7. Digital Versatile Disc (DVD) Σετνολογία - Ιδιόηηηες

Transcript

1 7. Digital Versatile Disc (DVD) Σετνολογία - Ιδιόηηηες 7.1 DVD - Γενική επιζκόπηζη / ιζηορία Τν Compact Disc άλνημε λένπο δξόκνπο γηα ηελ εύθνιε αλαπαξαγσγή ηνπ ςεθηαθνύ ήρνπ θαη δεδνκέλσλ. Όπσο θαίλεηαη όκσο ε ηερλνινγία ηνπ, ρσξνύζε αξθεηέο βειηηώζεηο πνπ ζα ηνπ επέηξεπαλ λα κεηεμειηρζεί. Καζώο ην CD είρε θαιύςεη κε ην παξαπάλσ ηηο αλάγθεο ηεο κνπζηθήο βηνκεραλίαο, έλα λέν κέζν πνπ ζα θάιππηε κε ηνλ ίδην ηξόπν ην βίληεν θαη ηελ εηθόλα ήηαλ κία θπζηνινγηθή εμέιημε. Ελώ όκσο ην ζηάληαξη ηνπ CD ζπκθσλήζεθε ζρεηηθά ρσξίο πξνβιήκαηα κεηαμύ ηεο Sony θαη ηεο Philips, ν δηάδνρόο ηνπ πέξαζε από αξθεηέο δηαθσλίεο θαη πξνβιήκαηα. Όια μεθίλεζαλ άζρεκα όηαλ ζηηο αξρέο ηηο δεθαεηίαο ηνπ 90 νη Matsushita Electric, Toshiba θαη ε θηλεκαηνγξαθηθή εηαηξία Time/Warner από ηε κία πιεπξά δεκηνπξγνύζαλ ηελ ηερλνινγία ηνπ Super Disc (SD), ελώ ε Sony θαη Philips από ηελ άιιε πξνσζνύζαλ ην Multimedia CD (MMCD). Τα δύν κέζα ήηαλ απνιύησο αζύκβαηα κεηαμύ ηνπο δεκηνπξγώληαο ηε πηζαλόηεηα κίαο δηακάρεο παξόκνηαο κε απηήλ ηνπ βίληεν VHS και Betamax ζην παξειζόλ. Κάησ από ηελ πίεζε ηεο Intel, Microsoft θαη IBM πνπ ππνζρέζεθαλ ππνζηήξημε από ηνλ θόζκν ησλ ππνινγηζηώλ κόλν ζηε πεξίπησζε ζπκθσλίαο ελόο θνηλνύ ζηάληαξη, νη εηαηξίεο, 11 ζην ζύλνιν, αλαγθάζηεθαλ λα δεκηνπξγήζνπλ κία ζπκκαρία πνπ αξγόηεξα νλνκάζηεθε DVD Forum ζηελ νπνία ην 1995 ζπκθσλήζεθε ηειηθά έλα θνηλό κέζν - ζπκβηβαζκόο κεηαμύ ησλ δύν ηερλνινγηώλ, κε βαξύηεηα όκσο πεξηζζόηεξν ζην SD. Επεηδή ην κέζν απηό πξννξίζηεθε γηα ηελ αλαπαξαγσγή βίληεν νλνκάζηεθε αξρηθά Digital Video Disc (ςεθηαθόο δίζθνο βίληεν). Όπσο θαη κε ην CD όκσο (πνπ πξννξηδόηαλ αξρηθά κόλν γηα ήρν) ζύληνκα δηαπηζηώζεθε πσο όληαο κέζν ςεθηαθό ζα κπνξνύζε λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηε κεηαθνξά νπνηαζδήπνηε ςεθηαθήο πιεξνθνξίαο. Έηζη κεηνλνκάζηεθε Digital Versatile Disc (ςεθηαθόο πνιπκνξθηθόο δίζθνο) δηαηεξώληαο έηζη θαη ηα αξρηθά ηνπ - DVD. Σηε ζπλέρεηα έλα αθόκα πξόβιεκα πξνέθπςε - ν θόβνο ησλ θηλεκαηνγξαθηθώλ εηαηξηώλ γηα ηελ πηζαλόηεηα αλεμέιεγθηεο πεηξαηηθήο πώιεζεο θαη αληηγξαθήο ησλ ηαηληώλ ηνπο ζε ςεθηαθή κνξθή. Έηζη κία λέα δηακάρε μεθίλεζε κε ηηο θηλεκαηνγξαθηθέο εηαηξίεο πνπ δερόηαλ ή όρη ην DVD. Τειηθώο βξέζεθε ζπκθσλία θαη ζε απηό ην ηνκέα κε δεκηνπξγία δηαθόξσλ κεζόδσλ πξνζηαζίαο. To DVD ηειηθώο παξνπζηάζηεθε ζηελ αγνξά ην 1997, αξρηθά κε ζθνπό λα δώζεη ώζεζε ζηε βηνκεραλία ηνπ βίληεν πξνζθέξνληαο θαιύηεξε πνηόηεηα εηθόλαο θαη ήρνπ ζε έλα κέζν πην αλζεθηηθό θαη κε αξθεηά θηελόηεξν θόζηνο παξαγσγήο από ηελ θαζέηα VHS. Η επηηπρία ηνπ ζηελ αγνξά ήηαλ ηόζν κεγάιε θαη γξήγνξε όζν θαλελόο άιινπ θαηλνύξηνπ κέζνπ πνπ έρεη παξνπζηαζηεί σο ηόηε. 81

