ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΛΛΗ ΣΕ ΕΠΟΧΕΣ και σε οικονομική συσκευασία*

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΛΛΗ ΣΕ ΕΠΟΧΕΣ και σε οικονομική συσκευασία*"

Transcript

1 PROFILE 1

2 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΛΛΗ ΣΕ ΕΠΟΧΕΣ και σε οικονομική συσκευασία* Αγαπητή κ. Δερέκα, θα προσπαθήσω, με τον πιο σύντομο τρόπο, να σας μεταφέρω το τοπίο και την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία κινήθηκα όλα αυτά τα χρόνια. Οι φωτογραφίες που σώθηκαν είναι λίγες, αλλά ικανές για να μπορέσω να μεταδώσω το υπόβαθρο. Υπάρχουν πολλά να ειπωθούν, αλλά τώρα πια, που κανείς δεν έχει το χρόνο για κανέναν και ο τόπος περνάει δύσκολες ώρες, θα σας μεταφέρω κάποιους βασικούς άξονες, που αυτοί διακλαδίζονται με άλλους κλπ. Ας αρκεστούμε λοιπόν στα στοιχειώδη. ~~ ΧΕΙΜΩΝΑΣ Γεννήθηκα στο Σταυροχώρι Ξάνθης την 1 η Ιανουαρίου το 1961, Εικόνα 1. Το Σταυροχώρι, εκεί στο βελάκι 2

3 από γονείς πρόσφυγες που ήρθαν από την Κολοφώνα (μεταξύ Εφέσου και Σμύρνης) της Μικράς Ασίας και τη Σαμψούντα του Πόντου, όπου μετά από αρκετές περιπέτειες ανά την Ελλάδα, εγκαταστάθηκαν στον οικισμό που βρίσκεται στα ορεινά μεταξύ Δράμας και Ξάνθης. Εικόνα 2. Οι κάτοικοι του Σταυροχωρίου. Ευκαιρία για φωτογράφηση η κηδεία της αδελφής του παππού μου Αντώνη Παπαδόπουλου (21-22 Φεβρουαρίου 1937) Το σπίτι ήταν κάτι σαν την παράγκα του καραγκιόζη, αλλά σε διώροφο, έμπαζε από παντού. Όμως γεμάτο αισθήσεις και ορίζοντες. Κάηκε το Εικόνα 3. Στο κατώφλι του σπιτιού μας στην αγκαλιά της αδελφής μου Αρχοντούλας. (Στο σπίτι ζούσαν Τούρκοι και με την ανταλλαγή το έδωσαν στη γιαγιά μου Αρχοντούλα όπου και εγκαταστάθηκε με τα πέντε παιδιά της) 3

4 Εικόνα 4. Η Γιαγιά Αρχοντούλα Κέλλη, το γένος Καστανιώτη Εικόνα 5. Ο Χρήστος (γειτονόπουλο), ο πατέρας και γω μπροστά στα γαρύφαλλα και στα γεράνια της αυλής μας Εικόνα 6. Μάνα Πατέρας Γιαγιά Αρχοντούλα, ίσως το1946 4

5 Εικόνα 7. Ο πατέρας της μάνας μου, Αντώνης Παπαδόπουλος (αριστερά από το γραμμόφωνο, αυτός με το καπέλο) Ο πατέρας του πατέρα μου Βασίλειος Κέλλης του Δημητρίου, σκοτώθηκε από Τούρκους το 1922, οδηγώντας τον με τα τάγματα θανάτου (εργασίας) στα βάθη της Μικράς Ασίας. (Δεν υπάρχει φωτογραφία του). Η Γιαγιά έλεγε όμως, ότι ο πατέρας μου του έμοιαζε τόσο, έτσι που αναγκάστηκαν να του τρυπήσουν το αυτί, όταν ήταν μωρό, για να μη τον βασκάνουν. Ο πατέρας μου ήρθε από την Κολοφώνα της Ιωνίας σε ηλικία 4 ετών. Εικόνα 8. Ο πατέρας μου, Στέφανος Κέλλης, γεννήθηκε το

6 Η μητέρα μου, Ελένη Παπαδοπούλου, γεννήθηκε το 1931 στο Σταυροχώρι Ξάνθης, αλλά και αυτή έμεινε ορφανή, αφού ο πατέρας της σκοτώθηκε στο Αλβανικό Μέτωπο στις , στο ύψωμα 802 στο Μπούμπεσι. Δεν αναφέρονταν στο σπίτι από κανέναν αυτά τα γεγονότα, παρά μόνο αν ρωτούσε κανείς τις γιαγιάδες. Έτσι τις θυμάμαι και τις δυο γιαγιάδες μέχρι που πέθαναν, ντυμένες στα μαύρα. Γι αυτές γράφω στο βιογραφικό υπόμνημα δυο σειρές. Η οικογένεια στο χωρίο ήταν κτηνοτρόφοι μέχρι το 1961 που γεννήθηκα, μετά ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια του καπνού και γενικότερα με τη γεωργία. Εικόνα 9. Ο πατέρας ένα ή δυο χρόνια πριν πεθάνει. Πέθανε το 1989 Σαν οικογένεια ζήσαμε μαζί μέχρι το 1968, μετά μετανάστευσε η μάνα μου στην τότε Δυτική Γερμανία (Βάδη-Βυρτεμβέργη) και ακολούθησαν ο αδελφός της (Σταύρος), η αδελφή μου και γω. Ο πατέρας μου ήρθε αργότερα, το Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης το 1969, στιγμές Ολοκαυτώματος, φόβος. 6

7 Εικόνα 10. Η οικογένεια στο κατώφλι με δυο γείτονες, η κυρία Νίκη Τερζή ή αλλιώς θεία Νίκη, με το καρό φουστάνι, ο αδελφός μου Βασίλης, ο Πέτρος που με κρατάει στην αγκαλιά του, η μάνα, ο πατέρας και η γιαγιά Αρχοντούλα, λείπει η αδελφή μου. Το βλέμμα της μάνας μου αν και εστιάζει στο φακό, είναι αλλού στις δουλειές που περιμένουν. Κρατούσε το χαοτικό μας σπίτι λευκό και καθαρό. Εικόνα 11. Στην αυλή του σπιτιού, ίσως η μοναδική φωτογραφία που είμαστε όλη η οικογένεια μαζί, πιθανόν το

8 ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΟΙΞΗ Η μάνα δούλευε το 1968 σε εργοστάσιο επεξεργασίας αλουμινίου και ο πατέρας αργότερα σε χυτήριο. Εικόνα 12. Η μάνα (αριστερά) το 1969 στο περίφημο Eloxal. (Eloxal Werk Ehingen Krämer + Eckert GmbH & co.) Το ταξίδι στη Γερμανία είχε τα καλά και τα κακά του. Διαλύθηκε η οικογένεια και δεν ξαναενώθηκε ποτέ. Αλλά για τα παιδικά μου μάτια ήταν το ταξίδι στο μέλλον. Εικόνα 13. Ehingen/Donau (από καρτ ποστάλ της δεκαετίας του 60) 8

9 Εικόνα 14. Στο Ehingen/Donau στην οδό Scheibengasse 8 το (από αριστερά) Ο θείος Σταύρος, η μάνα, εγώ, ο πατέρας, συγγενικό ζευγάρι, η αδερφή μου Έμεινα στο Ehingen μέχρι την Πέμπτη Δημοτικού και στο τέλος της τάξης, επέστρεψα στη Ξάνθη, μένοντας στη γιαγιά μου Σοφία. Εικόνα 15. Στα 13. Η Γιαγιά Σοφία Παπαδοπούλου, το γένος Ιωαννίδη και η αδελφή μου Αρχοντούλα. (Έξω απ το σπίτι της γιαγιάς στη Ξάνθη) 9

10 Εικόνα 16. Στην αυλή του σπιτιού στο χωριό, το 1982, τι προσπαθούσα να λαξεύσω; Ταξίδευα όμως κάθε καλοκαίρι στη Γερμανία μέχρι το Αφού ολοκλήρωσα το Λύκειο, συνέχισα τις σπουδές μου στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης μέχρι το Ήθελα να συνεχίσω μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία, αλλά τα γεγονότα και η παρότρυνση του καθηγητή μου στη ζωγραφική Δημήτρη Ξόνογλου, με οδήγησαν στην Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης. Ήθελα να σπουδάσω στην Καλών Τεχνών του Μονάχου ή του Βερολίνου, αλλά όταν πια το ήθελα, η οικογένεια επέστρεψε στη Ξάνθη. Βέβαια τα καλοκαίρια όταν επισκεπτόμουνα τους δικούς μου, είχα την ευκαιρία να επισκέπτομαι πολλά Μουσεία σχεδόν σ όλη τη Γερμανία. Εικόνα 17. Στο Βερολίνο το 1980, μπροστά απ το γερμανικό κοινοβούλιο 10

11 Από 1986 σπουδάζω στο Τμήμα Εικαστικών του Αριστοτελείου και διαμένω σ ένα σπιτάκι στον Εύοσμο, όπου είχαν αγοράσει οι γονείς μου, όταν ήδη βρίσκονταν στη Γερμανία, για να εγκατασταθούν με την επιστροφή τους. Τελικά επέστρεψαν στη Ξάνθη και το σπίτι περίμενε για να με φιλοξενήσει. Αυτό το σπίτι υπήρξε απ τους πιο βασικούς άξονες στη ζωή μου. Και παραμένει. Είναι αναγκαία μια βάση, αλλιώς δεν υπάρχεις. Εικόνα 18. Το σπίτι στον Εύοσμο, χτίστηκε ως αυθαίρετο το 1966, το αγοράσαμε το 1976 και νομιμοποιήθηκε το , έτσι είναι και σήμερα. Περιτριγυρισμένο όμως με κουκουναριές που φύτεψα το O δεύτερος βασικός άξονας της ζωής μου. Με στήριξε και με στηρίζει ακόμα Τι μου επέτρεπε να επιπλέω σ αυτήν την τρικυμισμένη Θάλασσα; Ίσως ότι από τα 13 μου περίπου, ένοιωθα ένα χρέος, απέναντι στους προγόνους μου, που με ένα τρόπο εκδηλώθηκε μέσα απ την Τέχνη μου. 11

12 ΑΝΟΙΞΗ Το 1985 συνάντησα την Ελένη Γκοντού στη Θεσσαλονίκη όπου είχε έρθει για σπουδές. Έτσι μπήκε η Άνοιξη. Εικόνα 19. Η Ελένη Αφού ολοκληρώσαμε τις σπουδές στη Θεσσαλονίκη, ήρθαμε στα Γιάννινα το Την ίδια χρονιά ανοίξαμε στην Κουντουριώτου 37 το εργαστήρι σχεδίου, για υποψηφίους της Καλών Τεχνών και Αρχιτεκτονικής. Το 1998 μεταφερθήκαμε απέναντι στο σπίτι με το νούμερο 48. Εικόνα 20. Μπροστά στο εργαστήρι το 1998 με μαθητές, που έχουν σήμερα παρουσία ως ζωγράφοι ή γλύπτες, αλλά και ως αρχιτέκτονες. 12

13 Όταν φτιάχναμε το εργαστήρι υπήρχε έντονη συναισθηματική φόρτιση για δυο λόγους. Πρώτα είχα την αίσθηση, ότι ανάσταινα τα προγονικά σπίτια και δεύτερον σ αυτή την άλλοτε εβραϊκή γειτονιά, οι ιδιοκτήτες του σπιτιού χάθηκαν στα στρατόπεδα του Auschwitz. Αργότερα το είδα σε μια φωτογραφία του Κώστα Μπαλάφα Εικόνα 21. Η οδός Κουντουριώτου, φωτογραφία Κώστα Μπαλάφα (ίσως το 1948), στο βελάκι διακρίνεται το σπίτι που το 1997, έγινε το εργαστήρι σχεδίου. Εικόνα 22. To σπίτι σήμερα (Φωτογραφία του Το γαλάζιο) Την ίδια χρονιά που ήρθαμε και προσπαθούσαμε να στήσουμε το εργαστήρι στην Κουντουριώτου 37, στο σπίτι της κυρίας Νίνας Νεγρίν (η οποία δεν απέφυγε τα στρατόπεδα συγκέντρωσης), ήρθε ο διορισμός μου στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στην Άρτα. Τον Αύγουστο του

