπειa-η ομως οί ιχνθρωποι εκεινου τοϊ) καφοϊ} '~ταν βocρβαρo~ κα~ ίιπ~ρχε ό κινaυνος να ξεπέσουν σε ΠΡOΊJyoόμενα στιχaιoc έξέλιξίjς και να ξαναζευυαρώνουν με ζωα, εξολόθρεψαν οί κοσμοναυτες τoc ιχποτυχημένα ιχντιτυπα.~ τoc π~ρocν μαζι τους Υια να τα εγκαταστήσουν σε i:ί.λλες ~πειρoυς. 'Έτσ~ ~ΊJμιoυpιfJθΊJκαν οί πρωτες κοινότητες και οί πρωτες [κocνότητες. Σχέ~ια Υέμισαν τα τοιχώματα των σπηλαιων κα~ τοίις βριχχους, ιχνακαλuφθίjκε -ή κεραμα-η κα~ πέτυχαν οί πρωτες προσπά.θειες στ/ν ιχρχιτεκτoνικ~., Α \, -., θ..." β \ β \ υτοι οι πρωτοι αν ρωποι ειχαν ενoc φο ερο σε ασμο για τοος ξένους κοσμοναuτες. Καθως ~ρχoνταν ιχπο κά.που κα~ μετα εξαφανιζονταν για κά.που, yινίjκαν ΥΙ' IΧuTou:; οί «θεοι». ΓιOC κά.ποιο άνεξιχνιαστο λόυο το εν~ιαφέρoν των «θεων» ~ταν να μεταaώσουν aιανοηταότητα. ΦόλαΥαν τις ΚOCΛΛΙ... έ' pyε~ες τους, η"θ ελ ocν να\ τις \ προστατε'ψ' ουν απο\ την \ κα:ταστροφ-η και να κρατ~σoυν μακρια κά.θε κακό. 'Ήθελαν να επ~τόχoυν τ/ν θετικ-η έξέλιξη των κοινωνιων. ' Αφά.νιζαν τα: έκτρώματα κα~ φρόντιζαν νoc ~χoυν οί ύπόλοιποι τις προϋποθέσεις y~α μια εξελιξψίj κοινωνια. Παραaέχομαι, πως ιxuto:; ό συλλουισμος ετναι ιχκόμίj ~νας καμβας με πολλα κενά.. «Δεν ύπιχρχουν άποaειξεις» θoc μοϊ) ιχντιποuν. ΤΟ μέλ/ον ομως θα: aειξει, πόσα άπο ιxutιx τα κενα θα συμπληρωθοuν. AuTo το βιβλιο παρoυσιά.ζε~ μια ύποθετικ-η θεωρια, ποο ιχπoτελεϊτα~ άπο πολ/οος συλλoy~σμοός, y~' αύτο το λόυο aεν πρέπε~ να εiνα~ όπωσa~ποτε κocι ~ «άλ~θειcο). 'Όμως κά.νοντας τ/ σόyκρ~ση με τις θεωριες, στ~ς όποϊες βασιζoντα~ μερικες θρίjσκεϊες κα~ μένουν χωρις ιχμφισβ~τίjσίj κά.τω ιχπο τ/ν προστασια των ταμποό τους, μποροuμε να άπαιτήσουμε κα~ y~' αύτ/ τ/ θεωρια ~νoc έλά.χ~στo ποσοστο πιθανότητας. 'Ίσως θα ~ταν καλο νoc ποuμε κα~ μερικες άπλες κουβέντες γιoc τ/ν «άλήθεια». Ό ά.κατανικίjτoς άπο πειρασμούς π~στoς μιiiς θρίjσκειας ετναι πεπεισμένος πως κατέχει τ/ν «ά.λήθεια». Αύτο aεν ίσχόει μόνο ΥΙOC τούς Χριστιανοός, ιχλ- 81

79 λoc εξισου και γ~oc τoc μ.έλη?χλλων μ.~κρων Τι μεγocλων θρίjσκευτlκων κo~νoτήτων. Θεoσoφ~στές, θεoλόγo~ ΚiΧι φ~λόσoφo~ ~χoυν σκεφθεϊ: πιχνω στις a~aiχσκαλίες τους κocl' πιχνω στις ~~ 8ασκαλίες των a~8ocσκ&λων τους και εiνlχ~ πεπε~σμένo~, πως ~χoυν βρεϊ τ~ν «ά.λ~θε~α». Φυσ~κoc χocθε Op'YJaXEloc ~χε~ τ~ν tστορία Τ'Υ)ς, τl.ς ύπoσχέσε~ς του θεου ποu τυις ocνocλογοi)ν, ~χε~ τις συμφωνίες της με τον θεό, με τοος πpoφίjτες του και. με τοuς σοφους a~aocσκ&λους των τελευταίων, που ~χoυν πει.. ΟΙ ιχποaείξε~ς ξεκ~νoυν βέβα~oc πocντα ιχπο το κέντρο της ~8~ας τrις θρ'υ)σκείοις του καθενός. Σαν ιχποτέλεσμα εχουμε!iviχ'!, " 'ϊ. f ι 'ψ,\ Ι':... περωρ~σμενo οιπο πρoκατα"'y)ψίj τροπο σχ.ε 'Υ)ς, με τον ΟΠΟΙΟ μίχς 8~ocπα~8αγωγoυν ιχπο τoc πα~8α& μας xρόν~:x, νoc σκεφτόμαστε και. να π~στεύoυμε, γ~ατl., ~ς [LYi'! ξεχνίχμε, πως γεν~ες όλόκλίjρες ~ζίjσαν και ζουν εχοψ:ας τ~ν πεπoίθίjσ'y) 5τ~ κατέχουν την «&λήθε~oι». Με χά.πως περισσότερί) τιχπεινοφροσύνη, έγω πιστεύω πως 8εν μπορουμε να χ.ατέχουμε τγιν «&λ~θε~α». Στ~ν κα.λύτερίj περίπτωσίj μπορουμε να π~στεύoυμε σ' α.ύτήν. 'Όποιος πραγματ~χα ερευνίχ τ~ν άλήθε~α, 8εν επ~τρέπετα.~ να Ψά.χνε~ μόνο κά.τω άπο τ~ν αιγί8α. κ!χι μέσα στο χι.;ψο της 8~κ~ocς του θρ'υ)σκεία.ς. Γ~oιτί, τότε, 8εν θα ~ταν ή άνεντιμ6τψα. άνά. 80χος σε μία. ύπόθεσ'υ), που θα εμφoιν~ζόταν με τl.ς π~o μεγ& λες άξ~ι:)σε~ς; τι είνα.~, τέλος, ό σκοπός, ό στόχος της ζωης; Να π~στεύoυμε στ/ν «ιχλήθε~α.» ~ να τ~ν ερευνουμε; Άκόμ'Υ) κα.ι ~ν ~χoυν άπ08ε~χτεϊ άπο την άρχα.ιολογία. μερ~κα γεγονότα. της Πα.λα.~iiς Δ~α.θ~Κ"ης, στ~ Μεσοποτοιμίoc, κocι πά.λ~ 8εν εlνα.~ α.ύτα τα άποaε~γμένα. γεγονότα. άπo8είξε~ς γ~oc τ~ν «ocλήθε~oc» της θρίjσκείocς γ~oc τ~ν όποίoc πρόκε~τα.~. ''0 τα.ν με άνocσκα.φες ιχνocκocλύπτoντα.~, κά.που, πα.νά.ρχα.~ες πόλε~ς, χωρ~ιχ, ΠΊJγά.8~α. ~ κείμενα., τότε αύτα τα εύρήματα, OCπο8εικνύουν 5τι ή Ιστορία εκείνου του λαοσ είναι άλίjθ~νή. 'Έτσ~ δμως 8εν ιχπ08ε~κνυετα~ πως και ό θεος του λα.ου, γ~α τον όπo~o πρόκει":'α.ι, ~τocν ό μονocοικος Θεος xoct οχι κcχ. πo~oς 82 κoσμoνα.ύτίjς.,ανασκαφες ιχπo8ε~κνύoυν σ'ήμερα σ' δλο τον κόσμο, πως

80 οι ΠιΧpιxoόσε~ς ά'l7ocποκρίνονται σε ΠΡOCΎμoc~ικα γεγονότα.. Θα πέpνlχγε δμως π.χ. ιχπο το μυlχλo ένος κιχι μόνο ΧΡLστιΙΧνου, ύποκινούμενος ιχπο ιχνιχσκιχφες στο ΠεροΙΙ, να: ιχνιχγνωρίcrel και τον θεο του πολιτισμου των προ-''ινκιχς σocν τον ιxλoyjelνo Θεό; Έγ~) 7':Lστεuω, ά.πλο 1;στιχτα, πως δλα ιχύτα είνιχι ό μύθος ~ ~ tστορίιχ ποι) ~ζφε εν ας λιχός. ΤΙποτε CJ.AAO.,Αλλα βρίσκω πως αύτο είναι ~ay) πάρα πολύ. Αύτος λοιπον 'itot> πραγμιχτικα έρευνα. τ~ν ιχλ-ήθεια, aεν έπlτρέπετιχl νoc ιχpνε~τιxι νέες και τολμί)ρές, ιχκόμί) χωρις ιχπόaειζί), ά.πόψεις μόνο κιχι μόνο γlιχτι aεν ταιρlocζcju'j στο σχύ) ματικο τρόπο ποι) σκέπτεταl (~ πιστε'.jει). Κocθως πριν ά.πο έκατο χρόνια aεν είχε γεννί)θε~ το πρόβλί)μα των aιocστί)μlκων τlχζι~lων, ~εν ήτlχν auviχto'! ν' ιχρχίσουν ot πlχτέpες και ol πιχπποuaες μας να συλλογίζοντocl, XOCTOC πόσο ET.zocv ~εxτε~ οί πρόγονοι μας έπισκέπ":"ες ιχπο το ΔLάσΤΊ)[L(l. ""Ας πocρουμε -;-fιν φοβερ'ή, αλλα: ~υστ,)χως πιθlχν~, vπόθεσί) πως ό σί)μερινος πολιτισμος κoc,ocστρέφετocι όλοκλί)ρωτικα: με ενoc ιχτομικο πόλεμο και πως χρόνιoc ιχργό,ερoc βρίσκουν ιχρχοιωλόγοl aιάφορoc κομμάτιοι ιχπο το &γοιλμα -;ης Έλευθερίocς στ-η Νέα 'ΙόΡΚΊ). Σύμφωνα με τον σίjμερlνό, τυποπcjιί)μένο -;ρόπο σκέ- Ψ θ '",~~ " λ', θ - Ί)ς, oc επρεπε OL μελλο'jτικοι αpxlχιo OYOL νoc σκεφ ουν πως πρόκειτocι για μία &γνωστύ) θεότ"t)τoc-πιθανως για: μία θεότψoc της φωτlα.ς (έζαlτίας του πυρσου) ~ του ~λιoυ (έξαlτιocς των ιχκ-;ινων γύρω ιχπο το κεφά.λl του ιχγάλματος). Το ΟΤΙ πρόκεlτocι για: κάτι πάρα πομ ά.πλό, για: ενoc &γαλμα της ΈλευθερΙocς, μα.λλον ~εν θα: τολμουσε κocνε~ς να: ΤΟ Ισχυθ - "β'β,~,ι 'ψ ρισ εl - εα-ν ε αια παρεμενε ο σ"t)μερινος τροπος σκε "t)ς. Δεν εlνocι πια auνiχtoν να: έμπο!3ίζονταl ιχπο τα: θρ"t)σκευτικα: Μγματα ot aρόμοl ποι) όa"t)γουν στο παρελθόν. Έα:ν θέλουμε να ιχκολουθήσουμε το aύσκολο aρόμο της ερευνocς για τ~ν ιχλήθεια, πρέπεl να βρουμε το θάρρος να ά.φήσουμε τον πεπατ"t)μένο i3ρόμο ποι) ιχκολουθουσε ~ σκέψί) μας μέχρl τώρα, και χαταρx~ν να ιχμφισβψήσουμε δλ' αύτά, ποι) μέχρι τώρα aεχόμocστε YLtX σωστα και ιχλί) θινά. Δεν έπιτρέπεται πια να: κλείνουμε τα μάτιoc και τα 83

81 αυτtα: έπε~~~ μ9~χες νέες σχέψε~ς φα.ενoντα~ αtρεταες xoc~ πιχρocλογες. "Ας μ~ν ξεχναμε, πως κα~ 1) ~Sέιχ Ι)η ~ προσγείωσ1) στο φεγγά.ρι εινoc~ 3υνατ~, ~τα:ν πριν άπο πεν~ντoc χpόν~σ.. κάτι το έντελως παρά.λογο. 84

82 νι ΕΙχαν όλοι οί χρονικογράφοι τη 'ίδια εκκεντρικη φαντασία; - ((ουράνια όχήματα)) ξανα και ξανά - 'Εκρήξεις ύδρογόνου στην αρχαιότητα,. - Πως ανακαλύπτονταν πλανήτες χωρις τηλεσκόπια,. - ΤΟ παράξενο ήμερολόγιο του Σείριου - ουδεν νεώτερον άπο το Βορρα - Τί απέγιναν τα αρχαία βιβλία,. - 'Αναμνήσεις απο μας, '6965 Τ' θ \',,,, " για το - ι α απομεινει μετα από μια όλοκληρωτικη καταστροφή,. ΣύμφωνlΧ με τις μέχρι τώρlχ σί)μειώσεις και ΠIΧΡIΧτ/Ρ~σεις μας ύπηρξlχν στ/ν άρχαιότίjτiχ πράγματα, που κlχτα: τις σuνί)θισμένες άντlλ~ψεις aεν θα: έ:πρεπε να: gxouv ύπάρξει. KIΧL άκόμί) aεν έ:χει τελειώσει ~ σuλλογ'~ των εδρί)μάτων, ποι> με ζηλο σuσσωρεύοuμε. Στ/ν μuθολογ[ιχ των 'Εσκιμώων ύπάρχει ό ισχuρισμος πως τις πρωτες φuλες τις μετέφερlχν στο ΒορρOC «θεοι» με μετάλλινlχ φτερά! 01. πιο παλιοι LvatiXVLxot θρύλοι πάλι μιλουν γιoc κάποιο ποuλι της βροντης, που τοuς gφερε τ~ φωτιoc κlχι το φόβο. 'Η μuθολογ[ιχ, τέλος των MάγιlΧ, το Πόπολ Βού, aιί)γε!:τlχι πι))ς 01. «θεοι» ~τlχν σε θέcrίj νoc γνωρ[ζοuν τoc πάντα: το ΣύμπlΧν, τα: τέσσερα σί)με!:1χ του όριζoντlχ, άκόμί) κlχι το στρογγuλο πρόσωπο της Γης. τι λoγίjς φlχντlχσ[ες ετνlχι ιχύτες των 'Εσκιμ&)ων για: μετάλλινlχ ποuλι&; ΓιlΧτΙ aιί)γουντlχι 01. 'Iνaιάνοι γιoc κάποιο ποuλl της βροντης;,άπο που μπoρoυσiχν 01. πρόγονοι των.μάγια νoc γνωριζοuν πως ~ Γη ετνlχι στρογγuλή; 01..MάγιlΧ ~τlχν εuφuε!:ς κlχι ετχlχν ενlχ άνlχπτuγμένο πολιτισμό. Δεν &φί)σlχν μόνο ενlχ έξlχισιo ~μερoλ6γιo, άλλoc μα.ς gaωσιχv κλί)ρονομια: κlχι μερικοuς άπιστεuτοuς 1Jπολογισμούς. 85

83 Γνώp~ζαν, πως το ετος τ~ς,αφροaιτ~ς εχε~ 584 1}μέρες και δπολόγιζαν τ~ oιάpκειlχ -:-ου γ+ιινου ετους σε 365,2420 ~μέpες. ((ο σ1)μερ~νoς άκpιβ~ς ύπoλoγ~σμoς είναι 365, 2422!) ΟΙ MocγιlΧ μiχς αφφlχν uπολογισμοuς ποι) φθάνουν σε 64 έκατoμμύpιlχ χpόνιlχ. Νεώτερες μάλιστlχ έπιγραφες δπολογίζουν με μονάοες, ποι) πιθlχνως φθάνουν σε 400 έκατομ. μύρια χpόνιlχ. Θα μiχς φαινόταν φυσικό, &'1 -ή άνoμlχστ/ έξίσωση 'Γ~ς, ΑφροοίΤ-Υ)ζ είχε γίνει απο ~λεκτpoνικo έγκέφlχλo, ένω αντίθε-:-ιχ είνlχι aύσκoλo να OιIΧνOΊJθOυμε πως προέρχεται απο μίσι φυλ'~ '6jς ζοιjγκλlχς! 'Η έξίσωσίj της ΆφροaίΤΊJς των MάγιlΧ εχει ι;)ς έξης: ΤΟ ΤζολκΙν εχει 260 -ήμέρες,,ο ετος της ΓΊjς 365 κlχι της,αφροοίτιις 584. ΟΙ αριθμοι IΧu,ot μiχς οίνουν μίlχ έκπλίjκτικrι ()υνατότίjτiχ οιαφέσεως, γιlχτι το 365 οιαφείται πέντε φορες \ (,, με το 73 και,,ο 584 άκτι:). 'Έτσι βρίσκεται αίιτος ο απιστ:::υ,ος τυπος: (Σελ+ΙνΊJ) ('Ήλιος) ('AιppoatT'Ij) 20χ 13χ2χ73 8χ 13χ 5χ 73 5χ 13χ 8χ χ2χ73 104χ5χ73 65χSχ 'Όταν κλείσει ό Κ'Jκλος των ήμ:::ρων θα συμπέσουν οι -ήμ:::ρoμίjνίες. Και τό-:-ε, Ισχυρίζεται -ή μυθολογία, θα συγχεντρωθουν οι «θεοι» στον μεγάλο τόπο αναψυχης. οι φυλες τ(;)ν προ-'ίνκας ΟιαφlJλαξαιν μέσα στις παραμσεις των θεων τους τ~ν Ιaέα πι:)ς τα: ασ,ρlχ κατοικουνται και πως οί «θ:::οι» κατέβηκαν απο τον ασ,:::ρισμο της ΠλειάΟος. Ξανα και ζαν,i ΠIΧΡOυσιάζoυ'ι σουμερικά, ασσυριακά, βαβυλωνιακα και lχ~γυπ,ιακα. Χ:::ίμ:::να σφψοειοους γpαφίjς 'ΓΙ]ν raliχ εικόνα: «θ:::οι» ~λθlχν απο -:-α. αστρα και έπέστρεψαν μετα. έκεϊ:, 7αξίaευIΧν με φλογερα. σκάφίj.η πλοιάρια στον ούρανό, είχαν στ-~'ι κα70χ+ι τους φοβερα. OπλlΧ και δποσχέθίjκαν σε μερικοuς μ:::μονωμένους άνθρώπους τ~ν άθανασίlχ. Είναι βέβαια πολι) λογικο να. γυρεύουν οί άρχαίοι λαοι τοuς θεούς τους σ,ον ο';ρ:χνο και να. άφ+ινουν άχαλίνω-:-ίj τ/ 86

84 φαντασίoc ΤΟ\)ζ, οτocν πρόκειται να. περιγράψοuv αύτες τις ασύλληπτες μορφες σ' 01.0 το μεγαλε~o τοuς. Κι ομως παρ' οι.' αίιτα [Ltvou'J πάρα πολλα σκοτεινα. σyjμε~α.,απο που π. χ. ό χροναογράφος,ου Μα:χαμπαρά":"α ~":"αν σε etaύj να. γνωριζε~ πως ύπάpί..ε~ ενα οπλο, πο,) εχε~ τ/ ~ύναμη να ":"ψωρ"ήσει rtva: τόπο με 3ώi)εκα ΧΡ6νιCJ. ζύjρασίας; Πο,) είναι,,;όσο i)uνατ6, ωστε μπopε~ να. σκο,ώσει ακ6μύj και α.γtννητα βρtψη μtσα σην κοιλια. τύjς μάνας τους; τουτο το αpxα~o ίνi)ικο επος του Μαχαμπαράτα είναι πιο μεγάλο απο τ~ Βίβλο κα:ι ό πυp~να:ς του, με προσεκηκο,)ς ύπολογισμους, εχε~ ΎjλαΙα τoυλά.χ~στo'ι έτων. ' ΑξΙζει λωπον όπωσi)ήποτε να. ξαναi)ιαβocσουμε αύτο το επος απο,, νεα U'..ιοπιoc. Μας είνα~ επ~σης αι%νατο να. μ~ν έκπλocγουμε, οτα:ν 3~αβάζoυμε στο Ραμαγιάνα, πως οί Βιμαάνα, ίπ,άμενες μτιχανες i)ύjλoco"f;, μπορουσαν να πλοτιγτιθουν με ενα συνocτο &. νεμο έκκι'ιτισηζ σε πομ μεγάλα: ϋψύj, XpΎjσΨOπoιώντα:ς ύ3ράργυρο. Οί Βιμα&.να μπορουσαν να. i)ιασχίσουν ατtλειω,ες αποστάσεις κα:ι να ba1jy"f)eouv απο κά-τω προς,α έπάνω, απο πάνω προς τα. κάτω και απο πίσω προς τα έμπρός. ' Αξωζ~λευτα όχ"ίjμcι':"α, οσον άφορα τις συνατότύj':"ες κα":"εuθυνσύjς! «"Με '''' ' - Ρ' 'Ψ 'θ ",.., d τ/ οιατα:l"ί) ':"ου αμα υ ω Ύjκε ":"0 εζαισιο αρμoc πάνω σ' ενoc βουνο &πο συννεφο με uepoi)po πά-7ocγο Ψ"ηλά...» (Ή φpάσύj προtρχεται απο τη μετάφpocσύj,,;ου Ν. Ντούττ, Άγγλία, 1891). Δεν έπιτρέπεται να. μ ~ν προσέξουμε, όιαβάζοντας πως και πάλι σεν πρόκειται ιχπλως για. ενoc ίπ,άμενο &ντικειμενο, αλμ πως και αιι7η τη φορα ιxvcxepipe~ ό χρονικογράφος εναν σφοορο ΠrLτσιγΟa NCΊ και &λλ~ μιcι φρocσί) α.πσ 70 ~1αx.αμπαρά-τα: «'Ο Βίμα πt":"αξε με τη Βιμαάνoc του πάνω σε μια θεώρocτη άκτί.. α, πο') είχε 7η λάμψύj του ~λ~oυ και εκα.νε ενoc θόρυβο σα.ν τις βροντες μιας κατα:~γίi)ας» (Κ Ρόυ, 1889)., Ακόμη και ~ φαν":"ασια πρtπε~ κάπου να στύjpιxτε~. πως 87

85 μπορεϊ: να ί3ώσε~ ό χpoν~χoγpιxφoς πεp~γpocφες που στο κιχτωκ&.τω προϋποθέτουν fl[oc είκόνoc ιχπο πυρocuλους κocθως χoc~ τη γνώσί) πως ενα. τέτοιο ΟΧYJμoc μπopε~ v~ πε1"ocξε~ πάνω σε μιά: άκτινα και αφήνει μια τρομocκτ!'κ~ βρoν,,:,~~; Στο Σocμσocπ":"ocκocμπιΧί3oc γίνεται ί3ιαφοροποί't)σί) α.'iocμεσoc σε αρμα.τα πο'; μποροuν να πετιχζουν xoct σε αλλα., Τοου ί3εν μποροuν. Το πρωτο βιβλίο ":"ou Μαχα.fLπαριΧτoc έκμυστ/pεύετα.~ τfιν ιχπόλυτα πpoσωπ~κύj ιστορία. της ιχνύπαντρί)ζ Κ ι '" Ι ~I " ου\lτι, που οχι μονο οεχτηκε ":""'1'1 επισκε Ι Ψ't) του- θ εου- Τ(1) Ήλίου, αλμ ytvv't)cr::: ΚIΧt gviχ γιο με":"α απο α.ίιτό, που ~λα.μπε σαν τον "Ηλιο ":"ον '~ί3ιo. Καθως '1) Koύντ~ (απο έκείνο τον κα.φο κ~όλα.ς!) φοβόταν πως θα ί3ια.πομπευθεί, εβα.λε το πα.ιί3t μέσα. σ' ενα κα.λαθιχκι XIΧt το αφ-ψε νoc πλέει μέσα σ' ενα. ποτιχμι. Ό ' Αί3φιΧτoc, ενας κocλοκιχγαθος ανί3ρocς της φυλης των Σοuτα ψιχρεψε το κα.λα.θcxκ~ με το πocιί3t ατοο το νερο \, :t 'θ Ψ κα.ι το ανα ρε' ε. J' Μια ιστορία πο,; outε θα αζιζε να: Ttιν αναφέρουμε, OCν ί3εν πα.ρουσία.ζε μια: ":"όσο όλοφιχνερη όμοιότητσ. με Ttιν ιστορία. το;:; ΜωυσΤι! Krxt πεισμα",:ικα: ξεπροβιχλλει ζανα: xrxt ζα.να: ~ ύπόί3ειζ't), οη δ ανθρωπος γονlμοπο~~θ't)κε απο το';ς «θεούς». Σαν τον Γιλγσ.μες ζεκινα xoct δ 'Apyιo,jIIiX, ό -ηρωα.ς το\) ΜαχαμπαριΧ",:α, gνα. μακρυ ταζ[ί3ι για: να βρεί ",:ο';ς θεους xrxt να: τους ζητ/σει Οπλα. Krxt ο":"ocν μετoc απ,) πολλο';ς κινί3όνους ό ' Αργιοόνα. βρεί το';ς θεοός, συνoc'ι":";;' xoct αίιτον τον ιί3~o τον 'Ίντρα, τον Κόριο το;:; OUPOΙIIou, σ":"ο πλευρο της γυνα.ίκας του ΣιΧχι. ΤΟ ζεuγος ;)ε,ι συνα'ι":";;' ":"0'1 αντρειωμένο,αργιοό'lα. σ' ενα. fjποιοί3~ποτε ",:υχ'χίο μέρος, άλλα μέσα. σ' ενα. οίιριχνιο αρμoc μcxχ't)ς xιxt ":"ov προσκαλεί μ:iλισ",:α. να τα.ζιί3έψει μσ.ζί του στον οίιρocνό. Στο Μ:χχαμπocριΧτα ύπά.ρχου'j τόσο ακριβείς μocρτυρίες για ά.ριθμ~":"ιχα ποσά., (~σ~ε εχει κcινειζ τ r,ν έντuπωση πως ό σuγγpαφέα.ς γνώριζε έπακριβως ocίιτα: πο'; εγρocφε. Πεp~ypoccpEL, γεμά.τος φρίκ1j, ενα. οπλο το όποίο σκότωνε ολους τ'ους πολεμιστές, οσους είχαν έπιχνω τους κά.,,;ι ΙXr.O μέταλλο. 'Όταν οι πολεμιστες μά.θαιναν έγκαίρως πως θα μπεί σε 88

