ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Μαΐου 1994 *

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ κατά ΙΣΠΑΝΙΑΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Μαΐου 1994 * Στην υπόθεση C-328/92, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Rafael Pellicer, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον Γεώργιο Κρεμλή, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας, Centre Wagner, Kirchberg, προσφεύγουσα, κατά Βασιλείου της Ισπανίας, εκπροσωπουμένου απο τον Alberto José Navarro González, γενικό διευθυντή της Υπηρεσίας Νομικού και Θεσμικού Κοινοτικού Συντονισμού, και την Gloria Calvo Díaz, abogado del Estado, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο την Πρεσβεία της Ισπανίας, 4-6, boulevard Emmanuel Servais, καθού, που έχει ως αντικείμενο να αναγνωριστεί ότι το Βασίλειο της Ισπανίας, προβλέποντας με τη βασική νομοθεσία περί κοινωνικής ασφαλίσεως ότι η διοίκηση πρέπει να συνάπτει με απευθείας ανάθεση τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων προοριζομένων για τον εφοδιασμό των ιδρυμάτων κοινωνικής ασφαλίσεως και συνάπτοντας με απευθείας ανάθεση το σύνολο σχεδόν των ανωτέρω συμβάσεων προμηθειών χωρίς να δημοσιεύει προκήρυξη διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία 77/62/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1976, περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών (ΕΕ ειδ. έκδ. 17/001, σ. 24), Γλώσσα διαδικασίας: η ισπανική. Ι -1583

2 ΑΠΟΦΑΣΗ τη; ΥΠΟΘΕΣΗ C-328/92 ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, συγκείμενο από τους G. F. Mancini, πρόεδρο τμήματος, προεδρεύοντα, J. G Moitinho de Almeida και M. Diez de Velasco, προέδρους τμήματος, Κ. Ν. Κακούρη, F. Α. Schockweiler (εισηγητή), F. Grévisse, M. Zuleeg, P. J. G. Kapteyn και J. L. Murray, δικαστές, γενικός εισαγγελέας: C Ο. Lenz γραμματέας: R. Grass έχοντας υπόψη την έκθεση του εισηγητή δικαστή, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 8ης Μαρτίου 1994, εκδίδει την ακόλουθη Απόφαση 1 Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 30 Ιουλίου 1992, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων άσκησε προφυγή, βάσει του άρθρου 169 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητεί να αναγνωριστεί ότι το Βασίλειο της Ισπανίας, προβλέποντας με τη βασική νομοθεσία περί κοινωνικής ασφαλίσεως ότι η διοίκηση πρέπει να συνάπτει με απευθείας ανάθεση τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων για τον εφοδιασμό των ιδρυμάτων κοινωνικής ασφαλίσεως και συνάπτοντας με απευθείας ανάθεση το σύνολο σχεδόν των ανωτέρω συμβάσεων προμηθειών χωρίς να δημοσιεύει προκήρυξη διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία 77/62/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1976, περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών (ΕΕ ειδ. έκδ. 17/001, σ. 24, στο εξής: οδηγία 77/62). Ι -1584

3 ΕΠΙΤΡΟΠΗ χατά ΙΣΠΑΝΙΑΣ 2 Στην Ισπανία η σύναψη των δημοσίων συμβάσεων ρυθμίζεται από τον Ley de Contratos del Estado (Νόμο περί Κρατικών Συμβάσεων, στο εξής: LCE) και το Reglamento General de Contratación del Estado (κανονιστική απόφαση περί κρατικών συμβάσεων, στο εξής: RGCE), όπως τροποποιήθηκαν, προκειμένου να προσαρμοστούν προς τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, με το Real Deceto Legislativo 931/86, της 2ας Μαΐου 1986 (BOE 114, της , σ ) και το Real Decreto 2528/86, της 28ης Νοεμβρίου 1986 (BOE 297, της , σ ), αντιστοίχως. Δυνάμει της πρώτης από τις τελικές διατάξεις των δύο αυτών διαταγμάτων, οι διατάξεις του LCE και του RGCE εφαρμόζονται και στις δημόσιες συμβάσεις τις οποίες συνάπτουν τα όργανα διαχειρίσεως της κοινωνικής ασφαλίσεως. 3 Το άρθρο 2, παράγραφοι 3 και 8, του LCE ορίζει τα εξής: «Παρά τις διατάξεις του προηγουμένου άρθρου, ο παρών νόμος δεν έχει εφαρμογή στις ακόλουθες συμβάσεις και νομικές πράξεις της διοικήσεως: (...) 3) στις ενέργειες τις οποίες η διοίκηση πραγματοποιεί με ιδιώτες όσον αφορά αγαθά ή δικαιώματα, η εμπορία των οποίων ρυθμίζεται (mediatizado) από διατάξεις νόμου, ή ελεγχόμενα προϊόντα (intervenidos), υποκείμενα σε μονοπώλιο (estancados) ή απαγορευμένα (prohibidos), (...) 8) στις συμβάσεις για τις οποίες ο νόμος προβλέπει ρητή εξαίρεση.» 4 Η αγορά φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων από τα συμβεβλημένα με τους φορείς της κοινωνικής ασφαλίσεως νοσοκομεία ρυθμίζεται από το άρθρο 107 του Ley General de la Seguridad Social (Γενικού Νόμου περί Κοινωνικής Ασφαλίσεως, στο εξής: LGSS), ως έχει κατόπιν της εκδόσεως του διατάγ- I -1585

