Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και εθελοντική εργασία στους Υγρότοπους: Το παράδειγµα της Τεχνητής Λίµνης των Μπραµιανών Ιεράπετρας ασκαλάκης Παύλος

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και εθελοντική εργασία στους Υγρότοπους: Το παράδειγµα της Τεχνητής Λίµνης των Μπραµιανών Ιεράπετρας ασκαλάκης Παύλος"

Αμφιτρίτη Δαγκλής
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και εθελοντική εργασία στους Υγρότοπους: Το παράδειγµα της Τεχνητής Λίµνης των Μπραµιανών Ιεράπετρας ασκαλάκης Παύλος Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Οµάδας ΤΕΕ Ιεράπετρας

2 περί εθελοντισµού

3 Ηοµάδα µας ιδρύθηκε το 1995 και κάθε χρόνο έχει να παρουσιάσει µια µεγάλη ποικιλία δράσεων, για την υλοποίηση των οποίων έχουν εργαστεί δεκάδες µαθητές και εκπαιδευτικοί µέχρι σήµερα. Εθελοντικές Εθελοντικέςδράσεις µε µε καθαρισµούς καθαρισµούς Ηµερίδες Ηµερίδεςγια για διάφορα διάφορα θέµατα θέµατα Παρεµβάσεις Παρεµβάσεις για για την την κατάσταση κατάσταση στη στη Νήσο Νήσο Χρυσή Χρυσή Επισκέψεις Επισκέψειςσε σε Κ.Π.Ε Κ.Π.Ε

Εθελοντικές Εθελοντικέςδράσεις µε µε καθαρισµούς καθαρισµούς Ηµερίδες Ηµερίδεςγια για διάφορα διάφορα

4 Μπροστά Μπροστάαπό από το το ηµαρχείο ηµαρχείο Ιεράπετρας Ιεράπετρας Μια οµάδα που δηµιουργούµε κάθε χρόνο είναι ενταγµένη στο δίκτυο «Φύση χωρίς Σκουπίδια»

5 Άλλη οµάδα που δηµιουργούµε κάθε χρόνο, είναι οι «Νέοι ηµοσιογράφοι για το Περιβάλλον» και συνεργαζόµαστε µε την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης και το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό ίκτυο που υπάρχει.

6 1η 1η δηµοσίευση δηµοσίευση στην στην εφηµερίδα εφηµερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ ΑΝΑΤΟΛΗ 01/02/ /02/1996 Ήταν Νοέµβριος του 1995, όταν επισκεφθήκαµε για πρώτη φορά το επονοµαζόµενο τότε από τους κατοίκους της Ιεράπετρας «Φράγµα των Μπραµιανών». Η διαπίστωση ήταν κοινή, µαθητές και εκπαιδευτικοί, συµφωνήσαµε ότι εδώ σε τούτο το σηµείο της Κρήτης, κάτι νέο γεννιέται. ιαπιστώσαµε ότι δεν πρέπει να καθίσουµε µε «σταυρωµένα τα χέρια». Αποφασίσαµε, λοιπόν, να ΡΑΣΟΥΜΕ!!! Γίναµε οι νονοί του φράγµατος: Υγρότοπος Μπραµιανών Ιεράπετρας.

Η διαπίστωση ήταν κοινή, µαθητές και εκπαιδευτικοί, συµφωνήσαµε ότι εδώ σε τούτο το σηµείο της Κρήτης, κάτι νέο γεννιέται.

7 Ποιος ο σκοπός που φτιάχτηκε η τεχνητή αυτή λίµνη Ητεχνητή λίµνη των Μπραµιανών, κατασκευάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες άρδευσης, των καλλιεργούµενων στρεµµάτων της ευρύτερης περιοχής Ιεράπετρας και αποπερατώθηκε το Βρίσκεται Βόρειο- υτικά της πόλης της Ιεράπετρας, σε απόσταση 5 Km. Έχει συνολική επιφάνεια 1050 στρέµµατα και η χωρητικότητά της σε νερό είναι m 3. Ηέκταση, των 1350 στρεµµάτων, ανήκει στο ηµόσιο, ενώ τη διαχείριση του υδάτινου δυναµικού έχει ο ΤΟΕΒ Ιεράπετρας.

