Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο"

Transcript

1 Υδραυλικά Έργα ΙI [ΠΟΜ 451] Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο Ανδρέας Χριστοφή / ειδικός επιστήμονας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ andreas.christofe@cut.ac.cy

2 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ 3) Άρδευση με Αυλάκια Στη μέθοδο αυτή, που εφαρμόζεται κυρίως για την άρδευση γραμμικών καλλιεργειών, ο αγρός διαμορφώνεται σε αυλάκια συνήθως με κατεύθυνση προς τη μέγιστη κλίση, στο πάνω μέρος των οποίων παροχετεύεται νερό με μικρή σχετικά παροχή. Το νερό αυτό κινείται κατά μήκος των αυλακιών, αρδεύοντας τα φυτά που βρίσκονται στις ράχες που σχηματίζονται μεταξύ των αυλακιών. Με τον τρόπο αυτό μέρος μόνο της επιφάνειας του χωραφιού σκεπάζεται με νερό. Η διήθηση του νερού από τα αυλάκια είναι κατακόρυφη και πλευρική. Η πλευρική διήθηση που εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του εδάφους, είναι πολύ σημαντική γιατί, κυρίως με αυτή, εφοδιάζονται με νερό τα φυτά που καλλιεργούνται στις ράχες και επηρεάζει την κατανομή των διαλυτών αλάτων και των λιπασμάτων που δεν δεσμεύονται από το έδαφος. Μια τυπική κατανομή της υγρασίας από αυλάκι σε ομοιόμορφο έδαφος φαίνεται στο Σχήμα 4. Σχ.4: Κατανομή υγρασίας στο έδαφος κατά την άρδευση με αυλάκια. 44

3 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Η παροχή που εφαρμόζεται στα αυλάκια είναι συνάρτηση των διαστάσεων και της διαβρωτικότητάς τους. Γενικά, η διάβρωση του εδάφους των χωραφιών που αρδεύονται με αυλάκια είναι μεγαλύτερη από ότι όταν αυτά αρδεύονται με περιορισμένη διάχυση ή κατάκλυση, γιατί στα αυλάκια το νερό βρίσκεται σε άμεση επαφή με το έδαφος ενώ στις άλλες δύο μεθόδους η επιφάνεια του εδάφους προστατεύεται ήδη από την καλλιέργεια. Η διαβρωτικότητα εξαρτάται από το έδαφος και την ταχύτητα που κινείται το νερό στα αυλάκια. Σε γενικές γραμμές, τα αμμώδη εδάφη είναι πιο ευάλωτα στη διάβρωση από ότι τα αργιλώδη. Η ταχύτητα ροής του νερού είναι συνάρτηση της παροχής και της κλίσης του αυλακιού. Η μέγιστη παροχή που μπορεί να παροχετευθεί σε ένα αυλάκι, χωρίς αυτή να προκαλεί διάβρωση, μπορεί να υπολογιστεί με την εμπειρική σχέση: Q m = /S (24) Όπου: Q m είναι η μέγιστη παροχή που μπορεί να δεχτεί το αυλάκι χωρίς κίνδυνο διάβρωσης σε L/s και S είναι η κλίση του αυλακιού σε m/m. Οι μικρές σχετικά διαστάσεις των αυλακιών και ο κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους επιβάλλουν συνήθως την εφαρμογή μικρής παροχής άρδευσης που έχει ως συνέπεια βραδεία προς τα κατάντη κίνηση του νερού. Ακόμη, μετά τη διακοπή της άρδευσης, λόγω των μικρών διαστάσεων των αυλακιών, το νερό που παραμένει σ' αυτά είναι περιορισμένο και αποχωρεί πολύ γρήγορα. Για τους λόγους αυτούς, άρδευση με σταθερή παροχή έχει ως συνέπεια ανομοιόμορφη κατανομή του νερού και μεγάλη επιφανειακή απορροή. Βελτίωση της ομοιομορφίας κατανομής και περιορισμός της επιφανειακής απορροής μπορεί να επιτευχθεί αν εφαρμοστεί μεταβαλλόμενη παροχή. 45

4 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Τα αυλάκια χρησιμοποιούνται για την άρδευση όλων των γραμμικών καλλιεργειών σε εδάφη με μικρή κλίση. Στον Πίνακα 8 δίνονται οι μέγιστες επιτρεπόμενες κλίσεις ανάλογα με τον τύπο του εδάφους. Πίν.8: Μέγιστες επιτρεπόμενες κλίσεις στη μέθοδο με αυλάκια Τυπικά, τα αυλάκια είναι παράλληλα μεταξύ τους, με ισαποχή που καθορίζεται από την απόσταση μεταξύ των γραμμών των φυτών και συνήθως κυμαίνεται μεταξύ m. Το βάθος τους είναι cm και δέχονται παροχές από L/s. Το μήκος τους κυμαίνεται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του εδάφους από m. Για μέσες συνθήκες το μήκος αυτό είναι γύρω στα 300 m. Αυλάκια όμως μπορεί να χρησιμοποιηθούν και σε επικλινή και τοπογραφικά ανομοιόμορφα εδάφη. Εδώ τα αυλάκια ακολουθούν ισοκλινείς με μικρή κλίση, έχουν ακανόνιστη διεύθυνση, μήκος από 60 μέχρι 120 m και διαστάσεις που επιτρέπουν μεγάλη σχετικά παροχή. 46

5 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Ο περιορισμός της επιφανειακής απορροής και η βελτίωση της ομοιομορφίας κατανομής του νερού, που έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερη αρδευτική αποδοτικότητα, μπορεί να επιτευχθεί με κατάλληλο συνδυασμό της παροχής άρδευσης και του μήκους των αυλακιών, σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά του εδάφους. Μια τυπική διαδικασία για να βρεθεί ο βέλτιστος αυτός συνδυασμός είναι με δοκιμαστικές αρδεύσεις (Panoras κ.ά., 1996). Η διαδικασία αυτή, όπως και στην περίπτωση της άρδευσης με περιορισμένη διάχυση, είναι χρονοβόρα, δαπανηρή και απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό. Μια άλλη διαδικασία που δεν απαιτεί δοκιμαστικές αρδεύσεις αναπτύχθηκε από την Soil Conservation Service των Η.Π.Α. (USDA, 1979, Hart κ.ά., 1983, Τσακίρης, 1986, Παπαζαφειρίου και Παπαμιχαήλ. 1996, Παπαμιχαήλ και Παπαδήμος, 1996α). Είναι δεδομένο ότι η διήθηση του νερού στο έδαφος από ένα αυλάκι εξαρτάται από την επιφάνεια του εδάφους που βρίσκεται σε επαφή με το νερό. Η επιφάνεια αυτή, ανά μονάδα μήκους αυλακιού, εκφράζεται από τη βρεχόμενη περίμετρο και υπολογίζεται εμπειρικά με τη σχέση: P = (Q ( n s ) 0.5 ) (25) όπου: Ρ βρεχόμενη περίμετρος σε m, Q παροχή εισόδου σε κάθε αυλάκι (L/s), S κλίση των αυλακιών (m/m) και n συντελεστής τραχύτητας του Manning. Η τιμή της Ρ δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από την απόσταση μεταξύ των αυλακιών W. Ο χρόνος προέλασης του νερού σε διαδοχικές θέσεις κατά μήκος του αυλακιού (t t ) σε min, όπως υπολογίζεται από ανάλυση δεδομένων που αποκτήθηκαν από δοκιμαστικές αρδεύσεις, εκφράζεται με τη σχέση: 47

6 t t = X f e gx QS 1/2 (26) ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ όπου: χ απόσταση από την αρχή του αυλακιού μέχρι το σημείο χ σε m, Q παροχή του αυλακιού σε L/s, S κλίση του αυλακιού σε m/m, f και g συντελεστές προέλασης που μεταβάλλονται ανάλογα με τον αριθμό της ομάδας διηθητικότητας (Ι f ) στην οποία ανήκει το έδαφος του χωραφιού. Οι συντελεστές αυτοί μπορούν να υπολογιστούν αντίστοιχα με τις σχέσεις: f = Ι f, (27) και g = ( I f ) (28) Τιμές των Ι f και g δίνονται στον Πίνακα 9 ως συνάρτηση της ομάδας διηθητικότητας (USDA, 1979, Hart κ.ά., 1983). 48

7 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Πίν. 9: Τιμές των συντελεστών f και g, για κάθε ομάδα διηθητικότητας της SCS 49

8 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Ο χρόνος ευκαιρίας του νερού σε ένα οποιοδήποτε σημείο του αυλακιού (t 0 ) είναι ίσος με τη διάρκεια άρδευσης (t a ) μείον το χρόνο προέλασης (t t ) συν το χρόνο απόσυρσης t r που είναι ο χρόνος που το νερό παραμένει στο σημείο μετά τη διακοπή της άρδευσης, είναι δηλαδή: t 0 = t a - t t + t r (29) όπου όλοι οι χρόνοι είναι σε min. Η διάρκεια άρδευσης t a είναι σταθερή για μια συγκεκριμένη άρδευση. Ο χρόνος προέλασης t t μεγαλώνει όσο περισσότερο το σημείο απέχει από την αρχή. Ο χρόνος απόσυρσης t r θεωρείται ότι είναι μηδενικός για αυλάκια που είναι ανοιχτά στο τέρμα τους, ανεξάρτητα αν η παροχή είναι σταθερή ή μεταβαλλόμενη. Με αυτή την παραδοχή, ο χρόνος ευκαιρίας t 0 σε αυλάκια ανοιχτά στο τέρμα τους περιορίζεται σε: t 0 = t a +t t = t a - x f e gx QS 1/2 (30) Ο μέσος χρόνος ευκαιρίας σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού t 0-L, προκύπτει από τη σχέση (30) μετά την ολοκλήρωση του χρόνου προέλασης t t ανάμεσα στα όρια 0 και L και διαίρεση με L και υπολογίζεται με τη σχέση: (31) 50

9 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Όπου: t 0-L και t a σε min, L σε m, Q σε L/s και S m/m. Το ολικό ύψος άρδευσης d, υπολογίζεται με την σχέση : d = 60. Q. t a W. L (32) όπου: d σε mm, Q σε L/s, t a σε min, W ισαποχή των αυλακιών σε m και L σε m. Στην περίπτωση των αυλακιών, το νερό βρίσκεται σε επαφή με το έδαφος κατά μήκος της βρεχόμενης περιμέτρου Ρ και όχι με όλη την επιφάνεια του. Αν η ισαποχή των αυλακιών είναι W, η αθροιστική διηθητικότητα εκφράζεται ως ισοδύναμο ύψος και το μέσο ισοδύναμο ύψος νερού που διηθείται σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού( I 0-L)για χρόνο ίσο με το μέσο χρόνο ευκαιρίας (t 0-L ) υπολογίζεται με τη σχέση: I 0-L = ( t b 0-L + c) P/W (33) Το καθαρό ύψος άρδευσης d n, παίρνοντας υπόψη τα παραπάνω, εκφράζεται από τη σχέση : d n = (at η + c) Ρ/W (34) από όπου προκύπτει ότι ο χρόνος ευκαιρίας t n που απαιτείται για τη διήθηση στο έδαφος του καθαρού ύψους άρδευσης d n, είναι: 51

10 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ (35) όπου: t n σε min, d n σε mm και W και Ρ σε m. Κατά την αρδευτική πρακτική, στο τέρμα του αυλακιού προβλέπεται να διηθηθεί νερό ίσο με το καθαρό ύψος άρδευσης, δηλαδή το νερό πρέπει να μείνει στο σημείο αυτό επί χρόνο ίσο προς το t n. Με αυτή την προϋπόθεση, η διάρκεια άρδευσης t a είναι ίση με το χρόνο που χρειάζεται το νερό να φτάσει στο τέρμα του αυλακιού (χρόνος προέλασης t t, που υπολογίζεται με τη σχέση (26) για χ = L) και το χρόνο ευκαιρίας t n,είναι δηλαδή: t a = t n - t t = t n + L f e gl QS 0.5 (36) όπου: t a και t n σε min, L σε m, Q σε L/s και S σε m/m. Σύμφωνα με τον παραπάνω τρόπο σχεδιασμού, αναπόφευκτα υπάρχει μια ποσότητα νερού που απορρέει από το κάτω άκρο του αυλακιού. Η επιφανειακή απορροή (RO) θα είναι ίση με το ολικό ύψος άρδευσης (d), όπως αυτό υπολογίζεται με τη σχέση (32), μείον το μέσο ισοδύναμο βάθος νερού που διηθήθηκε σε όλο το μήκος τον αυλακιού ( I0-L), όπως αυτό υπολογίζεται με τη σχέση (33), είναι δηλαδή: RO = d - I0-L (37) 52

11 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Η βαθιά διήθηση (DP) είναι ίση με το μέσο ισοδύναμο βάθος νερού που διηθήθηκε σε όλο το μήκος τον αυλακιού ( I 0-L) μείον το καθαρό ύψος άρδευσης (d n ) όπως αυτό υπολογίζεται με τη σχέση (34), είναι δηλαδή: DP = I 0-L - d n (38) Τέλος, η αποδοτικότητα εφαρμογής (E a ) σε (%), υπολογίζεται με τη σχέση: E a = 100 d n d (39) 53

