Εκρηκτικές οι διαστάσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κίνα. Συσκευή λέιζερ για το σκανάρισμα των δασών

Transcript

1 εφημερίδα για το περιβάλλον Σάββατο 31/ Τεύχος GreenweekΕβδομαδιαία 73 business + ρεπορταζ + eco news + εκδηλωσεισ + δρασεισ Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας Χλωρίδα, πανίδα & πολιτισμός ECO NEWS 3 Εκρηκτικές οι διαστάσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κίνα ECO SCIENCE 4 Συσκευή λέιζερ για το σκανάρισμα των δασών ECO NEWS 8 Οι κάτοικοι της Σαντορίνης ζητούν την ανέλκυση του Sea Diamond ECO NEWS 9 Ο πλανήτης στο παρά 3' ΔΡΑΣΕΙΣ 10 Οι κτηνοτρόφοι στηρίζουν το Πρόγραμμα Αναπαραγωγής και Επαναδιάδοσης του Ελληνικού Ποιμενικού

2 η πρασινη αποψη μασ Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας Μολονότι μια ανάσα από την Αθήνα, η Πάρνηθα παραμένει άγνωστη για πολλούς από τους κατοίκους του κλεινού άστεως. Για τους μυημένους, ωστόσο, παραμένει ένας χώρος καταφυγής ή απομόνωσης από τη φασαρία της πολύβουης πόλης. Εκδρομείς και πάσης φύσεως φυσιολάτρες επισκέπτονται τον ορεινό όγκο, όπου απολαμβάνουν την πλούσια χλωρίδα του και θαυμάζουν την ποικιλία της πανίδας του. Μαζί με αυτά οι ποικίλες περιηγητικές διαδρομές, οι πολλές πηγές της, αλλά και το πλήθος των πολιτιστικών μνημείων της συνθέτουν ένα κοντινό παράδεισο. Η χλωρίδα της Πάρνηθας έχει μελετηθεί από αρκετούς ερευνητές, κατά το παρελθόν. Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη λίστα των ειδών της συνολικής χλωρίδας του Πάρνηθας, στην Πάρνηθα απαντώνται φυτικά taxa (δηλ. είδη, υποείδη και ποικιλίες), από τα οποία 13 αναφέρεται ότι έχουν φυτευτεί τεχνητά, ενώ 10 θεωρούνται ξενικά για την Πάρνηθα. Συνολικά, έχει καταγραφεί η παρουσία 92 ελληνικών ενδημικών taxa, τρία εκ των οποίων είναι αποκλειστικά ενδημικά της Πάρνηθας. Με μια ματια Ένα σπάνιο για την Ελλάδα πουλί καταγράφηκε στις αρχές Ιανουαρίου στο Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα από ομάδα ερασιτεχνών ορνιθοπαρατηρητών. Η καταγραφή του χιονοτσίχλονου Plectrophenax nivalis, στο παράκτιο τμήμα Γαλλικού-Αξιού, σήμανε συναγερμό μεταξύ των ορνιθοπαρατηρητών, πολλοί από τους οποίους κατέφτασαν από άλλα μέρη της Ελλάδας για να δουν και να φωτογραφίσουν το πουλί. Απολιθώματα ενός άγνωστου μέχρι σήμερα ερπετού που έζησε στον πλανήτη πολλά εκατομμύρια έτη πριν από την εμφάνιση των δεινοσαύρων -πριν από 230 εκατoμμύρια χρόνια- ανακαλύφθηκαν στην Τανζανία. Το ον, που πρέπει να έμοιαζε ιδιαιτέρως με κροκόδειλο, έλαβε την επιστημονική ονομασία Nundasuchus songeaensis, που σημαίνει «θηρευτής κροκόδειλος». Greenweek Εβδομαδιαία εφημερίδα για το περιβάλλον ΕκδοτΗσ Νίκος Καραμάνογλου ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Γιώργος Ζαχάρης ART DIRECTOR Αντώνης Μεϊμάρογλου ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: Eurokinissi Σύμβ. Εμπορικής αναπτυξησ Παναγιώτης Αντωνιάδης EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Τηλ.: , Fax.: info@greenweek.gr ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΔΙΑΝΟΜΗ GREEN WEEK FREE PRESS Zηνοδότου 1, Αθήνα Μέχρι σήμερα η πανίδα της Πάρνηθας παραμένει μεταξύ των πλουσιότερων της Αττικής. Η σημαντική έκτασή της, η ευνοϊκή γεωγραφική της θέση, το σχετικό ήπιο κλίμα της, η πλούσια βλάστηση, η υψηλή προστασία που απολαμβάνει ως Εθνικός Δρυμός, Καταφύγιο θηραμάτων, Ειδική Περιοχή Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (SPA), περιοχή του Δικτύου Natura 2000, το ιδιόμορφο ανάγλυφο, με τα βαθιά ρέματα και τις απόκρημνες πλαγιές, σε συνδυασμό με τα επίπεδα φυσικά λιβάδια και τα οροπέδια, συντέλεσαν στη δημιουργία μεγάλης ποικιλίας βιοτόπων, στους οποίους βρίσκουν καταφύγιο διάφορα θηλαστικά, ερπετά και πολυάριθμα είδη της ορνιθοπανίδας. Στην περιοχή ζουν μόνιμα ή περιοδικά μερικά από τα πλέον σπάνια πουλιά της χώρας, πολλά από τα οποία προστατεύονται διεθνείς συνθήκες, τη κοινοτική και την εγχώρια νομοθεσία. Υπάρχουν 158 είδη πουλιών, 39 είδη θηλαστικών και 29 είδη ερπετών και αμφίβιων. Σ' αυτούς τους ιδανικούς βιότοπους της Πάρνηθας, βρίσκει καταφύγιο το μεγαλύτερο φυτοφάγο θηλαστικό της χώρας μας, η έλαφος η Ευγενής (Cervus elaphus), κοινώς γνωστό ως κόκκινο ελάφι, γεγονός ιδιαίτερης σημασίας, αφού είναι ο μοναδικός πληθυσμός που έχει απομείνει στην Ελλάδα, στον φυσικό του χώρο και σε μεγάλους πληθυσμούς, εκτός ελάχιστων (μερικές δεκάδες) που διαβιούν στην οροσειρά της Ροδόπης. Υπάρχει επίσης ένας αξιόλογος πληθυσμός κρητικού αίγαγρου (Capra aegagrus cretica), κοινώς γνωστό ως Κρι-κρι, ο οποίος εισήχθη στο δρυμό το 1961, από την Κρήτη. Στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας υπάρχουν 45 πηγές συνεχούς ροής, στοιχείο απαραίτητο, για την επιβίωση της πανίδας (κυρίως των ελαφιών), για τους πεζοπόρους και τους επισκέπτες του. Τέλος, ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας το «Θεοσκέπαστο βουνό» χαρακτηρίζεται από πληθώρα πολιτισμικών στοιχείων. Το σημαντικότερο ιστορικό μνημείο της περιοχής αποτελεί το παλάτι στο Τατόι και τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά μνημεία του είναι το κάστρο της Φυλής και το σπήλαιο του Πανός. «ο σποροσ» Ένα θαλάσσιο σαλιγκάρι που ενδημεί στις τροπικές περιοχές του πλανήτη και συχνάζει στους κοραλλιογενείς υφάλους ευθύνεται για το θάνατο δεκάδων κολυμβητών και ψαράδων. Το αρπακτικό σαλιγκάρι, με την επιστημονική ονομασία Conus geographus, απελευθερώνει τοξίνες στο νερό και εκτοξεύει σαν καμάκι ένα δηλητηριώδες δόντι στη σάρκα του θηράματός του. Χρηματικό πρόστιμο ύψους ευρώ επικυρώθηκε από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε Εύβοιας σε κάτοικο της περιοχής Δροσιάς Χαλκίδας για τη δολοφονία ζώου συντροφιάς. Συγκεκριμένα ο 52χρονος δράστης είχε προκαλέσει τον θανάσιμο τραυματισμό ενός σκύλου, τον οποίο πυροβόλησε με την καραμπίνα του τον Νοέμβριο του / Σάββατο 31/ / GREENWEEK

3 {eco news} Σωτηρία για τις χελώνες των Γκαλαπάγκος Στο νησί Πινσόν του Αρχιπελάγους Γκαλαπάγκος, δυτικά νες την ευκαιρία να αναπαραχθούν και άλλοι φορείς, έδωσε στις χελώ- του Ισημερινού στον Ειρηνικό για πρώτη φορά», δήλωσε ο Τζέιμς Ωκεανό, κάποτε κυριαρχούσαν Γκιμπς, ένας από τους πρώτους οι περίφημες γιγάντιες χελώνες. ερευνητές που είδε τις νεογέννητες Κατά τον 18ο αιώνα όμως αρουραίοι χελώνες. Στη διάρκεια έρευνας που που ταξίδεψαν στα νησιά μέσα σε πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο πλοία φαλαινοθήρων το κατέκλυσαν εντοπίστηκαν δέκα χελωνάκια, και διατάραξαν την οικολογική ωστόσο ο Γκιμπς και οι συνεργάτες αλυσίδα. Μεταξύ άλλων άρχισαν να τους εκτιμούν ότι πρέπει να υπάρχουν αφανίζουν τα αβγά και τα νεογνά εκατοντάδες ακόμα. ενδημικών ειδών, όπως οι αιωνόβιες Στην έρευνα εντοπίστηκαν επίσης γιγάντιες χελώνες, τα ιγκουάνα, 300 ενήλικες χελώνες, και ο συνολι- τα γεράκια και οι σαύρες. Έβλαψαν κός αριθμός τους στο νησί εκτιμάται επίσης τη βλάστηση από την οποία σε περίπου 500. Η ιστορία επι- εξαρτώνται άλλα είδη. τυχίας του Πινσόν είναι μια από τις Μόνο στο νησί του Πινσόν, το λίγες φορές που οι άνθρωποι καταφέρνουν οποίο έχει έκταση μόλις 18 τετραγωνικά να αποκαταστήσουν, του- χιλιόμετρα, εκτιμάται ότι λάχιστον εν μέρει, τη ζημιά που ζούσαν δέκα αρουραίοι ανά τετραγωνικό προκάλεσαν σε ένα ευαίσθητο οικοτομμύρια μέτρο, συνολικά 180 εκασύστημα. «Είναι συναρπαστικό το τρωκτικά. Τη δεκαετία του γεγονός ότι οι χελώνες μάς έδωσαν 1960, μόλις 100 γιγάντιες χελώνες Είναι μια από τις την ευκαιρία να