ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Νόµος Darcy Παραδοχή του συνεχούς µέσου...24

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1.4.2. Νόµος Darcy...24. 1.4.1. Παραδοχή του συνεχούς µέσου...24"

Transcript

1 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το νερό είναι ένα από τα µεγαλύτερα αγαθά που προσφέρει η φύση και είναι απαραίτητο στοιχείο ζωής στον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά. Οι χρήσεις του είναι πολλαπλές, µερικές απ τις οποίες είναι : ύδρευση πόλεων και γενικά οικισµών, άρδευση καλλιεργούµενων εδαφών, χρήση στη βιοµηχανία. Στη φύση το νερό συναντάται ως επιφανειακό και υπόγειο. Επιφανειακό είναι το νερό των λιµνών και των ποταµών ενώ υπόγειο νερό είναι αυτό που κινείται και αποθηκεύεται µέσα στο έδαφος και ειδικότερα στους πόρους των εδαφών, που για το λόγο αυτό λέγονται υδροφορείς. Στα πλαίσια της εκπόνησης της παρούσας διπλωµατικής εργασίας µελετήθηκε η συµπεριφορά του υπόγειου υδροφορέα Σχινιά Μαραθώνα Αττικής, περιοχή κατασκευής του Ολυµπιακού Κέντρου Κωπηλασίας. Πρόκειται για παράκτιο υδροφορέα σε µια περιοχή µε αυξηµένες αρδευτικές ανάγκες, που υπόκειται σε υπεραντλήσεις που έχουν ως συνέπεια τη συνεχή πτώση στάθµης του υπόγειου νερού και τη διείσδυση θαλασσινού νερού στον υπόγειο υδροφορέα. Εφαρµόστηκε λοιπόν µαθηµατικό µοντέλο για τον υπόγειο υδροφορέα Σχινιά Μαραθώνα και µελετήθηκαν : η κίνηση των υπόγειων υδάτων στην περιοχή, η υφαλµύρωση, θέµατα διαχείρισης υδατικών πόρων αλλά και η επίδραση του Ολυµπιακού Κέντρου κωπηλασίας στον υπόγειο υδροφορέα της περιοχής. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες µου προς την επιβλέπουσα καθηγήτρια κ. Αικατερίνη Νάνου Γιάνναρου, για την πολύτιµη συµβολή της, καθοδήγηση και τον πολύτιµο χρόνο που µου διέθεσε κατά την εκπόνηση της παρούσας εργασίας. Την ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συνεργασιµότητά της, καθώς και για την παραχώρηση του γραφείου της αρκετές ώρες, για χρήση συγκεκριµένου λογισµικού (Visual Modflow). Θα ήθελα να ευχαριστήσω επίσης τους υπευθύνους στο Υπουργείο Γεωργίας για τα στοιχεία που µου παρείχαν από µελέτες στην περιοχή, καθώς επίσης και τον γεωλόγο κ.περλέρο για τη συνεργασία του στο στάδιο έρευνας χαρτών. Τέλος, ευχαριστώ τους υπευθύνους στην εταιρεία ENVECO Α.Ε., για τη συνεργασία τους και τη βοήθεια που µου παρείχαν κατά τη φάση συλλογής στοιχείων. Αθήνα Οκτώβριος 2003 Νίκος Καραγιάννης

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ...1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ...4 ABSTRACT...7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...10 Ε1. Σκοπός της µεταπτυχιακής εργασίας...10 Ε2. οµή της εργασίας...11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΥΠΟΓΕΙΑ Υ ΑΤΑ ΓΕΝΙΚΑ Η σπουδαιότητα των υδατικών πόρων (επιφανειακοί και υπόγειοι) Υπόγεια νερά και υδροφορείς Υδροφορείς Υδραυλική θεώρηση υπόγειων ροών Πορώδες και ειδική απόδοση Αποθηκευτικότητα Ανοµοιογένεια και ανισοτροπία Νόµος Darcy Παραδοχή του συνεχούς µέσου Νόµος Darcy Πεδίο ισχύος Νόµου Darcy Θεωρία αστρόβιλου πεδίου Υπόθεση Dupuit Αρχικές και οριακές συνθήκες Μοντέλα προσοµοίωσης κίνησης υπογείων υδάτων Προσοµοίωση Γενικά Εξίσωση συνέχειας Αριθµητικά µοντέλα υπόγειων υδάτων...38 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Γενικά ιαδικασία εφαρµογής της οδηγίας για τα υπόγεια ύδατα Αρχικός χαρακτηρισµός υπόγειων υδάτων Λεπτοµερής ανάλυση υπογείων υδάτων Επισκόπηση των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων επί των υπόγειων υδάτων Εργαλεία εφαρµογής της οδηγίας σε υπόγειους υδροφορείς...46 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MODFLOW Εξίσωση ροής (Modflow) ίκτυο υπολογισµών Εξισώσεις διαφορών Μη µόνιµη ροή Μόνιµη ροή Αναδιαµόρφωση της εξίσωσης-συστήµατος για επίλυση...58 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΚΑΡΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΑ Υ ΑΤΑ ΣΕ ΚΑΡΣΤΙΚΟΥΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ Η έννοια του καρστικού υδροφόρου Καρστικό νερό - υπόγειο νερό Καρστικό δίκτυο και πηγές Μοντέλα (Μαρίνος) ΜΟΝΤΕΛΟ I: ΠΗΓΕΣ ΣΕ ΙΑΦΟΡΑ ΥΨΟΜΕΤΡΑ Μοντέλο Ια: Πολλές, µε µικρές παροχές σε µη καρστικό επιφανειακό ανάγλυφο

3 Μοντέλλο Ιβ: Πηγές σε διάφορα υψόµετρα σε καρστικοποιηµένο επιφανειακό ανάγλυφο ΜΟΝΤΕΛΛΟ ΙΙ: ΠΗΓΕΣ ΣΕ ΧΑΜΗΛΑ ΥΨΟΜΕΤΡΑ Μοντέλο ΙΙα. Πηγές σηµειακές Μοντέλο ΙΙβ. Μέτωπο πηγών Καρστικοί υδροφόροι περιοχής Σχινιά - Μαραθώνα...68 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΡΟΦΟΡΕΩΝ Το πρόβληµα της υφαλµύρωσης Εφαρµογή της οδηγίας 2000/ Μέθοδοι προσοµοίωσης διεπιφάνειας Προσέγγιση Ghyben Herzberg Ανάλυση κατά Strack Παραδοχές για την επίλυση των διαφόρων προβληµάτων Αναλυτικές σχέσεις...75 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΧΙΝΙΑ - ΜΑΡΑΘΩΝΑ Γεωµορφολογικά στοιχεία περιοχής µελέτης Στρωµατογραφία περιοχής έρευνας Μεταλπικοί σχηµατισµοί...87 α. Τεταρτογενείς αποθέσεις...87 β. Νεογενείς αποθέσεις Αλπικοί σχηµατισµοί Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ Υδρολιθολογική κατάταξη γεωλογικών σχηµατισµών Υπόγειες υδροφορίες Καρστική υδροφορία πηγών Κ. Σουλίου Υδροφορία καρστικών λόφων ρακονέρας Προσχωµατική υδροφορία Σύνοψη γεωλογίας υδρογεωλογίας περιοχής Συµπεράσµατα και στοιχεία δεδοµένα για την εφαρµογή σε µαθηµατικό µοντέλο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ Υ ΡΟΦΟΡΕΑ Υδροφορέας προς προσοµοίωση Εισαγωγή υδροφορέα στο Visual Modflow Εισαγωγή υδροφορέα στο Visual Modflow για επίλυση της υφαλµύρωσης Συµπεριφορά του υδροφορέα όπως προκύπτει από το µαθηµατικό µοντέλο χρησιµοποιώντας τα µετρηµένα και καταγεγραµµένα στις µελέτες της περιοχής στοιχεία φόρτισης και αντλήσεων και σύγκριση µε την υπάρχουσα µελέτη ιαµόρφωση πιεζοµετρίας στην περιοχή µετά την κατασκευή του Ολυµπιακού κέντρου κωπηλασίας, κανώ καγιάκ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ Υ ΡΟΦΟΡΕΑ Συµπεριφορά του υδροφορέα σε κάποιες υποθετικές ακραίες καταστάσεις Σχόλια - συµπεράσµατα από τη µελέτη σεναρίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΕΝΑΡΙΑ ΤΕΧΝΗΤΟΥ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΕΞΑΛΕΙΨΗΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Μαθηµατικό µοντέλο προσοµοίωσης του προσχωµατικού υδροφορέα για διάφορες περιπτώσεις αντλήσεως και υφαλµύρωσης στην περιοχή ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

4 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η ανάγκη ικανοποίησης των αυξηµένων απαιτήσεων σε νερό οδηγεί σε υπεράντληση των υπόγειων υδροφορέων. Τα υπόγεια νερά αποτελούν το µεγαλύτερο ποσοστό γλυκού νερού που υφίσταται στον πλανήτη. Γίνεται φανερό εποµένως ότι το υπόγειο νερό πρέπει να φυλάγεται και να προστατεύεται, έτσι ώστε να µπορούµε να το εκµεταλλευόµαστε σωστά. Τίθεται εποµένως θέµα διαχείρισης των υπογείων υδάτων, ώστε να υπάρχει σωστή και ακριβής χωροχρονική κατανοµή. Ειδικά σε παράκτιους υδροφορείς, το πρόβληµα γίνεται µείζον, αφού άµεση επίπτωση των υπεραντλήσεων, αποτελεί η διείσδυση θαλασσινού νερού στον υδροφορέα. Ένα σηµαντικό «εργαλείο» που µπορεί κανείς να χρησιµοποιήσει για τη σωστή πρόβλεψη και ορθή διαχείριση των υπογείων υδάτων είναι οι µαθηµατικές προσοµοιώσεις. Στην παρούσα εργασία εφαρµόζεται το γνωστό λογισµικό Visual Modflow µε σκοπό την προσοµοίωση του προσχωµατικού υδροφορέα της περιοχής κατασκευής του Ολυµπιακού Κέντρου Κωπηλασίας Κανό καγιάκ στο Σχινιά Μαραθώνα. Οι αντλήσεις που γίνονται για αρκετά χρόνια, για αρδευτικούς σκοπούς, στην περιοχή είναι κατά πολύ µεγαλύτερες από την επανατροφοδοσία του υδροφόρου από βροχοπτώσεις. Εποµένως η στάθµη του υδροφορέα τα τελευταία χρόνια πέφτει. Το µαθηµατικό µοντέλο που δηµιουργήθηκε, βαθµονοµήθηκε µε βάση τα στοιχεία που υπάρχουν για το Ελέγχθηκε µε βάση τις µετρήσεις που υπάρχουν στη µελέτη Μελισσάρη Σταυρόπουλου. Έφαρµόσθηκαν σενάρια για διάφορες δυσµενείς υποθετικές καταστάσεις από το έτος Αρχικά έγινε προσπάθεια προσοµοίωσης ολόκληρης της περιοχής, που αποτελείται από καρστικούς και προσχωµατικούς σχηµατισµούς. Τα αποτελέσµατα όµως δεν ήταν ικανοποιητικά και τούτο οφείλεται : Οι καρστικοί σχηµατισµοί δε µπορούν να προσοµοιωθούν σωστά µε βάση τους νόµους και τις εξισώσεις που ισχύουν για τα υπόγεια νερά, εφόσον δε πρόκειται για πορώδεις σχηµατισµούς. Υπάρχουν ελάχιστα µαθηµατικά µοντέλα για καρστικούς σχηµατισµούς, τα περισσότερα απ τα οποία αποτελούν ερευνητική εργασία σε εξέλιξη, γι αυτό συνήθως χρησιµοποιούνται για διαχειριστικούς λόγους τα κλασικά µοντέλα υπόγειων νερών, µε αµφίβολα συχνά αποτελέσµατα. 4

