Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΔΛΙΟΥ

Transcript

1 1 Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΔΛΙΟΥ Ιωζήθ Μαλίθες 1 & Αληρέας Θραζσβούιοσ 2 1 Υεκηθφο, Γηεπζπληήο Κ.Μ..Β.Δ. 2 Γεσπφλνο, Καζεγεηήο Α.Π.Θ. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε είλαη ειιεηκκαηηθή ζε κέιη. Ζ παξαγσγή ηεο αλέξρεηαη εηήζηα ζε ελψ νη αλάγθεο ηεο ζηνπο ηφλνπο, δειαδή 2,5 θνξέο πεξηζζφηεξν. Δληνχηνηο, θάζε ρξφλν εηζάγεη πάλσ απφ ηφλνπο θχξηα απφ ηξίηεο ρψξεο φπσο ε Σνπξθία, ε Αξγεληηλή, ην Μεμηθφ, ε Ρσζία θιπ κε απνηέιεζκα παξά ηνλ έληνλν ειιεηκκαηηθφ ραξαθηήξα ηεο λα εκθαλίδεη ζεκαληηθά πιενλάζκαηα. Οη λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο ηεο Δ.Δ. επηηξέπνπλ ην πιεφλαζκα κειηνχ λα επαλεμάγεηαη ζαλ Δπξσπατθφ. Έηζη, εμεγείηαη θαη ε εηζαγσγή κειηνχ πνξηνθαιηάο απφ ηελ Γεξκαλία θαη απφ άιιεο επξσπατθέο ρψξεο πνπ αζθαιψο ζηεξνχληαη ηεο θαιιηέξγεηαο απηήο. Σν γεγνλφο απηφ επεξεάδεη ζεκαληηθά ηελ ηηκή ηνπ πξντφληνο ζηελ δηεζλή αγνξά, ε νπνία δηακνξθψλεηαη κε βάζε ην θφζηνο παξαγσγήο ηνπ κειηνχ ζε ηξίηεο ρψξεο, πνπ αζθαιψο είλαη ρακειφηεξν απφ εθείλν ησλ επξσπατθψλ εηαίξσλ. Σν γεγνλφο απηφ δεκηνπξγεί έληνλα πξνβιήκαηα ζηελ Διιάδα, ηελ Ηζπαλία θαη ηελ Γαιιία, πνπ είλαη νη κφλεο απηάξθεηο ρψξεο ηεο Δλσζεο. Σα πεξηζζφηεξα πξνβιήκαηα παξνπζηάδνληαη ζηελ Διιάδα ε νπνία έρεη ηνλ κεγαιχηεξν αξηζκφ επαγγεικαηηψλ κειηζζνθφκσλ (>150 κειίζζηα), θαη ηελ κεγαιχηεξε ππθλφηεηα θπςειψλ /ρικ 2 φρη κφλν ζηελ Δ.Δ. αιιά θαη ζ φιν ηνλ θφζκν. Ζ Διιάδα έρεη 3 θνξέο πεξηζζφηεξα κειίζζηα απφ ηελ δεχηεξε ρψξα ηεο Δ. Δ. ηελ Γεξκαλία, 20 θνξέο πεξηζζφηεξα απφ ηηο ΖΠΑ θαη 128 θνξέο πεξηζζφηεξα απφ ηελ Απζηξαιία. Οη έιιελεο κειηζζνθφκνη γηα λα εμαζθαιίζνπλ κηα κέηξηα παξαγσγή αλαγθάδνληαη λα κεηαθηλνχλ ζπρλά ηα κειίζζηα ηνπο ζε κεγάιεο απνζηάζεηο γεγνλφο πνπ απμάλεη ην θφζηνο θαη θάλεη ην πξντφλ ηνπο ιηγφηεξν αληαγσληζηηθφ. Ζ θαηάζηαζε δεκηνχξγεζε νμχ πξφβιεκα δηάζεζεο ηνπ ειιεληθνχ κειηνχ. Ζ αληηκεηψπηζή ηνπ πξνβιήκαηνο πέξαλ απφ φπνηα θξαηηθή θαη άιιε κέξηκλα απαηηεί πνηνηηθά θαιφ πξντφλ. Ζ πνηφηεηα είλαη ην ζεκαληηθφηεξν ζηήξηγκα πνπ έρεη ην ειιεληθφ κέιη ζηνλ αληαγσληζκφ κε ην θζελφ επξσπατθφ, ηφζν ζηελ εγρψξηα φζν θαη ζηελ δηεζλή αγνξά. Γηα απηφ θαη ε πξνζπάζεηα ηνπ Δξγαζηεξίνπ Μειηζζνθνκίαο- εξνηξνθίαο ηνπ Σκήκαηνο Γεσπνλίαο θαη ηνπ Eξγαζηεξίνπ Πνηνηηθνχ Διέγρνπ ηεο Κνηλνπξαμίαο Μειηζζνθνκηθψλ πλεηαηξηζκψλ Βφξεηαο Διιάδαο επηθεληξψζεθε ζηελ αλαδήηεζε πνηνηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ

2 2 κειηνχ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα βειηησζνχλ, έηζη ψζηε ν θαηαλαισηήο λα απνιακβάλεη ην θαιχηεξν δπλαηφ πξντφλ αιιά θαη ν έιιελαο κειηζζνθφκνο λα απμήζεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηνπ πξντφληνο ηνπ. Ορηζκός ηες ποηόηεηας Σν λα πξνζδηνξίζεη θαλείο ηελ πνηφηεηα ηνπ κειηνχ δελ είλαη εχθνιε ππφζεζε, πξψην γηαηί δελ ππάξρεη έλαο γεληθά απνδεθηφο νξηζκφο πνηφηεηαο γηα ην κέιη θαη δεχηεξν γηαηί νη αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο παξνπζηάδνπλ αδπλακίεο θαη δελ επαξθνχλ γηα ηνλ πνηνηηθφ έιεγρν ηνπ πξντφληνο. Γηα ηηο αλάγθεο ηεο εξγαζία καο ζεσξήζακε φηη ε πνηφηεηα ηνπ κειηνχ θαζνξίδεηαη απφ α) ππνθεηκεληθά θξηηήξηα, πνπ είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ζηα νπνία δείρλεη πξνηίκεζε ν θαηαλαισηήο φπσο είλαη ην ρξψκα, ην άξσκα, ε γεχζε, θαη γεληθά ε εκθάληζε θαη β) αληηθεηκεληθά θξηηήξηα ζηα νπνία ζπγθαηαιέγνληαη ηα λνκνζεηεκέλα θπζηθνρεκηθά ραξαθηεξηζηηθά. Ζ εξγαζία αθνξά ηφζν ηα ακηγή φζν θαη ηα ζπζθεπαζκέλα κέιηα.