86 ένέρυεloc ocύτο το 5πλο, τότε πέταγαν ιχπο πάνω τους, ολα τα μετocλ/ικoc &ντικειμενα που εί.χocν, π1jl)ocγαν στα ποτάμια XOCL ~πλενocν το σώμoc τους xocl Ο,τι αλλο zixoc') &γγίξεl με μεγάλη πρoσoχ~. ~OCL είχαν απόλυτο ι)ίκιο, έξrιyεϊ: ό συγγρoccρέας, γιocτl ocύτο το οπλο είχε σα.ν έπενέρυειoc να. κocνεl να: πέφτουν τα μocλ/ια κocι τα νύχιoc απ' τα πόl)ια και τα χέρια. ΚαθετΙ ζωντocνό, θρψεϊ: ό χρονικογράφος, γινότocν ώχρο και. άμναμο. Στο oyl)oo βιβλίο ξιχνocσυνocνταμε τον ~I ντpiχ μέσα στο &Κ':τνοβόλο ούράνιο άμocξι του. ' Λπο ολους 70l); ανθρι:)πους έ!χει l)ιiχλέξει τον rioui)lgeepiχ x.ocι. έπέτρεπε μόνο σ' αύτον να. πατάει σαν θνrιτoς το πόl)ι του στον ούρa.νό. Κα!. σ'. ocύτο το σημεϊ:ο aev πρέπει να μας Ι)ιocφυγει ό πocραλληλισμος με τι.ς άψηγ~σεις για. τον Ένωχ κiχι. τον 'Ηλία. Στο 'ί810 βιβλίο άνiχφέρεται (κιχι ίσως είνiχι ~ πρώτη φορα που περlγράφετlχl ~ πτώση μιας βόμβiχς,jl)ρογόνου), πως ό Γκούρκα έ!ριξε &πο μια θεόpiχτ/ ΒιμαOCνoc ενiχ και. μονoci)lκο βλίjμα ένocντιιχ σε μια τρίπυλη πόλrι. 'Η ϊ:εριyρocφ~ ΧΡrισιμoπoιεϊ: λέξεις σαν κι!χύτες που θυμόμαστε πως χρη-, 1:., Ι Ι...,r, ι σιμoπoiίjσocν ΟΙ αυτοπτες μocρτυρες ΤΤις εκρψ;fjς 7Ί]ς πρωτης βόμβας ύapoγόνoυ στο Μπικίνι: π'ηocκτωμένος χocπνός, I)έκoc χιλιά8ες φορες πιο λiχμπερoς απο τον '1;λιο, σίjχώθίjκε, "'λ λ' Ψ \ t/,, 'λ "Ο με μιiχ ατε ειωτη αμη κocι εκοινε στ7.x7ίj Τψ) Πο rι. τοιν ό Γκούρκιχ πρoσγειώθίjκε ζocνά, 70 δχrιμoc του εμoιiχζε με ενiχν 6γκο άντιμόνιο που λαμποκοπουσε. Κα!. για. το,)ς φιλόσοφους, &ς σ'υ)μειώσουμε, πως το Μαχα.μΠ:JφOCτcx ανiχφέρει fi f,.1..,ι... οη ο χρονος ι(,αν το σπερμoc του Σ' υμi.ocν70ς... ΚαΙ τα βιβλία του Θιβέτ, Τιχνηοόο: κο:ι. Κο:ν7ιούoc, αναφέρουν προ'ίστορικες LπτιΧμενες μηχανές, i.o,) 7ι.ς ονομάζουν «μαργαριτάριιχ στον ούρανό». ΚαΙ τα. Μο βιβλίiχ τονίζουν οη οί γνώσεις που περιέχουν εiνiχι μυσ7ικες κiχι. /}εν ϊ:?oopίζovτiχi για. το κοινό. Στο ΣαμOCpIΧνγχάναΣου7ρο:/)άρ!χ,jπocρχο')ν όλόκληρiχ κεφocλ!χιoc, στα. όποϊ:!χ περιγρά.φοντιχl &εροσχά.φη, πο,) σπιθοβολουσαν βγocζοντocς άπο τ~ν oύpiχ φωτισ. κiχι ύ/}ρά.ρυυρο. Ή λέξη «φωτια.» στα: άρχocϊ:οι κείμενα Ι)εν πρέπ-ει να. 6πο- 89

87 νoε~ φω,,:,ια ποο χocίει, γιατt μποροuμε συνολικoc να: μετpfισoυμε crctpexvcoc οιαφορετικα zraύj άπο «φωτιές», πού όμως κα:τoc κιιριο λόγο uπ,iγοντocι σε ~λεκ,,:,pικα. κocι μα:γνίjτικα. φα:ινόμενoc. Μocς z!voc. Μσχολο να πιστέψουμε, πως οι Otpxoc~o. Xocot ~τocν ουνocτον να. γνωρίζουν, Ι)χι μόνο ο,,:,ι μπopε~ κocνεις να: άπoκτfισει ενέργεια: άπο τα. βocρια μέταλλα, άλλα είοικα xoct με ποιο τρόπο γίνετα:ι α:υτό. ' Απο τ~ν α.λλ-η μερια πάλι οεν επιτρέπεται να. πα:ραμερίσουμε τα. άpxα:~α σανσχρ'.τιχoc κείμενoc, λέγοντας για: E'JXOxlOC μας, πως ε!νocι μόνον μuθoι! 1'0 πλίjθoς των άποσπα:σμ,iτων πού l;'oίj εχουμε έοω επιτρέπε\ νχ γίνει σχεοον βεβα:ιότ-ι]τα +ι uπόθεσ'υ), πως στην άρxαιότίjτα: ε!/.αν άπα:ντ'y)θε~ Ιπτ,iμενοι «θεοί», Δεν ειναι πια: ουνα:τον να: προχωρfισoυμε με τ'ην πocλια: μέοοοο, πού ουσ:υχ(;')ς ειχε μέχρι,,:,ώρα: ίσχιι: «... Κά7Ι 7έτοιο 3εν Uπάρχει... αυτα: ειναι με7ocφραστικα: X,ieΎJ... αύτα εινα:ι γεμάτες φocντocσία uπερβολες τ{~ν συγγρocφέων η ά.'17\γρα:φέων». Πρέπει να. ά.νοίξουμε Ζνα ξέφωτο στ'η ζοιιυκλα, πού πίσω Τ'Υ)ς κριjβεται το παρελθόν μας, ΧΡ'Υ)σιμοποιών7ας ενα νέο θεωρ'υ)τικο σ,jσγljμα: πο') στ'υ)ρίζετα:ι στtς τεχνιχες γνc:)σεις το;:; οικου μα:ς oιtc:)'joc. 'Όπως ιχκόμ'υ) πρέπει να: ooθε~ έξ1ιyύjgύj στο φα:ινόμενο, οτι uπηρξαν οια: στημόπλοια: σε πα:ν,iρχ.αιους χρόνους, ετσι ζψ,iει μία λoγικ~ έξήy'yjσ'υ) και). το r1xxo φocινόμε'ιο, ο'η a'y)λoιo~ περιυρ,iφονται τόσο συχνα. φοβερα οπλα, τα: ;~πo~α: XΡ'Y)σιμOΠOίΊjσαν οι θεοί, τουλά-χιστον μία: φορα: σε κά.θε περιγρα:φή. Μερικα κεί- - ~I ", - β'ζ, 'ψ μεν α: του η' α:χαμπα:ρα:7α ανα:γκα.στικα μocς α: ουν σε σκε εις: «'Ή τocν σαν να ειχocν ά.φεθε~ έλε,jθερα τα. στoιxε~α: της φug'y)ς. Ό ΊJλιoς περισ7ρέ,?οντocν. Κα:τακocμένος ιχπο τη λ,iβα: του οπλου, 7ρίκλιζε ό κόσμος με πυρετό. 'Ελέφα:ντες ιχπο τ/ θερμότί)7α ειχαν πάρει,?ω7ια. κα~ ετρεχα:ν έξocγριωμένοι aεξια κα:ι &.ριστερ,i, για. να. προφυλαχτουν α.πο α:ύτ~ Γη φοβεp~ Μνocμ'Υ). Το νερο εγινζ καυτό,,,:,α. ζωoc πέθα.ινα:ν, ό έχθρος θερίστ'υ)κε κoct.~ μα.νία: τ~ς φωτιχς εκανε τα. οένaρα: να. πέφτουν κά.τω στ'η crzιp,i, οπως στα:ν πι,iνει φω7ια: το Μσος. ΟΙ ελέφα:ν7ζς εβγαζαν φοβερες κραυγες και επεφτα:ν σε μεy,ix'y) ιχκτί,)σ. νεκροι τα. r1xoyci. xoιt τα πολεμικα &ρμα.τα: ΚOCΊj- 90

88 καν ~Clt Ολoc γύρω εμ.οr.αζα'j με εικόνα. μετι:χ απο πυρκαγr.oc.. Αφο;:; κocτocστρocψ'/]κοιν Ί.~λιOCθες &ρμα.τοι, επεσε βocθ~α σιyfj πάνω OCπο τύj θocλocσσoc. ΟΙ &νεμo~ α.ρχ~σocν να φυσο;:;ν Χocι ~ γη να. (/.ίθρ~ocζε~. Κοιι τότε πoιρoυσ~ocστύjκε μ~α είκόνοι φρ[κύjς. τα πτώμocτoc οιύτων που ετχοιν πέσε~ ~τocν άκρωτύjριocσμένα άπο τη φoβεp~ θερμοκρασια και θεν εμolαζοιν π~α OCνθρώπ~νoι. ποτε ~εν ε~xoιμε Sz~ ενοι τόσο OCποτρόπαω οπλο, ο\)τε ποτε πριν ε'(.χαιμε άχoι)σε~ γ~α κocτ'_ τέτοιο)). (Κ. Ρόυ Drona Parya 1889). ΑύτοΙ, που για. α.λ):rι μ~α φορα ετχαν σωθε~, πλuθ1)κoιν - συνεχιζει "~ άφ~~"γ'ιgyj - επλυνα.ν τ~ς πανοπλιες και τα: Οπλα. τους, γιαιτι ολα ετχ:ι:1 μoλυνθε~ άπα τη θα.νατερη άνάσαι των «θεων». "Ας θυμ1)θουμε το επος του Γ~λγαιμές: «M~πως σε επληζε 'ή θηλrιτyιριασμένη ά.νάσαι κανε'/ος ούρoc'/ιου ζώου ;» Ό 'Αλμπέρτο Το,'ιλλι, Χλλοτε σιευθυ'/της του αίγυπτιακο;:; τμύιματος Tou Μουσε[ου το;:; Βατικα'/ο::Ι, βp~κε ε,/:χ. άπόσπασμα άπο τον ΚOCιΡο του Τουθμοση 1", που εζ Υισε γύρω στα π.χ. ' Εκε!: έξισ''ορε!:ται πως ΟΙ σοφοι ιερε~ς ετ~oι'l στον Ο'Jρα,/ο να. πλ1)σιάζει μιoc σφαιρoc άπο φωτιά, που -ή άνά:σoc ΤΥις ετχ.ζ φρικτ-η όσμ'~ κα~ πως ό Τουθμοση κocι ΟΙ στραιτιωτζς του πocρακολουοουσαν αύτο το θέocμα, μέχρις στου ~ σφα.ιpcι όφώθύ1χζ τ:ρος auσμας z'~~ χάθ~κε άπα τoc μάτιοι 70υς. ΙΌλα. 7α ΧΖ~μΖ'J~ u-ra όποία. ανcιφε?oήκιχμz, πρoέpx.oντα.~ άπο χ~λιz7yιp[~ες τ:ρο Xρ~σ70υ. ΟΙ συγγρoιφε~ς ζοuσαν σε θ~άφoρzς -ήπειρους, ά.νυικχν σε οιocφορζτικοιιζ πολιτισμους κα~ ετχoc'l α.λλες θρ r,σκε!:ες. Τότε οε'/ utcyjpxoc'/ άκόμ:rι τα: μέσα τ~ς Επικοι'/ω'ιίοις, oucz ~,α'l τα ~~'IJ πειρωτr.κα ταξ[οια στ~'/ ~μερφ[α ΟιάτocξΊ]. ncι;p' 01.' α:'?),α. ομως, δπά:ρχουν πocρα~όσεις κσ-ι άπο τα: τέσσζρα σημε~α,ov όριζο'/τα κocι άπο άμέτρψες ΠΥ)Υές, ποu α.φ1)γοvνται σχεοον τα: r~ιoc πράγματα. M~πως ετχαν ΟΙ έυκέφσλοι των συγγρocφέων την rοια φαντocσ[α; τους κυνηυουσocν μ'γιπως ολους, σχεaον με μονομocν[α, τ~ r~ιoc φocιν6μζνα; Ε!νocι άμ'ιocτο κocι ά~ιανόύjτo 91

89 ot χρονικογράφοι του Μαχαμπαράτα, τίjς ΒLβλοu, του Γιλγαμές, των κειμένων των Έσ-/.ιμώων,,:ων 'Iν~ι:Χνων, των σκιχν~ιναuικ(;)ν λιχων, των Θιβε7ιανων και πολλων, πολλων &.λλων να άφηγoυντιiχι συμπτωμix7lχα και χωρις κανένα λόγο τις ~~ιες tσ':ορlες για Ιπτάμενους «θεο,jς», για παράξενα ουρά.νια όχ~ματoc xoct για: φοβερες ΚOC7αστροφες που συνοέον ΤιΧL μ' ocύτες τις έμφocνίσεις. Δεν είναι ~υνατoν voc ElVOCL ολ' ιχυτα εργο ττι.; φαν,:ασlocς και μάλισ7α; folot σ' ολον τον κόσμο. Λυτες ot όμοιόμορφες αφηγ"~σεις μπορουν να: προέρχονται μόνο απο γεγονότα, &πο προ'(στορικα συμβάντα;' με αλλα λόγια έξισ70ρ~θηκε oηλαa ~ αύ70 που κάποτε το ετχαν Oε~. Mπoρε~ ό ά.'ιταποκριτης ά.πο τον πανά.ρχαιο καφο σ' ιχύτο ':0 σημετο μιiλλoν ':(ΠΟ7ε οεν πρέπει να εχει &λλά. ξει - να εχει φουσκώσει με 7~ φlχν7α;σια; τις άφηγ~σεις 'rou, πά.ν7ως σ70 χέ ιτρο ολω'ι 7(;)'1 αποκλειστιχων αντα;πο-, " \ f ", ιl κρισεων, οπως και σημερα, ΠC1.ρlχ;.ιεΊει το γεγονος, ενα συμβάν ποι> περιγράφε,:αι με ακρίβειlχ. Και αύ70 ':0 συμβιiν είναι ά.aύνα70 βέβ:χια να εχει έφευpεθε~ πάν707ε 70 fato σε τόσους πολλους,:όπους xoct σε οω:φορε7ιχες έποζές. ''Ας κα7ασκευάσουμε ενα παρά.οειγμcf.: Στ/ν ά.φpικανιk~ ζούγκλα τφ(jσγειι~νεται για πpιin"η φορα. ενoc έλ~χόπτεpo. ΚιχνεΙς ~θocγε'j~ς οεν εχε~ 7:0τε ~εϊ ενα. τέτοιο μηχάνημα;. ΤΟ έλικόπ7εργ) προσγειι:)νε7(lι με φοβερο θόρυβο σ' ενα ξέφω70 και βγ:χίνου"i ά.-;:ι, (l\j-)j πιλότοι με στρατιω,:ικες σ70ί.ές, κρά:n) χα'. -;:(J)-'J~6M". Ό "!j;.ιlγuμνος α-γριος στέχεταl σ~σ7~σμένoς Χ7..ί ~C(λ~σμέ'Jvς μ;:ροστα σ' αότa το πρ~yμα Πύ';; κατέβηκε ά;:ι) -;;;'1 oυpιχνό~ ZΧ~ μπροστιχ σ,:ους αγνωστους γι' 7.uτc,ν «θuj ~ς)). Μετα απο ενιχ μικρο οιάσημ(l 70 ελικόπτερο ύφώνε70cι -;:.fiιl Κ7.Ι χά.'ιε:::α.ι στον άέρα. Μένοντας -;:ά.λι μίινος δ αγριος θα είναι :Χνα.γκα.σμένος να χα~7..νο r,σει α.ύ",:() που του Τ:7:ΡΟ'jσ~:ΧσΤ~ΚΖ, κ~ι OOC όιyjγηθε~ σε α))ωυς πω) ~εν ~ταν π:χρόν7ες, τί ειοε: ε'lα πουλι, g,va. ουρά.νιο όχημα, ποι> EX(l'lZ θόρυβο και μύριζε tχσχημα.' ον τα που zix(l') λεuχη έπιοερμίs:;ι, με Οπλoc -;:ou εφτuναν 92

90 φωτιά... ΊΙ άξιoθocυμαστ-ύj έπίσκζψη θ± σημειωθεr κα:ι θα: μεταt!ί~ετocι ocπο γενιά σε γε'ιιά. Κα:θως ό c:,χτέρα:ς θα: ~ιηγεrτα:ι στο γ\ό, ~εν θoc ylvi:tiχ\ βέβα:ια:,,;0 O'JpιXVLO πουλι μικρότερο κα:ι τoc Ον.α: που κατέβ'r,κα:ιι άπο α:uτο θα γίνονται αλο κα:ι πιο πocράξi:να:, μεγαλόπρi:πα: κα:ι ΙσχυΡότεΡOC. Αuτα: κα:ι πολλα αλλα θα προστεθουν με η φα:ντ::ισία. Προίίπόθεση αμως γι' ocύ,~ τ~ν ώραία ίστορία είναι ή πpα:γματικ~ προσγείωση το;:) έλικόπ.ερου" το ελικόπτερο προσγειώθηκε στο ξέφωτο τύις ζουγκλας και 01. πιλότοι βγηκαν εξω. Άπο έκεr και πέρα: υπάρχει το συμβαν σττι μυθολογία τ'ljς φυλης. 'Ορισμένα πράγματα: είνcα ά~υνατoν να: έφiξ:υρεθoυν. Ούτε έμεrς θα: ανασκα:λεύαμε τ~ν προϊστορία: μας για να βρουμε κοσμονα:στες και ουράνια άεροσκάφη, Μν έξιστορουσαν μόνο aίio η τρία clpxocroc βιβλία τέτοια περιστατικά. 'Όταν όμως ουσια:στικα. isxoc σχε30ν "α κείμενα των πρι:n"ων λα:ων isλ'ης της Vr.ρηλίου έξιστορουν το LaΙO πράγμα:, τότε: εrμαστε vποχρεωμένοι να πρoσπ:xθ~σoυμε να έξ'yjγ~σουμε: "Ίjν άντικειμενικίj αλ~θεια που κρύβετα:ι πίσω άπο αuτό. «υίε ανθρώπου, έν μέσφ των αaικιων αότων συ κατοικε~ς, ot εχoυσιv όφθαλμους τοσ βλέπειν κα.ι 0\) βλέπωσι xat &τ~ εχοuσι του ά:κoύξ:~ν και oux άχ.ούουσι...» (Ίεζεκι~λ ΙΒ,2) Γνωρίζουμε, πως ολοι οί θεοι των Σουμερίων βρίσκοντα.ν σε σχέσύj με ενα. όρισμένο &.στρο. 'Ο Μαρντούκ, τocυτόσύjμoς με τον αστέρα: "ΑΡΊ) κα:ι ό άνώτερος άπο όλους,,;ους θεους είχε ενα: &.γαλμα άπο κα:θα:ρο χρυσάφι, που ζύγιζε,, 'λ "" λ ~ λ ~, \.. έψ οκτα:κοσια. τα: α:ντα:, ενα: α:γα: μα: ΟΊ) αοί), που α:ν πιστ ει κα.νεις τον Hρό~oτo ζύγιζε σί)μερινα. κιλoc κocθα.ροσ χρυσου. Ό Ν ινούρτα:, ταυτόσημος με τον Σείριο ~ταν ό alκασης του Σύμπαντος και αποφάσιζε για: ην τύχί) των θν'yjτων ανθρώπων. Τπάρχουν nlviχxlaliχ σψηνοειaοuς γραφης, που απευθύνοντclι στον "Αρη, το Σείριο κα:ι τις Πλειά ~ες" Στους ίίμνους κα.ι τις προσευχες των Σουμερίων άνα. φέροντα:ι κατ' έπα.νάλί)ψη θεϊκα: Οπλα., που τόσο ση μopφ~ οσο κα.ι σην αποτελεσματικότί)τα θά 'πρεπε να. ~τα.ν ΤiΞ:- 93

91 λείως παράλογα για εκείνη τ~ν έπoχ~. 'Ένας uμνος για: τόν Μάρτου, περιγράφει δτι κάνει τον ούρανο να βρέχει φωτιoc και εξολοθρε,jει τοuς εχθρούς,;ου μ' ενα λαμπερο κεραυνό. ΠεριγράφεΤCΗ πως ή 'Ινάνα ύψ6jνεται στον ω'ψα.νο έκμπέμι φο β" ερη, εκτυφ,ω':-ιχ:fj ) 'λ' ocμψ' η κα.ι καταστρεφει ποντας μια / τα σπίτια το\) έχθρο\). 'Έχουν βpεθε~ σχέοια, και μάλιστα. ή μακέτα μιocς κατοικίας, πο,) οεν οιαφέρουν &'πο ενα &'τομικο καταφύγιο, κατασκευασμένο &'πο ετolμα τεμάχια οίκο ΟΟμ'ijς: στρογγυλό, όγκ(,)οες, με μία και μοναοικη etgooo σ' ενα παράξενο πλαίσιο. Στη,) totiχ έπoχfι, γύρω στο π.χ. &'νήκει ενα αρμoc με τον ό'(;'fjγό του, πο,) βρ'ijκαν οι &'ρχα.ιολόγοι, καθως έπίσης κα.ι ούο παλα.ισ-;-ες "ιjν ωρα το\),/ "λ '" λ / "/ψ,,, Ο' αγωνα, ο α σου εμενα με α ογο τροπο και προσοχη. ι Σουμέριοι, αύτο ~χει πιιχ &'πooειχτε~ ~ταν τέλεtcιι τεχνίτες. Γιατί εφτιαζαν τη μακέτα ένος ιχκομψου «καταφυγιου», αφο\) άνα.σκαφες στ-~ν Bαβυλ(~να.η τ/ν Ούρουκ ~φεpα.ν στ-~ν επιφάνεια. rlxxoc πoλu πι') οιαφοροποιημέ'ιoc ~pγoc; Πριν &'πο καφο βρέθηκε στ-ιjν πόλη Ν ιππο,:ιρ - EJO χιλιόμετρoc ουτικιχ τυις ΒαγΜτης - μιιχ όλόκλfjρη σoυμεpιχ:~ βιβλιοθήκη με περίπου γραμμένους πίνακες ά.πο Π'ηλό. Χαραγμένη πάνω στις εξι σ7'γ,λες ένος πίνακα ~χoυμε και την άρχocιότερη πεpιγpαψ~ το\) κατακλυσμο\). Ό πίνακας όνομάζει πέντε πpoκocτακλυσμια.~ες πόλεις: 'Εριντου, ~lπocντιβίρoc, Λάρακ, Σίτπαρ και Σουρουπάκ, &'πο τις όπo~ες ouo οεν εχουν ιxxbfl'fj βpεθε~. Σ' αίιτες τις μέχρι 7(~pα Ιι.ρχαιότερες &'ποκρυπτογραφημέ')ες πλάχες όνομάζεται ό Νωε των Σουμερίων Ζιουσούορα' κατοικο\)σε σ..~ν Σουρουπάκ, δπου και κατασκεύασε την κιβω,ό του. 'Έτσι ~x.oυμ:ξ: λοιπον στ-~ν κατοχή μας μία &'κόμη πιο &'ρχαία. περιγρocφη το\) κατακλυσμο\) OCπο αύτ-~ν το\) ~πoυς το\) Γιλγocμες κα.ι κανεις οεν ξέρει, &ν νέες &'νακαλύψεις οεν φέρουν στο φως &'κόμη &'ρχαιότερες περιγραφές. Οί ανθρωποι 'T("iJv &'ρχαίων πολιτισμων φαίνονται κατακυριευμένοι &'πο την εμμονη ίμα τυις &'θανασία:ς η της &'να: γέννησης. '1'πηρέτες χocι σκλάβοι, OCκολουθο\)σα.ν με τη θέ- 94

92 λ'~σή τους χocτcl τ± cpoclν6flzvoc -;'Ol); κυρίους τους σ-;ον τάφο' στον τάφο του Σουμπ- "Ατ π.χ. βρέθίjκocν οχι λιγόπροι ΙΧΤ:Ο έβ~ομήντoc σκελετοι,;oπoθε'";ίjμένoι με μεγάλη -:-ά.ξη ό ενocς οίπλα στον α.λλο. Xωp~ς το παραμικρο oε~γμα έξαναγκασμο;:) περιμένουν ν'";υμένοι με τα πολύχρωμoc έν~')μ\l.τά. τους, xocelg'";ot η ξocπλωμέvοι, τον θάνα'";ο, που πρέτ:ει να ~λθε γρ ~γopoc και ιχνώουνoc - rσως με κά.ποιο σηλ~'";ήpιo. Με &'κpά.oα.ντίj πίστη θα ΠΖΡίμενα.ν σίγουρoc στο 'ΥπεΡπέΡocν μια κoc~νoόρια. ζ(l}~ μαζ~ με τον χuρr.ό τους. Ποιος αρocγε να εβαλε τ/ν ιοέα μιας ά.νocγένγ~σr;ς σ-:-ο κεφ&.λι CΧ'J.ων των ει Οωλολα.-;ρικων λocων; 'Ο κόσμος τ(,}ν Οεων των άρχocίων Αιγυπ-:-ίων είνocι για μας έξίσου σκοτεινός. Kα~ τoc πocνάρχocια. κείμενoc των λα.ων το;:) Νείλου έπίσ-ης ανocφέρουν τ:!χνίσχυρ(χ Ον-;α., τ:ου τiχξιοεύουν σ'";ο στερέωμoc με πλοιάριoc. "Eνoc κείμενο σε σφηνοειo~ ypocrpύj που ιχπευθύνετocι στον θεο τοu 'Ήλιου Ρά, λέγει: «' ΑναμειγνύΖσocι με τα α.σ-:-?oc Κ(Y.~ τ-η ΣελYι'lΎj, τρoc[1ας τ~ πλο~o OCπο &,0'1 σ.ον ουρocνό, OCνOCflZcrOC στα: cχστρoc τ:ου πεpιφέpoντα~ ιχχούραστoc χαt σ'7cχ αστρα στο Βόρειο Πόλο, που οεν Μουν ποτέ». Νά [LLoc έπιγρocψ~ των πυρocμίοων: «Έσυ είσocι έκε~νoς, ΠΟ 1) στέκετocι στύjν κopυφύj του πλοίου Tou 'Ηλίου έσω κα.~ έκocτομμljρω: χρόνια.)). K(Χ~ α.ν ocκ6μίj οl άρχoc~οι Αιγύπ'";ιοι ιχγocποuσ(χv τις μocγε~ες με τους ιχριθμους σε μεγάλο βocθμό, πάλι πocρocμένει περίεργο το γεγονός, στι μιλοuν για έκocτομμύριoc χρόνια σε συσχέτιση με τα άστρα xoct EVoc ουράνιο σκάφος. "Ας θυμr;θοuμε το.μαχocμπα.ρ&.τoc: «'Ο χρόνος είναι το σπέρμα. -rou Σ,Jμτ:αντος». ΣτΎj.ΜέμφιΟoc, ό.μεγocλος θεος Π τά, πρόσφερε στον βocσιλια: Μο μοντέλα γιoc το ιωβηλoc~ο τ/ς βα.σιλείας του, παρακινώντα.ς τον να γιορτάζει τα lωβηλα.~oc έπι έξ,αόσιες χιλιάοες χρόνιoc. EIvocL ιχνάγxίj να: άναφέρουμε ιοιαίτερα πως ό Π τα πριν πcφαοώσει τα μοντέλα στον βασιλια έμφοινίστηκε μέσα σ' ενα &ρμα α.πο -ηλεκ'";ρον κocι α.τον 95

93 xcxl μετcx εφφcxν[στyjκε με το ~oω ζανα στον (,ριζοντcx; Στο 'Έν-:ψο!) βρίσκον";":χt άκόμ1] σ ~μερα πά.νω άπό πόλες και ναοος πχρασηχσεtς του π";"ερωτου +,λ[ου.:η ένος γεpακ~oυ ποο πετoc φέρνοντ:χς τα γροιπτα σ{ψβολ!7. τ'ijς (XΙων~όΤTιτας και τ'ijς α\ων[ο!) ζωύjς. Σε κανέ'ια άπο τα Υ'ιωστα μέρ1] Της γ'ijς οεν I/.Χ01J'I oιασωθε~ τόσες, άνοιρίθμτιτες, συμβολικες παρcxστά.σεις φτερωτων θεων οσες σ,~ν A~γυπτo. Κά.θε ταζt3ιώτίjς, που κά.νει τουρισμό, γνωρίζει τη νησο Έλεφαντίν1] με το όνομαστο Νιλόμετρο του' Ασσουά.ν. Και στα ncxacxlb.epιx άκόμί) κείμενα το ονομcx τ'ijς ν~σoυ εlνcxι ΈλεφcxντίνYj, γιατι εχει το σχημα ένος ελέφαντα. Και 'Icxr. μεν πραγμα";"ικα μοιά.ζει Υι νησος με ελέφαντα, άλλα. άπο nou το ~ζεραν OCVTD o~ άρχαϊ:οι ΑΙγύπτιοι, άφου αύτd το σχημα 3~αχρίνεται μόνο άπο μεγά.λο ίjyoς μέσα άπο άεροπλά.νο; Γιατ!. 3εν ύπocρχει ουτ' ενcxς βρocχος, ποο θα μποpouae: να προσφέρει,!ιν κα"ά.λλ1]λί) θέα, {~στε νιχ γινε~ ~ σίιγκρ~σί)! M~ιΧ έπιγρcxφύj που άνcxκcxμφτyjκε πριν άπο άρκετο XCXLρο πά.νω σ' ενα 01x03bIλYjIλcx στο 'Έντφου, άναφέρε~ πως το οικο3όμοημα cxvto εχει ύπερφυσικ~ πρoέλευσύj: το σχέοιο το εφτιαςε ενα ιιv, ποο άργότερcx έγινε θεός, ό "Ιμ-Χοτέπ. Αύτος (, "Ίμ-χοτεπ πά.λι ELVCX~ μια μυστyjριώοyjς, εύφυ~ς προσωπικότί)τcx, ό ΆινστOCιν της εποχης του. '" HTcxv ~ερέας, συγγρcxφέcxς, γιατρός, αρχ~τέκτovας κα!. σοφός. O~ αρχαιολόγo~ παρcxοέχοvτcx~, πως έκεϊ:νο τον παλιο xcxlpb, που ζοuσε ό "Ίμ-Χοτέπ, ό ιχvθρωπος γ~α voc κατεργά.ζετcxι το λίθο ετχε σα:ν έργιχλε~cx μόvο σφίjvες άπο ζόλο κιχι xcxax6' άλ/α ουτε \ d " \ "λ/'" 'λ/ λ ' 'ψ, 'λ το zvcx ουτε το α ο ειναι XCXTIΧ 1] cx να κο ουv ογκο ι- θους άπο γρcxvίτύj. Kcxt ομως ό εύφυ~ς "Ίμ-χοτεπ εκτισε γ~ιχ τον βασιλ~α. Ντιοσερ τ/ν κλιμακωτίι πυριχμί3α,ou ΣOCκxcxpιx! Λύτο το olκooόμύjμιx, ποο εχει 60 μ. ίjψoς ELVCXL κατιχσκευασμένο με τέτοια,ελε~ό"1]τα, ωστε αργότερα μόνο κακες άπoμιμ~σεις του μπόρεσαv vιχ κά.vουv. Περιβά.λλετιχι άπο EVcx το!.χο 10 μ. ίjψo';ς και 1600 μ. μ+;κους κα!. ό "Ιμ Χοτέπ, 96