5 Συγκεκριµένα, για την υπό εξέταση περιοχή, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία και κατά συνέπεια σαφής γνώση της κίνησης του υπογείου νερού µέσα στους καρστικούς σχηµατισµούς. Είναι άγνωστα δηλαδή, η διεύθυνση κίνησης του νερού αλλά και η ποσότητα του νερού που εισχωρεί σε άλλους υδροφορείς (γίνονται µόνο υποθέσεις). Τα συµπεράσµατα της παρούσας εργασίας επαληθεύουν την παραπάνω διαπίστωση. Αναφέρεται στη µελέτη της «ΑΘΗΝΑ 2004» ότι σχεδόν ολόκληρη η ποσότητα ύδατος που κατεισδύει στους καρστικούς σχηµατισµούς εκφορτίζει στη Μακαρία Πηγή. Ελέγχοντας αυτόνοµα τον προσχωµατικό υδροφορέα αποδείχθηκε ότι η υπόθεση πως τα καρστικά τροφοδοτούν τη Μακαρία πηγή είναι λογική και µικρές µόνο ποσότητες φαίνεται ότι µεταφέρονται από τα καρστικά στον προσχωµατικό. Ο προσχωµατικός υδροφορέας λοιπόν φαίνεται να λειτουργεί αυτόνοµα, εποµένως η µαθηµατική προσοµοίωση επικεντρώθηκε σε αυτόν. Τα σενάρια που ερευνήθηκαν και για τα οποία έγινε επίλυση του οµοιώµατος είναι : Υποθετικές ακραίες περιπτώσεις για τη λειτουργία του προσχωµατικού υδροφορέα για 5 έτη εάν δεν υπήρχε το Ολυµπιακό κέντρο κωπηλασίας κανό καγιάκ στο Σχινιά Μαραθώνα (για σύγκριση). Υποθετικές ακραίες περιπτώσεις για τη λειτουργία του προσχωµατικού υδροφορέα για 5 έτη µετά την κατασκευή του Ολυµπιακού κέντρου κωπηλασίας κανό καγιάκ στο Σχινιά Μαραθώνα. Υποθετικές ακραίες περιπτώσεις σχετικά µε την υφαλµύρωση του προσχωµατικού υδροφορέα πριν και µετά την κατασκευή του Ολυµπιακού κέντρου κωπηλασίας κανό καγιάκ στο Σχινιά Μαραθώνα. Το βασικό συµπέρασµα από την εφαρµογή του µαθηµατικού µοντέλου είναι ότι λόγω των αντλήσεων παρατηρείται συνεχής πτώση στάθµης στον υδροφορέα που στις ακραίες συνθήκες είναι απότοµη. Ο υδροφορέας δεν επανέρχεται κατά την υγρή περίοδο. Η πρόταση που γίνεται για την αντιµετώπιση του προβλήµατος είναι η εφαρµογή κάποιας µεθόδου τεχνητού εµπλουτισµού στον προσχωµατικό υδροφορέα. Όπως προαναφέρθηκε, οι υπεραντλήσεις έχουν ιδιαίτερα δυσµενείς συνέπειες για τους υδροφορείς, ειδικά τους παράκτιους, εάν δεν ελεγχθούν κατάλληλα. Ο συγκεκριµένος παράκτιος υδροφορέας της περιοχής Σχινιά Μαραθώνα, όπως προκύπτει απ τις επιλύσεις του µαθηµατικού µοντέλου αλλά και από µετρήσεις στην περιοχή έχει ρυπανθεί από θαλασσινό νερό. Για την εκτίµηση της υφαλµύρωσης 5

6 χρησιµοποιήθηκε η λύση του Strack, ενώ η εξίσωση Laplace επιλύθηκε αριθµητικά µε τη βοήθεια του Visual Modflow. Εφαρµόστηκαν σενάρια τεχνητού εµπλουτισµού στον υδροφορέα µε επιφανειακά ύδατα που προέρχονται από τη Μακαρία Πηγή και τα συµπεράσµατα που προέκυψαν είναι σηµαντικά : Σε περίπτωση χρησιµοποίησης ολόκληρης της ποσότητας ύδατος της Μακαρίας πηγής για τεχνητό εµπλουτισµό του υδροφορέα, το πρόβληµα αυτόµατα καθιστάται ανύπαρκτο, δεν διεισδύει καθόλου θαλασσινό νερό στον υδροφορέα, και υπάρχουν περιθώρια αύξησης των αντλήσεων Το ίδιο συµβαίνει και σε περίπτωση χρησιµοποίησης του 20% της ποσότητας ύδατος από τη Μακαρία πηγή. ιερευνήθηκε και η περίπτωση χρησιµοποίησης 500m 3 /d από την ποσότητα που εκφορτίζει στη Μακαρία Πηγή (αποτελεί το 1,34% της ποσότητας νερού της Μακαρίας πηγής) και το συµπέρασµα είναι ότι το µέτωπο υφαλµύρωσης απωθείται σηµαντικά προς την ακτή και είναι καλή λύση για εξασθένιση του προβλήµατος. Αυτές είναι οι περιπτώσεις που µελετήθηκαν στην παρούσα εργασία, που δείχνουν τη σηµασία της σωστής διαχείρισης των υδατικών πόρων, επιφανειακών και υπόγειων, στην περιοχή κατασκευής του Ολυµπιακού Κέντρου κωπηλασίας κανό καγιάκ στο Σχινιά Μαραθώνα. Το βασικό υλικό που χρησιµοποιήθηκε στην παρούσα εργασία είναι οι υδρογεωλογικές µελέτες : Μελισσάρη Σταυρόπουλου για το Υπουργείο Γεωργίας Περλέρου για «ΑΘΗΝΑ 2004» 6

7 ABSTRACT The need to satisfy the increased needs for water leads to overpumping the underground aquifers. The underground water consists the major part of the fresh water that exists in the planet. Therefore it is obvious that the underground water must be guarded and protected so we can properly exploit it. Consequently, the issue of the administration of the underground water arises, so as to have correct and accurate time and place distribution. Especially in coastal water aquifers, the problem becomes a major one, because direct consequence of overpumping is the penetration of salt water in the water aquifer. An important tool that someone may use for the correct prediction and proper administration of the underground water are the mathematical simulations. In the present work the known software Visual Modflow is applied with the aim to simulate the alluvial aquifer of the construction area of the Olympic Center of Canoekayak Rowing in Sxinias of Marathona. The pumping that is being made for some years, for irrigative purposes, in the area are far more extended than the alimentation of the aquifer by rainfalls. Subsequently the level of the drainage basin is being decreased the recent years. The mathematical simulation that was created was calibrated based on the data that exist for the It was checked on the basis of the measurements that exist in the Mellisaris-Stavropoulos project. There were applied scenarios for various unfavourable conditions for the year At first we made an effort to simulate all the area, that consists of karstic and alluvial formations. The results however weren t satisfactory and this was due to: The karstic formations cannot be simulated correctly based on the laws and equations that apply to the underground water, because these are not poriferous formations. There are minimal mathematical models for karstic formations, more of which consist research work in progress, that s why the classic models for underground water are being used for administrative reasons with doubtful results frequently. Specifically for the under consideration area, there aren t enough data and accordingly clear knowledge of the underground water s movement inside the karstic formations. That is to say the direction of the water s movement and the quantity of water that enters other aquifers are unknown (only assumptions are being made). The conclusions of this work confirm the above finding. 7

8 It is reported in the study of Athens 2004 that almost the entire quantity of water that pierces the karstic formations discharges in the Makaria Source. By checking independently the alluvial aquifer it was demonstrated that the hypothesis that the karstics supply the Makaria Source is logical and only small quantities seem to be transported from the karstics to the alluvial. The alluvial aquifer then looks to operate independently, so the mathematical simulation was focused on him. The scenarios that were explored and for which a solution of the simulation was given are: Hypothetical extreme occasions for the operation of the alluvial aquifer for 5 years if the Olympic Centre of canoe-kayak rowing in Sxinias of Marathona didn t exist. Hypothetical extreme occasions for the operation of the alluvial aquifer for 5 years after the construction of the Olympic center of canoe-kayak rowing in Sxinias of Marathona. Hypothetical extreme occasions about the salinity of the alluvial water aquifer before and after the construction of the Olympic center of canoe-kayak in Sxinias of Marathona. The basic conclusion from the application of the mathematical model is that due to pumping a steady decline in the level of the aquifer is observed that in extreme conditions is rapid. The aquifer does not return during the wet period. The proposal for the facing of the problem is the application of a method of artificial enrichment in the alluvial aquifer. As it was mentioned the overpumping have particularly unfavourable consequences for the aquifers, especially the coastal ones, if they aren t checked properly. The particular coastal aquifer of Sxinias of Marathonas has been polluted from salt water as becomes clear from the solutions of the mathematical model but also from measurements in the area. For the estimation of the salinity we used the Strack solution, while the Laplace equation was solved arithmetically with the help of the Visual Modflow. Scenarios of artificial enrichment were applied in the aquifer with superficial water that originate from the Makaria Source and the conclusion that arisen were important: In case of use of all the quantity of the Makaria Source s water for artificial enrichment of the aquifer the problem automatically becomes 8

9 non-existent, no salt water enters the aquifer and there are margins to increase the pumping The same is happening in the case of use of the 20% of the quantity of the water from the Makaria Source. The case of use 500m 3 /d from the quantity that results to the Makaria Source was also explored (it consists the 1,34% of the Makaria Source s quantity of water) and the conclusion is that the salinity front is significantly pushed back towards the coast and this is a good solution for the weakening of the problem. These are the cases that were studied in the current work that show the importance of the correct administration of the water resources, superficial and underground, in the area of construction of the Olympic Center of canoe kayak rowing in Sxinias of Marathona. The basic knowledge that was used in this work are the hydrogeological studies of: Melissaris-Stavropoulos for the Ministry of Agriculture Perleros for Athens

10 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ε1. Σκοπός της µεταπτυχιακής εργασίας Η παρούσα µεταπτυχιακή εργασία µε τίτλο «Μαθηµατική προσοµοίωση υπόγειου υδροφορέα περιοχής Σχινιά Μαραθώνα» έχει σκοπό την εφαρµογή µαθηµατικού µοντέλου για τον υδροφορέα της περιοχής, έτσι ώστε να εξεταστούν : Η κίνηση των υπόγειων υδάτων στην περιοχή Θέµατα διαχείρισης των υδατικών πόρων Η αντιµετώπιση προβληµάτων ρύπανσης (υφαλµύρωσης) Η εφαρµογή υποθετικών ακραίων καταστάσεων και η µελέτη της συµπεριφοράς του υδροφορέα σ αυτές Η επίδραση της κατασκευής του κωπηλατοδροµίου στον υπόγειο υδροφορέα της περιοχής Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία από τη µελέτη Μελισσάρη Σταυρόπουλου έγινε προσπάθεια προσοµοίωσης της περιοχής που αποτελείται από καρστικούς και προσχωµατικούς σχηµατισµούς. Καταρχήν έγινε ψηφιοποίηση των χαρτών της περιοχής και εισαγωγή τους στο µοντέλο. Στη συνέχεια έγινε αξιολόγηση και αξιοποίηση των στοιχείων της υπάρχουσας µελέτης καθώς και βαθµονόµηση του µοντέλου µε βάση αυτά. Ο έλεγχος του µαθηµατικού µοντέλου έγινε µε µετρηµένα υπάρχοντα στοιχεία µελέτης Μελισσάρη Σταυρόπουλου για το έτος Στη συνέχεια, εφαρµόσθηκαν διάφορες ακραίες υποθετικές καταστάσεις και αξιολόγηση των αποτελεσµάτων που προκύπτουν. Η σύνδεση του προβλήµατος της υφαλµύρωσης µε τις υπεραντλήσεις που γίνονται στον παράκτιο υδροφορέα Σχινιά Μαραθώνα, η συνεχής επιδείνωση του φαινοµένου καθώς και η συµβολή της τροφοδοσίας του υδροφορέα από την τεχνητή λίµνη του Ολυµπιακού κέντρου κωπηλασίας, κανώ καγιάκ, είναι το κύριο θέµα µελέτης στην παρούσα εργασία. 10

11 Ε2. οµή της εργασίας Η παρούσα εργασία αποτελείται από 10 κεφάλαια, την εισαγωγή και ένα παράρτηµα µε φωτογραφικό υλικό. Έγινε προσπάθεια ανάλυσης όλων των εννοιών και φαινοµένων που µελετούνται καθώς και όσο καλύτερη περιγραφική προσέγγιση της κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή Σχινιά Μαραθώνα. Στο 1 ο κεφάλαιο έγινε προσπάθεια ανάλυσης όλων των εννοιών, νόµων και εξισώσεων που διέπουν τα υπόγεια ύδατα. Πρόκειται για ένα εισαγωγικό κεφάλαιο µε βασικά στοιχεία υπόγειας υδραυλικής, που είναι χρήσιµα στον αναγνώστη για την καλύτερη κατανόηση των εννοιών που περιγράφονται στα επόµενα κεφάλαια. Στο 2 ο κεφάλαιο παρουσιάζονται βασικές αρχές της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα νερά και ειδικά για τα υπόγεια ύδατα. Στην αρχή του κεφαλαίου δίδονται κάποιοι ορισµοί σύµφωνα µε την οδηγία και στη συνέχεια ακολουθούν νόµοι τόσο όσον αφορά στη διαχείριση, όσο και στην προστασία των υπόγειων υδάτων. Νόµοι που στη συγκεκριµένη εργασία συνδέονται άµεσα και µπορούν να εφαρµοστούν για την αντιµετώπιση των υπεραντλήσεων και της υφαλµύρωσης. Στο 3 ο κεφάλαιο περιγράφονται οι εξισώσεις που χρησιµοποιεί το λογισµικό Visual Modflow για την προσοµοίωση των υπόγειων υδροφορέων. Αναλύονται όλες οι εξισώσεις και οι µέθοδοι επίλυσής τους από το λογισµικό Visual Modflow. Στο 4 ο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι βασικές αρχές που διέπουν τους καρστικούς σχηµατισµούς. Γίνεται κατηγοριοποίηση των καρστικών υδροφορέων και αναλύεται η κίνηση του υπογείου νερού µέσα σε καρστικούς σχηµατισµούς. Στη συνέχεια παρουσιάζονται κάποιες κατηγορίες µοντέλα καρστικών σχηµατισµών µε βάση την κίνηση του νερού σ αυτούς. Γίνεται αναφορά και στους τρόπους µε τους οποίους εκτιµάται η κατείσδυση σε καρστικούς υδροφορείς. Στο 5 ο κεφάλαιο αναλύεται το φαινόµενο της υφαλµύρωσης που είναι έντονο στον Ελλαδικό χώρο. Αναφέρονται ορισµένες αρχές της οδηγίας Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υφαλµύρωση, ενώ στη συνέχεια περιγράφονται η προσέγγιση Ghyben Herzberg και η ανάλυση κατά Strack. Στο 6 ο κεφάλαιο περιγράφονται τα κύρια γεωλογικά και υδρογεωλογικά στοιχεία της περιοχής Σχινιά Μαραθώνα. Αρχικά γίνεται αναφορά στη γεωµορφολογία της περιοχής και στη συνέχεια οι υδρογεωλογικές συνθήκες που επικρατούν. Αναλύεται τόσο η καρστική, όσο και η προσχωµατική υδροφορία που παρουσιάζεται στην περιοχή, ενώ στο τέλος ακολουθούν κάποια σχόλια 11