ωο ακηγείο νξίδνληαη νη θαηεγνξίεο εθείλεο κειηνχ πνπ ηα θπζηθνρεκηθά, κηθξνζθνπηθά θαη νξγαλνιεπηηθά ραξαθηεξηζηηθά είλαη αληηπξνζσπεπηηθά κηαο ζπγθεθξηκέλεο θπηηθήο πξνέιεπζεο θαη θέξνληαη ζην εκπφξην σο ρχκα κέιη παξαγσγνχ. Δπώλσκο-ζσζθεσαζκέλο είλαη ην πξντφλ εθείλν πνπ πξνζθέξεηαη ζηνλ θαηαλαισηή ζθξαγηζκέλν ζε βάδν, ζχκθσλα κε ηηο ηζρχνπζεο αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο Aκηγείς θαηεγορίες ειιεληθού κειηού. Γηα ηνλ πνηνηηθφ έιεγρν ησλ ακηγψλ κειηψλ είλαη απαξαίηεην λα γλσξίδνπκε ηελ: α) Φπζηθή δηαθχκαλζε ησλ δηαθφξσλ παξακέηξσλ ηνπ κειηνχ (ηαπηφηεηα ηνπ ειιεληθνχ κειηνχ) θαη β) ηελ εηθφλα ηνπ λνζεπκέλνπ κειηνχ Όζν αθνξά ηελ πξψηε πξνυπφζεζε, ζπιιέμακε αληηπξνζσπεπηηθά δείγκαηα ησλ ακηγψλ θαηεγνξηψλ κειηνχ πνπ παξάγεηαη ζηελ ρψξα καο Σα ακηγή κέιηα ρσξίζζεθαλ ζε δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο, ζην κέιη κειηηψκαηνο (πεχθεο θαη ειάηεο), φπνπ νη κέιηζζεο ιακβάλνπλ ηνλ θπηηθφ ρπκφ κε ηελ κεζνιάβεζε άιισλ εληφκσλ, θαη ζηα αλζφκεια, ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ ην λέθηαξ ησλ αλζέσλ (θαζηαληάο, ζπκαξηνχ, εξείθεο, πνξηνθαιηάο, βακβάθη, ειηάλζνπ). Οη δχν θαηεγνξίεο έρνπλ μερσξηζηά θπζηθνρεκηθά, νξγαλνιεπηηθά θαη κηθξνζθνπηθά ραξαθηεξηζηηθά, θαη δηέπνληαη απφ μερσξηζηά αγνξαλνκηθά θξηηήξηα. Σα δείγκαηα ησλ ακηγψλ κειηψλ πξνέξρνληαλ απφ ζπλεξγάηεο κειηζζνθφκνπο, νη νπνίνη δελ εθάξκνζαλ θακηά επέκβαζε πνπ ζα αιινίσλε

3 3 ηελ θπζηθφηεηα ηνπ κειηνχ θαη αλαιχζεθαλ ρσξίο λα ππνζηνχλ θακηά επεμεξγαζία ή λα κεζνιαβήζεη κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα απφ ηελ παξαγσγή ηνπο. ηνλ πίλαθα 1, ζηελ πξψηε ζηήιε δίλνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ αλαιχζεθαλ γηα θάζε θαηεγνξία κειηνχ. ηελ δεχηεξε, ηα ηζρχνληα αγνξαλνκηθά θξηηήξηα ηνπ Π.Γ Ζ αγσγηκφηεηα, θαη ε ζπγθέληξσζε ηεο πξνιίλεο, δελ είλαη λνκνζεηεκέλα θξηηήξηα πνηφηεηαο αιιά ρξεζηκνπνηνχληαη απφ αξθεηά εξγαζηήξηα γηα ηνλ πνηνηηθφ έιεγρν ηνπ κειηνχ. ηελ ηξίηε ζηήιε δίλνληαη ζε παξέλζεζε ηα πνζνζηά ησλ ακηγψλ θαηεγνξηψλ κειηνχ πνπ δελ αληαπνθξίλνληαη ζηηο λνκνζεηεκέλεο δηαηάμεηο. Πίλαθαο 1 Αγνξαλνκηθά θξηηήξηα ειέγρνπ θαη ακηγείο θαηεγνξίεο ειιεληθψλ κειηψλ. Φσζηθοτεκηθά Αγοραλοκηθά % Ακηγώλ κειηώλ ποσ Γελ Φαραθηερηζηηθά θρηηήρηα αληαποθρίλοληαη ζηο ΠΓ. (Π.Γ.498) Τγξαζία% <21 Δξείθεο (10) Σέθξα % Α <0.6, Μ <1.0% Πεχθνπ (6), ειάηεο (12), θαζηαληάο (100) Αγσγηκφηεηα A <0.9 M>1.0 * ms.cm -1 Ομχηεηα meq/kg < 40 Γηαζηάζε DN >8 Πνξηνθαιηάο (6) H.M.F. mg/kg <40 Γιπθφδε % - Φξνπθηφδε % - νπθξφδε % Α> 5 Μ>10 Πεχθνπ (4), θαζηαληάο (30) Αλάγνληα δάραξα % Α>65.Μ>60 Πεχθν (29), έιαην(56), θαζηαληάο(23) Αληίδξαζε Fiche Α - Μ +/- Πξνιίλε mg/kg >200* ηξνθή πνιψζεσο Α - Μ + Οξγαλνιεπηηθά ραξ/θά Υαξαθηεξηζηηθά θαηεγνξίαο Αξηζκφο δεηγκάησλ: Πεχθνπ 48, ειάηεο 16, θαζηαληάο 13, ζπκαξηνχ 20, ειηάλζνπ 20, βακβαθηάο 20, εξείθεο 20, πνξηνθαιηάο 17. ε παξέλζεζε ν αξηζκφο δεηγκάησλ πνπ δελ αληαπνθξίλεηαη ζηηο λνκνζεηηθέο δηαηάμεηο. * δελ θαζνξίδνληαη απφ ην Π.Γ.