διορθώσουμε τα (Chelonoidis nigra) απέμεναν στο λίγες φορές που λάθη που κάναμε πριν από τόσο Πινσόν. Έκτοτε οι ερευνητές φρόντιζαν να απομακρύνουν άμεσα τα οι άνθρωποι Υπενθυμίζεται ότι το 2012 πέθανε καιρό», είπε ο Γκιμπς. λιγοστά αβγά που έβρισκαν άθικτα καταφέρνουν να σε ηλικία 100 ετών ο «Μοναχικός και τα μετέφεραν για επώαση σε Τζορτζ», η τελευταία γιγάντια αποκαταστήσουν, άλλο νησί. Τα χελωνάκια φιλοξενούνταν εκεί μέχρι να γίνουν πέντε τουλάχιστον εν κατοικούσε στο νησί Λα Πίντα, ένα χελώνα του είδους της, η οποία ετών και να αποκτήσουν μέγεθος μέρει, τη ζημιά από τα μικρότερα νησιά του αρχιπελάγους των Γκαλάπαγκος. «Μοναχι- αρκετά μεγάλο ώστε να μην κινδυνεύουν από τα τρωκτικά. Οι αρουραίοι, όμως, εμπόδιζαν την αναπα- σε ένα ευαίσθητο έκτοτε φιλοξενούταν στο Εθνικό που προκάλεσαν κός Τζορτζ» είχε βρεθεί το 1972 και ραγωγή τους μετά την μεταφορά Πάρκο των νησιών Γκαλαπάγκος. Οι οικοσύστημα τους στο Πινσόν. τεράστιες χελώνες των νησιών Γκαλαπάγκος, Έτσι, το 2012 οι επιστήμονες αποφάσισαν χείρηση απέδωσε καρπούς και που ζουν μέχρι και 200 να λάβουν δραστικά μέτρα πλέον στο Πινσόν δεν κυκλοφορούν χρόνια, εκτιμάται πως βοήθησαν ελέγχου των πληθυσμών των αρουραίων, αρουραίοι. «Η εξολόθρευση των τον Κάρολο Δαρβίνο να αναπτύξει ρίχνοντας δηλητηριασμένα αρουραίων, την οποία ανέλαβαν οι τη θεωρία του για την εξέλιξη των δολώματα από αέρος. Η μεγάλη επι- υπεύθυνοι του πάρκου του νησιού ειδών τον 19ο αιώνα. Εκρηκτικές οι διαστάσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κίνα Σε πρόβλημα με εκρηκτικές διαστάσεις και ολέθριες κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες εξελίσσεται η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα. Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης που διενεργήθηκε για λογαριασμό του κινεζικού υπουργείου Προστασίας του Περιβάλλοντος, οι συγκεντρώσεις των επικίνδυνων μικροσωματιδίων ΡΜ2.5 (διαμέτρου κάτω των 2,5 χιλιοστών) σε 172 από 190 πόλεις της χώρας βρίσκονταν πάνω από το επίσημο όριο ασφαλείας των 35 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το αντίστοιχο όριο που έχουν θέσει οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι περίπου το μισό, ενώ στο 25% των πόλεων τα επίπεδα ήταν διπλάσια από τα ανώτατα. Οι επτά από τις δέκα πόλεις με την υψηλότερη ατμοσφαιρική ρύπανση βρίσκονται στην επαρχία Χεμπέι στη βόρεια Κίνα, κοντά στο Πεκίνο. Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα Η ρύπανση από την καύση άνθρακα έχει μειώσει το προσδόκιμο ζωής κατά πέντε χρόνια αποτελεί μείζον πρόβλημα και αιτία αμφισβήτησης του ίδιου του καθεστώτος. Οι υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων στις κινεζικές πόλεις απειλούν άμεσα τη δημόσια υγεία, όπως αποδεικνύει και μια σειρά σχετικών μελετών. Για παράδειγμα, μια μελέτη στη βόρεια Κίνα υποστηρίζει ότι η ρύπανση από την καύση άνθρακα έχει μειώσει το προσδόκιμο ζωής κατά πέντε χρόνια, μια δεύτερη εκτιμά ότι Κινέζοι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εξαιτίας της αιθαλομίχλης, ενώ μια τρίτη κατηγορεί την ατμοσφαιρική ρύπανση για εγκεφαλικές δυσλειτουργίες στα παιδιά που γεννιούνται κοντά σε ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες άνθρακα. Το Πεκίνο, η Σαγκάη, η Κουανγκτσόου και η Σιάν είναι τέσσερις μεγάλες κινεζικές πόλεις, όπου οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων είναι πολύ υψηλότερες από αυτές που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO). GREENWEEK / Σάββατο 31/ / 3

4 {eco news} Εντυπωσιακές επιδόσεις στα φωτοβολταϊκά στις ΗΠΑ μερα που καταγράφει ο κλάδος της εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σε σύγκριση με το 2013 σημειώθηκε αύξηση 21,8%, ενώ αντίστοιχος ρυθμός ανάπτυξης της απασχόλησης αναμένεται να διατηρηθεί και το Σε απόλυτους αριθμούς δημιουργήθηκαν θέσεις εργασίας από το 2010 και μετά. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, στους υπόλοιπους κλάδους της αμερικανικής οικονομίας η απασχόληση αυξήθηκε κατά μόλις 1,1% το 2014, δηλαδή οι ηλιακές δουλειές αυξήθηκαν ταχύτερα κατά 20 φορές. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάθε 2,5 λεπτά εγκαθίσταται ένα ηλιακό σύστημα και ότι συνδέθηκαν περισσότερα από συστήματα με το δίκτυο. Αντίστοιχα, το 2013 ο ρυθμός εγκατάστασης έφτανε το ένα φωτοβολταϊκό σύστημα ανά 3,7 λεπτά, ρυθμός τέσσερις φορές ταχύτερος από το Η τάση είναι ξεκάθαρη. Εντυπωσιακές επιδόσεις στον ρυθμό ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών καταγράφει και η Αυστραλία, όπου το 2014 εγκαταστάθηκε ένα σύστημα ανά 2,8 λεπτά ή ηλιακά συστήματα. Προϊστορικό δάσος στον βυθό της Βόρειας θάλασσας Συσκευή λέιζερ για το σκανάρισμα των δασών Τα δάση επιτελούν μια πολύ ζωτική λειτουργία για την ατμόσφαιρα και το κλίμα του πλανήτη. Απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα και βγάζουν οξυγόνο. Με αυτό τον τρόπο ρυθμίζουν τη θερμοκρασία και μειώνουν τον κίνδυνο υπερθέρμανσης του πλανήτη. Μέχρι πρότινος για να μετρήσουμε την ποσότητα διοξειδίου σε ένα δέντρο, έπρεπε να το κόψουμε και να το ζυγίσουμε. Τώρα επιστήμονες από το University College του Λονδίνου ανακάλυψαν μια νέα τεχνική που χρησιμοποιεί ένα επίγειο σκάνερ με λέιζερ, το οποίο δίνει τη δυνατότητα τρισδιάστατης χαρτογράφησης των δασών μέχρι το τελευταίο εκατοστό. Δεν προκαλεί ζημιά στα δέντρα και προσφέρει πιο ακριβή αποτελέσματα, όσον αφορά το απόθεμα διοξειδίου του άνθρακα στα δάση. Έτσι μπορούμε να έχουμε χρήσιμα Τα σκήπτρα από την άλλοτε ηγέτιδα στα φωτοβολταϊκά Γερμανία έχουν πάρει πλέον οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Τα στατιστικά στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας είναι ενδεικτικά της ανάπτυξης που σημειώνουν τα φωτοβολταϊκά στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού Ωκεανού. Συγκεκριμένα, η απασχόληση στον κλάδο των φωτοβολταϊκών καταγράφει εντυπωσιακή άνοδο με ηλιακές θέσεις εργασίας το 2014, περισσότερες από αυτές στον κλάδο της εξόρυξης άνθρακα και κοντά πλέον στα νούστοιχεία, ώστε να πάρουμε παγκόσμιες αποφάσεις για το κλίμα και το περιβάλλον. «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις μετρήσεις λέιζερ για να εκτιμήσουμε με ακρίβεια την ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα στα δέντρα. Εάν έχουμε αυτό το μέγεθος, τότε το επόμενο στοιχείο που θα χρειαστούμε είναι η πυκνότητα Ένα επίγειο σκάνερ με λέιζερ δίνει τη δυνατότητα τρισδιάστατης χαρτογράφησης των δασών μέχρι το τελευταίο εκατοστό του ξύλου. Όταν έχουμε αυτά τα δύο νούμερα, μπορούμε τότε να υπολογίσουμε τη μάζα των δέντρων. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε στη συνέχεια είναι να χρησιμοποιήσουμε το σκανάρισμα με λέιζερ για να ζυγίσουμε τα δέντρα», δήλωσε ο Ματίας Ντίσνεϊ, λέκτορας στο τμήμα Γεωγραφίας στο University College του Λονδίνου. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν μια τεχνολογία σάρωσης με λέιζερ που ονομάζεται LiDAR (Light Detection and Radar). Υποστηρίζουν ότι τα δεδομένα έχουν ακρίβεια που φτάνει το 90% σε σχέση με την σημερινή μέθοδο που έχει ακρίβεια που φτάνει μόλις το 37%. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί με φωτογραφίες ακριβείας για να δημιουργήσουμε μια τρισδιάστατη αποτύπωση του δάσους. «Το όργανο είναι τοποθετημένο πάνω σε ένα τρίποδο και περιστρέφεται. Βγάζει μια ακτίνα λέιζερ. Κάθε φορά που ακτινοβολεί, καταγράφει πόσο μακριά έχει φτάσει το λέιζερ. Πιο συγκεκριμένα, αποτυπώνει την απόσταση ανάμεσα στο λέιζερ και το αντικείμενο που χτύπησε. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργεί μια τρισδιάστατη εικόνα οποιουδήποτε αντικειμένου βρίσκεται μέσα στο χώρο που κινείται το λέιζερ», εξήγησε ο Ματίας Ντίσνεϊ. Η πρώτη εφαρμογή της συσκευής έγινε σε 1000 δέντρα στη Βραζιλία, ως μέρος μιας μελέτης που αφορά τις συνέπειες της ξηρασίας στα τροπικά δάση του Αμαζονίου. Ε να προϊστορικό δάσος ανακαλύφθηκε 200 μέτρα από τις ακτές του Νόρφοκ της ανατολικής Αγγλίας, με τους γεωλόγους να υπολογίζουν την ηλικία του στα χρόνια. Το δάσος αποτελούσε μέρος της προϊστορικής Ντόγκερλαντ, μιας λωρίδας γης που συνέδεε τα βρετανικά νησιά με την Ηπειρωτική Ευρώπη και στη θέση της οποίας υπάρχει σήμερα η Βόρεια θάλασσα. Το δάσος των βελανιδιών με κλαδιά μήκους οκτώ μέτρων ήταν καλυμμένο κάτω από στρώματα άμμου και αποκαλύφθηκε χάρη σε μια καταιγίδα που «ανακάτεψε» τον θαλάσσιο πυθμένα. Στην Ντόγκερλαντ περιδιάβαιναν κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες. Η περιοχή αποτελείτο από αλυκές, λόφους και εκβολές ποταμών. Η Ντόγκερλαντ πλημμύρισε εξαιτίας του λιωσίματος των πάγων σε μια διάρκεια χιλιάδων ετών, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να αναγκαστούν να την εγκαταλείψουν αφού η στάθμη της Βόρειας Θάλασσας ανέβηκε κατά 120 μέτρα. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι εναπομείνασες πρωτόγονες φυλές παρασύρθηκαν από ένα τσουνάμι ύψους πέντε μέτρων, που εκδηλώθηκε στη Βόρεια θάλασσα εξαιτίας μιας υποθαλάσσιας κατολίσθησης. Την ανακάλυψη έκανε ο 45χρονος Ντον Ουάτσον, μέλος του προγράμματος Marine Conservation Society, που πραγματοποιούσε κατάδυση σε απόσταση 300 μέτρων από τις ακτές του Νόρφολκ. 4 / Σάββατο 31/ / GREENWEEK

5 Το 2015 εξοικονομούμε με φυσικό αέριο Συνώνυμο της εξοικονόμησης στον οικιακό και επαγγελματικό τομέα και κατεξοχήν καύσιμο της οικολογικής μετακίνησης το φυσικό αέριο εισχωρεί σταδιακά σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να αναβαθμίσουμε την ποιότητα ζωής μας. Είτε πρόκειται για την μετακίνηση με ΙΧ, επαγγελματικά οχήματα και δημόσιες συγκοινωνίες, είτε για την θέρμανση του σπιτιού και την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών ενός επαγγελματικού χώρου ή μιας ολόκληρης βιομηχανίας, το φυσικό αέριο προσφέρει λύσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και «tailor made». Ευελιξία στην χρήση, εκπτώσεις στην σύνδεση, επιδοτήσεις εγκατάστασης, μείωση τιμών από την πλευρά της ΔΕΠΑ προς οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές και πρωτοβουλίες δημόσιων φορέων και κυβερνήσεων συνθέτουν μία συντονισμένη προσπάθεια να αποτελέσει το φυσικό αέριο την πρώτη επιλογή ενέργειας στους παραπάνω τομείς. Και γιατί το 2015 είναι πολλά υποσχόμενο; Η απάντηση είναι απλή: μέσα στην χρονιά αυτή υλοποιείται σειρά προγραμμάτων και ενεργειών, οι οποίες καθιστούν την χρήση φυσικού αερίου δυνατή για όλο και μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών. Ας δούμε κάποιες από αυτές που αφορούν στον οικιακό και επαγγελματικό τομέα: Επιδότηση αντικατάστασης καυστήρα πετρελαίου με φυσικού αερίου Όπως είναι γνωστό, σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα επιδότησης έως ευρώ των οικιακών καταναλωτών για την αντικατάσταση λέβητα πετρελαίου σε φυσικού αερίου (το συνολικό ποσόν που θα διατεθεί είναι 15 εκ. ευρώ) με μοναδικό κριτήριο την τιμή ζώνης η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τα ευρώ. Το ύψος της επιδότησης εξαρτάται από το μέσο κόστος κατασκευής και το μέγεθος του κτιρίου (το οποίο μεταφράζεται σε αυξημένες ή όχι ενεργειακές ανάγκες). Για παράδειγμα, εάν πρόκειται για αυτοτελή κατοικία, το μέσο κόστος κατασκευής είναι περίπου ευρώ και το πρόγραμμα επιδοτεί το 50% δηλαδή τα 1000 ευρώ. Σε μια πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση και δέκα διαμερίσματα, το μέσο κόστος κατασκευής είναι ευρώ και το πρόγραμμα επιδοτεί τους ενδιαφερόμενους καταναλωτές με ευρώ, με το ποσό επιδότησης να ξεπερνά το 50% ενώ όταν πρόκειται για μεγαλύτερη πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση (π.χ με 20 διαμερίσματα) το μέσο κόστος κατασκευής είναι και επιδοτείται το 5.500, δηλαδή η επιδότηση ξεπερνά κατά πολύ το 50% και σε αυτή την περίπτωση. Έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε δήμους και οικιακούς καταναλωτές προβλέπει το νέο ΕΣΠΑ Πρόγραμμα εξοικονομώ κατ οίκον Μία κατεξοχήν «πράσινη» παρέμβαση αποτελεί η χρήση φυσικού αερίου στον κτιριακό τομέα στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ οίκον» το οποίο «ξανατρέχει» με την συμμετοχή περισσότερων νοικοκυριών χαμηλής εισοδηματικής κατηγορίας. Σύμφωνα με την εισήγηση του υπουργείου Ανάπτυξης, στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ οίκον» επιχειρείται να μειωθούν τα ποσοστά επιδοτήσεων ώστε να ωφεληθούν περισσότερα νοικοκυριά και το ανώτατο ύψος επιδότησης για τη χαμηλή εισοδηματική κατηγορία να πέσει από το 70% στο 55% ενώ στην μεσαία εισοδηματική ομάδα από 35% στο 25% και στην υψηλή να μειωθεί κάτω του 15% που ήταν αρχικά. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί εφικτό να καλυφθούν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης για νοικοκυριά με δαπάνη ευρώ εκ των προβλεπόμενων κονδυλίων (σε περίπτωση που τα ποσοστά παραμείνουν τα ίδια). Παράλληλα, όπως ορίζει τροπολογία που έχει ετοιμάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος (η οποία συζητείται με το υπουργείο Οικονομικών και την τρόικα), προβλέπονται φοροαπαλλαγές για ενεργειακές επενδύσεις και συγκεκριμένα, μείωση από το φόρο 10% της δαπάνης για ενεργειακές επενδύσεις με ανώτατο όριο δαπάνης τα ευρώ. Μία συνήθης παρέμβαση που επιχειρείται κάνοντας χρήση της επιδότησης είναι η εγκατάσταση συστήματος αυτόνομης θέρμανσης με φυσικό αέριο, η οποία εξασφαλίζει εξοικονόμηση που ξεπερνά το 38% και μειώνει τον λογαριασμό πάνω από 40%. Επιδοτήσεις για την ενέργεια και την καινοτομία Η ενέργεια, οι μεταφορές και ο τουρισμός βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο θα τροφοδοτήσει την ελληνική οικονομία με κεφάλαια 3,6 δις ευρώ μέσω του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία». Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ, (αμέσως μετά το Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»), εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει πολλαπλάσιους πόρους, εάν συνυπολογιστεί και η ιδιωτική συμμετοχή των επιχειρήσεων που θα επιδοτηθούν κατά την προγραμματική περίοδο Οι επιχειρήσεις που θα επιδοτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος θα ανήκουν στον κλάδο της ενέργειας, του περιβάλλοντος, του τουρισμού, των κατασκευών, της πληροφορικής, της βιομηχανίας τροφίμων κ.