Περιεχόμενα. Πρόλογος ελληνικής έκδοσης...23 Πώς να αξιοποιήσετε τις υπηρεσίες μελών της Κριτήριον Εισαγωγή...33

Transcript

1 Περιεχόμενα Πρόλογος ελληνικής έκδοσης...23 Πώς να αξιοποιήσετε τις υπηρεσίες μελών της Κριτήριον Εισαγωγή...33 Κεφάλαιο 1 Ανάπτυξη διοικητικών ικανοτήτων...37 Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου...37 Οι βασικές έννοιες στην πράξη Ο τρόπος δράσης των ανώτερων στελεχών Πρότυπα επιτυχίας στη διοίκηση Οι δεξιότητες που χαρακτηρίζουν τα επιτυχημένα διευθυντικά στελέχη...41 Βασικό Θεωρητικό πλαίσιο ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Οι ειδικές αρμοδιότητες των ανώτερων διευθυντικών στελεχών Σκοπός της διοίκησης Τι ΔΕΝ αποτελεί διοίκηση Τι ΑΠΟΤΕΛΕΙ διοίκηση Οι λειτουργίες της διοίκησης Σχεδιασμός Οργάνωση...53 Καθοδήγηση Έλεγχος ΜΕΡΟΣ 2: Μοναδικές δραστηριότητες και δεξιότητες...57 Οι ρόλοι που οφείλουν να αναλαμβάνουν τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη...57 Οι σχέσεις με τους άλλους αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα...57 Οι ανάγκες πληροφόρησης πρέπει να αντιμετωπίζονται με ευαισθησία σε όλα τα επίπεδα Η λήψη αποφάσεων έχει πρωταρχική σημασία Δεξιότητες που οφείλουν να αποκτήσουν τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη

2 6 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΠΟΤΕ ΕΝΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ; Κεφάλαιο 2 Σχεδιασμός Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Πώς οι αλλαγές στην αγορά επέφεραν σαρωτικές μεταβολές σε δύο γιγάντιες εταιρείες Η αλλαγή στρατηγικής της Sears Δύο είδη σχεδιασμού...72 ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η διαδικασία σχεδιασμού...75 Τα στοιχεία του σχεδιασμού...75 Η σκοπιμότητα του σχεδιασμού...77 Θέματα που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό...77 Χρονικός ορίζοντας των σχεδίων-προγραμμάτων Η σημασία των στόχων ΜΕΡΟΣ 2: Στρατηγικός σχεδιασμός Η εταιρεία πρέπει καταρχήν να αποφασίσει σε ποιον τομέα δραστηριοποιείται Τα έξι σημαντικά σημεία Αξιολόγηση του περιβάλλοντος της επιχείρησης Εκτίμηση των πόρων και των ικανοτήτων της εταιρείας Η ανάλυση SWOT Επιλογή της κεντρικής στρατηγικής και καθορισμός στόχων...88 Καθορισμός των κύριων αντικειμενικών στόχων...88 Χάραξη των βασικών πολιτικών Εναρμόνιση της δομής με την κεντρική στρατηγική και τους κύριους στόχους...91 Αναζήτηση της κατάλληλης στρατηγικής για προϊόντα ή επιχειρησιακές μονάδες...91 ΜΕΡΟΣ 3: Επιχειρησιακός προγραμματισμός Πρόβλεψη των πωλήσεων... 93

