ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΓΙΑ ΥΓΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ

Transcript

1 ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΓΙΑ ΥΓΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ Είκοσι χρόνια µετά την ψήφιση του Ιδρυτικού Νόµου για το Ε.Σ.Υ., η ποιοτική ολοκλήρωση του ηµόσιου Συστήµατος Υγείας αποτελεί εθνική αναγκαιότητα σε ένα κράτος που ισχυρίζεται ότι συγκαταλέγεται στα 25 πλουσιότερα του πλανήτη. Η σύγκρουση όµως θεµελιακών λογικών πάνω στα Συστήµατα υγείας σήµερα, µας φέρνει αντιµέτωπους µε κρίσιµα ζητήµατα και ερωτήµατα, που χρήζουν απαντήσεων. Απαιτείται συζήτηση αντιπαράθεση επί τη ουσίας. Σε ολόκληρη την Ευρώπη καταγράφεται µια προσπάθεια για «ρεαλιστική» προσέγγιση της κοινωνικής και οικονοµικής πραγµατικότητας στους τοµείς Υγείας Πρόνοιας. Μια αργή αλλά σταθερή πορεία µείωσης των κοινωνικών κεκτηµένων είναι ήδη καταγράψιµη. Τελευταίο κρούσµα η επιλογή Σρέντερ για µείωση του κοινωνικού κράτους στη Γερµανία, που προκάλεσε οξύτατη κοινωνική σύγκρουση και οδήγησε στην παραίτησή του από την προεδρία του σοσιαλιστικού κόµµατος. Οι κατευθύνσεις του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου και του Συµφώνου για την απελευθέρωση του εµπορίου στις υπηρεσίες, έχουν οδηγήσει σε διαδικασίες αποδοχής του «οικονοµικού πλουραλισµού» και στις υπηρεσίες υγείας πρόνοιας. Το κοινωνικό αγαθό και πολιτικό δικαίωµα στην υγεία εµπορευµατοποιείται. Τα κρίσιµα και βασικά ερωτήµατα που τίθενται λοιπόν στα σηµερινά κόµµατα εξουσίας είναι : Αποτελεί η υγεία κοινωνικό δικαίωµα ή έχει µετατραπεί σε εµπόρευµα; Πρέπει να παρέχεται δωρεάν ή είναι υποχρεωτικό να πληρώνουν οι πολίτες; Τα πεπραγµένα των κυβερνήσεων Σηµίτη µας παρέχουν µια πρώτη απάντηση. Η προσπάθεια για διαχείριση της κατάστασης (υποχρηµατοδότηση αναδιανοµή ελλειµµάτων, µείωση ανθρώπινου δυναµικού κλπ) υπέταξαν εντέλει την πολιτική που εφάρµοσαν, στη νεοφιλελεύθερη λογική της εµπορευµατοποίησης. Στη χώρα µας, που δεν διαθέτει στοιχειωδώς τις δοµές των άλλων µεγάλων ευρωπαϊκών κρατών, η θεσµοθέτηση της αγοράς σαν βασικού µηχανισµού ελέγχου του κόστους και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας πρόνοιας, οδηγεί σε κοινωνικές ανισότητες. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, όπως και της Ν στις αρχές τις δεκαετίας του 90, διευκόλυναν την ανεξέλεγκτη δράση των ιδιωτικών συµφερόντων και οδήγησαν στην υπερτροφική γιγάντωση του µεγάλου ιδιωτικού τοµέα υγείας. Το κυβερνητικό πρόγραµµα της Νέας ηµοκρατίας για την Υγεία υπόσχεται τη «ριζική ανασυγκρότηση» του «πρόωρα γερασµένου» Εθνικού Συστήµατος Υγείας µε «σύγχρονες και αξιοπρεπείς υπηρεσίες υγείας», «πρόσβαση για όλους και ειδική µέριµνα για τους µη έχοντες». Ταυτόχρονα όµως η Νέα ηµοκρατία οριοθετείται ιδεολογικά στο κρίσιµο ερώτηµα. Με τις επιλογές της για «ενιαίο θεσµικό πλαίσιο οργάνωσης των ηµόσιων Νοσοκοµείων και των Ιδιωτικών Θεραπευτηρίων», «ελεύθερη επιλογή γιατρού και θεραπευτηρίου», «διπλή απασχόληση των γιατρών του ΕΣΥ στα Νοσοκοµεία και στα ιδιωτικά ιατρεία τους», «διάθεση