4 4 Πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ, θχξηα, νη θαηεγνξίεο πεύθοσ, ειάηες θαη θαζηαληάς, πνπ έλα κεγάιν πνζνζηφ ηνπο, έρεη ηέθξα, ζνπθξφδε θαη αλάγνληα δάραξα, πνπ δελ αληαπνθξίλνληαη ζηα φξηα ηνπ Π.Γ. Απφ ζπκπιεξσκαηηθέο αλαιχζεηο πνπ έγηλαλ ζηηο θαηεγνξίεο πεχθνπ θαη ειάηεο ηφζν ζην Γεληθφ Υεκείν ηνπ Κξάηνπο φζν θαη ζε άιια εξεπλεηηθά εξγαζηήξηα απνδείρζεθε φηη ηα ειιεληθά κέιηα κειηηψκαηνο έρνπλ ρακειή θπζηθή πεξηεθηηθφηεηα ζε αλάγνληα, πιελ φκσο ε πιεξνθνξία απηή δελ έθηαζε αθφκε ζηα πεξηθεξεηαθά εξγαζηήξηα πνηνηηθνχ ειέγρνπ κε απνηέιεζκα κειηζζνθφκνη λα ζχξνληαη ζηα δηθαζηήξηα γηα κε θαλνληθφ κέιη θαη λα θαηαδηθάδνληαη άδηθα. Σν κέιη θαζηαληάο κνινλφηη αλζφκειν έρεη ραξαθηεξηζηηθά κειηηψκαηνο κε απνηέιεζκα νη αλαιπηηθέο ζηαζεξέο ηνπ λα μεθεχγνπλ απφ ηηο αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο. Σν γεγνλφο απηφ είλαη γλσζηφ θαη γηα ηα αληίζηνηρα κέιηα θαζηαληάο πνπ παξάγνληαη ζ άιιεο ρψξεο, πιελ φκσο, θακηά πξφλνηα δελ έρεη ιεθζεί ζηελ ζρεηηθή νδεγία ηεο Δ.Δ. Έλα κηθξφ πνζνζηφ κειηνχ ερείθες θαη πορηοθαιηάς επίζεο μεθεχγεη ησλ αγνξαλνκηθψλ νξίσλ γεγνλφο φκσο πνπ πξνβιέπεηαη απφ ην Π.Γ. Οη άιιεο θαηεγνξίεο ακηγψλ κειηψλ αληαπνθξίλνληαη πιήξσο ζηηο λνκνζεηεκέλεο δηαηάμεηο. Καηά θαηξνχο έγηλαλ πξνηάζεηο γηα λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο, έηζη ψζηε, έλα θπζηθφ θαη αλφζεπην δείγκα κειηνχ πνπ δελ αληαπνθξίλεηαη ζηα θξηηήξηα ηνπ αγνξαλνκηθνχ θψδηθα ιφγσ ηεο θπζηθήο απηήο δηαθχκαλζε, λα κελ θαηαηάζζεηαη ζηελ θαηεγνξία ησλ κε θαλνληθψλ ή λνζεπκέλσλ κειηψλ. Δθηφο απφ ηελ ηαπηφηεηα ηνπ ειιεληθνχ κειηνχ ε δεχηεξε πξνυπφζεζε γηα ηνλ ειέγμνπκε ηε πνηφηεηα ησλ ακηγψλ κειηψλ ήηαλ λα γλσξίδνπκε ηελ εηθφλα ηνπ λνζεπκέλνπ κειηνχ. Πηζαλοί κέζοδοη λοζείας ηοσ κειηού είλαη: α) Ζ πξνζζήθε θάπνηαο μέλεο νπζίαο πνπ ζπλήζσο είλαη γιπθφδε ή ηζνγιπθφδε θαη β)ζ ηξνθνδφηεζε ησλ κειηζζηψλ κε άθζνλν ζηξφπη (δάραξε δηαιπκέλε ζην λεξφ), ην νπνίν νη κέιηζζεο κεηαηξέπνπλ ζε κέιη. Γηα λα δηαπηζηψζνπκε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ λνζεπκέλνπ κειηνχ, πνπ πξνέξρεηαη απφ ηξνθνδνηήζεηο, ηξνθνδνηήζακε κειίζζηα κε ζηξφπη δάραξεο, ηζνγιπθφδε θαη δαραξνδχκαξν ζηηο ζπγθεληξψζεηο πνπ θαίλεηαη ζηελ πξψηε ζηήιε ηνπ πίλαθα 2 θαη αλαιχζακε ην πξντφλ. ηηο επφκελεο ζηήιεο ηνπ πίλαθα εκθαλίδνληαη κφλν εθείλα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηα νπνία παξνπζίαζαλ δηαθνξά απφ ηνλ κάξηπξα θαη δίλνπλ έλδεημε ηεο επέκβαζεο. Απφ ηνλ πίλαθα 2 δηαπηζηψλεηαη:

5 5 Πίλαθαο 2. χλζεζε πξντφληνο πνπ πξνήιζε απφ ηξνθνδνζία ησλ κειηζζψλ. Τροθοδοζία Γηαζηάζε Προιίλε Σοσθρόδε% Na/K κειηζζώλ DΝ mg/kg ζε 4 εκ ζε 60 εκ. Mg/kg ηξφπη δάραξεο ,4 Ηζνγιπθφδε ,0 Εαραξνδχκαξν ,6 ηξφπη+25% κέιη ,3 ηξφπη+50% κέιη ,8 Ηζνγι.+50% κέιη ,5 Μέιη (κάξηπξαο) Σν έλδπκν δηαζηάζε θαη ην ακηλνμχ πξνιίλε κεηψλεηαη ζεκαληηθά. 2. Ζ ζπγθέληξσζε ηεο ζνπθξφδεο 4 εκέξεο κεηά ηνλ ηξχγν είλαη πςειή θαη ελδεηθηηθή ηεο λνζείαο, κεηά φκσο απφ δχν κήλεο κεηψλεηαη, ιφγσ ησλ ελδχκσλ πνπ πεξηέρεη ην πξντφλ θαη ηειηθά εκπίπηεη εληφο ησλ αγνξαλνκηθψλ νξίσλ. 3. Ζ ζρέζε Na/K επίζεο αιινηψλεηαη, είλαη αξθεηά ρακειή ζηα απζεληηθά κέιηα θαη πςειή ζηα λνζεπκέλα. 