2. Οι εικαστικές τέχνες συνδέονται με την επιστήμη και τα μαθηματικά. Πίστευαν ότι για να

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "2. Οι εικαστικές τέχνες συνδέονται με την επιστήμη και τα μαθηματικά. Πίστευαν ότι για να"

Transcript

1 ΟΨΙΜΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 16 ος ΑΙΩΝΑΣ ΙΤΑΛΙΑ Στο τέλος του 15 ου αιώνα η Φλωρεντία χάνει την δύναμή της ως πολιτιστικό κέντρο της Ιταλίας. Η Ρώμη αποκτά την πολιτιστική θέση της Φλωρεντίας και οι νέοι πάτρωνες της τέχνης, οι πάπες, έχουν γίνει κοσμικοί πρίγκιπες. Η αρχή του 16 ου αιώνα στην Ιταλία είναι γνωστή ως η «ακμή της Αναγέννησης», η πιο ξακουστή περίοδος της ιταλικής και της παγκόσμιας ιστορίας της τέχνης. Είναι η εποχή του Λεονάρντο, του Μιχαηλάγγελου, του Ραφαήλ, του Τισιανού και του Τζιορτζιόνε. Όλοι αυτοί θα αμφισβητήσουν την παράδοση της ζωγραφικής και θα δημιουργήσουν κάτι νέο που θα γίνει μοντέλο για πολλές γενιές καλλιτεχνών. Οι συνθήκες που έκαναν δυνατή αυτή την άνθηση των εικαστικών τεχνών είναι οι εξής: 1. Οι πόλεις της Ιταλίας αποκτούν αυτονομία και περηφάνια και ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Συναγωνίζονταν για να εξασφαλίσουν τις υπηρεσίες των πιο μεγάλων καλλιτεχνών. Εξωράιζαν τα κτίσματα στις πόλεις τους και δημιουργούσαν έργα αιώνια. Αυτός ο δημιουργικός ανταγωνισμός των καλλιτεχνών έδωσε ώθηση στην ζωγραφική και αρχιτεκτονική. 2. Οι εικαστικές τέχνες συνδέονται με την επιστήμη και τα μαθηματικά. Πίστευαν ότι για να μπορέσεις να ζωγραφίσεις σωστά πρέπει να μελετήσεις τους νόμους της προοπτικής, την ανατομία και την δομή του ανθρώπινου σώματος. Ο καλλιτέχνης δεν είναι πια ένας τεχνίτης ανάμεσα στους άλλους, αλλά αποκτά καλλιτεχνική και κοινωνική υπόσταση. Θεωρείται πλέον επιστήμονας και διανοούμενος και όχι απλά χειρώνακτας. Αυτή η πρόκληση για άνοδο στην κοινωνική κλίμακα τους ωθούσε για όλο και μεγαλύτερα επιτεύγματα. Πραγματικά, αυτή η εξίσωση της ζωγραφικής με τις χειρονακτικές τέχνες ξεκινά από την αρχαία Ελλάδα όπου ο Αριστοτέλης είχε χωρίσει τις τέχνες σε «ελευθέριες» (γραμματική, λογική και γεωμετρία) και τις «χειρωνακτικές τέχνες», οι οποίες ήταν ταπεινές και ανάξιες για τον ελεύθερο πολίτη. 3. Η επιθυμία ορισμένων πατρώνων να φημιστούν. Στην Ιταλία πολλοί μικροί ηγεμόνες είχαν ανάγκη σεβασμού και γοήτρου. Για να αποκτήσεις αθάνατο όνομα έπρεπε να κτίσεις μεγαλειώδη μνημεία, λαμπρό τάφο, να χρηματοδοτήσεις τοιχογραφίες σε εκκλησία και να κάνεις δωρεές πίνακες για τις Άγιες Τράπεζες. Επειδή λοιπόν είχαν ζήτηση, οι μεγάλοι καλλιτέχνες ήταν σε θέση να υπαγορεύουν τους όρους τους. Ήταν πια ελεύθεροι να διαλέξουν τι λογής δουλειά προτιμούσαν. Αυτό έδωσε τεράστια ώθηση στην καλλιτεχνική παραγωγή και τις στις επαναστατικές τεχνικές. Κατά την διάρκεια του 16 ου αιώνα οι εικαστικές τέχνες (ζωγραφική, γλυπτική και αρχιτεκτονική) απέκτησαν σημασία ισάξια με αυτή της φιλοσοφίας, της επιστήμης και της ποίησης, την οποία διατηρούν μέχρι σήμερα. 132

2 Τίτλος: Σπουδές ανατομίας: λάρυγγας και κνήμη Καλλιτέχνης: Λεονάρντο ντα Βίντσι Χρονολογία: 1510 Υλικό: Καστανό μελάνι σε χαρτί. Περιγραφή: Ο ντα Βίντσι είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα καλλιτέχνη που επεδίωξε αυτή την αλλαγή στην ταυτότητα του καλλιτέχνη και στην δουλειά του. Ο Λεονάρντο είχε πολλά τετράδια στα οποία κρατούσε σημειώσεις από βιβλία που διάβαζε ή για βιβλία που λογάριαζε να γράψει. Μέσα σε αυτά βρίσκουμε μελέτες φυτών, ρευμάτων των νερών, γεωλογίας, ζώων, του πετάγματος των πτηνών, της υδραυλικής, των στρατιωτικών εξοπλισμών, της μηχανικής (ορισμένες από αυτές ήταν σχεδόν εφευρέσεις όπως η ιπτάμενη μηχανή), της προοπτικής, του φωτός, της οπτικής, του χρώματος και ως επί το πλείστον, της ανθρώπινης ανατομίας. Ο Λεονάρντο είχε ανατέμνει περισσότερα από 30 πτώματα. 133

3 Ο Ντα Βίντσι δεν ήταν λόγιος και δεν τον ενδιέφερε να αντλήσει γνώσεις από τα βιβλία. Έτσι, αντί να ανατρέξει στις αυθεντίες προσπαθούσε να το ελέγξει με τα ίδια του τα μάτια με πειράματα και μελέτη. Ήθελε να εξερευνήσει τον ορατό κόσμο με διεισδυτικότητα και ακρίβεια. Πραγματικά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε την τέχνη του από τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα. Τα επιστημονικά του σχέδια είναι και έργα τέχνης. Πίστευε ότι αυτές οι έρευνες επιστημονικού ενδιαφέροντος θα τον έκαναν καλό καλλιτέχνη. Έθετε, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, την επιστήμη στην υπηρεσία της τέχνης. Χαρακτηριστικό της δουλειάς του είναι το εύρος των ενδιαφερόντων του που ήταν τόσο μεγάλο ώστε πολύ λίγες ιδέες του ολοκληρώθηκαν σε καλλιτεχνικά έργα. Μας έχουν απομείνει πολλά ημιτελή έργα, σκίτσα και σκέψεις. Καταπιανόταν με τις έρευνές του και τα πειράματά του μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει την περιέργειά του. Όταν έλυνε ένα πρόβλημα έχανε το ενδιαφέρον του και προχωρούσε στο επόμενο. Κατά συνέπεια δεν ήταν πάντα συνεπής με τις παραγγελίες του και είχε κακές σχέσεις με τους πάτρωνές του. Άφηνε τις παραγγελίες του ατελείωτες παρά τις επίμονες παρακλήσεις του πελάτη. Παρόλα αυτά, οι σύγχρονοι του τον θαύμαζαν, αλλά και δεν τον καταλάβαιναν. Δεν δημοσίευσε ποτέ τα κείμενά του και πολλοί δεν ήξεραν την ύπαρξή τους. Ήταν αριστερόχειρας και άρχιζε να γράφει από δεξιά προς αριστερά. Για αυτό το λόγο, οι σημειώσεις του διαβάζονται μόνο μέσα από καθρέπτη. Πιθανά κατέφευγε σε αυτό το τέχνασμα από φόβο μήπως οι ιδέες του θεωρηθούν αιρετικές. Παραδείγματος χάριν, σε ένα κείμενο του με τίτλο «Ο ήλιος δεν κινείται», είχε προβλέψει τις θεωρίες του Κοπέρνικου που αργότερα προκάλεσαν την δίωξη του Γαλιλαίου. 134

4 Τίτλος: Μυστικός Δείπνος Καλλιτέχνης: Λεονάρντο ντα Βίντσι Χρονολογία: Υλικό: Λάδι και τέμπερα σε σοφά. Ιστορία: Στην διπλή εικόνα μπορούμε να δούμε το έργο πως ήταν πριν και μετά από την αποκατάστασή του το Είναι σε πολύ κακή κατάσταση διότι ο καλλιτέχνης πειραματιζόταν με την τεχνική συνδυάζοντας λάδι με τέμπερα. Το δωμάτιο εξάλλου χρησιμοποιήθηκε ως στάβλος ο οποίος βομβαρδίστηκε στον 2 ο παγκόσμιο πόλεμο, σκεπάστηκε με σκόνη και κομμάτια του έργου έχουν ζωγραφιστεί από πάνω. 135

5 Το έργο θεωρείται σήμερα σταθμός στην ιστορία της τέχνης. Σκεπάζει τον τοίχο μίας ορθογώνιας αίθουσας, της τραπεζαρίας των καλόγερων της μονής της Santa Maria delle Grazie στο Μιλάνο. Το τραπέζι με τον Χριστό και τους 12 απόστολους είναι παράλληλο με τα πραγματικά τραπέζια των μοναχών και ενσωματώνεται στο χώρο. Έτσι επιτυγχάνεται η μετουσίωση του ιερού επεισοδίου με τρόπο φυσικό και προσιτό. Σαν να έχει προστεθεί στην πραγματική αίθουσα και ένας άλλος χώρος. Ο μυστικός Δείπνος παίρνει απτή μορφή. Περιγραφή: Ο Χριστός και οι απόστολοι κάθονται όλοι από την ίδια μεριά του τραπεζιού μέσα σε ένα μεγάλο δωμάτιο. Ο Χριστός απλώνει τα χέρια και λέει «κάποιος από σας θα με προδώσει». Οι απόστολοι που βρίσκονται δίπλα του αποτραβιούνται με τρόμο. Μερικοί τον βεβαιώνουν για την 136