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 7 Πρόβλεψη των δαπανών Επιχειρησιακοί στόχοι Συντονισμός των στόχων Διαμόρφωση των επιχειρησιακών προγραμμάτων ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΕΝΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ Κεφάλαιο 3 Οργάνωση Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Ένα οργανόγραμμα που έσωσε την General Motors Η εξέλιξη της οργάνωσης Ο σκοπός της οργάνωσης Οργάνωση και οργανισμοί ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η οργανωτική διαδικασία Ο καταμερισμός της εργασίας Το μέγεθος των εργασιακών ενοτήτων Ο αριθμός εργαζομένων σε κάθε θέση εργασίας Ομαδοποίηση των θέσεων εργασίας Σχέσεις μεταξύ θέσεων εργασίας Ευθύνη και δικαιοδοσία Δικαιοδοσία επί των ανθρώπων Υπευθυνότητα Ιεραρχική κλίμακα Δίαυλοι επικοινωνίας Η οργανωτική διαδικασία ΜΕΡΟΣ 2: Η δομή του οργανισμού Η κατάρτιση του οργανογράμματος Η ερμηνεία της απεικόνισης Διαμόρφωση της δομής Σχέσεις μεταξύ τμημάτων Οργάνωση τύπου «μήτρας» (matrix) Συγκεντρωτική ή αποκεντρωμένη μορφή;...139

4 8 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η χρησιμοποίηση επιτροπών Σύγχρονες τάσεις «ΑΣΘΕΝΗΣ» ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Κεφάλαιο 4 Διαχείριση και κινητοποίηση των ανθρώπων Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Ανθρώπινες σχέσεις και κίνητρα Τα πρωταρχικά χαρακτηριστικά των ανθρώπινων σχέσεων ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η μοναδικότητα του κάθε εργαζόμενου Συνεργασία ή αντίσταση; Επηρεασμός του συστήματος συμπεριφοράς ΜΕΡΟΣ 2: Ατομικά κίνητρα Ατομικές ανάγκες και επιδιώξεις Η ιεραρχία των αναγκών Οι πέντε κατηγορίες αναγκών Πώς να χρησιμοποιείτε την ιεραρχία των αναγκών Οι ανάγκες για επίτευξη στόχων, για εξουσία και για σύναψη προσωπικών σχέσεων Η θεωρία του Herzberg για την κινητοποίηση Πώς αντιδρούν οι άνθρωποι όταν δεν εκπληρώνονται οι ανάγκες τους ΜΕΡΟΣ 3: Η επιρροή της δυναμικής των ομάδων Η «πανταχού παρουσία» των άτυπων ομάδων Πρότυπα ή κανόνες των ομάδων Η ΚΑΘΙΖΗΣΗ Κεφάλαιο 5 Καθοδήγηση ανθρώπων και ηγεσία Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Ηγεσία: κινητήριος άξονας της διοίκησης

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 9 ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η διαδικασία της καθοδήγησης Ο ηγετικός ρόλος Η περιοριστική θεώρηση Η ευρεία θεώρηση Το θέμα των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων του ηγέτη Η πραγματική πηγή της ηγεσίας: η εξουσία ΜΕΡΟΣ 2: Διοίκηση και ηγεσία Η έννοια της συνδυασμένης μέριμνας για τους ανθρώπους και την εργασία Η έννοια της προτεραιότητας στους ανθρώπους Η έννοια της προσήλωσης στην εργασία ΜΕΡΟΣ 3: Τα διάφορα στυλ ηγεσίας Ταξινόμηση των διάφορων τρόπων άσκησης της ηγεσίας Η συνεχής ακολουθία των ηγετικών στάσεων Επιλογή ηγετικής στάσης ανάλογα με την περίπτωση Η θεωρία της «Πορείας-Στόχου» Τα μοντέλα του Vroom (Vroom & Yetton, Vroom & Jago, Vroom) Σύγχρονες τάσεις ΜΙΑ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ Κεφάλαιο 6 Επικοινωνία Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Η παρανόηση που κόστισε Ευρώ ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η διαδικασία επικοινωνίας Ο σκοπός της επικοινωνίας Η διαδικασία της επικοινωνίας ΜΕΡΟΣ 2: Διαπροσωπική επικοινωνία Παράγοντες που εμποδίζουν την αποτελεσματική επικοινωνία...218

