Γεώργιος Πασιάς, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Transcript

1 «H Αυτοαξιολόγηση στο Ολοήμερο Σχολείο» Γεώργιος Πασιάς, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Περίληψη Η εισήγηση αναφέρεται στην εφαρμογή της Αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου (ΑΕΕ) στα Ολοήμερα Σχολεία. Στην εισήγηση παρουσιάζεται η φιλοσοφία και οι διαστάσεις της ΑΕΕ και υποστηρίζεται ότι οι δύο θεσμοί συνδέονται με την «αλλαγή παραδείγματος» στο ελληνικό σχολείο. Επίσης, παρουσιάζονται οι επιδράσεις από τη λειτουργία του ολοήμερου προγράμματος στην αποτίμηση των δεικτών και των κριτηρίων της ΑΕΕ και στην ανάπτυξη σχεδίων δράσης για τη βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου στα Ολοήμερα Σχολεία.

2 Δρ. Bαβέτση Σοφία Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής 16 ης Περιφέρειας Ν. Θεσσαλονίκης Ορισθείσα για την εισήγηση, από τον Προϊστάμενο Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε. Κεντρικής Μακεδονίας Θέμα εισήγησης: «Διατύπωση προτάσεων για την αντιμετώπιση και διαχείριση προβλημάτων κατά την εφαρμογή του Ολοήμερου Προγράμματος στο νηπιαγωγείο» Το ολοήμερο νηπιαγωγείο καλείται να αντιμετωπίσει ανάγκες της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας. Προσπαθεί να δημιουργήσει ένα μαθησιακό περιβάλλον που να προστατεύει την σωματική και ψυχική υγεία των νηπίων, να εγγυάται την ασφάλεια των παιδιών, να υποστηρίζει τις ανάγκες τους για δράση, παιχνίδι, ανάπαυση και τροφή, να αναπτύξει τις κοινωνικές δεξιότητες αλλά και να βοηθήσει τους εργαζόμενους γονείς. Στην παρούσα εισήγηση διατυπώνονται προτάσεις βελτίωσης και ανάπτυξης των κοινωνικών, γνωστικών και ψυχοσυναισθηματικών δεξιοτήτων που αναπτύσσονται κατά την διάρκεια του γεύματος και της χαλάρωσης ξεκούρασης, εφαρμόζοντας προγράμματα που αφορούν την σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών της νηπιακής ηλικίας.

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑΣ, ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ 2 Ης ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Δ.Ε.ΣΑΜΟΥ Καταγράφοντας τις απόψεις και τις εμπειρίες των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στα Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία της Σάμου και της Ικαρίας προέκυψαν τα παρακάτω ευρήματα: Ο αυξημένος αριθμός των μαθητών που φοιτούν στο Ολοήμερο Σχολείο και οι απαιτήσεις για την ολοκλήρωση των «κατ οίκον εργασιών» στα πλαίσια της ώρας της μελέτης δεν επιτρέπουν την ενασχόληση τους με κάποια άλλη δημιουργική δραστηριότητα. Η σχέση και η συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς της Πρωινής ζώνης είναι σε πολύ καλό επίπεδο αφού σε καθημερινή βάση υπάρχει καθορισμένη ώρα για ενημέρωση σχετικά με τις εργασίες που ανατίθενται για το σπίτι και σε μεγάλο βαθμό ολοκληρώνονται στο Ολοήμερο Σχολείο. Στα περισσότερα από τα Ολοήμερα Σχολεία η σίτιση και η ώρα χαλάρωσης πραγματοποιούνται μέσα σε αίθουσα διδασκαλίας. Ιδιαίτερα όμως σημαντικό είναι ότι στα Ολοήμερα όπου πραγματοποιείται το μάθημα της Μουσικής τα παιδιά παίρνουν μέρος στη χορωδία, μαθαίνουν τραγούδια και πλαισιώνουν τις σχολικές εκδηλώσεις. Επίσης στα πλαίσια της Φυσικής Αγωγής στο Ολοήμερο Σχολείο στόχος είναι η εκμάθηση παραδοσιακών χορών καθώς και παιχνιδιών από παλιότερες εποχές. Αυτό που μένει είναι να «διαχειριστούμε» την πραγματικότητα όσο καλύτερα γίνεται, να την πάμε όσο μπροστά μπορούμε, για την ποιοτική αναβάθμιση, της δημόσιας εκπαίδευσης και της κοινωνίας μας. [Πληκτρολογήστε κείμενο]