4 ΑΠΟΦΑΣΗ της ΥΠΟΘΕΣΗ C-328/92 ματος 2065/74, της 30ής Μαΐου 1974, το οποίο ενέκρινε το κωδικοποιημένο κείμενο του νόμου αυτού (ΒΟΕ 174, της , σ. 1482). Η διάταξη αυτή, η οποία φέρει τον τίτλο «Αγορά και διανομή φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων», προβλέπει τα εξής: 2) Οι φορείς της κοινωνικής ασφαλίσεως αγοράζουν απευθείας από τα κέντρα παραγωγής τα φάρμακα τα οποία πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στα εξωτερικά ιατρεία ή νοσοκομεία που είναι συμβεβλημένα με τους εν λόγω φορείς και επιλέγουν προς τούτο, βάσει αυστηρώς επιστημονικών κριτηρίων, τα αναγκαία για την περίθαλψη που παρέχεται από τα εν λόγω ιδρύματα φάρμακα. 3) Εν πάση περιπτώσει, η διανομή των φαρμάκων που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν εκτός των ιδρυμάτων που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο πραγματοποιείται μέσω των φαρμακείων που λειτουργούν νομίμως, τα οποία υποχρεούνται να προβούν στη διανομή αυτή (...) 4) Οι φορείς της κοινωνικής ασφαλίσεως συνάπτουν συμφωνίες με τα εργαστήρια και φαρμακεία, μέσω των νομίμων συνδικαλιστικών και επαγγελματικών αντιπροσώπων τους, σχετικά με τους άλλους οικονομικούς όρους οι οποίοι ισχύουν για την αγορά των φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων τα οποία αφορούν οι δύο προηγούμενες παράγραφοι (...)». 5 Στηριζόμενη στο άρθρο 107, παράγραφος 4, του LGSS, το δημόσιο συνήψε στις 5 Ιουνίου 1986 με τον εθνικό σύνδεσμο φαρμακοβιομηχανιών Farmaindustria συμφωνία σχετική με τις τιμές και τους άλλους όρους που διέπουν την απευθείας αγορά των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στα συμβεβλημένα με τους φορείς της κοινωνικής ασφαλίσεως εξωτερικά ιατρεία και νοσοκομεία, καθώς και τη μη απευθείας αγορά τους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν εκτός των εν λόγω ιδρυμάτων (στο εξής: συμφωνία). 6 Η Επιτροπή, η οποία έλαβε γνώση της συμφωνίας και της νομοθεσίας επί της οποίας αυτή στηρίζεται επ'ευκαιρία αιτήσεως η οποία υποβλήθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως, θεώρησε ότι το σύστημα συνάψεως συμβάσεων δημοσίων προμηθειών φαρμάκων, όπως καθιε- I -1586