α, ενώ βασικά κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα είναι n εξωστρέφεια, η καινοτομία και η δημιουργικότητα, η ύπαρξη ενός κρίσιμου μεγέθους από άποψη κύκλου εργασιών και η επαρκής γκάμα προϊόντων, ώστε να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, η στόχευση σε εξειδικευμένα τμήματα της παγκόσμιας αγοράς, τα υγιή οικονομικά αποτελέσματα, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία, η start-up δραστηριότητα, η χαμηλή επιβάρυνση του περιβάλλοντος, n συνεργασία των επιχειρήσεων και n παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Και οι τιμές πέφτουν Οι τιμές του φυσικού αερίου βαίνουν μειούμενες χάρη στις προσπάθειες που κάνει η ΔΕΠΑ όλα αυτά τα χρόνια για χαμηλότερη τιμή προμήθειας και την μετακύληση της έκπτωσης στους καταναλωτές. Ύστερα από την υπογραφή συμφωνίας με την GAZPROM επετεύχθη η μείωση της τιμής προμήθειας του φυσικού αερίου ενώ σειρά άλλων ευεργετικών διατάξεων καθιστούν την χρήση φυσικού αερίου ιδιαίτερα συμφέρουσα για τους οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές. Με τη συγκεκριμένη συμφωνία, (η οποία ολοκληρώθηκε με τη συμβολή της Ελληνικής Κυβέρνησης και ιδιαίτερα του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής), η τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 15%, προσεγγίζοντας έτσι την μέση ευρωπαϊκή τιμή προμήθειας αερίου, με την οποία η GAZPROM EXPORT προμηθεύει μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων τις χώρες τις ηπειρωτικής Ευρώπης. Εκτός από τις αλλαγές θεσμικής φύσεως στην τιμολογιακή πολιτική φυσικού αερίου, άλλα προγράμματα της ΕΠΑ προσφέρουν σημαντικές εκπτώσεις στους καταναλωτές. Παράδειγμα αποτελεί η χρηματοδότηση των εγκαταστάσεων θέρμανσης η οποία κάνει τη χρήση του φυσικού αερίου πιο προσιτή για τους οικιακούς καταναλωτές και, έτσι, χωρίς την παρεμβολή καμίας τράπεζας, σε μεγάλες πολυκατοικίες με κεντρική θέρμανση αλλά και σε μεμονωμένα διαμερίσματα με αυτόνομη εγκατάσταση θέρμανσης, που προτίθενται να συνδεθούν με το δίκτυο φυσικού αερίου, χρηματοδοτείται το κόστος κατασκευής εσωτερικής εγκατάστασης θέρμανσης. GREENWEEK / Σάββατο 31/ / 5

6 {ρεπορταζ} Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας Μολονότι μια ανάσα από την Αθήνα, η Πάρνηθα παραμένει άγνωστη για πολλούς από τους κατοίκους του κλεινού άστεως. Για τους μυημένους, ωστόσο, παραμένει ένας χώρος καταφυγής ή απομόνωσης από τη φασαρία της πολύβουης πόλης. Εκδρομείς και πάσης φύσεως φυσιολάτρες επισκέπτονται τον ορεινό όγκο, όπου απολαμβάνουν την πλούσια χλωρίδα του και θαυμάζουν την ποικιλία της πανίδας του. Μαζί με αυτά οι ποικίλες περιηγητικές διαδρομές, οι πολλές πηγές της, αλλά και το πλήθος των πολιτιστικών μνημείων της συνθέτουν ένα κοντινό παράδεισο. Περιοχή ευθύνης Η περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας αποτελεί μέρος του Ορεινού Όγκου Πάρνηθας και καλύπτει έκταση στρεμμάτων. Περιγραφικά τα όρια της περιοχής ευθύνης ορίζονται ως εξής: Από το Τελεφερίκ στο νότιο τμήμα της Πάρνηθας, η οριογραμμή κατευθύνεται ΒΑ, παρακάμπτοντας την Κοινότητα Θρακομακεδόνων και την Κοινότητα Βαρυμπόμπης ως το Καραούλι. Συνεχίζει νότια μέχρι την νότια άκρη του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου, συνεχίζει ΒΑ και έπειτα βόρεια κατά μήκος της Κοινότητας Κρυονερίου, περνάει από τη Βίγλα και την κορυφή Κατσιμίδι, συνεχίζει βόρεια, παρακάμπτοντας την Ιπποκράτειο Πολιτεία, προς τον Άγιο Μερκούριο και λίγο πιο βόρεια στρέφεται απότομα προς τα δυτικά περνώντας από την Ντάρδιζα και την κορυφή του Σκληρού. Όταν φτάνει στο Κάστρο, κατεβαίνει νότια προς την Αγία Μαρίνα, περνά από τα ανατολικά και ξαναμπαίνει στην ίδια πορεία προς τον Νότο, περιλαμβάνοντας το βουνό της Φυλής. Φτάνει λίγο πιο κάτω από την κορυφή Πέτρα Θεοδώρας και συνεχίζει Β και ΒΑ, χωρίς να περιλαμβάνει τη Φυλή. Στο Αθλητικό κέντρο Πάρνηθας συνεχίζει λίγο νότια και ακολουθεί βόρεια κατεύθυνση, κλείνοντας τα όρια του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας στο Τελεφερίκ. Χλωρίδα Η χλωρίδα της Πάρνηθας έχει μελετηθεί από αρκετούς ερευνητές, κατά το παρελθόν. Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη λίστα των ειδών της συνολικής χλωρίδας του Πάρνηθας, στην Πάρνηθα απαντώνται φυτικά taxa (δηλ. είδη, υποείδη και ποικιλίες), από τα οποία 13 αναφέρεται ότι έχουν φυτευτεί τεχνητά, ενώ 10 θεωρούνται ξενικά για την Πάρνηθα. Συνολικά, έχει καταγραφεί η παρουσία 92 ελληνικών ενδημικών taxa, τρία εκ των οποίων είναι αποκλειστικά ενδημικά της Πάρνηθας. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι οι επιπτώσεις των πυρκαγιών που ξεσπούν κατά καιρούς στην Πάρνηθα είναι δύσκολο να εκτιμηθούν, όσον αφορά στα σημαντικά είδη χλωρίδας της Πάρνηθας. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι τα είδη που είναι πιο πιθανό να έχουν επιβιώσει της φωτιάς είναι εκείνα που διαθέτουν τις κατάλληλες λειτουργικές δομές και προσαρμογές. Για παράδειγμα, είδη που έχουν δυνατότητα παραβλάστησης, υπόγειο αναπαραγωγικό τμήμα, ή διαθέτουν ανθεκτική στη φωτιά τράπεζα σπερμάτων, θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να επιβιώσουν. Πανίδα Μέχρι σήμερα η πανίδα της Πάρνηθας παραμένει μεταξύ των πλουσιότερων της Αττικής. Η σημαντική έκτασή της, η ευνοϊκή γεωγραφική της θέση, το σχετικό ήπιο κλίμα της, η πλούσια βλάστηση, η υψηλή προστασία που απολαμβάνει ως Εθνικός Δρυμός, Καταφύγιο θηραμάτων, Ειδική Περιοχή Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (SPA), περιοχή του Δικτύου Natura 2000, το ιδιόμορφο ανάγλυφο, με τα βαθιά ρέματα και τις απόκρημνες πλαγιές, σε συνδυασμό με τα επίπεδα φυσικά λιβάδια και τα οροπέδια, συντέλεσαν στη δημιουργία μεγάλης ποικιλίας βιοτόπων, στους οποίους βρίσκουν καταφύγιο διάφορα θηλαστικά, ερπετά και πολυάριθμα είδη της ορνιθοπανίδας. Στην περιοχή ζουν μόνιμα ή περιοδικά μερικά από τα πλέον σπάνια πουλιά της χώρας, πολλά από τα οποία προστατεύονται διεθνείς συνθήκες, τη κοινοτική και την εγχώρια νομοθεσία. Υπάρχουν 158 είδη πουλιών, 39 είδη θηλαστικών και 29 είδη ερπετών και αμφίβιων. Βέβαια, υπάρχει γενική τάση μείωσης των πληθυσμών πολλών ειδών θηλαστικών, λόγω των αλλαγών που επήλθαν στο φυσικό περιβάλλον τα τελευταία χρόνια από έντονες ανθρώπινες επιδράσεις, όπως οι πυρκαγιές, οι εκχερσώσεις, το πυκνό οδικό δίκτυο που απέκοψε τη συνέχεια μεγάλων ορεινών όγκων με αποτέλεσμα να είναι προσπελάσιμα δύσβατα μέρη, στα οποία τα ζώα έβρισκαν καταφύγιο, Στην Πάρνηθα απαντώνται 158 είδη πουλιών, 39 είδη θηλαστικών και 29 είδη ερπετών και αμφίβιων ηρεμία και χώρους αναπαραγωγής, ή ακόμη και το παράνομο κυνήγι. Εξαφανίστηκαν ήδη από τον περασμένο αιώνα η καφέ αρκούδα, ο λίγκας, ο αγριόγατος, το αγριογούρουνο και ο λύκος. Αντίθετα οι πληθυσμοί της αλεπούς και των αδέσποτων σκυλιών παρουσιάζουν συνεχώς αυξητικές τάσεις. Ειδικά μετά την ίδρυση του δρυμού και την απαγόρευση του κυνηγιού, οι πληθυσμοί της αλεπούς ανεβαίνουν συνεχώς. Τα αδέσποτα σκυλιά που εγκαταλείπονται στην Πάρνηθα, σχηματίζουν αγέλες και γίνονται επικίνδυνα για την άγρια πανίδα του δρυμού, κυρίως για τα ελάφια. Σ αυτούς τους ιδανικούς βιότοπους της Πάρνηθας, βρίσκει καταφύγιο το μεγαλύτερο φυτοφάγο θηλαστικό της χώρας μας, η έλαφος η Ευγενής (Cervus elaphus), κοινώς γνωστό ως κόκκινο ελάφι, 6 / Σάββατο 31/ / GREENWEEK