12 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Τεχνικές αύξησης της αποδοτικότητας εφαρμογής στη μέθοδο με αυλάκια α) Τεχνική μείωση της παροχής στο μισό Η παραπάνω διαδικασία αναφέρεται στην περίπτωση που η παροχή διατηρείται σταθερή καθ' όλη τη διάρκεια της άρδευσης. Στην άρδευση με αυλάκια χρησιμοποιείται εκτεταμένα η πρακτική εφαρμογής μεταβαλλόμενης παροχής και, συγκεκριμένα, η παροχή των αυλακιών περιορίζεται στο μισό μόλις το νερό φτάσει στο κάτω άκρο τους. Στην τεχνική αυτή, ο χρόνος που χρειάζεται το νερό για να φθάσει στο τέρμα του αυλακιού είναι ο χρόνος προέλασης t t που υπολογίζεται από τη σχέση (26) για χ - L, όπου L είναι το ολικό μήκος του αυλακιού και Q είναι η αρχική παροχή. Ο χρόνος που χρειάζεται για να διηθηθεί στο τέρμα του αυλακιού το καθαρό ύψος άρδευσης d n είναι ο χρόνος ευκαιρίας t n και υπολογίζεται με τη σχέση (35), όπου όμως η βρεχόμενη περίμετρος υπολογίζεται για τη μειωμένη παροχή που είναι ίση με Q/2. Θεωρώντας ότι η βρεχόμενη περίμετρος που αντιστοιχεί σε παροχή Q/2 είναι Ρ l, η σχέση (35) παίρνει τη μορφή: (40) Η διάρκεια άρδευσης t a είναι το άθροισμα των t t και t n, δηλαδή: t a = t t + t n (41) Ο μέσος χρόνος προέλασης (t t ave ) προκύπτει από ολοκλήρωση της σχέσης (26) και είναι: 54

13 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ (42) Ο χρόνος αυτός είναι ίσος με το μέσο χρόνο ευκαιρίας (t t ave ) του νερού στο αυλάκι από την έναρξη της άρδευσης μέχρι η αρχική παροχή Q να φθάσει στο τέρμα του αυλακιού, είναι δηλαδή: t 0 ave = t t ave (43) Το μέσο ύψος νερού I t ave που διηθείται κατά τη διάρκεια του χρόνου προέλασης είναι: I t ave = ( at b 0 ave + c) P/W (44) όπου: I t ave σε mm, t 0 ave σε min και Ρ και W σε m (το Ρ αναφέρεται σε παροχή Q). Το μέσο ύψος νερού που διηθείται καθ' όλη τη διάρκεια της άρδευσης με μεταβαλλόμενη παροχή (I 0-L) είναι το άθροισμα του νερού που διηθείται κατά το χρόνο προέλασης και του νερού που διηθείται κατά τον υπόλοιπο χρόνο άρδευσης κατά τον οποίο η παροχή έχει μειωθεί στο μισό και υπολογίζεται με τη σχέση: (45) 55

14 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ όπου: I 0-L σε mm, t a και t 0ave σε min και Ρ, Ρ l και W σε m. To ολικό ύψος άρδευσης (d) υπολογίζεται με τη σχέση: (46) Η επιφανειακή απορροή, η βαθιά διήθηση και η αποδοτικότητα εφαρμογής της άρδευσης υπολογίζονται αντίστοιχα με τις σχέσεις (37), (38) και (39). β) Τεχνική αυλακιών μηδενικής κλίσης Μια άλλη τεχνική αύξησης της αποδοτικότητας εφαρμογής στην άρδευση με αυλάκια είναι αυτή κατά την οποία τα αυλάκια είναι οριζόντια και φραγμένα στο κάτω άκρο τους. Με την εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας ισοπέδωσης (μηχανήματα Laser) είναι δυνατή η επίτευξη μηδενικής κλίσης. Στην περίπτωση αυτή η επιφανειακή απορροή είναι μηδενική. Στα οριζόντια αυλάκια το βάθος ροής στην αρχή τους (D) υπολογίζεται με την εμπειρική σχέση: D = Q (47) όπου: D σε m και Q είναι σε L/s. Η μέση υδραυλική κλίση (S) στο αυλάκι υπολογίζεται με τη σχέση: 56

15 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Η μέση υδραυλική κλίση (S) στο αυλάκι υπολογίζεται με τη σχέση: (48) όπου: S σε m/m και L σε m. Το ολικό ύψος άρδευσης (d) υπολογίζεται με τη σχέση: (49) όπου: d σε mm, Q σε L/s, t a σε min και W και L σε m. Ο μέσος χρόνος ευκαιρίας σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού t 0-L υπολογίζεται με τη σχέση: (50) όπου το t n υπολογίζεται με τη σχέση (35). 57

16 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Το μέσο ισοδύναμο ύψος νερού που διηθείται σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού(i0-l) για χρόνο ίσο με το μέσο χρόνο ευκαιρίας (t 0-L ) υπολογίζεται με τη σχέση: (51) Η διάρκεια άρδευσης (t a ) υπολογίζεται με τη σχέση: (52) όπου: t a και t 0-L σε min, Q σε L/s και Ρ και L σε m. Δεδομένου ότι η επιφανειακή απορροή είναι μηδενική, η βαθιά διήθηση (DP) υπολογίζεται με τη σχέση: DP = d d n (53) 58

17 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Εφαρμογή Δίνονται: Καλλιέργεια Αραβόσιτος Ομάδα διηθητικότητας No 6 κατά SCS Μήκος αυλακιών L = 300 m Ισαποχή αυλακιών W = 1.0 m Κλίση S = m/m Συντελεστής τραχύτητας η = 0.04 Καθαρό ύψος άρδευσης d n = 80 mm. Παροχή Q = 1 L/s Ζητούνται: Για τις περιπτώσεις: α) Άρδευσης με σταθερή παροχή Q = 1 L/s β) Τεχνικής μείωσης της παροχής Q = 1 L/s στο μισό και γ) Τεχνικής αυλακιών μηδενικής κλίσης αποφραγμένων στο κάτω άκρο με σταθερή παροχή Q = 2 L/s Διάρκεια άρδευσης t a Ολικό ύψος άρδευσης d Επιφανειακή απορροή RO Βαθιά διήθηση DP Αποδοτικότητα εφαρμογής E a 59

18 Λύση. α) Άρδευση με σταθερή παροχή Q = 1 L/s ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Από τους Πίνακες 1 και 9, για ομάδα διηθητικότητας No. 0.5 a =1.196, b= 0.748, c = 7.0, f=7.97, g = Ο χρόνος προέλασης t t, για L = 300 m, Q = 1 L/s και S = 0.005, σύμφωνα με τη σχέση (26), είναι: t t = e / = min Η βρεχόμενη περίμετρος Ρ, σύμφωνα με τη σχέση (25), είναι: P = 0.265(1. (0.04 /0.005) 0.5 ) = m (θεωρείστε την τιμή m για τις πράξεις που ακολουθούν) Ο χρόνος ευκαιρίας t n του νερού στο έδαφος που χρειάζεται για τη διήθηση του καθαρού βάθους άρδευσης d n = 80 mm, σύμφωνα με τη σχέση (35), είναι: 60

19 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Η διάρκεια άρδευσης t a, σύμφωνα με τη σχέση (36), είναι: t a = = min Το ολικό ύψος άρδευσης d, σύμφωνα με τη σχέση (32), είναι: d = = 196 mm Ο μέσος χρόνος ευκαιρίας t 0-L του νερού σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού L = 300m, σύμφωνα με τη σχέση (31), είναι: 61

20 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Το μέσο ύψος νερού που διηθείται σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού I 0-L σύμφωνα με τη σχέση (33), είναι: Η επιφανειακή απορροή RO, σύμφωνα με τη σχέση (37), είναι: RO = = mm Η βαθιά διήθηση DP, σύμφωνα με τη σχέση (38), είναι: DP= = 10.2 mm Η αποδοτικότητα εφαρμογής E a, σύμφωνα με τη σχέση (39), είναι : E a = = 40.8% 62

21 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ β) Τεχνική μείωσης της παροχής Q = 1 L/s στο μισό Η βρεχόμενη περίμετρος Ρ για παροχή Q/2 = 0.5 L/s σύμφωνα με τη σχέση (25), είναι: Ρ= 0.265(0.5.( 0.04/0.005 ) 0.5 ) = m (θεωρείστε την τιμή m για τις πράξεις που ακολουθούν) m Ο χρόνος ευκαιρίας t n για παροχή Q/2 = 0.5 L/s σύμφωνα με τη σχέση (40), είναι: Η διάρκεια άρδευσης t a, σύμφωνα με τη σχέση (41), είναι: t a = = min Ο μέσος χρόνος προέλασης t t ave σύμφωνα με τη σχέση (42), είναι: 63

22 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Ο μέσος χρόνος ευκαιρίας t 0 ave του νερού στο αυλάκι από την έναρξη της άρδευσης μέχρι να φτάσει η αρχική παροχή Q = 1 L/s στο κάτω άκρο του αυλακιού, σύμφωνα με τη σχέση (43), είναι : t 0 ave = t t ave = 40 min. Το μέσο βάθος νερού I0-L που διηθείται καθ' όλη τη διάρκεια άρδευσης, σύμφωνα με τη σχέση (45) είναι: Το ολικό ύψος άρδευσης, σύμφωνα με τη σχέση (46), είναι: d = ( / ) = mm Η επιφανειακή απορροή RO, σύμφωνα με τη σχέση (37), είναι: RO = = 31.9 mm 64

23 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Η βαθιά διήθηση DP, σύμφωνα με τη σχέση (38), είναι: DP = = 5.7 mm Η αποδοτικότητα εφαρμογής E a, σύμφωνα με τη σχέση (39), είναι: E a = = 68.0% γ) Τεχνική αυλακιών μηδενικής κλίσης αποφραγμένων στο κάτω άκρο με σταθερή παροχή Q = 2 L/s Το βάθος ροής D στην αρχή των αυλακιών, συμφωνά με τη σχέση (47) είναι: D = = 0.11 m Η μέση υδραυλική κλίση S, σύμφωνα με τη σχέση (48), είναι: S = 0.11/300 = m/m Η βρεχόμενη περίμετρος Ρ, σύμφωνα με τη σχέση (25) είναι: Ρ= 0.265(2. (0.04/ ) 05 ) = 1.19 m (θεωρείστε την τιμή 0.71 m για τις πράξεις που ακολουθούν) Ο χρόνος ευκαιρίας t n για διήθηση στο έδαφος νερού ίσου με το καθαρό ύψος άρδευσης d n = 80 mm, σύμφωνα με τη σχέση (40), είναι: 65

24 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Ο μέσος χρόνος ευκαιρίας t 0 ave σε ολόκληρο το μήκος του αυλακιού, σύμφωνα με τη σχέση (50), είναι: Η διάρκεια άρδευσης t a, σύμφωνα με τη σχέση (52), είναι: 66

25 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΡΔΕΥΣΗ Το ολικό ύψος άρδευσης d, σύμφωνα με τη σχέση (49), είναι: D = = 90.8 mm Η βαθιά διήθηση DP, σύμφωνα με τη σχέση (53), είναι: DP = = 10.8 mm Η αποδοτικότητα εφαρμογής E a, σύμφωνα με τη σχέση (39), είναι: E a = = 88.1 % 67

26 Γενική Περιγραφή ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Η άρδευση με καταιονισμό άρχισε να εφαρμόζεται από τις αρχές του αιώνα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η τεράστια ανάπτυξή της όμως σ' όλο τον κόσμο ήλθε μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκτεταμένη έρευνα της μεθόδου που έγινε από Γερμανούς και Αμερικανούς ερευνητές την περίοδο οδήγησε στη δημιουργία μεγάλων βιομηχανιών παραγωγής τεχνολογικών εξοπλισμών δικτύων καταιονισμού που διέδωσαν τη μέθοδο κατά τα μεταπολεμικά χρόνια. Το ενδιαφέρον των βιομηχανιών των προηγμένων τεχνολογικά χωρών οφειλόταν κυρίως στη «δυναμική», όπως την έβλεπαν, εξάπλωση της μεθόδου σε πολλές χώρες του κόσμου και στην αδυναμία των λιγότερο προηγμένων χωρών να αναλάβουν την κατασκευή μηχανισμών και εξαρτημάτων που ήταν απαραίτητα για τη νέα μέθοδο. Ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη της μεθόδου παρατηρήθηκε στη δεκαετία του 1960 με τη μελέτη και την κατασκευή συλλογικών αρδευτικών δικτύων με καταιονισμό. Μια τέτοια εξαγωγική δραστηριότητα παρατηρήθηκε και στη Γαλλία τη δεκαετία του 1960 προς τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες όπως η Ελλάδα που υιοθέτησε σε πολλά καινούρια συλλογικά αρδευτικά έργα τη μέθοδο του καταιονισμού. Άμεσο αποτέλεσμα για τη χώρα μας ήταν η εξαγωγή μεγάλων ποσών συναλλάγματος και η τεχνολογική εξάρτηση της χώρας από τη Γαλλία. 68