2 7.2 Τύποι DVD Όπσο θαη ην CD κε ηα ρξσκαηηζηά βηβιία, έηζη θαη ζην DVD δεκηνπξγήζεθαλ θαη ππάξρνπλ δηάθνξα θπζηθά format ή βηβιία γηα δηαθνξεηηθέο αλάγθεο θαη κε δηαθνξεηηθέο πξνδηαγξαθέο: DVD-Video - κέζν ςεθηαθήο απνζήθεπζεο γηα ηαηλίεο κεγάινπ κήθνπο DVD-Audio - κέζν απνζήθεπζεο ςεθηαθνύ ήρνπ απνθιεηζηηθά, όπσο θαη ην CD-Audio DVD-ROM - κέζν απνζήθεπζεο δεδνκέλσλ κεγάιεο ρσξεηηθόηεηαο DVD-R - πξνζθέξεη ηελ εγγξαθή write-once (κίαο θνξάο) δεδνκέλσλ παξόκνην κε ην CD-R DVD-RAM - ε πξώηε εθαξκνγή ηεο δπλαηόηεηαο επαλεγγξαθήο ζην DVD πνπ βξήθε αληαγσληζκό κε ηελ είζνδν ησλ format DVD-RW θαη DVD+RW. 7.3 Η ηεχνολογία ηου DVD Χωρηηικόηηηες: Τν DVD είλαη βαζηζκέλν θαηά πνιύ ζηελ ηερλνινγία ηνπ νπηηθνύ δίζθνπ CD. Λεηηνπξγεί θαη απηό κε ηελ ηερληθή ηνπ laser, έρνπλ θαη νη δύν δηάκεηξν 120mm, έρεη 1.2mm πάρνο θαη νη ςεθηαθέο πιεξνθνξίεο 0 θαη 1 θαηαγξάθνληαη επάλσ ζηελ επηθάλεηα ηνπ κε κηθξνζθνπηθέο θνηιόηεηεο θαη λεζίδεο. Αλ θαη ε εμσηεξηθή εκθάληζε ηνπ DVD είλαη παλνκνηόηππε κε ην CD δηαθέξεη σζηόζν ζηελ θαηαζθεπή ηνπ θαζώο νη θνηιόηεηεο θαη λεζίδεο ζην DVD έρνπλ κηθξόηεξν κέγεζνο θαη κεγαιύηεξε πεξηεθηηθόηεηα, ελώ νη εζσηεξηθέο επηθάλεηεο είλαη πην ιεπηέο. CD DVD Εικ 7.1: Οι μικπο-κοιλόηηηερ ζηο CD είναι 0,9μm ηο λιγόηεπο και η απόζηαζη μεηαξύ ηοςρ 1.6μm. ηο DVD αςηά είναι μειωμένα ζε 0,4μm μίνιμοςμ και 0,74μm ανηίζηοισα. Όπσο θαίλεηαη θαη ζηελ εηθόλα 7.1 νη ζπεηξνεηδείο κνξθέο πνπ ζρεκαηίδνπλ νη θνηιόηεηεο είλαη ηνπνζεηεκέλεο πιεζηέζηεξα κεηαμύ ηνπο ζε ιηγόηεξν από ην κηζό ηεο αληίζηνηρεο απόζηαζεο ζην CD. Οη ίδηεο νη θνηιόηεηεο είλαη επίζεο αξθεηά κηθξόηεξεο ζην εμαηξεηηθά κηθξνζθνπηθό 0.4 εθαηνκκπξηνζηά ηνπ κέηξνπ. Τν πξαγκαηηθό ηερλνινγηθό επίηεπγκα ηνπ DVD όκσο είλαη ην laser ή ην εύξνο ηεο αθηίλαο ηνπ νπνίνπ κεηώζεθε από 0,78κm ζε 0,64κm. Η δηαθνξέο απηέο ζηε θαηαζθεπή δίλνπλ ην θύξην πιενλέθηεκα ζην DVD πνύ δελ είλαη άιιν από ηελ ρσξεηηθόηεηα ηνπ, θαζώο κόλν κε απηά ηα κηθξόηεξα ραξαθηεξηζηηθά πξνζθέξνπλ πάλσ από 4 θνξέο πεξηζζόηεξν ρώξν γηα δεδνκέλα από ην CD. Η πξαγκαηηθή ρσξεηηθόηεηα ηνπ DVD είλαη 4.7GB αιιά ε θαηαζθεπή ηνπ ππνζηεξίδεη άιιν έλα ζεκαληηθό ραξαθηεξηζηηθό - επηηξέπεη ηελ δεκηνπξγία θαη αλάγλσζε δίζθσλ κε πεξηζζόηεξεο από κία ζηξώζε δεδνκέλσλ 82