14 μετατέθηκα στα Γιάννινα με οργανική θέση στο 2 ο όπου εργάζομαι μέχρι σήμερα. Γυμνάσιο Ιωαννίνων, Εικόνα 23. Το 2 ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων. Γωνία Γ. Παπανδρέου και Φιλικής Εταιρείας. Φωτογραφία του 1998 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Το καλοκαίρι ήρθε το 1998, όταν γεννήθηκε η Έρη.. Εικόνα 24. Με την Έρη το

15 Εικόνα 25. Η Ελένη με την Έρη το 2001 Εικόνα 26. Η οικογένεια το 2003 Εικόνα 27. Η Έρη το

16 Τώρα ζω το φθινόπωρο μου. ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ Λυπάμαι που δεν έχω να σας δείξω, φωτογραφίες από τα εργαστήρια που κατά καιρούς έχω φτιάξει και δουλέψει. Δεν έχω ούτε μια, άλλωστε πάντα προείχε η Ζωή. Η τέχνη ερχόταν μετά και αυτή την έκανα από μια εσωτερική ανάγκη που με οδηγούσε σαν υπνοβάτη. Ο χρόνος ήταν πάντα λίγος και τα έργα που έπρεπε να γίνουν πολλά. Πολλές οι ενότητες που ήθελα να φτιάξω. Αρκέστηκα σε περιλήψεις των ενοτήτων. Θα ακολουθήσουν οι προτάσεις μου, που εσείς μπορείτε να διαχειριστείτε όπως νομίζετε. Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και τη φιλοξενία. * τα παραπάνω και τα κείμενα που ακολουθούν γράφτηκαν με αφορμή την πρόσκληση της κ. Άννας Δερέκα (Ποιήτριας - Δημοσιογράφου), για το ένθετο «Ήπειρος Πολιτισμός» της εφημερίδας «Νέοι Αγώνες» από 20 Ιουνίου έως 11 Οκτωβρίου 2009, στα Γιάννενα 16

17 Αφιέρωμα ΗΠΕΙΡΟΣ ο πολιτισμός μας Εφημερίδα «ΝΕΟΙ ΑΓΩΝΕΣ» Σάββατο 20 Κυριακή 21 Ιουνίου 2009 Αντώνης Κέλλης Έρευνα παρουσίαση αφιερώματος: Άννα Δερέκα Μέρος Α Εικόνα 1. «Εγκατάσταση», 1991, αλουμίνιο, μολύβι, διάμετρος 10 m. Μύλος, Θεσσαλονίκη Εικόνα 2. «Εγκατάσταση», 1991, αλουμίνιο, μολύβι, διάμετρος 10 m. Μύλος, Θεσσαλονίκη 17

18 Αυτοβιογραφικό σημείωμα Γεννήθηκα στο Σταυροχώρι Ξάνθης το Το 1969 η οικογένεια μου μετανάστευσε στην τότε Δ. Γερμανία και η αλλαγή του σκηνικού ήταν για μένα το ταξίδι στο μέλλον. Τα γυμνασιακά μου χρόνια τα έζησα στην Ξάνθη και από το 1979 ζω στη Θεσσαλονίκη μετά την εισαγωγή μου στη Παιδαγωγική Ακαδημία της πόλης. Η προδιάθεσή μου στα εικαστικά μου δίνει τη δυνατότητα να ξεκινήσω το ατέρμονo ταξίδι στο κόσμο της Τέχνης. Στις συχνές μου επιστροφές στη Γερμανία έρχομαι σε επαφή με τη ζωγραφική μέσω των μουσείων που επισκέπτομαι, με μανία θα έλεγα. Η λανθάνουσα μέχρι τότε καλλιτεχνική μου ευαισθησία αρχίζει να αποκαλύπτεται, αλλά όχι όπως φανταζόμουνα με τη χαρά του αδαή. Ο διαμελισμός του εγώ μιας παρατεταμένης εφηβείας είναι ορατός. Στέκομαι αρκετή ώρα μπροστά στο γλυπτό ενός άνδρα που είναι πεσμένος στα τέσσερα, του Wilhelm Lehmbruck, στη Νέα Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου. Οι αλλεπάλληλες εικόνες επιδεινώνουν την εσωτερική μου σχάση που δεν θα αργήσει να πραγματοποιηθεί. Το αποτέλεσμα: Ολοκληρώνω τις σπουδές μου στην Παιδαγωγική Ακαδημία και φεύγω στη Γερμανία για να συγκεντρωθώ στη Ζωγραφική. Η έλλειψη ενός εσωτερικού κέντρου βάρους δεν μου δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσω εικόνες από τη λεγόμενη Πρωτοπορία ή έργων καλλιτεχνών του δεύτερου μισού του 19 ου. Το ουσιώδες είναι ότι μέσω των εικόνων προσπαθώ να προσδιορίσω ένα κέντρο. Τα αρχικά αισθήματα θαυμασμού θα τα διαδεχθούν ερωτήματα πάνω στα κινήματα, τις τάσεις, τα ρεύματα, της «ροζ» και της «μπλε» περιόδου του ζωγράφου, της «παραστατικής» ή της «ανεικονικής» ζωγραφικής, των μεταπολεμικών κινημάτων, του «μοναχικού Vincent», του «παράθυρου» της Αναγέννησης, της «χειρονομιακής» ζωγραφικής, της «pop art». Το τελειωτικό χτύπημα θα το δώσει, το 1981, η έκθεση του Joseph Beuys στη Neue Nationalgalerie του Βερολίνου. Η απόσταση από τις «Σταχομαζώχτρες» του Millet έως τα «λίπη» του Beuys, ήταν αδύνατο να γεφυρωθεί. Σαφώς, λόγω καταγωγής, βρισκόμουν πιο κοντά στον πρώτο αλλά κυτταρικά κοντά στο δεύτερο. Η ύπαρξη ενός χωροχρονικού προβλήματος επιζητούσε λύση, διέξοδο. Η 18

19 επιστροφή μου στην Ελλάδα το 1982 και η κατάταξη στο στρατό, μου έδωσαν τη δυνατότητα της ταξινόμησης αυτού του χάους. Συνεχίζεται η μελέτη απ την «απαρχή» μέχρι και τις «Installations» του Leib. Με την απόλυση από το στρατό, μου δίνεται η ευκαιρία να επιστρέψω στην προηγούμενη οπτική περιπέτειά μου με την ιστορία της Τέχνης, αφήνοντας πια στη λήθη το κλασικό τοπίο του ελληνικού σπιτιού. Βρίσκομαι ανάμεσα στον Greco και τον Kirchner. Προσπαθώ να δημιουργήσω ένα έργο εκφραστικό σαν του δεύτερου και εσωτερικό σαν του πρώτου. Το μόνο που καταφέρνω είναι να καταστρέφω διαρκώς κάθε εικόνα που δημιουργώ. Αυτή η ανακύκλωση της αναστολής θα διακοπεί με την είσοδό μου στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου. Αρχίζω δειλά να ζωγραφίζω - ίσως και από υποχρέωση προς το Τμήμα - νεκρές φύσεις, χώρους και γυμνά. Παράλληλα εργάζομαι στον προσωπικό μου χώρο. Προσπαθώ να δω τον τόπο μου, να καταγράψω τη χώρα και τη συνείδησή μου. Μοναδικός τρόπος για να αποδώσω αυτό που συσσωρευόταν μέσα μου, το μεγάλο γεγονός της πνευματικής μας παράδοσης, ήταν η Εικόνα. Από τον Όμηρο ως το Σεφέρη ο λόγος είχε διάρκεια. Η εικόνα όχι. Λόγος και Τόπος αδιάρρηκτη ενότητα. Αναζητούσα εικόνες. Περιφέρομαι σε τοπία. Και διαπιστώνω πως τα κενά των εικόνων τα καλύπτει ο Τόπος. Τα τοπία καταστροφής έλκουν την προσοχή μου. Συναντώ αρκετά στη δυτική Θεσσαλονίκη. Συλλέγω υλικό από αυτούς τους χώρους, παρατηρώντας το αμήχανα για αρκετό χρονικό διάστημα. Με τον καιρό αρχίζω να συνθέτω τα πρώτα μου έργα. Έργα τα οποία δεν έχουν κάποια ζωγραφικότητα, αλλά μεταφέρουν τη φόρτιση που είχα εισπράξει από τον Beuys. Θα έλεγα ότι είναι η εικόνα του χάους που έφερα από την ζωγραφική της βόρειας Ευρώπης αλλά με την πάροδο του χρόνου διαπιστώνω ότι είναι οι πρώτοι ήχοι που ακούω από τα παραμύθια των γιαγιάδων μου που διηγούνταν για την καταστροφή και την προσφυγιά τους. Αυτές τις εικόνες, που τις χαρακτηρίζω «εικόνες καταστροφής», προήλθαν από μια κυτταρική μνήμη που άρχισε να μου αποκαλύπτεται σταδιακά. Στο διάστημα της συνεργασίας μου με τον Ιάσονα Μολφέση και διαβάζοντας τις θεωρίες του Stephen W. Hawking και του Hubert Reeves διαπιστώνω ότι λειτουργούν και ως «ανοιχτά έργα», σύμφωνα με τον όρο του Umberto Ecco: είναι έργα ανάκλησης της μνήμης περιέχοντας μέσα τους κάτι από το «μαύρο φως» του Σεφέρη. Είναι η στιγμή που ο Τόπος γίνεται Εικόνα και η Εικόνα Λόγος. Με την προσθαφαίρεση ετερόκλητων υλικών έχω τις πρώτες συνθέσεις δύο επιπέδων: ενός οριζοντίου και ενός καθέτου, που ορίζουν μια πρώτη εικόνα αυτού στο οποίο ο Jacques Bonnaval αναφέρεται ως «νοητό τοπίο» (βλέπε παρακάτω). Δεν κρύβω, ότι αυτά τα έργα έχουν μια εσωτερικότητα που (συνθετικά και όχι χρωματικά) την έχω δανειστεί από τον Greco. Στην προσπάθεια μου να συνεχίσω να δημιουργώ «νοητά τοπία» επιστρέφω στις 19

20 παιδικές ζωγραφιές: την πρώτη παράσταση του σπιτιού. Ξεκίνησε με το άνοιγμα ενός φακέλου, αργότερα αντικαταστάθηκε με περισσότερα μεταλλικά σπίτια που επικολλιόνταν στην επίπεδη επιφάνεια. Βασικός μου στόχος είναι το υλικό, προσπαθώ να μη το αλλοιώνω χρωματικά, αλλά πρωτογενές και αυτούσιο να δημιουργεί πλοκή στη σύνθεση. Μ όλη αυτή την προσπάθεια κατανόησης και σύνθεσης του υλικού, μεταμόρφωσης ή μετάλλαξής του, ολοκληρώνω αυτή την ενότητα, την πρώτη με τα «τοπία καταστροφής» - «τοπία μνήμης». Ο λόγος μου γίνεται «εγκατάσταση». Τα μεταλλικά σπίτια στο χώρο. Από το χάος του πρώτου έργου καταλήγω στη Γεωμετρία μιας νέας εικόνας. Πρόκειται για μια κατασκευή που αποτελείται από 4 ομόκεντρους κύκλους που στο σύνολό της δημιουργεί έναν κώνο. Χρησιμοποιώ την παράσταση ενός επίπεδου σπιτιού που χωρίζεται σε τρίγωνο και τετράγωνο και όλη η κατασκευή σε κύκλο. Κάθε ομόκεντρος κύκλος ξεκινώντας από έξω προς τα μέσα έχει 48, 24, 12, 4 σπίτια, διπλάσια σε μέγεθος από τα προηγούμενα. Στο αρχικό χάος επιχειρώ να δώσω δομή. Στη δεύτερη ενότητα έργων επιμένω στα «νοητά τοπία», αλλάζοντας το υλικό. Χρησιμοποιώ χώμα. Και εδώ ισχύει η δομική σχέση της οριζοντίου και της καθέτου (οριζόντιος: χώμα, σπίτια κάθετος: βροχή). Η σειρά αυτή των έργων ξεκίνησε περίπου το 1987 και ολοκληρώθηκε το Η μέχρι τότε πορεία του έργου μου ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης να καταγράψω γεγονότα της παιδικής ηλικίας και το σοκ του νέου κόσμου. Ενώ στην πρώτη ενότητα το μάτι στρέφεται στον «έξω κόσμο», στη δεύτερη η όραση γίνεται «εσωτερική», ένα βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό του σπιτιού και του ανθρώπου. Επιδιώκω να αφήσω πίσω το τοπίο, να κρατήσω το λόγο και να προσεγγίσω το μύθο. Υπάρχουν οι πόλοι του χθόνιου και του ουράνιου. Στόχος μου είναι μέσα από τη ματιέρα του χώματος να δώσω με το χρώμα (ultramarine) μια άλλη οπτική, θα έλεγα προοπτική. Δανείζομαι το μύθο του Δία που μεταμορφώνεται σε βροχή για να διεισδύσει στο δωμάτιο της Δανάης. (Mabuse, Tizianο, Tintoretto). Επιχειρώ να προσεγγίσω έτσι την αρχέγονη σχέση μεταξύ ουρανού και γης ή αλλιώς τη σύσταση του ανθρώπου από χώμα και νερό, όπως αναφέρει ο Καζαντζάκης στην Αναφορά στον Greco. Δεν αλλοιώνω το φυσικό χρώμα του χώματος, πρωταγωνιστεί αυτούσιο. Θα αναδείξει τον «θεραπευτικό» χαρακτήρα του. Η γεωμετρία της εγκατάστασης των μεταλλικών σπιτιών έχει διαφορετικό σκεπτικό από τις ανάγλυφες συνθέσεις. Στις δεύτερες χρησιμοποιώ τη βασική ιδέα του «δεν ζωγραφίζω αυτό που βλέπω, αλλά αυτό που ξέρω», φωτίζοντας τα «αντικείμενα» έτσι όπως το αναφέρει ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, όταν γράφει περί «Νοητού Φωτός» στη Μυστική θεολογία. Σαφώς η προσπάθεια ερμηνείας ενός έργου μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα, υπάρχει όμως και η ανάγκη της πολλαπλής ανάγνωσής του. 20

