ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ. Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών. Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Διαδικτυακή πλατφόρμα εκπαίδευσης από απόσταση τουριστικών επαγγελμάτων Εισηγητής: Καραογλάνης Πέτρος Α.Μ:1814 Επιβλέπων: Δρ. Μωυσιάδης Ελευθέριος

2 Υπεύθυνη Δήλωση: Βεβαιώνω ότι είμαι συγγραφέας αυτής της πτυχιακής εργασίας και ότι κάθε βοήθεια την οποία είχα για την προετοιμασία της, είναι πλήρως αναγνωρισμένη και αναφέρεται στην πτυχιακή εργασία. Επίσης έχω αναφέρει τις όποιες πηγές από τις οποίες έκανα χρήση δεδομένων, ιδεών ή λέξεων, είτε αυτές αναφέρονται ακριβώς είτε παραφρασμένες. Επίσης βεβαιώνω ότι αυτή η πτυχιακή εργασία προετοιμάστηκε από εμένα προσωπικά ειδικά για τις απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής του Τ.Ε.Ι Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης. Καραογλάνης Πέτρος Ημέρ: 16/7/2013 2

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σκοπός της πτυχιακής αυτής εργασίας είναι η δημιουργία μίας διαδικτυακής πλατφόρμας εκπαίδευσης από απόσταση, η οποία θα αναφέρετε σε άτομα που απασχολούνται στον τομέα των τουριστικών επαγγελμάτων. Δύο είναι οι βασικές κατηγορίες εκπαιδευόμενων, οι διευθύνοντες και οι υπάλληλοι. Κάθε μία κατηγορία απαρτίζετε από άλλες σχετικές υποκατηγορίες (π.χ διευθύνοντες εστίασης, υπάλληλοι διαμονής κ.α), ώστε να κάνει πιο συγκεκριμένη την εκπαίδευση των χρηστών. Κάθε υποκατηγορία θα περιλαμβάνει μία σειρά μαθημάτων που αφορούν το αντικείμενο, και που θα απαρτίζονται από το θεωρητικό και το πρακτικό μέρος. Στο θεωρητικό μέρος ο χρήστης θα μπορεί να μελετήσει κείμενα που αφορούν κάποια συγκεκριμένη υπηρεσία, παρέχοντας του συμβουλές και γνώση ώστε να ξεχωρίσει σαν επαγγελματίας. Το πρακτικό μέρος έχει τη μορφή τέστ πολλαπλών επιλογών και θα μπορεί να ελέγξει τις γνώσεις που αποικοδόμησε από το συγκεκριμένο θεωρητικό μέρος. Στο τέλος κάθε τέστ εμφανίζετε η συνολική του βαθμολογία, αναλυτικά οι σωστές και οι λάθος απαντήσεις του καθώς και η ανάλογη παρότρυνση ή επιβράβευση. Επιπλέον κάθε κατηγορία θα έχει στη διάθεση της μία πλούσια γκάμα από εκπαιδευτικά και διασκεδαστικά βίντεο που αφορούν τον κόσμο γύρο από τα τουριστικά επαγγέλματα. 3

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Εισαγωγή Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση Εκπαίδευση προσωπικού...7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Τι είναι HTML; Τι είναι CSS; Τι είναι PHP Τι είναι MySQL Τι είναι CMS Plug ins, components και modules Τι είναι Drupal Websites τα οποία κάνουν χρήση του Drupal Άλλα CMS...26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ Εγκατάσταση XAMPP Ρυθμίσεις Apache Εγκατάσταση Drupal Βασικές έννοιες και ανάλυση του βασικού μενού του Drupal Modules Προσθήκη και επεξεργασία θεμάτων (Themes) Δημιουργία διαχειριστών και προσθήκη δικαιωμάτων Δημιουργία Content Type Δημιουργία Node Περιήγηση στον ιστότοπο Ανέβασμα του site σε server Responsive web design...99 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Γιατί το CMS; Γιατί το Drupal Πηγές

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1.1 Εισαγωγή Στη σημερινή εποχή, η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας καθώς και οι αυξανόμενες απαιτήσεις εξειδίκευσης και κατάρτισης, έχουν καταστήσει μη επαρκείς τις παραδοσιακές μορφές εκπαίδευσης. Ο τομέας της πληροφορικής έχει συμβάλει σε σημαντικό βαθμό στην εξέλιξη της εκπαίδευσης παρουσιάζοντας διάφορα μοντέρνα εκπαιδευτικά μοντέλα. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι ένα σύγχρονο μοντέρνο μοντέλο που διαδίδεται όλο και περισσότερο. 1.2 Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση Όπως προαναφέραμε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι ένα σύγχρονομοντέρνο μοντέλο εκπαίδευσης κατά το οποίο εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενος δεν απαιτείτε να βρίσκονται στον ίδιο τόπο. Ο εκπαιδευτής επικοινωνεί με τους εκπαιδευόμενους με κάποιο μέσο αμφίδρομης επικοινωνίας σύγχρονης ή ασύγχρονης. Ένας πιο ολοκληρωμένος ορισμός αναφέρει: «Εκπαίδευση εξ αποστάσεως ορίζεται η απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων με έμμεση πληροφόρηση και καθοδήγηση που περιλαμβάνει όλες τις τεχνολογίες και άλλες μορφές μάθησης από απόσταση» (U.S. Distance Learning Association, 1998). Οι κύριες διαφορές ανάμεσα στη συμβατική και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι το εκπαιδευτικό υλικό, η οργάνωση του προγράμματος σπουδών και η αξιολόγηση. Η όλη αυτή διαδικασία πρέπει να είναι σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει τον εκπαιδευόμενο, να μη τον αποθαρρύνει και να του επιτρέπει να συνεχίζει τη μελέτη προοδευτικά με συγκεκριμένο ρυθμό. Στόχος της εκπαίδευσης από απόσταση είναι να παρέχει πλήρη γνώση σε άτομα τα οποία για γεωγραφικούς ή προσωπικούς λόγους δε μπορούν να παραστούν σε κάποια αίθουσα εκπαίδευσης. Επίσης δίνει την δυνατότητα σε 5

6 κάποιον εκπαιδευτικό να κάνει την παράδοση του μαθήματος του σε κάποιο τμήμα ενώ βρίσκετε σε άλλη τοποθεσία εκτός της αίθουσας ή ακόμα και χώρας. Υπάρχουν αρκετές μορφές εκπαίδευσης από απόσταση. Κάποιες μορφές κάνουν προσομοίωση της διδασκαλίας που γίνεται μέσα στην τάξη, με πλήρη επικοινωνία καθηγητών και μαθητών σε πραγματικό χρόνο, ενώ άλλες μορφές υποστηρίζουν την ανεξάρτητη μάθηση που κατευθύνεται από τον εκπαιδευόμενο. Ο θεωρητικός της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης Keegan (2001) διακρίνει σε δύο τις μεθόδους της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τις οποίες καθορίζει ως ακολούθως: Εξ αποστάσεως εκπαίδευση σε ομάδες Η μέθοδος αυτή επιδιώκει τη σύνδεση εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενων με τη βοήθεια βιντεοδιασκέψεων ή δορυφορικών συνδέσεων και απευθύνεται σε εκπαιδευόμενους πλήρους ή μερικής παρακολούθησης. Εξ αποστάσεως εκπαίδευση με ή χωρίς ειδικά σχεδιασμένο εκπαιδευτικό υλικό για προσωπική χρήση Με τη χρήση εκπαιδευτικού υλικού, είτε έντυπου είτε ηλεκτρονικού, θεωρείται η κυρίαρχη μεθοδολογία. Το εκπαιδευτικό υλικό συνήθως είναι ειδικά διαμορφωμένο για να πληροί τις προϋποθέσεις που καλύπτουν τις ιδιαιτερότητες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ωστόσο ενδέχεται να είναι και συμβατικό υλικό. Όπως είναι φυσικό η διαδικασία εμφανίζει πλεονέκτημα και μειονεκτήματα τα οποία ενδεικτικά είναι: Πλεονεκτήματα: Ευελιξία: Ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει ένα μεγάλο μέρος ή ακόμα και το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας στον χρόνο που θα επιλέξει. Ανεξαρτησία θέσης: Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν ένα μάθημα στο δικό τους περιβάλλον. Ίσες ευκαιρίες: Ακόμα και άτομα με αναπηρία ή κινητικά προβλήματα έχουν ίσες ευκαιρίες στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Εξατομικευμένη μάθηση: Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν, ως ένα βαθμό, να μάθουν με τον δικό τους ρυθμό με τα δικά τους μέσα (υπολογιστή, σύνδεση στο διαδίκτυο) και με υλικό που απευθύνεται αποκλειστικά σε αυτούς. 6