3 ζηελ ίδηα επηθάλεηα θαη δίζθνπο πνπ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηνύλ θαη ηηο δύν πιεπξέο ηνπο γηα ηελ ηνπνζέηεζε δεδνκέλσλ. Απηό επηηξέπεη ζην DVD λα ππεξδηπιαζηάδεη ηελ ρσξεηηθόηεηα ηνπ από 4,7 ζε 8,54, 9,4 ή 17,08GB! αλάινγα κε ηνλ ηύπν. Πην ζπγθεθξηκέλα νη ηύπνη δίζθσλ θαη νη ρσξεηηθόηεηεο ηνπο έρνπλ σο εμήο: Σύπος DVD-5 DVD-9 DVD-10 DVD-18 Χωρηηικόηηηα (GB) 4,7 8,54 9,4 17,08 ηρώζεις Πλεσρές Οη δίζθνη DVD-Video, DVD-Audio θαη DVD-ROM κπνξνύλ λα ππνζηεξίμνπλ νπνηεζδήπνηε από ηηο παξαπάλσ πξνδηαγξαθέο. Οη εγγξαθόκελνη δίζθνη DVD-R, DVD-RAM, DVD-RW θαη DVD+RW όκσο ππνζηεξίδνπλ κόλν κνλή ζηξώζε γηα θάζε πιεπξά πξνο ην παξόλ (4,7 ή 9,4GB). Εικ 7.2: DVD-5 με μία ζηπώζη ζε μία πλεςπά Εικ 7.3: DVD-9 με δύο ζηπώζειρ ζε μία πλεςπά Εικ 7.4: DVD-10 με μία ζηπώζειρ και δύο πλεςπέρ Εικ 7.5: DVD-18 με δύο ζηπώζειρ και δύο πλεςπέρ Σηνπο δίζθνπο δύν ζηξώζεσλ αληί γηα κία αδηαθαλή επηθάλεηα ρξεζηκνπνηείηαη κία εκηδηαθαλήο κπξνζηά θαη κία αδηαθαλήο από πίζσ πνπ λα πεξηέρεη πεξηζζόηεξα δεδνκέλα. Η αλάγλσζε ηνπ δίζθνπ κε δύν ζηξώζεηο επηηπγράλεηαη κε ην laser λα ξπζκίδεηαη έηζη ώζηε λα κπνξεί λα εζηηάδεη ζηα δύν απηά δηαθνξεηηθά επίπεδα. Απηή ε ηερληθή δελ δηπιαζηάδεη αθξηβώο ηελ ρσξεηηθόηεηα δηόηη ε δεύηεξε ζηξώζε δελ κπνξεί λα είλαη ην ίδην ππθλή, όκσο έρεη ζαλ απνηέιεζκα ζε πεξίπνπ 8,5GB ρσξεηηθόηεηα ζε έλα δίζθν, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα γπξίζεη ηελ πιεπξά ν ρξήζηεο θαηά ηελ αλαπαξαγσγή. Έλα ελδηαθέξνλ ραξαθηεξηζηηθό ηνπ DVD κε δύν ζηξώζεηο είλαη πσο ε δεύηεξε ζηξώζε κπνξεί κελ λα δηαβαζηεί θαλνληθά από κέζα πξνο ηα έμσ ηνπ δίζθνπ, αιιά θαη αληίζηξνθα από έμσ πξνο ηα κέζα. Γηα λα γίλεη απηό, ηα δεδνκέλα πξέπεη λα ηνπνζεηεζνύλ αλάπνδα θαη λα δηαβάδνληαη ζε αληίζηξνθε θνξά. Απηό ην ραξαθηεξηζηηθό επηηξέπεη ηελ αιιαγή εζηίαζεο ηνπ laser λα γίλεη ζε θιάζκαηα δεπηεξνιέπηνπ θαη λα ζπλερίζεη λα αλαπαξάγεη ηα δεδνκέλα ρσξίο νπζηαζηηθή δηαθνπή ηεο ζπλερόκελεο ξνήο. Επίζεο ην DVD έρεη ζρεδηαζηεί έηζη ώζηε ην laser λα κπνξεί λα δηαβάδεη ηα δεδνκέλα από κηθξόηεξεο θνηιόηεηεο θαη ζε βάζνο. Απηό έρεη επηηξέςεη ζηνπο θαηαζθεπαζηέο λα θηηάμνπλ δίζθνπο κε θνηιόηεηεο κηθξόηεξνπ βάζνπο θαη ιεπηόηεξεο εζσηεξηθέο επηθάλεηεο, πξάγκα πνπ επηηξέπεη θαη ηηο πνιιαπιέο ζηξώζεηο. Σηνλ αξρηθό ζρεδηαζκό ηνπ DVD, ην ραξαθηεξηζηηθό απηό είρε ζαλ απνηέιεζκα νη δίζθνη λα έρνπλ πάρνο κόλν 0,6mm, αλ θαη κε δύν ζηξώζεηο, 83

