ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ. Άννα Μπατιστάτου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ. Άννα Μπατιστάτου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων"

Transcript

1 ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Άννα Μπατιστάτου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

2 ΠΑΓΚΡΕΑΣ Στοιχεία Ανατομίας-Φυσιολογίας Το πάγκρεας δημιουργείται από δυο ξεχωριστές καταβολές, που στην πορεία συνενώνονται Η κοιλιακή καταβολή δημιουργείται ως μέρος του αναπτυσσόμενου ηπατικού πόρου και σχηματίζει κυρίως την κεφαλή του παγκρέατος Η ραχιαία καταβολή είναι μεγαλύτερη και σχηματίζει το σώμα, την ουρά και το πρόσθιο τμήμα της κεφαλής

3 Το φυσιολογικό πάγκρεας των ενηλίκων συνίσταται από δυο μοίρες: την εξωκρινή μοίρα, που περιλαμβάνει το σύστημα των αδενοκυψελών, που διατάσσονται σε λόβια και αδειάζουν το περιεχόμενό τους σε πόρους με συνεχώς αυξανόμενο μέγεθος και τελικά στον κύριο παγκρεατικό πόρο (του Wirsung, καταλήγει στο φύμα του Vater) και τον επικουρικό παγκρεατικό πόρο (του Santorini) και την ενδοκρινή μοίρα

4 Τα κύτταρα των κυψελίδων είναι μεγάλα, πολυγωνικά με άφθονο κυτταρόπλασμα το οποίο είναι γεμάτο από ηωσινόφιλα ζυμογόνα κοκκία Οι πόροι επενδύονται από κυβικά κύτταρα

5 Η ενδοκρινής μοίρα αντιπροσωπεύεται κυρίως από τα νησίδια του Langerhans (συνιστούν το 1-2% του παγκρέατος στον ενήλικα), που είναι στρογγυλές, συμπαγείς δομές με αυξημένη αγγείωση και συνίστανται κυρίως από τα ακόλουθα κύτταρα: Β-κύτταρα: εκκρίνουν ινσουλίνη και αποτελούν το 70% του κυτταρικού πληθυσμού των νησιδίων Α-κύτταρα: εκκρίνουν γλουκαγόνο και αποτελούν το 5-20% του κυτταρικού πληθυσμού των νησιδίων D-κύτταρα: εκκρίνουν σωματοστατίνη και αποτελούν το 5-10% του κυτταρικού πληθυσμού των νησιδίων PP-κύτταρα: εκκρίνουν παγκρεατικό πολυπεπτίδιο και αποτελούν το 1-2% του κυτταρικού πληθυσμού των νησιδίων

6

7 Ab για γλουκαγόνο Ab για ινσουλίνη

8 Τα ενδοκρινικά κύτταρα (εκτός από τα Β-κύτταρα) σε ανοσοϊστοχημικό έλεγχο είναι θετικά για νευροενδοκρινικούς δείκτες χρωμογρανίνη συναπτοφυσίνη ειδική των νευρώνων ενολάση (NSE) και νευροϊνίδια

9 ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Οι όγκοι του παγκρέατος διακρίνονται σε νεοπλάσματα της εξωκρινούς και νεοπλάσματα της ενδοκρινούς μοίρας Τα νεοπλάσματα της εξωκρινούς μοίρας είναι στη μεγάλη πλειοψηφία τους επιθηλιακής αρχής και διακρίνονται σε καλοήθη, οριακής κακοηθείας και κακοήθη, καθώς και σε συμπαγή ή κυστικά

10 ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΩΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Αδενοκαρκίνωμα των πόρων Είναι το πιο συχνό κακόηθες νεόπλασμα του παγκρέατος (85% των περιπτώσεων) Αποτελεί την πέμπτη σε συχνότητα αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ, μετά από τα καρκινώματα του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη Εμφανίζεται σε ηλικίες ετών, με μια μικρή υπεροχή στους άντρες. Η συχνότητά του συνεχώς αυξάνει τις τελευταίες δεκαετίες Δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για την αιτιοπαθογένειά του, ωστόσο υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ καπνίσματος και ανάπτυξης αδενοκαρκινώματος του παγκρέατος

11 Αδενοκαρκίνωμα των πόρων Η κλινική εικόνα εξαρτάται από την εντόπιση Νεοπλάσματα της κεφαλής εμφανίζονται με προοδευτικό ίκτερο και άλγος, ωστόσο η διάγνωση συνήθως τίθεται αργά όταν το νεόπλασμα έχει ήδη επεκταθεί πέρα από το πάγκρεας Τα νεοπλάσματα του σώματος και της ουράς αναπτύσσονται ύπουλα, χωρίς συμπτώματα και συνήθως έχουν δώσει μεταστάσεις όταν διαγνωστούν Στο 25% των ασθενών σχετίζονται με περιφερική φλεβοθρόμβωση

12 Μακροσκοπική εικόνα: Το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος εντοπίζεται στην κεφαλή στα 2/3 των περιπτώσεων και στο σώμα και την ουρά στο υπόλοιπο 1/3 Στο 20% των περιπτώσεων είναι πολυεστιακό Είναι ασαφώς περιγεγραμμένο, σκληρό, με κιτρινόφαιη επιφάνεια διατομής Η εξωπαγκρεατική επέκταση είναι συχνή

13

14 Μικροσκοπική εικόνα: Μικροσκοπικά τα νεοπλάσματα διακρίνονται σε πτωχά, μέτρια και καλά διαφοροποιημένα Χαρακτηρίζονται από την παρουσία αδενικών σχηματισμών και πολύ συχνά εμφανίζουν περινευρική διήθηση Τυπική επίσης είναι η μεγάλη κυτταρολογική ατυπία (εκσεσημασμένη πυρηνική πλειομορφία, απώλεια προσανατολισμού, εμφανή πυρήνια, άφθονες μιτώσεις) σε συνδιασμό με τη μικρή αρχιτεκτονική ατυπία Με ειδική χρώση PAS αναγνωρίζεται η παρουσία βλέννης

15

16

17

18

19 ΤΑΧΕΙΑ ΒΙΟΨΙΑ Πολύ δύσκολη η διαφορική διαγνωση μεταξύ καλά διαφοροποιημένου αδενοκαρκινώματος και χρόνιας παγκρεατίτιδας ΠΡΟΣΟΧΗ σε: Κυτταρολογικά χαρακτηριστικά στους αδενικούς σχηματισμούς Περινευρική διήθηση

20 Σε ανοσοϊστοχημικό έλεγχο τα νεοπλασματικά κύτταρα είναι θετικά στις κερατίνες (7,8,18,19, 15/16, 17 και σπανιότερα στις 5/6,10,13), και το ΕΜΑ Συνήθως εκφράζουν και τους δείκτεs CEA, CA19-9, B72.3 και άλλα pancreatic cancer-associated antigens

21 Άλλοι μικροσκοπικοί τύποι αδενοκαρκινώματος του παγκρέατος Αδενοπλακώδες καρκίνωμα Ογκοκυτταρικό καρκίνωμα Διαυγοκυτταρικό καρκίνωμα Καρκίνωμα signet ring Βλεννώδες καρκίνωμα