7 Περισσότερες επιλογές: Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν περισσότερα μαθήματα χωρίς να φοβούνται ότι οι ώρες παρακολούθησης θα συμπίπτουν. Λιγότερα λειτουργικά έξοδα: Για μετακινήσεις μαθητών και εκπαιδευτικών, αγορά επιπλέον εξοπλισμού, δημιουργία λιγότερων αιθουσών μια και αυτές αντικαθίστανται πλέον από τις εικονικές τάξεις. Μειονεκτήματα: Απαιτεί αυτοπειθαρχία και σωστή διαχείριση χρόνου: Σε μικρές ηλικίες αυτό είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί σε αντίθεση με την εκπαίδευση ενηλίκων. Ατομικό κόστος: Η αγορά του κατάλληλου εξοπλισμού είναι πιο ακριβή από το να παρακολουθήσει κανείς ένα μάθημα με την παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας. Ικανότητα χρήσης Η/Υ και εξοικείωση με το Διαδίκτυο: θα πρέπει να αποτελούν προαπαιτούμενο ώστε να είναι αποτελεσματική η εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Προβλήματα σύνδεσης ή εξοπλισμού: Μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό εμπόδιο στην ομαλή διεξαγωγή του μαθήματος. Δεν δίνεται η δυνατότητα κοινωνικοποίησης όπως στο περιβάλλον μιας πραγματικής τάξης. (8) 1.3 Εκπαίδευση προσωπικού. Θεμελιώδης στόχος της εκπαίδευσης είναι η επίτευξη των στρατηγικών στόχων μίας επιχείρησης, προσθέτοντας ταυτόχρονα αξία στην εργασία των ανθρώπων που απασχολεί ώστε αυτοί να αποδίδουν περισσότερο και ν κάνουν καλύτερη χρήση των φυσικών τους ικανοτήτων. Οι στόχοι της εκπαίδευσης είναι μεταξύ άλλων, οι εξής (Παπαλεξάνδρη Μπουραντάς, 2003: ): Η ανάπτυξη των υπαρχουσών επαγγελματικών δεξιοτήτων των εργαζομένων. Η εξέλιξη διαφορετικών ή και νέων επαγγελματικών δεξιοτήτων στους εργαζομένους. Οι τομείς, οι οποίοι με την εκπαίδευση μπορούν να βελτιωθούν ανάλογα με 7

8 τα ήδη υπάρχοντα έμφυτα ή επίκτητα προσόντα κάθε στελέχους, είναι οι ακόλουθοι (Παπαλεξάνδρη Μπουραντάς, 2003: ): Γνώσεις: συνιστούν ένα απόθεμα παρατηρήσεων, γεγονότων και πληροφοριών, το οποίο αφορά στην εκάστοτε θέση εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών, των προσώπων και των τυπικών καθηκόντων που την αφορούν. Ικανότητες: αναφέρονται στους τρόπους εκτέλεσης ορισμένων ενεργειών. Η ανάπτυξη των ικανοτήτων περιλαμβάνει τη βελτίωση των διανοητικών ή και σωματικών δεξιοτήτων, ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της δράσης του υπαλλήλου, όπως για παράδειγμα η ικανότητα ανάλυσης προβλημάτων, λήψης αποφάσεων, χειρισμού προβλημάτων, διαπροσωπικής επικοινωνίας και λοιπά. Τα οφέλη που προκύπτουν για μία επιχείρηση μέσα από την εκπαίδευση των εργαζομένων της συνοψίζονται στα παρακάτω (Παπαλεξάνδρη Μπουραντάς, 2003: ): Αυξημένη παραγωγικότητα: Ο εμπλουτισμός των δεξιοτήτων και των γνώσεων, συνήθως οδηγεί σε αύξηση τόσο της ποσότητας όσο και της ποιότητας της παραγωγής, καθώς και σε μείωση των λαθών, των παρεξηγήσεων και των καθυστερήσεων. Ενίσχυση του ηθικού: Η παροχή των απαιτούμενων, για κάθε θέση εργασίας, δεξιοτήτων είναι απαραίτητη για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών των εργαζομένων, όπως για παράδειγμα του αισθήματος της ασφάλειας. Μειωμένη επίβλεψη: Ο εργαζόμενος που έχει εκπαιδευτεί είναι σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντα του με μειωμένη επίβλεψη, γεγονός θετικό τόσο για τον ίδιο, όσο και για την επιχείρηση, εξαιτίας της δυνατότητας ανάληψης πρωτοβουλιών από τον πρώτο και της σημαντικής μείωσης του κόστους επίβλεψης για τη δεύτερη. Μείωση ατυχημάτων: Τα περισσότερα ατυχήματα προκαλούνται απο την ανεπάρκεια γνώσεων του προσωπικού, την κακή συντήρηση του εξοπλισμού και την άγνοια των μέτρων ασφαλείας. Αυξημένη οργανωσιακή σταθερότητα και ευελιξία: Η σταθερότητα, η ικανότητα μιας επιχείρησης να διατηρεί την αποτελεσματικότητά της παρά την τυχόν απώλεια έμπειρου προσωπικού, μπορεί να ενισχυθεί με τη δημιουργία ενός <<αποθέματος>> εκπαιδευμένων υπαλλήλων ικανών να αναπληρώσουν άμεσα τις απώλειες. Αυξημένη ελκυστικότητα της επιχείρησης ως εργοδότης: Εφαρμόζοντας ένα συνεπές και ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης εργαζομένων, μια επιχείρηση προσελκύει ανθρώπους με υψηλό επίπεδο. Αυτό συμβαίνει γιατί οι εργαζόμενοι εκτιμούν το γεγονός ότι η επιχείρηση τους προσφέρει μαθησιακές και αναπτυξιακές ευκαιρίες, αυξάνει το επίπεδο ανταγωνιστικότητας τους και αναβαθμίζει τις ικανότητες τους. Αυξημένη αφοσίωση εργαζομένων: Με την εκπαίδευση μια επιχείρηση μπορεί να 8

9 αυξήσει την αφοσίωση των εργαζομένων, ενθαρρύνοντας τους να ταυτιστούν με την αποστολή και τους στόχους της επιχείρησης. Ανάπτυξη κουλτούρας προσανατολισμένης στη βελτίωση της απόδοσης: Η συνεπής καθολική και εξειδικευμένη προσφορά εκπαίδευσης βοηθά στην ανάπτυξη θετικής κουλτούρας προσανατολισμένη στη συνεχή βελτίωση της αποδοχής. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Για την κατασκευή της πλατφόρμας χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω τεχνολογίες HTML5 CSS3 PHP MySQL CMS(Drupal) 2.1 Τι είναι η HTML; Η HTML (Hyper Text Markup Language) είναι η κυρίαρχη γλώσσα για τις ιστοσελίδες. Τα ακρώνυμα της σημαίνουν Γλώσσα Χαρακτηρισμού Υπερκειμένου. Χρησιμοποιείται για να σημαίνει ένα τμήμα κειμένου και να το κάνει να εμφανίζεται καλύτερα. Επιτρέπει την ενσωμάτωση ήχου και εικόνων στις web σελίδες. Αρχικά είχε κατασκευασθεί με σκοπό μόνο την μορφοποίηση κειμένου, αλλά μεγάλωσε και ενσωμάτωσε σχεδιαστικές τεχνικές κ.α. Η γλώσσα χρησιμοποιεί ένα αριθμό από ετικέτες <tags> για την μορφοποίηση κειμένου. Οι ετικέτες ελέγχουν την δομή και την μορφή του κειμένου της ιστοσελίδας. Επίσης παρέχουν πληροφορίες προς τον web browser για την σελίδα που πρόκειται να εμφανίσουν, όπως ο τίτλος της σελίδας ή ο συγγραφέας της κ.α. Ετικέτες<tags> Όπως προαναφέραμε οι ετικέτες ελέγχουν τη δομή και μορφή του κειμένου της ιστοσελίδας μας. Η σύνταξη τους είναι απλή, αποτελούνται από μία ετικέτα αρχής και μία ετικέτα τέλους. Για παράδειγμα: 9