12 συµπεράσµατα του κεφαλαίου, καθώς και σηµαντικά στοιχεία για την προσοµοίωση της περιοχής. Το 7 ο κεφάλαιο είναι αφιερωµένο στη δηµιουργία του µαθηµατικού µοντέλου. Περιγράφεται ο τρόπος εισαγωγής των στοιχείων στο Visual Modflow. Στη συνέχεια γίνεται βαθµονόµηση και επίλυση του µοντέλου για τις δύο περιπτώσεις, δηλαδή για την κατάσταση στην περιοχή πριν και µετά την κατασκευή του Ολυµπιακού Κέντρου κωπηλασίας. Τέλος, γίνεται αξιολόγηση των αποτελεσµάτων και έλεγχος του µοντέλου µε τα µετρηµένα στοιχεία της µελέτης Μελισσάρη Σταυρόπουλου. Στο 8 ο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση ορισµένων υποθετικών ακραίων συνθηκών στην περιοχή και εφαρµογή του µοντέλου γι αυτά. Αναλύεται η συµπεριφορά του υδροφορέα σε τέτοιες ακραίες καταστάσεις και ακολουθούν κάποια σχόλια για το πώς θα µπορούσαν να αντιµετωπιστούν τα προβλήµατα. Φαίνεται η επίδραση της τεχνητής λίµνης του Ολυµπιακού κέντρου κωπηλασίας στον υπόγειο υδροφορέα και γίνεται σύγκριση των συνθηκών στην περιοχή πριν και µετά την κατασκευή του κωπηλατοδροµίου. Το 9 ο κεφάλαιο περιλαµβάνει την επίλυση του µοντέλου για υφαλµύρωση στις περιπτώσεις πριν και µετά την κατασκευή του κωπηλατοδροµίου. Ακολουθούν κάποιες προτάσεις εφαρµογής τεχνητού εµπλουτισµού στον προσχωµατικό υδροφορέα µε ποσότητα νερού προερχόµενη από τη Μακαρία πηγή και εφαρµογή µε φρέατα φόρτισης. Στο 10 ο κεφάλαιο συνοψίζονται τα συµπεράσµατα πάνω στη µελέτη που έγινε στην περιοχή Σχινιά Μαραθώνα τόσο για το πρόβληµα υπεραντλήσεων, όσο και για αυτό της υφαλµύρωσης. Ακολουθούν κάποιες προτάσεις λύσεις για την αντιµετώπιση των προβληµάτων στην περιοχή. Τέλος, ακολουθεί παράρτηµα µε φωτογραφικό υλικό, κυρίως όσον αφορά το Ολυµπιακό κέντρο κωπηλασίας που κατασκευάστηκε στην περιοχή. 12

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΥΠΟΓΕΙΑ Υ ΑΤΑ ΓΕΝΙΚΑ 1.1. Η σπουδαιότητα των υδατικών πόρων (επιφανειακοί και υπόγειοι) Το νερό είναι ένα από τα µεγαλύτερα αγαθά που προσφέρει η φύση και είναι απαραίτητο στοιχείο ζωής στον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά. Οι χρήσεις του είναι πολλαπλές, µερικές απ τις οποίες είναι : ύδρευση πόλεων και γενικά οικισµών, άρδευση καλλιεργούµενων εδαφών, χρήση στη βιοµηχανία. Στη φύση το νερό συναντάται ως επιφανειακό και υπόγειο. Επιφανειακό είναι το νερό των λιµνών και των ποταµών ενώ υπόγειο νερό είναι αυτό που κινείται και αποθηκεύεται µέσα στο έδαφος και ειδικότερα στους πόρους των εδαφών, που για το λόγο αυτό λέγονται υδροφορείς. Ενώ φαίνεται από τους παραπάνω ορισµούς σαφής διαχωρισµός ανάµεσα στα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα, στην πραγµατικότητα υπάρχει επικοινωνία µεταξύ τους. Ως παραδείγµατα µπορούν να αναφερθούν τα εξής : Η υδραυλική επικοινωνία µεταξύ λίµνης ή ποταµού µε υποκείµενο υδροφορέα, που έχει σαν συνέπεια ροή από ή προς τον υδροφορέα. Με ανθρώπινες επεµβάσεις µπορεί να ελεγχθεί και να αξιοποιηθεί η ροή αυτή για διάφορους σκοπούς. Τα νερά των πηγών, τα οποία αναβλύζουν από το έδαφος αλλά κατόπιν ρέουν επιφανειακά. Οποιαδήποτε µεταβολή στη στάθµη των υπόγειων νερών επηρρεάζει άµεσα και την παροχή των πηγών. Τα υπόγεια νερά έχουν ορισµένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τα διαφοροποιούν από τα επιφανειακά νερά : α. Κατανοµή στο χώρο : Τα επιφανειακά νερά εµφανίζονται σηµειακά (πηγές - λίµνες) ή ακολουθούν συγκεκριµένη πορεία (ποταµοί). Εποµένως η αξιοποίησή τους απαιτεί υδραυλικά έργα µεγάλου κόστους (π.χ. φράγµατα), η κατασκευή των οποίων συνήθως είναι χρονοβόρα και µεγάλου κόστους. Σ αυτά πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι µε την κατασκευή υδραυλικών έργων η δυνατότητα χρήσης του νερού περιορίζεται µόνο σε συγκεκριµένα τµήµατα των υδάτινων δρόµων. Τα υπόγεια νερά απ την άλλη µεριά καταλαµβάνουν τεράστιες εκτάσεις, γεγονός που τα κάνει πιο 13

14 εύκολα διαθέσιµα προς χρήση (αρκεί µια σειρά γεωτρήσεων και απευθείας άντληση απ τον υπόγειο υδροφορέα, κάτι που γίνεται σε πολύ µικρό χρονικό διάστηµα). β. Μεταβολές στο χρόνο: Στα επιφανειακά νερά οι µεταβολές είναι πολύ έντονες και άρα η ρύθµιση τους απαιτεί υψηλού κόστους υδραυλικά έργα. Αντίθετα, οι εποχιακές µεταβολές ελάχιστα επηρρεάζουν τις στάθµες των υπόγειων νερών σε σύγκριση πάντα µε το κορεσµένο σε νερό πάχος του υδροφορέα. Έτσι, η ρύθµιση των υπόγειων νερών γίνεται χωρίς ιδιαίτερο κόστος. γ. Κόστος εγκαταστάσεων και λειτουργίας : Τα έργα συλλογής και εκµετάλλευσης επιφανειακών νερών έχουν τεράστιο κόστος κατασκευής (φράγµατα, ταµιευτήρες, αγωγοί µεταφοράς κλπ.), ενώ το κόστος λειτουργίας τους είναι συνήθως µικρό. Αντίθετα, το κόστος κατασκευής εγκαταστάσεων εκµετάλλευσης υπόγειων νερών (γεωτρήσεις, αντλιοστάσια κλπ.) είναι πολύ χαµηλό, ενώ το κόστος της λειτουργίας και συντήρησής τους είναι σηµαντικό, ιδιαίτερα όταν η άντληση γίνεται από βαθιά υδροφόρα στρώµατα. δ. Ζήτηση και εκµετάλλευση: Η εκµετάλλευση των υπόγειων νερών γίνεται συνήθως µέσω φρεάτων, οπότε ανάλογα µε τη ζήτηση, η αξιοποίησή τους µπορεί να γίνει κλιµακωτά. Στα έργα διαχείρισης επιφανειακών νερών όµως, λαµβάνονται υπόψη οι τελικές απαιτήσεις, οπότε δε µπορεί να προβεί κανείς σε κλιµακωτή κατασκευή και αξιοποίηση. ε. Ποιότητα νερού : Πρόκειται για ένα πολύ σηµαντικό θέµα στην εκµετάλλευση και διαχέιριση υδατικών πόρων. Γενικά, τα υπόγεια νερά είναι λιγότερο εκτεθειµένα σε ρύπανση ή µόλυνση σε σχέση µε τα επιφανειακά. Ωστόσο, η ρύπανση ή µόλυνση υπόγειων νερών οδηγεί συχνά σε σχεδόν µη αντιστρεπτή κατάσταση. ηλαδή ο καθαρισµός των υπόγειων νερών είναι συνήθως δυσχερής. Τα υπόγεια νερά πρέπει να θεωρούνται ένας από τους σηµαντικότερους εθνικούς πόρους και να διεκδικείται γι αυτά η απόλυτη προστασία. Η απειλή της ποιοτικής υποβάθµισης των νερών και της ποσοτικής µείωσής τους αποτελεί ένα από τα προβλήµατα που όλοι αντιλαµβάνονται εύκολα και αυτό που χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν είναι : το µέγεθός του, το επείγον στη µεθόδευση για τη λύση του και οι τρόποι και παρεµβάσεις που θα οδηγήσουν σ αυτή. Η υποβάθµιση της φυσικής ποιότητας των 14

15 υπόγειων νερών οφείλεται στο µεγαλύτερο µέρος σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Σε συγκεκριµένες µόνο περιπτώσεις αποδίδεται σε φυσικά αίτια, δηλαδή στην επίδραση των πετρωµάτων µε τα οποία το νερό έρχεται σε επαφή κατά την υπόγεια κίνησή του. Γίνεται λοιπόν φανερό το πόσο σηµαντικό είναι το θέµα της προστασίας των υπόγειων νερών, και πρέπει να λαµβάνεται µέριµνα από όλους τους αρµόδιους φορείς όσον αφορά στο συγκεκριµένο ζήτηµα. στ. Καθίζηση εδαφών : Η άντληση νερού από έναν υδροφορέα όπου το υπόγειο νερό βρίσκεται σε πίεση αυξάνει τις δυνάµεις που αναπτύσσονται µεταξύ των κόκκων. Έτσι, όταν στον υδροφορέα υπάρχουν αργιλλικά ή ιλυώδη στρώµατα, η συµπίεσή τους γίνεται αισθητά µεγάλη και πολλές φορές προκαλεί καθίζηση του συγκεκριµένου εδάφους. Όταν δηµιουργούνται προβλήµατα π.χ. στην ασφάλεια υπερκείµενων κατασκευών, τότε πρέπει να διακόπτονται τελείως οι αντλήσεις. ζ. Νοµικό πλαίσιο : Όπως για τα επιφανειακά, έτσι και για τα υπόγεια νερά είναι αναγκαία η διαµόρφωση ειδικού νοµοθετικού πλαισίου, µε βάση το οποίο θα καθορίζεται η εκµετάλλευση των υπόγειων νερών. Πρέπει να δοθεί έµφαση στο ισοζύγιο των υπόγειων νερών και στην απαγόρευση άντλησης αυτών πάνω από κάποιο συγκεκριµένο όριο. Ένα άλλο σηµείο που πρέπει να δοθεί έµφαση σε επίπεδο νοµοθεσίας είναι η προστασία των υπόγειων νερών από ρύπανση µόλυνση. Η ρύπανση σε έναν υπόγειο υδροφορέα µπορεί να εξαπλωθεί πολύ γρήγορα (ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά του υδροφορέα αλλά και του ρυπαντή), οπότε πρέπει να θεσπιστούν νόµοι που να απαγορεύουν τη ρύπανση-µόλυνση υπογείων νερών από οποιονδήποτε. Ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω τόσο ο αγγλικός, όσο και ο αµερικανικός νόµος που θεσπίστηκαν για την εκµετάλλευση και προστασία των υπόγειων νερών : Aγγλικός νόµος : Βασίζεται στο «απόλυτο δίκαιο» στο νερό που βρίσκεται κάτω από την ιδιοκτησία ενός µεµονωµένου κατόχου γής, κατ αναλογία µε το νόµο περί ορυχείων. Αµερικανικός νόµος : Αποτελεί εξέλιξη του αγγλικού νόµου και είναι ο κανόνας της «λογικής χρήσης». Αν και αποτελεί ορθότερη αντιµετώπιση, σηµαντικά προβλήµατα έχουν ανακύψει από τη συνδυασµένη χρήση, π.χ. φρέαρ τροφοδοτούµενο από έναν ποταµό. 15

