MANAGER OF THE YEAR 2017 ΟΔΥΣΣΈΑΣ ΑΘΑΝΑΣΊΟΥ ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ LAMDA DEVELOPMENT. Dr. HAL. B. GREGERSEN ΤΟ DNA ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

Transcript

1 46# ΙΟΥΛΙΟΣ 2018 ΟΔΥΣΣΈΑΣ ΑΘΑΝΑΣΊΟΥ ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ LAMDA DEVELOPMENT MANAGER OF THE YEAR 2017 Dr. HAL. B. GREGERSEN ΤΟ DNA ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΡΠΑΝΤΙΔΗΣ ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ; ΔΡ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Π. RUSH EMPLOYEE ASSISTANCE PROGRAMS >

2

3 manager # 46 ΙΟΥΛΙΟΣ 2018 περιεχόμενα 46# ΙΟΥΛΙΟΣ 2018 Οδυσσέας Αθανασίου, Manager of the year Ποιος φοβάται την αλλαγή...15 Που πάει ο κόσμος;...18 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ LAMDA DEVELOPMENT MANAGER OF THE YEAR 2017 Dr. HAL. B. GREGERSEN ΤΟ DNA ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΡΠΑΝΤΙΔΗΣ ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ; ΔΡ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Π. RUSH EMPLOYEE ASSISTANCE PROGRAMS > Οι εξελίξεις στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης...24 Το DNA της καινοτομίας...28 Από την Δημοκρατία στην Αλγοριθμοκρατία...30 Δώστε βαρύτητα στο ανθρώπινο στοιχείο στην εμπειρία του πελάτη...32 Η τροχοπέδη της Δημόσιας Διοίκησης...36 Επαναπροσδιορίστε την επιχείρηση σας Δρ. Αναστασία Π. Rush, Employee Assistance Programs (EAP)...44 Marketing Excellence Awards...48 HR Excellence Awards Corporate Affairs Excellence Awards...72 Οι Πρωταγωνιστές της Ελληνικής Οικονομίας...82 Beyond Corporate Affairs Περί Αριστείας...90 Τα Νέα της ΕΕΔΕ

4 περιεχόμενα m Ιδιοκτήτης Λεωφόρος Ιωνίας 200 & Ιακωβάτων Κάτω Πατήσια Τηλ τo γράμμα του πρόεδρου ΠΕΤΡΟΣ ΔΟΥΚΑΣ Η ΕΕΔΕ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΑΞΙΑΣ Εκδότης Βαγγέλης Παπαλιός Σύμβουλος Έκδοσης Αθανάσιος Χ. Παπανδρόπουλος Διευθύντρια Σύνταξης Λίνα Τσαγκαράκη Αρχισυντάκτης Δημήτρης Τσουκαλάς Συνεργάτες N. Peter Kramer (Βρυξέλλες), Ιωάννα Βαρβαλούκα Αρθρογραφούν Dr. Hal. B. Gregersen, Δήμητρα Δασκαλάκη, Δρ. Αναστασία Π. Rush, Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Θεοδόσης Μπουντουράκης, Χρήστος Χαρπαντίδης. Σύμβουλος Εμπορικής Ανάπτυξης Γιώργος Σακελλόπουλος Υπεύθυνη Εταιρικής Επικοινωνίας Παναγιώτα Γεωργιάδη Υποδοχή διαφήμισης Μαρία Τσώνου Graphic Designer Χρήστος Κ. Πουλάκης Υπεύθυνη λογιστηρίου Πηνελόπη Χατζηδημητρίου 8 άποψη ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Χ. ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΟΙ ΜΑΧΕΣ ΤΩΝ ΝΟΗΜΟΣΥΝΩΝ 15 άρθρο ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΡΠΑΝΤΙΔΗΣ ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ; 28 τάσεις DR. HAL. B. GREGERSEN ΤΟ DNA ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ 30 τάσεις ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΟΠΟΥΝΙΔΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΚΡΑΤΙΑ Εκδίδεται από την: Μικράς Ασίας 43, , Χαλάνδρι Τηλ: , Fax: direction@direction.gr, Οι απόψεις των συντακτών δεν αποτελούν απαραίτητα απόψεις του ιδιοκτήτη και του εκδότη του περιοδικού. 36 άρθρο ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Η ΤΡΟΧΟΠΕΔΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 4

5

6 Γράμμα από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ Η ΕΕΔΕ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΑΞΙΑΣ του Πέτρου Δούκα Με την ανάληψη των καθηκόντων μου ως νέου Προέδρου του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ, θέλω να ευχαριστήσω τον φίλο μου Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο που με πρότεινε και με στήριξε, και όλα τα Μέλη του ΔΣ που με εξέλεξαν ομόφωνα! Με βάση τα μέχρι τώρα σπουδαία επιτεύγματά της, η ΕΕΔΕ μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς, και να συμβάλλει ουσιαστικά στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, και φυσικά στην διεύρυνση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων των Ελλήνων managers! Αυτά θα τα πετύχουμε μέσω των Ινστιτούτων και Τομέων της ΕΕΔΕ, του πλήθους των εκπαιδευτικών της προγραμμάτων, καθώς και μέσω ειδικών δράσεων και εκδηλώσεων, που θα συμβάλλουν και στη βελτίωση της πανελλήνιας και διεθνούς δικτύωσης των Ελλήνων managers, ώστε να μπορούν να πετυχαίνουν πιο αποτελεσματικά τους στόχους που έχουν θέσει για τους εαυτούς τους. Οι Έλληνες managers είναι οι στυλοβάτες των επιχειρήσεων, της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας. Και δεν ξεχνούν την υποχρέωσή τους να στηρίξουν όσο μπορούν και αυτούς που -για χίλιους-δυό λόγους- έχουν μείνει πίσω. Και ο καλύτερος -αλλά όχι ο μοναδικός- τρόπος για να στηρίξεις τους συνανθρώπους σου είναι με το να κάνεις καλά τη δουλειά σου! Με το να δημιουργείς αξία. Αυτό το value creation δημιουργεί και νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη και για νέες θέσεις εργασίας. Η ΕΕΔΕ θα είναι πρωτοπόρος σε αυτή την προσπάθεια, με πολύ φιλόδοξα σχέδια νέων συνεργασιών, εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εκδηλώσεων κύρους και δικτύωσης και πλήθος άλλων. Για κάθε μας νέα προσπάθεια θα χρειαστούμε δίπλα μας μια ομάδα «ενθουσιωδών εθελοντών», με πολύ όρεξη για δουλειά! Καλή νέα αρχή!

7 crisis monitor Insight and Intel before it heats up Πρόγραμμα

8 άποψη ΟΙ ΜΑΧΕΣ ΤΩΝ ΝΟΗΜΟΣΥΝΩΝ του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου ΟΙ ΧΏΡΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΤΙΜΟΎΝ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΊΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΟΡΟΎΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΆ ΤΟΥΣ ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ ΟΔΗΓΟΎΝΤΑΙ ΜΕ ΓΡΉΓΟΡΟΥΣ ΡΥΘΜΟΎΣ ΣΕ ΈΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΌ ΠΕΡΙΘΏΡΙΟ. Είναι χειρουργός, νευρολόγος, συγγραφέας, επιχειρηματίας και ο άνθρωπος που καθημερινά ασχολείται με την τεχνητή νοημοσύνη. Σε τελευταίο βιβλίο του, με τίτλο Ο Πόλεμος της Νοημοσύνης (La guerre des intelligences, εκδόσεις J.C.Lattes), ο δρ. Λωράν Αλεξάντρ (Laurent Alexandre) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. «Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ)», μάς λέει, «ανατρέπει τα πάντα στην ζωή του ανθρώπου. Η ισχύς των υπολογιστών δεν θα πάψει, ως φαίνεται, να προοδεύει και, αν δεν ληφθούν μέτρα προσαρμογής σε αυτήν, οι επιπτώσεις του φαινομένου θα είναι δραματικές. Η ήδη παρατηρούμενη έκρηξη της ΤΝ γεννήθηκε από την ικανότητα των υπολογιστών να ενσωματώνουν εκατομμύρια δισεκατομμυρίων δεδομένα της εποχής των Big Data. Έχουμε έτσι το φαινόμενο της βαθειάς μάθησης (deep learning), μέσω του οποίου η ΤΝ βιομηχανοποιείται και αποτελεί ήδη κορυφαίο συντελεστή παραγωγής απίστευτου πλούτου». Και όχι μόνον. Αυτή η βιομηχανοποίηση της ΤΝ, επειδή παράγει απίστευτο πλούτο με μεγάλη ταχύτητα, είναι σήμερα και η κατ εξοχήν πηγή μεγάλων ανισοτήτων. Κάτι που πεισματικά αρνούνται να καταλάβουν τόσον οι πολιτικοί όσο και οι περισσότεροι επώνυμοι οικονομολόγοι. Έτσι, στην παραγωγή πλούτου, για παράδειγμα, δεν λαμβάνουν υπ όψιν τους ένα πολύ απλό γεγονός: Πώς γίνεται και 135 ερευνητές-παραγωγοί λογισμικού στην Microsoft, παράγουν

9 editorial m μέσα σε έναν χρόνο 100 φορές περισσότερο πλούτο απ ό,τι εργαζόμενοι στην βιομηχανία Renault; Παράλληλα, μοιράζονται μέρος του πλούτου αυτού, με αποτέλεσμα η μέσα ετήσια αμοιβή της εργασίας στα ερευνητικά κέντρα της Microsoft, της Google ή της Intel να είναι από δέκα έως και τριάντα φορές υψηλότερη από την αντίστοιχη ενός εξειδικευμένου εργαζόμενου στην αυτοκινητοβιομηχανία. «Φανταστείτε», μάς λέει ο δρ. Λωράν Αλεξάντρ, «ότι η What s Up, μία εταιρεία που απασχολεί 55 άτομα συνολικά, εξαγοράστηκε ως γνωστόν προς 23 δισεκατομμύρια δολλάρια από την Facebook ύστερα από δύο χρόνια ύπαρξής της. Με διαφορετικά λόγια, η προστιθέμενη αξία της εταιρείας αυτής ήταν σχεδόν ίση με την αντίστοιχη εργαζομένων στην Peugeot τα 100 τελευταία χρόνια Πρέπει επιτέλους να το καταλάβουν οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες ότι μπήκαμε σε μία νέα και ανατρεπτική εποχή, όπου η ΤΝ αλλάζει όλους τους κανόνες του παιχνιδιού. Η ΤΝ επηρεάζει δραματικά πλέον και τους ανθρώπινους δείκτες ευφυΐας, είναι έτσι και ένα νευρο-ψυχολογικό φαινόμενο που θα επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις και στην ιατρική επιστήμη. Κάθε χρόνο που περνάει, η ικανότητα μάθησης της ΤΝ πολλαπλασιάζεται επί 100. Την ώρα λοιπόν που κανονικά χρειάζονται περί τα 30 χρόνια για να εκπαιδευτεί και να μορφωθεί ένας μηχανικός, η ΤΝ μπορεί αυτό να το πετύχει μέσα σε μερικές ώρες. Κατά συνέπεια, έχουμε επίσης δραματικές εξελίξεις τόσο στο γνωστικό επίπεδο όσο και σε αυτό της αγοράς εργασίας». Δυστυχώς, υποστηρίζει ο Γάλλος χειρουργός και συγγραφέας, τα εκπαιδευτικά συστήματα βρίσκονται πάνω από 100 χρόνια μακρυά από τις εξελίξεις αυτές. «Οι μόνοι που το έχουν συνειδητοποιήσει είναι ορισμένοι Ασιάτες πολιτικοί και επιχειρηματίες, γι αυτό και επενδύουν μαζικά στην γνώση, στις δεξιότητες και στα ταλέντα. Στην Σιγκαπούρη, λόγου χάρη, οι δάσκαλοι και οι καθηγητές όχι μόνον χαίρουν πολύ υψηλού κύρους, αλλά πληρώνονται ίσως και τρεις φορές παραπάνω από ανώτερα και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων, υπουργούς και άλλους κρατικούς λειτουργούς. Η πολιτική εξουσία θεωρεί ότι έχουν τεράστιο έργο να επιτελέσουν, τούς εμπιστεύεται τους νέους και τα μυαλά τους και τα αποτελέσματα είναι ήδη χειροπιαστά. Η μικρή αυτή χώρα είναι ο πρώτος εξαγωγέας γνώσης στον κόσμο, με κόστος το οποίο μετά βίας φθάνει το 10% της συνολικής υπεραξίας που αποκομίζει», μάς τονίζει ο δρ. Λωράν Αλεξάντρ. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε, από την άποψη αυτή, ότι η Σιγκαπούρη πρωτοπορεί στο αποκαλούμενο «deep learning», που στην ουσία είναι ένα σύστημα μάθησης το οποίο εδράζεται σε ένα κύκλωμα «τεχνητών νευρώνων», ψηφιακών, οι οποίοι επιτρέπουν σε έναν υπολογιστή να αποκτήσει ορισμένες ιδιότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Όπως τονίζει ο δρ. Λωράν Αλεξάντρ, «το 2030 το σύστημα αυτό θα έχει μπει στην τρίτη φάση του, στο πλαίσιο της οποίας τα μωρά θα μπορούν να προγραμματίζονται γι αυτά που θα πρέπει να μάθουν». Στην ελληνική εκπαίδευση έχει ακούσει κανείς κάτι απ όλα αυτά που προηγούνται; m 9

10 ΟΔΥΣΣΈΑΣ ΑΘΑΝΑΣΊΟΥ MANAGER OF THE YEAR 2017 ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ LAMDA DEVELOPMENT ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΆ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΈΝΗΣ ΗΓΕΣΊΑΣ: ΌΡΑΜΑ, ΠΆΘΟΣ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΡΈΦΕΙΑ της Λίνας Τσαγκαράκη Στον κόσμο των επιχειρήσεων, η επιτυχία είναι συνώνυμο της εξέλιξης. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να καινοτομούν, να προσπαθούν συνεχώς να εξελιχθούν και να αφομοιώνουν τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου τους, προκειμένου να δημιουργήσουν αξία για τους μετόχους και τους πελάτες τους. Αυτό είναι το «πιστεύω» του Οδυσσέα Αθανασίου, Manager of the Year 2017 και Διευθύνοντος Συμβούλου της LAMDA Development, o οποίος κατά τη δεκαετή θητεία του στα ηνία της εταιρείας παγίωσε τη θέση της ως ηγέτιδα της αγοράς. Καθ όλη την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ο Οδυσσέας Αθανασίου κλήθηκε να «καθοδηγήσει» μια εταιρεία, οι κύριοι συνεργάτες της οποίας δραστηριοποιούνται σε έναν από τους τομείς που πλήγηκαν πιο σοβαρά από την ύφεση - το λιανεμπόριο. Αντίθετος στη λογική της απο-επένδυσης και της μείωσης του κόστους, πίστεψε στις δυνατότητες της εταιρείας και εμπιστεύτηκε τη δυνητική προοπτική της ελληνικής αγοράς. Την τελευταία τετραετία οδήγησε τη LAMDA σε συνεχόμενα ρεκόρ λειτουργικής κερδοφορίας, παρά τις δυσκολίες του οικονομικού περιβάλλοντος, καθώς και στη σύναψη σημαντικών συνεργειών με επενδυτές διεθνούς κύρους. Αναμφισβήτητα, η κινητήριος δύναμη για κάθε βήμα προόδου είναι το όραμα και το πάθος, που φαίνεται πως έχει ο κ. Αθανασίου και οι συνεργάτες του, όπως αποδεικνύεται και από την εμβληματική επένδυση του Ελληνικού, για την οποία ολόκληρο το ελληνικό επιχειρείν ελπίζει ότι θα προχωρήσει σύντομα. Το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού αντανακλά την εταιρική φιλοσοφία, την οποία η LAMDA ενστερνίζεται και εφαρμόζει και συνοψίζεται στο τρίπτυχο Καινοτομία, Εξωστρέφεια και Αξιοπιστία. Θα είναι, αδιαμφισβήτητα, το σημαντικότερο έργο ανάπτυξης στη χώρα μετά το 2004, με τα πολλαπλασιαστικά οφέλη του για την ελληνική οικονομία να το καθιστούν game changer για την έξοδο από τη κρίση. Η ΕΤΑΙΡΕΊΑ Όπως είναι γνωστό, η LAMDA Development είναι εισηγμένη στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών και δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη, επένδυση και διαχείριση ακινήτων. Η ανάπτυξη της LAMDA Development συμβαδίζει και με την αύξηση του προσωπικού της, το οποίο κατά την τελευταία τριετία, κατά τη διάρκεια της κρίσης, παρουσίασε αύξηση ύψους 83% η οποία προήλθε κυρίως από την πλήρη εξαγορά της ECE LAMDA, της εταιρίας διαχείρισης των εμπορικών κέντρων της. Χαρακτηριστικό της στοιχείο μάλιστα, αποτελεί η ισορροπημένη στελέχωση της εταιρείας ως προς το φύλο και την ηλικία. Σήμερα, λοιπόν, απασχολεί 185 άτομα, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον κλάδο των εμπορικών κέντρων στην Ελλάδα και έχει διαφοροποιηθεί με επιτυχία σε αναπτύξεις, τόσο γραφείων όσο και οικιστικές. Είναι μέλος του Ομίλου Λάτση και διατηρεί στρατηγικές συμμαχίες με διεθνείς εταιρείες όπως οι: Värde Partners, Blackstone Group, Dogus Group, HSBC, Fosun, Eagle Hills. Είναι, δε, η πρώτη στην Ελλάδα που ανέπτυξε το concept του Εμπορικού και Ψυχαγωγικού κέντρου, καθώς και ένα ολοκληρωμένο concept αναψυχής και ελλιμενισμού στη Μαρίνα Φλοίσβου στο Φάληρο. Η ΠΕΛΑΤΟΚΕΝΤΡΙΚΉ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΣΤΟ ΕΠΊΚΕΝΤΡΟ Παρότι τα τελευταία χρόνια η LAMDA έχει ταυτιστεί με το Ελληνικό, λίγα χρόνια πριν, την τετραετία οι προκλήσεις που αντιμετώπισε αφορούσαν κυρίως τα εμπορικά της κέντρα. Ωστόσο, ο κ. Αθανασίου και οι συνεργάτες του, πιστεύοντας στις σχέσεις εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας με τους μισθωτές των κέντρων (retailers) και 10

11 cover story m Οδ. Αθανασίου: Μόνο ο πλουραλισμός ιδεών και η σύνθεση σκέψεων φέρνει βελτίωση, είτε σε προσωπικό είτε σε εταιρικό επίπεδο. Σε αντίθετη περίπτωση, ναι μεν αισθάνεσαι ασφαλής, αλλά παραμένεις στάσιμος. αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες των καταναλωτών, δημιούργησαν κοινές επιτροπές με τους retailers, σχεδιάζοντας τις επόμενες κινήσεις από κοινού. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι άνθρωποι της LAMDA γνώρισαν καλύτερα τους συνεργάτες και τους καταναλωτές, και αυτή η γνώση μεταφράστηκε σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και σε win-win στρατηγική. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί το Golden Hall, το οποίο διακρίθηκε ανάμεσα σε 32 εμπορικά κέντρα, για τις καινοτομίες που εισήγαγε, ως το καλύτερο και πιο καινοτόμο εμπορικό κέντρο στην Ευρώπη (ICSC 2010). Η λογική του thinking out of the box και η συνεχής προσπάθεια για εξέλιξη και καινοτομία, με γνώμονα τους καταναλωτές και τους συνεργάτες, ωφέλησε τελικά τη LAMDA, με αποτέλεσμα να σημειώνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια συνεχόμενα ρεκόρ λειτουργικής κερδοφορίας. Συγκεκριμένα, η λειτουργική κερδοφορία των τριών εμπορικών κέντρων της εταιρείας, (EBITDA), κινήθηκε ανοδικά παρουσιάζοντας αύξηση 19,3% το 2017 σε σχέση με το 2016 και ανήλθε σε 51,2 εκατ. κυρίως λόγω της εξαγοράς του υπόλοιπου ποσοστού 50% του εμπορικού κέντρου The Mall Athens. Tα συνολικά ενοποιημένα λειτουργικά αποτελέσματα (EBITDA) του ομίλου προ αποτιμήσεων, ανήλθαν σε 41,4 εκατ. καταγράφοντας αύξηση 22,5% το 2017 σε σχέση με το 2016, ενώ η συνολική επισκεψιμότητα των εμπορικών κέντρων το 2017 παρέμεινε αμετάβλητη. Η LAMDA Development, κατά τα χρόνια της κρίσης, πραγματοποίησε επενδύσεις παρά την κρατούσα λογική της από-επένδυσης που κυριαρχούσε στην αγορά. Η ανάληψη ρίσκου βρίσκεται στο επίκεντρο της φιλοσοφίας του κ. Αθανασίου και της εταιρείας που διευθύνει, όντας μάλιστα άρρηκτα συνδεδεμένη με την καινοτομία. Τα τελευταία χρόνια η εταιρεία έχει προχωρήσει σε επενδύσεις, παρά το αντίξοο οικονομικό κλίμα, θεωρώντας ότι με το σωστό οικονομικό μοντέλο και την εξωστρέφεια ως επενδυτική στρατηγική, το ρίσκο μπορεί να αποβεί σε κέρδος και δημιουργία αξίας. Μεταξύ άλλων, το 2009 εξαγόρασε το υπόλοιπο 40% του Mediterranean Cosmos, έναντι 80 εκατομμυρίων ευρώ και έγινε η 1η εταιρεία διαχείρισης εμπορικών 11

12 κέντρων στην Ελλάδα. Το 2012, απέκτησε το ακίνητο όπου σήμερα στεγάζεται το Golden Hall, το οποίο ήταν και η πρώτη αποκρατικοποίηση που πραγματοποιήθηκε μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και το 2017 προχώρησε στην αγορά του 50% του Εμπορικού Κέντρου The Mall Athens από την HSBC. Βέβαια, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Οδυσσέας Αθανασίου, όλες οι επιτυχίες που σημειώθηκαν, βασίζονται στην απόλυτη υποστήριξη του ομίλου Λάτση που πίστεψε έμπρακτα στο όραμα της εταιρείας. Η ΕΞΩΣΤΡΈΦΕΙΑ ΈΝΑΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΎΣ ΠΥΛΏΝΕΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ Η εξωστρέφεια αποτελεί νευραλγικό παράγοντα επιτυχίας της LAMDA Development. Ωστόσο, προϋπόθεση για την εξωστρέφεια είναι η αξιοπιστία. Οι συνεργασίες που έχει συνάψει αυτά τα χρόνια, τόσο στα εμπορικά κέντρα όσο και στην ανάπλαση του Ελληνικού, βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και την πίστη στους εταίρους. Η αξιοπιστία, λοιπόν, λέει ο κ. Αθανασίου, αποτελεί τον κοινό συντελεστή στη συνεργασία της με τη Dogus για τη Μαρίνα Φλοίσβου, με τη Blackstone, τη Varde στα εμπορικά κέντρα, καθώς και με τη Fosun και την Eagle Hills στο Ελληνικό. Τα οφέλη όμως που αποκομίζονται εκτείνονται πολύ πέραν των ορίων χρηματοδότησης, καθώς μέσα από αυτές τις συνεργασίες, η εταιρεία ήρθε σε επαφή με πλήθος ιδεών και βέλτιστων πρακτικών, που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και πάθους. Όπως τονίζει ο CEO της LAMDA, μόνο ο πλουραλισμός ιδεών και η σύνθεση σκέψεων φέρνει βελτίωση είτε σε προσωπικό είτε σε εταιρικό επίπεδο. Σε αντίθετη περίπτωση, ναι μεν αισθάνεσαι ασφαλής, αλλά παραμένεις στάσιμος. Η ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΉ ΕΠΈΝΔΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ Το Ελληνικό αποτελεί ένα έργο το οποίο έχει συζητηθεί ιδιαίτερα τα τε- 12

13 ΤΟ ΈΡΓΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΆ cover story m λευταία χρόνια, και θα συζητείται πολύ και μετά την έναρξη του. Και είναι εύλογο αφού αποτελεί κάτι πολύ περισσότερο από το μεγαλύτερο έργο ανάπτυξης στην Ελλάδα. Συμβολίζει ουσιαστικά την αλλαγή σελίδας, αφού βάζει τη χώρα ξανά στον επενδυτικό χάρτη. Είναι ένα έργο με τεράστια πολλαπλασιαστικά οφέλη σε επίπεδο κοινωνίας, οικονομίας και πολιτισμού, που θα ανατροφοδοτήσει την εξωστρέφεια και την επιχειρηματική δράση της χώρας, επισημαίνει ο κ. Αθανασίου. Μέχρι την ωρίμανση του έργου θα έχουν δημιουργηθεί νέες θέσεις εργασίας, ενώ αναμένεται να προσελκύσει 1 εκατ. επιπλέον τουρίστες, ενισχύοντας τις ροές ξένων επισκεπτών που κατευθύνονται προς την Αθήνα. Συνολικά, αυτό θα μεταφρασθεί σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,4%. Για την LAMDA, λέει ο κ. Αθανασίου, το Ελληνικό αντιπροσωπεύει την αφοσίωση στον κορμό αξιών της, καθώς συνδυάζει το ρίσκο, την εξωστρέφεια, την καινοτομία και κυρίως, την αξιοπιστία. Αποτελεί, όμως, επίσης και τη μεγαλύτερη απόδειξη του ότι αν πιστεύεις πραγματικά στο όραμα σου, τότε θα το πραγματοποιήσεις. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ Στο σημερινό κρίσιμο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την εταιρεία να είναι ευέλικτη και να προσαρμόζεται γρήγορα στις αλλαγές, έγκαιρα και έγκυρα, τονίζει ο κ. Αθανασίου και συνεχίζει: Στοχεύουμε στη διασφάλιση της επιχειρηματικής ανάπτυξης διατηρώντας την ηγετική θέση στον κλάδο μας, την αύξηση των θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας. Προχωράμε σε καινοτόμες επενδύσεις που απαντούν στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες, δημιουργώντας συμμαχίες με διε- 13

14 θνώς αναγνωρισμένους εταίρους, στοχεύοντας στην αειφορία και τη διαρκή ανάπτυξη. Δίνουμε αξία στους εργαζομένους μας δημιουργώντας σχέσεις αλληλοσεβασμού, προσφέροντας ένα εργασιακό περιβάλλον όπου οι άνθρωποί μας μπορούν να σκέφτονται και να εκφράζονται ελεύθερα. Κτίζουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και συνεργασίας, τόσο με τις εταιρείες που συνεπικουρούν στις εκάστοτε επενδύσεις μας, όσο και με τους μισθωτές των εμπορικών κέντρων, με βασικό γνώμονα τις ανάγκες των πελατών μας. Η ΕΠΌΜΕΝΗ ΗΜΈΡΑ ΣΤΟ MANAGEMENT Διανύουμε διεθνώς μια εποχή τεκτονικών αλλαγών σε επίπεδο διοίκησης και οργάνωσης των επιχειρήσεων. Τόσο οι τεχνολογικές εξελίξεις, χάρη στις οποίες πολλαπλασιάζονται οι δυνατότητες επικοινωνίας, όσο η είσοδος μιας νέας, δυναμικής γενιάς στο εργατικό δυναμικό, δημιουργούν μια νέα βάση συνεργασίας και συμμετοχής στην λήψη αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη δεν μπορεί να αποτραπεί και γι αυτό πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις αλλαγές που συντελούνται ως ευκαιρία και όχι ως απειλή, δηλώνει ο Manager of the Year 2017, και συνεχίζει: Στο σημερινό περιβάλλον όπου οι κανόνες αλλάζουν γρήγορα ή δεν υπάρχουν καθόλου, είναι απαραίτητο η ηγεσία να διαθέτει δεξιότητες και ικανότητες για να ενθαρρύνει, να ενδυναμώνει και να καθοδηγεί τους ανθρώπους προς την επίτευξη του κοινού στόχου. Ιδιαίτερης σημασίας χαρακτηριστικά είναι η συνέπεια, η εμπιστοσύνη, το μακρόπνοο όραμα και οι αντοχές υπό αντίξοες συνθήκες. Κοινή σταθερά σε αυτή την πορεία είναι το πάθος για την αλλαγή, η ειλικρίνεια στις προθέσεις και τις σχέσεις με όλα τα εμπλεκόμενα κοινά, υφιστάμενους, συνεργάτες, προμηθευτές, πελάτες, επενδυτές. Πιστεύω ιδιαίτερα στην εξωστρέφεια, δηλώνει ο κ. Αθανασίου. Επιδιώκω πάντα συνεργασίες και συνέργειες, με στόχο την ανάπτυξη και την πρόοδο της εταιρείας. Βγαίνοντας εκτός των ορίων άνεσης θεωρώ ότι κανείς μαθαίνει, ρισκάρει, επενδύει και αναπτύσσεται σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Βασική μου αρχή, καταλήγει ο CEO της LAMDA Development, είναι η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και η ενίσχυση της δημιουργικότητας των συνεργατών μου. Επιζητώ νέες ιδέες από κάθε μέλος της ομάδας, όσο ασυνήθιστες κι αν ακούγονται. Επιδιώκω το πάθος και την αφοσίωση στο στόχο, σε συνδυασμό με τις σωστές αξίες. Γιατί, όταν ενθαρρύνεις τους συνεργάτες σου να σκέφτονται ελεύθερα, καινοτομούν περισσότερο και όταν καινοτομούν, αυτομάτως διαφοροποιείσαι από τους ανταγωνιστές σου. Αυτός θεωρώ ότι είναι ο μόνος τρόπος για να εξελιχθεί κανείς. 14

15 άρθρο m ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΆΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΉ; Ο ΣΚΟΠΌΣ ΚΑΙ Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΔΙΑΜΟΡΦΏΝΟΥΝ ΈΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΜΈΛΛΟΝ. του Χρήστου Χαρπαντίδη* «Αλλαγή». Μια λέξη με ουδέτερο ηθικό πρόσημο (από μόνη της η μεταβολή από μια κατάσταση σε μία άλλη δεν είναι κακή ή καλή), που «κουβαλά», ωστόσο, ένα ισχυρότατο συναισθηματικό φορτίο. Είτε απλώς ως σύνθημα (πολλές φορές κενό περιεχομένου), είτε ως ουσιαστική δέσμευση, η αλλαγή ασκεί ιστορικά ακαταμάχητη γοητεία στην ανθρωπότητα, ακριβώς επειδή λειτουργεί σαν υπενθύμιση της αρχέγονης επιδίωξής της να εξελίσσεται, να σχεδιάζει το μέλλον. Συνήθως, όμως, η αλλαγή αποτελεί προσδοκία που έχουμε από το εξωτερικό μας περιβάλλον. Όσο εύκολο είναι να απευθύνουμε το αίτημα στους «άλλους», τόσο δύσκολο είναι να κατανοήσουμε την ανάγκη να αλλάξουμε οι ίδιοι. Στον κόσμο των επιχειρήσεων η αλλαγή τις περισσότερες φορές στοχεύει στη διαφοροποίηση εντός των αγορών ή στη βελτίωση των αποτελεσμάτων και των επιδόσεων. Πόσο βαθιές και ουσιαστικές είναι αυτές οι αλλαγές; Ως πού φτάνει η ικανότητα ενδοσκόπησης -και κυρίως η πρόθεση- αυτο-αξιολόγησης της πραγματικής ταυτότητας των εταιρειών; Παραδοσιακά οι μεγάλες εταιρείες και οργανισμοί αντιστέκονται στις τομές που διαπερνούν τα στεγανά της αμιγώς επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Ο φόβος ότι «σκάβοντας βαθιά», μπορεί να κάνεις ζημιά στα θεμέλιά σου, να υπονομεύσεις τη θέση σου στην αγορά, μας αποθαρρύνει πολλές φορές ακόμη και από τη σκέψη μιας τέτοιας προοπτικής. Την ίδια στιγμή, η αλλαγή συνδέεται κυρίως με περιόδους κρίσης και με την ανάγκη προσαρμογής στα νέα δεδομένα που διαμορφώνουν. Πρόκειται για μια προσέγγιση που στην πραγματικότητα στοχεύει περισσότερο στην επαναφορά της «κανονικότητας», στην επιστροφή δηλαδή σε μία κατάσταση του παρελθόντος, παρά στην ουσιαστική αλλαγή πορείας. Αλήθεια, γιατί να αναλάβει κανείς ένα τόσο μεγάλο ρίσκο, ειδικά σε περιπτώσεις εδραιωμένων επιχειρήσεων; Η απάντηση είναι απλή. Γιατί σήμερα η βιωσιμότητα δεν επιτυγχάνεται μόνο μέσω της προσαρμοστικότητας και της ευελιξίας στις μεταβαλλόμενες συνθήκες του εξωτερικού περιβάλλοντος, αλλά μέσα από την απόκτηση σκοπού, ο οποίος ξεπερνά τους οικονομικούς και επιχειρησιακούς στόχους, ενός σκοπού που αφορά, εμπλέκει και εμπνέει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Πρόκειται για το πρώτο και βασικό στάδιο μιας εξελικτικής διαδικασίας που οδηγεί στον μετασχηματισμό. Σήμερα η Philip Morris International (PMI), στη διεθνή οικογένεια της οποίας ανήκει η Παπαστράτος, έχει αποκτήσει έναν νέο σκοπό: Να μειώσει τη βλάβη από το κάπνισμα. Σε πρώτη ανάγνωση μοιάζει να συγκρούεται με την παραδοσιακή της δραστηριότητα σε έναν κλάδο που αποτελεί τον παγκόσμιο ηγέτη. Είναι, όμως, ακριβώς αυτή η θέση που τη φέρνει μπροστά στην τεράστια ευθύνη να αντιμετωπίσει ένα υπαρκτό πρόβλημα για ολόκληρο τον πλανήτη, το πρόβλημα του καπνίσματος και να πρωταγωνιστήσει η ίδια σε μια παγκόσμια αλλαγή που θα επηρεάσει τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων καπνιστών. Συμπληρώνονται πάνω από δέκα χρόνια από τότε που αποφασίσαμε να μην αγνοήσουμε το πρόβλημα, αλλά να γίνουμε μέρος της λύσης του. Δεν παγιδευτήκαμε σε ενοχικές προσεγγίσεις και δεν εγκλωβιστήκαμε στη διαχείριση του ζητήματος σε επικοινωνιακό επίπεδο. Σε μια περίοδο που η επιτυχημένη μας πορεία στην αγορά ήταν κάτι παραπάνω από εξασφαλισμένη, εμείς δώσαμε έμφαση σε αλλαγές που θα ξεκινούσαν από το εσωτερικό μας για να φτάσουν σε αυτό που σήμερα είναι ορατό σε όλους ως όραμα και δέσμευση, να διαμορφώσουμε ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου. 15

16 16

17 άρθρο m Χρειάστηκε να αφιερώσουμε σημαντικούς πόρους και να καταβάλλουμε μια μεγάλη -και πολλές φορές εξαντλητική- προσπάθεια για να σχεδιάσουμε ένα στρατηγικό πλάνο που θα οδηγούσε στον μετασχηματισμό μας. Οι προκλήσεις σε αυτή την πορεία δεν ήταν λίγες, ούτε μικρές. Η μεγαλύτερη ήταν να βρούμε τα μέσα και τα εργαλεία που θα μας επέτρεπαν να κάνουμε τον νέο σκοπό μας λειτουργικό, να μην μείνει δηλαδή αποκλειστικά σε επίπεδο οράματος, αλλά να περάσει στην καθημερινή μας δραστηριότητα. Τη λύση τη βρήκαμε στην καινοτομία, στη σύγκλιση νέων τεχνολογιών, επιστήμης και βιομηχανικής παραγωγής. Φέραμε σε μια κοινή προσπάθεια διαφορετικά πεδία της επιστήμης, ενώσαμε δυνάμεις για να κάνουμε πραγματικότητα την ανάπτυξη προϊόντων που στοχεύουν στη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα. Απαιτήθηκαν επενδύσεις που ξεπέρασαν τα 3 δισ. δολάρια, πολυετής έρευνα και η συμμετοχή εκατοντάδων επιστημόνων από όλο τον κόσμο για να μπορούμε σήμερα να παρέχουμε μια γκάμα προϊόντων δυνητικά μειωμένου κινδύνου σε σύγκριση με τα παραδοσιακά τσιγάρα, με κορυφαίο το IQOS. Σήμερα, 3,7 εκατομμύρια ενήλικοι καπνιστές παγκοσμίως έχουν καταφέρει να διακόψουν το κάπνισμα υιοθετώντας το IQOS. Δώσαμε οριστική λύση στο πρόβλημα; Σίγουρα όχι, κάναμε όμως το αποφασιστικό βήμα για να πετύχουμε τον μεγάλο στόχο. Μέσα από την ανάπτυξη μιας επαναστατικής τεχνολογίας που θερμαίνει, χωρίς να καίει τον καπνό, δώσαμε την πρώτη απάντηση στο αίτημα εκατομμυρίων ενηλίκων καπνιστών για εναλλακτικές επιλογές, δυνητικά λιγότερο επιβλαβείς από τα παραδοσιακά καπνικά προϊόντα. Με το IQOS χαράζουμε μια νέα πορεία που φιλοδοξεί να ανατρέψει τις προβλέψεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σύμφωνα με τις οποίες ο αριθμός των καπνιστών τις επόμενες δύο δεκαετίες θα παραμείνει πάνω από 1 δισεκατομμύριο. Ο νέος σκοπός της PMI ανέτρεψε αρκετά χαρακτηριστικά της λειτουργίας μας, έθεσε νέους στόχους, άνοιξε καινούριες προοπτικές, αλλά διατήρησε στον πυρήνα του την εταιρική κουλτούρα ενός οργανισμού που δεν διστάζει να προχωρήσει σε οποιαδήποτε τομή, όσο βαθιά και αν είναι, με όποιο ρίσκο και αν περιλαμβάνει, προκειμένου να κάνει πιο θετικό το παγκόσμιο αποτύπωμά του. της σταθερής δέσμευσής μας, να «αφήνουμε πίσω μας μέλλον». Η μεγάλη εσωτερική αλλαγή, δεν μας φόβισε. Αντιθέτως, μας ενέπνευσε προκειμένου να εμπλακούμε άμεσα και ουσιαστικά σε αυτή τη διαδικασία. Η μεγάλη επένδυση ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ που υλοποιείται σήμερα στο εργοστάσιό μας, είναι αποτέλεσμα αυτής της νέας εποχής που εγκαινιάζει ο σκοπός της PMI για μείωση της βλάβης από το κάπνισμα. Η παραγωγή μας, μετά από 86 ολόκληρα χρόνια αλλάζει και στρέφεται αποκλειστικά στις θερμαινόμενες ράβδους καπνού HEETS για το IQOS. Δημιουργούμε 400 νέες θέσεις εργασίας και τοποθετούμε την Ελλάδα στην καρδιά της παγκόσμιας καινοτομίας του κλάδου των καπνικών προϊόντων. Η παραγωγική μας δυναμικότητα αυξάνεται σημαντικά, αφού περίπου 20 δισεκατομμύρια θερμαινόμενοι ράβδοι καπνού θα παράγονται στη χώρα ετησίως. Η πλειονότητα της παραγωγής μας θα εξάγεται σε πάνω από 30 αγορές, δίνοντας σημαντική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές. Το εργοστάσιό μας γίνεται μόλις το τρίτο παγκοσμίως παραγωγικό κέντρο καινοτόμων προϊόντων της PMI, με την εταιρεία να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας για ριζική αλλαγή των δεδομένων στη διεθνή καπνοβιομηχανία. Ο εσωτερικός μετασχηματισμός των μεγάλων οργανισμών σηματοδοτεί μια νέα περίοδο, όπου η απόσταση που τους χωρίζει από την κοινωνία των πολιτών μειώνεται. Οι εταιρείες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τον κοινωνικό τους ρόλο, να επανακαθορίσουν και να εναρμονίσουν τους στόχους τους με τις επιδιώξεις και τις προσδοκίες της κοινωνίας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο η οποιαδήποτε αλλαγή αποκτά πραγματικό περιεχόμενο και νόημα. Μόνο μέσα από την ουσιαστική αλλαγή μπορούμε να οδηγηθούμε σε ένα καλύτερο, βιώσιμο μέλλον για όλους. * Α Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ και πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, θυγατρικής εταιρείας της Philip Morris International. Η Παπαστράτος δεν ακολουθεί απλώς αυτή την πορεία μετασχηματισμού της PMI, αλλά βρίσκεται στο κέντρο της. Από τη πρώτη στιγμή αντιληφθήκαμε τον μετασχηματισμό μέσα από το πρίσμα 17

18 ΠΟΥ ΠΆΕΙ Ο ΚΌΣΜΟΣ; ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΠΙΟ ΠΟΛΎΤΙΜΟ Η ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ, Η Η ΣΥΝΕΊΔΗΣΗ; της Λίνας Τσαγκαράκη Προς μια νέα ανθρωπότητα, απαντούν χωρίς δισταγμό ο Stephen Hawking και ο Yuval Noah Harari, αναφερόμενοι στις εξελίξεις που προοιωνίζεται η εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Artificial Intelligence) και η πιθανή συγχώνευσή της με την ανθρώπινη. Μιλώντας στο Web Summit 2017 στη Λισσαβώνα, ο πρόσφατα αποβιώσας αστροφυσικός Stephen Hawking έλεγε χαρακτηριστικά: «Βρισκόμαστε στο κατώφλι ενός γενναίου νέου κόσμου. Η επιτυχία στη δημιουργία αποτελεσματικής AI, θα μπορούσε να είναι το σημαντικότερο γεγονός στην ιστορία του πολιτισμού μας. Ή το χειρότερο. Απλώς δεν το γνωρίζουμε. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν η ΑΙ θα μας βοηθήσει απεριόριστα, θα μας αγνοήσει και θα μας καταλάβει ή θα μας καταστρέψει. Αν δεν μάθουμε πώς να προετοιμαστούμε και να αποφύγουμε τους πιθανούς κινδύνους, η AI θα μπορούσε να αποτελέσει το χειρότερο γεγονός στην ιστορία του πολιτισμού μας. Εγκυμονεί κινδύνους, όπως ισχυρά αυτόνομα όπλα, ή νέους τρόπους με τους οποίους οι λίγοι θα καταπιέζουν τους πολλούς. Και θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στην οικονομία μας. Τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης πρέπει να κάνουν ό,τι θέλουμε προς όφελος της ανθρωπότητας. Ωστόσο, δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι θα μπορούσαμε να επιτύχουμε όταν το μυαλό μας ενισχύεται από την ΑΙ». Ο δε Ισραηλινός συγγραφέας και καθηγητής στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ Yuval Noah Harari, στο βιβλίο του «Homo Deus» αναρωτώμενος για τα θέματα που θα βρεθούν στην κορυφή της ατζέντας, συνδυάζει διάφορα σενάρια βάσει των οποίων θα υπερβούμε τους εαυτούς μας: «Για πρώτη φορά στην ιστορία, περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν σήμερα από το πολύ φαί παρά από το λίγο, περισσότεροι από γηρατειά παρά από αρρώστιες και είναι περισσότεροι εκείνοι που αυτοκτονούν από αυτούς που σκοτώνονται από στρατιώτες, τρομοκράτες και εγκληματίες μαζί. Στις αρχές του 21ου αιώνα, λέει, ο μέσος άνθρωπος είναι πιθανότερο να πεθάνει από την κραιπάλη στα McDonald s παρά από ξηρασία, Ebola ή μια επίθεση της Al- Qaeda». Ο Harari επιχειρηματολογεί πειστικά στον φαινομενικά εξωφρενικό ισχυρισμό ότι κοντεύουμε να θέσουμε υπό έλεγχο το λιμό, τις επιδημίες και τους πολέμους. Και προχωρά στο ερώτημα: «Τι θα απαιτήσει την προσοχή και την επινοητικότητά μας στο μέλλον, με δεδομένες τις τεράστιες νέες δυνάμεις που μας προσφέρουν η βιοτεχνολογία και η πληροφορική; Τι θα την κάνουμε όλη αυτή τη δύναμη;» Διερευνώντας τα έργα, τα όνειρα και τους εφιάλτες της ανθρωπότητας, από την υπέρβαση του θανάτου μέχρι τη δημιουργία τεχνητής ζωής, θεωρεί ότι η ανθρώπινη φύση θα μετασχηματιστεί στον 21ο αιώνα ακριβώς λόγω της AI, που αποσυνδέει τη νοημοσύνη από τη συνείδηση. Σε μια εφιαλτική προοπτική οι άνθρωποι θα αποτελέσουν μια απλή συλλογή «βιοχημικών υποσυστημάτων» που παρακολουθούνται από παγκόσμια δίκτυα, τα οποία θα μας ενημερώνουν για το πώς αισθανόμαστε... Αν αυτό είναι το επόμενο στάδιο της εξέλιξης, πώς θα προστατεύσουμε τον εύθραυστο κόσμο μας από τις δικές μας ανατρεπτικές δυνάμεις; «Μα είναι πολύ μακριά όλα αυτά, αν και όταν συμβούν κατά πάσα πιθανότητα εμείς δεν θα είμαστε πλέον εδώ» λέει ο σύγχρονος μύθος. Αυτό και αν είναι μύθευμα! Ας θυμηθούμε ότι ένας από τους πιο καινοτόμους επιχειρηματίες της εποχής μας, ο Elon Musk, έχει εκφράσει επανειλημμένως έντονες ανησυχίες για την καθυστέρηση στην θέσπιση ρυθμιστικών κανόνων σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη, την οποία χαρακτηρίζει θεμελιώδη κίνδυνο για την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο επικεφαλής της Tesla κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, λέγοντας ότι αν σε αυτό το θέμα αντί να δράσουμε προληπτικά, απλώς 18

19 τάσεις m ακολουθήσουμε την πεπατημένη, η καθυστερημένη μας αντίδραση θα έρθει όταν πλέον θα είναι πολύ αργά. Ο ίδιος, πάντως, δήλωσε τον περασμένο Φεβρουάριο στο World Government Summit στο Dubai ότι μια «συγχώνευση της ανθρώπινης και της Τεχνητής Νοημοσύνης» θα ήταν απαραίτητη για να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνουμε οικονομικά πολύτιμοι. Πριν από λίγο καιρό τόσο ο Elon Musk όσο και ο Mark Zuckerberg αποκάλυψαν ότι προχωρούν σε σημαντικές επενδύσεις σε νευροτεχνολογία που βελτιώνει τη ζωή μας. Ο CEO της Tesla ανακοίνωσε το λανσάρισμα της Neuralink, μιας εταιρείας που αναπτύσσει διεπαφές εγκεφάλου-μηχανής εξαιρετικά υψηλού εύρους. Δεν πρόκειται για απλή νευροδιέγερση ή για συλλογή δεδομένων από τα ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα, αλλά για νέα νευροτεχνολογία που θα επιτρέψει τη συγχώνευση του ανθρώπινου εγκεφάλου με την τεχνητή νοημοσύνη, επιταχύνοντας π.χ. τις ιατρικές ανακαλύψεις που θεραπεύουν ανίατες ασθένειες. Αλλά η νευροεπιστήμη και η νευροτεχνολογία έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία από τις επιστημονικές και ιατρικές εφαρμογές τους. Στο συνέδριο προγραμματιστών του Facebook, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι εργάζεται σε κλιμακωτά neurotech που θα επιτρέψουν την σιωπηλή επικοινωνία εγκεφάλου με εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα η νευροτεχνολογία χρησιμοποιείται ήδη από χιλιάδες παίκτες για να μετακινήσουν τα avatar τους σε εικονικούς κόσμους με τη σκέψη τους, ελευθερώνοντας τα χέρια τους για να πυροβολήσουν τέρατα. Άλλοι χρησιμοποιούν το ακουστικό για να παρακολουθούν τον ύπνο τους ή να διαλογίζονται. Η αυτοκινητοβιομηχανία τη χρησιμοποιεί για να παρακολουθεί το επίπεδο προσοχής των οδηγών και τα αυτοκίνητα να σταματούν αυτόματα ή να ακούγεται συναγερμός όταν οι οδηγοί αρχίζουν να κοιμούνται. Χρησιμοποιείται σε τομείς όπου η προσοχή στην πληροφόρηση είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, όπως στους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και τους οργανισμούς εκμετάλλευσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων. Αυτό που ήταν επιστημονική φαντασία πριν από λίγο καιρό, τώρα απέχει μερικά κλικ από το γραμματοκιβώτιο του καθενός, λέει ο Olivier Oullier, νευροεπιστήμονας και ειδικός στρατηγικής. Μόνο για τις συσκευές, η έκθεση Neurotech ανέδειξε μια αγορά 7,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2016 που θα μπορούσε να φτάσει τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το Και η σημερινή αγορά υλικού είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, όπως φαίνεται από μια ανάλυση περισσότερων από καταγραφών IP σε παγκόσμιο επίπεδο από την εταιρεία έρευνας αγοράς SharpBrains. Ο συνολικός οικονομικός αντίκτυπος της νευροτεχνολογίας είναι τεράστιος. Συνολικά, εάν συμπεριλάβουμε τις ιατρικές χρήσεις των neurotech, άλλων συσκευών και όλων των επιχειρήσεων που μπορούν να επωφεληθούν από 19