4 Ολοήμερο Δημοτικό σχολείο: Ο αντισταθμιστικός και διαπολιτισμικός του ρόλος Κώστας Παπαχρήστος, Σχ. Σύμβουλος Π.Ε., Διευθυντής Σπουδών Α/θμιας Εκπ/σης του Υ.ΠΑΙ.Θ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η θέσπιση του ολοήμερου δημοτικού σχολείου ήταν μια προσπάθεια καθορισμού και θεσμοθέτησης ενός νέου ρόλου του σχολείου, που θα έδινε απάντηση στις επιταγές των νέων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών συνθηκών της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Από την άποψη αυτή, η σύλληψη του νέου αυτού τύπου σχολείου δεν μπορεί παρά να εκτιμηθεί θετικά, όπως δείχνει και η παρούσα έρευνα, που έγινε από τη Διεύθυνση Σπουδών Α/θμιας Εκπ/σης του Υ.ΠΑΙ.Θ. το σχολικό έτος Κύριος σκοπός της έρευνάς μας ήταν η διερεύνηση της Ικανότητας (παιδαγωγικής διδακτικής κοινωνικής) των Εκπαιδευτικών που υπηρετούν στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα που προκύπτουν από την πολυπολιτισμικότητα του ελληνικού σχολείου και να προωθούν τις αρχές της διαπολιτισμικής αγωγής σ αυτό. Μια επιμέρους θεματική αφορούσε το ολοήμερο σχολείο, ως προνομιακό χώρο αλληλεπιδράσεων. Τα διερευνητικά ερωτήματα αφορούσαν τις απόψεις των εκπαιδευτικών για την προώθηση των κοινωνικών και παιδαγωγικών στόχων του ολοήμερου σχολείου, στόχων που σ ένα βαθμό εμπεριέχουν διαπολιτισμικές αρχές και αξίες και υπό προϋποθέσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ομαλή ένταξη των αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών. Στην εισήγησή μας αυτή παρουσιάζουμε και σχολιάζουμε, συνοπτικά, τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών στα παρακάτω ερωτήματα σχετικά με το: 1. Αν το ολοήμερο σχολείο αναπτύσσει με τις δραστηριότητές του, τη διαπροσωπική επικοινωνία, τις αλληλεπιδράσεις, την κατανόηση, τις φιλίες και γενικά την αποδοχή της ετερότητας. 2. Αν βοηθά στην κοινωνικοποίηση και την ομαλή ένταξη των αλλόγλωσσων μαθητών. 3. Αν ενισχύει τη γρήγορη εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. 4. Αν παρέχει δυνατότητες και ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές. 5. Αν λειτουργεί ενισχυτικά και αντισταθμιστικά στην κατεύθυνση άρσης των ανισοτήτων, καταπολέμησης της σχολικής αποτυχίας και διαρροής. 6. Οι εκπαιδευτικοί ρωτήθηκαν επίσης, αν κατά τη γνώμη τους, δεν προωθούνται οι παραπάνω στόχοι και αν χρειάζεται επαναπροσανατολισμός του σχολείου όσον αφορά τον κοινωνικό και παιδαγωγικό του προσανατολισμό. 7. Σε ανοιχτή ερώτηση ζητήθηκε η γνώμη και οι προτάσεις τους για την ενίσχυση του διαπολιτισμικού του χαρακτήρα, τις οποίες παρουσιάζουμε στη συνέχεια.

5 Καινοτόμες παρεμβάσεις για την αποτελεσματική συνεργασία των αναπληρωτών εκπαιδευτικών ΠΕ 70 με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό και τα Στελέχη της Εκπαίδευσης Ανδρέας Δ. Καρατζάς, Θεόδωρος Μπαρής Περίληψη Το Ολοήμερο Σχολείο, φιλοδοξώντας να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας, στοχεύει στην καταπολέμηση της σχολικής διαρροής και στην αναγκαιότητα υποστήριξης των οικογενειών και δη των εργαζόμενων μητέρων για μια ισόρροπη οικογενειακή και επαγγελματική ζωή. Αν και επικεντρώνεται στην παροχή βασικών και παιδοαναπτυξιακών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια ενός σημαντικά διευρυμένου ωραρίου, παρουσιάζει ωστόσο εγγενή προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με τη δομή και λειτουργία του και αντανακλούνται κυρίως στο επίπεδο συνεργασίας των αναπληρωτών εκπαιδευτικών ΠΕ70 με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό και τα στελέχη εκπαίδευσης. Στην παρέμβασή μας αυτή, αρχικά θα διερευνήσουμε τα προβλήματα συνεργασίας σε συνάρτηση με τη δομή και λειτουργία του Ολοήμερου Σχολείου και, στη συνέχεια, θα προτείνουμε καινοτόμες παρεμβάσεις αποτελεσματικής συνεργασίας στο υπάρχον πλαίσιο αλλά και καινοτόμες παρεμβάσεις που στοχεύουν μέσω της αναδόμησης της υφιστάμενης δομής και λειτουργίας στη δημιουργία ενός ενοποιημένου Ολοήμερου Σχολείου.