4. Ζ πνηφηεηα ηνπ κειηνχ δελ επεξεάδεηαη απφ ηελ ηξνθνδφηεζε ησλ κειηζζηψλ κε δαραξνδχκαξν. Ο πίλαθαο 3 παξνπζηάδεη ηελ κέγηζηε θαη ειάρηζηε ηηκή δηαζηάζεο, πξνιίλεο θαη ηεο ζρέζεο Na/K ησλ ακηγψλ θαηεγνξηψλ ειιεληθνχ κειηνχ θαζψο επίζεο θαη ηελ αληίδξαζε αλίρλεπζεο ακπινζηξνπίνπ Fiche. Παξαηεξνχληαη κεγάιεο δηαθνξέο φρη κφλν αλάκεζα ηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο κειηνχ αιιά θαη ζηελ ίδηα θαηεγνξία. Απηφ πνπ ελδηαθέξεη ζηνλ πνηνηηθφ έιεγρν ηνπ κειηνχ είλαη ε θαηψηεξε θπζηθή ηηκή ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ απηψλ. Με βάζεη ηελ ηηκή απηή θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ είρακε απφ ηα λνζεπκέλα κέιηα θαηαιήμακε ζηα εμήο θξηηήξηα δηαπίζησζεο ηεο λνζείαο ηνπ κειηνχ: Έλα κέιη είλαη χπνπην λνζείαο φηαλ α) Ζ δηαζηάζε είλαη 5 κνλάδεο ρακειφηεξε απφ ηελ ειάρηζηε ηηκή πνπ βξέζεθε ζηελ αληίζηνηρε θαηεγνξία κειηνχ β) Ζ πξνιίλε είλαη 100 mg/kg ρακειφηεξε απφ ηελ ειάρηζηε ηηκή πνπ βξέζεθε ζηελ αληίζηνηρε θαηεγνξία κειηνχ γ) Ζ ζρέζε Na/K είλαη κεγαιχηεξε απφ 8 θαη δ) Σα αλζφκεια παξνπζηάδνπλ ζεηηθή αληίδξαζε Fieche. Με βάζεη ηα θξηηήξηα απηά εμεηάζακε έλα κεγάιν αξηζκφ δεηγκάησλ κειηνχ πνπ πάξζεθαλ απφ παξαγσγνχο. ηνλ πίλαθα 4 δίλεηαη ν αξηζκφο ησλ δεηγκάησλ κειηνχ πνπ εμεηάζακε απφ θάζε θαηεγνξία θαη ν αξηζκφο ησλ ππφπησλ λνζεπκέλσλ κειηψλ.

6 6 Πίλαθαο 3. Μέγηζηεο θαη ειάρηζηεο ηηκέο ρεκηθψλ ζηαζεξψλακηγψλ θαηεγνξηψλ Καηεγορία Γηαζηάζε Προιίλε Fieche Na/K κειηού DΝ mg/kg mg/kg Πεχθνπ /- 0,2 Διάηεο /- 0,7 Καζηαληάο /- 0,8 Θπκαξηνχ ,9 Ζιηάλζνπ ,2 Βακβαθηάο ,3 Δξείθεο ,8 Πνξηνθαιηάο Σν ζπκαξίζην είλαη ην κφλν πνπ παξνπζηάδεη πξφβιεκα κε ηελ πνηφηεηά ηνπ. Πξφβιεκα πνπ δεκηνπξγείηαη κε ηελ ππέξκεηξε ηξνθνδφηεζε ησλ κειηζζηψλ θαη εληνπίδεηαη θχξηα ζε μεξηθά λεζηά φπνπ νη κειηζζνθφκνη αλαγθάδνληαη λα ηξνθνδνηήζνπλ ηα κειίζζηα ηνπο κε ζηξφπη ιφγσ ηεο πεξηνξηζκέλεο λεθηαξνέθθξηζεο. Σν πξφβιεκα ζπδεηηέηαη κε ηνπο κειηζζνθφκνπο θαη ηηο νξγαλψζεηο ηνπο θαη γίλνληαη πξνζπάζεηεο ψζηε λα πεξηνξηζζεί ην θαηλφκελν είηε απηφ νθείιεηαη ζε πξφζεζε είηε νθείιεηαη ζε άγλνηα. Θα πξέπεη λα εηπσζεί φηη απφ ην ζχλνιν ησλ δεηγκάησλ πνπ βξήθακε σο κε θαλνληθά ή λνζεπκέλα κφλν έλα θξίλεηαη σο κε θαλνληθφ κε βάζεη ηηο αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο. ηνλ πίλαθα 4 παξνπζηάδνληαη επίζεο αλαιχζεηο πνπ έγηλαλ ζε 6 δείγκαηα κειηνχ πνπ αγνξάζζεθαλ απφ πιαλφδηνπο πνπ δίλνπλ ην κέιη απφ πφξηα ζε πφξηα. Καη ηα 6 δείγκαηα πνπ εμεηάζζεθαλ ήζαλ λνζεπκέλα κε πξνζζήθε κεγάιεο πνζφηεηαο ηζνγιπθφδεο. Ζ δηαθίλεζε λνζεπκέλνπ κειηνχ κε ηζνγιπθφδε κε ηελ κέζνδν ηεο πφξηα ζε πφξηα πψιεζεο, έρεη πάξεη δηαζηάζεηο. Σν παξάλνκν πξντφλ δελ δηαθηλείηαη απφ κειηζζνθφκνπο αιιά απφ εκπφξνπο, νη νπνίνη ζπλήζσο ρξεζηκνπνηνχλ θπξίεο θάπνηαο ειηθίαο. Οη κειηζζνθφκνη κε ειάρηζηεο εμαηξέζεηο ζηελ πεξίπησζε ηνπ ζπκαξίζηνπ κειηνχ, έρνπλ πξντφλ πνπ εκπλέεη εκπηζηνζχλε. Tα νξγαλνιεπηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ κειηνχ εμεηάζζεθαλ κε εηδηθφ ηεζη πνπ θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 5. Υξεζηκνπνηείηαη σο θξηηήξην πνηφηεηαο ην ρξψκα, ε πδαξφηεηα, ν ηξφπνο θξπζηάιισζεο, ε γεχζε θαη ην άξσκα ηνπ πξντφληνο. Γηα θάζε θξηηήξην δίλεηαη έλαο ζπληειεζηήο βαξχηεηαο ν νπνίνο πνιιαπιαζηαδφκελνο κε ηνλ βαζκφ πνπ δίλεη ν δνθηκαζηήο δίλεη ηελ επηκέξνπο βαζκνινγία ηνπ θάζε δείγκαηνο. Ο βαζκφο γηα θάζε πνηνηηθφ θξηηήξην είλαη απφ 1 έσο 3 κε άξηζηα ην 3.

