Η βιολογία του ιού της γρίπης Γιατίγίνονταιπανδημίες;

Transcript

1 Η βιολογία του ιού της γρίπης Γιατίγίνονταιπανδημίες; Αλκιβιάδης Βατόπουλος Εργαστήριο Μικροβιολογίας Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας & Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας ΚΕΕΛΟΝΟ

2 1. Δομή του Ιού

3 Ιός Γρίπης Ανήκει στο γένος των Orthomyxovirus. RNA ιός. Διαθέτει 8 κομμάτια RNA με αρνητική πόλωση Διαθέτει κάψα. Από την κάψα προβάλουν γλυκοπρωτεϊνικές προσεκβολές: Αιμαγλουτινίνη. Νευραμινιδάση. Διαθέτει δύο ακόμη πρωτείνες (Μ, ΝΡ).

4 Αρνητική Πολικότητα To RNA του ιού Είναι συμπληρωματικό του mrna Πρέπει να αντιγραφεί σε mrna Απαιτείται η παρουσία RNA πολυμεράσης.

5 8 μόρια RNA

6 8 μόρια RNA

7 Αντιγονική δομή Ιού Γρίπης Οι πρωτεΐνες Μ και ΝΡ καθορίζουν το γένος και ταξινομούν τον ιό σε τύπου A, B, C. Οι Αιμαγλουτινίνη και Νευραμινιδάση καθορίζουν τους υπότυπους

8 Αντιγονική δομή Ιού Γρίπης Υπάρχουν για τον τύπο Α: 15 Αντιγονικοί τύποι αιμαγλουτινίνης (Η 1 - Η 15 ) 9 Αντιγονικοί τύποι νευραμινιδάσης (Ν 1 -Ν 9 ) ΜόνοόμωςέναςΝκαιΗγιατον τύπο Β.

9 Αντιγονική δομή Ιού Γρίπης Κάθε υποτυπος του ιού Α καθορίζεται από τον υπότυπο της αιμαγλουτινίνης και από τον υπότυπο της νευραμινιδάσης που φέρει. Η 1 Ν 1, Η 1 Ν 2, Η 2 Ν 3 κλπ

10 Αντιγονική δομή Ιού Γρίπης Όλοι οι αντιγονικοί τύποι Η & Ν έχουν βρεθεί κυρίως σε υδρόβιαπουλιάμόνοόμως 3 Η και2 Ν τύποι έχουν βρεθεί να προκαλούν επιδημίες σε ανθρώπους.

11 Ονοματολογία κλώνων ιού γρίπης

12 2. Πολλαπλασιασμός του Ιού

13

14 Φυσική Ιστορία του Ιού της Γρίπης Η επιδημιολογία του ιού της γρίπης καθορίζεται από την αντιγονικότητα των γλυκοπρωτεινών του (αιμαγλουτινίνη και νευραμινιδάση). Αντιγονικό drift. Αντιγονικό shift.

15 Αντιγονικό drift Σημειακές μεταλλαγές στα γονίδια που κωδικοποιούν τις αιμαγλουτινίνη ή νευραμινιδάση, οδηγούν στην επιλογή στελεχών προερχομένων από τα ήδη κυκλοφορούντα στελέχη με: Διαφορετική αντιγονικότητα. Διαφορετικό βαθμό διασταυρούμενης ανοσίας. Μειωμένη προστασία του ανθρώπου σε σχέση με τον αρχικό ιό. Τα νέα αυτά στελέχη καλούνται drift variants.

16

17 Αντιγονικό drift Αντιγονικά drift συμβαίνουν σχεδόν κάθε χρόνο. Έλλειψη πλήρους ανοσίας Ετήσια προσαρμογή του εμβολίου Ο πλέον πρόσφατος drift ιός ήταν το στέλεχος Fujian, drift του κυκλοφορούντος H 3 N 2 Panama. Διαφορά κατά 13 αμινοξέα Δύο σημαντικά (155 &156)

18 Αντιγονικό drift Αντιγονικά drift συμβαίνουν σχεδόν κάθε χρόνο. Έλλειψη πλήρους ανοσίας Ετήσια προσαρμογή του εμβολίου Ο πλέον πρόσφατος drift ιός ήταν το στέλεχος Fujian, drift του κυκλοφορούντος H 3 N 2 Panama.