6 Η μετάβαση και η συνέχεια στην εκπαίδευση μέσα από το θεσμό του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού Σχολείου Πόπη Κασσωτάκη-Ψαρουδάκη PhD Σχολική Σύμβουλος 50 ης Π.Α. Στόχος της παρούσας εισήγησης, στο εννοιολογικό πλαίσιο των οικοσυστημικών και κοινωνικοπολιτισμικών μοντέλων, είναι να συζητηθεί η δυνατότητα διευκόλυνσης της μετάβασης των παιδιών της προσχολικής εκπαίδευσης στο δημοτικό σχολείο μέσα από την αξιοποίηση όχι μόνο των ομοιοτήτων αλλά και των διαφορών ανάμεσα στα δύο ολοήμερα εκπαιδευτικά πλαίσια (Νηπιαγωγείο-Δημοτικό). Στο πρώτο μέρος της παρουσίασης θα αναφερθούν, μέσα από μια συγκριτική προσέγγιση, τα βασικά δομικά στοιχεία τα σχετικά με τον παιδαγωγικό και τον κοινωνικό ρόλο του ολοήμερου Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού. Θα αναφερθούν επίσης οι προσδοκίες των νηπίων από το Δημοτικό, όπως αυτές έχουν διαπιστωθεί με βάση τα αποτελέσματα πρόσφατης ερευνητικής εργασίας. Προηγούμενες έρευνες στο θέμα έχουν δείξει ότι (α) αρκετά παιδιά διατηρούν μπερδεμένες προσδοκίες ή δεν έχουν διαμορφώσει καθόλου προσδοκίες σχετικά με το πώς είναι το δημοτικό σχολείο και τι θα αντιμετωπίσουν εκεί, και (β) ότι οι όποιες προσδοκίες τους μάλλον πηγάζουν, όχι μόνο από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς τους, αλλά και από τις ιστορίες που ακούν γενικά για το Δημοτικό στον κοινωνικό τους περίγυρο. Στη συνέχεια, θα κατατεθεί μια σειρά προτάσεων, παιδαγωγικής και κοινωνικής φύσης, για το πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το διευρυμένο-αναμορφωμένο πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου αλλά και του Δημοτικού με δύο βασικούς σκοπούς: Την υποστήριξη αφενός των παιδιών της προσχολικής εκπαίδευσης ώστε να διαμορφώνουν ρεαλιστικές προσδοκίες για το Δημοτικό. Αφετέρου, την αλληλεπίδραση ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς Νηπιαγωγείου και Δημοτικού και την αμοιβαία ανταλλαγή αναπτυξιακά κατάλληλων πρακτικών για την εξασφάλιση της ισορροπίας ανάμεσα στη συνέχεια και την αλλαγή από το ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο στο επόμενο.

