2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Για το διάστημα 03/ /2010 Σέρρες Σεπτέμβριος 2010

2

3 Περιεχόμενα 1 Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης 1.1 Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. 2 2 Παρουσίαση του Τμήματος 2.1 Γεωγραφική θέση του Τμήματος (π.χ. στην πρωτεύουσα, σε μεγάλη πόλη, σε μικρή πόλη, συγκεντρωμένο, κατανεμημένο σε μια πόλη κλπ) Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος Σκοπός και στόχοι του Τμήματος Διοίκηση του Τμήματος 4 3 Προγράμματα Σπουδών 3.1 Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών 10 4 Διδακτικό έργο 4.1 Πώς κρίνετε την αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού; Πώς κρίνετε την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας; Πώς κρίνετε την οργάνωση και την εφαρμογή του διδακτικού έργου; Πώς κρίνετε τα εκπαιδευτικά βοηθήματα; Πώς κρίνετε τα διαθέσιμα μέσα και υποδομές; Πώς κρίνετε τον βαθμό αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών; Πώς κρίνετε την αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων και τη μεταξύ τους συνεργασία; Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της διδασκαλίας με την έρευνα; Πώς κρίνετε τις συνεργασίες με εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού και του εξωτερικού και με το κοινωνικό σύνολο; Πώς κρίνετε την κινητικότητα του διδακτικού προσωπικού και των φοιτητών; 21 5 Ερευνητικό έργο 5.1 Πώς κρίνετε την προαγωγή της έρευνας στο πλαίσιο του Τμήματος; Πώς κρίνετε τα ερευνητικά προγράμματα και έργα που εκτελούνται στο Τμήμα; Πώς κρίνετε τις διαθέσιμες ερευνητικές υποδομές; Πώς κρίνετε τις επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος κατά την τελευταία πενταετία; Πώς κρίνετε τον βαθμό αναγνώρισης της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα από τρίτους; Πώς κρίνετε τις ερευνητικές συνεργασίες του Τμήματος; Πώς κρίνετε τις διακρίσεις και τα βραβεία ερευνητικού έργου που έχουν απονεμηθεί σε μέλη του Τμήματος; Πώς κρίνετε τον βαθμό συμμετοχής των φοιτητών/σπουδαστών στην έρευνα; 25 6 Σχέσεις με κοινωνικούς / πολιτιστικούς / παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς 6.1 Πώς κρίνετε τις συνεργασίες του Τμήματος με ΚΠΠ φορείς; Πώς κρίνετε τη δυναμική του Τμήματος για ανάπτυξη συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς; Πώς κρίνετε τις δραστηριότητες του Τμήματος προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και ενίσχυσης συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της συνεργασίας με ΚΠΠ φορείς με την εκπαιδευτική διαδικασία; 27

4 6.5 Πώς κρίνετε τη συμβολή του Τμήματος στην τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη; 7 Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης 7.1 Πώς κρίνετε τη στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; Πώς κρίνετε τη διαδικασία διαμόρφωσης στρατηγικής ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; 28 8 Διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές 8.1 Πώς κρίνετε την αποτελεσματικότητα των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών; Πώς κρίνετε τις υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας; Πώς κρίνετε τις υποδομές πάσης φύσεως που χρησιμοποιεί το Τμήμα; Πώς κρίνετε τον βαθμό αξιοποίησης νέων τεχνολογιών από τις διάφορες υπηρεσίες του Τμήματος (πλην εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου); Πώς κρίνετε τον βαθμό διαφάνειας και την αποτελεσματικότητα στη χρήση υποδομών και εξοπλισμού; Πώς κρίνετε τον βαθμό διαφάνειας και την αποτελεσματικότητα στη διαχείριση οικονομικών πόρων; 30 9 Συμπεράσματα Ποια, κατά την γνώμη σας, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης; Διακρίνετε ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία; 10 Σχέδια βελτίωσης 10 Περιγράψτε το βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων Περιγράψτε το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από τη Διοίκηση του Ιδρύματος Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από την Πολιτεία. 33 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Δ

5 1. Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης 1.1. Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα Ποια ήταν η σύνθεση της ΟΜΕΑ; Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία και απόφαση του Συμβουλίου του ΤΕΙ Σερρών (αρ. πρακτ. 2/ ) ορίστηκε τριμελής Ομάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης αποτελούμενη από τους: Μπαλουκτσή Αναστάσιο, Καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής & Επικοινωνιών του ΤΕΙ Σερρών, Μ.Ε. Θεοδωρίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και Προϊσταμένη του Τμήματος Γεωπληροφορικής & Τοπογραφίας, Ερρίκο Μουρατίδη, Καθηγητή του τμήματος Πολιτικών Δομικών Έργων (Αρ. Απόφασης Συμβουλίου ΤΕΙ. 34/ ) και Μπλιούμη Θεόδωρο φοιτητή του Τμήματος Γεωπληροφορικής & Τοπογραφίας. Μέλη της ΟΜΕΑ ανήκουν σε άλλα τμήματα του Τ.Ε.Ι. Σερρών επειδή το Τμήμα δεν διέθετε καθηγητές των βαθμίδων αυτών, όταν συστήθηκε η ΟΜΕΑ. Η τριμελής ομάδα εσωτερικής αξιολόγησης υποστηρίχθηκε στο έργο της σύνταξης της τελικής έκθεσης από τον Επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Κωνσταντίνο Παπαθεοδώρου, τον Καθηγητή Εφαρμογών Ελευθέριο Παναγιωτόπουλο και το μέλος ΕΤΠ του Τμήματος Γεωπληροφορικής & Τοπογραφίας Πασχάλη Γάκο (Πρακτικό 2 Γ.Σ ) Με ποιους και πώς συνεργάσθηκε η ΟΜΕΑ για τη διαμόρφωση της έκθεσης; Η ΟΜΕΑ συνεργάστηκε με όλα τα μέλη ΕΠ του Τμήματος καθώς και το σύνολο σχεδόν των συμβασιούχων διδασκόντων για την συμπλήρωση των σχετικών εντύπων της αξιολόγησης καθώς και συζήτηση πάνω στα κριτήρια της. Επίσης συνεργασία υπήρχε με τα μέλη ΕΤΠ καθώς και το διοικητικό προσωπικό της Γραμματείας. Τέλος, άριστη συνεργασία υπήρξε και με τους σπουδαστές του Τμήματος οι οποίοι υποστήριξαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία τη διαδικασία της αξιολόγησης Ποιες πηγές και διαδικασίες χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση πληροφοριών; α. Τα Απογραφικά Δελτία Μαθημάτων που συμπληρώθηκαν από το σύνολο του διδακτικού προσωπικού (μέλη Εκπαιδευτικού Προσωπικού και συμβασιούχοι διδάσκοντες με αυτοδύναμη διδασκαλία) που έχουν την ευθύνη διδασκαλίας και συντονισμού τους. β. Τα Απογραφικά Δελτία μελών Εκπαιδευτικού Προσωπικού (διδασκόντων) που συμπληρώθηκαν από το μεγαλύτερο μέρος των διδασκόντων. γ. Τα στατιστικά στοιχεία για τα μαθήματα και τις επιδόσεις των φοιτητών καθώς και άλλα συναφή στοιχεία που αντλήθηκαν από τη Γραμματεία του Τμήματος και από το σύστημα ηλεκτρονικής γραμματείας. δ. Στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των μονίμων και συμβασιούχων καθηγητών από την Γραμματεία του Τμήματος. ε. Συμπληρωματικά στοιχεία έχουν αντληθεί από την έρευνα για την απασχόληση των αποφοίτων του Τμήματος μέσω των υπευθύνων Πρακτικής Άσκησης Πώς και σε ποια έκταση συζητήθηκε η έκθεση στο εσωτερικό του Τμήματος; Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης για κάθε μάθημα κοινοποιήθηκαν στον αντίστοιχο διδάσκοντα για την ενημέρωσή του, ώστε να δίδεται η δυνατότητα αμφίδρομης διεπαφής με τους σπουδαστές, προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες διδασκαλίας προς όφελος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε ότι αφορά τη διαδικασία της αξιολόγησης, αυτή αναλύθηκε σε σειρά Γενικών Συνελεύσεων και συναντήσεων με τους διδάσκοντες και τους εκπροσώπους των σπουδαστών του Τμήματος. Η Εκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης παρελήφθη από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος τον Σεπτέμβριο 2010 (αρ. πρακτικού 10/5/ ). σελ. 1