10 <b>hello World!</b> Η φράση Hello World είναι κλεισμένη ανάμεσα στις ετικέτες τύπου <b></b> και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μεταμορφώνει σε έντονη τη γραμματοσειρά. Φυσικά υπάρχουν δεκάδες ετικέτες οι οποίες μας προσφέρουν μία πλούσια γκάμα από ενδιαφέρουσες λειτουργίες. Προέλευση Το 1980, ο φυσικός Τίμ Μπέρνερς Λί, ο οποίος εργαζόταν στο CERN, επινόησε το ENQUIRE, ένα σύστημα χρήσης και διαμοιρασμού εγγράφων για τους ερευνητές του CERN, και κατασκεύασε ένα πρωτότυπό του. Αργότερα, το 1989, πρότεινε ένα σύστημα βασισμένο στο διαδίκτυο, το οποίο θα χρησιμοποιούσε υπερκείμενο. Έτσι, έφτιαξε την προδιαγραφή της HTML και έγραψε τον browser και το λογισμικό εξυπηρετητή στα τέλη του Τον ίδιο χρόνο, ο Μπέρνερς Λι και ο μηχανικός συστημάτων πληροφορικής του CERN Robert Cailliau συνεργάστηκαν σε μια κοινή προσπάθεια εύρεσης χρηματοδότησης, αλλά το έργο δεν υιοθετήθηκε ποτέ επίσημα από το CERN. Στις προσωπικές του σημειώσεις από το 1990, ο Μπέρνερς Λι αριθμεί «μερικές από τις πολλές χρήσεις του υπερκειμένου», και αναφέρει πρώτα από όλες μια εγκυκλοπαίδεια. (wikipedia.org, 2013) HTML5 Η πιο πρόσφατη έκδοση της HTML είναι αυτή της HTML5 και η οποία πρόκειται να φέρει την επανάσταση στο διαδικτυακό κόσμο. Με μία νέα γκάμα ετικετών μπορεί να προσαρμόζει τους διαδικτυακούς μας τόπους σε κινητά τηλέφωνα και ταμπλέτες, καθώς και να ενσωματώνει εικόνα και ήχο καταργώντας με αυτό τον τρόπο το γνωστό flash. Ακόμη ένα βασικό στοιχείο είναι η συμβατότητα που προσφέρει στις εφαρμογές ανεξαρτήτου συσκευής και λογισμικού. Φυσικά τα παραπάνω ήταν ένα μέρος των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η νέα έκδοση. Για μία πιο λεπτομερή αναφορά μπορούμε να απευθυνθούμε στους συγκεκριμένους διαδικτυακούς τόπους. 10

11 Εικόνα Τι είναι η CSS; CSS (Cascading Style Sheets) κατά την κατασκευή ιστοσελίδων (web design), είναι ηλεκτρονικά έγγραφα τα οποία μας επιτρέπουν να μορφοποιήσουμε τη σελίδα μας. Για παράδειγμα μπορούμε να ορίσουμε το μέγεθος και το χρώμα των γραμματοσειρών, την τοποθέτηση των εικόνων στη σελίδα κ.α Το μεγάλο πλεονέκτημα της css είναι ότι μπορούμε να 'μαρκάρουμε' διάφορα στοιχεία της ιστοσελίδας μας που βρίσκονται ανάμεσα σε ετικέτες και να ορίσουμε τα χαρακτηριστικά τους από μόνο ένα έγγραφο και όχι για κάθε σε σελίδα ξεχωριστά, κάτι το οποίο θα ήταν πολύ χρονοβόρο σε περίπτωση που είχαμε μία μεγάλη εφαρμογή με δεκάδες σελίδες. Άλλο ένα μεγάλο πλεονέκτημα της γλώσσας είναι το αποτελεσματικό SEO (Search engine optimization). Οι μηχανές αναζήτησης δεν 'μπερδεύονται' ανάμεσα σε περιεχόμενο και τη μορφοποίηση του, αλλά έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο σκέτο, οπότε είναι πολύ ευκολότερο να το καταγράψουν και να το αρχειοθετήσουν. Σύνταξη 11

12 Για τη σύνταξη της γλώσσας χρησιμοποιούμε κανόνες. Ένας κανόνας αποτελείτε από δύο μέρη: α)τον επιλογέα ο οποίος αφορά το τί θα μορφοποιηθεί (κυρίως είναι κάποια ετικέτα), και β)τις ιδιότητες οι οποίες αναφέρονται στο πώς θα μορφοποιηθεί ένα στοιχείο (π.χ χρώμα, μέγεθος, τοποθέτηση κ.α) επιλογέας { ιδιότητα1: τιμή1; ιδιότητα2:τιμή2; ιδιότητα3:τιμή3... } CSS3 CSS3 είναι η επόμενη γενιά της css η οποία βρίσκετε σε συνεχή ανάπτυξη και αναμένετε να αλλάξει τον παγκόσμιο ιστό. Με τη css3 μπορούμε να δημιουργήσουμε όμορφα εφέ (κάτι που παλαιότερα γινόταν με περισσότερο κόπο), γραφικά (χωρίς τη χρήση λειτουργικών τύπου photo-shop), καθώς και να ορίσουμε τους διάφορους browser που θα εμφανίζονται αυτά τα χαρακτηριστικά. 12

13 2.3 Τι είναι η PHP; Η PHP είναι μία γλώσσα script από την πλευρά του διακομιστή, σχεδιασμένη ειδικά για το Web. Η PHP αρχικά σήμαινε 'Personal Home Page' (προσωπική αρχική σελίδα), αλλά άλλαξε στη συνέχεια σε PHP Hypertext Preprocessor (προ-επεξεργαστής κειμένου PHP). Μέσα σε μία HTML σελίδα μπορούμε να ενσωματώσουμε PHP κώδικα, που θα εκτελείτε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε τη σελίδα. O PHP κώδικας μεταφράζετε στο Web διακομιστή και δημιουργεί HTML ή άλλη έξοδο που θα δει ο επισκέπτης. Σε συνδυασμό με την MySQL μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάλλιστα για την διαχείριση δεδομένων μέσα σε βάσεις. Για παράδειγμα, σε μια ιστοσελίδα που είναι απαραίτητη η εγγραφή των χρηστών, η PHP μπορεί να αποθηκεύει τα ονόματα και τους κωδικούς τους σε μια βάση δεδομένων. Η PHP δημιουργήθηκε το 1994 και ήταν αρχικά η δουλειά ενός ατόμου, του Rasmus Lerdorf. Υιοθετήθηκε και από άλλα ταλαντούχα άτομα και έχει περάσει από τρεις βασικές εκδόσεις. Τον Ιανουάριο του 2001 ήταν σε χρήση σχεδόν σε πέντε εκατομμύρια τομείς παγκόσμια και αυτός ο αριθμός μεγαλώνει όλο και γρηγορότερα. Περισσότερα ιστορικά στοιχεία. Εικόνα

14 2.4 Τι είναι MySQL H MySQL είναι ένα ελεύθερο σύστημα διαχειρίσεως βάσεων δεδομένων που είναι ευρύτατα διαδεδομένη στα συστήματα windows και linux. Χρησιμοποιεί την Structured Query Language (SQL), την πιο γνωστή γλώσσα για την προσθήκη, την πρόσβαση και την επεξεργασία δεδομένων σε μία Βάση Δεδομένων. Η MySQL είναι open source, δηλαδή ανοιχτού κώδικα, και έτσι ο οποιοσδήποτε μπορεί να την κατεβάσει και να την αναδιαμορφώσει σύμφωνα με τις ανάγκες του. Εικόνα Τι είναι το cms; Το Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (Content Management System), είναι ένα πρόγραμμα ειδικά σχεδιασμένο για τη διαχείριση ιστοτόπων. Δημιουργείτε και εγκαθίσταται από τους σχεδιαστές ιστοσελίδων, αλλά προορίζεται για χρήση από τελικούς χρήστες. Αρχικά προσφέρει ένα εύκολο, και εύχρηστο τρόπο ενημέρωσης περιεχομένου. Αυτό συνήθως γίνεται με τη χρήση ενός συστήματος πλοήγησης(browser). Ο χρήστης απλά εισάγει το νέο κείμενο και το αποθηκεύει. Η ιστοσελίδα ενημερώνεται αμέσως. Το ίδιο απλό είναι να προστεθούν νέες σελίδες, να διαγραφούν παλαιές, ή να αναδιαμορφωθεί μια ιστοσελίδα ώστε να συμβαδίζει με νέες απαιτήσεις ή προδιαγραφές. 14

15 Το Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου αυτοματοποιεί διάφορες διαδικασίες όπως η διατήρηση της εμφάνισης των σελίδων σε όλο τον ιστοχώρο καθώς και τη δημιουργία των σχετικών μενού συνδέσμων κλπ. Το Content Management είναι ουσιαστικά η διαχείριση του περιεχομένου. (wikipedia.org, 2010) Λειτουργίες ενός CMS Τα cms διαφοροποιούνται μεταξύ τους σε αρκετά σημεία, επειδή όμως όλα έχουν κοινό στόχο θα πρέπει οπωσδήποτε να υποστηρίζουν κάποιες βασικές λειτουργίες. Έτσι, διακρίνονται κάποια υποσυστήματα τα οποία είναι βασικά και θα πρέπει να τα διαθέτει οποιοδήποτε σοβαρό CMS. Αυτά είναι: Σύστημα σύνταξης (authoring) Σύστημα διαχείρισης (management) Σύστημα αυτοματοποίησης κύκλου εργασιών (work flow automation) Σύστημα έκδοσης Πλεονεκτήματα χρήσης cms 15