22 Αρχικά μεθίσταται στους περιπαγκρεατικούς λεμφαδένες Οι πιο συχνές θέσεις απομακρυσμένων μεταστάσεων είναι το ήπαρ, το περιτόναιο, οι πνεύμονες, τα επινεφρίδια, τα οστά, το δέρμα και το ΚΝΣ Η πρόγνωση είναι πολύ πτωχή, με μόνο το 10% των ασθενώνναεπιζούντονπρώτοχρόνομετάτη διάγνωση

23 Με βάση κλινικές και μοριακές μελέτες πιστεύεται σήμερα ότι το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος ακολουθεί μια αλληλουχία πολυσταδιακής εξέλιξης από χαμηλόβαθμη σε υψηλόβαθμη δυσπλασία και τελικά σε διηθητικό αδενοκαρκίνωμα Το 2001 προτάθηκε ο όρος pancreatic intraepithelial neoplasia (PanIN) και ορίστηκαν σαφή κριτήρια για τη διάγνωση αυτών των αλλοιώσεων

24

25 Pancreatic intraepithelial neoplasia (PanIN) Οι αλλοιώσεις PanIN χαρακτηρίζονται από προοδευτικά αυξανόμενη κυτταρολογική και αρχιτεκτονική ατυπία και διακρίνονται σε PanIN/L-1Α: Ενδοπορική αλλοίωση που συνίσταται από ψηλά κυλινδρικά κύτταρα χωρίς ατυπία ή σχηματισμό θηλών. Υπάρχουν αντιρρήσεις για το αν πραγματικά είναι νεοπλασματικής φύσεως, γι αυτό και ως συνώνυμο χρησιμοποιείται ο όρος «mucinous duct lesion

26 PanIN/L-1Α

27 PanIN/1B: Ενδοπορική αλλοίωση με ελάχιστη κυτταρολογική ατυπία, αλλά πρώϊμες αλλοιώσεις της αρχιτεκτονικής με αναδιπλώσεις του βλεννογόνου και ελάχιστη ψευδοστοιβαδοποίηση

28 PanIN/2: Ενδοπορική αλλοίωση με κυτταρολογική ατυπία, αλλά και ψευδοστοιβαδοποίηση

29 PanIN-3(CIS) : Ενδοπορική αλλοίωση με θηλώδες πρότυπο αρχιτεκτονικής, αρκετά κυβοειδή κύτταρα, κυτταρολογική ατυπία, νεκρώσεις, μιτώσεις και απώλεια της πολικότητας

30 Pancreatic intraepithelial neoplasia (PanIN) Οι αλλοιώσεις PanIN-1Α και PanIN-1Β αποτελούν συχνά τυχαίο εύρημα (ως και στο 40% των μη νεοπλασματικών αδένων). Το ίδιο και η αλλοίωση PanIN-2. Θεωρείται λοιπόν ότι η παρουσία τους στερείται κλινικής σημασίας Η αλλοίωση PanIN-3 είναι πολύ σπάνια σε μη νεοπλασματικό πάγκρεας (<5%), αλλά αναγνωρίζεται στο 40-50% των περιπτώσεων με διηθητικό αδενοκαρκίνωμα των πόρων. Πιστεύεται ότι είναι κλινικά σημαντική αλλοίωση που μεταπίπτει/συνυπάρχει με διηθητικό αδενοκαρκίνωμα

31 Pancreatic intraepithelial neoplasia (PanIN) Υπάρχουν και μοριακά δεδομένα που υποστηρίζουν αυτή τη θεωρία της πολυσταδιακής εξέλιξης. Παρατηρούνται γενετικές αλλοιώσεις σε ογκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια Πρώϊμες: Μεταλλάξεις σε k-ras, HER-2/neu, prostate stem cell antigen, υπερέκφραση MUC-5 και fascin Ενδιάμεσες: Απενεργοποίηση p16, υπερέκφραση MUC-1 και cyclin D1 Όψιμες: Μεταλλάξεις σε p53 και BRCA2, απενεργοποίηση του pancreatic carcinoma locus 4, υπερέκφραση των Ki67, σκαι mesothelin

32

33

34 Pancreatic intraepithelial neoplasia (PanIN) Στη διαφορική διάγνωση περιλαμβάνονται η αντιδραστική ατυπία, η πλακώδης/μεταβατικού τύπου μετάπλαση, η καρκινοποίηση των πόρων από παρακείμενο διηθητικό αδενοκαρκίνωμα Η πιο δύσκόλη διαφορική διάγνωση, τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά είναι από ενδοπορικά θηλώδη βλεννώδη νεοπλάσματα (intraductal papillary mucinous neoplasms) Τα τελευταία ορίζονται ως μακροσκοπικά ορατά νεοπλάσματα, μη-διηθητικά, επιθηλιακής αρχής, που παράγουν βλέννη, εντοπίζονται στον κύριο παγκρεατικό πόρο ή τους κλάδους του και σχηματίζουν μάζα μδ >1 εκ

35

36 Αναπλαστικό καρκίνωμα (πλειόμορφο, σαρκωματόμορφο ή αδιαφοροποίητο) Στις περισσότερες περιπτώσεις εξορμάται από τους πόρους Συνιστά το 7% των κακοήθων νεοπλασμάτων της εξωκρινούς μοίρας Προσβάλλει συνήθως άνδρες >50 ετών Μορφολογικά διακρίνονται τρεις τύποι: Πλειόμορφο Από ατρακτόμορφα κύτταρα Από μικρά στρογγυλά κύτταρα Θετική ανοσοαντίδραση (εστιακά) σε κερατίνη, EMA, CEA Πολύ πτωχή πρόγνωση

37

38 Γιγαντοκυτταρικός όγκος

39 Γιγαντοκυτταρικός όγκος

40

41 ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΒΛΑΣΤΩΜΑ: Το πιο συχνό νεόπλασμα του παγκρέατος σε παιδιά

42 Κυστικά νεοπλάσματα του παγκρέατος Τα πρωτοπαθή κυστικά νεοπλάσματα είναι σπάνια Τα πιο συχνά είναι τα ορώδη κυστικά νεοπλάσματα που συνιστούν περίπου το 25% όλων των κυστικών όγκων του παγκρέατος και το 1-2% όλων των νεοπλασμάτων της εξωκρινούς μοίρας Με βάση την τελευταία ταξινόμηση κατά WHO διακρίνονται σε: Ορώδες κυσταδένωμα (ονομάζεται και glycogen-rich) Με βάση τα μακροσκοπικά χαρακτηριστικά διακρίνεται σε ορώδες μικροκυστικό αδένωμα και ορώδες μακροκυστικό αδένωμα και σε: Ορώδες κυσταδενοκαρκίνωμα