20 τις τεχνολογίες που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, αυτό είναι ένα πεδίο που ανέρχεται σε περισσότερα από 150 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Η νευροεπιστήμη είναι ζωτικής σημασίας για οτιδήποτε κάνουμε. Κάθε πτυχή της ανθρώπινης εμπειρίας βασίζεται στη λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο πολύπλοκο σύστημα: ένας ζωντανός γαλαξίας 86 δισεκατομμυρίων νευρώνων, ο καθένας από τους οποίους συνδέεται με χιλιάδες άλλους νευρώνες, ενώ περιλαμβάνει περισσότερες από 100 τρισεκατομμύρια συνάψεις! Πρόκειται για ένα πυκνό και θορυβώδες δίκτυο επικοινωνίας, τυλιγμένο και κρυμμένο βαθιά μέσα σε πολύτιμους ιστούς, που αρχίζει σιγά-σιγά να μας αποκαλύπτεται. Ωστόσο, οι ραγδαίες εξελίξεις στην νευροεπιστήμη και τη νευροτεχνολογία δημιουργούν άνευ προηγουμένου δυνατότητες πρόσβασης, συλλογής, διαμοιρασμού και χειρισμού πληροφοριών από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι εφαρμογές αυτές εγείρουν σημαντικές προκλήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν για την αποτροπή ακούσιων συνεπειών. Από αυτές τις νευροτεχνολογικές δυνατότητες προκύπτουν πολλά ηθικά, νομικά και κοινωνικά ζητήματα, όπως: Για ποιους σκοπούς και υπό ποιες συνθήκες μπορούν να συλλεχθούν και να χρησιμοποιηθούν πληροφορίες για τον εγκέφαλο; Ποιες συνιστώσες των πληροφοριών για τον εγκέφαλο αποκαλύπτονται νόμιμα και καθίστανται προσιτές σε άλλους; Ποιος δικαιούται να έχει πρόσβαση στα δεδομένα αυτά (εργοδότες, ασφαλιστικές εταιρείες, κράτος); Ποια πρέπει να είναι τα όρια συγκατάθεσης στον τομέα αυτό; Αναλύοντας τη σχέση νευροεπιστήμης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι ειδικοί προτείνουν τέσσερα νέα δικαιώματα που μπορεί να έχουν μεγάλη σημασία τις επόμενες δεκαετίες: το δικαίωμα στη γνωστική ελευθερία, το δικαίωμα στην πνευματική προστασία, το δικαίωμα στη διανοητική ακεραιότητα και το δικαίωμα στην ψυχολογική συνέχεια. Σε πρόσφατο workshop του ΟΟΣΑ, εντοπίστηκαν πέντε πιθανές συστημικές αλλαγές που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επιτάχυνση των εξελίξεων της νευροτεχνολογίας για την αντιμετώπιση των πιεστικών προκλήσεων στον τομέα της υγείας και των κοινωνικών αναγκών. 1. Υπεύθυνη έρευνα. Δεδομένου του αυξανόμενου ενδιαφέροντος για τις ηθικές και κοινωνικές πτυχές της επιστήμης του εγκεφάλου καθώς αναπτύσσονται οι τεχνολογίες και οι εφαρμογές, και με βάση την αντίστοιχη εμπειρία από το Διεθνές Πρόγραμμα Ανθρώπινου Γονιδιώματος ( ), καλούνται οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς χρηματοδότησης να: α) ενισχύσουν τη δέσμη προσεγγίσεων και μηχανισμών για την οικοδόμηση ενός ισχυρού και ουσιαστικού τοπίου νευροτεχνολογίας που εμπλέκει ουσιαστικά τις ανθρώπινες αξίες, β) να συζητήσουν επιλογές για την προώθηση ανοικτής και υπεύθυνης καινοτομίας και γ) να κατανοήσουν καλύτερα τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις για την οικοδόμηση κοινών πρωτοβουλιών στην έρευνα και την ανάπτυξη προϊόντων. 2. Προνοητική διακυβέρνηση. Η κοινωνία και η αγορά μπορούν να επωφεληθούν από προηγούμενες συζητήσεις σχετικά με τις ηθικές, νομικές και κοινωνικές επιπτώσεις του τρόπου ανάπτυξης των νευροτεχνολογιών και της εισόδου τους στην αγορά. Όπως π.χ., ο αντίκτυπος των συσκευών που υπόσχονται να ενισχύσουν τη γνωστική λειτουργία, να αλλάξουν διάθεση ή να βελτιώσουν τις φυσικές επιδόσεις, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ιδιωτικότητα και την ισότιμη πρόσβαση, θα μπορούσε να εξετάζεται εκ των προτέρων κατά τη διαδικασία της έρευνας και ανάπτυξης. 3. Ανοικτή Καινοτομία. Δεδομένων των σημαντικών επενδυτικών κινδύνων και των υψηλών ποσοστών αποτυχίας των κλινικών δοκιμών στις διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος, οι εταιρείες θα μπορούσαν να υιοθετήσουν πιο ανοιχτές προσεγγίσεις καινοτομίας στις οποίες οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς συνεργάζονται ενεργά και μοιράζονται στοιχεία, περιλαμβανομένης της πνευματικής ιδιοκτησίας και των κοινών επενδύσεων. 4. Αποφυγή της υπερβολικής πληροφόρησης. Οι υπερβολικές ιστορίες στα μέσα ενημέρωσης και η παραπληροφόρηση έχουν αρνητική επίδραση, δημιουργώντας δυσπιστία και υπονόμευση του σχηματισμού αγορών. Χρειάζονται κατευθυντήριες γραμμές από τις ρυθμιστικές αρχές βασισμένες σε αποδεικτικά στοιχεία που θα βοηθήσουν στην υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση της νευροτεχνολογίας στην ιατρική πρακτική και στα προϊόντα χωρίς ιατρική συνταγή, ώστε αφενός να είναι εμπορικά βιώσιμα και αφετέρου να προσφέρουν πλεονεκτήματα για την ανθρώπινη υγεία. 5. Πρόσβαση και ισότητα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να συζητήσουν τα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα που εγείρει η νευροτεχνολογία. Οι αυξανόμενες ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση σε ακριβή ιατρική καινοτομία απαιτούν ειδικές λύσεις για τις φτωχότερες χώρες. Η ανάπτυξη εταιρικής σχέσης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και η απλούστευση της τεχνολογίας, συμβάλλουν στην πρόσβαση στην καινοτομία σε χώρες περιορισμένων πόρων. Πέραν της βοήθειας σε άτομα με νευρο-ψυχιατρικές διαταραχές, τη μεγαλύτερη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως, η νευροτεχνολογία θα διαμορφώσει κάθε πτυχή της κοινωνίας στο μέλλον. Χρειάζεται ένας μετασχηματιστικός οδικός χάρτης για την καθοδήγηση της υπεύθυνης έρευνας και καινοτομίας στον τομέα αυτό. Τεχνολογίες όπως η νανοτεχνολογία, η τεχνολογία της πληροφορικής, η νευροτεχνολογία και η βιοτεχνολογία θα συνεχίσουν να αλλάζουν ταχύτατα τον τρόπο ζωής μας, τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε ακόμα και τα φυσικά αλλάζοντας τις ιδιότητες τους το περιβάλλον 20

21 τάσεις m μας, τον τρόπο που επικοινωνούμε και εργαζόμαστε, εμάς τους ίδιους. Όλα όσα γνωρίζουμε μεταβάλλονται τόσο γρήγορα που δεν προλαβαίνουμε να τα παρακολουθήσουμε. Οι μεταβολές αυτές σαρώνουν πεποιθήσεις, μοντέλα πολιτικά, οικονομικά, εργασιακά, κοινωνικά αρχές, συστήματα και σε λίγο ίσως αλλάξουν και τα ίδια τα κράτη στα οποία ζούμε. Οι δυνάμεις είναι αντίρροπες. Από τη μία ξεπροβάλλουν εθνικιστικές και θρησκευτικές μειοψηφίες που διαλύουν κράτη και συνασπισμούς κρατών και από την άλλη δημιουργούνται ζώνες αυτόνομων κοινοτήτων που φιλοδοξούν να ενθαρρύνουν τον πειραματισμό και την καινοτομία σε ποικίλα κοινωνικά, πολιτικά και νομικά συστήματα. Αναφέρομαι στη δημιουργία της αυτόνομης Πλωτής Πόλης κοντά στην Ταϊτή από το The Seasteading Institute που ίδρυσε ο Patri Friedman και ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Peter Thiel, το αποκαλούμενο The Floating Island Project 1. Η στις κυκλικές πόλεις που Οι ραγδαίες εξελίξεις στην νευροεπιστήμη και τη νευροτεχνολογία δημιουργούν άνευ προηγουμένου δυνατότητες πρόσβασης, συλλογής, διαμοιρασμού και χειρισμού πληροφοριών από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. 1 Στις 13 Ιανουαρίου 2017 εκπρόσωποι της κυβέρνησης της Γαλλικής Πολυνησίας πήγαν στο Σαν Φρανσίσκο για να υπογράψουν ένα μνημόνιο συμφωνίας με το οποίο συμφώνησαν να συνεργαστούν για την ανάπτυξη νομοθεσίας για το έργο Floating Island μέχρι τα τέλη του Βάσει αυτού του μνημονίου το The Seasteading Institute θα προχωρήσει σε οικονομική ανάλυση για την επίδειξη των οικονομικών οφελών για τη Γαλλική Πολυνησία, καθώς και περιβαλλοντική εκτίμηση για την εξασφάλιση της υγείας του ωκεανού και του θαλάσσιου βυθού. Όταν ολοκληρωθούν οι μεπροέβλεπε το The Venus Project και οι οποίες θα αποτελούντο από μεμονωμένες κατοικίες τα δομικά στοιχεία των οποίων είναι ευέλικτα και συνεκτικά ρυθμισμένα ώστε να εξυπηρετούν καλύτερα τις μεμονωμένες προτιμήσεις. Τα προκατασκευασμένα, σπονδυλωτά σπίτια, που ενσωματώνουν υψηλό βαθμό ευελιξίας, θα μπορούσαν να κατασκευαστούν οπουδήποτε μπορεί κανείς να φανταστεί, ανάμεσα στα δάση, στα βουνά ή στα απομακρυσμένα νησιά. Αυτά προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, με την παγκόσμια ολιστική λύση τους, όπως την αποκαλούσαν, την Resource Based Economy, οι Jacque Fresco 2 και Roxanne Meadows, που δημιούργησαν εδώ και δεκαετίες ένα ολόκληρο ερευνητικό κέντρο στη Φλόριντα των ΗΠΑ. λέτες αυτές, η Γαλλική Πολυνησία θα συνεργαστεί με το The Seasteading Institute για να αναπτύξει ένα ειδικό πλαίσιο διακυβέρνησης για μια χερσαία βάση και μια θαλάσσια ζώνη που αποτελούν το πιλοτικό σχέδιο του Floating Island. 2 Ο Jacque Fresco, αυτοδίδακτος και παθιασμένος βιομηχανικός σχεδιαστής, που οραματίστηκε μια εναλλακτική κοινωνία όπου τα χρήματα θα εξαλειφθούν και οι πόροι θα διανέμονται ισότιμα από τους υπολογιστές, πέθανε στις 18 Μαΐου 2017 στη Φλόριντα. Εκεί όπου δημιούργησε το 1980 το Venus Project σε μια τεράστια έκταση για να επιδιώξει το δονκιχωτικό σχέδιο του δημιουργώντας μια οικονομία βασισμένη σε πόρους που θα μπορούσε να σώσει τη σύγχρονη κοινωνία από τα δεινά των αποτυχημένων πολιτικών συστημάτων. 21

22 Αλλά και οι πόλεις που γνωρίζουμε αλλάζουν, περιλαμβάνουν πράσινα φουτουριστικά έργα βιώσιμης αρχιτεκτονικής, όπως αυτά του Vincent Callebaut, γίνονται έξυπνες, συνδέονται με τους κατοίκους τους μέσω του Internet of Things, με τα σπίτια τους, με συσκευές, με δεδομένα που προβλέπουν ατυχήματα, εγκλήματα και σώζουν τη ζωή ασθενών ή τραυματιών, βελτιστοποιώντας την παραγωγικότητα σε όλους τους κλάδους, μέσω προληπτικής συντήρησης εξοπλισμού και μηχανών, παρέχοντας κρίσιμη επικοινωνία σε αυτοκινούμενα οχήματα και με πολλές ακόμα απεριόριστες δυνατότητες. Μόνο που κι εδώ υπάρχει ένα θέμα. Για να δουλέψει αποτελεσματικά το Internet of Things χρειάζεται την Τεχνητή Νοημοσύνη, που θα αναλύσει και θα συνθέσει τον απίστευτο αριθμό δεδομένων που παράγονται. Προκειμένου να αναλυθούν αμέσως τα δεδομένα, καθώς συλλέγονται για να προσδιοριστούν με ακρίβεια τα μέχρι πρότινος μη αντιληπτά μοτίβα, τα μηχανήματα που είναι ικανά να δημιουργούν και να συγκεντρώνουν αυτά τα big data, πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη, για να μάθουν την κανονική συμπεριφορά για κάθε ασθενή π.χ. και να εντοπίζουν/ ανακαλύπτουν οτιδήποτε θα μπορούσε να υποδεικνύει ένα κρίσιμο ζήτημα υγείας. Συνειδητοποιούμε, έτσι, λέει ο Mark Jaffe, CEO της εταιρείας ανίχνευσης ανωμαλιών Prelert, ότι το IoT εξαρτάται από την Τεχνητή Νοημοσύνη ώστε να είναι σε θέση να αποκτήσει τις ιδέες που είναι κρυμμένες στις τεράστιες και αναπτυσσόμενες θάλασσες των διαθέσιμων δεδομένων. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι η μελλοντική υλοποίηση της υπόσχεσης του IoT εξαρτάται από τη μάθηση των μηχανών (machine learning), για να βρεθούν τα πρότυπα, οι συσχετισμοί και οι ανωμαλίες που έχουν τη δυνατότητα να επιτρέψουν βελτιώσεις σε όλες σχεδόν τις πτυχές της καθημερινής μας ζωής. Ακόμα και στον τομέα του περιβάλλοντος χρειαζόμαστε την Τεχνητή Νοημοσύνη για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Η αυξανόμενη παγκόσμια προσοχή οδηγεί σε αύξηση των κανονισμών, βαθύτερη έρευνα και ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών αίσθησης και χαρτογράφησης. Για «να ενώσουμε τις κουκίδες» αναλύοντας τις σχετικές πληροφορίες που βρίσκονται θαμμένες σε σωρούς δεδομένων, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την γνωσιακή τεχνολογία (cognitive technology). Αυτή ενεργοποιείται από την τεχνητή νοημοσύνη και προσαρμόζεται για να βοηθήσει με την εύρεση προτύπων και διασυνδέσεων μέσα σε μακροστοιχεία δεδομένων και την παροχή τοπικής εξατομικευμένης διάγνωσης και προβλέψεων, που μαθαίνουν και βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου. Έτσι, μπορούμε να επιτύχουμε: Καλύτερη διατήρηση των φυσικών πόρων. Πρώιμη ανίχνευση της ρύπανσης. Επιτάχυνση των βιώσιμων επιλογών. Και μάθηση από τα οικοσυστήματα της φύσης. Πού βρίσκεται σήμερα η ανθρωπότητα; Πώς προχωρά ως είδος; Ο ιστότοπος, Human Progress, παρακολουθεί την τεχνολογική, ιατρική και επιστημονική πρόοδο που βελτιώνει τη ζωή των ανθρώπων. Μεταξύ άλλων για τη χρονιά που πέρασε αναφέρει ιατρικά θαύματα που εισάγει η νέα τεχνολογία στο βιονικό μας σώμα - χέρια ρομπότ που ελέγχονται από το μυαλό μας, μέχρι ηλεκτρονικά μάτια. Υπολογιστές που μετατρέπονται σε ιατρικούς ανιχνευτές και εντοπίζουν νοσήματα όπως τον καρκίνο του δέρματος. Smartphones που γίνονται ιατρικοί βοηθοί τσέπης αφού ανακαλύφθηκε ότι το flash της κάμερας και το μικρόφωνο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της ασθένειας. Θεραπεία των ασθενών στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου με πρωτοποριακή γονιδιακή θεραπεία. Διάγνωση του καρκίνου από την τεχνητή νοημοσύνη της Google ταχύτερα από τους γιατρούς - το σύστημα είναι σε θέση να ανιχνεύει εάν οι ιστοί είναι καρκινικοί. Τέλος, προβλέπει αύξηση του προσδόκιμου ζωής που αναμένεται να σπάσει το φράγμα των 90 ετών μέχρι το Το 2018 ο καθένας αρχίζει να βλέπει την επιχειρηματική αξία της Τεχνητής Νοημοσύνης. Προστίθεται όλο και περισσότερα πράγματα κάθε χρόνο και γίνεται όλο και πιο έξυπνη επιταχύνοντας την ανθρώπινη καινοτομία, σημείωνε η Celine Herweijer, Partner της PwC σε μια έκθεση που παρουσιάστηκε στο Davos και περιέγραφε οκτώ εφαρμογές AI, που έχουν εντοπιστεί για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις αυτού του πλανήτη. Όμως, καθώς η AI γίνεται ισχυρότερη, πιο αυτόνομη και ευρύτερη στη χρήση και τον αντίκτυπό της, το αδιευκρίνιστο ζήτημα της ασφάλειας είναι πρωταρχικής σημασίας. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν: μεροληψία, κακή λήψη αποφάσεων, χαμηλή διαφάνεια, απώλεια θέσεων εργασίας και κακή χρήση της, όπως είναι τα αυτόνομα όπλα. Ο Marc Benioff, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας λογισμικού Salesforce, ζητάει από ένα μηχάνημα AI, που αποκαλεί Αϊνστάιν, να του πει τις σκέψεις του στις συναντήσεις των κορυφαίων στελεχών κάθε Δευτέρα. Δήλωσε, μάλιστα, σε ένα panel στο World Economic Forum, ότι ο Αϊνστάιν αμφισβήτησε σε κάποια από τις συναντήσεις αυτές, την έκθεση και τις προβλέψεις του ευρωπαίου επικεφαλής πωλήσεων της εταιρείας. Ο Benioff εξηγούσε έτσι τον τρόπο με τον οποίο η AI θα μπορούσε να βοηθήσει τον κόσμο να αξιοποιήσει τα big data. Ο Αϊνστάιν, αφού είχε επεξεργαστεί όλα τα δεδομένα, ήταν σε θέση να προσδιορίσει τα υπάρχοντα προβλήματα σε πραγματικό χρόνο. Αλλά, ας μην ανατριχιάζουμε. Δεν αρκούν οι υπολογιστικές ικανότητες των μηχανών για να αντικατασταθεί η σοφία του ανθρώπου. 3 Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να δείτε όλα όσα έχει καταγράψει, που όπως επισημαίνει αποτελούν μόνο ένα μικρό κλάσμα όλης της προόδου που έχει κάνει η ανθρωπότητα τους τελευταίους μήνες: humanprogress.org/blog/the-worlds-getting-better-all-the-time Και σε επόμενο άρθρο μπορείτε να διαβάσετε όλες τις νέες τάσεις της τεχνολογίας που θα μας επηρεάσουν το τρέχον έτος. 22

23 τάσεις m Ο Jack Ma, ιδρυτής και CEO του κινεζικού κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba, δήλωνε πριν λίγους μήνες στο Bloomberg Global Business Forum, πως μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της ανθρωπότητας σε έναν κόσμο γεμάτο από ΑΙ, εφόσον προετοιμάζουμε σωστά την επόμενη γενιά, καλλιεργώντας τις ψυχές τους παράλληλα με τις αναλυτικές και υπολογιστικές τους δεξιότητές. «Τα ανθρώπινα όντα πρέπει να έχουν αυτοπεποίθηση, είπε, διότι ο άνθρωπος έχει τη σοφία όχι οι μηχανές». Θα κλείσω αυτό το κείμενο με τα λόγια του Tim Cook. Απευθυνόμενος στους αποφοίτους του ΜΙΤ για την προσωπική του αναζήτηση, είπε σε μια καταπληκτική ομιλία ότι ανακάλυψε τον σκοπό της ζωής του στην Apple, όπου ολοκληρώθηκε σαν προσωπικότητα. Η πιο σημαντική ερώτηση είναι «Πώς μπορώ να υπηρετήσω την Ανθρωπότητα;» είπε ο CEO της Apple. «Όταν εργάζεσαι για κάτι μεγαλύτερο από εσένα, βρίσκεις νόημα και σκοπό. Στο ΜΙΤ μάθατε πως η επιστήμη και η τεχνολογία μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο. Αλλά η τεχνολογία από μόνη της δεν είναι η λύση». Αναφερόμενος στον τρόπο χρήσης της που ενέχει πολλούς κινδύνους, επισήμανε «Η τεχνολογία μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα, αλλά χρειάζεται τη δική μας συμμετοχή, τις αξίες, τη δέσμευση, την καλοσύνη, την ευπρέπεια. Δεν ανησυχώ για την τεχνητή νοημοσύνη που δίνει στους υπολογιστές τη δυνατότητα να σκέφτονται σαν άνθρωποι, ανησυχώ περισσότερο για τους ανθρώπους που σκέπτονται σαν υπολογιστές, χωρίς αξίες και πάθος, χωρίς ενδιαφέρον για τις συνέπειες. Αυτό πρέπει να διαφυλάξετε, επειδή αν η Επιστήμη είναι μια αναζήτηση στο σκοτάδι, τότε ο Ανθρωπισμός είναι ένα κερί που μας δείχνει πού βρισκόμαστε και τον κίνδυνο που βρίσκεται μπροστά μας»! Το μόνο βέβαιο είναι ότι ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς! Αναφορές: This Is Your Brain on Business, Olivier Oullier Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology, Marcello Ienca and Roberto Andorno How to ensure future brain technologies will help and not harm society, by Murali Doraiswamy Professor, Duke University Health System, David Winickoff Organisation for Economic Co-operation and Development, Hermann GardenOrganisation for Economic Co-operation and Development The Floating Island Project - The Floating City Project combines principles of both seasteading and startup cities The Venus Project proposes an alternative vision of what the future can be if we apply what we already know in order to achieve a sustainable new world civilization Elon Musk: regulate AI to combat existential threat before it s too late Tim Cook s MIT Commencement Address

24 ΟΙ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΉΣ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΈΠΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ Η ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΉ Mark Michalski, executive director στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέττης και στο Brigham and Women s Center for Clinical Data Science. «Το 2018 θα είναι το έτος που η AI γίνεται πραγματικότητα για την ιατρική. Θα προχωρήσουμε από τους αλγορίθμους στα προϊόντα και θα σκεφτούμε περισσότερο για την ολοκλήρωση και την καθιέρωσή τους, ώστε να περάσουμε σε πραγματικές και απτές λύσεις για τους γιατρούς μας. Μέχρι το τέλος του επόμενου έτους, πιστεύω ότι περίπου τα μισά από τα κορυφαία συστήματα υγειονομικής περίθαλψης θα έχουν υιοθετήσει κάποια μορφή AI εντός των διαγνωστικών ομάδων τους. Και ενώ ξεκινάμε με την υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στις διαγνωστικές ιατρικές ειδικότητες, βλέπουμε λύσεις για την υγεία του πληθυσμού, τις νοσοκομειακές λειτουργίες και ένα ευρύ φάσμα κλινικών ειδικοτήτων που ακολουθούν γρήγορα. Το 2018, θα αρχίσουμε να υιοθετούμε μια τεχνολογία που μπορεί πραγματικά να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι πάροχοι υπηρεσιών και τον τρόπο με τον οποίο οι ασθενείς αντιμετωπίζουν την υγειονομική τους περίθαλψη σε παγκόσμια κλίμακα». Η ΒΑΘΎΤΕΡΗ ΕΚΜΆΘΗΣΗ ΘΑ ΦΈΡΕΙ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΟΜΟΊΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΉΣ Marc Edgar, senior information scientist, GE Research «Το 2018 θα είναι το έτος που η βαθύτερη εκμάθηση (deep learning) θα ανατρέψει τα δεδομένα στη μηχανική προσομοίωση και το σχεδιασμό. Τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια, θα επιταχυνθεί η ανάπτυξη προϊόντων από χρόνια σε μήνες και από εβδομάδες σε ημέρες, δημιουργώντας ένα νέο παράδειγμα ταχείας καινοτομίας όσον αφορά τα χαρακτηριστικά, τις επιδόσεις και το κόστος των προϊόντων». Η ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ ΘΑ ΘΕΩΡΕΊΤΑΙ ΜΈΡΟΣ ΕΝΌΣ «ΚΑΝΟΝΙΚΟΎ» ΚΛΙΝΙΚΟΎ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ Luciano Prevedello, M.D., M.P.H., Radiology & Neuroradiology, Ohio State University Medical Center Wexler «Η AI το 2018 και τα επόμενα χρόνια θα ενσωματωθεί στα κλινικά μας συστήματα, ώστε να μην αποκαλείται πλέον AI, αλλά μάλλον απλώς ένα κανονικό σύστημα. Και οι άνθρωποι θα αναρωτιούνται: «Πώς μπορούσαμε να ζούμε χωρίς αυτά τα συστήματα στο παρελθόν;» 24

25 τάσεις m ΤΟ AI ΘΑ ΘΕΩΡΗΘΕΊ ΩΣ Ο ΚΎΡΙΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΌΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΈΝΟΥ Jan Kautz, senior director of Visual Computing and Machine Learning Research, NVIDIA. «Λαμβάνοντας υπόψη τον ταχύ ρυθμό της έρευνας, αναμένω ότι η AI θα μπορέσει να δημιουργήσει νέα εξατομικευμένα μέσα, όπως μουσική ανάλογα με το γούστο σας. Φανταστείτε μια μελλοντική μουσική υπηρεσία που δεν παίζει μόνο τα υπάρχοντα τραγούδια που σας αρέσουν, αλλά παράγει συνεχώς νέα τραγούδια μόνο για εσάς». Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ ΘΑ ΣΥΝΕΧΊΣΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΌΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ Nicola Morini Bianzino, managing director of Artificial Intelligence and growth & strategy lead of Technology, Accenture «Η Τεχνητή Νοημοσύνη πρόκειται να επηρεάσει το 25% των τεχνολογικών μας δαπανών. Το βασικό θέμα είναι πώς οι οργανισμοί και οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίσουν τις αλλαγές που θα επιφέρουν οι τεχνολογίες AI». Η ΒΙΟΜΕΤΡΊΑ ΘΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΉΣΕΙ ΤΙΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΈΣ ΚΆΡΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΆΔΕΙΕΣ ΟΔΉΓΗΣΗΣ Georges Nahon, CEO, Orange Silicon Valley; president, Orange Institute, a global research co-laboratory. «Χάρη στην Τεχνητή Νοημοσύνη, το πρόσωπο θα είναι η νέα πιστωτική κάρτα, η νέα άδεια οδήγησης και ο νέος γραμμικός κώδικας. Η αναγνώριση προσώπου μετασχηματίζει ήδη πλήρως την ασφάλεια με την υιοθέτηση των βιομετρικών δυνατοτήτων και βλέποντας τον τρόπο με τον οποίο συγχωνεύονται η τεχνολογία και το λιανικό εμπόριο, όπως η Amazon με την Whole Foods, μπορώ να δω στο εγγύς μέλλον να μη χρειάζεται πλέον οι άνθρωποι να περιμένουν στην ουρά στο κατάστημα». ΟΙ ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΙΚΈΣ DEEP LEARNING (DL) ΘΑ ΠΑΡΈΧΟΥΝ ΔΙΑΦΆΝΕΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΤΡΌΠΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΣ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ Bradley J. Erickson, M.D., Ph.D., consultant for Department of Radiology; consultant for Division of Biomedical Statistics and Informatics, Department of Health Sciences Research; associate chair of Research, Department of Radiology, Mayo Clinic. «Η Deep Learning θα αυξήσει σημαντικά το ποσοτικό περιεχόμενο των ακτινολογικών εκθέσεων. Θα υπάρξουν πολύ λιγότερες ανησυχίες σχετικά με το αν η DL γίνει ένα «μαύρο κουτί», καθώς οι νέες τεχνικές θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τι είναι αυτό που η DL αντιλαμβάνεται». Η AI ΚΑΙ ΤΑ DEEP NEURAL NETWORKS ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΠΡΟΣΒΆΣΙΜΑ ΑΠΌ ΤΑ SMARTPHONES Robinson Piramuthu, chief scientist for computer vision, ebay. «Οι μεγάλες εφαρμογές για smartphones θα λειτουργούν σε neural networks για να χρησιμοποιούν την AI. Φιλικά ρομπότ θα αρχίσουν να εμφανίζονται ως πιο προσιτά και θα αναδυθούν ως νέα πλατφόρμα για το σπίτι. Θα αρχίσουν να γεφυρώνουν όραση, γλώσσα και ομιλία με τέτοιο τρόπο ώστε οι χρήστες να μη συνειδητοποιούν τη διαφορά μεταξύ αυτών των τρόπων επικοινωνίας». Η AI ΘΑ ΕΝΣΩΜΑΤΩΘΕΊ ΠΛΗΡΈΣΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΖΩΉ Chris Nicholson, CEO and co-founder, Skymind.io. «Τα ρομπότ θα βελτιωθούν σε σύνθετα καθήκοντα που οι άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν δεδομένa, όπως το περπάτημα μέσα σε ένα δωμάτιο με αντικείμενα. Θα βελτιωθούν κυριαρχώντας σε βαρετά, κανονικά πράγματα. Ανυπομονώ να δω την πρόοδο σε εργασίες νευρογλωσσικού προγραμματισμού (NLP), καθώς, τώρα έχουμε τον τρόπο να το επιτύχουμε. Θα δούμε όλο και περισσότερα προϊόντα που περιέχουν κάποια μορφή AI να μπαίνουν στη ζωή μας. Τα αυτόνομα οχήματα επιπέδου 4 25

26 της Waymo παρατάσσονται τώρα στο δρόμο. Έτσι όλα αυτά τα πράγματα που έχουν δοκιμαστεί στο εργαστήριο θα γίνουν πιο κοινά και διαθέσιμα. Θα αγγίξουν περισσότερες ζωές». Η ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΗΣ AI ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΈΝΗ George Shih, founder, MD.ai; associate professor and vice chair, Informatics, Department of Radiology, Weill Cornell Medicine. «Θα αρχίσουμε να βλέπουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους με κάθε είδους υπόβαθρο να συμμετέχουν στην οικοδόμηση, ανάπτυξη και παραγωγή της AI. Τα εργαλεία και η υποδομή θα συνεχίσουν να βελτιώνονται και θα διευκολύνουν περισσότερους ανθρώπους να χρησιμοποιούν στον πραγματικό κόσμο τα δεδομένα και τους αλγορίθμους. Τα προϊόντα και οι εφαρμογές θα επιτρέψουν πιο αλληλεπιδραστική διερεύνηση των εσωτερικών λειτουργιών των υποκείμενων μοντέλων, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η πίστη και η εμπιστοσύνη στα συστήματα αυτά, ιδιαίτερα σε εφαρμογές κρίσιμης σημασίας. Στην ιατρική, θα δούμε μεγαλύτερη συσσώρευση ανόμοιων πηγών πληροφοριών που θα καλύπτουν πολλούς κλάδους, αντί να επικεντρώνονται σε περιπτώσεις μιας εφαρμογής, αν και το εύρος αυτών των στοχευμένων εφαρμογών θα συνεχίσει να επεκτείνεται πυρετωδώς». Η AI ΘΑ ΑΝΟΊΞΕΙ ΈΝΑ ΝΈΟ ΠΕΔΊΟ ΈΡΕΥΝΑΣ ΣΤΗ ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΉ Eliu Huerta, astrophysicist and head of the gravity group, National Center for Supercomputing Applications, University of Illinois at Urbana- Champaign. «Η AI θα επιτρέψει την ανίχνευση ενός απροσδόκητου αστροφυσικού γεγονότος που εκπέμπει βαρυτικά κύματα, ανοίγοντας ένα νέο πεδίο έρευνας στη σύγχρονη αστροφυσική». Η AI ΘΑ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΊ ΑΠΌ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΌ ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ ΣΕ ΚΡΕΒΆΤΙ ΑΣΘΕΝΟΎΣ Safwan Halabi, medical director of Radiology Informatics, Stanford Children s Health, Lucile Packard Children s Hospital. «Η AI στην απεικόνιση φτάνει στο αποκορύφωμα της καμπύλης hype, και θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα εργαλεία με δυνατότητα AI να μετατρέπονται από ερευνητικό εργαστήριο σε σταθμό εργασίας ακτινολόγου και τελικά στο κρεβάτι του ασθενή. Οι περιπτώσεις που δεν είναι τόσο λαμπερές (για παράδειγμα, εργαλεία ροής εργασίας, ποιότητα / ασφάλεια, ταξινόμηση ασθενών κλπ.) για αξιολόγηση και εφαρμογή της AI θα αρχίσουν να προσελκύουν την προσοχή των προγραμματιστών, των ασφαλιστικών εταιρειών, των οργανισμών υγείας και των διαφόρων ιδρυμάτων. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η ιατρική και απεικονιστική «αγορά» είναι η ικανότητα των ρυθμιστικών αρχών να συμβαδίζουν με την καινοτομία της εποχής. Ο FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) θα πρέπει να βρει αποτελεσματικές και βελτιωμένες μεθοδολογίες για να ελέγξει και να εγκρίνει αλγορίθμους που θα χρησιμοποιηθούν για την απεικόνιση, ανίχνευση και διάγνωση ασθενειών». ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΊ ΒΟΗΘΟΊ ΤΗΣ AI ΘΑ ΣΥΝΕΧΊΣΟΥΝ ΝΑ ΓΊΝΟΝΤΑΙ ΕΞΥΠΝΌΤΕΡΟΙ Alejandro Troccoli, senior research scientist, NVIDIA. «Οι προσωπικοί βοηθοί AIs θα συνεχίσουν να γίνονται περισσότερο έξυπνοι. Καθώς οι προσωπικοί μας βοηθοί μάθουν περισσότερα για τις καθημερινές μας συνήθειες, μπορώ να φανταστώ την ημέρα που δεν θα χρειάζεται να ανησυχώ για την προετοιμασία του δείπνου. Η δική μου AI θα ξέρει τι μου αρέσει, τι έχω στο ντουλάπι μου, τις ημέρες της εβδομάδας που μου αρέσει να μαγειρεύω στο σπίτι και θα φροντίζω όταν επιστρέψω από την εργασία όλα τα αναψυκτικάπου μου αρέσουν να περιμένουν στο κατώφλι μου, ώστε να μπορώ να ετοιμάσω το υπέροχο γεύμα λαχταρώ». Πηγή: 26

27

28 ΤΟ DNA ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΆ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΌΘΗΤΗΣ ΙΔΙΌΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕΧΏΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΏΝ ΝΑ ΔΙΑΘΈΤΟΥΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΌΜΟ ΤΡΌΠΟ ΣΚΈΨΗΣ; του Dr. Hal. B. Gregersen* Παρά το γεγονός ότι η δημιουργική νοημοσύνη διαφέρει από τους άλλους τύπους νοημοσύνης, όπως συστήνει ο καθηγητής Howard Gardner δεν αποτελεί μία γενετικά προκαθορισμένη γνωστική ικανότητα. Η έρευνά μας σε μονοζυγωτικά δίδυμα απέδειξε ότι η γενετική προδιάθεση επηρεάζει σε ποσοστό 25% την ικανότητα καινοτομίας. Το υπόλοιπο 75% εξαρτάται από την εκπαίδευση και την διαρκή εξάσκηση. ΑΝΟΙΧΤΌ ΜΥΑΛΌ Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την ικανότητα τού να σκέφτεται κανείς ριζοσπαστικά με το DNA. Αναφέρομαι σε έναν ιδιαίτερο, μοναδικό και προσωπικό κώδικα καινοτομίας τον οποίο ονομάζω «Innovator s DNA». Κεντρικό σημείο στον συγκεκριμένο κώδικα αποτελεί η σκέψη των συσχετισμών (associational thinking) δηλαδή, η ικανότητα να συνδέει κανείς στοιχεία, φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους, τα οποία προέρχονται από διαφορετικούς κλάδους και χώρους, και να δημιουργεί νέες ιδέες. Εξάλλου, αν παρατηρήσει κανείς τους επιχειρηματίες που έχουν προβεί σε σημαντικές καινοτομίες, σπάνια εφηύραν κάτι εντελώς νέο. Συνήθως αποτελούν σύνθεση ιδεών που προϋπάρχουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι έρευνες για τις απεικονίσεις των εγκεφαλικών λειτουργιών ομολογουμένως προικισμένων ανθρώπων δείχνουν ότι οι εγκέφαλοί τους μοιάζουν σαν να έχουν «πάρει φωτιά», με την έννοια ότι δημιουργούν περισσότερες νευρικές συνάψεις από τον μέσο όρο του πληθυσμού. Για να βελτιωθεί η συγκεκριμένη ικανότητα, είναι σημαντικό να εκτίθεται κανείς σε γνώσεις και πληροφορίες από διαφορετικούς χώρους και κλάδους. Είναι σαν τα παιχνίδια lego: όσο περισσότερα και διαφορετικά τουβλάκια δίνεις σε ένα παιδί, τόσο πιο πρωτότυπες κατασκευές θα φτιάχνει. ΟΙ ΠΡΑΚΤΙΚΈΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΥΧΗΜΈΝΩΝ Πέρα από τους ανοιχτούς ορίζοντες, οι επιχειρηματίες και τα στελέχη που έχουν αποδεδειγμένα προχωρήσει στην υλοποίηση καινοτόμων ιδεών και που έχω μελετήσει επισταμένως, συγκεντρώνουν τέσσερα χαρακτηριστικά: Δείχνουν μεγάλο πάθος για ερωτήσεις, με σκοπό να ανακαλύψουν νέες ιδέες, πιθανότητες και κατευθύνσεις. Εξάλλου, οι ερωτήσεις βοηθούν να ανατραπεί το status quo και στην συνέχεια να δημιουργηθούν πρωτότυπα και ριζοσπαστικά προϊόντα, υπηρεσίες, ακόμα και επιχειρήσεις. Παρατηρούν τον κόσμο διαρκώς, με στόχο να εντοπίσουν λεπτομέρειες που θα τούς δώσουν ώθηση να ανακαλύψουν νέες ιδέες. Χαρακτηριστικό «τέκνο» της παρατήρησης τα Starbucks. Ο Howard Shultz, παρατηρώντας τα χαρακτηριστικά των ιταλικών espresso bars κατά την διάρκεια ενός επαγγελματικού ταξιδιού του στο Μιλάνο, σκέφτηκε ότι δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο στις ΗΠΑ, που να προσφέρει καλό καφέ σε συνδυασμό με την άνεση και την ευχάριστη ατμόσφαιρα. Πειραματίζονται διαρκώς, εξετάζουν υποθετικά σενάρια, επισκέπτονται διαφορετικά μέρη, αναζητούν καινούργιες πληροφορίες και αρέσκονται στο να μαθαίνουν νέα πράγματα. Κατά κοινή ομολογία είναι άνθρωποι που δεν μένουν κλεισμένοι στο καβούκι τους. Χαρακτηριστικό 28

29 τάσεις m παράδειγμα ο Richard Branson, CEO της Virgin, ο πρώτος που σκέφτηκε την οργάνωση τουριστικών ταξιδιών στο διάστημα (Virgin Galactic). Οι πειραματισμοί του έχουν οδηγήσει στην δημιουργία 340 νέων εταιρειών! Αφιερώνουν χρόνο στο να συζητούν τις ιδέες τους με ένα δίκτυο ανθρώπων που διαθέτουν διαφορετικό μεταξύ τους τρόπο σκέψης, αλλά και υπόβαθρο. Αυτό δεν σημαίνει απλώς κοινωνική δικτύωση, αλλά πραγματική συζήτηση με άτομα που έχουν να προσφέρουν διαφορετική οπτική των πραγμάτων. Σε γενικές γραμμές, οι δημιουργικοί άνθρωποι διαθέτουν τα παραπάνω στοιχεία σε μεγάλο βαθμό. Αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει μία μοναδική συνταγή της επιτυχίας. Άλλοι επιχειρηματίες βασίζουν τις καινοτομίες τους περισσότερο στον πειραματισμό και τις ερωτήσεις και άλλοι στο κοινωνικό τους δίκτυο. Γι αυτό παρομοιάζω την συγκεκριμένη ικανότητα με το DNA, γιατί κάθε δημιουργικός άνθρωπος έχει το δικό του μυστικό. Τις τελευταίες δεκαετίες, πάντως, οι περισσότερες καινοτομίες και τα πιο πολλά success stories ξεκίνησαν από καινοτόμους επιχειρηματίες, όπως ο Steve Jobs της Apple και ο Jeff Bezos της Amazon, οι οποίοι έβαλαν οι ίδιοι σε εφαρμογή τις ιδέες τους και στην συνέχεια τις μετέφεραν και στις παρακάτω βαθμίδες των εταιρειών τους. * Καθηγητής ψυχολογίας 29

30 ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΌΣΟ ΣΕ ΕΠΊΠΕΔΟ ΕΠΙΣΤΗΜΌΝΩΝ ΑΤΟΜΙΚΆ ΌΣΟ ΚΑΙ ΣΕ ΕΠΊΠΕΔΟ ΘΕΣΜΙΚΏΝ ΚΑΙ ΚΡΑΤΙΚΏΝ ΠΑΡΑΓΌΝΤΩΝ ΤΊΘΕΝΤΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΈΣ ΤΟΥ ΤΎΠΟΥ: ΧΡΗΣΙΜΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΉΣ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗΣ, ΡΎΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΚΟΛΟΣΣΏΝ ΕΤΑΙΡΙΏΝ GOOGLE, FACEBOOK, AMAZON ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΑ ΔΗΜΌΣΙΑ ΑΓΑΘΆ, ΟΙ ΑΓΟΡΈΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΆΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΈΣ ΕΛΕΥΘΕΡΊΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΆ ΠΩΣ ΟΙ ΑΛΓΌΡΙΘΜΟΙ ΣΧΕΤΊΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΘΡΏΠΙΝΗ ΒΟΎΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΡΈΠΕΙΑ. του Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη* Ο 21ος αιώνας έφερε πολλές αλλαγές στην ανθρωπότητα, οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως απειλές αλλά και ως ευκαιρίες για την καλυτέρευση των συνθηκών ζωής των ανθρώπων. Τόσο σε επίπεδο επιστημόνων ατομικά όσο και σε επίπεδο θεσμικών και κρατικών παραγόντων τίθενται προβληματικές του τύπου: χρησιμότητα της τεχνητής νοημοσύνης, ρύθμιση των κολοσσών εταιριών Google, Facebook, Amazon σε σχέση με τα δημόσια αγαθά, οι αγορές και πώς επηρεάζουν τις δημοκρατικές ελευθερίες και γενικά πώς οι αλγόριθμοι σχετίζονται με την ανθρώπινη βούληση και αξιοπρέπεια. Το θέμα που συζητείται παγκοσμίως και στα όργανα της ευρωζώνης είναι αν έχουμε περάσει στην εποχή της «μετά-δημοκρατίας», όπου αν και οι πολίτες θα έχουν όλα τα πλεονεκτήματα της δημοκρατίας, οι επιχειρήσεις, οι τεχνολογίες και δη οι αλγόριθμοι θα καθορίζουν τις μελλοντικές τάσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Για τον Άγγλο πολιτειολόγο κοινωνιολόγο Colin Crouch η πολιτική μπορεί να θεωρηθεί ως ένας βασικός πυλώνας παραγωγής νόμων και επιλογών ανάπτυξης για τους πολίτες, αλλά πίσω της υπάρχουν οι δυνάμεις της αγοράς που προσδιορίζουν τις κινήσεις της (κινούν τα νήματα). Για τον Crouch, οι φάκελλοι που φθάνουν στο Ευρωκοινοβούλιο για μελέτη είναι πολλών σελίδων, εξαιρετικά πολύπλοκοι και υψηλής τεχνικής κατάρτισης (συντάσσονται σε γραφεία δικηγόρων και συμβούλων εξειδικευμένων στον κόσμο του μάνατζμεντ και των οικονομικών), ώστε ούτε οι ευρωβουλευτές, ούτε οι υπουργοί αλλά ούτε οι αρχηγοί κρατών θα είχαν το χρόνο και την ειδικότητα για να τούς μελετήσουν. Με τον τρόπο αυτό ψηφίζονται νόμοι και διατάξεις που ευνοούν τα διάφορα λόμπι και συντεχνίες και αφήνουν πολλά ερωτηματικά στους απλούς πολίτες περί της υγιούς λειτουργίας της δημοκρατίας. Ως άμεσες συνέπειες τέτοιων πολιτικών, σε συνδυασμό με το μεταναστευτικό ρεύμα των τελευταίων ετών, αυξήθηκε ο λαϊκισμός, οδήγησαν την Μ. Βρετανία εκτός Ευρώπης και άλλα κράτη στον απολυταρχισμό (Ουγγαρία, Πολωνία). Βέβαια, η εκλογική νίκη των κομμάτων του «αντί-λαϊκισμού» στην Ολλανδία και η νίκη του Macron στην Γαλλία μαρτυρούν μία νέα «άνοιξη» (ευρωπαϊκή, προς το παρόν) για την δημοκρατία. Ο στόχος είναι να μην απαξιωθεί το δημοκρατικό μοντέλο ανάπτυξης της Ευρώπης και στην θέση του κυριαρχήσουν η απολυταρχία, η τεχνοκρατία, δη η «αλγοριθμοκρατία». ΔΗΜΌΣΙΑ ΑΓΑΘΆ - ΚΟΛΟΣΣΟΊ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΎΟΥ Ο Ισραηλινός ιστορικός Yuval Noah Harari στο πρόσφατο βιβλίο του «Homo deus. Une breve histoire de l avenir» (εκδόσεις Albin Michel, 464 σελ., 2017), περιγράφει δύο βασικά σενάρια για το μέλλον της ανθρωπότητας. Το πρώτο ονομάζεται «τεχνο-ανθρωποκεντρικό» και το δεύτερο «dataisme», η θρησκεία των δεδομένων. Στο πρώτο σενάριο οι τεχνολογίες, κυρίως η βίο-μηχανική (bio-engineering), θα είναι στις υπηρεσίες αύξησης των γνωστικών ικανοτήτων, συναισθηματικών ή φυσικών του ανθρώπου. Ο άνθρωπος θα είναι ως ένα είδος βιομηχανικού προϊόντος 30

31 τάσεις m Οι φάκελλοι που φθάνουν στο Ευρωκοινοβούλιο για μελέτη είναι πολλών σελίδων, εξαιρετικά πολύπλοκοι και υψηλής τεχνικής κατάρτισης (συντάσσονται σε γραφεία δικηγόρων και συμβούλων εξειδικευμένων στον κόσμο του μάνατζμεντ και των οικονομικών), ώστε ούτε οι ευρωβουλευτές, ούτε οι υπουργοί αλλά ούτε οι αρχηγοί κρατών θα είχαν το χρόνο και την ειδικότητα για να τούς μελετήσουν. όπως άλλα όμοια είδη. Στο δεύτερο σενάριο ο άνθρωπος θα γίνεται όλο και λιγότερο σημαντικός και η εξουσία του θα περάσει στους αλγόριθμους της τεχνητής νοημοσύνης, ικανούς να επεξεργάζονται «μέγα-δεδομένα» (γίνεται ένα «hacking» της ανθρωπότητας από τις έξυπνες μηχανές). Ο συγγραφέας εξηγεί ότι στο πρώτο σενάριο δημιουργούνται ανισότητες μεταξύ της πλειοψηφίας των ανθρώπων από την μία μεριά και της νέας τάξης «υπερανθρώπων» από την άλλη, αλλά τελικά η ανθρωπότητα συνεχίζει να κυριαρχεί στον κόσμο. Στο δεύτερο σενάριο δεν υπάρχουν «υπεράνθρωποι» αλλά τεχνητή νοημοσύνη και αλγόριθμοι και είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κάποιος πώς αυτό θα λειτουργήσει ακριβώς. Βέβαια, προτού φθάσουμε σε αυτό το αποκαρδιωτικό σενάριο θα υπάρχουν προβλήματα, για παράδειγμα, αντικατάστασης επαγγελμάτων και λειτουργημάτων από μηχανές: οδηγοί ταξί, ιατροί, νομικοί, κ.ά. Παρά τα σενάρια αυτά, τα εξωπραγματικά και ενοχλητικά για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα πρέπει να δημιουργηθούν αναχώματα τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από τα κράτη μέλη ατομικά. Η ερώτηση που τίθεται είναι η δημόσια χρησιμότητα των κολοσσών του Διαδικτύου, Google, Facebook, Amazon. Για τους υπερασπιστές αυτής της ιδέας, οι επιχειρήσεις αυτές των οποίων τα οικονομικά μεγέθη ξεπερνούν αυτά πολλών κρατών, πρέπει να υπόκεινται σε κάποια ρύθμιση. Βρίσκονται σε καθεστώς σχεδόν-μονοπωλίου στις αγορές και επηρεάζουν με τις επενδύσεις τους το μέλλον της παραγωγής και διακίνησης προϊόντων, υπηρεσιών και ιδεών. Η Google προτείνει έρευνες και ηλεκτρονικές διαφημίσεις αλλά και συνδεμένα αντικείμενα και αυτόνομα αυτοκίνητα. Το κοινωνικό δίκτυο του Facebook εξαγόρασε τα What-sApp και Instagram. Η Amazon διαφοροποιείται μέσα στις δραστηριότητες αποθήκευσης των δεδομένων, της τηλεόρασης, κατέχει στόλο αεροσκαφών και ο ιδρυτής της εξαγόρασε την Washington Post. Και οι τρείς είναι γοητευμένες από την τεχνητή νοημοσύνη και τις πιθανές οικονομικές συνέπειές της. Μέσα στο ενδιαφέρον βιβλίο του «Move Fast and Break Things. How Google, Facebook and Amazon cornered Culture and what it means for all of us» (εκδ. Macmillan, 320 σελ., 2017), ο Jonathan Taplin αναφέρει: «Πρέπει να αποφασιστεί εάν αυτές οι εταιρίες είναι φυσικά μονοπώλια που πρέπει να ρυθμιστούν, ή να διατηρήσουμε το καθεστώς, προσποιούμενοι ότι αυτές δεν προκαλούν βλάβη ούτε στην ιδιωτική μας ζωή ούτε στην δημοκρατία μας». Θεωρώντας τις Google, Facebook, Amazon ως εταιρίες κοινού ενδιαφέροντος και χρήσης, όπως ηλεκτρισμός, νερό, τηλεπικοινωνίες, θα πρέπει να τύχουν μιας επίβλεψης και μιας κρατικής ρύθμισης με στόχο να εξασφαλιστούν δίκαια τιμολόγηση υπηρεσιών και ενίσχυσης του σωστού ανταγωνισμού. Ο χρόνος έχει έρθει για ώριμη σκέψη των συνεπειών αυτών των μονοπωλίων και αν η δημοκρατία θα συνεχίσει να είναι το καταφύγιο της ελεύθερης διανόησης και πηγή έμπνευσης για όλους μας. * Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, Ακαδημαϊκός-Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών της Ισπανίας, Ακαδημαϊκός-Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων, Distinguished Research Professor, Audencia Business School France 31