7 {ρεπορταζ} γεγονός ιδιαίτερης σημασίας, αφού είναι ο μοναδικός πληθυσμός που έχει απομείνει στην Ελλάδα, στον φυσικό του χώρο και σε μεγάλους πληθυσμούς, εκτός ελάχιστων (μερικές δεκάδες) που διαβιούν στην οροσειρά της Ροδόπης. Υπάρχει επίσης ένας αξιόλογος πληθυσμός κρητικού αίγαγρου (Capra aegagrus cretica), κοινώς γνωστό ως Κρι-κρι, ο οποίος εισήχθη στο δρυμό το 1961, από την Κρήτη. Η παρουσία ζαρκαδιών (Capreolus capreolus) στο βουνό αναφέρεται σπάνια, αν και εξακολουθούν να επιβιώνουν στο βουνό μερικές δεκάδες άτομα. Η διατήρηση του πληθυσμού του ζαρκαδιού σε χαμηλά επίπεδα οφείλεται στο γεγονός ότι προτιμά πιο πυκνούς βιότοπους. Υπάρχει επίσης σημαντικός αριθμός μικρότερων θηλαστικών (χορτοφάγα, σαρκοφάγα, εντομοφάγα, τρωκτικά κ.α.) για τα οποία δεν έχουμε αντίληψη της ποικιλότητας και των πληθυσμών που εμφανίζονται στην Πάρνηθα. Δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα συστηματική έρευνα, ούτε έχουν προσδιοριστεί συστηματικά ο αριθμός των ειδών αυτών και χωροταξική τους κατανομή. Τα διάφορα είδη ερπετών και αμφιβίων που παρατηρούνται στους βιοτόπους της Πάρνηθας, τα συναντούμε σε ολόκληρη την Ελλάδα σε διάφορους οικοτόπους και υψόμετρα. Τα διάφορα ρέματα που υπάρχουν στην Πάρνηθα, αποτελούν τους κατάλληλους βιοτόπους για όλα τα αμφίβια τα οποία επιβιώνουν σε υγροβιότοπους και μόνιμα νερά. Στην Πάρνηθα είναι πιο σπάνια η εμφάνιση αμφιβίων. Από τα 18 είδη της χώρας μας, τα 8, μεταξύ των οποίων σαλαμάνδρες, τρίτωνες, φρύνοι και βάτραχοι απαντούν στο βουνό και είναι όλα προστατευόμενα. Αναρίθμητα ασπόνδυλα, όπως τα έντομα, που εντυπωσιάζουν με τα χρώματά τους την άνοιξη. Πεταλούδες, σκαθάρια, λιβελούλες, αλογάκια της Παναγίτσας, μέλισσες, αράχνες και πολλά άλλα είδη γεμίζουν με την παρουσία τους το οικοσύστημα της Πάρνηθας και ολοκληρώνουν την αλυσίδα της ζωής σ αυτό. Ένα οικοσύστημα, πραγματικό στολίδι της Βλάστηση Η βλάστηση στην Πάρνηθα, μπορεί γενικά να διακριθεί, σε τρεις κύριες ζώνες. Η πρώτη ζώνη εκτείνεται από τα 400 έως τα 1000 m περίπου. Σε αυτή τη ζώνη κυριαρχούν τα δάση Xαλεπίου πεύκης, οι σχηματισμοί με Πουρνάρι, Σχίνο, Κουμαριά και Γλύστροκουμαριά, καθώς και φρυγανικά οικοσυστήματα. Στα ανώτερα της ζώνης αυτής, η Xαλέπιος πεύκη σχηματίζει μικτό δάσος με την Kεφαλληνιακή ελάτη. Η δεύτερη ζώνη εκτείνεται από τα 1000 m περίπου στις νότιες εκθέσεις του βουνού (από τα m στις βόρειες εκθέσεις) μέχρι τα 1400 m και κυριαρχείται από δάσος Kεφαλληνιακής ελάτης. Υπάρχουν επίσης συστάδες με Juniperus oxycedrus subsp. oxycedrus, καθώς και κάποια λιβαδικά είδη στα οροπέδια. Ας σημειωθεί ότι εξαιτίας των αναδασωτικών εργασιών που πραγματοποιήθηκαν το διάστημα , το δάσος Kεφαλληνιακής ελάτης δεν είναι αμιγές, αλλά σε αρκετά σημεία αναμιγνύεται με Mαύρη Πεύκη (Pinus nigra), η οποία δεν είναι αυτόχθονη της περιοχής. Τέλος, η τρίτη ζώνη βλάστησης παρατηρείται στις υψηλότερες κορυφές του βουνού. Αυτή η ζώνη είναι υποπλασμένη και περιλαμβάνει μικρούς αγκαθωτούς, μαξιλαρόμορφους θάμνους, μαζί με αρκετά ενδημικά και σπάνια είδη. Αυτός ο τύπος βλάστησης πιθανόν έχει προκύψει από την υποβάθμιση του δάσους Κεφαλληνιακής ελάτης και επομένως, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αυθεντική υποαλπική ζώνη. Επίσης, στις κοίτες των ρεμάτων επικρατεί η παραποτάμια βλάστηση με κύριους εκπροσώπους τον πλάτανο, την Ιτιά και την Λεύκα, ενώ στις βραχώδεις και απόκρημνες περιοχές της Πάρνηθας, συναντάμε πολλά χασμόφυτα τα περισσότερα από τα οποία είναι ενδημικά. Στην Πάρνηθα συναντάμε τον μοναδικό πληθυσμό κόκκινου ελαφιού που έχει απομείνει στην Ελλάδα στον φυσικό του χώρο και σε μεγάλους πληθυσμούς, εκτός ελάχιστων που διαβιούν στην οροσειρά της Ροδόπης Πηγές Στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας υπάρχουν 45 πηγές συνεχούς ροής, στοιχείο απαραίτητο, για την επιβίωση της πανίδας (κυρίως των ελαφιών), για τους πεζοπόρους και τους επισκέπτες του. Οι πηγές της Kιθάρας στην Ανατολική Πάρνηθα και της Γκούρας στη Δ. Πάρνηθα τροφοδοτούσαν στην αρχαιότητα τον ανατολικό και δυτικό κλάδο αντίστοιχα του Αδριάνειου υδραγωγείου, από τους οποίους υδρεύονταν οι πόλεις των Αθηνών και της Ελευσίνας. Ο ανατολικός κλάδος λειτουργούσε έως πρόσφατα, τροφοδοτώντας τη δεξαμενή του Κολωνακίου. Άλλες σημαντικές πηγές είναι της Αγίας Τριάδας, της Μόλας, του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Μερκουρίου, που βρίσκονται δίπλα σε όμορφα εξωκλήσια, καθώς και της Πλατάνας, της Σκίπιζας, του Κανταλιδιού, της Κορομηλιάς κ.ά. μέσα σε πανέμορφες τοποθεσίες. Πολιτιστικά στοιχεία Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας το «Θεοσκέπαστο βουνό» χαρακτηρίζεται από πληθώρα πολιτισμικών στοιχείων. Το σημαντικότερο ιστορικό μνημείο της περιοχής αποτελεί το παλάτι στο Τατόι και τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά μνημεία του είναι το κάστρο της Φυλής και το σπήλαιο του Πανός. Επίσης στην δυτική και νοτιοδυτική πλευρά του που επικρατεί ο ασβεστόλιθος υπάρχουν αρκετά σπήλαια και βάραθρα τα σημαντικότερα των οποίων είναι: 1) Το σπήλαιο της Αγίας Τριάδας, 2) Το βάραθρο κορυφής Κεραμίδι 3) Το βάραθρο Ταμιλθιού 4) Το βάραθρο Γκούρας 5) Το βάραθρο της Ιεράς Μονής Κλειστών 6)Το σπηλαιοβάραθρο-καταβόθρα Δεκελείας και 7) Το σπηλαιοβάραθρο Νταβέλη. Εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό, θρησκευτικού περιεχομένου, της Πάρνηθας, είναι τα διάφορα μοναστήρια. Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι: 1) To μοναστήρι της Κοιμήσεως Θεοτόκου Κλειστών 2) Το μοναστήρι του Αγίου Κυπριανού και Ιουστίνης 3) Το μοναστήρι της Γεννήσεως Θεοτόκου και 4) Το μοναστήρι Αγίας Παρασκευής. GREENWEEK / Σάββατο 31/ / 7

8 {ECO NEWS} Οι κάτοικοι της Σαντορίνης ζητούν την ανέλκυση του Sea Diamond Την άμεση ανέλκυση του Sea Diamond από τη θαλάσσια περιοχή της Σαντορίνης ζητούν οι κάτοικοι του νησιού, επικαλούμενοι την έκθεση της Κομισιόν για τη ρύπανση του περιβάλλοντος στην περιοχή. Αναλυτικά η ανακοίνωση της νης, ζητώντας ταυτόχρονα από την επιτροπής των κατοίκων Κομισιόν να αναλάβει δράση για αναφέρει τα εξής: «Οκτώ την ανέλκυση του ναυαγίου και την χρόνια από τη βύθιση του κρουαζιερόπλοιου εξυγίανση του θαλάσσιου Sea Diamond στην οικοσυστήματος. καλντέρα της Σαντορίνης. Οκτώ Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. χρόνια συνεχόμενης ρύπανσης και Vella, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής υποβάθμισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος Επιτροπής Περιβάλλοντος, μας ενη- του νησιού μας. μερώνει ότι η Ελλάδα ουδέποτε Οκτώ χρόνια αδράνειας και αδιαφορίας υπέβαλε αίτηση στον Ευρωπαϊκό από την πλευρά της ελληνι- κής κυβέρνησης, να εφαρμόσει την ισχύουσα νομοθεσία, να υλοποιήσει τις δικαστικές αποφάσεις και να επιβάλει μία οριστική λύση στο σημαντικότατο αυτό περιβαλλοντικό πρόβλημα. Αυτή τη φορά η εγκληματική αδιαφορία των κυβερνώντων μας, πιστοποιείται και από την Κομισιόν, μέσω του Οργανισμό για την Ασφάλεια στη μόλις ληφθεί τελική απόφαση από νέου Επίτροπου Περιβάλλοντος Θάλασσα, για υποστήριξη σε δραστηριότητες τα αρμόδια ελληνικά δικαστήρια. της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Vella. αντιμετώπισης της Η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Η απάντηση του κ. Vella ήρθε μετά ρύπανσης μετά το ναυάγιο του Sea Θηραίων Πολιτών για την Ανέλκυση από ερώτηση που κατέθεσε πρόσφατα Diamond και ότι τα μέτρα που έχει του Sea Diamond, συνεχίζει να ο Ευρωβουλευτής κ. Δ. ήδη λάβει η Ελλάδα αμφισβητήθη- κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, Παπαδημούλης στο Ευρωπαϊκό καν ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων. συνεχίζει να διαμαρτύρεται για το Κοινοβούλιο, σχετικά με το θέμα Επίσης, στην απάντησή του ο συνεχιζόμενο καθημερινό περι- των επιπτώσεων από το ναυάγιο κ. Vella, εκτιμά ότι οι αρμόδιες βαλλοντικό έγκλημα που συμβαίνει του κρουαζιερόπλοιου Sea εθνικές αρχές θα πρέπει να εξασφαλίσουν μέσα στην καλντέρα της Σαντορί- Diamond στο βενθικό οικοσύστημα την κατάλληλη εφαρνης, με την προκλητική ανοχή των της Καλντέρας της Σαντορί- μογή των απαιτούμενων μέτρων, υπευθύνων της Ελληνική Πολι- «Η διάβρωση του κουφαριού του Sea Diamond συνεχίζει ακάθεκτη, προκαλώντας αναπόφευκτη έκλυση και εξάπλωση επικίνδυνων ρύπων στο θαλάσσιο περιβάλλον, με τις όποιες επιπτώσεις επιφέρουν στο οικοσύστημα και την τροφική αλυσίδα» τείας. Η διάβρωση του κουφαριού του Sea Diamond συνεχίζει ακάθεκτη, προκαλώντας αναπόφευκτη έκλυση και εξάπλωση επικίνδυνων ρύπων στο θαλάσσιο περιβάλλον, με τις όποιες επιπτώσεις επιφέρουν στο οικοσύστημα και την τροφική αλυσίδα. Απαιτούμε την άμεση ανέλκυση του ναυαγίου του Sea Diamond και την επαναφορά του φυσικού περιβάλλοντος της Σαντορίνης στην πρότερη κατάστασή του. Φτάνει πια η συγκάλυψη, η αδράνεια και η εκούσια αδιαφορία της πολιτείας. Δεν αρκούμαστε στα ημίμετρα που μας προσφέρουν και στις υποσχέσεις των αρμοδίων για δράση όταν θα χρειαστεί Τότε θα είναι πολύ αργά!! Η ανέλκυση του Sea Diamond αποτελεί για εμάς υποχρέωση απέναντι στα παιδιά μας. Δεν παραιτούμαστε και δεν ξεχνάμε το περιβαλλοντικό έγκλημα που κάποιοι διέπραξαν στον τόπο μας και που κάποιοι άλλοι το αφήνουν να εξελίσσεται. Είμαστε πάντα εδώ, παρόντες και δυνατοί, και απαιτούμε την ανέλκυση του Sea Diamond. Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Θηραίων Πολιτών για την Ανέλκυση του Κ/Ζ Sea Diamond». Το μυστήριο του δακτυλίου της Ανταρκτικής Eνας τεράστιος κρατήρας, που πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε από την πτώση ενός μετεωρίτη στη Γη, εντοπίστηκε στο στρώμα πάγου της Ανταρκτικής. Επιστήμονες που διεξήγαγαν μια εναέρια, ερευνητική πτήση ρουτίνας πάνω από την Ανατολική Ανταρκτική, παρατήρησαν μια περίεργη δομή σε σχήμα δακτυλίου στο κατά τα άλλα σχετικά επίπεδο στρώμα πάγου που επικρατεί στην περιοχή. Όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα, φαινόταν σα μια σειρά από σπασμένα «παγόβουνα», τα οποία περιβάλλονταν από μια κυκλική «ουλή» διαμέτρου 2 χιλιομέτρων, η οποία περιβαλλόταν από μερικές άλλες μικρότερες, κυκλικές γραμμές στον πάγο. Οι ερευνητές βρήκαν στη συνέχεια δύο διαφορετικές μελέτες, οι οποίες έκαναν λόγο για την πτώση μετεωρίτη στην περιοχή το Η μία από αυτές ανέφερε μια σειρά από υπόηχους ήχους χαμηλής συχνότητας, που μπορούν να «ταξιδέψουν» σε τεράστιες αποστάσεις κάτω από το όριο της ανθρώπινης ακοής- οι οποίοι ανιχνεύθηκαν στις 2 Σεπτεμβρίου του Έξι ανιχνευτές σε όλον τον κόσμο «έπιασαν» αυτούς τους υπόηχους, που προκλήθηκαν από την έκρηξη του μετεωρίτη, επιτρέποντας στους επιστήμονες να εντοπίσουν το γεγονός κάπου στην Ανατο- Επιστήμονες παρατήρησαν μια περίεργη δομή σε σχήμα δακτυλίου στο κατά τα άλλα σχετικά επίπεδο στρώμα πάγου που επικρατεί στην περιοχή λική Ανταρκτική. Σε μια ξεχωριστή μελέτη, ερευνητές από το Davis Station, τη μόνιμη βάση της Αυστραλίας στα ανοικτά των ακτών της Ανατολικής Ανταρκτικής, ανέφεραν ότι είδαν ένα ίχνος σκόνης ψηλά στην ατμόσφαιρα περίπου το ίδιο χρονικό διάστημα. Οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι το αντικείμενο θα έπεσε κάπου στην επιφάνεια του πάγου. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν, ότι έναν μετεωρίτης στο μέγεθος μιας οικίας «έσπασε» στην ατμόσφαιρα επάνω από την Ανταρκτική, προτού τα υπολείμματά του καταλήξουν στα στρώματα πάγου. Ο Dr Christian Müller, γεωφυσικός, εντόπισε πρώτος τον κρατήρα, σημειώνει το ίδιο δημοσίευμα. «Κοίταξα έξω από το παράθυρο και είδα κάτι ασυνήθιστες δομές στην επιφάνεια του πάγου, που έμοιαζαν σαν παγόβουνα, όμως ήταν πολύ περίεργες στο σχετικά επίπεδο στρώμα πάγου της περιοχής και περικλείονταν μέσα σε μια κυκλική δομή. Δεν είχα ξαναδεί ποτέ κάτι παρόμοιο. Οι πρώτες μου σκέψεις ήταν ότι μπορεί να είχε δημιουργηθεί από τη σύγκρουση με κάποιο διαστημικό αντικείμενο, όπως ένας μετεωρίτης». Οι επιστήμονες συνεχίζουν τις έρευνες για να διαπιστώσουν τι μπορεί να είχε συμβεί στην περιοχή. 8 / Σάββατο 31/ / GREENWEEK

9 {eco news} Οι προϋποθέσεις για τον αλιευτικό τουρισμό Α νακοινώθηκαν οι προϋποθέσεις για τον αλιευτικό τουρισμό από επαγγελματίες αλιείς και κατόχους επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών. Σύμφωνα με την απόφαση, τα αλιευτικά σκάφη που διενεργούν αλιευτικό τουρισμό υποχρεούνται να πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις: α) Να έχουν ολικό μήκος μέχρι 15 μέτρα. β) Να είναι εφοδιασμένα με επαγγελματική άδεια αλιείας με εργαλεία, εκτός της τράτας βυθού με δίχτυα και του γρίπου που σύρεται από σκάφος. χειρίζεται μια επιτροπή επιστημόνων (που περιλαμβάνει και 18 Νομπελίστες) και αναλόγως των εξελίξεων στον πλανήτη, τους μετακινούν είτε κοντά στα μεσάνυχτα (είναι η στιγμή που ο πλανήτης θα καταστραφεί) είτε πιο μακριά. Το ρολόι βρίσκεται στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Η ιδέα για τη δημιουργία του ήταν η χρήση των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και ο επακόλουθος Ψυχρός Πόλεμος, με την απειλή του πυρηνικού ολοκαυτώματος να αιωρείται επί δεκαετίες πάνω από τον πλανήτη. Στην εποχή μας, οι παράγοντες απειλής κατά της Ανθρωπότητας έχουν επεκταθεί και από το 2007 περιλαμβάνουν την κλιματική αλλαγή, αλλά και τις νέες εξελίξεις στην επιστήμη και στην τεχνολογία που μπορούν να προκαλέσουν μαζική καταστροφή. Η αρχική τοποθέτηση των δεικτών ήταν επτά λεπτά πριν από τα μεσάγ) Να πληρούν τις προϋποθέσεις των επαγγελματικών τουριστικών πλοίων σύμφωνα με τα οριζόμενα από τους σχετικούς νόμους. δ) Ειδικότερα στο πλαίσιο εφαρμογής του Π.δ 399/1980) σημαίνεται επί του σκάφους η γραμμή φόρτωσης, χωρίς να εκδίδεται αντίστοιχο πιστοποιητικό γραμμής φόρτωσης, ενώ γίνεται μνεία για το ύψος εξάλων στο σχετικό εδάφιο «Εντολές- Οδηγίες» του αντίστοιχου κατά περίπτωση πιστοποιητικού αξιοπλοΐας. Ο πλανήτης στο παρά 3' Ο κόσμος βρίσκεται στο παρά 3 του ολέθρου, μετά την επιστημονική ανακοίνωση ότι η ώρα στο ρολόι της «ημέρας της καταστροφής» άλλαξε για πρώτη φορά από το 2012, και πλέον δείχνει 23:57, με τις 00:00 να αποτελούν τη στιγμή της... κρίσης. «Ο κίνδυνος είναι τεράστιος, αλλά το μήνυμά μας είναι ότι υπάρχει ελπίδα, αφού υπάρχει χρόνος για δράση, αρκεί να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις», δήλωσε η Kennette Benedict, διευθύνων σύμβουλος στο Συμβούλιο των Πυρηνικών Επιστημόνων, που δημιούργησε το ρολόι. «Οι συνθήκες είναι τόσο απειλητικές, που αποφασίσαμε να μετακινήσουμε τους δείκτες από τις 23:55 όπου βρίσκονταν το 2012, στις 23:57» συμπλήρωσε. Η παγκόσμια απειλή που οδήγησε τους επιστήμονες σε αυτήν την απόφαση, δεν είναι μόνο ο ενδεχόμενος πυρηνικός πόλεμος (που αποτέλεσε και την αιτία δημιουργίας του συμβολικού ρολογιού), αλλά η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της: άνοδος της στάθμης των θαλασσών, καύσωνες, ακραία καιρικά φαινόμενα. Όσον αφορά στην πυρηνική απειλή, υπολογίζεται ότι πυρηνικά όπλα παραμένουν ενεργά σε όλο τον κόσμο, ενώ μόλις 50 από αυτά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μαζικούς θανάτους και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ατμόσφαιρα. Το τέλος του κόσμου και πόσο κοντά είμαστε σε αυτό καταδεικνύεται συμβολικά -και αναγνωρισμένα επιστημονικά παγκοσμίωςαπό το ρολόι της ημέρας καταστροφής (Doomsday clock)! Πρόκειται για ένα ρολόι που λειτουργεί με τη μορφή της αντίστροφης μέτρησης και ελέγχεται με βάση κοινωνικοοικονομικά, περιβαλλοντικά και, κυρίως, πολιτικά κριτήρια, από το Τον έλεγχο των δεικτών, τον νυχτα, όταν η Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε τις πρώτες δοκιμές πυρηνικών όπλων. Σήμερα, σύμφωνα με την εκτίμηση των επιστημόνων, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, καθώς βρισκόμαστε στις 12 παρά 3 ακριβώς. Η αλλαγή των δεικτών έχει συμβεί 22 φορές μέχρι σήμερα. Η Ανθρωπότητα έφτασε στο παρά 2 το 1953, όταν μέσα σε 9 μήνες οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση πραγματοποιούσαν συνεχείς δοκιμές των θερμοδυναμικών τους όπλων, ενώ ο κίνδυνος υποχώρησε στο παρά 12 το 1963, όταν υπεγράφη μεταξύ των δύο χωρών συνθήκη για μερική απαγόρευση πυρηνικών δοκιμών. Το 1983 φτάσαμε εκ νέου στο πάρα 3, εν μέσω κορύφωσης του Ψυχρού Πολέμου, με την ένοπλη σύρραξη στο Αφγανιστάν και την ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων -στραμμένων προς τη Ρωσία- στη δυτική Ευρώπη, ενώ η «καλύτερη» εποχή ήταν το 1991 (το ρολόι έδειχνε 23:43), εξαιτίας της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης και μιας νέας συμφωνίας περιορισμού των εξοπλισμών. Το τέλος του κόσμου και πόσο κοντά είμαστε σε αυτό καταδεικνύεται συμβολικά από το ρολόι της ημέρας καταστροφής Η τελευταία αλλαγή στους δείκτες (23:55) έγινε το 2012 λόγω του πυρηνικού δυστυχήματος της Φουκουσίμα, της μη αποτελεσματικής παγκόσμιας δράσης για τον περιορισμό των πυρηνικών οπλοστασίων και της πιθανότητας για περιφερειακούς πια πολέμους, ενώ σημαντικός παράγοντας παρέμεινε η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της για το μέλλον του πλανήτη. GREENWEEK / Σάββατο 31/ / 9

10 {eco news} Οι κτηνοτρόφοι στηρίζουν το Πρόγραμμα Αναπαραγωγής και Επαναδιάδοσης του Ελληνικού Ποιμενικού Ροζέτα: Φως στο μυστήριο του κομήτη 67Ρ Μια σωρεία επιστημονικών ανακαλύψεων συνοδεύει την περιπετειώδη αποστολή της διαστημοσυσκευής «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) στον κομήτη 67Ρ/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο. T ο Πρόγραμμα Αναπαραγωγής και Επαναδιάδοσης του Ελληνικού Ποιμενικού εξελίσσεται δυναμικά, καθώς μέσα στο έτος 2014 πραγματοποιήθηκαν 110 παραχωρήσεις κουταβιών σε κτηνοτρόφους περιοχών εξάπλωσης αρκούδας και λύκου. Πέρα από τις γέννες που πραγματοποιούνται στο κέντρο αναπαραγωγής του Αρκτούρου, τα κουτάβια που διατίθενται προέρχονται και από γέννες που πραγματοποιούν υπό την εποπτεία του Αρκτούρου, με σκυλιά που έχουν διατεθεί σε κτηνοτρόφους στο παρελθόν. Από την πλευρά του ο Αρκτούρος ευχαριστεί όλους τους κτηνοτρόφους που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ως τώρα, για την συνέπεια που δείχνουν στην τήρηση των όρων συνεργασίας, για την φροντίδα που δείχνουν στα σκυλιά που τους διατίθενται και για το πάθος τους να βοηθήσουν στη διάσωση αυτής της πανάρχαιας φυλής. Ιδιαίτερα δε ευχαριστεί τους κτηνοτρόφους που μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια συνεργασίας έχουν στηρίξει το πρόγραμμα με επιστροφές κουταβιών, ελεγχόμενες συζεύξεις και άριστες συνθήκες διαβίωσης για τα ζώα. Greenweek...για το Περιβάλλον Οι επιστήμονες έδωσαν στη δημοσιότητα την πρώτη «φουρνιά» των ευρημάτων τους, μετά από την έως τώρα ανάλυση των επιστημονικών στοιχείων που συνέλεξαν. Το βασικό συμπέρασμα: ή ειδικά ο κομήτης αυτός είναι πολύ παράξενος ή γενικότερα θα πρέπει να αναθεωρηθούν πολλές από τις έως τώρα θεωρίες για τους κομήτες. Η «Ροζέτα», μετά το δεκαετές ταξίδι της για να φθάσει έως αυτόν, συνεχίζει να ακολουθεί κατά πόδας τον διαμέτρου τεσσάρων χιλιομέτρων κομήτη, πάνω στον οποίο εξακολουθεί να βρίσκεται το όχημα προσεδάφισης «Φίλαι» σε κατάσταση νάρκης. Οι κομήτες πιστεύεται ότι είναι παγωμένα απομεινάρια από τη γέννηση του ηλιακού μας συστήματος πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Η «Ροζέτα» αναμένεται να ρίξει περισσότερο φως σε αυτή την πρώιμη φάση του ηλιακού μας συστήματος. Οι έως τώρα ανακαλύψεις της «Ροζέτα» (οι αναλύσεις για τα στοιχεία που πρόλαβε να στείλει το «Φίλαι» θα δημοσιοποιηθούν αργότερα) δημοσιεύτηκαν σε επτά ξεχωριστές μελέτες, σε ειδικό τεύχος του περιοδικού «Science», σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερς, το «New Scientist» και το Space.com. Οι πιο χαρακτηριστικές είναι συνοπτικά οι εξής: Ο κακοτράχαλος κομήτης με σχήμα πάπιας είναι καλυμμένος με -απρόσμενα απλάοργανικά μόρια, ενώ οι επιστήμονες περίμεναν να βρουν πιο πολύπλοκα μόρια. Στην επιφάνειά του ανιχνεύτηκε ελάχιστο νερό σε μορφή πάγου, αλλά μεγάλες ποσότητες υδρογονανθράκων (είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια ανακάλυψη σε κομήτη). Αυτό ανατρέπει την κυρίαρχη θεωρία ότι οι κομήτες αποτελούνται κυρίως από παγωμένο νερό, καθώς στην συγκεκριμένη περίπτωση ανιχνεύτηκε πολύ περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα παρά υδρατμοί. Ο κομήτης κάνει μια πλήρη περιστροφή κάθε 12,4 ώρες, η μάζα του φθάνει τα 10 δισεκατομμύρια τόνους, ο όγκος του τα 21,4 κυβικά χιλιόμετρα και η πυκνότητά του τα 470 κιλά ανά κυβικό μέτρο Ο κομήτης φαίνεται να αποτελείται από σχεδόν ισομεγέθεις «σβώλους», οι οποίοι πιθανώς αποτελούν τους αρχικούς δομικούς λίθους του ηλιακού μας συστήματος. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για σημαντική ανακάλυψη, κατά τους επιστήμονες. Η αρχική σκόνη και τα αέρια πιθανώς δημιούργησαν τα πρώτα «βότσαλα» και αυτά, με τη σειρά τους, τους μεγαλύτερους «σβώλους» διαμέτρου περίπου τριών μέτρων ο καθένας. Από τη συγκόλλησή τους, τελικά δημιουργήθηκε ο πυρήνας του κομήτη. O πυρήνας αυτός είναι πολύ πιο «αφράτος» και πορώδης από ό,τι προβλεπόταν (κατά 70% έως 80% το εσωτερικό του πιστεύεται ότι είναι κενός χώρος). Υπάρχει μια περίπτωση να πρόκειται για δύο μικρότερους κομήτες, που κάποια στιγμή συνενώθηκαν. Οι ισχυρές ριπές του ανέμου, που φυσάνε με ταχύτητα 300 μέτρων το δευτερόλεπτο, φαίνεται να δημιουργούν αμμόλοφους σωματιδίων σκόνης πάνω στον κομήτη, πράγμα που άφησε άφωνους τους επιστήμονες. Το βόρειο ημισφαίριο του κομήτη είναι πιο ζεστό από το νότιο, μια ένδειξη για εποχικές αλλαγές. Η επιφάνεια του κομήτη αντανακλά μόλις το 6% της ηλιακής ακτινοβολίας που δέχεται, γεγονός που τον καθιστά ένα από τα πιο μαύρα αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα. Ο κομήτης κάνει μια πλήρη περιστροφή κάθε 12,4 ώρες, η μάζα του φθάνει τα 10 δισεκατομμύρια τόνους, ο όγκος του τα 21,4 κυβικά χιλιόμετρα και η πυκνότητά του τα 470 κιλά ανά κυβικό μέτρο (όσο του βαμβακιού). Η βαρύτητά του είναι τόσο μικρή, που αν ένας άνθρωπος στεκόταν πάνω στον κομήτη, θα αναπηδούσε ψηλά στο διάστημα (όπως δυστυχώς έκανε και το «Φίλαι»). Πολλές θεωρητικές ιδέες που είχαν οι επιστήμονες για τους κομήτες, θα πρέπει να αλλάξουν τώρα που για πρώτη φορά έχουν στοιχεία από πρώτο χέρι για έναν από αυτούς. «Συνηθίζαμε να θεωρούμε τους κομήτες βρώμικες χιονόμπαλες, όμως θα ήταν καλύτερο να τους περιγράφαμε ως «παγωμένες σκονόμπαλες»,» δήλωσε ο Σάιμον Γκριν του Ανοικτού Πανεπιστημίου της Βρετανίας. Αυτό δεν αποκλείει όμως ότι άλλοι κομήτες είναι όντως «βρώμικες χιονόνμπαλες». Η κοντινότερη προσέγγιση της «Ροζέτα» στον κομήτη θα γίνει στις 13 Αυγούστου, σε απόσταση περίπου 186 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο. Έως τότε μπορεί να έχει «ξυπνήσει» και το «Φίλαι», αν δεχτούν περισσότερη ηλιακή ενέργεια οι συλλέκτες για τις εξαντλημένες μπαταρίες του. 10 / Σάββατο 31/ / GREENWEEK

