Διασπορικοί τόποι και διαδίκτυο. 7 η εβδομάδα

Transcript

1 Διασπορικοί τόποι και διαδίκτυο 7 η εβδομάδα

2 Στόχοι Η έννοια του χώρου όπως είδαμε είναι βασικός για τη συγκρότηση της έννοιας της διασποράς. Πώς συγκροτείται ηλεκτρονικά; Ποιες μεταμορφώσεις και μετασχηματισμοί λαμβάνουν χώρα από το νέο αυτό χώρο; Με ποιους τρόπους δημιουργείται η έννοια του ανήκειν στο κυβερνοχώρο; Πώς ο επιταχυμένος ψηφιακός χρόνος διαμορφώνει την αίσθηση της ιστορίας αυτών των κοινοτήτων καθώς και την εμπειρία του ανήκειν;

3 Η έννοια του χώρου Η δημιουργία των εθνικών κρατών συνδέθηκε με την έννοια του εδάφους που εκπροσωπεί την πολιτική έκφραση του εθνικού χώρου Η ομοιογένεια και συνέχεια του τελευταίου ήταν πυλώνες της δημιουργίες των εθνών

4 ΜΜΕ και διασπορά Τα ΜΜΕ έχουν παίξει καθοριστικό ρόλος στη διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης και εμπειρίας της φαντασιακής κοινότητας του έθνους Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, οι ελληνικές διασπορικές κοινότητες της Κεντρικής (Αυστρο-Ουγγαρία) και Δυτικής Ευρώπης (Γαλλία) με τις εφημερίδες τους από τη μια πλευρά συνέβαλαν στη συνειδητοποίηση της ελληνικότητας και από την άλλη στην ενημέρωση και ενίσχυση του

5 Παγκοσμιοποίηση και χώρος Κατακερματισμός Μετακινήσεις Ρευστότητα

6 Νέες Προσεγγίσεις Μετα-αποικιοκρατία και οι μαρξιστικές προσεγγίσεις του χώρου Ο χώρος ως κοινωνικό φαινόμενο

7 Η διάσταση του χώρου/χρόνου D. Harvey Συμπίεση χώρου και χρόνου ως ιστορική κατάληξη μιας πορείας "There has been a sea-change in cultural as well as in political-economic practices since around "This sea-change is bound up with the emergence of new dominant ways in which we experience space and time. (Harvey, 1989p. vii.)

8 Πιο συγκεκριμένα The intensity of time-space compression in Western capitalism since the 1960s, with all of its congruent features of excessive ephemerality and fragmentation in the political and private as well as in the social realm, does seem to indicate an experiential context that makes the condition of postmodernity somewhat special. But by putting this condition into its historical context, as part of a history of successive waves of time-space compression generated out of the pressures of capital accumulation with its perpetual search to annihilate space through time and reduce turnover time, we can at least pull the condition of postmodernity into the range of a condition accessible to historical materialist analysis and interpretation."

9 Ο χώρος και η ανθρωπολογία της διασποράς Gupta&Ferguson: Κριτική της στεγανοποίησης πολιτισμών Κριτική της αν-ιστορικότητας της προσέγγισης των κοινοτήτων και της έννοιας του τοπικού Η φυσικοποίηση και σύνδεση του χώρου ως αποτέλεσμα των σχέσεων εξουσίας και προσπάθεια ενότητας του χώρου, πολιτισμού και εξουσίας Η μετα-νεωτερική προσέγγιση: φυσική αποσύνδεση του χώρου και προσπάθεια μελέτης του τρόπου που παράγει αυτή τη φυσικοποίηση: πχ πώς ένα χώρος γίνεται

10 Οι νέες τεχνολογίες και τα ΜΜΕ Συμπύκνωση χώρου Αμφισημία της έννοιας της απόστασης (μακρινό/ κοντινό, πραγματικό/μη-πραγματικό) (απεδαφοποίηση) Αντιστροφή της τοπικότητας (εσωτερικό = παγκόσμιο, εξωτερικό = τοπικό) από-εντοπισμός (Βιριλιό, σελ. 19)