6 10 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Διαστρέβλωση Επιλογή της κατάλληλης χρονικής στιγμής και υπερβολικός όγκος πληροφοριών Σχέσεις μεταξύ ανώτερου και υφιστάμενου Αφηρημένες έννοιες και γενικεύσεις Ακρόαση Ακούσια και μη φραστική επικοινωνία ΜΕΡΟΣ 3: Η επικοινωνία στους οργανισμούς Δίκτυα επικοινωνίας Επιλογή των μέσων επικοινωνίας Η περιβόητη φημολογία ΓΙΑΤΙ ΔΕ ΜΟΥ ΤΟ ΛΕΣ; Κεφάλαιο 7 Έλεγχος Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Η εφαρμογή ενός προγράμματος ελέγχου Η διαδικασία ελέγχου ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Οι στόχοι του ελέγχου Γενικοί έλεγχοι Κερδοφορία Έλεγχος ποσοστιαίων δεικτών Αποδοτικότητα επενδυμένων κεφαλαίων (Return on investment) Μερίδιο αγοράς Επιμέρους έλεγχοι Κρίσιμα σημεία Η υπερβολική άσκηση του ελέγχου ΜΕΡΟΣ 2: Τεχνικές ελέγχου Προϋπολογισμοί Εκθέσεις απόκλισης Συγκριτική απεικόνιση

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11 Μέθοδοι γραφικών παραστάσεων Στατιστικοί έλεγχοι Διαγράμματα ποιοτικού ελέγχου Ανάλυση χρηματοοικονομικών δεικτών Δείκτες ρευστότητας (Liquidity Ratios) Δείκτες οικονομικής μόχλευσης και κάλυψης (Leverage and Coverage ratios) Δείκτες κερδοφορίας (Profitability ratios) Δείκτες δραστηριότητας ή αποτελεσματικότητας λειτουργίας (Activity or operating efficiency ratios) Έλεγχοι σε πραγματικό χρόνο (On line controls) Η ανθρώπινη διάσταση του ελέγχου Σύγχρονες τάσεις Balanced Scorecard Οικονομική προσέγγιση Πελατοκεντρική προσέγγιση Επιχειρηματική / εσωτερική προσέγγιση Προσέγγιση με κατεύθυνση στην καινοτομία και την εκμάθηση ΑΣ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ Κεφάλαιο 8 Εξασφάλιση της απαραίτητης πληροφόρησης Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Το κόστος της άγνοιας των πηγών πληροφόρησης Ανεκμετάλλευτες πηγές πληροφόρησης Ενέργειες για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Πηγές πληροφόρησης Χρησιμοποίηση των πληροφοριών Πληροφορίες για τις τρέχουσες δραστηριότητες Πληροφορίες για αποθήκευση και μεταγενέστερη χρήση για επίλυση προβλημάτων Πώς συλλέγονται και διαβιβάζονται οι πληροφορίες Εσωτερικές πηγές πληροφόρησης Οι κυριότερες πηγές πληροφόρησης

8 12 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Εξωτερικές πηγές πληροφόρησης Περιοριστικοί παράγοντες ΜΕΡΟΣ 2: Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης (Management Information Systems MIS) Τα στοιχεία του συστήματος Συστήματα των διάφορων τμημάτων Τυπική ομαδοποίηση των αναφορών των ΠΣΔ Αναφορές που εισάγονται στο ΠΣΔ Παράγοντες που επηρεάζουν το σχεδιασμό του συστήματος Η σχέση των ΠΣΔ με άλλα πληροφοριακά συστήματα Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ «ΑΡΤΙΑΣ» ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Κεφάλαιο 9 Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Τρία διαφορετικά στυλ λήψης αποφάσεων σε ανώτατο διευθυντικό επίπεδο Η διαισθητική προσέγγιση Η τεκμηριωμένη προσέγγιση Προσέγγιση με συνδυασμένη χρήση διαίσθησης και τεκμηρίωσης Τα χαρακτηριστικά των τριών διαφορετικών προσεγγίσεων Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Αναζήτηση και επίλυση προβλημάτων Τα προβλήματα μπορεί να αντιπροσωπεύουν ευκαιρίες Κατάταξη των προβλημάτων Ορισμός των προβλημάτων Αναζήτηση των αιτίων Αναζήτηση λύσεων Αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων Κάνοντας επιλογές Εφαρμογή ΜΕΡΟΣ 2: Τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη ληψη αποφασεων...333