7 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΨΑΛΗ, ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ 1 ΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Δ.Ε. ΧΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΑ ΟΛΟΗΜΕΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Η θεσμοθέτηση των Ολοήμερων Σχολείων αποσκοπεί στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης και στην αντιμετώπιση εκπαιδευτικών και κοινωνικών προκλήσεων. Οι έως τώρα έρευνες καταγράφουν σκέψεις και απόψεις, χωρίς να γνωρίζουμε τι πραγματικά συμβαίνει μέσα στις τάξεις. Η παρούσα έρευνα εξετάζει τις μαθησιακές εμπειρίες (γνωστική εμπλοκή & αλληλεπίδραση) των παιδιών μέσα στην τάξη, υιοθετώντας ως μέθοδο διερεύνησης τη μη-συμμετοχική συστηματική παρατήρηση. Για το σκοπό αυτό παρατηρήθηκαν 148 μαθητές 12 Ολοήμερων τμημάτων (10 Δημοτικά Σχολεία) Χίου και Λήμνου. Ανάμεσα στα άλλα, τα έως τώρα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι: Το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τα παιδιά εργάζονται μόνα τους χωρίς αλληλεπίδραση (74,7%) και είναι προσηλωμένα στην εργασία τους (61,8%). Το ποσοστό αλληλεπίδρασης των παιδιών μεταξύ τους είναι ιδιαίτερα χαμηλό (9,4%) σε όλες τις τάξεις. Οι εκπαιδευτικοί εμπλέκουν τους μαθητές κυρίως σε δραστηριότητες Γλώσσας (61,6%) και Μαθηματικών (31%) και δεν φαίνεται να υπάρχει διαφορά στο είδος της γνωστικής εμπλοκής τους. Οι μαθητές των μεσαίων (Γ -Δ ) και των μεγαλύτερων τάξεων (Ε -ΣΤ ) είναι περισσότερο προσηλωμένοι στις δραστηριότητες τους απ ότι οι μαθητές των μικρών τάξεων (Α -Β ). Τα αποτελέσματα δηλώνουν πως στα Ολοήμερα τμήματα παρατηρείται περιορισμένη κοινωνική αλληλεπίδραση, με υψηλό ποσοστό προσήλωσης των μαθητών στις εργασίες που τους ανατίθενται εστιάζοντας κυρίως στα γνωστικά αντικείμενα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. [Πληκτρολογήστε κείμενο]

8 Κωνσταντίνος Κλουβάτος Σχολικός Σύμβουλος 3 ης Περιφέρειας Δημοτικής Εκπαίδευσης Κυκλάδων Παρουσίαση για την Κεντρική Επιμορφωτική Διημερίδα του ΥΠΑΙΘ στο πλαίσιο υλοποίησης των Πράξεων «Υποστήριξη Ολοήμερων Σχολείων» Τίτλος παρουσίασης «Καλώς ήρθες πάλι ολοήμερο στο μικρό σχολειό μας». Περίληψη Σε μια νησιωτική περιοχή όπως οι Κυκλάδες και το Ν. Αιγαίο γενικότερα, με τα δεκάδες διάσπαρτα μικρά (ολιγοθέσια) δημοτικά σχολεία σε κάθε απομακρυσμένο οικισμό και σε κάθε κατοικημένο βραχονήσι, η επαναλειτουργία των Ολοήμερων Τμημάτων ήρθε φέτος ως «μάννα εξ ουρανού» για μαθητές και γονείς, αλλά και για τους διδάσκοντες του πρωινού κύκλου. Νέες προσδοκίες και συνθήκες μάθησης διαμορφώθηκαν σε θετική κατεύθυνση. Αναμφισβήτητα θετική και η μέχρι τώρα αποτίμηση της συνολικής λειτουργίας του ολοήμερου τμήματος σε αυτά τα σχολεία από τη σχολική κοινότητα. Δύο φράσεις θα μπορούσαν να αποδώσουν συμπυκνωμένα την συνεισφορά των εκπαιδευτικών των ολοήμερων στο συνολικό έργο των ολιγοθέσιων, κατά κύριο λόγο, αλλά και των πολυθέσιων σχολείων: «ολόπλευρη υποστήριξη μάθησης» και «συν-δημιουργία» με προσωποκεντρικό προσανατολισμό. Οι ενδεχόμενες δυσλειτουργίες είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν να αναιρέσουν ούτε κατ ελάχιστον τα σημαντικότατα παιδαγωγικά οφέλη του ολοήμερου. Ανεπιφύλακτα προτείνεται η συνέχιση της λειτουργίας του ολοήμερου στο ίδιο πλαίσιο.