43 Το ορώδες μικροκυστικό κυσταδένωμα εντοπίζεται συνήθως στην κεφαλή ή την ουρά και παρουσιάζεται ως μεγάλη πολύχωρη μάζα που συνίσταται από πολλές μικρές κυστικές κοιλότητες γεμάτες διαυγές (ορώδες) υγρό Οι μικροκύστεις επενδύονται από μονόστιβο αποπλατυσμένο ή κυβοειδές επιθήλιο που περιέχει άφθονο γλυκογόνο (PAS+, PASdiastase-) Σε ανοσοϊστοχημικό έλεγχο τα νεοπλασματικά κύτταρα είναι θετικά στα: CK7,8,18,19, εστιακά στα: B72.3 και Ca19-9 και αρνητικά στα: CK14, CK20, CEA, p53

44 Ορώδες μικροκυστικό αδένωμα

45 Ορώδες μικροκυστικό αδένωμα

46 Αν αναγνωριστούν κακοήθη χαρακτηριστικά πυρηνική ατυπία διηθητική ανάπτυξη μεταστάσεις τότε μιλάμε για ορώδες κυσταδενοκαρκίνωμα

47 Βλεννώδη κυστικά νεοπλάσματα Οι βλεννώδεις κυστικοί όγκοι του παγκρέατος είναι σπάνια νεοπλάσματα που χαρακτηρίζονται από Αυξημένη επίπτωση στις γυναίκες ( : =10:1) Απουσία επικοινωνίας με το σύστημα των πόρων του παγκρέατος Χαρακτηριστικό στρώμα, που μοιάζει με αυτό της ωοθήκης

48 Οι βλεννώδεις κυστικοί όγκοι εντοπίζεται συνήθως στο σώμα ή την ουρά και παρουσιάζεται ως μεγάλες πολύχωρες κυστικές μάζες, οι οποίες επενδύονται από ψηλό κυλινδρικό επιθήλιο, που παράγει βλέννη και σχηματίζει θηλές. Συχνά συνυπάρχει αποτιτάνωση του τοιχώματος της κύστης. Με βάση τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τα νεοπλάσματα αυτά διακρίνονται σε καλοήθη (βλεννώδες κυσταδένωμα), οριακής κακοήθειας και κακοήθη (βλεννώδες κυσταδενοκαρκίνωμα, όταν αναγνωριστεί σαφής διήθηση του τοιχώματος)

49 Πολλοί ερευνητές έχουν δείξει ότι ιστολογικά καλοήθεις βλεννώδεις κυστικοί όγκοι μπορεί να εξαλλαγούν σε κακοήθεις αν δεν εξαιρεθούν πλήρως Καθώς είναι δυνατόν ένα μικρό μόνο μέρος όγκου να εμφανίζει στοιχεία κακοήθειας πρέπει να γίνεται εκτεταμένη δειγματοληψία και μικροσκοπική εξέταση

50

51

52

53

54

55 ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Είναι πολύ πιο σπάνια από εκείνα της εξωκρινούς μοίρας Εμφανίζονται στους ενήλικες και εντοπίζονται στο σώμα ή την ουρά του παγκρέατος Τόσο μακροσκοπικά όσο και μικροσκοπικά μοιάζουν με τους καρκινοειδείς όγκους του πεπτικού σωλήνα, με τους οποίους άλλωστε έχουν κοινή νευροενδοκρινική προέλευση Μακροσκοπικά εμφανίζονται ως οζίδια ρόδινου χρώματος που δεν περιβάλλονται από κάψα

56 Μικροσκοπικά συνίστανται από μικρά, σχετικά ομοιόμορφα κυβοειδή κύτταρα με κεντρικούς πυρήνες και οξεόφιλο ή αμφίφιλο λεπτοκοκκώδες κυτταρόπλασμα Το πρότυπο αρχιτεκτονικής μπορεί να είναι συμπαγές, gyriform, αδενικό ή μη χαρακτηριστικό Το στρώμα είναι αγγειοβριθές και μπορεί να εναποτίθεται αμυλοειδές Με την αιματοξυλίνη-ηωσίνη τίθεται η διάγνωση «όγκος ενδοκρινούς μοίρας/από νησιδιακά κύτταρα του παγκρέατος»

57 Συνήθως οι όγκοι από τα νησιδιακά κύτταρα του παγκρέατος συνθέτουν τις αντίστοιχες παγκρεατικές ορμόνες Ωστόσο μερικοί είναι μη λειτουργικοί Ανοσοϊστοχημικά υπάρχουν «πανενδοκρινικοί» δείκτες: NSE, χρωμογρανίνη Α και Β, συναπτοφυσίνη, οπιοειδή πεπτίδια και δείκτες ειδικοί για κάθε πεπτίδιο: ινσουλίνη, γλουκαγόνο, PP κλπ

58 ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Πολλά σύνδρομα σχετίζονται με όγκους από κύτταρα των νησιδίων, αλλά εδώ θα σχολιάσουμε μόνο τα πιο χαρακτηριστικά το ινσουλίνωμα (υπερινσουλινισμός) το γαστρίνωμα (σύνδρομο Zollinger-Ellison) και την πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία (MEN)

59 Αδένωμα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος

60 Αδένωμα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος Μπορεί να είναι μη λειτουργικό Αν παράγει ινσουλίνη, τότε προκαλεί υπογλυκαιμία Αν παράγει γαστρίνη, τότε οδηγεί στο σ. Zollinger-Ellison

61 Ινσουλίνωμα (όγκος από Β-κύτταρα) Συνήθως πρόκειται για μονήρη, καλοήθη ενδοπαγκρεατικά νεοπλάσματα Στο 10% των περιπτώσεων είναι κακοήθη και διαγιγνώσκονται μόνο με βάση την τοπική διήθηση και τις απομακρυσμένες μεταστάσεις, γιατί ιστολογικά δε διαφέρουν από τα καλοήθη νεοπλάσματα Τα νεοπλασματικά κύτταρα εκκρίνουν ινσουλίνη και προκαλούν υπογλυκαιμία. Τα υπογλυκαιμικά επεισόδια ανακουφίζονται αμέσως με τη λήψη γλυκόζης. Στην κυκλοφορία ανιχνεύονται ψηλά επίπεδα ινσουλίνης

62 Ινσουλίνωμα: Ανοσοϊστοχημική χρώση για ινσουλίνη

63 Γαστρίνωμα (σύνδρομο Zollinger-Ellison) Είναι νεόπλασμα από κύτταρα G που παράγουν γαστρίνη Εντοπίζεται στο πάγκρεας, στους περιπαγκρεατικούς ιστούς, στο τοίχωμα του δωδεκαδακτύλου και την πυλωρική μοίρα του στομάχου

64 Γαστρίνωμα (σύνδρομο Zollinger-Ellison) Το σύνδρομο Zollinger-Ellison οφείλεται στην υπερπαραγωγή γαστρίνης και χαρακτηρίζεται από αυξημένες γαστρικές εκκρίσεις και έλκη στομάχου και δωδεκαδακτύλου Το 1/3 των ασθενών εμφανίζει διάρροιες Στις σποραδικές περιπτώσεις τα νεοπλάσματα είναι μονήρη και πάνω από τα μισά έχουν επεκταθεί τοπικά ή δώσει μεταστάσεις κατά το χρόνο της διάγνωσης Όταν εμφανίζονται σε συνδυασμό με σύνδρομο ΜΕΝ Ι, είναι πολυεστιακά, εντοπίζονται κυρίως στο δωδεκαδάκτυλο και συνήθως είναι καλοήθη