7 7 Πίλαθαο 4. Ύπνπηα δείγκαηα λνζείαο (ρχκα κέιη παξαγσγψλ θαη πιαλνδίσλ). Καηεγορία Αρηζκός Γηαζηάζε Προιίλε Να/Κ Fieche κειηού δεηγκάηωλ - - Πεχθνπ Διάηεο Καζηαληάο Θπκαξηνχ 83 19(23%) 10(12%) 9(11%) 1(1%) Ζιηάλζνπ Βακβαθηάο Δξείθεο Πνξηνθαιηάο Αλζφκεια Πιαλφδηνη 6 6(100%) 6(100%) 6(100%) - Πίλαθαο 5 Οξγαλνιεπηηθφ θα καθξνζθνπηθφ ηεζη Bonrehi θαη Gomez (1988) Φαραθηερηζηηθό δείγκαηος Βαζκοιογία δοθηκαζηού Σσληειεζηής βαρύηεηας Τειηθή βαζκοιογία Υξψκα 6 Τδαξφηεηα ή 3 θξπζηάιισζε Αξσκα 7 Γεχζε 15 Σν ηεζη εθαξκφζζεθε γηα ηηο ακηγείο θαηεγνξίεο ειιεληθνχ κειηνχ, ζε κεγάιν αξηζκφ θαηαλαισηψλ απφ δηαθνξεηηθέο πεξηνρέο ηεο Διιάδαο. Ο πίλαθαο 6 δίλεη ηα απνηειέζκαηα νξγαλνιεπηηθνχ ειέγρνπ ζηνλ νπνίν ζπκκεηείραλ 732 θαηαλαισηέο. Απφ ηνλ έιεγρν απηφ δηαπηζηψζεθε φηη: Σν κέιη ειάηεο, πεχθνπ, θαζηαληάο θαη ζπκαξηνχ πξνηηκάηαη πεξηζζφηεξν απφ ηα ππφινηπα είδε Ο θαηαλαισηήο είλαη αλεκέξσηνο γηα ηηο ακηγείο θαηεγνξίεο κειηνχ πνπ παξάγνληαη ζηελ Διιάδα, Τπάξρεη πξνηίκεζε ζε ηνπηθά κέιηα πηζαλφ ιφγν ζπλήζεηαο Ο θαηαλαισηήο δελ κπνξεί λα μερσξίζεη νξγαλνιεπηηθά ην λνζεπκέλν κέιη (κε γιπθφδε ή κε ηζνγιπθφδε θάησ απφ 25%).

8 8 Πίλαθαο 6. Πξνηηκήζεηο θαηαλαισηψλ ζηηο ακηγείο θαηεγνξίεο ειιεληθνχ κειηνχ. Καηεγορία κειηού Προηίκεζε % Διάηες 74,1 Πεύθοσ 73,5 Καζηαληάς 72,3 Θσκαρηού 72,2 Πορηοθαιηάς 63,5 Ηιηάλζοσ 55,1 Δρείθες 53,9 Βακβαθηού 52,6 Αξηζκφο δνθηκαζηψλ :732 Tσποποηεκέλα κέιηα Κάζε ρξφλν αγνξάδνπκε επψλπκα ζπζθεπαζκέλα κέιηα απφ ηελ ειιεληθή αγνξά. εκεηψλνπκε ηα αλαγξαθφκελα ζηελ εηηθέηα, ηελ ηηκή αγνξάο, ηελ θαηάζηαζε ηνπ δείγκαηνο (θξπζηαιισκέλν, ξεπζηφ, κε αθξφ θιπ) Σα θξηηήξηα ειέγρνπ πνπ ρξεζηκνπνηήζακε είλαη ηα ίδηα κε εθείλα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηηο ακηγείο θαηεγνξίεο κειηνχ. Παξάιιεια κειεηήζακε θαηά πφζν ην πεξηερφκελν ηεο ζπζθεπαζίαο αληαπνθξίλεηαη ζηα αλαγξαθφκελα ζηελ εηηθέηα θαη ζηελ πεξίπησζε ησλ ακηγψλ ηππνπνηεκέλσλ κειηψλ ηελ θπηηθή πξνέιεπζε. Γηαπηζηψζακε φηη ην ακηγέο κέιη απνπζηάδεη παληειψο. Γελ βξέζεθε νχηε έλα ηππνπνηεκέλν επψλπκν βάδν κε ηελ έλδεημε κέιη εξείθεο, βακβαθηνχ, ειίαλζνπ ή θαζηαληάο. Οη κνλαδηθέο θαηεγνξίεο είλαη ην ζπκαξίζην, ην πεπθφκειν, ηεο ειάηεο θαη ηα γεληθά αλζφκεια. Γελ ππάξρνπλ θαη νη πνηθίινη ρξσκαηηζκνί πνπ παξνπζηάδνπλ ηα ακηγή κέιηα. Σν κεγαιχηεξν πξφβιεκα ζηα ζπζθεπαζκέλα κέιηα είλαη ε ππεξβνιηθή ζέξκαλζε ηνπ κειηνχ. Ζ ζέξκαλζε είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ ξεπζηνπνίεζε, ηελ αλάκημε, ην θηιηξάξηζκα θαη γεληθά ηελ επεμεξγαζία ηνπ πξντφληνο. Δάλ δελ γίλεη ζσζηά θαη ζηνλ βαζκφ πνπ πξέπεη θαηαζηξέθεη ηελ βηνινγηθή αμία ηνπ κειηνχ θαη ην θαηαηάζζεηαη ζηελ θαηεγνξία ησλ βηνκεραληθψλ κειηψλ. Έλαο αξηζκφο απφ 23 δείγκαηα απφ ηα 137 πνπ εμεηάζζεθαλ ζε δηάζηεκα 7 ρξφλσλ (πνζνζηφ 17%) βξέζεθαλ κε ραξαθηεξηζηηθά βηνκεραληθνχ κειηνχ. Σν πνζνζηφ απηφ, κνινλφηη ρακειφηεξν απφ ην αληίζηνηρν ζε άιιεο ρψξεο είλαη πςειφ θαη γίλεηαη κεγάιε πξνζπάζεηα ψζηε λα κεησζεί. Έρνπκε επαθή κε ηνπο ηππνπνηεηέο δηαθηλεηέο κειηνχ πνπ ην πξντφλ ηνπο παξνπζηάδεη ην πξφβιεκα θαη παξάιιεια εμεηάδνπκε ηελ επίδξαζε ηεο