9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13 Εκτίμηση και ελαχιστοποίηση των κινδύνων Πίνακας προσδοκώμενης έκβασης Δένδρα αποφάσεων Δένδρο αποφάσεων για ετήσια περίοδο Δένδρο αποφάσεων για διετή περίοδο Τεχνικές επιχειρησιακής έρευνας Τεχνικές κατασκευής μοντέλων Τεχνικές επιλογής Ειδικοί τύποι Ανάλυση περιθωρίου ή νεκρού σημείου (Margin analysis Breakeven point) Συμφέρουσα ποσότητα παραγγελίας (Economic Order Quantity) Στάση απέναντι στη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων και λήψης αποφάσεων Η στάση απέναντι στον κίνδυνο Ο ρόλος της διαίσθησης και των συναισθημάτων ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κεφάλαιο 10 Αξιοποίηση του χρόνου και οργάνωση συσκέψεων Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Η εξαντλητική ρουτίνα του διευθυντικού στελέχους Όταν ο χρόνος εξουσιάζει τους ανθρώπους Πώς τα ανώτατα διευθυντικά στελέχη διαχειρίζονται αποτελεσματικά το χρόνο τους Χρόνος ο αδυσώπητος κριτής ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Διαχείριση του χρόνου Πώς καταναλώνεται ο χρόνος σε έναν οργανισμό Διαχείριση του προσωπικού χρόνου Μέθοδοι μέτρησης του χρόνου Προγραμματισμός για τον έλεγχο του προσωπικού χρόνου Χρόνος και μεταβίβαση δικαιοδοσίας Η ενασχόληση με ό,τι προσφέρει πραγματικά αξία...377

10 14 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Τεχνικές εξοικονόμησης χρόνου ΜΕΡΟΣ 2: Κατανοώντας τα διαφορετικά είδη συσκέψεων Συσκέψεις ανταλλαγής πληροφοριών Συσκέψεις για την επίλυση προβλημάτων και τη λήψη αποφάσεων Συσκέψεις χωρίς συγκεκριμένη ημερήσια διάταξη Συσκέψεις ελεύθερης έκφρασης ιδεών (brainstorming) Επιτροπές Επίσημες συνεδρίες ΜΕΡΟΣ 3: Αποτελεσματική διεξαγωγή συσκέψεων Κατάλληλη προετοιμασία Διαπροσωπικές δεξιότητες Συνεδριάσεις μικρότερων ομάδων Αντιμετώπιση των προβληματικών μελών Τεχνική ερωτήσεων Πώς να επωφεληθείτε περισσότερο από τις συσκέψεις στις οποίες συμμετέχετε ΔΙΑΤΡΗΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ Κεφάλαιο 11 Επιλογή και εκπαίδευση προσωπικού Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Αποδοτικό ή μη αποδοτικό προσωπικό; Μια μελέτη αντιθέσεων Τρεις παράγοντες καθορίζουν την επιτυχία του προσωπικού ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Η επιλογή των κατάλληλων εργαζομένων Ο ακριβής προσδιορισμός των απαιτήσεων κάθε θέσης εργασίας Η αναζήτηση κατάλληλων υποψηφίων Αναζήτηση κρίσιμων πληροφοριών για τους υποψήφιους Η επιλογή του καταλληλότερου υποψήφιου ΜΕΡΟΣ 2: Ανάπτυξη αποδοτικού προσωπικού