65 Γαστρίνωμα

66 Γαστρίνωμα

67

68

69 Σύνδρομα ΜΕΝ (Multiple Endocrine Neoplasia) Τα σύνδρομα Πολλαπλής Ενδοκρινικής Νεοπλασίας (ΜΕΝ) κληρονομούνται με σωματικό επικρατούντα χαρακτήρα και χαρακτηρίζονται από υπερπλασία ή νεοπλασματική εξεργασία σε περισσότερους από έναν ενδοκρινείς αδένες

70 Σύνδρομo ΜΕΝ I (Werner s syndrome): Χαρακτηρίζεται από Αδενώματα υπόφυσης Νεοπλάσματα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος (κυρίως γαστρίνωμα) Υπερπλασία των κύριων κυττάρων του παραθυρεοειδούς

71 Αδένωμα υπόφυσης

72 Αδένωμα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος

73 Υπερπλασία παραθυρεοειδούς

74 Σύνδρομo ΜΕΝ ΙI (germline mutations in the RET proto-oncogene): MEN IIα (Sipple s syndrome):χαρακτηρίζεται από Υπερπλασία των κυττάρων C και μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς Φαιοχρωμοκύττωμα των επινεφριδίων Υπερπλασία των κύριων κυττάρων του παραθυρεοειδούς

75 Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς

76 Φαιοχρωμοκύττωμα επινεφριδίων

77 Υπερπλασία παραθυρεοειδούς

78 MEN IIβ (Gorlin s syndrome): Χαρακτηρίζεται από Μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς Φαιοχρωμοκύττωμα των επινεφριδίων Γαγγλιονευρώματα βλεννογόνων

79 Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς

80 Φαιοχρωμοκύττωμα επινεφριδίων

81 Γαγγλιονεύρωμα

82 Στο πάγκρεας αναπτύσσονται σπάνια και Λεμφώματα Καλοήθεις μεσεγχυματικοί όγκοι (πχ λεμφαγγείωμα, αιμαγγείωμα, schwannoma) Σαρκώματα (πχ λιποσάρκωμα, λειομυοσάρκωμα) Μεταστατικοί όγκοι συνήθως από επέκταση νεοπλάσματος του παχέος εντέρου ή νεφρού Αιματογενείς μεταστάσεις εξαιρετικά σπάνιες (σε γενικευμένη καρκινωμάτωση)

83 SAINT PANCRAS Also known as Pancritas; Pancratius Memorial 12 May Profile 14 year old orphan, brought to Rome by his uncle. Convert. Martyred with Saint Nereus, Saint Achilleus, and Saint Domitilla. Pope Vitalian sent his relics from the cemetery of Calepodius in Rome to England as part of the evangelization of England, so they would have relics of the Church at large, and to install in altars in new churches. Saint Augustine of Canterbury dedicated the first Church in England to Saint Pancras, and subsequent churches throughout England are similarly named for him. Died martyred by beheading c.304 at Rome

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Ελένη Σπανίδου-Καρβούνη Καρβούνη, FRCPC Παθολογοανατόμος Αρεταίειο Νοσοκομείο Προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις του παγκρέατος Παγκρεατική Ενδοεπιθηλιακή Νεοπλασία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ Επιφυσιοβλάστωµα Επιφυσιοκύττωµα Ογκος

Διαβάστε περισσότερα

Section A: Είδος επέμβασης

Section A: Είδος επέμβασης Section A: Είδος επέμβασης A1. Είδος Επέμβασης Παγκρεατο12δακτυλεκτομή(επέμβαση Whipple ), μερική παγκρεατεκτομή Παγκρεατο12δακτυλεκτομή(επέμβαση Whipple), ολική παγκρεατεκτομή PPPD, μερική παγκρεατεκτομή

Διαβάστε περισσότερα

Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος. Δ Ροντογιάννη

Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος. Δ Ροντογιάννη Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος Δ Ροντογιάννη Νευρώνες ΚΝΣ C Κύτταρα Θυρεοειδούς Κύτταρα παραθυρεοειδών αδένων Μεμονωμένα κύτταρα βρογχικού βλεννογόνου και βλεννογόνουγεσ ΔΙΑΧΥΤΟ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Βιοψία εκτομής (εκπυρήνιση) Μερική παγκρεατεκτομή, σώμα-ουρά παγκρέατος. Μερική παγκρεατεκτομή, ουρά παγκρέατος. Δεν καθορίζεται.

Βιοψία εκτομής (εκπυρήνιση) Μερική παγκρεατεκτομή, σώμα-ουρά παγκρέατος. Μερική παγκρεατεκτομή, ουρά παγκρέατος. Δεν καθορίζεται. Section A: Είδος επέμβασης A1. Βιοψία εκτομής (εκπυρήνιση) Παγκρεατο12δακτυλεκτομή(επέμβαση Whipple ), μερική παγκρεατεκτομή Παγκρεατο12δακτυλεκτομή(επέμβαση Whipple), ολική παγκρεατεκτομή Μερική παγκρεατεκτομή,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Χρ.Τσοµπανίδου Παθολογοανατόµος Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκοµείο Θεσ/νίκης «Άγιος Δηµήτριος» προέρχονται από το φυσιολογικό επιθήλιο µε την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΠΑΝΟΣ ΠΡΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΠΑΝΟΣ ΠΡΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΠΑΝΟΣ ΠΡΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΟΓΚΩΝ (ΝΕΤς) ΓΑΣΤΡΟΠΑΓΚΡΕΑΤΙΚΟΙ ΝΕΤς Νέες περιπτώσεις : 5/100.000/έτος Συχνότητα :

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογία Σαλπίγγων. Ηβη Αρβανίτη

Παθολογία Σαλπίγγων. Ηβη Αρβανίτη Παθολογία Σαλπίγγων Ηβη Αρβανίτη Κακοήθεις Επιθηλιακοί Όγκοι Πρωτοπαθές καρκίνωμα ο όγκος πρέπει να βρίσκεται μέσα στον αυλό ή στο κωδωνικό άκρο η μήτρα και η ωοθήκη ή να μην έχουν όγκο ή να είναι ξεκάθαρα

Διαβάστε περισσότερα

Μερικές από τις φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την παρουσίαση προέρχονται από τa παρακάτω βιβλία: - Rosai and Ackerman s Surgical Pathology. 10th Edition, Vol. 1, Elsevier, 2011 - Baloch ZW,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΣΤΟΜΑΧΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΣΤΟΜΑΧΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΣΤΟΜΑΧΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΟAΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΜΑΔΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑ 15 Δεκεμβρίου 2004 Mαρία Δαιμονάκου- Βατοπούλου Αναπληρώτρια Διευθύντρια Σισμανόγλειο ΓΠΝΑ Kαρκινογέννεση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ηβη Αρβανίτη

ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ηβη Αρβανίτη ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ Ηβη Αρβανίτη 1898 Pfannenstiel θηλώδη κυσταδενώματα ωοθήκης 1929 Taylor ημικακοήθη νεοπλάσματα WHO του 2003 οριακός ορώδης όγκος (SΒΟΤ( ΒΟΤ) χαμηλής δυνητικής κακοηθείας όγκος

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4 Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4 Βασιλική Κωτούλα Δημητριάδου, επίκ. καθ. ΕΓΠΠΑ Σωτήρης Μπαρμπάνης, άμ. επιστ. συν. ΕΓΠΠΑ διαφορές? όγκοι από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΧΗΜΕΙΑ-ΑΝΟΣΟΪΣΤΟΧΗΜΕΊΑ Παρουσίαση αντιπροσωπευτικών περιπτώσεων από το αρχείο του «Θριασίου» ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών. Όλες μαζί οι μορφές καρκίνου αποτελούν, παγκοσμίως τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα κρούσματα συνεχώς αυξάνονται και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες αποτελεί την πρώτη αιτία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Άνδρας 62 ετών Γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια Βιοψία ΑΡ υπερκλείδιου λεμφαδένα Ιδιωτικό παθολογοανατομικό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ταξινόμηση κυστικής νόσου του νεφρού 1. Απλή νεφρική κύστη

Διαβάστε περισσότερα

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015. Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία. Δ Ροντογιάννη

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015. Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία. Δ Ροντογιάννη TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015 Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία Δ Ροντογιάννη Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση Βιολογικοί δείκτες Μοριακή Παθολογία Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΧΟΛΗΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ ΧΟΛΗΦΟΡΑ

ΧΟΛΗΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ ΧΟΛΗΦΟΡΑ ΧΟΛΗΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ ΧΟΛΗΦΟΡΑ Θεωρητική παράδοση Φοιτητών Ιατρικής Εύη Καΐρη Βασιλάτου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Σακελλαρίου Στρατηγούλα Ακαδημαϊκή Υπότροφος 8-12η εβδομάδα ΕΞΩΗΠΑΤΙΚΑ ΧΟΛΗΦΟΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΕΓΠΠΑ, Α.Π.Θ. Μαστός Λοβοί: εκβάλουν στη θηλή με γαλακτοφόρο πόρο. Διακλαδιζόμενοι πόροι κατάληξη-λοβιακές λοβιακές μονάδες. Λοβιακή μονάδα: αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΕΝ ΟΗΠΑΤΙΚΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ: ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ:

Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΕΝ ΟΗΠΑΤΙΚΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ: ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΚΤΟΜΗΣ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ Β. Τζιούφα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατοµικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων

Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων Ελένη Παπακωνσταντίνου Παθολογοανατόμος, Επιμελήτρια Β Γ.Ν. Ελευσίνας «Θριάσιο» ΟΡΧΙΚΑ ΠΕΡΙΒΛΗΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Αναπαραγωγιμότητα Αντικειμενοποίηση Εφαρμογή τεχνικών:

Διαβάστε περισσότερα

Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου

Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου ινοσαρκώµατος εσµιδωτό πρότυπα ανάπτυξης Ιστολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ. Είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος της στον Δυτικό κόσμο. Η μέση ηλικία κατά την διάγνωση είναι τα 60 με 65 έτη.είναι πιο συχνός στους

Διαβάστε περισσότερα

Κων/να Παναγιωτοπούλου. Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς»

Κων/να Παναγιωτοπούλου. Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς» Κων/να Παναγιωτοπούλου Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς» ΟΓΚΟΙ ΝΕΦΡΟΥ ΠΑΙ ΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΟΓΚΟΙ ΝΕΦΡΟΥ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Εάν σας ρωτήσουν : Ένα παιδάκι γνωστό μου χειρουργήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΒΗΤΟΥ -- ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς»

Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς» Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς» Θεσσαλονίκη 8 Ιανουαρίου 2007 Προδιηθητικές επίπεδο ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα δυσπλασία Ο όρος «ουροθηλιακή ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία» (urothelial intraepithelial

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση νευροενδοκρινών όγκων

Διάγνωση νευροενδοκρινών όγκων Διάγνωση νευροενδοκρινών όγκων Δρ Καλλιόπη Παζαΐτου Παναγιώτου Ενδοκρινολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια Τμήμα Ενδοκρινολογίας-Ενδοκρινικής Ογκολογίας ΑΝΘ «Θεαγένειο» Νευροενδοκρινείς όγκοι (1) Είναι μια

Διαβάστε περισσότερα

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ 21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος της γυναίκας. Η επίπτωση παγκόσμια είναι περίπου 89 περιστατικά/100.000 γυναίκες ενώ αναφέρονται 800.000 νέα περιστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργικές Παθήσεις Θυρεοειδούς Αδένα

Χειρουργικές Παθήσεις Θυρεοειδούς Αδένα Χειρουργικές Παθήσεις Θυρεοειδούς Αδένα Κακοήθεις Παθήσεις Συντονιστής: Ευστάθιος Α. Αντωνίου Επίκουρος Καθηγητής Γενικής Χειρουργικής και Μεταμόσχευσης Οργάνων Παρουσίαση: Ελευθέριος Δ. Σπάρταλης Ειδικευόμενος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Βασικές γνώσεις I SBN 960-372-069-0 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΙΣ Α. ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ Μ Ε Ρ Ο Σ Ι ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ... 3 Το καρκινικό κύτταρο... 3 Κυτταρικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»

ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Μαλακά, επίπεδα, υποστρόγγυλα ή νεφροειδούς σχήματος όργανα. Σπάνια πολυλοβωτά Καστανόφαιη κιτρινόφαιη χροιά λιπώδης

Διαβάστε περισσότερα

Εξωκρινές πάγκρεας. A Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ. Σ. Σακελλαρίου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής

Εξωκρινές πάγκρεας. A Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ. Σ. Σακελλαρίου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Εξωκρινές πάγκρεας A Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Σ. Σακελλαρίου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής Το πάγκρεας και οι χοληφόροι πόροι μοιράζονται κοινή προέλευση από το

Διαβάστε περισσότερα

Όγκοι των Όρχεων. Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο

Όγκοι των Όρχεων. Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο Όγκοι των Όρχεων Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΟΡΧΕΩΣ ΑΠΟ ΓΕΝΝΗΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (WHO 2004) Όγκοι ενός ιστολογικού τύπου (αμιγείς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ (PATHOLOGY) Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Tμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ (PATHOLOGY) Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Tμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ (PATHOLOGY) Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Tμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ. Παθολογική Ανατομική εξέταση των δομικών αλλοιώσεων

Διαβάστε περισσότερα

1/21/2013. 1, Εγκάρσιο κόλον 2, ήπαρ 3, δε. Νεφρός. 5, αορτή 6, κάτω πόλος αριστερού νεφρού 7, κατιόν κόλον 8, ορθός κοιλιακός μυς