11 Ατομική/Συλλογική Μνήμη Rapport & Overing: Συλλογική μνήμη είναι «η γνώση της παραγωγής και ανάγνωσης με έναν συγκεκριμένο τρόπο αναμνήσεων από μέλη μίας πολιτισμικής ομάδας. Με αυτόν τον τρόπο μοιράζονται τους τρόπου που σκέφτονται, πλαισιώνουν, σχηματοποιούν και αποστηθίζουν την εμπειρία, η οποία στο τέλος μετατρέπεται σε συλλογική μνήμη»

12 Κυβερνο-χρόνος Η ταχύτητα πληροφόρησης είναι αντιστρόφως ανάλογη της παλαίωσής της Χάσμα ανάμεσα στον αριθμό ειδήσεων και την αντιστοιχία της στην φυσική επικαιρότητα του χρήστη Χάσμα ανάμεσα στη λειτουργία της είδησης και την αξιοπιστία της Γνωσιακό χάσμα (WISSENSKLUFT- FORSCHUNG) Συμπύκνωση χρόνου Ταχύτητα πληροφορία Πολυμορφία της πληροφορίας (γραπτό κείμενο, εικόνα, ήχος, πολυμέσα) Παράλληλοι χρόνοι (πολλαπλά παράθυρα)

13 Το τηλε-παρόν (Βιριλιό) Ο επιφανειακός χρόνος (το live) Συμπύκνωση Οικουμενικότητα Το ανάγλυφο

14 Πολλαπλά παράθυρα πολλαπλές ιστορίες μη γραμμικότητα επιφανειακότητα

15 Διασπορικές εφημερίδες και περιοδικά Διασπορική επικαιρότητα Εθνική επικαιρότητα Ιστορία αμοιβαίας διάδρασης και ανάδρασης

16 Το παράδειγμα του ΣΑΕ Ιστορία ίδρυσης Στόχοι «Να ενώσει και να προβάλλει τον Ελληνισμό, ώστε να καταστεί μια σημαντική δύναμη επιρροής ανά τον κόσμο. Να υποστηρίξει τις προσπάθειες των Ελλήνων για την κάλυψη των αναγκών τους και τη βελτιώσει της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής τους θέσης. Να εμπνεύσει και να προσελκύσει τους Φιλέλληνες ανά την υφήλιο. Να συμβάλει στην περεταίρω ανάπτυξη και σύσφιγξη των σχέσεων των χωρών διαμονής των απόδημων και ομογενών Ελλήνων με την Ελλά id=12382&o=1&tag=σαε%20όραμα%20&%20στόχοιδα.»

17 Δομή Περιφέρεια Η.Π.Α. Περιφέρεια Καναδά Περιφέρεια Κεντρικής Νοτίου Αμερικής Περιφέρεια Ευρώπης Περιφέρεια Αφρικής Εγγύς/Μέσης Ανατολής Περιφέρεια Ωκεανίας Άπω Ανατολής Περιφέρεια χωρών πρώην Ε.Σ.Σ.Δ Ποιοι έχουν το δικαίωμα μέλους? 20Λειτουργία

18 Περιηγηθείτε στο χώρο του ΣΑΕ Ποια από τα χαρακτηριστικά του κυβερνοχώρου και χρόνου εντοπίζετε στο συγκεκριμένο ιστότοπο? Πώς δημιουργείτε η αίσθηση του ελληνικού χώρου; Είναι ένας χώρος ανοικτός ή κλειστός; Ποιος είναι ο ρόλος της μνήμης;

19 Δικτυακές οικογένειες και σεξουαλικότητες. 8Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ

20 Στόχοι Σήμερα ασχολούμαστε με το σχηματισμό δικτυακών ομάδων που αντικαθιστούν τη μεταφυσική του αίματος στη συγκρότηση των διασπορικών σχέσεων με τη «μητέρα» πατρίδα. Πώς οι νέες τεχνολογίες βοηθούν και μεταλλάσσουν την έννοια της οικογένειας: Στη συνέχεια στρεφόμαστε στο ρόλο της σεξουαλικότητας (queer diasporas), όπως αναπτύσσεται στο διαδίκτυο και στην επίδραση της στη μελέτη της διασποράς.

21 Συστήματα Συγγένειας & Ανθρωπολογία Η συγγένεια υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα αντικείμενα της ανθρωπολογίας από τα πρώτα χρόνια της διαμόρφωσής της ως επιστήμης γιατί αντιμετωπίζονταν ως Καθολικό φαινόμενο οργάνωσης των κοινωνιών Δημιουργούσε συνοχή ανάμεσα σε γενιές Συνένωνε διαφορετικές πτυχές της κοινωνικής ζωής Το πρόβλημα ήταν η δυτικοκεντρική προσέγγιση της σημασίας και λειτουργίας της αλλά και η έμφαση στην τυπολογία

22 Διεθνισμός &Οικογένεια Η ερμηνευτική ανθρωπολογία του 1960/1970ς έστρεψε τη ματιά της ανθρωπολογίας στη τοπικότητα των οικογενειακών σχέσεων και στη διασύνδεσή τους με διαφορετικές πτυχές της συγκεκριμένης κοινωνίας. Επίσης μας έκανε πιο ευαίσθητους στις τοπικές ορολογίες και σημασίες τους Επίσης οι εσωτερική μετανάστευση αρχικά και η παγκόσμια αργότερα δημιούργησαν καινούργια ερωτήματα για τη διαμόρφωση των οικογενειακών δεσμών σε απόσταση χωρική και χρονική. Ενώ από το 1990ς και μετά η σημασία των νέων τεχνολογιών έγινε κυρίαρχη

23 Nέες Μορφές Οικογένειας «Πολιτισμοί της Συσχετικότητας» ( cultures of relatedness Carsten) Ο όρος συσχετικότητα χρησιμοποιείται για να δείξει μια ανοιχτή προσέγγιση τους ντόπιους όρους/ορισμούς και την πρακτική τους εφαρμογή παρά μια a priori εφαρμογή ορισμών και όρων σε ντόπιες πρακτικές Επίσης το χρησιμοποιεί για να υπογραμμίσει τις διασυνδέσεις μεταξύ διαφορετικών πεδίων κοινωνικών λόγων, μηχανισμών και πρακτικών

24 Δι-εθνικότητα και συγγένεια Οι συνθήκες που έχουν οδηγήσεις σε επιτάχυνση στις μετακινήσεις πληθυσμών, όπως έχουμε εξετάσει σε αυτό το μάθημα, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των δι-εθνικών οικογενειών, συγγενικών συσχετισμών που βρίσκονται διακσορπισμένοι σε δυο ή περισσότερα μέρη Οι σπουδές τις διασποράς και η εννοιολόγηση της τελευταίας μας βοηθάει να κατοανοήσουμε τη συγκρότηση των παραπάνω αφού εξετάζουν το ρόλο των συνόρων, της μετακίνησης, της πολιτισμικής μίξης τόσο ιστορικά όσο και κοινωνικά

25 Μια προσπάθεια εννοιολόγησης της δι-εθνικής οικογένειας Αντι-μετωπα (fr0ntiering)της δι-εθνικής οικογένειας Ο όρος δίνει έμφαση στις διαφορετικότητα της διαπραγμάτευσης της ταυτότητας, που μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο αρμονικοί, ανάμεσα στα διαφορετικά άτομα που μετακινούνται και θεωρούν ότι μετέχουν σε αυτήν την οικογένεια. Με αυτόν τον τρόπο τονίζεται η έννοια των συνόρων σε διαφορετικά επίπεδα που θα πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να αντιμετωπίσουν Σχετικοποιώντας (relativizing) τη δι-εθνική οικογένειας Ο όρος δίνει έμφαση στις στρατηγικές ή πρακτικές που χρησιμοποιούν αυτά τα άτομα για να ρευστοποιοιήσουν σχέσεις και να δημιουργήσουν άλλες που θα μπορέσουν να διαμορφώσουν ένα είδος οικογένειας