9 9 ζέξκαλζεο ζηηο ακηγείο θαηεγνξίεο κειηνχ έηζη ψζηε λα δψζνπκε θαιχηεξεο νδεγίεο γηα ηνλ βαζκφ θαη ηνλ ρξφλν ζέξκαλζεο ηνπ κειηνχ. Δηηθέηα. Πξνυπφζεζε πνηφηεηαο είλαη ην πξντφλ λα αληαπνθξίλεηαη ζηελ εηηθέηα ζπζθεπαζίαο. Ζ ιαλζαζκέλε εηηθέηα, ε εηηθέηα εθείλε πνπ παξαπιαλεί ηνλ θαηαλαισηή, εθείλε πνπ δελ αληαπνθξίλεηαη ζην πεξηερφκελν ηεο ζπζθεπαζίαο δελ ραξαθηεξίδεη έλα πνηνηηθά θαιφ κέιη. Έλα απφ ηα πξνβιήκαηα πνπ παξνπζηάδνπλ νη εηηθέηεο ζπζθεπαζίαο είλαη ε ιαλζαζκέλε νλνκαζία πνπ δίλεηαη ζε πξντφλ. Όπσο θαίλεηαη απφ ηνπο πίλαθεο 7 θαη 8, πνζνζηφ 16% απφ ηα ζπζθεπαζκέλα αλζφκεια είλαη πεπθφκεια ή κέιη ειάηεο. Ζ αλάκημε απηή πηζαλφ λα κελ γίλεηαη απφ πξφζεζε εμαπάηεζεο ηνπ θαηαλαισηή αιιά απφ ηελ αλάγθε λα πξνζθεξζνχλ ζηελ αγνξά αλακίμεηο κειηψλ πνπ δηαηεξνχληαη πεξηζζφηεξν ξεπζηά. Tν κέιη απφ κειηηψκαηα (ειάηεο, πεχθνπ) δελ θξπζηαιιψλνπλ. Άιισζηε ε παξαγσγή ηνπ πεπθφκεινπ απνηειεί ην 60-65% θαη ην ειαηφκειν ην 10% ηεο ζπλνιηθήο εηήζηαο ειιεληθήο παξαγσγήο θαη είλαη επφκελν λα βξεζνχλ νη δχν απηέο θαηεγνξίεο κειηνχ ζε αλάκημε κε άιια κέιηα. Σν κεγαιχηεξν πξφβιεκα εηηθέηαο παξνπζηάδνπλ ηα ζπκαξίζηα κέιηα. Διάρηζηα απφ ηα δείγκαηα πνπ εμεηάζζεθαλ πιεξνχζαλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ ζπκαξίζηνπ (πίλαθαο 9). Γειαδή δελ είρα ηα θπζηθνρεκηθά, ηα νξγαλνιεπηηθά θαη ηα κηθξνζθνπηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ κειηνχ απηνχ. ηα κηθξνζθνπηθά ραξαθηεξηζηηθά εληάζζεηαη ην πνζνζηφ ησλ γπξενθφθθσλ ζπκαξηνχ πνπ πξέπεη λα μεπεξλά ην 25% γηα λα νλνκαζηνχλ ζπκαξίζηα. Όπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 9 θαλέλα δείγκα απφ ηα 36 πνπ εμεηάζζεθαλ δελ έθζαζε ζην φξην απηφ. Αληίζεηα ην 67% ησλ δεηγκάησλ είραλ πνζνζηά γπξενθφθθσλ θάησ απφ 15%. Σν γεγνλφο φηη θαλέλα απφ ηα ηππνπνηεκέλα ζπκαξίζηα κέιηα δελ είλαη πξαγκαηηθφ ζπκαξίζην θαη φηη νπδείο κέρξη ηψξα δελ δηψρηεθε νθείιεηαη ζε θελφ ησλ αγνξαλνκηθψλ δηαηάμεσλ νη νπνίεο δελ νξίδνπλ κε ζαθήλεηα πνην είλαη ην ζπκαξίζην κέιη. Σν κέιη είλαη ηξφθηκν θαη φρη θάξκαθν. Ζ αλαγξαθή ζεξαπεπηηθψλ ηδηνηήησλ ζηελ εηηθέηα ηνπ κειηνχ θαη ηδηνηήησλ πνπ ζηεξείηαη παξαπιαλεί ηνλ θαηαλαισηή θαη είλαη αληίζεηε ησλ αγνξαλνκηθψλ δηαηάμεσλ. Σν κέιη πξέπεη λα θέξεηαη ζην εκπφξην ακηγέο, απαγνξεχεηαη ε πξνζζήθε νπνηαζδήπνηε άιιεο νπζίαο, αθφκε θαη ε ελίζρπζή ηνπ κε βαζηιηθφ πνιηφ θαη ζε θακηά πεξίπησζε δελ πξνζθέξεη καθξνδσία ζηνλ άλζξσπν, αιιά νχηε ηνλ ςειψλεη, φπσο δηαηείλεηαη ζηελ εηηθέηα θάπνην ζπζθεπαζκέλν πξντφλ. Πίλαθαο 7. Με θαλνληθά επψλπκα ζπζθεπαζκέλα κέιηα.