2 κλινών των ηµόσιων Νοσοκοµείων σε ιδιωτικούς φορείς ασφάλισης», «επανασυγκεντροποίηση της διοίκησης του ΕΣΥ και των προµηθειών», παίρνει θέση υπέρ των µονεταριστικών αντιλήψεων για την Υγεία, που θεωρούν ότι η κεφαλαιοκρατική ολοκλήρωση των κανόνων της αγοράς δεν επιτρέπει στεγανά για τους επενδυτές κεφαλαίου στο χώρο της υγείας. Η Νέα ηµοκρατία ενώ καταγγέλλει την αύξηση των ιδιωτικών δαπανών υγείας (44% των συνολικών, 3,7% του Α.Ε.Π.), τη διαρροή ηµόσιων πόρων στον Ιδιωτικό τοµέα, τις άσκοπες δαπάνες, τις σπατάλες, τα φακελάκια, τη διόγκωση της παραοικονοµίας, τη κακή διαχείριση, υιοθετεί ρυθµίσεις και επιλογές που µεγεθύνουν και τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας και τις διαπλεκόµενες σχέσεις των ιδιωτικών συµφερόντων µέσα και έξω από τα ηµόσια Νοσοκοµεία. Εξαγγέλλει συνθηµατολογικά κάθε µέτρο που είναι κοινά διαπιστωµένη αναγκαιότητα, χωρίς να θίγει το ζήτηµα της αύξησης των δαπανών του κρατικού προϋπολογισµού για την Υγεία, ενώ γνωρίζει ότι είναι οι µικρότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2,9% του Α.Ε.Π.). Ο Συνασπισµός είναι σε κάθετη, µετωπική αντιπαράθεση µε τις δυνάµεις και τις πολιτικές που επιδιώκουν τη µετατροπή του κοινωνικού δικαιώµατος στην υγεία σε εµπόρευµα. Σήµερα περισσότερο από ποτέ αγωνιζόµαστε για σύστηµα υγείας πρόνοιας που είναι κοινωνικά προσανατολισµένο, αποκεντρωµένο, δηµοκρατικό, ποιοτικό, αποτελεσµατικό και δωρεάν. Η πρότασή µας στηρίζεται σε σταθερές βάσεις, στα επιστηµονικά δεδοµένα, στο ανθρώπινο δυναµικό, στις λοιπές υποδοµές που διαθέτουµε και βέβαια σε πολιτική βούληση. Η Υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και δικαίωµα για όλους όσους εργάζονται και ζουν σ αυτή τη χώρα. Το εξασφαλίζει ένα ηµόσιο σύστηµα Υγείας, που παρέχει ισότιµη πρόσβαση, υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, σε όλο τον πληθυσµό, χωρίς επιβάρυνση τη στιγµή της ανάγκης. Χρηµατοδοτείται δηµόσια και ενιαία από τη φορολογία, µε λειτουργίες σχεδιασµένες και αποτελεσµατικές. Στοχεύει στην απάλειψη των κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων. Στηρίζεται σε ολοκληρωµένο δίκτυο υπηρεσιών Πρωτοβάθµιας Φροντίδας και Πρόληψης και εξασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και εξέλιξης στους εργαζόµενους. Η ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας που παλεύουµε, στηρίζεται στην κατοχύρωση και διεύρυνση της κοινωνικής αλληλεγγύης. Η πραγµατική σύγκλιση των ευρωπαϊκών κοινωνιών που διεκδικούµε, οικοδοµείται µε πολιτικές που στηρίζουν την πλήρη απασχόληση τα εργασιακά δικαιώµατα και κατοχυρώνουν την κοινωνική ευθύνη για αλληλεγγύη και υγεία. Υποστηρίζουµε ότι απαιτείται συνολική, κοινωνικά προσανατολισµένη, µεταρρύθµιση υγείας ασφάλισης πρόνοιας και εισαγωγή της παραµέτρου της έννοιας Υγείας σε όλους τους τοµείς ανάπτυξης της χώρας.