94 r.otj το ειχε όνoμocσε~ «Οίκο της Aίων~6ΤΊJτocς», aιέτocζε να: έν,,:"α;φ~ocστς;ϊ: ό raιo:; εχει μέσoc, γ~α: να: μπορέσουν ot θεo~ να: τον ξυr.νfισουν, οταν θα: έπ~στρέψoυν. ΓνωρίζουfLε, πως; ολες ot πυρocμίaες εχουν χτ~στεί: σuμφωνoc με άστρονομικους κocν6νες. Δεν θά'πρεπε ~ γνώση αύτοσ του πράγμα70ς να: μδίς ένοχλεί: τ~ στ~γμ~ που δεν εχουμε καμία σχεδον ενδειζ-η για: τ~ν ίjπocρζ'y] άστρονομίocς στ/ν άρχαία Αίγυπτο;Ό Σείp~oς ~,αν ενα άπο τα: λίγα α.στρα: με 7α: όποί:oc ε!χocν άσχολ'υ]θεί:.'αλλα: και αύτο άκ6μ'υ] το ενδιαφέρον για: ":"ον Σείρ~o είδικα: είναι πoλu πlχpάζενo, γ~ατι αύ70 70 α.στρο είναι άρατο για: τη Mέμφ~δα μόνο στις άρχες της στάθμ'υ)ς τοί) Νείλου κlχι πάλι μόνο τη χαρα.υγ~, λίγο δπερυψωμένο ocπο τον άρίζoντlχ. Και για: να: εκπλαγοσμε πιιχ μιιχ κα.ι καλ+ι, ~ς ocvccrptpoufle πως στ/ν Α'CγUΠ70 δπocρχε~ ενα. "~μερoλόγιo OCΚΡ~βεία.ς κocι μάλισ7α ocπο το π.χ. Αύτο το 1)μερoλ6γ~0 βασίζετocι στ/ν ocρχ-η το\) Σείριου (1) r.p(~n; μέρα -6jς zρoνικίjς περιόδου =19 'Ιουλίου) και κα. 70cγράφει Ζρο,ιικες περιόδους α.νω των ετων. l1ocραδέχoμα.~, πως ot άστpoνόμo~ της OCρχα.~όΤ'Υ]τα.ς είχocν άρκε.ο χocφο σ,η διάθεσή,ους γιιχ να: πocρακολουθο\)ν χρόνος μπocίνε~-χρόνoς βγocίνει, 70ν "Ηλιο, τη Σελ+Ιν'Υ] κα:~ τους άστερισμοuς, ετσ~ ωστε στο τέλος να: ocντιλ'υ]φθοuν, πως μετα: α.πο 365 "ήμέρες περίπου στέκοντocι OλlΧ τιχ άστρα πάλι στ/ν 'Cδιoc θέσ'υ). Δεν είναι δμως τελείως παράλογο νιχ βασιστεί: το πρω.ο 'ήμερολόγιο είδικα: πάνω στον Σείριο, έ ιω με τον 'Ήλιο κoc~ τ/ Σελfιν'Y] κocι εύκολώτερο θιχ 1jTIΧV ΚIΧΙ πιο άκριβ~ ocποτελέσμα7α θα: είχε; l1ιθσ.νότα.α το 'ήμερολ6γιο τοί) Σείριου 1j.rx,; γενιχα: κά,ι που βα.σιζότανε στ/ν φ:χντασίσ., εν ας δπολογισμος πάνω σε πιθανότ'υ],ες, γιατι ποτε δεν ηταν δυνατο να: προβλεφθεί: πότε θα: εκανε ό Σείριος τ~ν εμφάν~σ~ "ou: ~ στάθμί) τοί) Νείλου κocι 'ή εμφάνισ'υ] το\) άστρου στον πρωινο όρίζο'ιτα. 1j,αν καθαρ~ σuμπτωσίj. Ό ΝεΊ:λος δεν ξεχείλιζε κocθε χρόνο ου",; πάντοτε στ/ν ϊaια 'ήμερoμίjνίoc. Γιατί λοιπον εγι'ιε ενα 'ήμερολόγιο στον Σείριο; M~πως δπάρχει χα\ έδω πάλ~ χάποια παλια: παράδoσίj; M~τ;ως 97

95 υπηρχε κα-νένα. κε[μενο η x&oτotg: ';πόσχεσ'η, πού φυλα.γα-ν οί ίερε'i:ς με μεγά.λη επtμέλεtlχ; Ό τά.φος, πού μέσlχ σ' ιχυτον βρέθψε μtα zρ')σ~ &λυσίι>α. γύρω στο λlχψo του σκελετου ένος τελε[ως &γνωστου ζι~oυ, ανr,κεt μiλλον στον βασtλt:χ 01ντψου. llotcx εlνο:t ~ προέλευση του ζ6)ου; πως να έξηγ'ήσουμε, πι~)ς οί AΙγtiπτtot γνώρtζχν ~~η στις άρχες της Πρ6)της ~υναστεία.ς το l>εκlχl>αo σ'jστημlχ; πως Ι>ημtουργ+ιθrικε σε τόσο πρώψους χρόνους, ενlχς τόσο άνα.πτυγμένος πολtτισμός;,απο που να προέρχοντlχt τα &νηκε[μενα &πο χαλκο ΚIΧΙ Ορείχα.λκο, που βρίσκουμε σ-;ις άρχες ~aη,ου αιγυπτtlχκου πολtησμου; Ποtος τους με,έaωσε ιχυτες 7ις &πίσ7ευτες γνώσεtς μlχθίjμlχηκων κlχθι~ς κα-ι μtας ~I>η ετοψ;ης γplχφyις; Πριν άσχοληοουμε με μερtκα μεγocλεπr,βολχ XT[ptoc, που γεννουν &νlχp[θμητlχ έpω,"ήμα-τlχ, ας ρ[ξουμε &κ6μί] μια μlχηα σε cxpxoc'i:lχ κε[μενlχ: 'Απο ποu Jlντ/\:r;σα.ν ο[ άcρύ)γ~7ες στcχ πα.ρχμυθιιχ τ~,ς Χαλψας τον πλουτο ττις φαν-;ασ[ocς,ους; πως ειχαν,""ljv ΙI>έα να περtγρά.ψουν τον λύχνο 70υ 'Αλαντίν, ΠΟ') άπο ιχυτον μ[λαγε ενα.ς μά.γος οπο,ε ~θελε; lloto: πα.ρά.τολμη φlχντlχσίlχ βρυικε,ο «Σωσά.μt σ.νοtζε Ι», που ανοtζε τη σπηλtά., οπου μέσα. μπηκα.ν και κρ'jφ7ηκα.ν ό,αλη-μπα.μπας κα.ι οί σαρά.ν,α κλέψ,ες; Σ+Ιμερα βέβαtα, άφό,ου ~ τηλεόραση πα,ι:)ν,ας ε'ια κουμπι μας a[νεt εικόνες που μιλουν, ι>εν μας ΚOC7απλ+Ισσουν πια τέτοιες ιaέες. Και &φό-;ου σε κά.θε μεγocλο συγκρό,ημlχ κα.τασ,ημά.των οί πόρτες ανοίγουν με φωτvυιλεκ7ρtκα κύ, τοφα., ae'! ειναι πια 70 «Σουσocμt &νοιξε!» κ'χνέ'lα ιaα.ίτερο αίνιγμα. ' ΛντLθε,1Χ ~ MνlΧμη τυις φocν,ocσία-ς 7ι7.ιν ΠiΧλtων πιχριχμυθά.aων OOC 'πρεπε να εlνα:t τόσο &πlθ7.να. μεγά.λ"η, ώστε cruyxptτtxoc "ή Ι>ουλεtoc των σημερtνων συγγραφέων ουτοπικων μυθιστορί)μocτων, να: φlχίνεται τελείως χον,οκvμμένη. Έκτός, έαν &PXIΧ'i:ot άφηυητες τους ειχlχν ετοιμv το \JAtxO για τ~ν άπiχpχ"η τr,ς φα'lτlχσίας τους με πρά.γμα-;α- που εν μέρεt ειxlχν 8ει, ειχαν ζ~σει και είχαν γνωρ[σε~.. 98

96 Με,ou:; θρ,jλους κ:χι τις π:χραόόσεις πολιτισμων που <>εν μας είναι και-οι γνωστοι XIΧL γιχ τοuς όποιους SE'! ~xoυμε σταθεροι SεSομένα, χ&νουμε τελείως το ~όαφoς κocτω απο τoc πόόια. μcl.ς κ:χι τοι πρocγματα περιπλέχο'ιται ακόμη περισσότερο. ΟΙ ίσλανόικες xocl οι παλιες 'ΙορβΊ/γικες παρζt~όσεις ~xoυν φυσαoc «θεοuζ» που ταζlaεvουν στον <ΛplΧ /ό. 'Η θεoc ΦρLγκ είχε μια ύπηρέψια που τη λέγχν ΓκνOC XIΧl την ~στελνε, λ...' \ ~,,, ~I ~!... \ (". σε πο Λους ΚlΧι σιαφορους κοσμους μ ενlχ αλογο, πο\) υ',..ωνόταν στον αέρα τ.:ά.νω άπω στεριoc και θά.λασσ:ι.. Το αλογο λεγόταν «ΧΟ'JφβερφεΡ» καl μια. ψορ&, λέει ό μ{)θος, συ'l&.ν ΤΊ]σε -ή Γκνά, yrιλα στων dιέρα, μεριχoc παρά.ζεν!χ οντα, τις ΒOCνες. Σ,ο "Αλβισλ.ντ Ο(νο'l''';"ω. στ'η Γη, '7(>'1 "Ηλιο, τ-η Σελ~'IY) και "ο Σ'Jμ;-:αν οιάψορ:χ όνόμα,ιχ, κlχι για τ'ην άκρίβειoc αλλο ονομσ, 70'Jς ο[νουν οι «θεοί)), α.λλο οι α.νθρωποι, α.λλο o~ γίγlχν";"ες ΚοΛ α.λλο o~ "Ασοι*. πως tιτ:ι.ν ομως, γιοι τ' 6νομα 70U Θεο;;, όυνα::-ον \ΝΧ εχε~ κα.νεtς έκεϊνο τον π,~νά.pχcιιo καιρό, ποu ό όρίζοντας η7αν πολυ 7t"ερ~ορισμέν(;ς, πολλες άπόψεtς γιοι ε'η κ,ι.ι,,;u IΧ'J-:o πρά.γμιχ; <ο λόγ~oς ΣΤΟΙJΡλουζον Χ~7έ'Ί'pzΦε βέβcι~x -:lς Bέν~ες, τους θρόλους ΚίΧι ~ΠT) του Bopρ~ χίχι 7'7j:; Γερμανίας, ΚίΧτOC το 1200 μ.χ., άλλοι oλrι, ίχύτ± εζου'l μιoc ήλα,ίcι, άρκετων χιλι&.όων έτων. ΠoΛ>J συχνα α'j7:χ 70C χείμεν'χ ;-:εριγρ&.φου'l το σ'jμβολο 70U κόσμου σαν ενσ. όίσχο -η μιχ σφ:χίρα XOCt ~είxνoυν70ν Θι~p, '70'1 α'l(:),,;ερο &;;:' οίοους 70 1Jς θεούς, ν:χ κρατχ (άξωπερίερίο σ,,;' σλ~oειίx) ε'η σrρυρί, που συντρίβει. Ό ΚΙXθΊj'Γητ'ης κυν εχει "-Γιν γ,l(:ψi), ;;:{~)ς '1 rxpx:j,lry; γερμocνικ-η λέξη γιχ,ο σφ'jρί, Hamrner., σημ:χί'lει «λίοος» και προέρχε-rrxι απ()...ην πocλαιολιθικfj Z;-:OX'~, ά?ύό,ερίχ οε π~pε και την εννοι7. 70;:; όρειχ±λχινου :~ (loz7ixij,lvoij σφυρωυ, Σύμφωνα. μ' IΧ'J7'Iι,,;'η θεωρ[ιχ πρέπει ό Θ~)P χocί το σφυρι-σόμβολό του, να: εχουν τ.:α.λιj: xocτα:γωγ~ κιχί να φ7ά.νουν πιθοι- * (σ1)μ, το\) μ,,:φ?_) ΟΙ "Ασοι ειν7.\ ί8ι7.ί:ερε~ Οε{,":1),,:ε; 7ιjς γερμανικτ,ς μυθολογία-ς, 99

97 νως, μέχρι...ην παλαιολιθικη έπoχ~. Έξά.λλοu 1) λέξίj «θ6ψ» ά,ναφέρεται κα~ στις ~νaικες (σανσκριτικες) Βέντες «ΤαναγΙτνοω> κα). θα: μπορο\)σε κανεις να έρμψειισει το νό'yjμά. Τ'Yjς σα:ν «ό βροντερός». Ό Θώρ, θεος των θεων τ'/jς μυθολογιας το\) ΒορρΙΧ, ε!ναι ό ΚΙΙριος των γερμανικων Βανων, των ύπερφυσικων οντων 3'Yjλαa"1ι πο,; κά.νουν τον χωρο Tou ά,έρα &:νασφαλ+ι. Σu ζ ' " λ-,, 'ψ, θ ' 'Yjτωντας τις εντε ως νεες απο εις ποu Ύ) εωp~α μας &:νoιγε~ για -;ην έπισ-;'yjμονικη gpeuviχ το\) παρελθόντος θα: ιχκοιισουμε και την cxvtlppίjcr'yj, πως 3εν ε!ναι 3ΙΝατον να: σuγκεντρώνε";α~ καθετι πο\ι στις παραμσεις ύπ03'yjλώνε~ μια έμφάνισ'yj ιχπο τον οιιρανό, φτιάχνο'j,ας ετσι μία ιχκολουθια: &:ποaείξεων για: προϊστυρικα 3ια.σ-;"Ύ)μικα ταξίaια! ' Αλλα: aev το κάνουμε' κάθε άλλο. Απλως ιχνα:φέρουμε μερικα: ιχποσπάσματα ά,πο πανάρχαια κειμενα, T:01J ae'j gxouv θέσ"fj μέσα στο θεωρψικο σιιστ'yjμα πο\ι ετναι μέχρι σ~μερα σε ~σxό. Με τα: έρω,"ίjματά μας έπψέν0 1ψε σ' αιιτα: τα πρiχγματικα 3υσάρεσ,:χ σ'υ)μεί:α, γ~α τα: όποί::χ ou-;e; συγγρα:φέας oute: μετοιφραστ/ς Τι ά.ντιγραφέας μπορο\)σαν 'JiX gxojj'! ~3έα, χωρις τις ιχνάλογες έπισ'π)μονιχες γνώσεις. Κιχι έμεί:ς θα ε~μαστε ετοιμo~ να παραaεχτο\)με, πως οί μεταφράσεις ε!νiχι λανθiχσμένες και τα: ιχντιγραφα χωρις &κpιβειiχ, α.ν σμως και οί άλλo~ aev παραaέχον-;rι.ν αιιτες τις με τόcrίj φrι.ντrι.σίiχ πλουτισμένες τ:αραμσεις σε ολη τους την ά,ξια, σταν τrι.ιpιάζoυν σ,,:α πλαίσιiχ κάποιας OPΊJσκεΙIΧς. ΕΤναι &:νiχζιoπρεπες για: ενα: εϊ.ιστ/μονα. ΚίLΙ έρζ!jν~τ-r, να α:pνzϊτα:~ κιx"!:"~, οταν α.ύτο όεν ΤιΧιριάζεt στο σόσ":ίjμά του XiΧΙ να: το &:ποaέχετα~, στiχν έπιβεβαιώνε~ τις θεωριες του. Τί alινrι.μίj, ά,λ+ιθεια, και παρασ,,:ατικότίjτα θα επcχιρνε Ύj oικ~ μας θεωρια, έocν ύπ~pχ(zν νέες μετocφρocσεις φτιαγμένες ιχπο «3ιαστ-ι]μικ-η σχοϊ.ιά»! Συνεχίζοντας να: σφυρίjλατo\)με με έπψονη την άλυσίaoc των &:ποaειζεων μας, &ναφέρουμε π(~ς βρέθίjxαν τι~ρoc τελευταία σ,,:η Νεκρα Θάλασσα περγcψ'yjνες με ιχποσπάσμαιτα: α.πο αποκρυφικα κε(μενα. με λε~τoυργιχo χ.αρocκτ~ρα. τα &:πόχρυφα: αιιτα χείμενoc το\) 'Α βρασ:μ και), το\) Μωυσ'/j μιλουν 100

98 επ(σύjς γ,:χ ενα ουρανω άρμα με τροχούς, το οποiό εβγαζε φωτιά, ένω άπο το αtθιoπικo και. το σλαβικο κε(μενο τοϊ) Ένωχ λείπουν παpαπλ~σιες ένsειξεις. «ΠΙσω άπο το ον ε!~α ενα αρμα, που είχε τροχοuς ιχ.πο φωτια και. κocθε τροχος είχε γύρω-γύρω όφθαλμοuς και. πάνω στοuς τροχοuς -ίjταν ~νας θρ6νος ποι'> κι αύτος -ηταν σκεπασμένος ιχπο φωτια ποι'> χυν6ταν όλ6γυρoc το')). ('Απ6 κρυφα Άβρocαμ 18, 11-12) Σύμφωνoc με τ~ν έρμψεία τοϊ) καθύ)y1jτη Σ6λεμ, οί παραστά-σεις για άρματα και. θρ6νους των Ίoυ~αίων μυστικι-...", "..."... ( στων, ανταπωφινοντα\ με εχεινες, που χρησιμοπο\ουσαν οι μυστικιστες των έλλψιστικων και. των πρι:)των χριστιανικων - χρονων, για\ νoc \ περιγρoc'ψ ουν το \ «πλ' ΊJpωμα» (-' του φωτος ). Αύτ/ είνoc, βέβocια μ(α άξι6λογη έρμψε(α, είνocι σμως Suνατον να τ-η θεωp~σει κocνεl.ς και. σαν έπιστίjμoν,κως άπο Sειγμένη; 'Επιτρέπεται να κά-νουμε τ/ν άπλ~ έpώτησύj, μ~πως πρά-γμocτι είχocν SE~ μερικοl. άνθρωπο\ αύτα τα άρματα τί)ς φωτι,χς, ποι'> κocτ' έπανά-ληψύ) περιγρά-φοντα,; Στ/ν πεpγαμψ~ τοϊ) Κουμραν χpησψoπoι~θίjκε πoλu συχνα. ενocς μυσ-nκος κώsικας και σε ενα μά-λιστα &στρονομικο εργο, άνocμεσoc στα. ντουκουμένoc τοϊ) Τετά-ρτου Σπηλα(ου, StIΧ Sέχοντoc, τέσσερεις τρ6ποι γραφί)ς ό ενας τον άλλο. M(oc άστpoνoμικ~, τέλος, παpατ~pηση φέρνει τ/ν έπιγpαφ~: «Λ6γ\oc τοϊ) Συνετοϊ) ποι'> τα. εχει άπευθύνει σ' ολους τοuς γιοuς της ΑύγΊ)ς». Πο\ο είνocι άραγε το ιχπ6λυτα πειστικο έπιχείρημα ένocντια στ/ θεωρ(oc, στι στα. ιχpχα~oc ocύτα. κε(μενoc περιγρά-φονται κocl. έννοοuντocι άρματoc ποι'> εβγαζocν φωτιά-, τα όπo~α ύπί)ρξocν πρocγμocτικoc; Βέβαια οχι ό ρηχος και συνά-μoc άκocθ6ριστος ισχυρισμ6ς, πως στ/ν άρχαι6τψoc sεν ύπ:ηρχocν τέτοιoc άρματoc! Μια. τέτοια άπά-ντηση ()εν θα. άρμοζε σ' ocύτούς, ποι'> με τις έpωτ~σεις μocς προσπαθοuμε να. έξανocγκά-σουμε να πά-ρουν νέες άποφocσεις. Δεν εχει περά-σει SOC κocl. τ6σος καφος άπο τ6τε ποι'> άκούγαμε τοuς ειsικοuς να ισχυρ(ζονται, πως sεν είναι Sυνocτον να: πέφτουν πέτρες (μετεωρίτες) 101

99 απο τον οδρα.ν6, γ~ατ!. ο ουρανος οεν ~:XZΙ πέ-;ρες... '.,A.κόμϊi κα.~ μα.θ~~μα:7ιχoι ΤCιυ 190υ CΙ~(ι)να εχocνα.ν τον ύπoλoy~σμo (πο!j για "~ν εποχή.ους Ύj.αν πειστικός), π{~ς ενα. τραίνο οεν θα μπορουσε ποτε να άγχπτ1jζει --:α:χότί'(:α. μευocλύ,ψlj άπα 34 χιλιόμετρα τ-ην ί~pα, τότε Υια.Ι θα. εβγαινε με την r.ίεσ'/j ό άέρας άπο μέσα. χαι θα. πέθοnναν o~ επιβάτες άπα άσφυζί7... ΚcΔ πριν άπο έκα.τα χ.ρόνιχ ειχ.ε «άποόειχτεϊ» με έπr.ζειρ ~μc(τα πώς ενcι βαρύτερο απο τον άέρα άντικ:::ίμενο, όε" θα. ~-:αν ποτε όuνατον να. πετάξε~... ΙΥιια. άπα 7Ιζ αξιόλογες έφ"fιμε?ί~ες, στη στ~λ~fj --;-Υις xptτικίjς, παρουσιάζrν,ας το βιβλίο του Βάλ,ερ Σοόλλιβαν «Μψόματα άτ.ο το ΔιάσΤΊjμα» το κατατάσσει σ7~ λογο-,..., '",\ <ν, " τεχνια. Τ~ιjς είt~σ-:ίjμoν~,ζ{,~ φcι.ν7ασ~αζ χ~!. πα.ρα.τ/ρει. πως ακομίj και στο ιχπι;)τερο μέλλον, οα. ειναι χωρις άμφιβολία άοιινατον να. βροϊίμ:: το 'Έψιλον-Έριντάνι Ί],ο Ταϊί-Σέ-:ι] καθως επίσίjς ",ως ot επ~π'h:)σεις -:Ίjς ιχλλαyίjς το\) χρόνου rι ιχκόμίj και () βαθ')ς ϋπνος, σε κα-τάσταση κα,άψυζ-rις των άστρονα-υτων, όεν θα. ~-:αν ποτε ο')νατον να. μiχς βοίjθ"~σοuν να. ξεπερά.σοιψε το φράγμα των ιχ'ωπολόγιστων άποστάσεων. Εύτυχως πο') σ-:ο τ.αρελθα" (ιπίjρxαν άρκετοι παράτολμοι φαν-;ασιόπλψ{τοι, κουφοι σ-;-η,ι ΚΡΙ7ΙΚ"1ι των σ\)υχρόνων,ο\)ς! Χωρις αuτοuς aeν θα. υπ-'fιpxε σ"ήμεροι ενoc σιο"!jροaρομικο olx,'jo που πηγαίνει σ' ολο τον κόσμο και ποu τοι τplχ~νoc το\) τlχζιoε;{)oυν με 200 και π:::ρισσότερα xιλιόμετρlχ την ί~pα (OυμΎjθε;;τε, πως με περ~σσότεpα άπα 3!ι χιλιόμετρα. πεθαίνουν o~ έπιβάτες!... ) χωρις (,(ύτους οεν θοι ύπηρχαν σήμερα άεριωθουμενα άεροπλιχνoc, γιατι βέβαια θdι Cπε:φταν άμέσως (OυμΊjθεΙ:τε, πως τοι βlχpύτεpoc άπο 70'1 άέρα άντικείμενα οεν ειναι Ουνα.τΟν να. πετά:ξουν!... ) και,έλος οεν θοι υπηρχαν πύpαυλo~ γιoc τ~ Σελ"IινΊj (θυμίjθε;;τ::, πως ό ανθρωπος οεν μπopε~ νά εγκα70cλείψει τον πλαγr,τίj,ου!) "Ω, ιχπειρα θα. ~ταν τα. πρά:υμα.τα. που όεν θα ύπ~px.α.ν χωρις α.uτοuς τους φα:ντασιόπλίjκτoυς, ΠΟ') πρέπει να. ~oζά:ζo\)με! Μία όμά:aα άπο τους ερευνητες έπ,θυμοuν να. μένοuν πιστοι στα. «τ.ρocγμocτικα. γευονότ:].» χσ.ι ε,ιπ ςε:χ'!οϊίν πά:ρα 102

100 πoλl; ευκολιχ ΧιΧΙ με ZUXιzptcr,ΊjσYJ μάλtσ,α, πως κιχη που ε!να~ σήμερα πραγμαnκό,ητα, θα μποροuσε να. ~,αν χθες το ΟU70~Ιχ.Ο ονειρο ένας φαντασιότ:λύ)κ70υ. ΙΈν(/. oχ~ και --:όσο ιχσήμαντο μέρος ιχπο -:-ις ιχναx.αλύψε~ς πolι &φί]σα.'ι έπoχ~,, " Ι Τ, \ x.α~ που γ~ιχ τον ΚιΧφο μας E~VIΧt ΠΡα.γματtΚΟ'Ίjτες, το χρω-... " '", ',1'' " \ στιχμε σε ε'jτυχε~ς συμπτωσεις κα~ oχ~ σε μ~ιχ σειpiχ ΙΧΠΟ συστ'υ)ματικες ~pεuνες. ΚίΛ μεp~χες ιχπ' IΧ,j,t:; όφείλoν-:-α~ σε όρ~σμένο'jς ασοβιχροuς φιχντασ~όπλί]χτoυς», οί όπo~o~ με τους παράτολμους συλλoγ~σμoύς τους μπόρεσιχν να ξεπεράσουν τις -:όσο περωρtσηκες πpoκιχταλήψε~ς. 'Ένα πάντως ε!να~ βέβαιο: τα. oρ~α -:ων μελλoντ~χων δυνατo-:-'~των στενεύουν Ύ;μέρα με τ~ν ~μέpα. Ό Έρίκος Σλήμαν άνακάλυψε τ~ν Τροία επειδ'η δε,! πηρε τα. β~βλία -:-ou Όμήρου γ~α ά πλα παραμύθια και φαν-:ασίες!,ακόμί] γνωρίζουμε πoλlι λίγα γ'jρω &πο -:-0 παρελθόν μας, γ~α ν:l εϊμαστε σε θέσί] να βγάλουμε όp~στιxα συμπεράσματα! Νέες &νακαλύψε~ς μποροuν να ""JGOuν το αϊν~γμιχ ά.νήχ.ουστων μυστ\κων, και 'η ιχνά)"vωσί] πανάpχα~ων ά.φί] γήσεων μπopε~ να ά.\)απoδoγυpίσε~ εναν όλόκλυιρο κόσμο 7.PιΧγματ~χων γεγονότων. Και βέβαtιχ γνωρίζουμε πως πεp~σ-,,... \,Ι... " ", σοτερα αpχιχ~α γραπτιχ εχουν κατιχστρα9ε~ απο αυτα που δ~ασώθίjκιχν. Στ/ν Νότιο ' Aμεp~κ~ πpέπε~ να. ύπηρζε ενιχ σύγγριχμμα, πolι περ~ε~χε ολί] τ'ην έπ\σ,ήμί] της ά.ρχα~ό ΤΊjΤιΧς ΚιΧΙ ΠΟ') το ΚιΧτέστρεψε ό ΠιΧΧιΧκούτ\ Δ', ό έξίjκoστoς τρίτος ~γ:::μόνιχς τ(;)ν "Ινκας. Στ~ν β~βλtοθήκίj,ύjς, ΑλεξάνδρεΙιΧς διέσωσαν οί τόμo~ 'rou λογίου Π τολ:::μιχίου το;:; Σωτηρος δλί] "ην παρά.δοση τί'ις άνθρωπόηίτας. Α'Jτ'η ~ βιβλιοθήκί] καταστprχψίjκε εν μέρει &πο τους Ρωμαίους ΚιΧΙ το ύπόλο\πο διέταξε ό Καλίψης Όμαρ v:l το κάψουν. E!να~ πραγμαηκα ά.μνατον να συλλrχβε~ ό νους μας, δη "ά; π~o πoλ>jτtμα, &ναντ~κα,άστατα χειρόγραφα ΧΡ'!Jσιμοποr.~θ1)καν y~c< να θερμανθουν τα. δίjμόσια: λοuτρα τ-ης,αλεξανδρείας! Τί άπέγ~νε.η β~βλιoθ rιχ:i) του 'JIΧou -:-ων 'Ιεροσολύμων; τι ά.πέγtνε ~ β\βλιoθ'rικίj "ης Περγάμου, που λένε πως είχε 103