10 10 Υξνληά αξηζκφο Βηνκεραληθά Ννζεπκέλα δεηγκάησλ HMF>40 mg/kg (44%) (7%) (13%) (12%) (15%) (19%) 1(5%) (8%) 0 χλνιν (17%) 1 Πίλαθαο 8 Αξηζκφο επψλπκσλ ζπζθεπαζκέλσλ κε ραξαθηεξηζηηθά πνπ δελ αληαπνθξίλνληαη ζηελ εηηθέηα ζπζθεπαζίαο Έλδεημε Αξηζκφο δεηγκάησλ ζπζθεπαζίαο Πεξηερφκελν χλνιν Με θαλνληθά Αλζφκειν Μειίησκα 73 12(16%) Αλεπεμέξγαζην Βηνκεραληθά (17%) Θπκαξίζην Άιιε θαηεγνξία (100%) Πίλαθαο 9. Πνζνζηά γπξνθφθθσλ ζπκαξηνχ ζε ζπζθεπαζκέλα κέιηα Γσρεόθόθθοη ζσκαρηού % Αρηζκός δείγκαηωλ (16.6%) (30.5) (19.4) (11.1) (11.1) (5.5) (5.5) >36 0 χλνιν 36 (100%) Υποιείκκαηα παραζηηοθηόλωλ ζηο ειιεληθό κέιη. Βαζηθφ ζηνηρείν γηα ηελ πνηφηεηα ηνπ κειηνχ είλαη ν βαζκφο επηβάξπλζήο ηνπ απφ παξαζηηνθηφλα ζθεπάζκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηνλ αγξφ γηα ηελ πξνζηαζία ηεο θπηηθήο παξαγσγήο, θαζψο επίζεο θαη απφ ζθεπάζκαηα πνπ ρξεζηκνπνηεί ν κειηζζνθφκνο κέζα ζηελ θπςέιε, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα αληηκεησπίζεη ηνπο δηάθνξνπο ερζξνχο θαη ηηο αζζέλεηεο ησλ κειηζζψλ. Μεγαιχηεξνο θίλδπλνο ππάξρεη απφ ηα ζθεπάζκαηα πνπ ρξεζηκνπνηεί ν κειηζζνθφκνο κέζα ζηελ θπςέιε γηα λα θαηαπνιεκήζεη ηελ Βαξξφα, ηνπ

11 11 νπνίνπ ε αληηκεηψπηζή κε άιινπο ηξφπνπο είλαη ηδηαίηεξα δχζθνιε έσο αδχλαηε. Σν άθαξη απηφ εκθαλίζζεθε ζηελ ρψξα καο ην 1979, θαη ην πξψην ζθεχαζκα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ήηαλ ην καιάζεην. Σν ζέκα ησλ ππνιεηκκάησλ ζηα κέιηα απαζρφιεζε ηνπο έιιελεο επηζηήκνλεο. ηνλ πίλαθα 10 δίλνληαη νη ζπγθεθξηκέλεο νπζίεο γηα ηηο νπνίεο έγηλε πξνζπάζεηα λα εληνπηζηνχλ ζην κέιη, ν αξηζκφο ησλ δεηγκάησλ πνπ εμεηάζζεθαλ, ηα ζεηηθά δείγκαηα, ε κέγηζηε επηβάξπλζε πνπ βξέζεθε θαη ε βηβιηνγξαθηθή αλαθνξά. Πίλαθαο 10. Τπνιείκκαηα παξαζηηνθηφλσλ ζηα ειιεληθά κέιηα Γξαζηηθή Αξηζκφο Μέγηζηε Βηβιηνγξαθηθή νπζία δεηγκάησλ επηβάξπλζε χλ. Θεη. κg/kg malathion Thras.et al 85 " Thras.et al 88 " 70 6 ίρλε Mπαι. & αλη.,89 " 24 0 < 5 Thras & Flamini, 97 coumaphos Thras.et al 88 fluvalinate Mπαι. & αλη.,89 " Thras & Flamini, 97 Γηα ην καιάζεην έγηλαλ 4 εξεπλεηηθέο εξγαζίεο. Σν 1985 θαη 1988 απφ ηνπο Θξαζπβνχινπ θαη ζπλεξγάηεο, ην 1989 απφ ηνλ Μπαιαγηάλε θαη αληά θαη ην 1997 απφ ηνπο Θξαζπβνχινπ θαη Flaminiί. Σα δείγκαηα πάξζεθαλ απφ κειηζζνθφκνπο πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ ην ζθεχαζκα θαζψο επίζεο θαη απφ ην εκπφξην. ην ζχλνιν ησλ 196 δεηγκάησλ κειηνχ βξέζεθαλ ηα 21 επηβαξεκέλα (πνζνζηφ 10.7%). Ζ κεγαιχηεξε ζπγθέληξσζε ππνιείκκαηνο καιαζείνπ ήηαλ 40 κg/kg (ppb). Παξάιιεια κε ην καιάζεην ρξεζηκνπνηήζεθε ην θνπκαθψο, ην νπνίν εθαξκφδεηαη κέρξη ζήκεξα αιιά ζε πνιχ κηθξφηεξε έθηαζε. Τπνιείκκαηα θνπκαθψο βξέζεθαλ ζε 6 απφ ηα 21 δείγκαηα πνπ αλαιχζακε ην 1988 κε κέγηζηε ζπγθέληξσζε ηα 6 κg/kg (ppb). Σν θινπθαιηλέηη είλαη ην ζθεχαζκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηελ πιεηνλφηεηα ησλ ειιήλσλ κειηζζνθφκσλ ηα ηειεπηαία 7 ρξφληα (Mαπξίθ, Απηζηάλ). Αλαιχζεηο έγηλαλ ζε 62 δείγκαηα ην 1989 (12 δείγκαηα απφ παξαγσγνχο θαη 50 απφ ην εκπφξην) θαη ζε 24 δείγκαηα απφ ην εκπφξην ην 1997 (δείγκαηα ηνπ 1996). Πέληε δείγκαηα βξέζεθαλ επηβαξεκέλα κε κέγηζηε ζπγθέληξσζε 15 κg/kg. Γελ έρνπλ θαζνξηζηεί Αλψηαηα Δπηηξεπηά Όξηα Τπνιεηκκάησλ ζην κέιη, ψζηε λα απνθαλζνχκε θαηά πφζν νη ζπγθεληξψζεηο ησλ νπζηψλ πνπ