3 Βασικοί άξονες της πολιτικής πρότασής µας είναι: Ο διπλασιασµός των δηµόσιων δαπανών στο 6% του ΑΕΠ (πολιτική επιλογή που στηρίζεται και στη φορολογία των υπερκερδών του ιδιωτικού τοµέα υγείας, αλλά και προϊόντων που βλάπτουν αποδεδειγµένα την υγεία κλπ) Ριζικός αναπροσανατολισµός της Υγειονοµικής Εκπαίδευσης και των δηµόσιων υπηρεσιών υγείας από τα θεραπευτικά καθήκοντα στην ΟΛΙΣΤΙΚΗ αντίληψη της ευθύνης τους να προασπίζουν την πλήρη σωµατική διανοητική κοινωνική ευεξία των ανθρώπων. Τελική κατάρτιση του υγειονοµικού χάρτη της χώρας. Επικαιροποίηση των Οργανισµών Νοσοκοµείων και Κέντρων Υγείας και εφαρµογή τους. Οργάνωση της Πρόληψης, της Ιατρικής της Εργασίας και της Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας από το ΕΣΥ κι όχι από τα Ασφαλιστικά Ταµεία. Ενιαίος εθνικός σχεδιασµός του συνόλου των δηµοσίων υπηρεσιών υγείας. Συγκέντρωση όλων των πηγών χρηµατοδότησης. Ενοποίηση των κλάδων υγείας όλων των ασφαλιστικών ταµείων. Συγκρότηση ΕΝΙΑΙΟΥ ΦΟΡΕΑ ΥΓΕΙΑΣ, Ν.Π..., που εξασφαλίζει δηµοκρατικό, αποκεντρωµένο, διαφανή, κοινωνικά ελεγχόµενο τρόπο διοίκησής του. Προώθηση ηµόσιων Πολιτικών για τα έργα υποδοµής, το περιβάλλον, την κατοικία, τη διατροφή, τη φτώχεια, την ανεργία, τις ευπαθείς οµάδες του πληθυσµού, τον πολιτισµό, σε µια κοινωνία που οφείλει να αναβαθµίσει το Κράτος Πρόνοιας και να γίνει Κοινωνία Αλληλεγγύης. Κρίσιµα ζητήµατα για την ολοκλήρωση του ηµόσιου συστήµατος Υγείας - Πρόνοιας Ιδιωτικός ηµόσιος τοµέας Υγείας Ο δηµόσιος τοµέας αναπτύσσεται ολοκληρωµένα, ανά υγειονοµική περιφέρεια. Το κράτος αναβαθµίζει, βελτιώνει, διευρύνει ποσοτικά και ποιοτικά το δηµόσιο τοµέα που λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τον ιδιωτικό τοµέα υγείας, θεωρώντας την υγειονοµική φροντίδα υψηλής ποιότητας, δικαίωµα όλων των πολιτών και υποχρέωση της πολιτείας να την παρέχει. Τίθενται κανόνες λειτουργίας και ελέγχου του παρασιτισµού και της ποιότητας των υπηρεσιών του ιδιωτικού τοµέα, στο πλαίσιο της ισονοµίας και της ίσης αντιµετώπισης. Ο σχεδιασµός, η έκταση και η λειτουργία του ιδιωτικού τοµέα εντάσσεται στον υγειονοµικό χάρτη της χώρας και των συνολικών και επιµέρους εθνικών πολιτικών υγείας.