16 Για τους εργαζόμενους: Πέρα από την οργάνωση, τα cms αυξάνουν την αποδοτικότητα της παραγωγικής διαδικασίας επιτρέποντας σε όσους εμπλέκονται στην διαδικασία (συντάκτες, διορθωτές, managers, designers κλπ.) να συνεργάζονται πιο εύκολα και αποδοτικά, ακόμα και σε διαφορετικό χρόνο ή από διαφορετική τοποθεσία. Ο κάθε εργαζόμενος έχει ένα online χώρο εργασίας, συνήθως browser based στο οποίο βλέπει με δύο ματιές τις εργασίες που του έχουν αναθέσει, τα deadlines και τις επιλογές που έχει. Τα κείμενα, οι εικόνες και τα multimedia μπορούν να 'ανέβουν' στους server με τη χρήση απλών εργαλείων και να συνδεθούν με άλλα αντικείμενα (π.χ άρθρα) αργότερα. Σημαντική είναι και η δυνατότητα προ επισκόπησης που δίνει την δυνατότητα σε όλους τους εμπλεκόμενους να δουν και να διορθώσουν τις σελίδες πριν αυτές δημοσιευτούν. Γενικά, ένα CMS, αν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σωστά επιτρέπει στους εργαζόμενους να δημοσιεύουν περιεχόμενο σε μικρότερο χρόνο και με μεγαλύτερη αποδοτικότητα από οτιδήποτε άλλο. Για τις επιχειρήσεις: Υπάρχουν αρκετές εφαρμογές CMS, είτε πρόκειται για δημιουργικά site, είτε για εταιρικά site, είτε για intranets. Σε όλα υπάρχουν μεγάλα οφέλη από τη χρήση των CMS. Τα οφέλη μπορούν να οριστούν και να μετρηθούν. Ορισμένα χαρακτηριστικά είναι. Τα cms επιτρέπουν την επαναχρησιμοποίηση και έκδοση του περιεχομένου σε άλλα μέσα. Μεγαλύτερη αποδοτικότητα εργαζομένων. Μείωση κόστους εκπαίδευσης. Ένα cms δίνει την δυνατότητα αποκεντρωμένης σύνταξης περιεχομένου. Βελτίωση περιεχομένου help-desk και call center. Μείωση κόστους εκτύπωσης και διανομής (φυλλαδίων, manuals, μπροσούρων, κλπ.) Υποστήριξη βελτίωσης διαδικασιών εφόσον οι τρέχουσες διαδικασίες είναι επαρκώς τεκμηριωμένες. Μείωση έκθεσης σε νομικό κίνδυνο αφού οι διαδικασίες work-flow management των CMS θα μπορούν να βοηθήσουν στο να επιβεβαιώνεται 16

17 ότι όλες οι πληροφορίες που θα εμφανίζονται σε πελάτες και συνεργάτες θα είναι νομικά άρτιες. Μείωση χρόνου απόκρισης σε ερωτήματα από πελάτες και προμηθευτές. (lib.teicrete.gr, 2010) 2.6 Plug ins, components και modules Τα διάφορα πακέτα cms(drupal, joomla, wordpress κ.α), αποτελούνται από διαφορετικά κομμάτια, μορφοποιήσιμα, τα οποία ενσωματώνονται στην πλατφόρμα μας με σκοπό να την επεκτείνουν. Οι επεκτάσεις αυτές διαχωρίζονται στα plug ins, components και modules. Τα plug ins είναι επεκτάσεις που αφορούν τις λειτουργικές δυνατότητες του συστήματος. Για παράδειγμα με κάποιο plug in, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ετικέτες (tags) στα άρθρα μας οι οποίες δημιουργούν αυτόματα υπερσυνδέσμους (hyperlinks) σε αντίστοιχα άρθρα κάποιου άλλου ιστότοπου (πχ Wikipedia). Με τα components επεκτείνουμε ακόμα περισσότερο την εφαρμογή μας, δη,δημιουργώντας λειτουργίες όπως μετάφραση περιεχομένου, backups, forum κ.α Modules (μονάδες), είναι οι επεκτάσεις που εμφανίζονται σε επιλεγμένα σημεία της ιστοσελίδας μας εκτελώντας κάποια συγκεκριμένη λειτουργία. Τυπικά παραδείγματα μονάδων είναι η δημιουργία εκπαιδευτικών quiz, συστήματα κράτησης εισιτηρίων για αεροπορική εταιρεία κ.α. Quiz Modules Η εφαρμογή μας έχει χτιστεί με τη βοήθεια μονάδας (module) που εξυπηρετεί στη δημιουργία εξετάσεων. Παρακάτω κάνουμε μία σύντομη αναφορά σε δύο από τις καλύτερες μονάδες που εξειδικεύονται στη δημιουργία αυτών. Drupal Quiz Module Η μονάδα Quiz (η οποία είναι και αυτή που χρησιμοποιήσαμε στο χτίσιμο της εφαρμογής μας) παρέχει εργαλεία για τη σύνταξη και τη διαχείριση κουίζ μέσω του Drupal. Ένα κουίζ δίνεται ως μια σειρά από ερωτήσεις, με μόνο μία ερώτηση 17

18 να εμφανίζετε ανά σελίδα. Οι βαθμολογίες στη συνέχεια αποθηκεύονται στην βάση δεδομένων και εμφανίζονται στον χρήστη με το πέρας του quiz. To Drupal quiz module παρέχει εργαλεία για τη σύνταξη και τη διαχείριση quiz σε μορφή drag and drop, σωστό ή λάθος, κλίμακας και σύντομης απάντησης. Το Drupal quiz module μπορούμε να το βρούμε στον ιστότοπο : Babel U Exams Εύκολο στην εγκατάσταση και τη χρήση module που αφορά την πλατφόρμα Joomla. Το Babel μας δίνει την δύναμη και την ευελιξία που απαιτείται για να δημιουργήσουμε και να διαχειριστούμε τυποποιημένες αξιολογήσεις τύπου TOEIC, JLPT ή εξετάσεις πιστοποίησης PMP. Μερικά απο τα χαρακτηριστικά της μονάδας είναι η δημιουργία εξετάσεων με ή χωρίς χρονικούς περιορισμούς, ο προσδιορισμός των επαναλήψεων της διαδικασίας, import/export προβλημάτων σε μορφή CSV, τυχαιοποίηση προβλημάτων και πολλά άλλα. Η μονάδα είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο: Τι είναι το Drupal; Εικόνα Το Drupal είναι ένα δημοφιλές σύστημα διαχείρισης περιεχομένου ανοιχτού λογισμικού, γραμμένο στη γλώσσα προγραμματισμού PHP. Το Drupal, επιτρέπει 18

19 στο διαχειριστή συστήματος να οργανώνει το περιεχόμενο, να προσαρμόζει την παρουσίαση, να αυτοματοποιεί διαχειριστικές εργασίες και να διαχειρίζεται τους επισκέπτες του ιστοτόπου. Το Drupal ορισμένες φορές περιγράφετε ως 'υποδομή για εφαρμογές ιστού', καθώς οι δυνατότητες του προχωρούν παραπέρα από τη διαχείριση περιεχομένου, επιτρέποντας ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών και συναλλαγών. Το Drupal γράφτηκε από τον Dries Βuytaert και είχε σκοπό να λειτουργεί ως ένα σύστημα πίνακα ανακοινώσεων. Η λέξη Drupal προέρχεται από την Ολλανδική λέξη 'druppel' που σημαίνει 'σταγόνα'. O Dries ήθελε αρχικά να ονομάσει τη δημιουργία του σε 'dorp', ένα λάθος όμως στο domain name άλλαξε την επιλογή του σε Drupal όπου και του ακουγόταν ποιο όμορφο. Ο πυρήνας του Drupal διαθέτει κάποια βασικά χαρακτηριστικά και έχει ξεχωρίσει ανάμεσα στα πολλά cms για τον αρθρωτό του σχεδιασμό. Εκτός από τον πυρήνα το Drupal μπορεί να επεκταθεί με την ενσωμάτωση διαφόρων μονάδων (modules), και θεματικών παραλλαγών (themes). Οι μονάδες αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο του Drupal. Είναι έτοιμες εφαρμογές γραμμένες από προγραμματιστές της κοινότητας που εκτελούν κάποιες συγκεκριμένες λειτουργίες χωρίς να γράψουμε καθόλου κώδικα. Για παράδειγμα μονάδα μπορεί να είναι ένας μηχανισμούς εισόδου χρήστη (log in). Τεχνολογική υπεροχή του Drupal. Σπυρωτό σύστημα διαχείρισης αδειών πρόσβασης. Ισχυρό σύστημα ταξινόμησης περιεχομένου. Υποστήριξη πολλαπλών ιστοτόπων. Πολυγλωσσική υποστήριξη με διεθνοποίηση περιεχομένου. Σύστημα βασισμένο σε κόμβους για ενσωμάτωση αντικειμένων με το περιεχόμενο. Επεκτάσιμο API με Hooks Σύστημα Override για απόλυτο έλεγχο θεματικών παραλλαγών. Παραμετροποιήσιμο σύστημα διαφορετικών τύπων περιεχομένου. Πολλαπλά πεδία στους τύπους περιεχομένου. Επιπρόσθετα, ο ιστότοπος του Drupal παρέχει εκατοντάδες δωρεάν μονάδες γραμμένες από την κοινότητα του Drupal, που παρέχουν: δυνατότητα συστημάτων ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce) 19