21 Στην εξελικτική πορεία από τα πρώτα ανάγλυφα μέχρι την εγκατάσταση, διαπίστωσα ότι βρισκόμουν κοντά στη σκέψη του Oswald Spengler. Από την άλλη πλευρά το ίδιο το υλικό και ο τρόπος χρήσης του, συνέτεινε στο να γίνουν κλωβοί του Faraday. Υπήρχε εδώ μια περίεργη σύμπτωση: κατέληγα στο ίδιο συμπέρασμα από δύο διαφορετικούς δρόμους (η έννοια του υλικού και όπως ιδέας). Οι δύο ενότητες ολοκληρώνονται το 1996.(Η πρώτη από το και η δεύτερη από το 92-96). Η Τρίτη ενότητα ξεκίνησε το 1996 με τα πρώτα «σχέδια» του «Δωματίου». Το «Δωμάτιο» είναι το αποτέλεσμα της ιδέας και των υλικών: τα «μεταλλικά σπίτια» εσωτερικά έχουν ξύλο και εξωτερικά μέταλλο, ενώ το «Δωμάτιο» εσωτερικά μέταλλο και εξωτερικά ξύλο. Αφορά στην αρχή της οργανικής και ανόργανης ύλης, «εγκλωβίζοντας» μέσα του ενέργεια ή «οργόνη» όπως την αποκαλεί ο «εφευρέτης» (W.Reich). Ο πυκνωτής ενέργειας στον αντίποδα του «κλωβού». Ήταν μια νέα εγκατάσταση. Τα σπίτια μένουν στον τοίχο και το «Δωμάτιο» γίνεται πραγματικός χώρος. Ένας «θεραπευτικός» χώρος, που συμβολικά λειτουργεί σαν την κάθαρση των τραγωδιών στην Αρχαία Ελλάδα. Η ενότητα συνεχίζεται με τις σκιές μέσα στο πλαίσιο του σπιτιού, μια σαρκοφάγο που ο άνθρωπος προσπαθεί να βγει έξω απ αυτήν. Στη συγκεκριμένη σειρά που είναι φτιαγμένη με στάχτη, κάρβουνο και σκόνες θα μπορούσε κανείς να δει τη συνείδηση που φεύγει σχεδόν ήρεμα πια απ την καταστροφή. Οι φιγούρες όπως και το αεροπλάνο φεύγουν απ αυτό το καταστροφικό πλαίσιο. Πρόκειται για ανεστραμμένη αναφορά στο έργο του Masacio, η εκδίωξη των πρωτόπλαστων από τον παράδεισο. Είναι μάλλον η έξοδος από την κόλαση δεν είναι διωγμός δεν υπάρχει ενοχή ούτε τιμωρία : είναι ήρεμη συνειδητή φυγή, λύτρωση. Παρατηρώντας τα πράγματα από απόσταση, θα έλεγα ότι βλέπω να κινούμαι ανάμεσα σε τρεις δίπολες ενότητες: Τόπος Λόγος, Υλικό Ιδέα, Φύση Πνεύμα Είχα την αίσθηση ότι αυτή η κίνηση είναι πορεία από τον πρώτο πόλο στο δεύτερο: ο Τόπος να γίνεται Λόγος, το Υλικό Ιδέα, η Φύση Πνεύμα. Σήμερα νιώθω ότι η κίνηση είναι παλινδρομική και τείνει να καταλήξει σε απόλυτη ταύτιση. Εύοσμος,

22 Jacques Bonnaval* Νοητά Τοπία Μπορούμε φυσικά να αρκεστούμε σε μια μορφική περιγραφή του έργου του Κέλλη, σαν κι αυτές που κάνουμε συνήθως για τους σύγχρονους καλλιτέχνες. Όμως το να αναφέρουμε απλώς μόνο τη διαλεκτική των χρωμάτων (κιτρινωπό / μαύρο) ή των υλικών (πηλός / μέταλλο) είναι σαν να αγνοούμε την ουσία του: το νοητό τοπίο. Καθένα από τα συστατικά στοιχεία του έργου του διέπεται από την συνύπαρξη δυο ιστοριών: την Ιστορία με μεγάλο «Ι» και την προσωπική ιστορία του Κέλλη. Αν παρατηρήσουμε, για παράδειγμα, τα χρωματισμένα σύνολα από πηλό με τα οποία δημιουργείται το βάθος του πίνακα, καταλαβαίνουμε πως πρόκειται ταυτόχρονα για το χώρο της παιδικής ηλικίας του Κέλλη καθώς και τα τοπία που σημάδεψαν την ψυχή του λαού της Θράκης. Ακόμη αποτελούν στον ίδιο βαθμό την πηγή σύλληψης των αρχαίων κεραμικών και ταυτόχρονα ένα πραγματικό και ονειρικό αρχείο ντοκουμέντων για την Ελλάδα. Τα πιο απλά στοιχεία, χάρη στην αλχημεία της τέχνης συνταιριάζουν την ιστορία κάποιων πανάρχαιων εποχών με το βίωμα ενός και μοναδικού ανθρώπου, για να συντελεστεί η ολότητα της Ύπαρξης. Κάθε πίνακας αποτελεί και το παλίμψηστο μιας σύνθετης μνήμης, όπου συνδυάζονται με μια αξιόλογη αρμονία το μοναδικό και το πολλαπλό. Τα σπίτια από καμένο αλουμίνιο περικλείουν ταυτόχρονα ένα ενθύμιο της νιότης καθώς και την πυρκαγιά της Σμύρνης το 1922, το εναρκτήριο αυτό δράμα της σύγχρονης αυτής ελληνικής ευαισθησίας. Η προσωπική τραγωδία και η τραγωδία του κόσμου είναι ένα και το αυτό πράγμα. Το ένα δεν υπάρχει παρά μόνο σε σχέση με το άλλο. Είναι και το ένα και το άλλο μέσα σ αυτήν την παράξενη συγχώνευση που δομεί τα δεδομένα της ευαισθησίας και της λογικής. Κάθε μοναδικό ον φέρει μέσα του την κληρονομιά της γενέθλιας γης του, που του γίνεται έμμονη ιδέα, κι αυτή η κληρονομιά τελικά έχει κάποιο νόημα και υπάρχει μονάχα μέσα του. Μέσα στο άτομο αυτό, κάθε σημείο μετατρέπεται σε συγκίνηση και αποκτά έτσι την ιδιότητα της θεμελιώδους αλήθειας. Ο σκοτεινός πηλός, η σκοτεινή νύχτα των νοητών τοπίων περιέχουν ένα μυστήριο, το νόημα του οποίου αναδύεται μόνο μέσα από μια αργή διαδικασία που σχετίζεται με την αρχαιολογία της μνήμης. Έτσι όπως το γράφει και ο Nietzsche ότι δηλ. στο παρελθόν βρίσκεται ο χρησμός με τον οποίο το απίθανο γίνεται αποκάλυψη. Η αιωνιότητα είναι αμείλικτα καταδικασμένη στο εφήμερο της καθημερινότητας. Η σκοτεινή νύχτα του χρόνου δεν αποκτά φως παρά μόνο μέσα από τη διαύγεια του παρόντος. Σε κάθε πίνακα το νόημα αναμένεται, όπως και το στάρι στο χωράφι μετά τη βροχή, 22

23 όπως ακριβώς συμβαίνει και με ένα αρχαίο κείμενο που παραδίδεται στην οξυδέρκεια της ενόρασης. Τα αρχιτεκτονικά δομημένα σπίτια από καμένο αλουμίνιο καταμαρτυρούν την αιώνια μετεμψύχωση του κόσμου και της ζωής. Το μέταλλο γεννιέται μέσα από μια αρχική συγχώνευση και φέρει τα στίγματα μιας τραγωδίας και ξαναγεννιέται ως συστατικό στοιχείο του πίνακα. Μέσα στο χάσμα του χρόνου, στην εντροπία των πραγμάτων, οι κατασκευές αυτές καταμαρτυρούν το θαύμα της μνήμης. Στο έργο του Κέλλη, μια πλευρά καμένου τοίχου συμμετέχει συγχρονικά στο εικαστικό νόημα και διαχρονικά στη δημιουργία ενός αινίγματος προς αποκωδικοποίηση. Αυτή η διπλή σημειολογική λειτουργία μας φέρνει ταυτόχρονα αντιμέτωπους με το νοερό τοπίο στην επιφάνεια του χρόνου και με το χώρο των νεκρών στα έγκατα της μνήμης. Αναμφισβήτητα θα πρέπει να συνδέσουμε το πνεύμα των βαθιά μεταφυσικών έργων του Κέλλη με τον Chirico, τον καλλιτέχνη αυτόν από τον Βόλο, την πόλη των Αργοναυτών. Τα σπίτια είναι τα εσώτατα ιερά της ζωής και του θανάτου, ο μυστικός χώρος των συγκινήσεων και της μνήμης μας, ο χώρος όπου τελούμε τη λατρεία της δικής μας ύπαρξης, του δικού μας μυστηρίου. Το εσωτερικό τους είναι το εσωτερικό του δικού μας εσωτερικού κόσμου. Jacques Bonnaval Μετάφραση Νικηφ. Τερζόγλου * Ο Jacques Bonnaval είναι Διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης του Saint Etienne Εικόνα 4. Τρίπτυχο «Αρχέγονο Τοπίο», 1989, αλουμίνιο, χαρτί, σκόνες, ροκανίδι, κόλλα, 510 Χ 160 cm 23