16 Εκτός από το να αποτελεί µια πηγή παροχής νερού, ένας υδροφορέας εξυπηρετεί και άλλους σκοπούς. Οι πολλαπλές λειτουργίες ενός υδροφορέα είναι οι εξής : 1. Πηγή παροχής νερού : Είναι η πιο βασική λειτουργία. Τα υπόγεια νερά µπορούν να θεωρηθούν ανανεώσιµοι πόροι, λόγω της επαναπλήρωσης των αποθεµάτων µε τις κατακρηµνίσεις. Η επαναπλήρωση µπορεί να γίνει και από γειτονικά επιφανειακά νερά ποταµών ή λιµνών. 2. εξαµενή αποθήκευσης : Οι φρεάτιοι υδροφορείς, λόγω της µεγάλης τους έκτασης και των τεράστιων όγκων τους, µπορούν να αποθηκεύσουν πολύ µεγάλες ποσότητες νερού. Η αποθηκευτική ικανότητα των υδροφορέων αυξάνεται ακόµα περισσότερο µε την τεχνική του τεχνητού εµπλουτισµού. 3. Ο υδροφορέας ως αγωγός µεταφοράς : Η λειτουργία αυτή είναι δυνατή µόνο µε την παρέµβαση του ανθρώπινου παράγοντα αφού προϋποθέτει τον έλεγχο της κίνησης του νερού µε µεταβολή των υδραυλικών κλίσεων στον υδροφορέα. (π.χ. εισαγωγή νερού µε φρέατα φόρτισης). 4. Ο υδροφορέας ως φίλτρο καθαρισµού : Με διάφορες τεχνικές τεχνητού εµπλουτισµού, ακάθαρτα επιφανειακά νερά µπορούν να διηθηθούν στο έδαφος για µερικό ή πλήρη καθαρισµό τους. Το κοινό στοιχείο κάθε χρησιµοποιούµενης µεθοδολογίας είναι ότι χρησιµοποιούνται οι σχετικές ιδιότητες καθαρισµού που έχουν οι υδροφορείς και που οφείλονται τόσο στη στερεά φάση (προσρόφηση κλπ.) όσο και στις πολύ µικρές ταχύτητες ροής των µολυσµένων νερών. 5. Έλεγχος ροής υδατορευµάτων : Η λειτουργία αυτή µπορεί να πραγµατοποιηθεί τόσο στα ποτάµια όσο και στις πηγές, µε τη ρύθµιση της στάθµης των υπόγειων νερών στους υδροφορείς που επικοινωνούν υδραυλικά µαζί τους. 16

17 1.2 Υπόγεια νερά και υδροφορείς Τα υπόγεια νερά αποτελούν το µεγαλύτερο ποσοστό γλυκού νερού που υφίσταται στον πλανήτη. Το 97,2% περίπου της συνολικής ποσότητας νερού του πλανήτη είναι αλµυρό νερό, δηλαδή νερό ακατάλληλο για χρήσεις όπως οικιακή, αγροτική και βιοµηχανική. Το 2,15% περίπου της συνολικής ποσότητας αποτελούν τα χιόνια και οι πάγοι και αφαιρώντας ένα πολύ µικρό ποσοστό που αποτελούν οι υδρατµοί στην ατµόσφαιρα, καταλήγει κανείς σε ένα ποσοστό γύρω στο 0,6% της συνολικής ποσότητας νερών που αποτελούν τον εκµεταλλεύσιµο πόρο σε υγρή κατάσταση. ηλαδή τα επιφανειακά και υπόγεια νερά που είναι κατάλληλα προς διάφορες χρήσεις. Απ αυτό το σύνολο εκµεταλλεύσιµων υδατικών πόρων το 98% αφορά στα υπόγεια νερά. Παραπάνω από τη µισή ποσότητα όµως των υπογείων νερών είναι αποθηκευµένη σε πολύ µεγάλα βάθη κάτω από την επιφάνεια της γής (της τάξης των 800m κάτω από την επιφάνεια της γής), όπου η ποσότητα αλάτων είναι αυξηµένη αλλά και η εκµετάλλευσή τους είναι πολύ δύσκολη, ή, αν γίνεται, εξαιρετικά δαπανηρή. Σε αυτά προσθέτουµε και την υφιστάµενη κατάσταση της χωροχρονικής ανοµοιογένειας όσον αφορά στους υδατικούς πόρους. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι το κατάλληλο νερό για εκµετάλλευση αποτελεί πολύτιµο αγαθό και πρέπει να τυγχάνει ιδιαίτερης επιµέλειας. Τα υπόγεια νερά αποτελούν τµήµα µιας τεράστιας ποσότητας νερού σε διάφορες καταστάσεις, που βρίσκεται σε διαρκή κυκλοφορία, γνωστή ως υδρολογικός κύκλος. Ένας σηµαντικός κρίκος της αλυσίδας που λέγεται υδρολογικός κύκλος, είναι τα υπόγεια νερά. Η κατακόρυφη διήθηση επιφανειακών νερών από την επιφάνεια του εδάφους προς τα υπόγεια υδροφόρα στρώµατα, η κίνηση λόγω βαρύτητας του υπόγειου νερού στην κατεύθυνση των φυσικών κλίσεων και η έξοδος του νερού και πάλι στην επιφάνεια του εδάφους αποτελούν συνιστώσες του υδρολογικού κύκλου. Οι υπόγειοι υδροφορείς είναι γεωλογικοί σχηµατισµοί που περιέχουν νερό. Έτσι σχηµατίζονται µέσα σ αυτους υπόγειες δεξαµενές, επιτρέποντας όµως και την κίνηση του νερού. Ανάλογα µε το αν ευνοείται η κίνηση του νερού στους υπόγειους υδροφορείς µπορούν να διακριθούν σε τρείς κατηγορίες : ιαπερατοί : Γεωλογικοί σχηµατισµοί που επιτρέπουν την κίνηση του νερού (π.χ. αλλουβιακές αποθέσεις, άµµος, χαλίκια) 17

18 Αδιαπέρατοι : Γεωλογικοί σχηµατισµοί που παρόλο ορισµένες φορές έχουν τη δυνατότητα αποθήκευσης νερού, δεν έχουν όµως την ικανότητα µεταφοράς του (π.χ. άργιλος) Ηµιπερατοί : Ενδιάµεση κατηγορία γεωλογικών σχηµατισµών που επιτρέπουν σε κάποιο βαθµό την κίνηση νερού σ αυτούς, η οποία όµως γίνεται µε πολύ µικρές ταχύτητες (π.χ.φακοί αργίλου σε εναλλαγή µε αµµώδη εδάφη). Οι γεωλογικοί σχηµατισµοί (εδάφη πετρώµατα), µέσα στα οποία αποθηκεύεται και κινείται το νερό µπορούν να θεωρηθούν πορώδη µέσα. ιακρίνονται κατακόρυφα σε διάφορες οριζόντιες ζώνες, ανάλογα µε το ποσοστό των πόρων του εδάφους που πληρούνται µε νερό. Συγκεκριµένα : Ζώνη κορεσµού, στην οποία όλα τα διάκενα είναι γεµάτα µε νερό και Ζώνη αερισµού, υπερκείµενη της ζώνης κορεσµού, στην οποία οι εδαφικοί πόροι περιέχουν και αέρια, κυρίως αέρα και υδρατµούς και νερό. Θεωρώντας το έδαφος οµογενές η κίνηση του νερού γίνεται ως εξής : Επιφανειακό νερό π.χ. από βροχοπτώσεις ή αρδεύσεις διηθείται από την επιφάνεια του εδάφους και κινείται κυρίως εξαιτίας της βαρύτητας προς τα κάτω. Βρίσκοντας ένα αδιαπέρατο πέτρωµα σε κάποιο βάθος συσσωρεύεται γεµίζοντας όλα τα διάκενα του γεωλογικού σχηµατισµού µέχρι µια ανώτατη επιφάνεια που αποτελεί το πάνω όριο της ζώνης κορεσµού και που ονοµάζεται ελεύθερη επιφάνεια ή υδροφόρος ορίζοντας. Στην πραγµατικότητα η έννοια της ελεύθερης επιφάνειας όπως ορίζεται, δηλαδή ότι πάνω απ αυτή δεν υπάρχει νερό στα διάκενα του εδάφους δεν υφίσταται, παρα µόνο σαν ορισµός, γιατί στην ζώνη αερισµού υπάρχει πάντα νερό που όµως δεν καλύπτει όλο τον όγκο των διάκενων. Ο ορισµός της ιδεατής αυτής ελεύθερης επιφάνειας συµπίπτει µε το σύνολο των σηµείων εκείνων όπου η πίεση είναι ίση µε την ατµοσφαιρική και που για ευκολία θεωρείται σαν πίεση αναφοράς (p = 0). Η θέση αυτής της επιφάνειας θα µπορούσε να βρεθεί αν σε διάφορα σηµεία ανοίγονταν πηγάδια που καταλήγαν στο υδροφόρο στρώµα. Η ζώνη αερισµού καλύπτει το χώρο από την ελεύθερη επιφάνεια ως την επιφάνεια του εδάφους και χωρίζεται σε τρεις επιµέρους ζώνες : 18

19 (i) Zώνη εδαφικού νερού (ii) Ενδιάµεση ζώνη ή ζώνη Vadose (iii) Zώνη τριχοειδούς Η ροή νερού σ αυτή την ακόρεστη ζώνη (στις τρεις παραπάνω επιµέρους ζώνες) έχει ενδιαφέρον όσον αφορά προβλήµατα αρδεύσεων και στραγγίσεων. Σε προβλήµατα όµως διαχείρισης υπόγειων υδατικών πόρων, όπου συνήθως το πάχος των υδροφορέων είναι σηµαντικό, οι µεταβολές που συµβαίνουν στη ζώνη αερισµού θεωρούνται αµελητέες και προσεγγιστικά σαν υπόγεια νερά σε τέτοια προβλήµατα θεωρούνται τα νερά που βρίσκονται και κινούνται στη ζώνη κορεσµού. Ο µηχανισµός φόρτισης των υπόγειων υδροφορέων έχει να κάνει µε την κίνηση των νερών που συσσωρεύονται στο έδαφος και εφόσον τα ανώτερα στρώµατά του είναι διαπερατά, το νερό κινείται, κίνηση που όµως εξαρτάται από τρεις παράγοντες : (i) την ικανότητα απορρόφησης νερού απ το έδαφος, (ii) την ικανότητα κατακόρυφης διήθησης νερού στο έδαφος και (iii) την ικανότητα οριζόντιας κίνησης του νερού στη ζώνη κορεσµού. Η ικανότητα κατακόρυφης διήθησης του νερού είναι η διηθητικότητα και αφορά στο ρυθµό µε τον οποίο το νερό απορροφάται από το έδαφος. Η τιµή της είναι σταθερή για κάθε έδαφος και ίση µε τη µέγιστη ροή που µπορεί να απορροφηθεί από το εδαφικό προφίλ όταν στην επιφάνεια το νερό βρίσκεται σε πίεση ίση µε την ατµοσφαιρική. Η ικανότητα του εδάφους για κατακόρυφη διήθηση χαρακτηρίζεται από τη διαπερατότητά του. Ο ρυθµός απορρόφησης νερού από την επιφάνεια του εδάφους εξαρτάται από το χρόνο της διήθησης και µειώνεται µε το χρόνο. Η ένταση της φόρτισης (όταν γίνεται µεγάλη), η απόθεση στο έδαφος αιωρούµενων υλικών, η διόγκωση του εδάφους είναι ορισµένοι παράγοντες που συντελούν στη µείωση του ρυθµού απορρόφησης νερού απ το έδαφος. Η ικανότητα οριζόντιας κίνησης του εδάφους εξαρτάται από τη διαπερατότητά του, από το πάχος του υδροφορέα αλλά και από το ισχύον πεδίο ροής. 19

20 Υδροφορείς Γίνεται διάκριση των υπόγειων υδροφορέων µε βάση το αν εµφανίζεται ή όχι ελεύθερη επιφάνεια σ αυτόν. Έτσι : (i) Περιορισµένος ή υπο πίεση υδροφορέας λέγεται ο υδροφορέας που περιορίζεται από πάνω και από κάτω από αδιαπέρατους γεωλογικού σχηµατισµούς. Χαρακτηριστικό του υπό πίεση υδροφορέα είναι αν ανοιχτεί ένα πηγάδι µέσα σ αυτόν τότε η στάθµη του νερού θα ανέβει ψηλότερα από το αδιαπέρατο στρώµα και ίσως φτάσει ως την επιφάνεια του εδάφους. Αν τοποθετηθεί σωστά ένα φρέαρ παρατήρησης ή πιεζόµετρο, όπως λέγεται, η στάθµη του νερού σ αυτό θα δείχνει το πιεζοµετρικό φορτίο στη συγκεκριµένη θέση. Εποµένως, πιεζοµετρική επιφάνεια είναι η ιδεατή εκείνη επιφάνεια που θα ορίζονταν από τις στάθµες πιεζοµέτρων σε διάφορα σηµεία κατά την οριζόντια έκταση του υπόγειου υδροφορέα. Ένας περιορισµένος υδροφορέας λέγεται αρτεσιανός όταν η στάθµη της πιεζοµετρικής επιφάνειάς του βρίσκεται ψηλότερα από τη στάθµη εδάφους. Αν ανοιχτεί φρέαρ σε τέτοιο υδροφορέα, το νερό θα παρουσιάζει ελεύθερη ροή χωρίς να χρειάζεται άντληση. Περιοχή επανατροφοδότησης περιορισµένου υδροφορέα λέγεται η περιοχή, συνήθως κοντά στα όρια, η οποία παρουσιάζει ελεύθερη επιφάνεια και δέχεται τα νερά της βροχής ή υπερκείµενων στρώσεων. (ii) Φρεάτιοι ή υδροφορείς µε ελεύθερη επιφάνεια λέγονται οι υδροφορείς που ενώ το κάτω όριό τους συµπίπτει µε αδιαπέρατο σχηµατισµό, το πάνω όριό τους είναι η ελεύθερη επιφάνεια του υπόγειου νερού. Χαρακτηριστικό τους είναι ότι τροφοδοτούνται απευθείας µε διηθούµενο από την επιφάνεια νερό εκτός αν περιορίζονται και από πάνω µε αδιαπέρατη στρώση, η οποία βέβαια βρίσκεται ψηλότερα από την ελεύθερη επιφάνεια του νερού. (iii) Ηµιπερατοί : Είναι περιπτώσεις υδροφορέων (υπό πίεση ή ελεύθεροι) στους οποίους τα τυχόν αδιαπέρατα στρώµατα δεν είναι τελείως αδιαπέρατα αλλά παρόλη τη µεγάλη αντίσταση που προβάλουν στην κίνηση του νερού, όταν πρόκειται για µεγάλης έκτασης υδροφορείς, η ποσότητα νερού που µπορεί να µπεί στον υδροφορέα είναι σηµαντική. Σ αυτή την περίπτωση οι υδροφορείς λέγονται υπό πίεση µε διαρροή υδροφορείς ή φρεάτιοι µε διαρροή υδροφορείς (ανάλογα αν είναι φρεάτιοι ή υπο πίεση). 20