101 ~pγα:; Ποιοι θησα:υροι κα:ι ποιοι μυσ-nκιχ κα:τα:στράφηκα:ν για. πολιτικούς λ6γους μαζι με τιχ LσΤ-Ορικά, αστρονομικα. κα:ι φιλοσοφαα. βιβλία: στιχ 214 π.χ., κατα. ()toctiχyyjv του κινέζου αύτοκράτορα Χι-Χουάγκ; Π6σα: κείμενα: ()εν ()ιέταξε ό ανα:νήψα:ς Παυλος να. καταστρα:φουν (π!)ν 'Έφεσο; ΕΙνα:ι ανυπολ6γιστο τό πλίjθoς των γραπτων κειμένων πού χάθηκαν από θρί)σκευτικό φανατισμ6. Π6σες χιλιά()ες συγγράμματiχ, πού ()εν είνα:ι ()υνα:τόν να. ξαναγίνουν, ()εν ~κα- ' Ψ λ \,, λ \ λ" \ Υ-ι \ α:ν κα ογεροι κα:ι ιεραποστο οι με τυφ ο, ιερο "Ίj,ο στί)ν Ν6τιο και τ~ν Kεντpικ~ Άμερική; Αύτα. συνέβί)σα:ν πριν απο έκατοντά()ες κα:ι χιλιoc()ες χρ6 νια. Μήπως ~βα:λε Τι ανθρωπ6τ1)τα μ' αύτα. μυαλ6; Πριν μερικες ()εκαετίες ()ιέταξε ό Χίτλερ να. καουν βιβλία σε ()Ί) μ6σιες πλα:τε~ες και το 1966 ακ6μί) ~γινε το r()ιo στ/ν Κίνα με τ/ν έκπoλιτιστα~ έπα:νάσταση των νηπιαγωγων του Μάο. Δ6ξα σοι ό Θεος πού σ'~μεpα ()εν ύπάρχουν τα. βιβλια μ6νο σε ενα ά.ντίγραφο δπως συνέβαινε σε πιο παλιούς καιρούς. τα. κείμενα: και τ' αποσπάσματα:πού ύπάρχουν ακ6μη ()ιασώζουν μερικες γνώσεις απ' ττιν βαθια. αρχαι6τψα. 'Όλες τις έποχες γνώριζα:ν OL σοφοι ένος λαου, πως το μέλλον πρ6κειται να. φέρει πολέμους και έπα:ναστάσεις, α:ιμα και 'E'J", ~ \,,( \,,ι 'ψ φωτια. ιναι μηπως ουνα:τον ιχυτοι οι σοφοι νlχ εχουν κρυ' ει ()ιάφopiχ μυστικα. κlχι ΠIΧPIΧ()OσιlΧκεςγνώσεις τίjς σoφίlχς τους από τα. μάτια του πλήθους μέσα στα. κoλoσσια~α οικο()ομήματα η σε ενα ά.σφαλέστερο μέρος για. να. ()ιασωθουν απο μία: πι θ ανη' καταστροφη; 'Μ'" ΊJπως «εκρυ Ψ αν» πλ ηροφοριες ' και\ ει()ήσεις σε πυρα:μί()ες, ναούς η αγάλμα:τα: η τις αφησα:ν κρυπτογρα:φημένες για. να. έπιζήσουν απο τις κα:ταιγίi>ες των έποχων; Π ρέπει να. έξετάσει κανεις lχύτ/ τ/ν ι()έα, για:τι κα:ι πpoνoίjτικoι σύγχρονοι ανθρωποι ~καναν το 'ί()ιο φροντίζοντα:ς για. το μέλλον. ΤΟ 1965 ωαψα:ν OL Άμερικανοι στ/ Νέα: 'Υ6ρκη Μο 'λ 'ψ λ",,.,.", μεγα: ες κα ου ες οια:ρκεια:ς, που εινα:ι ετσι κα:τα:σκευlχσμενες ώστε 'να μπορέσουν νά &ντέξουν μέχρι το 6965 σ' ολες τις 104

102 &ντιζο6τητες, OCκόμα. και. στ1.ς πιο ιχπίθα.νες, που μπoρε~ νoc συμβοuν πάνω στ-~ ΓΊj. Αυτες ot κάψουλες περιέχουν τ1.ς πληροφοριες που θέλουμε νoc όια.βιβάσουμε στους μεταγενέστερους, γιoc νoc μάθο 1Ν κάποτε έκε!:νοι πο') έπιόιώχ-ουν νoc aιαφωτ~σουν το σx.oτoc~ι γόρω ιχπο "'C"o πα.ρελθον "ί;ν προγόνων τους, πως ζοόσαμε έμε!:ς. Ot χ-ocψουλες εχουν χυθε!: ιχπο ενα. μέτα.λλο που είναι crxiιyjpb"'c"epo ιχπο ιχτσocλι κα.ι. μπορουν νoc αντέξουν χωρις νoc κατα.στραφοuν ιχκόμη σε μιoc ιχτoμιχ-~ εκρ'ίζη. Έκτος ιχπο «νέα "Ίjς ήμέρiχς» εχουν τοποθε"'c"ηθε!: μέσα. κiχι φωτoγρiχφίες ιχπο πόλεις, πλo~iχ, ιχυτοκίνυιτα., ιχεροπλocνιχ κiχl πυρiχόλoυς. Ot κocψουλες πο') περιέχουν όε~γμiχτiχ α.πο μέ"'c"α.λλα. κα.ι. πλα.σ"'c"ικό, πα.νιoc, ~νες κiχι uφocσμιχτιχ, aια.σώζουν γιoc το')ς ιχπογόνους μας ά.ντικείμενα. κiχθyιμερινίjς χρήσης, 8πως νομίσματιχ, έργiχλε!:α και ε~όη {ιγιεινης. ΚαταγρIΧμμένα σε μικροφ1.λμ {ιπocρχουν όλόκλυιρα. βιβλία μαθηματικων, ίατρικης, φυσικίjς, βιολογίας και ά.στροναυ"'c"ικης. Κιχ1. γιoc νoc γίνει τέλειlχ ή έξυπηρέτυισυι ΙΧ'JΤ~ τοι) μiχκρινoi) κiχι &.γνωστο') μέλλοντος, {ιπocρχει μέσlχ στ-fιν κocψουλα και. ενας κώόικας, με τ~ βοήθεια τοι) όποίου θoc είναι όυνατ/ ή μετocφρασυι 8λων αδτων των γρlχμμένων Χ ΙΧΙ σχεόιασμένων πριχγμocτων σε μελλοντιχεςγλωσσες. ΜιOC όμocaα ά.πο μηxiχνικoυς της WestingllOuse - Electric είχε τ~ν ίοέα νoc χαρίσει στους μετlχγενέστερoυς ιχυτες τις 'λ π ουσιοπαροχα ' γεμiχτες "ψκιχ ου λ ες κiχι ' )'..εγεται Τζ ων, Χάρρινκτον ιχυτος που ιχνακocλυψε το μεγiχλoφυες σόστυιμα ιχποκρυπτογρocφυισυις γιoc τ1.ς γενιες που σήμερiχ είνiχι ιχκόμη &.γνωστες. Π τωχο1. τω πνεόμiχτι; Φιχντασιόπληκτοι; 'Η έκτέλεσίj ιχυτοι) τοι) σχεοίου πocντως είνiχι χocτι που έμένiχ προσωπικoc με xocvel ευτυχισμένο χα1. με χιχθίjσυχocζει, γιατ1. βλέπω πως uπocρχουν σήμερiχ &.νθρωποι, που προνοουν γιoc XρόνιIΧ ιχργότερiχ! Ot ιχρχα.ιολόγοι τοι) μα.κρινοι) μέλλοντος οεν πρόκειται να. τoc βρουν πιο είlκoλiχ ιχπο έμας, γιiχτ1. μετα. ιχπο μία ιχτoμιxίj XIΧτIΧστρoφΊj οεν πρόκει"'c"lχι να. βoίjθήσουν σε τίποτε 8λες οι βιβλιoθίjxες του χόσμου. Κα.Ι 8λες ot έπιτεόξεις που μας xocvouv τόσο περήφα.νους οεν θα. ιχξί- 105

103 ζουν πια azχ~poc, γl.oc,ι θα. εζocφocνιστο(;ν, θoc χ.ocταστραφοuν, θα. γίνουν θυσία στο πυρ"l)'ιικο ατομο. Γι.α. να. όικα~oλoγ+ισουμε τη'ι?iχ'/ται:r[α και. 7+,ν πρ&.ξ;1) 7ων α.νόρων &πο,,~ Νέoc '"V" ~,~,,, 'ψ' r-,.ι ΟΡΚΎ) οεν εινocι απocpiχιτύ)τo να κα7:χσ7ρε ει "ι) η μιoc ιχτομικυ) 6φΎ)ζ'l]: Ύ] π(:φαμ~κp'~ α.πόχλιση -;-ou OCζονoc τ/ς ης θα. επέφερε ασ'jγxρά,ητες πλημμuρ:ς cίνήxoυστoυ μεγέθους, που όπωσο+;:07ε θα Υ.OC7έσ7ΡεφOC'J κ&.ο: γρocπτ η λέξύ). Ποιος εxε~ τέ,,:,οιο: ετ:χρσ~lj~ ί;)σ~ε να ύπoστ'ι;p~ςε~ πως όέν ~ταν xoci. οί &pί.oc~oι σοφοι σ~ θέση να κάνουν μία σκέψη σαν χι αότη που εζ:ι.ν.υ.') (..;ί ΠΡOνO"rι-:-ικOι. αν~ρες άπα τ~ Νέα (lόpχ~fι;,.o-aναμφ[βoλ~ δεν πρόκζιτα.ι οι σ~?~",;'tι"(oι ένας 7':Όλέμου μ~ &70μιx~ς βόμβες χα'. βόμβες υόρογόνo'j να XPΊJσιμoπoιήσουν τα oπλcι 70uς ένά.ντιoc σε Κάφρο\)ς --:ων Ζουλου και. ακίν6υνους, Eσxιμ(~oυς, αλλα θα 7ις ρίξο'>'ι πάνω στα. κέντρα του πολι :ισμου. ΊΌ ραόιενεργο Ζ&.ος θα &φανl.σει λοιπον τους προτ,γμέ'/ουζ λαους μ~ Γ~ν ιχνώτερη έξέλιξί) χαl. θoc &πομεl.νουν μόνο,jπocνά.πτυκ70ι, OCγρωι χαι πρωτόγονοι λαοί, που βρίσxoν-;-~:ι πο),.:; μαχρια &πο τα κέν"ρα του πολιτισμου. Καθως ομως i)~') συμμε7εί:χαν στον 7':ολιησμό μας, a~y θα εί:να~ σ~ θέσίί και. να το'ι μεταβιβάσουν -η χαl. μόνο να ό~η ΎΊJθoυν χά.τ'. γι' αύ7όν. ' AκόμΊJ χαl. ο[ ευφυεί:ς η ο[ όνεφοπαpμένo~, που θα. χοπίαζαν νoc σώσουν μία υπόγει'χ. βιβλιοθήκη ό~ν θα εχανχν τίπ07ε για το μέλλον. Οί συνηθισμένες β~βλιoθίjxες θα. εχουν ετσι χι &λλι{;'}ς κα':"αστραφεί: και οί πρωτόγονοι που θα επιζ'ήσουν ό~ν οα. γνωρίζουν καν Τ'~ν {) παρζ-η αύτων 7ων κρυφων βιβλιοθ"ηχ(;)ν. 'Ολόκληρα τμήμα7α τίjς '1όρογε[ου θα. έχουν μεταμορφωθεί: σ~ πυρακτωμένες ερήμους, για.τι μίoc ιχκnνοβολ[α ρ'χ.3ιενέργειας που 3ιαρκεΊ: αιώνες, οε,) έπιτρέπεt ν,χ &ναπτυχθοϋ') Υυτά:.. Σ' α.ύτους που θα επιζήσo'j'! υeι εχουν μiχλλoν επέλθει ιχλλαγ~ς χαl. ιχπο τις πoλιτε~ες πο:) οα: εχουν xα,αxωθε~ 3~ν θcί: εχει απομείνει τίποτε με7α. α;:ο i3uo χιλιά.3ες χρόνια, 'Η φuση μ~ τ-~ν ά.συγκρά:~1]τίj S6ν,~μ~ Τ~'1ς θα κα~αφά.γει τα έ?ειπ~~] υιoίjρo και ά.τσάλι οα: σκουριάσουν και θα χονιορτοποι'ηθουv. ΚαΙ. Ολα. θα: &ρχ.ιζα.ν &7':0,~v ά.ρx.~! 'Ο ανθρωπος μπορεί: 106

104 να. ξα.να.οοκιμάσει. 7~ν r,)ιχ 70'.) τ/ν πεpι.7':έ";ξ:~α χα!. οεύτερ"l) και -τpίτίj?ορσ.. Π~θα.'lό'7.7α θα Ίj"αν πιχλ~ πάρ'χ πολ'; άργά οταν θα 0:')7~λocμ~χ',67xν ";0 μ')στ~χo τ(;)') ά?χαίων ΧΖιμένων και παραδόσζων. Πέν7ε!.~λιάδες χρόνια με7χ "Γιν κα-;αστροφ-η θα. μπορουσ'χν να Ισχυρίζονται ο[ άρχαιολόγοι πι~ς ό ocνθρωπος τυυ 200::'; αtι~να i)z'j γνώρζ; άκόμί] '"';"0 σίδηρο, γι{χ,,;ι οι ϊoιυ~ ά.x6μ~ κ.cι~ με τις 1:~O έπ'~σ7ά.μενzς ερευνες όεν θri εϋρ!.σκc(v, οπως και εi'lχ~ φυσ~χό, χα.νένχ ΟεΙγμα. της υπαpξ~ς του. Κατα μγ;χος '"';"ων ρωσικων συνόρων θα ευρισκαν τεθωραχι.σμένα φράγματα άπα μπετον έ'ιος χιλιομέ ΤΡΟ') καt θα θ;ιναν -;-Ί;ν έξ+ιγυρη, πως ωj,α -;α ειψ~μα,α '~πoδίjλι~νoυν xwpt; άμ?~βoλ(y. άσ7ρονομικζςγραμμές. ' Εαν εσρισκαν θγ;χες με ταιν(ές μαγνίj'oφώνoυ, σίγο'ηα δεν θα μπορουσαν να κα,αλάβουν,ίπο-;ε' οεν θα ~τα\) σε θέσίj καν να ξεχωριj(j'j" 7Ι~ '"'(.?χμμένες ά.πο τις αγραφες 7~~')Ι::ς. KζXr. ϊσιιjζ να περιε':ζαν α.';7ζς οί ταινίες,ύ] λύσυ) γι:'..ολλά, πά-ρoc πολλά ocινίυματα! Κείμενα πο,; μ~λoσν για γιγχντιατες πόλε~ς με κτίρια. που ε!χcιν &ΡΚΖ7ες Zχα70ντά.~ες μέ":"ρα: ίjψoς θα θε(uροσνται άναξ~όπ~σ-;α, με -;Ύ]ν έξ+,γησίj πως ετναι ά3ύνα70ν να εχουν ύ7:ά?ξε~ τέ7ό~ε.; πόλ:::t:;. Τις στοζ ; "rolj ύπογειου σιaίjροaρόμc.u σ,ο ΛΟ'lοίνο 67.,t:; θεωρο::ίν σαν Ξ.να αξιοπερίερ-, '""' ι.,\ \.,... \ γο κα,ασκευασμα γεωμεη:.ιχης "εχνο,ροπια:ς "Ι) σαν ενα ΠΟΛυ χαμ μελετημένο άπozε,ευ7~κo σύση)μα:! "Επει,α θα εμφανίζονται Τ..θανως άπο κα.φο σε καφο αψi)'γfισεις πotι θα περ~γράφουν, πως &νθρωποι πέ,α:υα.ν με πελι;ιρια πουλια απο ΤιπειΡΟ σε ΤιπειΡΟ Ί\ θα μιλο\)ν γιά πχράξενα σκάφίj πο,; έξocφocνίζον,α:ν σ,ον o,jpaνo βυάζον,ας φωτιά. KGCt οι.' α,)τα θα παpαμεpιζoντα~ σαν μυθολογία Υια,ι οα ΟεωρεΤται ά3{ινocτο νrχ εζουν ύπάρξει -;όσο μεγάλα. ;Τ01)λ~rΧ Ί\ οίιράνια.,έρocτα πο,; να βγά.ζουν φω,ιές. Ή ζω'~ των με,αφρα.στων -;ο\) μ.χ θrχ Υίν;;ι a'jσχολη, για.,ι αυ-:α Τ.Ο'; θoc ιχποκρυπ,ογραφουν απο αποσπάσματα για ένα πα.γκόσμιο Τ.όλεμο,ον 200 αίι~να. θα Ο;;ωρουνται τελείως, μα,ελε(ως άνοχξιόπισ,α. Kat ο-;αν θα πέσου'} στα Ζέρια 701)ς λόγo~ του Μαρξ ~ 70U Λένιν, θα μπορέσουν 107

105 έπι τέλους - τι ευτυχία στ' α.λ ήθε~α! - να βά.λουν στο έπικεντρο μια.ς θρ'υ)σκείας Μο άpxιεpε~ς αύτ~ς της άκατανό'υ) Τ'Υ)ς έποχης. Πολλσ. πρocγματα θα είναι Sυνατον νoc έξrιγ'y)θoυν, αν εχουν άπομείνει έπαρκ-η στοιχεlα για νoc βασισθε'i κανείς χρόνια c:iviχl ~να πoλu-πoλu μεγocλο χρονιχο Sιocστ'Υ)μα. Είναι καθαp~ παραξενιoc ττις φύσ'υ)ς νoc έπιτρέπει να: μ~ καταστρέφονται λαξευτοι λίθοι, ένω sεν φέρεται με τ/ν 'ίsια λεπτότψα π.χ. και. σ' αύτες άκόμ'υ) τις σιsύjροsρομαες γραμμές, που είνocι ΚOCΤOCσΚεIJOCσμένες άπο το πιο χοντρο σίsερο. 'Όπως ocνocφέραμε 1jSΎJ, ύπocρχει στ/') α'jλ-η ένος νocου στο Δελχl. ~νας στύλος ocπο όξυγoνoκoλλύjμένα κομμoc7ια σίaερο που είναι περι τoc Μο χιλιocaες χρόνια έκτc:θειμένος στις καιρικες συύjθηκc:ς, χωρις νoc ποφουσιocζει ουτε aεί:γμoc σκουρια.ς, γιατι aεν περιέχει θεί:ο κocι φ(~σφoρo. Πρόκειται λοιπον γιoc ~να ocγνωστο σύγχρocμoc crlayιpou άπο τ~ν άρχαιότψα. 'Ίσως αύτος ό στύλος νoc κατασχc:υocσ7'υ)κε ocπο μ[oc όμocaα πpoνoύjτικων μ'υ)χανικων, που aεν είχαν μεν τσ. μέσα γιoc ~να κολοσσιαί:ο κτίριο, ~θελαν ομως νιχ κλύjροsο,:ήσουν στους μεταγενέστερους ~να έμφανες μψημεί:ο του πολιτισμου τους, που θoc ocντιστεκόταν στον χρόνο. Νoc μία aυσocρεστύj ύπόθεσύj: ύπocρχουν κτίρια περασμένων, άνώτερων πολιτισμων, τoc όποί:α έμεί:ς σήμερα με τoc έκσυγχρονισμένα τεχνικσ. μέσα μας aεν μπορουμε νoc μιμ'υ)θουμε. Ot λίθινοι αύ,:οι ογκοι είναι παρόν,:ες και aεν μπορουμε νoc τους παραγκωνίσουμε με τ-η θεωρψικ-η συζή Τ'Υ)σ"η. Και καθως sεν είναι Sυνατον νιχ ύπάρχει αύτο που ~,." \ ~,,fi' \'" β - οεν επιτρεπεται να υπαρχει, ''j'αχνουμε με αγωνια να ρουμε «λογικες» έξύjγήσεις. 'ΑλλOC α.ς βγocλουμε τις τ;αρωπίaες και "ψι'!;:,..., ας α"ουμc: και μεις

106 ΥΠ Μία πίστα για 1 ι α χορεύουν γίγαντες - ' Απα τί ζούσαν οί αρχαίοι ΑΙγύπτιοι; - τηταν ό Χουφου.,, Τ' 'β', 'δ \ απατεωνας; - 1. ιατι ρωκονται οι πυραμι ες στο σημείο που βρίσκονται; - Ζωντανα πτώματα με Τ17 βοήθεια της κατάψυξης; - Προϊστορικοί σχεδιαστες μόδας - Ή μέθοδος C14 μας παρέχει απόλυτη βεβαιότητα; Στα: βόpε~α ττις Δαμασκου βpισκετα~ ~ ταράτσα το;) Μπάαλμπεκ; μια έξέορα xτ~σμένy; άπο όγκόλ~θοuς, άπο τους όποιοuς μεριχοι EXOU'! πλεuρες μ'fικoυς 20 μέτρων και ζuγιζοuν περιποu όνοuς. Μέχρι. τώρα ~ άρχαωλογια όεν μπόρεσε voc έξr,τ~σζ.ι πε~σ7ικα. για.τι, πως καt άπα ποιον χτιστηκε 0f;.:χΡιΧτσα του Μπάαλμπεκ. 'Ο ρωσος καθηγψ~ς 'Άγχρεστ βέβαι.α. θεωρεί πι.θανό, πως τα άπoμει.νάρ~α τ~ς ταράτσας ε!να~ τα λειφανα ένος γι.γα'lτ~α(oυ πεοιοu προσγειωσης. ''Αν οεχτουμε x.ωρ~ς ά'j.(;ψijr)ί].ις γν(:jσε'.ς τ.ου μσ.ς παραοιοονται. χχλα σuστύ ι μα'οποιίjμέν:::ς,7ό,ε οή Αϊγuπτος βρέθτικε ξαφνικά, x.ωp~ς κανένα μεταβαcικo στάo~o, με Εναν έξαισω πoλ~τι.σμό. Μεγάλες π6λ:::ι.ς κα~ γι.γαντ~αίo~ ναοι, ύπερo~άστατα γλuπτα με μεγάλτ, έκφραστι.κόττι-;oc, πολuτελείς ορ6μοι τ.ερι.σ70\χ~σμένo~ άτ.ο μεγαλόπρεπoc άγάλματα, τέλε~ες ιχπoχε-;ε'j-;ικες έγχατocστocσε~ς, πλο'jσ~οι τocφo~ λαξεμένo~ σε βρocχοuς, πυραμιοες καταοτ.λί]κτικου μεγέθους..., αύτα κα~ πολλα αλλα άξωθiχ')μαστoc ΠΡOCγματiΧ πρέπει να: ξεφύτρωσαν, μ' αλλα λ6γι.α, &πο το χωμoc. ' AλΊJθ~να θαύματα σε Ενα τόπο, τ.ο,j βρέθυ,κε χ.ωρtς ε,jaι.ά.γνωσ-;υ, πρo~στopια, ξocφνι.- 109

107 κα: ιχζιος για: τέτοι:χ έτ.ιτε{ιγμ:χτσ.! Μόνο στο Δέλτα το\) Νείλου σε μ[:χ στενίj λq')ρli)α οεξια: κσ.ι ά.ριστερα: το:':; ποταμου ύπύjρχε γόνιμο ~i)αφος. Και δμως οι ε~aιχο~ υ.-:ολογίζουν τον ά.ριθμο -:ων κ::ι.τοίκων σ-τ-fιν έπoχ~ τ/ς ά.κμ'fις τίjς οεκοόόμησης τι7jν Π'Jρσ.μίΟων σε SO έχατομμυρι!χ ά.νθpι~πoυς ";0 λιγότερο! ('Ένας iptoflo::;.-:ου βρίσκε Toct έξάλλου σε πραγμocτικ~ άντί?cι.ση με τα 20 έκ:χ,,;ομμυριoc άνθρώπους '-:0'; υπολογίζονται ώς ό συνολικος πληθυσμος τ/ς ΓΊjς του π.χ.!) Σ' ίxu";(,;u;,:ο.jς '7ερχστιους ιjί1:0λογt.σμούς οεν παίζουν ρόλο μερικα: έκocτομμ{ψι!χ λιγό,,;ερcx η περισσ6τερ:χ' ά.ρκε~ Τι βεβαιό,,;'i)τ!χ,..ως ολοι α/),,;οι OL &νθρωτ-οι ~.. ρεt-ε,/α: otocτραφουν. Δεν ύπηρχε μόνο μιχ μεγrί.λ~ V7ΡOCΤΙOC &πο οίκοοόμcjuς, λαζευτές, μ t;χ~νιχοuς χx~ 'J::ι:υ7ΙΧΟ'Jζ, 3εν δ7: ~pzα.ν μόνο έκocτοντά.οες χω.ιά.;)ες σζλά.βοι, άλλα: 'JΤ-'Γι?Ζε έτ-ισ',ις ~να.:ς χαλιχ έξοπλισμένος σ,,;pcι.τός,.-:ολυά.ριομος X:Χ~ Κ:Χλοζωισμένος κλίjρος, άναρίθμητοι εμπορ(λ, Ζωρικοι χχι (')'l)μόσι(λ 'Jτ-άλληλΟΙ xoct-iast ηοι least- fι λvλη T-OV ~oυσε πλγ;υσι(jπ!xρoχα. 'Ί-Ιτocν ουνατο'l να ζουν ολοι, μα: ολοι X'JTOt &π() Τ'Γι'1 πειjιχρη σοοωχ. το;:; Δέλτcι,,;ou Νείλου; Miλς λέγουν τ-ως OL λ;ι.:ζευτo~ λίθοι για τις πυρχμιοες μετoιφέρoντlχν πά.νω σε κυλιόμενους κ')λίιjο?γ;υς. ~-:'~'I o'jgloc ο-ηλαοη "άνω σε ζuλιιjοuς κυλίν(')ρους! 'Αλλα εινσ.ι μχλ/ον απίθανο να Εχοβ?'"ν τα Ι.ίγα Οέντρ:ι., χυρίωζ φo[ν~zες, πού ε'jοοκιμουσχν,,;ό,,;ε (οτ-ως ΚX~,,;,ι:ψ::ι.:) σ,,;,-~'i Αtγυπτο, για να: φτιάζουν χυλιόμε'ιους κυλl'13ρο'jς, γι:χ-:ι οί χουρμά.3ες που EOLVOCV OL φοίνικες -η,,;οιν,,;ελείως α.π:χρcι.l-: fj-:οι γι7....~ 3ια.''ΡΟφ+;, Ο.-:ως έπίσ-ης οί κo?μo~ Κ!Υ.Ι ";0 φύλλωμά. τv')ς εo~'iχν Πι'l μόνη σκ~α: σ,,;ο πλείως άποζ'fjραμένο εοα'ργ;ς. Ξω,ι'ιO~ xuxtvόροι ομως ε!να~ &παpx[~λ'1'70 ',1-:( ύ7:'ίjpχxν~ γι,:ι:'7~ &λλ~ως όεν θα ύπ'γιρχε ουτε Τι παραμικp'~ εέ;ί;(ίjσ'l) γ._7. Τ"φ oιωoόμφίj των πυρcψlοων ά.πο τεχνικη σκοπιά. Γ['ιYjχε lχγ,τ-ως είσαγωγη ζυλείocς; Για Τfιν είσαγωγη ζ')λεlc1.ς :l.πο ξέυ!χ μέρ'l], θα: επρεπε να: ύπί)ρχε ενοις σyjμσ.'iτιχος στόϊως' Κ:ΧΙ &703 ";'0 ζ,jλο θα εφτα.νε σ~ν '..A.λεξά.ν8pε~(! θ&' 'Πρεπε '1*!..ιε'7αyεpθε~ άκο- 110