6 αγάπη τους και την αθωότητά τους ενώ άλλοι αναρωτιούνται ποιόν εννοεί ο Χριστός. Άλλοι τον κοιτάζουν περιμένοντας μία εξήγηση. Ο Πέτρος, πιο ορμητικός, σκύβει προς τον Ιωάννη που κάθεται στα δεξιά του Χριστού, ψιθυρίζοντας κάτι στο αυτί του. Σπρώχνει, χωρίς να το θέλει, τον Ιούδα προς τα μπρος που ενώ δεν είναι αποκομμένος από τους άλλους, μοιάζει απομονωμένος. Είναι ο μόνος που ούτε ρωτά ούτε χειρονομεί, αλλά σκύβει μπροστά και κοιτά καχύποπτα. Στιλιστική περιγραφή: Γενικότερα παρατηρούμε την συγκίνηση και την δραματικότητα της αναπαράστασης αντίθετη με τις ιδανικές αναπαραστάσεις του μυστικού Δείπνου μέχρι τότε. Και όμως μία πιο προσεκτική παρατήρηση αποκαλύπτει μια συστηματική οργάνωση της χαώδους και δραματικής αυτής σύνθεσης: 1. Στο κέντρο της εικόνας βρίσκεται το κεφάλι του Χριστού. Αυτός είναι απομονωμένος από τους άλλους και πλαισιώνεται από το παράθυρο πίσω του. Το κοίλο αέτωμα από πάνω είναι η μόνη καμπύλη στην σύνθεση και παίζει τον ρόλο του φωτοστέφανου. Το κεφάλι Χριστού είναι το σημείο φυγής. Αυτός δε, βρίσκεται σε απόλυτη ανάπαυση και γαλήνη σε αντίθεση με την αναστάτωση γύρω του. Παρατηρούμε π.χ. την αντίθεση της ψυχολογικής κατάστασης του Ιούδα με την ήρεμη μορφή του Χριστού. Ο Χριστός λοιπόν είναι ταυτόχρονα το κέντρο της σταθερότητας και τάξης, αλλά και η αιτία της αναστάτωσης: ο Χριστός είναι το ψυχολογικό κέντρο της εικόνας. 2. Η υπόλοιπη σύνθεση αποτελείται από τους αναστατωμένους απόστολους οι οποίοι οργανώνονται σε τέσσερις ομάδες των τριών που συνδέονται μεταξύ τους με χειρονομίες και κινήσεις. Έχουμε μια πλούσια γκάμα συναισθημάτων: φόβο, αμφιβολία, διαμαρτυρία, οργή και αγάπη. Η ποικιλία των κινήσεων και των συναισθημάτων έχει αποδοθεί με τέτοιο τρόπο που δεν είναι καθόλου εμφανής η προσπάθεια εκ μέρους του καλλιτέχνη. Δεν έχουμε πλέον την αυστηρότητα και ακαμψία του έργου του Πολλαγιουόλο. Πραγματικά ο Λεονάρντο έχει εδώ οργανώσει την σύνθεση αβίαστα και με αρμονία, αλλά με την ακρίβεια της οργάνωσης μίας ορχήστρας: * Οι δύο απόστολοι στα δύο άκρα είναι πιο ήρεμοι και εσωκλείουν την υπόλοιπη κίνηση γύρω από το τραπέζι. * Οι απόστολοι κοντά στον Χριστό είναι πιο ταραγμένοι. Η ταραχή τους τονίζει την ηρεμία του Χριστού. Ο καλλιτέχνης δεν θυσίασε την αρμονία της σύνθεσης για να πετύχει μία ρεαλιστική αναπαράσταση. Πέτυχε μία πειστική αίσθηση της πραγματικότητας, αλλά και μία όμορφη να την κοιτάς ζωγραφιά. Θαυμάζουμε την διεισδυτικότητα του Λεονάρντο στις συμπεριφορές και αντιδράσεις των ανθρώπων. Σήμερα ο Μυστικός Δείπνος θεωρείται κλασικό έργο διότι αιχμαλωτίζει την όχι μόνο την στιγμή, αλλά και το αιώνιο και συμβολικό. Συμβολισμός: Το έργο αυτό είναι πραγματικά η συμβολική αναπαράσταση της θείας Κοινωνίας όταν ο Χριστός είπε «Αυτό είναι το σώμα μου και αυτό είναι το αίμα μου: πιείτε στην μνήμη μου». 137

7 Τίτλος: Μόνα Λίζα Καλλιτέχνης: Ντα Βίντσι Χρονολογία: 1502 Υλικό: Λάδι σε ξύλο Περιγραφή: Γνωρίζουμε την ταυτότητα της εικονιζόμενης: είναι η Τζιοκόντα, σύζυγος του Ζανόμπι ντι Τζιοκόντο ο οποίος ήταν τραπεζιτικός. Αρχικά απεικονιζόταν σε μία στοά με κολώνες που αργότερα κόπηκαν από τον πίνακα. Αναπαριστάται μέχρι την μέση με τα χέρια σταυρωμένα και την ματιά να κατευθύνεται στον θεατή. Στιλιστική περιγραφή: Το μυστήριο του περίφημου χαμόγελου μπορεί να εξηγηθεί με το γεγονός ότι ο Λεονάρντο είχε εμμονή με την τεχνική της φωτοσκίασης στην οποία θεωρείτο αυθεντία. Χρησιμοποιώντας ανεπαίσθητη φωτοσκίαση, ο καλλιτέχνης απέφυγε το αδρό περίγραμμα των χαρακτηριστικών του προσώπου. Το περίγραμμά τους είναι ακαθόριστο και οι φόρμες σβήνουν η μία μέσα στην άλλη. Η τεχνική της φωτοσκίασης, την οποία ονομάζουμε «σφουμάτο», είναι λοιπόν υπεύθυνη για το απαλό σβήσιμο της σκιάς. Προσέχουμε πως οι γωνίες του στόματος και των ματιών αφέθηκαν σκόπιμα μέσα στην αοριστία μίας απαλής σκιάς. Ποτέ δεν είμαστε σίγουροι για την διάθεσή της διότι η σκιά αποκρύπτει την ψυχική της διάθεση. Έτσι ο θεατής αναγκάζεται να μαντέψει καθώς ο καλλιτέχνης αφήνει πάντα κάτι για την φαντασία του. Η πρόθεση του καλλιτέχνη ήταν να χρησιμοποιήσει την γνωστή σε αυτόν τεχνική της φωτοσκίασης για να δημιουργήσει την αίσθηση της αμφιβολίας και να μπερδέψει τον θεατή, να προκαλέσει σύγχυση. Θα μπορούσε εξάλλου να είναι και μία περίπτωση επίδειξης της ικανότητας του στην τεχνική της φωτοσκίασης. Το φόντο είναι επίσης μυστήριο και ανεξιχνίαστο. Φαίνεται να είναι ακατοίκητο και μας θυμίζει σεληνιακό τοπίο. Εδώ έχουμε εξαιρετική εφαρμογή της ατμοσφαιρικής προοπτικής, δηλαδή της τεχνικής δημιουργίας της αυταπάτης του βάθους σε τοπία. Ένα ακόμη μυστήριο είναι ότι η γραμμή του ορίζοντα από τις δύο πλευρές του πορτραίτου δεν βρίσκεται στο ίδιο ύψος. Αυτά τα ανόμοια ύψη 138

8 επηρεάζουν τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα δύο μισά του προσώπου. Φαίνονται εξίσου ανόμοια κάτι που συμβάλει επίσης στην αίσθηση του μυστηρίου της έκφρασης του προσώπου. Παρόλα αυτά, πρόκειται για ένα εξαιρετικά ζωντανό πορτρέτο με ρεαλιστική αναπαράσταση των λεπτομερειών, ιδιαίτερα στα χέρια και τα μανίκια. Η Τζιοκόντα είναι πραγματικά ένα πολύ καλό παράδειγμα πορτρέτου όπου η αναπαράσταση μας δίνει όχι μόνο την ομοιότητα με το μοντέλο, αλλά και την, μυστική σε αυτή την περίπτωση, προσωπικότητά του. Ήταν το αγαπημένο έργο του Λεονάρντο το οποίο ποτέ δεν αποχωρίστηκε και πήρε μαζί του όταν πήγε στην Γαλλία. 139

9 Τίτλος: Καππέλλα Σιστίνα Καλλιτέχνης: Μιχαηλάγγελλος Χρονολογία: Υλικό: Νωπογραφία Περιγραφή: Η νωπογραφία καλύπτει την ρηχή θολωτή σκεπή μίας μικρής εκκλησίας στο Βατικανό, στην Ρώμη. Η διακόσμηση της οροφής ήταν παραγγελία του πάπα Ιουλίου Β και παρουσίαζε εξαιρετικές δυσκολίες για τον Μιχαηλάγγελλο ο οποίος ήταν γλύπτης και δεν είχε παιδεία στο φρέσκο. Οι διαστάσεις του θόλου ήταν 540 τ.μ. εμβαδόν και βρισκόταν σε ύψος 22 μέτρων. Η τοιχογραφία παρουσίαζε προοπτικές δυσκολίες εξαιτίας του κυρτού θόλου. Παρόλα αυτά σε 4 χρόνια πέτυχε ένα άνευ προηγουμένου κατόρθωμα: κάλυψε την επιφάνεια αβοήθητος, συχνά ξαπλωμένος ανάσκελα σε σκαλωσιές, με την βοήθεια κεριών. Μία υπεράνθρωπη σωματική και διανοητική προσπάθεια. Η τοιχογραφία περιέχει συνολικά 300 ανθρώπινες φιγούρες που αναπαριστούν το ύστατο δράμα του ανθρωπίνου είδους: την Δημιουργία, την Πτώση και την Λύτρωση. 140