11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 15 Στόχοι και περιεχόμενο της εκπαίδευσης Οι φάσεις και οι κατηγορίες της εκπαίδευσης Αρχική εκπαίδευση Επιμόρφωση Εκπαίδευση για επόπτες και προϊστάμενους Ανάπτυξη διευθυντικού προσωπικού Εκπαιδευτικές μέθοδοι Εφαρμοσμένη διδασκαλία και ανάλυση εργασίας Συμβουλευτική επίβλεψη (Coaching) ΜΕΡΟΣ 3: Αξιολόγηση της επίδοσης των εργαζομένων με εποικοδομητικό τρόπο Ο σκοπός της αξιολόγησης των εργαζομένων Υιοθετώντας την κατάλληλη προσέγγιση απέναντι στις αξιολογήσεις Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων Η αντικειμενικότητα της αξιολόγησης Η συνέντευξη σχολιασμού της αξιολόγησης Σύγχρονες τάσεις ΚΑΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ, ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΑΡΚΕΤΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ Κεφάλαιο 12 Ανάληψη πρωτοβουλιών Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Αναπτύσσοντας την ανάληψη πρωτοβουλιών των διευθυντικών στελεχών και των υφισταμένων τους ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάληψη πρωτοβουλίας των διευθυντικών στελεχών Η επίσημη οργανωτική δομή Πίεση από τις άτυπες ομάδες για διατήρηση της ενότητάς τους Εξισορρόπηση της στάσης των διευθυντικών στελεχών Προδιάθεση για συμμόρφωση προς τα καθιερωμένα Στάση απέναντι στον κίνδυνο

12 16 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΜΕΡΟΣ 2: Παράγοντες που ενθαρρύνουν την ανάληψη πρωτοβουλιών από τους υφισταμένους σας Αλλάζοντας σταδιακά τον οργανισμό Σεβασμός της ύπαρξης πιέσεων από τις άτυπες ομάδες Εξισορρόπηση πρωτοβουλίας και σεβασμού Οι ευκαιρίες ανάληψης πρωτοβουλιών πρέπει να προσφέρονται επιλεκτικά Προβλήματα που αφορούν τα άτομα που επιζητούν τον κίνδυνο Οι ευκαιρίες που προσφέρονται για επίδειξη πρωτοβουλίας πρέπει να είναι πραγματικές ΟΙ ΑΠΡΟΘΥΜΟΙ ΕΠΟΠΤΕΣ Κεφάλαιο 13 Αντιμετώπιση της αλλαγής και του στρες Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Αντιμετωπίζοντας έναν κόσμο που αλλάζει Αλλάζουν οι άνθρωποι; Οι συνέπειες του άγχους Η βασική διαφορά μεταξύ δύο ανώτερων διευθυντικών στελεχών με αίσθημα ευθύνης ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Αντιμετώπιση των αλλαγών Προσαρμογή στις αλλαγές Ευκαιρίες και απειλές Σε ποιους τομείς συμβαίνουν οι εξωτερικές αλλαγές Σε ποιους τομείς συμβαίνουν οι εσωτερικές αλλαγές Πώς επηρεάζουν οι αλλαγές την εργασία Η προσαρμογή στις αλλαγές είναι δύσκολη Αποτελεσματική αντιμετώπιση της αλλαγής ΜΕΡΟΣ 2: Άγχος Συμπτώματα του άγχους Οι πηγές του άγχους Πιέσεις έξω από τον εργασιακό χώρο Επαγγελματικό άγχος...491

13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 17 Τα άτομα που επιζητούν την πίεση Πώς αντιδρούν οι άνθρωποι στο άγχος ΜΕΡΟΣ 3: Αυτοπεποίθηση Στρατηγικές διαχείρισης του άγχους Επανεκτιμήστε το σύστημα αξιών σας Αποκαταστήστε την υγεία και την καλή φυσική σας κατάσταση Στρατηγικές που βοηθούν τους εργαζόμενους να καταπολεμήσουν το άγχος τους Απομάκρυνση από την πηγή του άγχους Περιορισμός του στρες Συμβουλευτική υποστήριξη ΜΕΤΑΞΥ ΣΦΥΡΑΣ ΚΑΙ ΑΚΜΟΝΟΣ Κεφάλαιο 14 Προγραμματισμός σταδιοδρομίας Βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου Οι βασικές έννοιες στην πράξη Προγραμματισμός και ανάπτυξη της σταδιοδρομίας Προγραμματισμός σταδιοδρομίας χωρίς συγκεκριμένο στόχο Προγραμματισμός σταδιοδρομίας με συγκεκριμένο σκοπό Στρατηγικές για επιτυχία στη σταδιοδρομία ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΕΡΟΣ 1: Στρατηγική για τη χάραξη της πορείας της σταδιοδρομίας Ανάλυση της κουλτούρας του οργανισμού Χαρτογράφηση της πορείας της σταδιοδρομίας Χάραξη σταδιοδρομίας σε μια συγκεκριμένη επιχείρηση Οι στόχοι της σταδιοδρομίας Προαιρετικές θέσεις και καθήκοντα Αξιολόγηση κινήτρων ΜΕΡΟΣ 2: Προγραμματισμός ατομικής ανάπτυξης Απογραφή ατομικών ικανοτήτων ΜΕΡΟΣ 3: Η ανάπτυξη της σταδιοδρομίας