6 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης. Στα θετικά στοιχεία πρέπει να περιληφθούν: Η μεγάλη συμμετοχή των σπουδαστών, οι οποίοι πλέον αντιλαμβάνονται τη διαδικασία ως ένα «βήμα» από το οποίο μπορούν να ακουστούν οι απόψεις τους και να εισακουστούν τα αιτήματά τους. Το γεγονός ότι η παρούσα φάση αφορά τον δεύτερο κύκλο αξιολόγησης δίνει τη δυνατότητα ανάδειξης των αποτελεσμάτων εφαρμογής της διαδικασίας, όπως αυτά προκύπτουν από τη σύγκριση με τα αποτελέσματα του προηγούμενου κύκλου. Η ενημέρωση των διδασκόντων για τα αποτελέσματα της διαδικασίας σε ότι αφορά το μάθημα ή τα μαθήματα που διδάσκουν, δίνει τη δυνατότητα βελτίωσης του παρεχόμενου εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου και της διεπαφής σπουδαστών/εκπαιδευτικών με θετικό αποτέλεσμα στην αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι σημαντικές δυσκολίες αφορούν το γεγονός ότι η διαδικασία έχει συνταχθεί με βάση τα προγράμματα σπουδών, όπως εφαρμόζονται σε Πανεπιστημιακά Ιδρύματα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δυσκολίες κατά την εφαρμογή της σε Τεχνολογικά Ιδρύματα και ο εξαιρετικά αυξημένος φόρτος εργασίας που δημιουργείται στο Εκπαιδευτικό Προσωπικό που ασχολείται με το θέμα αυτό, δεδομένου του συνολικά αυξημένου φόρτου εργασίας των Εκπαιδευτικών ΤΕΙ σε σχέση με τα μέλη ΔΕΠ Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. Τα έντυπα της αξιολόγησης πρέπει να προσαρμοστούν στα πλαίσια λειτουργίας των ΤΕΙ και φυσικά να υπάρχουν διαφορετικά έντυπα για ΤΕΙ και για Πανεπιστήμια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα αλλάξει η φιλοσοφία ή το ουσιαστικό μέρος της αξιολόγησης. Στα ΤΕΙ, κάθε ακαδημαϊκό έτος, υπάρχουν δύο πανομοιότυπα εξάμηνα (χειμερινό και θερινό) στα οποία επαναλαμβάνεται το ίδιο πρόγραμμα σπουδών. Υπό την έννοια αυτή, η απαίτηση για την διεξαγωγή της αξιολόγησης σε δύο διαδοχικά εξάμηνα (δύο φορές δηλαδή) του ακαδημαϊκού έτους είναι κατά την γνώμη μας σε ότι αφορά τα ΤΕΙ, περιττή σπατάλη πόρων. Επίσης οι πίνακες του παρόντος δελτίου αλλά και των άλλων σε πολλές περιπτώσεις δεν αντανακλούν στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των Ιδρυμάτων. Τέλος, η διαδικασία της αποδελτίωσης είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και επίπονη. Θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα προμήθειας εξοπλισμού και λογισμικού για την ηλεκτρονική αποδελτίωση των δελτίων αξιολόγησης. σελ. 2

7 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες Παρουσίαση του Τμήματος 2.1. Γεωγραφική θέση του Τμήματος (π.χ. στην πρωτεύουσα, σε μεγάλη πόλη, σε μικρή πόλη, συγκεντρωμένο, κατανεμημένο σε μια πόλη κλπ). Το Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ Σερρών ιδρύθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 200/ (ΦΕΚ 179/99 τ. Α ). Έχει την έδρα του στην πόλη των Σερρών (πρωτεύουσα του νομού Σερρών) και στεγάζεται σε νεόδμητο κτίριο από τον Σεπτέμβριο του 2009, που πληροί όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές από άποψη μεγέθους, λειτουργικότητας, αλλά και αισθητικής του χώρου, ώστε οι σπουδαστές να αφοσιωθούν απερίσπαστοι στο αντικείμενο σπουδών τους. Το ΤΕΙ Σερρών λειτουργεί σε ένα ενιαίο campus, όπου στεγάζονται τα επτά Τμήματα του, στα όρια της πόλης των Σερρών Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος Στελέχωση του Τμήματος σε διδακτικό, διοικητικό και εργαστηριακό προσωπικό, κατά την τελευταία πενταετία (ποσοτικά στοιχεία). Το Τμήμα λειτουργεί από το 2000 και σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται σε πίνακες στο τέλος του εντύπου (Πίνακας 11.1) κατά το ακαδημαϊκό έτος υπηρετούσαν στο Τμήμα οκτώ μέλη ΕΠ : μία Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, δύο Επίκουροι Καθηγητές και έξι Καθηγητές Εφαρμογών. Επίσης υπηρετούν τρεις ΕΤΠ, ενώ είναι τοποθετημένοι τρεις διοικητικοί υπάλληλοι για τις ανάγκες της Γραμματείας Αριθμός και κατανομή των φοιτητών ανά επίπεδο σπουδών (προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί) κατά την τελευταία πενταετία. Το Τμήμα παρέχει μόνο προπτυχιακό πρόγραμμα σε 1375 σπουδαστές για το ακαδημαϊκό έτος και τα σχετικά στοιχεία υπάρχουν στο τέλος του εντύπου στον Πίνακα Συμμετέχει επίσης ως συμπράττον Τμήμα με το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στη λειτουργία του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών με αντικείμενο (τίτλο) «Πρόληψη και Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών», στο οποίο κατά το ακαδημαϊκό έτος φοιτούσαν 60 μεταπτυχιακοί φοιτητές Σκοπός και στόχοι του Τμήματος Ποιοι είναι οι στόχοι και οι σκοποί του Τμήματος σύμφωνα με το ΦΕΚ ίδρυσής του; Το τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ Σερρών ιδρύθηκε το έτος 1999 (ΠΔ 200/ , ΦΕΚ 179/99 τ. Α ) με έναρξη λειτουργίας το ακαδημαϊκό έτος Το γνωστικό αντικείμενο του Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας, όπως καθορίζεται στην 52411/Ε5/ Απόφαση, (ΦΕΚ 742/ τ. Β ), καλύπτει τη γνωστική περιοχή της αποτύπωσης, οργάνωσης, ανάλυσης και διαχείρισης του χώρου. Συγκεκριμένα αφορά : τη δημιουργία και ενημέρωση του κατάλληλου χαρτογραφικού υπόβαθρου με χρήση τοπογραφικών και φωτογραμμετριών οργάνων και μεθόδων καθώς και τηλεπισκοπικής έρευνας, με χρήση σύγχρονων μεθόδων της επιστήμης και αρωγό την πληροφορική και με στόχο την αξιοποίηση του σε μελέτες οδοποιίας, υδραυλικής, πολεοδομίας, χωροταξίας, κτηματολογίου και γεωργικής ανάπτυξης. σελ. 3

8 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 τη διαχείριση και την αξιοποίηση πληροφοριών χώρου και την παραγωγή θεματικών χαρτών (Εφαρμογές Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών GIS) σε μελέτες κτηματολογίου, γεωλογίας, περιβαλλοντικών επιπτώσεων, χωροταξίας, πολεοδομίας, περιφερειακής ανάπτυξης, γεωργικής ανάπτυξης, αξιοποίησης και διαχείρισης φυσικών πόρων καθώς και πρόβλεψης διαχείρισης φυσικών καταστροφών). Το Τμήμα έχει ως αποστολή να προάγει την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων στην τεχνολογία και την επιστήμη που περιλαμβάνει το παραπάνω γνωστικό αντικείμενο, με τη διδασκαλία και την εφαρμοσμένη έρευνα και να παρέχει στους σπουδαστές τα απαραίτητα εφόδια που εξασφαλίζουν την άρτια εκπαίδευση και κατάρτιση τους και την επιστημονική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία και εξέλιξη Πώς αντιλαμβάνεται η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος τους στόχους και τους σκοπούς του Τμήματος; Μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας έχουν κατ επανάληψη εκφραστεί με θετικά σχόλια για την παρεχόμενη από το Τμήμα εκπαίδευση σε θέματα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας. Όπως είναι πλέον ευρέως αποδεκτό, οι επιστήμες της Γης αποτελούν ένα απόλυτα επίκαιρο επιστημονικό τομέα και η παρακολούθηση του περιβάλλοντος θα βασίζεται, όλο και περισσότερο, στην ψηφιακή επεξεργασία γεωδεδομένων, που λαμβάνονται από δορυφορικούς και επίγειους δέκτες και αναλύονται με τη βοήθεια Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) και παραδοσιακών μεθόδων. Η ακαδημαϊκή κοινότητα είναι ενήμερη για τις ανάγκες της αγοράς εργασίες, οι οποίες υλοποιούνται, είτε με τα μεγάλα έργα (Εθνικό Κτηματολόγιο, Χωροταξικός σχεδιασμός, εντάξεις περιοχών σε σχέδιο πόλης, οδικοί άξονες), είτε με τα διαχειριστικά προγράμματα (κοινωνία της πληροφορίας, αξιοποίηση πληροφοριών χώρου), τα οποία απαιτούν την απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού. Οι στόχοι και σκοποί του τμήματος καταδεικνύουν την προσπάθεια που συντελείται για παραγωγή εξειδικευμένου προσωπικού, το οποίο θα στελεχώσει υπηρεσίες, οργανισμούς και τεχνικές εταιρείες και θα συμβάλλει στη τεχνοοικονομική ανάπτυξη της χώρας Υπάρχει απόκλιση των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος από εκείνους που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Δεν υπάρχει καμμία απόκλιση από τους επίσημα διατυπωμένους στόχους του Τμήματος Επιτυγχάνονται οι στόχοι που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Αν όχι, ποιοί παράγοντες δρουν αποτρεπτικά ή ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή; Η επίτευξη των στόχων του Τμήματος θεωρείται ικανοποιητική με βάση το προσωπικό και τις υποδομές που διαθέτει. Παράγοντες που δρουν ανασταλτικά είναι: α) η μη θεσμοθέτηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων, β) ο εξαιρετικά μικρός αριθμός υπηρετούντων μελών Εκπαιδευτικού Προσωπικού, ο οποίος επιφέρει αυξημένο φόρτο εργασίας, που σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις σε Ερευνητικό, Διδακτικό και Διοικητικό έργο καθιστούν ανέφικτες οργανωτικές και εκπαιδευτικές επιλογές, γ) οι ελλείψεις επίσης σε Ειδικό Τεχνικό και εκπαιδευμένο Διοικητικό προσωπικό Θεωρείτε ότι συντρέχει λόγος αναθεώρησης των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος; Δεν συντρέχει λόγος αναθεώρησης των επίσημα διατυπωμένων στόχων του Τμήματος. Αν μεταβληθούν τα δεδομένα, είτε λόγω εξέλιξης της τεχνολογίας, είτε λόγω απαιτήσεων της αγοράς εργασίας, πιθανό να χρειαστεί η αναθεώρησή τους, στο μεσοπρόθεσμο μέλλον Διοίκηση του Τμήματος Ποιες επιτροπές είναι θεσμοθετημένες και λειτουργούν στο Τμήμα;. Τριμελής Επιτροπή επικαιροποίησης του προγράμματος σπουδών Ποιοι εσωτερικοί κανονισμοί (π.χ. εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών) υπάρχουν στο Τμήμα; σελ. 4