19 Η εξέλιξη του Η1 (1918 σήμερα) D. Gatherer / Journal of Clinical Virology 45 (2009)

20 Αντιγονικό swift Σύγχρονη λοίμωξη ενός θηλαστικού με δύο διαφορετικά στελέχη ιού. Ένα ανθρώπινο και ένα από ζώα Συνήθως συμβαίνει σε άνθρωπο αλλά και σε χοίρο. Ανταλλαγή μορίων RNA κατά τον πολλαπλασιασμό των δύο ιών. Δημιουργία ενός «νέου» ιού με χαρακτηριστικά και από τους δύο Ιός που έχει την δυνατότητα να προσβάλλει ανθρώπους που όμως πλέον έχει μια νέα αιμαγλουτινίνη ή νευραμινιδάση.

21 Αντιγονικό swift Σύγχρονη λοίμωξη ενός θηλαστικού με δύο διαφορετικά στελέχη ιού. Ένα ανθρώπινο και ένα από ζώα Συνήθως συμβαίνει σε άνθρωπο αλλά και σε χοίρο. Ανταλλαγή μορίων RNA κατά τον πολλαπλασιασμό των δύο ιών. Δημιουργία ενός «νέου» ιού με χαρακτηριστικά και από τους δύο Ιός που έχει την δυνατότητα να προσβάλλει ανθρώπους που όμως πλέον έχει μια νέα αιμαγλουτινίνη ή νευραμινιδάση.

22 Αντιγονικό shift Πανδημία

23 Αντιγονικά swift τον 20ο αιώνα Influenza A Evolution (H3N8) (H2N2)...Pandemic (H3N2) (H1N1)...Pandemic (H1N1)...First strains isolated (H1N1)...Variation detected (H2N2)..."Asian" Flu pandemic (H3N2)..."Hong Kong" Flu pandemic (H1N1)..."Swine" Flu, non-epidemic (H1N1) + (H3N2)..."Russian" Flu epidemic

24

25

26

27 Από πού περιμένουμε λοιπόν την νέα πανδημία; Το ερώτημα της τελευταίας 10ετίας

28 Γρίπη των πουλερικών Λοιμώξεις στον άνθρωπο ( )

29

30 Γρίπη των πουλερικών. Ηνέαπανδημία;

31 H Πανδημία του 2009

32 H Πανδημία του 2009 Η γρίπη των χοίρων (;)

33 H Πανδημία του 2009 Η γρίπη των χοίρων (;)

34 H Πανδημία του 2009 Η γρίπη από τους χοίρους (;)

35

36 Χοίρος Υποδοχείς ΗΑ και για γρίπη πουλερικών και για γρίπη θηλαστικών SAα2,3 GAL SAα2,6 GAL

37 H γρίπη στους χοίρους Έως το1998 στους χοίρους (στις ΗΠΑ) κυκλοφορεί ο H1N1. Αντιγονικό drift Eurasian swine N American swine Από το 1998 εμφανίζονται ΟΗ3Ν2 (swine / human) Triple Reassortant O H1N1 O H1N2

38

39 Zimmer & Burke NEJM 2009

40 Zimmer & Burke NEJM 2009

41 Ιός Νέας Γρίπης Η1Ν1 Γονίδια από Τριπλο reassortant Η1Ν1«Κλασσικό» «Ευρωασιατικό Χοίρων Η1Ν1

42

43

44 Morens et al NEJM 2009

45 Εποχική Η1Ν1

46 Εποχική Η1Ν1 Εποχική Η3Ν2

47 Νέα Η1Ν1 Εποχική Η1Ν1 Εποχική Η3Ν2

48 Νέος Ιός Η1Ν1 Παράγωγο μείξης γονιδίων τελικά από 4 ιούς Τον «κλασσικό» Η1Ν1 των χοίρων Τον βορειοαμερικάνικο των πουλερικών Τον Ανθρώπινο Η2Ν3 Τον Ευρωασιατικό χοίρων ΗΑ1,NP, NS. PA, PB2. PB1 NΑ1, M.

49 Νέος Ιός Η1Ν1 Garten, et al Science 2009

50 Smith et all Nature 2009

51 Ιός γρίπης Ένας εξελισσόμενος ζωντανός Οργανισμός?

52 Ιός γρίπης Ομάδα «ανεξάρτητων» γονιδίων που εξελίσσεται (επιδιώκοντας και τις σωστές μεταγραφές)?

53 Συμπέρασμα Οιόςτηςγρίπηςέχειόλοτονγενετικό οπλισμό να δημιουργεί συνεχείς ποικιλίες ικανές να δημιουργούν πανδημίες

54 Συμπέρασμα Οιόςτηςγρίπηςέχειόλοτονγενετικό οπλισμό να δημιουργεί συνεχείς ποικιλίες ικανές να δημιουργούν πανδημίες

55 Συμπέρασμα H στενή παρακολούθηση της εξέλιξης των ιών είναι σημαντικό όπλο στην προσπάθεια για την κατανόηση και αντιμετώπιση της γρίπης

56 Ευχαριστώ