9 Η ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής σκέψης ως ζητούμενο και στο σύγχρονο Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Αικατερίνη Σ. Μαλαμίτσα Σχ. Σύμβουλος 2 ης Εκπ/κής Περιφέρειας Π.Ε. Ν. Μαγνησίας Περιφερειακή Διεύθυνση ΠΕ και ΔΕ Θεσσαλίας Περίληψη Στις μέρες μας υπάρχει μία ευρεία αποδοχή της άποψης ότι η κριτική σκέψη αποτελεί μία σημαντική παράμετρο της εκπαίδευσης (Coles & Robinson, 1989, Ennis, 1987, Ganett & Tobin, 1984, Krusse & Preseissen, 1987, McGuinness & Nisbet, 1991, Meadows, 1996, Paul, Binker & Weil, 1995, Perkins, 1993). Η αποδοχή αυτή διαπιστώνεται καταγεγραμμένη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Λευκή Βίβλο για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση στην Κοινωνία της Γνώσης (Union, 1995: 12) όπου αναφέρεται συγκεκριμένα ότι «το σχολείο πρέπει, όχι μόνο να επιτρέπει την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης σε όλα τα επίπεδα, ανάμεσα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, αλλά και να την ενθαρρύνει». Επίσης, στον Ελληνικό χώρο και στα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών της εννιάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης γίνεται σαφής αναφορά στην κριτική σκέψη ως σκοπού της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της καλλιέργειας και ανάπτυξης συγκεκριμένων δεξιοτήτων στους μαθητές (Malamitsa, Kasoutas & Kokkotas, 2009). Το Ολοήμερο Σχολείο, στο πλαίσιο του συστήματος της δημόσιας δωρεάν παιδείας έχει σχεδιαστεί για να παρέχει τόσο εκπαιδευτικές όσο και κοινωνικές υπηρεσίες οι οποίες καθίστανται ιδιαίτερα απαιτητικές στη σύγχρονη κοινωνία. Αποτελεί, κατά την άποψή μας, κατάλληλο πεδίο καινοτόμων παρεμβάσεων που σχεδιάζονται με στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή και της μαθήτριας κατά τη διάρκεια ενός σημαντικά διευρυμένου ωραρίου. Οι δεξιότητες της κριτικής σκέψης αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της στοχοθεσίας, εφόσον κάθε μαθητής και μαθήτρια στη διάρκεια της ζωής τους θα χρειαστεί να προβεί σε λήψη πλήθους αποφάσεων. Παρά το γεγονός ότι η αναγκαιότητα καλλιέργειας της κριτικής σκέψης έχει γίνει αποδεκτή από ερευνητές και εκπαιδευτικούς, παρατηρούνται μεγάλες δυσκολίες στον λειτουργικό ορισμό της και κατά συνέπεια στην αξιολόγησή της (Μαλαμίτσα & Κόκκοτας, 2007). Στη βιβλιογραφία η κριτική σκέψη προσδιορίζεται, ανάλογα με το που δίνεται έμφαση κάθε φορά, σε συνάφεια με τα λογικά σφάλματα (Dreyfus & Jungwirth, 1980, Jungwirth & Dreyfus, 1990, Jungwirth, 1987), ως διαδικασίες τυπικής λογικής (Blair & Johnson, 1980, Lawson, 1982, 1985, Obed, 1997) καθώς και ως επιστημονική σκέψη γενικότερα (Friedler, Nachmias & Linn, 1990). Μία από τις σημαντικότερες προσπάθειες προσδιορισμού της κριτικής σκέψης αποτελεί η συναίνεση ανάμεσα σε ειδικούς για τον ορισμό της όπως αυτή διατυπώνεται στα πρακτικά της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Ένωσης (American Philosophical Association) γνωστά με την ονομασία The Delphi Report (Facione, 1990a). Επιπλέον, παρά τις όποιες διαφορές τους οι γνωστικοί ψυχολόγοι συμφωνούν γενικά: α) ότι η νόηση είναι σύνθετη λειτουργία που μπορεί να αναλυθεί σε επιμέρους γνωστικές λειτουργίες, όπως είναι ο επαγωγικός συλλογισμός, η κατηγοριοποίηση, η

10 υπόθεση, η σύγκριση, η ανάλυση, η πρόβλεψη κ.ά. (Facione, 2001, Baron & Sternberg, 1987), οι οποίες αφενός αποτελούν χαρακτηριστικά της κριτικής σκέψης αφετέρου αναφέρονται γενικότερα στον παράγοντα «νοημοσύνη» τον οποίο θεωρούν εξελίξιμο και όχι εγγενώς προσδιορισμένο και β) ότι οι διαδικασίες της νόησης, συμπεριλαμβανομένης και της κριτικής σκέψης, μπορούν να αναπτυχθούν κυρίως μέσα από τη διαδικασία της διδασκαλίας και μάθησης (Krusse & Preseissen, 1987). Παρόλο που ο ρόλος της κριτικής σκέψης στη μετανεωτερικότητα υποβαθμίζεται σε σχέση με αυτόν που κατείχε στη νεωτερικότητα ωστόσο η αξία της καθώς και η σημασία της ανάπτυξής της μέσω της διδασκαλίας και της μάθησης στην τυπική εκπαίδευση παραμένουν ένα σημαντικό ζητούμενο στο σύγχρονο σχολείο (Ματσαγγούρας, 2000, Malamitsa, Kokkotas & Kasoutas, 2008).