9 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Η λειτουργία του Τμήματος υπόκειται στους παρακάτω κανονισμούς του ΤΕΙ Σερρών : Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του ΤΕΙ Σερρών (αριθμ /Ε5/2004 Υ.Α., ΦΕΚ 1749/Β/ ). Κανονισμός σπουδών του ΤΕΙ Σερρών (αριθμ. Ε5/929, 1794, 2050/1999 Υ.Α., ΦΕΚ 2285/Β/ ). Κανονισμός λειτουργίας νησίδας Η/Υ Κανονισμός πτυχιακών εργασιών Είναι διαρθρωμένο το Τμήμα σε Τομείς; Σε ποιούς; Ανταποκρίνεται η διάρθρωση αυτή στη σημερινή αντίληψη του Τμήματος για την αποστολή του; Το τμήμα δεν είναι διαρθρωμένο σε τομείς εξαιτίας της έλλειψης Εκπαιδευτικού Προσωπικού. Η δημιουργία τομέων είναι στις άμεσες προτεραιότητες του Τμήματος, αλλά θα πρέπει να ακολουθήσει τη στελέχωση του Τμήματος με επιπλέον μέλη ΕΠ. 3. Προγράμματα Σπουδών 3.1. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και στις απαιτήσεις της κοινωνίας; Το πρόγραμμα σπουδών συντάχθηκε από ειδική επιστημονική ομάδα εργασίας με συνεκτίμηση των ελληνικών εκπαιδευτικών δεδομένων και των δεδομένων αντίστοιχων τμημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εγκρίθηκε με την 11/ απόφαση του Ι.Τ.Ε. Η ικανοποίηση της κοινωνίας από το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών αποδεικνύεται αφ ενός από τη ζήτηση για πρακτική άσκηση των σπουδαστών, τόσο στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, όσο και από την απορρόφηση των αποφοίτων μας στην αγορά εργασίας. Υπάρχει σταθερή προτίμηση του τμήματος από τους υποψηφίους των γενικών εξετάσεων. Το Τμήμα, συστηματικά και κατά περιόδους, διεξάγει έρευνα για την απορρόφηση των αποφοίτων του από την αγορά εργασίας. Η πρώτη έρευνα της εργασιακής κατάστασης των πτυχιούχων από το τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2005 Φεβρουαρίου 2006 και τα αποτελέσματά της έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο ( ενώ μία δεύτερη είναι ήδη σε εξέλιξη. Στα πλαίσια έρευνας για την αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών του Τμήματος με τίτλο «Αναμόρφωση προπτυχιακού προγράμματος σπουδών του τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας» συντάχθηκαν ερωτηματολόγια, που απευθύνθηκαν στους σπουδαστές, που πραγματοποιούσαν την πρακτική τους άσκηση και αντίστοιχα ερωτηματολόγια στους εργοδότες των σπουδαστών, από τα οποία προέκυψαν κυρίως θετικά συμπεράσματα για το ισχύον προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, καθώς και ορισμένες προτάσεις μερικής αναδιάρθρωσης ( Έχει ολοκληρωθεί η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων στα πλαίσια της αναμόρφωσης προπτυχιακού προγράμματος σπουδών του Τμήματος. Μετά και την επικαιροποίηση των δεδομένων, έχουν κοινοποιηθεί τα αποτελέσματα στους διδάσκοντες και εμπλεκόμενους με σκοπό τη κατάθεση προτάσεων και απόψεων συλλογικού και συνολικού χαρακτήρα. Το πρόγραμμα σπουδών είναι ανηρτημένο στην ιστοσελίδα του ΤΕΙ Σερρών, στην αντίστοιχη σελίδα του τμήματος. Κοινοποιήθηκε στα ΚΕΣΥΠ της Ελλάδος, μέσω του ΚΕΣΥΠ Σερρών, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα γνωστοποίησης προς κάθε ενδιαφερόμενο υποψήφιο, ο/η οποίος/α θα αποταθεί σε συμβουλευτικό επίπεδο στον φορέα. Όπως προαναφέρθηκε, πραγματοποιήθηκε έρευνα της εργασιακής κατάστασης των πτυχιούχων (Δεκέμβριος 2005 Φεβρουάριος 2006), η οποία διεξήχθη με τη συμπλήρωση κλειστού ερωτηματολογίου (46 κλειστές και 1 ανοικτή) σε 67 αποφοίτους. Μέχρι τότε υπήρχαν συνολικά 95 απόφοιτοι. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι απόφοιτοι του Τμήματος είχαν μια θετική υποδοχή από την αγορά εργασίας. Από την έρευνα έχει επίσης προκύψει ότι το 20% των αποφοίτων συνεχίζουν την εκπαίδευση (2% για 2 ο πτυχίο και 18% για μεταπτυχιακές σπουδές), γεγονός που αποτελεί δείκτη της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Αυτή την εποχή, έχει ξεκινήσει μία νέα έρευνα σχετικά με τους απόφοιτους του Τμήματος προκειμένου να αποτυπωθεί η υφιστάμενη και εν μέσω οικονομικής κρίσης σελ. 5

10 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 κατάσταση και να εξαχθούν σχετικά συμπεράσματα, ώστε να είναι δυνατή η διερεύνηση της εξέλιξης της απορρόφησης των αποφοίτων του Τμήματος από την αγορά εργασίας Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Το πρόγραμμα σπουδών συντίθεται από μαθήματα Γενικής Υποδομής, Ειδικής Υποδομής, Ειδικότητας και ΔΟΝΑ. Μαθήματα Αριθμός Ποσοστό (%) Γενικής υποδομής 9 21,43 Ειδικής υποδομής 14 33,33 Ειδικότητας 12 28,57 Δ.Ο.Ν.Α. (Διοίκησης, 7 16,67 Οικονομίας, Νομοθεσίας και Ανθρωπιστικών σπουδών) Σύνολο ,00 Με το ισχύον πρόγραμμα σπουδών δεν υπάρχουν υποχρεωτικώς επιλεγόμενα μαθήματα. Τα υπάρχοντα μαθήματα είναι είτε αμιγώς θεωρητικά είτε μικτά. Η σχέση συνολικά μεταξύ Θεωρητικής και Εργαστηριακής διδασκαλίας είναι 180 ώρες θεωρία και 80 ώρες εργαστήρια. Η ύλη των μαθημάτων περιγράφεται στο περίγραμμα σπουδών, το οποίο κάθε διδάσκων χρησιμοποιεί ως κατευθυντήρια γραμμή. Οργανώνονται στην αρχή του εξαμήνου συνήθως, συναντήσεις μεταξύ διδασκόντων, όπου συζητούνται τα σημεία, στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση από τους διδάσκοντες του μαθήματος, ως προαπαιτούμενες γνώσεις. Η επικάλυψη ύλης είναι περιορισμένη και εφαρμόζεται με την έννοια της επανάληψης σε σημειακά θέματα, τα οποία έχουν ενδιαφέρον και εξετάζονται από διαφορετική γωνία ή ενσωματώνονται στο μάθημα ως προέκταση πρότερης γνώσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι μετατροπές σε συστήματα αναφοράς, οι κλίμακες, οι γεωαναφορές, τα χαρτογραφικά και τοπογραφικά υπόβαθρα. Σε επίπεδο προπτυχιακού προγράμματος σπουδών θεωρείται ότι είναι ορθολογική η έκταση της ύλης των μαθημάτων, καθ όσον αναπτύσσεται ισόρροπα το γνωστικό αντικείμενο της Γεωπληροφορικής (που συμπεριλαμβάνει μαθήματα πληροφορικής, Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών και των εφαρμογών τους, τηλεπισκόπησης) με τα μαθήματα αποτύπωσης γεω χωρικών δεδομένων, ανάλυσης και διαχείρισης χώρου (που περιλαμβάνει μαθήματα τοπογραφίας, γεωδαισίας, φωτογραμμετρίας, κ.λ.π.). Για την επανεκτίμηση αναπροσαρμογή και επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων αντλούνται πληροφορίες από τους εργοδότες των σπουδαστών, στους οποίους πραγματοποιούν την πρακτική τους, από δεδομένα συνεδρίων και ημερίδων για τη τρέχουσα και μελλοντική κατάσταση της εξέλιξης του κλάδου, από τις ακαδημαϊκές δομές της Γεωπληροφορικής χωρών του εξωτερικού και από τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος της Αναμόρφωσης του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών. Στο Τμήμα υπάρχει σύστημα προαπαιτούμενων μαθημάτων σε πέντε μαθήματα. Η εφαρμογή του συστήματος περιορίζει δυσλειτουργίες του μαθήματος, που έπεται, διότι διασφαλίζει την παρουσία του απαραίτητου γνωστικού υποβάθρου από το προηγούμενο μάθημα. Το σύνολο των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι 42, εκ των οποίων τα πέντε (5) μαθήματα εμπίπτουν σε αυτή τη κατηγορία (12,5%). Το Τμήμα δεν προσφέρει μαθήματα σε άλλα προγράμματα σπουδών άλλων Τμημάτων. Σε ότι αφορά την Ξένη Γλώσσα αυτή προσφέρεται ως προαιρετικό μάθημα «Ορολογία Ειδικότητας» στα Αγγλικά. Αμιγώς ξένη γλώσσα δεν υπάρχει στην ύλη των μαθημάτων. Εναλλακτικά κάθε ενδιαφερόμενος/η μπορεί να παρακολουθήσει ξένη γλώσσα (Αγγλικά) στο τμήμα ξένων γλωσσών του ΤΕΙ Σερρών. Με αυτή τη θεσμοθέτηση, οργανώνεται καλύτερη η αναλογία των τμημάτων μεταξύ εκπαιδευτή εκπαιδευόμενου και ελαχιστοποιείται το κόστος. Παρ όλα αυτά, η προσθήκη της διδασκαλίας ξένης γλώσσας στο υπό αναμόρφωση Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών, αποτελεί μία εξαιρετικά πιθανή επιλογή Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα ; Το εξεταστικό σύστημα χαρακτηρίζεται από πολλαπλότητα, διαφάνεια και ευελιξία. Κύριος τρόπος εξέτασης είναι οι γραπτές εξετάσεις, όμως κατά περίπτωση και σύμφωνα με όσα προβλέπει ο Νόμος, υπάρχει και προφορική εξέταση (με την παρουσία δεύτερου εξεταστή συναφούς αντικειμένου). Στη σελ. 6