24 Αθηνά Σχινά* Οι ιδιαίτερες πατρίδες της Εικόνας Η ιδιαίτερη πατρίδα του κάθε καλλιτέχνη είναι η δρώσα ύλη την οποία διαπραγματεύεται, αποτυπώνοντας μετασκευές της μνήμης και των εμπειριών ζωής που καθημερινά αποκτά. Ένα συνεχές και ανατροφοδοτούμενο μορφοπλαστικό λεξιλόγιο σχηματίζει τις δομές και τις επιφάνειες του έργου, μέσα απ όπου υπαγορεύεται μια σιωπηλή και ταυτοχρόνως ανοιχτή συνομιλία με τους εκάστοτε θεατές, στοχεύοντας στις ανατροπές κάθε είδους συμβάσεων κι αυτής ακόμη της αληθοφάνειας, προκειμένου ο δημιουργός να διευρύνει την σημασία της εικόνας, μυώντας τους παραλήπτες στα παραλειπόμενά της. Ο Αντώνης Κέλλης ξεκινά από την αληθοφάνεια του πιθανού και την ανάκληση αισθήσεων που ανάγονται στα παιδικά χρόνια. Το φρυγμένο από τον καύσωνα χώμα ή το νοτισμένο απ τα νερά της βροχής τοπίο που αφυπνίζει την χοϊκότητα μαζί με τις μυρωδιές της ανηλικίωτης άνοιξης, διεγείρει φαντασιακά μνήμες παλιές κι αρχετυπικές καταστάσεις. Οι επιλογές, οι αντιθετικοί συνδυασμοί και οι επεξεργασίες των διαφορετικών υλικών, στα έργα του Αντώνη Κέλλη μετέχουν άμεσα στον μορφοδομικό σχηματισμό των δισυπόστατων εικόνων που παρουσιάζει ή των μοτίβων που μεταπλαστικά επαναλαμβάνει, αλλάζοντας κάθε φορά το νοηματικό «περιβάλλον» μέσα στο οποίο αυτές οι εικόνες αποκαλύπτονται ως παρουσίες διφορούμενες. Οι φάκελοι αλληλογραφίας που γίνονται σπίτια και τα σπίτια φωλιές επιθυμιών ή ξεχασμένων ονείρων υφίστανται ως ιδεογράμματα και παραλλήλως μετεωρίζονται. Τα δέντρα έχουν πετρώσει αλλού και την ίδια στιγμή μπορεί να τα εισπράξει το βλέμμα ως βράχια με ζυμωμένα μέσα τους χοχλίδια της θάλασσας που ανθίζουν αρμυρίκια. Τα αεροπλάνα γίνονται αποδημητικά πουλιά και φτερουγίσματα χαρταετών που θυμίζουν φευγαλέες αναμνήσεις, καθώς υγραίνουν τα ταξίδια τους μεταφυσικές σταγόνες που έχουν δραπετεύσει από αρχαία φθινόπωρα. Σβησμένα δράματα, μετουσιωμένες πυρκαγιές και ουλές παλαιών τραυμάτων συναντώνται στα έργα του Αντώνη Κέλλη, με καινούργιες αφετηρίες μιας άτυπης, υπόγειας αφήγησης που καθημερινά αναγεννάται από τις στάχτες της και τα νέα ριζώματα των προσδοκιών της. 24

25 Το σχέδιο στους σχηματισμούς των μορφών ορίζει και ταυτοχρόνως αναιρεί το στερεομετρικό πεδίο της υπόστασής τους ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν, στο βάθος και στην επιφάνεια, στην στάση και στην αέναη κίνηση, στην πιθανότητα και στην αινιγματικότητα. Οι υπόγειες συμμετρίες και οι αρμονικές αναλογίες μεγεθών και τμημάτων της δομής εξυφαίνουν τις όψεις καταστάσεων και πραγμάτων, δημιουργώντας ένα πλέγμα προοπτικών επιπέδων, όπου το ένα συναιρείται αφαιρετικά και μετασχηματίζεται στο επόμενο, μεταφέροντας στον θεατή ένα αίσθημα συνεχούς μετανάστευσης από την χειρονομία στην πράξη, από την ανάμνηση στην πρόθεση, από την απαρεμφατική έννοια στην Σιβυλλική εικόνα και από τον τετελεσμένο μέλλοντα του χρόνου της στον διαρκή ενεστώτα των ανοιχτών της κι ασυνόρευτων οριζόντων. Οι «μικρές ιστορίες» ποιητικών υπαινιγμών που αναθρώσκουν από τα έργα του Αντώνη Κέλλη, δεν αρνούνται την γήινή τους φύση. Τα χρώματα ωστόσο που συναρτώνται άμεσα με την πλαστική υφή των μορφών, παραπέμπουν σε βυθούς θαλασσών και μακρινούς ουρανούς που απλώνονται στις επεκτάσεις του φάσματος πέρα από τα ορατά. Προς εκείνες τις κατευθύνσεις οδηγούν οι μυστικές, υπερβατικές πυξίδες που κρύβονται πίσω από τα δρώμενα της κάθε εικόνας του Κέλλη, δείχνοντας όπως οι αστρολάβοι, τα μακρινά διαμετρήματα. Προς τις τροχιές ενός γαλαξία αφανέρωτου, που κάποτε εμφανίζεται στους φόβους και τις ελπίδες των τρελών, των σοφών και των παιδιών, όταν εκείνοι καταφέρνουν να αναστρέφουν, χωρίς ενοχές και πάθη, τον χρόνο και μαζί του τον χώρο, μετατρέποντας τα ταπεινά σε υπερούσια. *Η Αθηνά Σχινά είναι Τεχνοκριτικός, Ιστορικός της Τέχνης και Επίκουρη Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών Εικόνα 5. «Διπλή Σαρκοφάγος», 1989, Χαρτί, κάρβουνο, σκόνες, 60 Χ 40 cm 25

26 Εικόνα 6. «Σαρκοφάγος», 1989, αλουμίνιο, ροκανίδι, πίσσα, κόλλα, 150 Χ 100 cm Εμμανουήλ Μαυρομμάτης* ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΕΛΛΗΣ Κείμενο, Αύγουστος 2001 [ Πρώτη Αναλυτική Παρουσίαση] Με τη σημερινή απόσταση του χρόνου θα αναγνωριστούν στην εργασία του ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΛΛΗ, ένα στοιχείο οργανωτικό της μνήμης και ένα στοιχείο οργανικό του χώρου. Η άμεση συνέπεια αυτής της παρατήρησης θα είναι να διαπιστωθεί η τοπικότητα αυτής της εργασίας, η οποία μολονότι χρησιμοποιεί συμπεριφορές αναγνωρισμένων σήμερα τρόπων ανάλυσης και έκφρασης της σύγχρονης καλλιτεχνικής αντίληψης, τις χρησιμοποιεί όμως ως προς τις συγκεκριμένες συνθήκες που ο ίδιος εγκαθιστά, στα ειδικά εκείνα περιβάλλοντα τα οποία συνθέτουν το δικό του γεωγραφικό παρελθόν. Αυτή είναι μια ζωγραφική προσέγγιση της οποίας το στίγμα θα είναι μια απόλυτη καθετότητα αναδρομικής αναβίωσης εικόνων από μια συγκεκριμένη προέλευση του δικού του κοινωνικού χώρου, τις οποίες ο καλλιτέχνης επενδύει με υλικά της 26

27 γεωγραφίας της μνήμης του και με υλικά της σύγχρονης έκφρασης. Αυτή είναι μια γενική προσέγγιση που μας επιτρέπει να παρατηρήσουμε τον ειδικό χαρακτήρα αυτής της εργασίας μέσα στα πλαίσια γενικοποιημένων σύγχρονων εκφραστικών μέσων. Η τοπικότητα στην εργασία του Κέλλη, προέρχεται από τις μνήμες αγροτικής ζωής την οποία συνθέτουν το χώμα και η οργανική φύση. Η γενικότητα, το πιο ευρύ διεθνές στοιχείο, προέρχονται από τη μνήμη μιας μετανάστευσης στη Γερμανία. Αυτά τα δύο στοιχεία που δεν έχουν καθεαυτά καλλιτεχνική ιστορική προέλευση, επενδύονται στην καλλιτεχνική διατύπωση μέσω μιας σύνθεσης που έχει ως αντικείμενο την κατοικία, την κοινή συνισταμένη της διασταύρωσης των χώρων και των συμπεριφορών ζωής. Έτσι, στην εργασία του Κέλλη, ο χώρος δεν είναι στοιχείο ζωγραφικό μιας προοπτικής ανασύνταξης του περιβάλλοντος, αλλά γίνεται η εξωτερίκευση της εμπειρίας. Αυτή η εμπειρία ως οι διαδρομές σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό περιβάλλον, ανασυντάσσουν την προοπτική αντίληψη του καλλιτεχνικού έργου που θα ήταν να αποτελεί ένα αντικείμενο της όρασης. [129] [Αντώνης Κέλλης] Θα μπορούσαμε μάλιστα να προσθέσουμε ότι στην εργασία του Κέλλη, η όραση δεν λειτουργεί ζωγραφικά, ως η μετωπιαία αντιμετώπιση ενός κόσμου που είναι απέναντι, αλλά ότι η εμπειρία της όρασης που προϋπήρξε, συνιστά το αντικείμενο της εργασίας. Αυτή η όραση είναι η εμπειρία της ύλης, - της οργανικής και της ανόργανης αλλά είναι επίσης και η εμπειρία της τεχνολογίας και η σύγκρουση μεταξύ τους. Η εργασία του Κέλλη, λειτουργεί έτσι ως η ανασύσταση εμπειριών των οποίων η οργάνωση δεν θα ακολουθήσει τη ζωγραφικότητα της μεταφοράς των εμπειριών σε μια εικόνα, αλλά θα διεκδικήσει να τις αναβιώσει μέσα από την ανασύσταση των ίδιων των αντικειμένων της μνήμης της εμπειρίας. 27

28 Αποτέλεσμα θα είναι ότι οι σχέσεις δεν θα είναι οι ίδιες, δηλαδή οι προοπτικές σχέσεις του βλέμματος με τον κόσμο. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στην εργασία του Κέλλη, απουσιάζει η έννοια της κλίμακας, δηλαδή των εμπειρικών σχέσεων απόστασης του σώματος από το αντικείμενο. Η αυθαιρεσία αυτών των σχέσεων στην εργασία του Κέλλη, γίνεται η ελευθερία της μνήμης, αλλά είναι επίσης και η κατεξοχήν ανασύσταση της ιδιότητας της ζωγραφικής να καταργεί το αντικείμενο. Σε συμφωνία με την έννοια της ζωγραφικής παράστασης να μην έχει σχέση υφής με το αντικείμενο και να το αναιρεί μέσω της μεταποίησής του σε κάτι που δεν είναι το ίδιο, ο καλλιτέχνης τροποποιεί την προϋπόθεση αυτής της ζωγραφικής σχέσης αναίρεσης του κόσμου που είναι η προοπτική ανασύνταξη, - μέσω της κατάργησης της κλίμακας. Το βλέμμα του καλλιτέχνη είναι εκείνο μιας ολοκληρωτικής σύλληψης, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη τους παράγοντες μέτρησης της σχέσης, αλλά την εσωτερική της ικανότητα να συλλαμβάνει ταυτόχρονα (να ανασυγκροτεί) ένα σύνολο εμπειριών: είναι οι εμπειρίες της ύλης χάρη στην αφή, είναι οι εμπειρίες μιας συνολικής διάταξης χωρίς κέντρο και περιφέρεια, μέσα και έξω, - είναι οι εμπειρίες μιας άμορφης σχέσης. [131] * Ο Εμμανουήλ Μαυρομμάτης είναι Ομότιμος Καθηγητής του τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ. Εικόνα 7. «Σαρκοφάγος - Τρίπτυχο», 1992, χαρτί, σκόνες, κόλλα, 450 Χ 150 cm 28

29 Εικόνα 8. «Τοπίο», 1989, αλουμίνιο, μεταλλική στάχτη, κόλλα, 270 Χ 180 cm ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΕΛΛΗΣ in Κατάλογος 96 σελίδων, Dialogues / Διάλογοι, Mission Laique Francaise, Palais d Iéna, Paris 1993, [Πρώτη δημοσίευση]. Αναδημοσίευση in Κατάλογος 24 σελίδων, Cahiers du Triangle, Quaderni del Triangolo, Τετράδια του Τριγώνου, No 10, Institut Français de Thessalonique, Ecole des Beaux Arts de Saint Etienne, Comunedi di Bologna, Μάιος 1994, Έκδοση Ελληνική Γαλλική Ιταλική [Κείμενο σελίδα 12], [Πρώτη ατομική έκθεση] Δύο κύριες ιδέες θα συναντήσουμε στις πρόσφατες εργασίες του Αντώνη Κέλλη. Η μία τον οδήγησε να χρησιμοποιήσει υλικά από μόνα τους εκφραστικά, από τα οποία το καθένα μπορούμε να το αναγνωρίσουμε, να το αγγίξουμε, - είναι συνεπώς υλικά που μπορούν να ταξινομηθούν. Είναι υλικά καθημερινά: το κοινό χαρτόνι, το γυαλισμένο μέταλλο, το τσαλακωμένο χαρτί. Χρησιμοποιεί επίσης το χρώμα στην ιδιότητά του να υποδεικνύει τη ζωγραφικότητα, αλλά εκεί, σε ότι περιλαμβάνει ως ικανότητα να ποτίζει την επιφάνεια των αντικειμένων τα αντικείμενα που δεν θα ήταν από τη φύση τους επιχρωματισμένα. 29