1/21/2013. 1, Εγκάρσιο κόλον 2, ήπαρ 3, δε. Νεφρός. 5, αορτή 6, κάτω πόλος αριστερού νεφρού 7, κατιόν κόλον 8, ορθός κοιλιακός μυς 1, Δεξιός πνεύμων 2, αορτή. 3, αριστερός πνεύμων. 4, αριστερό επιεφρίδιο 5, σπλην 6, σπληνική. 7, Παχύ έντερο. 8, πυλαία φλέβα. 9, ηπατική φλέβα 10, ήπαρ. Κάτω κοίλη φλέβα 2, δεξιός νεφρός 3, κοιλιακή

Διαβάστε περισσότερα

Nευροενδοκρινικά νεοπλάσματα: Παθολογοανατομικά και βιολογικά χαρακτηριστικά

Nευροενδοκρινικά νεοπλάσματα: Παθολογοανατομικά και βιολογικά χαρακτηριστικά 22 βημα Kλινικησ Oγκολογιασ Τόμος 7, Τεύχος 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2008 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣH Nευροενδοκρινικά νεοπλάσματα: Παθολογοανατομικά και βιολογικά χαρακτηριστικά Πηνελόπη Αργυρίου 1, Δήμητρα Ροντογιάννη

Διαβάστε περισσότερα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αιδοίου Σπάνιο, 1,5 ανά 100 000 γυναίκες στις ΗΠΑ Τρειςομάδεςγυναικών:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΟΓΚΟ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΟΓΚΟ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ 1 ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΟΓΚΟ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Οι ενδοκρινικοί όγκοι του πεπτικού συστήματος και του παγκρέατος αποτελούν μία σπάνια κατηγορία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ. Θωµάς Ζαραµπούκας. Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής. Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ. Θωµάς Ζαραµπούκας. Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής. Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ Θωµάς Ζαραµπούκας Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Όγκοι της Αστροκυτταρικής Γλοίας Πιλοκυτταρικό αστροκύτωµα Πιλοµυξοειδές αστροκύτωµα Πλειόµορφο ξανθοαστροκύτωµα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ Ανωορρηκτικοί κύκλοι Εξωγενή οιστρογόνα Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών Παχυσαρκία Όγκοι ωοθηκών Εφηβία Παραγωγική ηλικία Κλιμακτήριο εμμηνόπαυση ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική. Δ Ροντογιάννη

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική. Δ Ροντογιάννη ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική Δ Ροντογιάννη Die Cellularpathologie by Rudolf Virchow in 1858..Cells are the progeny of other cells and diseases are diseases of

Διαβάστε περισσότερα

94 95 96 97 98 Ο ρόλος της αγγειογένεσης στη μετάσταση Η νεοαγγείωση αποτελεί ένα απαραίτητο τμήμα της ογκογόνου διεργασίας που διασφαλίζει τη γρηγορότερη και ανεμπόδιστη ανάπτυξη του όγκου. Η λειτουργική

Διαβάστε περισσότερα

Μικροαδενικοί και ηθμοειδείς σχηματισμοί σε βιοψία προστάτη. Κίττυ Παυλάκη

Μικροαδενικοί και ηθμοειδείς σχηματισμοί σε βιοψία προστάτη. Κίττυ Παυλάκη Μικροαδενικοί και ηθμοειδείς σχηματισμοί σε βιοψία προστάτη Κίττυ Παυλάκη Εάν υπάρχει καρκίνος Εάν υπάρχουν ευρήματα που να καθιστούν απαραίτητη την επανάληψη της βιοψίας σε σύντομο χρονικό διάστημα Ker

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής Φυσιολογική εγκεφαλική ουσία Νεοπλάσματα ΚΝΣ ανάλογα με την προέλευσή τους σε πρωτοπαθή (2/3) μεταστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Θνησιμότητα: Το αδενοκαρκίνωμα του προστάτη αποτελεί την πιο συνήθη κακοήθη νεοπλασία στους άνδρες, δεν αποτελεί και την κύριααιτίαθανάτου,

Διαβάστε περισσότερα

OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ. Σ. Μπαρµπάνης

OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ. Σ. Μπαρµπάνης OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ OΓΚΟΙ Κ.Ν.Σ Σ. Μπαρµπάνης ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΜΗΝΙΓΓΩΝ ΜΗΝΙΓΓΙΩΜΑΤΑ ΑΙΜΑΓΓΕΙΟΠΕΡΙΚΥΤΩΜΑ ΜΗΝΙΓΓΩΝ ΑΙΜΑΓΓΕΙΟΒΛΑΣΤΩΜΑ ΜΕΣΕΓΧΥΜΑΤΟΓΕΝΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΜΗ-ΜΗΝΙΓΓΟΘΗΛΙΑΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΛΑΝΟΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ. Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο "Αλεξάνδρα"

ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ. Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο Αλεξάνδρα ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο "Αλεξάνδρα" ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (Σύστημα Bethesda 2001) 1) Άτυπα αδενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ. Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η.

ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ. Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η. ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η. Αδενομύωση (εσωτερική ενδομητρίωση) Σε γυναίκες περιεμμηνοπαυσιακής και τέλους αναπαραγωγικής ηλικίας. Σπάνια σε μετεμμηνοπαυσιακές,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΜΕΓΕΘΕΣ ΛΑΧΝΩΤΟ ΑΔΕΝΩΜΑ ΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΟΥ

ΕΥΜΕΓΕΘΕΣ ΛΑΧΝΩΤΟ ΑΔΕΝΩΜΑ ΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΟΥ ΕΥΜΕΓΕΘΕΣ ΛΑΧΝΩΤΟ ΑΔΕΝΩΜΑ ΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΟΥ Ευσταθίου Μ., Μήκα Α., Ντούνης Χ., Σαρδέλη Ι., Γρηγοράκη Δ., Τσακαλάκη Α., Σκούντζος Γ., Κέντον Θ., Καββαδίας Σ. ΤΜΗΜΑ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Μεσεγχυματογενή Νεοπλάσματα (μικροσκοπική εξέταση) Γιώργος Αγρογιάννης Αναπλ. Καθηγητής

Μεσεγχυματογενή Νεοπλάσματα (μικροσκοπική εξέταση) Γιώργος Αγρογιάννης Αναπλ. Καθηγητής 1 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Διευθυντής: Καθηγητής Α. Λάζαρης 4 η Εργαστηριακή Άσκηση Μεσεγχυματογενή Νεοπλάσματα (μικροσκοπική εξέταση) Γιώργος Αγρογιάννης Αναπλ.