11 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 διάρκεια του εξαμήνου και κυρίως στα εργαστηριακά μαθήματα υπάρχει ανάθεση ατομικών ή ομαδικών εργασιών, ενώ σε αρκετά μαθήματα υπάρχουν ενδιάμεσα «τεστ προόδου». Οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα μετά τις γραπτές εξετάσεις, να ζητήσουν να δουν το γραπτό τους και να το συζητήσουν με τον υπεύθυνο διδάσκοντα του μαθήματος. Στο τελευταίο εξάμηνο, οι σπουδαστές εκπονούν πτυχιακή εργασία το θέμα της οποίας μπορεί να προταθεί, είτε από τους ίδιους, είτε από τον επιβλέποντα. Το θέμα της πτυχιακής εργασίας υποβάλλεται στη Γραμματεία του Τμήματος και στον υπεύθυνο των πτυχιακών εργασιών και ορίζεται τριμελής επιτροπή εξέτασης αποτελούμενη από τον επιβλέποντα και δύο άλλους διδάσκοντες συναφούς αντικειμένου. Η παρουσίαση και βαθμολόγηση των πτυχιακών είναι ανοικτή δημόσια διαδικασία, τόσο σε ότι αφορά την παρακολούθηση, όσο και τη συμμετοχή των παρευρισκομένων με ερωτήσεις, παρατηρήσεις ή σχόλια διασφαλίζοντας έτσι την μέγιστη δυνατή διαφάνεια όλης της διαδικασίας. Για την υποβοήθηση της διαδικασίας αξιολόγησης των πτυχιακών εργασιών, χρησιμοποιείται από την τριμελή εξεταστική επιτροπή ένα φύλλο αξιολόγησης με τυποποίηση των κριτηρίων αξιολόγησης της πτυχιακής εργασίας. Παράλληλα, έχει εκπονηθεί και είναι διαθέσιμος μέσω της ιστοσελίδας του Τμήματος ο ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος είναι ανάλογο προγραμμάτων σπουδών ξένων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και ταυτόχρονα προσαρμοσμένο στα δεδομένα της Ελληνικής αγοράς εργασίας. Έχει, στο μεγαλύτερο μέρος του, προσαρμοσθεί στις προδιαγραφές που ορίσθηκαν με τη συνθήκη της Μπολώνια και συνεπώς βρίσκεται σε μεγάλη συνάφεια με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Κατά καιρούς, φοιτητές του Τμήματος φοιτούν εξάμηνα σπουδών τους σε Ιδρύματα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντίστροφα, φοιτητές ξένων Ιδρυμάτων φοιτούν στο Τμήμα ή εκπονούν τις Πτυχιακές/Διπλωματικές τους εργασίες υπό την επίβλεψη μελών ΕΠ του Τμήματος Πώς κρίνετε την πρακτική άσκηση των φοιτητών; Η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική για την απόκτηση του πτυχίου για όλους τους φοιτητές και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των σπουδών τους (άρθρο 24, Ν.1404/83) και είναι εξάμηνης διάρκειας (6 μήνες). Οι φορείς και εταιρείες που επιθυμούν να απασχολήσουν φοιτητές για πρακτική άσκηση ενημερώνουν το τμήμα και περιληπτικά περιγράφουν το αντικείμενο εργασιών. Το Τμήμα ορίζει υπεύθυνους παρακολούθησης των πρακτικών ασκήσεων. Διοργανώνεται συνάντηση των σπουδαστών με τους υπεύθυνους παρακολούθησης, στους οποίους γνωστοποιούνται οι θέσεις πρακτική άσκησης που υπάρχουν διαθέσιμες. Ανάλογα με τη κατεύθυνση που επιθυμεί κάθε φοιτητής επιλέγει τη θέση. Σε περίπτωση κοινής προτίμησης προηγείται ο φοιτητής με τη καλλίτερη επίδοση. Υποστηρικτική διαδικασία ασκεί και το Γραφείο Διασύνδεσης του ΤΕΙ Σερρών. Η πρακτική άσκηση εποπτεύεται από δύο Εκπαιδευτικούς του Τμήματος. Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης υπάρχει επικοινωνία των Εκπαιδευτικών/Εποπτών του Τμήματος με εκπροσώπους του φορέα απασχόλησης. Πραγματοποιούνται επισκέψεις από τους Εκπαιδευτικούς/Επόπτες στο χώρο του φορέα εκτέλεσης της πρακτικής άσκησης, όπου ενημερώνονται για το γνωστικό επίπεδο και την εν γένει επίδοση του ασκούμενου σε θέματα πρωτοβουλίας, ικανότητας συνεργασίας, ποιοτικής και ποσοτικής απόδοσης, τήρησης ωραρίου, επιμέλειας και οργανωτικής ικανότητας. Μετά την ολοκλήρωση της πρακτικής άσκησης ο σπουδαστής υποβάλλει στη Γραμματεία του Τμήματος το βιβλίο πρακτικής άσκησης κατάλληλα συμπληρωμένο με τον αριθμό εβδομαδιαίων εκθέσεων, το χρόνο και το αντικείμενο απασχόλησης, τις ημέρες απουσίας και την επίδοσή του και αποδεικτικά Κοινωνικής Ασφάλισης (ΙΚΑ) για την πιστοποίηση της διάρκειας. Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι υπάρχουν ελλείψεις στην εποπτεία των πρακτικών κυρίως λόγω ελλείψεως μόνιμου ΕΠ (στο Τμήμα υπηρετούν 8 μέλη ΕΠ) και έλλειψης πόρων για μετακινήσεις των εποπτών στις έδρες πραγματοποίησης της πρακτικής άσκησης στις περιπτώσεις που είναι εκτός Σερρών. Η πρακτική άσκηση αποτελεί θετική παράμετρο στην εκπαίδευση των φοιτητών καθώς συμβάλλει: Στην ενημέρωση των ασκουμένων για την διάρθρωση και λειτουργία των μονάδων παραγωγής ή υπηρεσιών. Στην αντίληψη των οικονομικών, διοικητικών, τεχνολογικών και νομοθετικών παραγόντων που επηρεάζουν τις συνθήκες εργασίας, σε όλα τα στάδια (ανάληψη, εκτέλεση, σύνθεση, διεκπεραίωση). σελ. 7