5 ΕΠΙΤΡΟΠΗ κατά ΙΣΠΑΝΙΑΣ ρώθηκε με τη συμφωνία και τη νομοθεσία αυτή, αντιβαίνει προς την οδηγία 77/62 και προς το άρθρο 30 της Συνθήκης. Δεδομένου ότι η διαδικασία για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως δεν κατέληξε στην έκδοση αποφάσεως λόγω της παραιτήσεως της προσφεύγουσας της κυρίας δίκης, η Επιτροπή κίνησε κατά του Βασιλείου της Ισπανίας τη διαδικασία του άρθρου 169 της Συνθήκης και απηύθυνε, στις 6 Ιουλίου 1990, έγγραφο οχλήσεως και στη συνέχεια, στις 18 Μαρτίου 1991, αιτιολογημένη γνώμη στην Ισπανική Κυβέρνηση καλώντας την να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί προς τη γνώμη αυτή εντός προθεσμίας ενός μηνός από της λήψεως της. Η προθεσμία αυτή παρατάθηκε στη συνέχεια μέχρι τις 18 Ιουνίου Δεδομένου ότι η Ισπανική Κυβέρνηση ισχυρίστηκε, με την απάντηση της 17ης Ιουνίου 1991, ότι η ισχύς της συμφωνίας έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 1990, η Επιτροπή, αφενός μεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον μέχρι την ημερομηνία αυτή η Ισπανία δεν είχε τηρήσει την οδηγία 77/62, αφετέρου δε, αποφάσισε από κοινού με τις ισπανικές αρχές να παρακολουθήσει την εξέλιξη της καταστάσεως από την ημερομηνία αυτή και να διεξαγάγει παράλληλα έρευνα ως προς την κατάσταση στον οικείο τομέα στα άλλα κράτη μέλη. Δεδομένου ότι οι έρευνες αυτές κατέδειξαν, κατά την Επιτροπή, ότι κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 1991 και των πρώτων μηνών του έτους 1992, οι αρμόδιοι ισπανικοί οργανισμοί, εν αντιθέσει προς τους οργανισμούς άλλων κρατών μελών, δεν δημοσίευσαν, πλην ορισμένων εξαιρέσεων, όπως τα εμβόλια, προκηρύξεις σχετικές με τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η Επιτροπή άσκησε την υπό κρίση προσφυγή. 8 Σημειώνεται καταρχάς ότι από τα αιτήματα του δικογράφου της προσφυγής, όπως επαναλαμβάνονται στη σκέψη 1 της παρούσας αποφάσεως, προκύπτει ότι η προσφυγή της Επιτροπής δεν αφορά το άρθρο 30 της Συνθήκης ούτε αυτή καθαυτή τη συμφωνία που συνάφθηκε μεταξύ της διοικήσεως και της Farmaindustria. Όπως υπογράμμισε η Επιτροπή με το δικόγραφο της, η προσφυγή της αφορά τη νόμιμη διαδικασία αγορών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων, όπως ορίζεται από τις συνδυασμένες διατάξεις του άρθρου 2 του LCE και του άρθρου 107 του LGSS και εφαρμόστηκε από τα συμβεβλημένα με τους φορείς της κοινωνικής ασφαλίσεως νοσοκομεία, τούτο δε ανεξαρτήτως του τύπου και της νομικής φύσεως του είδους συμβάσεως που χρησιμοποίησε προς τούτο η διοίκηση και, επομένως, ανεξαρτήτως του αν έγινε χρήση της διαδικασίας της απευθείας αναθέσεως κατά τη διάρκεια της ισχύος της συμφωνίας ή μετά. Ι -1587