4 άιια επεηδή απηό δεκηνπξγνύζε πξόβιεκα ζηελ αλζεθηηθόηεηα θαη ην ρεηξηζκό ησλ δίζθσλ, ηα DVD είλαη ζηελ πξαγκαηηθόηεηα δύν δίζθνη θνιιεκέλνη κεηαμύ ηνπο θαη έηζη πξνθύπηεη ην θνηλό πάρνο 1,2mm. Απηό επηηξέπεη θαη ηηο δύν πιεπξέο ζηνλ δίζθν θαη ην δηπιαζηαζκό ρσξεηηθόηεηαο. Αο ζεκεησζεί όηη αθόκα θαη νη δίζθνη κίαο ζηξώζεο έρνπλ ζηε πξαγκαηηθόηεηα θαη δεύηεξε ζηξώζε άλ θαη δελ είλαη ηθαλή λα πεξηέρεη δεδνκέλα. Από ηνπο παξαπάλσ ηύπνπο ρσξεηηθόηεηαο ηα DVD 10 θαη 18 είλαη πην ζπάληα θαη δελ επηηξέπνπλ ηελ ηνπνζέηεζε εηηθέηαο θαζώο θαη νη δύν πιεπξέο πεξηέρνπλ δεδνκέλα θαη δηαβάδνληαη από ην DVD player. Τν κεηνλέθηεκα ζηνπο δίζθνπο απηνύο είλαη πσο ν ρξήζηεο πξέπεη λα αιιάμεη πιεπξά ρεηξνθίλεηα θαηά ηελ αλαπαξαγσγή. Υπάξρνπλ όκσο θαη DVD- Players, αηζζεηά πην αθξηβά, όπνπ δηαζέηνπλ δύν θεθαιέο laser, πάλσ θαη θάησ, έηζη ώζηε λα απαιιάζζνπλ ηνλ ρξήζηε από απηή ηελ δηαδηθαζία. Τα DVD-R από ηελ άιιε γξάθνληαη κία θνξά θαη έρνπλ ρσξεηηθόηεηα από 3,95 κέρξη 4,7GB ε πιεπξά. Τα DVD-RAM είλαη νη πξώηνη επαλεγγξαθόκελνη δίζθνη από 2,6 έσο 4,7GB γηα data ππνινγηζηή θαη άιια δεδνκέλα. Τα DVD-RW θαη DVD+RW είλαη επίζεο επαλεγγξαθόκελα αιιά γηα ρξήζε video recording θηι. Όια ηα δηαθνξεηηθά εγγξαθόκελα DVD έρνπλ παξόκνηεο ηερλνινγίεο πνπ δηαθέξνπλ ζε ηερληθέο ιεπηνκέξεηεο. Οη δίζθνη κε ην πξόζεκν + δελ ππνζηεξίδνληαη από ην DVD-Forum θαη έρνπλ δεκηνπξγεζεί από ηελ DVD+RW Alliance. Η ηερλνινγία απηή παξέρεη ίζσο θάπνηα θαιύηεξα ραξαθηεξηζηηθά όπσο ιίγν κεγαιύηεξε ηαρύηεηα κεηαθνξάο δεδνκέλσλ θαη ππνζηεξίδεη αλάγλσζηε θαη εγγξαθή ζε Constant Linear Velocity (CLV) θαη Constant Angular Velocity (CAV). Με όινπο απηνύο ηνπο ηύπνπο έρνπλ δεκηνπξγεζεί πξνβιήκαηα αζπκβαηόηεηαο ζηελ αγνξά, όκσο θαζώο θαη νη ηερλνινγίεο βειηηώλνληαη θαη ηα DVD-Players ππνζηεξίδνπλ όιν θαη πεξηζζόηεξα formats (multiread) ηα πξνβιήκαηα απηά πεξηνξίδνληαη. ύζηημα αρτείων (file system): Οη πιεξνθνξίεο ζην DVD θαηαρσξνύληαη πάληα ζε κνξθή αξρείσλ όπσο θαη ζην CD-ROM, αλεμάξηεηα εάλ είλαη data, βίληεν ή ήρνο. Έλα από ηα ζεκαληηθόηεξα θαηνξζώκαηα ηεο ηερλνινγίαο ηνπ DVD είλαη όηη ζπλδπάδεη όιεο απηέο ηηο ζεκαληηθέο ρξήζεηο ησλ ςεθηαθώλ δεδνκέλσλ ζε