10 Αποτελείται από ένα μακρύ διάδρομο αφηγηματικών ταμπλό αρχίζοντας από την δημιουργία του κόσμου μέχρι την ιστορία του Νώε. Εκεί που η οροφή καμπυλώνει προς τα κάτω αναπαριστούνται εναλλάξ αυτοί που είχαν προαναγγείλει τον ερχομό του Χριστού στους ειδωλολάτρες: Ιουδαίοι προφήτες και Σίβυλλες, παγανιστές μάντεις. Αυτοί φαίνονται απορροφημένοι από βαθιές σκέψεις, διαβάζουν, γράφουν, συζητούν και μοιάζουν να ακούν μία εσωτερική φωνή. Τα τριγωνικά τμήματα πάνω από τα παράθυρα φιλοξενούν τους απόγονους του Χριστού. Ο ενδιάμεσος χώρος είναι γεμάτος από αναπαραστάσεις γυμνών μορφών, άλλες σαν αγάλματα, ερωτιδείς, και άλλες σαν πραγματικές μορφές. Ο Μιχαηλάγγελλος είχε μια εξαιρετική ικανότητα να αναπαριστά το ανθρώπινο σώμα σε οποιαδήποτε στάση και από οποιαδήποτε οπτική γωνία. Αντίθετα από το πλατύ ενδιαφέρον του Λεονάρντο, ο Μιχαηλάγγελος συγκέντρωσε την μελέτη του στην ανατομία μόνο του ανθρωπίνου σώματος ανατέμνοντας και αυτός σώματα. 141

11 Τίτλος: Σπουδή για την Λιβυκή Σίβυλλα, λεπτομέρεια της Καππέλλα Σιστίνα. Υλικό: Έγχρωμο μολύβι πάνω σε καστανό χαρτί Περιγραφή: Βλέπουμε μια σελίδα από το τετράδιο σχεδίου του Μιχαηλαγγέλου, μια σπουδή σε μοντέλο για μία από τις Σίβυλλες. Παρατηρούμε τις σχέσεις μεταξύ των μυώνων, την λογική θα λέγαμε της δομής του μυϊκού συστήματος. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε αυτό το σχέδιο έχουμε μια επιστροφή στην λογική των γυμνών των αρχαίων Ελλήνων τα οποία χαρακτήριζε ο ιδεαλισμός. Παρατηρούμε πραγματικά την τέλεια διάπλαση του σώματος και τις ιδανικές αναλογίες σύμφωνα με το αρχαίο ελληνικό πρότυπο. Ο νεωτερισμός παρόλα αυτά είναι η εκφραστική δύναμη του γυμνού ανθρώπινου σώματος. Το ανθρώπινο σώμα εδώ είναι όμορφο όχι μόνο εξαιτίας της εξωτερικής του μορφής και των σωστών αναλογιών, αλλά και διότι είναι μια εκδήλωση της ψυχικής και της πνευματικής κατάστασης του εικονιζόμενου. Το σώμα πίστευε ο Μιχαηλάγγελλος πρέπει να αναπαριστάται στην πλέον απλή του μορφή, γυμνό ή με ένδυμα που να αποκαλύπτει το σώμα από κάτω, δανειζόμενος βέβαια με αυτό τον τρόπο την παράδοση πτυχώσεων από την αρχαία Ελλάδα. Το σώμα αποκτά λοιπόν πνευματικό και φιλοσοφικό νόημα. Προσέχουμε επίσης την έμφαση που έχει δώσει ο καλλιτέχνης στον όγκο του σώματος καθόσον ήταν καταρχάς γλύπτης. 142

12 Τίτλος: Δημιουργία του Αδάμ, κεντρικό ταμπλό της Καππέλλα Σιστίνα. Καλλιτέχνης: Μιχαηλάγγελλος Χρονολογία: Υλικό: Νωπογραφία Περιγραφή: Ο Μιχαηλάγγελλος έχει δώσει μία ανθρωπιστική ερμηνεία της δημιουργίας του πρώτου ανθρώπου: ο Θεός και ο Αδάμ έρχονται σε αντιπαράθεση ενώ ανήκουν στην ίδια ράτσα και οι δύο φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό. Ο Θεός παρομοιάζεται με τον Δία και ο Αδάμ με τον Προμηθέα. Εδώ θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι έχουμε ένα καθαυτό αναγεννησιακό χαρακτηριστικό, δηλαδή τον συνδυασμό της χριστιανικής και της παγανιστικής θρησκείας. Το τοπίο του οποίου ο Αδάμ είναι ακόμη μέρος δεν είναι απόλυτα σχηματισμένο. Αυτός δε παρουσιάζεται βαρύς και γήινος, υποδηλώνοντας το γεγονός ότι πλάσθηκε με πηλό. Ο Θεός διασχίζει το κενό προς το μέρος του, ενώ ο μανδύας του φουσκώνει υποδηλώνοντας την άνεση και ταχύτητα με την οποία κινείται. Αυτός αντίθετα δεν έχει υλική, αλλά πνευματική και αέρινη μορφή. Μία γυναικεία φιγούρα κοιτάζει τον Αδάμ περίεργη κάτω από τον προστατευτικό του ώμο. Δεν είναι ακόμη απόλυτα γυναίκα, ίσως διότι ακόμη δεν έχει δημιουργηθεί. Πιθανά είναι η Εύα ή η Μαρία. Στιλιστική περιγραφή: Το απλωμένο χέρι του Θεού είναι το κέντρο της σύνθεσης. Η πνοή της ζωής ξεπηδά σαν ηλεκτρική ενέργεια από αυτό για να περάσει στο χέρι του Αδάμ. Έχουμε μία αντίθεση δυναμισμού και ληθαργικότητας ανάμεσα στις δύο φιγούρες. Αυτές έχουν αναπαρασταθεί σαν ογκώδη και μυώδη γλυπτά. Συστρέφονται σε άβολες στάσεις υποδηλώνοντας έντονη εκφραστικότητα. Πραγματικά το έργο αυτό εκφράζει μία συγκρατημένη ενέργεια. Απεικονίζεται η στιγμή λίγο πριν την ένωση πνεύματος και ύλης. Σύνθεση: Παρόλο που το σημείο της ένωσης των δύο χεριών είναι το κέντρο της σύνθεσης, δεν είναι και το κέντρο του πίνακα, στοιχείο που αποδίδει δυναμισμό και κίνηση στο έργο. Η πλέον χαρακτηριστική συνθετική γραμμή είναι η διαγώνιος η οποία σχηματίζεται από τα δύο απλωμένα χέρια. Ως διαγώνιος συνεισφέρει στην κίνηση η οποία είναι και βασικό χαρακτηριστικό του θέματος εδώ. 143

13 Άλλο στοιχείο της σύνθεσης είναι δύο συμπληρωματικές μεταξύ τους φόρμες: η κοίλη φόρμα του σώματος του Αδάμ και η κυρτή του Θεού. Η κίνηση της διαγωνίου θα τις φέρει σε επαφή και θα επιτευχθεί η ένωση ύλης και πνεύματος. Παρατηρούμε την απουσία ευθειών και κάθετων γραμμών, χαρακτηριστικών συνθετικών λύσεων της Αναγέννησης. Στην σύνθεση αντιθέτως κυριαρχούν οι καμπύλες και οι διαγώνιες. Αυτές οι συνθετικές λύσεις εξάλλου προαγγέλλουν τα χαρακτηριστικά του επόμενου καλλιτεχνικού στυλ, του Μπαρόκ. Η αποκατάσταση της Καπέλα Σιστίνα διήρκεσε 12 χρόνια από το Τότε αποκαλύφθηκαν φωτεινά χρώματα και ελευθερία στον χειρισμό της πινελιάς. Η αποκατάσταση αυτή έχει γίνει αντικείμενο πολλών συζητήσεων καθόσον υπάρχουν υπόνοιες ότι μαζί με την σκόνη και το καπνό των θυμιαμάτων έχει αφαιρεθεί και το σφουμάτο. Βλέπουμε τα στάδια της αποκατάστασης στην παρακάτω λεπτομέρεια αναπαράστασης μίας Σίβυλλας. 144

14 145

15 Τίτλος: Θνήσκων δούλος Καλλιτέχνης: Μιχαηλάγγελλος Χρονολογία: 1513 Υλικό: Μάρμαρο Περιγραφή: Είναι ένα από μία σειρά έξι αγαλμάτων δούλων που θα διακοσμούσαν τον τάφο του πάπα. Τέσσερα από αυτά τα αγάλματα παρέμειναν ημιτελή διότι η παραγγελία σταμάτησε. Εδώ ο δούλος αποθανατίζεται ενώ προσπαθεί να ανταλλαγεί από τα δεσμά του. Στιλιστική περιγραφή: Κάθε μυς του αγάλματος εκφράζει την κούραση και την παραίτηση από την ζωή. Παρατηρούμε την αγωνιώδη αλλά και μάταια προσπάθεια του δούλου να κρατηθεί όρθιος. Ο Μιχαηλάγγελλος είχε μια πολύ συγκεκριμένη μέθοδο δουλειάς: συλλάμβανε την μορφή πριν χαράξει το μάρμαρο σαν να ήταν κρυμμένη μέσα του. Πίστευε ότι ο ρόλος του γλύπτη είναι να αφαιρέσει απλώς το μάρμαρο που έκρυβε τις μορφές. Εξάλλου όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε, το αρχικό σχήμα του μαρμάρινου όγκου παραμένει στο περίγραμμα των αγαλμάτων. Αυτό μας αποκαλύπτει την σαφήνεια της σύνθεσης. Διαπιστώνουμε την ακμή της τεχνικής της μαρμαρογλυπτικής: το μάρμαρο φαίνεται να έχει χάσει τις εγγενείς του ιδιότητες και μοιάζει με ζεστή σάρκα. Το σώμα συστρέφεται, αλλά τα περιγράμματά του παραμένουν σταθερά. Συμβολισμός: Τα έξι αγάλματα των δούλων συμβολίζουν την υποδούλωση της ανθρώπινης ψυχής από την ύλη, το σώμα, ακόμη μία προέκταση του νεοπλατωνικού μύθου. Το συγκεκριμένο άγαλμα απεικονίζει την στιγμή που σβήνει η ζωή, την στιγμή της τελειωτικής εγκατάλειψης, αλλά και απολύτρωσης από τον αγώνα της επίγειας ζωής. 146