27 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι ο όρος «άρδευση με καταιονισμό» αναφέρεται συνήθως στη μέθοδο εφαρμογής του αρδευτικού νερού. Όμως, όπως είναι, ευνόητο, η μέθοδος εφαρμογής συνδέεται άμεσα με το δίκτυο μεταφοράς και διανομής. Έτσι στη μέθοδο εφαρμογής με καταιονισμό η μεταφορά και η διανομή του νερού γίνεται με δίκτυο κλειστών σωληνωτών αγωγών υπό πίεση χωρίς βέβαια να αποκλείονται οι περιπτώσεις που η μεταφορά να γίνεται με δίκτυο ανοικτών αγωγών και το δίκτυο εφαρμογής να χρησιμοποιεί αντλητικό συγκρότημα για τη λειτουργία των εκτοξευτήρων. Όπως γίνεται φανερό η μέθοδος καταιονισμού διαφέρει από τις επιφανειακές μεθόδους άρδευσης, κατά το ότι απαιτεί κάποιο υδραυλικό φορτίο για τη λειτουργία των εκτοξευτήρων και την εφαρμογή του αρδευτικού νερού. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου με καταιονισμό σε σχέση με τις επιφανειακές μεθόδους άρδευσης, μπορούν να συμπυκνωθούν στα παρακάτω: -Ποιοτικά καλύτερη εφαρμογή του αρδευτικού νερού (μεγαλύτερος βαθμός ομοιομορφίας διανομής). -Καλύτερος έλεγχος εφαρμογής του νερού (δυνατότητα εφαρμογής του ύψους που απαιτείται, δυνατότητα εφαρμογής μικρών δόσεων). -Δυνατότητα άρδευσης εδαφών και περιοχών μη κατάλληλων για επιφανειακή άρδευση (εδάφη μεγάλης διηθητικότητας, γεωργικές εκτάσεις με μεγάλη κλίση). Για την άρδευση με καταιονισμό δεν είναι απαραίτητη η συστηματοποίηση των εδαφών. 69

28 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ -Δυνατότητα αξιοποίησης μικρών παροχών νερού. -Δυνατότητα χρήσης του δικτύου για άλλους σκοπούς (π.χ. αντιπαγετική προστασία). Στην περίπτωση που οι προς άρδευση εκτάσεις είναι κατάλληλες τόσο για άρδευση με καταιονισμό όσο και για επιφανειακές μεθόδους άρδευσης ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτούν τα δύο πρώτα πλεονεκτήματα της μεθόδου του καταιονισμού που έχουν ως συνέπεια τη σημαντική οικονομία αρδευτικού νερού και τη βελτίωση του βαθμού απόδοσης κατά την εφαρμογή. Στον καταιονισμό το νερό εφαρμόζεται σε όλη την επιφάνεια του χωραφιού ως τεχνητή βροχή, που διηθείται στο έδαφος κατακόρυφα υπό ακόρεστες συνθήκες ροής. Αν το σύστημα σχεδιαστεί σωστά (Pillsbury, 1968, ASAE, 1974, Addink κ.ά., 1983, USDA, 1984a, Benami και Ofen, 1984, Karmeli κ.ά., 1985, Τσακίρης, 1986, James, 1988, Hoffman κ.ά., 1990, Παπαζαφειρίου και Παπαμιχαήλ, 1996), η κατανομή του νερού πάνω στο αγροτεμάχιο είναι αρκετά ομοιόμορφη χωρίς να παρατηρείται επιφανειακή συγκράτηση στις κοιλότητες του εδάφους και η επιφανειακή απορροή είναι μηδενική. Ο καταιονισμός μπορεί να εφαρμοστεί για την άρδευση όλων σχεδόν των καλλιεργειών, κάτω από μεγάλη ποικιλία εδαφικών συνθηκών. Ιδιαίτερα, η μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την άρδευση αγρών που έχουν ανομοιόμορφα εδάφη, αβαθή, πολύ διαπερατά, με υψηλή υπόγεια στάθμη, μεγάλη κλίση και ανώμαλη τοπογραφία, μπορεί δε να εφαρμόζεται και όταν η διατιθέμενη παροχή είναι σχετικά μικρή. 70

29 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Η μέθοδος καταιονισμού έχει βέβαια και μειονεκτήματα που περιορίζουν την εφαρμογή του και αναφέρονται στις μεγάλες δαπάνες για την αρχική εγκατάσταση, στο μεγάλο κόστος λειτουργίας κυρίως λόγω του κόστους ενέργειας, στην αδυναμία άρδευσης όταν ο άνεμος έχει μεγάλη ταχύτητα και το νερό περιέχει μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών και στις βλάβες που προκαλούνται σε μερικές καλλιέργειες με τη διαβροχή των φυλλωμάτων τους. Ένα τυπικό σύστημα καταιονισμού αποτελείται από το αντλητικό συγκρότημα, το δίκτυο μεταφοράς και το δίκτυο εφαρμογής (Σχήμα 5). Το αντλητικό συγκρότημα αποτελείται από τον κινητήρα και την αντλία και έχει σκοπό να εξασφαλίζει την παροχή και το υδραυλικό φορτίο που χρειάζονται για τη σωστή λειτουργία του αρδευτικού δικτύου. Το δίκτυο μεταφοράς αποτελείται από αγωγούς που είναι κατασκευασμένοι από χάλυβα, αλουμίνιο, σκληρό πλαστικό (PVC), ή πολυαιθυλένιο και έχει προορισμό να μεταφέρει το νερό που χρειάζεται με την απαιτούμενη πίεση σε όλες τις υδροληψίες των αγωγών εφαρμογής. 71

30 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Σχ. 5: Τυπικό σύστημα καταιονισμού. 72

31 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Το δίκτυο εφαρμογής αποτελείται από σωλήνες που στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι κατασκευασμένοι από ταινιοχάλυβα ή αλουμίνιο και σε μικρότερο ποσοστό από πλαστικό (PVC) και έχει σκοπό την κατά το δυνατό ομοιόμορφη κατανομή του νερού στο αγροτεμάχιο με τη βοήθεια των εκτοξευτήρων. Οι εκτοξευτήρες στέλνουν το νερό στον αέρα με τη μορφή σταγόνων μέσα από τα ακροφύσια τα οποία ρυθμίζουν την παροχή, την ακτίνα εκτόξευσης, την κατανομή και το μέγεθος των σταγόνων. Οι εκτοξευτήρες κατασκευάζονται σε πολλά είδη και μεγέθη που λειτουργούν κάτω από ένα εύρος πιέσεων που αρχίζουν από μερικά δέκατα της ατμόσφαιρας και φθάνουν μέχρι τις 7 atm. Οι μικροί, χαμηλής πίεσης, εκτοξευτήρες Λειτουργούν με πιέσεις από atm και έχουν παροχές που κυμαίνονται από L/h, είναι δε κατασκευασμένοι έτσι που να δίνουν σχεδόν ομοιόμορφη κατανομή του νερού στο 70% περίπου της ακτίνας εκτόξευσης που ποικίλει από 1.5 μέχρι 5 m. Οι μεγάλοι, υψηλής πίεσης, εκτοξευτήρες λειτουργούν με πιέσεις από atm, είναι περιστροφικού τύπου, με ένα ή δύο ακροφύσια, έχουν παροχή που κυμαίνεται από m3/h και δίνουν κατά προσέγγιση ομοιόμορφη κατανομή του νερού στο 70-80% περίπου της ακτίνας εκτόξευσης που ποικίλει από m. Ανάμεσα στους δύο αυτούς τύπους υπάρχει μια κατηγορία εκτοξευτήρων μέσης πίεσης περιστροφικού τύπου βραδείας περιστροφής, με ένα ή δύο ακροφύσια, που λειτουργούν με πιέσεις από atm και έχουν παροχές από 0,5-5.0m3/h. Η κατανομή του νερού που εξασφαλίζουν είναι κατά κανόνα τριγωνική με το μεγαλύτερο ύψος στη θέση του εκτοξευτήρα. Οι εκτοξευτήρες αυτοί αποτελούν τον κύριο τύπο που χρησιμοποιείται στα δίκτυα καταιονισμού που αποσκοπούν στην ομοιόμορφη άρδευση όλης της επιφάνειας των αγροτεμαχίων. 73

32 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Οι εκτοξευτήρες τοποθετούνται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, σε ύψος που διαμορφώνεται ανάλογα με το αντίστοιχο ύψος της καλλιέργειας, με τη βοήθεια ανοδικών σωλήνων. Το μήκος των σωλήνων αυτών ποικίλει κατά περίπτωση από m. Στο Σχήμα 6 φαίνονται οι «εκτοξευτήρες μέσης και υψηλής πίεσης». Ελατήριο Σχ. 6: α. Εκτοξευτήρας μέσης πίεσης με ένα ακροφύσιο, β. Εκτοξευτήρας υψηλής πίεσης. 74

33 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Ανάλογα με τον τρόπο εγκατάστασης και λειτουργίας, τα συστήματα καταιονισμού διακρίνονται σε μόνιμα, ημιμόνιμα και μεταφερόμενα. Στα μόνιμα συστήματα οι αγωγοί εφαρμογής και μεταφοράς τοποθετούνται σε μόνιμες θέσεις και είναι κατά κανόνα υπόγειοι. Επίσης σταθερή είναι η θέση των εκτοξευτήρων. Τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για άρδευση καλλιεργειών μεγάλης αξίας και χορτοταπήτων, γιατί η δαπάνη εγκατάστασης τους είναι μεγάλη. Στα ημιμόνιμα συστήματα οι αγωγοί εφαρμογής είναι μεταφερόμενοι ενώ οι αγωγοί μεταφοράς είναι μόνιμοι και, συνήθως, υπόγειοι. Τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για την άρδευση οπωρώνων. Στα μεταφερόμενα συστήματα όλα τα τμήματα είναι κινητά, μπορεί δε να μεταφέρονται από χωράφι σε χωράφι και από θέση σε θέση μέσα στο ίδιο αγροτεμάχιο. Τα συστήματα αυτά είναι πολύ διαδεδομένα και χρησιμοποιούνται για άρδευση πολλών ετήσιων καλλιεργειών και της μηδικής. Η συναρμολόγηση των σωλήνων του δικτύου μεταφοράς και εφαρμογής στα μεταφερόμενα συστήματα και του δικτύου εφαρμογής στα ημιμόνιμα συστήματα γίνεται με τη βοήθεια ταχυσυνδέσμων. Οι ταχυσύνδεσμοι πρέπει να είναι κατασκευασμένοι έτσι που να εξασφαλίζουν γρήγορη σύνδεση των αγωγών, να είναι αρκετά ελαστικοί ώστε να επιτρέπουν την προσαρμογή των αγωγών στις συνηθισμένες ανωμαλίες του αγρού και να εξασφαλίζουν επαρκή στεγανότητα. Πέρα από τα παραπάνω, στα δίκτυα χρησιμοποιείται και πλήθος άλλων εξαρτημάτων όπως βαλβίδες, διακόπτες, ρυθμιστές πίεσης, μετρητές παροχής κ.ά., που είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία τους. 75

34 Δίκτυο Εφαρμογής ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Το δίκτυο εφαρμογής αποτελείται από αγωγούς που το μήκος τους είναι ίσο με το μήκος του χωραφιού που πρόκειται να αρδευθεί, πάνω στους οποίους τοποθετούνται οι εκτοξευτήρες, ο αριθμός των οποίων εξαρτάται από την παροχή τους και την ακτίνα εκτόξευσης του νερού. Τα στοιχεία αυτά δίνονται από τους κατασκευαστές των εκτοξευτήρων. Το δίκτυο εφαρμογής πρέπει να εξασφαλίζει ικανοποιητική ομοιομορφία κατανομής του νερού πάνω στο χωράφι, η οποία είναι συνάρτηση των χαρακτηριστικών των εκτοξευτήρων και της διάταξης τους, δηλαδή της μεταξύ τους απόστασης πάνω στους αγωγούς εφαρμογής και της απόστασης των αγωγών αυτών μεταξύ τους. Οι συνηθέστερες διατάξεις των εκτοξευτήρων είναι η ορθογωνική, η τετραγωνική και η τριγωνική. Η ομοιομορφία κατανομής επηρεάζεται σημαντικά από την ταχύτητα του ανέμου, όσο δε μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα αυτή τόσο μεγαλύτερη είναι η παραμόρφωση που προκαλεί. Η πράξη έδειξε ότι αν η ταχύτητα του ανέμου ξεπερνά τα 16 km/h η κατανομή του νερού γίνεται τόσο ανομοιόμορφη που επιβάλλεται διακοπή της άρδευσης. Μία ορθογωνική διάταξη δικτύου εφαρμογής δίνεται στο Σχήμα 7. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο ρυθμό εφαρμογής του νερού στο χωράφι, δηλαδή το ύψος του νερού που εφαρμόζεται στο έδαφος ανά ώρα. Ο ρυθμός αυτός είναι συνάρτηση των χαρακτηριστικών του εδάφους, όπως αυτά αντιπροσωπεύονται από τη διηθητικότητα του. Με τη μέθοδο του καταιονισμού επιδιώκεται ο μηδενισμός της επιφανειακής απορροής και η εξασφάλιση συνθηκών ακόρεστης ροής του νερού στο έδαφος. 76

35 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ υδροληψία όριο αγρού Σχ. 7: Ορθογωνική διάταξη δικτύου άρδευσης με καταιονισμό. 77

36 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Αυτό σημαίνει ότι στην επιφάνεια του αγρού δεν πρέπει να λιμνάζει νερό, δηλαδή ο ρυθμός εφαρμογής πρέπει να είναι πάντοτε μικρότερος ή ίσος με τη διηθητικότητα του εδάφους που αντιστοιχεί σε χρόνο ίσο με τη διάρκεια της άρδευσης. Με βάση το ρυθμό εφαρμογής γίνεται κατ' αρχή η επιλογή του κατάλληλου τύπου του εκτοξευτήρα. Για την εκτίμηση της ποιότητας των αρδεύσεων, συνήθως εξετάζεται η κατανομή των υψών του αρδευτικού νερού σε μια αντιπροσωπευτική έκταση. Μια τέτοια αντιπροσωπευτική έκταση στην άρδευση με καταιονισμό είναι η έκταση μεταξύ τεσσάρων εκτοξευτήρων. Ο υπολογισμός της κατανομής του αρδευτικού νερού στην άρδευση με καταιονισμό αποτέλεσε αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας (Christiansen, 1942, Wilcox και McDongald, 1955, Benami και Hore, 1964, Culver και Sinker, 1966, Davis, 1966, Seniwonge κ.ά., 1972, Hachum και Alfaro, 1977, Τσακίρης, 1979, Tsakiris και Terzis, 1984, Τσακίρης, 1986). Για τον υπολογισμό των δικτύων αρδεύσεων, σύγκριση διατάξεων και μέτρηση της αποδοτικότητας των διαφόρων συστημάτων έχουν προταθεί στο παρελθόν διάφοροι «συντελεστές ομοιομορφίας» μεταξύ των οποίων είναι αυτός που προτάθηκε από τον Christiansen (Christiansen, 1942) και ονομάζεται συντελεστής ομοιομορφίας του Christiansen (CJ. Για τον υπολογισμό του στον αγρό σε μια ορθογωνική διάταξη που στις κορυφές της λειτουργούν εκτοξευτήρες χαράζεται ένα δίκτυο από παράλληλες και κάθετες γραμμές που σχηματίζουν τετράγωνα. Στο μέσο κάθε τετραγώνου τοποθετείται ένα βροχόμετρο ή δοχείο που «καταγράφει» το νερό που πέφτει στο σημείο αυτό μετά τη λειτουργία του δικτύου για ένα ορισμένο χρόνο. Αν p i είναι το ύψος του νερού που 78

37 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ μαζεύεται σε κάθε δοχείο, p είναι ο μέσος όρος των pi και n είναι ο αριθμός των βροχομέτρων, τότε ο συντελεστής ομοιομορφίας του Christiansen (CJ, εκφρασμένος σε (%), δίνεται από τη σχέση: (54) Αν C u 85%, η ομοιομορφία κατανομής είναι ικανοποιητική και η διάταξη που την έδωσε θεωρείται αποδεκτή. Αν δεν υπάρχουν παρατηρήσεις για τον υπολογισμό του C u, η διάταξη επιλέγεται με βάση τα στοιχεία που δίνουν οι κατασκευαστές και περιλαμβάνουν τη λειτουργική πίεση των εκτοξευτήρων, την παροχή, την ακτίνα εκτόξευσης του νερού και το μέσο ύψος νερού που εφαρμόζεται ανά ώρα. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η επιλογή της διάταξης γίνεται με τα ακόλουθα εμπειρικά κριτήρια: Ορθογωνική διάταξη: S s R και S L 1.5 R Τετραγωνική διάταξη: S s = R και S L R 2 Τριγωνική διάταξη: S s R 3 και S L 2R όπου: R η ακτίνα εκτόξευσης του εκτοξευτήρα για την κανονική πίεση λειτουργίας που παίρνεται από τους πίνακες των κατασκευαστών, S s η απόσταση μεταξύ των εκτοξευτήρων επί του αγωγού εφαρμογής σε m (Sprinkler spacing) και S L η απόσταση μεταξύ των αγωγών εφαρμογής σε m (Lateral spacing). 79

38 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Όπως συμβαίνει και στις επιφανειακές μεθόδους, η αποδοτικότητα εφαρμογής του νερού (E a ) με τη μέθοδο του καταιονισμού δεν μπορεί να φτάσει το 100%. Το πόσο μεγάλη θα είναι εξαρτάται από τη διάταξη, τον τύπο του εκτοξευτήρα, το ρυθμό εφαρμογής και την ταχύτητα του ανέμου, είναι δε φυσικό να είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ομοιομορφία κατανομής του νερού πάνω στο έδαφος. Ο υπολογισμός της E a γίνεται με τη συλλογή στοιχείων ανάλογων με αυτά που συγκεντρώνονται για τον υπολογισμό του συντελεστή ομοιομορφίας, όμως η άρδευση πρέπει να διαρκεί όσο χρόνο χρειάζεται ώστε στο 90% των θέσεων παρατήρησης το ύψος του νερού να φτάσει ή να ξεπεράσει το καθαρό ύψος άρδευσης. Σε μια δεδομένη ορθογωνική διάταξη, η παροχή των εκτοξευτήρων επιλέγεται σε συνάρτηση με τις μεταξύ τους αποστάσεις και το ρυθμό εφαρμογής του νερού που επιλέχθηκε με βάση τα χαρακτηριστικά του εδάφους, με τη σχέση: (55) όπου: S s και S L σε m και r ρυθμός εφαρμογής σε mm/h. Η παροχή στην αρχή ενός αγωγού εφαρμογής (Q s ) είναι ίση με το γινόμενο του αριθμού των εκτοξευτήρων (Ν) που φέρει επί την παροχή τους (q), δηλαδή είναι: Q s = Ν q (56) 80

39 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ όπου: Q s και q σε m3/h. Η παροχή αυτή μειώνεται προοδευτικά μετά από κάθε εκτοξευτήρα μέχρι το τέλος του αγωγού όπου η παροχή γίνεται ίση με q. Για να είναι ομοιόμορφη η κατανομή του νερού σε όλο το μήκος του αγωγού, η πίεση και η παροχή στη θέση του κάθε εκτοξευτήρα πρέπει να είναι σταθερή. Αυτό, εκ των πραγμάτων, δεν φαίνεται να είναι εφικτό γιατί, κατά την κίνηση του νερού στον αγωγό παρατηρούνται απώλειες φορτίου λόγω τριβών. Για το λόγο αυτό, γίνεται δεκτή μια ανοχή στη διακύμανση της παροχής και του φορτίου από εκτοξευτήρα σε εκτοξευτήρα. Η διακύμανση αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% της παροχής των εκτοξευτήρων, γεγονός που επιτυγχάνεται όταν η διακύμανση του φορτίου στον αγωγό δεν υπερβαίνει περίπου το 20% του λειτουργικού φορτίου των εκτοξευτήρων. Έτσι, κατά τον υπολογισμό των αγωγών εφαρμογής, οι κάθε είδους απώλειες φορτίου δεν πρέπει να ξεπερνούν το όριο αυτό. Οι απώλειες λόγω τριβών στους κλειστούς γενικά αγωγούς διακρίνονται σε γραμμικές και τοπικές. Οι γραμμικές απώλειες των σωληνωτών αγωγών υπό πίεση μπορούν να υπολογιστούν με τη βοήθεια της γνωστής εξίσωσης των Darcy-Weisbach (Τερζίδης, 1986, Τσακίρης, 1986, Τερζίδης και Μπαμπατζιμόπουλος, 1992): H f = f L D V 2 2g (57) 81

40 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ όπου: H f γραμμικές απώλειες φορτίου σωληνωτού αγωγού σε m, f αδιάστατος συντελεστής τριβών, L μήκος του αγωγού σε m, D εσωτερική διάμετρος αγωγού σε m, V μέση ταχύτητα σε m/s και g επιτάχυνση βαρύτητας σε m/s 2. Ο συντελεστής τριβών f εξαρτάται από τον αριθμό Reynolds (Re = V-D/v), από τη σχετική τραχύτητα του αγωγού (k/d) και από το σχήμα και το μέγεθος του αγωγού. Για τους σωλήνες του εμπορίου, όπου η ροή είναι τυρβώδης (Re > 2000), οι Colebrook-White στηριζόμενοι σε πειραματικά δεδομένα του Nikuradse πρότειναν την ακόλουθη εξίσωση, γνωστή ως παγκόσμια εξίσωση για σωλήνες εμπορίου. (58) όπου: k απόλυτη τραχύτητα του αγωγού σε m, Re αριθμός Reynolds και ν = κινηματικό ιξώδες του νερού σε m 2 /s. Επειδή η εξίσωση των Colebrook-White είναι πεπλεγμένης μορφής, η επίλυσή της μπορεί να γίνει γραφικά από τα διαγράμματα Moody ή αριθμητικά με μεθόδους επαναλήψεων ή δοκιμών (Τερζίδης, 1986). Επίλυση της εξίσωσης (57) ως προς D κάνοντας τις κατάλληλες αντικαταστάσεις δίνει: (59) 82

41 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ όπου: (60) είναι ο αδιάστατος παράγοντας τραχύτητας και S = H f / L (61) είναι η κλίση της γραμμής ενέργειας. Η εξίσωση Colebrook-White (58) μετασχηματίζεται στην: (62) όπου επιπλέον (63) Η εξίσωση (59) δίνει τη διάμετρο του αγωγού, ο οποίος μπορεί να παροχετεύσει μια ορισμένη παροχή Q κάτω από ορισμένες απώλειες φορτίου H f, όταν είναι γνωστά όλα τα υπόλοιπα υδραυλικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου αγωγού και ο συντελεστής τριβών f από την εξίσωση (62). 83

42 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Στην πράξη, η πιο διαδεδομένη σχέση για τον υπολογισμό των γραμμικών απωλειών, σε αγωγούς που είναι κατασκευασμένοι από διάφορα υλικά, είναι αυτή των Hazen-Williams: (64) όπου: H f γραμμικές απώλειες σε m/100m αγωγού, Q l παροχή του αγωγού σε m3/h, D εσωτερική διάμετρος του αγωγού σε mm και C σταθερά της οποίας η τιμή εξαρτάται από το υλικό που είναι κατασκευασμένος ο αγωγός. Μερικές τυπικές τιμές του C είναι: 84

43 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ (65) (66) (67) Στις παραπάνω σχέσεις H f είναι σε m/100 m αγωγού, Q είναι σε m 3 /h, D είναι σε mm, V είναι η ταχύτητα ροής στον αγωγό σε m/s και Κ, είναι μία σταθερά που παίρνει την τιμή 0.36 για χαλυβοσωλήνες ηλικίας 15 ετών. Αν οι αγωγοί του δικτύου είναι από αλουμίνιο, που το μήκος των σωλήνων από τους οποίους αποτελούνται, στην ελληνική αγορά, είναι τυποποιημένο και ίσο με 6 m, συνδέονται δε μεταξύ τους με ταχυσυνδέσμων, οι γραμμικές απώλειες που δίνει η σχέση των Hazen-Williams, πρέπει να πολλαπλασιαστούν με Πρέπει ακόμη να διευκρινιστεί ότι στο εμπόριο οι κάθε φύσεως σωλήνες αναφέρονται με την ονομαστική τους διάμετρο που συνήθως είναι η εξωτερική τους διάμετρο. Για να βρεθεί η εσωτερική διάμετρος απαιτείται η γνώση του πάχους των τοιχωμάτων των σωλήνων που δίνονται από τους κατασκευαστές. Σε περίπτωση που το στοιχείο αυτό δεν είναι διαθέσιμο, μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι παρακάτω τυπικές τιμές για σωλήνες αλουμινίου: 85

44 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Τέλος, οι κατασκευαστές πρέπει να δίνουν τις γραμμικές απώλειες των προϊόντων τους με τη μορφή πινάκων ή διαγραμμάτων, οπότε δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι παραπάνω σχέσεις παρά μόνο για σκοπούς ελέγχου. Οι γραμμικές απώλειες σε m/100 m αγωγών αλουμινίου που απαρτίζονται από σωλήνες μήκους 9 m οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με ταχυσυνδέσμους, υπολογισμένες με τη σχέση των Hazen-Williams για C = 130, δίνονται στον Πίνακα 10. Οι τοπικές απώλειες υπολογίζονται γενικά με τη σχέση : H l = K V2 2g (68) όπου ο συντελεστής Κ παίρνει διάφορες τιμές ανάλογα με το αίτιο που προκαλεί την απώλεια (στένωση, διεύρυνση, αλλαγή κατεύθυνσης, διακόπτης κ.τ.λ.). 86