32 ΔΏΣΤΕ ΒΑΡΎΤΗΤΑ ΣΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΣΤΟΙΧΕΊΟ ΣΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΊΑ ΤΟΥ ΠΕΛΆΤΗ ΈΩΣ ΚΑΙ 16% ΕΠΙΠΛΈΟΝ ΕΊΝΑΙ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΈΝΟΙ ΝΑ ΠΛΗΡΏΣΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΌΤΕΡΗ ΕΜΠΕΙΡΊΑ. Βάσει της πρόσφατης παγκόσμιας έρευνας της PwC «Experience is Everything» οι εταιρείες έχουν χάσει την επαφή τους με το ανθρώπινο στοιχείο κατά τη δημιουργία της εμπειρίας του πελάτη. Αυτό καταδεικνύουν τα δύο τρίτα των καταναλωτών που συμμετείχαν στην έρευνα ενώ τα τρία τέταρτα δηλώνουν ότι θα ήθελαν περισσότερη ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Στην έρευνα συμμετείχαν καταναλωτές από 12 χώρες: ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Κίνα, Κολομβία, Γερμανία, Ιαπωνία, Μεξικό και Σιγκαπούρη. Σύμφωνα με τα ευρήματα, στην εποχή των chatbot, των ψηφιακών πληρωμών, της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), του Internet of Things (IoT) και των Big Data, οι επιχειρήσεις χρειάζεται να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια προκειμένου να επιτύχουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ ανθρώπινου και τεχνολογικού παράγοντα στη διαμόρφωση της εμπειρίας του πελάτη. Η τιμή και η ποιότητα παραμένουν σημαντικά κριτήρια για την απόφαση αγοράς. Ωστόσο, σε ποσοστό 73% παγκοσμίως οι ερωτηθέντες δηλώνουν ότι η δημιουργία θετικής εμπειρίας αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την πιστότητα τους στη μάρκα (brand loyalty). Μάλιστα, οι καταναλωτές παγκοσμίως είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν ως και 16% επιπλέον της τιμής των προϊόντων και των υπηρεσιών για μια ποιοτική εμπειρία πελάτη. Ο David Clarke, PwC Principal & Experience Consulting Leader στέλνει το δικό του μήνυμα στα τμήματα μάρκετινγκ: «Η έρευνα αποκάλυψε ότι 65% των καταναλωτών στις ΗΠΑ θεωρούν ότι η δυνατή καταναλωτική εμπειρία έχει μεγαλύτερη επιρροή από μια πολύ καλή διαφήμιση. H Οικονομία της Εμπειρίας (Experience Economy) μας έχει οδηγήσει σε ένα νέο τρόπο σκέψης, καθοδηγώντας τις εταιρείες να επικεντρωθούν περισσότερο στην παροχή πλούσιας εμπειρίας καταναλωτή παρά στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν.» ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΌ ΚΌΣΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΚΉΣ ΕΜΠΕΙΡΊΑΣ ΤΟΥ ΠΕΛΆΤΗ ΚΑΙ Η ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΚΑΛΉΣ Η έρευνα υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο η κακή εμπειρία απομακρύνει τον πελάτη. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ως βασική αιτία για τη διακοπή συναλλαγών με μια εταιρεία τη μη-φιλική εξυπηρέτηση σε ποσοστό 60% ενώ η έλλειψη γνώσεων των εργαζομένων αποτελεί βασική αιτία για το 46%, με τους μισούς από αυτούς να δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται την εταιρεία. Αντίστοιχα, ένας στους τρεις (32%) καταναλωτές αναφέρει ότι μία μόνο κακή εμπειρία είναι αρκετή για να απομακρυνθεί από μια αγαπημένη μάρκα. Μεγαλύτερη αξία σε παγκόσμιο επίπεδο δίνεται στην ταχύτητα και την αποδοτικότητα (80%), τους εξυπηρετικούς και ενημερωμένους εργαζομένους (78%) και την ευκολία (77%). Στους παράγοντες αυτούς αποδίδεται τέτοια αξία, ώστε η πλειοψηφία (52%) των καταναλωτών δηλώνει ότι θα πλήρωνε περισσότερο για μεγαλύτερη ταχύτητα και αποδοτικότητα. Το 43% θα πλήρωνε περισσό- 32

33 marketing m κινητά να είναι κομψός και φιλικός προς το χρήστη. Θέλουν, επίσης, την αυτοματοποίηση που διευκολύνει την εμπειρία τους. Αλλά αυτές οι πρόοδοι δεν έχουν μεγάλη σημασία αν λείπουν η ταχύτητα, η άνεση και οι σωστές πληροφορίες. ΟΙ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΈΧΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΡΌΛΟ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΕΜΠΕΙΡΊΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΆΛΩΣΗ Σε ποσοστό 71%, οι καταναλωτές θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι μιας εταιρείας επηρεάζουν σημαντικά την εμπειρία τους. Μόλις το 44% πιστεύει ότι γίνονται κατανοητές οι ανάγκες τους από τους εργαζομένους. τερο για μεγαλύτερη ευκολία, και το 41% για πιο ενημερωμένους και εξυπηρετικούς υπαλλήλους. Ένα μεγάλο ποσοστό των καταναλωτών λένε ότι η ταχύτητα, η ευκολία, η γνώση και η φιλική εξυπηρέτηση είναι τα σημαντικότερα στοιχεία μιας θετικής εμπειρίας πελάτη. Προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στις τεχνολογίες που προσφέρουν αυτά τα οφέλη και όχι απλώς στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Οι πελάτες αναμένουν ότι η τεχνολογία θα είναι λειτουργική και τους ενδιαφέρει επίσης ο σχεδιασμός των ιστοσελίδων και των εφαρμογών για Όπως υπογραμμίζει ο David Clarke: «Οι εταιρείες δεν θα καταφέρουν να επιλύσουν τα προβλήματα που αφορούν στη δημιουργία εμπειρίας μόνο μέσω της τεχνολογίας καθώς πρόκειται απλά για το μέσο που διευκολύνει τη σύνδεση μεταξύ του προϊόντος ή της υπηρεσίας και των καταναλωτών. Έτσι, θα πρέπει να βρουν έναν τρόπο ώστε να δημιουργήσουν μια εμπειρία που να συνδυάζει τη ζήτηση των καταναλωτών για τεχνολογία με την ισχυρή τους επιθυμία για αυθεντική, προσωπική αλληλεπίδραση. Δεν χρειάζεται να κοιτάξουν μακριά ωστόσο - οι εργαζόμενοι κρατούν το κλειδί για τη δημιουργία και τη διατήρηση υψηλής ποιότητας αλληλεπίδρασης με τους καταναλωτές». Με λίγα λόγια, οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για μία εμπειρία που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα και συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία των ανθρώπων, της τεχνολογίας και της εξυπηρέτησης με χαμόγελο. 33

34 πηρέτηση του πελάτη και την υιοθέτηση ψηφιακών τρόπων επικοινωνίας. Είναι όμως απαραίτητη η ισορροπία μεταξύ ψηφιακού κόσμου και ανθρώπινου παράγοντα. Στόχος κάθε επιχείρησης θα πρέπει να είναι ο συνδυασμός τεχνολογίας και καινοτομίας, με μια πελατοκεντρική προσέγγιση που ενισχύει την προσωπική σχέση και την αξιοπιστία στους καταναλωτές.» ΤΟ ΧΆΣΜΑ ΜΕΤΑΞΎ ΕΜΠΕΙΡΊΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΊΑΣ ΤΟΥ ΠΕΛΆΤΗ Ο αριθμός των εταιρειών που λένε ότι η δημιουργία καλύτερων καταναλωτικών πελατών αποτελεί γι αυτές ψηφιακή προτεραιότητα έχει μειωθεί σε μόλις 10% το 2017, από 25% το 2016, σύμφωνα με την έρευνα της PwC Digital IQ. Αυτό αποτελεί πρόβλημα, δεδομένου ότι το 54% των αμερικανών καταναλωτών αναφέρει ότι απαιτείται βελτίωση της εμπειρίας των πελατών στις περισσότερες επιχειρήσεις. Οι προσδοκίες των καταναλωτών για τις διάφορες αγορές ποικίλλουν, αλλά είναι σαφές πως αισθάνονται ότι οι προσδοκίες τους δεν εκπληρώνονται. «O Αιμίλιος Μελής, Director στο Συμβουλευτικό Τμήμα της PwC Ελλάδας και Επικεφαλής της ομάδας Strategy & Operations, σημείωσε σχετικά: «Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι και η ελληνική αγορά προσαρμόζεται στις εξελίξεις της τεχνολογίας και στις αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών, κάνοντας σημαντικά βήματα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Οι εταιρείες αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της αγοράς με βασικό στόχο την προσφορά μοναδικών εμπειριών στην εξυ- Η ΈΡΕΥΝΑ ΤΗΣ PWC ΚΑΤΑΛΉΓΕΙ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΒΑΣΙΚΈΣ ΣΥΣΤΆΣΕΙΣ 1. Οι πελάτες σας έχουν απαιτήσεις. Οι τεχνολογίες και οι βελτιώσεις που αυξάνουν την ταχύτητα, την ευκολία, τη φιλικότητα και τη γνώση δηλαδή τις βασικές απαιτήσεις των καταναλωτών- αποτελούν το παράθυρο ευκαιρίας ώστε οι εταιρείες να βελτιώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν, αντιμετωπίζουν και δαπανούν χρήματα για κάθε μάρκα. 2. Οι πελάτες είναι εκείνοι που παράγουν έσοδα. Οι εργαζόμενοι οδηγούν την εμπειρία. Μειώστε την τριβή για τους καταναλωτές και ενδυναμώστε τους εργαζόμενους για να οδηγήσετε σε ικανοποίηση του πελάτη. Αυτό απαιτεί νέους τρόπους εργασίας, εστίαση στην εμπειρία των εργαζομένων και μια εκλεπτυσμένη άποψη των σχέσεων ανθρώπου-μηχανής. 3. Η τεχνολογία δεν μπορεί να λύσει προβλήματα εμπειρίας. Είναι απλώς ένας μηχανισμός ενεργοποίησης. Ρυθμίστε τις προτεραιότητές σας. Η καλή εμπειρία των εργαζομένων οδηγεί σε ισχυρότερες, πιο έξυπνες και πιο καινοτόμες ιδέες. Αυτά θα οδηγήσουν το μέλλον των επιχειρήσεων και την εξαιρετική εμπειρία των πελατών. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΊΑ Η PwC διεξήγαγε την έρευνα σε ένα εθνικά αντιπροσωπευτικό δείγμα ερωτηθέντων στις ΗΠΑ, από τη Gen Z ως τους baby boomers, μέσω διαδικτυακής έρευνας και συνεντεύξεων τον Δεκέμβριο Τον Ιανουάριο του 2018 συμμετείχαν ακόμα ερωτηθέντες από 11 επιπλέον χώρες. 34

35

36 Η ΤΡΟΧΟΠΕΔΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΕΞΉΣ, ΚΑΜΊΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΉ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΔΕΝ ΘΑ ΓΊΝΕΙ ΠΡΆΞΗ ΑΝ ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΉ ΕΠΟΧΉ ΔΕΝ ΑΝΑΤΡΑΠΟΎΝ ΌΛΑ ΣΤΗΝ ΑΠΑΡΆΔΕΚΤΗ ΔΗΜΌΣΙΑ ΔΙΟΊΚΗΣΗ. του Θεοδόση Μπουντουράκη* Μεταρρύθμιση, αναδιάρθρωση, εκσυγχρονισμός, αναμόρφωση. Ουσιαστικά σύνθετα, βαρύγδουπα, ηχηρά και πτερόεντα, πολλά και τίποτα υποσχόμενα εν τη αοριστία τους. Τα ακούμε όλο και πιο συχνά με αναφορά κυρίως στην Δημόσια Διοίκηση, τον βαρέως πάσχοντα της σύγχρονης ελληνικής κωμικοτραγωδίας, και δευτερευόντως να αναφέρονται στην Παιδεία, το έτερον δράμα του ελληνικού Γολγοθά. Από την άλλη, συνεχώς έρχονται στο φως στοιχεία και δείκτες που αναδεικνύουν τα προβλήματα του επιχειρείν στην χώρα μας, καθώς και συγκρίσεις με γειτονικές χώρες στον εν λόγω τομέα. Γειτονικές χώρες τις οποίες άλλοτε λοιδορούσαμε και σήμερα βλέπουμε να μάς ξεπερνάνε, σε όλους τους δείκτες προσέλκυσης επενδύσεων και επιχειρηματικότητας. Από τις πρόσφατες σχετικές εκθέσεις διεθνών οργανισμών που δημοσιεύθηκαν ως προς την φιλικότητα προς τις επενδύσεις και το επιχειρείν, βλέπουμε την Ελλάδα να κατρακυλάει στην 67η θέση, πίσω ακόμη και από την Αλβανία που βρίσκεται στην 65η θέση, βάσει της εκθέσεως της Παγκόσμιας Τράπεζας. Μετά δε την αιματηρή μετανάστευση του ανθρώπινου δυναμικού που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια και που έχει λάβει διαστάσεις υπαρξιακού προβλήματος για την Ελλάδα, έχουμε τώρα και την αθρόα μετανάστευση επιχειρήσεων προς Βουλγαρία και Κύπρο. Οι χώρες αυτές εφαρμόζουν αισθητά χαμηλότερη φορολογία προς τις επιχειρήσεις και κυρίως παρέχουν επαρκή και φθηνή χρηματοδότηση σε σχέση με την Ελλάδα, η οποία εξακολουθεί να γονατίζει υπό το άγος των capital controls. Αυτό το αίσχος της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, οι κεφαλαιακοί έλεγχοι, που παραπέμπουν σε τριτοκοσμική χώρα, έχουν γίνει πλέον μέρος της ζωής μας και δυστυχώς τούς έχουμε αποδεχθεί και ενσωματώσει στην καθημερινότητά μας. Όμως μία εταιρία η οποία αδυνατεί να εξασφαλίσει τραπεζικό δανεισμό στην Ελλάδα αλλά, και αν ακόμη το μπορέσει, θα πληρώσει επιτόκιο 6%-8% είναι πιθανό στην Βουλγαρία να βρει χρηματοδότηση με ευχέρεια και επιτόκιο 3%-4%. Πέραν αυτού, οι φόροι στην Βουλγαρία είναι 10%, ενώ στην Ελλάδα ανέρχονται στο 52% μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές. Προφανώς γενεσιουργός αιτία αυτών των δυσμενών συγκρίσεων εις βάρος της χώρας μας είναι η ελληνική Δημόσια Διοίκηση την οποίαν όλες οι κυβερνήσεις φιλοδοξούν να μεταρρυθμίσουν αλλά καμία τους δεν το καταφέρνει. Οι μεν προηγούμενες κυβερνήσεις επειδή δεν μπορούσαν, η δε σημερινή επειδή ούτε το μπορεί αλλά ούτε και το θέλει, αφού χρησιμοποιεί την Δημόσια Διοίκηση σαν δεξαμενή αλίευσης ψήφων, θωπεύει δε και ενισχύει την συντεχνιακή νοοτροπία που την χαρακτηρίζει, καθώς και την στρεβλή και εργατοπατερική πολιτική των συνδικαλιστών που την ελέγχουν και την κατατρύχουν. Γνωστά πράγματα και χιλιοειπωμένα, που δεν παύουν όμως να αποτελούν την καρδιά του προβλήματος. Ακούω και διαβάζω συχνά ότι την μόνη θεραπεία για τα εσκεμμένα χάλια της Δημόσιας Διοίκησης θα αποτελούσε ένα μεταρρυθμιστικό σοκ. Καλοπροαίρετες και ρομαντικές απόψεις, καλές για τηλεοπτικά παράθυρα και άρθρα στις κυριακάτικες εφημερίδες, πλην όμως στην πράξη αιθεροβάμονες και δυσχερέστατα εφαρμόσιμες. Ένα είναι βέβαιο. Ότι ο όποιος ριζικός εκσυγχρονισμός της είναι ένα βαρύτατο εθνικό έργο με ορίζοντα τουλάχιστον πενταετίας, για να μην πω δεκαετίας. 36

37 άρθρο m Έχει η χώρα μας τέτοια χρονικά περιθώρια και δυνατότητες σχεδιασμού, υλοποίησης και επιμονής σε έναν στόχο που κατά πολύ ξεπερνάει τις εφήμερες και ευκαιριακές επιδιώξεις των κομμάτων και την επιπολαιότητα ή τον οχαδερφικό ατομικισμό των περισσοτέρων ψηφοφόρων; Για να μεταρρυθμίσουμε την Δημόσια Διοίκηση πρέπει πρώτα απ όλα να αποφασίσουμε ποια θέλουμε να είναι η αποστολή της. Θέλουμε μία Δημόσια Διοίκηση που θα καθορίζει και θα εμπλέκεται στα πάντα; Που θα θέτει εξοντωτικές προδιαγραφές και θα απαιτεί φορτηγά με δικαιολογητικά και αποδεικτικά, είτε πρόκειται να ανοίξει κανείς ένα κουρείο στην γειτονιά του είτε πρόκειται να κάνει μία διεθνούς βεληνεκούς επένδυση όπως αυτές του Ελληνικού ή του Κόστα Ναβαρίνο η οποία, ενδεικτικά, χρειάστηκε 20 χρόνια για να ολοκληρωθεί, αφού η διαδικασία των σχετικών άδειών και εγκρίσεων κράτησε 15 χρόνια. Ή θέλουμε μία Δημόσια Διοίκηση με καλοπροαίρετη και όχι δουλοκτητική διάθεση προς τον πολίτη, που θα σχεδιάζει, θα θέτει τις προδιαγραφές για την δημόσια δραστηριότητα των πολιτών και θα επιβλέπει την τήρηση των κανόνων, χωρίς να κάνει την ζωή των πολιτών κόλαση; Αφού προσδιορίσουμε τους στόχους της Δημόσιας Διοίκησης, το επόμενο βήμα είναι να σχεδιάσουμε το οργανόγραμμα που θα εξυπηρετεί τους επιθυμητούς στόχους. Ένα τέτοιο οργανόγραμμα θα καθορίζει πόσα και ποια Υπουργεία χρειάζονται και με ποιες ακριβώς αρμοδιότητες. Επίσης θα προβλέπει την εσωτερική δομή και οργάνωση του κάθε Υπουργείου με επακριβή καθορισμό του αντικειμένου εργασίας των Διευθύνσεων των Τμημάτων και των διευθυντικών στελεχών. Δανείζομαι αυτήν την μεθοδολογία από την Επιστήμη της Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, η οποία περιγράφει την δομή και λειτουργία των μεγάλων ιδιωτικών εταιριών. Αφού λοιπόν καταρτισθεί το επιθυμητό οργανόγραμμα, έρχεται η φάση της στελέχωσης των επί μέρους τμημά- των βάσει των προκαθορισμένων προδιαγραφών εργασίας, των γνωστών και ως job descriptions. Αυτή η φάση υλοποίησης του οργανογράμματος της Δημόσιας Διοίκησης εμπεριέχει αναγκαστικά και την αξιολόγηση του υπάρχοντος ανθρωπίνου δυναμικού. Μέχρι σήμερα, οι όποιες δειλές και ατελείς προσπάθειες μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού κόλλησαν σε αυτήν την περίφημη αξιολόγηση, η οποία αποτελεί το απόλυτο casus belli για τους συνδικαλιστές και λοιπούς παράγοντες των Δημοσίων Υπαλλήλων. Αλλά χωρίς αξιολόγηση και τις απαραίτητες μετακινήσεις υπαλλήλων, καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Και βεβαίως τίθεται και το ερώτημα, που ίσως είναι και το σημαντικότερο, ποιος θα είναι ο φορέας που θα επιτελέσει αυτό το τόσο φιλόδοξο έργο. Είναι προφανές ότι μόνον μία μεγάλη και διεθνής εταιρία Συμβούλων και Οργάνωσης, με ανάλογες εμπειρίες και περγαμηνές, θα μπορούσε να αναλάβει ένα τέτοιο κολοσσιαίο εγχείρημα και με ορίζοντα τουλάχιστον πέντε χρόνων. Πόσοι μπορούν να ελπίζουν ότι, με δεδομένο τον συντηρητισμό και την αντίσταση στις αλλαγές που διατρέχουν την σημερινή ελληνική κοινωνία της κρίσης, μία τέτοια σεισμική τομή θα ήταν εφικτή; Μάλλον θα ζήσουμε για το υπόλοιπο του βίου μας με την δεδομένη ελληνική Δημόσια Διοίκηση και κάθε τόσο θα παρακολουθούμε τις διεθνείς αξιολογήσεις να επιβεβαιώνουν την μοίρα μας. * Οικονομολόγος 37

38 ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΊΣΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ ΣΑΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΊΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΥΡΉΝΑ ΤΗΣ Επιμέλεια: Λίνα Τσαγκαράκη ΜΙΑ ΜΕΛΈΤΗ ΤΗΣ MCKINSEY ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΣΊΑ ΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΎ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΓΊΔΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΚΡΎΠΤΕΙ, ΑΝ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ, ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΊΑ ΑΥΤΉ, ΔΕΝ ΚΑΤΑΦΈΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΑΝΕΦΕΎΡΟΥΝ ΤΟΝ ΕΑΥΤΌ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΎΨΟΥΝ ΝΈΕΣ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΒΙΏΣΙΜΕΣ ΠΗΓΈΣ ΕΣΌΔΩΝ. Η ψηφιακή εποχή ανταμείβει την αλλαγή και τιμωρεί την ακινησία. Έτσι, οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι ανοιχτές στη ριζοσπαστική τους επανεφεύρεση για να ανακαλύψουν νέες, σημαντικές και βιώσιμες πηγές εσόδων. Η σταδιακή προσαρμογή ή η δημιουργία μιας νέας κατηγορίας προϊόντων/υπηρεσιών πέραν της βασικής δραστηριότητας, μπορούν να αποδώσουν πραγματικά οφέλη και, σε πολλές περιπτώσεις, αποτελούν το κρίσιμο πρώτο βήμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αλλά αν αυτές οι πρωτοβουλίες δεν οδηγήσουν σε πιο βαθιές αλλαγές στην κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα και προσπεράσουν το πραγματικό έργο της αναδιοργάνωσης του τρόπου με τον οποίο η επιχείρηση κερδίζει χρήματα, τα οφέλη μπορεί να είναι φευγαλέα και πολύ ασήμαντα ώστε να αποτρέψουν μια σταθερή πορεία προς την ανυπαρξία. Αν απλώς πάρουμε μια υφιστάμενη σειρά προϊόντων και την τοποθετήσουμε της σε έναν ιστότοπο ηλεκτρονικού εμπορίου ή ψηφιοποιήσουμε μια εμπειρία του πελάτη, αυτό δεν αποτελεί ψηφιακή επανεφεύρεση. Απαιτείται η επανεξέταση της ίδιας της επιχείρησης. Οι εταιρείες πρέπει να θέσουν θεμελιώδεις ερωτήσεις, όπως: «Είμαστε κατασκευαστές ή μια εταιρεία που επιτρέπει στους πελάτες της να κάνουν τη δουλειά που θέλουν με τον εξοπλισμό μας οπουδήποτε και όποτε χρειάζεται»; Αν αυτό είναι πράγματι το ζητούμενο, τότε οι γραμμές logistics και εξυπηρέτησης μπορεί ξαφνικά να γίνουν πιο σημαντικές από τη γραμμή παραγωγής. Η εξέλιξη της Netflix από μια εταιρεία που ενοικίαζε DVDs σε κάποια που ψυχαγωγούσε με μια μηνιαία συνδρομή και πλέον σε μία που δημιουργεί τώρα το δικό της περιεχόμενο, είναι ένα πολύ γνωστό παράδειγμα συνεχούς επανεφεύρεσης. Η επανεφεύρεση, όπως υποδηλώνει ο όρος, απαιτεί μια σημαντική δέσμευση. Από την έρευνα του Digital Quotient της McKinsey, γνωρίζουμε ότι η ψηφιακή επιτυχία απαιτεί όχι μόνο τη στενή ευθυγράμμιση της επένδυσης με τη στρατηγική αλλά αυτό να συμβεί και σε επαρκή κλίμακα. Και οι ψηφιακοί ηγέτες έχουν υψηλό όριο κινδύνου και είναι διατεθειμένοι να λάβουν τολμηρές αποφάσεις. Έτσι, οι εταιρείες δεν μπορούν να περιμένουν το μέλλον για να συνειδητοποιήσουν αυτά τα οφέλη. Έχει διαπιστωθεί ότι το 60% με 80% των συνολικών στόχων βελτίωσης μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε τρία περίπου χρόνια, ενώ παράλληλα τίθενται τα θεμέλια για μελλοντική ανάπτυξη. Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι για όλες τις θεμελιώδεις αλλαγές που απαιτεί η ψηφιακή επανεφεύρεση, δεν χρειάζεται μια προσέγγιση απόρριψης των πάντων. Μια εταιρεία κινητήρων, π.χ., θα εξακολουθεί να κατασκευάζει πιθανότατα τα εξαρτήματα του κινητήρα μετά από μια ψηφιακή επανε- 38

39 άρθρο m Τα 4D (Discover, Design, Deliver, De-risk) του ψηφιακού μετασχηματισμού Ανακαλύψτε: Σχεδιάστε τις ψηφιακές σας φιλοδοξίες, σε στρατηγικό και επιχειρησιακό επίπεδο βασισμένες στις πληροφορίες που έχετε στη διάθεσή σας. Σχεδιάστε: Επανεφεύρετε και προτυποποιήστε νέες δυνατότητες και πρωτοποριακές διαδρομές στο πλαίσιο ενός προγράμματος. Ολοκληρώστε: Ενεργοποιήστε ένα οικοσύστημα για γρήγορη κλιμακωτή παράδοση του έργου. Αποτρέψτε (τον κίνδυνο): Δομείστε ένα πρόγραμμα αλλαγών, πόρων και εμπορικού μοντέλου που θα ελαχιστοποιεί τον λειτουργικό και χρηματοοικονομικό κίνδυνο. φεύρεση, αλλά μπορεί να το κάνει με τρόπο πιο ευέλικτο και βάσει αναλύσεων, ή μπορεί να ανοιχτεί σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες εκμεταλλευόμενη τα υπάρχοντα περιουσιακά της στοιχεία. Η Apple, με τη μετάβασή της από κατασκευαστή ηλεκτρονικών υπολογιστών σε μουσικό και lifestyle brand, μέσω του οικοσυστήματος iphone και itunes, επανεφευρέθηκε παρότι συνέχισε να φτιάχνει υπολογιστές. Η John Deere δημιούργησε μια ολόκληρη σειρά ηλεκτρονικών υπηρεσιών για τους αγρότες, συνεχίζοντας παράλληλα να πωλεί τρακτέρ και γεωργικό εξοπλισμό. Υπάρχουν πολλά στοιχεία για έναν μετασχηματισμό, από τον επανασχεδιασμό του ταξιδιού από άκρου εις άκρον, μέχρι την ενσωμάτωση των αναλύσεων σε διαδικασίες για την ανάπτυξη τεχνολογικής πλατφόρμας. Χρειάζεται μια πληθώρα δυνατοτήτων, από την τεχνητή νοημοσύνη και τις ευέλικτες λειτουργίες, μέχρι τις data lakes, την υποδομή που βασίζεται σε cloud και τα νέα ταλέντα. Πολλά από αυτά τα στοιχεία έχουν αναλυθεί εκτενώς από τους ειδικούς, και το καθένα μπορεί να απορροφήσει σημαντική ποσότητα χρόνου. Ωστόσο, αυτό που λείπει συχνά είναι μια περιεκτική εικόνα του τρόπου με τον οποίο μια οργάνωση θέτει τη σωστή προοπτική για την αρχιτεκτονική των σωστών στοιχείων για τον μετασχηματισμό, και ο τρόπος που θα ακολουθήσει συστηματικά και ολιστικά το ταξίδι της αλλαγής. ΤΙ ΕΊΝΑΙ Ο «ΠΥΡΉΝΑΣ» ΚΑΙ ΓΙΑΤΊ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΆΞΕΙ H Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ περιέγραψε το 2012 σε δημοσίευση με τίτλο «The real-world benefits of strengthening your core», τον πυρήνα των μυών ως τον ισχυρό κεντρικό σύνδεσμο σε μια αλυσίδα που συνδέει το ανθρώπινο σώμα. Οι συγγραφείς καθόρισαν τον πυρήνα ως το κεντρικό σύνολο μυών που βοηθά το σώμα να διατηρήσει τη δύναμή του, την ισορροπία και τη γενική του υγεία. Αυτή είναι η ουσία της πρότασής μας για αλλαγή του πυρήνα της επιχείρησης δηλαδή του συνόλου των ικανοτήτων που επιτρέπει σε ολόκληρη την επιχείρηση να λειτουργεί αποτελεσματικά. Ο πυρήνας μιας επιχείρησης είναι η αξία της που βασίζεται στη στρατηγική, όπως αυτή ενεργοποιείται από τους ανθρώπους, τις διαδικασίες και την τεχνολογία που διαθέτει. Αυτά τα στοιχεία είναι τόσο εγγενή, ώστε κάθε μετασχηματισμός που δεν τα περιλαμβάνει τελικά θα αποτύχει. Πρόταση αξίας: Κάθε ψηφιακή επανεφεύρεση πρέπει να αφορά την αξία που παρέχει η εταιρεία στους πελάτες (υπάρχοντες ή νέους) μέσω των 39

40 προϊόντων ή/και των υπηρεσιών της. Αναπόφευκτα αυτό βασίζεται σε μια σαφή στρατηγική όπου διατυπώνεται που ακριβώς δημιουργείται, μετατοπίζεται ή καταστρέφεται η αξία. Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει αυτό σωστά είναι να εντοπίσετε και να αξιολογήσετε τα υπάρχοντα στοιχεία που είναι πιο σημαντικά και να κατανοήσετε τι θέλουν ή χρειάζονται οι πελάτες. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δύσκολο στην πράξη. Η αξία που παρείχε αρχικά η Amazon, π.χ., δεν αφορούσε την πώληση βιβλίων στο διαδίκτυο, αλλά περισσότερο την παροχή άνεσης στην επιλογή. Η κατανόηση της πραγματικής πηγής της αξίας της επέτρεψε στην Amazon να επεκταθεί πέρα από τα βιβλία. Άνθρωποι: Φυσικά το ταλέντο είναι σημαντικό, αλλά η επανεφεύρεσή του πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα από την απλή πρόσληψη ενός CDO ή μερικών σχεδιαστών. Οι προτεραιότητες στα ταλέντα πρέπει να βασίζονται σε μια σαφή κατανόηση των δεξιοτήτων που απαιτούνται σε όλα τα επίπεδα της επιχείρησης. Αυτό απαιτεί την επένδυση στη δημιουργία σχετικών ψηφιακών ικανοτήτων που ταιριάζουν με τη στρατηγική και συμβαδίζουν με τους πελάτες, καθώς αλλάζει ο τρόπος που εξετάζουν και αγοράζουν τα προϊόντα/υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, η στοχοθετημένη πρόσληψη πρέπει να συνδέεται με εκείνες τις ικανότητες που πράγματι οδηγούν σε οικονομικές επιδόσεις. Για να ευδοκιμήσει η ενεργοποίηση αυτού του ταλέντου απαιτείται ψηφιακή κουλτούρα, που είναι κεντρική και βασίζεται σε project, με προδιάθεση για ταχύτητα και συνεχή μάθηση. Στην πραγματικότητα, τα ζητήματα που αφορούν στην κουλτούρα και την οργάνωση μπορεί να οδηγήσουν σε κατασπατάληση μέχρι και του 85% της αξίας που διακυβεύεται. Διασφαλίστε ότι η νέα κουλτούρα απαιτεί την αναδημιουργία προγραμμάτων που επιβραβεύουν και ενθαρρύνουν νέες συμπεριφορές, όπως το μάνατζμεντ της απόδοσης, τα κριτήρια προώθησης και τα συστήματα κινήτρων. Διαδικασίες: Η επανασύνδεση των μηχανισμών λήψης αποφάσεων και δράσεων είναι αυτή που επιτρέπει στην ψηφιακή μηχανή να λειτουργήσει. Η ψηφιοποίηση ή η αυτοματοποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού και οι διεργασίες έντασης πληροφοριών, καθώς και η δημιουργία νέων ικανοτήτων, όπως η αυτοματοποίηση ρομποτικών διαδικασιών ή οι προηγμένες αναλύσεις, μπορούν να αυξήσουν ραγδαία την ταχύτητα της επιχείρησης και να μειώσουν το κόστος έως και 90%. Ο πειρασμός είναι να εστιάσουμε στην απλή ψηφιοποίηση των υφιστάμενων διαδικασιών και όχι στην πραγματική επανεξέταση τους. Συχνά, ο πιο παραγωγικός τρόπος αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος, είναι να εντοπίσουμε τις διαδρομές του πελάτη που έχουν μεγαλύτερη σημασία για την επιχείρηση και στη συνέχεια να καταγράψουμε τις επαφές, τις διαδικασίες και τις ικανότητες που απαιτούνται για την επίτευξή τους - ανεξάρτητα από αυτό που υπάρχει ήδη. Οι διαδικασίες αναδιοργάνωσης απαιτούν τη θέσπιση κανόνων διακυβέρνησης και αποφάσεων για την παροχή σαφήνειας και λογοδοσίας, καθώς και την ενσωμάτωση προηγμένων ικανοτήτων ανάλυσης, αυτοματοποίησης και μηχανικής μάθησης. Τεχνολογία: Ενώ η ψηφιακή επανεφεύρεση είναι κάτι περισσότερο από μια τεχνολογική αναβάθμιση, η τεχνολογία είναι ζωτικής σημασίας γι αυτήν. Οι ηγέτες πρέπει να διασφαλίσουν ότι κάθε επένδυση πληροφορικής ανταποκρίνεται σε σαφείς και ισχυρές επιχειρησιακές ανάγκες και δεν καταφεύγουν σε τεχνολογία για χάρη της τεχνολογίας. Πρέπει, επίσης, να προσδιορίσουν τον καλύτερο τρόπο εργασίας εντός ενός οικοσυστήματος συνεργατών και πωλητών και να αξιολογήσουν ποια από τα συστήματα παλαιού τύπου χρειάζεται να διατηρηθούν, ποια να βάλουν στην άκρη, καικυρίως-να καθορίσουν τον τρόπο χρήσης της παλαιότερης τεχνολογίας που διαθέτουν στον ψηφιακό κόσμο. Η ΕΠΑΝΕΦΕΎΡΕΣΗ ΑΠΑΙΤΕΊ ΜΙΑ ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΈΝΗ, ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΉ ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗ Λόγω της πολυπλοκότητας που συνεπάγεται, οι περισσότερες επανεφευρέσεις δεν ανταποκρίνονται στους αρχικούς στόχους τους. Η εμπειρία των μελετητών της McKinsey, καταδεικνύει ότι η απόκτηση της πλήρους αξίας από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, απαιτεί μια προσεκτικά συντονισμένη προσέγγιση που αποκαλείται τέσσερα «Ds Discover, Design, Deliver, De-risk «: Ανακαλύψτε ποιες είναι οι ψηφιακές σας φιλοδοξίες (με βάση το που εντοπίζεται η αξία). Σχεδιάστε προγράμματα που στοχεύουν σε κερδοφόρα ταξίδια εμπειρίας των πελατών. Ολοκληρώστε την αλλαγή μέσω ενός οικοσυστήματος εταίρων. Και δομείστε τη διαδικασία αλλαγής σε κάθε βήμα αποτρέποντας τους κινδύνους. Ενώ αυτή η προσέγγιση μπορεί να φαίνεται αυτονόητη, ωστόσο διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες εταιρείες δεν την ακολουθούν. Υπάρχουν πολλές αιτίες γι αυτό, αλλά οι πιο συνηθισμένες είναι ότι η επιχείρηση είτε δεν επενδύει επαρκώς στις απαιτούμενες ικανότητες, είτε δεν οδηγεί επαρκώς το πρόγραμμα μετασχηματισμού και στις τέσσερις αυτές συνιστώσες. Μια εταιρεία μπορεί να επενδύσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια στην ανακάλυψη σημαντικών πληροφοριών π.χ., αλλά αν η στρατηγική ολοκλήρωσης της αξιοποίησής τους είναι ανεπαρκής, τότε αυτές οι πληροφορίες είναι άχρηστες. 40

41 άρθρο m 1. Ανακαλύψτε: Διαμορφώστε τις ψηφιακές φιλοδοξίες, τη στρατηγική και την επιχειρηματική σας περίπτωση Σε αυτή τη φάση, οι επιχειρήσεις αναπτύσσουν μια σαφή εικόνα του σημείου όπου δημιουργείται και καταστρέφεται η αξία, ως βάση για μια σαφή επιχειρηματική στρατηγική. Αυτό απαιτεί ανάλυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, του τομέα, των τάσεων συμπεριφοράς των πελατών και της ευρύτερης οικονομίας, για τον εντοπισμό και την ποσοτικοποίηση τόσο των απειλών όσο και των ευκαιριών. Αυτά τα είδη ανίχνευσης της ψηφιακής ευκαιρίας θα πρέπει να ταξινομούνται με βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους θύλακες αξίας. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις πρέπει να ασχοληθούν με μια νηφάλια ανάλυση των δικών τους ψηφιακών ικανοτήτων και πόρων. Οι ικανότητες που οικοδομούν τα θεμέλια για άλλες βασικές διαδικασίες και δραστηριότητες (π.χ., τυποποιημένες πλατφόρμες τεχνολογίας πληροφορικής και ευέλικτων τεχνολογιών), είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Και ενώ η ηγεσία έχει σημασία, η έρευνα DQ (Digital Quotient) καταδεικνύει ότι τα ταλέντα μεσαίας τάξης είναι το πιο κρίσιμο στοιχείο για την ψηφιακή επιτυχία μιας επιχείρησης. Με αυτή την αντίληψη, οι επιχειρήσεις καθορίζουν στη συνέχεια ποιες είναι οι στρατηγικές τους φιλοδοξίες, είτε πρόκειται για την αναδιοργάνωση της υπάρχουσας επιχείρησης είτε για κάτι πιο ριζοσπαστικό, όπως η είσοδος σε μια νέα αγορά ή η καινοτομία στο ίδιο το επιχειρηματικό μοντέλο. Αναπτύσσουν λεπτομερή οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση του χάσματος στις ικανότητες και την πρόσληψη, την ανάπτυξη, την παροχή κινήτρων και τη διατήρηση των απαραίτητων ταλέντων. Στόχος είναι να αναπτυχθεί μια ισχυρή επιχειρηματική περίπτωση για μετασχηματισμό βασισμένο σε γεγονότα. 2. Σχεδιάστε: Δημιουργήστε και δοκιμάστε πρωτότυπες εμπειρίες Στην πραγματικότητα η δράση για τις ψηφιακές φιλοδοξίες μπορεί να είναι αποθαρρυντική. Έχει διαπιστωθεί ότι οι πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις ξεκινούν με την εστίαση στις πιο σημαντικές διαδρομές των πελατών και στη συνέχεια εργάζονται πάνω σε αυτές για να σχεδιάσουν και να δημιουργήσουν πρωτοποριακές εμπειρίες για τους πελάτες τους. Χρησιμοποιώντας σκεπτικό και δεξιότητες σχεδιασμού, οι επιχειρήσεις αυτές καθορίζουν κάθε ταξίδι του πελάτη, ψάχνοντας ειδικά για τα σημεία που μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα και τις πιθανές χαμένες συνδέσεις. Η ομάδα αλλαγών μπορεί στη συνέχεια να χαρτογραφήσει, οθόνη με οθόνη, τα μοντέλα για μια νέα διεπαφή. Σε αυτή τη φάση, η εταιρεία πρέπει να αποφύγει να εγκλωβιστεί σε ατέλειωτους γύρους σχεδιασμού, αλλά αντιθέτως να δημιουργήσει γρήγορα πρωτότυπα, μεταφέροντας τα concepts σε ελάχιστα βιώσιμα προϊόντα ώστε να προβεί σε δοκιμή και επανάληψη στην αγορά πριν από την κλιμάκωσή τους. Αυτή η φάση περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη προσεγγίσεων ταχείας παράδοσης και μια υποδομή πληροφορικής που συνδυάζει τα παλαιότερα συστήματα με microservices και τα modular plugand-play στοιχεία. Ενώ η ευέλικτη τεχνολογία πληροφορικής έχει τυποποιηθεί, περισσότερες ψηφιακές επιχειρήσεις ενσωματώνουν DevOps (ολοκληρωμένες ομάδες ανάπτυξης και λειτουργίας) και συνεχή παράδοση, ώστε το λογισμικό να μπορεί να αναπτυχθεί, να δοκιμαστεί και να παρατεθεί γρήγορα στους καταναλωτές και τους τελικούς χρήστες. Από την πλευρά του οργανισμού, ο ρευστός χαρακτήρας της διαλειτουργικής συνεργασίας, της ταχείας λήψης αποφάσεων και της επαναληπτικής ανάπτυξης, σημαίνει ότι η επιχείρηση θα πρέπει να επικεντρωθεί στους ενεργοποιητές γι αυτού του είδους την ομαδική εργασία. Αυτοί περιλαμβάνουν αποτελεσματικές μετρήσεις και scorecards για την αξιολόγηση των ψηφιακών επιδόσεων και των δομών κινήτρων, για την προώθηση των σωστών συμπεριφορών, των συναισθημάτων και των αποτελεσμάτων. Ο CDO (Chief Digital Officer) σε μια πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία ασχολήθηκε με αυτό το θέμα δημιουργώντας ένα «ψηφιακό συμβούλιο», το οποίο έχει ως αποστολή να αναλύσει τα οργανωτικά σιλό για να ενεργοποιήσει τη μετασχηματιστική αλλαγή σε όλες τις επιχειρηματικές γραμμές. Η πρωτοβουλία αυτή συνέβαλε σημαντικά σε αύξηση των πωλήσεων κατά 12%. 3. Ολοκληρώστε: Αναπτύξτε ένα δίκτυο συνεργατών που μπορούν να προχωρήσουν γρήγορα τις φιλοδοξίες σας Η επίτευξη της ταχύτητας και της κλίμακας που απαιτούνται για την επανεφεύρεση,απαιτεί όλο και περισσότερο ένα οικοσύστημα εξωτερικών ομάδων, συνεργατών, προμηθευτών και πελατών. Στην πράξη, αυτό σημαίνει να συνεργαζόμαστε με ένα μείγμα ειδικών πλατφόρμας, ειδικών παράδοσης και ειδικών σε εξειδικευμένες αγορές. Αυτές είναι οι σχέσεις στις οποίες οι επιχειρήσεις καλούνται να παρέχουν γρήγορα συγκεκριμένες δεξιότητες και ικανότητες. 41

42 Η πραγματικότητα αυτή, αναδεικνύει τη διαχείριση των οικοσυστημάτων σε μια σημαντική ικανότητα, ιδιαίτερα την κατανόηση του τρόπου εύρεσης και ενσωμάτωσης του κατάλληλου συνδυασμού συμπληρωματικών ικανοτήτων. Ένας τοπικός βιβλιοπώλης, π.χ., δημιούργησε μια ψηφιακή προσφορά, συνεργαζόμενος με μια εταιρεία τηλεπικοινωνιών για την τεχνολογία της και με μια σειρά λιανοπωλητών για το κτίσιμο της αγοράς. Η προσέγγιση αυτή του επέτρεψε να αυξήσει τα έσοδά του κατά 78% μέσα σε ένα χρόνο. Καθώς οι εταιρείες πιέζονται να κλιμακώσουν την ψηφιακή τους επανεφεύρεση σε ολόκληρο τον οργανισμό, ο ρόλος των έμπειρων change managers γίνεται κρίσιμος. Αυτοί οι ηγέτες όχι μόνο λειτουργούν σαν «ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας» στα πολλά κινούμενα μέρη, αλλά και έχουν την επιχειρηματική αξιοπιστία και την ικανότητα να επιλύουν πραγματικά επιχειρησιακά προβλήματα. Πρέπει να διατηρούν έναν επιταχυνόμενο ρυθμό αλλαγών και να οδηγούν ολόκληρη την επιχείρηση σε κουλτούρα λογοδοσίας. Οι ηγέτες της αλλαγής διατρέχουν ολόκληρη την επιχείρηση, εξετάζοντας την οργανωτική δομή, τη διοίκηση δεδομένων, την πρόσληψη ταλέντων, τη διαχείριση επιδόσεων και τα συστήματα πληροφορικής για να εντοπίσουν τις ευκαιρίες, λαμβάνοντας αποφάσεις που εξισορροπούν την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα με το αποτέλεσμα. Ο «agility coach - προπονητής ευκινησίας» αποτελεί παράδειγμα αυτού του τύπου ρόλου. Ο άνθρωπος αυτός έχει ισχυρές δεξιότητες επικοινωνίας και επιρροών, μπορεί να δημιουργήσει και να αναπτύξει σχέδια για την υποστήριξη ευέλικτων διαδικασιών σε όλη την επιχείρηση, καθώς και να εφαρμόσει KPIs και μετρήσεις για την παρακολούθηση της προόδου. 4. Αποτρέψτε τον κίνδυνο: Διάρθρωση της διαδικασίας για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους που ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτυγχάνει, είναι ότι ο οργανισμός αρχίζει να εξαντλείται ως προς την αλλαγή και η χρηματοδότησή της αρχίζει να περιορίζεται. Για να μετριάσουμε αυτόν τον κίνδυνο, είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε σε γρήγορες νίκες που όχι μόνο θα ενισχύσουν την ορμή, αλλά θα δημιουργήσουν και εξοικονόμηση κόστους που θα μπορεί να επανεπενδυθεί στον επόμενο γύρο μετασχηματισμών. Ένας παγκόσμιος e-tailer, π.χ. επικεντρώθηκε σε γρήγορες νίκες (όπως αυξανόμενα ποσοστά μετατροπής) και κατάφερε να έχει απόδοση 350 εκατομμυρίων δολαρίων από νέα έσοδα σε μόλις πέντε μήνες, με τα οποία χρηματοδότησε περαιτέρω αλλαγές και παρείχε απτά αποτελέσματα για να διεγείρει περαιτέρω την επιχείρηση σε σχέση με το ταξίδι του πελάτη. Αυτή η προσέγγιση αλληλουχίας ισχύει και για την τεχνολογία. Πολλές εταιρείες επιλέγουν να επενδύσουν πρώτα σε «οριζόντια στοιχεία, όπως το businessprocess management (BPM) ή οι κεντρικές πλατφόρμες διαχείρισης, που μπορούν να μοιραστούν σε πολλές πρωτοβουλίες, ενώ παράλληλα εξισορροπούνται με περισσότερα «ορατά» στοιχεία του συνολικού concept. Οι τεχνολογικοί κίνδυνοι, ιδίως η ασφάλεια του κυβερνοχώρου, απαιτούν επίσης αυξημένη προσοχή, καθώς οι επιχειρήσεις ψηφιοποιούν περισσότερες λειτουργίες και διαδικασίες. Οι οργανισμοί μπορούν να μετριάσουν αυτούς τους κινδύνους, αυτοματοποιώντας τις δοκιμές σε λογισμικό, 42