12 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Στην ενεργό συμμετοχή των ασκουμένων στις διαδικασίες και μεθόδους παραγωγής ή παροχής υπηρεσιών. Στο συσχετισμό των θεωρητικών και εργαστηριακών γνώσεων που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών με τα προβλήματα των χώρων εφαρμογής. Επιπλέον σε αρκετές περιπτώσεις συνδέεται η εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας με την πρακτική άσκηση με προφανή θετικά αποτελέσματα (σύντμηση του χρόνου σπουδών, ποιότητα πτυχιακής εργασίας) Από τις επαφές των εποπτών με τους φορείς, υπηρεσίες και ιδιωτικές επιχειρήσεις φαίνεται ότι οι εργοδότες είναι ικανοποιημένοι από τις επιδόσεις των ασκούμενων. Αυτό αναδεικνύεται και από την επαναλαμβανόμενη επιθυμία των φορέων για απασχόληση ασκούμενων με αποστολή σχετικών αιτημάτων. Όπως προαναφέρθηκε οι εννέα στους δέκα αποφοίτους κρίνουν τα προσόντα που απέκτησαν στο Τμήμα ως επαρκή ή απολύτως επαρκή και η μεγάλη πλειοψηφία των αποφοίτων δεν συνάντησε προβλήματα στο εργασιακό περιβάλλον που να σχετίζονται με την ποιότητα ή το είδος των γνώσεων που απέκτησε κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Τμήμα (βλ. Όπως φαίνεται δε από τη σχετική έρευνα για την απασχόληση των αποφοίτων του Τμήματος σε πολλές περιπτώσεις η επιτυχής πρακτική άσκηση στο ιδιωτικό τομέα συνδέεται και με προοπτικές μελλοντικής απασχόλησης του πτυχιούχου στην συγκεκριμένη επιχείρηση. Το ίδιο σε ένα βαθμό ισχύει και σε περιπτώσεις απασχόλησης σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του Δημοσίου, όπου η επιτυχής ολοκλήρωση της πρακτικής συμβάλλει στη γνωστοποίηση της παρεχόμενης ειδικότητας από το Τμήμα και σε μελλοντικές προκηρύξεις θέσεων σχετικής ειδικότητας (προκηρύξεις μέσω ΑΣΕΠ). Όλη η διαδικασία της πραγματοποίησης πρακτικών ασκήσεων έχει οδηγήσει στη δημιουργία ορισμένων άτυπων δικτύων συνεργασίας του Τμήματος και τοπικών κυρίως φορέων (δημόσιων και ιδιωτικών) που συντηρείται και μέσω του Γραφείου Διασύνδεσης του ΤΕΙ Σερρών. 3.2 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τίτλος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πρόληψη και διαχείριση φυσικών καταστροφών» ( Τμήματα και Ιδρύματα που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Τα τμήματα που συμπράττουν είναι το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας του ΤΕΙ Σερρών. Υπεύθυνο Τμήμα είναι το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν από την πλευρά του Τμήματος ένα μέλος ΕΠ με ανάθεση μαθημάτος και επίσης 2 μέλη ΕΠ στη διοίκηση του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και τις απαιτήσεις της κοινωνίας; Το θέμα της αντιμετώπισης και του περιορισμού των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών είναι ένα πάντα επίκαιρο θέμα με σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στην κοινωνία. Η εκπαίδευση επιστημόνων κατάλληλων να στελεχώσουν αντίστοιχες υπηρεσίες και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος των φυσικών καταστροφών συνεισφέρει ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Σε ότι αφορά το Τμήμα Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας, αυτό συμμετέχει στο ΠΜΣ συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και χρησιμοποίηση των κατάλληλων εργαλείων στα πλαίσια της παραπάνω διαδικασίας, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της διδασκαλίας μαθημάτων ενώ επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα στους Μεταπτυχιακούς φοιτητές του να εξειδικευτούν σε έναν απαιτητικό, σύγχρονο και πάντα επίκαιρο επιστημονικό χώρο. Με βάση τα παραπάνω, ο βαθμός ανταπόκρισης του παραπάνω Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών κρίνεται εξαιρετικά θετικός. Από την αντίστοιχη διαδικασία εσωτερικής αξιολόγησης του παραπάνω ΠΜΣ, προέκυψε το αίτημα των Μεταπτυχιακών φοιτητών για την ένταξη ενός ακόμη μαθήματος Γεωπληροφορικής στον πρώτο κύκλο μαθημάτων του Π.Μ.Σ. Επισημαίνεται ότι έχει για ολοκληρωθεί και η εξωτερική αξιολόγηση του συγκεκριμένου ΠΜΣ. σελ. 8

13 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Η ανταπόκριση του ΠΜΣ στους στόχους της κοινωνίας ελέγχεται μέσω της διερεύνησης της επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων του ΠΜΣ όσο και της ανταπόκρισης φορέων που εμπλέκονται στο θέμα της πρόληψης και της διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Η μέχρι τώρα ανταπόκριση τόσο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας όσο και του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας είναι θετική. Αξίζει να σημειωθεί ότι στελέχη των παραπάνω Υπηρεσιών καθώς και στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Αεροπορίας έχουν φοιτήσει ή φοιτούν στο παραπάνω ΠΜΣ. Το Πρόγραμμα Σπουδών του ΠΜΣ καθώς και η διδακτική διαδικασία στο σύνολό της, ελέγχεται από την Επιτροπή Παρακολούθησης και Διαχείρισης του ΠΜΣ, η οποία συνέρχεται τακτικά και αντιμετωπίζει άμεσα διδακτικά ή άλλα προβλήματα. Αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί και η διαδικασία εξωτερικής αξιολόγησης του ΠΜΣ. Η δημοσιοποίηση του προγράμματος γίνεται μέσω της ιστοσελίδας του ΠΜΣ. Επίσης, μέσω της ίδιας ιστοσελίδας γίνεται και προσπάθεια παρακολούθησης της επαγγελματικής πορείας των αποφοίτων του ΠΜΣ. Μέχρι τώρα είναι γνωστή η πορεία δώδεκα (12) αποφοίτων οι οποίοι στελεχώνουν επιχειρήσεις και φορείς τόσο του ιδιωτικού όσο και του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα ή εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Υπάρχουν τρία προπαρασκευαστικά μαθήματα ομογενοποίησης, που ως στόχο έχουν την, από επιστημονική άποψη, ομογενοποίηση του συνόλου των μεταπτυχιακών φοιτητών οι οποίοι διαθέτουν διαφορετικό προπτυχιακό επιστημονικό υπόβαθρο. Όλα τα μαθήματα είναι μαθήματα του κανονικού προγράμματος και είναι μαθήματα ειδίκευσης. Όλα τα μαθήματα του ΠΜΣ είναι υποχρεωτικά. Προαπαιτούμενα είναι μόνο τα μαθήματα ομογενοποίησης, τα οποία οι μεταπτυχιακοί φοιτητές παρακολουθούν αμέσως μετά την επιλογή τους. Η θεωρητική διδασκαλία καλύπτει το 60 65% του συνολικού χρόνου ενώ η εφαρμοσμένη διδασκαλία σε εργαστήρια, το υπόλοιπο. Επιπλέον, υπάρχει η απαίτηση εκπόνησης θεματικών εργασιών σε διάφορα μαθήματα, η συμμετοχή σε ασκήσεις υπαίθρου αλλά και σε εκπαιδευτικές εκδρομές. Ο συντονισμός μεταξύ των μαθημάτων γίνεται με ευθύνη του Επιστημονικά Υπευθύνου του ΠΜΣ και των Υπευθύνων των μαθημάτων. Δεν υπάρχουν κενά ύλης ενώ και η έκταση της ύλης κινείται σε λογικά πλαίσια. Επανεκτίμηση, αναπροσαρμογή και επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων γίνεται με ευθύνη των Υπευθύνων και τις εισηγήσεις όλων των εμπλεκομένων διδασκόντων και φυσικά μέσω μιάς διαδικασίας συνεχούς εσωτερικής αξιολόγησης Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; Η βαθμολόγηση γίνεται με ευθύνη του υπευθύνου του αντίστοιχου μαθήματος και περιλαμβάνει την εκπόνηση και υποστήριξη θέματος και τελική εξέταση. Υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου των γραπτών, ενώ η παρουσίαση των θεμάτων γίνεται δημοσίως. Οι προδιαγραφές της πτυχιακής εργασίας είναι δεδομένες και αφορούν τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά χαρακτηριστικά (από άποψη διάρκειας εκπόνησης). Η εργασία πρέπει να περιλαμβάνει και ένα ουσιαστικό ερευνητικό μέρος Πώς κρίνετε τη διαδικασία επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών; Η επιλογή γίνεται με βάση μια απολύτως διαφανή διαδικασία αξιολόγησης των υποψηφιοτήτων. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση τον βαθμό πτυχίου, τις επιδόσεις σε μαθήματα συναφή με το αντικείμενο του ΠΜΣ και την εκπόνηση διπλωματικής ή πτυχιακής εργασίας σε συναφή επιστημονικό χώρο. Στη διαδικασία επιλογής περιλαμβάνεται και συνέντευξη του υποψηφίου ενώπιον της επιτροπής Διαχείρισης και Παρακολούθησης του ΠΜΣ. Η όλη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων γίνεται μέσω δημοσιεύσεων στον τύπο και ανάρτησης στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ. Στην ιστοσελίδα δημοσιοποιούνται και τα αποτελέσματα της διαδικασίας επιλογής. Κατά μέσο όρο στο ΜΠΣ γίνονται αποδεκτές περίπου το 30% 40% των υποψηφιοτήτων που υποβάλλονται. σελ. 9