11 {eco news} Τεχνητοί ύφαλοι από βαγόνια του Μετρό της Νέας Υόρκης Βαγόνια από το Μετρό της Νέας Υόρκης θα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα περίμενε να συναντήσει κάποιος στις αχανείς υδάτινες εκτάσεις του Ατλαντικού Ωκεανού. Και όμως, κατά μήκος της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ, από το Ντέλαγουερ ως τη Νότια Καρολίνα, ένα υποθαλάσσιο δίκτυο τέτοιων βαγονιών έχει μετατραπεί σε κατοικία για εκατομμύρια ψάρια. «Όταν είδα αυτούς τους τεράστιους μηχανισμούς να ρίχνονται στον ωκεανό σαν παιδικό παιχνίδι σε μπανιέρα σκίρτησε η καρδιά μου», γράφει ο Στέφεν Μάλλον, ο οποίος συνέλαβε με την κάμερά του τη χτηκα σαν σαρδέλα μέσα σε αυτά τών υφάλων μέσω της επαναχρησιμοποίησης των βαγονιών έχει ονο- μετάλλαξη των βαγονιών σε τεχνητούς υφάλους. «Αρχικά ένιωσα ταία δεκαετία, είναι ωραίο να ξέρω μαστεί «Next Stop Atlantic» (Επό- τα υπόγεια βαγόνια κατά την τελευ- έκπληξη, ήταν οι στιγμές αυτής της ότι πραγματικές σαρδέλες χρησιμοποιούν αυτό το μεταλλικό ενημερώνει ο φωτογράφος, στο μενη Στάση Ατλαντικός). Όπως βίαιης ανακύκλωσης, η θέα του νερού που προσαρμόστηκε γρήγορα στις νέες υποθαλάσσιες τους», ανέφερε χαρακτηριστικά. κλωσης του οργανισμού διαχείρι- συγκρότημα κατοικιών σαν το σπίτι πλαίσιο του προγράμματος ανακύ- κατοικίες. Αφού πρώτα στριμώ- Το έργο κατασκευής των τεχνησης του Μετρό της Νέας Υόρκης Εστιατόριο από αλάτι καθαρίζει τον αέρα της πόλης Μια απροσδόκητη χρήση του αλατιού ανέδειξαν οι αρχιτέκτονες του Emtiaz Designing Group από το Ιράν, που αξιοποίησαν το ορυκτό αλάτι που παράγεται στους ορεινούς όγκους της χώρας για να διαμορφώσουν το εσωτερικό του εστιατορίου Salt Restaurant. Οι τοίχοι, τα τραπέζια ακόμα και τα σκαλοπάτια του εστιατορίου που βρίσκεται στο Σιράζ του νότιου Ιράν είναι καλυμμένα από μια αλατώδη επικάλυψη. Το Σιράζ βρίσκεται νοτιοδυτικά της χώρας, επί της κοιλάδας της οροσειράς του Ζάγκρου και σε υψόμετρο περίπου μέτρων, 935 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης. Φημίζεται για το κρασί του και συχνά χαρακτηρίζεται ως πόλη των κήπων και των ποιητών. Υπήρξε μάλιστα γενέτειρα των σημαντικών ποιητών Σααντί( ) και Χαφέζ ( ), των οποίων τα μνήματα αποτελούν σημαντικά αξιοθέατα. Πέραν της αισθητικής και της ιδιαίτερης ταυτότητας που προσδίδει στο εστιατόριο, το αλάτι εξυπηρετεί έναν επιπρόσθετο (και σημαντικότερο) στόχο: συμβάλλει στον καθαρισμό του αέρα της πόλης. Εμπνεόμενοι από τα τοπικά ορυχεία αλατιού και την αλμυρή λίμνη, το Emtiaz δημιούργησε ένα σχέδιο αντιπροσωπευτικό αυτών των στοιχείων. Όπως εξηγούν οι αρχιτέκτονες «οι τοίχοι, τα δομικά σκαλίσματα και τα ταβάνια είναι κατασκευασμένα από αλάτι, προερχόμενο από τα κοντινά αλατωρυχεία και την αλμυρή λίμνη του Σιράζ. Το αλάτι αυτό αναμείχθηκε με φυσική μαστίχα για να σκληρύνει. Το αλάτι είναι ένα φυσικό απολυμαντικό και τα ιόντα που απελευθερώνει καθαρίζουν και αποστειρώνουν τον αέρα, ιδιότητες που το καθιστούν ιδανικό δομικό υλικό για ένα εστιατόριο». Το αλάτι μπορεί να είναι βλαβερό όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες Το αλάτι είναι ένα φυσικό απολυμαντικό και τα ιόντα που απελευθερώνει καθαρίζουν και αποστειρώνουν τον αέρα έχουν αποσυρθεί πάνω από βαγόνια βάρους 18 τόνων το καθένα -χωρίς τις πόρτες, τους τροχούς και τα παράθυρα- με σκοπό την κατασκευή τεχνητών υφάλων στον πυθμένα της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ. Οι ύφαλοι προσελκύουν ψάρια, διότι τους παρέχουν προστασία από τους θηρευτές και λειτουργούν ως σημεία αναζήτησης τροφής, καθώς όστρακα, γαρίδες και καβούρια κατακλύζουν γρήγορα τη δομή. Ο πυθμένας του μέσου της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ είναι αμμώδης σε ποσοστό 95%, με συνέπεια να μην προσελκύονται ψάρια. Οι Αρχές ελπίζουν ότι οι νέοι ύφαλοι θα φιλοξενήσουν ψάρια όπως λαβράκια και καλκάνια που με τη σειρά τους θα προσελκύσουν ζαργάνες, τόνους και δελφίνια. Σε οικονομικούς όρους οι ύφαλοι αναμένεται να προσφέρουν στην αμερικανική οικονομία 200 εκατ. δολάρια ετησίως. Έκθεση με τις φωτογραφίες του Μάλλον θα πραγματοποιηθεί από τις 6 Φεβρουαρίου ως τις 15 Μαρτίου στις γκαλερί Κίμμελ του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. ποσότητες στο φαγητό, αλλά από τα αρχαία χρόνια ακόμα θεωρείται ισχυρό φάρμακο για τις παθήσεις του αναπνευστικού, σύμφωνα με τον Ιπποκράτη. Οι φυσικές μαστίχες αποτρέπουν την απομάκρυνση του αλατιού από τη βροχή, ενώ σκόνη αλατιού και πετρώματα αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για τις περισσότερες επιφάνειες που έχουν κυρτό σχήμα για να θυμίσουν τα σπήλαια της περιοχής. Ένα ακόμα οικολογικό χαρακτηριστικό του εστιατορίου είναι τα ανακυκλωμένα αλουμινένια κουτάκια αναψυκτικών, από τα οποία φτιάχτηκαν οι περίτεχνες καρέκλες και τα σκαλοπάτια που οδηγούν στον δεύτερο όροφο. Επιστήμονες «έβαλαν φρένο» στο φως T ην ταχύτητα ενός φωτονίου κατάφεραν να επιβραδύνουν ερευνητές δύο σκωτικών πανεπιστημίων στο πρώτο επιτυχές πείραμα ελέγχου της ταχύτητας του φωτός. Συγκεκριμένα, ερευνητές από τα Πανεπιστήμια της Γλασκώβης και Έριοτ Βατ του Εδιμβούργου, με επικεφαλής τον φυσικό Μάιλς Πάτζετ, δημιούργησαν ένα ζεύγος φωτονίων με τη βοήθεια ενός υπέρυθρου λέιζερ. Το ένα φωτόνιο ταξίδευε στην κανονική κατάστασή και το άλλο άλλαζε σχήμα, καθώς διέσχιζε μια ειδική πρόσοψη, η οποία ήταν μια συσκευή υγρών κρυστάλλων ελεγχόμενη από ειδικό λογισμικό. Το πείραμα έδειξε ότι δεύτερο φωτόνιο οριακά έχασε ταχύτητα (κατά λίγα εκατομμυριοστά του μέτρου ή μια επιβράδυνση της τάξης του 0,001%). Το φως κινείται πιο αργά, όταν διασχίζει υλικά όπως το νερό ή το γυαλί (το φαινόμενο της διάθλασης που δημιουργεί οπτικές στρεβλώσεις στα μάτια του παρατηρητή), όμως στον κενό χώρο θα πρέπει να έχει πάντα την ίδια απόλυτη ταχύτητα, που θεωρείται σταθερά (το γνωστό «c»). Σύμφωνα με την ειδική θεωρία της Σχετικότητας, το c είναι η μέγιστη ταχύτητα που μπορούν να αναπτύξουν οι πληροφορίες και η ύλη που υπάρχουν στο σύμπαν. Είναι επίσης η ταχύτητα στην οποία κινούνται όλα τα σωματίδια χωρίς μάζα και οι αλλαγές στα συνδεόμενα πεδία (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όπως το φως και τα βαρυτικά κύματα), όταν ταξιδεύουν στο κενό. Αυτή η ταχύτητα σε συνθήκες κενού είναι μέτρα (κάτι λιγότερο από 300 χιλιόμετρα) ανά δευτερόλεπτο. Στην περίπτωση του πειράματος όμως, τα φωτόνια ταξίδευαν με μικρότερη ταχύτητα ακόμη και στον κενό χώρο. Πρακτικές εφαρμογές για την νέα ανακάλυψη δεν έχουν προσδιοριστεί πέραν της θεωρητικής αξίας. Οι Βρετανοί επιστήμονες πιστεύουν πάντως ότι αυτό που συμβαίνει με τα «παραμορφωμένα» φωτόνια, θα πρέπει να ισχύει επίσης για τα ηχητικά κύματα που αναμένεται να επιβραδυνθούν αν διέλθουν από μια παρόμοια μάσκα. GREENWEEK / Σάββατο 31/ / 11

12 {last page} αριθμοι οι τησ εβδομαδασ Κάθε εβδομάδα βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τους αριθμούς. 214 αιτήσεις για αιολικά πάρκα απορρίφθηκαν το 2014 στην Αγγλία, με το επιχείρημα ότι ήδη φιλοξενεί πολλά Επαναπροσδιορισμό του εθνικού σχεδιασμού για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, μέσα από διευρυμένη διαβούλευση μεταξύ της πολιτείας και των εμπλεκόμενων φορέων της αγοράς, ζητεί το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, ώστε να αναθερμανθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και να τοποθετηθούν νέα κεφάλαια στις ΑΠΕ 88 % Των Ελλήνων ανακυκλώνουν τις συσκευασίες τους στον Μπλε Κάδο, σύμφωνα με έρευνα της ΕΕΑΑ 33% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έλθουν στο φως, εάν δεν θέλει η ανθρωπότητα να έρθει αντιμέτωπη με μια ανεξέλεγκτη άνοδο της θερμοκρασίας Σύμφωνα με το μηνιαίο Δελτίο ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ, για τον μήνα Δεκέμβριο η ισχύς των αιολικών διαμορφώθηκε στα 1.661,72 MW από 1623,52 MW τον Νοέμβριο, σημειώνοντας άνοδο 38,2 MW 2,6 εκατομμύρια δολάρια σε χρυσό και ασήμι μπορούν να αποφέρουν τα λύματα μιας πόλης του ενός εκατομμυρίου κατοίκων 12 / Σάββατο 31/ / GREENWEEK