30 Η άλλη ιδέα συνίσταται στην προσέγγιση του χώρου μέσα στον οποίο ανήκουν αυτά τα αντικείμενα που με την παρουσία τους-, τοποθετούν τα όρια ανάμεσα στις διαστάσεις του μέσα και του έξω, της μπροστινής και της πίσω όψης, του αριστερού και του δεξιού, του πάνω και του κάτω. Ο Κέλλης χρησιμοποιεί ένα σύστημα οριζόμενο μόνο ως προς τα ίδια τα αντικείμενα, όπου το κάθε τι θα οργανώνεται, -είναι ένα σύστημα που βολιδοσκοπεί την καθετότητα. Είναι συνδυασμός από στοιχεία που αυτά γίνονται κουτιά, απόλυτα εντοπισμένα που αυτοερευνώνται, και καθώς αυτοκαθορίζονται, διατυπώνονται στην ειδική τους ταυτότητα, στις συνθήκες της οργάνωσής τους: η μετωπιαία τους συνθήκη δραστηριοποιεί ένα ενδεχόμενο βάθος. Μετωπιαία κουτιά, εικονικά σπίτια των οποίων η δομή μολονότι δεν εκφράζει ούτε το εξωτερικό ούτε το εσωτερικό υποβάλλει τη συγκινησιακή αναγνώριση σ αυτό που αφήνει να υποτίθεται καθώς το ορίζει ως η οργάνωσή του. Η μνήμη και το δίκτυο αναμνήσεων μιας ή πολλαπλών γεωγραφικών συνθηκών, λίγο ή πολύ έξω από την πόλη-, αποδίδονται χάρη στις αναφορές τους, ανήκουσες στην ίδια τη δομή τους: περίπου σπίτια μισο-αγροτικά, μισο-αστικά, συνθήκες-τόποι των οποίων οι πικρές επιφάνειες, καταρρακωμένες και λιτές, έρχονται σε αντίθεση με το γυάλισμα του μετάλλου, -τον αυστηρό προσδιορισμό ενός εννοιολογικού αντικειμένου. [125] [ Αντώνης Κέλλης] Ο Κέλλης εργάζεται στο συνδυασμό αυτού του τύπου των κουτιών μέχρι να τα συγκροτήσει σε σύνολα αναπτυσσόμενα πέρα από το ίδιο απεριόριστο αντικείμενο, μέχρι να τα μεταποιήσει σε δομικό βάθρο: οι ομοιόμορφες εκδηλώσεις του παραμένοντας υπεραναγνωρίσιμες ως τα αντικείμενα εκείνου του οποίου υπήρξαν οι προθέσεις και με τις αντιθέσεις που διαρθρώνουν, αναδεικνύουν δύο θεμελιώδεις καταστάσεις: εκείνη του να βλέπει κανείς από μέσα και την άλλη, εκείνη του να βλέπει κανείς απέξω. 30

31 Εικόνα 9. «Τετράπτυχο», 1994, χώμα, σκόνες, κόλλα, 350 Χ 190 cm [127] [ ] Στην εργασία του Αντώνη Κέλλη η όραση δεν λειτουργεί ζωγραφικά, ως η μετωπιαία αντιμετώπιση του κόσμου που είναι απέναντι, αλλά είναι η καθεαυτή εμπειρία της όρασης που προϋπήρξε και αυτή συνιστά το αντικείμενο της εργασίας. Είναι η εμπειρία της ύλης της οργανικής και της ανόργανης- είναι επίσης η εμπειρία της τεχνολογίας και η σύγκρουση μεταξύ τους. Η εργασία λειτουργεί ως η ανασύσταση εμπειριών, των οποίων η οργάνωση δεν θα ακολουθήσει τη ζωγραφικότητα της μεταφοράς των εμπειριών στην εικόνα, αλλά θα διεκδικήσει να τις αναβιώσει μέσα από την ανασύσταση των ίδιων των αντικειμένων, της μνήμης και της εμπειρίας. Ώστε οι σχέσεις δεν θα είναι ίδιες, δηλαδή οι προοπτικές σχέσεις του βλέμματος με τον κόσμο. Γι αυτό και στην εργασία του Κέλλη απουσιάζει η έννοια της κλίμακας, των εμπειρικών σχέσεων απόστασης του σώματος από το αντικείμενο. Αυτή η αυθαιρεσία των σχέσεων στην εργασία γίνεται η ελευθερία της μνήμης, αλλά και η κατεξοχήν ανασύσταση της ιδιότητας της ζωγραφικής να καταργεί το αντικείμενο. Με κίνητρο την έννοια της ζωγραφικής παράστασης να μην έχει σχέση υφής με το αντικείμενο, επειδή το αναιρεί μέσω της μεταποίησής του σε κάτι που δεν είναι το ίδιο, ο καλλιτέχνης τροποποιεί τη ζωγραφική προοπτική αναίρεση του κόσμου, μέσω της κατάργησης της κλίμακας. Είναι το βλέμμα μιας ολοκληρωτικής σύλληψης, που δεν παραπέμπει στη μέτρηση της σχέσης, αλλά στην εσωτερική ικανότητα της σύλληψης να ανασυγκροτεί ένα σύνολο εμπειριών: Θα είναι οι εμπειρίες της ύλης χάρη στην αφή, οι εμπειρίες μιας συνολικής διάταξης χωρίς κέντρο και περιφέρεια, μέσα και έξω, θα είναι οι εμπειρίες μιας άμορφης σχέσης. [ ] 31

32 Εικόνα 10. «RaumTraum», 2004, CD recorder, monitor μέσα σε κατασκευή 180 Χ 70Χ 120 cm 32

33 Αφιέρωμα ΗΠΕΙΡΟΣ ο πολιτισμός μας Εφημερίδα «ΝΕΟΙ ΑΓΩΝΕΣ» Σάββατο 27 Κυριακή 28 Ιουνίου 2009 Αντώνης Κέλλης Έρευνα παρουσίαση αφιερώματος: Άννα Δερέκα Μέρος Β Εικόνα 11. «Cosmic Storm», 1993, μολύβι σε χαρτί, 35 Χ 105 cm Εικόνα 12. «Αυτοπροσωπογραφία», 1986, ακρυλικά σε μουσαμά, 150 Χ 100 cm 33

34 Τα Νέα της Τέχνης, Νο 145, Μάρτιος 2006 (σελ.18) Αντιστίξεις Αντώνης Κέλλης (1961): από το Τοπίο στην Εικόνα από την Εικόνα στο Λόγο Εικόνα 13. Αντώνης Κέλλης: «Εγκατάσταση», 1991, αλουμίνιο, μολύβι, διάμετρος 10 m, Μύλος Θεσσαλονίκη Μετά τη σειρά των έντεκα αποσπασμάτων από Διαλόγους έκτασης περίπου 60 έως 80 δακτυλογραφημένων σελίδων ο κάθε διάλογος-, τους οποίους ο συγγραφέας αυτών των κειμένων πραγματοποίησε στο Παρίσι μεταξύ του 1970 και του 1972 με τους καλλιτέχνες Jean Tinguely, Daniel Spoerri, Martial Raysse, Τάκη, Jean Dewasne, Piotr Kowalski, Julio le Parc, Soto και τους κριτικούς τέχνης Pierre Restany, Otto Hahn και Frank Popper (και τους οποίους τα «Νέα της Τέχνης» είχαν την ευγενική πρωτοβουλία να δημοσιεύσουν το χρόνο που πέρασε με τον γενικό τίτλο, «Προδημοσίευση»), -ο συγγραφέας αυτών των κειμένων αναλαμβάνει, από το σημερινό τεύχος, τη μηνιαία παρουσίαση μιας νέας σειράς. Η σειρά είναι επίσης αποσπάσματα Διαλόγων, αλλά αυτή τη φορά είναι διάλογοι με έντεκα σύγχρονους νέους Έλληνες καλλιτέχνες τους οποίους ο συγγραφέας αυτών των κειμένων υποστήριξε συστηματικά τα τελευταία χρόνια, με πολλαπλές δημοσιεύσεις και με την οργάνωση ατομικών και ομαδικών εκθέσεων, Η σειρά έχει την ονομασία «Αντιστίξεις», επειδή πρόκειται για εργασίες που λειτουργούν σε αντιδιαστολή ως προς πολλές από τις επιλογές της καλλιτεχνικής επικαιρότητας του star- system της εποχής μας, -δηλαδή των αναγνωρισμένων σήμερα ως των κυρίαρχων τύπων διήγησης και εικονογράφησης από τον καλλιτέχνη, των οπτικών του αποκλειστικά και των συνειρμικών του μόνο, προσλήψεων. Εδώ πρόκειται αντίθετα για εργασίες που συνδέονται μεταξύ τους από το γεγονός ότι αυτές οι ίδιες, είναι οι αναλύσεις της ίδιας της εργασίας τους τόσο ως το αντικείμενο όσο και ως η οπτική κατάληξη-, με επακόλουθο χαρακτηριστικό την αναζήτηση της λογικής έκτοτε συνέχειας και της συνέπειας μεταξύ μιας συγκεκριμένης υπόθεσης, -κατά την εγκατάσταση των παραμέτρων του προβλήματος της εργασίας και της αντίστοιχης υλοποίησης της λύσης του. Απόφοιτος του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ο Αντώνης Κέλλης* ήταν από τους πρώτους φοιτητές του συγγραφέα αυτής της παρουσίασης και έχει υποστηριχθεί ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, από την γκαλερί ΖΜ. Οι δύο πρώτες του ατομικές εκθέσεις οργανώθηκαν από τον 34

35 συγγραφέα το 1993 και το 1994, η μία στην Αίθουσα Τέχνης, La Serre,της Σχολής Καλών Τεχνών του Saint Etienne, στη Γαλλία και η άλλη, στην Alliance Francaise της Bologna, στην Ιταλία. Ακολούθησαν ομαδικές παρουσιάσεις οργανωμένες από τον συγγραφέα στο Palais d Iena ( Dialologues ) το 1993 στο Παρίσι, στο Πειραματικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Νεάπολης στη Θεσσαλονίκη και στο Εικαστικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας («Σχεδιασμοί και Προγράμματα Υλοποίησης») το 2001 και το 2002, -τέλος στην Háritos Gallery στην Αθήνα το 2002, με την καλλιτεχνική ομάδα «Ο Κήπος» της οποίας είχε την πρωτοβουλία ο συγγραφέας του κειμένου, το Ο μαγνητοφωνημένος διάλογος του οποίου δημοσιεύονται αποσπάσματα, καλύπτει 34 δακτυλογραφημένες σελίδες και πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 14 και στις 15 Ιανουαρίου Εμμανουήλ Μαυρομμάτης: Ποια ήταν τα κίνητρα, η αφορμή, ώστε να αντιμετωπίσετε κάποια στιγμή τον εαυτό σας ως εικαστικό καλλιτέχνη, μετά από τις προηγούμενες παιδαγωγικές σας σπουδές και τι λειτούργησε για σας, κατά την παραμονή σας στη Γερμανία; Αντώνης Κέλλης: [ ]Ως αφορμή, αυτή τη στιγμή, θα μπορούσα να αναφέρω, για τότε, ίσως να ήταν τα πυκνά επάλληλα γεγονότα και μια ακαθόριστη εσωτερική ανάγκη, σε συνδυασμό με την προτροπή του τότε δασκάλου μου στα εικαστικά, στην Παιδαγωγική Ακαδημία Δημήτρη Ξόνογλου, να δώσω εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Θα μου επιτρέψετε όμως, αν μπορούσα να γίνω πιο περιγραφικός για να καταλάβετε τι εννοώ[ ] Δεν έμενα ποτέ για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Αθήνα, ερχόμουν και έφευγα, καθότι προερχόμουν από το Βορρά της Ελλάδας, από την Ξάνθη. Όσο και αν σας ακούγεται περίεργο, αισθανόμουν πιο κοντά στον Βορρά της Ευρώπης. Είχα δημιουργήσει ένα κέντρο πληροφοριών (από Μουσεία) και εμπειριών εκεί και αυτό υπήρξε το βασικό κίνητρο να εστιάσω στα εικαστικά. Άλλωστε, μπορεί και να ακούγεται παράλογο, μου είναι πιο προσιτό το Μόναχο μέσω Βενετίας - δηλαδή από τα Γιάννινα όπου ζω τώρα και διδάσκω στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση- το Μόναχο είναι 5 ώρες (με εξαίρεση βέβαια τις ώρες του ταξιδιού στη Θάλασσα). Έχω γνωρίσει τα περισσότερα Μουσεία της Ευρώπης, σχεδόν όλα τα Μουσεία της Γερμανίας και η έκθεση που παρουσιάζω στα Γιάννενα αυτή την περίοδο, είναι ένα ευχαριστώ στους δασκάλους του Βορρά. [ ] Η έκθεση αυτή κλείνει ένα κύκλο που αρχίζει το 1978, και είναι αυτή η περίοδος που έψαχνα να γνωρίζω τον εαυτό μου. Είχα ολοκληρώσει τις σπουδές μου στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης, και τα καλοκαίρια επισκεπτόμουν τη Γερμανία για να εργαστώ. Το 1980 επισκέφτηκα την Νέα Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου και σταμάτησα μπροστά σε ορισμένα έργα, όπως οι «τρεις σπουδές για μια Σταύρωση» του Francis Bacon και ο «καταβεβλημένος άνθρωπος» του Wilhelm Lehmbruck. Το έργο έδειχνε έναν άνθρωπο πεσμένο στα τέσσερα με το κεφάλι ακουμπισμένο στη γη. Έμεινα ώρες να κοιτάζω αυτό το γλυπτό και τότε εκεί ξαφνικά, σχεδόν απόλυτα πήρα την απόφαση να σταματήσω το μεταπτυχιακό στα παιδαγωγικά και να ασχοληθώ με την τέχνη. Επειδή είμαι θα έλεγα ταπεινής καταγωγής, μου ήταν αδιανόητο να ζήσω απ αυτή τη δουλεία, έτσι προσπαθώ από τότε να την υποστηρίζω με άλλες. [ ] Τα περισσότερα έργα μου είναι εφήμερα, [ ] ο ίδιος επίσης είμαι μέσα στο εφήμερο, δεν μπορώ να κατακτήσω το συνολικό. [ ] Ό, τι έχω κάνει είναι η καταγραφή ενός προσωπικού ημερολογίου.[ ] 35