20 χαρακτηριστικά ροής εργασιών γκαλερί φωτογραφιών σελίδες ομάδων ατόμων (οργανικά γκρουπ) χάρτες ιστοτόπου για το Google αντικείμενα Amazon διαχείριση λιστών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ένα σύστημα διαχείρισης των συστατικών σχέσεων (Customer relationship management, CRM), το CiviCRM ενσωμάτωση με ένα Concurrent Versions System (CVS). Το Drupal είναι το CMS το οποίο χρησιμοποιήσαμε για τη δημιουργία της εφαρμογής μας. Πληροφορίες και την ίδια την πλατφόρμα μπορούμε να βρούμε από την ελληνική κοινότητα του Drupal στον ιστότοπο: 20

21 2.8 Websites τα οποία κάνουν χρήση του Drupal. Εικόνα Εικόνα

22 Εικόνα Εικόνα

23 Εικόνα Εικόνα

24 2.9 Άλλα CMS. Joomla Εικόνα Joomla είναι ένα ανοιχτού κώδικα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου το έχει χαρακτηριστεί από τους χιλιάδες ενεργούς τους χρήστες ως ένα από τα καλύτερα CMS στον κόσμο, λόγο των δυνατοτήτων του αλλά και του φιλικού του περιβάλουν. Μόλις εγκατασταθεί, ο διαχειριστής του δικτυακού τόπου μπορεί να συνδεθεί με μια back-end κονσόλα διαχείρισης και να δημιουργήσει τμήματα κατηγορίες, άρθρα με περιεχόμενο, δημοσκοπήσεις και άλλα πολλά, με προαιρετική τη γνώση προγραμματισμού σε γλώσσες του ιστού. Ωστόσο συνίσταται θερμά αυτή η γνώση για πολύ πιο αποδοτικά και επιθυμητά αποτελέσματα. Το Joomla είναι ανοιχτού κώδικα και έχει συνταχθεί στη γλώσσα PHP για τη διαχείριση και τη δημοσίευση περιεχομένου στον ιστό και ενδοδικτύων χρησιμοποιώντας μία MySQL βάση δεδομένων. Το Joomla περιλαμβάνει χαρακτηριστικά όπως η cache των σελίδων για τη βελτίωση των επιδόσεων, web ευρετηρίασης, RSS feeds, εκτυπώσιμες εκδόσεις των σελίδων, newsflashes, blogs, forums δημοσκοπήσεις, ημερολόγια, αναζήτηση στην ιστοσελίδα, την ανάλογη γλώσσα αλλά και την δυνατότητα πολυγλωσσικών ιστοσελίδων. Παρακάτω αναφέρουμε κάποιες από τις πιο βασικές δυνατότητες της 24

25 πλατφόρμας: Προσαρμογή του σχεδιασμού των templates στις επιθυμίες του χρήστη, προσθήκη γραφικών, λογοτύπων και σλόγκαν. Ανάρτηση και δημοσίευση άρθρων χωρίς κανένα περιορισμό στον αριθμό τους ή στο μέγεθός τους. Δυνατότητα ενσωμάτωσης και προβολής video και φωτογραφιών εύκολα και αυτοματοποιημένα. Εύκολη διαχείριση και διαμόρφωση του πρωτοσέλιδου με αναδιάταξη των άρθρων. Συλλογή δεδομένων και δημιουργία αναφορών. Υπηρεσία συνδρομητικής εγγραφής. Δημιουργία καταλόγων περιεχομένου. , Newsletters Δυνατότητα προβολής διαφημίσεων με κείμενο ή banners. Ενεργοποίηση των feeds RSS 2.0 και Atom (τροφοδοσίες) και δημιουργία δημοσκοπήσεων (Polls). Δυνατότητα προσθήκης διαφόρων πρόσθετων (plug-ins, modules) πχ forum, guest-book, image gallery, newsletters, forms, portfolio, blog για επέκταση των δυνατοτήτων του ιστοτόπου. Δυνατότητα κατασκευής πολυγλωσσικής ιστοσελίδας (Multilanguage). Δυνατότητα λήψης αντιγράφου ασφαλείας του site (back up). Πληροφορίες και την ίδια την πλατφόρμα μπορούμε να βρούμε από την ελληνική κοινότητα του Joomla στον ιστότοπο: 25

26 Wordpress Εικόνα Word press είναι μία εφαρμογή για blogs ανοικτού κώδικά που χρησιμοποιεί PHP και MySQL, και η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σύστημα διαχείρισης περιεχομένου. Έχει ένα σύστημα με πρότυπα, δηλαδή έτοιμα δείγματα ιστοσελίδων που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, και widgets, που μπορούν να αλλάξουν θέσεις μέσα στο blog χωρίς την ιδιαίτερη γνώση προγραμματισμού. Οι σελίδες που δημιουργεί είναι φιλικές με τις μηχανές αναζήτησης και δεν χρειάζονται τροποποίηση, σε αντίθεση με το Joomla, που δημιουργεί σελίδες οι οποίες χρειάζονται κάποια 'επεξεργασία' προκειμένου να μπορούν να εντοπιστούν από τις μηχανές αναζήτησης. Το Word Press υποστηρίζει επίσης τα πρότυπα Trackback και Pingback για προβολή συνδέσμων προς άλλους ιστότοπους, οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν συνδέσμους προς μια δημοσίευση ή άρθρο. Τέλος, το Word Press έχει μια πλούσια αρχιτεκτονική πρόσθετων λειτουργιών, η οποία επιτρέπει στους χρήστες και στους προγραμματιστές να επεκτείνουν τη λειτουργικότητά του πέρα από τις δυνατότητες οι οποίες αποτελούν μέρος της βασικής εγκατάστασης. Η πρώτη έκδοση του Word press κυκλοφόρησε στις 27 Μαΐου 2003 από τον Matt Mullenweg και αποτελούσε fork του b2/cafe log. Η επίσημη διεύθυνση του Word press είναι το wordpress.org και δε θα πρέπει να συγχέεται με το wordpress.com, που είναι υπηρεσία φιλοξενίας blogs και ανήκει στην εταιρεία Automattic. Η Ελληνική κοινότητα του Word Press βρίσκετε στη διεύθυνση: 26

27 Magento Εικόνα Το Magento είναι ένα σύστημα, χτισμένο σε PHP και έχει σχεδιαστεί ειδικά για τη δημιουργία τοποθεσιών που εξειδικεύονται στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Η πρώτη έκδοση του Magento χρονολογείται στις 31 Μαρτίου 2008, εργασίες για την ανάπτυξη του ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του αλλά οι Το Magento δημιουργήθηκε από μια εταιρεία που ονομάζεται Varien, των οποίων οι μηχανικοί αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το πλαίσιο Zend ως βάση του Magento. Παρακάτω αναφέρουμε ενδεικτικά κάποιες από τις δυνατότητες του: Πολλαπλά e-shops σε μία ιστοσελίδα. Κατηγορίες αναζήτηση προϊόντων Αναλυτική αναζήτηση προϊόντων Σύγκριση προϊόντων Αξιολογήσεις / Κριτικές προϊόντων από τους πελάτες. Λίστα επιθυμητών προϊόντων Δημιουργία προϊόντων ειδικού τύπου όπως: ομαδοποιημένα προϊόντα ή ψηφιακά προϊόντα υπηρεσίες. Ορισμός σχετικών προϊόντων. Εκ πτωτικά κουπόνια. 27

28 Εφαρμογή εκπτώσεων σε προϊόντα μαζικά Δυνατότητα επιλογής αποστολής προϊόντων σε πολλαπλές διευθύνσεις, με μία μόνο παραγγελία. Σύστημα ειδοποιήσεων πελατών Σύστημα αποστολής ενημερωτικών s στους πελάτες. Απεριόριστες σελίδες στατικού ελέγχου. Υποστήριξη πληρωμών μέσω Paypal, Αντικαταβολής και Πιστωτικής Κάρτας. Υποστήριξη και συμβατότητα με το σύστημα ηλεκτρονικών πληρωμών των τραπεζών Alpha Bank, Euro-bank, Πειραιώς και Emporiki Bank. Διατίθεται βάσει της Open Software License έκδοση 3.0 και μπορούμε να το έχουμε στη διάθεση μας από τον ιστότοπο: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ Για την κατασκευή της εφαρμογής μας θα χρειαστεί να εγκαταστήσουμε ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (Drupal cms στην προκειμένη περίπτωση), έναν τοπικό server όπου θα κρατάει αποθηκευμένες τις πληροφορίες μας, καθώς και τις php και MySQL για την ανάκτηση και την τοποθέτηση στη βάση των πληροφοριών αυτών. 3.1 Εγκατάσταση XAMPP Το όνομα XAMPP είναι ένα ακρωνύμιο των: Χ (cross-platform = που λειτουργεί σε πολλές πλατφόρμες) Apache HTTP Server MySQL PHP Perl To XAMPP στην ουσία είναι ένα πακέτο το οποίο περιλαμβάνει τις τελευταίες 28