16 Τίτλος: Η Παναγία εμφανίζεται στον άγιο Βερνάρδο. Καλλιτέχνης: Περουτζίνο Χρονολογία: Υλικό: Λάδι σε ξύλο Περιγραφή: Είναι ένας πίνακας για Αγία Τράπεζα αφιερωμένος στον άγιο Βερνάρδο. Αναπαριστά τον άγιο που σηκώνει το βλέμμα από το βιβλίο και βλέπει την Παναγία να στέκει μπροστά του. Στιλιστική περιγραφή: Σε αυτό το έργο παρατηρούμε την κατάκτηση όλων των διδαγμάτων της Αναγέννησης: 1. Την χρήση της γραμμικής προοπτικής στην αναπαράσταση του βάθους. 2. Την χρήση της φωτοσκίασης των σωμάτων, το γνωστό σφουμάτο, η οποία αποδίδει τον όγκο. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η ακαμψία των μορφών οι οποίες εδώ μοιάζουν με πραγματικά σώματα και όχι αγάλματα. 3. Η αίσθηση του βάθους έχει αποδοθεί χωρίς να χαλά την ισορροπία της σύνθεσης. Έχουμε μια απλή συμμετρική διάταξη που όμως δεν είναι βεβιασμένη και σκληρή. Οι φιγούρες τοποθετούνται στο χώρο έτσι ώστε να σχηματίζουν μία αρμονική σύνθεση. Μια λεπτομέρεια παρόλα αυτά φαίνεται να απομακρύνεται από τις κατακτήσεις του 15 ου αιώνα: οι άγγελοι στο δεύτερο πλάνο της εικόνας ανήκουν περίπου στον ίδιο τύπο ομορφιάς. Αυτός έχει περιγραφεί ως ο τύπος ανθρώπου τον οποίο χαρακτηρίζει το «ήρεμο κάλος» και είναι ένα στερεότυπο, που εφηύρε ο Περουτζίνο, και που το χρησιμοποιούσε με παραλλαγές σε διάφορους πίνακες του. 147

17 Τίτλος: Παναγία του Γκραντούκα Καλλιτέχνης: Ραφαέλλο Σάντι Χρονολογία: Υλικό: Λάδι σε ξύλο Περιγραφή: Ο Ραφαέλλο ζει στην Φλωρεντία την ίδια εποχή που ο Λεονάρντο και ο Μιχαηλάγγελος, και οι δύο μεγαλύτεροί του, βρίσκονται στην ακμή τους. Είναι πιο πράος χαρακτήρας και έχει καλύτερες σχέσεις με τους πάτρωνές του σε αντίθεση με τους δύο μεγαλύτερους καλλιτέχνες. Έχει την θέληση να δουλέψει και να μάθει και το κάνει με σκληρή και εντατική δουλειά. Στιλιστική περιγραφή: Στο εργαστήριο του Περουτζίνο, όπου ήταν μαθητευόμενος, έμαθε το ήρεμο κάλλος των μορφών γνωστό στις απεικονίσεις των αγγέλων και της Παναγίας του. Εξαιτίας αυτής της μαθητείας δημιούργησε ένα τύπο Παναγίας γλυκιάς και ήρεμης, το οποίο έγινε μοντέλο για τις μετέπειτα γενιές καλλιτεχνών. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εάν ο Μιχαηλάγγελος δημιούργησε το μοντέλο για τον Θεό/Πατέρα, ο Ραφαέλλο δημιούργησε το μοντέλο για την Παναγία/Μητέρα. Σήμερα βλέπουμε παντού φτηνές αναπαραγωγές αυτών των έργων. Ο λόγος για αυτή την απήχηση μπορεί να αναζητηθεί στο γεγονός ότι σε αυτές τις εικόνες έχουμε στο πρόσωπο της Παναγίας ένα συνδυασμό χριστιανικής ευλάβειας και παγανιστικής, γήινης ομορφιάς. Την αναπαράσταση της Παναγίας, όπως αυτή του Γκραντούκα χαρακτηρίζει η χάρη, η αξιοπρέπεια και η γλυκύτητα, αλλά και ο ιδεαλισμός. Η φαινομενική απλότητα της απεικόνισης είναι το αποτέλεσμα βαθιάς σκέψης και προσεκτικού σχεδιασμού. Ο καλλιτέχνης έχει εδώ δώσει ιδιαίτερη έμφαση στο πλάσιμο των προσώπων και των σωμάτων. Η ανεπαίσθητη φωτοσκίαση είναι πιθανά επηρεασμός από τον Λεονάρντο. Επίσης προσέχουμε τον τρόπο που αποκαλύπτεται ο όγκος κάτω από τον κυματιστό μανδύα ή τον τρόπο που η Παναγία κρατάει και στηρίζει τον Χριστό. Όσο αφορά στην σύνθεση του έργου αυτήν χαρακτηρίζει μία τέλεια ισορροπία, δηλαδή δημιουργείται η αίσθηση ότι εάν αφαιρέσεις κάτι από την σύνθεση, θα καταστραφεί η αρμονία. Τίποτε δεν είναι βεβιασμένο ή εξεζητημένο. 148

18 Τίτλος: Η νύμφη Γαλάτεια Καλλιτέχνης: Ραφαέλλο Σάντι Χρονολογία: 1512 Υλικό: Νωπογραφία. Περιγραφή: Το έργο διακοσμεί την εξοχική έπαυλη ενός πλούσιου τραπεζίτη στην Ρώμη. Το θέμα του έργου προέρχεται από την κλασική μυθολογία: η Νηρηίδα Γαλάτεια βιάζεται να φύγει μακριά από τον κύκλωπα Πολύφημο που της τραγουδά ένα ερωτικό τραγούδι. Βρίσκεται πάνω σε ένα άρμα-κοχύλι που το σέρνουν δύο δελφίνια. Αριστερά και δεξιά της είναι τριγυρισμένη από θεότητες της θάλασσας που φυσούν κοχύλια και νύμφες που ερωτοτροπούν. Στιλιστική περιγραφή: Ο καλλιτέχνης δημιουργεί εδώ στο πρόσωπο της Γαλάτειας έναν εξιδανικευμένο τύπο καλλονής που θα γίνει μοντέλο για μεταγενέστερους καλλιτέχνες. Για να το κάνει αυτό, δεν αντιγράφει την φύση, αλλά υπακούει σε μία ιδανική εικόνα που φέρει στο μυαλό του. Η μυώδης και γλυπτική αναπαράσταση της Γαλάτειας είναι πιθανός επηρεασμός από Μιχαηλάγγελο. Εάν ο Μιχαηλάγγελος θεωρείται αξεπέραστος στην απόδοση του ανθρωπίνου σώματος, ο Ραφαέλλο θεωρείται αξεπέραστος στην τέλεια αρμονική σύνθεση ελεύθερα κινούμενων μορφών. Όλο το έργο χαρακτηρίζεται από μία έκρηξη ενεργητικότητας σε αντίθεση με τις στατικές αναπαραστάσεις της Αναγέννησης που έχουμε εξετάσει μέχρι τώρα. Αυτή η διάθεση προαγγέλλει τον ερχομό της επόμενης στιλιστικής περιόδου, αυτής του Μπαρόκ. Σύνθεση: Το κεφάλι της Γαλάτειας είναι το κέντρο ενός κύκλου/τροχού γύρω από τον οποίο γυρίζουν όλες οι άλλες μορφές με ορμητική κίνηση. Όλα δείχνουν προς αυτήν: τα τόξα των ερωτιδέων και τα ηνία του άρματος, τα οποία συνθετικά φαίνεται να παίζουν το ρόλο των ακτινών του κύκλου. Κάθε μορφή αντιστοιχεί σε κάποια άλλη και απαντά σε μία αντίθετη κίνηση. Προσέχουμε π.χ. την αντίστιξη του ερωτιδέα στα επάνω δεξιά της Γαλάτειας με αυτόν που είναι στα επάνω αριστερά, αλλά και των πάνω με τους κάτω. Το ίδιο ισχύει και με τις θεότητες που την πλαισιώνουν δεξιά και αριστερά. Το έργο έχει λοιπόν συμμετρία χωρίς όμως αυτή να είναι αμέσως εμφανής, κουραστική ή άκαμπτη. Συμβολισμός: Η έκρηξη ενέργειας συμβολίζει εδώ την παγανιστική χαρά και αγάπη για την ζωή. 149