108 λουθώντocς τ~ν πλωίη δδο τοσ Νε(ιωυ μέzp~ ':0 Kά~~o. "Αλ Λος Ι>ρόμος δεν ύπίjpχε, γ~χ,:ι οι ΑΙγόΠ':ΙΙΛ τον κ:χφο τyjς άκμ~ς τγις 0(κοδ6μ-ησΥις των πυρσ.μίοων ;}εν γνώριζlχν ακόμη το *λογο κlχι το άμιχξ~' (IΧίI,l tγιν:χ.ν ('1ωσ,α μόνο ΚIΧ 'OC την 17η ου'ιιχσ,εία, oηλχo'~ γι)ρω σ π.χ). 'Ένoc βασίλειο προσφέρε7σ.ι σα.ν άντά.λλαγμoc για. μίχ πεισnκ-/ι έe;ήγησyj 70υ 7ρ6που μετιχφορ:iς,ων ογκόλtoων! Μ:iς λέγουν 8έ, πως οι ξ6λι'lοι κω.ινοροι ηn:.ν απα:ρ:χί7ψοι... 'Όσον α.φορoc πάλι 7~ν 7εχνικ'~ ΠΟ') ειχαν οι οίκοδόμοι 7ων πυρα.μιόων, UπιΥ.ΡΧQ1JV πολλα.,χt'l[γμ7..7χ χ".ι Χ7.μί:Χ σωστ-η OCπά.ν71)σ-η. πως πελέχ:ljσocν,:ούς τάφους μέσoc στο β;:ά.χο; Τ[ τεχ'lιxoc μέσlχ εlχlχν στ~ ;}ιάθεσ~ τους για. να: κχ,:χσχευ:χσου'ι ενoc λocβορινθο &'πο ~ιlχ;}pόμoυς και χι:ψους; ΟΙ 70ίχσι εινocι λείοι χocι 3ιακoσμoυντIΧι συννlως με ά'ιocγλυφες Τ.".ρα.σ,:άσεις. ΟΙ στοες π-ηylχίνoυν λοςα μέσα υτο βρά.χο κlχι εχουν κχλο;}ουλεμένα κανονικα σκocλιά., πού όο-ηγουν σ,ις ιχωουσες έ'iτ:χιpίjς στο βocθος. Πλ+Ιθη απο τουρίστες στέκoντlχι εκπλψ70ι μπροστα σ' αύτιχ κι όμως κανεις ;}εν εχει δώσει μ~:χ έ~';πψfj για τί]ν αt,)ιύ\lα.τ~κ.η --:εχνr;χ:ή, με την όπoι~ εζο'j'j iνfjt.:ί..~ζ~ αλτες οι στοές, πocρ' ()λο πού ε!νlχι ά.πο όλους..ζρ-χ,)εγμέ,ιο, πc~ς οι ΑΙγόπτLOΙ κlχ,είχlχν lχύτ-/ιν τί]ν τέχνη απr)..οχ\; νωρίς, για7ι κocι οι αρχocιό,:εροι τά.φοι ειναι Χ7.-:-χσκ::'χr.σμέν(Λ με ακριβως,ον toto τρόπο οπως κocι οι 'I::c~,ερΟ\. 'Ανά.μεσlΧ στον τά.φο,",ου Τέτι, τr.ς εκτης ;}υνlχστείocς, ;-:7.\ σ-:-ο'l,άι?ο,ou Ρocμσ-/ι Α' τοίί Νέου ΚριΧΤΟ1)ς, I)έν δπά.ρζει 7εΖ'lα:ri ;3~:;ι;φoριX, πlχρ' 01.0 ΠΟU ενα Ι)ιά.στημα,",ouArJ.xtrJ,O,l έ,:ων χωριζει ιχύ,ούς τούς Μο τά.φους! EIνIΧι όλοφ;.'ιερο,..ως η απαρχίjς γν(ίjσt~ τεχνιχ"l οέν τελεloπoι'~θηκε πο,ε!ί.λλο, &λ/,:χ άντίθετlχ,α: νεώ7ερiχ κτίριiχ έξελίσσο,,-;:;ι;'ι δλο z:;ι;~ π:ψ.σσότερο σέ απoτυχ-ημένlχ άντίγρlχφoc τω'l πocλζιων..?ο-;\)..ω'ι. Ό ΤlΧζΙOιώτης πού ά'iεβlχίνει προς ""r,'i π'ψ:;ι;μ[oiχ τοίί Χέοπος, Ι)υτικα &πο το Κά.φο, πrj."ω στ η ρ:fχη μ\7.ς κlχμ'ή Αιχς πού λέγετlχι ((Μπίσμαρκ».η {(Ναπολέων» - &νά.λουσ. μέ '"'ο μέρος τίjς κlχταγωγ~ς,ης - 'ilc;jgel ":0 ρίγος πού 111

109 του προκαλοuν τα λείψανα ένος &Υνωστο') παρελθ6ντος. ' Α κοόει, πως σ' αύτο ~ έκε~νo το σημε~o διέταζε ενας Φαρocω να του χτίσουν ενα. μνημα και &φοϊ) ~τσι ζαναθυμηθε!: τα Ι)σα ε!χε μάθει στο crxoaz'i:o κα!. &φου πά:ρει μερικες έντυπωσιακες φωτογραφίες γυρίζει με την καμήλα. πίσω. Ί~ιαΙτερα. για. την Π'Jρα.μΙοα.,ou Χέοπος εχουν οιατυπωθε!: σιγουρα μερικες έκocτοντάοες &στfιpιχτες και ανόψες θεωριες. Στο «Οηr Inheritance in tlle Gl'eat PYI'amid» του Τσά:ρλς Πιά,σι Σμω, ενα. βιβλίο 600 σελί/)ων που βγηκε το 1864, Οιαβά.ζουμε ενα πληθος απο έξωφρενικους συσχετισμους ανάμζσα σ7'~ μocζα 7ων πυρα:μιδων καί '";-~ν ύόρόγειο σφα.ίρα. )Άλλα ομως χαι με-:-α άπα τ-"fιν itto ~'Jσπ~στη ε?ζυνα. παραμένου'l μερικα. οεοομένα ΠΟ'J θά.' πρεπε να. μα.ς βάλο'jν σε σκέψεις. Ε!ναι γνωσ,6, π~)ς οι α.ρχα~oι ΑΙγόπτιοι ε!χαν αναπτόξει μία κανονικγ; λα. φε[α,ou 'Ήλιου και πίστευαν πως ό Ρέ, ό θεος του 'Ήλιο\),,αξίοευε με πλοιάρια. πά.νω στον ουραν6. ΚεΙμενα απο πυραμίοες,ου'αρχαίου Κράτους περιγράφουν μάλιστα ταξίοια,ou βασιλιoc σ-:ον ούρα.ν6, που φυσικα τα. έκτελοuσε με τ"~ βo"~θεια τ(;)ν θεων κα!. -:ων πλοίων,ους. Βλέπουμε λοιπ6ν, πως κα.!. οι βασιλιάοες των rχpχα.ίων ΑΙγυπτίων ε!χαν 7fι μανία να. πετοuν... Να ε!ναι &ραγε σόμπτωση, π~)ς,ο ()ψος -:ης πυραμίοας,ou Χέοπος αν πoλλαπλασιασθε~ με ενα οισεκατομμυριο μocς οίνει περίπου 7~ν απ6στασίj ανάμεσα στ'fι ΓΤ, κα!. τον 'Ήλιο, 0ΊJλ:Χo'~ μία απ6σταση χιλιομέτρων; Να. ε!ναι συμπ:-ωση, πως ό μεσημβρινος ποιι περνoc ά.πο,ην πυρα.μ(όα χωριζει --;tς ~πείρoυς xoct το,j;; ώκεανους άκριβως σε ouo 'CcrIχ μέρίj; Να ε!ναι σι)μπτωση, πι~)ς "f; περίμετρος ττις βάσ"ης αν οιαφεθεί: με το οιπλο ()ψος οίνει τον περίψημο &ριθμο του Λο,;ντολφ, π=3,1416; Να. ειν:χι σ';μπτωσ'yj, πως βρέθ'f)καν ύπολογισμοι του βάρους "6jς Γης κα!. να ε!ναι έπίσrις σ,;μπτωσ"f), π~}ς 70 βρα;ιι7>οες ~oαφoς, ποιι πάνω του 'ψ' "~, Ύ "'6 ' 'l' ι υ ωνεται -:0 οικοσομ"f)μα, ειναι με ακρι, εια: ισοπεσωμενο; 112

110 Δεν υπάρι.ει,"oueevoc εστω και μια εν~ειξί) για: το λόγο -ποιι εκα.νε,o l / Φocραω Χουφού, τον LaPUTή τίjς -πuραμιaας του Χέοπος, να. χαθορισει εί~ικα. έκε~νo το βράχο μέσα στ/ν ερίjμo σα.ν τόπο,ou oίκo~oμήματoς. Δεν εινocι απίθανο νoc ύπίjρχε μια,?~σικ"~ κοιλότψα στο βράχο, την όποια θέλησε να: έχμετocλλεu,εϊ: γι:χ.,ο xoλoσσια~o οίκοaόμ'yjμoc, οπως μπο-... 'Ύ '" '~YΊ..\',ι t', ρει νoc ειναι επισύ)ς μια εζύ)γί')σύ), OC'! XOCL οχι ΙΚOCνΟΠΟΙΎ)ΤΙΚΊ'), -πως ειχε τ-ην έπιθ'ψια: να. πα.ρακολοuθε~ τ-ην -πρόοaο των έργα.σιων άπο,ο θέρε,ρό του. Κα.Ι OL Μο λόγοι aev συμβιβocζοντocι με -:-η λογικr,: αφ' ένας θα. ~ταν πάρα πoλu πιο -πρακτικο να. χάνουν τ/'ι οίκοaομη πιο κοντα. στα. ανατολιχoc λατoμε~α., για. να: σuvτομεύσουν το ~ρόμo τ-ης μεταφορας και αφ' έτέρου ειναι πολιι a'jaxoxo να. φocνταστουμε, πως ό Φα. ρocω ηθελε για χρόνια όλόκλύ)ρα να: ένoχλε~ται άπο τον θόρυβο πού θα. γινόταν και έκε~νo τον καιρο άσφαλως, μέρoc και νuχτα, στ'r,v οίκο;»ομ+ι. Μια: και ύπάρχοuv τόσες αντιρρήσεις για. τις παιaαριώaεις έζί')γ+ισεις τ-ης έκλoγίjς του χώρου, έπιτρέπετocι να. ρωτήσουμε ευγενικά, μήπως και έaω επocιζocν κocποιο ρόλο OL «θεοί», εστω και ;»ια: μέσου των Lερέων, πού πρόβαλαν αξιώσεις βασισμένες στ1)ν παρά;»οσ'!'j. "Αν ομως γίνει &πo~εκτ"η μια τέτοια έρμψεια, θα. ύπά.ρχει μια πάρα. ι β" ι~ ~ "θ',( 'θ ι πα.νω σο α.ρίj αποοεις;1) για ΤΥ) εωρια. μας, πως ΊJ αν ρωποτητα. ειχε ενα ούτοπικο πα.ρελθόν. '11 πuραμίaα αίιτ"η ;»εν χωριζει μόνο ~πειρoυς και ώκεανούς σε Μο ισα μέρύ), αλλιi βρισκεται έκτος αύτο\) και στο κεντρικο σύjμε~o των ~πείρων! Έιiν α.ύτα. τα. γεγονότα ποιι σύjμειώσαμε ae'! ειναι σuμπτώσεις-και ειναι πάρα πoλu Μσκολο να. πιστέψουμε κάτι τέτοιο-τότε ό τόπος τ'ljς οίκο;»ομ'ljς καθοριστηκε άπο οντα ποιι γνώριζαν έπακριβως τ/ σφαιρικη μορφη τίjς ΓΊjς και τον τρόπο ποιι χωρίζεται σε στεριιi και θάλασσα. 'Eai;) θα: μας έπιτραπε~ να: ύπενθυμίσουμε την {)παρξί') των γεωγραφικων χαρτων το\) Πίρι Ράις! Δεν εινα.ι ;»υνατον να: έξί')γηθοσν τα: πάντα. με τ/ ;»ικαιολογια πως ειναι σύμπτωση ~ πα.ρα.μύθι. Με ποια: ;»6να.μη, με τί εraους μηχα.νήμα,α, με,ι τεχνι- 113

111 ",. '" 'θ 'β - '/' "'/' Μ" κιχ μεσα γενικα ισοπεσω ΎJκε το ραχωσες εσαφος; ε τι τρόπο άνοιςαν OL μηχανικοι τις στοες σε τέτοιο βocθος; ΚαΙ με -:L τις φώτιζαν; Ο\.ίτε ii5w ο\.ί-:ε στους -:OCφους τγ;ς κοιλocσας των Βασιλέων χρησιμoπoι~θύjκαν aocσες Τι κocτι παρόμοιο, γιατι σεν δπocρχουν μαl>ρισμένα ταβocνια :1; -:o~χoι ~ ~στω Υ; πoιpαμικp~ μόνον ~,Iσειςη, ότι κοιθαρισ'":"υικαν 'Cσως τέτοιοι 'CxνYJ. Με ποιο τρόπο και τί μέσα λαςευτι;κοιν o~ γιγαντια~oι ογκόλιθοι άπο τα λατoμε~α; πως ~γινε.~ μεταφορoc τους χαι πως τoπoθετ~θyικαν με άκρίβεια έκα:τοστοϋ ό gνας έπocνω στον ιχλλο; Πάλι μπορουμε να σιαλέξουμε άπο gνιx σωρο έξηγ~σεις: χλιση του έ8ocφοl>ς, διocορομοι άπο άμμο, που έπάνω τους ~σπpωχναν τις πέτρες :1; σχαλωσιές, έςέσρες, προχώματα... ΚαΙ Υ; έργασια φυσικα άπο έκατοντάσες χιλιocδες έργατικα μερμ~γκια τ'tjς ΑιγΙ)Π7(J'J: φελocχους, χωρικους, τεχνίτες... ΚαμΙα άπο αu,ες τις ές'~γ'ήσεις aeν μπoρε~ να άντέςει στ/ν κpιτικ~. 'Η μεγocλί) πυραμισα ειναι (και 'Cσως θα παραμεινει) Τι φανεp~ μαρτυρία μιας τεχνικίjς που ποτε σεν θα καταλocβoυμε. Σ~μεpα, στον 200 αιώνα, κανένας άρχιτέκτονας δεν θα μπορουσε-και ας ειχε στη Ι>ι&θεσ'ή του τα: τεχνικα μέσα όλων των ~πειρων-να χτίσει τγιν πυραμίδα του Χέοπος άλλη μια φορά! γιγαντια~oι ογκόλιθοι άπoκόπ~καν στα λατoμε~α, λαςευτυικαν, μεταφέρθυικαν και συναρμολογ-ήθηκαν στ/ν oικoδoμ~ με άκρίβεια χιλιοστου. Βαθια μέσα στους Ι>ιαl>ρόμους έξocλλου OL τo~χoι ~XOI>'! χρωματιστε~! Ό τόπος που χτίστηκε Υ; τ:l>ραμιδα πρέπει να ~ταν μια παραζενια του Φαραώ... Ό μηχανικος βpίjκε σl>μπτωματικα τα άφθαστα «κλασικα» μέτρα τίjς πυραμίσας... Πολλες έκατοντάδες χιλιocl>ες έργατων ~σπpωχναν και τραβουσαν π&νω σε (άνυπαρκτους) κυλιόμενους κυλlνδροl>ς, '(' Ι ) 'ψ λ', ι 'οι'/' ' 'λθ με ανυπαρκτα σχοινια, YJ οι σε μια ε'οεσρα, ογκο ι ους Ι>ώσεκα τόνων βά.ρους... Αuτ~ Υ; στρατια: τ(;)ν έργατων ζουσε άπο (άνυπαρκτα) 114

112 σ~τηpά... Κοιμ6ταν σε (άνόπα:ρκτες) καλ1jβες, που ό Φα:ραω ΙΜταξε 'Ioc ΧΤΙG'τοuν μ;τροστoc στο θέρετρό του... Με εγχ (ocνόπαρκτο) μεγάφωνο εμι.jιυχώνoντoιν pυθμ~κoc OL εργάτες με ενοι «έ:~-o!» κοιι έ:τσ~ χωρις "εχν~κoc μέσοι δίjλαδ~, έ:σπρωχνοιν τους όγκ6λ~θoυς των δώ~εκoι "όνων προς τον ούρανό... ΈOCν OL εργάτες, σπάζοντοις κάθε ρεκόρ, κατόρθωναν μέσα σε μ~α 'ήμέρα νoc τoπoθετ~σoυν δέκα. όγκόλ~θoυς τον ενα πάνω στον (}.),λο, τότε-γ~oc νoc δώσουμε μ~α άνεκδoτoλoγ~κ~ έpμίjνεια.-θoc είχαν συναpμoλoγ+ισε~ τα 2,5 περιπου έκα.τομμόρια. όγκόλ~θoυς τγ,ς πυραμιδας μέσα. σε ~μέpες, 664 χpόν~α δίjλαδ~! ΚαΙ δεν πρέπει να ξεχναμε, πως l)λίj ~ ύπόθεση ~εν ητα'l παρα το προ'ίον τίjς πoιpocξεν~ocς ένος εκκεντp~κο;; 'ήγεμόνοι, ό όποϊος i)eν εζίjσε βέβoc~oι τόσο ωστε νoc δεί: τελε~ωμένo αυτο το OΙΚOδόμΊjμOC, που πίjpε τ~ν άpχfι του άπο αυτόν. Νά κάτι το φp~κτα ώροιϊο κocι άπύθμενα. λυπίjι τερο... Δεν χρειάζετα~ βέβαιoc να ποuμε κάν, πως ocυτ~ ~ θεωρια που δ~ατυπώνετα~ με σoβαρότίjτα, είνoc~ γελοια. Πo~oς είνα~ τόσο άπλο'ίκός, Ι)σο χρειάζεται για να πιστέψει πως ~ πυραμιδoc δεν -ητα.ν τιποτε rlaao ποιρα ό τάφος ένος βασιλια; Ποιος θέλει να συνεχισα να πιστεόε~, πως -ή μεταβιβασίj μαθίjματικων και άστρονομικων σημειων είναι καθαp~ σόμπτωση; Σ~μεpoc, χωρις καμια άντιpρίjσίj, τόσο -ή ιδέα Ι)σο κoc!. -ή εκτέλεσίj τ'ίjς μεγάλίjς πυρocμιδocς ιχποaιδεται στο Φocραω Χουφοό. ΓιατΙ; Διότ~ Ι)λες OL επιγραφες κocι τα πινακιaια έ:χουν σχέση μ' αυτόν. ΠαΡocλληλoc πιστεύετocι, πως -ή πυρocμιδα aev είνocι aυνατον να όλoκλίjρ(~θίjκε κατ α τ/ aιάρκειoc μιας ζω'ίjς. "Αν δμως ό Χοuφοu είχε πλαστoγρocφfισε~ τις επιγρocφες κoc!. τα π~νακιaιoc που a~οιτuμπocνιζοuν τ/ δόξoc του; Αυτ/ -ή μέθo~oς i)ev -ητocν κάτι τελειως ιχσυν~θιστo στ/ν άρχαιότψoc, οπως έξιστοροuν πολλα oικoδoμfιματα. 'Όταν ~να.ς aικτατορικος 'ήγεμόνας ~θελε να διεκaικ~σει τ/ν δόξα 115

113 μόνο γ~α το ατομό "ou, ~~έτocζε πocντοτε να γινε~ ocur~ -ή ~~αalκocgloc. ''Αν ομως συνέβίjσαν ~τσ~ τoc πράγματα, τότε ίιπύjρχε ~.. πυρζμιοα: πολ,) πρι.ν άφh~σc:!. ό Χουφου τα έπ~σκzπτ~p~ά του. Ση β~βλιoθήκίj της ΌξφόρaΊjς ίιπάpxε~ ~νoc χειρόγραφο, στο όπo~o ό κόπτης συγγραφέας ΜOCς-Οϋνη Ισχυρίζετα~ πως Τι Μεγάλη Π UΡαμίaα XτίσΤΊjκε κατα a~αταγ-η το;:) βασ~λ~α τίjς ΑΙγι'ιπτοΙ) Σουρίντ. Eίνα~ παράξενο, άλλα αύτος ό Σουριντ βασίλευε σ7-/ιν Α'CγυΠ70 πριν απο 70ν ZOΙTOΙXAUσμό! 'Αξιοσημείωτο είνα~ έπ[σίjς,..ως αύτος ό ευφυ-ης βασ~λ~ας Σουριντ ~~έtαξε τους [εpε~ς του νoc καταγρocψουν το σι'ινολο τύjς σοφίocς τους και νoc κρι'ιψουν τoc γρα..τα στο έσωτερ~κo τ'ljς πυρocμίaας. Σι'ιμφωνα λo~πo') με T~ν χοπnχ.-/ι πχpcfaogίj χτίστυικε Τι πυραμιaα πριν απο τον κατακλυσμό. Μία τέ-.o~oι ίιπόθεσ"/] έπ~βεβα~6)νε~ και ό Ή Ρόaοτος στο Β' β~βλιo των ΊσTOP~ω,) του: ο[ [εpε~ς τι";)ν ΘΊjβων 70υ ~ae~ξαν 341 κoλoσσ~α~α αγάλματα, ΠΟ') κocθε ~να άν7~πρoσι:) πευε μία γεν~* μεγάλων [ερέων του παρελθόντος, για. ~να a~άστίjμα έτων. Eίνα~ γνωστο βέβα~α, πως κ&οε 't,,.,... (,,~ ι! ~, ζ, ''1 λ αρx~ερεας κατασκευαι,ε ο ~oιoς οσο 'ίταν στ"/] ω"/] το αγα - μά του' ~τσι μπopε~ λοιπον ό Ήρόaοτος να. aώσει ττιν ΠΙ:ΙΙΡΟφορία άπο το ταξίaι του στις ΘΎjβες, πιi.!ς ό ~νας [ερέας με7α τον lj.λλο του ~oε~xνε το lj.γαλμά του γ~α να άποaείξει, πως πάντα ό γ~oς a~α~έχονταν τον πατέρα. Ο[ [ερε~ς aιαβεβαίωσαν λοιπον τον 'Η pbaoto, πως ο[ πλ'ηροφορι::ς τους "ηταν "λ ' β... 'Ύ 'ψ'" απο υτα ακp~ εις, γιατι ειχαν καταγρα ει τα παντα..ρι') άπο πολλες γεν~ες και του έξήγ"/]σαν, πως κάθε ~να άπο αύτα. τα 341 άγάλματα άντ~προσώπεuε μια γενι&. του είπαν, τέλος, πως πριν άπο αύτες τις 341 γενιες ζοuσαν ο[ θεοι ανάμεσα στους άνθρώπους, ένω στο μετέπε~τα aιάστ"/]μα aev τους επισκέφτίjκε ποτε ξανα κανένocς θεος με άνθpώπ~νίj μορφή. Συνήθως 'ή [στoρ~χ"~ Tιλ~κία τίjς ΑΙγι'ιπτου ίιπολογίζετοιι σε xpόν~α περίπου. ''Αν είναι ομως ~τσι, γ~ατί να πο;:;ν " -, ~ ':', ψ', ':' ι 'Η' οι ~εpε~ς,οσο ζεo~αντpoπα εματα στον περιοοευοντα ρο- 116

114 ~oτo, OCναφέροντας αρ~θμ'yjμένα χpόν~α; Κα1. γ~ατι να. τονίσουν με τόση ~μφoισ'yj, πως OCπο 341 γεν~ες 8εν ~ζ-ησαν π~α OCνOCμεσά τους θεοί; Αύτες οι ιχκpιβε~ς χρονολογιεςμε,, ~,. 'ξ -, λ' θ' ~ T'YJ'! απooεικτικύj υποστ/ρι ΎJ των αγα. μα.των α. 'ίταν τελείως OCχρησ-:ες, έαν ~εν είχαν στ' ocλ~θεια ζ~σει πρ1.ν ιχπο πάμπολλους καφους «θεο1.» ιχνάμεσoc στους ανθρώπους! Για το πως, το γιocτι και. το πότε χτιστηκαν οι πυραμι ~ες ~εν γνωριζουμε axusov τιποπ. Μπροστά μας στέκε~ ~να τεχνητο βουνο περιπου 150 μ. {)ψους κoc τόνων βάρους, σocν μ.ocρτυριoc μ~iiς ασύλληπτη ς έpγατlκότψocς κα1. τοuτο το μνημε~o 8εν πρέπει να είνocι τίποτε OCλλο πocρα το μν~μα ένος έκκεντρ~κοu βασιλιcx! Αύτο &ς το πιστέψε~ 8πo~oς θέλε~... 'Όμo~α ιχκατocνόητoc κoc1. χωρ1.ς καμια πειστικ'η έξ~γύjση, μέχp~ τώρoc μcxς αντικριζουν οι μούμιες, σαν ενoc μυστικο μαγειας ιχπο πocνάρχocιους χρόνους. Πολλο1. λocο1. κατε~χαν τ/ν τεχνικ~ να βαλσαμώνουν ΤΟ'Jς νεκρούς τους κoc1. τα εύρ~ματα έπιβεβαιώνουν την θεωρια, πι~ς τα προ"ίστορικα οντα πιστευαν στ/ν έπιστροφ-h., τ/ν σocpκικ~ έπιστρoφ~ σε μ~α όεύτερί) ζω~. ~ίl[ x 7έτοια έρμύjνεια θa ~'7α.ν παραόεχτ/ έα:ν ~ πιστ'!) σε μια σαρκιχ:η έπιστροφ-η θα: μποροuσε Ζστω κα1. κατα 8ιάνοια να βρεί: τη θέση τ'ιις μέσοι σ,ον κόσμο των ίaεων τ~ς ιχρχοιιότητας! 'Εαν οι πρόγονοι μocς πίσ,ευαν σε μια πνευματικ~ μόνο έπιστpoφ~, τότε 8εν θα φρόντιζαν τους νεκρους με τόση πpoσoχ'~. τα ε')p~ματoc ομως των αίγυπτιακων,άφων είνοιι 8λoc, ~νoc προς ~να, πocρα8ειγματα για τ~ν προπocρασχεu~ των βα.λσαμωμένων πτωμάτων, σαν vcx ι " " 1 προκει-;ο να επισ-;ρεψουν σωμocτικα. "Ολoc Οσoc κocτocμαρτυρουν -;α φαινόμενα κα1. οι απτες OCπο8εΙξεις, 8εν είναι χoc1.,όσο ποιράλογα! Στ η,ι πρσ.γματικότητα γραφες χ:χ1. π:χρσ.8όσεις μiiς 8Ινοιιν στοιχεί:oc που έπιβεβ:χι6νουν τ/ν 1Jπόσχεση των «θεων», πως θα έπιστρέψουν cxπό τ' OCστέρια. για. να ξυπν~σoυν τα σι,') ματα., που εχουν 8ιατ/ρηθεΊ: καλά, σε μια. νέα ζω~. ΣΙγουρoc γ~' αυτο το λόγο ό έφο8ιασμος,ων βαλσαμωμένων πτωμάτων μέσα στους 117