14 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες Πώς κρίνετε τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Το ΠΜΣ χρηματοδοτήθηκε κατά τα πέντε πρώτα έτη λειτουργίας του από το πρόγραμμα του ΥΠΕΠΘ ΕΠΕΑΕΚ. Μετά τη λήξη της χρηματοδότησης από ΕΠΕΑΕΚ, τα λειτουργικά έξοδα του ΠΜΣ καλύφθηκαν από την Επιτροπή Ερευνών του ΕΚΠΑ και από την Επιτροπή Ερευνών του ΤΕΙ Σερρών. Οι πόροι του προγράμματος διατίθενται για την αγορά βιβλίων, αναλωσίμων και εξοπλισμού, εκπαιδευτικές εκδρομές, μετακινήσεις διδασκόντων, προσκλήσεις και μετακινήσεις διακεκριμένων επιστημόνων του αντιστοίχου επιστημονικού χώρου Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Το πρόγραμμα προς το παρόν έχει σχετικά περιορισμένη διεθνή διάσταση. Πάντως το 5% των διδασκόντων προέρχεται από το εξωτερικό. Μαθήματα σε ξένη γλώσσα δεν διδάσκονται ενώ δεν υπάρχει συμμετοχή αλλοδαπών φοιτητών στο ΠΜΣ Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών Τα ΤΕΙ δεν έχουν δικαίωμα απονομής Διδακτορικών Τίτλων Πώς κρίνετε τον βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και τις απαιτήσεις της κοινωνίας; Πώς κρίνετε τη δομή του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών; Πώς κρίνετε τη διαδικασία επιλογής των υποψηφίων διδακτόρων; Πώς κρίνετε την οργάνωση σεμιναρίων και ομιλιών; Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών; Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; σελ. 10

15 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες Διδακτικό έργο 4.1. Πώς κρίνετε την αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού; Η αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού μπορεί να αξιολογηθεί με διάφορα κριτήρια πάντως πρέπει να εντάσσεται μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των συνθηκών παροχής τους εκπαιδευτικού έργου. Ένα από τα κριτήρια είναι η αξιολόγηση των ίδιων των φοιτητών του Τμήματος. Η αξιολόγηση του διδακτικού έργου και των μαθημάτων του Τμήματος έγινε από τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των ακαδημαϊκών ετών (εαρινό εξάμηνο) και (χειμερινό εξάμηνο). Η πρώτη, κατά το εαρινό εξάμηνο είχε, συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο εφαρμογής της αξιολόγησης ( ), αύξηση συμμετοχής των σπουδαστών κατά 60%. Συγκεκριμένα, συμπληρώθηκαν 2319 δελτία και εάν ληφθεί υπόψη ότι ο κάθε σπουδαστής δηλώνει 6 έως 7 μαθήματα ανά εξάμηνο, ο αριθμός των σπουδαστών που συμμετείχαν υπολογίζεται σε 360 περίπου. Ο αριθμός αυτός συγκρινόμενος με τους 220 περίπου σπουδαστές που τελικά συμμετείχαν στην προηγούμενη περίοδο εφαρμογής της διαδικασίας δείχνει μία σημαντική βελτίωση αποδοχής της διαδικασίας από τους σπουδαστές του Τμήματος. Επισημαίνεται ότι δελτία συμπληρώθηκαν τόσο κατά της διάρκεια όλων των διαλέξεων του θεωρητικού μέρους μαθημάτων όσο και κατά τη διάρκεια όλων των εργαστηριακών ασκήσεων (εργαστηρίων) σχεδόν όλων των μαθημάτων (37 από τα συνολικά 42 μαθήματα) δεδομένου ότι σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν περισσότερα του ενός τμήματα εργαστηρίων για κάθε μάθημα. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι τα ερωτηματολόγια της ΑΔΙΠ που διανεμήθηκαν και συμπληρώθηκαν από τους φοιτητές του Τμήματος, σε μεγάλο βαθμό δεν αντανακλούν τις ιδιαιτερότητες και την εκπαιδευτική πραγματικότητα των ΤΕΙ με αποτέλεσμα την δυσκολία εξαγωγής συμπερασμάτων από συγκεκριμένες ερωτήσεις. Κατά τη φάση της επεξεργασίας, έγιναν οι σχετικές προσαρμογές με την εξαίρεση κατά περίπτωση ερωτήσεων, οι οποίες εμφανώς δεν είχαν νόημα ύπαρξης για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Για την εξαγωγή των επιμέρους και των τελικών συνολικών συμπερασμάτων έγινε επεξεργασία των ερωτηματολογίων και ομαδοποίηση των 37 απαντήσεων στις αντίστοιχες ερωτήσεις σε τρία κύρια πεδία: α. την αξιολόγηση του μαθήματος, β. την αξιολόγησης των διδασκόντων, γ. το φόρτο εργασίας για την παρακολούθηση του μαθήματος. Ο μέσος όρος των απαντήσεων στα τρία αυτά πεδία μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί τον σύνθετο δείκτη συνολικής αξιολόγησης κάθε μαθήματος. Σχετικά με την αξιολόγηση των διδασκόντων από τους φοιτητές πρέπει να σημειωθεί ότι η αξιολόγηση αφορά τη σχέση διδασκόντων και των συγκεκριμένων μαθημάτων. Αυτό σημαίνει ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει διαφορετική ατομική αξιολόγηση του διδάσκοντα (ή της διδακτικής ομάδας) ανάλογα με το διδασκόμενο μάθημα. Δηλαδή, όπως προκύπτει από τα ερωτηματολόγια, οι διδάσκοντες κατά κανόνα αξιολογούνται διαφορετικά, ανάλογα με το μάθημα που διδάσκουν, αν και οι αποκλίσεις είναι συνήθως μικρές. Υπό την έννοια αυτή δεν αποτελεί ατομική αξιολόγηση των καθηγητών (μονίμων ή εκτάκτων), αλλά αξιολόγηση του διδάσκοντα σε σχέση με το διδασκόμενο μάθημα. Ο μέσος όρος της αξιολόγησης για το σύνολο των διδασκόντων είναι 3,8 με άριστα το 5. Η επίδοση αυτή θα πρέπει ως μέσος όρος να θεωρηθεί πολύ ικανοποιητική δεδομένου μάλιστα ότι από τους 53 διδάσκοντες τα υπηρετούντα μέλη Ε.Π. είναι μόλις 8. Η υψηλή αυτή βαθμολογία οφείλεται στο υψηλό επιστημονικό επίπεδο του συνόλου των διδασκόντων. Επιπλέον πρέπει να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των διδασκόντων (19) αξιολογήθηκαν άνω του μέσου όρου (3,8) ενώ οι περισσότεροι απ αυτούς (συνολικά 16), αξιολογήθηκαν άνω του 4. Η μέγιστη βαθμολογία ήταν 4,4 ενώ η ελάχιστη 2,3 (1). Αντίστοιχα αποτελέσματα προέκυψαν από την εφαρμογή της διαδικασίας κατά το χειμερινό εξάμηνο Στα πλαίσια της διαδικασίας συμπληρώθηκαν, αποδελτιώθηκαν και ταξινομήθηκαν 2288 ερωτηματολόγια που αντιστοιχούσαν σε όλα τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών (42/42) ενώ οι σπουδαστές που συμμετείχαν, υπολογίζονται με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται πιο πάνω, σε 350. Η αξιολόγηση έγινε ανά μάθημα και ανά διδάσκοντα, αφού στη διδασκαλία πολλών μαθημάτων συμμετέχουν περισσότεροι του ενός διδάσκοντες που αναλαμβάνουν το θεωρητικό ή τμήματα του εργαστηριακού μέρους. Ο Μέσος Όρος (Μ.Ο.) που εμφανίζεται ανά μάθημα αφορά στην περίπτωση αυτή, τον μέσο όρο της βαθμολογίας των διδασκόντων που εμπλέκονται στη διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος. Ο Μ.Ο. της αξιολόγησης του συνόλου των διδασκόντων είναι 3.7 με 24 από αυτούς να βαθμολογούνται καλύτερα από τον μέσο όρο (3.7) και 9 να ξεπερνούν το 4.0. Γενικά βαθμολογίες άνω του 3 θα πρέπει να θεωρηθούν ικανοποιητικές, με δεδομένες μάλιστα και τις συνθήκες εργασίας του εκπαιδευτικού προσωπικού στα ΤΕΙ. σελ. 11