26 Γιατί οι όροι αυτοί είναι σημαντικοί στη διασπορά Απεδαφοποιημένη εφαρμογή αλλά έμφαση στους χώρους που οι επαφές των μελών λαμβάνουν χώρα Υπογράμμιση στης ρευστότητας των ταυτοτήτων που είναι εν κινήσει αλλά και στα σύνορα που συχνά επιβάλλουν/προκαλούν τη μορφοποίησή τους

27 Εθνογραφική Άσκηση Επισκεφτείτε το τόπο com/communityandfamilya.html, περιηγηθείτε στις σελίδες τους και περιγράψτε τους τρόπους που νομίζετε ότι κτίζει την έννοια της οικογένειας ; Παρατηρείστε τη γλώσσα, το οπτικό υλικό, τη θεματολογία κτλ; Με ποιους ποια είναι τα αντι-μέτωπα και οι σχετικοποιήσεις που αντιμετωπίζουν αυτές οι οικογένειες; Πώς οι νέες τεχνολογίες παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση των τελευταίων στη διασπορά;

28 Γκέι Ταυτότητες και Κυβερνοχώρος Διασπορά και queerness Νοσταλγία αβάστακτη εμπειρία της οικειότητας η Aνοίκεια οικειότητα

29 Παρατήρηση Θα σας δοθούν αποσπάσματα από μια διαιδκτυακή εθνογραφία σε ένα gay ιστότοπο; Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετώπισε η ανθρωπολόγος; Πώς νομίζετε ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στη περίπτωση αυτή την έννοια της διασπορά με αυτή της queerness? Tι αποκομίζουμε από μια τέτοια σύγκριση;

30 Συμπεράσματα Η οικογένεια στη διασπορά μπορεί να επανασηματοδοτήσει τους τρόπους που εννοιλογούμε και κατανοούμε τη φυσικοποίηση εννοιών όπως η οικογένεια, οικείος Η θεωρίες του φύλου και της σεξουαλικότητας μας βοηθούν στην κριτική ανάλυση των παραπάνω εννοιολογήσεων και μεθοδολογιών

31 Θρησκευτικές διασπορές στον κυβερνοχώρο 8 η εβδομάδα

32 Στόχοι Πώς το διαδίκτυο έγινε πολύ σύντομα πεδίο δράσης και ανάπτυξης νέων και παλιών θρησκευτικών αναζητήσεων και ομάδων; Με ποιους τρόπους η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της διασπορικής ταυτότητας σε σχέση με τις εθνικές παραδόσεις και ιστορίες; Γιατί οι θρησκευτικές διασπορές αναπτύσσονται με ταχύτητα και λόγω της έκρηξης στα νέα μέσα και τεχνολογίες;

33 Διασπορά και Θρησκεία Ο ρόλος της θρησκείας στη διασπροά είναι πολύπλευρος αλλά αναγνωρίζεται από όλους όσους ασχολούνται με αυτές τις κοινότητες και σε εκείνους με πιο κλασσικές προσεγγίσεις και με τους άλλου των μετανεωτερικών θεωρήσεων Ως μέρος της συλλογικής μνήμης Ως πολιτισμικό χαρακτηριστικό (διαφορά/ ταυτότητα) Ως παγκόσμιο και άρα απεδαφοποιημενο κίνημα

34 Το ταξίδι στη θρησκευτική ιστορία Το προσκύνημα και οι θρησκευτικοί τόποι Το εσωτερικό ταξίδι Η εξορία

35 Αποτελούν οι θρησκείες διασπορά; Εθνική ταυτότητα και θρησκεία Προβιομηχανικές ταυτότητες και θρησκεία Το θρησκευτικό και πολιτισμικό/πολιτικό Σήμερα στο παραπάνω ερώτημα ο Cohen απαντάει αρνητικά. Τα μέλη των περισσότερων θρησκειών προέρχονται από διαφορετικά εθνοτικά γκρουπ ενώ το θρησκευτικό αίσθημα ενδυναμώνει τις σχέσεις τους

