«Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη»

Transcript

1 ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ 4 «Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη» 10 Διμερείς συναντήσεις για επιχειρηματικές συνεργασίες στην Ελλάδα 22 Compass4D για τη βελτίωση των μετακινήσεων και την οδική ασφάλεια 28 Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»;

2 Περιεχόμενα Ταυτότητα Περιοδική ενημερωτική έκδοση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Υπεύθυνος έκδοσης: Πηνελόπη Σπηλιώτη σελ. 4 σελ. 10 σελ. 14 σελ. 16 σελ. 20 «Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη» Διμερείς συναντήσεις για επιχειρηματικές συνεργασίες στην Ελλάδα «Άνοιξε ο δρόμος για περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Πανεπιστημίων... Gov.Insight: Aξιοποιώντας τη γνώμη των πολιτών Job Fair Athens: Φοιτητική πρωτοβουλία για την σύνδεση της αγοράς... Επιμέλεια και διόρθωση κειμένων: Μαρία Αποστολάκη Αυτοτελές Τμήμα Εκδόσεων, Συνεδρίων & Εκθέσεων Τηλ: , Fax: Γραφεία ΓΓET: Λ. Μεσογείων 14 18, Τ.Κ , Αθήνα Τηλ: Σχεδιασμός, Παραγωγή: POSTSCRIPTUM information architecture Παπαδιαμαντοπούλου 4, Aθήνα Τηλ: , vnikol@postscriptum.gr ΤΟ ΕΡΓΟ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ σελ. 22 σελ. 25 σελ. 28 σελ. 35 COMPASS4D για τη βελτίωση των μετακινήσεων και την οδική ασφάλεια Ο «Αρίσταρχος» του Χελμού έφερε στο «φως» αρχαίο νεφέλωμα Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»; Ευρωπαϊκή πιστοποίηση για το ΙΤΕ στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας Lay out και σελιδοποίηση: Βαγγέλης Νικολάου Συντακτική Ομάδα: Ελληνική Ένωση Δημοσιογράφων Επιστήμης - Science View Μακρή 3, , Αθήνα, Τηλ: info@scienceview.gr Ηλίας Αγγελόπουλος (Δημοσιογραφική Επιμέλεια) Αθανάσιος Κουτσουρίδης (Σύμβουλος Έκδοσης) Μενέλαος Σωτηρίου (Σύμβουλος Έκδοσης) Θεώνη Χαραλαμπίδου (Γραμματειακή Υποστήριξη) σελ. 37 σελ. 41 Ελληνική Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων 2013 Δυναμικό «παρών» από το πρώτο εθνικό cluster για το Διάστημα Τεύχος 16, Μάρτιος 2013 σελ. 44 Ε&Τ Online in English 2 3

3 Οικονομία + Ανάπτυξη «Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη» Τα αποτελέσματα της συνόδου του Τομέα Έρευνας του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας «Η Έρευνα και η Καινοτομία θα πρέπει να αποτελέσουν ένα κύριο συστατικό της προσπάθειας για ανάπτυξη, τη δημιουργία εξειδικευμένων νέων θέσεων εργασίας και τελικά την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών, υψηλής προστιθέμενης αξίας», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας, καθηγητής Βασίλης Μάγκλαρης εκπροσωπώντας την Ελλάδα στη σύνοδο του Τομέα Έρευνας του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας που διεξήχθη στις Βρυξέλλες στις 18 Φεβρουαρίου σωπήθηκε από την Επίτροπο, κα Marie Geoghegan-Quinn, αρμόδια για τα θέματα Έρευνας και Καινοτομίας και από τον Επίτροπο, κ. Gunther Oettinger, αρμόδιο για θέματα Ενέργειας, ο οποίος παρουσίασε τις εξελίξεις επί του προγράμματος πυρηνικής σύντηξης ITER. Στη διάρκεια του Συμβουλίου συζητήθηκε ο προσανατολισμός επί της ανακοίνωσης της Επιτροπής για την «Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης 2013» και ο προσανατολισμός επί του «πακέτου» για την πρόσβαση σε επιστημονικές πληροφορίες που ανακοίνωσε η Επιτροπή τον Ιούλιο του και η τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας, καθηγητή Βασίλη Μάγκλαρη Όπως υπογράμμισε ο κ. Μάγκλαρης, είναι απολύτως αναγκαία η ανάπτυξη ενός πανευρωπαϊκού πλαισίου συντονισμού των πολιτικών συνοχής και των διατιθέμενων εργαλείων των σχετικών προγραμμάτων που αφορούν την Έρευνα και την Καινοτομία, καθώς επίσης και η στήριξη επιχειρήσεων «start ups» και «spin offs», η δημιουργία Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού τομέα, όπως και η προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στην έρευνα. Των εργασιών του Συμβουλίου προήδρευσε ο κ. Sean Sherlock, Minister of State, υπεύθυνος για θέματα Έρευνας και Καινοτομίας, ενώ η Επιτροπή εκπρο- Παράλληλα, έγινε σύντομη παρουσίαση της διετούς έκθεσης της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για τον κοινό προγραμματισμό. Ο Επίτροπος, κ. Gunther Oettinger, ενημέρωσε επί των εξελίξεων του προγράμματος ITER καθώς και για την προβλεπόμενη το 2013 σχετική Υπουργική Σύνοδο. Η Επίτροπος, κα Marie Geoghegan-Quinn, κατά την εισήγησή της επί των αποτελεσμάτων της Ετήσιας Επισκόπησης 2013, τόνισε ότι θα πρέπει να αντιμετωπισθούν τα θέματα της ανεργίας και των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, να προωθηθεί η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα των κρατών-μελών και της Ευρώπης γενικότερα και να αυξηθούν οι δαπάνες για την έρευνα και την καινοτομία με την αξιοποίηση και των Ευρωπαϊκών «εργαλείων» όπως το 7ο πρόγραμμα Έρευνας και Τεχνολογίας, ο Ορίζοντας 2020 και η στρατηγική ευφυούς εξειδίκευσης με την πολιτική συνοχής και τα διαρθρωτικά ταμεία. 4 5 συνεχίζεται...

4 Οικονομία + Ανάπτυξη (συνέχεια) «Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη» Ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Καθηγητής Βασίλης Μάγκλαρης, με παρέμβασή του, τόνισε τα ακόλουθα: «Στην Ετήσια Επισκόπηση του 2013 επισημαίνεται η μικρή πιθανότητα βραχυπρόθεσμης ανάπτυξης χωρίς την ενίσχυση της καινοτομίας, της εκπαίδευσης, της έρευνας και της προσέλκυσης, απευθείας ή μέσω μόχλευσης ιδιωτικών κεφαλαίων για την χρηματοδότηση των πολιτικών αυτών και κυρίως της έρευνας. Πιστεύουμε ότι για να διατηρηθεί η Ευρώπη σε κυρίαρχη θέση και να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, η Έρευνα και η Καινοτομία θα πρέπει να αποτελέσουν ένα κύριο συστατικό της προσπάθειας για ανάπτυξη, τη δημιουργία εξειδικευμένων νέων θέσεων εργασίας και τελικά την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών, υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να καρποφορήσει μόνο μέσω της ανάπτυξης ενός πανευρωπαϊκού πλαισίου συντονισμού των πολιτικών συνοχής και των διατιθέμενων εργαλείων των σχετικών προγραμμάτων όπως το COSME, το ERASMUS for All και βεβαίως τον Ορίζοντα Οι συνέργιες με την πολιτική συνοχής και μέσω της απλοποίησης των σχετικών Κανονισμών των διαρθρωτικών Ταμείων αλλά και με τον προβλεπόμενο εκσυγχρονισμό του Κανονισμού των Κρατικών Ενισχύσεων για την Έρευνα, πιστεύουμε ότι θα αποδώσουν τα μέγιστα σε Εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για την επίτευξη του στόχου αυτού. Ιδιαίτερο βάρος θα πρέπει να δοθεί στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στην έρευνα μέσω των νέων καινοτομικών εργαλείων, όπως της πρόσβασης σε κεφάλαια κινδύνου ιδιαίτερα για καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που μπορεί και πρέπει να προσφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Πιστεύουμε ότι η ενδυνάμωση και στήριξη καλών πρακτικών αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων όπως η στήριξη επιχειρήσεων «start ups» και «spin offs», αλλά και της δημιουργίας Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού τομέα για την από κοινού υλοποίηση δραστηριοτήτων έρευνας στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη, με ξεκάθαρους όρους συμμετοχής και αξιοκρατικά κριτήρια επιλογής των εταίρων, θα πρέπει να προωθηθεί. Η Ελλάδα ήδη διανύει τον τέταρτο χρόνο αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής και η μεγάλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια που καταβάλλεται στον χώρο της Έρευνας και της Εκπαίδευσης, αφορά την εστίαση των πόρων και των μέσων για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος, μέσω της δημιουργίας νέου νομοθετικού πλαισίου για την αναδιάρθρωση των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και των δημόσιων ερευνητικών Κέντρων, στοχεύοντας στην διατήρηση του ερευνητικού και καινοτομικού ιστού της χώρας». Οι επιπτώσεις της κρίσης Στη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου οι αντιπροσωπείες των περισσότερων κρατών μελών τόνισαν τις αρνητικές επιπτώσεις που προκαλεί η οικονομική κρίση στους προϋπολογισμούς για Έρευνα και Τεχνολογία, ενώ επισήμαναν την ανάγκη συντονισμού των πολιτικών της Ένωσης και 6 7 συνεχίζεται...

5 Οικονομία + Ανάπτυξη (συνέχεια) «Έρευνα και Καινοτομία τα κύρια συστατικά της προσπάθειας για ανάπτυξη» έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην κατάλληλη υλοποίηση της πολιτικής συνοχής, στην τόνωση της ζήτησης για ερευνητικά αποτελέσματα, την αύξηση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε δράσεις καινοτομίας αλλά και στην προώθηση της κινητικότητας των ερευνητών και την αποφυγή της «διαρροής εγκεφάλων». Ως προς την χρησιμοποίηση των συμπράξεων Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα-ΣΔΙΤ, για την υλοποίηση μεγάλων ερευνητικών έργων στρατηγικής σημασίας, τα κράτη-μέλη τόνισαν ότι θα πρέπει να τηρούνται αξιολογικά κριτήρια εφαρμογής των Συμπράξεων και κυρίως πλήρη διαφάνεια στις δραστηριότητές τους. Κατά τη συζήτηση για την πολιτική της «Ανοικτής πρόσβασης σε ερευνητικά αποτελέσματα», τα κράτη-μέλη τοποθετήθηκαν με θετική διάθεση ως προς τις συστάσεις της Επιτροπής επί του θέματος και υπογράμμισαν την αναγκαιότητα υλοποίησης του προβλεπόμενου πιλοτικού προγράμματος εφαρμογής της ανοικτής πρόσβασης, ώστε να αντληθούν κατάλληλα συμπεράσματα και τόνισαν την θετική συμβολή επί του θέματος του έργου «OpenAIRE», που ήδη υλοποιείται. Η θέση της Ελλάδας Από πλευράς ελληνικής αντιπροσωπείας τονίστηκε ότι η χώρα μας, στηρίζοντας την πολιτική της ανοικτής πρόσβασης για τις επιστημονικές πληροφορίες, έχει ήδη συστήσει στην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, την απαιτούμενη από την σχετική Σύσταση της Επιτροπής National Point of Reference. Όπως τονίστηκε, δημιουργήθηκε ειδική ομάδα εργασίας επί του θέματος, με τη συμμετοχή των κύριων δημόσιων φορέων που δραστηριοποιούνται στα θέματα της ανοικτής πρόσβασης, στοχεύοντας στην προώθηση αυτής της πολιτικής μέσω συγκεκριμένων προτάσεων. Παράλληλα, μέσω της πιλοτικής πρωτοβουλίας OpenAIRE, αναπτύσσονται κοινά standards εφαρμογής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να στηρίξουν την πολιτική της ανοικτής πρόσβασης από την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει εναρμόνιση των εργαλείων χρηματοδότησης και σαφείς οδηγίες για την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά αποτελέσματα των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας. Η πολιτική ανοικτής πρόσβασης θα πρέπει να είναι προαπαιτούμενο στην περίπτωση των ερευνητικών υποδομών, με σεβασμό σε ειδικές περιπτώσεις διανοητικής ιδιοκτησίας και στις e- infrastructures που λειτουργούν ως αποθετήρια ερευνητικών πληροφοριών και επιτρέπουν την επαναχρησιμοποίηση τους. Τέλος, επισημάνθηκε ότι η εφαρμογή συντονισμένων δράσεων για την ανάπτυξη των e-infrastructures, μπορεί να επιτευχθεί με την υιοθέτηση των συστάσεων των e-irg, την εξειδίκευση και διάχυση καλών πρακτικών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. 8 9

6 Οικονομία + Ανάπτυξη Διμερείς συναντήσεις για επιχειρηματικές συνεργασίες στην Ελλάδα Άκρως επιτυχημένη η διεθνής εκδήλωση B2B Networking Event που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» Με μεγάλη συμμετοχή ελληνικών και ξένων επιχειρήσεων ολοκληρώθηκε η διεθνής εκδήλωση επιχειρηματικών συναντήσεων (B2B Networking Event) που διοργάνωσε την Τετάρτη 12 Μαρτίου στην Αθήνα, στις εγκαταστάσεις του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», το δίκτυο για την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία Enterprise Europe Network - Hellas. Η εκδήλωση ήταν μία πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της διημερίδας «Αναπτυξιακή Στρατηγική Ευρώπη 2020: Προώθηση Επιχειρηματικών Συνεργασιών στην Ελλάδα». Ο κ. Σαμαράς επικεντρώθηκε στο θέμα της ρευστότητας και υπογράμμισε ότι θα αντιμετωπιστεί με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης, ενώ συμπλήρωσε ότι ήδη το κράτος έχει αρχίσει σταδιακά και πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του προς ιδιώτες που είχαν φτάσει το 2010 τα 9,6 δισ. ευρώ. Τέλος, θέλοντας να τονίσει ότι το κλίμα αλλάζει ανέφερε ότι το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων όταν ανέλαβε η κυβέρνηση ήταν 135 δισ. ευρώ και έχει ανέλθει σήμερα στα 170 δισ. ευρώ. Ο πρωθυπουργός Την εκδήλωση χαιρέτησε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Στη διάρκεια της ομιλίας του τάχθηκε υπέρ ενός ενιαίου φόρου 15% για την επιχειρηματικότητα. Σημείωσε ότι δεν γίνεται να επιτευχθεί ανάπτυξη αν δεν επιτύχουμε πρωτογενή πλεονάσματα «διότι όσο και να μειωθούν τα κόστη δεν γίνεται με τόσο υψηλή φορολόγηση να επιτύχουμε τον στόχο». Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσε, επίσης, ο Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Κωστής Χατζηδάκης, η Υπουργός Τουρισμού κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη και ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αθ. Τσαυτάρης, ενώ μεταξύ των ομιλητών ήταν και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Antonio Tajani, αρμόδιος για την Επιχειρηματικότητα και τη Βιομηχανία. Την εκδήλωση χαιρέτησε η κα Joanna Drake, διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης «Επιχειρήσεις και Βιομηχανία, μμε & Επιχειρηματικότητα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναφέρθηκε στην ανάγκη προώθησης της επιχειρηματικότητας και ενίσχυσης της εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων συνεχίζεται...

7 Οικονομία + Ανάπτυξη (συνέχεια) Διμερείς συναντήσεις για επιχειρηματικές συνεργασίες στην Ελλάδα Ο κ. Tajani έδωσε έμφαση στη βούληση της Ε.Ε. να βοηθήσει τις ελληνικές μμε να αντιμετωπίσουν τα τρέχοντα προβλήματα, να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους και να συμβάλουν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, με δεδομένο ιδίως το αναξιοποίητο δυναμικό των μμε κατά τη χρονική αυτή περίοδο. Επιχειρηματικές συναντήσεις Η ημέρα ήταν αφιερωμένη στους παραγωγικούς φορείς με περίπου 600 εταιρείες από την Ελλάδα και το εξωτερικό να δίνουν το «παρών». Οι διμερείς συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους της βιβλιοθήκης του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», δίνοντας την ευκαιρία σε ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις καθώς και ερευνητικούς οργανισμούς να διερευνήσουν πιθανότητες συνεργασίας και να επεκτείνουν τις δραστηριότητες τους στην Ευρώπη. Παράλληλα, στους χώρους του Κεντρικού Αμφιθεάτρου του «Δημόκριτου» πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις μεταξύ διαχειριστών επιχειρηματικών συστάδων (cluster meetings). greece greek stories Το ενδιαφέρον των επιχειρηματιών ήταν αμείωτο, καθώς οι συναντήσεις διήρκεσαν από νωρίς το πρωί έως αργά το απόγευμα, σε μια κατάμεστη αίθουσα με 90 τραπέζια επιχειρηματικών συναντήσεων. of international business success Ηταν η πρώτη φορά που μια εκδήλωση τέτοιας εμβέλειας, η οποία κάλυπτε έξι κομβικούς για την ανάπτυξη τομείς Τρόφιμα, Υλικά και Βασικές Τεχνολογίες Γενικής Εφαρμογής (KETs), Ενέργεια, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Φαρμακευτική Βιομηχανία / Επιστήμες Υγείας, Τουρισμό γίνεται εντός Ευρώπης. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε στο μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο της χώρας σηματοδοτεί, εκτός των άλλων, την ανάγκη προώθησης μιας αναπτυξιακής στρατηγικής συνυφασμένης με την έρευνα και την καινοτομία. Οι επιχειρήσεις προέρχονταν από τους τομείς των τροφίμων (22%), των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (22%), της ενέργειας (18%), των υλικών και βασικών τεχνολογιών γενικής εφαρμογής (17%), της φαρμακευτικής βιομηχανίας & επιστημών υγείας (11%) και του τουρισμού (10%). Οι χώρες που εκπροσωπήθηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό ήταν η Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Αγγλία και η Κύπρος, ακολουθούμενες από την Αυστρία, την Τουρκία, την Πολωνία και τη Βουλγαρία

8 Οικονομία + Ανάπτυξη «Άνοιξε ο δρόμος για περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων» Δήλωση Γεν. Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας σχετικά με το Σχέδιο Αθηνά & τις Κοινοπραξίες Μετά την ανακοίνωση του νέου Ακαδημαϊκού Χάρτη της χώρας, ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Βασίλης Μάγκλαρης, δήλωσε τα ακόλουθα: «Με την ανακοίνωση της τελικής μορφής του σχεδίου ΑΘΗΝΑ, ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού & Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.) Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος άνοιξε τον δρόμο για την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων σε περιφερειακό επίπεδο. διερευνώντας και προωθώντας συνέργιες με καινοτόμες δυνάμεις του ευρύτερου παραγωγικού τομέα, πάντα σε στενή συνεργασία με περιφερειακές και συναρμόδιες κρατικές αρχές. Η όλη προσπάθεια εντάσσεται στο γενικότερο στρατηγικό σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας γύρω από την Έρευνα και την Καινοτομία, όπως διαμορφώνεται στις προτάσεις της ΓΓΕΤ για την νέα Προγραμματική Συμφωνία (νέο ΕΣΠΑ, Research & Innovation Strategy for Smart Specialization RIS3). Πανεπιστημίων, ΤΕΙ & Ερευνητικών Κέντρων Συγκεκριμένα, παρέχεται η δυνατότητα για την διαμόρφωση ευέλικτων κοινοπρακτικών σχημάτων δημοσίου συμφέροντος για την αποτελεσματικότερη σύνδεση του ενιαίου χώρου Έρευνας & Ανωτάτης Εκπαίδευσης της χώρας με τις ανάγκες και δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό των κοινοπρακτικών σχημάτων, Στόχος είναι η γρήγορη ανάκαμψη της χώρας με σύμμετρη περιφερειακή ανάπτυξη γύρω από το τρίγωνο της γνώσης (Ερευνητικά Κέντρα, Πανεπιστήμια, Καινοτόμος Παραγωγικός Τομέας) προϋπόθεση της οποίας είναι η θωράκιση των σχετικών κέντρων αριστείας απέναντι στην διογκούμενη μετανάστευση νέων επιστημόνων υψηλής εξειδίκευσης»

9 Inbox + Περισκόπιο Gov.Insight: Aξιοποιώντας τη γνώμη των πολιτών Μια διαδικτυακή εφαρμογή από το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» που αναλύει, οργανώνει και κατηγοριοποιεί όλα τα σχόλια που αναρτώνται στο opengov.gr Μια εύχρηστη, διαδικτυακή, δωρεάν εφαρμογή, το Gov.Insight, η οποία αναλύει, οργανώνει και κατηγοριοποιεί όλα τα σχόλια που αναρτώνται στο opengov.gr ανέπτυξε ομάδα ερευνητών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», με επικεφαλής τον Δρ. Γιώργο Παλιούρα και τους μεταδιδακτορικούς ερευνητές Δρ. Ηλία Ζαβιτσάνο και Δρ. Γιώργο Γιαννακόπουλο. Όλα ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2010, όταν μια ομάδα ερευνητών από το Εργαστήριο Τεχνολογίας Γνώσεων και Λογισμικού του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΕ- ΦΕ «Δημόκριτος» έβαλε στόχο να ομαδοποιήσει και να αναλύσει τις απόψεις των πολιτών που εκφράζονται στην ιστοσελίδα της ανοιχτής διακυβέρνησης (opengov.gr). Το opengov.gr είναι ένας ιστότοπος δημόσιου σχολιασμού διαβουλεύσεων, όπου συζητούνται θέματα διακυβέρνησης, όπως νομοσχέδια, προτάσεις νόμων, πολιτικές διατάξεις, προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος και άλλα θέματα που αφορούν στη δημόσια διοίκηση. Ο τότε, λοιπόν, Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων, ζήτησε τη βοήθεια των ερευνητών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» για να βρουν λύση στο αδιέξοδο. Ωστόσο, η παραπάνω διαβούλευση δεν είναι παρά μόνο μια από τις 240 στον ιστότοπο opengov.gr. Τα υπουργεία αναρτούν καθημερινά διαβουλεύσεις, οι πολίτες καταθέτουν τα σχόλιά τους και, με τη σειρά τους, οι αρμόδιοι συνεργάτες κάθε υπουργείου διαβάζουν και συχνά δημοσιεύουν απόψεις και υλικό με στόχο τη δημιουργική ανατροφοδότηση της διαβούλευσης. Εκτός όμως από αυτό το πρώτο στάδιο, όταν παρέλθει η χρονική προθεσμία για τη διαβούλευση, οι αρμόδιοι της Δημόσιας Διοίκησης, οι νομοπαρασκευαστικές ομάδες και οι φορείς πολιτικού σχεδιασμού, οφείλουν να επεξεργάζονται τα σχόλια των πολιτών και να εξάγουν συμπεράσματα όσον αφορά στην άποψη του κοινού. Τι παρέχει το Gov.Insight Αφορμή στάθηκε η διαβούλευση που αφορούσε στο φορολογικό νομοσχέδιο του Μαρτίου του 2010, που συγκέντρωσε πάνω από σχόλια πολιτών καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την έγκαιρη επεξεργασία της διαθέσιμης πληροφορίας από τους υπαλλήλους του υπουργείου. Το Gov.Insight, παρέχει ένα συνδυασμό υπηρεσιών. Πρώτον, μέσα από μια μηχανή αναζήτησης, επιτρέπει την εύρεση λέξεων και φράσεων μέσα σε άρθρα αλλά και σχόλια διαβουλεύσεων. Δεύτερον, παρέχει τη δυνατότητα οργάνωσης των διαβουλεύσεων ανά θέμα συζήτησης, αναγνωρίζοντας ταυτοχρόνως συνεχίζεται...

10 Inbox + Περισκόπιο (συνέχεια) Gov.Insight: Aξιοποιώντας τη γνώμη των πολιτών τόσο την κοινή χρήση λέξεων μέσα στα κείμενα, όσο και τα «υπονοούμενα θέματα». Επίσης, το σύστημα «αντιλαμβάνεται» εγκαίρως ποια είναι τα πιο δημοφιλή θέματα και τα προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διαβούλευση. Τρίτον, μια πολύ ενδιαφέρουσα και πρωτοπόρα υπηρεσία που προσφέρει αυτή η εφαρμογή είναι η ανάλυση συναισθήματος. Για κάθε αναρτημένο σχόλιο, το σύστημα μπορεί να συμπεράνει αν η γνώμη που εκφράστηκε είναι αρνητική, θετική ή ουδέτερη. Αθροίζοντας λοιπόν αυτά τα «συναισθήματα» μπορεί να εξαχθεί ένα γενικό συμπέρασμα όσον αφορά στη γνώμη των σχολιαστών για ένα συγκεκριμένο άρθρο. Τέλος, χρησιμοποιώντας την απεικονιστική τεχνική του δυναμικού σύννεφου λέξεων, το σύστημα μπορεί να δείξει πώς μεταβάλλεται το περιεχόμενο της συζήτησης ενός άρθρου συν τω χρόνω, ανάλογα με τις λέξεις που χρησιμοποιούνται στα σχόλια της κάθε διαβούλευσης. Το Gov.Insight, παρότι είναι μια εφαρμογή που σχεδιάστηκε αρχικά για να λύσει τα χέρια των δημόσιων λειτουργών, είναι ανοιχτή προς όλους τους χρήστες του διαδικτύου. Κοινωνικοί και πολιτικοί αναλυτές, ερευνητές, φοιτητές, δημοσιογράφοι, καθώς και πολίτες που θέλουν να μένουν ενήμεροι για θέματα νομοθεσίας και χάραξης πολιτικής μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη διαδικτυακή εφαρμογή με ένα κλικ στο demokritos.gr. Το εργαστήριο του ΕΚΕΦΕ «Δ» που σχεδίασε το Gov.Insight συμμετέχει στο ευρω- Σχετικά link: παϊκό ερευνητικό έργο NOMAD, που στόχο έχει να βοηθήσει τους φορείς διαμόρφωσης πολιτικών και λήψης αποφάσεων να συνεργαστούν αποτελεσματικά με τους Ευρωπαίους πολίτες, ώστε να ακουστεί η γνώμη των τελευταίων και να ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό πολιτικών. Εκμεταλλευόμενο την τεράστια ποσότητα πληροφορίας που είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο (από δημόσια και ιδιωτικά ιστολόγια), το NOMAD συγκεντρώνει, ομαδοποιεί και αναλύει τις γνώμες και τις προτάσεις των πολιτών από οποιαδήποτε πηγή, όπως ιστοσελίδες, ιστολόγια (blogs), ιστότοπους δημόσιας συζήτησης (fora), ειδησεογραφικά site, κ.α., ώστε η πληροφορία που συλλέγεται να συμβάλει στη διαμόρφωση πολιτικών

11 Inbox + Περισκόπιο Job Fair Athens: Φοιτητική πρωτοβουλία για την σύνδεση της αγοράς εργασίας με το πανεπιστήμιο Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στις 3 & 4 Απριλίου, στην Τεχνόπολις του Δήμου Αθηναίων, από τις 10:00 π.μ. έως τις 17:00 μ.μ., υπό την αιγίδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας Το Job Fair Athens, η μεγαλύτερη φοιτητική πρωτοβουλία για την σύνδεση της αγοράς εργασίας με το πανεπιστήμιο, πραγματοποιήθηκε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στις 3 & 4 Απριλίου, στην Τεχνόπολις του Δήμου Αθηναίων, από τις 10:00 π.μ. έως τις 17:00 μ.μ. Τα δύο προηγούμενα χρόνια συμμετείχαν πάνω από 60 εταιρείες και φοιτητές και απόφοιτοι πολυτεχνικών, τεχνολογικών και οικονομικών σχολών! Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα και στα ακόλουθα κοινωνικά δίκτυα: facebook linkedin twitter youtube google + Engineers), σε συνεργασία με πάνω από 100 φοιτητές από όλη την Ελλάδα, υπό την αιγίδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). Στόχος της εκδήλωσης είναι οι επισκέπτες να ενημερωθούν για την κατάσταση στην αγορά εργασίας και να βρουν θέσεις εργασίας ή πρακτικής στις συμμετέχουσες εταιρίες. Φοιτητές ή απόφοιτοι πολυτεχνικής, τεχνολογικής ή οικονομικής σχολής μπορούν να κάνουν εγγραφή στην ιστοσελίδα της εκδήλωσης, να μάθουν τα νέα της και να ανεβάσουν το βιογραφικό τους στο οποίο οι εταιρείες θα έχουν πρόσβαση για 7 μήνες. Σε περίπτωση που οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν ακόμα βιογραφικό, πραγματοποιούνται ειδικά σεμινάρια με θέμα την σύνταξη βιογραφικού και αντιμετώπισης μιας συνέντευξης 3 βδομάδες πριν την εκδήλωση. Διοργανώνεται από τους φοιτητικούς οργανισμούς EESTEC LC Athens (Electrical Engineering STudent European association) και ΙΕΕΕ NTUA S.B. (Institute of Electrical and Electronics επικοινωνίας: info@job-fair.gr 20 21

12 Φορείς + Δραστηριότητες Compass4D για τη βελτίωση των μετακινήσεων και την οδική ασφάλεια Επτά ευρωπαϊκές πόλεις, μεταξύ των οποίων και η Θεσσαλονίκη, συνεργάζονται με στόχο την ασφαλέστερη, περισσότερο άνετη και ενεργειακά αποδοτικότερη οδήγηση Την έναρξη του έργου COMPASS4D ανακοίνωσε το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ - Ι.ΜΕΤ.). Το έργο στοχεύει στην ανάδειξη των πλεονεκτημάτων από την εφαρμογή συνεργατικών συστημάτων κινητικότητας, δηλαδή συστημάτων που συνδυάζουν αισθητήρες επί του οχήματος, αλλά και επί της οδού για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και της ενεργειακής αποδοτικότητας, με παράλληλη μείωση των επιπέδων συμφόρησης στις οδικές μεταφορές. Οι χρήστες των υπηρεσιών του Compass4D είναι οδηγοί λεωφορείων, φορτηγών, ταξί, ΙΧ οχημάτων και οχημάτων άμεσου δράσης. Για όλους τους χρήστες υπάρχει η ανάγκη για ασφαλέστερη, περισσότερο άνετη και ενεργειακά αποδοτικότερη οδήγηση. Την ανάγκη αυτή θα καλύψουν οι υπηρεσίες που θα παρέχονται στους χρήστες του Compass4D. Ένα από τα συνεργατικά Ευφυή Συστήματα Μεταφορών που θα προωθηθούν μέσω του έργου Compass4D είναι και η Υπηρεσία της Ενεργειακά Αποδοτικής Διασταύρωσης (Energy Efficient Intersection Service - EEIS), η οποία θα υποστηρίζει τους οδηγούς παρέχοντάς τους οπτικές και ακουστικές πληροφορίες εντός του οχήματός τους όταν θα προσεγγίζουν συγκεκριμένες διασταυρώσεις. Το COMPASS4D θα υλοποιηθεί με τη στενή συνεργασία τόσο των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης όσο και φορέων διαχείρισης οδικών δικτύων, οι οποίοι κατέχουν έναν σημαντικό ρόλο στο έργο ως οι αρμόδιοι φορείς που διαθέτουν πρωτογενή κυκλοφοριακά στοιχεία πραγματικού χρόνου. Επίσης, στα πλαίσια του έργου θα δημιουργηθούν επιχειρηματικά μοντέλα και σχέδια αξιοποίησης των τελικών αποτελεσμάτων του έργου, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια και η βιωσιμότητα των υπηρεσιών. Τέλος, περιλαμβάνονται δράσεις προτυποποίησης για την εφαρμογή των υπηρεσιών καθώς και διεθνείς συνεργασίες με αρμόδιους φορείς από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία. Το COMPASS4D υλοποιείται από το ΙΜΕΤ σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τις εταιρίες Infotrip και Eurotaxi καθώς και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 5 εκατ. ευρώ, χρήματα που συνεχίζεται...

13 Φορείς + Δραστηριότητες (συνέχεια) Compass4D για τη βελτίωση των μετακινήσεων και την οδική ασφάλεια Η Ελλάδα που ερευνά Ο «Αρίσταρχος» του Χελμού έφερε στο «φως» αρχαίο νεφέλωμα θα διατεθούν αποκλειστικά για τη βελτίωση των μετακινήσεων και την οδική ασφάλεια. Η κοινοπραξία περιλαμβάνει συνολικά 31 εταίρους από 10 χώρες και συντονίζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών ERTICO - ITS Europe ( Οι πιλοτικές εφαρμογές θα περιλαμβάνουν συνολικά 574 χρήστες και 334 οχήματα σε 7 ευρωπαϊκές πόλεις (Θεσσαλονίκη, Μπορντώ, Κοπεγχάγη, Αϊντχόβεν-Χέλμοντ, Νιουκάστλ, Βερόνα και Βίγκο) και θα διαρκέσουν για ένα έτος. Η υπογραφή του συμβολαίου συνεπάγεται την επένδυση στη Θεσσαλονίκη, όπου οι υπηρεσίες του COMPASS4D θα παρέχονται κατά μήκος της οδού Τσιμισκή, καθώς και σε άλλους επτά σημαντικούς κόμβους του οδικού δικτύου της πόλης, με τη συμμετοχή 35 οχημάτων ταξί και 7 Ι.Χ. οχημάτων. Επισήμως το έργο ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2013 και θα διαρκέσει 3 χρόνια. Το μεγάλο τηλεσκόπιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έδωσε απαντήσεις σε ένα αίνιγμα το οποίο ούτε το Hubble της NASA κατάφερε να αντιμετωπίσει Το νέο τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος», διαμέτρου 2,3 μέτρων, το οποίο βρίσκεται στο όρος Χελμός της Πελοποννήσου, σε υψόμετρο μέτρων, χρησιμοποίησαν ένας Έλληνας κι ένας Bρετανός αστρονόμος προκειμένου να «φωτίσουν» ένα αινιγματικό αρχαίο αστρικό σύστημα, το KjPn 8. Ο ερευνητής δρ. Παναγιώτης Μπούμης του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ο Τζον Μίμπερν του Κέντρου Αστροφυσικής του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας της Βρετανίας, μελέτησαν αυτό το σύστημα, με την εγκατάσταση Υπεύθυνος υλοποίησης του έργου από πλευράς ΕΚΕΤΑ/ΙΜΕΤ είναι ο Δρ. Ευάγγελος Μητσάκης, πολιτικός μηχανικός, συγκοινωνιολόγος, ερευνητής Γ ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ. Σχετικοί σύνδεσμοι: μιας κάμερας απεικόνισης στο τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος», το μεγαλύτερο στο είδος του στην νοτιοανατολική Ευρώπη, το οποίο βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Χελμού στο βουνό της Αχαΐας συνεχίζεται...

14 Η Ελλάδα που ερευνά (συνέχεια) Ο «Αρίσταρχος» του Χελμού έφερε στο «φως» αρχαίο νεφέλωμα Όπως αναφέρουν οι δύο επιστήμονες, κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για ένα διπλό αστρικό σύστημα, που βρίσκεται μέσα σε ένα εξωτικό νεφέλωμα. Όπως υπολόγισαν, το εν λόγω σύστημα, που αποτελείται από δύο άστρα, βρίσκεται σε απόσταση περίπου ετών από τη Γη και έχει εκτινάξει υλικό στο Διάστημα σε τρεις διαδοχικές φάσεις, πριν από 3.200, και χρόνια. Σήμερα, το εκτιναχθέν υλικό ταξιδεύει στο διαστρικό χώρο με ταχύτητα 334 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Το πλανητικό νεφέλωμα KjPn8 ανακαλύφθηκε από το Αστεροσκοπείο Palomar Sky Survey στη δεκαετία του Ακολούθησαν έρευνες στη δεκαετία του 1990 από αστρονόμους του Μεξικού στο Αστεροσκοπείο San Pedro Martir, οι οποίες οδήγησαν στην ανακάλυψη των γιγαντιαίων λοβών γύρω από το σύστημα, χωρίς όμως να βρεθεί κάτι περισσότερο σχετικά με την ηλικία των λοβών. Το 2000 το κεντρικό άστρο τελικά αποκαλύφθηκε από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble, που εκτόξευσε στο Διάστημα για λεπτομερή έρευνα και καταγραφή η NASA. Ούτε όμως το Hubble μπόρεσε να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα για την ηλικία του μυστηριώδη KjPn8, ενώ ήδη η ανακάλυψή του έκλεινε 50 χρόνια. Σχετικοί σύνδεσμοι «Αρίσταρχος», κατάφεραν να εισχωρήσουν περισσότερο στα μυστικά του νεφελώματος και στη διαχρονική επέκτασή του. Για πρώτη φορά, όπως αναφέρουν, συνέλλεξαν στοιχεία, που δείχνουν ότι δεν πρόκειται για ένα μόνο άστρο, αλλά για ένα διπλό αστρικό σύστημα κρυμμένο μέσα στο νεφέλωμα. «Η Ελλάδα είναι μία από τις παγκόσμιες γενέτειρες της αστρονομίας, συνεπώς είναι αναμενόμενο ότι η έρευνα στο σύμπαν συνεχίζεται στον 21ο αιώνα. Με το νέο τηλεσκόπιο, αναμένουμε να συνεισφέρουμε σε αυτή την παγκόσμια προσπάθεια για πολλά χρόνια στο μέλλον», δήλωσε ο κ. Μπούμης. Αυτή τη φορά, οι Μπούμης και Μίμπερν, με τη βοήθεια μιας ειδικής κάμερας που τοποθέτησαν στο τηλεσκόπιο

15 Η Ελλάδα που ερευνά Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»; Τα αποτελέσματα σειράς εντατικών μετρήσεων που πραγματοποιήθηκαν στις πέντε μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις με τη συντονισμένη δουλειά επτά ερευνητικών ομάδων Εκτεταμένη καύση ξύλων σε τζάκια και ξυλόσομπες λόγω κρύου έχει παρατηρηθεί από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου, με αποτέλεσμα να σημειωθούν αρκετά επεισόδια «αιθαλομίχλης» σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα μετρήσεων που πραγματοποιήθηκε από Έλληνες ερευνητές, τα σωματίδια που παράγονται από την καύση του ξύλου, με βάση το μέγεθός τους και τη χημική τους σύσταση, φαίνεται να είναι το ίδιο επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία με τα σωματίδια από την κυκλοφορία των οχημάτων και τις άλλες πηγές καύσης. Οι μετρήσεις καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος ατμοσφαιρικής ρύπανσης που μπορεί να δημιουργηθεί τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες ελληνικές πόλεις, αν συνδυασθούν η καύση ξύλων με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες (χαμηλές θερμοκρασίες και άπνοια). Ευτυχώς αυτές οι συνθήκες ήταν σχετικά σπάνιες τον χειμώνα. Κατά το διάστημα 10 Ιανουαρίου 10 Φεβρουαρίου 2013 πραγματοποιήθηκαν λεπτομερείς μετρήσεις των αιωρούμενων σωματιδίων, με εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις, στις πέντε μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Οι μετρήσεις έγιναν στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ-ΘΑΛΗΣ με θέμα «Προσδιορισμός των πηγών και των φυσικοχημικών ιδιοτήτων των λεπτόκοκκων και υπερλεπτόκοκκων αιωρούμενων σωματιδίων του ατμοσφαιρικού αερολύματος που επηρεάζουν το κλίμα της Ελλάδας». Μετρήσεις έγιναν στο Θησείο, στην Αγ. Παρασκευή και στην Πεντέλη για την Αθήνα (από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος», τα Πανεπιστήμια Κρήτης και Αιγαίου), στη Θεσσαλονίκη (από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου), στην Πάτρα (από το Πανεπιστήμιο Πατρών), στο Ηράκλειο (από το Πανεπιστήμιο Κρήτης) και στα Ιωάννινα (από τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Κρήτης). Παράλληλα έγιναν μετρήσεις και στους απομακρυσμένους σταθμούς υποβάθρου «Φινοκαλιά» στο Λασίθι (από το Πανεπιστήμιο Κρήτης) και στο «ΝΕΟ-Navarino Environmental Observatory» στη Μεσσηνία (από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και την Ακαδημία Αθηνών). O εξοπλισμός Το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού συγκεντρώθηκε στο Θησείο (εγκαταστάσεις Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών) και στην Αγ. Παρασκευή (εγκαταστάσεις ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»), μέρος δε αυτού σε υπερσύγχρονες φορητές μονάδες των φορέων, όπως για παράδειγμα ο φορητός σταθμός του Ινστιτούτου Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ/ΙΕΧΜΗ) και το φορητό σύστημα LIDAR που λειτουργεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) συνεχίζεται...

16 Η Ελλάδα που ερευνά (συνέχεια) Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»; Το πρόγραμμα συντονίστηκε από τον καθ. Χ. Πηλίνη (Παν. Αιγαίου) και συμμετείχαν οι ερευνητικές ομάδες ατμοσφαιρικής χημείας και φυσικής των Ε. Γερασόπουλου (Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), Κ. Ελευθεριάδη (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος»), Ν. Μιχαλόπουλου (Παν. Κρήτης και ΙΤΕ), Γ. Μπίσκου (Παν. Αιγαίου), Α. Νένε (ΙΤΕ και Georgia Tech.), Σ. Πανδή (ΙΤΕ και Παν. Πατρών) και Ν. Χατζηαναστασίου (Παν. Ιωαννίνων). Η συντονισμένη δουλειά των επτά ερευνητικών ομάδων, με χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού αιχμής, έδωσε λεπτομερείς πληροφορίες για τη διακύμανση εντός της ημέρας της συγκέντρωσης των σωματιδίων, τη χημική σύσταση και κατανομή μεγέθους τους, τις πηγές τους, καθώς και για τα επίπεδα και τη διακύμανση επιπρόσθετων αέριων ή/και τοξικών ρύπων. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων Η παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων πραγματοποιήθηκε σε εκδήλωση στο Κεντρικό αμφιθέατρο του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε «Δημόκριτος» την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου. «Οι μετρήσεις μας καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος ατμοσφαιρικής ρύπανσης που μπορεί να δημιουργηθεί τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες ελληνικές πόλεις, αν συνδυασθούν η καύση ξύλων με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες (χαμηλές θερμοκρασίες και άπνοια). Ευτυχώς αυτές οι συνθήκες ήταν σχετικά σπάνιες το χειμώνα που διανύουμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να επαναλάβουμε σαν χώρα αυτό το 'πείραμα' υψηλών εκπομπών και τις επόμενες χρονιές ελπίζοντας ότι η φύση θα δείξει κατανόηση», σημείωσε ο καθ. Σπύρος Πανδής, Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, Αναπλ. Δ/ντής Ινστιτούτου Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΕΧΜΗ/ΙΤΕ). Από την πλευρά του, ο δρ. Ευάγγελος Γερασόπουλος, Δ/ντής Ερευνών Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης, Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών υπογράμμισε: «Θεωρώ ότι η συγκυρία του νεοεμφανιζόμενου προβλήματος της αιθαλομίχλης και της πραγματοποίησης εξειδικευμένων μετρήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος ΘΑΛΗΣ, καταδεικνύει την αναγκαιότητα δημιουργίας και διατήρησης μιας εθνικής εμβέλειας υποδομής συνεχούς παρακολούθησης της ατμόσφαιρας αλλά και για αντίστοιχες έκτακτες περιπτώσεις, κατά τα πρότυπα δικτύων του εξωτερικού π.χ. ACTRIS». «Κάποια από τα όργανα που επιστρατεύτηκαν για τις μετρήσεις χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και έγιναν μικρές τροποποιήσεις στον αρχικό σχεδιασμό του πειράματος, για να καλύψουμε πλήρως την παρακολούθηση των εκπομπών από τα τζάκια παράλληλα με τις άλλες γνωστές πηγές», σημείωσε ο καθ. Χριστόδουλος Πηλίνης, κοσμήτορας της Σχολής Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Αιγαίου και συντονιστής του προγράμματος ΘΑΛΗΣ. Συνοπτικά, τα κυριότερα πρώτα συμπεράσματα από τις μετρήσεις ήταν: Οι συγκεντρώσεις των αιωρουμένων σωματιδίων τις κρύες νύχτες με άπνοια έφτασαν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Οι μέγιστες ωριαίες συγκεντρώσεις που μετρήθηκαν στο Θησείο ήταν περίπου 300 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο και στο κέντρο της Πάτρας πάνω από 200 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Το όριο (σαν ετήσιος συνεχίζεται...

17 Η Ελλάδα που ερευνά (συνέχεια) Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»; μέσος όρος) για την συγκέντρωση των PM2.5 στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Στις νυχτερινές περιόδους με μεγάλα επίπεδα ρύπανσης άνω του 90% της συγκέντρωσης οφειλόταν σε μικρά σωματίδια και συγκεκριμένα με διάμετρο μικρότερη από 2.5 μικρόμετρα (PM2.5). Τα σωματίδια αυτά είναι πιο διεισδυτικά από τα αντίστοιχα μεγαλύτερης διαμέτρου και συνεπώς ικανά να φτάνουν ευκολότερα στις κυψελίδες των πνευμόνων όπου και είναι ιδιαίτερα επιβλαβή. Οι υψηλές συγκεντρώσεις παρατηρούνταν από περίπου τις 7 το βράδυ μέχρι και τις 3 το πρωί, με μέγιστο λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Η καύση ξύλων ήταν υπεύθυνη σχεδόν αποκλειστικά (άνω του 80% συνεισφορά) για τις υψηλές συγκεντρώσεις τις νυχτερινές ώρες. Το συμπέρασμα αυτό υποστηρίζεται από μετρήσεις του ακετονιτριλίου (ενός αέριου ρύπου) και του καλίου (στοιχείο που εντοπίζεται στα σωματίδια), που παίζουν το ρόλο του χημικού «δακτυλικού αποτυπώματος» της συγκεκριμένης πηγής εκπομπών. Τα σωματίδια από την καύση των ξύλων αποτελούνταν κατά 80% από οργανικές ενώσεις, κατά 10% από στοιχειακό άνθρακα (μη καθαρό γραφίτη) και κατά 10% από ανόργανα άλατα (χλωριούχο κάλιο, θειικό κάλιο, κλπ). Οι εκατοντάδες οργανικές ενώσεις συμπεριλαμβάνουν πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες (ιδιαίτερα τοξικές ενώσεις), αλκάνια, μονο- και δι-καρβοξυλικά οξέα, διτερπενοικά οξέα, λεβογλυκόζη, κλπ. Κατά ευτυχή συγκυρία, οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το φετινό χειμώνα (υψηλές θερμοκρασίες ο φετινός Ιανουάριος ήταν περίπου κατά 3.5 βαθμούς θερμότερος του περσινού, δυνατός αέρας και βροχή) περιόρισαν πολύ τη συχνότητα των επεισοδίων ρύπανσης. Έτσι, για παράδειγμα στο Θησείο οι συγκεντρώσεις των PM2.5 ξεπέρασαν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο μόνο έξι νύχτες κατά τη διάρκεια των 30 ημερών των μετρήσεων. Σε τρεις από αυτές τις νύχτες ξεπέρασαν και τα 100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Στους σταθμούς υποβάθρου στην Αθήνα, οι συγκεντρώσεις PM2.5 και των συστατικών που μετρήθηκαν ήταν σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα, αλλά παρατηρήθηκε αναλογικά η ίδια εικόνα. Τονίζεται ότι ενδεχομένως σε άλλες περιοχές του λεκανοπεδίου το πρόβλημα να ήταν πιο οξύ, και ότι οι μετρήσεις στο Θησείο αποτελούν μια απεικόνιση της μέσης κατάστασης στο αστικό περιβάλλον της πόλης. Στις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις όπου πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις, παρουσιάσθηκαν παρόμοια προβλήματα. Για παράδειγμα στην Πάτρα οι συγκεντρώσεις των PM2.5 ξεπέρασαν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο δώδεκα νύχτες κατά τη διάρκεια του μήνα των μετρήσεων. Σε πέντε από αυτές τις νύχτες ξεπέρασαν και τα 100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Παρόμοια εικόνα και στα Ιωάννινα, με τα επίπεδα των ανθρωπογενούς προέλευσης σωματιδίων να ξεπερνούν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο σε δεκαεννέα περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του μήνα των μετρήσεων και σε πέντε από αυτές και τα 100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Με τη μέχρι στιγμής εικόνα, ο μικρότερος αριθμός υπερβάσεων παρατηρήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης όπου και οι θερμοκρασίες είναι γενικώς υψηλότερες. Ταυτόχρονα με τις υψηλές συγκεντρώσεις σωματιδίων, σε συγκεκριμένες νύχτες μετρήθηκαν και σχετικά υψηλές συγκεντρώσεις αερίων αρωματικών ενώσεων (τολουόλιο, ξυλόλια, κλπ). Η ύπαρξη αυτών των ενώσεων αποδεικνύει την καύση επεξεργασμένων ξύ συνεχίζεται...

18 Η Ελλάδα που ερευνά (συνέχεια) Η ζωή εν καινοτομία Πόσο επικίνδυνα είναι τα επεισόδια «αιθαλομίχλης»; Ευρωπαϊκή πιστοποίηση για το ΙΤΕ στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας λων και άλλων υλικών. Οι συγκεντρώσεις αυτών των τοξικών ενώσεων τη νύχτα ήταν διπλάσιες ή και τριπλάσιες από τις αντίστοιχες συγκεντρώσεις τους κατά τις ώρες κυκλοφοριακής αιχμής. Τις κρύες νύχτες (ελάχιστη θερμοκρασία μικρότερη των 5 βαθμών Κελσίου) με άπνοια, αυτά τα σωματίδια και αέρια παγιδεύονται σε ένα στρώμα λίγων εκατοντάδων μέτρων πάνω από το έδαφος, φτάνοντας σε ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις. Στο πλαίσιο του προγράμματος διενεργήθηκαν και αριθμητικές προσομοιώσεις με μοντέλα ατμοσφαιρικής χημείας για την καλύτερη κατανόηση των φυσικο-χημικών διεργασιών που υφίστανται τα σωματίδια, αφότου αυτά εκπεμφθούν στην ατμόσφαιρα. Σχετικοί σύνδεσμοι aspx?item= Το ΙΤΕ μέσω του τμήματός του FORTHcert γίνεται ο πρώτος ελληνικός φορέας που κατέχει την πιστοποίηση TERENA TI Η πιστοποίηση κατά TERENA TI απονεμήθηκε στο Τμήμα Αντιμετώπισης Εκτάκτων Περιστατικών Κυβερνοασφάλειας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (FORTHcert), στo πλαίσιo των εργασιών της 38ης διάσκεψης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαπιστευμένων Ομάδων Αντιμετώπισης Έκτακτων Περιστατικών Κυβερνοασφάλειας, TERENA Trusted Introducer, που πραγματοποιήθηκε στις Ιανουαρίου στη Λισσαβόνα της Πορτογαλίας. Το ΙΤΕ μέσω του Τμήματός του FORTHcert (FORTH s Computer Emergency Response Team) γίνεται ο πρώτος ελληνικός φορέας που κατέχει την πιστοποίηση αυτή και ο έβδομος ευρωπαϊκός φορέας σε σύνολο ενενήντα έξι υφιστάμενων καταχωρημένων και διαπιστευμένων ομάδων CERT από τον οργανισμό TERENA σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι θεσμοθετημένες ομάδες αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών κυβερνοασφάλειας (CERTs) αποτελούν το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την προστασία του κυβερνοχώρου και των κρίσιμων πληροφοριακών υποδομών. Η πιστοποίηση TERENA TI αποτελεί την υψηλότερη διάκριση για τις ευρωπαϊκές ομάδες CERT και πιστοποιεί ότι: ο κάτοχός της υλοποιεί με βέλτι συνεχίζεται...

19 Η ζωή εν καινοτομία (συνέχεια) Ευρωπαϊκή πιστοποίηση για το ΙΤΕ στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας Η ζωή εν καινοτομία Ελληνική Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων 2013 στο τρόπο το μοντέλο ωριμότητας για την διαχείρισης περιστατικών κυβερνοασφάλειας (Security Incident Management Maturity model SIM3 model) στους τομείς της οργάνωσης, των ανθρωπίνων πόρων, των διαδικασιών και των εξειδικευμένων εργαλείων για την κυβερνοασφάλεια. Πέραν της διεθνούς αναγνώρισης της υψηλού επιπέδου αποτελεσματικότητας για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών κυβερνοασφάλειας, με την πιστοποίηση του Τμήματος FORTHcert του ΙΤΕ βελτιώνονται οι δείκτες της Ελλάδας στο «Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη», στον τομέα της Ασφάλειας και Εμπιστοσύνης, και αναβαθμίζεται ο ρόλος της χώρας στον τομέα της κυβερνοασφάλειας διεθνώς. To FORTHcert είναι παραγωγικό τμήμα του Ινστιτούτου Πληροφορικής του ΙΤΕ και διαθέτει επτά ειδικούς επιστήμονες και μηχανικούς στον τομέα της ασφάλειας τηλεπικοινωνιών και δικτύων με προϊστάμενο τον Δρ. Ιωάννη Ασκοξυλάκη. Από το Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων (ΙΠΣΥ) του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» και την Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ) Την Ελληνική Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων διοργάνωσαν για μία ακόμα χρονιά το Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων (ΙΠΣΥ) του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» και η Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα (ΕΕΛ/ ΛΑΚ) στις 27 Φεβρουαρίου Με αυτή την εκδήλωση, η κοινότητα ανοικτών δεδομένων στην Ελλάδα γιόρτασε, μαζί με εθελοντές από 109 άλλες χώρες στον κόσμο, την Παγκόσμια Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων. Η Ελληνική Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων συνέχισε την παράδοση αντίστοιχων διοργανώσεων που έχουν γίνει από το ΙΠΣΥ σε συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ από το Αυτή τη χρονιά, περισσότερα από 160 μέλη της κοινότητας ανοικτών δεδομένων έδωσαν το παρόν, επιτυγχάνοντας ένα ορόσημο για τα ανοικτά δεδομένα στην Ελλάδα. Η συμμετοχή, το ενδιαφέρον και η προσπάθεια από όλους τους εθελοντές ήταν μια πραγματική επιτυχία! Σχετικοί σύνδεσμοι Ο Καθ. Γιάννης Ιωαννίδης, Πρόεδρος του Ε.Κ. «Αθηνά», καλωσόρισε όλους τους συμμετέχοντες και επιβεβαίωσε για άλλη μία φορά την αφοσίωση του Ε.Κ. «Αθηνά» στην υποστήριξη των ανοικτών δεδομένων, τόσο μέσω της συμμετοχής σε ευρωπαϊκές ερευνητικές δραστηριότητες όσο και μέσω εθελοντικής εργασίας ερευνητών του «Αθηνά». Μεταξύ άλλων, τόνισε τα σημαντικά οφέλη από το geodata.gov.gr, την πύλη ανοικτών δεδομένων που έχει αναπτύξει το ΙΠΣΥ και παρουσίασε την τρέχουσα δουλειά του Ε.Κ. «Αθηνά» σε υποδομές για ανοικτά συνεχίζεται...

20 Η ζωή εν καινοτομία (συνέχεια) Ελληνική Ημέρα Ανοικτών Δεδομένων 2013 δεδομένα, στα πλαίσια των OpenAIRE, CLARIN, GeoKnow, και πολλών άλλων ερευνητικών έργων. Ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων, Χάρης Θεοχάρης, ήταν επίσης παρών στη διάρκεια της εκδήλωσης, υπογραμμίζοντας τη σημασία των ανοικτών δεδομένων για τη διαφάνεια και την παρακολούθηση της φορολογικής διαχείρισης. Επιπλέον, ενημέρωσε τους συμμετέχοντες να αναμένουν ακόμα περισσότερα ανοικτά οικονομικά δεδομένα από τον ελληνικό δημόσιο τομέα στο προσεχές μέλλον, και κάλεσε όλους τους εθελοντές να συνδράμουν τη δημόσια διοίκηση μεταφέροντας γνώση και αναπτύσσοντας υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας. Ακολούθησε μία σειρά σύντομων παρουσιάσεων, όπου ερευνητές και επαγγελματίες από τον χώρο των ανοικτών δεδομένων παρουσίασαν σχετικές τεχνολογίες, εργαλεία, και πρωτοβουλίες. Στις σημαντικές στιγμές της εκδήλωσης συγκαταλέγεται η ανακοίνωση για τη δοκιμαστική λειτουργία του datahub.gr, μίας πύλης ανοικτών δεδομένων που έχει αναπτυχθεί από το ΙΠΣΥ με σκοπό να υποστηρίξει τη δημόσια διοίκηση στη δημοσίευση ανοικτών δεδομένων (Σπύρος Αθανασίου). Επίσης, παρουσιάστηκαν τα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα GeoKnow (Γιώργος Γιαννόπουλος) και DIACHRON (Γιώργος Παπαστεφανάτος), η δουλειά που σχεδιάζεται να γίνει στην κατεύθυνση των ανοικτών γεωχωρικών δεδομένων και τη διαχείριση της προέλευσης στον Ιστό των Δεδομένων, καθώς και η συνεισφορά τους στην οικονομία δεδομένων της ΕΕ. Τέλος, παρουσιάστηκε το publicspending.gr (Μιχάλης Βαφόπουλος), ένας ιστότοπος που αναλύει και οπτικοποιεί ανοικτά δεδομένα για δημόσιες δαπάνες, υπογραμμίζοντας τα οφέλη των ανοικτών δεδομένων για τη διαφάνεια. Παράλληλα, διοργανώθηκαν πέντε εργαστήρια στα οποία περισσότερα από 60 μέλη της κοινότητας των ανοικτών δεδομένων εκπαιδεύτηκαν από ερευνητές του ΙΠΣΥ σε τεχνολογίες ανοικτών δεδομένων. Και σε αυτόν τον τομέα, η συμμετοχή υπήρξε αξιοσημείωτη και το ΙΠΣΥ έδωσε την υπόσχεση ότι ακόμα περισσότερα παρόμοια εργαστήρια θα λάβουν χώρα στο προσεχές μέλλον. Συγκεκριμένα, τα εργαστήρια που πραγματοποιήθηκαν ήταν: α) δημοσίευση ανοικτών δεδομένων, όπου έγινε μία επίδειξη σε στελέχη του δημοσίου τομέα για το πώς μπορούν να δημοσιεύουν ανοικτά δεδομένα μέσω του datahub.gr (Μιχάλης Αλεξάκης), β) κατασκευή διασυνδεδεμένων ανοικτών δεδομένων, όπου οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν στο πώς να κατασκευάζουν διασυνδεδεμένα ανοικτά δεδομένα από διαθέσιμα ανοικτά δεδομένα (Γιώργος Γιαννόπουλος), γ) στατιστικά ανοικτά δεδομένα, όπου οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν στο πώς να χρησιμοποιούν το λεξιλόγιο του Data Cube και να δημοσιεύουν διασυνδεδεμένα ανοικτά δεδομένα από ανοικτά δεδομένα που προσφέρει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (Γιώργος Παπαστεφανάτος), δ) ανωνυμοποίηση δεδομένων, όπου έγινε ενημέρωση για τους υπάρχοντες κινδύνους που αφορούν την ιδιωτικότητα κατά τη δημοσίευση ανοικτών δεδομένων καθώς και για τεχνικές αντιμετώπισής τους (Μανώλης Τερροβίτης), και ε) δημοσίευση εταιρικών μητρώων ως διασυνδεδεμένα ανοικτά δεδομένα, όπου οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν στο πώς να δημοσιεύουν δεδομένα εταιρικών καταλόγων υπό τη μορφή διασυνδεδεμένων ανοικτών δεδομένων (Θοδωρής Δαλαμάγκας) συνεχίζεται...