19 Τίτλος: Η ποιμενική σκηνή Καλλιτέχνης: Τζιορτζιόνε Χρονολογία: 1508 Υλικό: Λάδι σε καμβά Περιγραφή: Το έργο αναπαριστά μία μάλλον αινιγματική σκηνή όπου δύο γυναικεία γυμνά και δύο ενδεδυμένοι άνδρες φαίνεται να απολαμβάνουν ένα ειδυλλιακό τοπίο με πλούσια φύση. Στο βάθος παρατηρούμε ένας βοσκό με το κοπάδι του κα μία βίλα πάνω στο λόφο. Συμβολισμός: Ο Τζιορτζόνε ανήκε στην καλλιτεχνική σχολή της Βενετίας η οποία επανέφερε την μορφή της θεάς Αφροδίτης ως της θεάς της φύσης και του έρωτα. Το έργο αυτό είναι ένας φόρος τιμής στην θεά. Για να μπορέσουμε όμως να καταλάβουμε αυτή την αναφορά θα πρέπει να μελετήσουμε αυτή την αναπαράσταση όχι ως ρεαλιστική αφήγηση μίας σκηνής αλλά ως μία αλληγορία. Η θεά Αφροδίτη εμφανίζεται εδώ στην γυναικεία μορφή των δύο γυναικών αλλά και στην πληθωρική φύση που τις περιστοιχίζει. Ο Τζιορτζιόνε υμνεί την ομορφιά της θεάς μέσα από την ομορφιά της φύσης, αλλά και της τέχνης η οποία εδώ εμφανίζεται με την μορφή των μουσικών οργάνων (εξάλλου ο Τζιορτζιόνε ήταν ο ίδιος λαουτιέρης και τραγουδιστής). Οι δύο γυναίκες συμβολίζουν τις μούσες της έμπνευσης και το πηγάδι στο οποία μία από αυτές φαίνεται να χύνει νερό, το μυστικό πηγάδι της έμπνευσης. Η σχολή της Βενετίας προβάλλει την εικόνα μίας φύσης η οποία κατοικείται από ανθρώπους έχει δηλαδή απομακρυνθεί από την άγρια κατάσταση. Μέσα από αυτή την εκλέπτυνση της φύσης φανερώνεται η γενναιοδωρία της Αφροδίτης. Η φύση είναι εδώ ο χώρος έμπνευσης του καλλιτέχνη, ο δε ειδυλλιακός χαρακτήρας της φαίνεται να ανακαλεί έναν χαμένο ονειρικό παράδεισο 150

20 ο οποίος όμως δεν έχει ξεχαστεί. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε πως ο καλλιτέχνης εδώ εξισώνει την ομορφιά της φύσης με την τέχνη αλλά και με την απόλαυση της γυναικείας μορφής. Στιλιστική περιγραφή: Η σχολή της Βενετίας δίνει βάρος στο χειρισμό του φωτός και του χρώματος. Το μυστηριώδες θέμα εδώ φαίνεται να συνάδει με το μυστηριώδες φως που λούζει την σκηνή. Οι απαλές μορφές των φιγούρων και της φύσης αναδύονται από την αδιαπέραστη σκιά και τα βαθιά χρώματα. Με αυτό τον τρόπο ενώνονται θεματικά οι ανθρώπινες μορφές με την φύση. Η έμφαση στα σκιώδη μέρη της σύνθεσης μας θυμίζει την παράδοση του κιαροσκούρο του ο Λεονάρντο ντα Βίντσι η οποία έχει βεβαίως επηρεάσει ανεπανόρθωτα την εικαστική παραγωγή. 151

21 Τίτλος: Η καταιγίδα Καλλιτέχνης: Τζιορτζιόνε Χρονολογία: 1508 Υλικό: Λάδι σε μουσαμά. Περιγραφή: Το έργο αυτό ανήκει στην ενετική σχολή ζωγραφικής οι καλλιτέχνες της οποίας δίνουν έμφαση στο χρώμα και στο φως. Ο Τζιορτζιόνε ήταν αινιγματικός ζωγράφος και δεν ξέρουμε πολλά γι αυτόν. Μας έχουν δε απομείνει μόνο πέντε έργα του. Το ίδιο ισχύει και για το θέμα του πίνακα αυτού για το οποίο γνωρίζουμε πολύ λίγα. Αναπαριστά ένα πλούσιο τοπίο με μία πολιτεία στο βάθος, τα οποία απειλούνται από μία καταιγίδα. Στο πρώτο πλάνο του πίνακα έχουμε δύο μορφές, ενός άνδρα και μίας γυναίκας που θηλάζει ένα βρέφος. Και οι δύο είναι στριμωγμένοι στα άκρα της εικόνας. Δεν ξέρουμε ούτε και σήμερα το θέμα αυτού του έργου, το κατά πόσον δηλαδή είναι μία σκηνή από κάποιο κλασικό συγγραφέα, ένα ιστορικό ή μυθολογικό γεγονός. Ίσως πρόκειται για τον μύθο μίας εξόριστης μητέρας από την πολιτεία στο βάθος την οποία βρήκε στην ερημιά ένας καλοπροαίρετος βοσκός. Με ακτίνες Χ ανακαλύψαμε ότι μία γυμνή γυναικεία φιγούρα ήταν στην θέση του άνδρα πράγμα που κάνει το θέμα του πίνακα ακόμη πιο μυστήριο. Στιλιστική περιγραφή: Παρόλα αυτά το έργο χαρακτηρίζει μία ενότητα η οποία οφείλεται στον χειρισμό του φωτός και της ατμόσφαιρας που διαποτίζει τα πάντα. Την όλη σκηνή διακατέχει το απόκοσμο φως μίας καταιγίδας. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο εδώ είναι ότι το τοπίο το οποίο καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της εικόνας, δεν είναι απλά ένα φόντο, αλλά το πραγματικό θέμα της. Το βλέμμα περνά από τις φιγούρες στο τοπίο και από το τοπίο στις φιγούρες. Αυτές φαίνεται σαν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του. Ο Τζιορτζιόνε αντιμετώπισε την φύση, τη γη, τα δέντρα, τον αέρα, το φως, τα σύννεφα και τους ανθρώπους σαν ένα σύνολο. Η ανθρώπινη φιγούρα έχει αποκτήσει εδώ ίση αξία με το τοπίο. 152

22 Τίτλος: Παναγία με αγίους και μέλη της οικογένειας Πέζαρο Καλλιτέχνης: Τισιανός Χρονολογία: 1519 Υλικό: Λάδι σε μουσαμά. Περιγραφή: Σε αυτό το έργο η Παναγία απεικονίζεται με τον Χριστό σε θρόνο που βρίσκεται σε ένα αίθριο με δύο γιγάντιες κολώνες που χάνονται στα σύννεφα. Περιστοιχίζεται από τον άγιο Φραγκίσκο με το χαρακτηριστικό ένδυμα του τάγματός του και τα στίγματα στις παλάμες, τον άγιο Πέτρο που κρατά το σύμβολο του, το κλειδί. Δύο μικροί άγγελοι στο επάνω μέρος του πίνακα, προσπαθούν παίζοντας να σηκώσουν τον σταυρό. Το έργο είναι ένα ευχαριστήριο ανάθημα για την νίκη του βενετού Γιάκομπο Πέζαρο κατά των Τούρκων. Ο Πέζαρο εμφανίζεται γονατιστός μπροστά στην Παναγία ενώ πίσω του βρίσκεται ένας σημαιοφόρος που σέρνει έναν τούρκο αιχμάλωτο, ένδειξη της νίκης του. Η Παναγία και ο άγιος Πέτρος κοιτούν τον Πέζαρο με καλοσύνη. Ο άγιος Φραγκίσκος δείχνει στον μικρό Χριστό τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας Πέζαρο στο κάτω αριστερό μέρος του πίνακα. Στιλιστική περιγραφή: Παρατηρούμε την έμφαση που έχει δοθεί στο χρώμα και στο φως, βασικό χαρακτηριστικό της ενετικής σχολής ζωγραφικής. Η ζωντάνια της αναπαράστασης οφείλεται εν πολλοίς στους δύο άγιους που φαίνεται να συμμετέχουν στη συνάντηση της Παναγίας με τον Πέζαρο ενεργά. Ο θεατής καλείται επίσης να συμμετάσχει ενεργά καθώς βλέπουμε την Παναγία από κάτω προς τα πάνω σαν να στεκόμαστε στο ίδιο επίπεδο με τον Πέζαρο Σύνθεση: Στο έργο κυριαρχεί μία διαγώνιος που ξεκινά από τον Πέζαρο περνά στον άγιο Πέτρο και φτάνει στην Παναγία. Ανατρέποντας τους καθιερωμένους νόμους της σύνθεσης, αυτή δεν είναι τοποθετημένη στο κέντρο της σύνθεσης, πράγμα που θα έπρεπε να δημιουργεί μία ανισόμετρη και αζύγιαστη σύνθεση. Ο Τισιανός όμως βρήκε την λύση: εξισορρόπησε την σύνθεση μέσα από τον χειρισμό του χρώματος και ιδιαίτερα της κόκκινης σημαίας που κρατά ο στρατιώτης. Αυτή δημιουργεί ένα αντίβαρο στο κόκκινο χιτώνα της Παναγίας. Επίσης, το κοντάρι της σημαίας αυτής δημιουργεί μία ακόμη διαγώνιο μέσα στην σύνθεση, η οποία εξισορροπεί την πρώτη. Οι δύο αντίθετες διαγώνιες λοιπόν σχηματίζουν το συνθετικό τέχνασμα Χ το οποίο σταθεροποιεί όλη την σύνθεση. 153

23 Λεπτομέρεια Στις απεικονίσεις των συγγενών της οικογένειας Πέζαρο μπορούμε να δούμε την παράδοση της προσωπογραφίας. Παρατηρούμε πως ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με ακρίβεια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ένα από αυτούς αποφεύγοντας την εξιδανίκευση. Όπως βλέπουμε και στην λεπτομέρεια, έχουμε ένα εξαιρετικό παράδειγμα της τεχνικής της προσωπογραφίας. 154

24 Τίτλος: Ανάληψη της Παναγίας Καλλιτέχνης: Κορρέτζιο Χρονολογία: 1526 Υλικό: Νωπογραφία Περιγραφή: Κοσμεί τον θόλο του καθεδρικού ναού της Πάρμας. Είναι μία «ψευδαισθητική οροφή», μία παράδοση ζωγραφικής του 16 ου αιώνα σύμφωνα με την οποία ο θόλος της εκκλησίας ζωγραφιζόταν με τέτοιο τρόπο που ο θεατής είχε την αυταπάτη ότι η οροφή της άνοιγε και οδηγούσε στον ουρανό. Υπήρχε δε ένα συγκεκριμένο σημείο μέσα στο κλίτος της εκκλησίας στο οποίο εάν στεκόταν ο επισκέπτης, η αυταπάτη ήταν τέλεια. Στιλιστική περιγραφή: Για να επιτύχει την αυταπάτη, ο Κορρέτζιο έχει χρησιμοποιήσει γραμμική προοπτική με σημείο φυγής το κέντρο του θόλου. Βλέπουμε όλες τις μορφές από κάτω, δηλαδή πρώτα τα πόδια, μετά τον κορμό, και τέλος το κεφάλι. Έχουμε δηλαδή μία αποθέωση της τεχνικής της βράχυνσης. 155