43 άρθρο m εγκαθιστώντας συστήματα στα οποία οι αποτυχίες μπορούν να διορθωθούν μέσα σε λίγα λεπτά και δημιουργώντας περιβάλλον ανάπτυξης, όπου μπορούν να γίνουν διορθώσεις χωρίς να τεθούν σε κίνδυνο σημαντικά τμήματα της επιχείρησης. Τα ανώτατα στελέχη ειδικότερα, πρέπει να επικεντρωθούν στα διαρθρωτικά και οργανωτικά ζητήματα - από την οικοδόμηση του κυβερνοχώρου σε όλες τις επιχειρηματικές λειτουργίες έως την αλλαγή της συμπεριφοράς των χρηστών - που παρεμποδίζουν την ικανότητα διαχείρισης του κυβερνοχώρου. Ένας κίνδυνος που τα υψηλόβαθμα στελέχη συχνά παραβλέπουν, είναι να χάσουν την κυριότητά τους επί των πόρων αξίας. Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν τα δεδομένα της εταιρείας, τις σχέσεις με τους πελάτες, ή άλλα περιουσιακά στοιχεία. Η σαφής κατανόηση του σημείου από το οποίο προέρχεται η αξία, επιτρέπει στις επιχειρήσεις να επωφελούνται από τις σχέσεις των οικοσυστημάτων. Κατά την αξιολόγηση των εταίρων με τους οποίους συνεργάστηκε, ο βιβλιοπώλης που αναφέρθηκε παραπάνω, αρνήθηκε να συνεργαστεί με κάποιο κατάστημα βιτρίνας, επειδή φοβήθηκε ότι θα χάσει το πιο πολύτιμο περιουσιακό του στοιχείο: την άμεση σχέση του με τους πελάτες του. ΚΡΊΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ Η ψηφιακή επανεφεύρεση θέτει νέες απαιτήσεις στην ηγεσία. Εδώ είναι κάποια κρίσιμα θέματα για τα οποία οι ηγέτες πρέπει να αναρωτηθούν: Πού πετύχαμε και πού όχι κατά τους μετασχηματισμούς του παρελθόντος; Τι λένε οι πελάτες μας για την εμπειρία τους με την εταιρεία μας; Κατανοούμε ποιές είναι οι επόμενες πηγές αξίας και είμαστε έτοιμοι γι αυτές; Επενδύουμε στα σωστά σημεία και στο σωστό επίπεδο για να επανεφεύρουμε τον εαυτό μας; Οι εταιρείες μπορούν να ανέλθουν και να πέσουν με εκπληκτική ταχύτητα, καθώς αποκαλύπτονται νέες ανάγκες των πελατών και αναπτύσσονται νέοι τρόποι αντιμετώπισής τους. Εκείνες που είναι σε θέση να προσαρμοστούν, να μάθουν και να βρουν γρήγορα νέες λύσεις, μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από το να διατηρήσουν τη θέση τους στην αγορά. Μπορούν να ευδοκιμήσουν, ανεξάρτητα από όσους διαταράσσουν την αγορά τους. Όπως είπε κάποτε η Madonna: «Για να μείνετε στο παιχνίδι πρέπει να επανεφεύρετε τον εαυτό σας». Στη μελέτη συνέβαλαν οι Peter Dahlström, senior partner της McKinsey στο Λονδίνο, Liz Ericson, συνεργάτης της McKinsey στο Λονδίνο, Somesh Khanna, senior partner της McKinsey στη Νέα Υόρκη και Jürgen Meffert είναι senior partner της McKinsey στο Ντίσελντορφ. 43

44 ΔΡ. ΑΝΑΣΤΑΣΊΑ Π. RUSH EMPLOYEE ASSISTANCE PROGRAMS (EAP) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΌ ΕΡΓΑΛΕΊΟ ΚΑΙ ΜΈΣΟ ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΩΝ ΚΑΙ ΕΝΊΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ. Τα EAP διεθνώς, αποτελούν ένα ολοκληρωμένο και αυτόνομο σύστημα εξειδικευμένων υπηρεσιών, ειδικά σχεδιασμένο για τη διατήρηση και ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας και την προαγωγή της ψυχοκοινωνικής υγείας, ευεξίας (wellbeing) και ψυχολογικής ασφάλειας στον εργασιακό χώρο. H βασική τεχνογνωσία των ΕΑΡ, η «Core EAP technology», σε συνδυασμό με την εφαρμογή εξειδικευμένης γνώσης του τομέα των συμπεριφοριστικών επιστημών και της ψυχικής υγείας, αποτελούν βασικά στοιχεία του επαγγέλματος Εmployee Αssistance (EA). Ξεκίνησαν και εξελίχθηκαν σε περιόδους κρίσης, ως ένα μέσο ενδυνάμωσης εργαζομένων και επιχειρήσεων στις ιδιαίτερες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και τα τελευταία 45 και πλέον χρόνια έχουν θεσμοθετηθεί σε πολλές χώρες. Η ονομασία και η τεχνογνωσία των ΕΑΡ καθιερώνεται νομικά από το Διεθνή Σύλλογο Employee Assistance Professionals Association (EAPA Ιnt.), που ιδρύθηκε το 1971 στις ΗΠΑ και αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους επαγγελματικούς συλλόγους, με περίπου 100 παραρτήματα και περισσότερα από μέλη διεθνώς. Ο όρος employee wellbeing συμπεριλαμβάνει τέσσερις βασικούς πυλώνες: ψυχολογική υγεία, σωματική υγεία, εργασιακό περιβάλλον / συνθήκες εργασίας, διαπροσωπικές σχέσεις (εργασιακές και κοινωνικές), οι οποίοι θεωρείται ότι καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από την εργασία και που η λήψη ή μη μέτρων για την αποτελεσματική διαχείρισή τους από τον οργανισμό, επηρεάζει θετικά ή αρνητικά το γενικότερο επίπεδο υγείας, ευεξίας και ποιότητας ζωής των εργαζόμενων. Διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των εργοδοτών που αντιλαμβάνονται την άμεση σύνδεση μεταξύ ενίσχυσης του wellbeing των εργαζομένων της και αποδοτικότητας στον εργασιακό χώρο και το πώς αυτή αποτελεί παράγοντα-κλειδί για ανάκαμψη σε περιόδους ύφεσης, όπως αποδεικνύουν πληθώρα ερευνών. Ολοένα και περισσότερες λοιπόν επιχειρήσεις εφαρμόζουν προληπτικά ολιστικά και διαχρονικά προγράμματα στον τομέα προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας στο εργασιακό περιβάλλον όπως τα ΕΑΡ, με κύριο στόχο να αποκτήσουν τεκμηριωμένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσα από τη βελτιστοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου τους. Ένα ψυχολογικά υγιές εργασιακό περιβάλλον δεν ωφελεί μόνο τους εργαζόμενους αλλά επιφέρει εξοικονόμηση κόστους και πολλαπλά οφέλη στην επιχείρηση, όπως χαμηλά επίπεδα στρες, μειωμένα ποσοστά απουσιών για θέματα υγείας, υψηλό ηθικό, υψηλής ποιότητας παρεχόμενες υπηρεσίες και προϊόντα, κ.α. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι οι οποίοι λειτουργούν σε ένα ψυχολογικά ασφαλές περιβάλλον, εμφανίζουν αυξημένη ικανοποίηση από την εργασία, συνεργατικότητα, ομαδικό πνεύμα και βελτιωμένη παραγωγικότητα. Επιδεικνύουν επίσης υψηλότερα ποσοστά προσωπικής υπευθυνότητας, αυτοδέσμευσης και συμμετοχικότητας και έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχικές ή/και σωματικές ασθένειες που σχετίζονται με το στρες. 44

45 ανθρώπινο δυναμικό m ΈΡΕΥΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΊΗΣΗΣ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΊΕΣ ΤΗΣ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΎ ΣΕ 17 ΕΤΑΙΡΊΕΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΎΝ ΕΑΡ (HELLAS EAP, ) Για τα θέματα αυτά μιλά στο περιοδικό Manager η Δρ. Αναστασία Π. Rush, CEO της Hellas EAP. Για ποιους λόγους θεωρείτε πως θα έπρεπε μια επιχείρηση σήμερα να επενδύσει στην προαγωγή της ψυχικής υγείας και στην ενίσχυση του wellbeing στον εργασιακό χώρο; Η ψυχική υγεία και η ενίσχυση του wellbeing στον εργασιακό χώρο, έχoυν αναχθεί παγκοσμίως σε παράγοντες στρατηγικής σημασίας για την ηγεσία πολλών επιχειρήσεων, δεδομένου ότι υπάρχουν ατράνταχτα οικονομικά στοιχεία για το πόσο ζητήματα όπως το στρες, η κατάθλιψη και το χαμηλό ηθικό, απαξιώνουν την επένδυση των επιχειρήσεων στο μεγαλύτερο περιουσιακό τους στοιχείο, που δεν είναι άλλο από το ανθρώπινο κεφάλαιο. Σύμφωνα με έκθεση του European Network for Workplace Health Promotion (ENWHP) του 2014, τα θέματα ψυχικής υγείας που συνδέονται με τον εργασιακό χώρο κοστίζουν στην οικονομία της Ευρώπης 240 δις ευρώ ετησίως (χαμένη παραγωγικότητα, απουσίες λόγω ασθενειών, κόστος θεραπείας και αποκατάστασης, νομικές διεκδικήσεις, αποζημιώσεις, κ.α.). Είναι προς συμφέρον όλων των μερών, να ενταχθεί το θέμα της ψυχικής υγείας στην Εθνική Στρατηγική κάθε χώρας και να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας που θα ενισχύσουν την ποιότητα της ζωής των εργαζομένων, τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και κατ επέκταση, την οικονομία κάθε κράτους. Ποια είναι τα οφέλη των ΕΑΡ, υπάρχουν μετρήσιμα στοιχεία αποτελεσματικότητας για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις που τα υιοθετούν στη χώρα μας; Δεκάδες έρευνες τα τελευταία 20 χρόνια έχουν αποδείξει τα πολλαπλά οφέλη των ΕΑΡ σε σχέση με το κόστος υλοποίησής τους. Η Απόδοση Επένδυσης (R.O.I.) υπολογίζεται σε υψηλά επίπεδα και κυμαίνεται στην επιστροφή 3 έως και 17 δολαρίων για κάθε ένα δολάριο που ξοδεύουν οι επιχειρήσεις σε ΕΑΡ. Στην Ελλάδα η υλοποίηση των ΕΑΡ στην Τράπεζα Πειραιώς το 2016 απέφερε R.O.I. 4,31 : 1. Η εκτίμηση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον διεθνώς καταξιωμένο ερευνητή Δρ. Mark Attridge, που εξειδικεύεται στη μέτρηση του R.O.I. από την υλοποίηση ΕΑΡ υπηρεσιών και παρουσιάστηκε ως case study στο 5ο EAP Forum που διοργάνωσε η Hellas EAP τον Μάιο του Σε σχέση με την Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσιμων Τραυματικών Γεγονότων (CISR) της Hellas EAP, ενδεικτικά αναφέρουμε τα κάτωθι αποτελέσματα έρευνας του 2015: 81% των εργαζομένων δήλωσαν πως η υπηρεσία συνέβαλε σημαντικά στην ομαλή επανένταξη στα εργασιακά τους καθήκοντα. 92% των μάνατζερ δήλωσαν πως η υπηρεσία συνέβαλε στην ομαλοποίηση (Βusiness Continuity) 45

46 και μείωση του λειτουργικού κόστους (Operational Risk) της εταιρίας τους. Πώς συμβάλλουν τα ΕΑΡ στην ενίσχυση του ρόλου του μάνατζερ; Υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και ενδείξεις σε ένα εργασιακό περιβάλλον που να μαρτυρούν ότι κάποιος εργαζόμενος χρειάζεται περαιτέρω και εξειδικευμένη βοήθεια για τη διαχείριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει; Μια από τις βασικότερες λειτουργίες των ΕΑΡ είναι η παροχή συμβουλευτικής καθοδήγησης και η συνεχής ανατροφοδότηση γνώσεων και δεξιοτήτων στη Διοίκηση, Διευθυντικά Στελέχη και Προϊσταμένους, από εξειδικευμένους συμβούλους στις συμπεριφοριστικές επιστήμες και στη δυναμική του εργασιακού χώρου, για τη διαχείριση ανθρωποκεντρικών προβλημάτων, διαχείριση κρίσεων, ψυχοκοινωνικών και συμπεριφοριστικών κινδύνων που υποκρύπτουν πολλαπλά ρίσκα και κόστη σε ατομικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Επιπλέον, τα στελέχη λαμβάνουν διαχρονικά καθοδήγηση σε ζητήματα που συνδέονται με την προσωπική τους αποφόρτιση και ενδυνάμωση, με την άσκηση του ρόλου τους (performance management, ενίσχυση ηθικού και δέσμευσης, παρακίνηση ομάδων, αποτελεσματική επικοινωνία και εξυπηρέτηση πελατών, κ.α.) και με τον έγκαιρο εντοπισμό και διαχείριση ανησυχητικών συμπεριφορών εργαζομένων της ομάδας τους, όπως πτώση εργασιακής απόδοσης, δυσκολία προσαρμογής σε οργανωσιακές αλλαγές, συγκρούσεις, χαμηλής ποιότητας εργασία ή μη ολοκλήρωσή της, λάθη & ατυχήματα, συχνές άδειες λόγω ασθενειών, αδικαιολόγητες απουσίες και αργοπορίες, συχνά παράπονα σε σχέση με τη σωματική ή ψυχική τους υγεία, απομόνωση, ενδείξεις κατάχρησης ουσιών. Ποια είναι τα σημαντικότερα εργασιακά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι έλληνες εργαζόμενοι σήμερα κατά την άποψή σας; Σε συνολικό δείγμα μεγαλύτερο των εργαζομένων στην Ελλάδα, οι οποίοι κάλεσαν στην 24/7/365 Τηλεφωνική Γραμμή Υποστήριξης & Διαχείρισης Κρίσεων της Hellas EAP από τα τέλη του 2015 έως και αρχές 2017, σε σχετικό πίνακα απεικονίζονται τα αποτελέσματα, κατά συχνότητα και ποσοστό, των κλήσεων που δεχθήκαμε αναφορικά με τα εργασιακά αιτήματα: 46

47 ανθρώπινο δυναμικό m Πόσο σημαντική είναι για τη χώρα μας η διεθνής διάκριση EAP Quality Award που έλαβε πρόσφατα η Hellas EAP; Το EAP Quality Award τιμά ένα ΕΑΡ πρόγραμμα το οποίο επιδεικνύει αριστεία (excellence) στα πολλαπλά κριτήρια αξιολόγησης που θέτει η Επιτροπή Αξιολόγησης. Η βράβευση πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ετήσιου Συνεδρίου του Διεθνούς Συλλόγου των ΕΑΡ, EAPA Int., στις 6 Οκτωβρίου 2017 στο Los Angeles. Το βραβείο απενεμήθη στην Hellas EAP από την πλευρά του ΕΑΡ παρόχου και αντίστοιχο βραβείο δόθηκε και στην Τράπεζα Πειραιώς από την πλευρά του οργανισμού που υλοποιεί το ΕΑΡ πρόγραμμα. Σύμφωνα με την ανατροφοδότηση του CEO και του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΑΡΑ Int., η υποψηφιότητα της Hellas EAP ξεχώρισε, μεταξύ πολλών και αξιόλογων υποψηφιοτήτων από όλο τον κόσμο, για τη διαχρονικότητα, τη διαρκή προσαρμογή στις προκλήσεις και τις αναδυόμενες ανάγκες του εξυπηρετούμενου οργανισμού και την πληθώρα μετρήσιμων ποιοτικών και ποσοτικών στατιστικών αποτελεσμάτων και R.O.I. που διέθετε, τα οποία και αποδείκνυαν την αποτελεσματικότητα και υψηλή ποιότητα των ΕΑΡ υπηρεσιών. Σε αυτό το πλαίσιο η διάκριση της ελληνικής υποψηφιότητας, καθίσταται σημαντική ευρύτερα για την Ελλάδα, αν λάβουμε υπόψη και το πρόσθετο στοιχείο ότι τα ΕΑΡ εισήχθησαν σχετικά πρόσφατα στη χώρα μας, καθώς επίσης και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής εργασιακής κουλτούρας και οικονομίας, όπως πολλές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, «οικογενειακός» και παραδοσιακός κάποιες φορές τρόπος διοίκησης, λειτουργίας και αντίληψης, αλλά και τάσεις εσωστρέφειας και αντίστασης σε μεθόδους και συστήματα του εξωτερικού. Είναι συγκινητικό για εμάς, και μας γεμίζει περηφάνια το γεγονός ότι προγραμματίζεται από τον ΕΑΡΑ Int. η εν λόγω πρακτική να προβληθεί εκτενέστερα στο άμεσο μέλλον ως βέλτιστη πρακτική (best practice) διεθνώς, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα το σημαντικό έργο που επιτελείται στην Ελλάδα στους τομείς ενίσχυσης της ψυχικής υγείας και ευεξίας στον εργασιακό χώρο και των ΕΑP, και μάλιστα κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που βιώνει η χώρα μας. Τι θα πρέπει να προσέχει ένας υποψήφιος «αγοραστής» ΕΑΡ με βάση τα διεθνή πρότυπα, έτσι ώστε να παράξει αξία και όφελος για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη; Η επιλογή ενός ΕΑΡ πρέπει να βασίζεται στις ανάγκες του εργασιακού περιβάλλοντος, στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και στα αποτελέσματα που θα επιφέρει και να μη γίνεται κυρίως με γνώμονα τη χαμηλότερη τιμή. Η ορθή εφαρμογή και τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας και των Βασικών Αρχών των ΕΑΡ επιβλέπονται από Διεθνείς Συλλό- γους (ΕΑΡΑ Int., EAEF), διότι κάθε αλλοίωση στην ποιότητα και το είδος των προγραμμάτων μειώνει τα προσδοκώμενα θετικά αποτελέσματα για τον οργανισμό που τα υλοποιεί. Για το λόγο αυτό ο υποψήφιος αγοραστής, πρέπει να εξετάζει με προσοχή και μεγάλη επιφύλαξη κάθε περίπτωση εσκεμμένης αλλοίωσης του προγράμματος (π.χ. περιορισμός της τηλεφωνικής υποστήριξης των εργαζομένων μόνο σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες), ακόμη και αν γίνεται για λόγους μείωσης κόστους. Δεν είναι λίγες οι φορές που η αποτελεσματική διαχείριση μιας και μόνο περίπτωσης εργαζόμενου σε ρίσκο, μπορεί να εξοικονομήσει τα χρήματα που θα επενδυθούν συνολικά σε ένα ΕΑΡ πρόγραμμα. Είναι σημαντικό λοιπόν οι ίδιοι οι εργοδότες να εμπλέκονται ενεργά και ουσιαστικά στην επιλογή της κατάλληλης ΕΑΡ εταιρίας και στο σχεδιασμό του ΕΑΡ προγράμματος, έτσι ώστε η επιλογή τους να συμβάλει στο στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης του οργανισμού. Με βάση τα διεθνή πρότυπα, υπάρχουν συγκεκριμένες ερωτήσεις-κριτήρια για την επιλογή παρόχου ποιοτικού ΕΑΡ που θα φέρει τα μεγαλύτερα δυνατά οικονομικά και όχι μόνο αποτελέσματα, όπως να: Διαθέτει επιστημονικά επαρκές, εξειδικευμένο και με πιστοποιήσεις στα ΕΑΡ προσωπικό; Δύναται να εφαρμόζει ολιστική παροχή υπηρεσιών ή παρέχει μόνο αποσπασματικές υπηρεσίες; Xρησιμοποιεί επιστημονικά εργαλεία για την αξιολόγηση των αναγκών του εργασιακού χώρου; Διαθέτει εμπειρία στον τομέα των ΕΑΡ και προαγωγής της ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο και συστάσεις; Αποδίδει μετρήσιμα ποιοτικά και ποσοτικά αποτελέσματα συμπεριλαμβανομένου του R.O.I.; Παρέχει 24ωρη, 7 ημέρες την εβδομάδα, 365 μέρες το χρόνο κάλυψη και πρόσβαση στους δικαιούχους; Καλύπτει τους εργαζόμενους αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους; Διαθέτει επαρκείς πόρους (δίκτυο) και δομές για τη διαχείριση μιας σοβαρής και εκτενούς ίσως γεωγραφικά κρίσης; 47

48 MARKETING EXCELLENCE AWARDS ΧΡΌΝΙΑ ΑΡΙΣΤΕΊΑΣ ΣΤΟ ΜΆΡΚΕΤΙΝΓΚ ΟΙ ΆΡΙΣΤΟΙ ΤΟΥ ΜΆΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΠΙΒΡΑΒΕΎΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΑΚΌΜΗ ΜΙΑ ΦΟΡΆ, ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΠΙΟ ΚΑΤΑΞΙΩΜΈΝΟΥ ΘΕΣΜΟΎ ΓΙΑ ΤΟ ΧΏΡΟ, ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΌΣΦΑΤΗ ΔΙΟΡΓΆΝΩΣΗ ΠΡΟΧΏΡΗΣΕ ΚΑΙ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΑΝΑΝΈΩΣΗ. Σε μια λαμπρή τελετή απονεμήθηκαν στις 20 Νοεμβρίου 2017, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τα Marketing Excellence Awards, ο μεγαλύτερος και πιο καταξιωμένος θεσμός στο χώρο αυτό, που ξεκίνησε πριν από μία δεκαετία και παρουσιάστηκε το 2017 ακόμα πιο πληθωρικός και ανανεωμένος. Τα Marketing Excellence Awards διοργανώθηκαν για πρώτη φορά το 2007 και στη συνέχεια το 2009, το 2011, το 2013 και το 2015 από το Ελληνικό Ινστιτούτο Μάρκετινγκ (ΕΙΜ) της ΕΕΔΕ, με εξαιρετική επιτυχία. Η διοργάνωση πραγματοποιείται με την επιστημονική συνεργασία της Ελληνικής Ακαδημίας Μάρκετινγκ (ΕΛΑΜ), τη συνεργασία της Direction Business Network και υποστηρίζεται από τον Τομέα Ηγεσίας (ΤΗΓΕ) της ΕΕΔΕ, την Ένωση Εταιρειών Διαφήμισης & Επικοινωνίας (ΕΔΕΕ) και το Σύλλογο Εταιρειών Δημοσκόπησης & Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ). Τι άλλαξε από τότε που δημιουργήθηκε αυτός ο θεσμός; «Το marketing και στην Ελλάδα βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε έναν διαρκή μετασχηματισμό», δήλωσε η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των ΜΕΑ, Μαρίνα Καραστεργίου. «Κύριες δυνάμεις αυτής της μεταμόρφωσης είναι η τεχνολογία, η δύναμη του Internet, η ψηφιοποίηση, οι υπηρεσίες mobile, η έκρηξη των δεδομένων και των πληροφοριών, αλλά και η κρίση. Όλα αυτά μαζί άλλαξαν δομικά τη συμπεριφορά των πολιτών, των καταναλωτών αλλά και των οργανισμών. Οι εταιρείες πλέον αγωνίζονται για να κερδίσουν την προσοχή μας, σε ένα περιβάλλον όπου τα κανάλια επικοινωνίας έχουν πολλαπλασιαστεί, ενώ ταυτόχρονα έχει κατακερματιστεί η δύναμή τους. Σταδιακά, ολοένα και περισσότεροι πόροι μεταφέρονται από τις παραδοσιακές μορφές marketing στη δημιουργία υψηλής ποιότητας content διαφορετικών μορφών. Οι Έλληνες marketers, έχοντας αντιληφθεί τη σπουδαιότητα και την αποτελεσματικότητα του Content Marketing, επενδύουν στον τομέα αυτό πάνω από το 25% του ετησίου budget τους. Το ενδιαφέρον και χρήσιμο περιεχόμενο αποτελεί έναν από τους τρεις λόγους που οι άνθρωποι παρακολουθούν και ακολουθούν τις μάρκες στα social media. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία έχουν την ευκαιρία να μετρήσουν τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα, οπότε τους είναι πλέον πολύ πιο εύκολο να αξιοποιήσουν τα συνεχώς περισσότερα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους. Τέλος, έχουν «θυμηθεί» τη σημασία και τη δύναμη του branding, που μέσα στην κρίση φαίνεται να το είχαν βάλει σε δεύτερη προτεραιότητα». ΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΊ «Οι σημερινοί νικητές των Marketing Excellence Awards αποτελούν το δικό μας παράδειγμα προς μίμηση, αποτελούν, όπως οι άριστοι σε κάθε χώρο, Η πρόεδρος της Ο.Ε. των ΜΕΑ, Μαρίνα Καραστεργίου 48

49 m Οι νικητές των Marketing Excellence Awards 2017 επί σκηνής τα δικά μας best practices, που δείχνουν τον φωτεινό δρόμο της αισιοδοξίας, της ανάπτυξης και της προόδου. Είναι ένα κομμάτι της Ελλάδας που ονειρεύεται, φιλοδοξεί, σχεδιάζει, παθιάζεται, μαθαίνει, εξελίσσεται, δεν πέφτει στην παγίδα της μιζέριας, δουλεύει σκληρά και δημιουργεί ένα καλύτερο μέλλον», τόνισε ο τότε πρόεδρος της Δ.Ε. του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάρκετινγκ (ΕΙΜ) της ΕΕΔΕ, Μάρκος Φραγκουλόπουλος, κατά την απονομή των Marketing Excellence Awards στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ενώ επισήμανε με έμφαση πως αφού η αγορά (market) αλλάζει μέρα με τη μέρα δραματικά, το ίδιο οφείλει να κάνει και το Marketing. «Ο κορυφαίος θεσμός του Marketing στη χώρα μας δημιουργήθηκε και αναπτύσσεται για να αναδείξει όχι μόνο τα κορυφαία προγράμματα που πραγματοποιήθηκαν μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αλλά και τους πραγματικούς πρωταγωνιστές, τους ανθρώπους του Μάρκετινγκ που δουλεύουν με επιμονή και με προσήλωση στους στόχους τους, ανεξαρτήτως δυσκολιών που αντιμετωπίζουν και συμβάλλουν στην ανάπτυξη των μαρκών, των επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας», τόνισε από την πλευρά της η Μαρίνα Καραστεργίου. «Πέραν αυτού, αναδεικνύει το γεγονός ότι η σωστή συνεργασία προάγει την ανάπτυξη και αποτελεί προϋπόθεση γι αυτήν. Το Ελληνικό Μάρκετινγκ βρίσκεται ψηλά, το αποδεικνύει καθημερινά και εμείς ως στελέχη που εργαζόμαστε σ αυτήν τη λειτουργία, έχουμε υποχρέωση να αναδείξουμε τη δουλειά μας», συμπλήρωσε η κ. Καραστεργίου. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο τότε πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, Ο τότε πρόεδρος της ΔΕ του ΕΙΜ, Μάρκος Φραγκουλόπουλος Ο τότε πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος 49

50 ο οποίος τόνισε μεταξύ άλλων, ότι «όπου και να πάει η τεχνολογία, το μυαλό, η ψυχή και η δέσμευση του ανθρώπου είναι αυτή που πάντα θα κάνει τη διαφορά», ενώ τόνισε για άλλη μία φορά ότι η Αριστεία αποτελεί δέσμευση της ΕΕΔΕ και κατέληξε με τη διαπίστωση ότι η παρουσία τόσων νέων ανθρώπων και τόσο αξιόλογων προγραμμάτων, όπως αυτά που διαγωνίστηκαν, δίνει ελπίδα για τον τόπο. ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΕΣ Την παρουσίαση της Τελετής Απονομής έκαναν οι δημοσιογράφοι Έλενα Μπουζαλά και Νίκος Φιλιππίδης και αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως στη φετινή επετειακή διοργάνωση εμπλουτίστηκαν οι θεματικές ενότητες και οι κατηγορίες, περιλαμβάνοντας συνολικά 24 βραβεία. Δημιουργήθηκε ειδική κατηγορία Being the Best of the Best, όπου βραβεύτηκε το έργο με τον πιο πρωτότυπο και πρωτοποριακό σχεδιασμό marketing και το έργο με την υψηλότερη βαθμολογία, ανεξαρτήτως κατηγορίας. Περιελήφθησαν βασικοί τομείς ανάπτυξης της Οικονομίας όπως ο Τουρισμός και οι Εξαγωγές, ενώ υπήρξε στόχευση στην καινοτομία και την ανάπτυξη της Επιχειρηματικότητας μέσω της ανάδειξης καλών στρατηγικών και πρακτικών Μάρκετινγκ σε Start-Ups. «Οι κύριοι λόγοι για όλες τις αλλαγές», δήλωσε η κ. Καραστεργίου, «ήταν η ανάγκη ανανέωσης των κατηγοριών, και ο εκσυγχρονισμός του θεσμού μέσα και από τη χρήση της τεχνολογίας. Όλα αυτά για να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις ή και να τις εκμεταλλευτούμε για την προσέλκυση περισσότερων marketers να συμμετάσχουν, αξιολογητών για να βαθμολογήσουν και συμμετεχόντων στην τελετή απονομής. Με λίγα λόγια, τα 10 χρόνια ήταν η αφορμή για να φέρουμε το θεσμό στην επόμενη μέρα. Η προσπάθεια απέδωσε, όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα. Είχαμε αύξηση των συμμετοχών κατά 35% και μεγιστοποίηση της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων, γιατί για πρώτη φορά το 100% των αξιολογητών βαθμολόγησε το 100% των έργων που τους ανατέθηκε. Τέλος, η συμμετοχή στην τελετή απονομής ήταν αξιοσημείωτη και αυξημένη κατά 20%. Όλα αυτά μας δίνουν ιδιαίτερη ικανοποίηση και δύναμη για τα επόμενα βραβεία. ΟΙ ΝΙΚΗΤΈΣ Οι υποψηφιότητες για τα Marketing Excellence Awards περιελάμβαναν προγράμματα ή ενέργειες marketing που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 1/1/ /7/2017. Τα Marketing Excellence Awards 2017 απονεμήθηκαν ως εξής: 1. Connecting with Customers 1.1. Customer/Consumer insights, στην Τράπεζα Πειραιώς για την καμπάνια Bancassurance «Πού πάει ο Κόσμος» 1.2. Building Customer Relationships, στην Knauf Γυψοποιία για το πρόγραμμα Knauf Upgrade και στην Εθνική Τράπεζα για το i-bank pass 1.3. Customer experience, στην Κωτσόβολος Dixons South-East Europe για την «Έκθεση Τεχνολογίας - Thanks to tech» 50

51 m Οι Έλενα Μπουζαλά και Νίκος Φιλιππίδης ήταν οι παρουσιαστές της Τελετής Απονομής των ΜΕΑ Building Powerful Brands 2.1. New Brand, Product, στη L Oréal Hellas για το λανσάρισμα νέας μάρκας στην αγορά της περιποίησης μαλλιών «Garnier Botanic Therapy» 2.2. New Brand, Service στην Wind Hellas για το «SIMPLEFI» 2.3. Brand Extension, Product στην Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης, για τη διεύρυνση του brand «ζ εζα» 2.4. Brand Extension, Service στην Τράπεζα Eurobank, για το Re-launch Eurobank Mobile App 2016 & Features extension launch Brand Revitalization στα Public για την καμπάνια «Χαμογελάστε» και στη Forthnet για την καμπάνια «NOVA Θαύμα» 2.6. Global Brand Marketing, στην Κωτσόβολος Dixons South-East Europe για το «We Start With You» 2.7. Long Term Marketing Excellence, στην Τράπεζα Eurobank, για το Πρόγραμμα επιβράβευσης κατόχων καρτών Τράπεζας - πιστροφή 3. Communicating Effectively 3.1. Integrated Marketing Communications, στην εταιρεία Γερμανός για το πρόγραμμα «Στην καρδιά της Τεχνολογίας - Δίκτυο Καταστημάτων Γερμανός» και στη Metro για την «Καμπάνια Ενσωμάτωσης των καταστημάτων Βερόπουλος» 3.2. Digital Marketing Communications στην Τράπεζα Πειραιώς για το «Miles & More World Mastercard» και στον ΟΤΕ για το πρόγραμμα «Εξυπηρέτηση Cosmote - Made 4 You» 3.3. B2B Marketing Communications, στην Τράπεζα Eurobank, για το Πρόγραμμα Go International - Go in Crete Content Marketing Communications, στην Τράπεζα Πειραιώς για το «Δύο μπούφοι - winbank mobile app» 3.5. Employee Marketing Communications, στην Takeda Hellas για το «Takeda Digital Transformation - The Talos Project» και στην Interamerican για το Innovation Program «Imagine» 3.6. Cause related Marketing Communications, στην Εθνική Τράπεζα για το Πρόγραμμα Crowdfunding «Act4Greece» και στην Procter & Gamble για το «Χάρισε Δύναμη» 3.7. Low budget Marketing Communications στην Τράπεζα Πειραιώς για το «Check In Class» και στον ΟΠΕΜΕΔ για το σχεδιασμό και την υλοποίηση της στρατηγικής επικοινωνίας του. 4. Connecting with the Point of Sale 4.1. Building Distribution Networks, στην εταιρεία Παπαστράτος για τη δημιουργία ολοκληρωτικά νέου δικτύου διανομής για το IQOS στην ελληνική αγορά 4.2. Consumer activation at the Point of Sale στη Wind Hellas για το Πρόγραμμα Ανανέωσης Εταιρικών Συμβολαίων «Θέτις» και στην Παπαστράτος για το «IQOS Flagship: The ultimate Customer Experience» 4.3. Omni channel presence, στο Public για το πρόγραμμα «Χαμογελάστε» 5. Growing Through Extroversion 5.1. Tourism marketing, στην Τράπεζα Eurobank για το πρόγραμμα «Business Banking Τουρισμός» 5.2. Export marketing, στην Τράπεζα Eurobank για την καμπάνια προβολής 10 χρόνων της Eurobank Κύπρου 6. Building the New Economy 6.1. Start-ups marketing στη Longevity Diet Foods για τα «Βιολειτουργικά Τρόφιμα» 6.2. E-Commerce marketing, στη Lapin House για το «online B2C shop» 51

52 Η παράδοση του Life Achievement Award στην οικογένεια του Πέτρου Μάλλιαρη Στην ενότητα «Being the Best of the Best» έλαβαν το Leading Edge Thinking Marketing Excellence Award οι εταιρείες Εθνική Τράπεζα, Wind Hellas και Interamerican, αντίστοιχα, για τα I-Bank Pass, SIMPLEFI και Interamerican Innovation Program Imagine, ενώ το Marketing Excellence Grand Award έλαβε η εταιρεία Παπαστράτος για τη δημιουργία ολοκληρωτικά νέου δικτύου διανομής για το IQOS στην ελληνική αγορά. ΤΙΜΉ ΣΤΟΝ ΠΈΤΡΟ ΜΆΛΛΙΑΡΗ Τέλος, το Ειδικό Βραβείο Πολυετούς Προσφοράς (Life Achievement Award) απονεμήθηκε στον εκλιπόντα καθηγητή του Μάρκετινγκ, Πέτρο Μάλλιαρη, για την πολύτιμη συνεισφορά και συμβολή του στο χώρο του Marketing. O Πέτρος Μάλλιαρης, από το 2002 μέχρι το 2014, υπήρξε από τους βασικούς συντελεστές στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του Προγράμματος Executive MBA του Πανεπιστημίου Πειραιά και επί πολλά χρόνια Διευθυντής του. Υπήρξε συγγραφέας οκτώ επιστημονικών βιβλίων, μεταξύ των οποίων και το βασικό σύγγραμμα που διδάσκεται σε όλες τις Σχολές Μάρκετινγκ των ελληνικών πανεπιστημίων. Η κοινωνική του προσφορά ήταν μεγάλη, ενώ επί πολλά χρόνια προσέφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες του, τόσο στη δημιουργία των Επιμορφωτικών Προγραμμάτων της ΕΕΔΕ, όσο και ως επιστημονικός συντονιστής του Μεταπτυχιακού της Προγράμματος. Ήταν, επίσης, εκπρόσωπος του ΕΙΜ σε θέματα που αφορούσαν την επαγγελματική επιμόρφωση στο Μάρκετινγκ και τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού curriculum στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία του Μάρκετινγκ. Πέραν της ακαδημαϊκής του καριέρας ο Πέτρος Μάλλιαρης υπήρξε σύμβουλος πολλών μεγάλων επιχειρήσεων σε θέματα σχετικά με την επιστήμη του. ΧΟΡΗΓΟΊ-ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΈΣ Χορηγοί των ΜΕΑ ήταν οι: Interamerican, Eurobank, Coca- Cola 3E και Vodafone. Χορηγοί επικοινωνίας οι: Η Ναυτεμπορική, AdBusiness, BusinessToDay, CSR Review, CSR Week, Retail Business, RetailToday, Manager. Consept & Creative η Sprint Integrated Communications. Διαδικτυακής Επικοινωνίας οι: Naftemporiki.gr, 24Media, HuffPost Greece, Advertising. gr, CSRNews.gr, BusinessNews.gr, Euro2Day. Τηλεοπτικοί χορηγοί οι: SBC TV και STAR Κεντρικής Ελλάδος. Υποστηρικτής η Eventora. Σχεδιασμός και Επιμέλεια Βραβείων: Σάμινθος. 52

53 m Στην κορυφή βρέθηκε η Παπαστράτος με το IQOS Tριπλή διάκριση για την Εθνική Τράπεζα Οι άνθρωποι της Πειραιώς παραλαμβάνουν τα βραβεία της Τράπεζας Σημαντική αναγνώριση για την Public 53

54 Δυναμική παρουσία στη διοργάνωση για τη Eurobank Μεταξύ των νικητών η Γερμανός Διάκριση και για τον ΟΤΕ Η απονομή στην Knauf Γυψοποιία Μια ακόμη βράβευση για τη L'Oréal Hellas Η ομάδα της Wind στη σκηνή Bραβείo Brand Extension στην ΕΖΑ 54

55 m Μεταξύ των νικητών και η Interamerican Διπλή διάκριση για την Κωτσόβολος Στους διακριθέντες και η Forthnet Η απονομή στη Metro Δυναμική παρουσία για την Takeda Hellas Η απονομή στην Procter & Gamble Bραβείο και για τον ΟΠΕΜΕΔ Στο δρόμο της επιτυχίας η Longevity Diet Foods H oμάδα της Lapin House έτοιμη να παραλάβει το βραβείο 55

56 ΑΠΟΝΕΜΉΘΗΚΑΝ ΒΡΑΒΕΊΑ ΣΕ 8 ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΚΑΙ ΜΊΑ ΤΙΜΗΤΙΚΉ ΔΙΆΚΡΙΣΗ «Απόψε βραβεύουμε ολοκληρωμένες στρατηγικές και πρακτικές που σχεδιάσατε και υλοποιήσατε εσείς, οι άνθρωποι του HR, σε επιχειρήσεις στη χώρα μας. Στρατηγικές και πρακτικές που απαντούν σε επιχειρηματικές προκλήσεις και προβλήματα, που δημιουργούν αξία και ανάπτυξη, που βελτιώνουν την εργασιακή πραγματικότητα για τους ανθρώπους των εταιρειών σας. Απόψε αναγνωρίζουμε και γιορτάζουμε την εξαιρετική δουλειά που κάνετε όλοι εσείς καθημερινά. Αναγνωρίζουμε τη δημιουργικότητα, την ευρηματικότητα, την ευελιξία, την αποφασιστικότητα και επιμονή σας. Και βέβαια αναγνωρίζουμε έμμεσα και την ηγεσία των εταιρειών σας, γιατί όλοι ξέρουμε ότι χωρίς την έμπρακτη υποστήριξη της ανώτατης ηγεσίας ενός οργανισμού ακόμα και οι καλύτερες πρωτοβουλίες και προσπάθειες του HR πέφτουν στο κενό». Με τα λόγια αυτά, η Αλεξάνδρα Ελευθερίου, Πρόεδρος της Δ.Ε. του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της ΕΕΔΕ, καλωσόρισε τους παρισταμένους στην 4η Τελετή Απονομής των HR Excellence Awards. «Η εορταστική ατμόσφαιρα απόψε», συνέχισε η κ. Ελευθερίου, «δεν σημαίνει ότι εθελοτυφλούμε μπροστά στο δύσκολο περιβάλλον στο οποίο ζούμε και εργαζόμαστε, ούτε στην εργασιακή πραγματικότητα πάρα πολλών εργαζομένων στη χώρα μας, που δεν έχει καμία σχέση με αυτά που θα δούμε ότι εφαρμόζονται στις εταιρείες που βραβεύονται. Η ατμόσφαιρα απόψε είναι εορταστική ακριβώς γιατί σε αυτό το περιβάλλον και υπό αυτές τις συνθήκες η επιτυχία των ομάδων που βραβεύονται είναι ακόμα πιο σημαντική και ουσιαστική, και άρα αξίζει να την γιορτάσουμε». Ο θεσμός των HR Excellence Awards (HREA) του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της ΕΕΔΕ, διοργανώθηκε για τέταρτη συνεχή χρονιά. Tα HREA επιβραβεύουν τις πρακτικές που αναγνώρισαν την ανάγκη για επένδυση στους εργαζομένους, έδρασαν εναλλακτικά και έτσι δημιούργησαν αξία για τον οργανισμό, μέτρησαν την επιτυχία του αποτελέσματος και επιβράβευσαν την ομαδική προσπάθεια αναδεικνύουν καινοτόμα εργαλεία και μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν από επαγγελματίες, φοιτητές, ερευνητές ή ακαδημαϊκούς του χώρου του HR. 56

57 m Οι νικητές των HR Excellence Awards Η ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ Η τελετή απονομής των HREA, πραγματοποιήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2017 στο Ecali Club σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), με την υποστήριξη του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και της Λέσχης Επιχειρηματικότητας και με μεγάλη συμμετοχή στελεχών από το χώρο της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού. Το κοινό καλωσόρισε ο τότε πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, ενώ την παρουσίαση των βραβείων έκανε με τον δικό του ευφυή και ταυτόχρονα διδακτικό και χιουμοριστικό τρόπο, ο Κωνσταντίνος Καρυπίδης, σύμβουλος επιχειρήσεων, ομιλητής, καλλιτέχνης, αρθρογράφος, και πολλά άλλα. Στη διοργάνωση αυτή υιοθετήθηκε μία απλή κατηγοριοποίηση των βραβεύσεων. Οι ομάδες που έδειξαν ότι εφαρμόζουν άριστες πρακτικές και απέδειξαν με συγκεκριμένα KPIs την θετική επίδραση που είχαν στα επιχειρηματικά αποτελέσματα κέρδισαν το HR Excellence Award. Το δεύτερο βραβείο, το Committed to HR Excellence Award απονεμήθηκε για την συστηματική και δομημένη πορεία της εταιρείας προς την αριστεία στο HR. Οι υποψηφιότητες που πληρούσαν τα κριτήρια αξιολόγησης κατά 70% και κάτω δεν βραβεύθηκαν. ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ Οι κατηγορίες στις οποίες διαγωνίσθηκαν και τα βραβεία που απέσπασαν οι επιχειρήσεις είναι οι ακόλουθες: 1. Στελέχωση, ένταξη και ενσωμάτωση (Recruitment/sourcing, onboarding and assimilation): Committed to HR Excellence Award στην εταιρεία ICTS για το case «Hiring Security Agents to meet tomorrow s challenges». HR Excellence Award στις εταιρείες: Printec για το case «Hiring the Best: Printec s Recruitment Strategy. Qualco για το case «Bringing Great People On Board». Teleperformance για το case «Μέθοδοι Εύρεσης, Προσέλκυσης & Ένταξης Υποψηφίων από την Διεθνή Αγορά Εργασίας». Hellas Gold για το πρόγραμμα «Χρυσή επένδυση στη νέα γενιά». 2. Εκπαίδευση και Ανάπτυξη (Training and Development): Committed to HR Excellence Award στις εταιρείες: Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. για το πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Προσωπικού». Public (Retail World SA) για το πρόγραμμα «Aligning Business & Employee Development, Public School of Retail! Sephora Greece A.E. για το πρόγραμμα «Leadership Transformation Program». 57

58 Ο Κωνσταντίνος Καρυπίδης παρουσιάζει τα HR Excellence Awards με το δικό του μοναδικό τρόπο Η πρόεδρος της Δ.Ε. του ΕΙΜΑΔ, Αλεξάνδρα Ελευθερίου χαιρετίζει τους παρισταμένους HR Excellence Award στις εταιρείες: ICTS για το πρόγραμμα «Our Learning ICTS HELLAS and beyond». Παπαστράτος ΑΒΕΣ για το πρόγραμμα «Millennials Management Team». 3. Ολοκληρωμένα Συστήματα Αμοιβών, Παροχών και Κινήτρων (Total Reward Management): HR Excellence Award στο Printec Group για το πρόγραμμα «Building Accountability & Fairness in Reward Reviews» 4. Ανάπτυξη Ταλέντων & Διασφάλιση Διαδοχής (Talent Management & Succession Planning): HR Excellence Award στην εταιρεία Public (Retail World SA) για το πρόγραμμα «Sustainable Talent Development in a demanding Retail Excellence format!» 5. Τεχνολογία στο HR (HR Technology): Committed to HR Excellence Award στην εταιρεία Accenture για το πρόγραμμα «Technology is in our DNA» 6. Διαχείριση Οργανωσιακών Αλλαγών - (Managing Change): Committed to HR Excellence Award στην εταιρεία: Qualco για το πρόγραμμα the Centre» HR Excellence Award στην εταιρεία ΟΤΕ για το πρόγραμμα «Στρατηγικά προγράμματα Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης ως μοχλός αλλαγής στον Μετασχηματισμό του ΟΤΕ» 7. Επαναπροσδιορισμός Κουλτούρας & Εσωτερική Επικοινωνία (Cultural Change & Internal Communication): HR Excellence Award στην εταιρεία Παπαστράτος ΑΒΕΣ για το πρόγραμμα «Η Παπαστράτος μεταμορφώνεται!» 8. Υγιές εργασιακό περιβάλλον (Healthy Working Environment) - Ευεξία & Ψυχική υγεία (Wellness & Wellbeing): HR Excellence Award στις εταιρείες: Teleperformance Greece για το πρόγραμμα «Passion4U». Παπαστράτος ΑΒΕΣ για το πρόγραμμα «Wellbeing@ Papastratos». Public (Retail World SA) για το πρόγραμμα «Agile Workplace Wellness with Effectiveness & Team Spirit orientation!» 9. Κτίζοντας το μέλλον του HR (Νέα κατηγορία): Τιμητική Διάκριση στην Μαριλένα Παπαγεωργοπούλου για την υποψηφιότητα Technological Practices & Innovation in HR. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε στο ΧΟΡΗΓΟΊ-ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΈΣ Χορηγοί ήταν οι Edenred, ManpowerGroup, Oracle, OTE, Ecali Club και Hellas Gold. Υποστηρικτές οι Better Future an affiliate of Mercer, blueground, Happy Creations, Hellas EAP, Korres, Speedex, The Facilitation Partnership (TFP) και Xerox. Χορηγοί Διαδικτυακής Επικοινωνίας οι : Naftemporiki.gr και 24Media. Χορηγοί επικοινωνίας ήταν η εφημερίδα Η Ναυτεμπορική, η Boussias Communications και το περιοδικό Manager. 58

59 m Η αίθουσα του Ecali Club όπου έγινε η Τελετή Απονομής των HREA ΠΩΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΝ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΩΝ HREA ICTS ΕΛΛΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Α.Ε. Εκπαίδευση και Ανάπτυξη: Our Learning ICTS HELLAS and beyond Στην ICTS εξερευνούμε πραγματικές καταστάσεις στην εργασία και μειώνουμε την απόσταση ανάμεσα στο ιδεατό και το πραγματικό. Επιδιώκουμε τη δημιουργία μαθησιακών εμπειριών, οι οποίες εστιάζουν κυρίως στους νεοεισερχόμενους, αλλά και στους πρόσφατα προαχθέντες προϊσταμένους. Παρόλο που σε μεγάλο βαθμό, έχουμε να υλοποιήσουμε υποχρεωτική εκπαίδευση, η προσέγγιση μας διακρίνεται από καινοτομία, επειδή ακολουθούμε την τυποποιημένη, καλώς ορισμένη και ευθυγραμμισμένη επιχειρησιακή στρατηγική. Τέτοια καινοτομία είναι και η παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης σε πελάτες, πέραν της παροχής υπηρεσιών ασφαλείας. Επειδή πάντα επιζητούμε τα βέλτιστα αποτελέσματα, αναδεικνύουμε την αμφίδρομη και ομαδική διαδικασία της εκπαίδευσης, που οδηγεί στην καλύτερη απόδοση. Ενθαρρύνουμε τους εργαζόμενους μας να συμμετέχουν και να αναδεικνύουν κενά στις δεξιότητες ή τις γνώσεις που πιστεύουν ότι έχουν. Στο ανανεωμένο μας e-learning συγκεντρώσαμε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται κάθε νέος, αλλά και έμπειρος εργαζόμενος για τη δουλειά του. Στη διαδικασία αυτή, εξ αρχής, συμπεριλάβαμε τους υπευθύνους στα νευραλγικά σημεία και τους ειδικούς από το πεδίο εργασίας. Επιπλέον αναγνωρίζουμε την ανεπίσημη & εμπειρική μάθηση και αναδεικνύουμε τη συμβολή των συνεργατών μας. Στην ενότητα Resources for eager minds! επιδιώξαμε τη συνεισφορά τους για άρθρα, podcasts, Ted Talks, τα οποία πιστεύουμε ότι ενδιαφέρουν την ομάδα μας. Υιοθετήσαμε ένα πλάνο επικοινωνίας, μέσω «Our Learning Letter #», όπου καταμερίζαμε σε μικρές ενότητες τα προς παρακολούθηση μαθήματα, ενημερώναμε για τον απαιτούμενο χρόνο (μέσος όρος 5-15 λεπτά) και περιγράφαμε αναλυτικά τους στόχους κάθε μαθήματος. Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στη σαφήνεια με την οποία το ίδιο το μάθημα και το ενημερωτικό δελτίο (Our Learning Letter) ανταποκρίνονται στους προσδοκώμενους μαθησιακούς στόχους. Με λίγα λόγια, θέλουμε οι εργαζόμενοι μας να κατανοούν ότι η εκπαίδευση που παρακολουθούν έχει ουσιαστικό νόημα και αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους. Επιπλέον, είμαστε περήφανοι για το αναπτυξιακό πρόγραμμα STEPS, κύριος στόχος του οποίου είναι η αύξηση της αποδοτικότητας των εργαζομένων μας. Με γενική προτροπή «Step on stage!», μέσα από μια διαδικασία κατάθεσης εμπειριών, εμπλουτίζουμε τις δεξιότητες μας και ενθαρρύνουμε τη μάθηση. Το STEPS ενισχύει την ετήσια επαναληπτική εκπαίδευση και παρέχει 59

60 ουσιαστικές εμπειρίες στις ομάδες των προϊσταμένων, διευθυντών βάρδιας, επιχειρησιακών διευθυντών, καθώς και των διακεκριμένων Υπαλλήλων του Μήνα και του Έτους. Στόχος μας είναι η δημιουργία μιας κουλτούρας συνεχούς βελτίωσης μέσα από την δέσμευση εκ μέρους της εταιρείας και την παροχή έμπρακτης υποστήριξης. Η αύξηση του όγκου εργασιών της ICTS τα τελευταία χρόνια, καταδεικνύει ένα και μόνο πράγμα: Η εταιρεία μας πέτυχε, επειδή εξασφάλισε την εμπιστοσύνη του κοινού και αυτή η διασφάλιση ήρθε με θεμέλιο λίθο την άριστη υποχρεωτική εκπαίδευση που οδήγησε σε πολύ υψηλή απόδοση σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Στελέχωση, ενσωμάτωση (Recruitment, Onboarding) Hiring Security Agents to meet tomorrow s challenges Στην ICTS επιλέγουμε υπαλλήλους που μπορούν να αντεπεξέλθουν σε περιβάλλοντα υψηλών απαιτήσεων. Η πρόκληση για εμάς είναι να βρούμε και να διατηρήσουμε ανθρώπους με δεξιότητες και ικανότητες, που μπορούν να εξελιχθούν στην ιεραρχία της εταιρείας. Επιδιώκουμε να είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα στον μεγάλο όγκο προσλήψεων, πλήρους, αλλά και μερικής απασχόλησης, ορισμένου και αορίστου χρόνου, με μεγάλη γεωγραφική διασπορά λόγω του αριθμού των σταθμών που διαθέτουμε στην περιφέρεια (αεροδρόμια, λιμενικές εγκαταστάσεις). Προκειμένου να εντοπίσουμε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στους υποψηφίους προσωπικού ασφαλείας, όπως η επαγρύπνηση και η παρατηρητικότητα, διαθέτουμε ένα ηλεκτρονικό εργαλείο αξιολόγησης ικανοτήτων, από το εξειδικευμένο τμήμα των κεντρικών μας γραφείων, του οποίου την τεχνογνωσία και συνεισφορά αξιοποιούμε. Επίσης, αναγνωρίζουμε την προσπάθεια των υπαλλήλων που προτείνουν για εργασία έναν νέο συνάδελφο, επιβραβεύοντας τους με ένα χρηματικό ποσό. Με το σύστημα συστάσεων «The Matchmaker!» θέλουμε να τονίσουμε ότι το χτίσιμο της ομάδας είναι δουλειά όλων μας. Προκειμένου να διατηρήσουμε τις νέες προσλήψεις σε βάθος χρόνου επιδιώκουμε να κατανοήσουν οι νέοι εργαζόμενοι το ρόλο τους και να διασαφηνίσουν τις βασικές αρμοδιότητες. Να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση τους και την πεποίθηση ότι είναι ικανοί να επιτελέσουν το έργο τους. Να χτίσουμε τις διαπροσωπικές σχέσεις σαν μία κοινότητα. Να συνδράμουμε τους προϊσταμένους στην κατανομή ρόλων και αρμοδιοτήτων. Για την καλύτερη γνωριμία με την κουλτούρα της εταιρείας, οργανώνουμε δομημένες συναντήσεις: «A GREAT FIRST MONTH - Come get to know your neighbors!». Αυτές διαρκούν περίπου μισή με μία ώρα, σε χαλαρή ατμόσφαιρα και εκεί μεταφέρουμε όσα κρίνουμε απαραίτητα και πιστεύουμε ότι χρειάζεται να γνωρίζει κάθε νέος συνάδελφος για την καλύτερη μεταξύ μας συνεργασία! Όλα τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν να συντελεστούν χωρίς τον κατάλληλο εσωτερικό σχεδιασμό. Από την ριζική αναθεώρηση της διαδικασίας των προσλήψεων, τη χρήση διαδικτυακής πλατφόρμας και το ηλεκτρονικό εργαλείο αξιολόγησης ικανοτήτων, μέχρι και το πρόγραμμα συστάσεων και εσωτερικών συναντήσεων, καταφέραμε τη στελέχωση της εταιρείας με ανθρώπους οι οποίοι ευθυγραμμίστηκαν με το όραμά μας για βέλτιστη παροχή υπηρεσιών ασφάλειας. PUBLIC (RETAIL WORLD SA) Υιοθετώντας Agile Business Partner HR Operating model, εστιάσαμε στη δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος και στην υλοποίηση καινοτόμων δράσεων που προάγουν τη συνεχή και συνεπή παρουσία της εταιρίας δίπλα στον εργαζόμενο, ενισχύοντας το ηθικό των ανθρώπων μας! Τα Public, το κορυφαίο «love brand» στη συνείδηση του καταναλωτή με 54 καταστήματα σε Ελλάδα και Κύπρο, 100% θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Olympia, απέσπασε 3 νέα βραβεία στον ετήσιο θεσμό των HR Excellence Awards 2017 από την ΕΕΔΕ. Πρόκειται για διοργάνωση που επιβραβεύει κάθε χρόνο τις κορυφαίες και καινοτόμες πρακτικές καθώς και τις βέλτιστες πολιτικές της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού. Το η ανάγκη για ακόμη περισσότερο εστιασμένο talent management γινόταν όλο και εντονότερη για το σύνολο των ανθρώπων μας, καθώς οι People Managers αναζητούσαν τους διαδόχους τους ανάμεσα στα μέλη των ομάδων τους, οι high performers επιζητούσαν κίνητρο επιβεβαίωσης των επιτυχιών τους, ενώ ταυτόχρονα οι low performers συνάδελφοι με περιθώρια βελτίωσης χρειάζονταν μία στρατηγική performance & development management, ώστε με mentoring & coaching να επιτύχουμε την εξέλιξη και διακράτησή τους. Δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη κάθε μέλους της οικογένειας Public, χαράξαμε νέα πορεία στην αξιολόγηση των εργαζομένων μας, δρομολογώντας μία διαδραστική διαδικασία, με άμεσα, μεστά και κατανοητά συμπεράσματα 60

61 m που καταλήγουν σε συγκεκριμένα πλάνα ενεργειών. Η εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού και η διαμόρφωση ενός παραγωγικού και ευχάριστου εργασιακού κλίματος, που στοχεύει τόσο στην ανάδειξη των ταλέντων που πρωτεύουν, όσο και στην υποστήριξη των συναδέλφων με μεγαλύτερο περιθώριο βελτίωσης είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι των ενεργειών μας. Η Συνεχής Εξέλιξη, η Αποτελεσματική Αξιολόγηση και η Συνεπής Διαδοχή, προσπερνά παραδοσιακές πρακτικές και συμβατικά στεγανά, με σκοπό την πρόοδο των ανθρώπων μας, την εμπέδωση της κουλτούρας συνεχούς Feedback και φυσικά την υποστήριξη του άρματος προόδου του οργανισμού. Πιο πρόσφατο αποτέλεσμα των ενεργειών μας οι νέες HR βραβεύσεις μας στα HR Excellence Awards 2017, από την ΕΕΔΕ: HR Excellence Award «Talent Management & Succession Planning», για την Προοπτική και Ποιότητα διαχείρισης του Ανθρώπινου Δυναμικού και το χτίσιμο ικανών δομών Εξέλιξης του Ταλέντου στον οργανισμό. HR Excellence Award «Healthy Working Environment, Wellness & Wellbeing», για την προώθηση της Ευεξίας εντός του εργασιακού περιβάλλοντος, με εστίαση στο Ομαδικό Πνεύμα και στην Αποτελεσματικότητα. Committed to HR Excellence Award «Learning & Development», για την ισχυρή εστίαση στο χτίσιμο Κουλτούρας Μάθησης, στο πλαίσιο των αναγκών του δυναμικά εξελισσόμενου περιβάλλοντος εργασίας. Οι βραβεύσεις επιβεβαιώνουν την επιτυχή εφαρμογή των νέων πρακτικών διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού που ακολουθεί η εταιρεία, ενώ παράλληλα αποτελεί έναυσμα για τον σχεδιασμό μελλοντικών πρωτοβουλιών. Οι ενέργειες μας συνεχώς διευρύνονται, καθιστώντας μας το ελληνικό Retail φυτώριο ταλέντων, με σύμμαχό τους Ανθρώπους μας και τη Διοίκηση της εταιρίας μας! QUALCO Α.Ε. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Το πρώτο βραβείο που πήραμε αφορά στο πρόγραμμα «Client at the Centre» ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα που στόχο έχει να βάλει «πελάτη στο επίκεντρο» της επιχειρησιακής μας στρατηγικής. Το HR ως στρατηγικός partner στη διαχείριση της αλλαγής, είχε την αποστολή να μεταφράσει την ικανοποίηση του πελάτη σε όρους διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού δρώντας γρήγορα, με τόλμη και διαφάνεια. Επανασχεδιάσαμε την HR στρατηγική μας, τη δομή και τις διαδικασίες της εταιρίας, τις δεξιότητες των ανθρώπων μας, μένοντας πιστοί στις αξίες μας, και βάζοντας τον πελάτη στο «επίκεντρο» της κουλτούρας μας. Αλλάξαμε από τον τρόπο που παρακολουθούμε τα αποτελέσματα της εταιρίας, τον τρόπο που αναπτύσσουμε τα προϊόντα μας και τα υλοποιούμε στους πελάτες μας, τη δομή και τις δεξιότητες των ομάδων μας, τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε. Ακουμπήσαμε όλα τα σημεία επαφής με τον πελάτη, τη συνολική του εμπειρία σε όλο τον κύκλο ζωής της σχέσης με του την Qualco προκειμένου να διασφαλίσουμε μία ενιαία προσέγγιση. Το δεύτερο βραβείο, αφορά στη στρατηγική που χαράξαμε και στις πρακτικές που εντάξαμε σε μία προσπάθεια να βελτιώσουμε την επιλογή των ανθρώπων μας (Recruitment/Sourcing, Onboarding). Στο χώρο της τεχνολογίας οι άνθρωποι είναι το βασικό κεφάλαιό μας. Ο χώρος είναι ιδιαίτερα δυναμικός και ταχύτατα εξελισσόμενος. Η ζήτηση για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό είναι μεγαλύτερη από την προσφορά, οι μετακινήσεις πολύ συχνές, τη στιγμή που εμείς καλούμαστε να εξασφαλίσουμε τους κατάλληλους ανθρώπους, την κατάλληλη στιγμή αλλά κυρίως ανθρώπους ευέλικτους και με διάθεση/δυνατότητα να εξελιχθούν, να μεγαλώσουν καθώς μεγαλώνει η εταιρία. Η στρατηγική μας και η διαδικασία που σχεδιάσαμε είναι βασισμένες στην ταχύτητα και στο συνδυασμό εργαλείων (employer branding, internal job postings, job fairs, reskilling programmes, Qualco alumni community) 61

62 προκειμένου να εξασφαλίσουμε τα παραπάνω, ενώ δώσαμε μεγάλη σημασία στο induction στην εταιρία, προκειμένου να επιτύχουμε την ενσωμάτωση, και να ενισχύσουμε την επικοινωνία και τη διάδοση της γνώσης μεταξύ των ομάδων. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Κάθε καινούριο πρόγραμμα είναι μία νέα πρόκληση. Μία μικρή ή μεγάλη αλλαγή, που απαιτεί ανοιχτό μυαλό και κυρίως διάθεση να «ξεβολευόμαστε», να δοκιμάζουμε, να αμφισβητούμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα, τον τρόπο που δουλεύουμε. Ο κόσμος αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, οι προκλήσεις είναι συνεχείς, και εμείς τόσο σε ατομικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο καλούμαστε να το διαχειριστούμε, να μένουμε ενήμεροι και παραγωγικοί, να είμαστε ανταγωνιστικοί. Ποιά ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η βράβευση αυτή είναι μία επιβράβευση για όλους τους ανθρώπους μας. Μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε να προσπαθούμε, να εντοπίζουμε την ανάγκη για αλλαγή σε κάθε επίπεδο, για συνεχή προσαρμογή στις ανάγκες τι αγοράς, αλλά κυρίως για το πιο δύσκολο έργο, αυτό της εφαρμογής κάθε προγράμματος, του alignment και του engagement όλων. SEPHORA GREECE A.E. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Ξεκινώντας το πρόγραμμα Leadership/Transformation για την εταιρεία Sephora Greece, είχαμε ως κύριο μέλημα την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση της επαγγελματικής ωριμότητας όλων των μελών της ομάδας, ώστε να ενισχύσουμε το πνεύμα υπευθυνότητας, ευθύνης και ομαδικής συνεισφοράς του καθενός. Η μεγαλύτερη πρόκλησή μας, ήταν το πώς θα «μετατρέψουμε» τους υπεύθυνους συναδέλφους στον οργανισμό, σε πραγματικούς ηγέτες που μπορούν να εμπνέουν, να ενδυναμώνουν, να οραματίζονται. Πώς θα στηρίξουμε ηγέτες, οι οποίοι είναι απόλυτα εναρμονισμένοι με κοινούς στόχους, οι οποίοι στηριζόμενοι στην αποτελεσματική συνεργασία, μπορούν να αναπτύξουν τους ανθρώπους τους και τις ομάδες τους. Ηγέτες που δεν φοβούνται να ρισκάρουν, να καινοτομήσουν, να κάνουν το διαφορετικό. Το Leadership/Transformation project, αποτέλεσε και αποτελεί για εμάς, το έναυσμα για μία high performing ομάδα, με κοινό προσανατολισμό, ικανή να μοιραστεί το ίδιο όραμα, με όλον τον οργανισμό. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Η εφαρμογή και υλοποίηση ενός προγράμματος Leadership/Transformation, αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση για κάθε οργανισμό, με δεδομένο ότι η επιτυχία ή μη του κάθε προγράμματος, εξαρτάται πρώτα από όλα, από το ενδιαφέρον και το πάθος του κάθε συμμετέχοντα. Το σημαντικότερο από όλα, είναι όχι μόνο να το πιστέψεις εσύ, ως υπεύθυνος του project, αλλά να εμπλέξουμε από τον αρχικό σχεδιασμό, όλα τα άτομα που συμμετέχουν σε αυτό ξεκινώντας από τον Γενικό Διευθυντή που στηρίζει και πιστεύει μία τέτοια προσπάθεια έως και το κάθε μέλος της ομάδας ξεχωριστά. Η συμμετοχή του καθενός, η συνεισφορά του, η γνώμη του και η ανατροφοδότησή του σε κάθε στάδιο, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν μας, όταν σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε ένα πρόγραμμα που σχετίζεται με την αλλαγή νοοτροπίας, την συνεργασία, την ομαδικότητα και την αλλαγή στον τρόπο διαχείρισης των προτεραιοτήτων μας. Ποια ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η συμμετοχή μας στα HR Excellence Awards 2017 και η βράβευσή μας την μέρα της απονομής, αποτελεί μία ηθική επιβράβευση, μία ικανοποίηση και ένα «μπράβο» σε όλα τα μέλη της ομάδας, αυτού του project. Η αναγνώ- 62

63 m ριση του προγράμματός μας, αποτελεί την επιβράβευση των προσπαθειών μας και όλης της Διοικητικής ομάδας, για το σύνολο του project και για το κάθε επιμέρους τμήμα του, ξεχωριστά. Αποτελεί μία ηθική ικανοποίηση, πως οι κόποι, οι προσπάθειες, οι εσωτερικές πιθανές αντιπαλότητες, οι ώρες αφοσίωσης στο project πέρα και πάνω από την καθημερινότητά μας, είναι το έναυσμα για την προσωπική ανάπτυξη του καθενός καθώς επίσης και για την δημιουργία ομάδων με υψηλές προσδοκίες. Η βράβευσή μας, είναι το «δικό μας» βραβείο, για το οποίο όλοι προσπαθήσαμε και πιστέψαμε. Το βραβείο αυτό, θυμίζει συμβολικά στον καθένα μας, πως ο άνθρωπος είναι η πιο σημαντική πηγή ενέργειας σε κάθε οργανισμό, τόσο για να επιτυγχάνει υψηλά αποτελέσματα αλλά επίσης, για να μπορεί να έχει high performance teams που μπορούν όλοι μαζί, να ξεπερνούν τις προσδοκίες! TELEPERFORMANCE GREECE Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Εάν αναζητούσαμε ένα χαρακτηριστικό που να σκιαγραφεί την κουλτούρα της εταιρείας Teleperformance Greece αυτό θα ήταν η πολυπολιτισμικότητα. Για τον σκοπό αυτό, στην εταιρεία μας η σωστή διαχείριση των ανθρωπίνων πόρων αποτελεί καταλυτικό παράγοντα, τόσο για την αποτελεσματική προσέλκυση και στελέχωση των θέσεων εργασίας με το κατάλληλο προσωπικό, όσο και για την μετέπειτα ομαλή ένταξη και ενσωμάτωσή τους στην εταιρεία, ώστε να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των ξενόγλωσσων τμημάτων υποστήριξης. Οι καθημερινές προκλήσεις πηγάζουν από διαφορετικούς παράγοντες και κυρίως από την διαφορετικότητα λόγω της ποικιλίας των εθνικοτήτων που αρμονικά συνεργάζονται στo πλαίσιo της καθημερινής δραστηριοποίησης της εταιρείας. Σκοπός και πρόκληση για τον εκάστοτε recruiter αποτελεί τόσο ο έλεγχος των βασικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την κάλυψη των θέσεων αλλά παράλληλα και η αναγνώριση του «σεβασμού στην διαφορετικότητα», που αποτελεί θεμέλιο λίθο και βασική αρχή της εταιρείας. Η δύσκολη εργασία ενός agent, αναδεικνύει την ανάγκη για διευκόλυνση της καθημερινότητας του σε ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας για τον χρόνο παραμονής του στην εργασία του αλλά και την ανάγκη για την απλούστευση και επίλυση των καθημερινών του διαδικασιών και δραστηριοτήτων εκτός του χώρου εργασίας του. Η απόφαση της εταιρείας να δώσει έμφαση στον τομέα τόσο της Υγιεινής και Ασφάλειας, αλλά και της βελτίωσης της εργασιακής ευεξίας, είχε άμεσο και θετικό αντίκτυπο, τόσο στην ψυχολογία των εργαζομένων όσο και στα εργασιακά αποτελέσματα, καθώς επηρέασε άμεσα και έμμεσα πολλούς δείκτες ικανοποίησης. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Τα υποβληθέντα προγράμματα ήταν συνέπεια needs analysis & culture mapping που πραγματοποιήθηκε στην εταιρεία. Για τον λόγο αυτό, τα διδάγματα που αποκομίσαμε τόσο από τον σχεδιασμό όσο και την εφαρμογή τους, είναι οι ουσιαστικές ανάγκες των εργαζομένων μας ώστε μαζί να χτίσουμε ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον για την Teleperfomance. Το κίνητρο του τμήματος HR έρχεται να εναρμονιστεί με τα θετικά αποτελέσματα από την υλοποίηση των προγραμμάτων μας στο κομμάτι του Wellness & Well being, καθώς αγγίζει μια ευρεία γκάμα διαφορετικών ενεργειών. Παρόλα αυτά, η ταιρεία προσαρμόζει up to date όλες τις διαδικασίες στους διαφορετικούς τομείς δραστηριοποίησης της, με σκοπό την συνεχή εξέλιξη των προγραμμάτων της και κατά συνέπεια να συνεχίσει με επιτυχία να εφαρμόζει έμπρακτα τις αξίες που εκπροσωπεί. Ποια ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η εκάστοτε προσπάθεια για οποιονδήποτε λόγο και αν καταβάλλεται, ανταμείβεται ηθικά με την κατάκτηση ενός βραβείου, πόσο μάλλον όταν τα συγκεκριμένα βραβεία είναι HR Excellence Awards. Η Teleperformance Greece στόχευσε ψηλά δηλώνοντας συμμετοχή σε δυο κατηγορίες και κατάφερε να λάβει τα αντίστοιχα βραβεία και στις δύο αυτές κατηγορίες. Για τους εργαζόμενους της εταιρείας μας, λοιπόν, «Το αίσθημα του ανήκειν» σε έναν οργανισμό που προσπαθεί και καταφέρνει να αναδειχτεί, αποτελεί ισχυρό κριτήριο εργασιακής δέσμευσης και υπερηφάνειας. 63

64 ΕΛΛΗΝΙΚΌΣ ΧΡΥΣΌΣ Α.Ε. Για την Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες της λειτουργίας της και εγγύηση της επιτυχίας της. Στόχος μας είναι οι νέοι του σήμερα να είναι οι αυριανοί συνάδελφοι μας. H Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. δίνει στην πράξη βαρύτητα στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού (βάση Κ.Υ.Α -δέσμευση της εταιρείας το 90% των προσλήψεων να προέρχεται από τον Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής) επενδύοντας στους νέους, στην ανάπτυξη, στην αξιοκρατική αξιολόγηση, στην διαρκή κατάρτιση και την ουσιαστική εξέλιξη του προσωπικού της. Ένα από τα βασικότερα κομμάτια που συνθέτουν το παζλ του ανθρώπινου δυναμικού είναι η Χρυσή επένδυση στους νέους μέσω των στοχευμένων δράσεων της : Προσανατολίζομαι, ανοιχτές θύρες, θερινή απασχόληση και πρακτική άσκηση. Προσανατολίζομαι Το πρόγραμμα στοχεύει στους έφηβους της περιοχής του Δήμου Αριστοτέλη, παρέχοντας τους συμβουλευτική υποστήριξη επαγγελματικού προσανατολισμού σε συνεργασία με την Δ.Ι.Α Πύρρος Δήμας και την εξειδικευμένη εταιρεία Evalion. Σκοπός στο εγγύς μέλλον είναι να επεκταθεί το πρόγραμμα και στους άνεργους δημότες του Δήμου Αριστοτέλη. Μέσω της συγκεκριμένης δράσης η εταιρεία αποσκοπεί στην υποστήριξη των νέων μέσω του επαγγελματικού προσανατολισμού καθώς και στην δημιουργία μιας βάσης δεδομένων πλήρως ενημερωμένης με στοιχεία αξιών, δεξιοτήτων και ικανοτήτων και ιδιαίτερων κλίσεων των συμμετεχόντων με σκοπό την μελλοντική τους αξιοποίηση και απασχόληση στην εταιρεία. Ανοιχτές Θύρες Σκοπός του προγράμματος Ανοιχτών Θυρών, είναι οι πολίτες και γενικά οι νέοι της περιοχής να γνωρίσουν τους ανθρώπους, τις εγκαταστάσεις και το αντικείμενο εργασιών της εταιρείας, με σκοπό την μελλοντική συνεργασία. Φοιτητές από τα ιδρύματα ΑΠΘ, Δημοκρίτειο, Μετσόβιο, Πολυτεχνείο Ξάνθης κ.α., επισκέπτονται τα μεταλλεία και έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν από το επιστημονικό δυναμικό των Μεταλλείων Κασσάνδρας, για το έργο, την φιλοσοφία μας, τον επιστημονικό σχεδιασμό, την περιβαλλοντολογική ευαισθησία, τα μέτρα Υγείας & Ασφάλειας αλλά και την εξέλιξη στην μεταλλευτική επιστήμη και βιομηχανία. Θερινή Απασχόληση Κάθε καλοκαίρι δίνεται η ευκαιρία σε νέους να αποκτήσουν μια ουσιαστική εμπειρία στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Στρατωνίου, Ολυμπιάδας και Σκουριών. Πέραν της εξοικείωσης τους με ένα υψηλών απαιτήσεων ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον, οι φοιτητές όλων των σχετικών κλάδων και επιστημών έχουν την ευκαιρία να απασχοληθούν στο αντικείμενό τους και να γνωρίσουν την μεταλλευτική δραστηριότητα. Πρακτική Άσκηση Η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. μέσω της πρακτικής άσκησης, δίνει την δυνατότητα στους φοιτητές να εργασθούν πάνω στο αντικείμενο των σπουδών τους και να γνωρίσουν την κουλτούρα και την φιλοσοφία της εταιρείας. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, η εταιρεία στοχεύει στην εκπαίδευση και δημιουργία μελλοντικών υπαλλήλων και συνεργατών, καθώς και στην ανανέωση και ενίσχυση του υπάρχοντος ανθρωπίνου δυναμικού με νέους υπαλλήλους οικείους ως προς τους στόχους, την κουλτούρα και το όραμα της εταιρείας. 64

65 m ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΑΣΟΥΤΗΣ Α.Ε. Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Οι ραγδαίες εξελίξεις στο τεχνολογικό, κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον αλλά και οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες που βιώνει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, έχουν επηρεάσει σφόδρα την ελληνική αγορά. Εξαιτίας αυτών των αλλαγών, έχουν προκύψει νέες τάσεις στο λιανεμπόριο, όπως: Οι πελάτες επιζητούν ταχύτητα και ευκολία στις αγορές τους. Έχουν δημιουργηθεί νέες αξίες και νέες καταναλωτικές συνήθειες. Η κοινωνία μας έγινε περισσότερο πολυπολιτισμική. Το ενδιαφέρον για τα social media και το e-shop έχει αυξηθεί και στον κλάδο του λιανεμπορίου. Οι πελάτες έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στον τομέα της υγείας και της ευεξίας, αλλά και στην «ηθική» κατανάλωση, οδηγώντας τις εταιρείες σε περισσότερες ενέργειες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Εν συντομία, οι πελάτες πλέον αναζητούν ολική αξία. Θέλουν προσιτές τιμές, αλλά απαιτούν και υψηλή ποιότητα, τόσο στα προϊόντα όσο και στην εξυπηρέτησή τους. Σε μία ανατρεπτική εποχή, το ίδιο ανατρεπτική θα πρέπει να είναι και η προσέγγιση στις προκλήσεις της αγοράς. Γι αυτό σχεδιάστηκαν ειδικά ενδοεπιχειρησιακά προγράμματα με κύρια θεματολογία «Επικοινωνία - Εξυπηρέτηση Πελατών Νέες τάσεις της σύγχρονης αγοράς», τα οποία παρακολούθησαν: το νεοεισερχόμενο προσωπικό το στελεχιακό δυναμικό των καταστημάτων πωλητές πωλήτριες αποθηκάριοι της εταιρείας Επίσης, έχοντας πάντα ως στόχο την παροχή μιας συνολικά ποιοτικής εξυπηρέτησης πελατών, πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια ποικίλης θεματολογίας σε συνεργασία με εξωτερικούς φορείς. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Αναλύοντας τα αποτελέσματα της εταιρείας οικονομικά και ποιοτικά- κατά τον απολογισμό του εκπαιδευτικού προγραμματισμού, επιβεβαιώθηκε για ακόμα μία φορά η βασική αρχή της εταιρείας που είναι: «η δύναμή μας είναι οι άνθρωποί μας». Στόχος των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, για τα οποία έλαβε τη διάκριση η Διαμαντής Μασούτης Α.Ε., ήταν η αύξηση της πιστότητας των πελατών μέσα από μια ευχάριστη εμπειρία αγορών γι αυτούς. Στην πραγμάτωση αυτού του στόχου συντελεί αποκλειστικά και με μοναδικό τρόπο το προσωπικό της εταιρείας με την άριστη εξυπηρέτηση που προσφέρει. Γι αυτό όλες οι εκπαιδευτικές ενέργειες επικεντρώθηκαν στην ανάπτυξη και βελτίωση των ανθρώπων μας που αποτελούν την κινητήριο δύναμη της εταιρείας στην αναπτυξιακή της πορεία. Ποιά ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η διάκριση, αποτελεί σημαντική αναγνώριση και επιβράβευση της προσπάθειας όλων μας για την υλοποίηση μιας επιτυχημένης εταιρικής εκπαιδευτικής πολιτικής με τη συμμετοχή σε ένα θεσμό, όπως τα HREA του ΕΙΜΑΔ, με μεγάλο κύρος και αναγνώριση στην ευρύτερη επιχειρηματική κοινότητα. Κυρίως, αποτελεί για εμάς μία πηγή ώθησης και ενθάρρυνσης για τη συνέχιση της εκπαιδευτικής στρατηγικής με τον ίδιο ζήλο και το ίδιο πάθος. Είναι βέβαιο ότι τα αποτελέσματα έρχονται μόνο μέσα από τη συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια μιας ομάδας ανθρώπων, της ομάδας της Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. 65

66 ΌΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ ΟΤΕ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ Managing Change Συμμετείχαμε στα HR Excellence Awards για να αναδείξουμε και να προβάλουμε το ουσιαστικό έργο που έχει γίνει μέσα από τα στρατηγικά προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού, που σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε με στόχο να υποστηρίξουμε τον επιτυχημένο Μετασχηματισμό του ΟΤΕ σε μία σύγχρονη εταιρεία τεχνολογίας. Τα προγράμματα εκπαίδευσης upskilling και reskilling: ACT2 (και S.TE.P), Branded Customer Experience Excellence (BC2X) και YouLead Leadership λειτουργώντας αντίστοιχα, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των τεχνικών δεξιοτήτων των εργαζομένων στα τμήματα τεχνολογίας, της υιοθέτησης πελατοκεντρικής φιλοσοφίας και της ανάπτυξης κοινής κουλτούρας ηγεσίας, υπηρέτησαν με επιτυχία την μακρά προσπάθεια της αλλαγής. Η ανώτερη διάκριση που έλαβε ο Όμιλος ΟΤΕ στα HR Excellence Awards, στην ενότητα Managing Change αποτελεί σημαντική επιβράβευση των προσπαθειών μας να εκπαιδεύουμε και να αναπτύσσουμε τους ανθρώπους μας, για να είναι πάντα κατάλληλα καταρτισμένοι, ευθυγραμμισμένοι με τις στρατηγικές προτεραιότητες του Ομίλου και επίκαιροι σε γνώσεις και επαγγελματικές δεξιότητες σε ένα περιβάλλον που διαρκώς αλλάζει. Στον Όμιλο ΟΤΕ συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με όραμα και να αλλάζουμε συνεχώς, με στόχο να παραμείνουμε η κορυφαία εταιρεία τεχνολογίας, γνωρίζοντας ότι οι άνθρωποι μας είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από την υλοποίηση των στρατηγικών έργων της εταιρείας. ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΑΒΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ MILLENNIALS MANAGEMENT TEAM Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Η βασική ανάγκη της εταιρείας, που οδήγησε στην ανάπτυξη και τον σχεδιασμό του συγκεκριμένου έργου, ήταν να ετοιμάσει την επόμενη γενιά των στελεχών της Παπαστράτος. Επιπροσθέτως, καθώς η Παπαστράτος εκτός από την ελληνική αγορά είναι υπεύθυνη και για ένα cluster χωρών που περιλαμβάνει την Ρουμανία και τη Βουλγαρία, το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει να φέρει κοντά τα ταλέντα αυτών των χωρών. Το «Millennials Management Team» (ΜΜΤ) ξεκίνησε τον Μάιο του 2016 και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του Είναι μια on the job ακαδημία προσομοίωσης της εμπειρίας του management team. Δηλαδή τα 20 ταλέντα, που επελέγησαν από την Ελλάδα, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, συναντιούνται κάθε 2-3 μήνες, στην Αθήνα, το Βουκουρέστι ή τη Σόφια, συζητούν με το πραγματικό management team και επικεντρώνονται στις πιο σημαντικές προκλήσεις που απασχολούν εκείνη τη στιγμή την εκάστοτε αγορά. Εκεί, για μία ολόκληρη εβδομάδα, δουλεύουν σε αυτά τα projects με τη βοήθεια έμπειρων συμβούλων και στελεχών και με συνεχές coaching και mentoring από το senior management. Μιλάνε με καταναλωτές και εργαζόμενους, μπαίνουν στην παραγωγή και το εργοστάσιο και βγαίνουν στην αγορά. Αφού διαπιστώσουν το πρόβλημα ή την ευκαιρία, παρακολουθούν μια βασική εκπαίδευση, σχεδιάζουν το πλάνο ενεργειών που πρέπει να ακολουθηθεί, κάνουν τις αναλύσεις που απαιτούνται και παρουσιάζουν τις προτάσεις τους στη διοίκηση. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; 66

67 m Στην Παπαστράτος η επίδραση του προγράμματος ΜΜΤ ήταν άμεσα ορατή. Αυτό φαίνεται από την εξέλιξη που έχουν τα άτομα που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, τα οποία θεωρούνται ταλέντα της εταιρείας στις αγορές της Ελλάδας της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Πιο συγκεκριμένα, από τα 20 άτομα, ήδη τα εννέα εξελίχθηκαν σε θέσεις μεγαλύτερης ευθύνης. Ποιά ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Στην Παπαστράτος είμαστε περήφανοι που τα προγράμματα ανάπτυξης ταλέντων που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε, όχι μόνο έχουν διάρκεια, αλλά γίνονται και παράδειγμα προς μίμηση για άλλες θυγατρικές της Philip Morris International. Γι αυτό και επιλέξαμε να συμμετάσχουμε, για να μοιραστούμε την εμπειρία μας και να εμπνεύσουμε άλλες εταιρείες ώστε να κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση αλλά και να μάθουμε από τις εμπειρίες των άλλων. Επίσης, θέλαμε να αναγνωρίσουμε την εξαιρετική δουλειά που γίνεται εσωτερικά από την ομάδα HR. Και τέλος, να κάνουμε γνωστές τις πρακτικές μας σε υποψήφιους που ψάχνουν για δουλειά, ούτως ώστε να ενδυναμώσουμε την εταιρική μας ταυτότητα ως εργοδότη. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Η ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ!» Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Από ένα περιβάλλον σταθερότητας που χαρακτήριζε την καπνοβιομηχανία τα τελευταία χρόνια, περίπου 1.5 χρόνο πριν, συνέβη μια τεράστια ανατροπή στην παγκόσμια καπνοβιομηχανία που ήδη άγγιξε και την ελληνική αγορά. Το όραμά μας ΑΛΛΑΞΕ. Το νέο όραμα, να φτιάξουμε ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου, έφερε τα πάνω κάτω στον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας αλλά και στο μυαλό και την καθημερινότητα των εργαζομένων της. Ένα καινοτόμο προϊόν ήρθε, που μέσω της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας θερμαίνει και δεν καίει πια τον καπνό. Λειτουργεί με μια ηλεκτρονική συσκευή, το IQOS και θερμαινόμενες ράβδους καπνού τα HEETS, για να προσφέρει ένα μοναδικό εναλλακτικό τρόπο απόλαυσης του καπνού. Η Παπαστράτος λοιπόν έπρεπε να αλλάξει! Από μια εταιρεία B2Β να μεταμορφωθεί σε μια εταιρεία που έχει στο επίκεντρο τον ενήλικο καπνιστή (B2C), να του παρέχει after sales service και customer care, να αναπτύξει σύγχρονα καταστήματα λιανικής και πωλήσεις on-line, και, ταυτόχρονα, να διατηρήσει την ηγετική θέση στα συμβατικά καπνικά προϊόντα. Ένα νέο start up πνεύμα άρχισε να δημιουργείται, ενώ, η μητρική μας εταιρεία Philip Morris International εμπιστεύτηκε την Παπαστράτος και της ανέθεσε την παραγωγή των ράβδων καπνού HEETS με αποτέλεσμα να έχει ήδη ξεκινήσει και ο μετασχηματισμός του εργοστασίου, μια επένδυση 300 εκατ. Έτσι, ξεκίνησε το μεγάλο και συναρπαστικό ταξίδι του μετασχηματισμού μας. Το πρώτο βήμα έγινε με μια συνάντηση 60 διευθυντικών στελεχών της εταιρείας με την ομάδα διοίκησης και με εξωτερικό συντονιστή. Συναντηθήκαμε για να αναλύσουμε το νέο όραμα, την αλλαγή που φέρνει το νέο προϊόν, τον νέο τρόπο σκέψης και τους νέους τρόπους εργασίας που θα πρέπει να αναπτύξουμε για να επιτύχουμε στο νέο περιβάλλον. Αναλύοντας τα συμπεράσματα, καταλήξαμε στο να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που λειτουργούμε και να τον επανασχεδιάσουμε έχοντας πλέον στο επίκεντρο τον τελικό πελάτη και ως βασικά συστατικά: την έντονη επιχειρηματική σκέψη και νοοτροπία (start-up mentality), τις γρήγορες αποφάσεις, την ανάληψη ρίσκου, την προσαρμοστικότητα σε κάθε τι νέο, την εξερεύνηση του άγνωστου, τον πειραματισμό, και την εξαιρετική συνεργασία όλων, πέρα από τμήματα και ιεραρχίες. Και το πιο βασικό απ όλα να λειτουργούμε όλοι μαζί ως ΜΙΑ ομάδα. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Το σημαντικό δίδαγμα που αποκομίσαμε είναι ότι δεν αρκεί μόνο να συζητάμε για την αλλαγή. Χρειάζεται και να ενεργούμε. Έτσι, προχωρήσαμε στη δημιουργία επτά έργων σταθμών που θα σηματοδοτήσουν την επιτυχία της Παπαστράτος στη νέα εποχή. Τα έργα αυτά ή αλλιώς Lighthouse Work Streams, αποτελούν τις επτά στρατηγικές προτεραιότητες της εταιρείας για το Συμπεριλαμβάνονται έργα όπως, ο μετασχηματισμός του εργοστασίου, η εταιρική επικοινωνία, το εμπορικό μοντέλο λειτουργίας, αλλά και ο ανεξερεύνητος, έως τώρα, για την εταιρεία μας κόσμος του digital και της εμπειρίας του καταναλωτή. 67

68 Ποιά ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η αλλαγή και το transformation είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας πολλών εταιρειών. Ο λόγος που συμμετείχαμε στα HR Excellence Awards είναι για να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας, να δώσουμε ιδέες σε άλλους συναδέλφους από το χώρο για να προχωρήσουν σε αυτό το ταξίδι, όπως επίσης και να μάθουμε από τις εμπειρίες τους και να γίνουμε και εμείς καλύτεροι. Επίσης, θέλαμε να αναγνωρίσουμε την εξαιρετική δουλειά της ομάδας HR, εσωτερικά φυσικά, αλλά και να κάνουμε γνωστό το όραμά μας και τις πρακτικές μας σε μελλοντικούς υποψήφιους, μιας και αυτή η βράβευση συμβάλλει σημαντικά στην εικόνα της εταιρείας ως εργοδότη στην ελληνική αγορά εργασίας. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Εδώ και ενάμιση χρόνο, το όραμα της εταιρείας ΑΛΛΑΞΕ, στοχεύοντας σε ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου, κάτι το οποίο ανατρέπει τα δεδομένα στην παγκόσμια καπνοβιομηχανία. Πρόσφατα, επίσης, ανακοινώθηκε η μετατροπή του εργοστασίου σε κέντρο παραγωγής ράβδων θερμαινόμενου καπνού HEETS για το IQOS, το νέο προϊόν που θερμαίνει και δεν καίει τον καπνό. Ο συνδυασμός αυτών των αλλαγών, είναι μια τεράστια πρόκληση για όλη την οργάνωση και τους εργαζομένους σε σχέση με την διαχείριση του νέου, άγνωστου και διαφορετικού. Η εταιρεία, θέλοντας να διασφαλίσει ένα ιδανικό εργασιακό περιβάλλον για παλιούς και νέους συναδέλφους και να καλύψει τις διαφορετικές τους ανάγκες, δημιούργησε ένα πρόγραμμα που βοηθά στην ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικών αναγκών όλων των διαφορετικών ομάδων. Το πρόγραμμα ονομάστηκε και αποτελείται από τέσσερις βασικούς πυλώνες, με ποικίλες δράσεις για έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής. «φυσική κατάσταση» «διατροφή» «επαγγελματική ισορροπία» και «συναισθηματική υγεία και ευεξία» Το ξεκίνησε με μια μικρή ομάδα εθελοντών, με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας μέσα από μικρές δράσεις. Αρχικά, βρέθηκαν ενώπιον αρκετών δυσκολιών, τις οποίες αντιμετώπισαν μιλώντας με πολλούς διαφορετικούς εμπλεκόμενους, τρέχοντας focus groups και κάνοντας πολλές συζητήσεις με τον κόσμο. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Το κόστος του προγράμματος για την Παπαστράτος ξεπερνά τις ,00 σε ετήσια βάση και παρέχεται επιπλέον του βασικού πακέτου παροχών και αμοιβών της εταιρίας. Με βάση την ανατροφοδότηση που λαμβάνουμε από τους συμμετέχοντες, οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι η εταιρεία νοιάζεται πραγματικά ενώ υπάρχει εμφανής επίδραση στο δέσιμο του εργαζομένου με την εταιρία. Μέσα στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που δραστηριοποιείται, η Παπαστράτος, παράλληλα με το ταξίδι μετασχηματισμού που βιώνει, συνεχίζει, όπως έκανε πάντα, να νοιάζεται και να επενδύει στο πιο πολύτιμο συστατικό της επιτυχημένης πορείας της, στους εργαζομένους της! Ποια ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η επιδίωξή μας ήταν να παρουσιάσουμε το πρόγραμμα wellbeing, να αναγνωρίσουμε την εξαιρετική δουλειά της διατμηματικής ομάδας εργαζομένων που το υλοποίησε και, φυσικά, μέσω της συμμετοχής μας να ενισχύσουμε την εικόνα της εταιρείας ως εργοδότη στην ελληνική αγορά εργασίας. 68

69 m ACCENTURE Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τα προγράμματα για τα οποία βραβευτήκατε στα HR Excellence Awards 2017 και ποιες ήταν οι προκλήσεις στις οποίες ανταποκριθήκατε με αυτά; Τα προγράμματα για τα οποία βραβεύτηκε η Accenture στα HR Excellence Awards 2017 είναι άμεσα συνδεδεμένα με τη χρήση νέων τεχνολογιών, που έχουν ως στόχο την αναβάθμιση της εμπειρίας των υποψηφίων, από την αναζήτηση εργασίας μέχρι και την πρόσληψή τους. Συνοπτικά, τα προγράμματα αυτά αναφέρονται σε: Ολοκληρωμένη & αμφίδρομη επικοινωνία μέσω πλατφορμών Social Media, όπου καθημερινά πραγματοποιείται ενημέρωση περιεχομένου σχετικό με τις δράσεις της εταιρείας, τις επερχόμενες εκδηλώσεις, τις ανοιχτές θέσεις εργασίας κτλ Στοχευμένες προωθητικές Online και Offline ενέργειες για την ενίσχυση της εταιρικής εικόνας και την προσέλκυση βιογραφικών Συμμετοχή σε Ημέρες Καριέρας, από ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς, με αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής Τεστ αξιολόγησης σε ψηφιακή μορφή Προγράμματα Referrals από συναδέλφους για τις ανοιχτές θέσεις εργασίας μέσω ειδικών πλατφορμών και κινήτρων Data Driven προσέγγιση για παρακολούθηση της πορείας του υποψήφιου σε όλα τα στάδια της διαδικασίας πρόσληψης Δημιουργία εργαλείων HR για καλύτερη παρακολούθηση της διαδικασίας πρόσληψης και των σχετικών KPIs Μέσω αυτών των εργαλείων και προγραμμάτων, ανταποκριθήκαμε αποτελεσματικά σε προκλήσεις όπως η ενδυνάμωση του Employer Branding της εταιρείας μας, η ενίσχυση της αναγνωρισιμότητάς μας σε φοιτητές και αποφοίτους, καθώς φυσικά η αύξηση της ροής βιογραφικών, προκειμένου να καλύψουμε τις διευρυμένες ανάγκες προσλήψεων. Ποια είναι τα διδάγματα που θεωρείτε ότι αποκομίσατε από το σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων; Η ανάπτυξη και εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών στηρίχθηκε σε μια επιτυχημένη και στρατηγικά εναρμονισμένη διατμηματική επικοινωνία, η οποία έχει αποδώσει απτά αποτελέσματα σε επίπεδο HR-Recruiting, ενώ παράλληλα ενδυνάμωσε την εικόνας της εταιρείας. Ως εκ τούτου, ένα βασικό δίδαγμα είναι ότι η επιτυχία στηρίζεται πάντα στη συνεργασία. Πρόσθετα, δεδομένου ότι οι αλλαγές στο ευρύτερο περιβάλλον είναι ταχύτατες και ο ψηφιακός μετασχηματισμός αλλάζει ριζικά τον τρόπο που ζούμε, επικοινωνούμε και εργαζόμαστε, η διαρκής ενσωμάτωση νέων εργαλείων και τεχνολογιών αποτελεί καθημερινότητά μας. Ποιά ήταν η επιδίωξή σας από τη συμμετοχή σας στα HR Excellence Awards 2017 και πώς αυτή επιδρά στην λειτουργία της επιχείρησης; Η διάκρισή μας στα HR Excellence Awards 2017 αποτελεί καταρχάς αναγνώριση και επιβράβευση της προσπάθειάς μας για την υλοποίηση επιτυχημένων δράσεων HR από τον κλάδο των επαγγελματιών του Ανθρώπινου Δυναμικού και μάλιστα στο πλαίσιο ενός καθιερωμένου και μεγάλου κύρους θεσμού. Παράλληλα το εν λόγω βραβείο αποτελεί εφαλτήριο για την περαιτέρω ενδυνάμωση των προσπαθειών της εταιρείας μας προς αυτή την κατεύθυνση. 69

70 Committed to HR Excellence Award στην Accenture HR Ecellence Award για την Hellas Gold Τρία HR Excellence Awards για την Παπαστράτος HR Excellence Award και Commited to HR για την ICTS Δύο HR Excellence Awards και ένα Committed για την Retail World (Public) Δύο HR Excellence Awards και για την Printec 70

71 m HR Excellence Award και Committed για την Qualco Δύο HR Excellence Awards και για την Teleperformance Greece Committed to Excellence Award για την Διαμαντής Μασούτης Committed to Excellence Award και για τη Sephora Greece HR Excellence Award για τον ΟΤΕ Τιμητική διάκριση για την Μαριλένα Παπαγεωργοπούλου 71

72 Η ΓΙΟΡΤΉ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΏΝ ΥΠΟΘΈΣΕΩΝ Τους ανθρώπους και τις δουλειές που ξεχώρισαν στο χώρο των Εταιρικών Υποθέσεων στην Ελλάδα ανέδειξαν και επιβράβευσαν για ακόμη μια φορά τα Corporate Affairs Excellence Awards. Με την Τελετή Απονομής, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 24 Απριλίου 2018 στο Gazoo, κορυφώθηκε η πέμπτη διοργάνωση των Corporate Affairs Excellence Awards, την παρουσίαση της οποίας έκαναν οι δημοσιογράφοι Γιώργος Κακούσης και Δημήτρης Πετρόπουλος. Τα βραβεία αυτά προκηρύσσονται από το 2012 από τον Τομέα Εταιρικών Υποθέσεων (ΤΕΥΠ) της ΕΕΔΕ. Είναι μια προσπάθεια ενθάρρυνσης και έμπρακτης στήριξης, σε διαρκή βάση, των ανθρώπων που απασχολούνται και δραστηριοποιούνται στο χώρο των Εταιρικών Υποθέσεων, οριοθετώντας το πλαίσιο μέσω του οποίου εντοπίζονται, αναδεικνύονται, δημοσιοποιούνται και επιβραβεύονται επιτυχημένες δράσεις, οι οποίες προσθέτουν αξία στη λειτουργία και στα αποτελέσματα των επιχειρήσεων και αποτελούν πρακτικές προς μίμηση στη λειτουργία Εταιρικών Υποθέσεων στην Ελλάδα. Στην Τελετή Απονομής απηύθυναν χαιρετισμούς, ο πρόεδρος της ΔΕ του ΤΕΥΠ, Βασίλης Λώλας και ο τότε πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος. Η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των CAEA 2018, Έλλη Παναγιωτοπούλου, παρουσίασε τη διαδικασία βάσει της οποίας επιλέγονται οι νικητές των βραβείων. Η κ. Παναγιωτοπούλου, μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΥΠ και Communications & Corporate Affairs Manager της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, ανέφερε ότι «η διαδικασία της βράβευσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον κλάδο των Εταιρικών Υποθέσεων, που διαρκώς διεκδικεί μεγαλύτερο ρόλο στη λήψη των αποφάσεων στις επιχειρήσεις, αλλά και για τα στελέχη του, που εργάζονται συστηματικά προς αυτήν την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια. Η προβολή των βέλτιστων πρακτικών σηματοδοτεί πάντα ένα νέο σημείο εκκίνησης, καθώς δίνει έμπνευση στην αγορά συνολικά και ανεβάζει τον πήχη για την επόμενη χρονιά. Κάθε έργο που αναδεικνύεται αντικατοπτρίζει τη σκληρή δουλειά μιας ομάδας ανθρώπων, στελεχών του τομέα εταιρικών υποθέσεων, που ασχολήθηκαν από τον στρατηγικό σχεδια- 72