έλα θνηλή θπζηθή δνκή αξρείσλ απνθαινύκελε σο UDF (Universal Disc Format). Τν UDF πξνσζήζεθε από ηελ Optical Storage Technology Association (OSTA) (Όκηινο Τερλνινγίαο Οπηηθώλ Δεδνκέλσλ) θαη εμαζθαιίδεη όηη θάζε ειεθηξνληθόο ππνινγηζηήο ή player κπνξεί λα έρεη πξόζβαζε ζε νπνηνδήπνηε αξρείν ηνπ ζπζηήκαηνο. Επηηξέπεη ινγηθή δηαρείξηζε από ηα γλσζηά ιεηηνπξγηθά ζπζηήκαηα όπσο ηα Windows ελώ είλαη ζπκβαηό κε ην ζύζηεκα αξρείσλ ISO Τν UDF έηζη απνθεύγεη ηα πξνβιήκαηα αζπκβαηόηεηαο πνπ είρε ην CD ηνπ νπνίνπ νη πξνδηαγξαθέο ρξεηαδόηαλ ζπλερώο λα αλαλεώλνληαη θάζε θνξά πνπ κία λέα εθαξκνγή όπσο ηα multimedia ή ην βίληεν πξνέθππηε. Έλαο ζπλδπαζκόο ηνπ UDF θαη ηνπ ISO 9660 (γλσζηό σο UDF Bridge) ρξεζηκνπνηείηαη ζε κεξηθνύο δίζθνπο DVD γηα ζπκβαηόηεηα κε ηα ππάξρνληα ιεηηνπξγηθά όπσο ηα windows95. Σηε δνκή ηνπ directory ζηα DVD ηα αξρεία VIDEO_TS θαη AUDIO_TS είλαη ππνρξεσηηθά. Έλα αξρείν Video δελ πξέπεη λα μεπεξλάεη ην 1GB ζε κέγεζνο. Τα DVD-Audio επίζεο ρξεζηκνπνηνύλ UDF θαη ηα αξρεία εκπεξηέρνληαη ζην θάθειν AUDIO_TS. Τα DVD-ROM ρξεζηκνπνηνύλ UDF θαη ISO

5 Δομή ηοσ sector: Παξαθάησ θαίλεηαη ε δνκή ησλ data sectors (ην κηθξόηεξν θνκκάηη πιεξνθνξίαο ζην νπνίν ππάξρεη αλεμάξηεηε πξόζβαζε) ησλ CD-ROM θαη DVD. To sector ζην DVD εθηόο από ηνπο θσδηθνύο αλίρλεπζεο ζθαικάησλ - Error Detection Code (EDC) πεξηέρεη δηάθνξεο άιιεο πιεξνθνξίεο όπσο copyright θαη πεξηνρήο θαζώο θαη επηπξόζζεην θσδηθό αλίρλεπζεο ιαζώλ (IED). Δελ πεξηέρεη όκσο πιεξνθνξίεο ζπγρξνληζκνύ όπσο ην sector ηνπ CD-ROM δηόηη ρξεζηκνπνηεί έλα άιιν είδνο ζπγρξνληζκνύ ζην επίπεδν ηνπ EFM (Eight to Fourteen Modulation). CD-ROM Data Sector Sync Header Data EDC Unused ECC DVD Data Sector Total 2352 bytes Sector Sector IED Copyright reserved Region Data EDC Info Number Man. Man Total 2064 bytes Τν ζεκαληηθόηεξν όκσο ζηνηρείν ηνπ DVD sector είλαη ε έιιεηςε ησλ θσδηθώλ δηόξζσζεο ζθαικάησλ Error Correction Code (ECC), θαζώο ην DVD ρξεζηκνπνηεί ηνπο θσδηθνύο απηνύο κε έλαλ πνην εμειηγκέλν ηξόπν, εθαξκόδνληαο ηνπο αλά 16 sectors πνπ ηνπνζεηνύληαη ζε θαινύπηα κε ηηο πιεξνθνξίεο ηνπο λα δηαζηαπξώλνληαη, παξέρνληαο έηζη αθόκα θαιύηεξα απνηειέζκαηα θαη μνδεύνληαο ιηγόηεξν ρώξν από ηα δεδνκέλα ηνπ δίζθνπ. Φαίλεηαη εδώ πσο ελώ ην sector ζην DVD δηαηεξεί ηα 2048 bytes θαζαξήο πιεξνθνξίαο όπσο θαη ην CD-ROM, όκσο ηα επηπιένλ bytes πνπ παξέρνπλ άιιεο πιεξνθνξίεο είλαη ζεκαληηθά