45 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Οι τοπικές απώλειες μπορούν να λαμβάνονται ως ποσοστό των γραμμικών απωλειών φορτίου. Για τις συνήθεις συνθήκες οι τοπικές απώλειες είναι της τάξης του 10% των γραμμικών απωλειών. Συνεπώς οι συνολικές απώλειες φορτίου μπορούν να υπολογισθούν με τη σχέση: H 0 l = 1.10 Η f (69) Οι γραμμικές απώλειες, όπως υπολογίζονται με κάποια από τις σχέσεις που αναφέρθηκαν προηγούμενα, αναφέρονται σε αγωγούς που έχουν σταθερή παροχή. Στους αγωγούς εφαρμογής, όπως αναφέρθηκε, η παροχή δεν είναι σταθερή αλλά διαδοχικά μειώνεται μετά από κάθε εκτοξευτήρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απωλειών κατά μήκος του αγωγού. Η εκτίμηση των μειωμένων απωλειών γίνεται με τον υπολογισμό, κατά περίπτωση, ενός συντελεστή περιορισμού F που, κατά τον Christiansen, όταν η απόσταση του πρώτου εκτοξευτήρα από την αρχή του αγωγού είναι ίση με S l, δίνεται από τη σχέση: (70) Αν ο πρώτος εκτοξευτήρας απέχει από την αρχή του αγωγού απόσταση ίση με S s /2, τότε: 87

46 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Πίν.10: Γραμμικές απώλειες (Η f ) σε m/100m αγωγών εφαρμογής από αλουμίνιο, με πάχος τοιχωμάτων 1.27 mm που αποτελούνται από σωλήνες μήκους 9m ενωμένους με ταχυσυνδέσμους. Οι υπολογισμοί βασίζονται στη σχέση των Hazen - Williams με C =

47 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ (71) όπου: m = είναι ο εκθέτης του όρου (Q l /C) στη σχέση των Hazen -Williams και Ν είναι ο αριθμός των εκτοξευτήρων του αγωγού εφαρμογής. Τιμές του F, για m = 1.852, δίνονται στον Πίνακα 11. Πιν.11: Συντελεστής περιορισμού (F) για τον υπολογισμό των ολικών γραμμικών απωλειών αγωγών εφαρμογής με πολλαπλούς εκτοξευτήρες Αριθμός εκτοξευτήρων Ν F(+) F(*) Αριθμός εκτοξευτήρων Ν F(+) F(*) (1) (2) (3) (1) (2) (3) > (+) όταν η απόσταση του πρώτου εκτοξευτήρα από την αρχή είναι S s (*) όταν η απόσταση του πρώτου εκτοξευτήρα από την αρχή είναι S s /2 89

48 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Με βάση τα παραπάνω, οι ολικές απώλειες (Ρ f ) σε έναν αγωγό εφαρμογής με ορισμένο μήκος (L) και αριθμό εκτοξευτήρων (Ν), υπολογίζονται με τη σχέση: P f = L H o l. F/100 (72) όπου: P f σε m, L σε m, H o l σε m/100 m και F όπως προκύπτει από τις σχέσεις (70) ή (71) ή τον Πίνακα 11 για ένα συγκεκριμένο Ν. Όταν ο αγωγός εφαρμογής δεν έχει κλίση, οι μέγιστες επιτρεπόμενες απώλειες (H max ) μπορεί να φτάσουν μέχρι το 20% του λειτουργικού φορτίου του εκτοξευτήρα (P a ). Οι απώλειες αυτές υπολογίζονται με τη σχέση: (73) όπου: H max σε m/100 m αγωγού, P a σε m, L σε m και Δ Ζ η υψομετρική διαφορά μεταξύ των άκρων του αγωγού εφαρμογής σε m. Ο υπολογισμός της διαμέτρου του αγωγού εφαρμογής γίνεται με μια διαδικασία που συνδυάζει την παροχή στην είσοδο του αγωγού, τη σχέση (73) και τη σχέση (69) ή πίνακες απωλειών της μορφής του Πίνακα 10. Κατ' αρχή υπολογίζονται οι μέγιστες επιτρεπόμενες απώλειες H max με τη σχέση (73), με βάση τη λειτουργική πίεση P a των εκτοξευτήρων. Στη συνέχεια με τη βοήθεια της σχέσης (69) θέτοντας H o l = H max προκύπτει το H f με τη βοήθεια του οποίου από τη σχέση (64) λύνοντας ως προς D προκύπτει η εσωτερική διάμετρος του αγωγού εφαρμογής και τελικά επιλέγεται η πλησιέστερη μεγαλύτερη διάμετρος του εμπορίου. 90

49 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Αν, αντί της σχέσης (64), χρησιμοποιούνται πίνακες απωλειών, όπως ο Πίνακας 10, υπολογίζονται οι μέγιστες απώλειες H max και, για τη δεδομένη παροχή, επιλέγεται η διάμετρος που αντιστοιχεί σε H o l H max. Μετά την επιλογή της κατάλληλης διαμέτρου, υπολογίζονται με τη σχέση (72) οι ολικές απώλειες (Ρ f ) του αγωγού με βάση το Η f που αντιστοιχεί στην επιλεγείσα διάμετρο, το μήκος L του αγωγού και το F. Το φορτίο που χρειάζεται στην αρχή του αγωγού εφαρμογής (P m ), υπολογίζεται με τη σχέση: P m = P a P f + P r ± 0.50 ΔΖ (74) όπου: P m σε m, P a λειτουργική πίεση των εκτοξευτήρων σε m, P f σε m, P r ύψος του σωλήνα ανύψωσης σε m και ΔΖ υψομετρική διαφορά μεταξύ των άκρων του αγωγού εφαρμογής σε m. Αν ο αγωγός έχει μηδενική κλίση τότε προφανώς ΔΖ = 0. Αν το έδαφος είναι κεκλιμένο και ο αγωγός εφαρμογής έχει διεύθυνση αντίθετη προς την κλίση του εδάφους, τότε ο όρος με το ΔΖ στη σχέση (73) έχει αρνητικό πρόσημο και στη σχέση (74) θετικό. Αν η διεύθυνση του αγωγού είναι προς την κλίση του εδάφους συμβαίνει το αντίθετο δηλαδή ο όρος με το ΔΖ έχει θετικό πρόσημο στη σχέση (73) και αρνητικό στη σχέση (74). Η παραπάνω διαδικασία αφορά αγωγούς εφαρμογής που έχουν ενιαία διάμετρο. Η ενιαία διάμετρος αποτελεί τον κανόνα στα μεταφερόμενα και ημιμόνιμα συστήματα. Στα μόνιμα συστήματα, οι αγωγοί εφαρμογής, για λόγους οικονομίας, μπορεί να αποτελούνται από δυο ή περισσότερες διαμέτρους. Η διαδικασία επιλογής των διαμέτρων αυτών είναι πιο πολύπλοκη, αλλά σε γενικές γραμμές βασίζεται σε όσα εκτέθηκαν παραπάνω. 91

50 Δίκτυο Μεταφοράς ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Το δίκτυο μεταφοράς, όπως αναφέρθηκε στην αρχή της Ενότητας, έχει προορισμό να μεταφέρει την απαιτούμενη ποσότητα νερού σε όλα τα σημεία της αρδευόμενης έκτασης με το απαραίτητο φορτίο για την κανονική λειτουργία των αγωγών εφαρμογής κατά την περίοδο αιχμής ζήτησης νερού από τις καλλιέργειες. Η συνολική παροχή που απαιτείται για τη λειτουργία του συστήματος (Q) είναι συνάρτηση της έκτασης που αρδεύεται (Α), του ολικού ύψους άρδευσης (d), του εύρους άρδευσης (I) κατά την αιχμή ζήτησης νερού και της ημερήσιας λειτουργίας του δικτύου (Η) και υπολογίζεται με τη σχέση: A d Q = I H (75) όπου: Q σε m 3 /h, Α σε στρέμματα, d σε mm, I σε ημέρες και Η σε ώρες. Oι παράμετροι I και Η έχουν άμεση επίπτωση στο κόστος του συστήματος, διότι διαμορφώνουν τις διαμέτρους των αγωγών του δικτύου και τη δυναμικότητα του αντλητικού συγκροτήματος. Κύριο μέλημα κατά τον υπολογισμό των αγωγών μεταφοράς ενός δικτύου είναι να κρατηθούν χαμηλά οι απώλειες φορτίου. Αν το φορτίο για τη λειτουργία του δικτύου παρέχεται από αντλητικό συγκρότημα, οι διάμετροι των αγωγών πρέπει να επιλέγονται έτσι που να υπάρχει μια εξισορρόπηση μεταξύ της αρχικής δαπάνης εγκατάστασης και του κόστους λειτουργίας του αντλητικού συγκροτήματος. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι να υπολογίζονται οι διάμετροι των αγωγών για διάφορα ύψη απωλειών και το κόστος εγκατάστασης που συνεπάγονται οι διάμετροι αυτές συγκρίνεται με το αντίστοιχο κόστος λειτουργίας και επιλέγεται ο οικονομικότερος συνδυασμός. Τα ύψη των απωλειών που δοκιμάζονται κυμαίνονται συνήθως από 3 μέχρι 10m/100m αγωγού. 92

51 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Αν το σύστημα λειτουργεί με βαρύτητα ή τροφοδοτείται από υδροληψία σε συλλογικό αρδευτικό δίκτυο, μπορεί να υπάρξουν δύο περιπτώσεις. Κατά τη μία, το διατιθέμενο φορτίο μπορεί να είναι περιορισμένο οπότε οι διάμετροι των αγωγών επιλέγονται μεγάλες ώστε οι απώλειες που συνεπάγονται να περιοριστούν στο ελάχιστο. Στην άλλη περίπτωση, το φορτίο μπορεί να είναι μεγάλο οπότε οι αγωγοί επιλέγονται με μικρή διάμετρο, αφού οι μεγάλες απώλειες που συνεπάγεται η διάμετρος αυτή μπορεί να ικανοποιηθούν από το διατιθέμενο φορτίο. Η πιο απλή, αλλά πολύ συνηθισμένη στην πράξη, διάταξη συστήματος καταιονισμού είναι αυτή κατά την οποία υπάρχει ένας αγωγός μεταφοράς που τροφοδοτεί έναν αγωγό εφαρμογής που μετακινείται κατά μήκος του. Η διάταξη αυτή φαίνεται στο Σχήμα 8. Στην περίπτωση αυτή η παροχή του αγωγού μεταφοράς είναι ίση με την παροχή στην είσοδο του αγωγού εφαρμογής. Η παροχή και το φορτίο που απαιτείται για τη λειτουργία του συστήματος εξασφαλίζεται είτε από αντλητικό συγκρότημα όταν το νερό προέρχεται από πηγάδι είτε από την υδροληψία όταν το σύστημα λειτουργεί μέσα στα όρια κάποιου συλλογικού δικτύου. Οι ολικές απώλειες (P f ) σε έναν αγωγό μεταφοράς που έχει μήκος (L), υπολογίζονται με τη σχέση: (76) 93

52 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ όπου: P f και L σε m. Το H f είναι σε m/100 m αγωγού και υπολογίζεται με τις σχέσεις που αναφέρθηκαν προηγούμενα ή τους αντίστοιχους πίνακες και διαγράμματα των κατασκευαστών, ανάλογα με το υλικό που είναι κατασκευασμένοι οι σωλήνες. Όταν το φορτίο στην είσοδο του αγωγού μεταφοράς είναι δεδομένο, οι επιτρεπόμενες απώλειες δεν πρέπει να υπερβαίνουν το φορτίο αυτό όταν ο αγωγός εφαρμογής βρίσκεται στο τέρμα του αγωγού μεταφοράς. Αν δεν υπάρχει ο περιορισμός αυτός, οι μέγιστες επιτρεπόμενες απώλειες καθορίζονται με κριτήρια κυρίως οικονομικά και, όπως αναφέρθηκε, κυμαίνονται από 3 μέχρι 10 m/100 m όταν ο αγωγός δεν έχει κλίση, δηλαδή: H max = 3 10 m/100 m (77) Σε κεκλιμένα εδάφη, αν η διεύθυνση του αγωγού είναι αντίθετη προς την κλίση του εδάφους, από τις παραπάνω απώλειες αφαιρείται η υψομετρική διαφορά μεταξύ των άκρων του αγωγού (ΔΖ), αναγμένη σε μήκος 100 m αγωγού, οπότε: (78) Αν η διεύθυνση του αγωγού είναι προς την κλίση του εδάφους, τότε: (79) 94

53 όπου: ΔΖ και L σε m. ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Για τον υπολογισμό της διαμέτρου του αγωγού μεταφοράς ακολουθείται μια διαδικασία ανάλογη προς αυτή που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό των αγωγών εφαρμογής. Γίνεται παραδοχή μιας διαμέτρου και υπολογίζεται το H o l, το οποίο συγκρίνεται με το H max. Γίνεται αποδεκτή η διάμετρος που δίνει H o l H max και υπολογίζονται οι ολικές απώλειες (P f) με τη σχέση (76). Σχ. 8: Διάταξη άρδευσης με έναν αγωγό εφαρμογής 95