21 Υδραυλική θεώρηση υπόγειων ροών Η κίνηση του υπόγειου νερού γίνεται σε χώρο τριών διαστάσεων. Εξαιτίας όµως της ειδικής γεωµετρίας που συναντάµε στους υπόγειους υδροφορείς είναι δυνατό η κίνηση των υπόγειων νερών µε πολύ καλή προσέγγιση να αντιµετωπίζεται σε χώρο δύο διαστάσεων x και y. Το γεγονός ότι στην πραγµατικότητα το πάχος των υπόγειων υδροφορέων είναι κατά πολύ µικρότερο από τις οριζόντιες διαστάσεις τους ευνοεί τη θεώρηση του η κίνηση των υπογείων νερών να αντιµετωπίζεται ως διδιάστατη. Γίνεται η υπόθεση δηλαδή ότι η ροή του νερού γίνεται παντού παράλληλα µε το οριζόντιο επίπεδο, αγνοούνται εποµένως οι κατακόρυφες συνιστώσες της. Μαθηµατικά αυτό εκφράζεται µε ολοκλήρωση των εξισώσεων ροής κατά την κατακόρυφη διεύθυνση, ως προς το πάχος του υδροφορέα δηλαδή. Τυπική περίπτωση απόλυτης ισχύος της υπόθεσης είναι η ροή σε οριζόντιους περιορισµένους υδροφορείς, ενώ περιπτώσεις σηµαντικής απόκλισης από την παραδοχή οριζόντιας ροής εµφανίζονται κυρίως σε τοπικά φαινόµενα, π.χ. σε πηγάδια, πηγές κλπ. Και σ αυτές τις περιπτώσεις γίνεται η εκτίµηση ότι η παράλειψη της κατακόρυφης συνιστώσας της ροής δεν προκαλεί ουσιαστικά λάθη σε αποστάσεις από τα σηµεία αυτά µεγαλύτερες από το διπλάσιο του πάχους του υδροφορέα Πορώδες και ειδική απόδοση Ολικό πορώδες ή πορώδες ενός υδροφορέα είναι το µέγεθος που µετράει τον όγκο των διάκενων ή πόρων που υπάρχουν σε ένα συνολικό όγκο και ορίζεται ως ο λόγος του όγκου των κενών V n προς το συνολικό όγκο του δείγµατος (εδάφους ή πετρώµατος) V. ηλαδή n = V n / V O δείκτης πόρων e µετρά το ποσοστό των διάκενων V n ως προς το συνολικό όγκο του στερεού υλικού V s και ορίζεται ως εξής : e = V n / V s Eποµένως πορώδες και δείκτης πόρων συνδέονται σύµφωνα µε τη σχέση : e = n / (1-n) 21

22 H ειδική απόδοση S y ενός εδάφους ή πετρώµατος είναι ο λόγος του όγκου του νερού V y, που στη φάση του κορεσµού µπορεί να κινηθεί µέσα στα διάκενα του µέσου εξαιτίας των δυνάµεων βαρύτητας, προς το συνολικό όγκο, δηλαδή: S y = V y / V Η ειδική απόδοση συνεπώς έχει νόηµα ορισµού σε µη περιορισµένους υδροφορείς. Είναι γενικότερη έννοια µε ιδιαίτερη σηµασία στην ακόρεστη ροή. Για κορεσµένους υδροφορείς συµπίπτει µε το ενεργό πορώδες. Η διαφορά µεταξύ πορώδους και ειδικής απόδοσης αποτελεί την ειδική κατακράτηση S r και την ποσότητα του υπόγειου νερού V r που κατακρατείται από το έδαφος λόγω υγροσκοπικότητας και τριχοειδούς φαινοµένου. S r = V r / V Σε µή συνεκτικά εδάφη οι τιµές του πορώδους και ενεργού πορώδους σχεδόν συµπίπτουν, αφού η ειδική κατακράτηση είναι αµελητέα. Το ίδιο δεν συµβαίνει στα συνεκτικά εδάφη, που παρόλο που η τιµή του πορώδους τους είναι µεγαλύτερη από αυτή των µη συνεκτικών, οι τιµές του ενεργού πορώδους είναι κατά πολύ µικρότερες. Εποµένως, οι υδροφορείς που αποτελούνται από συνεκτικά εδάφη δεν είναι εκµεταλλεύσιµοι ως προς το υδατικό δυναµικό Αποθηκευτικότητα Η αποθηκευτικότητα S, ενός περιορισµένου υδροφορέα ορίζεται ως ο όγκος V του νερού που αποµακρύνεται (ή προστίθεται) ανά µονάδα οριζόντιας επιφάνειας Α του υδροφορέα εξαιτίας µοναδιαίας πτώσης φ (ή αύξησης) του πιεζοµετρικού φορτίου. Είναι αδιάστατο µέγεθος. Σύµφωνα µε τα παραπάνω: S = V / A* φ Είναι φανερό ότι στους περιορισµένους υδροφορείς η αποθηκευτικοτήτα εξαρτάται απο την συµπιεστικότητα του νερού καθώς και απο την ελαστικότητα του στερεού σκελετού του πετρώµατος που το περικλείει. Μεγάλη τιµή της αποθηκευτικότητας σηµαίνει µεγαλύτερη ικανότητα απόδοσης ή παραλαβής νερού στο συγκεκριµένο όγκο αναφοράς και κατά συνέπεια µεγαλύτερη δυνατότητα εκµετάλλευσης του υδροφορέα. 22

23 Στην περίπτωση του φρεάτιου υδροφορέα η αποθηκευτικότητα ορίζεται ως ο όγκος V του νερού που αποµακρύνεται ανά µονάδα επιφάνειας φρεάτιου υδροφορέα εξαιτίας µοναδιαίας πτώσης στάθµης h. S = V / A* h Η διαφορά του ορισµού της αποθηκευτικότητας στου φρεάτιους και υπο πίεση υδροφορείς δεν βρίσκεται µόνο στο γεγονός οτι στους µεν έχουµε πτώση στάθµης ενώ στους δε πτώση πιεζοµετρικού φορτίου. Στον υπό πίεση υδροφορέα η αποµάκρυση του νερού οφείλεται στην συµπιεστότητα στερεού σκελετού και ρευστού ενώ στο φρεάτιο υδροφορέα µείωση της στάθµης σηµαίνει αποµάκρυνση ή µεταφορά νερού µε βαρύτητα από τον όγκο των διάκενων της συγκεκριµένης έκτασης σε µια άλλη θέση. Η αποθηκευτικότητα λοιπόν στους φρεάτιους υδροφορείς, δεν είναι τίποτα άλλο παρά το ενεργό τους πορώδες, και φυσικά από άποψη µεγέθους είναι πολύ µεγαλύτερη απο την αποθηκευτικότητα των ίδιων γεωλογικών σχηµατισµών κάτω από συνθήκες ροής υπό πίεση Ανοµοιογένεια και ανισοτροπία Για την υδραυλική των υπογείων ροών, η έννοια της οµογένειας ανοµογένειας και ισοτροπίας ανισοτροπίας συνδέονται άµεσα µε την υδραυλική αγωγιµότητα Κ και τη µεταφορικότητα Τ, βασικά χαρακτηριστικά των υδροφορέων. Ένα πορώδες µέσο καλείται οµογενές αν η διαπερατότητα είναι ίδια σε όλα τα σηµεία του. ιαφορετικά, δηλαδή αν η τιµή της διαπερατότητας µεταβάλλεται στο χώρο, καλείται ανοµοιογενές. Ένα πορώδες µέσο καλείται ισότροπο αν σε κάθε περίπτωση η διαπερατότητα είναι ανεξάρτητη από τη διεύθυνση της ροής. ιαφορετικά καλείται ανισότροπο. Η ύπαρξη ανοµοιογένειας ή ανισοτροπίας σε έναν υδροφορέα καθιστά το πρόβληµα ιδιαίτερα σύνθετο. Είναι δυνατή η ύπαρξη βαθµιαίας µεταβολής της τιµής των µεγεθών αυτών ή απότοµη αλλαγή τους. Κατα περίπτωση και ανάλογα µε την κλίµακα του προβλήµατος είναι δυνατή η απλοποίηση του προβλήµατος και η θεώρηση οµογενούς, είτε ισότροπου υδροφορέα. 23

24 1.4. Νόµος Darcy Παραδοχή του συνεχούς µέσου Οι γενικές εξισώσεις κίνησης των ρευστών, δηλαδή οι εξισώσεις Navier- Stokes, δεν παρουσιάζουν κανένα ενδιαφέρον στη µικροκλίµακα του διάκενου, γιατί εξαιτίας του πολύπλοκου σχήµατος των ορίων, είναι αδύνατη η επίλυση ακόµα και των στοιχειοδέστερων περιπτώσεων ροής. Φαίνεται λοιπόν αναγκαία η αντικατάσταση της πολύπλοκης µορφής της πραγµατικής επιφάνειας των διάκενων µε µια άλλη συµβατική µορφή, που η αναλυτική εξίσωσή της επιτρέπει την ολοκλήρωση των εξισώσεων κίνησης στις συνήθεις απλές περιπτώσεις. Οι διάφορες συµβατικές µορφές που αναπτύχθηκαν έχουν µόνο σχετική αξία, γιατί δίνουν µια πρώτη εικόνα των νόµων που διέπουν τις ροές σε πορώδες µέσο. εν µπορούν να δώσουν όµως τη διανοµή των σηµειακών ταχυτήτων στη µικροκλίµακα των διάκενων και επί πλέον οδηγούν σε αποτελέσµατα δυσεφάρµοστα, ακόµα και σε απλές περιπτώσεις ροής. Φαίνεται λοιπόν ότι τα προβλήµατα της υπόγειας υδραυλικής πρέπει να εξεταστούν µακροσκοπικά µε βάση τα µέσα µεγέθη ροής. εν υπολογίζονται δηλαδή οι διανοµές των ταχυτήτων, των πιέσεων και των αντιστάσεων µέσα στα διάκενα του πορώδους υλικού, αλλά προσδιορίζονται µόνο οι µέσες ταχύτητες, µέσες πιέσεις και µέσες αντιστάσεις κατά τη ροή. Η προσέγγιση αυτή ονοµάζεται παραδοχή του συνεχούς µέσου Νόµος Darcy Ο Henry Darcy, Γάλλος υδραυλικός µηχανικός, διερεύνησε το 1856 τη ροή µέσα από στρώµατα άµµου που χρησιµοποιούνταν για φίλτρα νερού και τελικά διατύπωσε µια σχέση που επρόκειτο να αποτελέσει θεµελιώδη νόµο της υδραυλικής υπόγειων ροών, ο οποίος διατυπώνεται ως εξής : «Η παροχή της ροής που περνάει από µια διατοµή ενός πορώδους µέσου είναι ανάλογη του εµβαδού της διατοµής αυτής, ανάλογη της διαφοράς πίεσης µεταξύ δύο θέσεων που ελέγχεται η ροή και αντίστροφα ανάλογη της απόστασης µεταξύ αυτών των δύο θέσεων». 24

25 Η µαθηµατική διατύπωση αυτού είναι : Q = KA(h 1 -h 2 ) / L Όπου Κ ο συντελεστής αναλογίας που εκφράζει τη διαπερατότητα του πορώδους µέσου και λέγεται υδραυλική αγωγιµότητα, Α = εµβαδό διατοµής, h 1 -h 2 = ύψος απώλειας ενέργειας µεταξύ των δύο θέσεων L = απόσταση µεταξύ των δύο θέσεων Σχ. Πείραµα Darcy Η κίνηση του νερού γίνεται από το µεγαλύτερο προς το µικρότερο πιεζοµετρικό φορτίο και όχι από τη µεγαλύτερη προς τη µικρότερη πίεση. Έτσι, καθώς ο λόγος (h 1 -h 2 ) / L = J είναι η υδραυλική κλίση και ορίζοντας την ειδική παροχή ή ταχύτητα Darcy q τον όγκο του ρευστού ανά µονάδα χρόνου και ανά µονάδα επιφάνειας κάθετης προς τη διεύθυνση της ροής Q/A, o νόµος Darcy γράφεται : q = KJ Tόσο η ειδική παροχή όσο και η υδραυλική αγωγιµότητα έχουν διαστάσεις ταχύτητας. Κάνοντας την υπόθεση ότι το πορώδες του εδάφους παραµένει σταθερό, το τµήµα της διατοµής Α που αποτελείται από νερό θα είναι na και τελικά η πραγµατική υδροδυναµική ταχύτητα ή ταχύτητα ροής θα είναι : V = Q / na = q / n. Για τρισδιάστατο πεδίο ροής και οµογενές και ισότροπο µέσο η σχέση Darcy γράφεται ως εξής : q = KJ = -Kgradφ V = q / n. 25