36 Το παράδειγμα των Σίχ Θα παρακολουθήσουμε ένα ντοκιμαντέρ τουbbc1, The Sikh story: 1984 http: //vimeo.com/ Ξεχωρίστε το ρόλο της θρησκείας στη συγκεκριμένη κοινότητα, πώς εκδηλώνεται και με ποιος ο ρόλος της για μέλη της διασποράς των Σιχ στη Μ. Βρετανία; Ποιος νομίζετε ότι είναι ο ρόλος του ίδιου του φιλμ ως μέσου αναπαράστασης;

37 Υπάρχουν διασπορικές θρησκείες (diasporic religions); Οι Hinnells (1997) και Vertovec (2000) πιστεύουν ότι πρόκειται για θρησκείες που βιώνονται από ομάδες που χαρακτηρίζονται ως μειονότητες ή διασπορές ή εμπλέκονται δε διεθνικές δραστηριότητες και άρα ζουν το θρησκευτικό τους αίσθημα μακριά από τη χώρα-κέντρο της θρησκείας Θεωρούν ότι σε αυτά τα περιβάλλοντα οι θρησκείες βιώνονται συχνά διαφορετικά και ίσως πιο δυναμικά

38 Η πολτικοποίηση της θρησκείας: η περίπτωση του Ισλάμ Το ιστορικό υπόβαθρο Η γέννηση της ούμα Η εξάπλωση Το Ισλάμ στη δύση σήμερα

39 Παράδοση και Μεταμόρφωση Ταυτότητα και Κοινότητα μέσα από θρησκευτικές πρακτικές Το παράδειγμα των Τούρκων Αλεβί στη Γερμανία

40 Παγκοσμιοποίηση και Θρησκεία Η θρησκεία ανάμεσα στο παγκόσμιο και τοπικό Εξατομίκευση θρησκείας σήμερα (το δημόσιο και ιδιωτικό) Πολιτική αναγνώρισης και κινήματα

41 Νέες τεχνολογίες Επικοινωνία και διάλογος, πχ ανταλλαγή απόψεων για θρησκευτικά ζητήματα, ερωτοαπαντήσεις για θρησκευτικά ζητήματα, ενημέρωση για διαφορά θρησκευτικά γεγονότα Διαδραστική και ενεργή συμμετοχή σε θρησκευτική λατρεία, πχ απευθείας μετάδοση θρησκευτικών τελετών, κηρυγμάτων, προσκυνημάτων και άλλες θρησκευτικές δραστηριότητες Πρόσβαση σε θρησκευτικά αρχεία, εκθέσεις, χώρους με περιορισμούς πρόσβασης Ειδική μέριμνα για νέους και παιδιά

42 Αξιολόγηση Διαιώνιση σχέσεων με το θρησκευτικό δόγμα και τις θρησκευτικές πρακτικές Ανανέωση του ποιμνίου και διατήρηση του ήδη υπάρχοντος Βίωση του θρησκευτικού αισθήματος και του ανήκειν στην κοινότητα Εκλαϊκευση Έμφαση στο δογματικό μέρος Δυσκολία ελέγχου και αξιολόγησης των ατόμων που παορυσιάζονται ως ειδικοί Εμπορευματοποίηση

43 Συμπεράσματα Οι θρησκεία αποτελεί σημαντικό στοιχείο των διασπορών με διαφορετικούς τρόπους αλλά την ίδια στιγμή και η εμπειρία της διασποράς επηρεάζει τις θρησκείες Οι νέες τεχνολογίες κρατάν ζωντανό το θρησκευτικό ενδιαφέρον και ενισχύουν το αίσθημα της θρησκευτικής κοινότητας, την ίδια στιγμή όμως είναι δυνατόν να αποτελέσουν πεδίο παρερμηνειών αλλά και ακραίων απόψεων

44 Διαδικτυακή οικουμένη: Googling νέες ταυτότητες? 10 η εβδομάδα

45 Στόχοι Σήμερα προσπαθούμε να επανατοποθετήσουμε το αρχικό ερώτημα σχετικά με την έννοια της διασποράς σε σύγκριση με τις έννοιες του έθνους και του κοσμοπολιτισμού και με ποιους τρόπους αυτές οι ιδέες διαμορφώνονται μέσα στις συνθήκες του κυβερνοχώρου