54 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Αναφερόμενοι πάντοτε στη διάταξη που ο αγωγός μεταφοράς τροφοδοτεί έναν αγωγό εφαρμογής, για λόγους οικονομίας, σε κάποιες περιπτώσεις ο αγωγός αυτός μπορεί να υπολογιστεί με δύο διαμέτρους, όπου η μια διάμετρος D 1 δίνει H o l < H max και η άλλη D 2 δίνει H o l > H max. Τα δύο μήκη του αγωγού, L 1 με διάμετρο D 1 και L 2 με διάμετρο D 2, υπολογίζονται με τη σχέση: όπου: H o l 1 και H o l 2 είναι αντίστοιχα οι ολικές απώλειες σε m/100m για διαμέτρους αγωγού D 1 και D 2, αντίστοιχα, P max είναι οι μέγιστες επιτρεπόμενες απώλειες σε όλο το μήκος L του αγωγού σε m και L 1 και L 2 είναι σε m. (80) Ο αγωγός μεταφοράς υπολογίζεται έτσι που να εξασφαλίζει την παροχή και το φορτίο που χρειάζεται στον αγωγό εφαρμογής, όταν αυτός βρίσκεται στο τέλος του, είναι δηλαδή: P end = P m (81) όπου: P end είναι το φορτίο στο τέλος του αγωγού μεταφοράς σε m και P m είναι το απαιτούμενο φορτίο στην αρχή του αγωγού εφαρμογής σε m, όπως αυτό υπολογίζεται από τη σχέση (74). Το φορτίο που απαιτείται στην είσοδο του αγωγού μεταφοράς (P m ), υπολογίζεται με τη σχέση: P in = P m + P f ± ΔZ (82) 96

55 ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ όπου: P in, P m, P f και ΔΖ είναι σε m. Αν ο αγωγός έχει μηδενική κλίση ΔΖ = 0, αν ο αγωγός έχει κλίση αντίθετη προς την κλίση του εδάφους το πρόσημο είναι θετικό και αν έχει κλίση προς την κλίση του εδάφους, το πρόσημο είναι αρνητικό. Ένας αγωγός μεταφοράς μπορεί να τροφοδοτεί με νερό δύο αγωγούς εφαρμογής. Αν οι αγωγοί αυτοί μετακινούνται κατά μήκος του αγωγού μεταφοράς χωρίς κανένα πρόγραμμα, το πρόβλημα υπολογισμού του αγωγού μεταφοράς είναι ίδιο σαν αυτό κατά το οποίο χρησιμοποιείται ένας μόνο αγωγός εφαρμογής. Η διάμετρος του αγωγού που θα επιλεγεί είναι αυτή που θα δώσει απώλειες μέσα στα επιτρεπόμενα όρια όταν και οι δύο αγωγοί εφαρμογής βρίσκονται στο τέλος του αγωγού μεταφοράς. Η παροχή του αγωγού αυτού παίρνεται ίση με το άθροισμα των παροχών των δύο αγωγών εφαρμογής. 97

56 Υδραυλικά Έργα Η διάλεξη αυτή είναι στηριγμένη στις ακόλουθες πηγές : Υδραυλικά Έργα, Γ.Τσακίρης, Σχεδιασμός & Διαχείριση, Τόμος ΙΙ: Εγγειοβελτιωτικά Έργα Εκδόσεις Συμμετρία 168

Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο

Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο Υδραυλικά Έργα ΙI [ΠΟΜ 451] Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο Ανδρέας Χριστοφή / ειδικός επιστήμονας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Email: andreas.christofe@cut.ac.cy

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Δρ. Γεωπόνος Εγγείων Βελτιώσεων, Εδαφολογίας και Γεωργικής Μηχανικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Εξάμηνο Διδασκαλίας: Ε (Δίκτυα αρδεύσεων-μέθοδοι

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια)

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Υπάρδευση ή υπόγεια άρδευση (καταργήθηκε στην Ελλάδα) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Άρδευση με σταγόνες ή στάγδην άρδευση (εξελίσσεται)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής

3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής 3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής 3.1. Ορισµός Η άρδευση µε τεχνητή βροχή είναι η µέθοδος που το νερό εφαρµόζεται στον αγρό σαν τεχνητή αποµίµηση της βροχής. Η εφαρµογή της µεθόδου στοχεύει στην

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης

Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης Διήθηση με παραμονή ή με ροή νερού Διήθηση στατική ή Οριζόντια άρδευση Διήθηση με κίνηση ή Κεκλιμένη άρδευση 1. Κατάκλυση ή ΛΕΚΑΝΕΣ 2. Περιορ. διάχυση ή ΛΩΡΙΔΕΣ 3. ΑΥΛΑΚΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις Εγγειοβελτιωτικά Έργα

Σημειώσεις Εγγειοβελτιωτικά Έργα 4. ΚΛΕΙΣΤΟΙ ΑΓΩΓΟΙ 4.1. Γενικά Για τη μελέτη ενός δικτύου κλειστών αγωγών πρέπει να υπολογιστούν οι απώλειες ενέργειας λόγω τριβών τόσο μεταξύ του νερού και των τοιχωμάτων του αγωγού όσο και μεταξύ των

Διαβάστε περισσότερα

Υδατικό ισοζύγιο. d n. Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP)

Υδατικό ισοζύγιο. d n. Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP) Υδατικό ισοζύγιο d n Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP) Αρδευτικές ανάγκες Εισροές νερού = κατανάλωση/απώλειες νερού (στον όγκο ριζοστρώματος) SM + d n + P + CR = ET c + A + DP ( ) SM CR d n = ET

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλικά Έργα Ι [ΠΟΜ 443]

Υδραυλικά Έργα Ι [ΠΟΜ 443] [ΠΟΜ 443] Δίκτυα Μεταφοράς Νερού Εξωτερικό Υδραγωγείο Ανδρέας Χριστοφή / ειδικός επιστήμονας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Email: andreas.christofe@cut.ac.cy

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ.

ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirp@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ 5 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ Μικροάρδευση

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο

Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο Υδραυλικά Έργα ΙI [ΠΟΜ 451] Μέθοδοι άρδευσης στο αγροτεμάχιο Ανδρέας Χριστοφή / ειδικός επιστήμονας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Email: andreas.christofe@cut.ac.cy

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Δίκτυο Εφαρμογής Δίκτυο Μεταφοράς

ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Δίκτυο Εφαρμογής Δίκτυο Μεταφοράς Εγγειοβελτιωτικά Έργα, 5 ο Εξάμηνο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟ Δίκτυο Εφαρμογής Δίκτυο Μεταφοράς Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Μ.Σπηλιώτης. Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και Εγγειοβελτιωτικά έργα

Δρ Μ.Σπηλιώτης. Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και Εγγειοβελτιωτικά έργα Δρ Μ.Σπηλιώτης ρ η ης Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και 1986. Εγγειοβελτιωτικά έργα Επιφανειακές μέθοδοι άρδευσης Άρδευση στο αγροτεμάχιο ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Διήθηση ημε

Διαβάστε περισσότερα

Καταιονισµός. εν επιτρέπεται: Όταν η ταχύτητα ανέµου > 4-5 m/s Για αέρα ξηρό µε ηλιακή ακτινοβολία (εξάτµιση)

Καταιονισµός. εν επιτρέπεται: Όταν η ταχύτητα ανέµου > 4-5 m/s Για αέρα ξηρό µε ηλιακή ακτινοβολία (εξάτµιση) Καταιονισµός Επιβάλλεται: Σε ανάγλυφο ανώµαλο ή µε έντονες κλίσεις Όταν δεν επιτρέπεται ισοπέδωση (µικρό πάχος εδάφους) Όταν η διαθέσιµη παροχή είναι µικρή Έδαφος πολύ διαπερατό ή αδιαπέρατο εν επιτρέπεται:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ & ΚΑΤΑΚΛΥΣΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ & ΚΑΤΑΚΛΥΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ & ΚΑΤΑΚΛΥΣΗ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirp@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Απλοποίηση υπολογισμών σε σωλήνες υπό πίεση

Απλοποίηση υπολογισμών σε σωλήνες υπό πίεση Υδραυλική & Υδραυλικά Έργα Απλοποίηση υπολογισμών σε σωλήνες υπό πίεση Δημήτρης Κουτσογιάννης Τομέας Υδατικών Πόρων Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Καθιερωμένοι τύποι της υδραυλικής για μόνιμη ομοιόμορφη ροή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡ ΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟ ΩΝ. Επιφανειακές. Καταιονισµός. Μικροάρδευση (Στάγδην και microsprayers)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡ ΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟ ΩΝ. Επιφανειακές. Καταιονισµός. Μικροάρδευση (Στάγδην και microsprayers) ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΡ ΕΥΣΗΣ Είναι οι τρόποι µε τους οποίους εφαρµόζεται το νερό στο έδαφος. Εξαρτώνται: Εδαφικές συνθήκες Κλιµατικές συνθήκες Υδρολογικές συνθήκες Τοπογραφία Είδος καλλιέργειας ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΡ ΕΥΣΗΣ Για

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3 9 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 1. Προέλευση του νερού που διατίθεται στο φυτό Βροχή Υγρασία εδάφους Υπόγειο νερό 2. Ύψος βροχής Σε μια επιφάνεια στο ύπαιθρο τοποθετούμε ανοικτό δοχείο

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλικός Υπολογισμός Βροχωτών Δικτύων

Υδραυλικός Υπολογισμός Βροχωτών Δικτύων Υδραυλικός Υπολογισμός Βροχωτών Δικτύων Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr Συνολικό δίκτυο ύδρευσης Α. Ζαφειράκου,

Διαβάστε περισσότερα

στο αγροτεμάχιο Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου

στο αγροτεμάχιο Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Δίκτυα καταιονισμού, άρδευση στο αγροτεμάχιο Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Και μικρότερες απώλειες Λιγότερη εξάρτηση η από την τοπογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υπολογισμός Παροχών Αγωγών

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υπολογισμός Παροχών Αγωγών Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υπολογισμός Παροχών Αγωγών Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr Παροχή H

Διαβάστε περισσότερα

Τα τρία βασικά προβλήματα της Υδραυλικής

Τα τρία βασικά προβλήματα της Υδραυλικής Τα τρία βασικά προβλήματα της Υδραυλικής Α βασικό πρόβλημα,, παροχή γνωστή απλός υπολογισμός απωλειών όχι δοκιμές (1): L1 = 300, d1 = 0.6 m, (): L = 300, d = 0.4 m Q = 0.5m 3 /s, H=?, k=0.6 mm Διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΤΟΜΕΑΣ ΥΔ. ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΤΟΜΕΑΣ ΥΔ. ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΤΟΜΕΑΣ ΥΔ. ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017 Σύνταξη ασκήσεων: Α. Ευστρατιάδης, Π. Κοσσιέρης, Χ. Μακρόπουλος, Δ. Κουτσογιάννης

Διαβάστε περισσότερα

Υπενθύµιση εννοιών από την υδραυλική δικτύων υπό πίεση

Υπενθύµιση εννοιών από την υδραυλική δικτύων υπό πίεση Υπενθύµιση εννοιών από την υδραυλική δικτύων υπό πίεση Σηµειώσεις στα πλαίσια του µαθήµατος: Τυπικά υδραυλικά έργα Ακαδηµαϊκό έτος 2005-06 Ανδρέας Ευστρατιάδης & ηµήτρης Κουτσογιάννης Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Διαβάστε περισσότερα

υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση

υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση Τεράστια σημασία του ιξώδους: Ύπαρξη διατμητικών τάσεων που δημιουργούν απώλειες ενέργειας Απαραίτητες σε κάθε μελέτη Είδη ροών Στρωτή ή γραμμική

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5: Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα

Κεφάλαιο 5: Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα Κεφάλαιο 5: Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα Γραμμικές απώλειες Ύψος πίεσης Γραμμικές απώλειες Αρχές μόνιμης ομοιόμορφης ροής Ροή σε κλειστό αγωγό Αρχή διατήρησης μάζας (= εξίσωση συνέχειας)

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλική των υπονόμων

Υδραυλική των υπονόμων Υδραυλική & Υδραυλικά Έργα 5 ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Υδραυλική των υπονόμων Δημήτρης Κουτσογιάννης & Ανδρέας Ευστρατιάδης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Διαβάστε περισσότερα

800 m. 800 m. 800 m. Περιοχή A

800 m. 800 m. 800 m. Περιοχή A Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Τυπικά Υδραυλικά Έργα Μέρος 2: ίκτυα διανοµής Άσκηση E5: Τροφοδοσία µονάδας επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων (Εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Γραμμή ενέργειας σε ένα αγωγό (χωρίς αντλία)

Γραμμή ενέργειας σε ένα αγωγό (χωρίς αντλία) Γραμμή ενέργειας σε ένα αγωγό (χωρίς αντλία) Γραμμή ενεργείας: ο γεωμετρικός τόπος του ύψος θέσης, του ύψους πίεσης και του ύψους κινητικής ενέργειας Πάντοτε πτωτική από τη διατήρηση της ενέργειας Δεν

Διαβάστε περισσότερα

h 1 M 1 h 2 M 2 P = h (2) 10m = 1at = 1kg/cm 2 = 10t/m 2

h 1 M 1 h 2 M 2 P = h (2) 10m = 1at = 1kg/cm 2 = 10t/m 2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 Ο Ενότητα: Βασικές υδραυλικές έννοιες Πίεση απώλειες πιέσεως Ι. Υδροστατική πίεση Η υδροστατική πίεση, είναι η πίεση που ασκεί το νερό, σε κατάσταση ηρεμίας, στα τοιχώματα του δοχείου που

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡ ΕΥΤΙΚΑ ΙΚΤΥΑ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡ ΕΥΤΙΚΑ ΙΚΤΥΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡ ΕΥΤΙΚΑ ΙΚΤΥΑ Είναι υδραυλικά συστήµατα που µεταφέρουν νερό από το σηµείο υδροληψίας Φυσική ή τεχνητή λίµνη Εκτροπή ποταµού Γεώτρηση ή οµάδα γεωτρήσεων στην αρδευτική περίµετρο και το διανέµουν

Διαβάστε περισσότερα

Άρδευση µε περιορισµένη διάχυση ή λωρίδες

Άρδευση µε περιορισµένη διάχυση ή λωρίδες Άρδευση µε περιορισµένη διάχυση ή λωρίδες Λωρίδες µεταξύ αναχωµάτων Κλίση προς τη διεύθυνση άρδευσης Άρδευση στο άνω µέρος της λωρίδας Που εφαρµόζεται Σε καλλιέργειες: χορτοδετικές, µηδική, δηµητριακά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑ ΑΡΔΕΥΣΕΩΝ - ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΕΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΟΡΜΥΛΙΑΣ ΜΠΟΥΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΕΡΓΑ ΑΡΔΕΥΣΕΩΝ - ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΕΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΟΡΜΥΛΙΑΣ ΜΠΟΥΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΡΓΑ ΑΡΔΕΥΣΕΩΝ - ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΕΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΟΡΜΥΛΙΑΣ ΜΠΟΥΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 10 : Η άρδευση με αυλάκια Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 10 : Η άρδευση με αυλάκια Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 10 : Η άρδευση με αυλάκια Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 10. Η άρδευση με αυλάκια 10.1. Γενικά. Από τις επιφανειακές μεθόδους

Διαβάστε περισσότερα

υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση

υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση Τεράστια σημασία του ιξώδους: Ύπαρξη διατμητικών τάσεων που δημιουργούν απώλειες ενέργειας Απαραίτητες σε κάθε μελέτη Είδη ροών Τυρβώδης ροή αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

Σχήματα από Τσακίρης, 2008.

Σχήματα από Τσακίρης, 2008. Δρ Μ.Σπηλιώτης Σχήματα από Τσακίρης, 2008. Εγγειοβελτιωτικά έργα Επιφανειακές μέθοδοι άρδευσης Άρδευση στο αγροτεμάχιο ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Διήθηση ημε ροή ή παραμονή νερού,, οριζόντια ρζ άρδευση Λεκάνες

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Συλλογικά δίκτυα κλειστών αγωγών υπό πίεση Βελτιστοποίηση Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Γενικές αρχές Συλλογικό: Μόνιμοι αγωγοί με σκάμμα

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Μ.Σπηλιώτης. Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και Εγγειοβελτιωτικά έργα

Δρ Μ.Σπηλιώτης. Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και Εγγειοβελτιωτικά έργα Δρ Μ.Σπηλιώτης ρ η ης Σχήματα, κέιμενα όπου δεν αναφέρεται πηγή: από Τσακίρης, 2008 και 1986. Εγγειοβελτιωτικά έργα Προσέγγιση Στην πραγματικότητα: μη μόνιμη ροή Αβεβαιότητα στην πρόβλεψη των παροχών

Διαβάστε περισσότερα

Αρδεύσεις (Εργαστήριο)

Αρδεύσεις (Εργαστήριο) Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Εργαστήριο) Ενότητα 8 : Κλειστοί Αγωγοί ΙΙ Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 5.4. Λυμένες ασκήσεις Άσκηση 1η Δίνεται ένας σωληνωτός αγωγός από

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΜΑΛΑΚΙ - ΒΟΛΟΣ» Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΜΑΛΑΚΙ - ΒΟΛΟΣ» Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΕΡΓΟ: ΥΠΟΕΡΓΟ: «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΜΑΛΑΚΙ - ΒΟΛΟΣ» «ΣΥΝΔΕΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΑΓΡΙΑΣ Δ. ΒΟΛΟΥ ΜΕ Ε.Ε.Λ. Δ.Ε.Υ.Α.Μ.Β.»

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 8. Η άρδευση με κατάκλυση Γενικά. Κατά τη μέθοδο αυτή η προς άρδευση

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Ονοματεπώνυμο:Κυρκιμτζής Γιώργος Σ.Τ.Ε.Φ. Οχημάτων - Εξάμηνο Γ Ημερομηνία εκτέλεσης Πειράματος : 12/4/2000 Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΙΡΆ ΑΣΚΉΣΕΩΝ, ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ, προαιρετική, Θέμα 1 (1 ο βασικό πρόβλημα της Υδραυλικής των κλειστών αγωγών)

ΣΕΙΡΆ ΑΣΚΉΣΕΩΝ, ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ, προαιρετική, Θέμα 1 (1 ο βασικό πρόβλημα της Υδραυλικής των κλειστών αγωγών) ΣΕΙΡΆ ΑΣΚΉΣΕΩΝ, ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ, προαιρετική, 2017 2018 Θέμα 1 (1 ο βασικό πρόβλημα της Υδραυλικής των κλειστών αγωγών) Νερό εκρέει ελεύθερα από σύστημα σωληνώσεων σε σειρά, το οποίο άρχεται

Διαβάστε περισσότερα

2g z z f k k z z f k k z z V D 2g 2g 2g D 2g f L ka D

2g z z f k k z z f k k z z V D 2g 2g 2g D 2g f L ka D ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 017 Άσκηση 1 1. Οι δεξαμενές Α και Β, του Σχήματος 1, συνδέονται με σωλήνα

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση της εξίσωσης του Hazen Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες

Χρήση της εξίσωσης του Hazen Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες Δίκτυα καταιονισμού, άρδευση στο αγροτεμάχιο (3) Εφαρμογή (μέχρι το υδροστόμιο) Χρήση της εξίσωσης του Hazen Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες Επίδραση του υψομέτρου Μεταβολή της πίεσης Επιμέλεια: Δρ Μ.

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα Άσκηση E9: Εκτίµηση παροχών εξόδου κόµβων, υπολογισµός ελάχιστης κατώτατης

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr 1. Βάθος Τοποθέτησης Tο

Διαβάστε περισσότερα

Υδροδυναμική. Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση: Στρωτή και τυρβώδης ροή Γραμμικές απώλειες

Υδροδυναμική. Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση: Στρωτή και τυρβώδης ροή Γραμμικές απώλειες Υδροδυναμική Σταθερή ασυμπίεστη ροή σε αγωγούς υπό πίεση: Στρωτή και τυρβώδης ροή Γραμμικές απώλειες Τεράστια σημασία του ιξώδους: Ύπαρξη διατμητικών τάσεων που δημιουργούν απώλειες ενέργειας Είδη ροών

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία Μηχανολογικού Εξοπλισμού

Στοιχεία Μηχανολογικού Εξοπλισμού Στοιχεία Μηχανολογικού Εξοπλισμού Σκοπός Η γνωριμία και η εξοικείωση των φοιτητών με τον μηχανολογικό εξοπλισμό (σωληνώσεις, αντλίες, ανεμιστήρες, συμπιεστές, μετρητικά όργανα) που χρησιμοποιείται στη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΟΜΒΡΙΩΝ ΣΤΑ ΓΗΠΕ Α ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟΥ ΡΟΥΦ ΚΑΙ ΚΥΨΕΛΗΣ ΤΟΥ Ο.Ν.Α ΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΟΜΒΡΙΩΝ ΣΤΑ ΓΗΠΕ Α ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟΥ ΡΟΥΦ ΚΑΙ ΚΥΨΕΛΗΣ ΤΟΥ Ο.Ν.Α ΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΟΜΒΡΙΩΝ ΣΤΑ ΓΗΠΕ Α ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟΥ ΡΟΥΦ ΚΑΙ ΚΥΨΕΛΗΣ ΤΟΥ Ο.Ν.Α ΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΕΡΓΟ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΥ ΧΛΟΟΤΑΠΗΤΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕ Α ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟΥ ΡΟΥΦ & ΚΥΨΕΛΗΣ ΑΝΑ ΟΧΟΣ: Ι.. ΜΠΟΥΛΟΥΓΑΡΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές

Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές Στο σχήμα έχουμε ροή σε ένα ιδεατό ρευστό. Οι σωλήνες πάνω στον αγωγό (μανομετρικοί σωλήνες) μετρούν μόνο το ύψος πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

3. Δίκτυο διανομής επιλύεται για δύο τιμές στάθμης ύδατος της δεξαμενής, Η 1 και

3. Δίκτυο διανομής επιλύεται για δύο τιμές στάθμης ύδατος της δεξαμενής, Η 1 και ΕΜΠ Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά Υδραυλικά Έργα Επαναληπτική εξέταση 10/2011 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (Μονάδες 3, Διάρκεια 20') ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις, σημειώνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Να υπολογίσετε τη μάζα 50 L βενζίνης. Δίνεται η σχετική πυκνότητά της, ως προς το νερό ρ σχ = 0,745.

Να υπολογίσετε τη μάζα 50 L βενζίνης. Δίνεται η σχετική πυκνότητά της, ως προς το νερό ρ σχ = 0,745. 1 Παράδειγμα 101 Να υπολογίσετε τη μάζα 10 m 3 πετρελαίου, στους : α) 20 ο C και β) 40 ο C. Δίνονται η πυκνότητά του στους 20 ο C ρ 20 = 845 kg/m 3 και ο συντελεστής κυβικής διαστολής του β = 9 * 10-4

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 7 : Επιφανειακή άρδευση Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 7 : Επιφανειακή άρδευση Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 7 : Επιφανειακή άρδευση Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 7. H επιφανειακή άρδευση Γενικά. Τις μεθόδους επιφανειακής άρδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ Γιάννης Λ. Τσιρογιάννης Γεωργικός Μηχανικός M.Sc., PhD Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΙ Ηπείρου Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Κατ. Ανθοκομίας Αρχιτεκτονικής Τοπίου ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ Υδραυλική Έκδοση

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Μ.Β.Υ. ΛΟΓΩ ΙΞΩΔΩΝ ΤΡΙΒΩΝ ΣΕ ΡΟΕΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Μ.Β.Υ. ΛΟΓΩ ΙΞΩΔΩΝ ΤΡΙΒΩΝ ΣΕ ΡΟΕΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Μ.Β.Υ. ΛΟΓΩ ΙΞΩΔΩΝ ΤΡΙΒΩΝ ΣΕ ΡΟΕΣ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ (σε «κλειστούς αγωγούς») Οι απώλειες υδραυλικής ενέργειας λόγω ιξωδών τριβών σε μια υδραυλική εγκατάσταση που αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 13 : Μελέτη συγκροτήματος καταιονισμού Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 13 : Μελέτη συγκροτήματος καταιονισμού Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 13 : Μελέτη συγκροτήματος καταιονισμού Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 13. Μελέτη συγκροτήματος καταιονισμού 13.1. Γενικά. Για

Διαβάστε περισσότερα

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως.

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως. Μάθημα: Εδαφομηχανική Ι, 7 ο εξάμηνο. Διδάσκων: Ιωάννης Ορέστης Σ. Γεωργόπουλος, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δρ Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Θεματική περιοχή: Υδατική ροή

Διαβάστε περισσότερα

Q 12. c 3 Q 23. h 12 + h 23 + h 31 = 0 (6)

Q 12. c 3 Q 23. h 12 + h 23 + h 31 = 0 (6) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Τυπικά Υδραυλικά Έργα Μέρος 2: ίκτυα διανοµής Άσκηση E0: Μαθηµατική διατύπωση µοντέλου επίλυσης απλού δικτύου διανοµής

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Δίκτυα καταιονισμού, άρδευση στο αγροτεμάχιο (2) Εφαρμογή Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα Τσακίρης 2008 Και κατά τις παραδόσεις του Κ.Κ.Μπέλλου Λύση Έδαφος καλλιέργεια Δόση άρδευσης, χρ. πίνακες

Διαβάστε περισσότερα

μεταβάλλουμε την απόσταση h της μιας τρύπας από την επιφάνεια του υγρού (π.χ. προσθέτουμε ή αφαιρούμε υγρό) έτσι ώστε h 2 =2 Α 2

μεταβάλλουμε την απόσταση h της μιας τρύπας από την επιφάνεια του υγρού (π.χ. προσθέτουμε ή αφαιρούμε υγρό) έτσι ώστε h 2 =2 Α 2 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΡΕΥΣΤΑ 1 Μια κυλινδρική δεξαμενή ακτίνας 6m και ύψους h=5m είναι γεμάτη με νερό, βρίσκεται στην κορυφή ενός πύργου ύψους 45m και χρησιμοποιείται για το πότισμα ενός χωραφιού α Ποια η παροχή

Διαβάστε περισσότερα

Αρδεύσεις (Εργαστήριο)

Αρδεύσεις (Εργαστήριο) Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Εργαστήριο) Ενότητα 12 : Μελέτη άρδευσης συγκροτήματος καταιονισμού Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης ΜΕΛΕΤΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ 6.1.1 ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

θέμα, βασικές έννοιες, ομοιόμορφη Δρ Μ. Σπηλιώτη Λέκτορα Κείμενα από Μπέλλος, 2008 και από τις σημειώσεις Χρυσάνθου, 2014

θέμα, βασικές έννοιες, ομοιόμορφη Δρ Μ. Σπηλιώτη Λέκτορα Κείμενα από Μπέλλος, 2008 και από τις σημειώσεις Χρυσάνθου, 2014 Υδραυλική ανοικτών αγωγών θέμα, βασικές έννοιες, ομοιόμορφη ροή Δρ Μ. Σπηλιώτη Λέκτορα Κείμενα από Μπέλλος, 2008 και από τις σημειώσεις Χρυσάνθου, 2014 Σκαρίφημα Σκελετοποίηση Διάταξη έργων: 3 περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα

Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα Αστικά Υδραυλικά Έργα - Υδρεύσεις Αρχές υδραυλικής στα αστικά υδραυλικά έργα Δημήτρης Κουτσογιάννης & Ανδρέας Ευστρατιάδης Τομέας Υδατικών Πόρων Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αρχές μόνιμης ομοιόμορφης ροής

Διαβάστε περισσότερα

v = 1 ρ. (2) website:

v = 1 ρ. (2) website: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Μηχανική Ρευστών Βασικές έννοιες στη μηχανική των ρευστών Μαάιτα Τζαμάλ-Οδυσσέας 17 Φεβρουαρίου 2019 1 Ιδιότητες των ρευστών 1.1 Πυκνότητα Πυκνότητα

Διαβάστε περισσότερα

Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ

Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΤΥΑ ίκτυο αγωγών είναι ένα σύνολο αγωγών που συνδέονται µεταξύ τους σε σηµεία που λέγονται κόµβοι Σχηµατίζουν είτε ανοικτούς κλάδους µε τη µορφή ενός δένδρου είτε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ 5.1 ΓΕΝΙΚΑ Από το νερό που φθάνει στην επιφάνεια της γης ως κατακρήμνισμα: - Ένα μέρος συγκρατείται από το φύλλωμα των

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΥΧΟΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ

ΤΕΥΧΟΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΕΡΓΟ: ΥΠΟΕΡΓΟ: ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΒΟΛΟΥ» «ΔΙΚΤΥΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ Δ. ΒΟΛΟΥ» 3.866.000,00 πλέον

Διαβάστε περισσότερα

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά 2.3 Άρδευση με σταγόνες 2.3.1 Γενικά Με τη μέθοδο αυτή, γνωστή και ως στάγδην άρδευση, το αρδευτικό νερό χορηγείται κατά σταγόνες στην περιοχή του κύριου ριζοστρώματος τρων φυτών και μόνο σ αυτή με τη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Α.Π.Θ. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Α.Π.Θ. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Α.Π.Θ. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Γενικές έννοιες Μία ροή χαρακτηρίζεται ανομοιόμορφη, όταν το βάθος μεταβάλλεται από διατομή σε διατομή. Η μεταβολή μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

Λύση 1 n. t (min) Ι (mm) ,5 8 18, , , , , , ,5

Λύση 1 n. t (min) Ι (mm) ,5 8 18, , , , , , ,5 Ασκηση 1 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΕΞΙΣΩΣΗΣ ostiakov Οι τιμές της αθροιστικής διήθησης (I) στους αντίστοιχους χρόνους δίνονται στον παρακάτω Πίνακα. Να προσδιοριστούν οι συντελεστές b και n της εξίσωσης

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr o Τα υπολογιστικά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ. Π. Σιδηρόπουλος. Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ.

ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ. Π. Σιδηρόπουλος. Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr Ύδρευση Οικισμού Ύδρευση Οικισμού Ύδρευση Οικισμού Λύση Εύρεση

Διαβάστε περισσότερα

PP οι στατικές πιέσεις στα σημεία Α και Β. Re (2.3) 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ

PP οι στατικές πιέσεις στα σημεία Α και Β. Re (2.3) 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2: ΡΟΗ ΣΕ ΑΓΩΓΟΥΣ 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ Η πειραματική εργασία περιλαμβάνει 4 διαφορετικά πειράματα που σκοπό έχουν: 1. Μέτρηση απωλειών πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής.

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα κυρίως από Τσακίρης 2008 (όπου δεν αναφέρεται

Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα κυρίως από Τσακίρης 2008 (όπου δεν αναφέρεται Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα σχήματα κυρίως από Τσακίρης 2008 (όπου δεν αναφέρεται άλλη πηγή) Ακόρεστη ζώνη Πόροι εδάφους δεν είναι κορεσμένοι με νερό Ανάπτυξη αρνητικών πιέσεων, δηλαδή πιέσεων μικρότερων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη μόνιμη ομοιόμορφη ροή Ροή σε αγωγούς υπό πίεση

Εισαγωγή στη μόνιμη ομοιόμορφη ροή Ροή σε αγωγούς υπό πίεση Υδραυλική &Υδραυλικά Έργα Εισαγωγή στη μόνιμη ομοιόμορφη ροή Ροή σε αγωγούς υπό πίεση Δημήτρης Κουτσογιάννης Τομέας Υδατικών Πόρων Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Γραμμικές απώλειες Ύψος πίεσης Γραμμικές απώλειες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής

Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Έλεγχος λειτουργίας δικτύων διανομής με χρήση μοντέλων υδραυλικής ανάλυσης Βασικό ζητούμενο της υδραυλικής ανάλυσης είναι ο έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ Κεφάλαιο 4 ο : Σταθερά

Διαβάστε περισσότερα

Εξίσωση της ενέργειας Ομοιόμορφη ροή σε ανοικτούς αγωγούς

Εξίσωση της ενέργειας Ομοιόμορφη ροή σε ανοικτούς αγωγούς Εξίσωση της ενέργειας Ομοιόμορφη ροή σε ανοικτούς αγωγούς Βασικές έννοιες Εξίσωση της ενέργειας Ομοιόμορφη ροή Ταχύτητα και γραμμή ενέργειας σε ομοιόμορφη ροή, εξίσωση Manning Χρυσάνθου, 2014 Χρυσάνθου,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΑΥΛΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΡΟΗ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΓΩΓΟ

ΥΔΡΑΥΛΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΡΟΗ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΓΩΓΟ Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΩΝ 8 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΔΡΑΥΛΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΡΟΗ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΓΩΓΟ Σκοπός του πειράματος είναι να μελετηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Στο διπλανό σχήμα το έμβολο έχει βάρος Β, διατομή Α και ισορροπεί. Η δύναμη που ασκείται από το υγρό στο έμβολο είναι

Στο διπλανό σχήμα το έμβολο έχει βάρος Β, διατομή Α και ισορροπεί. Η δύναμη που ασκείται από το υγρό στο έμβολο είναι Ερωτήσεις θεωρίας - Θέμα Β Εκφώνηση 1η Στο διπλανό σχήμα το έμβολο έχει βάρος Β, διατομή Α και ισορροπεί. Η δύναμη που ασκείται από το υγρό στο έμβολο είναι α) β) γ) Λύση Εκφώνηση 2η Στο διπλανό υδραυλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή (μέχρι το υδροστόμιο) Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες Επίδραση του υψομέτρου

Εφαρμογή (μέχρι το υδροστόμιο) Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες Επίδραση του υψομέτρου Δίκτυα καταιονισμού, άρδευση στο αγροτεμάχιο (3) Εφαρμογή (μέχρι το υδροστόμιο) Χρήση της εξίσωσης του Hazen Williams σε ταχυσύνδετους σωλήνες Επίδραση του υψομέτρου Επιμέλεια: Δρ Μ. Σπηλιώτης Κείμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, E.M.Π ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: Υ ΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 8 ο

ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, E.M.Π ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: Υ ΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 8 ο ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, E.M.Π ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: Υ ΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 8 ο Άσκηση Οικισµός ΑΒΓ Α υδροδοτείται από δεξαµενή µέσω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ.

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ 5 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον

Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον Ενότητα 4 : Υπολογισμός οικονομικής διαμέτρου σωληνωτών αγωγών Ευαγγελίδης Χρήστος

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση: Σωλήνας Venturi

Εργαστηριακή άσκηση: Σωλήνας Venturi Εργαστήριο Μηχανικών των Ρευστών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Σκοπός της άσκησης Εργαστηριακή άσκηση: Σωλήνας Veturi Σκοπός της άσκησης είναι η κατανόηση της χρήσης της συσκευής

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΛΗΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΛΗΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΛΗΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Εισαγωγικά Στην περίπτωση που επιθυμείται να διακινηθεί υγρό από μία στάθμη σε μία υψηλότερη στάθμη, απαιτείται η χρήση αντλίας/ αντλιών. Γενικώς, ονομάζεται δεξαμενή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΟΡΜΗΣ ΡΕΟΛΟΓΙΑ. (συνέχεια) Περιστροφικά ιξωδόμετρα μεγάλου διάκενου.

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΟΡΜΗΣ ΡΕΟΛΟΓΙΑ. (συνέχεια) Περιστροφικά ιξωδόμετρα μεγάλου διάκενου. ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΟΡΜΗΣ ΡΕΟΛΟΓΙΑ (συνέχεια) Περιστροφικά ιξωδόμετρα μεγάλου διάκενου. Στα ιξωδόμετρα αυτά ένας μικρός σε διάμετρο κύλινδρος περιστρέφεται μέσα σε μια μεγάλη μάζα του ρευστού. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2 Στην έξοδο λεκάνης απορροής µετρήθηκε το παρακάτω καθαρό πληµµυρογράφηµα (έχει αφαιρεθεί η βασική ροή):

ΑΣΚΗΣΗ 2 Στην έξοδο λεκάνης απορροής µετρήθηκε το παρακάτω καθαρό πληµµυρογράφηµα (έχει αφαιρεθεί η βασική ροή): ΑΣΚΗΣΗ 1 Αρδευτικός ταµιευτήρας τροφοδοτείται κυρίως από την απορροή ποταµού που µε βάση δεδοµένα 30 ετών έχει µέση τιµή 10 m 3 /s και τυπική απόκλιση 4 m 3 /s. Ο ταµιευτήρας στην αρχή του υδρολογικού

Διαβάστε περισσότερα

Ατομικά Δίκτυα Αρδεύσεων

Ατομικά Δίκτυα Αρδεύσεων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 : Άρδευση Ευαγγελίδης Χρήστος Τμήμα Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον

Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Eγγειοβελτιωτικά έργα και επιπτώσεις στο περιβάλλον Ενότητα 2 : Υπολογισμός παροχών σε δίκτυα με ελεύθερη ζήτηση Ευαγγελίδης Χρήστος Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟΥ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΙΟΝΙΣΜΟΥ ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Δρ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΜΕΝΕΛΑΟΣ Πολιτικός Μηχανικός M.sc. Γεωπ. Παν/μίου Θεσσαλίας Διδάκτορας Α.Π.Θ. Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Ηπείρου ΣΙΑΝΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ,

Διαβάστε περισσότερα

6 Εξαναγκασμένη ροή αέρα

6 Εξαναγκασμένη ροή αέρα 6 Εξαναγκασμένη ροή αέρα 6.1 Εισαγωγή Όταν θέτουμε σε κίνηση κάποια μόρια ενός ρευστού μέσω μιας αντλίας ή ενός φυσητήρα, η κίνηση μεταδίδεται και στα υπόλοιπα μόρια του ρευστού μέσω των αλληλεπιδράσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΥΤΗΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΥΤΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΥΤΗΣ Διευθυντής: Διονύσιος-Ελευθ. Π. Μάργαρης, Αναπλ. Καθηγητής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σχήμα 1. Σκαρίφημα υδραγωγείου. Λύση 1. Εφαρμόζουμε τη μέθοδο που περιγράφεται στο Κεφάλαιο του βιβλίου, σελ. 95)

Σχήμα 1. Σκαρίφημα υδραγωγείου. Λύση 1. Εφαρμόζουμε τη μέθοδο που περιγράφεται στο Κεφάλαιο του βιβλίου, σελ. 95) ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 018 ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ και τ. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

Αστικά υδραυλικά έργα

Αστικά υδραυλικά έργα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά υδραυλικά έργα Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Δημήτρης Κουτσογιάννης, Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

Ο Αρχιμήδης ανακάλυψε πως αν διαιρέσουμε το μήκος οποιουδή ποτε κύκλου με τη διάμετρο του, το πηλίκο είναι ένας μη ρητός

Ο Αρχιμήδης ανακάλυψε πως αν διαιρέσουμε το μήκος οποιουδή ποτε κύκλου με τη διάμετρο του, το πηλίκο είναι ένας μη ρητός M. ΣΠΗΛΙΩΤΗ Ο Αρχιμήδης ανακάλυψε πως αν διαιρέσουμε το μήκος οποιουδή ποτε κύκλου με τη διάμετρο του, το πηλίκο είναι ένας μη ρητός αριθμός :π = 314 3.14 Μήκος κύκλου: πd= 2πr Mήκος τόξου κύκλου: φ*r=

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ»

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ» ΜΑΘΗΜΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Επικ. Καθ. Δ. ΜΑΘΙΟΥΛΑΚΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

Διαβάστε περισσότερα