16 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Πίνακας Αξιολόγηση των διδασκόντων Αξιολόγηση διδασκόντων από τους φοιτητές (1 ο εξάμηνο αξιολόγησης) Κλίμακα Διδάσκοντες 0 έως 2,5 1 2,5 έως έως 3,5 2 3,5 έως και πάνω 17 ΜΟ 3,8 Max 4,3 Min 2,4 Αξιολογηθέντα Μαθήματα = 37/42 Αξιολόγηση διδασκόντων από τους φοιτητές (2 ο εξάμηνο αξιολόγησης) Κλίμακα Διδάσκοντες 0 έως 2,5 0 2,5 έως έως 3,5 7 3,5 έως και πάνω 9 ΜΟ 3,7 Max 4,8 Min 2,5 Αξιολογηθέντα Μαθήματα = 42/42 Η αξιολόγηση των διδασκόντων δείχνει ότι γενικά οι διδάσκοντες αξιολογούνται από τους φοιτητές σε αρκετά υψηλό επίπεδο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει περιθώριο βελτίωσης σε αρκετές περιπτώσεις. Η θετική γενικά αυτή αξιολόγηση για να είναι πλήρης, θα πρέπει να λάβει υπόψη της τις συνθήκες διεξαγωγής του εκπαιδευτικού έργου και ειδικότερα τον φόρτο εργασίας των διδασκόντων και επιπλέον την αναλογία διδασκόντων διδασκομένων (βλ. και παρ. 4.7). Σε ότι αφορά τον φόρτο εργασίας πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στο μόνιμο προσωπικό (μέλη ΕΠ είτε με μονιμότητα είτε επί θητεία) και τους ετήσια προσλαμβανόμενους συμβασιούχους διδάσκοντες στο Τμήμα. Όπως προκύπτει από τον σχετικό πίνακα που παρατίθεται, τα μέλη ΕΠ του Τμήματος κατά το ακαδημαϊκό έτος (έτος διεξαγωγής της αξιολόγησης) ήταν συνολικά 8 ενώ οι συμβασιούχοι διδάσκοντες ήταν 45. Σε ότι αφορά τα μέλη ΕΠ ο εβδομαδιαίος χρόνος διδασκαλίας ορίζεται από ισχύουσα νομοθεσία λειτουργίας των ΤΕΙ (1404/83 και 2916/01) και κυμαίνεται από 16 έως 10 ώρες εβδομαδιαίως μειούμενη ανά δύο ώρες αναλόγως με τη βαθμίδα (καθηγητής εφαρμογών, επίκουρος καθηγητής, αναπληρωτής καθηγητής, καθηγητής). Έτσι η εβδομαδιαία διδακτική απασχόληση των μελών ΕΠ του Τμήματος είναι κατά μέσο όρο 15 ώρες χωρίς να συνυπολογίζεται η απασχόληση για την παρακολούθηση των πτυχιακών εργασιών και η εποπτεία (σε όσα μέλη ΕΠ είναι επιφορτισμένα) της υποχρεωτικής εξαμηνιαίας άσκησης των φοιτητών σε εργασιακούς χώρους. Η διδακτική απασχόληση των 45 συμβασιούχων κυμαίνεται ανάλογα με τη σύμβαση που έχουν από 2 έως 15 ώρες. Η μέση διδακτική απασχόληση το εαρινό εξάμηνο του ήταν 7,7 ώρες εβδομαδιαία. Όπως προκύπτει από τα προηγούμενα σε ότι αφορά τουλάχιστον το μόνιμο ΕΠ υπάρχει υπερβολικός φόρτος εργασίας αν ληφθεί υπόψη ότι εκτός του γεγονότος ότι η μέση απασχόληση των 15 ωρών είναι πολλαπλάσια από την αντίστοιχη των μελών ΔΕΠ των πανεπιστημίων (συνήθως είναι 6 ώρες ανεξαρτήτως βαθμίδας) και δεν συμπεριλαμβάνει κρίσιμες εκπαιδευτικές διαδικασίες όπως την παρακολούθηση πτυχιακών εργασιών, τη συμμετοχή σε επιτροπές κρίσης πτυχιακών εργασιών και την σελ. 12

17 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 εποπτεία της υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης, τη διδασκαλία μαθημάτων σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Επιπλέον πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα μέλη ΕΠ είναι επιφορτισμένα με πλήθος άλλων διοικητικών υποχρεώσεων, όπως συμμετοχή σε πλήθος επιτροπών (συμμετοχή σε μόνιμες και ad hoc επιτροπές του Τμήματος και του ΤΕΙ, συμμετοχή σε διοικητικά όργανα του Τμήματος και του ΤΕΙ, εκλεκτορικά σώματα κ.ά.), που λόγω του μικρού αριθμού μελών ΕΠ οδηγεί σε υπέρμετρη ατομική επιβάρυνση. Στο σύνολο αυτών των ανελαστικών υποχρεώσεων πρέπει να προστεθεί και η ερευνητική δραστηριότητα που διεξάγεται από τα μέλη ΕΠ του Τμήματος υπό τις ασφυκτικές αυτές συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση, για την εκτίμηση του πραγματικού μέγεθος της επιβάρυνσης των μελών ΕΠ πλην του υπερβολικά εκτεταμένου διδακτικού ωραρίου, πρέπει να ληφθεί υπόψη η αναλογία διδασκόντων διδασκομένων που στην περίπτωση του μόνιμου προσωπικού είναι περίπου 1 στους 150 φοιτητές (Πίνακας 4.1.2). Υπό τις συνθήκες αυτές, ο μέσος βαθμός αξιολόγησης 3.8 που αποδίδεται στους διδάσκοντες από τους φοιτητές του Τμήματος, είναι πολύ ικανοποιητικός (Αναλυτικότερα για την αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων στη συνέχεια, στην παράγραφο 4.7). Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι το τμήμα μας δεν έχει αυτοδύναμα μεταπτυχιακά προγράμματα και γενικά τα ΤΕΙ δεν παρέχουν διδακτορικούς τίτλους. Έτσι δεν υπάρχει η δυνατότητα επικουρικής απασχόλησης μεταπτυχιακών φοιτητών ή υποψηφίων διδακτόρων στις διάφορες διδακτικές διαδικασίες (διδασκαλία, παρακολούθηση εργασιών, εργαστήρια κ.ά.) όπως γίνεται σε πολλά Τμήματα Πανεπιστημίων. Πίνακας Εξέλιξη της αναλογίας διδακτικού προσωπικού/σπουδαστών Βαθμίδα Καθηγητές Αναπληρωτές Καθηγητές Επίκουροι Καθηγητές Καθηγητές Εφαρμογών Σύνολο μελών ΕΠ Συμβασιούχοι (ετησίως) ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ Εγγεγραμμένοι φοιτητές Φοιτητές προς μέλη ΕΠ Φοιτητές προς διδάσκοντες Πώς κρίνετε την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας; Για την επίτευξη των εκπαιδευτικών του στόχων στο Τμήμα χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι διδασκαλίας, όπως οι διαλέξεις, η εργαστηριακή εκπαίδευση, οι εργασίες σε μικρές ομάδες ή ατομικά κ.ά. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και η ηλεκτρονική πλατφόρμα e learning μέσω της οποίας υποστηρίζεται η εκπαιδευτική διαδικασία. Στα πλαίσια της συνεργασίας των διδασκόντων με τους φοιτητές, έχει αναρτηθεί ωρολόγιο πρόγραμμα συνεργασίας, στο οποίο ορίζονται οι μέρες και ώρες στις οποίες όλοι οι διδάσκοντες δέχονται σπουδαστές για συνεργασία, με θέματα που αφορούν την ύλη των διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων και εργασιών. Το πρόγραμμα αυτό δεν καλύπτει τη συνεργασία των διδασκόντων με σπουδαστές στα πλαίσια πτυχιακών εργασιών, αφού οι συγκεκριμένες συναντήσεις γίνονται με απευθείας συνεννόηση των δύο πλευρών σε άλλες μέρες και ώρες. Υπάρχει συνεχής φροντίδα από τους διδάσκοντες για την επικαιροποίηση του περιεχομένου των μαθημάτων και γενικότερα του εκπαιδευτικού υλικού (ασκήσεις εργαστηρίων, παρουσιάσεις κλπ) ώστε να ανταποκρίνονται κατά το δυνατόν στις εξελίξεις κάθε συγκεκριμένου επιστημονικού αντικειμένου. Η συμμετοχή των φοιτητών στις εξετάσεις είναι μάλλον υψηλή καθώς φτάνει κατά μέσο όρο το 73,7%. Το ποσοστό επιτυχίας είναι μέτριο και φθάνει το 52,7% κατά μέσο όρο. Ως πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί μπορεί να θεωρηθεί η μεγάλη διακύμανση των ποσοστών ή απόρριψης ανά μάθημα που κυμαίνονται από το 100% έως το 11% κατά την πρώτη αξιολόγηση και 87% έως το 8% κατά την παρούσα αξιολόγηση. σελ. 13

18 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Στον πίνακα που ακολουθεί ταξινομούνται τα μαθήματα (ως αριθμός μαθημάτων) με βάση το ποσοστό απόρριψης. Πίνακας Αριθμός μαθημάτων με βάση το ποσοστό απόρριψης των εξεταζομένων σπουδαστών Ποσοστό απόρριψης εξεταζομένων (1 η αξιολόγηση) Ποσοστό απόρριψης Μαθήματα Θ+Ε Ποσοστό % , , ,20 75> 2 4, ,00 (*) Στοιχεία Γραμματείας Τμήματος Ποσοστό απόρριψης εξεταζομένων (εαρινό εξάμηνο και χειμερινό εξάμηνο ). Ποσοστό απόρριψης Μαθήματα Θ+Ε Ποσοστό % , , ,19 75> 2 4, ,00 (*) Στοιχεία Γραμματείας Τμήματος Σημαντικό πρόβλημα πρέπει να θεωρηθεί η μάλλον παρατεταμένη μέση διάρκεια σπουδών για τη λήψη πτυχίου, η οποία φτάνει τα έξι και μισό έτη (13.2 εξάμηνα). Όπως φαίνεται από τον σχετικό πίνακα που ακολουθεί, μόλις το 43% των αποφοίτων ολοκληρώνει τις σπουδές του μετά πέντε έτη ενώ υπάρχει ένα ποσοστό άνω του 20% που ολοκληρώνει τις σπουδές του πέραν των επτά ετών. Πίνακας Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης με βάση τα στοιχεία της περιόδου 1 ης αξιολόγησης Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης Αριθμ. K=4 έτη Αποφοίτων Ποσοστό (%) Κ* 0 0 Κ ,9 Κ ,0 Κ ,5 Κ ,6 Σύνολο Μέσος χρόνος αποφοίτησης = 5,82 έτη σελ. 14