12 12 βξέζεθαλ είλαη πςειέο ή φρη. Γηα λα θξίλνπκε φκσο ηελ επηθηλδπλφηεηα ηνπο, ππνινγίζακε ηα εμήο ηα νπνία θαίλνληαη ζηνλ πίλαθα 11. Πίλαθαο 11. Δπηθηλδπλφηεηα ησλ ππνιεηκκάησλ γεσξγηθψλ θαξκάθσλ πνπ βξίζθνληαη ζην κέιη γηα ηνλ θαηαλαισηή Γξψλ ζπζηαηηθφ ADI mg/kg ADI 20 kg Μέγηζηε επηβάξπλζε Ε.Β εκ. Ε.Β εκ. mg/kg malathion ,04 10 coumaphos ,006 1,6 fluvalinate ,015 13,3 kg κειηνχ γηα λα ζπκπι. ε ADI α) Σελ εκεξήζηα επηηξεπηή δφζε (Acceptable Daily Intake) δειαδή ηελ πνζφηεηα εθείλε ηεο δξαζηηθήο νπζίαο πνπ φηαλ ιακβάλεηαη θαζεκεξηλά θαη ζε φιε ηελ δηάξθεηα ηεο δσήο δελ επηθέξεη επηβιαβείο επηδξάζεηο ζηελ πγεία. Ζ πνζφηεηα απηή είλαη θαζνξηζκέλε απφ ην πκβνχιην γεσξγηθψλ θαξκάθσλ ησλ Γηεζλψλ Οξγαληζκψλ (ζηήιε 2). β) Σελ εκεξήζηα επηηξεπηή δφζε γηα έλα παηδί βάξνπο 20 θηιψλ (ζηήιε 3)..γ) Ζ πνζφηεηα ηνπ κειηνχ πνπ απαηηείηαη γηα λα ζπκπιεξσζεί ε εκεξήζηα επηηξεπηή δφζε γηα ην παηδί ησλ 20 θηιψλ (ζηήιε 5). Υξεζηκνπνηήζεθε ε κεγαιχηεξε επηβάξπλζε πνπ βξέζεθε ζηα ειιεληθά κέιηα(ζηήιε 4). Με βάζεη ηνπο ππνινγηζκνχο απηνχο, ηα ππνιείκκαηα ζθεπαζκάησλ πνπ βξίζθνληαη ζηα ειιεληθά κέιηα δελ ζεσξνχληαη επηθίλδπλα εθφζνλ απαηηνχληαη 10, 1,6 θαη 13,3 θηιά κέιη, απφ ην πιένλ επηβαξεκέλν γηα λα ζπκπιεξσζεί ε εκεξήζηα επηηξεπηή δφζε παηδηνχ βάξνπο 20 θηιψλ, ελψ ε εκεξήζηα θαηαλάισζε κειηνχ δελ μεπεξλά ηα 100 γξακ. Βέβαηα γηα λα ππνινγηζζεί ην αλψηαην επηηξεπηφ φξην ππνιεηκκάησλ ζα πξέπεη λα ζπλππνινγηζηεί ην ζχλνιν ηεο ηξνθήο πνπ ιακβάλεη ν θαηαλαισηήο ζε κηα εκέξα. Σα πεξηζψξηα φκσο γηα ην κέιη είλαη κέρξη ζηηγκήο αζθαιείαο θαη δελ εκπλένπλ αλεζπρία γηα ηνλ θαηαλαισηή.. Σσκπεράζκαηα Ζ πνηφηεηα ηνπ κειηνχ είλαη ζεκαληηθφο παξάγνληαο ζηνλ νπνίν ζηεξίδεηαη ε ειιεληθή κειηζζνθνκία ζήκεξα. Ο ζηφρνο ηεο εξγαζίαο καο ήηαλ λα εληνπίζνπκε ραξαθηεξηζηηθά πνηφηεηαο πνπ κπνξνχλ λα βειηησζνχλ αθφκε πεξηζζφηεξν. Γηα λα θζάζνπκε ζηνλ ζηφρν απηφ, νξίζακε ηα πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ κειηνχ, ζηεξηδφκελνη ζηηο θείκελεο αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο, ζε αλαιχζεηο απζεληηθψλ δεηγκάησλ πνπ ιάβακε απφ ζπλεξγάηεο

13 13 κειηζζνθφκνπο θαζψο επίζεο θαη απφ κέιη πνπ εκείο λνζεχζακε κε ηξνθνδνηήζεηο ησλ κειηζζψλ. Βξήθακε φηη: 1. Σα ακηγή κέιηα πεχθνπ, ειάηεο θαη θαζηαληάο έρνπλ θπζηθή δηαθχκαλζε πνπ δελ αληαπνθξίλεηαη πάληνηε ζηηο θείκελεο αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο, ρσξίο λα επζχλεηαη ν παξαγσγφο. 2. Ζ πνηφηεηα ηνπ ζπκαξίζηνπ κειηνχ πξνβιεκαηίδεη. Οη έζησ ιίγοη κειηζζνθφκνη πνπ ηξνθνδνηνχλ ηα κειίζζηα ηνπο κε ζηξφπη ζηελ αλζνθνξία ηνπ ζπκαξηνχ ζα πξέπεη λα αιιάμνπλ λννηξνπία, θαη όιοη νη δηαθηλεηέο ηππνπνηεκέλνπ ζπκαξίζηνπ κειηνχ ζα πξέπεη λα αιιάμνπλ... εηηθέηα. 3. Σν κεγαιχηεξν πξφβιεκα πνπ αληηκεησπίδεη ην ηππνπνηεκέλν κέιη είλαη ε ππεξβνιηθή ζέξκαλζε ηνπ πξντφληνο ζην ζηάδην ηεο επεμεξγαζίαο ηνπ. Σν ζέκα απηφ ήδε ην κειεηάκε πεξηζζφηεξν θαη βξηζθφκαζηε ζε ζπλερή ζπλεξγαζία κε ηνπο ηππνπνηεηέο ψζηε λα αληηκεησπηζηεί θαη απηφ ην πξφβιεκα. 4. Οη ιαλζαζκέλεο εηηθέηεο, κελχκαηα πνπ δελ πξέπεη λα αλαγξάθνληαη, θαη αζπκθσλία εηηθέηαο θαη πεξηερνκέλνπ ηεο ζπζθεπαζίαο κπνξνχλ λα ειεγρζνχλ κε απζηεξφηεξν αγνξαλνκηθφ έιεγρν. 5. Τπάξρεη κεγάιν πξφβιεκα κε ην παξαεκπφξην λνζεπκέλνπ κειηνχ απφ εκπφξνπο θαη φρη κειηζζνθφκνπο παξαγσγνχο. Σν κέιη απηφ δηαθηλείηαη παξάλνκα απφ πφξηα ζε πφξηα. Ζ πνιηηεία ζα πξέπεη λα επέκβεη δξαζηηθά ψζηε λα εμαιείςεη ηελ πεξίπησζε απηή θαη λα πξνζηαηεχζεη ηφζν ηνλ κειηζζνθφκν παξαγσγφ φζν θαη ηνλ θαηαλαισηή. 6. Τπάξρνπλ ππνιείκκαηα ρεκηθψλ νπζηψλ ζην κέιη ζε ζπγθεληξψζεηο πνπ δελ εκπλένπλ αλεζπρία γηα ηελ πγεία ηνπ θαηαλαισηή. 7. Οη αγνξαλνκηθέο δηαηάμεηο αδπλαηνχλ λα ειέγμνπλ πνηνηηθά ην κέιη, ζα πξέπεη λα αλακνξθσζνχλ θαη λα εθαξκνζζνχλ κε απζηεξφηεηα πξνο φθεινο ησλ θαηαλαισηψλ αιιά θαη ησλ παξαγσγψλ, ε πιεηνλφηεηα ησλ νπνίσλ πξνζθέξεη πξντφλ πνπ αληαπνθξίλεηαη ζηηο πςειέο πνηνηηθέο απαηηήζεηο πνπ ζέινπκε λα έρεη ην ειιεληθφ κέιη.