11 Μπέση Μαρίνα Σχ. Σύμβουλος 44 ης περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής Αποδοχή της διαφορετικότητας: καινοτόμος παρέμβαση μέσα από τη γνωριμία ενός ατόμου με κινητική αναπηρία στο νηπιαγωγείο. Τα άτομα με αναπηρίες συναντούν τεράστια εμπόδια στην προσπάθειά τους να μετακινηθούν, να αυτοεξυπηρετηθούν, να μορφωθούν. Παράλληλα, συχνά έχουν να αντιμετωπίσουν τον κοινωνικό και σχολικό αποκλεισμό. Πολλές φορές τα παιδιά προσχολικής ηλικίας απομακρύνονται όταν συναντήσουν κάποιο άτομο με σωματικές αναπηρίες που μετακινείται με αναπηρικό καρότσι. Η προκατάληψη και κυρίως η άγνοια των παιδιών για τα άτομα με αναπηρίες μεταφράζεται σε φόβο, οίκτο, απόρριψη και εχθρότητα. Αυτές τις στάσεις και τις συμπεριφορές προσπαθήσαμε να διαφοροποιήσουμε μέσα από ένα πρόγραμμα εξοικείωσης και αποδοχής της αναπηρίας στο νηπιαγωγείο. Η ανάγκη για σωστή πληροφόρηση για την αποδοχή των ατόμων με αναπηρία είναι απαραίτητο να ξεκινά από μικρές ηλικίες, όπου διαμορφώνονται οι στάσεις και οι αξίες για τη ζωή. Η εκπαίδευση, που διαπνέεται από την ισότητα των δικαιωμάτων, συμβάλλει καθοριστικά στην εδραίωση νέων αντιλήψεων για κάθε είδους διαφορετικότητα. Οι νηπιαγωγοί επεξεργάστηκαν κείμενα παιδικής λογοτεχνίας με θέμα τη διαφορετικότητα και τα επέκτειναν με δραστηριότητες έκφρασης και δημιουργίας. Έγιναν πολλές συζητήσεις με έναυσμα το εποπτικό υλικό που έφεραν οι εκπαιδευτικοί στη τάξη. Οι μαθητές έγραψαν τα δικά τους παραμύθια και ποιήματα και έκαναν πολλές εικαστικές δραστηριότητες για την αναπηρία. Η κατανόηση της οπτικής του ανάπηρου ατόμου επιχειρήθηκε μέσα από ποικίλες ασκήσεις ενσυναίσθησης. Τέλος, έπειτα από την κατάλληλη προετοιμασία, η σημαντικότερη δράση στο πρόγραμμα ήταν η υποδοχή ατόμου με σωματικές αναπηρίες στην τάξη, η συζήτηση μαζί του και η υλοποίηση δραστηριοτήτων από κοινού. Η μεγαλύτερη άνεση του χρόνου που χαρακτηρίζει το ολοήμερο νηπιαγωγείο μέσα σε ένα οργανωμένο και υποστηρικτικό περιβάλλον, προσφέρει τη δυνατότητα στους μαθητές να δημιουργήσουν θετικές στάσεις προς τη διαφορετικότητα. Με την κατάλληλη καθοδήγηση μπορούν να απορρίψουν τις προκαταλήψεις και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις που σχετίζονται με τον οίκτο και την απόρριψη. Η [Πληκτρολογήστε κείμενο]

12 συγκεκριμένη παρέμβαση που υλοποιήθηκε σε νηπιαγωγεία του νομού Θεσπρωτίας, συνέβαλε ώστε τα παιδιά να καταλάβουν ότι οι διαφορές μεταξύ των ανθρώπων είναι πολυδιάστατες και όχι επιφανειακές ή μονοσήμαντες. Μαθητές και εκπαιδευτικοί αναθεώρησαν κάποιες αντίθετες αντιλήψεις που μπορεί να είχαν και κατασκεύασαν εκ νέου αντιλήψεις θετικές προς τη διαφορετικότητα. Μπέση Μαρίνα Σχ. Σύμβουλος 44 ης περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής [Πληκτρολογήστε κείμενο]