36 Η μέρα μου σήμερα ξεκίνησε αρκετά δραματικά, μου δείξατε ορισμένα σχέδια του Leonardo και σκέφτομαι ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει, ότι δεν υπάρχει καθολικός σκοπός. Ο καλλιτέχνης ζει σε ένα περιβάλλον συρρικνωμένο και ότι μόνο από κει μέσα βλέπει τον κόσμο[ ] Όταν γύρισα το 1982 από τη Γερμανία στο κεφάλι μου είχε δημιουργηθεί ένα χάος, ήταν μια συμπυκνωμένη εμπειρία και γνώση που αδυνατούσα να διαχειριστώ[ ] ήταν μια σχάση μέσα μου, μια εσωτερική έκρηξη,[ ] ένα εγώ που σκορπίστηκε και έπρεπε να το ξανασυνθέσω απ την αρχή. [ ] Έπεσε στα χέρια μου, τότε, ένα τεύχος από το περιοδικό Εικαστικά με ένα δικό σας άρθρο, μέρος μιας σειράς που γράφατε τότε, για τη σύγχρονη τέχνη και κυριολεκτικά διαπίστωσα ότι δεν είχα ιδέα περί των εικαστικών. [ ] Έδωσα εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης -που τότε σ εκείνο το περιβάλλον της Σχολής όπως θα θυμάστε και σεις ήταν όλα σε ένα γίγνεσθαι, σε μια αρχή,. Σας παρακολουθούσα λοιπόν σαν δάσκαλο και η βάση δεδομένων που είχα δημιουργήσει στο Βορρά όπως σας προανέφερα, άρχισε να ταξινομείται σε «αρχεία». Αρχειοθέτησα το κάθε τι που είχα σαν εμπειρία και αυτό ήταν απ τα σημαντικότερα που μου έδωσε το Τμήμα Εικαστικών του Α.Π.Θ. Καθότι ο λόγος μου αυτή τη στιγμή που προσπαθώ να απαντήσω στο ερώτημά σας είναι φορτισμένος γιατί αναβιώνω πυκνά όλα αυτά που ζούσα τότε, θα σας παρακαλούσα να μου επιτρέψετε την αποσπασματικότητά του. Την παραγωγή έργων την είχα ξεκινήσει ήδη πριν από τη σχολή. Είχα δημιουργήσει αρκετά έργα. Όταν λοιπόν είχε έρθει ο Ιάσων Μολφέσης στη σχολή τα είχε χαρακτηρίσει ως αρκετά δραματικά, έτσι προέβηκα στην καταστροφή τους. Δύο χρόνων δουλειά την κατέστρεψα όλη. Ξεκινώντας πάλι απ την αρχή. Το βέβαιο είναι ότι μπαίνοντας στη σχολή και με όλη τη διαδικασία αρχειοθέτησης που σας προανέφερα, οδηγήθηκα το 1989, στο να δημιουργήσω το πρώτο μου έργο και ήταν ο πρώτος βασικός άξονας που θα στηρίζονταν η πρώτη ενότητα των έργων μου. Καθότι λοιπόν ο φόβος έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή μου και επειδή υπήρξε και ως προς εσάς ως δάσκαλο, ήταν ένα άλλο κίνητρο, μαζί με την εμπειρία και την πύκνωση των πληροφοριών που είχα δεχτεί να αρχίζω να αντιμετωπίζω τον εαυτό μου ως εικαστικό. Άλλωστε ο φόβος απ την άλλη ξεκλείδωσε πολλά πράγματα μέσα μου οδηγώντας με στο να βρω το υλικό και την εικόνα μου. [ ] Ο Μπουζιάνης έλεγε ότι κάθε βίωμα χρειάζεται και υλικό του. [ ] Αυτή η φράση ήταν για μένα ένα δυνατό σπρώξιμο στο να αρχίσω να απελευθερώνομαι σε μια προσωπική καταγραφή. Επρόκειτο για ένα λύσιμο για μια έξοδο, μια ανακούφιση. Στη σχολή, οι δάσκαλοι μου ήταν ικανοποιημένοι με τις επιδώσεις στο σχέδιο και στο χρώμα, θα έλεγα ότι ήμουν αρκετά συνεπής με τις υποχρεώσεις μου ως σπουδαστής, αλλά μετά τη σχολή έψαχνα την προσωπική μου γραφή, έψαχνα την καταγραφή ενός προσωπικού λόγου. Μ αυτό το έργο του 1989 που σας ανέφερα πριν, αισθανόμουν ότι είχα κάνει κάτι. Υποσυνείδητα άρχισα να καταγράφω ως κυτταρική μνήμη την καταστροφή και την τομή που είχαν υποστεί οι πρόγονοί μου, η μια γιαγιά από τα παράλια της Ιωνίας, η άλλη από τα παράλια του Πόντου, μετά από δραματικές μετακινήσεις κατέληξαν σε χωριά της Θράκης, για να εγκατασταθούν και να ζήσουν αρκετούς μήνες με τους κατοίκους του χωριού που ήταν Τούρκοι, που και αυτοί με τη σειρά τους έπρεπε να μετακινηθούν. Έτσι άρχισα να βγάζω μέσα απ το υλικό μου εικόνες καταστροφής. Είχα την ανάγκη να στραφώ στον εαυτό μου για να μπορέσω να ισορροπήσω. Ισορροπούσα μέσα απ τα έργα μου, μόνο τότε μπόρεσα να αρχίσω να αναγνωρίζω τον εαυτό μου, δηλαδή να αισθάνομαι ότι έχω ταυτότητα. [ ] Στα έργα μου, της περιόδου (τα 36

37 «Τοπία καταστροφής και τα Τοπία μνήμης»), η εικόνα γινόταν λόγος, -ήταν δηλαδή η ανάλυση και η κατανόηση του τοπίου ως προς το οποίο δημιουργήθηκε η εικόνα, ήταν εκείνο ειδικά το τοπίο. Τότε μόνο κατάλαβα ότι είχα δημιουργήσει ένα θεώρημα, μια βάση, ότι είχα ένα δικό μου λόγο.[ ] Εκεί εμφανίζεται το σπίτι. Η σειρά ολοκληρώνεται με την «εγκατάσταση», το σπίτι βγαίνει από το κάδρο και γίνεται χώρος. Είναι η κατασκευή στο χώρο που εκτέθηκε στο Μύλο στη Θεσσαλονίκη, το 1991, είναι μια κατασκευή τεσσάρων ομόκεντρων κύκλων, όπου στον πρώτο κύκλο τα σπίτια δημιουργούν ένα εγγεγραμμένο τετράγωνο και έχουν ύψους δύο περίπου μέτρα, ακολουθεί ένας δεύτερος κύκλος με 12 μικρότερα σπίτια του ενός μέτρου, ο τρίτος κύκλος με 24 σπίτια του μισού μέτρου και ο τελευταίος με 48 των 25 εκατοστών. Στην ουσία γίνεται ένας κώνος από ομόκεντρους κύκλους με τους εκάστοτε αριθμούς των σπιτιών που σας περιέγραψα.[ ] H κόρη μου λέει ότι η ζωή είναι θέατρο χωρίς πρόβα.[ ] Θα μπορούσα να μείνω στον κυβισμό για παράδειγμα, ή στον νέο-εξπρεσιονισμό ή στον μετα-νέο-εξπρεσιονισμό, αλλά η δική μου πρόθεση ήταν να καταγράψω τι συμβαίνει σε μένα ως άτομο και τι είχε συμβεί στο περιβάλλον που είχα αναπτυχθεί. -Πώς συνδυάστηκαν η ζωή σας στη Γερμανία και μετά στη Θράκη; Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, είχαν δημιουργηθεί μέσα μου δύο πόλοι, ο πόλος του ανθρώπου της φύσης και ο πόλος του ανθρώπου της πόλης. Ξεκινώντας από τη Θράκη, ήμουν ο «αδαής», ο προερχόμενος απ τη φύση, σε σχέση με τον άνθρωπο της πόλης[ ] Στις τρεις πρώτες ενότητες, η εικόνα γίνεται λόγος, η ύλη ιδέα, η φύση πνεύμα. Στη Θράκη, ήμουν αυτός που έβγαινε απ τη φύση. Οι ατμόσφαιρες που έπαιρνα απ τη φύση, το φως, η ζωή των ανθρώπων που εξαρτώνταν απ τη γη, οι αισθήσεις μου που βρίσκονταν σε μια κορύφωση απ το θαύμα της ζωής που συντελούνταν στη φύση, -ο ίδιος ήμουνα φύση. [ ] η Γερμάνια έπαιξε για μένα το μεταφορικό μέσο που με οδηγούσε απ τη φύση στην πόλη, στα επιτεύγματα του ανθρώπινου νου, στο πνεύμα. Βέβαια εκεί μέσα από τυχαίες διαδικασίες παρακολουθούσα τα καλλιτεχνικά δρώμενα, όμως και η ζωή μου εκεί, ήταν κάδρο η κάθε στιγμή. Όλα τα τοπία που βίωνα ήταν ένα κάδρο, η ομορφιά του ανθρώπινου και του φυσικού τοπίου. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που αυτό το τοπίο έβγαλε τόσο σημαντικούς ζωγράφους. Στα εφηβικά μου χρόνια η Γερμανία ήταν ό,τι η Αρχαία Ελλάδα για τους Γερμανούς. Τα έργα τους και όλων των βορειοευρωπαίων θα έλεγα ότι αγγίζουν το θαύμα. Το αρχειοθετημένο υλικό στα Μουσεία και ο τρόπος που το παρουσίαζαν ήταν για μένα όχι απλά μια πρόκληση, αλλά και μια αντίδραση. Ήθελα να εξαφανίσω μέσα μου ότι ήταν φύση. Ήθελα να διαγράψω τον προηγούμενο μου εαυτό. Αντιδρούσα. Ήμουν σαν τον καραγκιόζη που ήθελα να φύγει απ την παράγκα του και να φτάσει στο σαράι του Πασά. [ ] Στο Μόναχο, ζούσα της εικόνες της σχολής του. [ ] Έβλεπα τα χρώματα και αισθανόμουν απίστευτη συστολή, περπατούσα στους δρόμους που περπατούσε ο Giorgio de Chirico, o Franz Marc, o Paul Klee, o Kandinsky, μεγάλοι ζωγράφοι που δημιούργησαν μεγάλο έργο μ αυτές τις ατμόσφαιρες. Ήθελα να ρίξω μαύρη πέτρα πίσω μου και τότε [ ] Συνεχίζοντας το ταξίδι της περιπλάνησης με στόχο να φτάσω στο Lehnbachhaus, φτάνοντας στην Karlsplatz, βλέπω στη Γλυπτοθήκη, το αέτωμα από το ναό της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα, πιο κάτω στα προπύλαια της ίδιας πλατείας, κάτω από τις αψίδες ονόματα στα ελληνικά Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Μπότσαρης, νόμιζα ότι ονειρευόμουν ή κάποιος μου έπαιζε παιχνίδι. Προσγειώθηκα απότομα στην πατρίδα μου. 37