19 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης με βάση τα στοιχεία της περιόδου 2 ης αξιολόγησης (2009 Ε 2010Χ) Αριθμ. Ποσοστό K=4 έτη Αποφοίτων (%) Κ Κ Κ Κ Κ Κ Κ Σύνολο Μέσος χρόνος αποφοίτησης: 6,65 έτη Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης με βάση το σύνολο των αποφοιτησάντων καθ όλη τη διάρκεια της αξιολόγησης K=4 έτη Αριθμ. Αποφοίτων Ποσοστό (%) Κ Κ Κ Κ Κ Κ Κ Σύνολο Πίνακας Απόφοιτοι κατά χρονική διάρκεια φοίτησης Διάρκεια Σπουδών (έτη) Κ Κ+1 Κ+2 Κ+3 Κ+4 Κ+5 Κ+6 Σύνολο πτυχιούχων Διαγραφέντε ς Ενεργοί Σύνολο (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) Το στοιχείο όμως που προβληματίζει ιδιαίτερα, είναι ότι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό φοιτητών (περίπου το 39%) παραμένουν στο Τμήμα πέραν των οκτώ ετών. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι στην εσωτερική αξιολόγηση που προηγήθηκε δύο χρόνια πριν, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 25%, γίνεται προφανές ότι το ποσοστό αυτό συνεχώς αυξάνει και μάλιστα με ταχείς ρυθμούς. Η εκτίμηση αυτή είχε γίνει ήδη από την προηγούμενη φάση αξιολόγησης και δυστυχώς επιβεβαιώνεται. Αν μάλιστα υποτεθεί ότι ο αριθμός των εισακτέων δεν θα μειωθεί ή/και ο αριθμός των υπηρετούντων μελών ΕΠ δεν θα αυξηθεί σημαντικά, η εκτίμηση είναι ότι το ποσοστό αυτό θα συνεχίσει να αυξάνεται αφού όπως υπολογίζεται, περίπου φοιτητές παραμένουν κάθε έτος στο Τμήμα με συνέπεια να αυξάνει σημαντικά κάθε έτος η αναλογία διδασκομένων/διδάσκοντες και να επιδεινώνονται οι γενικότερες συνθήκες άσκησης του Εκπαιδευτικού έργου. σελ. 15

20 2 η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας ΤΕΙ Σερρών Σέρρες 2010 Ο μέσος βαθμός πτυχίου των αποφοιτησάντων είναι 6,60 που κρίνεται μέτριος. Όμως το σημαντικότερο σ αυτή την περίπτωση είναι ότι διαχρονικά, παρατηρείται μια σταδιακή αργή πτωτική τάση του βαθμού καθώς και μηδενισμός του αριθμού των αριστούχων (βαθμοί άνω του 8,5). Πίνακας Κατανομή βαθμολογίας αποφοίτων Τμήματος Γεωπληροφορικής & Τοπογραφίας Κατανομή βαθμολογίας και μέσος βαθμός πτυχίου των αποφοίτων του Τμήματος Κατανομή Βαθμών (%) Μέσος όρος Βαθμολογίας (Σύνολο αποφοίτων) Έτος Αποφοίτησης 5,0 5,9 6,0 6,9 7,0 8,4 8,5 10, ,7 41,7 48,3 8,3 7, ,0 47,4 2,6 7, ,3 74,7 22,8 1,3 6, ,3 20,7 0 6, ,9 77,8 22, ,9 79,6 18, Σύνολο 1,0 67,0 30,0 2,0 Μ.Ο Τα αίτια των προβλημάτων μπορούν να αναζητηθούν σε πολλές πλευρές. Το βέβαιο είναι ότι τα δεδομένα υποδεικνύουν την σταδιακή εμφάνιση προβλημάτων στην αποτελεσματικότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου. Δεδομένου ότι, η αξιολόγηση των διδασκόντων από τους σπουδαστές σε ότι αφορά το παρεχόμενο διδακτικό έργο, είναι το ίδιο θετική ή και θετικότερη από την αντίστοιχη της προηγούμενης περιόδου αξιολόγησης, οι κύριες αιτίες πρέπει να αναζητηθούν πρωτίστως στις συνθήκες διεξαγωγής του Εκπαιδευτικού Έργου. Στον τομέα αυτό, σημαντικό πρόβλημα είναι η αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων που ανέρχεται σε 1/150 περίπου (με βάση τα υπηρετούντα μέλη ΕΠ) καθώς και η σύνθεση του διδακτικού προσωπικού (8 μέλη ΕΠ και 45 συμβασιούχοι). Σε ότι αφορά την αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων, αυτή διαμορφώνεται τόσο από τον αριθμό των υπηρετούντων μελών ΕΠ όσο και από τον αριθμό των εισακτέων στο Τμήμα. Ιδιαίτερα σχετικά με τον αριθμό των εισακτέων, το Τμήμα κατ επανάληψη έχει δηλώσει αρμοδίως ότι ο αριθμός των φοιτητών τους οποίους μπορεί να εκπαιδεύσει αποτελεσματικά, ανέρχεται στους 120. Παρά το γεγονός αυτό, κάθε ακαδημαϊκό έτος, εισάγονται συστηματικά στο Τμήμα περισσότεροι από 200 φοιτητές. Ο μεγάλος αυτός αριθμός φοιτητών και η μεγάλη ανομοιογένεια από άποψη εκπαιδευτικού υποβάθρου που αυτοί παρουσιάζουν, αφού οι τελευταίοι εισαγόμενοι εισάγονται με βάση περί το 10 και επιδόσεις σε βασικά μαθήματα όπως τα Μαθηματικά αρκετά κάτω του 10, δημιουργεί ανυπέρβλητες δυσκολίες στην εκπαιδευτική διαδικασία. Διαμορφώνονται στις αίθουσες, ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες για τη διδασκαλία των μαθημάτων αφού οι φοιτητές δυσκολεύονται, λιγότερο ή περισσότερο, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των μαθημάτων ανάλογα με το βασικό εκπαιδευτικό τους υπόβαθρο. Ελλείψει μάλιστα φροντιστηριακών/ενισχυτικών μαθημάτων τα οποία θα είχαν ως στόχο την κάλυψη των ελλείψεών τους και την ομογενοποίηση του συνόλου των φοιτητών, το πρόβλημα αυτό φαίνεται πως έχει σοβαρές συνέπειες στην αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε σχέση με τον αριθμό και τη σύνθεση του διδακτικού προσωπικού, αξίζει να σημειωθεί ότι το 72% των πραγματοποιούμενων ωρών διδασκαλίας του Τμήματος διεκπεραιώνεται από έκτακτο προσωπικό. Από τα παραπάνω προκύπτει πώς αν το Τμήμα συνεχίσει να δέχεται σε ετήσια βάση περί τους 200 νέους φοιτητές, η κατάσταση θα συνεχίσει να επιδεινώνεται δεδομένου μάλιστα, ότι η αύξηση των υπηρετούντων μελών ΕΠ είναι μια πολύ αργή διαδικασία που επιπλέον, σύμφωνα με το υφιστάμενο οργανόγραμμα στελέχωσης του Τμήματος, οδηγεί σ ένα σύνολο το πολύ 11 μελών. Τέλος, μία επιπλέον παράμετρος η οποία πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το γεγονός ότι πολλοί φοιτητές του Τμήματος, είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν για να χρηματοδοτήσουν τις σπουδές τους. Το γεγονός αυτό δρα ανασταλτικά στην εξέλιξη των σπουδών τους αφού δεν τους επιτρέπει την ολοκληρωτική απασχόληση με τις σπουδές τους. Ο αριθμός των εργαζομένων σπουδαστών αυξάνεται συνεχώς με συνέπεια την παράταση της διάρκειας σπουδών ολοένα και περισσότερων φοιτητών και για τον λόγο αυτόν Πώς κρίνετε την οργάνωση και την εφαρμογή του διδακτικού έργου; Την εποπτεία της οργάνωσης και της εφαρμογής του διδακτικού έργου έχει ο Προϊστάμενος του Τμήματος σε συνεργασία με την Γραμματεία και εν τέλει η Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Παρά τον μεγάλο αριθμό των φοιτητών και τον μεγάλο αριθμό εργαστηρίων δεν υπάρχουν γενικά προβλήματα στη δομή του ωρολόγιου προγράμματος, για την κατάρτιση του οποίου γίνεται προσπάθεια πρωτίστως εξυπηρέτησης των φοιτητών. Η ύλη και οι μαθησιακοί στόχοι κάθε μαθήματος γνωστοποιούνται στους φοιτητές με ευθύνη του υπεύθυνου διδάσκοντα στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού εξαμήνου, μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας και στον αντίστοιχο ιστότοπο του μαθήματος μέσω της πλατφόρμας e learning. σελ. 16