14 18 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η σταδιοδρομία των υφισταμένων σας Η δική σας σταδιοδρομία ΕΤΟΙΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ, ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Η σύγχρονη διοίκησησε 207 ερωτήσεις ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Βιβλιογραφία ελληνικής έκδοσης Ευρετήριο

15 Ευρετήριο Σχημάτων Σχήμα 1: Σκοπός της διοίκησης Σχήμα 2: Λειτουργίες της διαδικασίας διοίκησης...53 Σχήμα 3: Οι ρόλοι των ανώτερων διευθυντικών στελεχών Σχήμα 4: Υπόδειγμα ολοκληρωμένης διαδικασίας σχεδιασμού-προγραμματισμού.. 76 Σχήμα 5: Αρμοδιότητα σε σχέση με τον χρονικό ορίζοντα του σχεδιασμού σε τρία διοικητικά επίπεδα Σχήμα 6: Φύλλο εργασίας προγραμματισμού στόχων και ελέγχων προόδου Σχήμα 7: Η ανάλυση SWOT Σχήμα 8: Παράδειγμα κύριων στρατηγικών στόχων για μια εταιρεία που έχει επιλέξει αναπτυξιακή στρατηγική Σχήμα 9: Το Boston Matrix Σχήμα 10: Υπόδειγμα επιχειρησιακών στόχων για συγκεκριμένη 12μηνη περίοδο Σχήμα 11: Παράδειγμα διαγράμματος Gantt Σχήμα 12: Διαγράμματα PERT-CPΜ Σχήμα 13: Εξέλιξη των σχέσεων εξουσίας καθώς η επιχείρηση αναπτύσσεται Σχήμα 14: Διαμόρφωση της δομής μιας μεταποιητικής επιχείρησης κατά λειτουργία Σχήμα 15: Οργανωτική δομή κατά προϊόν Σχήμα 16: Οργανωτική δομή κατά γεωγραφικό τομέα Σχήμα 17: Οργανωτική δομή κατά πελάτη Σχήμα 18: Παράδειγμα βασικής οργάνωσης των παραγωγικών μονάδων σε μια ασφαλιστική εταιρεία Σχήμα 19: Ένταξη των επιτελικών μονάδων στο οργανόγραμμα Σχήμα 20: Οργάνωση τύπου «μήτρας» (matrix) Σχήμα 21: Το μοντέλο των Stopford & Wells Σχήμα 22: Συνεχής κλίμακα στάσεων από αρνητικές έως θετικές Σχήμα 23: Σύστημα συμπεριφοράς ενός ατόμου Σχήμα 24: Ιεραρχία αναγκών κατά τον Maslow Σχήμα 25: Αντικρουόμενες προσδοκίες οι οποίες σχετίζονται με το ρόλο των διευθυντικών στελεχών Σχήμα 26: Διοικητικό πλέγμα Σχήμα 27: Το διευθυντικό στέλεχος ως αρωγός