38 [ ]Σταμάτησε η αντίδραση και τότε άρχισε ένα γόνιμο και δημιουργικό ταξίδι, κατά τις σωματικές και ψυχικές μου δυνάμεις, που συνεχίζεται μέχρι τώρα. [ ] Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ζωγράφο ή γλύπτη, [ ] το έργο μου είναι οι σημειώσεις μιας δυσκολίας, [ ] μιας δύσκολης γέννας θα έλεγα. [ ]τα υλικά για τα πρώτα μου έργα τα μάζευα τότε από την περιοχή της δυτικής Θεσσαλονίκης[ ] βρέθηκα μπροστά σ ένα κατεστραμμένο από τη φωτιά εργοστάσιο, φωτογράφιζα αυτά τα τοπία, ήταν ένα υλικό τυχαίο, [ ]άρχισα να συγκεντρώνω τα υλικά, να τα παρατηρώ, ήθελα να καταλάβω τι ήταν αυτό που έβρισκα και συνέλλεγα, αν δηλαδή πίσω απ όλα αυτά υπήρχε μια τύχη ή αναγκαιότητα. Αρχίζω να κάνω τότε τις πρώτες συνθέσεις των τοπίων καταστροφής και που αργότερα γίνονται τοπία μνήμης με βασικό άξονα το σπίτι που και αυτό προέκυψε με το άνοιγμα ενός φακέλου. Το σπίτι γίνεται μέταλλο και όπως σας είπα καταλήγει να γίνει χώρος, εγκατάσταση. Έτσι κλείνει ο πρώτος και βασικός κύκλος που άρχισε απ το Έτσι άρχισα να αντιμετωπίζω τον εαυτό μου σαν εικαστικό μέσα απ τη δίπολη σχέση κάποιων πατρίδων που στην ουσία δεν ήταν τίποτε άλλο, απ τα πυκνά παιδικά μου χρόνια.[ ] Δεν είμαι άνθρωπος της αγοράς, κλείνομαι στον εαυτό μου μέχρι τη στιγμή που θα μπορέσω να δείξω κάτι καινούργιο, αυτό μπορεί να πάρει και μια δεκαετία, όταν είμαι έτοιμος, τότε θα το πω.[ ]Γυρίζοντας απ τη Γερμανία δεν μπορούσα να ακουμπήσω παρά μόνο, στο λόγο και στον τόπο. Σαφώς με είχε βοηθήσει ο λόγος του Σεφέρη και κυρίως οι «Μέρες»,[ ] μέσα απ τα ημερολόγια έβρισκα δικούς μου δρόμους να τραβήξω.[ ] Ο Όμηρος, ο Σεφέρης, ο Ελύτης για παράδειγμα ήταν ο ένας πόλος ήταν ο πόλος του λόγου- και ο άλλος ήταν ο τόπος. Ο τόπος εκδηλώθηκε μέσα απ το χώμα. Όλα αυτά τα τελάρα με το χώμα, έχουν μια χειρονομία πάνω τους, έχουν μια κίνηση, μια κίνηση του σώματος, μια υποσυνείδητη καταγραφή στην οποία κυριαρχεί σαν εικόνα, το σπίτι. Στην πρώτη ενότητα, το σπίτι το βλέπει ο θεατής απ έξω, [ ] στη δεύτερη ενότητα που ακολούθησε, μετά το 1995 περίπου, ο θεατής εστιάζει στο εσωτερικό του σπιτιού, μπαίνει στο σπίτι.[ ] Αποσπάσματα διαλόγου με τον Εμμανουήλ Μαυρομμάτη *Η συνολική ανάλυση της εργασίας του Αντώνη Κέλλη και το συνολικό κείμενο του διαλόγου, περιλαμβάνονται στο υπό προετοιμασία βιβλίο του συγγραφέα, «Σχεδιασμοί και Προγράμματα Υλοποίησης», που προγραμματίζεται να κυκλοφορήσει μέσα στο 2006, μαζί το θεωρητικό σχεδιάγραμμα των ομώνυμων εκθέσεων του 2001 και του 2002, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα και στην Αθήνα. 38

ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Τοπία καταστροφής Τοπία μνήμης

ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Τοπία καταστροφής Τοπία μνήμης ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Τοπία καταστροφής Τοπία μνήμης 1 Jacques Bonnaval Νοητά Τοπία Μπορούμε φυσικά να αρκεστούμε σε μια μορφική περιγραφή του έργου του Κέλλη, σαν κι αυτές που κάνουμε συνήθως για τους σύγχρονους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΑ. Εμμανουήλ Μαυρομμάτης, Jacques Bonnaval, Αθηνά Σχινά, Δημήτρης Δεληγιάννης, Αντώνης Κέλλης

ΚΕΙΜΕΝΑ. Εμμανουήλ Μαυρομμάτης, Jacques Bonnaval, Αθηνά Σχινά, Δημήτρης Δεληγιάννης, Αντώνης Κέλλης ΚΕΛΛΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ 1 2 ΚΕΙΜΕΝΑ Εμμανουήλ Μαυρομμάτης, Jacques Bonnaval, Αθηνά Σχινά, Δημήτρης Δεληγιάννης, Αντώνης Κέλλης 3 4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σπουδαστικά χρόνια Βιογραφικό Υπόμνημα Ζωγραφική 7-40 Πρώτη Ενότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Έξοδος

ΤΡΙΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Έξοδος ΤΡΙΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Έξοδος 1 Εμμανουήλ Μαυρομμάτης ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΕΛΛΗΣ Κείμενο, Αύγουστος 2001 [ Πρώτη Αναλυτική Παρουσίαση] Με τη σημερινή απόσταση του χρόνου θα αναγνωριστούν στην εργασία του ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΛΛΗ, ένα

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο

Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο στον τρίτο βράχο από τον ήλιο 5 δημητρησ νανοπουλοσ Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο Μία ζωή, η επιστήμη κι άλλα παράλληλα σύμπαντα σε συνεργασία με τον ΜΑ ΚΗ Π Ρ ΟΒΑΤΑ στον τρίτο βράχο από τον ήλιο 11 12

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. RaumTraum Tears & Rain

ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. RaumTraum Tears & Rain ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ RaumTraum Tears & Rain 1 Αντώνης Κέλλης (Δυο μικρά κείμενα για το «Raum Traum» Στην τέταρτη ενότητα με το «RAUM TRAUM» έρχομαι στο σώμα μου. Είναι η σχάση του σώματος μου, όταν έρχεται

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Η τέχνη της συνέντευξης Martes, 26 de Noviembre de 2013 12:56 - Actualizado Lunes, 17 de Agosto de 2015 18:06

Η τέχνη της συνέντευξης Martes, 26 de Noviembre de 2013 12:56 - Actualizado Lunes, 17 de Agosto de 2015 18:06 No hay traducción disponible. του Χουάν Μαγιόργκα 4 ΠΡΟΣΩΠΑ: 3 Γυναίκες (γιαγιά, μητέρα και εγγονή) και ένας άντρας γύρω στα 30. Το τελευταίο έργο του μεγάλου Ισπανού δραματουργού που ανέβηκε στο Εθνικό

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ

Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τα παιχνίδια είναι δημιουργήματα του Ελληνικού πολιτισμού με ρίζες που φτάνουν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β Ερώτηση 1 α Το βιβλίο με τίτλο «Χάρτινη Αγκαλιά», της Ιφιγένειας Μαστρογιάννη, περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού, της Θάλειας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Φεύγει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μόνο με το αίσθημα μπορείς να διδάξεις. Αν καθήσεις στην έδρα η ποίηση θα φύγει από το παράθυρο. «Κώστας Μόντης» Βασικές αρχές: 1) Το λογοτεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Ο εγωιστής γίγαντας Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αλέξανδρος Δελμούζος» 2010-2011 Κάθε απόγευμα μετά από το σχολείο τα παιδιά πήγαιναν για να παίξουν στον κήπο του γίγαντα.

Διαβάστε περισσότερα

Πώς και γιατί μετακινούμαστε;

Πώς και γιατί μετακινούμαστε; Πώς και γιατί μετακινούμαστε; Διδακτική πρόταση 1: Συνοπτικό πλαίσιο μετακίνησης και εγκατάστασης Ερωτήματα-κλειδιά Γιατί και πώς μετακινούμαστε από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα; Πού μένουμε από τα

Διαβάστε περισσότερα

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Αϊνστάιν Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης Περιεχόµενα Κεφάλαιο 1:...3 Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα Eκπαιδευτικό υλικό Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού Σημαία στον ορίζοντα Α) Συζητάμε για εμάς με αφορμή το κείμενο. 1. Τι δώρο θα ονειρευόσουν εσύ να βρεις μέσα σε ένα κουτί; 2. Τι δώρο πιστεύεις ότι

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!»

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!» 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη «Το χάνουμε!» Σοφία Παράσχου Εικονογράφηση: Βαγγέλης Ελευθερίου Σελ. 52 Δραστηριότητες για Α & Β τάξη Συγγραφέας: Η Σοφία Παράσχου γεννήθηκε στην Κάρπαθο και ζει στην

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>>

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>> 1 ο Νηπιαγωγείο Βραχναιικων Νηπ/γος : Ανδριάνα Καρρά ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ 1 Α2 ΤΜΗΜΑ : 17 ΠΑΙΔΙΑ ΜΗΠΙΑ: 8 ΠΡΟΝΗΠΙΑ :9 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 10 ημέρες 1η Δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282 Review from 01/02/2016 Articlesize (cm2): 2282 ΦΙΛGOOD, από σελίδα 20 Customer: Author: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί Mediatype: Print Page 1 / 5 ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα)

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα) «Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015 Έλληνες ζωγράφοι (19 ου -20 ου αιώνα) Της Μπιλιούρη Αργυρής Η ιστορία της ζωγραφικής στην νεοελληνική ζωγραφική Η Ελληνική ζωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

ποδράσηη Χαλί πετά, ιστορία αρχινά! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Χαλί πετά, ιστορία αρχινά! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Μπενάκη 110ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών Χαλί πετά, ιστορία αρχινά! ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Ημερομηνία 27/02/2015 Μέσο Booksitting Συντάκτης Αλεξία Καλογεροπούλου Link http://goo.gl/kusjcs Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Το BookSitting μίλησε με τον Μανώλη Ανδριωτάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού Σχολείο Ετος: 2013-2014 Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη γιαγιά μου Όνομα Μαθήτριας: Νικολέττα Χρίστου Τάξη: Γ 4 Όνομα Καθηγήτριας: Σταυρούλας Ιωάννου Λεμεσός

Διαβάστε περισσότερα

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου.

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Ενότητα 1: Το σπασμένο μπισκότο. Γιάννα Ροϊλού. Τμήμα: Θεατρικών Σπουδών. Σελίδα 1 1 Σκοποί ενότητας..3 2 Περιεχόμενα ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα είναι µια έντονη διαµαρτυρία εναντίον του πολέµου και της καταστροφής που αυτός σπέρνει. Τα µήνυµα που θέλει να

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία.

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία. Ένας κόσμος ενεργειών και δυνάμεων ξετυλίχτηκε μπροστά μου και με διαπέρασε ολόκληρη. Ένας κόσμος άγνωστος, ασύλληπτος, μαγευτικός. Κι εγώ τον αγκάλιασα, αφημένη μέσα στην απέραντη αγκαλιά του... Κι αναρωτιόμουν

Διαβάστε περισσότερα

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: ΚΥΔΩΝΑΚΗ ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ, ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΝΕΦΕΛΗ Η Κωνσταντίνα είναι το μόνο παιδί που έχουν αποκτήσει οι γονείς της, όχι όμως και το μόνο εγγόνι που έχει αποκτήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Ημερομηνία 29/08/2016 Μέσο Συντάκτης bookcity.gr Ελίζα Νάστου Link http://bit.ly/2blbtqq Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Γνωρίζω Δεν ξεχνώ Διεκδικώ

Γνωρίζω Δεν ξεχνώ Διεκδικώ 2014-2015 Γνωρίζω Δεν ξεχνώ Διεκδικώ Η τουρκική εισβολή μέσα από φωτογραφίες Εργασίες από τα παιδιά του Γ 2 Το πρωί της 20 ης Ιουλίου 1974, οι Κύπριοι ξύπνησαν από τον ήχο των σειρήνων. Ο ουρανός ήταν

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί 11/12/2018-8:11 Ένα κρύο απόγευμα στις αρχές του Δεκέμβρη, λίγο πριν παρουσιάσει το νέο της βιβλίο στη Λάρισα, η Κλαίρη Θεοδώρου αποδέχεται την πρόσκλησή

Διαβάστε περισσότερα

Ο νονός μου είναι ο καλύτερος συγγραφέας τρελών ιστοριών του κόσμου.

Ο νονός μου είναι ο καλύτερος συγγραφέας τρελών ιστοριών του κόσμου. Ο νονός μου είναι ο καλύτερος συγγραφέας τρελών ιστοριών του κόσμου. Ζητήστε του την Κοκκινοσκουφίτσα... δεν την ξέρει, τη Σταχτοπούτα ούτε αυτή την ξέρει, τη Μικρή Γοργόνα ή το λύκο και τα τρία γουρουνάκια

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Ο καλλιτέχνης μπορεί να συμπεριλάβει ή να αγνοήσει τη διάσταση του χώρου στην απεικόνιση που εκτελεί. Όταν περιγράφει το βάθος του οπτικού πεδίου με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

Ταυτότητα εκπαιδευτικού σεναρίου

Ταυτότητα εκπαιδευτικού σεναρίου Ταυτότητα εκπαιδευτικού σεναρίου Τίτλος: Συμβάντα και ενέργειες - Το πολύχρωμο σκαθάρι Σύντομη περιγραφή: Ένα εκπαιδευτικό σενάριο για την διδασκαλία των συμβάντων και ενεργειών στον προγραμματισμό, με

Διαβάστε περισσότερα

Α φ ά σ η. Φύλλα Εργασίας Α Φάσης. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας ο Νηπιαγωγείο Ευόσμου

Α φ ά σ η. Φύλλα Εργασίας Α Φάσης. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας ο Νηπιαγωγείο Ευόσμου Φύλλα Εργασίας Α Φάσης 33ο Νηπιαγωγείο Ευόσμου Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 61 Δραστηριότητα 1: Η γειτονιά μας! Αξιοποιήστε τις αισθήσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας, για να αποτυπώσετε την

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης

Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης ΦΡΑΝΣΟΥΆ ΛΕ ΛΙΟΝΝΑΊ Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης Ένα όνειρο στο στρατόπεδο Ντόρα-Μιττελμπάου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΡΙΓΚΟΣ ΣΥΝΈΒΗ ένα πρωί κατά τη διάρκεια μίας εξ αυτών των συναθροίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20 Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015-22:20 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη «Μέσω της μυθοπλασίας, αποδίδω τη δικαιοσύνη που θα ήθελα να υπάρχει» μας αποκαλύπτει η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Θεατρικό Εργαστήρι: Δημιουργία δραματικών πλαισίων με αφορμή μαθηματικές έννοιες. Ανάπτυξη ικανοτήτων για επικοινωνία μέσω του θεάτρου και του δράματος. Ειδικότερα αναφορικά με τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδια στην Ακροθαλασσιά

Παιχνίδια στην Ακροθαλασσιά Βασίλης Κωνσταντούδης Παιχνίδια στην Ακροθαλασσιά Τίτλος του Πρωτοτύπου: Παιχνίδια στην Ακροθαλασσιά Συγγραφέας: Βασίλης Κωνσταντούδης Η φωτογραφία στο εξώφυλλο του συγγραφέα ISBN: 978-960-93-5365-6 Επίλεκτες

Διαβάστε περισσότερα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα 1 Ένα γόνιμο μέλλον Ένα γόνιμο μέλλον χρειάζεται μια καλή συνείδηση στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα Χρειαζόμαστε οι Έλληνες να συνδεθούμε πάλι

Διαβάστε περισσότερα

Αγγελική Δαρλάση. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Αγγελική Δαρλάση. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Αγγελική Δαρλάση Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΦΤΕΡΑ Αγγελική Δαρλάση Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή Διόρθωση: Αντωνία Κιλεσσοπούλου 2010, Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Ο Ηλίας ανεβαίνει Ψηλά Ψηλότερα Κάθε Μάρτιο, σε μια Χώρα Κοντινή, γινόταν μια Γιορτή! Η Γιορτή των Χαρταετών. Για πρώτη φορά,

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού Ημερομηνία 20/5/2016 Μέσο Συντάκτης Link vivlio-life.gr Βιργινία Αυγερινού http://vivlio-life.gr/%ce%ba%cf%81%ce%b9%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae- %CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF-

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα

ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα ΑΝ ΚΑΙ ΖΩ ΣΤΟΝ ΒΥΘΌ, το ξέρω καλά πια. Ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους και να τους πεις όσα θέλεις είναι να γράψεις ένα βιβλίο. Υπάρχουν έξι βιβλία με τις ιστορίες μου, μα σε όλα

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri Μιχάλης Μακρή EFIAP Copyright: 2013 Michalis Makri Copyright: 2013 Michalis Makri Less is more Less but better Copyright: 2013 Michalis Makri Ο μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας 18 Ιανουαρίου 2013 A2 Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Διαβάζετε

Διαβάστε περισσότερα

Η Μίνα Παπαθεοδώρου-Βαλυράκη έφτιαξε το εξώφυλλό μας

Η Μίνα Παπαθεοδώρου-Βαλυράκη έφτιαξε το εξώφυλλό μας athensvoice.gr http://www.athensvoice.gr/article/city-news-voices/συνεντευξη/η-μίνα-παπαθεοδώρου-βαλυράκη-έφτιαξε-το-εξώφυλλό-μας Η Μίνα Παπαθεοδώρου-Βαλυράκη έφτιαξε το εξώφυλλό μας Στα έργα της Μίνας

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να μάθετε το παιδί, να προστατεύει τον εαυτό του!

Πώς να μάθετε το παιδί, να προστατεύει τον εαυτό του! Πώς να μάθετε το παιδί, να προστατεύει τον εαυτό του! Όλοι οι γονείς, αλλά ιδιαίτερα οι μονογονείς, έχουν ένα άγχος παραπάνω σε ό,τι αφορά την ασφάλεια του παιδιού τους. Μία φίλη διαζευγμένη με ένα κοριτσάκι

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ» ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Β ΦΑΣΗΣ

«ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ» ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Β ΦΑΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ» ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Β ΦΑΣΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Διδάσκουσες:

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η παρούσα εργασία αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση στη διδασκαλία της Γλώσσας. Πρόκειται για βιωματική διαδικασία που βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος και

Διαβάστε περισσότερα

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Ιστορίες που ζεις δυνατά Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Στο τώρα Έχω δώσει τόσες υποσχέσεις που νομίζω ότι έχω χάσει το μέτρημα. Δεν είναι που λέω ψέματα όταν δεν τις τηρώ, είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Μιλώντας με τα αρχαία Μέσα στο μουσείο θα συναντήσετε παράξενα αντικείμενα άλλων εποχών. Μπορείτε να τα κάνετε να μιλήσουν για πανάρχαιους ανθρώπους και πολιτισμούς; Πάρτε φακούς, μέτρα, μολύβι και χαρτί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ «Πλάθω τις εικόνες μου χαράζοντας κατευθείαν πάνω στο υλικό μου, όπως ο ζωγράφος σχεδιάζει ή πλάθει τις εικόνες του πάνω στον καμβά.» Η Βίκυ Τσαλαματά γεννήθηκε στην Αθήνα και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. Μέχρι πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο χωριό μου το Ριζοκάρπασο, αλλά μετά την εισβολή ήρθαμε με την μητέρα μου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΣΤΗΝ ΕΚΔΙΩΞΗ MAΘ Η Μ Α : Ν Ε Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Κ Α Ι Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΣΤΗΝ ΕΚΔΙΩΞΗ MAΘ Η Μ Α : Ν Ε Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Κ Α Ι Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΣΤΗΝ ΕΚΔΙΩΞΗ MAΘ Η Μ Α : Ν Ε Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Κ Α Ι Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Π Α Τ Ρ Ω Ν Φ Ι Λ Ο Λ Ο Γ Ι Α Δ Ρ Ι Μ Α Ρ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Σ Ε

Διαβάστε περισσότερα

Χώρος και Οπτικοακουστικά Μέσα

Χώρος και Οπτικοακουστικά Μέσα Χώρος και Οπτικοακουστικά Μέσα ΘΕΩΡΙΑ [ΧΡΩΜΑ] (Τετάρτη 19/10/2016) Διδάσκων Δρ. Βασίλης Ψαρράς 3 η Διάλεξη [AVA340] 3 ο εξάμηνο (2016) Όλες οι διαλέξεις αποθηκεύονται στην πλατφόρµα opencourses.ionio.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ (ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Τίτλος διερεύνησης: Ποιοί παράγοντες επηρεάζουν το πόσο νερό συγκρατεί το χώμα;

ΥΔΡΟΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ (ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Τίτλος διερεύνησης: Ποιοί παράγοντες επηρεάζουν το πόσο νερό συγκρατεί το χώμα; ΥΔΡΟΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ (ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Τίτλος διερεύνησης: Ποιοί παράγοντες επηρεάζουν το πόσο νερό συγκρατεί το χώμα; Σύντομη περιγραφή διερεύνησης: Σκοπός αυτής της διερεύνησης ήταν να κάνουν κάποιες υποθέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές Ενότητα 1 Σελίδα 1 Διάλογος 1: Αρχική επικοινωνία με την οικογένεια για πρόσληψη Διάλογος 2: Προετοιμασία υποδοχής ασθενούς Διάλογος 3: Η επικοινωνία με τον ασθενή Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διαβάστε περισσότερα

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το B' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη - Σμπώκου - από τον Φουάτ σε τρεις εταιρίες χρήματα... μπλου μπρουμέλ, άλλη μια P.A κάπως έτσι και άλλη μία που μου είχες πει

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα!

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα! Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ Κατανόηση γραπτού λόγου Γεια σου, Μαργαρίτα! Έμαθα να γράφω καλά. Ρώτησες πού μένω! Είμαι από την Ελλάδα αλλά μένουμε στην Αυστραλία.

Διαβάστε περισσότερα

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο Μετά το εικαστικό project "Gradient: From Gray to Color Scale" που διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία και άφησε το αποτύπωμά του στην πόλη, τη σκυτάλη παίρνει για τα τέλη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Ταξίδι στον κόσμο των παραμυθιών μέσα από την εικονογράφηση και επεξεργασία (σελίδα-σελίδα) ενός βιβλίου

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Ταξίδι στον κόσμο των παραμυθιών μέσα από την εικονογράφηση και επεξεργασία (σελίδα-σελίδα) ενός βιβλίου ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Ταξίδι στον κόσμο των παραμυθιών μέσα από την εικονογράφηση και επεξεργασία (σελίδα-σελίδα) ενός βιβλίου ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Γράφουμε στον πίνακα: ΤΙΤΛΟΣ : Το μυστήριο με τα μπλε βέλη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Διεύθυνση: ΙΚΑΡΟΥ 5 45221 Ιωάννινα Τηλέφωνα: Γραφείου: 2651005872 Σπιτιού: 2651043808 Κινητό: 6972015621

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Διεύθυνση: ΙΚΑΡΟΥ 5 45221 Ιωάννινα Τηλέφωνα: Γραφείου: 2651005872 Σπιτιού: 2651043808 Κινητό: 6972015621 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΛΕΝΗ ΓΚΟΝΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΣ Ε.Ε.ΔΙ.Π. ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ του Π.Τ.Δ.Ε του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Διεύθυνση: ΙΚΑΡΟΥ 5 45221 Ιωάννινα Τηλέφωνα: Γραφείου: 2651005872 Σπιτιού: 2651043808 Κινητό:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ α) Ειρήνη Χρυσοβαλάντη Ρουμπάνη β) Μαρία Πανακάκη «Το τοπίο είναι αντικείμενα σε διάφορες αποστάσεις, που χαρακτηρίζονται με χρώματα, σε διάφορες πλάκες, οριζόντιες,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1o ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Κεφαλαίου Αρχική Σελίδα Περιεχόμενα CD Rom Θέματα 1ου Τι είναι τα κριτήρια αξιολόγησης Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι μια σειρά από πρακτικές γνώσεις και ικανότητες που

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804)

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ - ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ 1 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) (Η σύντομη περίληψη που ακολουθεί και η επιλογή των αποσπασμάτων από την πραγματεία του Καντ για την ανθρώπινη γνώση,

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗ: http //blgs.sch.gr/anianiuris ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νιανιούρης Αντώνης (email: anianiuris@sch.gr) Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε Διηγούμαστε ή αφηγούμαστε ένα γεγονότος, πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα