Research Paper Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance

Transcript

1 Autumn Vol 12. Num 3 Research Paper Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance *Sima Moshref-Razavi 1, Mehdi Sohrabi 1, Mohammad Saber Sotoodeh 1 1. Department of Motor Behavior and Sport Management, Faculty of Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. Use your device to scan and read the article online Citation: Moshref-Razavi S, Sohrabi M, Sotoodeh MS. [Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3): :: Received: 05 Mar Accepted: 17 Jul Key words: Balance, Elderly, Neurofeedback, Motion imaging A B S T R A C T Objectives Balance maintenance is one of the indices of determining independence in older people. Identifying other factors that have considerable impact on the independence of older peoples is an interesting research topic. The present study aims at determining the effect of Neurofeedback and Mental Motor Imagery practices on balance in the elderly. Methods & Materials The population of this study consisted of elderly people of Mashhad, a city in northeast Iran. A total of 24 elderly people with age ranging from years old volunteered to participate in the study and were randomly assigned to three groups (with eight participants in each group). The participants of experimental groups were involved in the special training (neurofeedback training and mental imagery practice) for eight weeks (with three sessions each week)while the control group were not involved in any practice. Stork Balance Stand Test and Timed Up and Go (TUG) tests were used to assess the static and dynamic balance of participants respectively, before and after the training sessions. The Shapiro Wilk test of normality was used to check normality of data. Additionally, Analysis of Covariance (ANCOVA) was used to determine the effect of training with pre-test scores used as covariate. Statistical analysis was performed using SPSS Statistics 21 at a=0.05. Results The results of Analysis of Covariance revealed that there was a significant effect of neurofeedback and mental imagery on the static and dynamic balance of elderly people (P<0.05). Furthermore, neurofeedback had superior effect in both of the balance conditions (P<0.05). Conclusion The study recommends neurofeedback and mental motor imagery practices to prevent balance loosing and improving balance ability in elderly people. A 2000 Extended Abstract 1. Objectives ccording to the World Health Organization (WHO), population over 60 years old are considered as elderly and it is expected to rise by 10% in the year to 21.8% in 2050, and then an increase of 32.2% in 2100 [1]. Entrance to the aging period coincides with the onset of changes in musculoskeletal systems, atria, sensory-bodily and vision, which is also referred to as a physiological system in the balance state. Consequently, elderly people are exposed to serious injuries caused by a violation of the balance. These changes are in the form that threatens the quality of life of this group of people to the extent that they are deprived of everyday activities [2]. There- * Corresponding Author: Sima Moshref-Razavi, MSc. Address: Department of Motor Behavior and Sport Management, Faculty of Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. Tel: +98 (915) s.moshrefrazavi@gmail.com 288

2 Autumn Vol 12. Num 3 fore, the purpose of this study was to investigate the effect of neurofeedback interventions and mental imagery on the static and dynamic balance of the elderly. 2. Methods & Materials The present study was conducted on elderly men and women [over 60 years of age) settled in Mashhad, Iran. To select the research samples, information on the history of diseases affecting the movement (such as neurological and visual problems) was collected from the volunteers using a personal information questionnaire, and information on the probability of mental deterioration was collected using the short form of Mini Mental State Examination (MMSE) [3]. Also, the visual abilities and motion illustration were evaluated using the Hall and Martin Mental Illustration Questionnaire (MIQ-R). Among the elderly people who volunteered for the study, 24 people were selected and then they were randomly assigned to 3 groups of 8 (Neurofeedback training group, vision and motion illustration training group, and control group). Before applying an independent variable, the static and dynamic balance of the subjects was measured through stork balance tests and Timed Up and Go (TUG) tests respectively. This was followed by each subject attending training sessions for their group. Moral considerations were confirmed by Ferdowsi University of Mashhad. Intervention of the neurofeedback group was carried out based on system (EEG) on the O1 and O2 points, taking into account the training protocol of increasing balance of the bipolar type. Practical sessions were held in accordance with the selected protocol within 30 minutes and eight weeks (a total of 24 sessions) based on the 4 to 7 Hz wavelength crackdown and the amplitude of the wavelength was 15 to 18 Hz [5]. The specified wavelength was unaltered and difficulty of the exercises was set automatically based on biograph software and on the rule of rule (according to this rule, 20% of cases are suppressed from 4 to 7 Hz, and 80% of the waves are reinforced from 15 to 18 Hz). Exercise protocol of Illustration group was carried out within eight weeks (24 sessions) including three sections: 1. Relaxation (first 10 minutes); and 2. Mental training (15 minutes), and 3-Cool down (5 minutes). Subject s mental exercise was based on the practice protocol defined by Fensler et al. [6]. In this exercise, subjects imagined themselves doing balance games as they did in the distant past. The control group also engaged in daily activities. 