6 ΑΠΟΦΑΣΗ της ΥΠΟΘΕΣΗ C-328/92 9 Επισημαίνεται επίσης ότι δεν αμφισβητείται ότι, κατά τη διάρκεια της ισχύος της συμφωνίας και από 1ης Ιανουαρίου 1991, το σύνολο σχεδόν των συμβάσεων δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων για τον εφοδιασμό των ιδρυμάτων κοινωνικής ασφαλίσεως συνάφθηκαν με απευθείας ανάθεση ούτε ότι η αξία ορισμένων από τις συμβάσεις αυτές ανήλθε σε ECU (άνευ ΦΠΑ), προϋπόθεση από την οποία το άρθρο 5, παράγραφος 1, στοιχείο α', της οδηγίας 77/62 εξαρτά την εφαρμογή των διατάξεων αυτών. 10 Διαπιστώνεται στη συνέχεια ότι, καθόσον το άρθρο 107 του LGSS ρυθμίζει την αγορά των φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων από τα συμβεβλημένα με τους φορείς κοινωνικής ασφαλίσεως νοσοκομεία, οι σχετικές διατάξεις του LCE και κατά συνέπεια οι διατάξεις της οδηγίας 77/62, της οποίας τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο εξασφαλίζει ο LCE, δεν έχουν εφαρμογή, σύμφωνα με το άρθρο 2, παράγραφος 3, του νόμου αυτού, στις συμβάσεις προμηθειών που συνάπτονται προς τούτο από τους αρμόδιους οργανισμούς της κοινωνικής ασφαλίσεως. 11 Η Ισπανική Κυβέρνηση αμφισβητεί ότι η οδηγία 77/62 εφαρμόζεται πλήρως και άνευ αιρέσεων στις προμήθειες φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων στα ιδρύματα που έχουν συμβληθεί με τους φορείς κοινωνικής ασφαλίσεως. Ισχυρίζεται συναφώς ότι, πρώτον, η αγορά φαρμάκων συνιστά αγορά για την οποία το ίδιο το κοινοτικό δίκαιο προβλέπει λεπτομερείς ρυθμίσεις και ότι η ισπανική νομοθεσία σε τελική ανάλυση απλώς τηρεί τους περιορισμούς που απορρέουν από τις σχετικές ρυθμίσεις. Η Ισπανική Κυβέρνηση παραπέμπει ειδικότερα στην οδηγία 89/105/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1988, σχετικά με τη διαφάνεια των μέτρων που ρυθμίζουν τον καθορισμό των τιμών των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και την κάλυψη του κόστους των στα πλαίσια των εθνικών ασφαλιστικών συστημάτων υγείας (ΕΕ 1989, L 40, σ. 8), σκοπός της οποίας, σύμφωνα με την πέμπτη αιτιολογική σκέψη, «είναι να επιτευχθεί μια εποπτεία του συνόλου των εθνικών συμφωνιών που αφορούν τον καθορισμό των τιμών» και, κατά την Ισπανική Κυβέρνηση, δεν επηρεάζει τις σχετικές εθνικές νομοθεσίες. 12 Τονίζεται συναφώς ότι, με την απόφαση της 17ης Νοεμβρίου 1993, C-71/92, Επιτροπή κατά Ισπανίας (Συλλογή 1993, σ , σκέψη 10), το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι οι μόνες επιτρεπόμενες εξαιρέσεις ως προς την εφαρμογή της οδηγίας 77/62 είναι αυτές που αναφέρονται ρητώς και περιοριστικώς. Ι

7 ΕΠΙΤΡΟΠΗ κατά ΙΣΠΑΝΙΑΣ 13 Το άρθρο όμως 2, παράγραφος 2, και το άρθρο 3 της οδηγίας 77/62, τα οποία απαριθμούν τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών στις οποίες δεν εφαρμόζεται η εν λόγω οδηγία, δεν αναφέρουν τις αγορές φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων. Άλλωστε, όπως αναγνώρισε το Δικαστήριο με την ίδια απόφαση (σκέψη 11), καμιά από τις επιτρεπόμενες από την οδηγία εξαιρέσεις δεν ορίζεται σε σχέση με το είδος ή το νομικό καθεστώς του οικείου προϊόντος. 14 Η Ισπανική Κυβέρνηση ισχυρίζεται, δεύτερον, ότι η προσφυγή στη διαδικασία απευθείας ανάθεσης για τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων δικαιολογείται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχεία β'και δ', της οδηγίας 77/62, τα οποία ορίζουν ότι οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις προμηθειών χωρίς να εφαρμόζουν τις διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 4, παράγραφοι 1 και 2, και επομένως χωρίς δημοσίευση προκηρύξεως του διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, «για τις προμήθειες ειδών των οποίων η κατασκευή ή η παράδοση, (...) για λόγους που αφορούν την προστασία των δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, μπορεί να ανατεθεί μόνο σε συγκεκριμένο προμηθευτή», αφενός, και, «καθόσον είναι απολύτως αναγκαίον, εφόσον η επείγουσα ανάγκη που προκύπτει από γεγονότα που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν από τις οικείες αναθέτουσες αρχές δεν συμβιβάζεται προς τις προθεσμίες που τάσσονται από τις διαδικασίες του άρθρου 4, παράγραφοι 1 και 2», αφετέρου. 15 Υπενθυμίζεται συναφώς ότι οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 77/62, οι οποίες επιτρέπουν παρεκκλίσεις από τους κανόνες που σκοπούν να διασφαλίζουν την αποτελεσματική άσκηση δικαιωμάτων που αναγνωρίζει η Συνθήκη στον τομέα των συμβάσεων δημοσίων προμηθειών, πρέπει να ερμηνεύονται στενά (βλ. προαναφερθείσα απόφαση Επιτροπή κατά Ισπανίας, σκέψη 36). 16 Επιπλέον, το βάρος αποδείξεως του ότι συντρέχουν πράγματι οι εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν την παρέκκλιση φέρει όποιος τις επικαλείται (βλ. για τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, απόφαση της 10ης Μαρτίου 1987,199/85, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 1987, σ. 1039, σκέψη 14). 17 Για να έχει εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', δεν αρκεί τα επίμαχα φαρμακευτικά προϊόντα και ιδιοσκευάσματα να προστατεύονται από δικαιώματα αποκλειστικότητας, πρέπει επιπλέον η παρασκευή ή η παράδοση τους να είναι δυνατή μόνον από ορισμένον προμηθευτή. Δεδομένου' Ι -1589