25 Εξαιτίας αυτής της τεχνικής και της ψευδαίσθησης ότι ο θόλος ανοίγει στον ουρανό, δημιουργείται η αίσθηση ανάτασης του θεατή μαζί με αυτούς. Αυτό βεβαίως έχει θρησκευτική σημασία καθώς ο πιστός καλείται να συμμετάσχει στο θαύμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε αυτήν την περίπτωση, η επιστήμη (γραμμική προοπτική) είναι στην υπηρεσία της θρησκείας (θαύμα την ανάληψης). Ο Κορρέτζιο είναι πολύ καλός γνώστης των φωτιστικών εφέ, πράγμα που διακρίνουμε στο τρόπο που έχει φωτίσει τα σύννεφα. Πάνω σε ένα σύννεφο, η Παναγία ανέρχεται ατενίζοντας την ακτινοβολία των ουρανών που την περιμένουν. Αυτό το ίδιο φως μοιάζει να φωτίζει και το εσωτερικό της σκοτεινής μεσαιωνικής εκκλησίας ενισχύοντας την αίσθηση του θαύματος. 156

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com Μιχάλης Μακρή EFIAP www.michalismakri.com Γιατί κάποιες φωτογραφίες είναι πιο ελκυστικές από τις άλλες; Γιατί κάποιες φωτογραφίες παραμένουν κρεμασμένες σε γκαλερί για μήνες ή και για χρόνια για να τις

Διαβάστε περισσότερα

Πέτερ Μπρέγκελ ( ):

Πέτερ Μπρέγκελ ( ): ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Πέτερ Μπρέγκελ (1525 1569) Πέτερ Μπρέγκελ (1525 1569): Ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Ολλανδούς ζωγράφους και χαράκτες της εποχής του, πρωτοπόρος της Βορειοευρωαπαϊκής Αναγέννησης. Ασχολήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΊΝΤΣΙ 1452-1519 ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΚΕΚΑΣ ΤΡΥΦΩΝ ΑΡΣΕΝΙΔΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΊΝΤΣΙ 1452-1519 ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΚΕΚΑΣ ΤΡΥΦΩΝ ΑΡΣΕΝΙΔΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΊΝΤΣΙ 1452-1519 ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΚΕΚΑΣ ΤΡΥΦΩΝ ΑΡΣΕΝΙΔΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ 1 Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας, ζωγράφος, γλύπτης, μουσικός, εφευρέτης, μηχανικός, ανατόμος, γεωμέτρης

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013 Υπεύθυνοι μαθητές Τζούρι Άρτεμις Σίμος Νίκος Πέτσιος Αναστάσης Σακελλίων Γρηγόρης Υπεύθυνοι καθηγητές: Αδαμάρα Ζούλας

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (μάθημα κατεύθυνσης) Τι είναι η δομή και η σύνθεση ενός εικαστικού έργου. Είναι η οργάνωση όλων των στοιχείων ενός έργου σε ένα ενιαίο σύνολο με στόχο να εκφράσουν κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι γεννήθηκε στην πόλη Αντσιάνο κοντά στο Βίντσι της Ιταλίας στις 15 Απριλίου του 1450 και απεβίωσε στις 2 Μαΐου του 1519 στη Γαλλία μετά την εγκατάστασή του από

Διαβάστε περισσότερα

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα είναι µια έντονη διαµαρτυρία εναντίον του πολέµου και της καταστροφής που αυτός σπέρνει. Τα µήνυµα που θέλει να

Διαβάστε περισσότερα

Masaccio, ο πρόωρα χαμένος ιδρυτής της Αναγέννησης

Masaccio, ο πρόωρα χαμένος ιδρυτής της Αναγέννησης Masaccio, ο πρόωρα χαμένος ιδρυτής της Αναγέννησης Εικόνα 1: Η πληρωμή του φόρου, παρεκκλήσιο Brancacci, Φλωρεντία Εικόνα 2: Η εκδίωξη από τον παράδεισο, παρεκκλήσιο Brancacci. Πριν και μετά την αποκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Καραβάτζιο, Η κλήση του Ματθαίου. Εκκλησία Αγίου Λουδοβίκου των Γάλλων, Ρώµη

Καραβάτζιο, Η κλήση του Ματθαίου. Εκκλησία Αγίου Λουδοβίκου των Γάλλων, Ρώµη Καραβάτζιο, Η κλήση του Ματθαίου Εκκλησία Αγίου Λουδοβίκου των Γάλλων, Ρώµη Διδακτικό υλικό Μάθηµα: Θρησκευτικά Πρότυπο Πειραµατικό Σχολείο Πανεπιστηµίου Αθηνών Τάξη: Β Γυµνασίου Καθηγητής: Γ. Παπαδάκης

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri Μιχάλης Μακρή EFIAP Copyright: 2013 Michalis Makri Copyright: 2013 Michalis Makri Less is more Less but better Copyright: 2013 Michalis Makri Ο μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Χειμερινό Εξάμηνο 2012-2013 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Η ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ Η ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ Τα µαθηµατικά και η τέχνη, αν και φαινοµενικά τουλάχιστον, αποτελούν δύο ξεχωριστά πεδία της ανθρώπινης δραστηριότητας, είναι δυνατόν να συνδυαστούν και να δώσουν δηµιουργίες

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Μιλώντας με τα αρχαία Μέσα στο μουσείο θα συναντήσετε παράξενα αντικείμενα άλλων εποχών. Μπορείτε να τα κάνετε να μιλήσουν για πανάρχαιους ανθρώπους και πολιτισμούς; Πάρτε φακούς, μέτρα, μολύβι και χαρτί

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

Αναγέννηση. Σύνθετη λέξη: Ανά= ξανά + γέννηση

Αναγέννηση. Σύνθετη λέξη: Ανά= ξανά + γέννηση Leonardo da Vinci Αναγέννηση Σύνθετη λέξη: Ανά= ξανά + γέννηση ου ου Πρόκειται για ένα φαινόμενο μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία, που συνδύαζε ένα πλήθος χαρακτηριστικών και ιδιαιτεροτήτων ανάλογα με την

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΙΕΡΙΣΜΟΣ τέλος 16 ου αιώνα

ΜΑΝΙΕΡΙΣΜΟΣ τέλος 16 ου αιώνα ΜΑΝΙΕΡΙΣΜΟΣ 1520 - τέλος 16 ου αιώνα Ως καλλιτεχνικό ύφος ο Μανιερισµός παρατηρείται στην βόρειο Ιταλία και κυρίως στην Βενετία. Νοείται ως η τάση για υπερβολική χρήση ενός χαρακτηριστικού ύφους στην τέχνη.

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ. Story 2. ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα

ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ. Story 2. ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Ι CTRL+ESC+SKG ΛΟΥΤΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Story 2 ΟΜΑΔΑ 14 Σιδέρη Κωνσταντίνα Γρυπονησιώτου Μαρία Γρηγοριάδου Άννα ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ Κτίριο του 1440 στην Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

(Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου)

(Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου) Εν αρχή ην ο Λόγος. (Εξήγηση του τίτλου και της εικόνας που επέλεξα για το ιστολόγιό μου) Στις νωπογραφίες της οροφής της Καπέλα Σιξτίνα φαίνεται να απεικονίζονται μέρη του ανθρώπινου σώματος, όπως ο εγκέφαλος,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΙ ΡΩΤΑΜΕ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΤΙ ΜΑΣ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΠΩΣ ΜΑΣ ΤΟ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ. 488Μ.Χ.

ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ. 488Μ.Χ. ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ. 488Μ.Χ. Το 146 π.χ. οι Ρωμαίοι κατακτούν την Ελλάδα και ιδρύουν την αυτοκρατορία τους στα ερείπια των ελληνιστικών βασιλείων του Αλεξάνδρου. Οι Ρωμαίοι θαύμαζαν τον ελληνικό πολιτισμό

Διαβάστε περισσότερα

15 ος ΑΙΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΡΩΠΗ

15 ος ΑΙΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΡΩΠΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΡΩΠΗ Τίτλος: Οι αρραβώνες των Αρνολφίνι Καλλιτέχνης: Γιάν βαν Άικ Χρονολογία: 1434 Υλικό: Λάδι πάνω σε ξύλο. Περιγραφή: Ο Βαν Άικ διέπρεψε στην προσωπογραφία. Εδώ έχουμε μία

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

ΡΩΜΑΙΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ.

ΡΩΜΑΙΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ. ΡΩΜΑΙΚΗ ΤΕΧΝΗ 146Π.Χ. 488 µ.χ. Το 146 π.χ. οι Ρωµαίοι κατακτούν την Ελλάδα και ιδρύουν την αυτοκρατορία τους στα ερείπια των ελληνιστικών βασιλείων του Αλεξάνδρου. Οι Ρωµαίοι θαύµαζαν τον ελληνικό πολιτισµό

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης

Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Εναλλασσόμενες θεματικές παρουσιάσεις Κάθε Σάββατο και διαφορετική εμπειρία στο Μουσείο Ακρόπολης Εναλλασσόμενες θεματικές παρουσιάσεις Ποιοι

Διαβάστε περισσότερα

Σχολ. έτος Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Γιάννης Ανθόπουλος, Εργασία στην Ιστορία

Σχολ. έτος Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Γιάννης Ανθόπουλος, Εργασία στην Ιστορία Σχολ. έτος 2014-15 Λεονάρντο Ντα Βίντσι Γιάννης Ανθόπουλος, Β1 Εργασία στην Ιστορία Σχολ. έτος 2014-15 1 2 Leonardo da Vinci Ο Da Vinci γεννήθηκε στο Βίντσι της Ιταλίας στις 15 Απριλίου του 1452. Το πλήρες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β Ελένη ΚΑΜΠΕΡΗ - ΤΖΟΥΡΙΑΔΟΥ Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Σταυρούλα ΠΑΝΤΑΖΗ Νηπιαγωγός ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2004 1 λίγα λόγια για τις δραστηριότητες Στο τεύχος αυτό περιλαμβάνονται:

Διαβάστε περισσότερα

Με πρωταγωνιστή τη θέα

Με πρωταγωνιστή τη θέα 222 TA TA ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΑ KAΛYTEPA ΣΠITIA THΣ THΣ KYΠPOY 223 Με πρωταγωνιστή τη θέα Κείμενο/STyling Παυλίνα Τελεβάντου Φωτογραφία ΝταΪνα Κάπρου TA TA ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΑ KAΛYTEPA ΣΠITIA THΣ THΣ KYΠPOY 225 224 Ένα διαμέρισμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις»

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» Διδάσκουσα: Κούβου Ουρανία Φοιτήτρια: Παπαϊωάννου Αργυρώ

Διαβάστε περισσότερα

Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης

Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης ΦΡΑΝΣΟΥΆ ΛΕ ΛΙΟΝΝΑΊ Η ωραιότερη ιστορία της τέχνης Ένα όνειρο στο στρατόπεδο Ντόρα-Μιττελμπάου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΡΙΓΚΟΣ ΣΥΝΈΒΗ ένα πρωί κατά τη διάρκεια μίας εξ αυτών των συναθροίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Ο καλλιτέχνης μπορεί να συμπεριλάβει ή να αγνοήσει τη διάσταση του χώρου στην απεικόνιση που εκτελεί. Όταν περιγράφει το βάθος του οπτικού πεδίου με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

ίνουν ιδιαίτερη σηµασία στις λε τοµέρειες Γι αυτό το λόγο ο Μ ος θεωρείται ροάγγελος του

ίνουν ιδιαίτερη σηµασία στις λε τοµέρειες Γι αυτό το λόγο ο Μ ος θεωρείται ροάγγελος του ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Ο ιταλικός 15ος αιώνας ονοµάζεται κουατροτσέντο. Τα σηµαντικότερα κέντρα της Αναγέννησης στην Ιταλία είναι η Φλωρεντία, η Ρώµη, η Βενετία, το Μιλάνο. Σηµαντική όµως είναι και η εριοχή της Φλάνδρας.

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

Προς το Ναϊσκο του Θεού. τη μεγάλη Ιερή Πομπή. ο Άγιος Πατέρας οδηγεί. Πλαισιωμένος. Από Κληρικούς. όλων των βαθμίδων. Από Εκπροσώπους.

Προς το Ναϊσκο του Θεού. τη μεγάλη Ιερή Πομπή. ο Άγιος Πατέρας οδηγεί. Πλαισιωμένος. Από Κληρικούς. όλων των βαθμίδων. Από Εκπροσώπους. Προς το Ναϊσκο του Θεού τη μεγάλη Ιερή Πομπή ο Άγιος Πατέρας οδηγεί Πλαισιωμένος Από Κληρικούς όλων των βαθμίδων Από Εκπροσώπους της Πολιτείας Από Αντιπροσωπείες 1 / 16 Ιδρυμάτων και Φορέων Ακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ http://hallofpeople.com/gr/bio/aquinas.php ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ Ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος φιλόσοφος του δευτέρου μισού του Μεσαίωνα ήταν ο Θωμάς ο Ακινάτης, που έζησε από το 1225 ως το 1274. Υπήρξε ο σημαντικότερος

Διαβάστε περισσότερα

Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Μια εργασια του Νικολαου Σιδερα

Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Μια εργασια του Νικολαου Σιδερα Λεονάρντο Ντα Βίντσι Μια εργασια του Νικολαου Σιδερα Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι (15 Απριλίου 1452 2 Μαΐου 1519) ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας, ζωγράφος, γλύπτης, μουσικός, εφευρέτης, μηχανικός, ανατόμος, γεωμέτρης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει:

ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει: ΠΑΡ. 6.2: ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής θα πρέπει: 1. Να πειραματιστεί σχετικά με το σχηματισμό σκιάς όταν ένα αντικείμενο διακόπτει τη διαδρομή του φωτός. 2. Να παρατηρήσει ότι το σχήμα της σκιάς που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ α) Ειρήνη Χρυσοβαλάντη Ρουμπάνη β) Μαρία Πανακάκη «Το τοπίο είναι αντικείμενα σε διάφορες αποστάσεις, που χαρακτηρίζονται με χρώματα, σε διάφορες πλάκες, οριζόντιες,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη. Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη. Ο Χριστός. Ψηφιδωτό Παναγίας της Κανακαριάς. Λυθράγκωμη- Καρπασίας Τα ψηφιδωτά αυτά

Διαβάστε περισσότερα

«Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές»

«Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές» ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ «Το χρώμα είναι το πλήκτρο. Το μάτι είναι το σφυρί. Η ψυχή είναι το πιάνο με τις πολλές χορδές» W. kandinsky Το χρώμα είναι αναπόσπαστα δεμένο με ότι βλέπουμε γύρω μας. Από τον γύρω

Διαβάστε περισσότερα

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία 4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία Α1. Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης 1. Πώς συλλαµβάνει ο Χέγκελ τη σχέση ιστορίας και πνεύµατος και ποιο ρόλο επιφυλάσσει στο πνεύµα; 2. Τι

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ Στις αρχές του 15 ου αιώνα στην Ιταλία έχουµε την αναβίωση της τέχνης που επαινούσαν στα βιβλία τους οι Έλληνες και Ρωµαίοι συγγραφείς. Οι Ιταλοί είχαν την επίγνωση ότι η χώρα τους

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση του μαθητή Θεοδωρίδη Γιάννη

Παρουσίαση του μαθητή Θεοδωρίδη Γιάννη Παρουσίαση του μαθητή Θεοδωρίδη Γιάννη Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι (15 Απριλίου 1452 2 Μαίου 1519) ήτανιταλός αρχιτέκτονας,ζωγράφος, γλύπτης,μουσικός, εφευρέτης, μηχανικός, ανατόμος, γεωμέτρης, επιστήμονας

Διαβάστε περισσότερα

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν).

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΜΑΘΗΜΑ 25 Ο ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β α. «Κατ οίκον εκκλησία» 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης Μορφή της σύνθεσης Δομή της σύνθεσης ΟΠΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ Βασικό λεξιλόγιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΡΒΙΣ ΒΑΤΣΑΚΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΣΕΡΒΙΣ ΒΑΤΣΑΚΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΠΟΝΗΤΩΝ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΣΕΡΒΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένα καλό σέρβις είναι ένα από τα πιο σημαντικά χτυπήματα επειδή μπορεί να δώσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα στην αρχή του πόντου. Το σέρβις είναι το πιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά 1 Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι Ελληνικά 2 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΤΟ ΠΕΛΕΝΤΡΙ Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι φαίνεται να χτίστηκε λίγο μετά τα μέσα του 12 ου αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη. γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη.   γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό http://hallofpeople.com/gr/bio/roumi.php ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ Επιλεγμένα ποιήματα γλυκαίνει καθετί πικρό το χάλκινο γίνεται χρυσό το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό οι νεκροί θα αναστηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Ταξίδι στις ρίζες «Άραγε τι μπορεί να κρύβεται εδώ;»

Ταξίδι στις ρίζες «Άραγε τι μπορεί να κρύβεται εδώ;» Ταξίδι στις ρίζες Είχε φτάσει πια η μεγάλη ώρα για τα 6 αδέρφια Ήταν αποφασισμένα να δώσουν απάντηση στο ερώτημα που τόσα χρόνια τα βασάνιζε! Η επιθυμία τους ήταν να μάθουν την καταγωγή τους και να συλλέξουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ Στις αρχές του 15 ου αιώνα στην Ιταλία έχουμε την αναβίωση της τέχνης που επαινούσαν στα βιβλία τους οι Έλληνες και Ρωμαίοι

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ Στις αρχές του 15 ου αιώνα στην Ιταλία έχουμε την αναβίωση της τέχνης που επαινούσαν στα βιβλία τους οι Έλληνες και Ρωμαίοι ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 15 ος ΑΙΩΝΑΣ Στις αρχές του 15 ου αιώνα στην Ιταλία έχουμε την αναβίωση της τέχνης που επαινούσαν στα βιβλία τους οι Έλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς. Οι Ιταλοί είχαν την επίγνωση ότι η χώρα τους

Διαβάστε περισσότερα

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ι Κ Ε Σ Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Ε Σ Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ Σύντομη Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα φέρει τον τίτλο «Εγώ, εσύ, εμείς Συνεργατικές

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Μάρτιος 2011 Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΡΟ-ΜΑΝΩΛΗ Πολύ παλιά, αιώνες πριν, ο Negru Voda, ο κυβερνήτης της Ρουμανίας, ήθελε να χτίσει ένα μοναστήρι

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού

Ερωτηματολόγιο Προγράμματος Ασφαλώς Κυκλοφορώ (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού Tάξη & Τμήμα:... Σχολείο:... Ημερομηνία:.../.../200... Όνομα:... Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο

Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α Υλικά, Γραμμές και Τεχνικές στο Ελεύθερο Σχέδιο Σκοπός Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τα υλικά που χρειάζονται για το ελεύθερο σχέδιο και τον τρόπο που θα τα

Διαβάστε περισσότερα

etwinning Project Mrs. Tasia Giannakos Physical Education Teacher

etwinning Project Mrs. Tasia Giannakos Physical Education Teacher Friday, April 4 th, 2014 etwinning Project GREEK FOOD: our European passport to a healthy life» Collaborative etwinning activity between the 1 st and the 7 th Primary Schools of Sparti Τασία Γιαννακού