26 Όπου V = το διάνυσµα της µέσης πραγµατικής υδροδυναµικής ταχύτητας µε συνιστώσες Vx, Vy, Vz, q είναι η ειδική παροχή µε συνιστώσες q x, q y, q z κατά τις διευθύνσεις των αξόνων x, y, z και J είναι η υδραυλική κλίση : J = -gradφ = - φ. φ q x = KJ x = K = nv x φ q y = KJ y = K = nv y φ q z = KJ z = K = nv z Εάν Κ = σταθερό q = -grad(kφ) = -gradφ, Φ = Κφ Από τις τελευταίες σχέσεις αποδεικνύεται ότι σε οµογενές και ισότροπο µέσο υπάρχει µια συνάρτηση δυναµικού Φ της ειδικής παροχής q. x y z Πεδίο ισχύος Νόµου Darcy Ο νόµος του Darcy, ως εµπειρικός νόµος, δεν έχει απεριόριστα όρια εφαρµογής. Ισχύει µόνο, όταν ο αριθµός Reynolds στις ροές σε πορώδες υλικό που ορίζεται από τη σχέση : Re = qd / ν, είναι ιδιαίτερα µικρός, της τάξης 1 10, όπου q = ταχύτητα Darcy, d µια αντιπροσωπευτική διάσταση των κόκκων του εδάφους. Συνήθως παίρνουµε d = d 10, όπου d 10 είναι η διάµετρος εκείνη των κόκκων, όπου το 10% σε βάρος του πορώδους υλικού αποτελείται από κόκκους µε διάµετρο µικρότερη του d 10 ενώ το υπόλοιπο 90% αποτελείται από κόκκους µεγαλύτερης διαµέτρου. Η χαρακτηριστική αυτή διάµετρος κόκκου υπολογίζεται από την κοκκοµετρική καµπύλη του υλικού. Ο νόµος του Darcy ισχύει µέχρι την τιµή Re = 1. Πολλοί συγγραφείς δίνουν διάφορες άλλες κρίσιµες τιµές µεγαλύτερες της µονάδας και µικρότερες του 10. Πάντως, για τις πρακτικές εφαρµογές, ο νόµος του Darcy δίνει αποτελέσµατα µε ικανοποιητική προσέγγιση, όταν Re < 10. Εξάλλου, στις συνηθισµένες πρακτικές εφαρµογές της Υπόγειας Υδραυλικής, οι παροχές είναι τόσο µικρές, ώστε να µπορεί να εφαρµόζεται πάντα ο νόµος του Darcy. Εξαίρεση αποτελούν οι ροές σε χοντρόκοκκα πορώδη υλικά ή σε ρωγµατωµένα ή καρστικά πετρώµατα. 26

27 1.5 Θεωρία αστρόβιλου πεδίου Η επίλυση προβλήµατος ροής ρευστού σε οµογενές ισότροπο πορώδες µέσο καταλήγει στην επίλυση ροής ιδεατού ρευστού. Μέσω των εξισώσεων Darcy λαµβάνονται έµµεσα υπόψη οι απώλειες ενέργειας και οι τριβές. Το πεδίο των ειδικών παροχών είναι αστρόβιλο. Κλασική µέθοδος επίλυσης ενός αστρόβιλου πεδίου είναι η µέθοδος του δικτύου ροής. Η εξίσωση συνέχειας για µόνιµη ροή ασυµπίεστου ρευστού δίνεται από τη σχέση : u v w div V = 0 ή + + = 0 x y z όπου u,v,w είναι οι συνιστώσες της ταχύτητας κατά τους άξονες x,y,z. Οι εξισώσεις Darcy, όπως αυτές γράφονται για οµογενές και ισότροπο πορώδες µέσο και υγρό σταθερής πυκνότητας είναι : Φ u = qx = x Φ v = qy = y Φ w = qz = z Το δυναµικό της ταχύτητας Darcy Φ σε σχέση µε το πιεζοµετρικό φορτίο φ εκφράζεται ως εξής : Φ = -Κφ + c = -Κ[ ( p / γ ) + z ] + c Συνδυασµός των δύο παραπάνω εξισώσεων δίνει την ακόλουθη εξίσωση Laplace ως προς Φ: Φ Φ Φ = Φ = x y z Η επίλυση του προβλήµατος ανάγεται εποµένως στην επίλυση εξίσωσης Laplace, για την επίλυση της οποίας υπάρχουν διάφορες µέθοδοι αναλυτικές ή προσεγγιστικές. Παρά το γεγονός ότι η εξίσωση είναι γραµµική, η πολύπλοκη γεωµετρία των πεδίων ροής και η µη γραµµικότητα κάποιων οριακών συνθηκών, καθιστούν αδύνατες τις ακριβείς ολοκληρώσεις. Οι προσεγγιστικές λύσεις δίνουν ικανοποιητικά αποτελέσµατα. Χρήσιµη επίσης είναι και η γραφική επίλυση της εξίσωσης Laplace διά κατασκευής δικτύου ροής, που έχει εφαρµογή σε επίπεδα προβλήµατα. Η παραπάνω εξίσωση για διδιάστατη ροή γράφεται : 27

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ 6.1 ΓΕΝΙΚΑ Το νερό που υπάρχει στη φύση και χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο: - Επιφανειακό: Το νερό των

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια ροή. Εξισώσεις (μονοφασικής) ροής Εξισώσεις πολυφασικής ροής

Υπόγεια ροή. Εξισώσεις (μονοφασικής) ροής Εξισώσεις πολυφασικής ροής Υπόγεια ροή Εξισώσεις (μονοφασικής) ροής Εξισώσεις πολυφασικής ροής Ποια προβλήματα λύνονται με ποια εργαλεία; Μονοδιάστατα προβλήματα (ή μονοδιάστατη απλοποίηση -D πεδίων ροής), σταθερή υδραυλική κλίση

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια Νερά και η ιαχείριση τους

Υπόγεια Νερά και η ιαχείριση τους Υπόγεια Νερά και η ιαχείριση τους Αριστοτέλης Μαντόγλου Μάρτιος 2004 1 Το νερό είναι ένας από τους πολυτιµότερους πόρους για την ανθρωπότητα Οι υπάρχουσες ποσότητες νερού αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Υδρολογία. Κεφάλαιο 6 ο : Υδρολογία Υπόγειων Νερών. Φώτιος Π. ΜΑΡΗΣ

Τεχνική Υδρολογία. Κεφάλαιο 6 ο : Υδρολογία Υπόγειων Νερών. Φώτιος Π. ΜΑΡΗΣ Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Τεχνική Υδρολογία Κεφάλαιο 6 ο : Υδρολογία Υπόγειων

Διαβάστε περισσότερα

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως.

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως. Μάθημα: Εδαφομηχανική Ι, 7 ο εξάμηνο. Διδάσκων: Ιωάννης Ορέστης Σ. Γεωργόπουλος, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δρ Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Θεματική περιοχή: Υδατική ροή

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση δεδομένων πεδίου: Υφαλμύρινση παράκτιων υδροφορέων

Παρουσίαση δεδομένων πεδίου: Υφαλμύρινση παράκτιων υδροφορέων ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΠΡΟΗΓΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΠΕΔΙΩΝ ΣΕ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 1:Εισαγωγικές έννοιες της Υδρογεωλογίας. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 1:Εισαγωγικές έννοιες της Υδρογεωλογίας. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 1:Εισαγωγικές έννοιες της Υδρογεωλογίας Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Συνοπτική παρουσίαση του Εργαστηρίου Υδρογεωλογίας του Τμήματος Γεωλογίας

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλική των Υπόγειων Ροών

Υδραυλική των Υπόγειων Ροών ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Το νερό στους υπόγειους υδροφορείς Καθηγητής Κωνσταντίνος Λ. Κατσιφαράκης Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια ροή Εξισώσεις ροής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΕΙΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΕΙΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΕΙΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ Άνοιξη 2007 Εισαγωγή Σκοπός της παρούσης ενότητας ασκήσεων είναι η αφοµοίωση των εισαγωγικών παραδόσεων του µαθήµατος «Υπόγεια Υδραυλική», της σύνδεσης της ύλης παραδόσεων

Διαβάστε περισσότερα

Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή

Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή Βασικό ερώτημα: Πού θα πάει ο ρύπος; Παρουσίαση από 4 Μεταφορά λόγω μεταγωγής+διάχυσης+διασποράς Ροή μάζας λόγω μεταγωγής Ροή μάζας ρύπου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ Εισαγωγή στην Υδρολογία Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ιάρθρωση του µαθήµατος Εισαγωγή στην Υδρολογία Κατακρηµνίσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ II ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ βασική απαίτηση η επαρκής γνώση των επιμέρους στοιχείων - πληροφοριών σχετικά με: Φύση τεχνικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Υφαλμύρινση Παράκτιων Υδροφορέων - προσδιορισμός και αντιμετώπιση του φαινομένου με συνδυασμό μοντέλων προσομοίωσης και μεθόδων βελτιστοποίησης

Υφαλμύρινση Παράκτιων Υδροφορέων - προσδιορισμός και αντιμετώπιση του φαινομένου με συνδυασμό μοντέλων προσομοίωσης και μεθόδων βελτιστοποίησης Υφαλμύρινση Παράκτιων Υδροφορέων - προσδιορισμός και αντιμετώπιση του φαινομένου με συνδυασμό μοντέλων προσομοίωσης και μεθόδων βελτιστοποίησης Καθ. Καρατζάς Γεώργιος Υπ. Διδ. Δόκου Ζωή Σχολή Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια Υδραυλική. 1 η Εργαστηριακή Άσκηση Εφαρμογή Νόμου Darcy

Υπόγεια Υδραυλική. 1 η Εργαστηριακή Άσκηση Εφαρμογή Νόμου Darcy Υπόγεια Υδραυλική 1 η Εργαστηριακή Άσκηση Εφαρμογή Νόμου Darcy Τα υπόγεια υδατικά συστήματα Τα υπόγεια υδατικά συστήματα είναι συγκεντρώσεις υπόγειου νερού, που εμφανίζουν τα χαρακτηριστικά της υπόγειας

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια Υδραυλική. 5 η Εργαστηριακή Άσκηση Υδροδυναμική Ανάλυση Πηγών

Υπόγεια Υδραυλική. 5 η Εργαστηριακή Άσκηση Υδροδυναμική Ανάλυση Πηγών Υπόγεια Υδραυλική 5 η Εργαστηριακή Άσκηση Υδροδυναμική Ανάλυση Πηγών Υδροδυναμική Ανάλυση Πηγών Η υδροδυναμική ανάλυση των πηγαίων εκφορτίσεων υπόγειου νερού αποτελεί, ασφαλώς, μια βασική μεθοδολογία υδρογεωλογικής

Διαβάστε περισσότερα

Υφαλμύρωση Παράκτιων Υδροφορέων

Υφαλμύρωση Παράκτιων Υδροφορέων Υφαλμύρωση Παράκτιων Υδροφορέων Α. Νάνου-Γιάνναρου Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Λέκτορας ΕΜΠ 1 Εισαγωγή Η εκμετάλλευση και διαχείριση των υπόγειων νερών παράκτιων υδροφορέων είναι άμεσα συνδεδεμένη με το φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα Υφαλμύρισης Καρστικών Υδροφορέων

Προβλήματα Υφαλμύρισης Καρστικών Υδροφορέων Προβλήματα Υφαλμύρισης Καρστικών Υδροφορέων Καθ. Καρατζάς Γεώργιος Πρόεδρος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Χανιά Υπόγεια ύδατα Βασική παράμετρος ρ υδρολογικού κύκλου Ζωτικής σημασίας

Διαβάστε περισσότερα

Πορώδη µέσα - Εξισώσεις ροής

Πορώδη µέσα - Εξισώσεις ροής ΝΟΜΟΣ DARCY Πορώδη µέσα - Εξισώσεις ροής (1) Αρχή διατήρησης µάζας - Εξίσωση συνέχειας (2) Εξισώσεις κίνησης (εξισώσεις Navier-Stokes) Ροή συνήθως στρωτή, µε πολύµικρό αριθµό Reynolds =έρπουσα ροή, εποµένως:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Αντικείµενο της παρούσας µεταπτυχιακής εργασίας είναι η διερεύνηση της επίδρασης των σηράγγων του Μετρό επί του υδρογεωλογικού καθεστώτος πριν και µετά την κατασκευή τους. Στα πλαίσια της, παρουσιάζονται

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΟΥ ΥΠΟΜΟΝΤΕΛΟΥ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΒΟΙΩΤΙΚΟΥ ΚΗΦΙΣΟΥ»

«ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΟΥ ΥΠΟΜΟΝΤΕΛΟΥ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΒΟΙΩΤΙΚΟΥ ΚΗΦΙΣΟΥ» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΟΥ ΥΠΟΜΟΝΤΕΛΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια Υδραυλική και Υδρολογία

Υπόγεια Υδραυλική και Υδρολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ DARCY Καθηγητής Κωνσταντίνος Λ. Κατσιφαράκης Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Σχέσεις εδάφους νερού Σχέσεις μάζας όγκου των συστατικών του εδάφους Εδαφική ή υγρασία, τρόποι έκφρασης