Βρίσκεται Βόρειο- υτικά της πόλης της Ιεράπετρας, σε απόσταση 5 Km.

8 Χλωρίδα Όπως είναι παγκοσµίως γνωστό, το νησί µας, η Κρήτη έχει ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα και πολλά είδη βοτάνων και φαρµακευτικών φυτών. Λαδανιά Λαδανιά Γύρω από τον υγρότοπο αλλά και στις παρυφές των λόφων της ίκτης, καταγράψαµε 50 περίπου είδη βοτάνων και εκατοντάδες άλλα φυτικά είδη.

9 Από δένδρα, ο επισκέπτης συναντά, στα Μπραµιανά, Πεύκα, Κυπαρίσσια, Χαρουπιές, Λεύκες, λίγα Πλατάνια στη Βόρεια πλευρά, Αρµυρίκια κ.α. Ενώ, υπάρχουν και είδη, που έχουν εισαχθεί µε δενδροφυτεύσεις.

10 Τα µεταναστευτικά πουλιά Η µεγάλη µας ανακάλυψη, όµως, είχε να κάνει µε τα πουλιά. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν. Για πρώτη φορά στη ζωή τους, παρατηρούσαν πουλιά που µόνο σε φωτογραφίες από µακρινά µέρη, είχαν δει. Η λίµνη των Μπραµιανών βρίσκεται πάνω σε συγκεκριµένο µεταναστευτικό διάδροµο. Βαλτόπαπιες Βαλτόπαπιες Παρά το µικρό χρόνο ζωής της, αποικήθηκε από πολλά είδη και αποτελεί ένα σηµαντικό υγρότοπο της Κρήτης και ίσως από τους σηµαντικότερους στη Νότια Ελλάδα, για τα διαχειµάζοντα πουλιά.

Η λίµνη των Μπραµιανών βρίσκεται πάνω σε συγκεκριµένο µεταναστευτικό διάδροµο.

11 Στοιχεία του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης ανεβάζουν τον αριθµό των καταγεγραµµένων ειδών σε 218. Εξαιρετικά µεγάλος αριθµός, αν αναλογιστούµε τον µικρό χρόνο ζωής της λίµνης. Πρόκειται για ένα αριθµό που συνεχώς αυξάνεται. ρεπανοσκαλίδρα ρεπανοσκαλίδρα Μαυροπελαργός Μαυροπελαργός Συναντάµε µεγάλη ποικιλία από νεροπούλια όπως πάπιες, βουτηχτάρια, νερόκοτες, ερωδιούς, χαραδριούς, γλάρους και γλαρόνια. Συχνά τριγύρω πετούν αρπακτικά πουλιά (όπως διάφορα είδη αετών και γερακιών) και πολλά ακόµα είδη (πέρδικες, τρυγόνια, κορυδαλλοί, χελιδόνια, σουσουράδες, κοτσύφια, φλώροι και άλλα) επισκέπτονται συχνά πυκνά τον υγρότοπο.

ρεπανοσκαλίδρα ρεπανοσκαλίδρα Μαυροπελαργός Μαυροπελαργός Συναντάµε µεγάλη ποικιλία από νεροπούλια όπως πάπιες, βουτηχτάρια, νερόκοτες, ερωδιούς,

12 Τις εποχές που τα πουλιά µεταναστεύουν, την άνοιξη και το φθινόπωρο, βλέπουµε περισσότερα είδη, ενώ η λίµνη είναι πολύ σηµαντική για τα υδρόβια πουλιά που ξεχειµωνιάζουν. Ανάµεσα στα είδη που ξεχειµωνιάζουν είναι και πολλά απειλούµενα µε εξαφάνιση τόσο στην Ευρώπη όσο και σε ολόκληρο τον κόσµο. Λευκοτσικνιάς Λευκοτσικνιάς Πρασινοκεφαλόπαπιες

13 ΗΠανίδα Κοιτώντας κάτω στο χώµα, ανασηκώνοντας µια πέτρα, παραµερίζοντας ένα θάµνο, οι µαθητές ανακάλυψαν και άλλα είδη ζωής. Σαµιαµίδι Σαµιαµίδι Στη λίµνη ζει, σηµαντικός πληθυσµός Νεροχελώνας, ενώ παρατηρούνται ακόµη το Νερόφιδο, ο ενροβάτραχος και ο ενδηµικός Κρητικός Βάτραχος. Έξω από το νερό συναντάµε λαγούς, σκαντζόχοιρους, διάφορες σαύρες, φίδια και άλλα µικρά ζώα, έντοµα και ασπόνδυλα. Μυρµηγκοφωλιές Μυρµηγκοφωλιές ιάφορα ιάφοραάλλα άλλα έντοµα έντοµα και και ερπετά ερπετά

ενροβάτραχος και ο ενδηµικός Κρητικός Βάτραχος.

14 Στον πυθµένα της λίµνης, στο νερό της λίµνης,έχουν αναπτυχθεί οργανισµοί. Μικροί, µικροσκοπικοί, που δεν ήταν δυνατόν να τους παρατηρήσουµε. Ώσπου, ήλθαν οι επιστήµονες του Μουσείου, που µε την εµπειρία τους, ξεκίνησαν να καταγράφουν όλα τα βιοτικά χαρακτηριστικά. Επιστηµονικά, πλέον, όχι ερασιτεχνικά. Η αρχή είχε γίνει Και εµείς πρόθυµα τους βοηθήσαµε Κατάδυση Κατάδυσηστα στα Μπραµιανά Μπραµιανά

Ώσπου, ήλθαν οι επιστήµονες του Μουσείου, που µε την εµπειρία τους, ξεκίνησαν να καταγράφουν όλα τα

15 Οι φωλιές των υδρόβιων πουλιών σε µια λίµνη γίνονται συνήθως στην πυκνή βλάστηση των όχθεων. Όµως στην περίπτωση της λίµνης των Μπραµιανών, η απότοµη πτώση της στάθµης την άνοιξη, ακριβώς την ευαίσθητη περίοδο της φωλεοποίησης, δεν επιτρέπει την επιτυχηµένη αναπαραγωγή τους όπως στην περίπτωση των Φαλαρίδων. Για να βελτιωθούν οι συνθήκες για το φώλιασµα, οι µαθητές του σχολείου µας, έφτιαξαν τέσσερις ξύλινες πλωτές κατασκευές

ευαίσθητη περίοδο της φωλεοποίησης, δεν επιτρέπει την επιτυχηµένη αναπαραγωγή τους όπως στην περίπτωση των

16 Τα σχέδια πάρθηκαν από µια ιστοσελίδα του διαδικτύου που µας «έδωσε» ο κ. ρετάκης και τα υλικά αγοράστηκαν µε χρηµατοδότηση του ΤΟΕΒ Ιεράπετρας. Οι εξέδρες είχαν άγκυρα για να συγκρατούνται στο ίδιο σηµείο της λίµνης. Τοποθετήθηκαν σε κατάλληλα σηµεία όπου δραστηριοποιούνταν τα πουλιά και υπήρχε άφθονη τροφή. Παράλληλα τοποθετήθηκαν υλικά από την περιοχή (λάσπη, ξύλα, φυτά) ώστε να αποκτήσουν φυσική εµφάνιση. Τελικά η αυξοµείωση του νερού τα τελευταία χρόνια ήταν τόσο έντονη που οι κατασκευές για να λειτουργήσουν χρειάζονται ορισµένες µετατροπές.