73 m Οι νικητές των CAEA επί σκηνής σμό μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια της υλοποίησής του. Έτσι κάθε βράβευση είναι μια προσωπική νίκη για όλους αυτούς τους ανθρώπους, που εισπράττουν τόσο το καλό αποτέλεσμα της δουλειάς τους όσο και την αναγνώριση από τον κλάδο συνολικά. Σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις, όπως αυτή που διανύουμε σήμερα, αυτή η «ηθική δικαίωση» είναι συχνά ανεκτίμητη. Παράλληλα, σε επίπεδο επιχείρησης, το μεγαλύτερο όφελος είναι τόσο η δυνατότητα επικοινωνιακής αξιοποίησης της βράβευσης προς όλους τους εξωτερικούς stakeholders της εταιρίας αλλά και όσο και η ανάδειξη του ρόλου των Εταιρικών Υποθέσεων στο εσωτερικό της επιχείρησης». Την Οργανωτική Επιτροπή τα των CAEA 2018 αποτελούσαν ακόμα οι Χριστίνα Ακουρή, Διευθύντρια Επικοινωνίας της Παπαστράτος, Νικόλ Ιωαννίδη, Head of Corporate Affairs της Vodafone, Δημήτρης Αγραφιώτης, Corporate & Government Affairs Manager της Mondelēz, Μάγδα Πανουργιά, Γενική Διευθύντρια της Communications Effect και Μάρθα Κεσίσογλου, Διευθύντρια Marketing, Wholesale Banking, ΕΚΕ & Δημοσίων Σχέσεων της Eurobank. Ο θεσμός των «Corporate Affairs Excellence Awards» είναι μία διαρκής διαδικασία η οποία εντάσσεται στις δράσεις του TEYΠ από το 2012 και είναι μία πρωτοβουλία που έχει στόχο να κινητοποιήσει, ευαισθητοποιήσει και να ενεργοποιήσει Επιχειρήσεις, στελέχη Διεύθυνσης Επικοινωνίας και Εταιρικών Υποθέσεων, ελεύθερους επαγγελματίες, εταιρίες Δημοσίων Σχέσεων, ιδιώτες-επαγγελματίες επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων και φοιτητές που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα, υποστηρίζοντας καινοτόμες δράσεις και πρωτοβουλίες που υλοποιούνται με επιτυχία και έχουν θετική επίδραση και όφελος προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (εργαζόμενοι, κοινωνία, δημόσιοι φορείς, τοπικές αρχές/κοινωνία, μη Κυβερνητικοί οργανισμοί, πελάτες κ.α.) ΤΑ ΒΡΑΒΕΊΑ Οι υποψηφιότητες για τα Corporate Affairs Excellence Awards 2018 αφορούσαν δράσεις που διενεργήθηκαν και ολοκληρώθηκαν, είτε πλήρως είτε πιλοτικά, από 1η Ιανουαρίου μέχρι 31η Δεκεμβρίου του Οι κατηγορίες στις οποίες διαγωνίσθηκαν και τα βραβεία που απέσπασαν οι επιχειρήσεις είναι οι ακόλουθες: Για την Εταιρική Επικοινωνία απονεμήθηκαν τρία βραβεία: στην τράπεζα Ergasias S.A. για τη δράση «Εταιρική Καμπάνια Eurobank» με τη συμβολή της Tribe, στη Vodafone για τη δράση «Η Ενδυνάμωση της Γυναίκας στη Vodafone» και στη Wind Ελλάς για τη δράση «Σίκινος - Ερχόμαστε κοντά». Τα βραβεία αυτής της κατηγορίας επιβραβεύουν καμπάνιες εταιρικής/κλαδικής επικοινωνίας για την προώθηση του εταιρικού οράματος ή 73

74 Οι παρουσιαστές της τελετής, Γιώργος Κακούσης και Δημήτρης Πετρόπουλος Ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΥΠ, Βασίλης Λώλας καλωσορίζει τους συμμετέχοντες στην Τελετή Απονομής των CAEA του επιχειρηματικού ή κλαδικού σκοπού μέσω ισχυρού/αποτελεσματικού storytelling, ενημερώνοντας και αφυπνίζοντας την κοινή γνώμη, ενδυναμώνοντας τη φήμη του οργανισμού ή και συμβάλλοντας στην επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων. Στην κατηγορία Κοινωνική Διαμεσολάβηση & Συμμέτοχοι βραβεύθηκαν τρεις εταιρείες: η AbbVie Pharmaceuticals SA για τη δράση «Εκστρατεία Ενημέρωσης για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα Πιάσε το Μολύβι» με τη συμβολή της Phocus, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε. για τη δράση «Πρωτοβουλία κατά της εμπορίας ανθρώπων (human trafficking), σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αστυνόμευσης Αερολιμένα Αθηνών, και το ΙΕΛΚΑ και ιδρυτικά μέλη της προσπάθειας Νοιαζόμαστε Σήμερα - Ζούμε Καλύτερα Αύριο για τη δράση «Νοιαζόμαστε Σήμερα Ζούμε Καλύτερα Αύριο». Τα βραβεία της συγκεκριμένης κατηγορίας αφορούν συνολικά προγράμματα που υποστηρίζουν την προσέλκυση, τον ανοικτό διάλογο ή την ενίσχυση σχέσεων με ένα, μερικά ή όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (συνεργάτες, καταναλωτές, τοπικές κοινότητες, ΜΚΟ κτλ.) ή σειρά δράσεων που σχεδιάστηκαν για να ενημερώσουν κοινωνικούς εταίρους και να συμβάλλουν-επηρεάσουν τη διαμόρφωση δημόσιων πολιτικών και σχετικών νομοθετικών διαδικασιών. Με αυτό το βραβείο, το ΤΕΥΠ επιθυμεί να βραβεύσει την πρωτοβουλία εταιρειών να διαμορφώσουν/αλλάξουν αντιλήψεις στην πολιτεία, με τελικό σκοπό το κοινό και δημόσιο συμφέρον. Προϋποθέτει ολοκληρωμένη χαρτογράφηση συμμετόχων (Stakeholder mapping). Στην κατηγορία Εσωτερική Επικοινωνία απονεμήθηκαν τρία βραβεία: στην εταιρεία Cosmote A.E. για τη δράση «Engagement Πρόγραμμα Εργαζομένων» με τη συμβολή της Amuse Concept Events, στη Metro AEBE για τη δράση «Δρομικό Κίνημα Εργαζομένων Μetro ΑΕΒΕ - Χιλιόμετρα προσφοράς» με τη συμβολή της Sprint Integrated Marketing Communications και στη Wind Ελλάς για τη δράση «Wind News Blog». Τα βραβεία αυτής της κατηγορίας αφορούν την ανάπτυξη προγράμματος ή δράσης, εργαλείων, καμπάνιας για την προώθηση εταιρικών στόχων ή δράσεων στους εργαζομένους, καθώς και την ενεργό συμμετοχή τους. Για την Έμμεση Επικοινωνία Προϊόντος/ Υπηρεσίας βραβεύθηκαν τρεις εταιρείες: η Αθηναϊκή Ζυθοποιία για τη δράση «Αναβίωση της πατρινής μπύρας Μάμος» με τη συμβολή της Touchpoint Strategies, η Nespresso Ελλάς Α.Ε. για τη δράση «Atelier Nespresso» με τη συμβολή της Weber Shandwick/McCann Worldgroup και η Sandoz για τη δράση «Equilumen - Η ισορροπία ξεκινά από μέσα μας», με τη συμβολή της Ηill & Knowlton. Το βραβείο αφορούσε την ανάπτυξη προγράμματος, δράσης, εκδήλωσης ή καμπάνιας για την προώθηση ενός προϊόντος. Για την κατηγορία Καλύτερη Χρήση των Social Media βραβεύθηκαν οι εταιρείες AbbVie Pharmaceuticals SA για τη δράση «Εκστρατεία Ενημέρωσης για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα Πιάσε το Μολύβι» με τη συμβολή της Phocus, Metro AEBE για τη δράση «Metro Talent Challenge - Graduate Trainee Program» με τη συμβολή της Redirect και Wind Ελλάς για τη δράση «kids@ safety» με τη συμβολή της Communication Effect. 74

75 m Τα βραβεία που απονεμήθηκαν στη συγκεκριμένη κατηγορία αφορούσαν καμπάνια που χρησιμοποίησε αποτελεσματικά τα social media για να ενημερώσει και να επηρεάσει το επιθυμητό κοινό-στόχο, επιτυγχάνοντας τους στόχους που είχε θέσει το προϊόν/η υπηρεσία/ο οργανισμός. Για τις Σχέσεις με τα ΜΜΕ απονεμήθηκαν έπαινοι: στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες για τη δράση «Η ενέργεια είναι στη φύση μας» με τη συμβολή της Pitch Α.Ε. Υπηρεσίες Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας και στη Wind Ελλάς για τη δράση «Δίκτυο οπτικών ινών στην Καλαμάτα_Media Trip». Η κατηγορία αυτή αφορά πρόγραμμα ή σειρά δράσεων που σχεδιάστηκαν για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των στελεχών των ΜΜΕ και να τους κινητοποιήσουν θετικά, ώστε με τη σειρά τους να συμβάλουν στη διαμόρφωση θετικής γνώμης για μια υπηρεσία, προϊόν ή οργανισμό στο ευρύ κοινό. Για την κατηγορία Επικοινωνιακή Διαχείριση Θεμάτων ή Κρίσης έπαινο έλαβε η Spanopoulos Group για τη δράση «Σαρωνικός - S.O.S.» με τη συμβολή της Out Of The Box Α.Ε. Η κατηγορία αφορά μια σειρά ενεργειών ή μια καμπάνια που να αποδεικνύει την αποτελεσματική επικοινωνιακή διαχείριση ενός σημαντικού για την επιχείρηση θέματος ή μιας σημαντικής κρίσης, δρώντας προληπτικά/αποτρεπτικά και μειώνοντας τις αρνητικές συνέπειες για τον οργανισμό/προϊόν/υπηρεσία ή συμβάλλοντας αποτελεσματικά στην ενίσχυση/αποκατάσταση της φήμης τους. Για το Πρόγραμμα/Δράση ΕΚΕ βραβεύθηκαν οι ακόλουθες έξι εταιρείες: ΑΒ Βασιλόπουλος για τη δράση «Αλφαβητάρι Αγάπης» με τη συμβολή της AIA Relate AE, Coca- Cola Τρία Έψιλον για τη δράση «Youth Empowered: Πρόγραμμα Ενίσχυσης Απασχολησιμότητας Νέων», Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. για τη δράση «Μαζί, Όπου Υπάρχει Ανάγκη», Ελαΐς - Unilever Hellas για τη δράση «Κοινωνικό Πλυντήριο Skip στη Μάνδρα Αττικής» με τη συμβολή της Solid Havas, Τράπεζα Eurobank Ergasias S.A. για τη δράση «egg-enter*grow*go» και το Ίδρυμα Vodafone για τη Δράση «Tο Ίδρυμα Vodafone συνδέει την κοινωνική συνεισφορά με τις τεχνολογίες των τηλεπικοινωνιών». Τα βραβεία που απονέμονται στη συγκεκριμένη κατηγορία αφορούν δράσεις/προγράμματα που εντάσσονται σε μια γενική στρατηγική Εταιρικής Υπευθυνότητας (ή Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης) και σχετίζονται άρρηκτα με την ουσία που έχει αναγνωρίσει/καταγράψει η εταιρεία (δηλ. τη συσχέτιση της σημασίας του συγκεκριμένου θέματος τόσο για τις ανάγκες της εταιρείας -core business- όσο και τις προσδοκίες των επιμέρους ομάδων συμμετόχων που επηρεάζονται). Με αυτό το βραβείο, το ΤΕΥΠ επιθυμεί να επιβραβεύει εκείνα τα προγράμματα ΕΚΕ που έχουν πραγματικό και μετρήσιμο όφελος για τη βιωσιμότητα της εταιρείας. Για τη Διευρυμένη ή Πολυκαναλική Εταιρική Επικοινωνία βραβεύτηκαν οι εξής τέσσερις εταιρείες: ΑΒ Βασιλόπουλος για τη δράση «Χριστουγεννιάτικη Καμπάνια: Είναι μαγικό να προσφέρεις Αγάπη» με τη συμβολή της Spot JWT, Cosmote - Όμιλος ΟΤΕ για τη δράση «Cosmote Hackathon», Public για τη δράση «Το παιχνίδι... αλλιώς!» και Wind Ελλάς για τη δράση «Σίκινος - Ερχόμαστε κοντά». Τα βραβεία που απονέμονται στη συγκεκριμένη κατηγορία αναγνωρίζουν και επιβραβεύουν προγράμματα εταιρικής/κλαδικής επικοινωνίας για την προώθηση εταιρικού/επιχειρηματικού σκοπού, όπου η επιχείρηση συνδύασε περισσότερα από δύο διαφορετικά κανάλια επικοινωνίας, όπως Corporate ή Brand Communications + Social Media / Corporate ή Brand Communications + Internal Communications. Με αυτό το βραβείο το ΤΕΥΠ επιθυμεί να αναγνωρίσει τα καθετοποιημένα προγράμματα επικοινωνίας που στοχεύουν σε διευρυμένα πολυκαναλικά αποτελέσματα. ΟΙ ΕΙΔΙΚΈΣ ΔΙΑΚΡΊΣΕΙΣ Ειδικές Διακρίσεις απονεμήθηκαν για την Καλύτερη Χρήση Δεικτών Επίδοσης (KPIs) στις ακόλουθες εταιρείες: Public για τη δράση «Δημιουργούμε. Εξελισσόμαστε. Κάνουμε τη διαφορά» και Τράπεζα Eurobank Ergasias S.A. για τη δράση «egg-enter*grow*go». Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία, ο νικητής της οποίας προκύπτει έπειτα από εισήγηση της πρωτοβάθμιας επιτροπής αξιολόγησης με βάση τα στοιχεία αποτελεσματικότητας, τους δείκτες μέτρησης και αξιολόγησης των προγραμμάτων/δράσεων/καμπανιών που έχουν παραθέσει οι υποψήφιοι στην περιγραφή όλων των κατηγοριών στις οποίες έχουν κατατεθεί υποψηφιότητες. Επίσης, Ειδικές Διακρίσεις για την Καινοτομία στην Επικοινωνία απονεμήθηκαν σε πέντε εταιρείες και συγκεκριμένα: στην AbbVie Pharmaceuticals SA για τη δράση «Εκστρατεία 75

76 Η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των CAEA 2018, Έλλη Παναγιωτοπούλου, απευθύνει χαιρετισμό και παρουσιάζει τη διαδικασία Η βραβευθείσα για τη συνολική συνεισφορά της στον Τομέα της Επικοινωνίας και των Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα, Ρίτα Μαλικούτη, βραβεύεται από τους Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο και Βασίλη Λώλα Ενημέρωσης για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα Πιάσε το Μολύβι» με τη συμβολή της Phocus, στη Microsoft Hellas για τη δράση «25 Χρόνια Microsoft Hellas» με τη συμβολή της Asset Ogilvy, στην εταιρεία Nespresso Ελλας Α.Ε. για τη δράση «Nespresso Recycle» με τη συμβολή της Weber Shandwick/ McCann Worldgroup, στη Novartis για τη δράση «New Horizons» με τη συμβολή της Weber Shandwick/McCann Worldgroup και στη Roche Hellas για τη δράση «Το Ταξίδι της Ροζ Βαλίτσας» με τη συμβολή της Pitch PR. Οι συγκεκριμένες διακρίσεις αναγνωρίζουν την καινοτομία στις δράσεις επικοινωνίας, με τρόπο ώστε το βραβευόμενο πρόγραμμα να λειτουργεί ως υπόδειγμα στην αγορά και να εισάγει νέα τεχνογνωσία. Ακόμη, απονεμήθηκαν έξι Ειδικές Διακρίσεις στην κατηγορία Έρευνα και Προγραμματισμός. Βραβεύθηκαν η Coca-Cola Τρία Έψιλον για τη δράση «Youth Empowered: Πρόγραμμα Ενίσχυσης Απασχολησιμότητας Νέων», η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) για τη δράση «Πρόσεξε τα Πνευμόνια σου σαν τα Μάτια σου!» με τη συμβολή της Reputation Unique, η ΙΕΛΚΑ και ιδρυτικά μέλη της προσπάθειας Νοιαζόμαστε Σήμερα - Ζούμε Καλύτερα Αύριο για τη δράση «Νοιαζόμαστε Σήμερα - Ζούμε Καλύτερα Αύριο», τα Public για τη δράση «Το παιχνίδι... αλλιώς!», η Τράπεζα Eurobank Ergasias S.A. για τη δράση «egg-enter*grow*go» και η Vodafone για τη δράση «Η Ενδυνάμωση της Γυναίκας στη Vodafone». Τέλος, στη Ρίτα Μαλικούτη απονεμήθηκε τιμητική διάκριση για τη συνολική συνεισφορά της στον Τομέα Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο, και τον πρόεδρο της ΔΕ του ΤΕΥΠ, Βασίλη Λώλα. ΧΟΡΗΓΟΊ-ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΈΣ Χορηγοί της 5ης τελετής απονομής των Corporate Affairs Excellence Awards ήταν οι: Αθηναϊκή Ζυθοποιία ΑΕ, Παπαστράτος ΑΒΕΕ, Wind Ελλάς, 24 Media Μονοπρόσωπη ΕΠΕ. Υποστηρικτές οι: ΑΒ Βασιλόπουλος, Nestlé Nespresso SA, Vodafone - Πάναφον Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών και Webelous. Χορηγός Δημιουργικού και Επικοινωνίας ήταν η Communication Effect A.E. Χορηγοί Επικοινωνίας: Adbusiness, CSR Review, Daily Fax, Manager, Marketing Week, Notice, Retail Business. Χορηγοί Διαδικτυακής Επικοινωνίας: advertising.gr, BusinessNews.gr, CSRnews.gr. 76

77 m Επιβραβεύτηκαν τα προγράμματα της ΑΒ Βασιλόπουλος Η βράβευση της Αθηναϊκής Ζυθοποίας Βραβεία και για την AbbVie Pharmaceuticals Οι βραβεύσεις της Coca-Cola Τρία Έψιλον Οι βραβεύσεις ΟΤΕ - Cosmote 77

78 Σημαντικές βραβεύσεις και ειδική διάκριση για τη Eurobank Βραβεύσεις και για την Metro AEBE Η βράβευση της Διαμαντής Μασούτης Ειδική διάκριση για τη Microsoft Hellas Ειδική διάκριση και για τη Novartis Βραβείο και ειδική διάκριση για τη Nespresso Ελλάς Ειδική διάκριση για τη Roche Hellas 78

79 m Ένα βραβείο και δύο ειδικές διακρίσεις για τα Public Βράβευση για τη Sandoz Έπαινος στη Spanopoulos Group Η βράβευση της Ελαίς - Unilever Hellas Τέσσερα βραβεία και ένας έπαινος για τη Wind Ελλάς 79

80 Βραβεία για τη Vodafone και για το Ίδρυμα Vodafone Έπαινος για τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Βραβείο στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών Ειδική διάκριση για την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία Ειδική διάκριση για το ΙΕΛΚΑ και τα ιδρυτικά μέλη της πρωτοβουλίας «Νοιαζόμαστε σήμερα - Ζούμε καλύτερα αύριο» 80

81

82 OΙ «ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΈΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ» ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΠΟΥ ΚΕΡΔΊΖΟΥΝ ΤΗΝ ΜΆΧΗ ΤΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΕΠΙΒΡΆΒΕΥΣΕ ΓΙΑ ΑΚΌΜΗ ΜΙΑ ΧΡΟΝΙΆ Ο ΘΕΣΜΌΣ ΤΗΣ DIRECTION, ΜΕ ΤΗΝ AEGEAN AIRLINES ΝΑ ΑΝΑΔΕΙΚΝΎΕΤΑΙ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΆΣ. Oι επιχειρήσεις που ηγούνται της προσπάθειας για επιστροφή στο δρόμο της ανάπτυξης και προετοιμάζουν την επόμενη ημέρα στη χώρα, τιμήθηκαν στην Τελετή Απονομής των βραβείων-θεσμός για το ελληνικό επιχειρείν, «Πρωταγωνιστές της Ελληνικής Οικονομίας», που διοργάνωσε για τέταρτη φορά η Direction Business Network, τη Δευτέρα 11 Ιουνίου Στην κατάμεστη αίθουσα Banquet του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, παρουσία περίπου 600 υψηλόβαθμων στελεχών, επιβραβεύθηκαν επιχειρήσεις που πρωταγωνιστούν στο πεδίο της πραγματικής οικονομίας, κατορθώνοντας συνεχώς να αναπτύσσονται και να ξεπερνούν τις προκλήσεις του δύσκολου γενικού περιβάλλοντος. Την παρουσίαση της εκδήλωσης έκανε ο δημοσιογράφος Γιώργος Κούρος, ενώ τη βραδιά άνοιξε ο εκδότης της Direction Business Network, Ευάγγελος Παπαλιός, τονίζοντας πως «όσοι βραβεύονται αλλά και όλοι όσοι παρουσιάζονται στην έκδοση των Ισχυρών της Ελληνικής Οικονομίας εκπροσωπούν τη νησίδα της ανάπτυξης και της αισιοδοξίας, πάνω στην οποία θα πρέπει να στηριχθεί η ανάκαμψη της χώρας». Αναφέρθηκε, ακόμα σε κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην σχετική έκδοση επισημαίνοντας ότι: «Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας κατέγραψαν συνολικά αύξηση τόσο στο γενικό κύκλο εργασιών όσο και στα συνολικά κέρδη προ φόρων το Από τις αυτές εταιρείες της κατάταξης, οι 646 αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους. Οι 804 εταιρείες είχαν κερδοφόρα χρήση ενώ σημαντική άνοδος, πάνω από 90%, σημειώθηκε στα συνολικά κέρδη προ φόρων, που ανήλθαν στα 3,9 δισ. Ευρώ. Ο εμπορικός τομέας, που εκπροσωπήθηκε με 393 εταιρείες στα στοιχεία της έρευνας, είχε συνολικό κύκλο εργασιών ύψους 39,6 δισ. ευρώ, ο τομέας της βιομηχανίας με 332 εταιρείες είχε 35 δισ. ευρώ και ο τομέας των υπηρεσιών με 275 εταιρείες είχε 49 δισ. Ευρώ. Εξετάζοντας τις 200 επιχειρήσεις με τα μεγαλύτερα κέρδη προ φόρων για το 2016, που επίσης αναδεικνύει η έρευνα της Direction Business Reports για την έκδοση, βλέπουμε ότι το 59% κατάφεραν να καταγράψουν άνοδο ενώ τα συνολικά κέρδη προ φόρων τους ανέρχονται στα 6,6 δισ. ευρώ, έναντι ζημιών 1,4 δισ. ευρώ το Ακόμη, από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει αύξηση 8% των ταμειακών διαθέσιμων των 100 μεγαλύτερων ιδιωτικών επιχειρήσεων της συγκεκριμένης κατάταξης, ενώ το παραδοσιακά «καλό χαρτί» της ελληνικής οικονομίας, οι εξαγωγές, συνέχισαν την θετική τους πορεία, με αλματώδη ανάπτυξη που ξεπερνά το 13%.» Αξίζει να σημειωθεί πως πριν από την εναρκτήρια ομιλία του κ. Παπαλιού κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή για τους τρεις πολύ σημαντικούς εκπροσώπους του ελληνικού επιχειρείν που έφυγαν από τη ζωή το τελευταίο διάστημα: τους Στέλιο Σκλαβενίτη, Θεόδωρο Βασιλάκη και Παύλο Γιαννακόπουλο. Τα βραβεία που απονεμήθηκαν, βασίζονται στα επίσημα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών όπως αποτυπώνονται στους ισολογισμούς που συγκέντρωσε και ανέλυσε η Direction Βusiness Reports και περιλαμβάνονται στην έκδοση «Ισχυροί της Ελληνικής Οικονομίας» που μόλις κυκλοφόρησε. Αναλυτικότερα, αρχικά τιμήθηκαν οι Πρωταγωνιστές των Κλάδων, που αποτελούν τις κορυφαίες επιχειρήσεις σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, με βάση τον κύκλο εργασιών, τα κέρδη προ φόρων και τα ταμειακά τους διαθέσιμα. Στη συγκεκριμένη κατηγορία διακρίθηκαν οι Άμβυξ Α.Ε. (Αλκοολούχα Ποτά - Εμπόριο), Ιαπωνική Α.Ε. (Ανταλλακτικά Οχημάτων), Toyota Eλλάς ΑΒΕΕ (Αντιπροσωπείες Αυτοκινήτων), B&F ABEE Ενδυμάτων (Βιομηχανία Ένδυσης), Κρι Κρι Βιομηχανία Γάλακτος ΑΒΕΕ (Γαλακτοκομικά Προϊόντα), Lamda Development (Εμπορικά Κέντρα για την εταιρεία Lamda Olympia Village Α.Ε), ΔΕΗ Α.Ε. (Ενέργεια), Αθηναϊκή Ζυθοποιία (Ζυθοποιία), Samsung Electronics Ελλάς ΑΕΕΕ (Ηλεκτρικά & Ηλεκτρονικά Είδη - Εισαγωγείς & Διανομείς) Βιοϊατρική Α.Ε. (Ιατρικές Υπηρεσίες), Ηousemarket A.E. -ΙΚΕΑ (Καταστήματα Οικιακού Εξοπλισμού), Παυλίδης Α.Ε. Μάρμαρα-Γρανίτες (Μάρμαρα- Γρανίτες), Καβίνο Α.Ε. (Οινοποιία), ΜΕΓΑ Προϊόντα Ατομικής Υγιεινής Α.Ε. (Προϊόντα Ατομικής Υγιεινής - Τissue), AB Βασιλόπουλος Α.Ε. (Σούπερ Μάρκετ), Accenture Α.Ε. (Υπηρεσίες Επιχειρηματικών Συμβουλών), ΑCS Ταχυδρομικές Υπηρεσίες ΑΕΕ (Υπηρεσίες Ταχυμεταφοράς) και ΠΕΙΦΑΣΥΝ (Φαρμακαποθήκες). Επίσης, οι Coca-Cola Tρία Έψιλον Ελλάδος ΑΒΕΕ, ΟΤΕ Α.Ε. και Σαράντης Γρηγόρης ΑΒΕΕ τιμήθηκαν για τις σημαντικές κινήσεις τους στους τομείς της Ανάπτυξης και των Επενδύσεων, ενώ οι ΜΕΓΑ Προϊόντα Ατομικής Υγιεινής Α.Ε. και Pharmathen βραβεύθηκαν επειδή ξεχώρισαν στο χώρο της Επιχειρηματικής Εξωστρέφειας. Βραβεία Turnaround Business απονεμήθηκαν στις εταιρείες Genesis Pharma Α.Ε., ΔΩΔΩΝΗ Α.Ε., ΜΕΒΓΑΛ Α.Ε. και Wind Eλλάς Τηλεπικοινωνίες ΑΕΒΕ, για το επίτευγμά τους να επανακάμψουν 82

83 άρθρο m και να αναπτυχθούν, παρά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον. Επιβραβεύθηκαν, επίσης, οι Greek Business Champions, επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο που υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ και όπως προκύπτει από τα οικονομικά τους αποτελέσματα για το 2016, κατόρθωσαν τη συγκεκριμένη χρονιά να αυξήσουν ταυτόχρονα τον κύκλο εργασιών και τα κέρδη προ φόρων τους πάνω από 20%. Συγκεκριμένα, σε αυτήν την κατηγορία βραβεία απονεμήθηκαν στις εταιρείες: Άμβυξ Α.Ε., Αναστασόπουλος Βασίλειος Α.Ε., ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός Α.Ε., Άρμος Προκατασκευές Α.Ε., ΑΤΕΣΕ ΑΕ, Βandai Namco Entertainment Ηellas M. ΕΠΕ, Βιακάρ Α.Ε., Γευσήνους ΑΒΕΕ, DSV Eλλάς Α.Ε., Ελινόιλ Α.Ε., Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης ΑΕ, Ερνστ & Γιανγκ Α.Ε., FCA Greece A.E., Frezyderm ΑΒΕΕ, ΙΦΕΤ Α.Ε., Inventor A.G. Α.Ε., Landis + Gyr A.E., Leaseplan Hellas A.E., Μάνεσσης Ταξιδιωτικός Οργανισμός ΑΤΞΕ, Μαυρογένης Δ. Nippon ΑΕ, Mineral Trade EΠΕ, Νόβο Νόρντινσκ Ελλάς ΕΠΕ, Novastar EΠΕ, Νuntius Xρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ, Παπαπαναγιώτου ΑΒΕΕΑ Dromeas, Πειραιώς Direct Services A.E., Pescanova Hellas ΕΠΕ, ΠΟΤ & ΠΑΝ Φούντσερβις Α.Ε., Σελόντα Ιχθυοτροφεία ΑΕΓΕ, Shire Ελλάς Α.Ε., Toyota Μaterial Handling Greece A.E., Vestas Hellas Τεχνολογία Αιολικής Ενέργειας, Vicko Ηλίας Τριανταφυλλίδης Α.Ε. και West Διαφημιστική-Τουριστική Α.Ε. Η Πέτρος Πετρόπουλος ΑΒΕΕ, που λειτουργεί από το 1922, βραβεύθηκε σαν Ιστορική Επιχείρηση στην Ελλάδα, ενώ με το Αριστείο Ευρωπαϊκής Συνεισφοράς τιμήθηκε ο Πάνος Καρβούνης, που εργάστηκε συνολικά για 35 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υπήρξε επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της στην Ελλάδα κατά την κρίσιμη περίοδο Σε μια περίοδο, που όπως και ο ίδιος επεσήμανε κατά την ευχαριστήρια ομιλία του, κλήθηκε να υπηρετήσει σαν εκπρόσωπος της ΕΕ τη στιγμή που στην Ελλάδα στοχοποιούσαν αποκλειστικά και μόνο την Ευρώπη ως υπαίτια της κρίσης. Και κατάφερε, παρά τις δυσκολίες, να κρατήσει στέρεη τη βάση και το δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ των Ευρωπαίων και της χώρας. Τέλος, στην κορυφαία στιγμή της βραδιάς, Επιχείρηση της Χρονιάς αναδείχθηκε η Aegean Airlines (Αεροπορία Αιγαίου), μετά από ψηφοφορία, που πραγματοποιήθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά, μεταξύ υψηλόβαθμων στελεχών από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις. Υποψήφιες, για το βραβείο αυτό, ήταν 20 σημαντικές ελληνικές επιχειρήσεις με θετική πορεία και δυναμικές κινήσεις ανάπτυξης, που προέκυψαν μετά από διαδικασία προεπιλογής, στην οποία προχώρησε η ειδική Επιτροπή Βραβεύσεων της διοργάνωσης. Η διοργάνωση «Πρωταγωνιστές της Ελληνικής Οικονομίας 2018» τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης και του- ΣΕΒ και την υποστήριξη της Τράπεζας Πειραιώς. Χορηγοί ήταν οι εταιρείες Wind, Goodrive Technologies και Mobileye και Υποστηρικτές οι Άμβυξ (Glenfiddich), ΒΝΙ Greece, Ελληνικά Κελάρια Οίνων, The Design Agency, Zazoo, ImagePro και Future Μodels & Management. Επίσης, τη διοργάνωση στήριξαν οι Weber Shandwick (Οfficial Partner), Pressious Arvanitidis (Εκτυπώσεις), Polichromo (Ψηφιακές Εκτυπώσεις) και eventora (Voting Platform). Χορηγοί Επικοινωνίας ήταν τα advertising.gr, ΒusinessNews.gr και euro2day.gr, το περιοδικό Business News Magazine και το SBC TV. Περισσότερες πληροφορίες στο 83

84 ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2016 ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΕ 1 ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ , ,32 (AEGEAN AIRLINES) ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αναδεικνύεται μέσα από το ίδιο το ελληνικό επιχειρείν και αποτελεί την κορυφαία διάκριση της διοργάνωσης. Η ανάδειξή της προκύπτει από τον κατάλογο των 20 επικρατέστερων μεταξύ των σημαντικότερων επιχειρήσεων, βάσει των οικονομικών τους στοιχείων, ο οποίος καταρτίζεται από την Ειδική Επιτροπή Βραβεύσεων της διοργάνωσης. Στην Επιτροπή μετέχουν εκπρόσωποι φορέων και δημοσιογράφοι. Στη συνέχεια, η Επιχείρηση της Χρονιάς αναδεικνύεται από το αποτέλεσμα ψηφοφορίας στην οποία συμμετέχουν περισσότερα από υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2016 ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) 1 ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΑΕΒΕ ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ , ,06 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το βραβείο απονέμεται σε εταιρεία η οποία σύμφωνα με το έτος ίδρυσης της, δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά για περισσότερα από 80 έτη. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 2016 ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) 1 ΟΤΕ ΑΕ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ , ,23 2 COCA - COLA 3E ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΒΕΕ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ - ΧΥΜΟΙ , ,81 3 ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ABEE ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ & ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ , ,82 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αναδεικνύονται οι επιχειρήσεις που προχωρούν σε σημαντικές επενδύσεις στηρίζοντας την ελληνική οικονομία. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ TURN AROUND BUSINESS ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 2016 ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) 1 WIND ΕΛΛΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΑΕΒΕ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ , ,73 2 ΜΕΒΓΑΛ ΑΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ , ,13 3 ΔΩΔΩΝΗ ΑΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ , ,43 4 ΓΕΝΕΣΙΣ ΦΑΡΜΑ ΑE ΦΑΡΜΑΚΑ , ,37 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αναδεικνύονται οι επιχειρήσεις που εν μέσω κρίσης κατορθώνουν να επανακάμψουν και να αναπτυχθούν. 84

85 άρθρο m ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2016 ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) 1 ΦΑΡΜΑΤΕΝ ΑΒΕΕ ΦΑΡΜΑΚΑ , ,63 2 ΜΕΓΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑΕ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ (TISSUE) , ,55 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τιμώνται οι επιχειρήσεις που έχοντας ως βασικό στοιχείο τους τον εξωστρεφή προσανατολισμό, συνεισφέρουν στην εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΚΛΑΔΩΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2016 ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 2016 ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΔΕΗ ΑΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ , , , ΑΛΦΑ - ΒΗΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑE ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΑΕ SAMSUNG ELECTRONICS ΕΛΛΑΣ ΑΕ HOUSE MARKET AE (IKEA) 6 TOYOTA ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ 7 ΜΕΓΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑΕ ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ , , ,76 ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ , , ,87 ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΕΙΔΗ: ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ & ΔΙΑΝΟΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΟΙΚΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ (TISSUE) , , , , , , , , , , , ,97 8 ΠΕΙ.ΦΑ.ΣΥΝ. ΠΕ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΕΣ , , ,96 9 ACS ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΑΣ , , ,43 10 ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΑΕ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ , , ,55 11 ΚΡΙ-ΚΡΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΑΒΕΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ , , ,36 12 B&F ΑΒΕΕ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΝΔΥΣΗΣ , , ,79 13 ΑΜΒΥΞ ΑΕ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ - ΕΜΠΟΡΙΟ , , ,14 14 ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΕ ΜΑΡΜΑΡΑ-ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΜΑΡΜΑΡΑ - ΓΡΑΝΙΤΕΣ , , ,02 15 ACCENTURE ΑΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ , , ,76 ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ 16 ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΑΕ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ , , ,32 17 LAMDA OLYMPIA VILLAGE ΑΕ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ , , ,46 18 ΚΑΒΙΝΟ ΑΒΕ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ , , ,14 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι εταιρείες του πίνακα βραβεύθηκαν στην εκδήλωση «Πρωταγωνιστές Ελληνικής Οικονομίας» της Direction Business Network στην κατηγορία Πρωταγωνιστές Κλάδων. Στην συγκεκριμένη κατηγορία επιβραβεύονται οι κορυφαίες επιχειρήσεις βασικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας - συνυπολογίζοντας τον Κύκλο Εργασιών - τα Κέρδη προ Φόρων και τα Ταμειακά Διαθέσιμα της Οικονομικής Χρήσης

86 ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ GREEK BUSINESS CHAMPIONS ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2016 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2016 ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 2015 ΜΕΤ. 2016/2015 (%) 1 ΕΛΙΝΟΙΛ ΑE ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΥΣΙΜΩΝ , ,89 2 ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΑΕ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ , ,55 3 ΣΕΛΟΝΤΑ ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΑΕΓΕ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ , ,79 4 VESTAS HELLAS ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ AE ΠΩΛΗΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ , ,98 5 LANDIS + GYR ΑΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ , ,34 6 LEASEPLAN HELLAS AE ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ , ,47 7 FCA GREECE ΑΕ ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ , ,87 8 ΑΜΒΥΞ ΑΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΩΝ ΠΟΤΩΝ , ,46 9 Ι.Φ.Ε.Τ. ΑΕ ΦΑΡΜΑΚΑ , ,71 10 ΝΟΒΟ ΝΟΡΝΤΙΣΚ ΕΛΛΑΣ ΕΠΕ ΦΑΡΜΑΚΑ , ,16 11 ΕΡΝΣΤ & ΓΙΑΝΓΚ ΑΕ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ , ,95 12 FREZYDERM ΑΒΕΕ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ & ΦΑΡΜΑΚΑ , ,82 13 DSV ΕΛΛΑΣ ΑΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΙΑΜΕΤΑΦΟΡΩΝ & LOGISTICS , ,77 14 ΜΑΝΕΣΣΗΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΤΞΕ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ , ,28 15 ΠΕΙΡΑΙΩΣ DIRECT SERVICES ΑΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ CALL CENTER & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ , ,15 16 ΑΤΕΣΕ ΑE ΤΕΧΝΙΚΕΣ - ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ , ,21 17 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΪΑ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ ΑΕ ΖΥΘΟΠΟΙΪΑ , ,80 18 NUNTIUS ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΕΠΕΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ , ,85 19 INVENTOR A.G. ΑΕ ΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΨΥΞΗ - ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ , ,95 20 ΓΕΥΣΗΝΟΥΣ ΑΒΕΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΤΟΙΜΩΝ ΓΕΥΜΑΤΩΝ , ,36 21 PESCANOVA HELLAS ΕΠΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΩΝ ΨΑΡΙΩΝ , ,94 22 ΒΙΑΚΑΡ ΑΕ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ , ,15 23 ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΦΕ , ,17 24 VICKO ΗΛΙΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ ΑΕ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ - ΜΑΓΕΙΡΙΚΑ - ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ , ,90 25 TOYOTA MATERIAL HANDLING GREECE ΑΕ ΠΕΡΟΝΟΦΟΡΑ ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ , ,91 26 ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΣ Δ."NIPPON" ΑΕ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ , ,60 27 SHIRE ΕΛΛΑΣ ΑΕ ΦΑΡΜΑΚΑ , ,16 28 MINERAL TRADE ΕΠΕ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ , ,82 29 BANDAI NAMCO ENTERTAINMENT HELLAS M.ΕΠΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ , ,20 30 NOVASTAR ΕΠΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΙΔΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ , ,18 31 ΠΑΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΒΕΕΑ ''DROMEAS'' ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΙΠΛΩΝ , ,70 32 ΑΡΜΟΣ ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΕ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ , ,60 33 ΠΟΤ & ΠΑΝ ΦΟΥΝΤΣΕΡΒΙΣ ΑΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ , ,75 34 WEST AE ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ , ,42 ΠΗΓΗ: DIRECTION BUSINESS REPORTS - ΤΑ ΠΟΣΑ EINΑΙ ΣΕ ΕΥΡΩ - ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι εταιρείες του πίνακα βραβεύθηκαν στην εκδήλωση «Πρωταγωνιστές Ελληνικής Οικονομίας» της Direction Business Network στην κατηγορία Πρωταγωνιστές Κλάδων. Στην συγκεκριμένη κατηγορία επιβραβεύονται οι επιχειρήσεις που έχουν κύκλο εργασιών πάνω από και αύξηση μεγαλύτερη του 20%, τόσο στον κύκλο εργασιών όσο και στα κέρδη προ φόρων. 86

87 ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Η ΕΚΔΟΣΗ-ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ TOP 1OOO - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΒΑΣΕΙ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ TOP 2OO - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΒΑΣEI KΕΡΔΩΝ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ TOP 1ΟΟ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 6h ΕΚΔΟΣΗ ΕΞΩΣΤΡΕΦEΙΑ & ΕΞΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ MED&HEALTH BUSINESS Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ 1.5ΟΟ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΟΥΠΟΝΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ Επιθυμώ την αγορά της έκδοσης ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΙΜΗ 200 (περιλαμβάνεται ΦΠΑ) + Έξοδα Αποστολής ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΑΦΜ ΔΟΥ ΤΗΛΕΦΩΝΟ FAX ΚΙΝ. ΤΗΛΕΦΩΝΟ MAIL ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ Alpha Bank GR Efg Eurobank GR Tράπεζα Πειραιώς GR ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΚΑΡΤΑΣ Visa Mastercard Diners AMEX ΥΠΟΓΡΑΦΗ & ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ Αριθμός κάρτας Ημερομηνία λήξης Μικράς Ασίας Χαλάνδρι Τ F info@direction.gr

88 Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΉ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ, ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΕΊ, ΔΊΝΕΙ ΑΞΊΑ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ ΒΕΛΤΊΩΣΗΣ ΣΕ ΜΊΑ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ! της Δήμητρας Δασκαλάκη* Μόλις πρόσφατα σε μία εξαιρετική παρουσίαση για το Leadership που μας έγινε στην εταιρεία, ο εισηγητής μας επιβεβαίωσε για μία ακόμη φορά το αυτονόητο: ότι σωστή Ηγεσία σημαίνει ευχαριστημένοι εργαζόμενοι και ευχαριστημένοι εργαζόμενοι σημαίνει ευχαριστημένοι πελάτες και φυσικά όλο αυτό οδηγεί στα θετικά αποτελέσματα και την ευρωστία μίας επιχείρησης. Λογικό και απόλυτα αυτονόητο; Μπορεί, αλλά δεν αποτελεί δεδομένη πρακτική στην ελληνική επιχειρηματικότητα, τουλάχιστον όχι ακόμα! Ο Προπονητής μίας ομάδας, ο Καθηγητής μίας τάξης, ο Διευθυντής ενός Τμήματος, ο Πρόεδρος, ο Διευθύνων Σύμβουλος. Όλοι όσοι δίνουν αξία στην ομάδα τους και λειτουργούν με σεβασμό και διαφάνεια διαχέοντας την πληροφορία, την ενημέρωση, τα καλά ή και τα λιγότερα καλά νέα. Όλοι όσοι κινητοποιούν μέσω μίας άρτιας επικοινωνίας τον οργανισμό τους και κάνουν τους ανθρώπους τους συμμέτοχους στη δημιουργία της εικόνας και της φήμης της εταιρείας τους. ΤΟΥΣ ΚΆΝΟΥΝ ΠΡΕΣΒΕΥΤΈΣ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΟΦΎΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΌΔΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΊΑΣ ΤΗΣ. Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι καινούργιο. Η κεφαλαιώδης σημασία της εσωτερικής επικοινωνίας είναι διαχρονικό μυστικό επιτυχίας, που απλά αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα όσο η επιχειρηματική πραγματικότητα εξελίσσεται και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια από όλους! Η επικοινωνία λοιπόν. Η ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ πομπού και δέκτη, μεταξύ διοίκησης και στελεχών, μεταξύ στελεχών και εργαζομένων, συνεργατών προς κάθε κατεύθυνση. Άραγε χρησιμοποιούμε όλοι την ίδια γλώσσα ή μιλάμε και πιστεύουμε ότι οι άλλοι μας καταλαβαίνουν, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν ιδέα τί εννοούμε; Ο Stephen Covey έλεγε ότι τα περισσότερα προβλήματα επικοινωνίας εμφανίζονται όταν εντοπίζουμε «δυσλειτουργίες στην ικανότητα της ακοής» από τη μία ή και από τις δύο πλευρές. Αντίθετα, όταν μαθαίνουμε να ακούμε, να προσπαθούμε να μεταδώσουμε ή να καταλάβουμε πραγματικά ένα μήνυμα, τότε η αλληλεπίδραση πομπού και δέκτη, λειτουργεί με θαυμαστό τρόπο, δημιουργώντας γερές σχέσεις εμπιστοσύνης, δέσμευσης και υπευθυνότητας. Το σύνολο των εργαζομένων μίας επιχείρησης είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της. Είναι η φωνή της προς τα έξω, οι άνθρωποι που θα βγουν στην αγορά και θα την παρουσιάσουν με το μεγαλύτερο ενθουσιασμό σε όποιο επίπεδο ιεραρχίας και εάν ανήκουν. Σε περιόδους κρίσεων όλοι κλείνονται περισσότερο στον εαυτό τους, επιθυμούν να κάνουν τη δουλειά τους με την κοντόφθαλμη έννοια του όρου και η επικοινωνία δυστυχώς περνάει σε δεύτερη μοίρα. 88

89 beyond corporate affairs m Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Σε μία επιχείρηση, ιδιαίτερα τώρα παρά ποτέ, υπάρχει επιτακτική ανάγκη η επικοινωνία να είναι ειλικρινής, άμεση και ακριβής προς το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παρέχονται σε κάθε εργαζόμενο το όραμα της εταιρείας του, οι σαφείς και οι καθορισμένοι στόχοι για τους οποίους προσπαθεί και βάσει αυτών θα αξιολογηθεί. Γιατί μόνο εάν νιώσει ότι αναγνωρίζεται η συμβολή του στην πορεία της επιχείρησης, θα νιώσει παράλληλα και συνυπεύθυνος για την ανάπτυξη και την επιτυχία της. Ο ΡΌΛΟΣ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΉΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ ΣΕ ΚΑΙΡΌ ΚΡΊΣΗΣ Δεν έχει νόημα να αναλύσουμε τις καλύτερες πρακτικές της Εσωτερικής Επικοινωνίας. Κάθε εταιρεία γνωρίζει τις ιδιαιτερότητές της, τις ανάγκες του οργανισμού της και τον τρόπο που θα χτίσει την επικοινωνιακή πυραμίδα της. Αρκεί τα Τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού και Επικοινωνίας να συνεργάζονται αρμονικά. Είναι γεγονός, ότι οι «καιρικές συνθήκες», αυτό που λέμε «κλίμα» σε μία εταιρεία, συννεφιάζουν, γίνονται περισσότερο γκρίζες σε δύσκολες περιόδους. Οι κοινές δράσεις, η συμμετοχή των οικογενειών των εργαζομένων, το αίσθημα της υπερηφάνειας και της ασφάλειας είναι κλειδιά που ανοίγουν διάπλατα την πόρτα της προόδου και της ανάπτυξης μίας επιχείρησης. ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ ΔΙΑΡΚΟΎΣ ΒΕΛΤΊΩΣΗΣ Η συνεπής και συνεχής ενημέρωση, η εκπαίδευση, η επιβράβευση, η ενίσχυση της διαδραστικότητας, η ενθάρρυνση κατάθεσης ιδεών, χτίζουν τα γερά θεμέλια της εσωτερικής επικοινωνίας και δημιουργούν ένα συμπαγές σύμπλεγμα ανθρώπων και στόχων. Η ενεργή και δυναμική εσωτερική επικοινωνία είναι σε θέση να δημιουργήσει μία κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης η οποία προσθέτει αξία και λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στην υλοποίηση και απόδοση της συνολικής επικοινωνιακής στρατηγικής. * Αντιπρόεδρος Δ.Ε. ΤΕΥΠ, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ Είναι απόλυτα θεμιτό η κρίση να επηρεάσει τους στόχους και να διαφοροποιήσει τις στρατηγικές και το σχέδιο δράσης ενός ομίλου. Αρκεί οι εργαζόμενοι να είναι οι πρώτοι που θα ενημερωθούν γι αυτό, που θα αντιληφθούν, θα κατανοήσουν και θα πιστέψουν το σύνολο των μηνυμάτων που εκπέμπονται από την επιχείρηση τους προς τους ίδιους και προς όλα τα ενδιαφερόμενα κοινά και τις ομάδες συμμέτοχων. 89

90 ΠΕΡΊ ΑΡΙΣΤΕΊΑΣ Αποστολή της ΕΕΔΕ από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα είναι να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη των αρχών του Μάνατζμεντ στη χώρα μας και να προωθήσει τα κατάλληλα Εργαλεία, ώστε οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί να διαφοροποιηθούν και παράλληλα να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, η ΕΕΔΕ προσφέρει τα ακόλουθα Εργαλεία και τις Διαδικασίες Πιστοποίησης σε επιχειρήσεις, οργανισμούς και ανεξάρτητα λειτουργικά τμήματα από τον ιδιωτικό ή το δημόσιο τομέα: Μοντέλο Επιχειρηματικής Αριστείας EFQM Διεθνές Πρόγραμμα Πιστοποίησης EFQM Levels of Excellence Ελληνικό Μοντέλο Επιχειρηματικής Αριστείας Εθνικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης ΕΕΔΕ «ΑΙΕΝ ΑΡΙΣΤΕΥΕΙΝ» Διεθνές Πρότυπο Πιστοποίησης Investors in People Η ΕΕΔΕ ΑΝΈΔΕΙΞΕ ΤΟΥΣ ΑΡΊΣΤΟΥΣ ΣΕ ΜΙΑ ΛΑΜΠΡΉ ΤΕΛΕΤΉ! Ο ΆΡΗΣ ΔΡΌΣΗΣ, ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΎ ΚΈΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΝΟΚΙΑ ΑΝΑΔΕΊΧΘΗΚΕ QUALITY LEADER OF THE YEAR 2017 Ο Άρης Δρόσης, επικεφαλής του τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης του Τεχνολογικού Κέντρου της ΝΟΚΙΑ στην Αθήνα, αναδείχθηκε Έλληνας Quality Leader για το 2017, κατά την απονομή των διακρίσεων στη Γιορτή της Επιχειρηματικής Αριστείας, «ΑΡΙΣΤΕΙΑ 2017», που διοργάνωσε στις 28 Νοεμβρίου η Ελληνική Εταιρία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) στο Συνεδριακό της Κέντρο «Γ. Κοντογεώργης». Στο πλαίσιο της εκδήλωσης με τους σημαντικότερους θεσμούς που επιβραβεύουν την Αριστεία απονεμήθηκαν ακόμα οι Πιστοποιήσεις EFQM Levels of Excellence και Investors in People. Στην εκδήλωση για την «ΑΡΙΣΤΕΙΑ 2017», που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία, τους παριστάμενους χαιρέτισαν οι κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ και Μίλτος Κοζάνης, πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του Quality Leader of the Year. Την παρουσίαση της εκδήλωσης έκανε η δημοσιογράφος Σοφία Ροδοπούλου. «Στα χρόνια που προηγήθηκαν οραματιστήκαμε να δημιουργήσουμε στην ΝΟΚΙΑ Ελλάδας ένα σύγχρονο Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Λογισμικού, εξωστρεφές και ανταγωνιστικό σε παγκόσμιο επίπεδο, που θα λειτουργεί ως πόλος έλξης επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας και θα παρέχει ευκαιρίες ανέλιξης για λαμπρούς Έλληνες επιστήμονες στη χώρα μας», τόνισε ο Έλληνας Quality Leader of the Year 2017, κ. Δρόσης, παραλαμβάνοντας το βραβείο από τον πρόεδρο του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κων. Λαμπρινόπουλο. «Στηρίζουμε το όραμά μας, συνέχισε ο κ. Δρόσης, επενδύοντας στο έμπειρο και τεχνολογικά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, τη δέσμευσή μας στην ανάπτυξη προϊόντων υψηλής ποιότητας και αξιοπιστίας και στην ανάπτυξη καινοτομίας σε τεχνολογίες αιχμής. Η πορεία ανάπτυξης του Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης που απασχολεί σήμερα 1000 Έλληνες επιστήμονες της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών επιβεβαιώνει αυτή την προσπάθεια». 90

91 επιχειρηματική αριστεία m «Η σημερινή βράβευση, κατέληξε ο Έλληνας Quality Leader of the Year 2017, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για όλους εμάς που στελεχώνουμε το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Λογισμικού της ΝΟΚΙΑ στην Ελλάδα. Αποτελεί το επιστέγασμα των προσπαθειών μας, μια έμπρακτη αναγνώριση στην ποιότητα και την αριστεία και στην επιβεβαίωση των δυνατοτήτων των ανθρώπων που θέλουν να μείνουν και να διακριθούν ως επιστήμονες στην Ελλάδα. Θα συνεχίσουμε την προσπάθειά μας να αναδείξουμε τη χώρα ως εστία ποιότητας, καινοτομίας και τεχνογνωσίας». Ακολούθως, απονεμήθηκαν τιμητικές διακρίσεις για την υιοθέτηση του Προτύπου Investors in People στο Δήμο Αθηναίων και στον Δήμο Χαλκιδέων, τους δύο πρώτους πανελλαδικά Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης που υιοθέτησαν το διεθνές αυτό Πρότυπο, που δημιουργεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τον οργανισμό που το εφαρμόζει, διασφαλίζοντας πως υπάρχει η σωστή υποδομή για την υπεροχή των ανθρώπων σε επίπεδο τεχνογνωσίας, δεξιοτήτων, επιβράβευσης και εξέλιξης. Για τον Δήμο Αθηναίων την διάκριση παρέλαβε ο Αντώνης Κουτάντος, Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού και για τον Δήμο Χαλκιδέων ο Τηλέμαχος Μωραΐτης, Γενικός Γραμματέας. Το Διεθνές Πρότυπο Investors in People Standard 6ης γενιάς, απονεμήθηκε στην εταιρία Φουρλής Α.Ε. Συμμετοχών, τη διάκριση της οποίας παρέλαβε η Νατάσα Σπύρου, HR Director. Η ανώτερη διάκριση Investors in People Silver, απονεμήθηκε στην Ελπινίκη Στυλογιάννη, HR Manager της Almi Tankers S.A. που την παρέλαβε για λογαριασμό της εταιρείας που δραστηριοποιείται στην αγορά δεξαμενόπλοιων μεταφοράς αργού πετρελαίου. Στα επίπεδα Επιχειρηματικής Αριστείας EFQM οι διακρίσεις ήταν οι εξής: ETBA ΒΙ.ΠΕ., την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Φίλιππος Κονταξής, Γενικός Διευθυντής. ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, την πιστοποίηση του οποίου παρέλαβε η Ηλιάννα Χαρτζάλα, Π.Ε. Διοικητικού BSS, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Ευστάθιος Λιακόπουλος, CEO και ιδρυτής της εταιρείας μαζί με ομάδα στελεχών της PHARMABELLE LIMITED, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβαν οι Μυρτώ Ράπτη, Υπεύθυνη Marketing και η Μαρία Σακέλη, Υπεύθυνη Πωλήσεων PRINTEC GROUP, την πιστοποίηση του οποίου παρέλαβε η Αλεξάνδρα Ελευθερίου, Chief People Officer 91

92 GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Γεώργιος Κορμέντζας, Γενικός Διευθυντής ΛΑΡΣΙΝΟΣ Α.Ε., την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Ηλίας Λαρσινός, Αναπλ. Γενικός Διευθυντής της εταιρείας EGG-ENTER.GROW.GO/ Eurobank Ergasias, την πιστοποίηση για λογαριασμό του προγράμματος αυτού παρέλαβαν οι Ρούλα Μπαχταλιά, Programme Manager, Ζέτα Κωνσταντινίδου, Στέλεχος της Γενικής Διεύθυνσης Marketing & Επικοινωνίας του Ομίλου Εurobank και Ευθύμης Γεωργακόπουλος, egg Site Manager ICTS, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε η Καλλιόπη Γιαννοπούλου, Safety, Health, Environment & Quality Assurance Manager ATHENIAN SEA CARRIERS LTD, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Captain Ιωάννης Σίφης, Operations Manager UNI-PHARMA ΚΛΕΩΝ ΤΣΕΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΒΕΕ, την πιστοποίηση της οποίας παρέλαβε ο Αθανάσιος Αρχοντίκης, Operations Director και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο Χωριό της Επιχειρηματικής Αριστείας, όπου τους υποδέχτηκαν και μοιράστηκαν μαζί τους βέλτιστες πρακτικές και εμπειρίες από τη διαδρομή τους προς την Αριστεία οι επιχειρήσεις: Edenred, Κέντρο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη Α.Ε., ΜΕΓΑ, Intermed S.A., Uni-Pharma Α.Β.Ε.Ε. και Pharmabelle. Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν οι εταιρείες Uni Pharma Α.Β.Ε.Ε., Intermed S.Α., Pharmabelle και Genesis Pharma S.A. Χορηγοί Επικοινωνίας η Boussias Communications, η εφημερίδα Ναυτεμπορική και τα περιοδικά European Business Review και Manager και το Skywalker.gr. Χορηγοί διαδικτυακής επικοινωνίας οι Global Sustain και naftemporiki. gr. Τηλεοπτικός χορηγός το SBC TV. Το EFQM, είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός και αποτελεί για περισσότερα από 20 χρόνια κομβικό σημείο συνάντησης των άριστων επιχειρήσεων και οργανισμών με διεθνή προσανατολισμό, ανεξάρτητα από το μέγεθος και τον κλάδο τους. Το EFQM, με περισσότερα από 700 μέλη επιχειρήσεις και οργανισμούς του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα αντλεί και μοιράζεται με τα μέλη του τις Καλύτερες Επιχειρηματικές Πρακτικές μέσω πρωτοποριακών δραστηριοτήτων, με τη συμμετοχή ανώτατων στελεχών από ολόκληρο τον κόσμο. Το EFQM είναι ο δημιουργός του Μοντέλου της Επιχειρηματικής Αριστείας EFQM (EFQM Excellence Model) και του Βραβείου Επιχειρηματικής Αριστείας (EFQM Excellence Award). Το EFQM σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα διατηρεί Εθνικό Εταίρο National Partner Organization (NPO) ενώ σημειώνεται ότι για την Ελλάδα και την Κύπρο τον επίσημο αυτό ρόλο κατέχει η ΕΕΔΕ. 92

93 επιχειρηματική αριστεία m Το Investors in People (IIP) είναι το πρώτο ποιοτικά Πρότυπο που εστιάζει στο Ανθρώπινο Δυναμικό. Βοηθά τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, μέσω του Ανθρώπινου Δυναμικού τους. Δημιουργήθηκε το 1990 με πρωτοβουλία της Βρετανικής Κυβέρνησης και θεσμικών φορέων με σκοπός τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικής επίδοσης μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης και ανάπτυξης των εργαζομένων. Το πρότυπο σήμερα λειτουργεί σε 50 χώρες παγκοσμίως. To IIP αξιολογεί και πιστοποιεί την κατανόηση των στρατηγικών στόχων μιας επιχείρησης σε συνάρτηση με τις ικανότητες και την αποτελεσματικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Παράλληλα, διευκολύνει τον σχεδιασμό μελλοντικών στόχων και δράσεων. Πρόκειται για ετήσιο πανευρωπαϊκό θεσμό που πραγματοποιείται από το 2002 από τον European Organisation for Quality (Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ποιότητα) και σε εθνικό επίπεδο από την ΕΕΔΕ. Σε συνέχεια της διαδικασίας αυτής ανακηρύσσεται κάθε χρόνο ο Ευρωπαίος Quality Leader of the Year από τους Εθνικούς Quality Leaders of the Year όλων των ευρωπαϊκών κρατών. Τον τίτλο αυτό έχουν κατακτήσει τέσσερις φορές, από την έναρξη του θεσμού, οι Έλληνες αποδέκτες του βραβείου. ΑΝΑΚΟΙΝΏΘΗΚΑΝ ΟΙ ΝΙΚΗΤΈΣ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΊΟΥ EFQM ΣΤΟ EFQM FORUM 2017 ΣΤΗ ΜΑΔΡΊΤΗ Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το EFQM Forum που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη στις 26 & 27 Οκτωβρίου 2017, με θέμα Excellence through Agility «Αριστεία μέσω της ευελιξίας» Στο πλαίσιο αυτό στις 27 Οκτωβρίου διεξήχθη και η επίσημη Τελετή Απονομής του Global EFQM Excellence Award στους νικητές και φιναλίστ του Βραβείου Νικητές του EFQM Global Excellence Award. Κατά τη διάρκεια του EFQM Forum παρουσιάστηκαν βέλτιστες πρακτικές από σημαντικούς Business Leaderς και στελέχη άριστων επιχειρήσεων, οι οποίοι μοιράστηκαν με τους συμμετέχοντες τις εμπειρίες τους. ΣΥΓΧΑΡΗΤΉΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑWARD WINNERS & PRIZE WINNERS EFQM GLOBAL EXCELLENCE AWARD 2017! EFQM Global Excellence Award Winners 2017 Dubai Electricity and Water Authority Glasgow Housing Association Robert Bosch GmbH, Blaichach Plant (BhP) EFQM Global Excellence Prize Winner in Harnessing Creativity & Innovation Bosch Car Multimedia Portugal, S.A. EFQM Prize Winner in adding value for Customers & Creating a Sustainable Future Bosch Rodez Plant EFQM Global Excellence Prize Winner in Leading with Vision, Inspiration & Integrity & Succeeding through the Talent of People Geriatrische Gesundheitszentren der Stadt Graz (GGZ) EFQM Global Excellence Prize Winner in Adding Value for Customers Hospital Universitario Infanta Elena Sanitas Hospitales Tarsus Belediyesi (Municipality) EFQM GLOBAL EXCELLENCE AWARD HIGHLY COMMENDED 2017 Mando Corporation Poland Sp. z.o.o. West Lothian Council 93

94 ΣΥΓΧΑΡΗΤΉΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΝΙΚΗΤΈΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΊΩΝ INVESTORS IN PEOPLE ΑWARD 2017 Σε μια υπέρλαμπρη τελετή για την απονομή των βραβείων The Investors in People Awards 2017 που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, αναδείχθηκαν οι νικητές, εργαζόμενοι και επιχειρήσεις που καθημερινά επιτυγχάνουν όλοι μαζί, αλλά και ατομικά στη κατηγορία των διακρίσεων που παρέχει το Investors in People, εξαιρετικά αποτελέσματα αριστείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Leader of the year (2-499) Martin Mulhern - St. Cecilia s College Leader of the year (500+) Steve Packham - Chelmsford City Council Excellence in Leadership and Management (2-499) St Cecilia s College Excellence in Leadership and Management (500+) Barnsley Council Excellence in the Third Sector (2-499) Bible Society Excellence in the Third Sector (500+) Lewisham Homes Excellence in Social Responsibility (2-499) Xiros Ltd Excellence in Social Responsibility (500+) Rendall and Rittner Limited Excellence in Reward and Recognition (2-499) Expand Executive Search Ltd Excellence in Reward and Recognition (500+) JOINT WINNER: Great Western Railway JOINT WINNER: Max s Kitchen Inc. Best Newcomer (2-499) Inca Caring Accounting Best Newcomer (500+) Watsons Personal Care Stores Philippines Apprentice Employer of the year (2-499) Troup Bywaters + Anders Apprentice Employer of the year (500+) Glasgow Housing Association The People s Award for Manager of the year Jim Roach - ARV Solutions Practitioner of the year Stephanie McCutcheon Silver Employer of the year (2-49) Burleigh College Silver Employer of the year (50-249) Lyceum of the Philippines University, Cavite Silver Employer of the year (250-4,999) The Frances Taylor Foundation Silver Employer of the year (5,000+) TaskUs Incorporated Gold Employer of the year (2-49) Inn-telligence Gold Employer of the year (50-249) Assael Architecture Ltd Gold Employer of the year (250-4,999) Vision Labs Ltd Gold Employer of the year (5,000+) Dubai Electricity and Water Authority Platinum Employer of the year (2-49) The Aunties Ltd t/a The Aunties Old School Nursery Platinum Employer of the year (50-249) Trust International Insurance Company (Cyprus) Ltd Platinum Employer of the year (250-4,999) Glasgow Housing Association info: 94 Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε απευθυνθείτε στο Τμήμα Πιστοποιήσεων της ΕΕΔΕ, στο τηλ.: , κ. Δήμητρα Μπαρτζουλιάνου (εσωτ. 730), e.mail: certification@eede.gr, fax: ,

95 m τα νέα της ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΕΔΕ Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΕ MANAGER OF THE YEAR 2017 Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ HELLENIC CIO FORUM DIGITAL LEADERSHIP A DATA DRIVEN DECISION MAKING AND INNOVATION STRATEGY RISK MANAGEMENT & COMPLIANCE FORUM ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ 13o E BUSINESS FORUM ΤΟΥ ΕΙΠ 8ο BIG HR DEBATE, ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 1ο ΝETWORKING ΕVENT ΤΟΥ ΤΟΓΜΕ ΤΟ 3ο ΕΤΉΣΙΟ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΤΟΜΔΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΌ ΣΤΗ ΔΗΜΌΣΙΑ ΔΙΟΊΚΗΣΗ ΕΚΔΉΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΕ ΜΑΚΕΔΟΝΊΑΣ ΓΙΑ ΤΟ GDPR ΚΑΙ ΤΟΝ ΡΌΛΟ ΤΟΥ CIO/IT MANAGER ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ ΈΝΑΡΞΗ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ BALKANMED E-BUSINESS PAGES ΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΉΣ ΠΕΡΙΌΔΟΥ

96 96 τα νέα της ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΕΔΕ Στη συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου 2018, συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΕΔΕ, που προέκυψε από τις πρόσφατες αρχαιρεσίες της Γενικής Συνέλευσης των Μελών της. Μετά την ολοκλήρωση τριών θητειών, το μέγιστο διάστημα όπως προβλέπει το Καταστατικό της Εταιρίας, ο Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος παρέδωσε τη σκυτάλη στο νέο Πρόεδρο του ΔΣ, Δρ. Πέτρο Δούκα, Πρόεδρο της Capital Partners SA, ο οποίος υπήρξε Υφυπουργός Οικονομικών, Υφυπουργός Εξωτερικών και Βουλευτής της Περιφέρειας Αττικής. Ο κ. Δούκας έχει διατελέσει και κατά το παρελθόν μέλος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, ενώ είναι κάτοχος διδακτορικού (Ph.D.) στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU) και MBA από το Columbia. Έχει διατελέσει στέλεχος της Citibank στη Νέα Υόρκη με το βαθμό του Αντιπροέδρου, Διευθύνων Σύμβουλος (Country Head & Treasurer) της Citibank Ελλάδας, και Πρόεδρος του ΔΣ της ΑΓΕΤ Ηρακλής, της Ericsson Ελλάδας, της Pepsico Ελλάδας, της Nova PayTV Group, ενώ είναι Πρόεδρος της Capital Partners SA, Mergers & Acquisitions Advisors. Αναλυτικά, το νέο ΔΣ της ΕΕΔΕ διαμορφώθηκε ως εξής: Πρόεδρος: Πέτρος Δούκας, Α Αντιπρόεδρος: Χρήστος Χαρπαντίδης, Β Αντιπρόεδρος: Ελένη (Νέλλη) Κάτσου, Γ Αντιπρόεδρος: Δημήτρης Βιδάκης, Γενικός Γραμματέας: Ευστάθιος Λοΐζος, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας: Παναγιώτης Στάπας, Ταμίας: Γρηγόρης Ταπεινός, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Οικονομικής Διοικήσεως (ΕΙΟΔ). Μέλη: Απόστολος Αιγυπτιάδης, Πρόεδρος Δ.Ε. Τμήματος Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Αραβώσης, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Διοικήσεως Παραγωγής (ΕΙΔΙΠ), Νίκος Βασιλείου, Πρόεδρος Δ.Ε. Τομέα Ηγεσίας (ΤΗΓΕ), Σταύρος Δρακουλαράκος, Αλεξάνδρα Ελευθερίου, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ), Νικόλας Κανελλόπουλος, Μαρίνα Καραστεργίου, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Μάρκετινγκ (ΕΙΜ), Άρτεμις - Παλλάς Λιόντα, Πρόεδρος Δ.Ε. Τομέα Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ & Επιχειρηματιών (ΤΟΓΜΕ), Βασίλης Λώλας, Πρόεδρος Δ.Ε. Τομέα Εταιρικών Υποθέσεων (ΤΕΥΠ), Αγγελίνα Μιχαηλίδου Βασιλακοπούλου, Γιώργος Νασούλης, Πρόεδρος Δ. Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ), Χαράλαμπος Ντόλκας, Πρόεδρος Δ.Ε. Τομέα Μάνατζμεντ Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης (ΤΟΜΔΔΑ), Αριστοτέλης Παντελιάδης, Ιωάννης Παπαχρήστου, Αναστάσιος Ροδόπουλος, Γενικός Διευθυντής, Αθανάσιος Ρούλιας, Σύμβουλος Διοίκησης, Σωτήρης Σεϊμανίδης, Γρηγόρης Ταπεινός και Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, ex officio. Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΕ Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 7 Ιουνίου 2018 η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μελών της ΕΕΔΕ. Στο ανοικτό μέρος της Συνέλευσης, πέραν των Μελών της Εταιρίας, παρέστησαν εκπρόσωποι του πολιτικού, ακαδημαϊκού, επιχειρηματικού και δημοσιογραφικού κόσμου. Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ στο βήμα Τα πεπραγμένα του 2017 παρουσιάζει ο Αθανάσιος Ρούλιας Ο πρώην πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Νίκος Εμπέογλου, χαιρετίζει τα μέλη της Εταιρίας

97 97 Ο πρώην πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Φαίδων Στράτος, απευθύνει χαιρετισμό στα Μέλη Ομιλία απηύθυνε προς τα Μέλη της ΕΕΔΕ ο Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτής Β Αθηνών, Κωστής Χατζηδάκης Ο Ανεξάρτητος Βουλευτής Β Αθηνών, Χάρης Θεοχάρης, χαιρετίζει τα μέλη της ΕΕΔΕ, κατά την Γενική Συνέλευση Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΔΣ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, προσφέρει αναμνηστική τιμητική πλακέτα στον πρώην πρόεδρο, Νίκο Εμπέογλου Ο Αθανάσιος Ρούλιας παραλαμβάνει τιμητική διάκριση για την πολυετή συνεισφορά του, από τον Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο O πρώην πρόεδρος του ΕΙΜ, Μάρκος Φραγκουλόπουλος, παραλαμβάνει από τον Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο αναμνηστική τιμητική πλακέτα Ο απελθών πλέον από το ΔΣ της ΕΕΔΕ, Ιωάννης Κολοβός, με την τιμητική πλακέτα ανά χείρας Ομιλία απηύθυνε ο Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτής Β Αθηνών, Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος μεταξύ άλλων πρότεινε τη θεσμική συνεργασία της Πολιτείας με την ΕΕΔΕ για μια καλύτερη Ελλάδα. Στη συνέχεια μίλησε ο Ανεξάρτητος Βουλευτής Β Αθηνών, Χάρης Θεοχάρης, ο οποίος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην ανάγκη υιοθέτησης μιας νέας ατζέντας δράσης ώστε να οδηγηθεί η Ελλάδα στην προκοπή και την ευημερία. Κατά τη διάρκεια της Συνέλευσης ο Αθανάσιος Ρούλιας, παρουσίασε τα πεπραγμένα του έτους 2017 της ΕΕΔΕ, των πέντε Ινστιτούτων και των τεσσάρων Τομέων της, τονίζοντας πως παρά τις αντίξοες συνθήκες, η ΕΕΔΕ συνέχισε να προσφέρει σημαντικό και πολυεπίπεδο έργο, υλοποιώντας πλήθος συνεδρίων και διοργανώσεων-θεσμών με σκοπό την ενημέρωση, διάδοση και προαγωγή του μάνατζμεντ και της ανάπτυξης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Συνέχισε, ακόμα, να αναπτύσσει ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο δίκτυο φορέων σε όλη τη χώρα, ενώ διατήρησε τη δύναμη των νομικών και φυσικών μελών της και υποστήριξε τις επιχειρήσεις και τα στελέχη, καθώς και μεγάλο αριθμό ανέργων μέσω ειδικών προγραμμάτων με την παροχή συμβουλευτικής και εκπαίδευσης. Τέλος, ο κ. Ρούλιας ευχαρίστησε, μεταξύ άλλων, τα μέλη της ΕΕΔΕ που προσφέρουν εθελοντικά χρόνο και έργο συμμετέχοντας στις δράσεις της Εταιρίας. Ο απελθών πρόεδρος του Δ.Σ της Εταιρίας, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος στην ομιλία του αναφέρθηκε στην ιστορία και τα επιτεύγματα της ΕΕΔΕ, στις δυνατότητες της για περαιτέρω ανάπτυξη και στις νέες προοπτικές που διανοίγονται για το άμεσο αλλά και το μακροπρόθεσμο μέλλον.

98 98 τα νέα της Ένα ιστιοφόρο για τον απερχόμενο πρόεδρο του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο, από τους Νίκος Μπιλίρη, Αθανάσιο Ρούλια και Πέτρο Καραχάλιο Στο προεδρείο της Γενικής Συνέλευσης των Μελών της ΕΕΔΕ από αριστερά οι Λίνα Τσαγκαράκη, Πέτρος Καραχάλιος, Γεώργιος Γεωργούλας και Βασίλειος Κορρές Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης τιμήθηκαν για τη συνεισφορά τους στην Εταιρία τα μέλη του ΔΣ της ΕΕΔΕ που ολοκλήρωσαν τη θητείας τους σε αυτό, οι κ.κ. Μάρκος Φραγκουλόπουλος και Ιωάννης Κολοβός. Τιμήθηκε, επίσης ο Νίκος Εμπέογλου, που λόγω αλλαγής προεδρίας, αποχωρεί από τη θέση του ex officio Μέλους του ΔΣ που κατείχε ως τέως πρόεδρος, καθώς και ο Αθανάσιος Ρούλιας, για την πολυετή και πραγματικά πολύτιμη συνεισφορά του, στην Εταιρία. Ιδιαίτερη ήταν και η στιγμή που ο Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος τιμήθηκε για το έργο του ως πρόεδρος της ΕΕΔΕ, ολοκληρώνοντας τρεις πλήρεις θητείες. Η Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία των εταιριών Mazars και Oracle. Άποψη από την αίθουσα της Συνέλευσης MANAGER OF THE YEAR 2017 Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ο Οδυσσέας Αθανασίου, Διευθύνων Σύμβουλος της LAMDA Development AE, ανακηρύχθηκε από την Ελληνική Εταιρία Διοικήσεως Επιχειρήσεων Manager of the Year 2017, στη 16η Τελετή Απονομής που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 22 Μαΐου 2018 στο Περιστύλιο του Ζαππείου. Καλωσορίζοντας τους παρισταμένους ο τότε Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, αναφέρθηκε σε δύο βασικές αξίες. Αυτές τις Αριστείας και του Εθελοντισμού, με αναφορές στους μεγάλους εθνικούς ευεργέτες (Ζάππα, Τοσίτσα, Αρσάκη, κ.ά) αλλά και στους σύγχρονους (Ωνάση, Νιάρχο κ.λπ.) που μας άφησαν παρακαταθήκη μεγάλα έργα και υποδομές που αξιοποιήθηκαν, αλλά διακινδυνεύεται ο χρόνος ζωής τους από τη νοοτροπία που μας διακατέχει σαν λαό. Αναφέρθηκε, ακόμα, στη δύναμη του εθελοντισμού που ενδυναμώθηκε κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, εντοπίζοντας ωστόσο ξανά ένα συμπεριφορικό γενικότερα πρόβλημα. Στην ΕΕΔΕ, κατέληξε, που είναι κατ εξοχήν εθελοντικός οργανισμός, πιστεύουμε στον Εθελοντισμό και στην Αριστεία και θα συνεχίσουμε το έργο μας προς αυτές τις δύο κατευθύνσεις. Χαιρετισμό στην Τελετή Απονομής του βραβείου Manager of the Year 2017 απηύθυνε ο Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Β Αθηνών, Κωστής Χατζηδάκης. Ο φετινός νικητής του βραβείου κατέχει τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου στη LAMDA Development για δέκα χρόνια. Παραλαμβάνοντας το βραβείο, ο κ. Αθανασίου ευχαρίστησε την ΕΕΔΕ για την αναγνώριση της επιτυχημένης πορείας του και τους εργαζομένους της LAMDA Development, οι οποίοι, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, αποτελούν την καρδιά της εταιρείας. Τόνισε πως η LAMDA Development βρίσκεται στη σημερινή θέση

99 99 χάρη στην απόλυτη στήριξη του ομίλου Λάτση και θα παραμείνει πιστή στις αξίες της εξωστρέφειας, της αξιοπιστίας και της καινοτομίας, αρχές που διέπουν την εταιρική της φιλοσοφία. Κατά τη διάρκεια της 10ετούς θητείας του ως Διευθύνων Σύμβουλος της LAMDA Development κατάφερε, παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες, να επιτύχει ρεκόρ κερδοφορίας τα τέσσερα τελευταία χρόνια και να εδραιώσει την εταιρεία ως ηγέτιδα της αγοράς. Το να αφουγκράζεσαι ουσιαστικά τις ανάγκες όλων των εμπλεκομένων μερών σε κάθε είδους συνεργασία, καθώς και το χτίσιμο εμπιστοσύνης σε κάθε σχέση αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά επιτυχίας, ανέφερε μεταξύ άλλων. Ο κ. Αθανασίου αναφέρθηκε, επίσης, στη σημαντικότητα των διεθνών συνεργασιών. Μέσω στρατηγικών κινήσεων εξωστρέφειας, επετεύχθησαν διεθνείς συνεργασίες με σημαντικού κύρους εταιρείες, όπως η Blackstone Group, η Värde Partners, η Dogus Group, η HSBC, η Fosun και η Eagle Hills. Η προσήλωση σε αυτή την εταιρική φιλοσοφία άνοιξε το δρόμο στη LAMDA Development για να διεκδικήσει και τελικά να αναλάβει τη πραγματοποίηση της μεγαλύτερης ιδιωτικής επένδυσης στην Ελλάδα, αλλά και μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως, την ανάπλαση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Στη σελίδα 10 του τεύχους αυτού μπορείτε να διαβάσετε αναλυτική περιγραφή του ίδιου και της επιχείρησης. Τη λαμπρή Τελετή Απονομής παρακολούθησαν περισσότεροι από 300 προσκεκλημένοι, μέλη της Σημαντική γνώση και μηνύματα προέκυψαν από τις εργασίες του 7ου ετήσιου συνεδρίου του Hellenic CIO Forum του Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της ΕΕΔΕ, που πραγματοποιήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2018, με θέμα «Digital Leadership A data driven decision making and innovation strategy». Το κυρίως μήνυμα ήταν η ανάγκη μετασχηματισμού της επιχείρησης ώστε να επιτύχει ένα σημαντικό ψηφιακό αποτύπωμα, και η ένταξή του σε ένα μεσοπρόθεσμο πλάνο μέσα από καινοτόμο στρατηγική που θα βασίζεται σε δεδομένα. ΕΕΔΕ, επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου. Χορηγοί της Τελετής Απονομής του βραβείου Manager of the Year 2017 ήταν οι Edenred, EFG Eurobank, ManpowerGroup Ελλάδας, Παπαστράτος και Pharmathen. Υποστηρικτές: Κανδαράκης και Xerox. Χορηγοί Επικοινωνίας: Adbusiness, Business News Magazine, CSR Review, Retail Business, Ναυτεμπορική και Manager. Χορηγοί Διαδικτυακής Επικοινωνίας: Advertising.gr, BusinessNews.gr, csrnews.gr, European Business Review και naftemporiki.gr. ΠΟΙΟΣ ΕΊΝΑΙ Ο ΟΔΥΣΣΈΑΣ ΑΘΑΝΑΣΊΟΥ: Πέραν της θητείας του στη LAMDA Development, ο Οδυσσέας Αθανασίου έχει πολυετή εμπειρία σε σημαντικές διοικητικές θέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στην εννεαετή καριέρα του στις Η.Π.Α., εργάστηκε για την Ernst & Young και την Emerson Electric. Έχει διατελέσει CFO της Diageo Mετά την εισαγωγική ομιλία του Ξενοφώντα Λιαπάκη, προέδρου της Ο.Ε. του Hellenic CIO Forum, ο πρώτος Keynote Speaker, Emmanuel Gaudin, Πρόεδρος του «The European CIO Association» και Global CIO της Legarde SA, μίλησε για τις προκλήσεις του νέου ψηφιακού κόσμου, και την προσπάθεια ένταξης των εταρειών στο παγκόσμιο ψηφιακό γίγνεσθαι, που πλέον οδηγεί την καινοτομία και τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Παράλληλα, έκανε αναφορά στις δράσεις του Euro CIO Association σε ευρωπαικό επίπεδο και την προσπάθεια του για την Hellas, με περιοχή ευθύνης την Ελλάδα και την Τουρκία, CFO Δυτικής Ευρώπης στην Βαrilla, με έδρα το Παρίσι και CFO Ελλάδος στην τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν. Στις εταιρείες αυτές, διετέλεσε και μέλος του Δ.Σ. Είναι κάτοχος πτυχίου Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και ΜΒΑ από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin with honors. Συμμετέχει ενεργά σε συνέδρια, ομιλίες και συζητήσεις που αφορούν στην ανάγκη αναδιαμόρφωσης της οικονομίας και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, του επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα, και του Real Estate1. Επιπλέον, μέσα από πλούσια αρθρογραφία (Economist κ.α.) αναλύει τις εξελίξεις και επενδυτικές προοπτικές για την Ελλάδα και την παγκόσμια οικονομία. Τέλος, είναι μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων του ΣΕΒ, του ΣΕΛΠΕ, της Συμμαχίας για την Ελλάδα (ιδρυτικό μέλος) και της επιτροπής του TEDX Academy Ελλάδος. Δείτε το βίντεο της τελετής απονομής εδώ: manageroftheyear17 HELLENIC CIO FORUM DIGITAL LEADERSHIP A DATA DRIVEN DECISION MAKING AND INNOVATION STRATEGY δημιουργία ενός σύγχρονου ευρωπαικού πλαισίου λειτουργίας της πληροφορικής. Στη συνέχεια, στο πρώτο panel του συνεδρίου, συζητήθηκαν οι τρέχουσες εξελίξεις της τεχνολογίας, οι μελλοντικές τάσεις και προβλέψεις και ο τρόπος που κάθε εταιρεία τις ερμηνεύει, με συντονιστή τον Γιώργο Ναούμ Partner, Technology Leader της PwC Greece και θέμα «Digital Transformation Strategy Business Excellence». Στη συζήτηση συμμετείχαν οι Γιάννης Βιτζηλαίος - Customers Systems Director Ομίλου ΟΤΕ, Κώστας Γκρίτσης - Services Sales, Cloud & Apps στη Microsoft,

100 100 τα νέα της Ο πρόεδρος του Hellenic CIO Forum, Ξενοφών Λιαπάκης Ο keynote speaker Mr Thomas Blood, Enterprise Strategist for EMEA, Amazon Web Services Νίκος Μελισσουργός - Global Sales της Hewlett Packard Enterprise, Κωνσταντίνος Ο πρόεδρος του Euro CIO Association Mr. Emmanuel Gaudin Παρακολουθώντας τον καθ. Στρατηγικής του Bocconi University, Carlo Alberto Carnevale-Maffè Στο panel discussion οι Γιάννης Βιτζηλαίος, Κώστας Γκρίτσης, Νίκος Μελισσουργός, Κωνσταντίνος Μπαχάς, Νίκος Μποτίνης, Μάνια Σέργη, και Σταύρος Φωτιάδης Στο panel discussion υπό τον συντονισμό του αντιπροέδρου της Accenture κ. Λάμπρου Τσόλκα, συζητούν οι keynote speakers: Mr Thomas Blood, Professor Carlo Alberto Carnevale-Maffè και Mr. Emmanuel Gaudin Μπαχάς, Presales Manager στη SAS Greece & Eastern Europe, Νίκος Μποτίνης - Regional Sales Manager στη Cisco Greece, Cyprus, Malta, Μάνια Σέργη - Manager of Software Sales στην IBM Greece and Cyprus και Σταύρος Φωτιάδης - Cloud Technology Customer Advisor της Oracle CEE. Ο δεύτερος Keynote Speaker, Thomas Blood, Enterprise Strategist στην Amazon Web Services, τόνισε, με γλαφυρό τρόπο, ότι η υιοθέτηση των αναδυόμενων τεχνολογιών Cloud και η μετάβαση κάθε εταιρείας στον ψηφιακό κόσμο, είναι μονόδρομος στους περισσότερους κλάδους. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι οι επιλογές θα πρέπει να έχουν στρατηγικό χαρακτήρα για να έχουν διάρκεια και προστιθέμενη αξία. Στην πραγματικότητα, έχουμε φτάσει πλέον σε ένα σημείο καμπής για τα επόμενα τρία χρόνια, όπου θα δούμε μια στροφή του ψηφιακού μετασχηματισμού προς μια μακροοικονομική κλίμακα, καθώς πολλές παγκόσμιες επιχειρήσεις επιτυγχάνουν περισσότερο από το ήμισυ του τζίρου τους από ψηφιακές υπηρεσίες (προσφορές, λειτουργίες και δίκτυα προμηθειών, διανομής, και πελατών). Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ηγετική του διάσταση, σηματοδοτεί, ολοένα και περισσότερο, την αλλαγή του ρόλου και του προφίλ του ίδιου του Διευθύνοντος Συμβούλου, απαιτώντας ένα περισσότερο τεχνολογικό προφίλ. Οι κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν, επίσης, τον ψηφιακό μετασχηματισμό με τη δημιουργία νέων μονάδων που επικεντρώνονται σε αυτή τη στρατηγική και τα εργαστήρια καινοτομίας, ώστε να δημιουργήσουν νέες εμπειρίες για τους πελάτες, αντιμετωπίζοντας τα δεδομένα ως στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο που δημιουργεί νέες πηγές εσόδων (χρησιμοποιούν την πληροφορία ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα), ή αναζητώντας γνωστικές λύσεις τεχνητής νοημοσύνης (AI/ cognitive solutions) για τη δημιουργία νέας αξίας και υιοθετώντας το cloud. Το συνέδριο έκλεισε με panel στο οποίο συμμετείχαν οι keynote speakers το συντονισμό του οποίου έκανε ο Λάμπρος Τσόλκας, Αντιπρόεδρος της Accenture Ελλάδος, συζητώντας τόσο τις παρουσιάσεις που προηγήθηκαν, όσο και το πώς μια εταιρεία πρέπει να αντιμετωπίσει την πρόκληση της ψηφιακής μετάβασης και ηγεσίας με άξονες την στρατηγική και την καινοτομία. Χορηγοί του συνεδρίου ήταν οι εταιρείες: Algosystems, Accenture, Cosmote, Cisco, Hewlett Packard Enterprises, IBM, Oracle, PWC. Υποστηρικτές: Infinitum, Netbull, Metaxa, Pylones, SoftOne και Xerox.

101 101 RISK MANAGEMENT & COMPLIANCE FORUM Ο πρόεδρος της ΔΕ του ΕΙΠ, Γιώργος Νασούλης Ο ΓΓ Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης Η ΓΓ της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, καθηγήτρια Χαρούλα Απαλαγάκη To 9ο Risk Management & Compliance Forum που οργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της ΕΕΔΕ, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και το PRMIA (Professional Risk Managers International Association) πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, στις 31 Οκτωβρίου 2017 στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Στην πρώτη ενότητα που αφορούσε στη στρατηγική διαχείρισης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (NPLs) παρουσιάσθηκαν οι βέλτιστες τεχνικές και μεθοδολογίες διαχείρισης προβληματικών απαιτήσεων τόσο στον τομέα των εισπράξεων όσο και στον τομέα των ρυθμίσεων και αναδιαρθρώσεων. Αναλύθηκαν τα εμπόδια αλλά και οι προκλήσεις που παρουσιάζονται σε συνάρτηση με το υφιστάμενο θεσμικό, εποπτικό και νομοθετικό πλαίσιο. Για τα θέματα αυτά, υπό τον συντονισμό του προέδρου της Δ.Ε. του Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της ΕΕΔΕ, Γιώργου Νασούλη, μίλησαν οι Κωνσταντίνος Σόμογλου, Associate Partner - Advisory Services, της EY, Μίλτος Αποστολίδης, Head of Asset Management PMO της Clayton EuroRisk και Στάθης Ποταμίτης, Managing Partner της δικηγορικής εταιρείας Ποταμίτης Βεκρής. Στη συνέχεια, ο Ειδικός Τομεακός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, ανέφερε ότι το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα είναι εφάμιλλο ή και μεγαλύτερο από το δημόσιο χρέος. Πρόκειται για το χρέος των Φυσικών προς τα Νομικά Πρόσωπα και ανέρχεται σε περίπου 120 δισ. προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, περίπου 100 δισ. προς τις τράπεζες, ενώ το ποσό προς λοιπούς ιδιώτες (προμηθευτές και εργαζόμενους) είναι άγνωστο. Ο κ. Κουρμούσης αναφέρθηκε στην κρατική δομή Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Αναφέρθηκε ακόμα στο Νόμο 4469/2017 (Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων), ως μια ολοκληρωμένη εξωδικαστική λύση για τη διευθέτηση όλων των χρεών (προς δημόσιο και ιδιωτικό τομέα) των βιώσιμων επιχειρήσεων, που θέτει παράλληλα το θεσμικό πλαίσιο για τη ρύθμιση των χρεών των ελευθέρων επαγγελματιών προς το δημόσιο (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ). Τέλος, παρουσίασε τα βασικά σημεία του Νόμου και στατιστικά στοιχεία από τη λειτουργία της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας κατά την περίοδο 3 Αυγούστου 27 Οκτωβρίου Στο τραπεζικό πάνελ που ακολούθησε με συντονιστή τον Ιωάννη Μούργελα, Νομικό Σύμβουλο και μέλος ΔΣ του Τειρεσία, συμμετείχαν οι: Γεώργιος Γεωργακόπουλος, Ανώτερος Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς, Αρτέμης Θεοδωρίδης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank, Θεόδωρος Καλαντώνης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank και Παύλος Μυλωνάς, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας. Από τα στοιχεία των τραπεζών προκύπτει ότι ένα μεγάλο μέρος όσων έχουν λάβει προσωρινή ή μόνιμη προστασία, με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατσέλη, είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Έτσι, οι τράπεζες εισηγούνται δέκα αλλαγές στο νόμο Κατσέλη, προκειμένου να γίνουν αυστηρότερα τα κριτήρια υπαγωγής σε αυτόν και να αποκαλυφθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Ακόμα, οι τράπεζες δηλώνουν έτοιμες να κάνουν ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και ενημέρωσαν τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό(SSM) ότι προτίθενται να αντιμετωπίσουν το ζήτημα από κοινού, αφού το διατραπεζικό όργανο NLP s forum ξεκίνησε την διαδικασία επιλογής ενός κοινού διαχειριστή για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στη δεύτερη ενότητα του Forum για τις νέες ρυθμιστικές προκλήσεις και τα Stress Tests, με συντονιστή τον πρόεδρο της Δ.Ε. του ΕΙΠ, Γιώργο Νασούλη, μίλησαν οι: Αλεξάνδρα Κωστάρα, Partner, Audit & Assurance FSI Leader - Deloitte Greece, Ηλίας Τσουκάτος, Manager Accenture Financial Services Accenture, Δημήτρης Παπαναστασίου, Director, Solutions Specialist - Moody s Analytics και Νεόφυτος Μικελίδης, head of Risk Analytics Department Cooperative Central Bank. Στη ενότητα αυτή, παρουσιάσθηκαν οι τάσεις που διαφαίνονται με βάση τις νέες εποπτικές απαιτήσεις, αναλύθηκαν τα κύρια χαρακτηριστικά του νέου προτύπου IFRS9 και οι αλλαγές που συνεπάγονται και αποτυπώθηκαν οι νέες

102 102 τα νέα της Από αριστερά οι συμμετέχοντες στην Α ενότητα του Risk, Κωνσταντίνος Σόμογλου, Γιώργος Νασούλης, Στάθης Ποταμίτης και Μίλτος Αποστολίδης Το πάνελ των τραπεζιτών. Από αριστερά οι Ιωάννης Μούργελας, Παύλος Μυλωνάς, Αρτέμης Θεοδωρίδης, Θεόδωρος Καλαντώνης και Γεώργιος Γεωργακόπουλος. Από αριστερά οι συμμετέχοντες στην Β ενότητα του Risk, Γιώργος Νασούλης, Αλεξάνδρα Κωστάρα, Ηλίας Τσουκάτος, Δημήτρης Παπαναστασίου και Νεόφυτος Μικελίδης Το πάνελ των CROs CFO: Από αριστερά οι Μιχάλης Χαραλαμπίδης, Σπύρος Ανδρονικάκης, Γιώργος Μάντακας και Ιωάννης Κυριακόπουλος. προκλήσεις που παρουσιάζονται από την εφαρμογή των πανευρωπαϊκών stress tests δίνοντας έμφαση αφενός στις αλλαγές που επιβάλλονται σε αυτά λόγω του νέου IFRS9 προτύπου σε σχέση με το IAS 39 και αφετέρου στην μελλοντική ενσωμάτωση της μεθοδολογίας των stress tests σε ένα ενιαίο πλαίσιο ευθυγραμμισμένο με το νέο εποπτικό και επιχειρηματικό μοντέλο των Τραπεζών. Ακολούθως, η Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), καθηγήτρια Χαρούλα Απαλαγάκη, μιλώντας για τη Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αναφέρθηκε αναλυτικά σε όλες τις νομοθετικές ρυθμίσεις από το 2008 μέχρι και σήμερα οι οποίες δημιούργησαν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές απαγορεύοντας ή καθιστώντας εξαιρετικά δυσχερή την ανάκτηση των δανείων από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Το πλαίσιο βελτιώνεται, επισήμανε η κ. Απαλαγάκη, και προσπαθούμε με μια σειρά πρωτοβουλιών σε κεντρικό επίπεδο να ξεπεράσουμε τα εμπόδια. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα διαθέτει πλέον γνώση και εμπειρία και μπορεί να πετύχει τους στόχους του και να κάνει μια δυναμική επανεκκίνηση. Το τελευταίο τραπεζικό πάνελ συντόνισε ο επικεφαλής του Ελληνικού Παραρτήματος της PRMIA και Chief Risk Officer του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Μιχάλης Χαραλαμπίδης και συμμετείχαν οι: Σπύρος Ανδρονικάκης, Γενικός Διευθυντής & CRO της Alpha Bank, Ιωάννης Κυριακόπουλος, Group CFO της Εθνικής Τράπεζας και Γιώργος Μάντακας, Group CRO της Τράπεζας Πειραιώς. Συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τον ρόλο των μονάδων τους στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων καθώς Άποψη από την κατάμεστη αίθουσα του Risk Management & Compliance Forum και οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίτευξη των στόχων. Συζητήθηκε ακόμα, η συνεισφορά τους και η ετοιμότητα στην υλοποίηση του νέου προτύπου IFRS9 και οι κύριες επιπτώσεις από την εφαρμογή του, ο ρόλος τους στο πλαίσιο της νέας δομής εταιρικής διακυβέρνησης των Τραπεζών, το risk appetite των τραπεζών για ανάπτυξη νέων εργασιών με γνώμονα τη διαφύλαξη της ποιότητας του ενεργητικού και αντηλλάγησαν απόψεις και προβληματισμοί για τις τρέχουσες εξελίξεις και τον βαθμό ετοιμότητας σχετικά με τα επερχόμενα stress tests και thematic reviews που διενεργούνται στους τραπεζικούς οργανισμούς. Το συνέδριο έκλεισε ο κ. Νασούλης, ο οποίος τόνισε ότι σημαντικό ρόλο στην επιτυχία του είχαν οι χορηγοί, που ήταν οι εταιρείες Accenture, Clayton Euro Risk, Deloitte, EY, Moody s Analytics και SAS, οι υποστηρικτές του συνεδρίου που ήταν οι εταιρείες Mellon Group of Companies, ΟΤΕ και Τειρεσίας, οι χορηγοί επικοινωνίας που ήταν οι Banks News, Direction Business Network και Manager, οι χορηγοί διαδικτυακής επικοινωνίας που ήταν τα sites Advertising.gr, BusinessNews.gr, Crisis Monitor και News Money καθώς και ο τηλεοπτικός χορηγός που ήταν το οικονομικό κανάλι SBC TV.

103 TΟ 13Ο E BUSINESS FORUM, ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΉΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΊΟΥ 2017 ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΊΟ ΜΠΕΝΆΚΗ, ΕΠΙΚΕΝΤΡΏΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΌ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌ, ΣΤΟ GDPR ΚΑΙ ΣΤΟ DIGITAL DISRUPTION ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ 13o E BUSINESS FORUM ΤΟΥ ΕΙΠ Το συνέδριο χαιρέτισαν ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Ευάγγελος Κοσμίδης, ο καθηγητής Γιώργος Δουκίδης, επικεφαλής του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Επιχειρείν και Εμπορίου ELTRUN του ΟΠΑ, ο Πάρης Κορωναίος, τότε Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου - GRECA, ο Γιώργος Μαρκατάτος, Μέλος Δ.Σ του Συνδέσμου Εταιριών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος - ΣΕΚΕΕ η Γιώτα Παπαρίδου, Α Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του ΣΕΠΕ και ο Πρόεδρος της Δ.Ε. του Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών - ΕΙΠ της ΕΕΔΕ, Γιώργος Νασούλης. Στην πρώτη ενότητα του συνεδρίου εκπρόσωποι του top-management των επιχειρήσεων ανέλυσαν τις κλαδικές προκλήσεις εντός και εκτός Ελλάδος, την ψηφιακή στρατηγική των εταιρειών και τα αποτελέσματα της στην ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων, την αναδιοργάνωση των διαδικασιών και τις αλλαγές που επιφέρει στο επιχειρηματικό μοντέλο. Συμμετείχαν οι Φρανκ Ζερβός, Sales Consulting Director - Oracle Central Easter Europe, Χριστίνα Γιαλαμά, Διευθύντρια Επιχειρηματικών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών - ΙΒΜ Ελλάδα Κύπρος, Νίκος Χριστοδούλου, Group COO - Εθνική Τράπεζα και Ανδρέας Αθανασόπουλος, τότε Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος - Dixons South-East Europe, υπό τον συντονισμό του Γενικού Διευθυντή του ΣΕΒ, Άκη Σκέρτσου. Ο κ. Σκέρτσος αναφέρθηκε στη θέση της Ελλάδας στο διεθνή ψηφιακό χάρτη, όπου είμαστε ουραγοί ενώ μας χωρίζει μεγάλη απόσταση ακόμη και από χώρες του δικού μας cluster, π.χ. την αμέσως προηγούμενη Ιταλία. Σύμφωνα με τον δείκτη DESI που Ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Ευάγγελος Κοσμίδης Ο καθηγητής Γιώργος Δουκίδης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Επιχειρείν και Εμπορίου ELTRUN του ΟΠΑ χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και απεικονίζει την ψηφιακή εξέλιξη, είμαστε 26οι μεταξύ των 28 χωρών. Επισήμανε, δε, ότι όσες επιχειρήσεις ή πολίτες δεν ακολουθήσουν την αλλαγή, θα μείνουν εκτός εποχής. Κατά συνέπεια, τόνισε, ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι θέμα επιλογής. Είναι θέμα επιβίωσης και, σε δεύτερο χρόνο, ανάπτυξης. Όπως αναδείχθηκε από τη συζήτηση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί απλοποίηση (simplification) των διαδικασιών και αυτό προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή όλων των λειτουργιών της επιχείρησης, αφού είναι ένα θέμα που δεν αφορά μόνο την τεχνολογία, το IT, το Μάρκετινγκ, το back office, αλλά και το HR και σημαίνει την αλλαγή κουλτούρας όλης της επιχείρησης ή και του επιχειρηματικού μοντέλου. Χρειάζεται σαφής καθορισμός Ο Πρόεδρος της Δ.Ε. του Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών της ΕΕΔΕ Γιώργος Νασούλης Εκ μέρους του Δ.Σ του Συνδέσμου Εταιριών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος - ΣΕΚΕΕ χαιρετίζει η Γιώτα Παπαρίδου σχεδίου δράσης και κριτηρίων επιτυχίας και απαιτείται πραγματική υποστήριξη από την ηγεσία κάθε οργανισμού. Στη δεύτερη ενότητα Διευθυντές συγκεκριμένων λειτουργιών, ανέλυσαν τον τρόπο που υλοποιούν έργα ψηφιακού μετασχηματισμού στις επιχειρήσεις τους και τους τρόπους αντιμετώπισης των σχετικών προκλήσεων - οργανωτικές, τεχνολογικές, επιχειρηματικής κουλτούρας, κόστους, δέσμευση της διοίκησης κλπ - για την επιτυχή ολοκλήρωση τους. Υπό τον συντονισμό του Γιώργου Δημητριάδη, Διευθυντή Επιχειρηματικής Μονάδας Πληροφοριακών Συστημάτων & Τηλεπικοινωνιών - Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, συμμετείχαν οι Μιχάλης Σπανός, Γενικός Διευθυντής Ψηφιακής Οργάνωσης & Καινοτομίας (Group CIO) του Ιατρικού Αθηνών, Ρίτσα Μηλαθιανάκη,

104 104 τα νέα της Στην πρώτη ενότητα οι Φρανκ Ζερβός, Χριστίνα Γιαλαμά, Νίκος Χριστοδούλου, Ανδρέας Αθανασόπουλος και Άκης Σκέρτσος Στη δεύτερη ενότητα οι Γιώργος Δημητριάδης, Μιχάλης Σπανός, Ρίτσα Μηλαθιανάκη, Παναγιώτης Γεωργιόπουλος, Πάνος Μπάσιος, Βαγγέλης Μόρφης, και Christian Lenz Στην τρίτη ενότητα οι Νικόλας Κανελλόπουλος, Μίνα Ζούλοβιτς, Φερενίκη Παναγοπούλου Κουτνατζή, Κωνσταντίνος Μπαχάς και Ανθή Παπαγεωργίου Στην τέταρτη ενότητα οι Αγγελική Πουλυμενάκου, Γιώργος Δουκίδης, Μάνος Κουμαντάκης, Ξένια Κούρτογλου και Άσπα Παλημέρη Διευθύντρια Υπηρεσιών Πληροφορικής Ελλάδας Ρουμανίας Βουλγαρίας ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ, Παναγιώτης Γεωργιόπουλος, Director of Digital Transformation and Commercial Operations Vodafone, Πάνος Μπάσιος, Head of the Center of Digital Excellence ΟΠΑΠ, Βαγγέλης Μόρφης, Marketing & Operations Director - Microsoft Greece, Cyprus & Malta και Christian Lenz, Service Design Lead, Fjord (Design & Innovation from Accenture Interactive). Η τρίτη ενότητα ασχολήθηκε με την εφαρμογή του κανονισμού GDPR, που ισχύει από τον Μάιο του 2018 σε όλες τις χώρες της ΕΕ για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Οι επιδράσεις είναι ευρείες και αφορούν κάθε δεδομένο που μπορεί να ταυτοποιήσει μοναδικά ένα άτομο, ενώ για πρώτη φορά αναγνωρίζεται ρητά ότι τα δεδομένα αυτά αποτελούν κτήμα του ίδιου του ατόμου. Το GDPR αφορά κάθε οργανισμό που συλλέγει προσωπικά δεδομένα και είναι πιθανό να φέρει αλλαγές σε τομείς από την Τραπεζική και την Υγεία μέχρι την Ενέργεια και το Λιανεμπόριο. Είναι μια πρόκληση για τα νομικά τμήματα, την Πληροφορική και την Κανονιστική Συμμόρφωση αλλά και μια ευκαιρία για να αναδειχτούν καινοτόμες ιδέες και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του καταναλωτή προς τους Οργανισμούς. Συζητήθηκαν θέματα και προβληματισμοί σχετικά με την πολυπλοκότητα του θέματος, τη Διακυβέρνηση Δεδομένων, τις νέες προσεγγίσεις καταγραφής και ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων, καθώς και τις πρώτες προκλήσεις από την προετοιμασία εφαρμογής του κανονισμού. Υπό τον Συντονισμό του μέλους του ΔΣ της ΕΕΔΕ, Νικόλα Κανελλόπουλου, Δικηγόρος Διαμεσολαβητής - Διευθύνων Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρίας Νικόλας Κανελλόπουλος - Χαρά Ζέρβα & Συνεργάτες, συμμετείχαν οι Στην ενότητα για το Digital Disruption οι Πάρης Κορωναίος, Μιχάλης Τσικνάκης, Διονύσης Ζήβας, Περικλής Γαλανάκης, Γιώργος Γάτος και Μάριος Τζίτζιρας Μίνα Ζούλοβιτς, Δικηγόρος - Digital Transformation & Privacy Legal Expert, Φερενίκη Παναγοπούλου Κουτνατζή, Νομική Ελέγκτρια στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Κωνσταντίνος Μπαχάς, Regional Pre-Sales Head της SAS Greece & Eastern Europe και Ανθή Παπαγεωργίου, Senior Manager, FIDS - Business Integrity & Compliance Management της ΕΥ. Στην τέταρτη ενότητα παρουσιάστηκαν αποτελέσματα πρόσφατων ποσοτικών ερευνών που καταγράφουν τον μετασχηματισμό στην ψηφιακή εμπειρία των Ελλήνων πολιτών/καταναλωτών τα τελευταία χρόνια, καθώς και οι τρόποι αξιοποίησης των ψηφιακών μέσων στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών και η δυνατότητα που έχουν οι επιχειρήσεις να ενεργοποιήσουν τη συμμετοχή των καταναλωτών σε όλα τα στάδια της αγοραστικής εμπειρίας. Με τον συντονισμό της Αγγελικής

105 105 Πουλυμενάκου, Αναπλ. Καθηγήτριας στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Διευθυντής του ELTRUN, καθ. Γιώργος Δουκίδης, παρουσίασε την έρευνα για τη συμπεριφορά των Ελλήνων on-line καταναλωτών, σύμφωνα με την οποία 3,5 εκατ. Έλληνες αγοράζουν online προϊόντα/ υπηρεσίες συνολικής αξίας 4,5-5 δισ., επιχειρήσεις διαθέτουν ψηφιακό κανάλι πώλησης, ενώ το 25% των online αγορών πραγματοποιείται από ξένα sites. Το κινητό υπερισχύει στην χρήση συσκευών, ενώ οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες online αγορών είναι οι Ταξιδιωτικές υπηρεσίες (83%), με το έτοιμο φαγητό να έχει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη. Παρατηρείται, τέλος, χαμηλή πιστότητα και μέγεθος καλαθιού. Συμμετείχαν, ακόμα ο Μάνος Κουμαντάκης, Head of Consulting της Convert Group, που αναφέρθηκε στη δημιουργία αξίας μέσω της προσφοράς εξατομικευμένης εμπειρίας, η Ξένια Κούρτογλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Focus Bari, που αναφέρθηκε στις τελευταίες εξελίξεις, τους Έλληνες e-shoppers, που το τελευταίο εξάμηνο προτιμούν, κατά σειρά, τα ηλεκτρονικά, τα ρούχα, τα αεροπορικά εισιτήρια, τα παπούτσια, τα Ξενοδοχεία, τα καλλυντικά, τα βιβλία, τα εισιτήρια διασκέδασης, τις ηλεκτρικές συσκευές, τα αξεσουάρ, τα εισιτήρια τρένων/πλοίων και τις τηλεπικοινωνίες. Κατατάσσοντας τους e-shoppers σε τρεις κατηγορίες (υποσχόμενους, ρεαλιστές και οπαδούς) με διαφορετική συμπεριφορά, η κ. Κούρτογλου επισήμανε ότι είναι άνθρωποι που εκτίθενται σε όλες τις εμπειρίες που τους προσφέρουμε. Άρα χρειαζόμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι προσφέρουμε εμπειρίες και όχι προϊόντα, υπηρεσίες, τιμές & προσφορές, ενώ χρειαζόμαστε Re Design Thinking σε νοοτροπία, κουλτούρα, δομές, διαδικασίες και «εργαλεία». Για να μετασχηματίσουμε την επιχείρηση στην Εποχή του Πελάτη, πρέπει να δημιουργήσουμε δύο συστήματα. Το πρώτο είναι αυτό των γνώσεων και το δεύτερο αυτό της συμμετοχής/δέσμευσης. Στο κέντρο αυτών των συστημάτων είναι ο καταναλωτής, ο πελάτης και όλες οι ενέργειες που θέλουμε να κάνει. Η Country Manager Greece, Cyprus & Malta της Mastercard, Άσπα Παλημέρη, μίλησε για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα μετρητά και την εξέλιξη της ψηφιακής οικονομίας. Η τελευταία ενότητα ασχολήθηκε με το Digital Disruption. Νέοι επιχειρηματίες ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο πέτυχαν τη δημιουργία νέων καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων, που έφεραν σημαντικές αλλαγές στους κλάδους τους, αμφισβητώντας παράλληλα τους τυπικούς κλαδικούς κανόνες λειτουργίας. Οι παρουσιάσεις αφορούσαν κλάδους όπου πλέον οι αμιγώς ψηφιακές επιχειρήσεις είναι μεταξύ των μεγαλύτερων ή/και οδηγούν με το παράδειγμα τους την ολοκληρωμένη αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Υπό τον συντονισμό του τότε Γενικού Διευθυντή του GR.E.CA. Πάρη Κορωναίου, μίλησαν οι Μιχάλης Τσικνάκης, Founder Cosmossport & Διευθύνων Σύμβουλος ΚΟΣΜΟΣ ΣΠΟΡ ΑΕ, Διονύσης Ζήβας, CEO and founder, Welovesupermarket, Περικλής Γαλανάκης, Ιδρυτής & Εμπορικός Διευθυντής B3D, Γιώργος Γάτος, Sales Development Director, Workable και Μάριος Τζίτζιρας, Strategic Projects Director, Viva. Το E-Business Forum διοργανώθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της ΕΕΔΕ και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν - ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την αιγίδα του Greca και του ΣΕΠΕ και με τη συνεργασία του ΣΕΚΕΕ. Χορηγοί ήταν οι Accenture, ΕΥ, ΙΒΜ, SAS, Mastercard και Microsoft. Υποστηρικτής η Speedex. Χορηγοί επικοινωνίας: NetFax, NetWeek και Manager. 8ο BIG HR DEBATE, ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ Σε έναν όμορφο και ζεστό χώρο, οι άνθρωποι του HR συγκεντρώθηκαν στις 7 Νοεμβρίου 2017 για να ακούσουν, να εμπνευστούν, να γευτούν, να μάθουν και να συζητήσουν, τις τάσεις και τις προκλήσεις του επαγγέλματός τους, στο 8ο Big HR Debate, που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της ΕΕΔΕ. Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί τώρα, είπε στο χαιρετισμό της η πρόεδρος της ΔΕ του ΕΙΜΑΔ, Αλεξάνδρα Ελευθερίου, είναι το πως μπορούμε να περάσουμε από τις τυπικές διαδικασίες στην ουσία της δουλειάς μας, πως βελτιώνουμε τη δέσμευση (engagement) των ανθρώπων μας μέσα από τις πρακτικές HR που χρησιμοποιούμε, πως καλλιεργούμε κουλτούρες που ενδυναμώνουν τους εργαζόμενους σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα, πως διασφαλίζουμε ότι η εργασία τους δίνει νόημα και σκοπό, και πως δημιουργούμε ευκαιρίες για την ουσιαστική ανάπτυξη και εξέλιξη τους, και για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους, σε ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον που φροντίζει για την ευεξία και την ψυχική υγεία του ατόμου. Οι δυνατότητες που μας δίνουν οι εξελίξεις, συνέχισε η κ. Ελευθερίου, σε τομείς όπως τα HR Analytics, η τεχνολογία, η γνώση που έχει αναπτυχθεί στους τομείς των νευροεπιστημών και της θετικής ψυχολογίας είναι πολύ μεγάλες. Και απαιτούν εγρήγορση, συνεχή ενημέρωση και ανάπτυξη των δικών μας δεξιοτήτων και γνώσεων. Πρώτα, όμως, πρέπει εμείς οι ίδιοι να εστιάσουμε στην ουσία και να θέσουμε πραγματικά τον άνθρωπο στο επίκεντρο της δουλειάς μας, κατέληξε η πρόεδρος της Δ.Ε. του ΕΙΜΑΔ. Από την πλευρά της, η τότε Διευθύνουσα Σύμβουλος της ManpowerGroup, Φανή Κλειδά, μιλώντας στο Συνέδριο του ΕΙΜΑΔ ανέφερε ότι από κοινού, ηγέτες και επαγγελματίες του HR, συνειδητά επανεστιάζουν σε μια βαθύτερη δέσμευση

106 106 τα νέα της Η πρόεδρος της ΔΕ του ΕΙΜΑΔ Αλεξάνδρα Ελευθερίου κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του Big HR Debate Η τότε Διευθύνουσα Σύμβουλος της ManpowerGroup Φανή Κλειδά Η μαραθωνοδρόμος Μαρία Πολύζου Η Κατερίνα Ψυχοπαίδα, Director of business development - Mercer Η Χριστίνα Μάρρα, Principal Solution Consultant Trends to Action Cafe: Το think tank «Νέοι επαγγελματίες» του και ο Στάθης Βρακατσέλης για ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, με ισόρροπη πρόοδο. Τέσσερις καθοριστικές μακροοικονομικές δυνάμεις επαναπροσδιορίζουν το επιχειρηματικό και εργασιακό τοπίο, τόνισε η κ. Κλειδά. Τεχνολογική επανάσταση, άνοδος της ατομικής επιλογής και επιτήδευσης του καταναλωτή, καθώς και έντονες δημογραφικές μετατοπίσεις, οδηγούν στην επανάσταση των δεξιοτήτων και σε νέα επιχειρηματικά και εργασιακά μοντέλα. Ως εκ τούτου, πρώτιστη κοινωνική και οικονομική προτεραιότητα είναι η συνειδητή ενσωμάτωση της τεχνολογίας, του ταλέντου και της ανθρώπινης διασύνδεσης, ώστε να επιτευχθεί επιχειρηματική, κοινωνική και ατομική ευμάρεια. Η ανάπτυξη ενός αειφόρου ψυχοπνευματικού οικοσυστήματος, μέσω αισθήματος ατομικής ευθύνης και ενσυναίσθησης και επιλογής τρόπων σκέψης και δράσης που προάγουν το γενικό καλό και τη διευρυμένη αντίληψη, αποτελεί πρωταρχική μας πρόκληση. Η καλλιέργεια του, ενισχύει την ετοιμότητα μας για αλλαγή, συνώνυμο των πολλαπλών δυνατοτήτων έναντι των περιορισμών που εντοπίζει το βλέμμα και οι συνήθειες του χτες. Τίποτα δεν μας σταματά, τόνισε η Μαρία Πολύζου, μαραθωνοδρόμος, πανελληνιονίκης και πρέσβειρα του ελληνικού αθλητισμού, σε μια συγκινητική ομιλία που έβαλε φτερά στην ψυχή των συμμετεχόντων. Ο φόβος είναι θαυμάσιος υπηρέτης αλλά και φοβερός αφέντης, είπε. Τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο. Όταν το ονειρεύεσαι, το πραγματοποιείς. Όταν έχεις σε συγχρονισμό πνεύμα, σώμα, ψυχή, κατευθύνεσαι στον στόχο. Κάθε πρόκληση είναι μύηση για κάτι ανώτερο, συνέχισε η κ. Πολύζου. Αν καταφέρουμε να αλλάξουμε ένα κομμάτι του κάθε ανθρώπου σε μια εταιρία θα υπάρξει πρόοδος. Για να έχουμε περισσότερο δεσμευμένους εργαζόμενους, πρέπει να δημιουργήσουμε καλύτερους ηγέτες, τόνισε η Κατερίνα Ψυχοπαίδα, Director of Business Development στην Mercer Sirota. Στην εποχή της δέσμευσης το 90% των επαγγελματιών HR λένε ότι οι ηγέτες τους αναγνωρίζουν την αξία της δέσμευσης, 8 στους 10 οργανισμούς έχουν ένα επίσημο πρόγραμμα αφοσίωσης εργαζομένων και επενδύουν εκατομμύρια δολάρια για να την επιτύχουν τα τελευταία πέντε χρόνια. Ωστόσο, το επιχειρηματικό περιβάλλον μετασχηματίζεται: Κυριαρχούν η μεταβλητότητα, η αβεβαιότητα, η πολυπλοκότητα, η ασάφεια. Οι ηγέτες αναζητούν νέους τρόπους ανταγωνισμού και δημιουργίας επιδόσεων. Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις οι επιχειρήσεις και να ευδοκιμήσουν, απαιτείται ανθεκτική, προσαρμοστική και ελκυστική ηγεσία, κατέληξε η κ. Ψυχοπαίδα. Η Χριστίνα Μάρρα, Principal Solution Consultant της Oracle, στην ομιλία της αναφέρθηκε στις προκλήσεις του HR: αναζήτηση ταλέντων, ποικιλομορφία, δέσμευση και ευεξία των εργαζομένων, ανάγκες για ικανότητες και μετασχηματισμό του HR. Αναφέρθηκε στα σημεία όπου η ελληνική πραγματικότητα αποκλίνει ή συγκλίνει με το παγκόσμιο περιβάλλον. Η αβεβαιότητα, ο πόλεμος των ταλέντων και η εμφάνιση πολλών start-up εταιριών, σε συνδυασμό με την χαμηλή επένδυση στο HR, τα θέματα επικοινωνίας ανάμεσα στον manager και τον εργαζόμενο, αλλά και την ανάγκη να αποδείξει το HR τη χρησιμότητά του, συνθέτουν ένα πεδίο γεμάτο προκλήσεις. Στη φετινή του μορφή το debate δεν προέκυψε από πάνελ ομιλητών, αλλά δημιουργήθηκε από τους ίδιους τους συμμετέχοντες, την ελληνική κοινότητα του HR, που κλήθηκε να βάλει τα θεμέλια για ένα εργασιακό περιβάλλον, σύμφωνα με τις τάσεις

107 107 Ο Δρ. Δημήτρης Χατζηνικολάου, οινολόγος Ο Τριαντάφυλλος Αλεξόπουλος, HR Director της Teleperformance Greece Οι Γιώργος Παρτσακουλάκης, Γεν. Διευθυντής ΑΔ και Δέσποινα Σίσκου, Διευθύντρια Internal Transformation της Παπαστράτος Η εξαιρετική Patsy Rodenburg, OBE - voice coach, author & theatre director που διαμορφώνονται. Συνέβαλαν σε αυτό το think tank «Νέοι επαγγελματίες» του ΕΙΜΑΔ και ο Στάθης Βρακατσέλης (The Facilitation Partnership), κατά τη διάρκεια του Workshop cafe, όπου οι συμμετέχοντες εργάστηκαν σε ομάδες για τον τρόπο που το HR μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να ανταπεξέλθει στις νέες προκλήσεις. Σημαντική σε αυτό, υπήρξε η συμβολή της Inky Thinking και της Ellie Chapman που ήρθε από το Λονδίνο για να απεικονίσει γραφιστικά τα όσα ακούστηκαν και συζητήθηκαν. Ακολούθησε η εισήγηση του Τριαντάφυλλου Αλεξόπουλου, HR Director της Teleperformance Greece, ο οποίος παρουσίασε τον τρόπο διαχείρισης της πολύ-πολιτισμικότητας στον οργανισμό, επεσήμανε τη σημασία του οράματος που ξεκινάει από την κορυφή της διοίκησης και την ανάγκη να σκεφτούμε διαφορετικά. Η εταιρία προσελκύει ανθρώπους από όλο τον κόσμο. έχει εργαζομένους από 31 χώρες και αναπτύσσει για όλους πολλές δράσεις ενσωμάτωσης και αναγνώρισης. Γευσιγνωσία με επίκεντρο τον άνθρωπο! Ο Δρ. Δημήτρης Χατζηνικολάου, οινολόγος, διπλωματούχος γευσιγνώστης και συγγραφέας μίλησε για «Το ανθρώπινο δυναμικό της ευτυχίας». Ο σύγχρονος μάνατζερ είναι ένας σύγχρονος συμποσίαρχος που πρέπει να ξέρει πολύ καλά τις δυνατότητες και τις αντοχές των συνδαιτυμόνων. Μιλώντας τη γλώσσα του... στόματος, ο κ. Χατζηνικολάου μετέδωσε στους ανθρώπους του HR πολύτιμες πληροφορίες, τόσο για την προσωπική τους ικανοποίηση, όσο και για την επάρκειά τους ως οικοδεσπότες επιχειρηματικών συναντήσεων. Για την Παπαστράτος που μεταμορφώνεται, μίλησαν οι Γιώργος Παρτσακουλάκης, Γεν. Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού και Δέσποινα Σίσκου, Διευθύντρια Internal Transformation της Παπαστράτος ΑΒΕΣ, εξηγώντας πώς μια καπνοβιομηχανία άλλαξε όραμα και μετασχηματίζεται σε κάθε επίπεδο. Δημιουργείται στην Ελλάδα εργοστάσιο με μια επένδυση 300 εκατ. που θα δημιουργήσει 400 νέες θέσεις εργασίας, πλέον των σημερινών 800. Η νέα μονάδα HR με νέο όνομα, People and Culture (Άνθρωποι και κουλτούρα), προχωρά σε ριζική αναδιοργάνωση δομών - 95% άλλαξαν ρόλο στην εμπορική διεύθυνση - και σε μαζική προσέλκυση και πρόσληψη άνω των 300 συνεργατών, ενώ εκπαιδεύτηκαν πάνω από 1000 στελέχη. Η τελειομανία, τόνισαν τα στελέχη της Παπαστράτος, ήταν μέρος της κουλτούρας μας. Αλλάζουμε όμως για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις αλλαγές. Το διαφορετικό αυτό συνέδριο, έκλεισε με την Patsy Rodenburg. Τι μπορεί να μας διδάξει το θέατρο για την ηγεσία; αναρωτήθηκε η κ. Ελευθερίου, η οποία μαγεύτηκε με την ανθρωπιά, τη σαφήνεια και την καθαρότητα της σκέψης και της διδασκαλίας της Patsy Rodenburg. Η Patsy είναι αυθεντία παγκοσμίως στο έργο του Σαίξπηρ. Οι ηθοποιοί τους οποίους διδάσκει συγκεντρώνουν πάνω από 80 Όσκαρ, ενώ δουλεύει και με αρχηγούς κρατών και ηγέτες εταιριών-κολοσσών. Στο HR Debate, αναφέρθηκε στην σημασία του να είσαι παρών Η Ellie Chapman της Inky Thinking με τη γραφιστική απεικόνιση όσων συζητήθηκαν σε όλα τα επίπεδα της ζωής, στην εργασία, στις σχέσεις, στην οικογένεια. «Δεν μπορείς να επιβιώσεις αν δεν είσαι παρών. Δεν υφίσταται ομάδα αν κάποιος από την ομάδα δεν είναι παρών», τόνισε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο της μελέτης της σχετικά με την κωδικοποίηση της παρουσίας, ανέφερε διάφορα παραδείγματα και μίλησε ακόμα για τρεις κύκλους ενέργειας και τα χαρακτηριστικά της αυθεντικής παρουσίας. Κλείνοντας την εξαιρετική ομιλία της προχώρησε σε διαδραστικές ασκήσεις με το ακροατήριο. Ήταν μια ομιλία που κράτησε τους συμμετέχοντες παρόντες και σε ετοιμότητα! Χορηγοί του επιτυχημένου συνεδρίου που διοργάνωσε το ΕΙΜΑΔ την επομένη της Τελετής Απονομής των HR Excellence Awards ήταν οι: Edenred, ManpowerGroup, Oracle, OTE, Ecali Club και Hellas Gold. Υποστηρικτές οι Better Future an affiliate of Mercer, blueground, Happy Creations, Hellas EAP, Korres, Speedex, The Facilitation Partnership (TFP)/Inky Thinking και Xerox. Χορηγοί Διαδικτυακής Επικοινωνίας οι : Naftemporiki.gr και 24Media. Χορηγοί επικοινωνίας οι: Η Ναυτεμπορική, Boussias Communications και Manager. Τηλεοπτικός χορηγός το SBC TV.

108 108 τα νέα της ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 1ο ΝETWORKING ΕVENT ΤΟΥ ΤΟΓΜΕ Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία η 1η δράση Νetworking με θέμα «Γυναίκες & Επιχειρήσεις» που διοργάνωσε στις 8 Μαρτίου 2018, ο Τομέας Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ & Επιχειρηματιών (ΤΟΓΜΕ) της ΕΕΔΕ. Στην γεμάτη αίθουσα του Πολυχώρου «Έβδομος» στο Σύνταγμα, γυναίκεςεπιχειρηματίες, στελέχη επιχειρήσεων, μέλη και φίλοι του ΤΟΓΜΕ είχαν την ευκαιρία να γνωριστούν μεταξύ τους επαγγελματικά και υποσχέθηκαν να ξαναβρεθούν σύντομα ώστε να συζητήσουν περαιτέρω συνεργασίες. Επίτιμος καλεσμένος της εκδήλωσης ήταν ο Δήμαρχος Αμαρουσίου και Πρόεδρος της ΚΕΔΕ και του Iατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργος Πατούλης, ο οποίος αφού ευχήθηκε στις παριστάμενες για την Ημέρα της Γυναίκας, αναφέρθηκε στην πρόθεση του να στηρίξει τις γυναίκες επιχειρηματίες, μέσω εκδηλώσεων και δράσεων που σκοπεύει να διοργανώσει στο δήμο, επεκτείνοντάς τες και στην υπόλοιπη Ελλάδα Την εκδήλωση άνοιξε η πρόεδρος της ΔΕ του Τομέα, Άρτεμις Λιόντα, μιλώντας για τη σημασία της δικτύωσης και της αλληλο-υποστήριξης των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο. Η Φανή Κλειδά, τότε διευθύνουσα σύμβουλος της ManpowerGroup Ελλάδος, μίλησε για το πώς μπορεί μια γυναίκα να καθοδηγήσει την καριέρα της ανακαλύπτοντας τον εαυτό της. Στη συνέχεια τέσσερις επιτυχημένες γυναίκες επιχειρηματίες, οι κ. Ανδρομάχη Ζερζιβίλη, Αντιπρόεδρος & CTO, AKTINA Travel Group, Κατερίνα Ιωακείμ Διευθύνουσα Σύμβουλος, start up coverstory.gr, Δρ. Φλώρα Σταυρίδη, Ογκολόγος Παθολόγος, Συνεργάτης Ομίλου Υγεία, Managing Director Care and Cure Oncology Center και Ρία Στεργιοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος, TELETRANS A.E, παρουσίασαν τις επιχειρήσεις τους και απάντησαν σε ερωτήσεις για την επιχειρηματικότητα, τα προσόντα που χρειάζεται να έχει μια γυναίκα επιχειρηματίας για να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις, τι χρειάζεται να προσέξει, πως ανταπεξέρχεται σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον κ.ά. Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, που συντόνισε η Δρ. Αναστασία Ψωμιάδη, μέλος της Δ.Ε. του ΤΟΓΜΕ, περιελάμβανε την παρουσίαση των επιχειρήσεων - εκθετών που έλαβαν μέρος στην εκδήλωση, με περίπτερα τοποθετημένα περιμετρικά της αίθουσας, καθώς και την παρουσίαση της επιχειρηματικής δραστηριότητας όλων των παρισταμένων, ώστε να προχωρήσουν σε μεταξύ τους συνέργειες. Χορηγός της εκδήλωσης ήταν η ManpowerGroup A.E. Υποστηρικτές οι εταιρίες: Arla Foods, Έβδομος multi event city loft, Edenred, illy, Ολυμπιακή Ζυθοποιία και Palmie Bistro. Χορηγοί Επικοινωνίας ήταν τα economia Publishing, επιχειρώ.gr και Manager. Στην έκθεση που διοργανώθηκε παράλληλα, πήραν μέρος οι εταιρίες: Εκδόσεις Διόπτρα, Folli Follie Group, Freshline, Φρύνη Γιαννούλη (Οίκος Ραπτικής & Μοντελίστ), Iolcus Investments, Κατερίνα Ευθυμίου (Αρχιτέκτων), Massage & Balance, Parfums Christian Dior Hellas, Stella Denim, Vap Law Offices - Βίκυ Αθανάσογλου & Συνεργάτες. Άποψη από την αίθουσα με την πρόεδρο της ΔΕ του ΤΟΓΜΕ στο μικρόφωνο Η Φανή Κλειδά κατά την ομιλία της Η πρόεδρος της ΔΕ του ΤΟΓΜΕ Άρτεμις Λιόντα καλωσορίζει τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Γιώργο Πατούλη Οι κυρίες που παρουσίασαν τις επιχειρήσεις τους (Ανδρομάχη Ζερζιβίλη, Κατερίνα Ιωακείμ, Δρ. Φλώρα Σταυρίδη, και Ρία Στεργιοπούλου) με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, την πρόεδρο της ΔΕ του ΤΟΓΜΕ και την Δρ. Αναστασία Ψωμιάδη, μέλος της ΔΕ του ΤΟΓΜΕ

109 109 ΤΟ 3ο ΕΤΉΣΙΟ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΤΟΜΔΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΌ ΣΤΗ ΔΗΜΌΣΙΑ ΔΙΟΊΚΗΣΗ Ο πρόεδρος της ΔΕ του ΤΟΜΔΔΑ, Χαράλαμπος Ντόλκας Ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Νίκος Δένδιας Ο Γρηγόρης Θεοδωράκης, Γ.Γ. του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης Ο Γιώργος Πιτσιλής, Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Ο Δρ. Νίκος Μιχαλόπουλος, Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης Ο Γιάννης Φίρμπας, Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Αρχής Συντονισμού του ΕΣΠΑ 14 ομιλητές, καταξιωμένοι επαγγελματίες του κλάδου, ακαδημαϊκοί και κυβερνητικά στελέχη παρουσίασαν και ανέλυσαν τους τρόπους και τις συνθήκες που δύναται να υιοθετήσει η Δημόσια Διοίκηση, ώστε να δώσει προτεραιότητα στο Ανθρώπινο Δυναμικό. Με κεντρικό συμπέρασμα την αναγκαιότητα επικέντρωσης στις αξίες, τις ικανότητες, την αξιολόγηση και τα αρμόζοντα καθήκοντα του Ανθρώπινου Δυναμικού, το 3ο ετήσιο Συνέδριο του ΤΟΜΔΔΑ της ΕΕΔΕ, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στις 9 Μαΐου 2018, στο αμφιθέατρο του ΕΒΕΑ. Στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου, ο πρόεδρος της ΔΕ του ΤΟΜΔΔΑ, Χαράλαμπος Ντόλκας, τόνισε πως το θέμα του συνεδρίου είναι ιδιαίτερα προκλητικό, δεδομένου ότι η Δημόσια Διοίκηση (ΔΔ) έχει κατηγορηθεί από πολλούς ως μία από τις αδυναμίες της χώρας, που εμποδίζει την προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ανάπτυξής της. Προς αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος έχουν κατά καιρούς προταθεί διάφορες μεταρρυθμίσεις που αφορούν κυρίως οργανωτικά θέματα αλλά και διοίκησης και διαδικασιών. Ωστόσο, ακόμα και οι καλύτερες μέθοδοι, εκείνες που έχουν επιτύχει σε άλλες χώρες, δεν θα έχουν καλή τύχη στην Ελλάδα, αν δεν ασχοληθούμε κατά προτεραιότητα, δεν αναδείξουμε και δεν αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα του Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑΔ) της ΔΔ. Αν δεν αναλύσουμε, εντοπίσουμε και αντιμετωπίσουμε τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την αποδοτική λειτουργία και ανάπτυξή του. Συνεχίζοντας, ο κ. Ντόλκας, αναφέρθηκε συνοπτικά σε δύο θεμελιώδεις παράγοντες, που κατά τη γνώμη του έχουν αρνητική επίδραση στη λειτουργία του ΑΔ της ΔΔ. Ο πρώτος αφορά στον κλασσικό κύκλο πρόσληψη-ανάθεση καθηκόντων-αξιολόγηση-κινητικότηταεξέλιξη και ευχήθηκε να οριστικοποιηθεί το ταχύτερο ένα σύγχρονο και σταθερό σύστημα, στο οποίο μάλιστα, το ΑΣΕΠ ή άλλος σχετικός οργανισμός θα έχει κεντρικό ρόλο. Ο δεύτερος παράγοντας, συνέχισε ο πρόεδρος της ΔΕ του ΤΟΜΔΔΑ, είναι η κρίση εμπιστοσύνης που διατρέχει όλη την οργάνωση, μεταξύ της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας και των υπηρεσιακών στελεχών, η οποία μάλιστα είναι αμφίδρομη, αλλά υπάρχει ακόμα και μεταξύ των διαφορετικών υπηρεσιακών δομών της ΔΔ. Η έλλειψη αυτή οδηγεί τις υπηρεσίες να μη συνεργάζονται αρμονικά και παράλληλα σε αμυντική συμπεριφορά που εκδηλώνεται με την προσπάθεια να διατηρήσει ο καθένας τις αρμοδιότητές του όταν κάποιες από αυτές προτείνεται να μεταφερθούν. Το ανθρώπινο δυναμικό λειτουργεί αποδοτικά μόνο όταν υπάρχει αλληλοεκτίμηση, συνέχεια και εμπιστοσύνη σε όλα τα επίπεδα της οργάνωσης. Ο παράγοντας που αναπτύσσει το κλίμα εμπιστοσύνης είναι η ύπαρξη και κυρίως η ορθή εφαρμογή ορθολογικών κανόνων, που στηρίζονται στη λογική και την εμπειρία και εφαρμόζονται χωρίς εξαιρέσεις, κατέληξε ο κ. Ντόλκας.

110 110 τα νέα της Χαιρετισμό στο συνέδριο απηύθυνε ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Νίκος Δένδιας και ο Γενικός Γραμματέας Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Γρηγόρης Θεοδωράκης. Ο πρώτος κύκλος συζήτησης, με συντονιστή τον δημοσιογράφο Νεκτάριο Νώτη, επικεντρώθηκε στο ρόλο των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης στην οικονομία και τις υπηρεσίες προς τον πολίτη. Η Μαρίνα Σπυριδάκη, Διευθύντρια Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος & Ρυθμιστικών Πολιτικών του ΣΕΒ, παρουσίασε και ανέλυσε την ανάγκη υιοθέτησης ενός φιλοεπιχειρηματικού περιβάλλοντος για τη Δημόσια Διοίκηση. Στον πρώτο κύκλο με συντονιστή τον Νεκτάριο Νώτη, συμμετείχαν οι Μαρίνα Σπυριδάκη, Δημήτρης Μπουραντάς, Παναγιώτης Κορκολής, Γρηγόρης Θεοδωράκης και Ιωάννης Πάιδας Ο καθηγητής Μάνατζμεντ και Human Resources, Δημήτρης Μπουραντάς, πρότεινε τον πλήρη επαναπροσδιορισμό της Δημόσιας Διοίκησης μέσω μίας συστημικής προσέγγισης. Ο Παναγιώτης Κορκολής, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων ΕΣΠΑ, πρότεινε μια αναπτυξιακή στρατηγική βασισμένη στο ανθρώπινο δυναμικό η οποία θα έχει προστιθέμενη αξία στη χώρα μας κατευθύνοντας και την Οικονομία της Χώρας μας. Ο Γρηγόρης Θεοδωράκης, Γ.Γ. του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αποκάλυψε το πλάνο για το Δημόσιο του 2020 το οποίο έχει ως βασική κατεύθυνση την αναβάθμιση της Διοίκησης, με το ΑΔ να αποτελεί ξεχωριστό και κύριο άξονα δράσης. Κλείνοντας τον πρώτο κύκλο συζήτησης, ο Πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Ιωάννης Πάιδας, τόνισε την ανάγκη επιμόρφωσης και κατάρτισης των δημόσιων λειτουργών μέσω στοχευμένων προγραμμάτων για αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων τους, όπως επιτάσσει η σύγχρονη εποχή. Στο δεύτερο κύκλο του Συνεδρίου, με συντονιστή τον δημοσιογράφο Αντώνη Παπαγιαννίδη, στελέχη του Δημοσίου αλλά και του Ιδιωτικού τομέα συζήτησαν για τις πολιτικές διοίκησης του ΑΔ, ενώ επίσης αντικείμενο διερεύνησης αποτέλεσε το κατά πόσο είναι εφικτή η μεταφορά καλών πρακτικών του Ιδιωτικού Τομέα και στον Δημόσιο ώστε να εφαρμοστούν και να τον ωφελήσουν. Στον δεύτερο κύκλο με συντονιστή τον Αντώνη Παπαγιαννίδη συμμετείχαν οι Γιάννης Νικολάου, Βερώνη Παπατζήμου, Ιωάννης Σπηλιωτόπουλος, Μαριέλλα Σακελλαρίου και Αθανάσιος Γκέγκας Στον 3ο κύκλο που συντόνισε η Αλεξάνδρα Ελευθερίου συμμετείχαν οι Δρ. Νίκος Μιχαλόπουλος, Γιάννης Φίρμπας, Κυριάκος Πιερρακάκης και Γιώργος Πιτσιλής Ο αναπληρωτής καθ. Γιάννης Νικολάου, Διευθυντής προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Διοίκηση ΑΔ του ΟΠΑ, παρουσίασε πρακτικές Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού με στόχο την αναδιοργάνωση του Δημόσιου Τομέα. Η Βερώνη Παπατζήμου, Γενική Διευθύντρια People Service στην KPMG, τόνισε την αναγκαιότητα ύπαρξης συμβουλευτικών υπηρεσιών Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού και στον Δημόσιο Τομέα, αναλύοντας την πραγματικότητα από πορίσματα σχετικής Γενικής Έρευνας του Ο Ιωάννης Σπηλιωτόπουλος, Προϊστάμενος της Γεν. Διεύθυνσης Διοίκησης ΑΔ του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, παρουσίασε τις Δράσεις που ακολουθούνται ήδη στον Δημόσιο Τομέα για τον εξορθολογισμό του συστήματος αξιολόγησης του ΑΔ. Η Μαριέλλα Σακελλαρίου, Προϊσταμένη του Τομέα Υπηρεσιών Διοίκησης & Ανάπτυξης ΑΔ της ΜΟΔ ΑΕ, παρουσίασε ένα πρότυπο πείραμα διαλόγου μεταξύ Δημόσιου & Ιδιωτικού Τομέα για τη Δημόσια Διοίκηση, βασισμένο στη ΜΟΔ ΑΕ και τις Ειδικές Υπηρεσίες ΕΣΠΑ.

111 111 Ο Αθανάσιος Γκέγκας, τμηματάρχης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μίλησε για το Ανθρώπινο Δυναμικό της Δημόσιας Διοίκησης και την αλλαγή αντιληπτικότητας που πάσχει από προβλήματα 3ης γενιάς με δομές 2ης γενιάς και νοοτροπία 1ης γενιάς. Στον 3ο κύκλο συζήτησης του Συνεδρίου, τέθηκαν οι προϋποθέσεις ώστε να κτίσουμε το Ανθρώπινο Δυναμικό της Δημόσιας Διοίκησης του Τη συζήτηση συντόνισε η κ. Αλεξάνδρα Ελευθερίου, Πρόεδρος της ΔΕ του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της ΕΕΔΕ. Ο Δρ. Νίκος Μιχαλόπουλος, Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης αναφέρθηκε στην αξιοκρατία στη Δημόσια Διοίκηση, με ενδογενή τρόπο και με πλούσιες επαγγελματικές αξίες. Ο Γιάννης Φίρμπας, Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Αρχής Συντονισμού του ΕΣΠΑ, μίλησε για την αναγκαιότητα υιοθέτησης ενός σύγχρονου συστήματος μάνατζμεντ του Ανθρώπινου Δυναμικού στη Δημόσια Διοίκηση, για το όχι και τόσο μακρινό Τόνισε πως πρέπει να αλλάξει και η νοοτροπία και πλέον οι άνθρωποι να μάθουν να μαθαίνουν, όντας «ανοικτοί» στη νέα πραγματικότητα και σε νέες γνώσεις. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης, Διευθυντής Ερευνών της διανεοσις, διευρύνοντας τη συζήτηση σχετικά με το ΑΔ και αντιμετωπίζοντας το θέμα πιο σφαιρικά, αναφέρθηκε στην επιτάχυνση της αλλαγής λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης. Το ΑΔ, κατέληξε δεν έχει παρά να ακολουθήσει αυτό τον ρυθμό. Ο Γιώργος Πιτσιλής, Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, παρουσίασε την υιοθέτηση ενός πρωτοποριακού και δίκαιου συστήματος διοίκησης ΑΔ, το οποίο αναγνωρίζει και αποτυπώνει την διαφορετικότητα ικανοτήτων και ευθυνών, ώστε να τεθούν οι συνθήκες και οι ευκαιρίες για επαγγελματική εξέλιξη. Το κοινό του ετήσιου Συνεδρίου του ΤΟΜΔΔΑ είχε ενεργό συμμετοχή και στους τρεις κύκλους συζητήσεων, καταθέτοντας απόψεις και εμπειρίες, θέτοντας τις βάσεις για ακόμα πιο εποικοδομητική και γόνιμη συζήτηση. Χορηγός του Συνεδρίου ήταν η KPMG και χορηγός επικοινωνίας η workenter. Μπορείτε να παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένους τους χαιρετισμούς καθώς και τους τρεις κύκλους συζητήσεων του Συνεδρίου στον παρακάτω σύνδεσμο: UCMit_JtAWCN1TOo8Z5GfLjQ ΕΚΔΉΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΕ ΜΑΚΕΔΟΝΊΑΣ ΓΙΑ ΤΟ GDPR ΚΑΙ ΤΟΝ ΡΌΛΟ ΤΟΥ CIO/IT MANAGER ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ Οι πρώτες εμπειρίες εφαρμογής του GDPR από εκείνους που ξεκίνησαν αντίστοιχα έργα στις επιχειρήσεις τους, παρουσιάστηκαν στο Workshop που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΕΙΠ) του Τμήματος Μακεδονίας ΕΕΔΕ, στις 8 Δεκεμβρίου 2017, με θέμα «Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός General Data Protection Regulation (GDPR) και ο ρόλος του CIO/ IT Manager στην εφαρμογή του», στo Ξενοδοχείο Nikopolis στη Θεσσαλονίκη. Ο Θανάσης Ιατρόπουλος, πρόεδρος της Ομάδας Διοίκησης του ΕΙΠ του Τμήματος Μακεδονίας της ΕΕΔΕ, καλωσόρισε τους παρισταμένους και αναφέρθηκε στη σημασία που έχει η κατοχή της πληροφορίας στην εποχή μας. Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος της ΔΕ του Τμήματος Μακεδονίας της ΕΕΔΕ, Απόστολος Αιγυπτιάδης. Στην πρώτη ενότητα εισηγητές ήταν οι Ξενοφών Λιαπάκης, Γενικός Διευθυντής CIO & Services του Oμίλου Interamerican και πρόεδρος του Hellenic CIO Forum και Μιχάλης Σπανός, CIO του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών. Ο κ. Λιαπάκης ανέπτυξε το roadmap που ακολούθησε η Interamerican και την προσέγγιση για την εφαρμογή του κανονισμού, συμπληρώνοντας ότι ο κανονισμός αυτός είναι μια ευκαιρία για Οperational Εxcellence των επιχειρήσεων καθώς και για τη θωράκιση της ασφάλειας μιας επιχείρησης. Ο κ. Λιαπάκης επεσήμανε ότι απαιτείται ειδική προσοχή στα αδόμητα δεδομένα (unstructured data) και παρότρυνε τους συμμετέχοντες να ξεκινήσουν με βοήθεια και υποστήριξη εξωτερικών συνεργατών συμβουλευτικών εταιριών, και στη συνέχεια μπορούν να προχωρήσουν την οργάνωση της υλοποίησης μόνοι τους. Ο κ. Σπανός αναφέρθηκε στον μεγάλο όγκο των δεδομένων που παράγονται μέσω των κινητών τηλεφώνων και των συσκευών IoT και κατέληξε ότι ο κανονισμός Οι συμμετέχοντες στη συζήτηση Αναμνηστική φωτογραφία από την εκδήλωση του ΕΙΠ στην ΕΕΔΕ Μακεδονίας

112 112 τα νέα της είναι μια αναγκαιότητα στην εποχή μας, καταδεικνύοντας ότι τα θέματα που ρυθμίζει σχετίζονται στενά με τα θέματα ασφάλειας. Ο κ. Σπανός συνέχισε παρουσιάζοντας τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένας CIO ξεκινώντας από την πλήρη καταγραφή όλων των ροών δεδομένων και προχωρώντας στις βασικές ενέργειες που πρέπει κάποιος να κάνει στη συνέχεια. Την πρώτη ενότητα συντόνισε η Ντόρα Τόδη, Business Development Manager της EMPHASIS Telematics. Στη δεύτερη ενότητα συζητήθηκε το θέμα «Πως να μετατρέψει ο CIO / IT Manager την εφαρμογή του GDPR στην επιχείρηση, από απειλή σε ευκαιρία». Συμμετείχαν, πέραν των παραπάνω ομιλητών και οι Απόστολος Ζηκούλης εκπρόσωπος της ZIA Insurance, Κατερίνα Ζερβονικολάκη εκπρόσωπος της Performance Technologies και Μαρία Μυλώση Δικηγόρος DESS και Δρ. Εφαρμοσμένης Πληροφορικής. Συντονιστής της συζήτησης ήταν Σάββας Τορτοπίδης, ΙΤ Manager της Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. Τα συμπεράσματα από τη συζήτηση συνοψίζονται στα εξής: Ο κανονισμός GDPR είναι αναγκαίος λόγω της εξάπλωσης των κινδύνων που εισάγει η ψηφιοποίηση των δεδομένων Όσο πιο ψηφιακή είναι μια επιχείρηση τόσο πιο ευάλωτη είναι Ο κανονισμός καλύπτει τόσο τις τεχνικές παραμέτρους όσο και τα ζητήματα συγκατάθεσης των φυσικών προσώπων Σημαντικός παράγοντας στην τήρηση του κανονισμού είναι η συμμετοχή του προσωπικού κάθε επιχείρησης (awareness) Υπάρχει δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ασφαλιστούν έναντι των κινδύνων παραβίασης της ιδιωτικότητας των δεδομένων τους και της επιβολής προστίμων (cyber insurance) Η εφαρμογή του κανονισμού αποτελεί ευκαιρία για τον CIO/IT Manager να αναδείξει τη σημασία του ρόλου του στην επιχείρηση. Πέραν του ρόλου του ως υπεύθυνου για την καλή λειτουργία των ψηφιακών συστημάτων μπορεί πλέον να αναλάβει ουσιαστικό ρόλο στη ορθή οργάνωση των λειτουργιών της επιχείρησης. Χορηγός της εκδήλωσης ήταν η Perormance Technologies και υποστηρικτής η ZIA Insurance. ΈΝΑΡΞΗ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ BALKANMED E-BUSINESS PAGES ΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΉΣ ΠΕΡΙΌΔΟΥ Ξεκίνησε η υλοποίηση των δράσεων του έργου BalkanMed E-Business Pages με ακρωνύμιο BalkanMed e-bp, στο οποίο συμμετέχει η ΕΕΔΕ. Το έργο εγκρίθηκε στο πλαίσιο του διακρατικού Προγράμματος «Βαλκανικής- Μεσογείου» (Balkan-Mediterranean) της Προγραμματικής Περιόδου και συγχρηματοδοτείται κατά 85% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά 15% από Εθνικούς Πόρους των κρατών που συμμετέχουν σε αυτό. Το εταιρικό σχήμα του έργου, πέραν της ΕΕΔΕ, αποτελείται από τους παρακάτω φορείς/ οργανισμούς, οι οποίοι προέρχονται από χώρες της Βαλκανικής-Μεσογέιου: Human Resources Development Agency Βουλγαρία (Συντονιστής Εταίρος) Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Λεμεσού- Κύπρος GAUSS Institute - Foundation for New Technologies, Innovations and Knowledge Transfer- ΠΓΔΜ Centre for Competitiveness Promotion- Αλβανία Οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπιστούν μέσω της υλοποίησης των δράσεων του εν λόγω έργου είναι οι οικονομικές ανισότητες που συναντώνται στην περιοχή παρέμβασης, το χαμηλό επίπεδο ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, ο κατακερματισμός της αγοράς και η ανάγκη διατήρησης των κοινωνικοοικονομικών συνδέσμων μεταξύ των κρατών της Βαλκανικής. Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα περιέχει πληροφορίες για εξαγωγικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις της περιοχής παρέμβασης. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί η προώθηση και δημοσιοποίηση του έργου των επιχειρήσεων και η ενημέρωση τοπικών και ξένων ανάλογων επιχειρήσεων, οργανισμών και φορέων, πιθανών επενδυτών και της κοινής γνώμης για τη δραστηριότητα τους. Επίσης, θα προωθηθούν πρωτοβουλίες για τη συνεργασία των επιχειρήσεων και τη δημιουργία κοινών εργαλείων για την ανταλλαγή απόψεων με σκοπό τη βέλτιστη απόδοσή τους. Οι στόχοι του έργου είναι οι παρακάτω: Η ενθάρρυνση της ανταλλαγής επιχειρηματικών πληροφοριών μεταξύ των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της Βαλκανικής Μεσογείου, Η προώθηση της συνεργασίας και της διαδικασίας μεταφοράς τεχνολογίας/ τεχνογνωσίας στις περιοχές παρέμβασης, Η δημιουργία ψηφιακών εργαλείων για την ενίσχυση της ανάπτυξης των τοπικών αγορών. Οι δράσεις του έργου συνοψίζονται ως εξής: 1. Δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα περιέχει πληροφορίες για τις εξαγωγικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, για ενώσεις και συστάδες επιχειρήσεων στην περιοχή Βαλκανικής-Μεσογείου. 2. Δημιουργία 4 εργαλείων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων: Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης των εξαγωγικών ΜΜΕ, των ενώσεων και των συστάδων επιχειρήσεων και οι δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ τους, Εγχειρίδιο καλών πρακτικών υπαρχόντων συστάδων επιχειρήσεων και παραδειγμάτων εφαρμογής μεταφοράς τεχνολογίας/ τεχνογνωσίας, Ηλεκτρονικός οδηγός για τη δημιουργία συστάδων επιχειρήσεων, Ηλεκτρονικός οδηγός μεταφοράς τεχνολογίας/ τεχνογνωσίας. 3. Υλοποίηση 5 σεμιναρίων με εκπροσώπους επιχειρήσεων- ένα σε κάθε συμμετέχουσα χώρα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο, παρακαλούμε επικοινωνήστε με την ΕΕΔΕ: κ. Αθανάσιο Πολίτη, euprograms@eede.gr, τηλ (εσωτ. *410).

113