29 εκδόσεις του Apache server, της PHP και της MySQL, ενώ περιλαμβάνει επίσης και άλλα δύο χρήσιμα εργαλεία που θα χρειαστούμε στη συνέχεια (PhpMyAdmin, Filezilla Server). Το XAMPP μπορούμε να το κατεβάσουμε δωρεάν από τη σελίδα για τα λειτουργικά συστήματα Linux, Windows, Solaris και Mac. Φυσικά υπάρχουν και άλλα πακέτα τα οποία παρέχουν εργαλεία όμοια του XAMPP. Μερικά από αυτά είναι: WAMP ( MAMP ( LAMP ( WNMP ( UWAMP ( Σε αυτή τη φάση θα πρέπει να κατεβάσουμε το αρχείο XAMPP for Windows (ή την όποια άλλη έκδοση για το λειτουργικό που χρησιμοποιούμε) από την ιστοσελίδα της Apache που προαναφέραμε. Τα βήματα της εγκατάστασης που ακολουθούμε είναι τα εξής: Επιλέγουμε XAMPP όπως βλέπουμε στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα

30 Επιλέγουμε XAMPP for Windows όπως βλέπουμε στην παρακάτω εικόνα. 30

31 Εικόνα

32 Επιλέγουμε από το XAMPP Windows την επιλογή zip όπως βλέπουμε στην παρακάτω εικόνα: Εικόνα Επιλέγουμε save file και πατάμε OK. Όταν κατέβει το αρχείο το αποσυμπιέζουμε και επιλέγουμε το install. 32

33 Κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης όπως φαίνεται και στην εικόνα παρακάτω στο service section θα κάνουμε κλίκ σε όλες τις επιλογές που έχει και εν συνεχεία συνεχίζουμε κανονικά την εγκατάσταση. Εικόνα

34 Όταν ολοκληρωθεί η εγκατάσταση εμφανίζετε η παρακάτω εικόνα όπου είναι και το XAMPP Control Panel Application : Εικόνα

35 Πατάμε στην πρώτη γραμμή, που βρίσκετε ο Apache, το Admin και μας εμφανίζει την παρακάτω εικόνα: Εικόνα Επιλέγουμε τη γλώσσα English και εμφανίζει την παρακάτω σελίδα : Εικόνα

36 Πατώντας το Status βλέπουμε τι λειτουργίες τρέχουν και μπορούμε να επεξεργαστούμε. Εικόνα

37 Πατώντας το Security βλέπουμε την επόμενη εικόνα: Εικόνα

38 Τώρα πρέπει να κάνουμε τις ρυθμίσεις ασφαλείας για τη MySQL οπότε κατευθυνόμαστε στη σελίδα : όπου και εμφανίζονται τα πεδία της παρακάτω εικόνας : Εικόνα Στα πεδία PASSWORD εισάγουμε τον προσωπικό μας κωδικό. Εν συνεχεία ανοίγουμε XAMPP Control Panel Application και πατάμε stop στη MySQL και πάλι start. 38

39 Κλείνουμε το control panel και κατευθυνόμαστε ξανά στην προηγούμενη σελίδα όπου και εισάγουμε τους προσωπικούς μας κωδικούς στα πεδία XAMPP DIRECTORY PROTECTION. Στη σελίδα μας αριστερά πατάμε την επιλογή security και μας εμφανίζει την παρακάτω εικόνα: Εικόνα Στην παρούσα φόρμα συμπληρώνουμε τα στοιχεία που δηλώσαμε στην προηγούμενη σελίδα στα πεδία XAMPP DIRECTORY PROTECTION. Πλέον ήμαστε προστατευμένοι: Εικόνα

40 3.2 Ρυθμίσεις Apache. Ανοίγουμε το φάκελο εγκατάστασης του xampp και στη συνέχεια το φάκελο apache/conf. Ανοίγω το httpd.conf με οποιοδήποτε text editor. Εικόνα

41 Το αρχείο που μας ανοίγει περιλαμβάνει τις βασικές ρυθμίσεις του apache. Εικόνα Αναζητώ τώρα στο αρχείο τη γραμμή που φορτώνει το module mod_rewrite. Παρατηρώ ότι η γραμμή αυτή δεν είναι ενεργή καθώς έχει σημανθεί σαν σχόλιο με το σύμβολο '#'. Αν θέλω λοιπόν να ενεργοποιήσω την c len url η οποία επιτρέπει την καλύτερη λειτουργία των διευθύνσεων για το site μας θα πρέπει λοιπόν να δώσω εντολή στον Apache να φορτώσει το module mod_rewrite. Για να το πετύχω αυτό σβήνω τη '#' και αποθηκεύω το αρχείο. 41

42 Εικόνα Για να ισχύσει λοιπόν αυτό πηγαίνουμε στο xampp control panel και πατάμε stop στον apache και μετά πάλι start. Γράφουμε στον browser στη γραμμή διευθύνσεων και επιλέγουμε από την αριστερή στήλη 'phpmyadmin' για να το ρυθμίσουμε. 42

43 Εμφανίζεται η επόμενη εικόνα: Εικόνα Εισάγουμε σαν Username το 'root' και password αυτό που δηλώσαμε στην καρτέλα Security. 43

44 Πατάμε GO και εμφανίζετε η επόμενη καρτέλα Εικόνα Σε αυτό το τμήμα του XAMPP μπορούμε να δημιουργήσουμε και να διαχειριστούμε τη βάση που θα χτιστεί πάνω της η διαδικτυακή μας εφαρμογή. 3.3 Εγκατάσταση Drupal 7. Για τη δημιουργία του διαδικτυακού μας τόπου αναγκαία είναι και η δημιουργία μίας βάσης που θα διαχειρίζεται τις διάφορες οντότητες ή στοιχεία. Στην τοποθεσία phpmyadmin επιλέγω databases, πληκτρολογώ το όνομα που θέλω να έχει η βάση μου και στη συνέχεια πατάω create. 44

45 Εικόνα Πλέον η βάση μας έχει δημιουργηθεί οπότε ήμαστε έτοιμοι να εγκαταστήσουμε το Drupal7. Κατεβάζουμε τη νεότερη έκδοση του Drupal από το επίσημο site του, στη διεύθυνση: Κάνουμε unzip το αρχείο και το τοποθετούμε στη θέση C:->xampp->htdocs Κάνουμε rename το αρχείο και του δίνουμε ένα τυπικό όνομα έστω 'hosting'. Ανοίγουμε τον browser μας και πατάμε localhost/hosting, και θα μας εμφανίσει την παρακάτω σελίδα. 45

46 Εικόνα Στην καρτέλα 'Select an installation profile' επιλέγω την 'Standard' έκδοση η οποία περιλαμβάνει προ-εγκατεστημένα modules, configurations κτλ. Πατάμε Save and continue. 46

47 Εικόνα Στην καρτέλα Choose Language μπορούμε να κατεβάσουμε και να επιλέξουμε οποιαδήποτε γλώσσα θέλουμε για το χειρισμό του Drupal. Εμείς θα επιλέξουμε αυτή που είναι προκαθορισμένη, δηλαδή την αγγλική. 47

48 Εικόνα Εάν υπάρξει κάποιο πρόβλημα μέχρι εδώ το Drupal θα μας ενημερώσει στην καρτέλα Requirements problem. 48

49 Εικόνα Στην καρτέλα Database configuration θα δηλώσω το όνομα της βάσης μου (αυτή που δημιουργήσαμε στο phpmyadmin ένα βήμα πριν κατεβάσουμε το πακέτο Drupal) έστω host, και ένα προσωπικό κωδικό, αυτό του διαχειριστή της βάσης. 49

50 Εικόνα

51 Εικόνα Στην καρτέλα Configure Site, εισάγω το όνομα του site μου (Site name), έστω Hosting στην περίπτωση μας, την ηλεκτρονική διεύθυνση του site μας (Site e- mail address), το όνομα του διαχειριστή και τον κωδικό του, καθώς και τη χώρα προέλευσης μας. Πατάμε Save and continue. 51

52 Εικόνα Στην καρτέλα Installing Drupal παρατηρούμε την εξέλιξη της εγκατάστασης του Drupal. 52

53 Εικόνα Στην περίπτωση που η εγκατάσταση δε συνάντησε κάποιο πρόβλημα θα εμφανιστεί η καρτέλα Drupal installation complete. 53

54 Εικόνα Η εγκατάσταση της πλατφόρμας μας έχει πλέον τελειώσει οπότε και ήμαστε έτοιμοι για τη δημιουργία της εφαρμογής μας. 3.4 Βασικές έννοιες και ανάλυση του βασικού μενού του Drupal. Μετά την εγκατάσταση του Drupal θα αναφερθούμε σε μερικούς βασικούς όρους που πρέπει να κατανοήσουμε. Node : Είναι ένα περιεχόμενο στο drupal το οποίο συνήθως αναφέρεται σε μία σελίδα του site και έχει υποχρεωτικά τίτλο. Μπορεί να περιέχει σώμα (body) ή και άλλα πρόσθετα πεδία (tags, attachments κ.α). Κάθε node ανήκει υποχρεωτικά σε κάποιο τύπο περιεχομένου (content type) και μπορεί να ταξινομηθεί με το σύστημα ταξινόμησης του drupal (taxonomy). Παραδείγματα από nodes είναι images, polls, blogs, posts κ.α. Content : Το content θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το node, όμως υπάρχει και content το οποίο δεν είναι node όπως τα σχόλια (comments), τα οποία είναι προσαρτημένα σε nodes. Γενικότερα content εικόνες και κείμενα τα οποία υπάρχουν σε ένα web site. Content type : Στα ελληνικά τύπος περιεχομένου. Κάθε node ανήκει σε ένα content-type. Το content-type ορίζει διάφορες ρυθμίσεις (δημοσιευμένο, 54

55 προβιβασμένο στην πρώτη σελίδα, αν επιτρέπονται σχόλια κ.α) για τα nodes αυτού του τύπου. Cron : Το drupal για να λειτουργήσει κανονικά πρέπει να ρυθμιστεί να τρέχει ένα αρχείο με εντολές. ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΜΕΝΟΥ ΤΟΥ DRUPAL Όταν ολοκληρωθεί το install είμαστε έτοιμοι να μπούμε στη σελίδα μας, πατάμε στη μπάρα του browser μας localhost/(το όνομα της βάσης που δηλώσαμε) και έχουμε μπει στη σελίδα. Στη συνέχεια κάνουμε login με το username και τον κωδικό που επιλέξαμε κατά την εγκατάσταση του Drupal. Στην κάτω εικόνα εμφανίζετε η κεντρική μας σελίδα και το βασικό μενού της πλατφόρμας. Εμείς θα παρουσιάσουμε τα πιο βασικά στοιχεία του μενού αυτού όπως τα: Account Settings Site Information Create Content Log Out Εικόνα

56 Πατώντας το configuration εμφανίζονται οι παρακάτω επιλογές. Εικόνα Εικόνα

57 Account Settings (ρυθμίσεις λογαριασμού) Η επιλογή αυτή δείχνει το προφίλ του χρήστη. Όλοι οι χρήστες έχουν προφίλ. Πατώντας σε αυτό βλέπουμε το παρακάτω όπως εμφανίζεται στην εικόνα. Εικόνα Πληροφορίες ιστότοπου (site information) Επιλέγοντας το site information μπορούμε να αλλάξουμε το όνομα του site μας, το slogan του, το του, καθώς και να ορίσουμε την default 404 σελίδα. 57

58 Εικόνα Εικόνα

59 Create Content (δημιουργία περιεχομένου) Τα στοιχεία του create content μας επιτρέπουν να προσθέσουμε στο διαδικτυακό μας τόπο περιεχόμενο. Για να δούμε την πλήρη λίστα του content type που μπορούμε να δημιουργήσουμε κάνουμε κλίκ στο content link για να πλοηγηθούμε στον κόμβο ή πατάμε στο add για να προσθέσουμε. Εικόνα Logout (έξοδος) Είναι η επιλογή που μας βγάζει από το site. 3.5 Modules Κάθε cms αυτό που το χαρακτηρίζει είναι η ευκολία που παρέχει όσων αφορά τις λειτουργίες και τη χρήση αυτών. Στο Drupal τα modules είναι εύκολο να τα εισάγεις και να τα χρησιμοποιήσεις. Τα βήματα για να προσθέσουμε ένα module είναι τα εξής: Download: Κατεβάζουμε το module που χρειαζόμαστε από την επίσημη σελίδα του Drupal (drupal.org) και την ενότητα modules. Στην περίπτωση μας έστω ότι θέλουμε να εγκαταστήσουμε το module views. 59

60 Εικόνα Αποσυμπίεση: Αποσυμπιέζουμε το αρχείο που κατεβάσαμε πατώντας επάνω του δεξί κλικ και αποσυμπίεση στην τοποθεσία που θέλουμε Upload: Ανεβάζουμε με αυτό το βήμα το module views στον διαδικτυακό μας τόπο. Η διαδικασία που ακολουθούμε είναι: Πηγαίνουμε στην τοποθεσία My Computer/C:/xampp/htdocs/hosting (ή όποιο άλλο όνομα επέλεξα κατά την εγκατάσταση)/sites/all/modules. Εδώ κάνουμε επικόλληση το αποσυμπιεσμένο αρχείο views που έχουμε κατεβάσει. Με αυτό τον τρόπο πετυχαίνουμε το αρχείο αυτό να υπάρχει σαν επιλογή μέσα στο site μας. 60

61 Εικόνα Enable: Όταν το module τοποθετηθεί κανονικά στην τοποθεσία που προαναφέραμε, κάνουμε κλικ στην επιλογή Administer/Modules από την μπάρα εργασιών του site μας όπως φαίνεται παρακάτω. 61

62 Εικόνα Σε αυτό λοιπόν το μενού μπορούμε να ενεργοποιήσουμε ή να απενεργοποιήσουμε τα modules επιλέγοντας το κουτάκι δίπλα δίπλα από το όνομα (στην πάνω φωτογραφία έχουμε ενεργοποιήσει το views). Modules που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της εφαρμογή μας. Quiz: Δυνατότητα δημιουργίας quiz τύπου πολλαπλής επιλογής, σωστού λάθους, αντιστοιχίας κ.α. Στο πέρας του quiz υπάρχει η δυνατότητα εμφάνισης του ποσοστού επιτυχίας, καθώς και οι σωστές/λάθος απαντήσεις. Internationalization: Δυνατότητα αλλαγής της γλώσσας του site. Backup and Migrate: Δυνατότητα backup της βάσης δεδομένων του site. 3.6 Προσθήκη και επεξεργασία θεμάτων (Themes) To Drupal παρέχει μία μεγάλη γκάμα θεμάτων. Οι διαχειριστές ενός site μπορούν να τα κατεβάσουν από την επίσημη σελίδα του drupal και να τα χρησιμοποιήσουν. Για να επιλέξουμε ένα θέμα πηγαίνουμε στο τέλος της διαδρομής Administer/Appearance και επιλέγουμε το θέμα που θέλουμε (στην περίπτωση μας κάνουμε χρήση του θέματος Omega). Για να εμφανιστεί όμως κάποιο θέμα σαν επιλογή πρέπει να το εγκαταστήσουμε. Η διαδικασία είναι ίδια με αυτή της εγκατάστασης των modules. Κατεβάζουμε το 62

63 επιθυμητό θέμα από το drupal.org και την κατηγορία themes και το αποσυμπιέζουμε στη θέση My Compture/C:/xampp/htdocs/hosting (ή όποιο άλλο όνομα επέλεξα κατά την εγκατάσταση) /sites/all/themes. Στη συνέχεια κάνουμε enable το θέμα και πατάμε save. Εικόνα Για να διαμορφώσουμε το θέμα πατάμε στην επιλογή settings του θέματος και μας μεταφέρει στην επόμενη σελίδα. 63

64 Εικόνα Εικόνα

65 Εδώ μπορούμε να κάνουμε ρυθμίσεις όπως: Η αλλαγή των χρωμάτων του μενού χωρίς τη χρησιμοποίηση κάποιου κώδικα. Η ενεργοποίηση/απενεργοποίηση των page elements. Η ενότητα αυτή περιέχει μια σειρά από επιλογές που μπορούμε να ενεργοποιήσουμε ή απενεργοποιήσουμε. Σε αυτές τις επιλογές περιλαμβάνετε το λογότυπο, το όνομα της τοποθεσίας, το σύνθημα και η δήλωση αποστολής. Ρυθμίσεις λογοτύπου. Η ενότητα αυτή μας επιτρέπει να επιλέξουμε ποιο θα είναι το λογότυπο της σελίδας μας. Μια επιλογή upload μας επιτρέπει να ανεβάσουμε ένα νέο λογότυπο της αρεσκείας μας. Shortcut icons. Το τμήμα συντόμευσης μας επιτρέπει να επιλέξουμε ένα εικονίδιο που θα εμφανίζετε στο address bar και στο bookmarks of certain browser. 3.7 Δημιουργία διαχειριστών και προσθήκη δικαιωμάτων. Για να δημιουργήσουμε ένα νέο διαχειριστή επιλέγουμε Administer/People. Θα εμφανιστεί η παρακάτω καρτέλα: Εικόνα

66 Επιλέγω add user. Εικόνα Εικόνα Δίνω τα στοιχεία που μου ζητάν οι πάνω φόρμες και πατάω Create new account. Με αυτό τον τρόπο έχω δημιουργήσει ένα νέο χρήστη. 66

67 Για να δώσουμε τώρα δικαιώματα σε ένα χρήστη επιλέγουμε το όνομα του από τη λίστα χρηστών και πατάμε permissions. Εμφανίζεται η καρτέλα με τα παρακάτω δικαιώματα όπου και δίνω τα επιθυμητά. Εικόνα Αφού επιλέξουμε τα δικαιώματα πατάμε το κουμπί Save permissions. 67

68 3.8 Δημιουργία Content Type. Σε προηγούμενη ενότητα αναφέραμε περιληπτικά τι είναι content type καθώς και node. Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτούς τους ορισμούς ας σκεφτούμε προγραμματιστικά: το content type είναι μία κλάση με διάφορα χαρακτηριστικά και η οποία παράγει αντικείμενα δηλαδή τα nodes. Για να δημιουργήσουμε ένα τύπο περιεχομένου content type ακολουθούμε τα εξής βήματα: Επιλέγουμε administer/structure/content types. Μας εμφανίζει μία λίστα με τα είδη υπάρχοντα content-type. Εμείς πατάμε το κουμπί add content type. Εικόνα

69 Το add content type θα μας εμφανίσει την παρακάτω σελίδα. Εικόνα Υπάρχουν πεδία στα οποία θα δώσουμε όνομα και περιγραφή στο content-type μας καθώς και θα επιλέξουμε εάν θέλουμε να ανήκει σε κάποιο μενού, εάν επιτρέπονται τα σχόλια κ.α 69

70 Πατάμε save and add fields. Εικόνα Παρομοιάσαμε ένα content type σαν κλάση. Σε αυτή τη σελίδα θα δηλώσουμε από πια πεδία αποτελείτε το content type μας. Στην παρούσα φάση το αντικείμενο μας αποτελείτε από τα πεδία τίτλος, βασικά κείμενα, παράλληλα κείμενα και ένα πεδίο στο οποίο μπαίνουν τα button κατεύθυνσης. Πατάμε save και έχουμε δημιουργήσει το content-type μας. 3.9 Δημιουργία Node. Έχουμε δημιουργήσει τις κλάσεις μας και τώρα θα παράγουμε αντικείμενα. Για να δημιουργήσουμε ένα node από τη γραμμή εργασιών του Drupal επιλέγω add content. 70

71 Εικόνα Θα μας εμφανίσει μία λίστα με τα υπάρχοντα content-type που έχουμε δημιουργήσει. Ας επιλέξουμε αυτό με το όνομα Mathima. Εικόνα

72 Εικόνα To συγκεκριμένο content-type δημιουργεί σελίδες τύπου mathima με τα πεδία τίτλος, σκοπός, προσδοκώμενα αποτελέσματα, και buttons επιλογής. Εμείς θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα τύπο τέτοιας σελίδας οπότε και συμπληρώνουμε τα πεδία. Στο τέλος υπάρχουν επιλογές που μας επιτρέπουν την απενεργοποίηση των comment το url όνομα κ.α. Πατάμε save και έχουμε δημιουργήσει ένα νέο node. Παρακάτω βλέπουμε ένα node με σκελετό το content type mathima. 72

73 Εικόνα Περιήγηση στον ιστότοπο Όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή του τεύχους ο ιστότοπος αναφέρετε σε άτομο που απασχολούνται στον τομέα των τουριστικών επιχειρήσεων. Θα μπορούν να εισέλθουν ελεύθερα δίχως την ανάγκη εγγραφής, ώστε να μελετήσουν βασική θεωρία του αντικειμένου απασχόλησης τους χωρισμένο σε ενότητες. Στο τέλος κάθε ενότητας θα μπορούν να λάβουν μέρος σε ένα κουίζ γνώσεων, από το οποίο θα βλέπουν το ποσοστό απόδοσης τους, ένα παρακινητικό μήνυμα, καθώς και αναλυτικά τις σωστές και λάθος απαντήσεις του. Επίσης έχουμε προσθέσει κάποια εκπαιδευτικά βίντεο σε κάθε ενότητα για την καλύτερη εμπέδωση της θεωρίας του χρήστη. Τέλος υπάρχουν και αρκετά βίντεο με εύθυμο περιεχόμενο για ξεκούραστα διαλείμματα. Ας κάνουμε λοιπόν μία λεπτομερή περιήγηση στον ιστότοπο: 73

74 Με το που κάνουμε εισαγωγή στον ιστότοπο μας εμφανίζετε ένα εισαγωγικό μήνυμα που αναφέρετε στην εφαρμογή, τις λειτουργίες της και τους απώτερους σκοπούς της. Εικόνα

75 Στο τέλος της σελίδας υπάρχουν δύο button τα οποία μας κατευθύνουν ή στην ενότητα εκπαίδευση υπαλλήλων ή στην ενότητα εκπαίδευση διευθυνόντων. Εικόνα

76 Έστω ότι ενδιαφερόμαστε για την εκπαίδευση υπαλλήλων, κάνουμε κλίκ στο συγκεκριμένο button και μας κατευθύνει στην κεντρική σελίδα της ενότητας με τα διαθέσιμα κεφάλαια. Στην περίπτωση μας υπάρχει υλικό για υπαλλήλους εστίασης, υπαλλήλους διαμονής, υπαλλήλους καφέ-μπαρ, υπαλλήλους άλλων οργανισμών, καθώς και μία κατηγορία με τα συνολικά περιεχόμενα. Εικόνα

77 Προχωρώντας παρακάτω θα βρούμε τις κατηγορίες εκπαιδευτικών και εύθυμων βίντεο που προαναφέραμε. Εικόνα

78 Εικόνα

79 Ας διαλέξουμε τυχαία το κεφάλαιο υπάλληλοι εστίασης, μας κατευθύνει στην κεντρική του σελίδα με τα διαθέσιμα μαθήματα. Εικόνα

80 Προχωρώντας παρακάτω θα βρούμε ακόμα μία ενότητα, αυτή των παράλληλων κειμένων, όπου μας προσφέρουν επιπλέον γνώσεις εκτός των βασικών. Εικόνα

81 Ας διαλέξουμε τυχαία το μάθημα η γλώσσα του σώματος. Μας κατευθύνει σε μία σελίδα όπου μας αναφέρει τον σκοπό του συγκεκριμένου μαθήματος αλλά και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα αυτού. Στο τέλος της σελίδας υπάρχει η επιλογή μελέτης της θεωρίας, έναρξης του κουίζ γνώσεων ή επιστροφής στα περιεχόμενα. Αρχικά θέλουμε να μελετήσουμε το συγκεκριμένο κεφάλαιο οπότε θα πατήσουμε παρουσίαση κεφαλαίου. Το button θα μας κατευθύνει στη θεωρία του μαθήματος. Εικόνα Στο τέλος του κεφαλαίου υπάρχει η δυνατότητα επιστροφής στα περιεχόμενα η έναρξης του κουίζ που αφορά τη γλώσσα του σώματος. Εμείς θέλουμε να ελέγξουμε τις γνώσεις μας οπότε θα πατήσουμε το ανάλογο button. 81

82 Εικόνα Εμφανίζετε η πρώτη ερώτηση, τρεις πιθανές σωστές απαντήσεις, η δυνατότητα να μην απαντήσουμε και να αφήσουμε κενή την ερώτηση καθώς και το πλήθος των ερωτήσεων. Αφού συμπληρώσουμε όλες τις ερωτήσεις η εφαρμογή θα μας παρουσιάσει τα παρακάτω αποτελέσματα. Αρχικά βλέπουμε το ποσοστό επιτυχίας μας, καθώς και ένα παρακινητικό μήνυμα. Στην περίπτωση μας έχουμε 3 στις 10 σωστές απαντήσεις, 30% επιτυχία και το παρακάτω παρακινητικό μήνυμα (επίσης υπάρχουν ξανά οι επιλογές για έναρξη του ίδιου κουίζ, μελέτης της ίδιας θεωρίας ή επιστροφής στα περιεχόμενα). Εικόνα

83 Στη συνέχεια της καρτέλας εμφανίζονται αναλυτικά όλες οι ερωτήσεις του κουίζ και οι επιλογές που κάναμε. Εικόνα Η διαδικασία που ακολουθήσαμε για το συγκεκριμένο μάθημα ισχύει φυσικά και για όλα τα άλλα μαθήματα Ανέβασμα του site σε server Συνήθως κατά το στήσιμο της σελίδας μας δουλεύουμε σε ένα τοπικό web server και στη συνέχεια αφού έχουμε τελειώσει, την ανεβάζουμε σε πραγματικό web server. Επίσης υπάρχουν οι περιπτώσεις που χρειάζεται να αλλάξουμε web server και πρέπει να μετακινήσουμε όλη την ιστοσελίδα μας. Για τη μετακίνηση της ιστοσελίδας μας σε ένα νέο web server θα χρειαστούμε ένα 83