13 Εισηγήτρια: Παπαμιχαήλ Μαρία, Προϊσταμένη Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Διημερίδα για την Υποστήριξη των Ολοήμερων Σχολείων Αθήνα, 26/ Θέμα: «Υποστήριξη και Ενίσχυση Καινοτόμων Παρεμβάσεων των Ολοήμερων Σχολείων» Περίληψη Στην παρούσα εργασία με θέμα την υποστήριξη και ενίσχυση των καινοτόμων παρεμβάσεων στα ολοήμερα σχολεία περιλαμβάνονται προτάσεις βελτίωσης της ποιότητας του παρερχόμενου εκπαιδευτικού έργου στις ετερογενείς σχολικές τάξεις ως προς τη γλωσσική και την πολιτισμική προέλευση των μαθητών. Με στόχο τη βελτίωση της επίδοσης του συνόλου των μαθητών, καθώς και την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής προτείνονται πρακτικές επαναπροσανατολισμού και υιοθέτησης αλλαγών στον τομέα των στάσεων, των αντιλήψεων και γενικότερα της προσωπικής θεωρίας των εκπαιδευτικών. Ως εκ τούτου, για την εποικοδομητική αξιοποίηση των θεσμοθετημένων καινοτόμων προγραμμάτων, αναδεικνύεται η αναγκαιότητα της υιοθέτησης καλών συνεργατικών πρακτικών, σύμφωνα με το θεωρητικό υπόβαθρο και τις διαδικασίες της έρευνας-δράσης (project). Επιπρόσθετα, παρουσιάζεται η μελέτη περίπτωσης με θέμα τη συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών των ολοήμερων σχολείων με τους εκπαιδευτικούς της κανονικής τάξης, καθώς και των παράλληλων τμημάτων με τη δημιουργία και την τήρηση portfolio για τον κάθε μαθητή, την ετήσια καταγραφή της προόδου του ανά τρίμηνο, καθώς και της πορείας του τμήματος.

14 ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΛΙΒΕΡΗ ΚΑΝΤΕΡΕ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Π.Ε.Π.Κ. Π.Ε. ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Η εισήγηση θα παρουσιάσει τις ανάγκες δασκάλων Π.Ε νησιωτικής περιοχής, σε θέματα συνεργασίας με τους γονείς, για τα οποία, αναμένουν βοήθεια και επιμόρφωση από το Σχολικό Σύμβουλο. Οι 349 δάσκαλοι που συμμετείχαν σε έρευνα (2012), συμπλήρωσαν ανώνυμο ερωτηματολόγιο για να εκφράσουν τις προσδοκίες τους σε αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο Σχολικός τους Σύμβουλος, ώστε αυτή να βελτιωθεί. Σύμφωνα με τα συμπεράσματά μας οι δάσκαλοι χρειάζονται σε πολλές περιπτώσεις την υποστήριξη του Σχολικού Συμβούλου προκειμένου να συνεργαστούν /επικοινωνήσουν καλύτερα και αποτελεσματικότερα με τις οικογένειες των μαθητών τους και για να διαχειριστούν/ή να προλάβουν τα προβλήματα και τις συγκρούσεις μεταξύ του σχολείου και της οικογένειας. Επιπλέον οι δάσκαλοι ζητούν επαγγελματικά προγράμματα ανάπτυξης σχετικά με την απόκτηση ικανοτήτων επικοινωνίας (διαπροσωπική και διαπολιτισμική επικοινωνία) καθώς και καλλιέργειας δεξιοτήτων διαχείρισης των συγκρούσεων μεταξύ της οικογένειας και του σχολείου. Λέξεις κλειδιά: σχολείο-οικογενειακή συνεργασία, Σχολικός Σύμβουλος, προσδοκίες δασκάλου

15 Περίληψη της εισήγησης του Χρήστου Κεβρεκίδη, Σχολικού Συμβούλου 13 ης περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής με έδρα την Κοζάνη. Ορισμός από τον Προϊστάμενο Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Μακεδονίας κ. Ιωάννη Σούλιο. «Δημιουργία Σχολικών κήπων στα Νηπιαγωγεία.» Ο σύγχρονος τρόπος ζωής στις αστικές περιοχές όσο και στις ημιαστικές, έχει αποστερήσει σε μια μεγάλη μερίδα σύγχρονων οικογενειών και ειδικά των παιδιών, από την επαφή τους με τη φύση. Περιβαλλόμαστε από τσιμέντο, τούβλα και άσφαλτο και έχουμε ελάχιστη πρόσβαση στο φυσικό περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο ζωής έχουμε χάσει την ικανότητα διαχείρισης των φυσικών πόρων αλλά και της κατανόησης της αγροτικής μας κληρονομιάς. Έχουμε εφαρμόσει με απλά βήματα, ένα πρόγραμμα δημιουργίας Σχολικών κήπων για τα Νηπιαγωγεία της περιοχής μας. Πέρα από του βασικούς Παιδαγωγικούς στόχους που αναφέρουν όλα τα γνωστά εκπαιδευτικά προγράμματα, έχουμε θέσει έως τώρα και κάποιους ειδικότερους, όπως: Να ελέγχουν τα παιδιά τον θυμό και την απογοήτευσή τους, όταν συμβούν άστοχες καλλιεργητικές ενέργειες λόγω αμέλειας ή άγνοιας ή όταν γίνουν καταστροφές από βίαιες ενέργειες τρίτων. Αύξηση του ενδιαφέροντος προσέλευσης των Νηπίων στο Νηπιαγωγείο, λόγω των ευκαιριών παροχής κινήτρων για την διαδικασία φύτευσης, φροντίδας, παρατήρησης και συλλογής των προϊόντων. Ενίσχυση της ανεξαρτησίας αλλά και της αυτοεκτίμησης, μέσα από συλλογικές διαδικασίες που ενισχύουν την ανάληψη πρωτοβουλιών και δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον ανάπτυξης της φαντασίας και της δημιουργικής ικανότητας των Νηπίων. Έλεγχος του άγχους το οποίο έχει αφετηρία το σχολικό ή το οικογενειακό περιβάλλον, μέσα από διαδικασίες ήπιας ενασχόλησης ανάλογα με τους προσωπικούς τους ρυθμούς, οι οποίοι είναι οικείοι με την προσχολική και την πρώτη σχολική ηλικία. Την ανάπτυξη καλλιεργητικής συνείδησης στις τοπικές κοινωνίες για την διατήρηση παραδοσιακών ποικιλιών δέντρων ή λαχανικών και την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα σε υβριδικές και παραδοσιακές ποικιλίες. Την ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών, ώστε να εμπλακούν δημιουργικά σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Συλλόγου Διδασκόντων της Σχολικής Μονάδας είτε με την παροχή άμεσης βοήθειας είτε με την εξεύρεση χορηγών. [Πληκτρολογήστε κείμενο]

16 Να συλλεχθούν στοιχεία ποσοτικών ή ποιοτικών μεταβλητών τα οποία θα είναι χρήσιμα για εμάς, ενδεχομένως δε και για ερευνητές παρομοίων προγραμμάτων οι οποίοι έχουν σημείο εκκίνησης Παιδαγωγικές ή Γεωπονικές Σχολές. [Πληκτρολογήστε κείμενο]

17 Δρ Αικατερίνη Σουσαμίδου Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 2 ης Περιφέρειας Ν. Θεσσαλονίκης Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Επιστημονικής-Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε. Κεντρικής Μακεδονίας Το ολοήμερο σχολείο στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης Το ολοήμερο σχολείο καλείται να αντιμετωπίσει ανάγκες της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας. Προσπαθεί να αποκαταστήσει κοινωνικές διακρίσεις και ανισότητες, να βοηθήσει τους εργαζόμενους γονείς, να αναπτύξει δεξιότητες των μαθητών και να παρέχει εφόδια για την επαγγελματικής τους ζωή. Στην Ελλάδα ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου ιδρύθηκε το 1997 με το Ν. 2525, αντικαθιστώντας τα τμήματα δημιουργικής απασχόλησης. Το πρόγραμμα λειτουργίας τους έχει τροποποιηθεί από τότε προσπαθώντας να ανταποκριθεί στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες. Στην παρούσα εισήγηση γίνεται παρουσίαση των προγραμμάτων που εφαρμόζονται σε ολοήμερα σχολεία ευρωπαϊκών χωρών και συγκρίνονται με αυτά που ισχύουν στην Ελλάδα.