Διαβάστε περισσότερα

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Χριστούγεννα (μέσα από ιστορίες και χριστουγεννιάτικα παιχνίδια) 1 Στόχοι: Μέσα από διάφορες

Διαβάστε περισσότερα

Ανδριοπούλου Αγγελική Σταθοπούλου Σωτηρία Χαλούλη Αλεξία Ψαράκη Κωνσταντίνα. Leonardo Da Vinci. Ανατομία Ενός Μυαλού

Ανδριοπούλου Αγγελική Σταθοπούλου Σωτηρία Χαλούλη Αλεξία Ψαράκη Κωνσταντίνα. Leonardo Da Vinci. Ανατομία Ενός Μυαλού Οι μαθητές με αφορμή το πολύπλευρο έργο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι προσέγγισαν επιστημονικά και καλλιτεχνικά πεδία του ενδιαφέροντός τους σε μία προσπάθεια να «αποκωδικοποιήσουν» τον επιστήμονα και καλλιτέχνη

Διαβάστε περισσότερα

Ραφαέλο Σάντσιο. Raffaello Sanzio

Ραφαέλο Σάντσιο. Raffaello Sanzio Ραφαέλο Σάντσιο Raffaello Sanzio Ιταλός ζωγράφος αρχιτέκτονας Γεννήθηκε στο Ουρμπίνο Μαθήτευσε στο πλευρό του πατέρα του, Τζιοβάνι Σάντι Εκπαιδεύτηκε στο εργαστήριο του Περουτζίνο Ο πατέρας του, Τζοβάνι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 13 ος 14 ος ΑΙΩΝΑΣ

ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 13 ος 14 ος ΑΙΩΝΑΣ ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ 13 ος 14 ος ΑΙΩΝΑΣ Όσο αφορά στην ζωγραφική απεικόνιση, αυτή θεωρείται η περίοδος της µετάβασης από τον συµβατικό και στερεότυπο τρόπο αναπαράστασης, στην αναπαράσταση «εκ του φυσικού».

Διαβάστε περισσότερα

Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ναός ήταν αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού, κτίστηκε στη θέση αυτή από το Μεγάλο Κωνσταντίνο (306-339) αλλά πολύ σύντομα, το 404, καταστράφηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. «Η Νίκη της Δράμας»

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. «Η Νίκη της Δράμας» Δράμα 29-10-2013 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Η Νίκη της Δράμας» Πραγματοποιήθηκαν στις 28 Οκτώβρη 2013 τα αποκαλυπτήρια του μνημείου - σύμβολο για την επέτειο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση του τόπου μας, που γιορτάζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση: Κατά την πρώτη εντύπωση, η μη λεκτική επικοινωνία είναι δέκα φορές πιο δυνατή σε σχέση με τη λεκτική. Αναπνοής. Επαφής.

Διαχείριση: Κατά την πρώτη εντύπωση, η μη λεκτική επικοινωνία είναι δέκα φορές πιο δυνατή σε σχέση με τη λεκτική. Αναπνοής. Επαφής. BODY LANGUAGE Κατά την πρώτη εντύπωση, η μη λεκτική επικοινωνία είναι δέκα φορές πιο δυνατή σε σχέση με τη λεκτική. Επαφής Αναπνοής Εκφράσεων Εμφάνισης Διαχείριση: Όσφρησης Χρόνου Ήχου Αφής Χώρου Οι γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού Πειραιώς 254, 177 78, Ταύρος tel: +30 212 254 0000 Το Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού καλωσορίζει

Διαβάστε περισσότερα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα 1 Ένα γόνιμο μέλλον Ένα γόνιμο μέλλον χρειάζεται μια καλή συνείδηση στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα Χρειαζόμαστε οι Έλληνες να συνδεθούμε πάλι

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Δομή και Περιεχόμενο

Δομή και Περιεχόμενο Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Δομή και Περιεχόμενο Ομάδα Υποστήριξης Νέου Αναλυτικού Προγράμματος Εικαστικών Τεχνών Ιανουάριος 2013 Δομή ΝΑΠ Εικαστικών Τεχνών ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική

Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική 23 Νοεμβρίου 2016 Το φως στη βυζαντινή ζωγραφική Πολιτισμός / Ζωγραφική & Εικαστικές Τέχνες Μαρία Ι.Καζαμία-Τσέρνου, Αναπλ. Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ «Καί ε πεν Θεός γενηθήτω

Διαβάστε περισσότερα

Σταυρούλα Πατσιομίτου

Σταυρούλα Πατσιομίτου Αριστοτέλους Μεταφυσικά 1078 α 30 Σταυρούλα Πατσιομίτου spatsiomitou@sch.gr Σ υνδέονται τα Μαθηματικά με την Αισθητική, με την Τέχνη, με την Τεχνολογία. Πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε την Ιστορία τους;

Διαβάστε περισσότερα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα Τις μέρες του καλοκαιριού είχα την τύχη να βρεθώ τόσο εγώ όσο και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ηπειρωτών Τρικάλων στην όμορφη περιοχή της Ηπείρου με την παρθένα φύση, με την πλούσια

Διαβάστε περισσότερα

Αναζητώντας το Δέντρο της Ζωής σ ένα βυζαντινό μνημείο της Αθήνας

Αναζητώντας το Δέντρο της Ζωής σ ένα βυζαντινό μνημείο της Αθήνας ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΎ ΓΕΝΙΚΉ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΉΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΆΣ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΊΩΝ/ΤΜΉΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΏΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΆΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ Αναζητώντας το Δέντρο της Ζωής σ ένα βυζαντινό

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΚΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ. Μιχάλης Αρφαράς

ΙΑΚΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ. Μιχάλης Αρφαράς ΙΑΚΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ Μιχάλης Αρφαράς «ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΓΕΝΝΑΕΙ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΚΙΕΣ, Ο ΗΛΙΟΣ ΤΙΣ ΕΠΙΜΟΝΕΣ.» Η προσωπική διαδροµή του Μιχάλη Αρφαρά έχει να κάνει µε τη ΣΚΙΑ. Η γέννησή του σε µια χώρα σαν την Ελλάδα,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΟΨΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΟΨΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΟΨΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ Τα τραγούδια των ανθρώπων μιλούσαν και μιλούν πάντα για τη μαγεία της γυναίκας. Μιλούν και τραγουδούν, άλλοτε με χαρά κι άλλοτε με θλίψη και με καημό, για τον ρόλο που η γυναίκα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τα φύλλα εργασίας προέρχεται εξολοκλήρου από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Διαβάζουμε: Οι Κυκλάδες οφείλουν το όνομά τους στη γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών. Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438

ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών. Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438 ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438 Εξάμηνο: 8 ο (εικ.1) Νίκη της ΣαμοθράκηςParis, Musée du Louvre Φθορά:

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας"

Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της  Μη βίας Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας" Στις 25-2-2013 οι ομάδα των Έμπιστων Διαμεσολαβητών του σχολείου μας πραγματοποίησε επίσκεψη στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας"

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ: Η Αικατερίνη είχε κάλλος και ομορφιά ασύγκριτη. Η μητέρα της και οι συγγενείς της την πίεζαν συνεχώς να παντρευτεί, για να μην φύγουν από τα χέρια τους

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Στις πολύπλοκες συνθέσεις πολλά διαφορετικά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την ιεράρχηση της σειράς παρατήρησης από τον θεατή. Ο καλλιτέχνης

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα. Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ

Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα. Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα Αντώνης Πουλιάσης Φυσικός M.Sc. 12 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Πουλιάσης Αντώνης Φυσικός M.Sc. 2 Ανάκλαση Είδωλα σε κοίλα και κυρτά σφαιρικά κάτοπτρα Γεωμετρική

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 1 Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1 2 1.Στο βιβλίο παρουσιάζονται δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο πραγματικός κόσμος της Ρόζας, στη νέα της γειτονιά, και ο πλασματικός κόσμος, στον

Διαβάστε περισσότερα

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό»

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Αίθουσα Τέχνης Relics Λασσάνη 3 - Θεσσαλονίκη Γιώργος Πολ. Ιωαννίδης Νοέμβριος 1995 - Θεσσαλονίκη Στη ζωγραφική του αν και διαφαίνεται η επίδραση ενός δασκάλου σαν τον

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ Με τους μαθητές τις μαθήτριες και τη δασκάλα της P2ELa 2013-2014 Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ- ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Μια μέρα ξεκινήσαμε από τις Βρυξέλλες

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΚΕΙΜΕΝΑ 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ»

Α. ΚΕΙΜΕΝΑ 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ» Α. ΚΕΙΜΕΝΑ Κείμενο 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ» - «Ποια είναι», κύριε, «η μεγαλύτερη σωματική βλάβη», ρώτησαν τα παιδιά το δάσκαλό τους. Ο δάσκαλος άκουγε τις απαντήσεις των παιδιών. Κάποιο παιδί έλεγε πως το χειρότερο

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Η κλίμακα και οι αναλογίες έχουν άμεση σχέση με το μέγεθος των αντικειμένων που περιγράφουν. Φυσικά το μεγάλο και το μικρό μέγεθος είναι σχετικοί

Διαβάστε περισσότερα

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου.

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. 01/08/2019 Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. Πατριαρχεία / Πατριαρχείο Ιεροσολύμων Ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

A film by 8o dimotiko Agiou dimitriou

A film by 8o dimotiko Agiou dimitriou A film by 8o dimotiko Agiou dimitriou Kostas and Sofia pictures present... TA ΠΑΙΔΙΚΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΑ Γεννήθηκε στην Πίζα της Ιταλίας και από νωρίς έδειξε σημεία μιας αξιοσημείωτης ιδιοφυΐας. Ο πατέρας του

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Τα ερωτήματα Δύο σώματα έχουν το ίδιο σχήμα και τις ίδιες διαστάσεις με το ένα να είναι βαρύτερο του άλλου. Την ίδια στιγμή τα δύο σώματα αφήνονται ελεύθερα να πέσουν μέσα στον

Διαβάστε περισσότερα