3. Results The results of Shapiro Wilk s test indicated normal distribution of the remaining errors in covariance analysis test (P<0.05), which was among the main assumptions of the test. In order to investigate the effect of training interventions, covariance analysis was used. Prior to that, homogeneity of variances was confirmed by Levine test (P=0.645, F=0.448). The results of this test showed a significant difference in static balance of elderly people with open eyes between the studied groups (P=0.338, F=5.10). As a result, Bonferroni s follow-up test was used to determine the difference between the groups. Accordingly, the neurofeedback group had better performance than both groups of illustration (P=0.042) and control (P=0.026), while the illustration group had no significant difference with the control group (P=0.00). Also, the results of statistical analysis in closed eyes state showed a significant difference between the groups in the post-test (P=0.778, F=5.33). The results of Bonferroni post hoc test showed a significant difference only between neurofeedback and illustration groups (P=0.045) and neurofeedback and control (P=0.020) groups. For evaluating dynamic balance, covariance analysis was carried out. Levin s test results indicated that the homogeneity of variance of the errors (P=0.427, P=0.85). The results of covariance analysis showed a significant difference between the groups in the dynamic balance test scores (P=0.483, F=9.34). In order to determine the exact location of the differences, Bonferroni post hoc test was used. This test revealed a significant difference between neurofeedback and control groups (P=0.002) and illustration and control (P=0.002) groups, while no significant difference was observed between the neurofeedback Figure 1. Average time of TUG test (dynamic balance) of groups in the pre and post test 289 Moshref-Razavi S, et al. Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance. Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3):

3 Autumn Vol 12. Num 3 training and illustration groups. These differences are presented in Figure Conclusion Both mental and physical exercises have similar and common nervous mechanisms at the various stages of motion control. However, mental exercises prove to be more effective as no final movement outcome is generated during mental training [7, 8]. In addition, since the balance protocol works on O1-O2 regions that are located around the visual processing areas (17-17 Brudman), the theory that improved performance near the Brudman areas improves visual guide for the cerebellum was established. On the other hand, these areas are involved in the analysis of motion, status, orientation, depth, and understanding in the elderly. The cerebellum uses signs of vision in these areas and integrates them with their motorized outputs. Considering the results of this study, we can state that modern tools such as neurofeedback and older interventions such as illustration help improve the quality of life especially during the aging period. Acknowledgments This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-forprofit sectors. Conflict of Interest The authors declared no conflicts of interest. Moshref-Razavi S, et al. Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance. Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3):

4 شماره 12. دوره پاییز سالمندان تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر 1 ستوده صابر محمد 1 سهرابی مهدی 1 رضوی مشرف سیما * ایران. مشهد مشهد فردوسی دانشگاه ورزشی علوم دانشکده ورزشی مدیریت و حرکتی رفتار گروه اسفند 14 دریافت: تاریخ 1396 تیر 26 پذیرش: تاریخ کلیدواژهها: نوروفیدبک سالمندان حرکتی تصویرسازی که است موضوعاتی از آن بر مؤثر عوامل تشخیص و بررسی میرود. شمار به سالمند افراد استقالل تعیین شاخصهای از یکی تعادل اهداف است. سالمندان تعادل بر حرکتی تصویرسازی و نوروفیدبک تمرینات اثر بررسی حاضر مطالعه انجام از هدف کردهاند. توجه آن به محققان بهصورت سال 82 تا 60 سنی دامنه در سالمند 24 آنها بین از که بودند مشهد شهر سالمندان مدنظر آماری جامعه ها روش و مواد 3( جلسه 8 مدت به تجربی گروه دو شرکتکنندگان شدند. تقسیم تصادفی بهصورت نفری 8 گروه سه به سپس و انتخاب داوطلبانه هیچگونه کنترل گروه اما کردند شرکت حرکتی( تصویرسازی تمرین و نوروفیدبک )تمرین خود به مربوط تمرینات در هفته( در جلسه آنها پویای تعادل اندازهگیری برای و لکلک تعادلی آزمون از سالمندان ایستای تعادل اندازهگیری برای تحقیق این در نداد. انجام تمرینی توزیع عادیبودن تعیین بهمنظور میشدند. ارزیابی تمرینات از بعد و قبل مرحله دو در که شد استفاده رفتن راه و برخاستن زمان آزمون از بهعنوان افراد پیشآزمون نمرات شد. استفاده کوواریانس تحلیل از تمرین با مرتبط آثار تعیین برای و ویلکس شاپیرو آزمون از دادهها شدند. تحلیل 0/05=a معنیداری سطح در و 21 نسخه SPSS نرمافزار با آماری آزمونهای تمامی گرفت. قرار مدنظر مداخلهگر متغیر تعادل بر حرکتی تصویرسازی و نوروفیدبک تمرینات معنیدار تأثیر نشاندهنده کوواریانس تحلیل آزمون از حاصل نتایج ها یافته داشت بهتری تأثیر پویا و ایستا تعادل وضعیت دو هر بر نوروفیدبک تمرین اینکه ضمن )0/05<P(. بود سالمندان پویای و ایستا.)P>0/05( سالمندان در آن تقویت و تعادل افت از پیشگیری بهمنظور تمرینات این از میشود پیشنهاد بهدستآمده نتایج به توجه با گیری نتیجه شود. استفاده مقدمه که است انسان زندگی طبیعی سیر از مرحلهای سالمندی شروع با همزمان سالمندی دوره به ورود میدهد. رخ همه برای حسیپیکری دهلیزی اسکلتیعضالنی سیستمهای در تغییراتی در درگیر فیزیولوژیک سیستم بهعنوان آن از که است بینایی و آسیبهای معرض در سالمندان درنتیجه میشود. یاد تعادل کیفیت تغییرات این میگیرند. قرار تعادل نقص از ناشی جدی فعالیتهای از که آنجا تا میکند تهدید را افراد از قشر این زندگی جهانی بهداشت سازمان گزارش اساس بر ]1[. بازمیمانند روزمره میشوند. محسوب سالمند دارند سال 60 از بیش که جمعیتی در 21/8 به 2000 سال در درصدی 10 افزایش که میرود انتظار 2100 سال در درصدی 32/2 افزایش آن از پس و 2050 سال منبع سه اطالعات از برآمده فرد هر در تعادل ایجاد ]2[. برسد اب فرد است. دهلیزی سیستم و حسعمقی گیرندههای بینایی سیستم در ذکرشده مراکز از دریافتی اطالعات یکپارچهسازی ]3[. کند کنترل را بدنش میتواند شناختی - اطالعاتی منبع سه از یک هر است ممکن سالمند فرد در این بر عالوه شود. اختالل دچار پیکری- حس دهلیزی بینایی امکان همچنین شود. آسیبشناختی دچار سالمند است ممکن و اسکلتیعضالنی اختالالت علت به حرکتی سیستم تضعیف مفصل تحرک و انعطافپذیری قدرت کاهش و عصبیعضالنی آنها از یکی حتی یا موضوعات این تمامی ]4[ دارد وجود شود. او سقوط باعث و بزند هم به را سالمند تعادل میتواند تمرینی اشکال سالمندان تعادلی وضعیت بهبود برای تاکنون تمرین ]5[ PNF تمرینات ازجمله است شده استفاده مختلفی 2 غیراختاللی و اختاللی تعادلی تمرینات ]6[ 1 منفرد و دوگانه ]10[ پا مچ و ران کششی تمرینات 8[ ]9 آب در تمرینات ]7[ خطرات به توجه با ]12[. نوروفیدبک و ]11[ ذهنی تصویرسازی 1. Mono and dual task balance training 2. Perturbed and un-perturbed balance training مسئول: نویسنده * رضوی مشرف سیما ورزشی. مدیریت و حرکتی رفتار گروه ورزشی علوم دانشکده مشهد فردوسی دانشگاه مشهد نشانی: +98 )915( تلفن: s.moshrefrazavi@gmail.com الکترونیکی: پست 291

5 شماره 12. دوره پاییز تمرینات انجام برای است ممکن سالمندان که محدودیتهایی و همراه شناختی تمرینات تأثیر اینکه و شوند مواجه آن با جسمانی این در و ]12[ است صرف بدنی تمرین از بیشتر بدنی تمرین با تمرینات برای مناسبی مکمل میتواند )سالمندی( زندگی دوره الزم کند جلوگیری نیز احتمالی خطرات از و باشد جسمانی بیشتری توجه مؤثرند شناختی سیستم بر که تمریناتی به است اشاره نوروفیدبک تمرینات به میتوان تمرینات این ازجمله شود. ]12[. کرد ]13[. است مغزي امواج بيوفيدبك همان درواقع نوروفيدبك مختلف شاخصهای روي كه است غیرتهاجمی و ايمن روشی ميگذارد تأثیر غیره و يادگيري اضطراب تمركز توجه جمله از هنگاميكه ]15[. ميشود نيز تعادل بهبود باعث همچنین ]14[. ميشوند خارج خود تعریفشده عملكرد و فركانس از امواج با فعاليت براي را مغز مختلف جلسات طي نوروفيدبك تمرینات يا افزايش دربرگیرنده حالت اين ميدهد پرورش مناسب الگوي ]16[. است مغز از خاصی مناطق در خاصي امواج فعاليت كاهش موج كاهش كه ميدهد نشان زمينه اين در انجامشده تحقيقات منجر توجه درزمینه خصوصا شناختي عملکردهای بهبود به تتا موردنیاز شناختي عملكردهاي از يكي توجه که آنجا از ميشود. بهبود به تتا موج کاهش دارد احتمال است تعادل ايجاد برای هماهنگي طریق از نوروفيدبك همچنين ]14[. شود منجر تعادل و دهليزي )بينايي تعادل در مؤثر سيستمهاي در درگير امواج ]17[. شود تعادل افزايش باعث است ممکن مخچه( شده انجام زیادی مطالعات تعادل بر نوروفیدبک تأثیر درباره مختلف ورزشکاران تعادل بر را نوروفیدبک تمرینات 3 هاموند است. تمرینات اثربخشی 4 همکاران و شاو همچنین ]16[. دانست مؤثر دادند گزارش و کردند بررسی ژیمناستها تعادل بر را نوروفیدبک تعادلی نمرات نوروفیدبک تمرینات از پس ورزشکاران این که تأثیر بر مبنی زیادی شواهد همچنین ]18[. کردند کسب بهتری وجود مختلف اختالالت و بیماریها در نوروفیدبک از استفاده سکته از موردی مطالعه چندین از گزارشهایی هاموند دارد. آنان در نوروفیدبک تمرینات که داد ارائه سر به ضربه و مغزی طاهری آذرپیکان همچنین ]19[. بود شده تعادل بهبود موجب نوروفیدبک تمرینات تأثیر بررسی به پژوهشی در نیز سهرابی و نتایج و پرداختند پارکینسونی بیماران پویای و ایستا تعادل بر تعادل بهبود روند بر میتواند نوروفیدبک تمرینات که داد نشان دیگر یکی ]12[. باشد مؤثر پارکینسونی بیماران پویای و ایستا تصویرسازی است. ذهنی تصویرسازی عملکرد بر مؤثر تمرینات از است. جسمانی حرکات انجام بدون عمل پنهانی تکرار ذهنی هک است داده نشان گذشته سالهای طی انجامشده بررسیهای جسمانی تمرین یا یادگیری در که عصبی سازوکارهای همان ]20[. میشوند فعال نیز ذهنی تمرین در دارند شرکت و مغناطیسی رزنانس تصویربرداری مانند روشهایی کاربرد با مناطق که است شده مشخص پوزتیرون انتشار راه از توموگرافی در دارند نقش حرکتی کنترل و برنامهریزی در که مغزی قشر نشان مختلف مطالعات میشوند. فعال نیز ذهنی تمرین حین ساختارهای که است عصبی مکانیزمی ذهنی تمرین که دادهاند دارند نقش حرکتی برنامهریزی و شناختی کنترل در که را مغزی کنترل شناختی مراحل تمامی دیگر عبارت به میکند. فعال )مراحل حرکت آمادگی و برنامهریزی طرحریزی شامل حرکت این با میکند درگیر واقعی حرکت مشابه را اطالعات( پردازش مهار جسمانی نظر از حرکت اجرای ذهنی تمرین در که تفاوت ]21[. میشود زیادی مطالعات تعادل بر تصویرسازی تمرینات تأثیر درباره تأثیر همکاران و فالحپور است. شده انجام بیمار و سالم افراد روی تمرین که کردند بیان و بررسی را سالمندان تعادل بر ذهنی تمرین در حرکتی مهارت پیشرفت سبب جسمانی تمرین مشابه ذهنی جسمانی تمرین برای جایگزینی را آن میتوان و میشود افراد تمرینات مقایسه به همکاران و اصالنخانی همچنین ]22[. دانست سالمندان پویای و ایستا تعادل بر ترکیبی و جسمانی ذهنی ترکیبی تمرین روش با که سالمندانی کردند بیان و پرداختند ایستا تعادل در بیشتری پیشرفت کردند تمرین )جسمانیذهنی( و بروجنی طهماسبی دیگری پژوهش در ]11[. داشتند پویا و دانشجویان بر را تصویرسازی مختلف مدلهای تأثیر همکاران یافتند دست نتیجه این به و کردند بررسی تهران دانشگاه دختر مؤثر ایستا تعادل اجرای در 5 PETTLEP تصویرسازی مدل که فنسلر همچنین ]23[. نداشت کافی کارایی پویا تعادل در اما بود زن سالمندان تعادل بر را ذهنی تمرینات اثربخشی 6 همکاران و ]24[. دادند گزارش نوع دو هر تأثیر 7 همکاران و سابرامانیان دیگری تحقیق در بیماران عملکرد بهبود بر را تصویرسازی و نوروفیدبک تمرین که رسیدند نتیجه این به آنها کردند. بررسی پارکینسون دادند انجام را تمرین نوع دو هر که گروهی در شرکتکنندگان در دادند. نشان خود از عملکرد بهبود در چشمگیری پیشرفت تصویرسازی تمرین فقط که گروهی در پیشرفتی چنین که حالی ]25[. نشد مشاهده بودند داده انجام و )نورفیدبک تمرین دو هر در ذکرشده نظری مبانی شناختی سیستم بر تمرین نوع دو هر اثر بیانگر تصویرسازی( اینکه به توجه با.] [ است 5. PETTLEP= Physical, Environment, Task, Timing, Learning, Emotion, Perspective 6. Fansler et al. 7. Subramanian et al. 3. Hammond 4. Show et al. سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما 292

6 شماره 12. دوره پاییز هستند شناختی تمرینات از تصویرسازی و نوروفیدبک تمرینات تصویرسازی تمرین در اما غیرفعال فرد نوروفیدبک تمرین در و مکانیسمهای به توجه با همچنین و است فعال فرد حرکتی مختلف مناطق درگیری حیث از تمرین دو این زیرساخت این اثر مقایسه دارند هم به زیادی شباهت احتماال که مغزی و قابلتوجه موضوعی میتواند سالمند تعادل بر تمرین نوع دو به پاسخ یافتن دنبال به حاضر پژوهش در ]27[. باشد بررسی ذهنی تصویرسازی تمرین آیا اول وهله در که هستیم سؤال این با خیر یا باشد مؤثر سالمندان تعادل بر میتواند نوروفیدبک و با تمرینی روش دو این مقایسه به مطالعهای تاکنون اینکه به توجه بازتوانی برای راه مؤثرترین یافتن اهمیت و است نپرداخته یکدیگر دو این بین آیا که است این مهمتر سؤال تعادل در سالمند افراد خیر. یا دارد وجود تفاوتی تمرینی شیوه مطالعه روش نمونه و جامعه 60 از )بیش سالمند زنان و مردان را حاضر تحقیق جامعه نمونه حجم اینکه از پس دادهاند. تشکیل مشهد شهر ساکن سال( برای شد تعیین 12[ ]25 گذشته مشابه مطالعات به توجه با سابقه به مربوط اطالعات داوطلب افراد از تحقیق نمونه انتخاب و عصبشناختی مشکالت مانند حرکت بر اثرگذار بیماریهای عقلی زوال وجود احتمال فردی اطالعات پرسشنامه با بصری اندازهگیری 8 ذهنی) MMSE ( وضعیت کوتاه فورم پرسشنامه با و ]28[ بود 30 از 24 آزمون به ورود برای نمره حداقل شد. تصویرسازی پرسشنامه با حرکتی و بینایی تصویرسازی توانایی بین از سپس شد. دریافت 9 )MIQ-R( ]29[ مارتین و هال ذهنی شدند. انتخاب نفر 24 تحقیق در شرایط واجد آزمودنیهای یک و تجربی گروه -دو گروه سه به تصادفی طور به افراد این این شامل مطالعه به ورود معیارهای شدند. تقسیم کنترل- گروه راهرفتن توانایی 2( سن سال 60 حداقل داشتن 1( بودند: موارد یا بیماری نداشتن 4( اصالحشده یا طبیعی دید 3( مستقل بهطور حرکتی محدودیت نداشتن 5( تعادل بر اثرگذار داروهای مصرف پا. مچ و زانو لگن مفاصل تحقیق در بهکاررفته ابزارهای لکلک آزمون تعادل حفظ برای فرد قابلیت سنجش آزمون این انجام از هدف سطح روی برهنه پای با آزمودنی ابتدا است. یکپا روی خود زا پس میزند. کمر به را خود دستهای سپس میایستد. صاف پای زانوی کنار در و میکند بلند زمین از را خود غیربرتر پای آن زمان است مدنظر آزمون این برای که نمرهای میدهد. قرار دیگر زمان برتر پای زانوی کنار به غیربرتر پای تماس لحظه از است. دهد دست از را خود تعادل فرد که زمانی تا میشود محاسبه فرد و باز چشم با وضعیت دو در آزمون گذارد. زمین را خود پای و ]30[. گرفت صورت بسته راهرفتن و برخاستن زمان آزمون درزمینه مناسبی آزمون 10 راهرفتن و برخاستن زمان آزمون فرمان با فرد آزمون این در است. شده شناخته سالمندان تعادل 65 تا 46 تقریبی ارتفاع با استاندارد دستهدار صندلی روی از رو و میزند دور میپیماید را متر 7 آن از پس برمیخیزد سانتیمتر استفاده با آزمون این اجرای برای موردنیاز زمان برگردد. را مسیر بین آزمون مرحله دو در و میشود ثبت ثانیه به زمانسنج از ]31[. میشود مقایسه مختلف گروههای ذهنی وضعیت کوتاه آزمون عقلی( )زوال دمانس به آزمودنیها مبتالنبودن از اطمینان برای همکاران و سیدیان توسط اعتباریابیشده آزمون از سالمندی پایایی تعیین در که کردند گزارش آنها شد. استفاده ]32[ دست به 0/81 آزمون کل برای کرونباخ آلفای ضریب پرسشنامه حداقل نمره کسب به قادر افراد که صورتی در ]32[. است آمده میشدند. تحقیق بعدی مرحله وارد بودند آزمون این از ۳۰ از ۱۸ تجدیدنظرشده تصویرسازی توانایی پرسشنامه و ذهنی تصویرسازی قابلیت اندازهگیری برای پرسشنامه این کامل را آن شرکتکنندگان که دارد سؤال ۸ و است حرکتی بینایی بعد دو در را ذهنی تصویرسازی پرسشنامه این میکردند. بینایی تصویرسازی به مربوط پرسش ۴ میسنجد. حرکتی و از هریک است. حرکتی تصویرسازی به مربوط پرسش چهار و میبینم«مبهم»بسیار از ارزشی ۷ پیوستار یک در سؤاالت»احساس یا میبینم«واضح»بسیار تا میکنماحساس یا زا باالتر نمره که شرکتکنندگانی میشود. ارزشگذاری میکنم«و داشتند تصویرسازی در خوبی توانایی بودند کرده کسب را 16 زمانی پایایی و درونی ثبات همکاران و سهرابی شدند. مطالعه وارد ]33[. کردهاند گزارش 0/77 و 0/73 ترتیب به را پرسشنامه این نوروفیدبک دستگاه مدل نوروفیدبک دستگاه از نوروفیدبک برنامه اعمال بهمنظور بیوگراف نرمافزار و پروکامپ سختافزار با SA7990A Ver 0.5 شد. استفاده کانادا تکنولوژی اینفینیتی پروکامپ شرکت محصول 10. Time Up and Go (TUG) 8. Mini Mental Status Examination 9. Movement Imagery Questionnaire 293 سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما

7 شماره 12. دوره پاییز اجرا روش اساس بر آنها حضور که نفر ۲۴ داوطلب سالمندان بین از MMSEو آزمونهای با مطابق تحقیق این ارزیابی معیارهای شدند انتخاب بود شده تأیید فردی( مشخصات MIQ-Rفرم گرفتند قرار نفره ۸ گروه ۳ در تصادفی بهصورت سپس و و حرکتی تصویرسازی تمرین نوروفیدبک گروه تمرین گروه )آزمون ایستا تعادل مستقل متغیر اعمال از قبل کنترل. گروه آزمودنیها راهرفتن( و برخاستن زمان )آزمون پویای و لکلک( به مربوط تمرین جلسات در کدام هر سپس شد. اندازهگیری به مربوط اطالعات مقاله اول نویسنده کردند. شرکت خود گروه بوده آگاه تحقیق اهداف از که کرد جمعآوری را پژوهش این شرکتکنندگان تمامی پژوهش اخالق رعایت منظور به است. شرکت پژوهش این در کامل رضایت و طرح اهداف از آگاهی با صورت به را شرکتکنندگان اطالعات محقق همچنین کردند. ملزم را خود محقق اینکه ضمن است. کرده نگهداری محرمانه دانشگاه اخالق کمیته است. دانسته اخالقی کدهای رعایت به مراحل است. کرده تأیید را اخالقی مالحظات مشهد فردوسی شد: انجام زیر بهصورت تحقیق انجام پیشآزمون انجام اول مرحله تمرین دوره یک اول گروه برای مستقل متغیر اعمال دوم مرحله جلسه هر جلسه ۸ مدت به و هفته در جلسه ۳ شامل نوروفیدبک تصویرسازی تمرین دوره یک دوم گروه برای دقیقه ۳۰ مدت به به جلسه هر جلسه ۸ مدت به و هفته در جلسه ۳ شامل حرکتی مجدد اندازهگیری پسآزمون انجام سوم مرحله دقیقه. ۳۰ مدت.TUG آزمون با پویا تعادل و لکلک تست با ایستا تعادل نوروفیدبک مداخله صندلی روی نشستن و دستگاه پشت در آزمودنی قرارگیری از پس بر بینالمللی سیستم اساس بر O2 و O1 نقاط مخصوص نوع از تعادل افزایش تمرینی برنامه میشد. مشخص او جمجمه روی الکترود دو هر و میشد نصب جمجمه روی الکترود دو یعنی پالر بای چسب کمک با O2-O1 نقاط در و جمجمه روی مرجع و فعال میگرفت. قرار چپ گوش روی گراند الکترود میشد. نصب TEN20 مبنای بر دقیقه مدت ۳۰ در انتخابی برنامه با منطبق تمرین جلسات هرتز ۱۸ تا ۱۵ طولموج تقویت و هرتز ۷ تا ۴ طولموج سرکوب دشواری بود. تغییرناپذیر ذکرشده طولموج ]12[. میگرفت صورت ۲۰-۸۰ قاعده بر و خودکار بهطور بیوگراف نرمافزار اساس بر تمرینات سرکوبشده ۷ هرتز تا ۴ موج از موارد درصد ۲۰ قاعده این )طبق طی بود. شده تنظیم میشود( تقویت ۱۸ تا ۱۵ موج درصد 80 و تکمیل انیمیشن سه از خستگی از جلوگیری برای تمرین مدت دقیقه ۱۰ مدت به کدام هر متحرک تصاویر و قایقرانی مسابقه پازل 12[. ]19 شد استفاده تصویرسازی مداخله جلسات با همزمان تقریبا و صبحها تصویرسازی تمرین جلسات سالمندان منظور این برای میشد. انجام دوم گروه برای اول گروه آنها مییافتند. حضور بود شده آماده که مناسبی و آرام اتاق در برنامه میبستند. را خود چشمان و میکشیدند دراز تشک روی اول( دقیقه )۱۰ آرامسازی بخش سه شامل گروه این تمرینی تمرین بود. دقیقه( )۵ سردکردن و دقیقه( )۱۵ ذهنی تمرین ]24[ همکاران و فنسلر تمرینی برنامه اساس بر آزمودنی ذهنی تعادلی بازیهای انجام حال در را خود افراد که بود اینصورت به ]23[. میکردند تصور میدادند انجام دور گذشته در که تحقیق محدودیتهای زیاد نمونه تعداد با گروههایی از استفاده ممکننبودن 1- برنامه اجرای حین در آزمودنیها انگیزش 2 -کنترلنکردن مدنظر منظم بدنی فعالیت نداشتن بر مبنی آوری یاد وجود با 3- بود. خارج محقق ازکنترل آزمودنیها احتمالی بدنی فعالیتهای آماری روشهای اثر مقایسه بهمنظور (ANCOVA) کوواریانس تحلیل آزمون از بهعنوان افراد پیشآزمون نمرات شد. استفاده تمرینی مداخالت 21 نسخه SPSS نرمافزار از شد. وارد آزمون در مداخلهگر متغیر شد. استفاده 0/05=α آماری سطح در یافتهها در آزمودنیها سن با مرتبط شناختی جمعیت اطالعات واریانس تحلیل آزمون نتایج است. شده ارائه 1 شماره جدول ندارد وجود سن عامل در گروهها بین معنیداری تفاوت داد نشان ویلکس شاپیرو آزمون از بهدستآمده نتایج 1/11=f(. )0/348=P تحلیل آزمون در خطاها باقیمانده توزیع عادیبودن نشاندهنده آزمون اصلی پیشفرضهای از که )0/05>P( است کوواریانس است. کوواریانس تحلیل آزمون تمرینیاز مداخالت بهمنظوربررسیاثر لوین آزمون کمک به واریانسها همگنی آن از قبل شد. استفاده تفاوت از حاکی آزمون این نتایج 0/448=f( )0/645=P شد تأیید سالمندان ایستای تعادل در مطالعهشده گروههای بین معنیدار از نتیجه در 5/10=f(. 0/016=P )0/338=η است چشمباز با استفاده گروهها بین تفاوت تعیین برای بونفرونی تعقیبی آزمون تصویرسازی گروه دو هر از نوروفیدبک گروه اساس این بر شد. است داشته بهتری عملکرد )0/026=P( کنترل و )0/042=P( کنترل گروه با معنیداری تفاوت تصویرسازی گروه درحالیکه سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما 294

8 شماره 12. دوره پاییز مختلف گروههای در سن توزیع 1. جدول گروه تعداد حداقل حداکثر استاندارد میانگین±انحراف 69/42±7/ نفر 14 مرد 63/50±4/ نفر 10 زن 67/62±7/ نفر 8 نوروفیدبک 69/12±8/ نفر 8 تصویرسازی 64/12±3/ نفر 8 کنترل مشاهده 1 شماره تصویر در تفاوت این میزان )1/00=P(. نداشت تحلیلهای نتایج نیز بسته چشمان وضعیت در همچنین میشود. پسآزمون در گروهها بین معنیداری تفاوت که داد نشان آماری تعقیبی آزمون نتایج 5/33=f( 0/014=P )0/778=η دارد وجود نوروفیدبک بین تنها معنیدار تفاوت وجود نشاندهنده بونفرونی )0/020=P( کنترل و نوروفیدبک و )0/045=P( تصویرسازی و رد معنیدار تفاوتهای نشاندهنده ستونها باالی عالئم بود. است. دوبهدو مقایسههای استفاده کوواریانس تحلیل آزمون از پویا تعادل در همچنین خطاها واریانس همگنبودن نشاندهنده لوین آزمون نتایج شد. تحلیل آزمون نتایج اساس بر 0/885=f(. )0/427=P است تعادل آزمون نمرات در معنیداری تفاوت گروهها بین کوواریانس بهمنظور 9/34=f(. 0/001=P )0/483=η میشود مشاهده پویا استفاده بونفرونی تعقیبی آزمون از تفاوتها دقیق محل تعیین و نوروفیدبک گروه بین معنیداری تفاوت اساس این بر که شد مشاهده )0/002=P( کنترل و تصویرسازی و )0/002=P( کنترل تصویرسازی و نوروفیدبک تمرینی گروه دو بین درحالیکه شد 2 شماره تصویر در تفاوتها این نشد. مشاهده معنیداری تفاوت نشاندهنده ستونها باالی عالئم هستند. قابلمشاهده بهخوبی هستند. دوبهدو مقایسههای در معنیدار تفاوتهای بحث تمرینی شکل دو اثر بررسی حاضر مطالعه انجام از هدف پویای و ایستا تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک دسترس در شکل به سالمند 24 منظور همین به بود. سالمندان کنترل و تصویرسازی نوروفیدبک گروه سه قالب در و انتخاب هر در نوروفیدبک مثبت تأثیر از مطالعه کلی نتایج شدند. بررسی تعادل بر تصویرسازی تأثیرگذاری و پویا و ایستا تعادل حالت دو با مقایسه در نوروفیدبک همچنین بود. حاکی سالمندان پویای ادامه در داشت. افراد ایستای تعادل بر مفیدتری تأثیر تصویرسازی میشود. پرداخته تحقیق از بهدستآمده نتایج تبیین به ]18[ همکاران و شاو ]19[ هاموند گزارشهای با نتایج این تعادل بهبود بر نوروفیدبک تمرینی دورههای اثربخشی بر مبنی همکاران و فرشچی همچون پژوهشگرانی نتایج با و ورزشکاران تأثیرپذیری بر مبنی ]12[ همکاران و آذرپیکان و ]34[ مغزی سکته دچار افراد حرکتی قابلیتهای بهبود بر نوروفیدبک گروه آزمودنیهای که آنجا از دارد. مطابقت تعادلی بیماریهای و تعادل نوع دو هر در کنترل گروه با مقایسه در نوروفیدبک تمرین کرد بیان اینگونه میتوان گرفتند بهتری تعادل امتیاز پویا و ایستا سالمندان تعادل بهبود روند بر میتواند نوروفیدبک تمرینات که را کمتری سقوط یا افتادن تعادل بهبود با سالمند باشد. مؤثر و پیش در گروهها ایستا( )تعادل لکلک آزمون زمان میانگین 1. تصویر پسآزمون و پیش در گروهها پویای( )تعادل TUG آزمون زمان میانگین 2. تصویر پسآزمون 295 سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما

9 شماره 12. دوره پاییز افزایش این بهطورکلی و مییابد کاهش بیتحرکی میکند تجربه پیش با مقایسه در او زندگی کیفیت نسبی بهبود سبب تعادل بازخورد ارائه میتواند موضوع این دلیل میشود. درمان دوره از و نوروفیدبک توسط فرد مرکزی عصبی سیستم به زیستی ناخودآگاه( )بهطور مطلوب حد به رسیدن تا طولموجها بازسازی عصبی سیستم دقیقتر کنترل سبب میتواند فرایند این باشد. در و شود سالمندی یا بیماری از ناشی نوسانات بر فرد مرکزی فرد قامت حفظ بر بهتری کنترل مرکزی عصبی سیستم نهایت 18[. ]25 باشد داشته بتا موج تقویت تحقیق این تمرینی برنامه که نکته این یادآوری با با بود. شده منظور هرتز( )۴-۷ تتا موج سرکوب و هرتز( )۱۵-۱۸ خاموشی و خوابآلودگی نشانگان با تتا موج که مطلب این به توجه نشانگان که حالی در 14[. ]35 میشود معرفی درخودفرورفتن و ]36 است شده عنوان مسئله حل و مستمر توجه تمرکز بتا موج نوروفیدبک درمانی فرآیند طی که کرد استنباط میتوان 14[ فرد درخودفرورفتگی و خوابآلودگی کاهش سبب تتا سرکوب سطح در مرکزی عصبی سیستم هوشیاری افزایش با میشود مستمرتری توجه و مسئله حل فرایندهای بر تمرکز موجب قشری ارادی بهطور میتواند فرد نتیجه در میشود. ارادی فعالیت انجام بر کنترل را خودش تعادل قامت نگهدارنده عضالت بر بهتری تسلط با موج نوسانات افزایش و تتا موج نوسانات کمشدن با واقع در کند. قشری سیکلهای برنامه در تعریفشده مطلوب آستانه در ۱ بتا کنترل را فرد حرکتی عملکرد هماهنگتری بهطور قشری تحت و شرایط به نوروفیدبک دریافت در استمرار پی در اثر این میکنند. 3[. ]15 مییابد تسری نیز بازخورد بدون تمرین که داد نشان حاضر تحقیقات نتایج همچنین که هرچند شد منجر آزمودنیها تعادل بهبود به تصویرسازی نبود. معنیدار آماری لحاظ از و بود اندک ایستا تعادل در تغییرات و اصالنخانی ]22[ همکاران و فالحپور یافتههای با تحقیق این تمرین اثر بر مبنی ]24[ همکاران و فنسلر و ]11[ همکاران است. همسو سالمندان تعادل بهبود بر تصویرسازی تمرین که گفت میتوان ذهنی تمرینات اثربخشی دالیل از مشترکی و مشابه عصبی مکانیسمهای جسمانی تمرین و ذهنی حرکتی برونداد که تفاوت این با دارند حرکتی کنترل مراحل در 37[. ]38 نمیشود ایجاد ذهنی تمرین حین نهایی در فقط ذهنی تمرین که دارند اعتقاد محققان از برخی اجرایی فاز در و دارد نقش حرکت طرحریزی و برنامهریزی فعالیتی هیچ ذهنی تمرین حین معتقدند آنها ندارد. نقش پس عملکرد و قدرت افزایش و نمیگیرد صورت عضالت در در ذهنی تمرینات تأثیر نتیجه در ذهنی تمرین دوره از این نظر طبق 39[. ]40 است مرکزی حرکتی برنامهریزی سطوح در ذهنی تمرین از پس که نرونی تغییرات محققان منطقه احتماال میافتد اتفاق حرکتی برنامه و طرحریزی این و میکند فعال را اولیه غیر مغزی حرکتی کورتیکال به نخاعی مدارهای بر عمل طریق از میتواند تغییریافته برنامه عملکرد و قدرت افزایش و و حرکتی نرونهای فعالیت افزایش تمرین که کردهاند مطرح محققان از دیگر برخی شود. منجر دارد نقش حرکت طرحریزی و برنامهریزی در نهتنها ذهنی فیزیکی تمرین مشابه و دارد نقش نیز اجرایی فاز در بلکه چگونگی درباره متفاوتی نظریههای همچنین ]21[. است مهارتهای پیشرفت و حرکتی یادگیری بر ذهنی تمرین تأثیر عصبی روانی نظریه دو میان این در است. شده مطرح حرکتی توجیه برای میتوان را نمادی یادگیری نظریه و عضالنی حاضر تحقیق در سالمندان تعادل و حرکتی مهارت پیشرفت ذهنی تمرین عضالنی عصبی روانی نظریه طبق برد. کار به جزئی انقباض و فعالیت و عمل ظرفیت ایجاد باعث حرکت فعالیت این از ناشی حرکتی بازخوردهای و میشود عضالت فعالیت روی میشود ارسال مغزی مراکز به عضالنی جزئی هماهنگی بهبود و تقویت باعث و میگذارد تأثیر نواحی این میشود. حرکتی یادگیری درنتیجه و عضالنی عصبی سیستم اساسا ذهنی فعالیت اینکه بر مبنی یاکوبسون نظریه با نظر این 29[. ]30 است همسو است ضعیفشده فیزیکی فعالیت تمرین احتماال که کرد اظهار میتوان نظریه این طبق نتیجه در آگونیست عضالت عضالنی عصبی هماهنگی تقویت باعث ذهنی سبب طریق این از و میشود عضالنی سینرژیهای و آنتاگونیست قامت کنترل نتیجه در و حرکتی استراتژیهای بهبود و تقویت بین که داد نشان حاضر تحقیق نتایج همچنین ]38[. میشود تعادل بر حرکتی تصویرسازی تمرین با نوروفیدبک تمرین تأثیر بهتری پیشرفت نوروفیدبک گروه دارد وجود معنیداری تفاوت و سابرامانیان نتایج با تحقیق این نتایج داشتند. خود تعادل در مغز فعال مناطق از فرد آگاهکردن دادند نشان که ]25[ همکاران پارکینسون بیماران حرکتی عملکرد در تصویرسازی تمرین از استفاده به مقالهای در محققان این راستاست. یک در است مؤثرتر بیماری درمان به تصویرسازی و FMRI نوروفیدبک از همزمان 39 بین زن( 4 و مرد )6 شرکتکننده 10 پرداختند. پارکینسون بیماری اولیه مراحل در بودند پارکینسون به مبتال که ساله 75 تا فیدبک( )بدون کنترل گروه و فیدبک( )با تجربی گروه دو به طی حرکتی تصویرسازی با همزمان تجربی گروه شدند. تقسیم فقط کنترل گروه اما میکردند دریافت هم فیدبک FMRI SMA منطقه تحقیق این در دادند. انجام حرکتی تصویرسازی فعالسازی تحقیق های یافته شد. انتخاب هدف منطقه عنوان به نتیجه میتواند که داد نشان را تجربی گروه در فقط SMA زیاد ]25[. باشد نوروفیدبک O2-O1 نواحی روی تعادلی برنامه که آنجایی از همچنین بینایی پردازش نواحی مجاورت در نواحی این و میکند کار سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما 296

10 شماره 12. دوره پاییز که است این مطرح نظریه دارند قرار برودمن( )نواحی ۱۸-۱۷ بهبود موجب برودمن ۱۸-۱۷ نواحی مجاورت در عملکرد بهبود در نواحی این دیگر طرف از میشود. مخچه برای بینایی هدایت هستند. درگیر عمق درک و جهتدهی وضعیت حرکت تحلیل ار آنها و میکند استفاده نواحی این بینایی نشانههای از مخچه O2 -O1 منطقه میسازد. یکپارچه خود حرکتی بروندادهای با مغز ساقه مسیرهای و مخچه با را فاصله نزدیکترین جمجمه در حرکات هماهنگکردن مرکز عنوان به مخچه دارد. میانی مغز و انتقالی مسیرهای عنوان به میانی مغز و مغز ساقه بدن در تعادلی در مهمی نقش همگی هرمی سلولهای به حرکتی پیامهای بدن در تعادل برقراری برای حرکتی مناسب پالسهای ایجاد قرارگیری میرسد نظر به. 12[ ]18 میکنند بازی مغزی مناسب امواج برقراری در O2-O1 منطقه در الکترودها ایجاد برای ذکرشده مراکز از دریافتی اطالعات یکپارچهکردن و است. کرده بازی را مناسبی نقش سالمندان در بهتر تعادل نهایی نتیجهگیری چنین میتوان حاضر مطالعه از بهدستآمده نتایج به توجه با همینطور و نوروفیدبک نظیر امروزی مدرن ابزارهای که کرد بیان خدمت در دو هر تصویرسازی نظیر قدیمیتر مداخلهای روشهای سالمندی دوره در بهویژه زندگی کیفیت بهبود برای انسان مطالعه این نتایج به توجه با میشود پیشنهاد گرفتهاند. قرار شیوههای این از سالمندان به مربوط مسائل دستاندرکاران تعادل افت از پیشگیری برای عاملی بهعنوان اول وهله در تمرینی هب سپس و آنها حرکتی سیستمهای تقویت بهوسیله سالمندان دچار که کنند استفاده افرادی در تعادل بازیابی به منظورکمک هستند. تعادلی مشکالت قدردانی و تشکر داشتند شرکت پژوهش این در که افرادی تمامی از نویسندگان است. نداشته مالی حامی مقاله این میکنند. تشکر 297 سالمندان«تعادل بر ذهنی تصویرسازی و نوروفیدبک مداخالت تأثیر همکاران. و رضوی مشرف»سیما

11 Autumn Vol 12. Num 3 References [1] Gregg EW, Pereira MA, Caspersen CJ. Physical activity, falls, and fractures among older adults: A review of the epidemiologic evidence. Journal of the American Geriatrics Society. 2000; 48(8): doi: /j tb06884.x [2] Nilson F, Moniruzzaman S, Gustavsson J, Andersson R. Trends in hip fracture incidence rates among the elderly in Sweden Journal of Public Health. 2013; 35(1): doi: / pubmed/fds053 [3] Kendall JC, Hartvigsen J, Azari MF, French SD. Effects of nonpharmacological interventions for dizziness in older people: Systematic review. Physical Therapy. 2015; 96(5):641 9.doi: / ptj [4] Matsumura BA, Ambrose AF. Balance in the elderly. Clinics in Geriatric Medicine. 2006; 22(2): doi: /j. cger [5] Sadeghidehcheshme H, Ghasemi B, Moradi M, Rahnama N. [The effect of closed training cycle and PNF training on dynamic and static balance of edlderly male years (Persian)]. Journal of Sport Rehabilitation. 2014; 2(3): [6] Iranmanesh H, Arabameri E, Farrokhi A, Iranmanesh H. [The effect of single task and dual task balance training on the balance of older adults (Persian)]. Journal of Development and Motor Learning. 2014; 6(2): [7] Azimzadeh E, Aslankhani M, Shojaei M, Salavati M. [The influence of perturbation and non-perturbation balance training program on static and dynamic balance in elderly women (Persian)]. Motor Behavior. 2013; 5(13): [8] Abbasi A, Sadeghi H, BerenjianTabrizi H, Baghery K, GhasemiRad A. [Effects of aquatic balance training and detraining on neuromuscular performance and balance in healthy middle aged male (Persian)]. Koumesh. 2011; 13(3): [9] Bashiri J, Hadi H, Bashiri M, Rostamkhany H. [Comparison effect of six week resistance-balance, velocity- balance and balance training on dynamic balance in active elderly males (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2009; 5(2): [10] Nodehimoghadam A, Akhbari B, Baharlouei H. [The effects of hip and ankle stretching on elderly balance (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2012; 1(7):41-8. [11] Aslankhani M, Shams A, Shamsipour P. [Mental, physical and mixed practice effects on elderly static and dynamic balance (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2008; 3(9):22-9. [12] Azarpaikan A, Torbati HT, Sohrabi M. Neurofeedback and physical balance in Parkinson s patients. Gait & Posture. 2014; 40(1): doi: /j.gaitpost [13] Hammond DC. What is neurofeedback? Journal of Neurotherapy. 2007; 10(4): doi: /j184v10n04_04 [14] Nan W, Qu X, Yang L, Wan F, Hu Y, Mou P, et al. Beta/theta neurofeedback training effects in physical balance of healthy people. Paper Presnted at: The World Congress on Medical Physics and Biomedical Engineering June, 2015; Toronto, Canada. [15] Ma CZH, Wong DWC, Lam WK, Wan AHP, Lee WCC. Balance improvement effects of biofeedback systems with state-of-the-art wearable sensors: A systematic review. Sensors. 2016; 16(4):434. doi: /s [16] Hammond DC. Neurofeedback for the enhancement of athletic performance and physical balance. The Journal of the American Board of Sport Psychology. 2007; 1(1):1-9. [17] Barati AH, Mahmoudi A, Farhan V, Lotfi GR. [The effect of one period factitious and true neurofeedback training on the balance performance of active males (Persian)]. Journal of Sport Biomechanics. 2015; 1(2): [18] Shaw L, Zaichkowsky L, Wilson V. Setting the balance: Using biofeedback and neurofeedback with gymnasts. Journal of Clinical Sport Psychology. 2012; 6(1): doi: /jcsp [19] Hammond DC. Neurofeedback to improve physical balance, incontinence, and swallowing. Journal of Neurotherapy. 2005; 9(1): doi: /j184v09n01_03 [20] Schmidt RA, Lee T. Motor control and learning. Champaign: Human kinetics; [21] Grol M, Vingerhoets G, De Raedt R. Mental imagery of positive and neutral memories: A fmri study comparing field perspective imagery to observer perspective imagery. Brain and Cognition. 2017;111: doi: /j.bandc [22] Fallahpour M, Joghataei M, Ashaiery H, Salavati M, Hoseini S. [Effects of mental practice on balance in the elderly (Persian)]. Rehabilitation. 2003; 4(3 and 4) :34-39 [23] Tahmasebi brojebi S, Ghds S. [The effect of different modles of mental imagery on balance of female students of university of Tehran (Persian)]. Journal of Development and Motor Learning. 2011; 4(1): [24] Fansler CL, Poff CL, Shepard KF. Effects of mental practice on balance in elderly women. Physical Therapy. 1985; 65(9): doi: /ptj/ [25] Subramanian L, Hindle JV, Johnston S, Roberts MV, Husain M, Goebel R, et al. Real-time functional magnetic resonance imaging neurofeedback for treatment of Parkinson s disease. The Journal of Neuroscience. 2011; 31(45): doi: /jneurosci [26] Wing K. Effect of neurofeedback on motor recovery of a patient with brain injury: A case study and its implications for stroke rehabilitation. Topics in Stroke Rehabilitation. 2001; 8(3): doi: /4g2f-5plv-rnm9-bggn [27] Vernon D. Human potential: Exploring techniques used to enhance human performance. Abingdon: Routledge; [28] Folstein M, Folstein S, Folstein J. The Mini-mental state examination. Hoboken: John Wiley and Sons; [29] Hall, C. R., & Martin, K. A. Measuring movement imagery abilities: A revision of the Movement Imagery Questionnaire. Journal of Mental Imagery. 1997; 21(1-2): [30] Curnow D, Cobbin D, Wyndham J, Choy SB. Altered motor control, posture and the Pilates method of exercise prescription. Bodywork and Movement Therapies. 2009; 13(1): doi: /j.jbmt [31] Liu Ambrose T, Khan KM, Eng JJ, Janssen PA, Lord SR, Mckay HA. Resistance and agility training reduce fall risk in women aged 75 to 85 with low bone mass: A 6 month randomized, controlled trial. Journal of the American Geriatrics Society. 2004; 52(5): Moshref-Razavi S, et al. Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance. Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3):

12 Autumn Vol 12. Num 3 [32] Seyedian M, Falah M, Nourouzian M, Nejat S, Delavar A, Ghasemzadeh H. [Validity of the Farsi version of mini-mental state examination (Persian)]. Journal of Medical Council of Iran. 2008; 25(4): [33] Sohrabi M, Farsi A, Fooladian J. [Validity and reliability of Persian version of Mental Imagery Questionnaire-revised (Persian)]. Raftar Harekati. 2010; (2)5: [34] Farshchi F, Fahimi A, Nazari M. [Effects of occupational therapy and neurofeedback on recovery of the motor function in stroke patients (A Single-System Design) (Persian)]. Modern Rehabilitation. 2012; 5(4):42-8. [35] Ayers, ME. A report on a study of the utilization of electroencephalography (neuroanalyzer) for the treatment of cerebral vascular lesion syndromes. In: Taylor LP, Ayers ME, Tom G, editors. Electromyometric Biofeedback Therapy. Los Angeles: Biofeedback and Advanced Therapy Institute; [36] Hardman E, Gruzelier J, Cheesman K, Jones C, Liddiard D, Schleichert H, et al. Frontal interhemispheric asymmetry: Self regulation and individual differences in humans. Neuroscience Letters. 1997; 221(2): doi: /s (96) [37] Bae YH, Ko Y, Ha H, Ahn SY, Lee W, Lee SM. An efficacy study on improving balance and gait in subacute stroke patients by balance training with additional motor imagery: A pilot study. Journal of Physical Therapy Science. 2015; 27(10): doi: /jpts [38] Mouthon A, Ruffieux J, Wälchli M, Keller M, Taube W. Taskdependent changes of corticospinal excitability during observation and motor imagery of balance tasks. Neuroscience. 2015; 303: doi: /j.neuroscience [39] Jeannerod M. Mental imagery in the motor context. Neuropsychologia. 1995; 33(11): doi: / (95)00073-c [40] Jeannerod M, Decety J. Mental motor imagery: A window into the representational stages of action. Current opinion in neurobiology. 1995; 5(6): doi: / (95) Moshref-Razavi S, et al. Effect of Neurofeedback Interactions and Mental Imagery on the Elderly s Balance. Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3):