Οι εξέδρες είχαν άγκυρα για να συγκρατούνται στο ίδιο σηµείο της λίµνης.

17 Ιδού το αποτέλεσµα

18 Για τον Υγρότοπο των Μπραµιανών, εκδώσαµε πολυσέλιδη εργασία σε 1000 αντίτυπα και σε οικολογικό χαρτί, για την ενηµέρωση του κοινού. Με βάση την εργασία µας αυτή απευθυνθήκαµε στον Νοµάρχη Λασιθίου το 1996 και του ζητήσαµε τότε για πρώτη φορά να προταθεί η ένταξη του χώρου σε κάποιο πρόγραµµα για την οικολογική του προστασία και αναβάθµιση, όµως η σχετική πρόταση δεν εγκρίθηκε από την Ε.Ε Το 2002 υποβλήθηκε εκ νέου σχετική πρόταση, από το Μουσείο Φ.Ι. του Πανεπιστηµίου Κρήτης, για όλους τους Υγρότοπους του νησιού µας. Έτσι σήµερα τρέχει το συγκεκριµένο πρόγραµµα LIFE.

κάποιο πρόγραµµα για την οικολογική του προστασία και αναβάθµιση, όµως η σχετική πρόταση δεν εγκρίθηκε από την Ε.

19 Πρόγραµµα LIFE - ENVIRONMENT Το πρόγραµµα LIFE ENV «τρέχει» σήµερα και για τα Μπραµιανά. Έγιναν και γίνονται έργα ανάδειξης του Υγρότοπου ύψους ευρώ. Κατασκευάζονται παρατηρητήρια, µικρό κέντρο ενηµέρωσης, πλωτές φωλιές, τοποθετήθηκαν ενηµερωτικές πινακίδες κ.α

Έγιναν και γίνονται έργα ανάδειξης του Υγρότοπου ύψους 312.000ευρώ.

20 Σήµερα πολλά σχολεία έχουν εντάξει στις επισκέψεις τους τον Υγρότοπο των Μπραµιανών για να αναπτύξουν περιβαλλοντικές δράσεις. Επίσης, πολλοί αλλοδαποί επισκέπτες, την καλοκαιρινή σεζόν (υπολογίζονται σε 100 άτοµα ηµερησίως) επισκέπτονται τον χώρο.

21 Στα πλαίσια των προγραµµάτων «Πράσινες Λευκές εβδοµάδες», κατά την περσινή σχολική περίοδο, πάνω από 1000 µαθητές, συνοδεία εκπ/κών, επισκέφτηκαν και ξεναγήθηκαν στον Υγρότοπο των Μπραµιανών. Οργανώσαµε παιχνίδι χαµένου θησαυρού µε απόλυτη επιτυχία και µε µεγάλο ενθουσιασµό των µαθητών. Ο ήµος Ιεράπετρας ήταν χορηγός των µικρών δώρων που µοιράστηκαν στους µαθητές.

22 1 ο ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΗΡΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ Η Οµάδα µας στο δηµαρχείο µετά από συνάντηση µε τον ήµαρχο για το πρόγραµµα Φύση χωρίς Σκουπίδια ιευθυντής: ατσέρης Γεώργιος Υπεύθυνος εκπ/κος: ασκαλάκης Παύλος ιεύθυνση: Εµµ.. Λαµπράκη 8, Ιεράπετρα Τηλ: : , φαξ: mail@tee-ierap.las.sch.gr ierap.las.sch.gr

Σχετικά έγγραφα

Μέτρα για την Περιβαλλοντική Ενηµέρωση σε Τεχνητούς Υγρότοπους της Κρήτης

Μέτρα για την Περιβαλλοντική Ενηµέρωση σε Τεχνητούς Υγρότοπους της Κρήτης LIFE ENVIRONMENT LIFE00 ENV/GR/000685 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΙ ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΛΙΜΝΟ ΕΞΑΜΕΝΕΣ. ΕΠΙ ΕΙΞΗ ΠΟΛΥΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