4 Ενιαίος Φορέας Υγείας (ΕΦΥ) Η αποσαφήνιση της άποψής µας για τη σχέση δηµόσιου ιδιωτικού τοµέα, περιγράφει και το πλαίσιο της θέσης για τη νοµική υπόσταση και λειτουργία του ΕΦΥ. Θεωρώντας τον ένα µέτρο απαραίτητο για τον εξορθολογισµό της χαώδους σηµερινής κατάστασης που προκύπτει από την πολυδιάσπαση των ασφαλιστικών ταµείων, στηρίζουµε τη δηµιουργία ενός ΕΦΥ που είναι ΝΠ, παρέχει τις υπηρεσίες του µέσω του δηµόσιου τοµέα και δεν αποτελεί µοχλό για την εισαγωγή των κανόνων της αγοράς, µέσα από τη δυνατότητα ελεύθερης διαπραγµάτευσης πακέτων παροχών µε το δηµόσιο ή τον ιδιωτικό τοµέα Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας Η οικοδόµηση του συστήµατος ΠΦΥ αποτελεί την υποστασιοποίηση και ολοκλήρωση του ΕΣΥ. Ο θεσµός του οικογενειακού γιατρού αποτελεί το «κλειδί» της ολοκλήρωσης του συστήµατος ΠΦΥ. Είναι ο θεσµός που µπορεί να διευκολύνει τη µετάβαση από το θεραπευτικό χαρακτήρα του σηµερινού συστήµατος στην ΟΛΙΣΤΙΚΗ λογική των καθηκόντων προάσπισης της υγείας µε αναπροσανατολισµό της λογικής που διέπει την εκπαίδευση και τη λήψη ειδικοτήτων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Τα ζητήµατα της σωστής οργάνωσης της επείγουσας περίθαλψης είναι από τα πιο σηµαντικά για την οικοδόµηση ηµόσιου Συστήµατος Υγείας, καθολικού ποιοτικού δωρεάν αποκεντρωµένου και αποτελεσµατικού. Η σηµερινή κατάσταση εµφανίζει : Σε κλίνες ΜΕΘ, ΜΑΦ, ΜΑΑ, σε παιδιατρικές ΜΕΘ. Στην οργάνωση του ΕΚΑΒ, ιδιαίτερα για την κάλυψη των δυσπρόσιτων ορεινών και νησιωτικών περιοχών. Στην εκπαίδευση εξειδίκευση στην εντατική ιατρική και εντατική νοσηλευτική. Στη λειτουργία Τµηµάτων Επειγόντων Περιστατικών. Τα αποτελέσµατα των ελλείψεων, 20 χρόνια µετά την ψήφιση του Ιδρυτικού Νόµου για το ΕΣΥ 1397/83, είναι κραυγαλέα µε τις απώλειες ανθρώπινων ζωών ή την επιβάρυνση της υγείας πολλών ασθενών.η µη λειτουργία 100 περίπου έτοιµων κλινών ΜΕΘ λόγω της έλλειψης ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, αποκαλύπτει µε τον πιο τραγικό τρόπο το πρόσωπο των εφαρµοζόµενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Αποκέντρωση Αυτοτέλεια υγειονοµικών περιφερειών

5 Βασικό συστατικό στοιχείο της λογικής µας είναι η αποκέντρωση στη λήψη των αποφάσεων και η υγειονοµική αυτοτέλεια κάθε περιφέρειας. Η αποκέντρωση στο σχεδιασµό οδηγεί σε αποφάσεις πιο κοντά στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Ο ρόλος του κεντρικού σχεδιασµού αναφέρεται στον προσδιορισµό των γενικών κατευθύνσεων πολιτικών υγείας, την κατανοµή των πόρων ανά περιφέρεια, την κατανοµή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στα πλαίσια αυτά απαιτείται η αναβάθµιση του ρόλου του ΚΕΣΥ Τα Περιφερειακά Συµβούλια είναι αποφασιστικά όργανα σχεδιασµού για την υγειονοµική περιφέρεια, αρµόδια για την κατανοµή των πόρων στις µονάδες της περιφέρειας, το ρόλο κάθε µονάδας στο σχεδιασµό των υγειονοµικών πολιτικών στην περιφέρεια, την κατανοµή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στη σύνθεση τους, απαραίτητο στοιχείο η συµµετοχή των εργαζοµένων και των εκπροσώπων των χρηστών υπηρεσιών υγείας Άµεσες ενέργειες: Αναβάθµιση ανθρώπινου δυναµικού Στήριξη αναβάθµιση Νοσοκοµείων. Σύγχρονες υποδοµές σε τεχνολογικό, ξενοδοχειακό εξοπλισµό. Άµεση αντιµετώπιση εργασιακών προβληµάτων βασικούς µισθούς. εργαζοµένων. Ουσιαστικές αυξήσεις στους Ενσωµάτωση επιδοµάτων στο βασικό µισθό. Χορήγηση οικογενειακού επιδόµατος χωρίς προϋποθέσεις στους δύο γονείς. Ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά. Μειωµένο ωράριο. Αύξηση άδειας µείωση ορίων συνταξιοδότησης. Υπολογισµός εφηµεριών στα συντάξιµα χρόνια. Μέτρα για Υγιεινή και Ασφάλεια. Μαζικές προσλήψεις µόνιµου προσωπικού. Πλήρης, Αποκλειστική Απασχόληση - Ενιαίες εργασιακές σχέσεις. Μονιµοποίηση γιατρών ΕΣΥ µετά από ατοµική κρίση στα 2 χρόνια θητείας. Όχι στις ιδιωτικοποιήσεις. Κατάργηση απογευµατινών ιδιωτικών γιατρειών. Επαναφορά στο δηµόσιο τµηµάτων και λειτουργιών ΕΣΥ που έχουν αποδοθεί στον ιδιωτικό τοµέα. Αυστηρός έλεγχος και όροι λειτουργίας στα Ιδιωτικά ιαγνωστικά Κέντρα. Περιορισµός Ιδιωτικής απάνης για Υγεία. Αποτελεσµατική οργάνωση επείγουσας προνοσοκοµειακής περίθαλψης στο σύνολο της χώρας. Έµφαση στις δυσπρόσιτες περιοχές. Ολοκληρωµένη ανάπτυξη, ενίσχυση ΕΚΑΒ. Τραυµατολογικά κέντρα στους άξονες εθνικών οδών. Οργάνωση Τµηµάτων Επειγόντων Περιστατικών. Κατάργηση συµµετοχής στα φάρµακα για χαµηλόµισθους, χαµηλοσυνταξιούχους και χρόνια νοσήµατα. Μείωση στο 10% συµµετοχής των υπόλοιπων. Ανασυγκρότηση, Πλήρης Ανάπτυξη ΕΟΦ.

6 Στήριξη και αναβάθµιση Πρόνοιας. Εργασιακή, κοινωνική ένταξη πολιτών µε αναπηρίες και AIDS. ηµιουργία Κέντρων Φυσικής - Ιατρικής αποκατάστασής. Μέτρα ενάντια στον αποκλεισµό και καταστολή χρηστών ναρκωτικών. Ολοκληρωµένα θεραπευτικά προγράµµατα για πλήρη εργασιακή επανένταξη. Η πολιτική υγείας που εφαρµόζεται στη χώρα µας, αποτελεί συνιστώσα µιας ευρύτερης διαδικασίας και προσπάθειας καταστροφής του κοινωνικού κράτους και µετατροπής του κοινωνικού αγαθού της υγείας σε εµπόρευµα σε παγκόσµιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η διαπίστωση αυτή µας οδηγεί σε µια συνολική πολιτική και κοινωνική θεώρηση και πάλη. Παλεύουµε για την υπεράσπιση του δικαιώµατος στην Υγεία µε τις κοινωνικές δυνάµεις του τόπου και συµµετέχουµε στην προσπάθεια του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουµ. Καλούµε φορείς και άτοµα να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια. ιαµορφώνουµε από κοινού τη συνιστώσα του παγκοσµιοποιηµένου κινήµατος ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσµιοποίηση. Γνωρίζουµε καλά ότι η ολοκλήρωση του ΕΣΥ στην κατεύθυνση που παραπάνω οριοθετήσαµε, απαιτεί ριζικές κοινωνικο-οικονοµικές αλλαγές στη χώρα και την Ε.Ε. Συµµετέχουµε στην πανευρωπαϊκή προσπάθεια για οικοδόµηση ικτύου υπεράσπισης και προώθησης του δηµόσιου τοµέα και διεκδικούµε την ψήφο κάθε σκεπτόµενου πολίτη, µε το Ενωτικό Ψηφοδέλτιο του Συνασπισµού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2004