16 20 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Σχήμα 28: Η συνεχής ακολουθία των ηγετικών στάσεων Σχήμα 29: Σύστημα επικοινωνίας Σχήμα 30: Τα βασικά είδη δικτύων επικοινωνίας Σχήμα 31: Η σχέση της διαδικασίας ελέγχου με τη διαδικασία σχεδιασμού Σχήμα 32: Σύστημα υπολογισμού της απόδοσης επενδυμένων κεφαλαίων (ROI) με βάση το ενεργητικό Σχήμα 33: Γραμμή ισορροπίας διάγραμμα Σχήμα 34: Γραμμή ισορροπίας διάγραμμα Σχήμα 35: Διάγραμμα κινητού ετήσιου συνόλου Σχήμα 36: Διάγραμμα ποιοτικού ελέγχου Σχήμα 37: Στοιχεία ενός πληροφοριακού συστήματος διοίκησης Σχήμα 38: Σχέση μεταξύ της επίλυσης προβλημάτων και της λήψης αποφάσεων Σχήμα 39: Παράδειγμα πίνακα προσδοκώμενης έκβασης Σχήμα 40: Δένδρο αποφάσεων για ετησία περίοδο Σχήμα 41: Δένδρο αποφάσεων για διετή περίοδο Σχήμα 42: Διαδικασία κατασκευής υποδείγματος Σχήμα 43: Διάγραμμα νεκρού σημείου (διάγραμμα κερδών-όγκου-κόστους) Σχήμα 44: Πώς η μεταβολή του ύψους του σταθερού κόστους επηρεάζει το νεκρό σημείο και τα κέρδη Σχήμα 45: Παράγοντες που καθορίζουν την ποσότητα της οικονομικότερης παραγγελίας Σχήμα 46: Πώς η ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων μεταβάλλεται ανάλογα με το επίπεδο διοίκησης Σχήμα 47: Φύλλο ανάλυσης προσωπικού χρόνου Σχήμα 48: Χρονοδιάγραμμα καθημερινών / δημιουργικών εργασιών Σχήμα 49: Χρονοδιάγραμμα εσωτερικών / εξωτερικών εργασιών Σχήμα 50: Ζώνες εκχώρησης αρμοδιοτήτων Σχήμα 51: Προγραμματισμός συσκέψεων Σχήμα 52: Πίνακας ελέγχου ενεργειών για προετοιμασία σύσκεψης Σχήμα 53: Παράδειγμα περιγραφής θέσης εργασίας Σχήμα 54: Παράδειγμα οδηγού αξιολόγησης αποτελεσμάτων συνέντευξης για πρόσληψη προσωπικού Σχήμα 55: Πίνακας για τον «προσανατολισμό» νεοπροσλαμβανόμενου προσωπικού Σχήμα 56: Φύλλο ανάλυσης εργασίας και επισήμανσης κρίσιμων σημείων Σχήμα 57: Φύλλο εργασίας για απογραφή δεξιοτήτων Σχήμα 58: Έντυπο αξιολόγησης της επίδοσης εργαζομένου

17 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 21 Σχήμα 59 : Παράδειγμα Κλίμακας Αξιολόγησης με επίκεντρο τις συμπεριφορές BARS Σχήμα 60: Επιρροή της πίεσης της ομάδας Σχήμα 61: Φύλλο ανασκόπησης του αντίκτυπου των αλλαγών Σχήμα 62: Πορεία σταδιοδρομίας σε συγκεκριμένη εταιρεία Σχήμα 63: Στόχοι για την εξέλιξη της σταδιοδρομίας Σχήμα 64: Λεπτομερής ανάλυση της πορείας της σταδιοδρομίας Σχήμα 65: Επέκταση και συμπλήρωση των διαγραμμάτων πορείας σταδιοδρομίας Σχήμα 66: Παράδειγμα επισήμανσης προαιρετικών θέσεων και καθηκόντων στο διάγραμμα πορείας της σταδιοδρομίας Σχήμα 67: Παράδειγμα ανάλυσης πεδίου δυνάμεων Σχήμα 68: Απογραφή ατομικών ικανοτήτων Σχήμα 69: Παράδειγμα προγράμματος ατομικής ανάπτυξης