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ 18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η συχνότερη μορφή γυναικολογικού καρκίνου στις ΗΠΑ ( 6% όλων των νεοδιαγνωσθέντων καρκίνων στις γυναίκες). Η πρόγνωση είναι σχετικά καλή καθώς

Διαβάστε περισσότερα

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει;

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει; Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει; Μανόλης Μούστος Ιατρός Βιοπαθολόγος Ανοσολογικό Τμήμα ΒΓΝΗ Στις Δυτικές κοινωνίες, ο καρκίνος προκαλεί έναν στους

Διαβάστε περισσότερα

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου)

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) Διαφορές μεταξύ τραχήλου και αιδοίου Κύτταρο-στόχος: κυρίως πλακώδες δεν υπάρχει εκτεθειμένος πολυδύναμος πληθυσμός, όπως στον τράχηλο Σχετιζόμενοι HPV: κυριαρχούν

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου

Ανατομία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου Ανατομία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου Άνω όρια : σώμα θ12 και αντίστοιχες πλευρές Κάτω όρια: βάση ιερού οστού και λαγόνιες ακρολοφίες Πλάγια όρια : έξω χείλος τετράπλευρων οσφυϊκών μυών Διαφορική Διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

Όρχεις -Χειρισμός παρασκευάσματος -Εισαγωγή στους όγκους. Α.. Κιζιρίδου, Αναπ. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.

Όρχεις -Χειρισμός παρασκευάσματος -Εισαγωγή στους όγκους. Α.. Κιζιρίδου, Αναπ. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ. Όρχεις -Χειρισμός παρασκευάσματος -Εισαγωγή στους όγκους Α.. Κιζιρίδου, Αναπ. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο Περιγραφική Ανατομική 2 αδένες με σχήμα δαμάσκηνου διαστ.5χ3χ2.5 Κρέμονται

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό. Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ

Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό. Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ Προεγχειρητικός ανδρογονικός αποκλεισμός LHRH αγωνιστές (μερικός ) ή και μη στεροειδές αντιανδρογόνο (πλήρης

Διαβάστε περισσότερα

Ιστοπαθολογική ταξινόμηση

Ιστοπαθολογική ταξινόμηση 23 Ιστοπαθολογική ταξινόμηση Μέρος VΙΙ: ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ Δέσποινα Βιολιδάκη, Έλιν Ρόννε, Δήμητρα Ροντογιάννη 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ NEYΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ Τα κύτταρα του «Διάχυτου Νευροενδοκρινούς

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιχαήλ Ντελόπουλος, Βιοπαθολόγος, Διευθυντής Κεντρικών Εργαστηρίων Ιατρικού Διαβαλκανικού

Γράφει: Μιχαήλ Ντελόπουλος, Βιοπαθολόγος, Διευθυντής Κεντρικών Εργαστηρίων Ιατρικού Διαβαλκανικού Γράφει: Μιχαήλ Ντελόπουλος, Βιοπαθολόγος, Διευθυντής Κεντρικών Εργαστηρίων Ιατρικού Διαβαλκανικού Οι καρκινικοί δείκτες (ΚΔ) είναι πρωτεΐνες, που ανάλογα με την δομή και τη συγκέντρωση τους στο αίμα, σχετίζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Πεπτικό σύστημα Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία του στομάχου Η φυσιολογία του στομάχου εξετάζει τα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση Γ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ειδικευόμενη: Σοφία Κραββαρίτη Επιμελητής: Εμμανουήλ Ανδρεάδης Διευθυντής: Γεώργιος Μουσούλης ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ταχύπνοια: αναπνοές >30/min

Διαβάστε περισσότερα

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα)

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα) Hormones and GI 15 τύποι ορμονο-εκκριτικά εντερο-ενδοκρινικά κύτταρα Στο βλεννογόνου: στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου Πολλά εξ αυτών εκκρίνουν μόνο μια ορμόνη Ταυτοποιούνται με τα γράμματα G κύτταρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΩΝ ΒΛΕΝΝΙΝΩΝ ΣΤΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ, ΤΟΥ ΦΥΜΑΤΟΣ ΤΟΥ VATER ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΧΟΛΑΓΓΕΙΩΝ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΩΝ ΒΛΕΝΝΙΝΩΝ ΣΤΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ, ΤΟΥ ΦΥΜΑΤΟΣ ΤΟΥ VATER ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΧΟΛΑΓΓΕΙΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΜΠΣ : «ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΛΙΝΙΚΟΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑ» ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟυΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΥΤΑΤΖΟΓΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟΥ Γ.Ν. Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ 1. Ελάχιστα επεμβατική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Ταξινόμηση Αδενοκαρκινώματος του Πνεύμονα. Δημήτρης Χατζημπούγιας Dr. Med., Msc

Νέα Ταξινόμηση Αδενοκαρκινώματος του Πνεύμονα. Δημήτρης Χατζημπούγιας Dr. Med., Msc Νέα Ταξινόμηση Αδενοκαρκινώματος του Πνεύμονα Δημήτρης Χατζημπούγιας Dr. Med., Msc WHO 2015 rγιατι? WHO 2004 Σύγκριση παλαιάς νέας ταξινόμησης WHO 2004 WHO 2015 Αδενοκαρκίνωμα (ΑΚΠ) ΑΚΠ μικτού

Διαβάστε περισσότερα

Εντοπίζεται συνήθως τυχαία διότι δεν εκδηλώνεται με πόνο. Εξαίρεση αποτελούν κάποιες πολύ σπάνιες προχωρημένες περιπτώσεις.

Εντοπίζεται συνήθως τυχαία διότι δεν εκδηλώνεται με πόνο. Εξαίρεση αποτελούν κάποιες πολύ σπάνιες προχωρημένες περιπτώσεις. 8SELIDO ENTIPO AGALIAZO.indd 1 Εισαγωγή Το έντυπο που κρατάτε στα χέρια σας έχει γραφτεί για να ρίξει φως στα σημαντικά σημεία για τον καρκίνου του θυρεοειδούς ο οποίος αποτελεί έναν από τους πιο σπάνιους

Διαβάστε περισσότερα

φυσιολογικό δέρμα - 1

φυσιολογικό δέρμα - 1 φυσιολογικό δέρμα -1 Επιδερμίδα (επιθήλιο, εξωδερμική προέλευση) Α Α Α Μ θηλώδες χόριο (επιπολής) ακανθωτή στιβάδα βασική στιβάδα χόριο Μ = Μελανοκύτταρο (νευροεξωδερμική προέλευση, νευρική ακρολοφία)

Διαβάστε περισσότερα

Νευροενδοκρινείς όγκοι παγκρέατος: από την κλινική υπόνοια στη διαγνωστική προσέγγιση και θεραπευτική αντιμετώπιση.

Νευροενδοκρινείς όγκοι παγκρέατος: από την κλινική υπόνοια στη διαγνωστική προσέγγιση και θεραπευτική αντιμετώπιση. ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Νευροενδοκρινείς όγκοι παγκρέατος: από την κλινική υπόνοια στη διαγνωστική προσέγγιση και θεραπευτική αντιμετώπιση. Ιωάννης Πιλπιλίδης Γαστρεντερολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 18 ΠΕΜΠΤΗ 13:15-14:15 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 18 ΠΕΜΠΤΗ 13:15-14:15 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 1 ΕΥΤΕΡΑ 2 ΤΡΙΤΗ 3 ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΠΕΜΠΤΗ 13:15-14:15 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ «Προβλήµατα στη διάγνωση επιθηλιακών όγκων ωοθηκών» ΟΜΙΛΗΤΡΙΕΣ: Ε. Παπαϊωάννου (Ε. Κουρέα)

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων Κύτταρα και ιστοί: Πλήθος κυττάρων ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ (Mερική ενημέρωση κειμένου Δεκέμβριος 2010) M.Babjuk, W. Oosterlinck, R. Sylvester, E. Kaasinen, A. Böhle, J. Palou, M. Rouprê Eur Urol

Διαβάστε περισσότερα

Απεικονιστική προσέγγιση κυστικών βλαβών παγκρέατος Ξυνού Κατερίνα

Απεικονιστική προσέγγιση κυστικών βλαβών παγκρέατος Ξυνού Κατερίνα Απεικονιστική προσέγγιση κυστικών βλαβών παγκρέατος Ξυνού Κατερίνα Επιμ. Α Ακτινολόγος Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Κυστικές βλάβες παγκρέατος Εύκολος εντοπισμός Τυχαίο εύρημα 3% εξετάσεων CT 20%

Διαβάστε περισσότερα

Τί είναι ο θυρεοειδής αδένας;

Τί είναι ο θυρεοειδής αδένας; Τί είναι ο θυρεοειδής αδένας; Ο θυρεοειδής είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αδένες του ενδοκρινικού μας συστήματος. Βρίσκεται στο λαιμό ακριβώς μπροστά από το θυρεοειδή χόνδρο του λάρυγγα (γνωστό και

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Δημήτριος Παπαϊωάννου, MD, MSc Παθολογοανατομικό Τμήμα Νοσ. ΥΓΕΙΑ - ΜΗΤΕΡΑ NET MASTERCLASS 2017

Διαβάστε περισσότερα

Η παθολογοανατομική βάση της «στένωσης» ή απόφραξης. Μορφολογικές και. κλινικές συσχετίσεις. Αίτια και μηχανισμοί δυσφαγίας.

Η παθολογοανατομική βάση της «στένωσης» ή απόφραξης. Μορφολογικές και. κλινικές συσχετίσεις. Αίτια και μηχανισμοί δυσφαγίας. Γαστρεντερικό σύστημα Οισοφάγος: Η παθολογοανατομική βάση της «στένωσης» ή απόφραξης. Μορφολογικές και κλινικές συσχετίσεις. Αίτια και μηχανισμοί δυσφαγίας. Τι προκαλεί η παλινδρόμηση γαστρικού οξέος στον

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 02/12/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Οικογένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ ΕΚ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ ΕΚ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ ΕΚ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ M. Rouprêt, R. Zigeuner, J. Palou, A. öhle, E. Kaasinen, M. abjuk, R. Sylvester, W. Oosterlinck Eur Urol 2011 Apr;59(4):584-94

Διαβάστε περισσότερα

σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επί τουλάχιστον 3

σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επί τουλάχιστον 3 Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) ανήκει σε μια ομάδα λειτουργικών διαταραχών του πεπτικού σωλήνα. Το κοιλιακό άλγος, ο μετεωρισμός και η εναλλαγή των συνηθειών του εντέρου αποτελούν τυπικά συμπτώματα.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ Δρ. Άρτεμις Στυλιανίδου Επιμελήτρια Α Π.Γ.Ν. Μ. Έλενα Βενιζέλου ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΡΧΕΩΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ. Κ. Στεφανάκη Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας Νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία»

ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΡΧΕΩΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ. Κ. Στεφανάκη Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας Νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία» ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΟΡΧΕΩΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ Κ. Στεφανάκη Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας Νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία» Ογκοι του όρχεως στα παιδιά 1-2% συµπαγών παιδιατρικών όγκων 2-5% κακοήθων νεοπλασµάτων στα αγόρια ιαφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι Ο πιο απλός ορισμός είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διασπορά ανώμαλων κυττάρων. Αν η εξάπλωση δεν ελεγχθεί θα οδηγήσει στο θάνατο. Ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας Η αιτιολογία της πάθησης είναι άγνωστη, αν και έχει μεγάλη σχέση με το κάπνισμα καθώς το 90% των ασθενών είναι ενεργείς καπνιστές Συχνότητα Άντρες Γυναίκες 5 1 Νεαρής και μέσης ηλικίας Στο 60% των περιπτώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανώτερο Πεπτικό. Ιστολογική διάγνωση ατροφικής γαστρίτιδας και εντερικής μεταπλασίας.

Ανώτερο Πεπτικό. Ιστολογική διάγνωση ατροφικής γαστρίτιδας και εντερικής μεταπλασίας. Ανώτερο Πεπτικό Ιστολογική διάγνωση ατροφικής γαστρίτιδας και εντερικής μεταπλασίας. Σακελλαρίου Στρατηγούλα Παθολογοανατόμος Ακαδημαϊκή Υπότροφος 1 ο Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή -ΕΚΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Η µήτρα (εικόνα 1) είναι κοίλο µυώδες όργανο µήκους περίπου 8 cm που προέρχεται από την συνένωση

Διαβάστε περισσότερα

Καλοήθεις µελανοκυτταρικοί όγκοι Ταξινόµηση WHO 2006 1% - 2% των βρεφών Επιφανειακοί Όψιµοι Επιφανειακοί Οποιαδήποτε ανατοµική θέση Μ.δ. < 1,5 cm Κηλίδες, βλατίδες ή πλάκες Λευκόφαιοι έως µελανόφαιοι Ωοειδείς

Διαβάστε περισσότερα

Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού

Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού Προληπτική Μαστογραφία Ανακαλύπτοντας το DCIS Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Ειδικός Χειρουργός Μαστού Ductal Carcinoma in Situ Πορογενές καρκίνωμα in Situ In Situ = επί τόπου Τοπικό πορογενές καρκίνωμα; Ductal

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Καρκίνος Παγκρέατος: πρόγνωση Κακή πρόγνωση Συνολική πενταετής επιβίωση 6%.

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση

Λίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση Λίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση Ο καρκίνος είναι μια ιδιαίτερα ετερογενής νόσος, που προκύπτει από συσσώρευση μεταλλάξεων του DNA. Η αιτιολογία του καρκίνου είναι πολυπαραγοντική,

Διαβάστε περισσότερα

Aννα Αγγελούση Ακαδημαϊκή Υπότροφος Ενδοκρινολογικό τμήμα, ΕΚΠΑ

Aννα Αγγελούση Ακαδημαϊκή Υπότροφος Ενδοκρινολογικό τμήμα, ΕΚΠΑ 11.11.2017 Aννα Αγγελούση Ακαδημαϊκή Υπότροφος Ενδοκρινολογικό τμήμα, ΕΚΠΑ 1897: Aναγνώριση των εντεροχρωμαφφιανών κυττάρων, τα οποία δημιουργούν τους καρκινοειδείς όγκους απο τον Kulchitsky 1924: Seale

Διαβάστε περισσότερα

Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία

Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία ΜΕΣΟΘΗΛΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟΥ: CT ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία Τμήμα Κλινικής Ακτινολογίας και Απεικόνισης Πανεπιστημιακό

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2015 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα