Η ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ (WFD 2000/60/ΕΚ) ΓΙΑ ΤΑ ΥΔΑΤΑ ΩΣ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛIΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Transcript

1 Η ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ (WFD 2000/60/ΕΚ) ΓΙΑ ΤΑ ΥΔΑΤΑ ΩΣ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛIΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Ν. Σύμπουρα 1, Σ. Ρεϊζοπούλου 1, Σ. Ορφανίδης 2 & Π. Παναγιωτίδης 1 1 Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών 2 Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών, Νέα Πέραμος, Καβάλα

2 Νομοθετική Θεσμοθέτηση της Οδηγίας Πλαίσιο Ανάγκη Βελτίωσης της Ποιότητας και Διατήρησης των Υδάτινων Πόρων ενόψει της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής και της επικείμενης λειψυδρίας Η Οδηγία θέτει συγκεκριμένους χρονικούς ορίζοντες γιά την βελτίωση της οικολογικής κατάστασης των υδάτων, την υιοθέτηση μέτρων, και την παρακολούθηση της ποιότητας των νερών Αποτελεί καινοτομία της Οδηγίας η χρήση των βιολογικών και όχι των χημικών στοιχείων των νερών ως κριτήρια γιά την εκτίμηση της ποιότητας Η Οδηγία ενσωματώνει και εμπεριέχει όλες τις προηγούμενες κύριες κοινοτικές Οδηγίες όσο αφορά τα νερά

3 Κατηγορίες επιφανειακών υδάτων (παράκτια, μεταβατικά, εσωτερικά)

4 ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Perturbation Ecological status Mínima Slight Moderate High Very high High Good Moderate Poor Bad Yψηλή Καλή Μέτρια Ελλειπής Κακή

5 ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΥΔΑΤΑ ΣΕ ΑΠΟΣΤΑΣΗ 1 Ν. ΜΙΛΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΗ ΔΕΛΤΑ ΠΟΤΑΜΩΝ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΕΣ

6 Χρονικός ορίζοντας 2015 γιά την επίτευξη Καλής Οικολογικής Κατάστασης σε όλα τα Ευρωπαϊκά Υδατα

7 ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκες Επιτροπές γιά την χάραξη κατευθυντήριων οδηγιών και την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων Ανάπτυξη συμβατών με την Οδηγία μεθόδων από την επιστημονική ερευνητική ομάδα Υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων με συναφείς στόχους

8 Α. ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ Βασικοί τύποι υδάτινων σωμάτων Παράκτια νερά 1. Βραχώδη ρηχά (Rocky shallow) 2. Βραχώδη βαθειά (Rocky deep) 3. Ιζηματικά ρηχά (Sedimentary shallow) Sand 4. Ιζηματικά βαθειά (Sedimentary deep) 5. Πολύ προστατευμένοι κόλποι (Very sheltered Bays) Μεταβατικά νερά 1.Δέλτα ποταμών Pebbles 2. Παράκτιες Λιμνοθάλασσες Mud

9 Β. ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΒΑΣΕΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ BIOΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΨΗΛΗ ΚΑΛΗ ΜΕΤΡΙΑ ΦΥΤΟΠΛΑΓΚΤΟ ΜΑΚΡΟΦΥΚΗ ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΑ ΜΑΚΡΟΑΣΠΟΝΔΥΛΑ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΗ ΔΙΑΤΑΡΑΞΗΣ ΜΟΝΟ ΑΝΕΠΑΙΣΘΗΤΕΣ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΕΛΑΦΡΙΕΣ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΜΕ ΕΛΑΦΡΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΜΕΤΡΙΕΣ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΦΥΚΩΝ- ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΤΟ ΥΔ. ΣΩΜΑ

10 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΚΡΟΑΣΠΟΝΔΥΛΑ-ΠΑΡΑΚΤΙΑ Σύστημα κατηγοριοποίησης οικολογικής ποιότητας κατά τον δείκτη Bentix (Simboura & Zenetos, 2002) ΜΑΚΡΟΑΣΠΟΝΔΥΛΑ-ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ Σύστημα κατηγοριοποίησης οικολογικής ποιότητας κατά τον δείκτη ΙSD (Reizopoulou & Nicolaidou, 2007) ΜΑΚΡΟΦΥΚΗ Σύστημα κατηγοριοποίησης οικολογικής ποιότητας κατά τον δείκτη EΕΙ (Orfanidis et al., 2001) ΦΥΤΟΠΛΑΓΚΤΟ Κλίμακα ευτροφισμού βασισμένη στην συγκέντρωση χλωροφύλλης a (after Karydis, 1999; modified)

11 Γ. ΔΙΑΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ ΔΕΙΚΤΩΝ 34 σταθμοί σε 3 αρχειοθετειμένες παράκτιες περιοχές διαβαθμονόμησης Κόλπος Θεσσαλονίκης Ν. Ευβοϊκός κόλπος Σαρωνικός κόλπος

12 Εσωτ. Σαρωνικός κόλπος (Καλή/Μέτρια) ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΑΣΕΙ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΑ Ψυττάλειας Πιέσεις: οργανικός φορτίο από ΚΑΑ Ψυττάλειας Σαρωνικός κόλπος

13 Κόλπος Θεσσαλονίκης (Μέτρια/Καλή) OL TP16 TH TH1 32 TP TP6 TH2 TP7b TP7 DA3 OX2 127 TH3 TP13 TP11 TP10 TP18 TH6AG TP32 TP34 TH Περιβαλλοντικές Πιέσεις: οργανικό φορτίο, θρεπτικά, υδατοκαλλιέργειες

14 Ν. Ευβοϊκός κόλπος (Υψηλή/Καλή) E30 E28 E E24 E20 E E3 E5 E8 E10 E16 E13 E Πιέσεις: τουρισμός (θρεπτικά, υποδομές), ιχθυοκαλλιέργειες αλιείς, ναυσιπλοϊα, λιμάνια

15 ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΝΕΡΑ: δέλτα ποταμών & λιμνοθάλασσες

16 TWReferenceNET (ΕΛΚΕΘΕ, ) Ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Έρευνας & ιαχείρισης Μεταβατικών Οικοσυστημάτων Καθορισμός των κατευθυντήριων γραμμών για την παρακολούθηση, εκτίμηση και διατήρηση της οικολογικής ποιότητας που αποτελεί φυσική κληρονομιά των μεταβατικών οικοσυστημάτων 1. ημιουργία Βάσης εδομένων 2.Εφαρμογές GIS 3.Ανάλυση των ανθρωπογενών πιέσεων 4.Συλλογή πλήρους σειράς βιοτικών και αβιοτικών παραμέτρων από αντιπροσωπευτικές λιμνοθάλασσες σε εποχική βάση για την εκτίμηση της οικολογικής τους κατάστασης 5.Προτάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης και διατήρησης μεταβατικών οικοσυστημάτων

17 Ανάπτυξη μιας αποδοτικής τυπολογίας ως βασικό στοιχείο διαχείρισης των μεταβατικών οικοσυστημάτων Καθορισμός δεικτών κλειδιά για την περιγραφή της φυσικής κατάστασης των οικοσυστημάτων και για την κατάταξή τους σε τάξεις οικολογικής ποιότητας