115 τιχψους, ~ταν τόσο πρακτικος και προσανατολισμένος για: μια: ζω~ πάνω στ/ ΓΊj. τι τα: Ύ)θελαν &.λ/ιως τα: χρ~μrι.τα, τα. κoσμ~ματα XIΧt τα. πιο &.γαπητά τους &ντικείμενα j Και καθως τους εβαζαν μερικους &.πο τους σχ,λ&βους τους-σίγουρα ζωντανους-μαζι μέσα στον τάφο, ειναι μiχλλoν βέβαιο, πως με ολες αύτες τις προετοιμασίες έννοοi)σαν τ/ συνέχεια αυτ-ης τ/ς ~~ιας τ-ης παλιiχς ζωης στ~ν καινoύριrι.. ΟΙ τάφοι ~ Ι"λ", \,ιταν κrι.τα:σκευασμενoι με μεγα Ί) στερεοτί)τα και για να. &ντέξουν &.πίθανα χρονικ,χ ~ιαστήματx, άσψαλε~ς ά.κόμί) και &.πο &.τoμικ~ εκpίjζύj σα: να. λέμε, xctt σε θέσί) να. &.vctgcoceouv στις καταιγί~ες κάθε έποχ-ης. τα ά.ντικειμενχ που zoινcιν στους νεκρους ειχα'> μια: &.ξίοι που ~ε,> {ιπ6κειτiχι σε XIXΜlOC ά.πολύτως oίκoνoμικ~ κρίσί), '~ταν ~ΎJλαό~ χρυσάφι κοιι πολύτιμες πέτρες. Δεν πρόκειται έ~(;') να: ά.να:λύσουμε,α: κoc,οπιναι ιχτοπα TOU βαλσαμ(~ματoς. MiΧς έν~ιαφέρει μόνο το έρώτυιμα, ποιος α.ραγε να: έβαλε σ,l) μυαλο,(7jv είοωλολσιτρων τ/ν ί~έα. μιας σoιpκικύjς ά.να.γέννyjσύjς, καθ(~ς έπίσίις και ποια: να. ~ταν Τι πρώτη 7ψοέλευσΥι της παpάτoιψύjς ίδέας οτι επρεπε να. ~ιατύjρ'fjθοu'j τα. χ";τταρα TOU σ(~ματoς, για να μπορέσει να. ξυπν+ισει μετα. &:r:o χιλιετίιρί3ες σε μια νέα ζω~ το πτ(;')μα που ~ταν ψυλocγμένο σε χιλιοασψαλισμένο μέρος, Μέχρι τώρα έξετάσαμε ολί) αυτ/ τ/ν ίστορια τ'ljς &.φ6 πνισύjς μόνο ά.πο OPYjGxeucLΚ~ σκο7:ιά. Δεν θα: μπσροuσε όμως ενας Φαραώ, που σίγουρoc γνώριζε πολ') περισσότερα πράγματα για: T~ν προσωπικότυιτα και 7ις συψήθειες των «θεων», &πο Οσoc γ\j~ψιζαν οι δπυικοοί του, να: πίστευε-πιθανότατα τελείως παρά.λογα-πως επρεπε να: φτιά.ξει για:,( ι.ι... \,'.,.",... τον εαυτο του, ενα μ'j'rιμα που να μ'l) μ7:0ρε'. να καταστρocψει "λ,~, Ι '(ψ Ι <':,,,... ι επι χι ιετύjριoες και που να υ ω'jεται ορατο α7:0 πιχ.ντου πα.- νω ά.πο το εόαφος; ΟΙ θεοί ειζαν έξά.λλω δπoσziξ:θε~ ναι έπιιψ ".,..., (", θ' - στρε ουν και να -;0'1 ζ,υπνησουν... Ύ) γιοιτροι οι μ7:0ρο'.jσαν στο ά.πώτερο μέλλον ναι βροuν τ~ ό'j'jιχτότyjτα ναι τον ζιχναφέρουν στ'~ ζωή...) τι έχ.ουμε ναι ποuμε πάνω σ' ω)το το θέμα, τώρα. που ζοuμε σ,'~ όlα.σ'"(jμr.κ~ έπox~; 118

116 Ό φυσ~κoς και αστρονόμος Ρόμπερτ "Ετηνγκερ στο β~βaε() τοι> The Prospect of Immortality, που βγ:ηκε το 1965, σκ~α.γpα.φε~ μια μέθ030, με τ~ν όποια έμε~ς οε ανθρωπo~ του 200:; αιώνα, θα: μπορούσαμε να: (ιπoβλίjθoυμε σέ κα- 'ψ ζ t',ι Ι,,, ", τα Ue,ΊJ, ωστε τα κυτ,αρα μας να συνεχισοuν, απο LOCTpιx"tJ 'βλ', 'ζ-, e,rl f κα~ ιο oγ~χί) σκoπ~α, να ουν με ρυ μο ενα. τp~σεκατoμμυριο φορες OCργότερο. "Ας άκ01)γετα~ αυτ/ ~ ιaέα για: ενα 3~ocσΤΊJμ.oι άκόμί) σαν ου,οπια., έντoύτo~ς σύιμερα κιόλας κocθε μ.εγocλυ] κλ~να-η Ζχει ~ν7. ((ΤOΙμ~ευτΎjρ~o οστων» σ..η alocezcrύj Τ'Υ)ς, τ() όπo~o 3LtXT"l]pz~ έπ!. Ζη κα.τεψυγμένα άνθρώπινα οστoc, πο,) σε περιπτωσύ) που θα xpειαστε~ επαναφέροντοιι στ-ι) φυσιοαογικ-ι) κατocστασίj κα!. ΧΡΊ)σψοποιουνται. Σε θερμοκρασεα C είναι auviχtov να: γινει πα.pακα.ταθήκίj αtμοιτος για: απεpιόp~στo χρονικο aιocσημα (κα!. αύτο έπισ'yjς είναι κά.η που γινετα~ 1jaη σύιμερα παντου). 'Αλλα: κα!. ~ ocποθ1jκεuση ζω'l',ανων Κ'JΤΤOCΡων είναι 3υνατΙ) crxzao'! χωρις περιορισμους σ,~ν θερμοκρασία που έχει ""'ο αζωτο σε ύγp~ κατocσταση. M fιπως αραγε σκέφτ'fjκε ό ΦαΡ!7Χ'ι> κocτ~ ουτοπικό, που δμως βρισ'..<ετα~ στα: πρόθυρα τ:ης πραγματοποί'fjσ ~ς του; Πρέπε~ χανεις να ό~α.βάσε~ duo φορες αύτο το έπtστί)μον~κo πόρισμα για: να: κ:χτα.λάβει πόσο τερχστια είναι ~ σyjμασία το'): βιολόγοι -:0;:) ΠανεπισΤ'fjμίοu τ'ljς Όκλοιχόμα εχαναν το ΜOCρτιο -:ου 1963,,"/j'! έξα.κριβωσyj, πως τα: κ';τταρα τ:ης έπ~aερμίaας τ~ς Α1γυπτίας πρ~yδπ~σσας Μένε εχουν άκόμ'fj "./j'! Εκανότψα. τ:ης ζω'fjς! Και ~ πρ~γκιπ~σσα Μένε είναι ta&) και' μερ~κες χιλιάaες χρόνια νεκρ ~! Σε πολλα: μέρυ] βρέθyjκαν μοuμιες πο,) είναι τόσο τέλεια και' άναλλσ\ωτa aιατίjρίjμένες, ωστε να: μοιά.ζουν με ζωντανές. Μοuμιες Τ&Ν "Ινκας μέσα σε παγετωνες OCντεξαν στον χρόνο και θεωρ'fjτικα: μπορουν να ξανcιζ1jσου'j. Είναι ουτοπια; Τ Ο καλοκαερι του 1965 παρουσια.σε ~ ρωσικ-η Τ'fjλεόpασ'Yj aljo σκ 1;λους, Π(1) είχαν μπε~ μι('/. έβaομά.aiχ στ/ν κατoc- Ψ ξ Κ, '''β~,,, "'Ψ ξ ". ι υ 'fj. αι ην ε ooμίj μερα εγινε ΊJ απο υ ΊJ κα~ να: o~ σκυλοι αρχισαν να. ξαναζοuν ζωίjρoι σα.ν πρωτα! 119

117 οι 'ΑμερικανοΙ, XL αύτο έπίσύ)ς sεν ε!νοιt χocνένoc μυστικό, ιχσχολοίίντοιι σοβοφα: μέσοι σ' 01.0 το ε')ριι Sιocστ-ημικό τοuς πρόγροιμμοι κοιι με το πρόβλ-ημα πως θα: είνοιι Suνοιτον νιi στέλνε~ κανεις τοιις ιxστρoνlχίίτες τοσ μέλλον-:ος στα μocι Ι:'~ \ Ψ Ι, κρινοι τοuς τοις,ιοια σε κοιτε uγμεν-η κοιτocστασί)... Ό κoιθ-ηγ-ητ~ς "Εττινγκερ, που τον xopot8z,)olj') σήμεροι cruxvri, προψιιτεύει ενοι ιχπώτερο μέλλον, Ι)ποι> οι iχνθρωπoι οuτε θα: κοιίγο'/ται οuτε θα: γίνοντοιι τpoφύj γι:χ crxoua~xlix, ενοι μέλλον στο όt:o~o τιi πτώμocτcι, ποιγωμέν:χ σε νεκροτocφεϊοι-κοιτοιφύγιoc κοιτά,ψuξ-ης θα: περψένοuν τ/ν ~μέρlχ, που μίοι έξελιγμέν-η ίcιτpικύj θα: έχε~ υπερνικfισει -:-α: oc~τιoc το\) θocνά,τοι> τοuς κοιι θα: μπορεϊ έτσι ν:χ τ* έποινσ.φέρει σε ι ι ζ '''Ο ', "", 'ψ μιοι νεoc ωίj. ποιος επεκτεινει αuτη 7ψ O\)ΤOΠΙΚΊJ σκε' -η θιi 8εΊ: το έφιlχλτικo οροιμοι μιocς &λίjθινyις στρ:χτιocς OCπο κοιτεψυγμένοuς στρατιωτες ποιι Ι)ταν παρocσ-:-εί: OCνά,γΚΊJ, σε ΚIΧΙρο πολέμοu, θα ιιφίστlχ'/τα:ι ιχπόψuζίj. Τ ρομιχκτικο Ορι.φα, στ' ocλfιθεια! τι σχέσίj έχουν ομως οι μούμιες με τ/ θεωρίoc, π~)ς υπυιρξοι'/ κοσμονα:υτες σt~ν βοιθια: OCρχocιότψα:; Μ-r,πως πρόκειτocι για: υποθέσεις τρoιβίjγμένες &πο τα: μocλλιά; ΈρώΤΊJσΊJ: 'Απο που γνώριζαν οί ιχρχα:ϊοι πως τα: κύττοιροι του σώμοιτος μπορουν μετα: ιχπο μ(oc είόικ'~ έπεξεργα. σίοι να: cruvzxicrouv να: ζουν με ενα ρυθμο τρισεκocτομμύριoc φορες πιο αργό; ΈρώΤΊJO"'!J: Άπο που προέρχετα:ι.~ tatoι της OCθοινοισίοις κοιι άπο ποσ πά,λι, zt8lxoc, ~ σκέψίj μιας σοιρκικ'fjς &'ψ,)πνιo"'!jς; ΟΙ περισσότεροι &ρχοιϊοι λοιοι κοιτεϊχα:'/ 7~ν τέχνίj τίjς μοuμιοποίίjσίjς κοιι οί πιο πλούσιοι ιχπο οι,jτοuς ";'~ν έβοιζοιν κοιι σε έψoιρμoγfι. Έ8ω 8εν μiiς &ποισχολοίί'! ω)τ* τα: ιχπτα: γεγονότοι, άλλα: -ή λύσίj ";013 οιίνίγμοιτος, απο που &ροιγε να: είχε προέλθει ~ ί8έoc μιocς &.ψύπvιo"'!jς, μιας έπιστροψ-ης στύj ζ ι "Ηλθ "~Ι, λ- -,,ι β,'", ωίj. ε ΊJ ιοεοι εντε ως 'ruxoιloι σ ε'loc ocσιλιοι ΊJ στον -ήγεμόνoc μιiiς ψuλ'yjς ~ μ~πως πocρoικoλoύθίjσε κά,ποιος ποιν( σχυρος &φέντίjς τοuς «θεούζ», που ψρόντιζocν τα: πτώμα.τoc τοuς μ' ενoc περίπλοκο τρόπο κσ:ι τοι ψύλσ:γοιν σε μί!:!. άπόλuτα. 120

118 &:σφαλισμένίί σιxpκoφιlγo; "'1-1 μήπως κάποιοι «θεο!.» (κοσμονοιυτες ~Ύ)λιx~-η) μετέ~ωσαν σ' ενoc πνευμocτικα: άνocπτυγμένο, 'β λ' ~",, - ; ~ ευφuύ) ασι οπαιοιχ τις γνωσεις τους, γιoc το πως ε~ναι ουνατον να: άφυπνισθοϊίν πocλι πτώμocτα, πol.ι ~χoυν ίιπoβλί)θε~ σε μια: et~lx~ επεξεργιχσιoc; Σ' ιxύt~ν τ-ην θεωρψικ-η αtτιολογίoc είναι άποφocιτί)το να: ~oee'i:. μια. εκσυυχρονισμένί) βocσί). Σε μερικες έκιχτοντά ~ες χρόνιoc θα: κocτέχει 'fj άνθρωπότί)τ1χ τ-ην τεχνικ-η των ~ιιxστημιχων ταξι~ιων με μία τελειότί)τoc, πol.ι σήμεριχ είνιχι &χόμη &~ισ.νόίjτί). Tαξι~ιωτιχα: YPIΧtpz'i:σo eoc προσφέροuν ~ιιxπλανητικα: ταξι~ισ. και. eoc ocναγράφοuν άκριβείς ~μεpoμί) νιες OCνιχχώρησΊ)ς και επισ.ρoφ~ς στα: ~ισ.ψημιστικά τοuς φυλλoc~ια. ΠροUπόθεσΊ) βέβαιιχ γι' αυτ-η την άκρίβεισ. είναι να: σuμβα~ίσοuν ολοι οι.ομείς..τ,ς επιστfιμγ)ς με τ,ην εξέλιξη. '11 'ήλεκτρονικ-η κιχ!. ~ κυβερνψικ-η μόνες τοuς ~εν θα: προλάβοuν ολη τ-ην uλoyj του προγράμμιχτος. llpt7czt ~ toc.plκ-η κοι!. -η βιολογία voc προσφέρουν.ι.ς ίιπί)ρεσίες ":"οuς, άνοίγοντocς ~ρόμοuς πol.ι θα: κoc.αστ/σοuν ~υνocτ/ τ/ν έπιμ'~κυνσί) τ'1jς πορείocς ~ς άνθρώπιυfjς ζω~ς. Σήμερα εργ&ζεται κα!. ocuτος ό.ομέocς τ'fjς ~ιιxσ'ί)μικ~ς ~ρευνιχς με oλrι του τ/ν ~ντασί). Ούτοπικ-η συνέπειlχ ocuτης ~ς ιγ.ι.έψ'ηζ ειν7.ι ή ερώ'ί) σίj μήπως κοσμονιχυ.ες eχπo πολυ παλιους καφους κατείχocν Ίj~ΊJ γνώσεις, πol.ι εμε'lς πρέπει να. cι.γωνισ :ΧJυμε να τι.ς χερatcroufle ζα.νoc. Μή7Cως κocποια ξένη ΟΙ7.'Ι6ηση Ίν(:ψιζε Ίj0Ί) τ!.ς μεθό~oυς, με 'τι.ς όποίες ~πρεπε να qιpo'j":"lazt κ()('ιει.ς τα: σώμιχτoc, για: να: γίνει ~υνocτ/ ή επιχνocφc,?σ. -:01)'; στ,η ζω η μετα: eχπo rlγνωστο πόσες χιλιά~ες χρό'lιoc; 'Ίσως ο[ «θεοί», πol.ι J:. ',...,-;' " ~, 'i3 λ'~,ιτιχν τοσο εuφυεις, νoc ztzoc') το ενοια?ερο'l Ψ1. ι!χφυ OCi:,ουν ενoc τουλάχιστον νεχρο με ολες.1.:; γνώσεις -:Yj:; εποχ'fjς TOU, ωστε voc είναt 8υνατον χά,ποτε να. έρωτ~ijοε~ 'γιoc 7~ν Ιστορία ~ς γενιας "ou. Γιατ!.,.ί γνωρίζουμε εμείς στο κ7.-:ω-κάτω; M'~πως είνocι τελείως άπίθocνο να: ~lo'j') '~OYι ΧΧνει κσ.-:ι τέτοιο (μίcι &φύπνισύj xcxt έπερι~τl1σ1j 81jλoca~~) «θεοι», πού κocποτε επέστρεψocν στ/ Γ~; Με το πέρocσμoc των έκocτονταετυιρίοων εξελίχτψιocν οι 121

119 ,ι, πρωτες, με όλους To,j:; κ~νόνες συσκευασμένες, μοόμιες σζ μι~ {ιπόθεσ'ιι τ~ς μόοα:ς. ΞOCφνου ήθελε ό κα:θένα:ς να: ξα:ναξυπν~σει' ξάφνου πιστεψε ό κα:θένας, πως θα: ερχόταν κocποιoc μέρα: σε μια: νέα ζω~, φτάνει να: gκανε το tδιο όπως οι πρόγονοι του. ΟΙ μεγάλοι Ιεpε~ς, οι όπo~oι σ,' άλ~θεια ειχαν γνώσεις γι' IΧ'JTZ::; τις άφυπνισεις, {ιποστ+,ριζαν βέβαια με όλες τους τις ουνάμεις αδτο το OpΊJσκευηκo gθιμο, ποίί ~ταν για: την κάστoc τους μια επικεpo'~ς επιχειρyjσ-η.,αναφέρα:με ήο-η την άκατόρθωτ-η φυσιολογικα: ~λικιoc των βασιλέων των ΣουμερΙων ~ των βιβλιχων φυσιογνωμιων κ"λ κ:χ.νχμε τ'~ν ερώτ-ησyj, μ+,πως i7.,jτoc τα bντα '~,,:α'i κοσμονχυτζς, ποίί -Γι ~λικια τους μεγάλωνε μόνο σχεηκoc προς τον πλrf.'l'''τ-η μας λόγω της άλλocυης χρό'ιου ΠΟ') γινεται στα: Οιc.ιr.λ!:(νYJΤΙΚα. τα:ξιοια, οτocν ~ τocχότυιτoc ειναα μόλις κocτώτερ-η ιχπq CX'J'~ του φωτός. Μ+,r.ως ερχόμαστε στα tχνyj τ'ijς ιχδιαν6',ι"':υ,ς '~λαι.oις των πρoσ(~πων ποίί άναφέρον,,:αι στις Γραφές, α.ν κ:χ.ψ)υ:.ιζ,,-ην {ιπ6θεσύj, r.((ις ~ταν μουμιοποι'ημένα ~ σε κα-:-:χ.στασ'ιι ΚiΧτσ: ψυξυις; Σ,jμφωνα μ' αδ,~ 7~ OεωpΙ~ χοσμονχυτες θα: ειχα.ν κατα Ψ '~ ~,,,""'" υζει σιαφορες συιμαντικες προσωπιχοτυιτεςτης c.ιpχαιoτψocς (To,j:; ειχαν δώσει ε,ιc.ι βc.ιθυ τεχν-ητο υ-::νο, ΟΙYJγοuνται οι'θ ρυ'λ) οι και, σε\ κατοr.ινες Ι, επισκε'ψ εις θ α ι,()\j:; "'Β zl γα~αν Υ κα'ο ε, ), "... Ο' ", ) 'Ψ,. ι θ Υ φορα cxr.o 7α ~PΊ..εια, α 70υς εκαναν απο υςη κοα α' συ~yι- - νι Σ \,. 'θ" Ψ θ \,. " τουσαν μσο;"ι τους.,ο τεαος κoc ε επισκε Ίjς oc 'Γιτ~ν σουλεια. τ~ς χocσ,αις των Ιερέων, πού θα: ειχαν OΎJμιoυp'Γ"σzι κ!:(ι κocθooyιγ~σzι οι χoσμoνcι:υτες, να: ξανocσυσχευά,σουν τοίίς ζω'lτανοίίς νεκρο,jς κα~ να. τοίίς φυλάξου'ι πάλι μέσα: σ,ο,jς γιγαντιαιους ν ';(Q'J ς, μέχρις ο,ου, κά.ποιοι μέρα:, ξχ'lαγυρισουν οι «θεο Ι)).,ΑOUνα-:ον; Γελo~o; ΤΙς πιο παιoαρι(~o<:;ις ά.ντφρ+,σεις τις φέρνουνν κυριως εκε~νoι οι &νθρωποό, ποίί τονιζουν ότι πιστεόουν &κράοαντα στη φόσ-η. Μα: οεν παρουσιάζει Υι toloc ~ φόσ'ι) τα. πιο χpocυγαλέcι: πocpαoειγματcι: γι' cι:~,~ τη «χειμε-,, ρια νοφκ-η)) κ~ι cι:φυπνισyι; Ί'πάρχ.ου'Ι ε~o-η άπο ψάρια που παγωμέν:χ εντελως, ξε- 122

120 πocγώνοu'/ σε κα.-;tχλλ'yjλ'fj θερμοκρ",σίιχ και κολuμπουν φρέσκα. χαι ζωηρoc στο νερό. Λουλοίι~ιoc, νίιμφες κα.ι ζουζοίινια ~εν UφΙσ'"ία.ντoc~ μόνο φυσιολογικα. χειμερία. νάρκη άλλoc πα.ρουσιocζοντιχι '"r-fji) &νοιξη με μία νέα, 6ψocία. εν6υμασία. 'Άς ~ια-:υπ6)σω ομως μόνος μου τ/ν &ντίρρίjσ'yj προς τον έcι.υτό μου: M~πως ά.ντέγρocψocν οε αρxα~oι ΑΙγύπτιοι τ/ ουνocτό,,:yj,oc "7Υις μουμιοπο[ησ'l)ζ OCπο τ'~ν φ{ιση; 'Άν συνέβα.ινε l5μως α.υ-;ό, τότε θα. ~πpεπε να σuνα.ντf,σουμε μία λα.τρεία. των πετocλοιj6ων ~ -:(;)V σκαθ",ρι(';)ν ~ τουλάχισ-;ο') κάποιο 'Cχνος για χα'n τέ-;οιο. Σ' α'j-;"fι 7"~ν xoc-:zueu'lgyι ομως 6εν υπά.ρχει -:ίποτε! Σε ΙΙπόγειους -:άorpq'jc; βρίσκουμε γιγα.νηoc~ες σocρκι:ιφά.γοuζ με [LουμΙΟΠΟΙΊjμέ'Jοuς 7!χ,jρους~ 7:αρ' δλο ΠΟ'J εiνx~ &όυνατον να αντέγραψχν ot ΑΙγίιπ-:ιοι τ-η χειμερία. νά.ρκ'yj απο α,j-:ούς. Σε άπόσ-:ασ'l) όκ7ω χιλιομέ-:ρω'l &πο το Χέλοuαν ύπocρχουν π:φισσό7εροι &πο τάφοι 6ια.φόρω'ι μεγεθων, "ou &ν~ήκoυν (~λo~ σ:-~ν 7:PC:Y"C"'1j ",αι 7~ όζ~jτε?ί] Δυνcιστεία....~UΤQt ot τocφοι &πο6ειχ'j'.jοu'i πως Τι --:έχ'ιη τ~ς μουμιοπ(;('fjσίjς εινα.ι παλαιότερ'yj άπο χρό'ιια. ΤΟ 1953 δ καθίjίyι--:ύ]ς "Εμερυ &νακocλuψε σε ενα &ρχαϊχο νεκρoτα.φε~o στο βόρειο Σα.κκάρα ενα μεγάλο τά-φο, ποu &ποa[6εται σε ~ψχν Φιχρα.ω τυις τ:ρώτ'l)ς Δυναστε[ιχς (πιθανως στο'ι ΟΜ'Ι-:ζι). 'Έξω άπο -:0,1 κuρίως -;άψο ύπyιpχlχν σε τpε~ς σεφες &λλοι 72 -:άφοι με τα. τ:-;ώματα -:ων σκλocβων, πο\> θέλ'yjσαν να. σuν(;οέψοu'l -:0'1 βασιλιά -:ους σ,ο νέο κόσμο. Στα: σ(~ματα -:(;)'1 64 νέων &'10ρων κχι,ων 8 νέων γuναικων 6εν φlχί'loν-:α:ι καθόλοι) rχνη βίας. Για-;ί δέx-:yικiχ,i &ρα-γε Cluτα: τα. 72 α70μα ν:χ. -:α ενπ;l;/.ίσου'l xoct να.,α eaviχτc~crouv; (11 π [σ--;"ιj, 7':l;.>ς Ijπά.ΡΖε~ ll'..:l ;)Z~)Τ;::PΎ) ~(ύ"l; σ7ό Ι1 Ι περ_ πέplχ') ειναι Τι Τ:Ι(, γνωσt'~ κlχι σuυί.ρόνως ~ -;:ιο άπλ~ εξ~ Ύ'YjσΎ) Iχu,ou -:ou φαινομένου. Έκ,ος δμω;; &-;:0 κoσμ~ματot και χρυσάφι εβocζχ'j σ,ο'jς τocφοuς,ίij'j ΦαplΧω καλ σιτίjpά, λoc3~ κα~ μπαχηαα.-πο,) -;,χ θεωρquσocν, φαίνεται, προμυιθειες άπocρα.ι:"ιι,ε;; για.,"γιν &'λ):η ζω~. ΈΚ';ος άπο,uμβω~ύχοuς ot τάφοι EXou') ά'loιx.,ε~ κlχl άπο νε(:j,ερο1)ς Φ:χΡ 1Χ6), πο\> εβρι- 123

121 σκocν τότε μέσoc στον τocφο ενος προγόνου τους τις πρoμ~ Oε~ες σε ocρτ~oc κocτocσ7ocση. Ό νεκρος λοιτ:ο'! οιjτε 71.ς είχε κocτoινoιλώσε~ οοτε τις είχε πocρει μοιζί του στ~ν αλλrι ζω~. Κocι ;)τοιν ξανάκλε~νoιν τους τocφους ~βoιζoιν νέα. έμπορεύμοιτoc στο μνίjμα, το εκλειναν άσφοιλίζοντocς το ocπο ~Ι:XΡΡΊJξrι κocι το προστάτευocν με πολλες πoιγί~ες. "Ολ' OΙ'~)7OC κιχνουν να: φοιίνετιη ~ΙΚOΙΙOλOγΊ)μένrι ~ ύπόοεσί), πως πίστεuiχν σε μίoc άφύπν~σ'y) σ70 ιχπώτερο μέλλον κocι CSXL σε μ[iχ αμεσ'yj ocνocσταση σ70 'l'περπέρocν. Στο Σακκχρoc έ7:ισης ocνιχκiχλ\jφτίjκε 'τον 'ΙΟ\Jνιο 70υ 1954 ~νoις τάφος, που 8εν είχε συληoε~ (μέσiχ στ-~ν OΙ'ωOυσiΧ έντιχψης ύπίjρχε ενα κιβώτιο με κοσμυιμ:υ.'τ7. και χρυσό). 'Η σιχρκοφάγος ειχε για: σκέπαισμα μιιχ συp7:y.pω7 ~ πλάκα. Στις 9 'Ιουνίου ανοιξε ό Δρ. ΓκόνiΧψ με έπισ"ljμότη'τ:υ. 'r'fj σοιρκοφιχγο κοιι "ότε ει8:υ.ν οη 8εν πεpιε~χε τ[ποτε. Τί7:0-:ε άπολύτως! Είχε μ'~πως +. μούμιoc -:-pcl7:zl σε φ'η"~ χωρι; '1* πά.ρει μοιζι τους Οησocυρι;υς της; Ό Ρωσος Ροψ:ένκο, σε άπόστclση 80 χιλωμέτρων άπο τα: σύνοροι τυις (LzOoPLocxΊj:; λ1oγγoλlαις, J.νocκάλυψε ενα τάφο, τον τιχφο 'του ((Koupyxoc,; ΕΙ». Π ρ6κει-:-αι yloc ενoc πέτρ~νo λόφο, πο\) στ;; έσωτερικο είναι ν-:-υμένος με ;';λο. 'Όλες OL οι'ωουσες του τocφου είναι γεμoc-:-ες με 8ιαρκε~ς 7::ΧΊους, ετσ~ &στε το περιεχόμενο συντ-ηp'~θηκε κά::ω &πο σ'j'lθίjκες κα- τοι'ψ υ ξ ης. Σ' ε μιαι, ocπο " ocυτες " -:-ις "'θ ocι O'Jcrz:; β ρε'οηκε Γ.!) i..ιoc,σαμωμένος ενας αν8ρ:υ.ς και μία ομοια συσκευοισμένη γυναίκιχ. Και OL Μο ~ταν έφο8ιασμένοι με ολα ':"α. πρocγμocτiχ, που τυχον θα. εiχiχν &.ν:χγκη σε μίοι με-:-έπε~τ:ι ζω'f:: -:-ρ6φιμα: σε πιiχτέλες, ρουχα, κοσμυιμοιτιχ κχι μουσικα. CSPY7..viΧ. "OλiΧ iχύτα. μαζι με τις γυμνες μούμιες, ~ταν σε κα-:-ocσ-:-ocση κατocψυξης, καλα. 8ιατηΡΊ)μένQ(. Σε εναν α.λλο τ:χψο &νακχ)λφ7ίjκε ενα τετρά.γωνο ΠQU είχε τέσσερεις σεtρες άπα Ζζ!. τε7ρα.γωνικα. σχέ8~α. Ή ολη εικόνα OOC μ7:0ρουσε να. είναι OCντίγροιφο του πέτρ~νoυ κατασηχ;jματος που βρίσκε-:-αι το άσσυριακο πocλιχη τ/ς Ν ινευίjς! Δ~oικpίνoν,αι καθocρ:χ κά'n πocρoc80ξες μορφες που μo~άζo')ν με Σφίγγες χocι εχουν περίπλοκοι κέ- 124

122 ρα.τoc στο κε~ά.λι 40cl ψτερα: σ'":~ ρά.;<:υ), σε μ~oc στά.σ'yj πο\> τ~ς 8ε~z.νει νχ χ.ocτευθuνον,αι τ.ρος τον ('Λρανό. Με τoc E'JrJιfL~7'Χ -.Ύjς Μογγολ~ocς 8εν γίνεται να: alxocιoλογηθοuν σκιψεις για: μ[7. 8εUΤΨfJ ζω~ Ε'ι πνευμocτι. Ή κα.- /,', 1: 1 'θ', 1 1 Ι, ταψu",'f) πο\) y'ρησψoπoιύj ηχε σ Ct'J-;O\):; -.ο\)ς τocφουζ-γιocτι oc:ύτο'ι ά.χ.ριβώς το GΚΟΠΟ εχουν οι ντυμένοι με ζuλο κocι γεμισμ.ένοι με πά.γο.. ά.φοι-εινocι δτ.ερ το δέον γ'rj"νyj χocι προσανocτολιιψέ'lη σε yjιινoυς σχοποuς. Για.-.ί αρα.γε, και τοuτη ή ερώτηση μocς εl.ει φέρ:;;ι χoc,' έτ.oc'ιάληφ fj σ~ alισκoλy) θέση, ετ..χσ..ν οι άpxcι~oι "'Γι'ι πεπο~θίjσίj, τ.(~ς.r, σ\)σκ;;:υocσία. αύτ/ θιχ εφερνε τα π-.ώμoc,;oc σε μ~α. ΚιΧτάσΤOCσΊj πο\> θα: επέτρεπε ην αφ 1 J'ΠνΙGΊj; A'J70 πα:ραμένζι αινιγμα Τι:ρος 70 πocρόν. Σ,/ιν Κίνoc, σ-;ο χωριο Βου-Χουά.ν, ίιπά.ρχ;;:ι Ξνας τετρ:χγωνικας --;άφος με 8ι!Χσ-;άσεις 14χ12 μ., ποι.. μέσα. -;OU βρίσκον'ται σχ.ελε70ι απα 17 ανδρες και 24 γυνoc~κες. Κα.Ι στ~ν περίπ-.ωσυ) IΧ'J--;'~ κα'/εις &πο τοl)ς σκελε70υς σεν παρουσιάζει σίjμά.8ια ένος βίαιου θανά.70υ. Σ-.Ις "Ανδεις υπάρχουν τά. ψοι μέσα σε π!χγ;;:-.ωνες, σ,~ ΣιβYjρίιχ μέσoc σε πά.γους, στ/ν περιοχ:1ι -;ou Σουμερ κα.ι στ/ν ΑιγυΠ70 υτ.ά.ρχουν τόσο όμα. alxot οσο xoct -;ά.ψοι μεμο'ιωμένων &τόμω'ι. Μουμιες εχουν βρεθε~ ψίjλioc σ--;ο Βοιψχ οπως και σ--; η Νότιο ' ΑφΡΙΥ.:ή. Κιχι δλοι οί νεχροι ηταν προσεκ-.ικιχ προετοψασμένοι ytioc μια: ocψύπνισίj σε μία '/εbj7ερί) εποχ ή. Σε Ολoc τα: πτώμα-;α; ειχ:χν ooθε~ 70C απαραι71i~(χ γιά μ[χ 'iέα. ζ(ι)~ καt oλo~ οι τά.φοι ε!νιχι ετσι τoπoθξ:τ~μένoι χαι χ,:,ισμένο!., i:)στε:. να: άν7έξουν για: χιλιε-;ίjpίόες. ΕΤνα-ι ολ' octj-.ioc μόνο σ,jμτ.-.ωσ-:;; ΕΙν:χι μόνο ιδέες, πocρά.ξενες ιδέες βέβ:χιoc, -;ων προγόνων μ:χς;., Η μjιπως ίιπά.ρχει κά.ποια. παλιά., α.γνωστυι σ~ μας υπόσχεσίj για: μί:χ σαρκικ~ επισ-;poψjι; Και. ποιος α.ραίε 'JiOC την εχει abjazt; Σην Ίεριχω ~λθα.ν στ'~ν έτ.ιψά.νεια. τά.φοι '~λικl:xς έτων και βρέθίjκocν 'Προτομες ~λικf.α:ς έ,ων, που εινα-ι ψτια-γμένες &πο γυψο. Κα.Ι ιχύτο -;0 γεγονος έπισί)ς μας έκπλjισσει, γιiχ7ι υπά.ρχει ο ισχυρισμός, πως αιι-.ας ό λαος aev γνώριζε xocebxo'j κε:ρocμικ+.. Σε Ξ'Jα α.λλο μέρος στ~ν Ίε- 125

123 ριχω ανακαλ'.jφ";"ύjκαν όλόκληρες σεφες άπο κυκλαα σπιτιoc, τ(;)ν όποιων οί τo~χoι κλινουν στο έπocνω μέρος προς τα μέσoc, οπως συμβα.ινει στους θ6λους. Έaω, το ποιντοaόνα.μο ίσ6-:0πο το\) &νθρακος C14, ποο με τ/ βο ήθειά του ειναι aυνατον να προσaιοριστε~ ~ ~λικια. όργανικης ϋλυ)ς, μiχς aινει χρονολογίες, που φθά.νουν στο δψος των χρ6νων. Αότες οί χρονολογίες, πο,; βρέθύjκα.ν με έπ~στύjμoνιkη μέθοaο, συμπίπτουν σχεaον ακρ,. βως με τις χρονολογίες πσ'; με7έaωσαν οί Αίγόπτιοι ίεpε~ς, λέγοντας πως οί πρ6γονοί ";"ους έκτελουσα.ν,q λει'οιψ(ί)μ.oc τους σαν ίεpε~ς πά.νω απο χρ6νια. Να ειναι κι αότο μ6νο σύμπτωση; 'Ένα ίaια.ίτεροι ζεχωριστο εϋpύjμα. ατ.ο,ελο\)') προ"ίστορικοι λίθοι στο Λουσσάκ, στ ην περιοχύ] Πουατο';.-ης ΓαλλΙας με πα.ραστάσεις ανθρώπων ποο ειναι ψ;υμcνοι έντελως μοντέρνα, με καπέλα, σακάκια.:η Υ-οντα πα.ν7ελ6νιοι. Ό αβας Μπρέιγ ΠΡοσaι6Ρισε σαν α.όθεντικοος αότοος τοuς προ"(στορικοuς λlθoυς κα/. ~ έζ-ήγφ-ή του αναποaογυρίζει OλΎj τ/ συσnιματoπoιύjμένί) προ"ίστορία.. Ποιος να χocραζε λοιπον τοος λίθους, τίνος ~ φα.ντασία μπoρε~ νά. πα.ρα.aεχτε~ ενα. κά.τοικο σπηλα.ιων ντυμένο με aέρμα.τα. ζι:)ων, ποο να ζωγραφίζει στα τοιχώματα μορφες το\) 20ο\) αιώνα; Τα πιο μεγα.λ6πρεπα πα.λαιολιθικα σχέaια βρέθψα.ν το 1940 στο σπήλα.ιο το\) Λα.σσω στ/ Ν6τιο Γαλλία.. Αότ/ ~ πινα.κοθ-ήκη μiχς θαμπώνει τ6σο πομ με τ/ φρεσκάaα, την πλα.στικ6τητά της και τ/') OCρτια. κα.τάστα.ση, στ-~ν όποία βρίσκεται, ωστε μiχς γε'μωντα.ι Μο ακατα.μάχψα έρωτ-ήματα.: πως φωτιζ6τα.ν το σπήλα.ιο για να μπopε~ ό πα.λαιολιθικος καλλιτέχνyjς να κ,χνει α.ότύ]ν τύjν τ6σο κοπια.στικ"ή του έργα.σια. κα./. γιά. ποιο λ6γο εγινα.ν α.,jτες οί καταπλίjκτικες ζωγρα.φιες στα τoιxι~ματlχ το\) σπηλαίου; 'Όσοι βρίσκουν αότες τις έρωτ-ήσεις έντελως βλά. κώaεις, i1λς μiχς έζύjyήσoυν κα.λuτεpα. αότες τ/.ς αντιφάσεις! ""Αν οί παλαιολιθικο/. κάτοικοι σπηλα.ιων ~τα.ν αγριοι κα/. πρωτ6γονοι, aev θα μπορο\)σα.ν να φτιά.ζουν στά. τοιχώμα.τα 126

124 ocυτοuς τοuς τόσγj κocτσιπλ'l]κτικοuς πίνακες. "Αν ομως ocύτοι ο L άγριοι είχocν τ-tιν Ικocν6τητoc να φτιάχνουν αύτους τοuς πίνακες, γισιτι -;ότε i3εν θα: ητ<υ,ν σε θέση,ια Ψ'":~άξoυν καλύβες για να τρυπώνοuν; Και οι εύφuέσ-;ερο~ ανθpωπo~ άπο έκατομμυρια xrbv~r;. ά'locγνωρίζουν στα. ζωα τ~ν Ικανότητα να. φτιά.χνγ)υν φι,jλ,.ες και κρυψωνες. ' Αλλα καθως φαίνετα~ ϊ1εν είναι μέσα στα πλoc[ιnα το;:; θεωρητικο;:; μας συστ~ματoς να παρoc~εχτ<)uμε Π6Jς και ό homo sapiens είχε :Χ.πΟ εκείνο ~~η τον xoclpo "Γιν ti3liχ ικανότητα! Σ-;'/ι" ~rί'ιμο l'όβ'1] άνακιfλυψε ό καθηγψης Κοσλοφ-οχι μακp~α. άπο εκεt:νες τις παράϊloξες ύαλoπoι'~σεις αμμου, ποι) πρέπε~ να: εχουν ayjμιοuργηθε'i: μόνο κάτω OCΠΟ Τ'~ν επίϊlρασ"1] δψηλύjς θερμοκρασι:χς-βαθια κάτω :Χ.πΟ τα: ερείπια ":"'i'jς Κ&. Ρet.-Κότoc ενα'ι τσ.φο, ποι) χρονολογείται στο 12,000 π.χ. περίπου. Μέσ σι σε μ~α. GlΧpXOιpOCYo βρtσκοντoc~,,:"χ σώματoc Μο πλούσιων cίνθρώπων και πάνω στ~ σαρκοφάγο ocviχxiχλύφτίjκε το σζί;μα. ένος κύκλου, που χωρίζεται ocπο μία κάθετο. Στα. I)ΡΊJ ΣΟΙJμπις στ~ i3uτικ'~ OCXTf; ":"0;:; Βόρνεο βρέθηκε ενα ϊ1ίκτυο :Χ.πΟ σπ~λαια ποι) εχουν φτια.χτεί: σσ.ν κσιθεϊlρικoι ναοί' ϊ1ιάφορα πολιτιστικα. κατάλοιπα των σπηλocίων ύποaηλώνουν για. χρόνο κoc":"ασκευ'i'jς το π.χ. Άν&.μεσα σ' αύτα. τα. τεράστια εύρ+,ματα ύπάρχουν και ιστοι τόσο ώρα'i:α κατεργασμένοι και λεπτοί, ποι) και με τ~ν καλύτερη θ 'λ," - " 'ψ '", θ ε Ύjση οεν μπορει κανεις να πιστε ε~ πως αγρ~o~ κατορ ω- σσιν ενα τέτo~o πρ&.γμα! Έρωτ~μιΧΤιΧ, ερωτ/μσιτσι, έρωτήμlχτσι... Αύτα. τα πρocγμιχτσι ϊ1εν ε!νιχ~ θεωρψικες ύποθέσεις, ocxxιx ύπάρχουν στ/ν ΠΡιΧγμιΧτικότητσι και i3εν ε!ναι λίγσι: σπ~λαισι, σσιρκoφάύo~, μούμιες, ιxpxιx'i:o~ χάρ,,:ες, θεότρελα. κτίρια, πα\) ε!ναι άληθινα κατορθώμσιτα άρχ~τεκτονικ'i'jς κσιι τεχνικύjς, κοιι πlχραaόσεις ιχπο πολλες κσιι ϊ1ιάφορες προελεύσεις, πο'; aεν ταφ~άζoυν σε κοινένα σχηματικο σύστ'yjμα. ΟΙ πρωτες αμφιβολίες παρουσιάζονται 'ΙΊ8η 8ε~λα. στο τυποποιημένο θεωpίjτικo σύστημα της άρχαιολογίας, άλλα 127

125 ακόμύj πcφlkμένε~ απlkρocιτψο να: άνοιχτουν p~γμocτoc στο σ',(,οτεινο κι απocτψο ΠIkΡελθόν. Πρέπει να τοποθεττιθοσν ξιkνα: από την &ρχί; τα: όρόσ'ημcι κα.ι &'1 ετνocι aυνα:τον να: κα.θoρ~στεϊ: μια νέα σεφα: άπο σταθερες χρονολογιες. "'Ας aύjλώσουμε δμως τη θέσύj μας: έaω atν αμφισβύjτουμε την 1σΤOPίCΙ των 7ελευΤιkLων Μο χ~λιιχaων χρόνων! Μιλαμε άποκλειστικα: και μόνο για 'τ/ν πcιλocιότατ"ι; &ρχαιό ΤΎjτα, για: το πιο βαθυ σκοτάaι των έποχων, το όποϊ:ο προσπαθουμε νoc φωτίσουμε με μία. νέα Sιcι::ιJr.ωσ"l) των προβλύjμocτων. ουτε εrμασ7ε σε θέσύj να: προσaιορίσοuμε χρονολογίες Xlkt &ριθμο{)ς, για. το πό7ε α.ρχισαν ξένα εύφυί; isντα &r.o το ΔιιΧσΤΤιμα να: έπενεργουν σ,~ν alx~ μας ανεξέλ~xτ'1] SιανόΎjσΎj. Τολμουμε δμως να: άμφισβψ~σoυμε τις ύπocρχουσες χρονολογιες r.otj άφορο;;ν τ~ν βαθιoc άρχiχιότtι7α! Διιχτυr.ώνου με T~ν ύπόθεσύj και εχουμε άρκετα: σοβαρους λόγους γι' αύτό, πως 70 γεγονος για Τ,ο όποϊ:ο μιλαμε πρέπει να: το ΠOθεΤΎjθεϊ: στους νεώτερους πr:ι.λαωλιθιxoυς χρόνους, aύjλα8ίι μεταξυ του κiχι π.χ. 'Όλες ΟΙ μέθοaοι, που ΧΡΎjσιμOΠOιoύσαμε μέχρι τώρα, ακόμ"ι; και r:ι.ύ"γ~ ~ τόσο 0'10 μαστη μέθοaος των Ισ07όπων του α.νθρακος που πocνω ΤΎjς έπαναπαυόμαστε, &φ~νoυν μεγocλα χενιχ, μόλις ξεπερocσουμε 'τ/ν -ήλικία των έτων. 'Όσο &ρχαιότερύj ετναι "~ ίίλύj που θέλοuμε να: άovιxmcrouflz, τόσο λιγότερύj έμπιστoσύνύj μπορουμε να: εχουμε στ"~ν μέθοaο των Ισοτόπων του α.νθραχος. 'Αξιόπιστοι έρευνψες μας ειπαν, πως atv θεωρουν την μέθοaο C14 και τόσο χρ~σιμύj, γιατι μ' αύτίιν ετνα~ aυνατον να: χαθοριστεϊ: yj -ήλιχία μιας όργανιx~ς i)λύjς στα: πλαίσια των χαι έτων χατα: βoύλύjgύj χαl. έπιθυμια. Δεν ετναι απαραίτψο να: azzooufle: αύτες τις απόψεις xριτικ~ς χωρις χαμία έπιφυλα:ξύj, &λλα πα:ρ' δλ' αύτα θα ~ταν χωρις αμφιβολία πολυ ευχocριστο να: ε'~χαμε παpocλλύjλα: με τίιν α4 κα:ι μία aεύτερύj μέθοaο για: να: προσaωρίσουμε τις χρονολογίες, Υι όποία: να: βασίζεται σε απολύτως συγχρονα ispyιxνoι μετρ~σεως. 128

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

Π α σα πνο η αι νε σα τω τον Κυ ρι. Π α σα πνο η αι νε σα α τω τον. Ἕτερον. Τάξις Ἑωθινοῦ Εὐαγγελίου, Ὀ Ν Ψαλµός. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη.

Π α σα πνο η αι νε σα τω τον Κυ ρι. Π α σα πνο η αι νε σα α τω τον. Ἕτερον. Τάξις Ἑωθινοῦ Εὐαγγελίου, Ὀ Ν Ψαλµός. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη. Τάξις Ἑωθινοῦ Εὐαγγελίου, Ὀ Ν Ψαλµός. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη. Κυ ρι ε ε λε η σον Ἦχος Πα Α µην Π α σα πνο η αι νε σα τω τον Κυ ρι ον Ἕτερον. Π α σα πνο η αι νε σα α τω τον Κυ υ ρι ι ον 1 ΙΩΑΝΝΟΥ Α. ΝΕΓΡΗ

Διαβάστε περισσότερα

α κα ρι ι ο ος α α νηρ ος ου ουκ ε πο ρε ε ευ θη εν βου λη η η α α σε ε ε βων και εν ο δω ω α α µαρ τω λω ων ουουκ ε ε ε

α κα ρι ι ο ος α α νηρ ος ου ουκ ε πο ρε ε ευ θη εν βου λη η η α α σε ε ε βων και εν ο δω ω α α µαρ τω λω ων ουουκ ε ε ε Ἦχος Νη α κα ρι ι ο ος α α νηρ ος ου ουκ ε πο ρε ε ευ θη εν βου λη η η α α σε ε ε βων και εν ο δω ω α α µαρ τω λω ων ουουκ ε ε ε στη η και ε πι κα α θε ε ε ε δρα α λοι οι µων ου ουκ ε ε κα θι ι σε ε ε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΦΩΚΑ/ΤΕΤΑΡΤΗ

ΤΜΗΜΑ ΦΩΚΑ/ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΜΗΜΑ ΦΩΚΑ/ΤΕΤΑΡΤΗ 09.00 -.00 5 ZE MI WA 0 0 0 9 0,95 9 ΑΓ ΓΕ ΠΑ 0 0 0 0 0 0 95 ΑΔ ΡΟ ΙΩ 0 0 0 0 0 0 97 ΑΙ ΚΩ ΠΑ 0 0 0 0 0 0 5 507 ΑΛ ΕΥ ΤΖ 0 0 0 0 0 0 6 99 ΑΝ ΟΡ ΚΩ 7 5 0 0 0,65 7 95 ΑΝ ΙΩ ΟΡ 9 9 9 6

Διαβάστε περισσότερα

Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα

Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα Ο Πότης Ράτος ζούσε στα 1880 μαζί με τη γυναίκα του και τα παιδιά του κάπου στην Ελλάδα. Λαχταρούσε να κάνει ένα ταξίδι στο χρόνο. Όχι στο παρελθόν, αλλά στο μέλλον. Και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΞΩΗΛΙΑΚΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΩΡΙΩΝ, 9/1/2008 Η ΘΕΣΗ ΜΑΣ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ Γη, ο τρίτος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος Περιφερόμαστε γύρω από τον Ήλιο, ένα τυπικό αστέρι της κύριας ακολουθίας

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Αή Εί Ηίς Δής Μί Μά Ιί Αύ Εέ Λό Τ Πώ Λό Τός 12ς (Π, (ίς- )) Εέ Λό Α, Β, Γ Δύ Τ Πώ Λό Τός 12ς (Π, (ίς- )) ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διάστημα. Βάλε στη σωστή απάντηση (μία κάθε φορά). Για να κάνει η Γη μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο, χρειάζεται:

Διάστημα. Βάλε στη σωστή απάντηση (μία κάθε φορά). Για να κάνει η Γη μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο, χρειάζεται: 3ST TET ASKISEON_XPress_Hamster_temp.qxp 27/04/2011 7:45 μ.μ. Page 1 Διάστημα Βάλε στη σωστή απάντηση (μία κάθε φορά). Για να κάνει η Γη μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό της, χρειάζεται: μια μέρα

Διαβάστε περισσότερα

Φως (1) -Όχι δεν υπάρχει... Το φως ζει χωρίς να κυλά ο χρόνος. Άμα κυλήσει πεθαίνει...

Φως (1) -Όχι δεν υπάρχει... Το φως ζει χωρίς να κυλά ο χρόνος. Άμα κυλήσει πεθαίνει... Φως (1) -Δηλαδή το φως τρέχει μόνο στο κενό; -Ναι τρέχει μόνο στο κενό. ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού. Μόνο στο κενό τρέχει και πάντα με 300000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο περίπου (σε ένα δευτερόλεπτο το φως κάνει 7,5

Διαβάστε περισσότερα

Οι τα α α α α α α α Κ. ε ε ε ε ε ε ε ε ε Χε ε ε. ε ε ε ε ε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι. ιµ µυ στι κω ω ω ω ω ως ει κο ο

Οι τα α α α α α α α Κ. ε ε ε ε ε ε ε ε ε Χε ε ε. ε ε ε ε ε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι. ιµ µυ στι κω ω ω ω ω ως ει κο ο ΧΕΡΟΥΒΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΟΙΝΩΝΙΟ Λ. Β Χερουβικόν σε ἦχο πλ. β. Ἐπιλογές Ἦχος Μ Α µη η η η ην Οι τ Χε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε Χε ε ε ε ε ε ε ε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ιµ µυ στι κω ω ω ω ω ως ει κο ο

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Αν και η πρώτη αντίδραση από πολλούς είναι η γελοιοποίηση για τη ανάλυση τέτοιων θεμάτων, παρόλα αυτά τα ερωτηματικά υπάρχουν.

Αν και η πρώτη αντίδραση από πολλούς είναι η γελοιοποίηση για τη ανάλυση τέτοιων θεμάτων, παρόλα αυτά τα ερωτηματικά υπάρχουν. Είναι γνωστή σε όλους η σειρά επιστημονικής φαντασίας Star Trek η οποία έχει φανατικούς θαυμαστές σε όλο τον κόσμο. Οι τεχνολογικές καινοτομίες και οι «φανταστικές» τεχνολογίες που είχε συμπεριλάβει στο

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Αή Εί Ηίς Δής Μί Μά Ιί Αύ Εέ Λό Τ Πώ Λό Τός 9ς (Μ, (έ) Ν,) Εέ Λό Α, Β, Γ Δύ Τ Πώ Λό Τός 9ς (Μ, (έ) Ν,) ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Αή

Διαβάστε περισσότερα

Ιανουάριος Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη Παρασκευή Σάββατο Κυριακή

Ιανουάριος Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη Παρασκευή Σάββατο Κυριακή ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ Ε - ΣΤ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2015 Στην ελληνική μυθολογία ο Ήλιος ήταν προσωποποιημένος ως θεότητα που οδηγούσε το πύρινο άρμα του στον ουρανό. Σαν πλανήτης είναι ο αστέρας του ηλιακού συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΕΓΓΟΝΟΣ: Παππού, γιατί προτιμάς να βάζεις κανέλα και όχι κύμινο στα σουτζουκάκια; ΠΑΠΠΟΥΣ: Το κύμινο είναι κομματάκι δυνατό. Κάνει τους ανθρώπους να κλείνονται

Διαβάστε περισσότερα

ο Θε ος η η µων κα τα φυ γη η και δυ υ υ να α α α µις βο η θο ος ε εν θλι ψε ε ε σι ταις ευ ρου ου ου ου ου σαις η η µα α α ας σφο ο ο ο

ο Θε ος η η µων κα τα φυ γη η και δυ υ υ να α α α µις βο η θο ος ε εν θλι ψε ε ε σι ταις ευ ρου ου ου ου ου σαις η η µα α α ας σφο ο ο ο Ἐκλογή ἀργοσύντοµος εἰς τὴν Ἁγίν Κυρικήν, κὶ εἰς ἑτέρς Γυνίκς Μάρτυρς. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη. Ἦχος Νη ε Κ ι δυ υ υ υ ν µι ις Α λ λη λου ου ου ι ι ι ι ο Θε ος η η µων κ τ φυ γη η κι δυ υ υ ν µις βο η θο

Διαβάστε περισσότερα

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα.

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Μέσα από τα πολύχρωµα σύννεφα του ουρανού της Μυθοχώρας ξεπροβάλλει ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο που χάρισε ο θεός της θάλασσας, ο Ποσειδώνας, στο γιο του τον Βελλερεφόντη.

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

οξαστικὸν Ἀποστίχων Ὄρθρου Μ. Τετάρτης z 8 a A

οξαστικὸν Ἀποστίχων Ὄρθρου Μ. Τετάρτης z 8 a A οξαστικὸν Ἀποστίχων Ὄρθρου Μ. Τετάρτης z 8 a A δ ` 3kς 3qz 3{9 ` ]l 3 # ~-?1 [ve 3 3*~ /[ [ ` ο `` ο ~ ο ```` ξα ~ ``` Πα```` α ` τρι ```ι ``` ι ` ι ~ και ``αι [D # ` 4K / [ [D`3k δδ 13` 4K[ \v~-?3[ve

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ - Α,α,α,α,α,α,α! ούρλιαξε η Νεφέλη - Τρομερό! συμπλήρωσε η Καλλιόπη - Ω, Θεέ μου! αναφώνησα εγώ - Απίστευτα τέλειο! είπε η Ειρήνη και όλες την κοιτάξαμε λες και είπε

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Αή Εί Ηίς Δής Μί Μά Ιί Αύ Εέ Λό Τ Πώ Λό Α, Β, Γ Δύ Τός 16ς (Φ, Χ, (ό)) Εέ Λό Α, Β, Γ Δύ Τ Πώ Λό Τός 16ς (Φ, Χ, (ό))

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΑΣ Γ. ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ - ΕΦΗ Ι. ΣΟΥΛΙΩΤΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ. τ... μαθητ... ΤΑΞΗ Α ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ... Β Τεύχος

ΗΛΙΑΣ Γ. ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ - ΕΦΗ Ι. ΣΟΥΛΙΩΤΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ. τ... μαθητ... ΤΑΞΗ Α ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ... Β Τεύχος ΗΛΙΑΣ Γ. ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ - ΕΦΗ Ι. ΣΟΥΛΙΩΤΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ τ... μαθητ...... ΤΑΞΗ Α ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ... Β Τεύχος Çëßáò Ã. ÊáñêáíéÜò - Έφη Ι. Σουλιώτου Τετράδιο Πρώτης Γραφής Α Δημοτικού Β ΤΕΥΧΟΣ Απαγορεύεται

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία αγγελίδου. το βυζάντιο σε έξι χρώματα. χ ρ υ σ ο. eikonoγραφηση. κατερίνα βερουτσου

Μαρία αγγελίδου. το βυζάντιο σε έξι χρώματα. χ ρ υ σ ο. eikonoγραφηση. κατερίνα βερουτσου Μαρία αγγελίδου χ ρ υ σ ο το βυζάντιο σε έξι χρώματα eikonoγραφηση κατερίνα βερουτσου «Ένας Θεός στον ουρανό, ένας βασιλιάς στη γη: ένας αυτοκράτορας. Και μια πόλη ολόλαμπρη, απ το χρυσάφι ολολαμπρότερη».

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΧΟΣ- Ε ΠΙ ΔΙΩ ΞΗ ΠΛΑΙ ΣΙΟ ΧΡΗ ΜΑ ΤΟ ΔΟ ΤΗ ΣΗΣ

ΣΤΟ ΧΟΣ- Ε ΠΙ ΔΙΩ ΞΗ ΠΛΑΙ ΣΙΟ ΧΡΗ ΜΑ ΤΟ ΔΟ ΤΗ ΣΗΣ ΣΤΟ ΧΟΣ- Ε ΠΙ ΔΙΩ ΞΗ Στό χος του Ο λο κλη ρω μέ νου Προ γράμ μα τος για τη βιώ σι μη α νά πτυ ξη της Πίν δου εί ναι η δια μόρ φω ση συν θη κών α ει φό ρου α νά πτυ ξης της ο ρει νής πε ριο χής, με τη δη

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Περιεχόμενα Τι είναι το Διάστημα;... 2 Το ηλιακό σύστημα... 4 Οι πλανήτες... 6 Ο Ήλιος... 10 Η Σελήνη... 12 Αστέρια και κομήτες... 14

Διαβάστε περισσότερα

Τι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο της Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου

Τι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο της Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου 18/05/2019 Τι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο της Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου / Ιερές Μονές Η μο νή του Με γά λου Με τε ώ ρου δι α μόρ φω σε μί α σει ρά α πό πε ρι κα λείς μου σεια κούς χώ ρους, για την α

Διαβάστε περισσότερα

Ἔκτασις. οι τα α α Δ. α α α α Δ. ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου. υ υ υ υ υ υ υ υ υ υ µυ υ στι ι ι Μ. ι ι ει ει κο ο νι ι ι ι ι ι ι

Ἔκτασις. οι τα α α Δ. α α α α Δ. ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου ου. υ υ υ υ υ υ υ υ υ υ µυ υ στι ι ι Μ. ι ι ει ει κο ο νι ι ι ι ι ι ι ΗΧΟΣ ΕΥΤΕΡΟΣ ΘΕΟΩΡΟΥ ΦΩΚΑΕΩΣ Ἦχος Ἔκτσις. ι Οι οι οι οι τ Β Χ ρο ο ο ο ο ο ο ο ο ο ο ο ο ο ο Β ο ο χ ρο ο βι ιµ µ µ στι ι ι κω ω ω ω ω ω ω ω ω ω ως ι κο νι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι κο ο νι ι

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονική φαντασία

Επιστημονική φαντασία Ενότητα 10 Περιγράφουμε ταξίδια στο μέλλον Αφηγούμαστε φανταστικές ιστορίες Περιγράφουμε ανεξήγητα φαινόμενα Περιγράφουμε μυστηριώδη αντικείμενα Χρησιμοποιούμε μελλοντικούς χρόνους Αναγνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό

Εικονογραφημένο Λεξικό Το Πρώτο μου Λεξικό ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Αή Εί Ηίς Δής Μί Μά Ιί Αύ Εέ Λό Τ Πώ Λό Τός 11ς (Π, (-ά) ) Εέ Λό Α, Β, Γ Δύ Τ Πώ Λό Τός 11ς (Π, (-ά) ) ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Αή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ & ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΣΠΕΡΑΣ 1-15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ. Παρασκευή 1/08/2014 Ἑσπέρας Ψάλλοµεν τὸ Ἀπολυτίκιο τῆς 2/8/2014. Ἦχος.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ & ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΣΠΕΡΑΣ 1-15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ. Παρασκευή 1/08/2014 Ἑσπέρας Ψάλλοµεν τὸ Ἀπολυτίκιο τῆς 2/8/2014. Ἦχος. ΑΟΛΥΤΙΚΙΑ & ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΣΕΡΑΣ 1-15 ΑΥΟΥΣΤΟΥ αρασκευή 1/08/2014 Ἑσπέρας Ψάλλοµεν τὸ Ἀπολυτίκιο τῆς 2/8/2014 δ Ταχὺ προκατάλαβε ι α σι λει ον δι α δη µα ε στε φθη ση κο ρυ φη εξ α θλων ων υ πε µει νας υ περ

Διαβάστε περισσότερα

Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015

Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015 Φ230: Αστροφυσική Ι Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015 1. Ο Σείριος Α, έχει φαινόμενο οπτικό μέγεθος mv - 1.47 και ακτίνα R1.7𝑅 και αποτελεί το κύριο αστέρι ενός διπλού συστήματος σε απόσταση 8.6

Διαβάστε περισσότερα

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ Μη µου µιλάς γι' αυτά που ξεχνάω Μη µε ρωτάς για καλά κρυµµένα µυστικά Και µε κοιτάς... και σε κοιτώ... Κι είναι η στιγµή που δεν µπορεί να βγεί απ' το µυαλό Φυσάει... Κι είναι

Διαβάστε περισσότερα

JEAN-CHARLES BLATZ 02XD34455 01RE52755

JEAN-CHARLES BLATZ 02XD34455 01RE52755 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΝ Ι ΑΜ ΕΣ ΩΝ ΟΙ Κ ΟΝΟΜ Ι Κ ΩΝ Κ ΑΤΑΣ ΤΑΣ ΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙ ΡΙ ΑΣ Κ ΑΙ ΤΟΥ ΟΜ Ι ΛΟΥ Α Τρίµηνο 2005 ΑΝΩΝΥΜΟΣ Γ ΕΝΙ Κ Η ΕΤ ΑΙ Ρ Ι Α Τ ΣΙ ΜΕΝΤ ΩΝ Η Ρ ΑΚ Λ Η Σ ΑΡ. ΜΗ Τ Ρ. Α.Ε. : 13576/06/Β/86/096

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα βιβλίο. Υπάρχουν έξι βιβλία με τις ιστορίες μου, μα σε όλα

Διαβάστε περισσότερα

0a1qqW+1a1`qÁlw n εν σοί Κύ ρι ε τρο πού μαι τού τον.

0a1qqW+1a1`qÁlw n εν σοί Κύ ρι ε τρο πού μαι τού τον. n 00211000Aqq11j1w Εκ νε ό τη τός μου ο εχ θρό ός με πει ρά ζει, 00qaj-1`q`qq+0)q11l1 ταίς η δο ναίς φλέ γει με ε γώ δέ πε ποι θώς, 0a1qqW+1a1`qÁlw n εν σοί Κύ ρι ε τρο πού μαι τού τον. 211`w1l1+000 0wl1

Διαβάστε περισσότερα

17.Β. ΜΙΚΡΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΟ 4 - ΧΑΤΖΗΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΡΙΑ

17.Β. ΜΙΚΡΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΟ 4 - ΧΑΤΖΗΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΡΙΑ Ήταν ο Σοτός στην τάξη και η δασκάλα σηκώνει την Αννούλα στον χάρτη και τη ρωτάει: Αννούλα, βρες μου την Αμερική. Σην βρίσκει η Αννούλα και ρωτάει μετά τον Σοτό η δασκάλα: -Σοτέ, ποιος ανακάλυψε την Αμερική;

Διαβάστε περισσότερα

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο.

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. 1 3 1 Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. Η επίτευξη του εκάστοτε στόχου είναι η αυταπόδεικτη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Κα λόν ύπ νο και όνειρ α γλυκά

Κα λόν ύπ νο και όνειρ α γλυκά Κα λόν ύπ νο και όνειρ α γλυκά Οδηγίες ανάγνωσης Προσοχή! Μη διαβάσετε ποτέ μεγαλόφωνα το βιβλίο αυτό σε κάποιον που οδηγεί αυτοκίνητο ή άλλο όχημα, διότι το παραμύθι έχει ως σκοπό να αποκοιμίσει αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Μέλη ομάδας Οικονόμου Γιώργος Οικονόμου Στέργος Πιπέρης Γιάννης Χατζαντώνης Μανώλης Χαυλή Αθηνά Επιβλέπων Καθηγητής Βασίλειος Βαρσάμης Στόχοι: Να μάθουμε τα είδη των

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ

ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ! ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΤΣΙΑΒΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗ ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ως Ηλιακό Σύστημα θεωρούμε τον Ήλιο και όλα τα αντικείμενα που συγκρατούνται σε τροχιά γύρω του χάρις στη βαρύτητα, που σχηματίστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι χε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ιµ µυ υ υ υ υ υ υ Π ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ζο ο ο ει ει κο ο

ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι χε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ιµ µυ υ υ υ υ υ υ Π ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ζο ο ο ει ει κο ο Χερουβικό σε ἦχο πλ.. Ε ΑΣΗ ΤΟ ΩΣΤΑΤΙΟΥ ΡΙΓΓΟΥ ΑΡΧΟΤΟΣ ΡΩΤΟΨΑΛΤΟΥ ΤΗΣ.Τ.Χ.Ε. Ἦχος Nε Οι τ Χε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι χε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ι ιµ µυ υ υ υ υ

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΑ Μ! Μ Π Α Μ! Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για όλους.

ΜΠΑ Μ! Μ Π Α Μ! Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για όλους. ΕΙΝΑΙ ΑΤΥΧΙΑ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙΣ ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ. Νούρου Εγώ Κουάμι ο αδερφός μου Ράζακ ένας φίλος που συναντήσαμε στον δρόμο Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Αστρονομία Μπιρσιάνης Γιώργος Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Λαμπρότητα : 100 φορές τη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΟΣ

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΟΣ 9()1 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΑβΙΙΝΛ ΑΡ.8ΜδΧ ΨΥΑΑΟΥ 28 ΦΕΒΡΟΥΑριον 1987 Ι -ΤΕΥΧΟΣ ΑΕΥΤΕΡΟ Ι 99 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΥΠΟΥΙΙΓΙΚΕΣ ΑΠΟΙΑΣΕΙΣ & ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΠΟΦΔΣΕΙΣ ΚΑΙ εγκρισεiσ

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών

Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών Εισαγωγή Στην εργασία μας, θα μιλήσουμε για την προέλευση και την εξέλιξη των οργανισμών. Δηλαδή θα εξηγήσουμε το φαινόμενο της δημιουργίας του κόσμου, αλληλένδετα και

Διαβάστε περισσότερα

Η κατάκτηση της Σελήνης

Η κατάκτηση της Σελήνης Η κατάκτηση της Σελήνης Η εργασία συντελέστηκε μετά από ώρες προσπάθειας των μαθητών: Νίκου Γκίτσιου Μάνου Βαφειάδη Η απογείωση των πρώτων που άφησαν το στίγμα τους στην Σελήνη Apollo 11 Η πιο σημαντική

Διαβάστε περισσότερα

FAX : 210.34.42.241 spudonpe@ypepth.gr) Φ. 12 / 600 / 55875 /Γ1

FAX : 210.34.42.241 spudonpe@ypepth.gr) Φ. 12 / 600 / 55875 /Γ1 Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α Υ ΠΟΥ ΡΓΕΙΟ ΕΘΝ. ΠΑ Ι ΕΙΑ Σ & ΘΡΗΣ Κ/Τ Ω ΕΝΙΑ ΙΟΣ ΙΟΙΚΗΤ ΙΚΟΣ Τ ΟΜ ΕΑ Σ Σ ΠΟΥ Ω Ν ΕΠΙΜ ΟΡΦΩ Σ ΗΣ ΚΑ Ι ΚΑ ΙΝΟΤ ΟΜ ΙΩ Ν /ΝΣ Η Σ ΠΟΥ Ω Τ µ ή µ α Α Α. Πα π α δ ρ έ ο υ 37

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΗΣ. www.meteo.gr - 1 -

ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΗΣ. www.meteo.gr - 1 - ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΗΣ H Γη είναι ένας πλανήτης από τους οκτώ συνολικά του ηλιακού μας συστήματος, το οποίο αποτελεί ένα από τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια αστρικά συστήματα του Γαλαξία μας, ο οποίος με την

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Το Ηλιακό Σύστημα Το Ηλιακό Σύστημα αποτελείται κυρίως από τον Ήλιο και τους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από αυτόν. Πολλά και διάφορα ουράνια

Διαβάστε περισσότερα

Αστροφυσικοί πίδακες: Εκροή ύλης από μαύρες τρύπες

Αστροφυσικοί πίδακες: Εκροή ύλης από μαύρες τρύπες Αστροφυσικοί πίδακες: Εκροή ύλης από μαύρες τρύπες Νίκος Κυλάφης Πανεπιστήμιο Κρήτης Μια περιήγηση στις τελευταίες επιστημονικές ανακαλύψεις που αφορούν στις μαύρες τρύπες. Ηράκλειο 9-12-17 Εισαγωγή Η

Διαβάστε περισσότερα

Ό λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει μέ νου. Friedrich Schelling. σελ. 13. σελ. 17. σελ.

Ό λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει μέ νου. Friedrich Schelling. σελ. 13. σελ. 17. σελ. σελ. 13 σελ. 17 σελ. 21 σελ. 49 σελ. 79 σελ. 185 σελ. 263 σελ. 323 σελ. 393 σελ. 453 σελ. 483 σελ. 509 σελ. 517 Ό λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Α. Μια σύντοµη περιγραφή της εργασίας που εκπονήσατε στο πλαίσιο του µαθήµατος της Αστρονοµίας. Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Για να απαντήσεις στις ερωτήσεις που ακολουθούν αρκεί να επιλέξεις την ή τις σωστές

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΥΠΑ ΤΕΣΤ ΓΛΩΣΣΑΣ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ. 1.1. Ικανότητα διάκρισης της ομοιότητας ή διαφοράς μεταξύ προφορικών λέξεων

ΑΤΥΠΑ ΤΕΣΤ ΓΛΩΣΣΑΣ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ. 1.1. Ικανότητα διάκρισης της ομοιότητας ή διαφοράς μεταξύ προφορικών λέξεων ΑΤΥΠΑ ΤΕΣΤ ΓΛΩΣΣΑΣ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ 1. ΕΠΙΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ 1.1. Ικανότητα διάκρισης της ομοιότητας ή διαφοράς μεταξύ προφορικών λέξεων 1.1.1. Ικανότητα επισήμανσης της ομοιότητας στη συλλαβή. 1. γάλα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αστρονομία τι θα κάνουμε δηλαδή??? Ήλιος, 8 πλανήτες και πάνω από 100 δορυφόροι τους. Το πλανητικό μας σύστημα Οι πλανήτες

Διαβάστε περισσότερα

Κυ ρι ον ευ λο γη τος ει Κυ ρι ε ευ. λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον και πα αν. τα τα εν τος µου το ο νο µα το α γι ον αυ

Κυ ρι ον ευ λο γη τος ει Κυ ρι ε ευ. λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον και πα αν. τα τα εν τος µου το ο νο µα το α γι ον αυ ΤΥΙΚΑ & ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΙ Ἦχος Νη Μ Α Ν µην Ευ λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον ευ λο γη τος ει Κυ ρι ε ευ λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον και πα αν τα τα εν τος µου το ο νο µα το α γι ον αυ του Ευ λο γει η ψυ

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου Συλλογή Περιστέρια 148 Εικονογράφηση εξωφύλλου: Εύη Τσακνιά 1. Το σωστό γράψιμο Έχεις προσέξει πως κάποια βιβλία παρακαλούμε να μην τελειώσουν ποτέ κι άλλα, πάλι, από την πρώτη κιόλας σελίδα τα βαριόμαστε;

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία;

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία; Δευτέρα, Ιουνίου 23, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΛΙΑ ΖΩΤΟΥ ΚΑΙ ΘΟΔΩΡΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Η Λία Ζώτου και ο Θοδωρής Καραγεωργίου γεννήθηκαν σε δύο γειτονικά χωριά της Καβάλας. Η Λία σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Μαγειρεύοντας ιστορίες

Μαγειρεύοντας ιστορίες λέξεις Έξυπνες ιδέες κλειδιά ΕλΕνη Σβορώνου Μαγειρεύοντας ιστορίες Πώς να γράψεις τα δικά σου κείμενα δημιουργική γραφή αρχή - μέση - τέλος Ακολούθησε τις οδηγίες, άφησε ελεύθερη τη φαντασία σου, ξεδίπλωσε

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητική Εξέταση - Σύντοµες Ερωτήσεις

Θεωρητική Εξέταση - Σύντοµες Ερωτήσεις 1. Στο Εθνικό Αστεροσκοπείο της Βραζιλίας, που βρίσκεται στη πόλη Ρίο ντε Τζανέιρο ( 22 54ʹ S, 43 12ʹ W), υπάρχει ένα ηλιακό ρολόι πάνω από την πόρτα του θόλου που είναι εγκατεστηµένο το τηλεσκόπιο των

Διαβάστε περισσότερα

Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης

Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης Αφροδίτη, Κρόνος, Ερμής, Ουρανός, Δίας, Ποσειδώνας, Άρης Το χρώμα της Αφροδίτη είναι κίτρινο προς κόκκινο. Το μέγεθός της είναι 9,38-10 χλ. Η απόσταση από τη γη είναι 41.400.000 χλ. Δεν είναι αρκετή απόσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ 1 η ΟΜΑΔΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 2 ο Συστήματα αστρονομικών συντεταγμένων και χρόνος ΑΣΚΗΣΗ 1 η (α) Να εξηγηθεί γιατί το αζιμούθιο της ανατολής και της δύσεως του Ηλίου σε ένα τόπο,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε

ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε. 2 0 1 9 Κλ ά δο ς θερ µ ι κώ ν τη λ εκα τ ευθυ νό µ εν ω ν α υ το κι νή τω ν. Υπ εύ θυνο ς Κ λ ά δ ο υ Ζωτιαδης Κωστας bo d @ e l - m e. gr

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ Αστρολογικές συμβουλές για την ερμηνεία ενός ωριαίου χάρτη

ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ Αστρολογικές συμβουλές για την ερμηνεία ενός ωριαίου χάρτη ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ Αστρολογικές συμβουλές για την ερμηνεία ενός ωριαίου χάρτη Κατά τη διάρκεια των αιώνων, πολλοί αξιόλογοι μελετητές της αστρολογίας παρατήρησαν ότι ορισμένα αποτελέσματα επαναλαμβάνονταν κάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ. Δεύτερος μύθος: Πίστευαν πως ο θεός Ποσειδώνας χτυπώντας την τρίαινά του στη γη

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ. Δεύτερος μύθος: Πίστευαν πως ο θεός Ποσειδώνας χτυπώντας την τρίαινά του στη γη ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ Στην Αρχαία Ελλάδα οι άνθρωποι για να εξηγήσουν τα φαινόμενα της γης έφτιαχναν μύθους. Για το σεισμό είχαν σκεφτεί πολλούς που κάποιοι είχαν σχέση με γίγαντες και θεούς. Πρώτος μύθος: Πίστευαν

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος Ασφαλώς Κυκλοφορώ (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού Tάξη & Τμήμα:... Σχολείο:... Ημερομηνία:.../.../200... Όνομα:... Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματα Feng Shui - Η Φύση και τα Στοιχεία των Άστρων. Συντάχθηκε απο τον/την Τάκης Καραγιαννόπουλος

Μαθήματα Feng Shui - Η Φύση και τα Στοιχεία των Άστρων. Συντάχθηκε απο τον/την Τάκης Καραγιαννόπουλος Τα Άστρα μπορεί να είναι εκ φύσεως καλά ή κακά. Η φύση τους όμως εξαρτάται από τον παράγοντα Χρόνο. Έτσι ένα καλό άστρο μπορεί να γίνει δυσμενές και να προκαλεί κακοτυχία σε κάποια συγκεκριμένη περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ

ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ ΥΙΟΡΕΝΣΙΝΟ ΓΙΑΝΝΗ Αθήνα, Νοέμβρης 2011 James Clerk Maxwell (1831-1879) 2 Από την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Maxwell γνωρίζουμε ότι : α) Ένα ακίνητο ηλεκτρικό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Η γέννηση της Αστροφυσικής Οι αστρονόμοι μελετούν τα ουράνια σώματα βασισμένοι στο φως, που λαμβάνουν από αυτά. Στα πρώτα χρόνια των παρατηρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Δ - Ε - ΣΤ Δημοτικού

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος Ασφαλώς Κυκλοφορώ (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Δ - Ε - ΣΤ Δημοτικού Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Δ - Ε - ΣΤ Δημοτικού Tάξη & Τμήμα:... Σχολείο:... Ημερομηνία:.../.../200... Όνομα:... Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΝΗ ΑΝΔΡΕΑΔΗ ΠΡΑΚΤΟΡEΣ TΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΤΑ ΤΕΡΑΤΑ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ

ΕΛΕΝΗ ΑΝΔΡΕΑΔΗ ΠΡΑΚΤΟΡEΣ TΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΤΑ ΤΕΡΑΤΑ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ ΕΛΕΝ ΑΝΔΡΕΑΔ ΠΡΑΚΡEΣ TΟΥ ΠΛΑΝΤ ΤΑ ΤΕΡΑΤΑ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ ΞΥΠΝΑA!!! Ναι, εσύ! Εσύ που αποκοιμήθηκες με τον φακό και το βιβλίο στα χέρια σου! Το παιδί που διαβάζει με μισάνοιχτα μάτια τώρα, αυτή τη στιγμή.

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά

Ο Παραμυθάς Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά 18 Ιαν 2014 Χανιά (18/1), Σταλός (19/1), Χανιά 18.01 έως 19.01 Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο Παραμυθάς των παιδικών μας χρόνων έρχεται στην Κρήτη Όταν

Διαβάστε περισσότερα

ηλιακού μας συστήματος και ο πέμπτος σε μέγεθος. Ηρακλή, καθώς και στην κίνηση του γαλαξία

ηλιακού μας συστήματος και ο πέμπτος σε μέγεθος. Ηρακλή, καθώς και στην κίνηση του γαλαξία Sfaelos Ioannis 1. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Η Γη είναι ο τρίτος στη σειρά πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και ο πέμπτος σε μέγεθος. έ θ Η μέση απόστασή της από τον Ήλιο είναι 149.600.000 km.

Διαβάστε περισσότερα

EΡΕYΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

EΡΕYΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ EΡΕYΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Φαντάσου πως κάποια μέρα μπορεί αντί να κατοικούμε στην Γη, να «μεταναστεύσουμε» σε έναν άλλο πλανήτη! Όσο απίθανο και αν ακούγεται, επιστήμονες εξετάζουν την πιθανή κατάκτηση

Διαβάστε περισσότερα

διατήρησης της μάζας.

διατήρησης της μάζας. 6. Ατομική φύση της ύλης Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η ύλη αποτελείται από δομικά στοιχεία ήταν ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Δημόκριτος. Το πείραμα μετά από 2400 χρόνια ήρθε και επιβεβαίωσε την άποψη αυτή,

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΧΑ ΡΑ ΚΤ ΗΡ ΙΣ ΤΙ ΚΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑ ΣΙ Α - ΚΑΡΑ ΣΑ ΒΒ ΟΓ ΠΟ Υ ΑΝ ΑΣΤΑΣΙΟΣ

ΘΕΜΑ: ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΧΑ ΡΑ ΚΤ ΗΡ ΙΣ ΤΙ ΚΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑ ΣΙ Α - ΚΑΡΑ ΣΑ ΒΒ ΟΓ ΠΟ Υ ΑΝ ΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΕΧΝ Οη ΟΓ ΙΚ Ο Ε Κ ΠΟ ΙΔ ΕΥ ΤΙ ΚΟ ΙΔΡΥΜΟ ΚΟΒΟΠΑΕ ΕΧΟΠΗ ΔΙϋΙ ΚΗ ΕΗ Σ ΚΑΙ Ο Ι ΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ηο ΓΙ ΣΤ ΙΚ ΗΣ ΘΕΜΑ: ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΧΑ ΡΑ ΚΤ ΗΡ ΙΣ ΤΙ ΚΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑ ΣΙ Α - Καθηγητή ΚΑΡΑ ΣΑ ΒΒ

Διαβάστε περισσότερα

Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;;

Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;; Α.Τ.Ι.Α. Τι είναι τα Α.Τ.Ι.Α. ;;; Όταν θέσει κάποιος σε μία παρέα το ερώτημα τι επιτέλους είναι τα ΑΤΙΑ, μπορεί να πάρει πλήθος διαφορετικών απαντήσεων. Όλοι οι επιστήμονες και οι ερευνητές, έχουν χωριστεί

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ. Η ΑΛΗθΙΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΕΙ ΚΟΝΟΓΡΑΦΗ ΣΗ. rιαννησ Ρ/ΤΣΟΣ ΚΕΔΡΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ. Η ΑΛΗθΙΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΕΙ ΚΟΝΟΓΡΑΦΗ ΣΗ. rιαννησ Ρ/ΤΣΟΣ ΚΕΔΡΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ Η ΑΛΗθΙΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΕΙ ΚΟΝΟΓΡΑΦΗ ΣΗ rιαννησ Ρ/ΤΣΟΣ ΚΕΔΡΟΣ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ Μ. ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΥ 15 & Ι. ΠΑΓΚΑ - ΑθΗΝΑI '. ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟΝ 66 Ι. 2 Ι Ι -2 Ι 5 ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ Η ΑΛΗΘΙΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Επικοινωνία ΣυνΚίνησις 2155304973, 6973933877 info@sinkinisis.com www.sinkinisis.com ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Πρι τ αρακτηρ οτικ λαπλ ουοτηματα μικρ ετ εξεργατ δ π υ τ

Πρι τ αρακτηρ οτικ λαπλ ουοτηματα μικρ ετ εξεργατ δ π υ τ ι ε α τ Τ εγνα α α ετ κ λε τ υργικ ο τημα Η οτ ρ α τ υ αρ Γ ζε τ τη Φ λα δ α απ τ α φ ιτητ τ υ Πα ετ τημ υ τ υ λ νκ ξεκ νη ε αν μ α τ ρ τ Θε α να δημ υργηθε ακαλ τερ Ενα τ υ αμτ ρε ααντατ κρ ετα καλ τερα

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός για Εκπαιδευτικούς

Οδηγός για Εκπαιδευτικούς Οδηγός για Εκπαιδευτικούς Οδηγός για Εκπαιδευτικούς Λίγα λόγια για το βιβλίο Τα 39 στοιχεία, που αναζητούν οι Κέιχιλ, υπόσχονται τεράστια εξουσία. Η Έιμι με τον αδελφό της, Νταν, διαπιστώνουν με έκπληξη

Διαβάστε περισσότερα

Να διαβάσεις με προσοχή το κείμενο και να κάνεις όλες τις εργασίες που ακολουθούν.

Να διαβάσεις με προσοχή το κείμενο και να κάνεις όλες τις εργασίες που ακολουθούν. Να διαβάσεις με προσοχή το κείμενο και να κάνεις όλες τις εργασίες που ακολουθούν. Το νησί ΚΕΙΜΕΝΟ: Η Ρόδος Καλωσορίσατε σε ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά νησιά, στο νησί των ιπποτών, στην πανέμορφη Ρόδο.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ

ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΠΟΣΑΗ ΕΝΟ ΠΛΟΙΟΤ ΑΠΟ ΣΗ ΣΕΡΙΑ ΠΩ Ο ΘΑΛΗ ΜΕΣΡΗΕ ΣΟ ΤΨΟ ΣΗ ΠΤΡΑΜΙΔΑ Η πυραμίδα του Φέoπα (2ου Υαραώ της 4ης δυναστείας), ένα από τα 7 θαύματα της αρχαιότητας, άρχιζε να κτίζεται γύρω στο 2.600

Διαβάστε περισσότερα

1.2.3 ιαρ θρω τι κές πο λι τι κές...35 1.2.4 Σύ στη μα έ λεγ χου της κοι νής α λιευ τι κής πο λι τι κής...37

1.2.3 ιαρ θρω τι κές πο λι τι κές...35 1.2.4 Σύ στη μα έ λεγ χου της κοι νής α λιευ τι κής πο λι τι κής...37 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕ Φ Α Λ ΑΙΟ ΤΟ ΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΑΛΙΕΙΑΣ... 21 ΚΕ Φ Α Λ ΑΙΟ 1 o Η ΑΛΙΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1.1 Η Α λιεί α ως Οι κο νο μι κή ρα στη ριό τη τα...25 1.2 Η Κοι νο τι κή Α λιευ τι κή Πο λι τι κή...28

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (Κυκλώστε τη μοναδική σωστή απάντηση.)

ΜΕΡΟΣ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (Κυκλώστε τη μοναδική σωστή απάντηση.) ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΕΡΟΣ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (Κυκλώστε τη μοναδική σωστή απάντηση.) 1. Ήταν τόσο σκοτεινά, που δε βλέπαμε τίποτα. Α. Αναφορική πρόταση Β. Πλάγια ερωτηματική πρόταση Γ. Αποτελεσματική

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς «Ν. Τσοποτός» Ανάπτυξη σχεδίου εργασίας στο ολοήμερο δημοτικό σχολείο. Εισηγητής: Μακρής Νικόλαος

Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς «Ν. Τσοποτός» Ανάπτυξη σχεδίου εργασίας στο ολοήμερο δημοτικό σχολείο. Εισηγητής: Μακρής Νικόλαος Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς «Ν. Τσοποτός» Ανάπτυξη σχεδίου εργασίας στο ολοήμερο δημοτικό σχολείο Εισηγητής: Μακρής Νικόλαος Γενικός τίτλος «Ένας μαγικός αλλά άγνωστος κόσμος» Ένας μαγικός αλλά

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΉΛΙΟΣ Βρίσκεται στο κέντρο του Ηλιακού Συστήματος, ένα κίτρινο αστέρι της κύριας ακολουθίας ηλικίας περίπου 5 δισεκατομμυρίων χρόνων.

ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΉΛΙΟΣ Βρίσκεται στο κέντρο του Ηλιακού Συστήματος, ένα κίτρινο αστέρι της κύριας ακολουθίας ηλικίας περίπου 5 δισεκατομμυρίων χρόνων. ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ως ηλιακό σύστημα θεωρούμε τον Ήλιο και όλα τα αντικείμενα που συγκροτούνται σε τροχιά γύρω του χάρης στη βαρύτητα, που σχηματίστηκαν όλα πριν 4,6 δις έτη σε ένα γιγάντιο μοριακό νέφος.

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz 1 Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz Σκοποί της τέταρτης διάλεξης: 25.10.2011 Να κατανοηθούν οι αρχές με τις οποίες ο Albert Einstein θεμελίωσε την ειδική θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένα κόκκινο μπαλόνι σε έναν παιδότοπο. Ήταν μόνο του και παρόλο που τα παιδάκια έπαιζαν μαζί του, δεν είχε κανέναν φίλο που να είναι σαν κι αυτό. Όλη

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD)

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Κοσμολογία Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Ε. Μ. Πολυτεχνείο Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Γη Τοπική

Διαβάστε περισσότερα