46 Από την κοινότητα στην οικουμένη Η κοινότητα αποτέλεσε βασική μονάδα μελέτης και προβληματισμού στην ανθρωπολογία από τα πρώτα χρόνια της σύστασή της ως επιστήμης Κοινωνικές αντιλήψεις σαν αυτές του Ντιρκέμ ή του Λεβι-Στρός που στηρίχτηκαν στο δομο-λειτουργισμό επηρέασαν τις εννοιολογήσεις της έννοιας της κοινότητα Στις δεκ ς άρχισε να γίνεται αντιληπτό ότι η έννοια της κοινότητας θα έπρεπε να επαναπροσεγγιστεί δίνοντας έμφαση στις επιστημολογικές εννοιoλογήσεις που συχνά λειτουργούσαν a priori

47 H διαδικτυακή ταυτότητα Ατομισμός Ασώματα σώματα Διαμεσολαβημένη επαφή Ευκαιριακός χαρακτήρας Προνομιακός χώρος του γραπτού λόγου (κάτι που άλλαξε σταδιακά το Web.2)

48 Ατομισμός Δικτυωμένος ατομισμός (και στην παραγωγή και τη χρήση) Δίκτυα πολιτών= το διαδίκτυο γίνεται η υλική βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται συλλογικότητες με διαφορετικούς στόχους, πχ οικονομικούς, κοινωνικούς

49 Ασώματα σώματα Η συμμετοχή σε διαφορετικούς χώρους και δραστηριότητες του διαδικτύου έχουν κοινωνικά χαρακτηριστικά, πχ φύλο, φυλή, ηλικία, τάξη Το ψηφιακό μέσο μπορεί να δίνει τη ψευδαίσθηση της άυλης ύπαρξης ουσιαστικά η τελευταία έχει κοινωνική καταγωγή η οποία διαφαίνεται μέσα από τη συμμετοχή στη διαδικτυακή ζωή

50 Διαμεσολαβημένη επαφή Η επικοινωνία του διαδικτύου γίνεται μέσω ενός ψηφιακού περιβάλλοντος. Αν δούμε όμως αυτήν την άποψη από πιο κοντά θα δούμε ότι οποιαδήποτε επικοινωνία διαμεσολαβείται από διαφορετικά φίλτρα. Στην περίπτωση του διαδικτύου υπάρχει ένα ακόμα φίλτρο : το τεχνικό περιβάλλον

51 Ευκαιριακός Χαρακτήρας Ευκαιριακός γιατί πολλοί από τους διαδικτυακούς χώρους από τη μία πλευρά συχνά εξαφανίζονται, μεταμορφώνονται ή ανανεώνονται. Από την άλλη πλευρά η συμμετοχή μας συχνά εξαρτάται από το χρόνο μας στην πραγματική μας ζωή, από τις ανάγκες ή τη διάθεσή μας. Όλα όμως τα παραπάνω εξαρτώνται από τη σχέση που έχουμε αναπτύξει με το διαδίκτυο (επαγγελματική, ψυχαγωγίας)

52 Γραπτός Λόγος Όχι ενιαίος. Αποτελείται από διαφορετικά πεδία (τόπους) με διαφορετικούς κανόνες πρόσβασης και τρόπους έκφρασης Ανάλογη είναι και η χρήση του λόγου (γραπτού ή προφορικού) Διαβάστε στο παρακάτω ιστότοπο την ενδιαφέρουσα άποψη ότι το διαδίκτυο είναι ο προνομιακός χώρος της προφορικότητας com/2007/12/facebook-papua-new-guinea.html

53 Το τρίπτυχο που διαμορφώνει το διαδίκτυο Η διαδικτυακή ταυτότητα διαμορφώνεται από το παρακάτω τρίπτυχο 1. τεχνολογικοί, 2.κοινωνικοί, 3. ατομικοί