ιηγόηεξα θάλνληαο ην sector λα έρεη ζπλνιηθά 2064 bytes αληί γηα 2352 ηνπ CD. Έηζη ζπλνιηθά ζην δίζθν αθηεξώλεηαη πεξηζζόηεξνο ρώξνο γηα θαζαξή πιεξνθνξία πνπ δίλεη αθόκα κεγαιύηεξε ρσξεηηθόηεηα ζην DVD. Εθηόο από ηηο παξαπάλσ δηαθνξέο, νη ηερλνινγία ηνπ DVD έρεη δηαηεξήζεη αξθεηά από ηα ππόινηπα ζηνηρεία ηνπ CD. Η αλάγλσζε ησλ δεδνκέλσλ θαη ε θαηαζθεπή ησλ δίζθσλ είλαη παξόκνηα. Αλ θαη ε ζπζθεπαζία ησλ DVD κπνξεί θάιιηζηα λα είλαη ε ίδηα κε ησλ CD, έρεη θαζηεξσζεί κία κεγαιύηεξε πιαζηηθή ζήθε ζην κέγεζνο ηεο βηληενθαζέηαο, ε νπνία ζπκθσλήζεθε θαηόπηλ παξάθιεζεο από ηελ βηνκεραλία ηεο ελνηθίαζεο θαη πώιεζεο βίληεν, γηα λα κελ αλαγθαζηνύλ ηα θαηαζηήκαηα λα δηαθνξνπνηήζνπλ ηα ξάθηα θαη ηνλ ηξόπν απνζήθεπζεο ησλ ηαηληώλ. 85

6 7.4 Εγγράψημοι δίζκοι DVD Υπάξρνπλ ηέζζεξα δηαθνξεηηθά format εγγξαθόκελσλ DVD δίζθσλ: DVD-R γηα γεληθέο εθαξκνγέο, authoring βίληεν audio θηι DVD-RAM (επαλεγγξάςηκν γηα data ππνινγηζηή) DVD-RW DVD+RW (θαη DVD+R). DVD-R: Η ηερλνινγία ησλ δίζθσλ DVD-R είλαη κία ηερλνινγία γηα εγγξαθή κίαο θνξάο (writeonce), παξνπζηάδεη νκνηόηεηεο κε ηελ ηερλνινγία ησλ δίζθσλ CD-R, αιιά ππάξρεη δηαθνξά ζηελ κέζνδν εγγξαθήο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηα DVD-R θαζώο θαη ζηελ γεσκεηξία ηνπ δίζθνπ. Η πξώηε έθδνζε ηεο ηερλνινγίαο απηήο είρε ρσξεηηθόηεηα 3,95 GB αιιά αξγόηεξα ε ρσξεηηθόηεηα απμήζεθε κε ηελ έθδνζε 2.0: Παράμεηρος Έκδοζη 1.0 Έκδοζη 1.9/2.0 Πλεσρές 1 ή 2 1 ή 2 Χωρηηικόηηηα (GB) 3,95 αλά πιεπξά 4,7 αλά πιεπξά Μέθοδος Εγγραθής Οξγαληθή βαθή 635 nm laser Ελάτιζηο μήκος κοιλώμαηος 0,44 κm 0,40 κm Απόζηαζη ζπειροειδών tracks 0,80 κm 0,74 κm Καζώο ην DVD ππνζηεξίδεη δηζθάθηα κε δύν πιεπξέο κπνξεί ηώξα νπζηαζηηθά λα απνζεθεύζεη κέρξη θαη 9,4GB. Η ηαρύηεηα 1x ζηα DVD-R αληηζηνηρεί ζε 11,08 Mbit/s κεηαθνξά δεδνκέλσλ ην νπνίν είλαη πεξίπνπ ελλέα θνξέο ηαρύηεξν από ηελ ηαρύηεηα 1x ησλ CD-ROM. Τν DVD-R όπσο θαη ην CD-R ρξεζηκνπνηεί ζηαζεξή γξακκηθή ηαρύηεηα πεξηζηξνθήο (CLV) γηα ηελ κεγηζηνπνίεζε ηεο απνζεθεπηηθήο ππθλόηεηαο, πξάγκα πνπ έρεη ζαλ απνηέιεζκα ην κεηαβιεηό αξηζκό πεξηζηξνθώλ αλά ιεπηό (RPM) όηαλ ν δίζθνο εγγξάθεηαη ή δηαβάδεηαη από ην έλα άθξν ζην άιιν. Τα DVD-R είλαη πιήξσο ζπκβαηά κε ηα DVD-ROM, DVD-Video θαη DVD-Audio. Οη δίζθνη DVD-R είλαη δίζθνη multi-session θαη αθνινπζνύληαη δπν πνιηηηθέο εγγξαθήο δεδνκέλσλ: Ο πξώηνο ηύπνο επηηξέπεη ζηα DVD-R λα δηαβάδνληαη από ην ζύζηεκα