8 ΑΠΟΦΑΣΗ της ΥΠΟΘΕΣΗ C-328/92 ότι η προϋπόθεση αυτή πληρούται μόνο για προϊόντα και ιδιοσκευάσματα τα οποία δεν υπόκεινται σε ανταγωνισμό στην αγορά, το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', ουδόλως μπορεί να δικαιολογήσει τη γενική και άνευ διακρίσεων προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για όλες τις προμήθειες όλων των φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων. 18 Το ίδιο συμβαίνει όσον αφορά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο δ'. Δεν αποκλείεται βεβαίως, λαμβανομένης υπόψη της ελευθερίας εκδόσεως ιατρικών συνταγών, την οποία επικαλείται η Ισπανική Κυβέρνηση, να παρουσιαστεί επείγουσα ανάγκη ορισμένου φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος στο φαρμακείο ενός νοσοκομείου, ωστόσο, αυτή η ελευθερία εκδόσεως συνταγών δεν μπορεί να δικαιολογήσει εκ των προτέρων τη συστηματική προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για όλες τις προμήθειες φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων στα νοσοκομεία. Επιπλέον, ακόμη και αν έπρεπε να θεωρηθεί ότι στην υπό κρίση περίπτωση πληρούται η προϋπόθεση της υπάρξεως επείγουσας ανάγκης, το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο δ', δεν έχει κατ' ανάγκη εφαρμογή. Κατά πάγια νομολογία, για να μπορεί να γίνει επίκληση της εξαιρέσεως που προβλέπει η διάταξη αυτή, πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς όλες οι προϋποθέσεις που θέτει (βλ. για την ανάλογη διάταξη που εφαρμόζεται στους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, απόφαση της 18ης Μαρτίου 1992, C-24/91, Επιτροπή κατά Ισπανίας, Συλλογή 1992, σ , σκέψη 13). 19 Από το σύνολο των προηγουμένων σκέψεων προκύπτει ότι η προσφυγή της Επιτροπής είναι βάσιμη και ότι πρέπει να αναγνωριστεί η παράβαση του Βασιλείου της Ισπανίας όπως ακριβώς ζητείται με το δικόγραφο της προσφυγής. Επί των δικαστικών εξόδων 20 Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα. Επειδή το Βασίλειο της Ισπανίας ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα. Ι -1590

9 ΕΠΙΤΡΟΠΗ κατά ΙΣΠΑΝΙΑΣ Για τους λόγους αυτούς, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ αποφασίζει: 1) Το Βασίλειο της Ισπανίας, προβλέποντας με τη βασική νομοθεσία περί κοινωνικής ασφαλίσεως ότι η διοίκηση πρέπει να συνάπτει με απευθείας ανάθεση τις συμβάσεις δημοσίων προμηθειών φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων προοριζομένων για τον εφοδιασμό των ιδρυμάτων κοινωνικής ασφαλίσεως και συνάπτοντας με απευθείας ανάθεση το σύνολο σχεδόν των ανωτέρω συμβάσεων προμηθειών χωρίς να δημοσιεύει προκήρυξη διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία 77/62/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1976, περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών. 2) Καταδικάζει το Βασίλειο της Ισπανίας στα δικαστικά έξοδα. Mancini Moitinho de Almeida Diez de Velasco Κακούρης Schockweiler Grévisse Zuleeg Kapteyn Murray Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 3 Μαΐου Ο Γραμματέας Ο Πρόεδρος του δευτέρου και του έκτου τμήματος R. Grass G. F. Mancini I -1591