54 Διαδικτυακές διασπορικές ταυτότητες Σύμφωνα με την Τσαγκαρουσιάνου οι νέες τεχνολογίες δίνουν στις εν δυνάμει διασπορές τη δυνατότητα να (ξανα) -δημιουργήσουν νέες επαφές και να επικοινωνήσουν με διαφορετικά οικονομικά, κοινωνικο-πολιτικά ή πολιτισμικά δίκτυα Παρατηρήστε τι συμβαίνει στην ομάδα Hellenism.net στο Facebook

55 Δικτυακές διασπορές Τα διασπορικά δίκτυα πάντα ήταν δι-έθνικά, πολυκεντρικά, διασκορπισμένα και εκτεταμένα Έκαναν χρήση της όποια τεχνολογία υπήρχε στην εποχή τους Το διαδίκτυο ενίσχυσε την επικοινωνία τους λόγω του χαμηλού οικονομικού κόστους, της ταχύτητας και αμεσότητας της επικοινωνίας

56 Προβλήματα Μεθοδολογικές ευκαιρίες (διεύρυνση του επικοινωνιακού διαλόγου και πρόσβασης) Περιπλοκότητα εξακρίβωσης πηγών Εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην ψηφιακή/κοινωνική πραγματικότητα

57 Ψηφιακός Κοσμοπολιτισμός/Οικουμένη Αν ο κοσμοπολιτισμός απέβλεπε στη δημιουργία ενός πολίτη μιας οικουμένης με βάση τις κοινές αξίες και περιορισμούς του ανθρώπινου είδους, ο δικτυακός κοσμοπολιτισμός υποτίθεται ότι δίνει σε αυτή την οικουμένη μια νέα ώθηση

58 Αξιολόγηση Όπως είδαμε με βάση το τρίπτυχο που μελετήσαμε η ψηφιακή οικουμένη δεν είναι ούτε αυτονόητη ούτε δίχως ιεραρχήσεις Σε αυτό το πλαίσιο η διασπορά δε μπορεί να μπορεί να εμφανίζεται ως προνομιακή κοινότητα αυτού του χώρου όσο και αν ο τελευταίος ενδυνάμωσε τις σχέσεις των μελών πολλών διασπορών. Αντίθετα θα πρέπει να εξετάζουμε τους τα τρόπους που το διαδίκτυο συμμετέχει στην κοινωνική ζωή της διασπορά πχ τι είδος διαδικτυακής δραστηριότητας, από ποιο ξεκινάει (εθνικό κέντρο, διασπορική κοινότητα), ποιος συμμετέχει και σε ποιους απευθύνεται (κοινωνικά χαρακτηριστικά) Τέλος πολλές από τις ταυτότητες που κτίζονται στο διαδίκτυο ουσιαστικά μοιάζουν να φέρουν πολλά χαρακτηριστικά που θεωρούνταν διασπορικάπχ σχέση οικείου/ανοίκειου, απώλεια ταυτότητας, υβριδισμός

59 Δημόσια Σφαίρα, Κυβερνοπολιτική και Διαδίκτυο 11 η εβδομάδα

60 Στόχοι Ποια είναι η συμμετοχή του διαδικτύου στη διαμόρφωση νέων προσεγγίσεων στις έννοιες δημόσιο/ιδιωτικό; Υπάρχει και τι είναι η κυβερνοπολιτική; Πώς επιδρούν οι νέες αυτές προσεγγίσεις στη διαμόρφωση και πολιτική ενδυνάμωση ή συμμετοχή των κυβερνοκοινοτήτων;

61 Ιστορία του δημόσιου Χώρου Αρχαία Ελλάδα: ιδιώτης Θρησκευτικός σύμπαν Οι απαρχές του δημόσιου

62 Η γέννηση της δημόσιας σφαίρας Γιούργκεν Χάμπερμας: υπεράσπιση του Διαφωτισμού (Enlightenment Project) και η Ανολοκλήρωτη Νεωτερικότητα (Unfinished Modernity) Η αλλαγή της δομής της δημοσιότητας: Κατά 18 ο αι. η ανάπτυξη του τύπου και χώρων συγκέντρωσης βοήθησαν στη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού χώρου/σφαίρας κριτικού λόγου που συμπλήρωνε και όχι μόνο, τον παραδοσιακό ρόλο του Κοινοβουλίου, το οποίο οδηγείται και στη δημοσιοποίηση των πεπραγμένων του Διαχωρισμός ιδιωτικού/δημόσιου και προβολή του ατόμου-πολίτη

63 Η παρακμή του δημόσιου -επέκταση του Κράτους και των λειτουργιών του τελευταίου -δημιουργία των τραστ και των παγκόσμιων δικτύων (φεουδοποίηση των ΜΜΕ)

64 Κριτική στον Χάμπερμας Επικέντρωση μόνο στις αστικού τύπου δημοκρατίες Εστίαση σε διανοουμενίστικους κύκλους και περιοδικά, αλλά και μόνο σε άνδρες αστούς Η άνοδος και ειδικά η παρακμή του δημόσιου δίνεται μάλλον ολιστικά Η ενδυνάμωση των παγκόσμιων δικτύων δε σημαίνει τέλος της κριτικής σκέψης

65 Μορφές Επικοινωνιακών Σχέσεων Διαπροσωπική Αλληλόδραση (πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία) Διαμεσολαβημένη Αλληλόδραση (αλληλογραφία, τηλέφωνο κτλ) Διαμεσολαβημένη οιονεί αλληλόδραση (βιβλία, εφημερίδες, τηλεόραση)

66 Δικτυακή αλληλόδραση Συγκερασμός και τριών μορφών αλληλόδρασης πχ πρόσωπο με πρόσωπο (skype, Messenger), διαμεσολαβημένη αλληλόδραση( , chat,), οιονεί αλληλόδραση (blogs, φόρουμ) Το διαδίκτυο δεν είναι μία ακόμη μορφή επικοινωνίας αλλά ένα νέο πεδίο επικοινωνίας που προσφέρει τη δυνατότητα πολλών διαφορετικών μορφών

67 Τα δημόσια αγαθά στο διαδίκτυο Φυσικός χώρος και ιδιοκτησία/κυβερνοχώρος και δημόσια οφέλη Τι είδους αγαθά; 1. γνωσιακό κεφάλαιο, 2. κοινωνικό κεφάλαιο, 3. συνειδησιακό (αίσθηση του ανήκειν) Πνευματικά Δικαιώματα και η δημιουργία του

68 Blogs 112, 8. εκ blogs, 175,000 δημιουργούνται καθημερινά, περίπου 1,6 εκ. δημοσιεύσεις ημερησίως, 18 καινούργιες καταχωρήσεις ανά δευτερόλεπτο, τα περισσότερα αγγλόφωνα, και οι πιο μανιώδεις μπλόγκερς οι Ιάπωνες (http: // Περίπου ελληνόφωνα μπλογκ, καινούργια την ημέρα, μεγάλη αύξηση την περίοδο των εκλογών και πολλά ανήκουν σε κόμματα και οργανώσεις,

69 Κυβερνοπολιτική Πώς ορίζεται η κυβερνο-εξουσία; 1. ατομικά: ο παράγοντας που επικρατεί στις έρευνες και προϊόντα/υπηρεσίες του διαδικτύου είναι ο χρήστης. Η εξουσία είναι κάτι που εκείνος κατέχει ή μη ως προς την πρόσβαση, την τεχνολογία, αλλά και ελευθερίες 2. κοινωνικά: έχει να κάνει με το ατομικό υπόβαθρου του χρήστη, αλλά και με την τεχνολογική ανάπτυξη με την οποία ο χρήστης μετέχει το δίκτυο 3. φαντασιακά: είναι το πεδίο που αναπτύσσονται οι κριτικές και ουτοπίες του διαδικτύου και δημιουργού το ψηφιακό έθνος Πολιτική ιδεολογία: φιλελευθερισμός τόσο στην πλειοψηφία δικτύων όσο και στην ελίτ.

70 Άσκηση Θα σας δοθούν αποσπάσματα από case studies. Απαντήστε στα παρακάτω: -Πώς οι νέες τεχνολογίες δημιουργούν το δημόσιο; -Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του τελευταίου; -Διαμορφώνουν έναν διασπορικό δημόσιο χώρο