αξρείσλ ISO 9660 θαη ρξεζηκνπνηνύλ ην ζύζηεκα UDF Bridge. Ο δεύηεξνο ηύπνο είλαη γηα κεηαθνξά αξρείσλ ζύκθσλα κε ην πξόηππν drag and drop (ζέξλσ θαη ξίρλσ) θαη ρξεζηκνπνηνύλ ην ζύζηεκα UDF ρσξίο ηελ επέθηαζε γηα ην ISO DVD-RAM: Η ηδέα ησλ επαλεγγξάςηκσλ DVD βαζίδεηαη, όπσο θαη ζηα CD-RW ζηελ ηερλνινγία phase-change, πνπ ζεκαίλεη όηη κπνξεί θαλείο λα γξάςεη ή λα ζβήζεη πάλσ ζε έλα εηδηθό ζηξώκα πνπ ζε νξηζκέλα ζεκεία ηνπ κπνξεί λα έρεη θξπζηαιιηθή κνξθή θαη ζηα ππόινηπα ζεκεία λα είλαη άκνξθνο. Ο δίζθνο κπνξεί λα αιιάδεη θαηαζηάζεηο (θξπζηαιιηθέο πεξηνρέο, άκνξθεο πεξηνρέο) κε ηελ εθαξκνγή δηαθνξεηηθήο εληάζεσο laser. Οη θξπζηαιιηθέο θαη άκνξθεο πεξηνρέο ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ αλαπαξάζηαζε ησλ δεδνκέλσλ πάλσ ζην 86

7 δίζθν DVD-R. Η πξώηε γεληά ησλ DVD-RAM δίζθσλ πξνζθέξαλε 2.6GB ρσξεηηθόηεηα ζε θάζε πιεπξά ηνπ δίζθνπ (εθόζνλ επξόθεηην γηα δηζθάθη 2 πιεπξώλ) θαη εκθαλίζηεθε ην Η Hitachi θαηάθεξε λα θηάζεη ηα 4,7GB κεηώλνληαο ην κέγεζνο ησλ θνηισκάησλ από 0,41 microns ζε 0,28 microns θαη ηελ απόζηαζε ησλ tracks από 0,74 ζε 0,59 microns. Γηα ηελ εγγξαθή ησλ δεδνκέλσλ ζην DVD-RAM ρξεζηκνπνηείηαη κηα εηδηθή κέζνδνο πνπ είλαη γλσζηή σο Zoned CLV (ZCLV) αληί γηα ηελ CLV πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηα CD θαη ζηα DVD-R. Ο δίζθνο DVD-RAM ρσξίδεηαη ζε πεξηνρέο (δώλεο) κέζα ζηηο νπνίεο ε αλάγλσζε / εγγξαθή γίλεηαη κε ζηαζεξή γσληαθή ηαρύηεηα (CAV), αιιά ε γσληαθή ηαρύηεηα αιιάδεη από δώλε ζε δώλε πξνθεηκέλνπ λα επηηύρνπκε κηα θαηά κέζν όξν ζηαζεξή γξακκηθή ηαρύηεηα (CLV) γηα όιεο ηηο δώλεο ηνπ δίζθνπ DVD-RAM. Απηή ε ηερληθή, θαζώο θαη ε κηθξή αλαθιαζηηθόηεηα ηνπ δίζθνπ απηνύ, θάλεη ηα DVD-RAM λα είλαη αζύκβαηα κε πνιιέο ζπζθεπέο - players, γη απηό θαη αληηκεησπίδνπλ αληαγσληζκό από ηα πην ζπκβαηά DVD-RW θαη +RW. Σηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδνληαη κεξηθέο ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνπο δίζθνπο DVD-RAM. Παράμεηρος Έκδοζη 1.0 Έκδοζη 1,9/2.0 Πλεσρά 1 ή 2 1 ή 2 Χωρηηικόηηηα 1,6 αλά πιεπξά 4,7 αλά πιεπξά Μέθοδος εγγραθής Αλλαγή θάζηρ (Phase-change) Ελάτιζηη απόζηαζη κοιλωμάηων 0,41 0,28 Απόζηαζη ζπειροειδών tracks 0,74 0,615 Αριθμός ζωνών Ρσθμός μεηαθοράς δεδομένων (Mb/s) 11,08 22,16 DVD-RW: Τα DVD-RW είλαη κηα πξόηαζε ηεο εηαηξίαο Pioneer γηα ηα επαλεγγξάςηκα DVD θαη απνηειεί κηα εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο πνπ αθνινπζείηαη ζηα CD-RW, ελώ ε ρσξεηηθόηεηα ησλ δίζθσλ DVD-RW αλέξρεηαη ζηα 4.7GB. Η δίζθνη DVD-RW έρνπλ κεγαιύηεξε αλαθιαζηηθόηεηα από ηνπο δίζθνπο DVD-RAM θαη κπνξνύλ έηζη λα δηαβαζηνύλ από ηνπο θνηλνύο νδεγνύο DVD-ROM. DVD+RW: Οη δίζθνη DVD κε ην πξόζεκν + δεκηνπξγήζεθαλ από ηε πξνζπάζεηα θάπνησλ εηαηξηώλ (Philips, Sony, Hewlett Packard, Yamaha, Ricoh, Mitsubishi) γλσζηή σο DVD+RW Alliance, λα θαηαζθεπάζνπλ έλα δηθό ηνπο θαιύηεξν όπσο ζέινπλ λα ζεσξνύλ εγγξαθόκελν κέζν. Τν DVD+RW (DVD+Rewritable) είλαη ε κηα αθόκα ελαιιαθηηθή πξόηαζε γηα ηα επαλεγγξάςηκα DVD. Οη πξνδηαγξαθέο ηνπ DVD+RW (όπσο θαη ηνπ DVD-RAM), βαζίδνληαη ζηελ ηερλνινγία phase-change, πνπ ζεκαίλεη όηη κπνξεί θαλείο λα γξάςεη ή λα ζβήζεη ζηνλ αλάινγν δίζθν DVD-RAM ή DVD+RW, όπσο αλάινγα ζπκβαίλεη θαη ζην CD-Rewritable. Οη δίζθνη DVD πνπ γξάθνληαη κε βάζε κηα από ηηο παξαπάλσ πξνδηαγξαθέο (DVD-RAM ή DVD+RW), έρνπλ κηθξόηεξε αλαθιαζηηθή ηθαλόηεηα ζε ζρέζε κε ηελ αλαθιαζηηθόηεηα ησλ δίζθσλ DVD-ROM, δηαθνξεηηθό ζύζηεκα αξρείσλ θαη δηαθνξεηηθή θαηαλνκή ηνπ δίζθνπ, ελώ θαη νη θπζηθέο δηαζηάζεηο αιιάδνπλ ζην DVD-RAM. Όια ηα παξαπάλσ δεκηνπξγνύλ πξνβιήκαηα ζπκβαηόηεηαο κε ηνπο ζεκεξηλνύο νδεγνύο DVD-ROM. Επίζεο Η ρσξεηηθόηεηα ησλ DVD+RW είλαη πξνο ην παξόλ 3GB αιιά νη Hewlett Packard έρεη έηνηκν ηνλ ηύπν ησλ 4,7GB. 87

8 DVD+R: Τν DVD+R είλαη ε αληίζηνηρε δεκηνπξγία ηεο DVD+RW Alliance γηα ηνπο δίζθνπο κίαο εγγξαθήο (write-once). Μόιηο ην 2003 ε Verbatim (Philips Electronics and Mitsubishi Kagaku Media) παξνπζίαζαλ ηνλ εγγξαθόκελν δίζθν DVD δηπιήο ζηξώζεο (Double Layer - DVD+R DL) πνπ δίλεη ηε δπλαηόηεηα εγγξαθήο δεδνκέλσλ 8,5GB ζε έλα δίζθν. Τν λέν απηό εγγξαθόκελν κέζν απνζήθεπζεο αξρίδεη ηώξα λα θπθινθνξεί επξέσο ζηελ αγνξά, ελώ ζύκθσλα κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο δηαηεξεί ηελ ζπκβαηόηεηα κε ηα ππάξρνληα DVD-players ηεο αγνξάο. Όιεο απηέο νη κηθξνδηαθνξέο ζηελ ηερλνινγία ησλ εγγξαθόκελσλ θαη επαλεγγξαθόκελσλ κέζσλ DVD έρνπλ δεκηνπξγήζεη αξθεηά πξνβιήκαηα αζπκβαηόηεηαο κε ηηο ζπζθεπέο εγγξαθήο θαη αλάγλσζεο θαζώο θαη ζύγρπζε ζηελ αγνξά θαη ζηνπο θαηαλαισηέο. Δελ είλαη γλσζηό πνην κέζν ηειηθά ζα επηθξαηήζεη ή εάλ ηα κέζα απηά ζα ππάξρνπλ παξάιιεια. Οη πεξηζζόηεξεο εηαηξίεο εμάιινπ έρνπλ θαηαζθεπάζεη ζπζθεπέο πνπ είλαη ηθαλέο λα εγγξάθνπλ θαη λα δηαβάδνπλ όζν ην δπλαηόλ πεξηζζόηεξα από απηά ηα κέζα. 88