Σχέσεις εδάφους νερού Σχέσεις μάζας όγκου των συστατικών του εδάφους Εδαφική ή υγρασία, τρόποι έκφρασης Γεωργική Υδραυλική Αρδεύσεις Σ. Αλεξανδρής Περιγραφή Μαθήματος Σχέσεις εδάφους νερού Σχέσεις μάζας όγκου των συστατικών του εδάφους Εδαφική ή υγρασία, τρόποι έκφρασης Χαρακτηριστική Χ ή καμπύλη υγρασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΕΞΙΣΩΣΗ ΡΟΗΣ ΣΕ ΟΡΙΖΟΝΤΙΟ ΥΔΡΟΦΟΡΕΑ Κωνσταντίνα Χαραλάμπους Λεμεσός 2016 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων Ενότητα 1: Εισαγωγή Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου ΑΠΘ Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: 2. Το κρίσιµο βήµα για τη δηµιουργία βροχής είναι:

1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: 2. Το κρίσιµο βήµα για τη δηµιουργία βροχής είναι: 1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: Τον τεχνητό εµπλουτισµό της ατµόσφαιρας σε υδρατµούς. Την τεχνητή µείωση της θερµοκρασίας για την ψύξη των υδρατµών. Τον τεχνητό εµπλουτισµό

Διαβάστε περισσότερα

15η Πανελλήνια Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών ArcGIS Ο ΥΣΣΕΥΣ

15η Πανελλήνια Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών ArcGIS Ο ΥΣΣΕΥΣ 15η Πανελλήνια Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών ArcGIS Ο ΥΣΣΕΥΣ Ολοκληρωµένη ιαχείριση Υδατικών Συστηµάτων σε Σύζευξη µε ΕξελιγµένοΥπολογιστικόΣύστηµα Υ ΡΟΓΕΙΟΣ: Μοντέλο γεω-υδρολογικής

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη. Βογιατζή Χρυσάνθη Προσοµοίωση Παράκτιου Υδροφορέα Βόρειας Κω

Περίληψη. Βογιατζή Χρυσάνθη Προσοµοίωση Παράκτιου Υδροφορέα Βόρειας Κω i Περίληψη Η περιοχή που εξετάζεται βρίσκεται στην νήσο Κω, η οποία ανήκει στο νησιωτικό σύµπλεγµα των ωδεκανήσων και εντοπίζεται στο νοτιοανατολικό τµήµα του Ελλαδικού χώρου. Ειδικότερα, η στενή περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

5.4. Υδατικό δυναμικό

5.4. Υδατικό δυναμικό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 / ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Εικόνα 5-4 Βασική πορεία και σημείο προορισμού των κατά τόπους ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων: επιφανειακή απορροή, εδαφική διήθηση, εξάτμιση και διαπνοή. (Πηγή: Miller, περιβάλλον,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια ροή Νόμος Darcy Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή

Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή Mεταφορά διαλυμένου ρύπου σε κορεσμένο έδαφος: Μαθηματική περιγραφή Βασικό ερώτημα: Πού θα πάει ο ρύπος; Παρουσίαση 3 από 4 Tρία λυμένα παραδείγματα & μαθησιακοί στόχοι (έως τώρα) Τρία ερωτήματα μεταφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών

Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΔΟΚΙΜΗΣ: Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών Επιστημονικός Συνεργάτης: Δρ. Αλέξανδρος Βαλσαμής, Πολιτικός Μηχανικός Εργαστηριακός Υπεύθυνος: Παναγιώτης Καλαντζάκης, Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (Μονάδες 3, Διάρκεια 20')

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (Μονάδες 3, Διάρκεια 20') ΕΜΠ Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά Υδραυλικά Έργα Κανονική εξέταση 07/2008 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (Μονάδες 3, Διάρκεια 20') ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις, σημειώνοντας στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.2 Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑΣ Υδρολογία: Η επιστήμη η οποία περιγράφει την εμφάνιση, την κυκλοφορία και τη διανομή του

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια ροή. Παρουσίαση 2 από 4: Νόμος Darcy

Υπόγεια ροή. Παρουσίαση 2 από 4: Νόμος Darcy Υπόγεια ροή Παρουσίαση 2 από 4: Νόμος Darcy 1 Κύρια ερωτήματα ροής & νόμος Darcy Πόσον όγκο νερού μπορούμε να αντλήσουμε; Σχετικά μεγέθη: ταχύτητα, παροχή σε απλά μονοδιάστατα προβλήματα, τα βρίσκουμε

Διαβάστε περισσότερα

v = 1 ρ. (2) website:

v = 1 ρ. (2) website: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Μηχανική Ρευστών Βασικές έννοιες στη μηχανική των ρευστών Μαάιτα Τζαμάλ-Οδυσσέας 17 Φεβρουαρίου 2019 1 Ιδιότητες των ρευστών 1.1 Πυκνότητα Πυκνότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια ροή Κατεύθυνση κίνησης υπόγειου νερού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εξάτμιση και Διαπνοή

Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση, Διαπνοή Πραγματική και δυνητική εξατμισοδιαπνοή Μέθοδοι εκτίμησης της εξάτμισης από υδάτινες επιφάνειες Μέθοδοι εκτίμησης της δυνητικής και πραγματικής εξατμισοδιαπνοής (ΕΤ)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕ Ο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΙ GIS

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕ Ο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΙ GIS ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ Υπεύθυνος Καθηγητής: Καρατζάς Γεώργιος ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ι ΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΒΗΣ Κουργιαλάς Ν. Νεκτάριος ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αστικά υδραυλικά έργα

Αστικά υδραυλικά έργα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά υδραυλικά έργα Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Δημήτρης Κουτσογιάννης, Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Θεματική Ενότητα 7 Μεταφορά ρύπων στο υπόγειο νερό Μεταφορά λόγω μεταγωγής και υδροδυναμικής διασποράς Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ Το νερό των κατακρημνισμάτων ακολουθεί διάφορες διαδρομές στη πορεία του προς την επιφάνεια της γης. Αρχικά συναντά επιφάνειες που αναχαιτίζουν την πορεία του όπως είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ

ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι ταµιευτήρες είναι υδραυλικά έργα που κατασκευάζονται µε σκοπό τον έλεγχο και την ρύθµιση της παροχής των υδατορρευµάτων. Ανάλογα µε το µέγεθός

Διαβάστε περισσότερα

Τρία ερωτήματα μεταφοράς. Που πρέπει να γίνουν «άσκηση», και να λυθεί η άσκηση για να απαντηθεί το ερώτημα...

Τρία ερωτήματα μεταφοράς. Που πρέπει να γίνουν «άσκηση», και να λυθεί η άσκηση για να απαντηθεί το ερώτημα... Τρία ερωτήματα μεταφοράς Που πρέπει να γίνουν «άσκηση», και να λυθεί η άσκηση για να απαντηθεί το ερώτημα... Ερώτημα Άσκηση Lundell-Sällfors and Sällfors (2000) Τι μπορώ να «πετάξω»; Πού πρέπει να εστιάσω;

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγεια ροή. Παρουσίαση 1 από 4: Κατεύθυνση κίνησης υπόγειου νερού. Περιεχόμενα

Υπόγεια ροή. Παρουσίαση 1 από 4: Κατεύθυνση κίνησης υπόγειου νερού. Περιεχόμενα Υπόγεια ροή Παρουσίαση 1 από 4: Κατεύθυνση κίνησης υπόγειου νερού Περιεχόμενα 1) Εισαγωγή (κίνητρο μελέτης υπόγειας ροής) 2) Αναζήτηση απάντησης στην ερώτηση «προς τα πού κινείται το υπόγειο νερό» 1 Βασικό

Διαβάστε περισσότερα

Εκµετάλλευση και προστασία των υπόγειων υδατικών πόρων

Εκµετάλλευση και προστασία των υπόγειων υδατικών πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ διδακτικές σηµειώσεις για τους φοιτητές του 10ου εξαµήνου Εκµετάλλευση και προστασία των υπόγειων

Διαβάστε περισσότερα

Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής Coulomb

Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής Coulomb Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής Coulomb Ν u Τ 81 Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής Coulomb 82 Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής Coulomb 83 Η αστοχία στα εδαφικά υλικά Νόμος Τριβής

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής

Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Κεφάλαιο 14: Διαστασιολόγηση αγωγών και έλεγχος πιέσεων δικτύων διανομής Έλεγχος λειτουργίας δικτύων διανομής με χρήση μοντέλων υδραυλικής ανάλυσης Βασικό ζητούμενο της υδραυλικής ανάλυσης είναι ο έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Ονοματεπώνυμο:Κυρκιμτζής Γιώργος Σ.Τ.Ε.Φ. Οχημάτων - Εξάμηνο Γ Ημερομηνία εκτέλεσης Πειράματος : 12/4/2000 Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΧΕΙΜΑΡΟΥ ΙΑΚΟΝΙΑΡΗ

ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΧΕΙΜΑΡΟΥ ΙΑΚΟΝΙΑΡΗ Ο.ΑΝ.Α.Κ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΧΕΙΜΑΡΟΥ ΙΑΚΟΝΙΑΡΗ Σ.Ν. ΠΑΡΙΤΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΙΟΥΝΙΟΣ 2001

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΕΩΝ. Αριστοτέλης Μαντόγλου Αν. Καθηγητής Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Ε.Μ.Π.

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΕΩΝ. Αριστοτέλης Μαντόγλου Αν. Καθηγητής Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Ε.Μ.Π. ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΕΩΝ Αριστοτέλης Μαντόγλου Αν. Καθηγητής Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Ε.Μ.Π. Οι ανάγκες για νερό στις παράκτιες περιοχές και τα νησιά αυξάνονται συνεχώς λόγω

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΟΝΙΜΗ Υ ΑΤΙΚΗ ΡΟΗ ΙΑΜΕΣΟΥ ΤΟΥ Ε ΑΦΟΥΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΟΝΙΜΗ Υ ΑΤΙΚΗ ΡΟΗ ΙΑΜΕΣΟΥ ΤΟΥ Ε ΑΦΟΥΣ Μόνιµη Υδατική Ροή διαµέσου του Εδάφους Σελίδα 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΟΝΙΜΗ Υ ΑΤΙΚΗ ΡΟΗ ΙΑΜΕΣΟΥ ΤΟΥ Ε ΑΦΟΥΣ 4.1 Εισαγωγή Το πρόβληµα της υδατικής ροής διαµέσου του εδάφους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το Γεωτεχνικό Μηχανικό.

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Στραγγίσεις (Θεωρία) Ενότητα 9 : Η ασταθής στράγγιση των εδαφών Ι Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Στραγγίσεις (Θεωρία) Ενότητα 9 : Η ασταθής στράγγιση των εδαφών Ι Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Στραγγίσεις (Θεωρία) Ενότητα 9 : Η ασταθής στράγγιση των εδαφών Ι Δρ Μενέλαος Θεοχάρης 61 Γενικά Η ροή του υπόγειου νερού ονομάζεται ασταθής,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΗΡΩ ΓΚΑΝΤΑ ΕΛΣΑ ΜΕΜΜΟΥ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΗΡΩ ΓΚΑΝΤΑ ΕΛΣΑ ΜΕΜΜΟΥ ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΗΡΩ ΓΚΑΝΤΑ ΕΛΣΑ ΜΕΜΜΟΥ Μέχρι πριν από 100 χρόνια ή και µέχρι πριν από λίγα χρόνια, σε ορισµένες περιοχές το πόσιµο νερό προερχόταν από πηγάδια και πηγές. Σήµερα,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση)

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση) ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ιάρθρωση του µαθήµατος Εισαγωγή στην Υδρολογία

Διαβάστε περισσότερα

Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα

Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα Φώτης Σ. Φωτόπουλος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MEng ΕΜΠ, ΜSc MIT Ειδικός συνεργάτης ΕΜΠ, & Επιλογή τύπου και θέσης έργου Εκτίµηση χρήσεων & αναγκών σε νερό Οικονοµοτεχνική

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά υπόγειων υδροφόρων συστημάτων Αν. Μακεδονίας ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΠΘ

Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά υπόγειων υδροφόρων συστημάτων Αν. Μακεδονίας ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΠΘ Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά υπόγειων υδροφόρων συστημάτων Αν. Μακεδονίας ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΠΘ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 12 11 Που οφείλονται τα προβλήματα της σχετικής ανεπάρκειας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Συνδυασμένη χρήση μοντέλων προσομοίωσης βελτιστοποίησης. Η μέθοδος του μητρώου μοναδιαίας απόκρισης Νικόλαος

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση Στεγανότητα θέσης φράγµατος. Αξιολόγηση επιτόπου δοκιµών περατότητας Lugeon. Κατασκευή κουρτίνας τσιµεντενέσων. Β.Χρηστάρας Β. Μαρίνος, Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Άσκηση από διαγώνισμα

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Άσκηση από διαγώνισμα Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Άσκηση από διαγώνισμα 007-008 Στο πιο κάτω σχήμα φαίνεται η διερευνητική γεώτρηση Α η οποία διανοίχθηκε από λάθος, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, διαμέσου της κορεσμένης ζώνης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΕΙΣ ΕΞΑΤΜΙΣΗ. Μ 1 450 mm 150 mm. Μ 2 560 mm 190 mm. Μ 3 480 mm 165 mm. Μ 4 610 mm 173 mm.

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΕΙΣ ΕΞΑΤΜΙΣΗ. Μ 1 450 mm 150 mm. Μ 2 560 mm 190 mm. Μ 3 480 mm 165 mm. Μ 4 610 mm 173 mm. Στην περιοχή που φαίνεται στον χάρτη υπάρχουν πέντε µετεωρολογικοί σταθµοί. Ποίος είναι ο µέσος ισοδύναµος όγκος νερού µε τον οποίο τροφοδοτείται ο υπόγειος υδροφορέας από την κατείσδυση στην περιοχή αυτή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΥΔΑΤΩΝ Γεωργίου

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων

Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων Σχεδιασμός και ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλικές αρχές Υδραυλικός Υπολογισμός ακτινωτών δικτύων Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι χωμάτινων φραγμάτων (α) Με διάφραγμα (β) Ομογενή (γ) Ετερογενή ή κατά ζώνες

Τύποι χωμάτινων φραγμάτων (α) Με διάφραγμα (β) Ομογενή (γ) Ετερογενή ή κατά ζώνες Χωμάτινα Φράγματα Κατασκευάζονται με γαιώδη υλικά που διατηρούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους Αντλούν την αντοχή τους από την τοποθέτηση, το συντελεστή εσωτερικής τριβής και τη συνάφειά τους. Παρά τη

Διαβάστε περισσότερα

Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές

Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές Απώλειες φορτίου Συντελεστής τριβής Ο αριθμός Reynolds Το διάγραμμα Moody Εφαρμογές Στο σχήμα έχουμε ροή σε ένα ιδεατό ρευστό. Οι σωλήνες πάνω στον αγωγό (μανομετρικοί σωλήνες) μετρούν μόνο το ύψος πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟ Υ ΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΗΣ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΡΙΧΩΝΙ ΑΣ STUDY FOR THE WATER BALANCE OF TRICHONIS LAKE CATCHMENT

ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟ Υ ΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΗΣ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΡΙΧΩΝΙ ΑΣ STUDY FOR THE WATER BALANCE OF TRICHONIS LAKE CATCHMENT ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ EUROPEAN COMMISSION DIRECTORATE GENERAL - ENVIRONMENT ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LIFE-ΦΥΣΗ 99 PROGRAMME LIFE-NATURE 99 ΕΡΓΟ: ΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΩΝ ΒΑΛΤΩΝ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η ύλη του επιλέχθηκε από τη διεθνή και την ελληνική βιβλιογραφία, η οποία χρησιμοποιήθηκε από το συγγραφέα κατά τη διδασκαλία

Η ύλη του επιλέχθηκε από τη διεθνή και την ελληνική βιβλιογραφία, η οποία χρησιμοποιήθηκε από το συγγραφέα κατά τη διδασκαλία Πρόλογος IX ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το νερό είναι ένας από τους πλέον θεμελιώδεις παράγοντες της ύπαρξης και της διατήρησης των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη μας. Η μεγαλύτερη διαθέσιμη αποθήκη νερού, που ικανοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Νερού

Παγκόσμια Ημέρα Νερού ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΥ ΝΕΡΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Νερού Ενημερωτική Εκδήλωση «Οι ευεργετικές ιδιότητες του νερού στη διατήρηση της καλής υγείας και ενυδάτωσης» HILTON ATHENS

Διαβάστε περισσότερα

Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ

Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Υ ΡΑΥΛΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΤΥΑ ίκτυο αγωγών είναι ένα σύνολο αγωγών που συνδέονται µεταξύ τους σε σηµεία που λέγονται κόµβοι Σχηµατίζουν είτε ανοικτούς κλάδους µε τη µορφή ενός δένδρου είτε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Τομέας Περιβαλλοντικής Υδραυλικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής (III) Εργαστήριο Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής TECHNICAL UNIVERSITY OF CRETE SCHOOL of

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6: Γενική διάταξη υδρευτικών έργων

Κεφάλαιο 6: Γενική διάταξη υδρευτικών έργων Κεφάλαιο 6: Γενική διάταξη υδρευτικών έργων Γενικές παρατηρήσεις Σκοπός των έργων ύδρευσης είναι η εξασφάλιση του απαιτούμενου νερού, σε επαρκή ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα, και η μεταφορά και διανομή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 2 η Κατανομή πίεσης σε συγκλίνοντα αποκλίνοντα αγωγό.

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 2 η Κατανομή πίεσης σε συγκλίνοντα αποκλίνοντα αγωγό. Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών Εργασία 2 η Κατανομή πίεσης σε συγκλίνοντα αποκλίνοντα αγωγό. Κυρκιμτζής Γιώργος Σ.Τ.Ε.Φ. Οχημάτων - Εξάμηνο Γ Ημ/νία παράδοσης Εργασίας: Τετάρτη 24 Μαΐου 2 1 Θεωρητική Εισαγωγή:

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Υδροφόρων Οριζόντων Τρωτότητα. Άσκηση 1

Προστασία Υδροφόρων Οριζόντων Τρωτότητα. Άσκηση 1 Προστασία Υδροφόρων Οριζόντων Τρωτότητα Άσκηση 1 Σε μια περιοχή αναπτύσσεται υδροφόρος ορίζοντας, του οποίου η πιεζομετρία παρουσιάζεται στο χάρτη. Στην ίδια περιοχή υπάρχει γεώτρηση ύδρευσης για παρακείμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΕΑΤΑ. Α. ΝΑΝΟΥ-ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ Οκτώβριος 2007

ΦΡΕΑΤΑ. Α. ΝΑΝΟΥ-ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ Οκτώβριος 2007 ΦΡΕΑΤΑ Α. ΝΑΝΟΥ-ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ Οκτώβριος 007 Φρέατα - Παραδοχές Ισχύει ο νόµος του Dacy Υδροφόρο στρώµαοµογενές ισότροπο και άπειρης έκτασης Πυθµένας της στρώσης οριζόντιος Στην περίπτωση περιορισµένου υδροφορέα,

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Ζαΐμης Γεώργιος Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Πλημμύρες Ζημίες σε αγαθά Απώλειες ανθρώπινης ζωής Αρχικά εμπειρικοί μέθοδοι Μοναδιαίο υδρογράφημα Συνθετικά

Διαβάστε περισσότερα

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων Ενότητα 5: Πηγές και Τύποι Ρύπανσης Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια Ροή

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια Ροή Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Θεματική Ενότητα 4 Υπόγεια Ροή Λυμένες ασκήσεις Πρόβλημα ροής σε ανομοιογενές έδαφος Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ 5.1 ΓΕΝΙΚΑ Από το νερό που φθάνει στην επιφάνεια της γης ως κατακρήμνισμα: - Ένα μέρος συγκρατείται από το φύλλωμα των

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνητός εμπλουτισμός ως καλή πρακτική για την αύξηση της διαθεσιμότητας του υπόγειου νερού

Τεχνητός εμπλουτισμός ως καλή πρακτική για την αύξηση της διαθεσιμότητας του υπόγειου νερού Τεχνητός εμπλουτισμός ως καλή πρακτική για την αύξηση της διαθεσιμότητας του υπόγειου νερού Διαμαντής Ιωάννης Καθηγητής ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τομέας

Διαβάστε περισσότερα

800 m. 800 m. 800 m. Περιοχή A

800 m. 800 m. 800 m. Περιοχή A Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Τυπικά Υδραυλικά Έργα Μέρος 2: ίκτυα διανοµής Άσκηση E5: Τροφοδοσία µονάδας επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων (Εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση

Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση Γήινη επιφάνεια Κατανομή υδάτων Υδάτινο στοιχείο 71% Ωκεανοί αλμυρό νερό 97% Γλυκό νερό 3% Εκμεταλλεύσιμο νερό 0,01% Γλυκό νερό 3% Παγόβουνα Υπόγεια ύδατα 2,99% Εκμεταλλεύσιμο νερό

Διαβάστε περισσότερα

κατά το χειµερινό εξάµηνο του ακαδηµαϊκού έτους ΕΜ-351 του Τµήµατος Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών της Σχολής Θετικών

κατά το χειµερινό εξάµηνο του ακαδηµαϊκού έτους ΕΜ-351 του Τµήµατος Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών της Σχολής Θετικών Ύλη που διδάχτηκε κατά το χειµερινό εξάµηνο του ακαδηµαϊκού έτους 2005-2006 στα πλαίσια του µαθήµατος ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΥΛΙΚΩΝ Ι ΕΜ-351 του Τµήµατος Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών της Σχολής Θετικών Επιστηµών

Διαβάστε περισσότερα

Υδρολογία - Υδρογραφία. Υδρολογικός Κύκλος. Κατείσδυση. Επιφανειακή Απορροή. Εξατµισιδιαπνοή. κύκλος. Κατανοµή του νερού του πλανήτη

Υδρολογία - Υδρογραφία. Υδρολογικός Κύκλος. Κατείσδυση. Επιφανειακή Απορροή. Εξατµισιδιαπνοή. κύκλος. Κατανοµή του νερού του πλανήτη Υδρολογία - Υδρογραφία Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούµε µε το τµήµα του υδρολογικού κύκλου που σχετίζεται µε την υπόγεια και επιφανειακή απορροή του γλυκού νερού της γης. Η επιστήµη που ασχολείται µε την

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή διατριβή. Ανδρέας Παπαευσταθίου

Μεταπτυχιακή διατριβή. Ανδρέας Παπαευσταθίου Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Μεταπτυχιακή διατριβή Κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης :Αξιολόγηση συστημάτων θέρμανσης -ψύξης και ΑΠΕ σε οικιστικά κτίρια στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΡΟΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΡΟΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9 15780 ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ Διδάσκων: Κωνσταντίνος Λουπασάκης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα επαναληπτικής εξέτασης 2012-2013 1 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Θέμα 1 (μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση δικτύων διανομής

Ανάλυση δικτύων διανομής Υδραυλική & Υδραυλικά Έργα 5 ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Ανάλυση δικτύων διανομής Χρήστος Μακρόπουλος, Ανδρέας Ευστρατιάδης & Παναγιώτης Κοσσιέρης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό

Διαβάστε περισσότερα

ιόδευση των πληµµυρών

ιόδευση των πληµµυρών ιόδευση των πληµµυρών Με τον όρο διόδευση εννοούµε τον υπολογισµό του πληµµυρικού υδρογραφήµατος σε µια θέση Β στα κατάντη ενός υδατορρεύµατος, όταν αυτό είναι γνωστό σε µια θέση Α στα ανάντη ή αντίστοιχα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης 2012-2013 1 ΠΡΩΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Θέμα 1 (μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Προχωρηµένη Υδρολογία

Προχωρηµένη Υδρολογία Προχωρηµένη Υδρολογία ιάλεξη: Υπόγεια Νερά και Μοντέλα Προσοµοίωσης Εφαρµογή MODFLOW Koσσίδα Μάγκυ Ερευνήτρια Εργ. Υδρολογίας & Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Γενικά στοιχεία Υδρολογικός κύκλος

Διαβάστε περισσότερα

Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης

Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Έρευνες για τεχνητό εμπλουτισμό των υπόγειων νερών της Κύπρου με νερό τριτοβάθμιας επεξεργασίας (παραδείγματα από Λεμεσό και Κοκκινοχώρια) Κώστας Κωνσταντίνου Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης Υπουργείο Γεωργίας,

Διαβάστε περισσότερα

3. Δίκτυο διανομής επιλύεται για δύο τιμές στάθμης ύδατος της δεξαμενής, Η 1 και

3. Δίκτυο διανομής επιλύεται για δύο τιμές στάθμης ύδατος της δεξαμενής, Η 1 και ΕΜΠ Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά Υδραυλικά Έργα Επαναληπτική εξέταση 10/2011 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (Μονάδες 3, Διάρκεια 20') ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις, σημειώνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Q 12. c 3 Q 23. h 12 + h 23 + h 31 = 0 (6)

Q 12. c 3 Q 23. h 12 + h 23 + h 31 = 0 (6) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Τυπικά Υδραυλικά Έργα Μέρος 2: ίκτυα διανοµής Άσκηση E0: Μαθηµατική διατύπωση µοντέλου επίλυσης απλού δικτύου διανοµής

Διαβάστε περισσότερα

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων Ενότητα 9: Ζώνες προστασίας γεωτρήσεων Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική. Θεματική Ενότητα 7 Μεταφορά ρύπων στο υπόγειο νερό

Περιβαλλοντική Γεωτεχνική. Θεματική Ενότητα 7 Μεταφορά ρύπων στο υπόγειο νερό Περιβαλλοντική Γεωτεχνική Θεματική Ενότητα 7 Μεταφορά ρύπων στο υπόγειο νερό Λυμένες ασκήσεις Πότε θα επηρεαστεί η γεώτρηση από τη ρύπανση στα ανάντη; Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ

ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9 15780 ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ Διδάσκοντες: Βασίλειος Παπαδόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές ροής υπογείων υδάτων

Αρχές ροής υπογείων υδάτων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Αρχές ροής υπογείων υδάτων 2.1 Το εφαρμοσμένο πρόβλημα Το κίνητρο για να μελετήσουμε αρχές της υπόγειας ροής μάς το δίνουν μια σειρά ερωτημάτων που ανακύπτουν σε περιστατικά ρύπανσης των υπογείων

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Υδροκρίτης-Πιεζομετρία

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Υδροκρίτης-Πιεζομετρία Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία Υδροκρίτης-Πιεζομετρία Οριοθέτηση υδρολογικής λεκάνης Χάραξη υδροκρίτη Η λεκάνη απορροής, παρουσιάζει ορισμένα γνωρίσματα που ονομάζονται φυσιογραφικά χαρακτηριστικά και μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων Ενότητα 6: Μεταφορά ρύπων σε υδροφορείς Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα